slide trach nhiem giai trinh

33
Trường hợp thí điểm không tổ chức HĐND huyện,quận, phường tại TP.HCM

Upload: meo-ngao

Post on 22-Jun-2015

276 views

Category:

Education


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Slide Trach nhiem giai trinh

Trường hợp thí điểm không tổ chức HĐND huyện,quận, phường tại TP.HCM

Page 2: Slide Trach nhiem giai trinh

NỘI DUNG

1. Bối cảnh chính sách

2. Câu hỏi nghiên cứu3. Đặc thù đô thị và đề xuất không tổ

chức HĐND huyện, quận, phường tại TP.HCM

4. Tổ chức TNGT khi không tổ chức HĐND phường

5. Kết luận, kiến nghị chính sách

Page 3: Slide Trach nhiem giai trinh

Bối cảnh chính sách

Page 4: Slide Trach nhiem giai trinh

Bối cảnh chính sách

• Tháng 4/2009, TP.HCM là 1 trong 10 địa phương chính thức thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường (chính sách thí điểm)

• Trên các diễn đàn báo chí tại TP.HCM xuất hiện cụm từ “Chính quyền đô thị” như một hình thức để cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý đối với TP.HCM

• Sau 1 năm thực hiện, trái với lạc quan của các nhà quản lý TP.HCM, chính sách thí điểm gây ra hoài nghi về khoảng trống dân chủ

Page 5: Slide Trach nhiem giai trinh

Câu hỏi nghiên cứu

Page 6: Slide Trach nhiem giai trinh

Câu hỏi nghiên cứu

1. Đặc thù chính quyền đô thị có tác động như thế nào đến đề xuất không tổ chức HĐND huyện, quận, phường của TP.HCM

2. TNGT sẽ được tổ chức bằng những kênh nào nếu không tổ chức HĐND phường

Page 7: Slide Trach nhiem giai trinh

Đặc thù đô thị và đề xuất không tổ chức HĐND huyện, quận, phường tại TP.HCM

Page 8: Slide Trach nhiem giai trinh

Đặc thù đô thị

Vị trí

Hạ tầng kỹ thuật

Dân cư

Trung tâm hành chínhTrung tâm kinh tế

Hoàn thiệnTập trung cao

Mật độ caoCá thể hoàn thiện

Page 9: Slide Trach nhiem giai trinh

Đặc thù đô thị và đề xuất…

Chính quyền đô thị• Khác nông thôn• Chính quyền một cấp• Trung gian hành chính

bên dưới• Thiết lập chế độ thị

trưởng

Tham luận “Xây dựng chính quyền đô thị - Một vấn đề cấp thiết của cuộc sống (2006)

Đô thị

Chính quyền

CHÍNH QUYỀN ĐÔ THỊ

Page 10: Slide Trach nhiem giai trinh

Chính quyền đô thị và đề xuất…

Tổ chức bộ máy đáp ứng Thực tế

Quản lý hạ tầng kinh tế kỹ thuật đô thị

Phù hợp đặc trưng kết cấu và hoạt động dân cư

Cung ứng hạ tầng dịch vụ đô thị

Diện mạo quản lý manh mún, không đủ lực quản lý

Không phát huy được hiệu quả cơ quan dân cử 3 cấp

Không đáp ứng nhu cầu hưởng thụ dịch vụ

Page 11: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Nhìn từ góc độ lịch sử1698 1858 1954 1975 2009

Nam kỳ thuộc địa

Chính quyền Việt Nam cộng hòa

CHXHCN Việt Nam

CHXHCN Việt Nam

Bộ máy chính quyền: Hội đồng thành phố - Đô trưởng – Sở hành chính

Bộ máy chính quyền: Hội đồng đô thành – Đô trưởng – Quận trưởngTrung gian hành chính: Phường – Khóm – Liên gia

Bộ máy chính quyền 3 cấp: Thành phố - Quận – Phường Tổ chức: HĐND – UBND

Bộ máy chính quyền 1 cấp: HĐND thành phố - UBND thành phốHuyện – Quận – Phường không tổ chức HĐND

Page 12: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức TNGT khi không tổ chức HĐND phường

Page 13: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Trách nhiệm giải trình (TNGT)

