758.

Uprava za zaštitu kulturnih dobara, postupajući po službenoj dužnosti, na osnovu člana 18, a u vezi sa članom 25 i 26 Zakona o zaštiti kulturnih dobara ("Sl list Crne Gore", br. 49/10), te člana 196 i 200 Zakona o opštem upravnom postupku ("Sl. list Crne Gore" br. 60/03 i 32/11), donosi

RJEŠENJE

O UTVRĐIVANJU STATUSA NEPOKRETNG KULTURNG DOBRA, OD LOKALNOG ZNAČAJA - CRKVI SV. ARHANĐELA MIHAILA U

GORNJIM ROGAMIMA

("Službeni list Crne Gore", br. 034/13 od 19.07.2013)

1. Crkvi Sv. Arhanđela Mihaila u Gornjim Rogamima, Piperi - Opština Podgorica, utvrđuje se status nepokretno kulturno dobro, od lokalnog značaja.

2. Crkva Sv. Arhanđela Mihaila u Gornjim Rogamima nalazi se na prirodnoj zaravni, okružena seoskim grobljem. Zidana je od klesanih kamenih kvadera, kao jednobrodna seoska crkva, pravougaone osnove sa jednom apsidom, tri traveja i zvonikom na preslici. Posvećena je svecu Arhanđelu Mihailu, koji se slavi 21. novembra, kao krsna slava rogamskih bratstava. NJen nastanak se vezuje za srednji vijek. U polju iznad niše uklesana je figura sveca Arhanđela Mihaila, kome je i hram posvećen, sa mačem u desnoj i vagom u lijevoj ruci, kao svojim atributima. Konstruktivno je stabilna ali je njena unutrašnjost, dugo vremena izvan upotrebe, zapuštena. Krov je u potpunosti uklonjen, a u unutrašnjosti se uočava prisustvo vlage. Ispred ulaza u crkvu je novije i danas aktivno groblje, dok je južno od ulaza u crkvu zajedničko grobno mjesto gdje su sahranjena 62 poginula junaka u Vučedolskom boju. U crkvi nije sačuvan pokretni fond osim nekoliko ikona, rađenih na metalu, koje su u lošem stanju i jednog metalnog svijećnaka. Crkva i prostor oko nje čine skladnu cjelinu, prirodno okruženje i ljudsko stvaranje ovdje su postigli

ambijentalno jedinstvo, koje treba čuvati.3. Crkva Sv. Arhanđela Mihaila locirana na GPS kooordinatama N 42° 29? 9,27"; E 19°17? 20,30",

označena kao objekat 1 na kat. parc. 431 K.O. Rogami nalazi se u Gornjim Rogamima - Opština Podgorica, i ukupne površine je 63 m2 , što je ujedno i površina kulturnog dobra. Zaštićena okolina dobra je parcela groblja, kat. parc. 431, koja je definisanagranicama sa

katastarskim parcelama 432, 433, 435, 436, 428, 430, 367 i obuhvata ukupno 3.027 m2. Površina kulturnog dobra i njegove zaštićene okoline iznosi 3.090 m2.

4. Crkva Sv. Arhanđela Mihaila u Gornjim Rogamima je u vlasništvu Pravoslavne mitropolije crnogorsko - primorske.

5. Crkva Sv. Arhanđela Mihaila u Gornjim Rogamima na osnovu utvrđene kulturne vrijednosti, predstavlja primjer stvaralaštva svoga vremena i ima istorijski, umjetnički, arheološki i arhitektonski značaj. Jedinstvenost i rijetkost ogleda se u sačuvanoj kamenoj plastici na njenoj zapadnoj fasadi, dok o njenom istorijskom značaju govori podatak da je upravo iz ovog mjesta komandovano čuvenim crnogorskim bitkama tokom 1876. godine, koje su označile preokret u ratu iz kojeg je Crna Gora izašla kao međunarodno priznata država. Po predanju, u njoj su sveštenici crnogorske pravoslavne crkve vršili liturgijske službe u slavu pobjeda crnogorske vojske na Fundini i Trijepču. NJen umjetnički značaj prepoznaje se u estetici i likovnom sadržaju kamene plastike na zapadnoj fasadi kao i likovnom i zanatskom kvalitetu izrade zvona na preslici. Pravilno klesan kamen i slog zidanja svjedoči o zidarskoj vještini majstora tog vremena. Crkva je smještena u autentičnom pejzažu te u takvom okruženju poprima značaj duhovnog središta šire okoline.

~ 1 ~

6. Zaštita, očuvanje i unapređenje kulturnih vrijednosti crkve Sv. Arhanđela Mihaila u Gornjim Rogamima i njene neposredne okoline predstavlja očuvanje zatečenog, odnosno prvobitnog stanja i bez planiranja gradnje u neposrednoj okolini crkve. Na samoj crkvi sprovesti sanacione radove koji neće narušiti originalan izgled objekta, što se prvenstveno odnosi na sanaciju krova, krovnog pokrivača i konsolidaciju zvonika. Crkvu Sv. Arhanđela Mihaila u Gornjim Rogamima i prostor oko nje potrebno je arheološki istražiti u cilju otkrivanja podataka o hronologiji gradnje crkve - eventualno postojanje starijeg objekta. Namjena Crkve Sv. Arhanđela Mihaila treba ostati nepromijenjena. Pored religiozne namjene, mogla bi se koristiti u obrazovne i turističke svrhe u cilju valorizacije njenih kulturnih vrijednosti.

7. Sastavni dio ovog rješenja je grafički prikaz osnove kulturnog dobra, kao i granica njegove zaštićene okoline.

UP/I broj: 04-503/2012-2Cetinje, 29. novembra 2012. godine.Uprava za zaštitu kulturnih dobara

v.d. direktora,Ružica Ivanović, s.r.

~ 2 ~