Yêu cầu đối với tổ chức, cá nhân nắm giữ quyền lực, đảm bảo không thể lợi dụng quyền lực vào vụ lợi cá nhân

Không tự nhiên thực hiện nếu không có cơ chế ràng buộc “Quyền lực đối trọng với quyền lực”

Giới hạn trong địa hạt hành chính trong trường hợp thí điểm của TP.HCM

Page 14: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Cơ chế ràng buộc

Yêu cầu đối với quyền lực

Giới hạn trong thí điểm

TRÁCH NHIỆM GIẢI TRÌNH

Page 15: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Công khai và minh bạch

Giám sát hành chính với lợi ích hành chính

Xã hội dân sự phát triển

Cơ chế vận hành giải trình

12

3

Page 16: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

HĐND phường - cơ quan quyền lực nhà nước tại địa phương, thực hiện chức năng giám sát

Các thiết chế MTTQ, HĐND thành phố, quy chế DCCS được đề cập thay thế vai trò HĐND phường

Page 17: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Hội đồng Nhân dân TP

UBND Thành phố

UBND Quận

UBND PhườngMTTQ Pháp lệnh

DCCS

NGƯỜI DÂN

Sơ đồ tổ chức các thiết chế giám sát UBND phường trong thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường

Sơ đồ được vẽ căn cứ vào Luật 2003, Nghị quyết 725/2009/UBTVQH12, Pháp lệnh DCCS 2007 và Luật MTTQ

Page 18: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Số liệu thực tế sau 1 năm thí điểm tại địa bàn phường Bến Nghé

Chỉ tiêu HĐND MTTQ

Đại biểu kiêm nhiệm 57% 21%

Xem xét kế hoạch phát triển của UBND 01 00

Tiếp xúc cử tri 02 9

Đánh giá tín nhiệm đối với các chức danh lãnh đạo

NA 9

Thành lập đoàn giám sát 4i 5

Số lượng ý kiến của cử tri 26 102

i: Ước tính dựa trên số liệu giám sát cả nhiệm kỳ 2004 – 2009 của HĐND là 21 cuộc

Page 19: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Hoạt động của MTTQ trong thí điểm

MTTQ đảm nhận gần như trọn vẹn các hoạt động của HĐND mà không gây ra xáo trộn xã hội

MTTQ không có sự chính danh ủy trị quyền lực từ nhân dân như HĐND

MTTQ có xu hướng bị hành chính hóa khi lệ thuộc vào ngân sách nhà nước và nhân sự lãnh đạo

Page 20: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Hoạt động của HĐND thành phố trong thí điểm

HĐND TP.HCM có nhiều cải tiến trong công tác tiếp xúc cử tri: Chương trình Nói và Làm (2006), website www.dbnd.hochiminhcity.gov.vn, truyền hình trực tiếp các phiên chất vấn hàng năm của HĐND thành phố

Các ý kiến phản ánh của cử tri được đăng tải trực tiếp tại website thể hiện nhiều khía cạnh: từ kiến nghị chính sách (mua thẻ BHYT, hóa giá nhà NĐ 61/CP…) đến kiến nghị cá nhân (chính sách đền bù giải tỏa không thỏa đáng, đòi hỏi được bảo vệ vì bị trù dập khi tố cáo chính quyền sai phạm)

1 năm thí điểm chính sách, các văn bản luật hiện hành vẫn lúng túng trong việc định ra một hướng đi thích hợp cho HĐND TP.HCM trong thực hiện vai trò giám sát tại các địa bàn cơ sở

Page 21: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Quy chế dân chủ cơ sở

Triển khai từ năm 1998“Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”Vai trò truyền dẫn ý kiến của các kênh không chính thức như Khu phố, Tổ dân phố qua họp giao ban Tổ dân phố buộc chính quyền phải tiếp nhận và giải quyết các quyền lợi chính đáng Tình huống: Tổ dân phố giám sát việc thi công xây dựng vỉa hèThành công:

Khả năng tiếp cận thông tin Áp lực cộng đồng mạnh Cơ chế tiếp cận dễ dàng với các chức danh lãnh đạo

Thách thức:Mâu thuẫn giữa tính tư lợi cộng đồng với lợi ích xã hội (tình huống vi phạm xây dựng)

Page 22: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Quy chế dân chủ cơ sở

BQL công trình Q.1 cải

tạo vỉa hè Thái Văn

Lung

Công ty viễn thông đào vỉa hè để ngầm hóa cáp

Tổ dân phố 35, 36

phản ánh trong cuộc họp giao ban TDP

Họp dân lấy ý kiến,

nhanh chóng tái lập vỉa hè

Lợi ích của người dân bị xâm phạm khiến họ lên tiếng

Page 23: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Quy chế dân chủ cơ sở

Kỷ luật CBCC liên quan

Kéo dài, nhiều lần

Đề nghị cải thiện cơ chế

Không đòi hỏi TNGT của UBND

6/102 đề cập

Vi phạm xây dựng Lấy tín nhiệm

Có vẻ lợi ích của công dân không bị xâm phạm

Page 24: Slide Trach nhiem giai trinh

Tổ chức trách nhiệm giải trình

Quy chế dân chủ

Thành công: Khả năng tiếp cận thông tin Áp lực cộng đồng mạnh Cơ chế tiếp cận dễ dàng với các chức danh lãnh đạo

Thách thức: Mâu thuẫn giữa tính tư lợi cộng đồng với lợi ích xã hội (tình huống vi phạm xây dựng)

Page 25: Slide Trach nhiem giai trinh

Kết luận, kiến nghị chính sách

Page 26: Slide Trach nhiem giai trinh

Kết luận, kiến nghị chính sách

Chính sách thí điểm không gây ra xáo trộn trong xã hội, tiếp tục thí điểm đối với lãnh thổ đô thị như TP.HCM

Đảm bảo các thiết chế thực hiện giám sát phải độc lập với cơ quan hành chính để cân bằng giữa lợi ích hành chính và giám sát hành chính

Page 27: Slide Trach nhiem giai trinh

Kết luận, kiến nghị chính sách

Bối cảnh: - Tổ chức TNGT đặt trong mô hình chính quyền đô thị - Đảm bảo các thiết chế thay thế HĐND phường có được sự độc lập và quyền hạn trong tổ chức TNGT

James H.Anderson (2005, trích trong VDR 2010) kiến nghị gia tăng độc lập cho các thiết chế trong hệ thống chính trị đơn đảng: 1) Loại bỏ ảnh hưởng chính trị đến tuyển dụng, bổ nhiệm, đề bạt2) Chủ động sử dụng nguồn lực và quản lý hành chính

Điều kiện ràng buộc:Tác động của Đảng chính trị

Page 28: Slide Trach nhiem giai trinh

Kết luận, kiến nghị chính sách

Nâng cao vai trò giám sát của MTTQ

Phát huy tính chất: thiết chế dân nguyện và tập hợp các tổ chức quần chúng

Tập trung phản biện, thu hút nhiều thành phần tham gia

Page 29: Slide Trach nhiem giai trinh

Kết luận, kiến nghị chính sách

Gia tăng quyền hạn và trách nhiệm của HĐND thành phố

Trong thí điểm: - 95 >< 8.825 - 1/78.000 dân (1: 200: 365)

Điều chỉnh nhân sự: - Gia tăng đại biểu HĐND thành phố - Đại biểu chuyên trách

Điều chỉnh hoạt động:- Tổ chức các đơn vị cử tri cho từng nhóm đại biểu HĐND- Cơ chế tiếp xúc nhân dân định kỳ

Page 30: Slide Trach nhiem giai trinh

Kết luận, kiến nghị chính sách

Tăng cường quy chế DCCS

Ý thức công dân

Trách nhiệm giải trình

Dân chủ

Page 31: Slide Trach nhiem giai trinh

Kết luận, kiến nghị chính sách

Tăng cường quy chế DCCS

Công khai và minh bạch thông tin

Phổ biến pháp luật

Sự thích nghi của hệ tư tưởng từ đối kháng sang những tư tưởng mới thích hợp hơn

Page 32: Slide Trach nhiem giai trinh

Trao đổi và thảo luận đề tài

Page 33: Slide Trach nhiem giai trinh

Xin chân thành cảm ơn!