smart online 3 "trust on mobile internet"

จดพมพและเผยแพรโดยสำนกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) (สพธอ.)กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมอาคารเดอะไนน ทาวเวอร แกรนด พระรามเกา (อาคารบ) ชน 21เลขท 33/4 ถนนพระรามเกา แขวงหวยขวาง เขตหวยขวาง กรงเทพฯ 10310โทรศพท 0-2123-1234เวบไซต สพธอ. : www.etda.or.thเวบไซต กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม : www.mdes.go.th

เราปนหนงสอเลมนเพอคณ : เถาแกยคไอท

นกชอปออนไลน ครอบครวไซเบอร

ฉลาด

รเนต 3 ต

อน Trust on M

obile Internetตอน Trust onMobile Internet

ตอน Trust onMobile Internet

9 789749 765760

ISBN 978-974-9765-76-0

Trust on Mobile Internetตอน

ฉลาดรเนต 3

หนงสอเผยแพรเพอใชในการสงเสรมการใชอนเทอรเนต การท�าธรกรรมออนไลน

ฉลาดรเนต 3 ตอน Trust on Mobile Internet เลขมาตรฐานสากลประจ�าหนงสอ ISBN 978-974-9765-76-0สงวนลขสทธหนงสอเลมน ตามพระราชบญญตลขสทธ 2537หามคดลอกเนอหา ภาพประกอบกอนไดรบอนญาตรวมทงดดแปลงเปนแถบบนทกเสยง วดโอ โทรทศน และสออนๆพมพครงแรก : 2560

จดพมพและเผยแพรโดยส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) (สพธอ.)กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมอาคารเดอะไนน ทาวเวอร แกรนด พระรามเกา (อาคารบ) ชน 21เลขท 33/4 ถนนพระรามเกา แขวงหวยขวาง เขตหวยขวาง กรงเทพฯ 10310โทรศพท 0-2123-1234เวบไซต สพธอ. : www.etda.or.thเวบไซต กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม : www.mdes.go.th

กาหนดทศทาง & แนะนา สรางคณา วายภาพ

กากบดแล ดร.รฐศาสตร กรสต

สรรคสรางเนอหา พรรณทมา สรรพศรนนท

ชณกา อรณยกานนท

ทศพร โขมพตร

รวมแรงกนทา

สรางคณา วายภาพ ผอ.สพธอ.

ดร.รฐศาสตร กรสตผอานวยการอาวโส

สานกพาณชยอเลกทรอนกส

พรรณทมา สรรพศรนนทผจดการ

งานพาณชยอเลกทรอนกส

ชณกา อรณยกานนทผชวยผจดการ

งานสอสารองคกรและประชาสมพนธ

ทศพร โขมพตรเจาหนาท

สอสารองคกรและประชาสมพนธอาวโส

ในยคท Mobile Internet เขามามบทบาทกบชวตประจ�าวนของเรานบตงแตตนเชาถงเขานอน เราตางกใชอปกรณเคลอนทไมวาจะเปน สมารตโฟนหรอแทบเลตในการเขาถงอนเทอรเนตเพอท�ากจกรรมตางๆ ทงสอสงคมออนไลน การคนหาขอมล การท�าธรกรรมทางออนไลน รวมไปถงการซอขายผานชองทางออนไลน อยางไรกตาม เมอสามารถท�าธรกรรมทางการเงนหรอซอสนคาทางออนไลนไดสะดวกสบาย เพยงไมกคลก อาจท�าใหไมทนระมดระวงตว และตกเปนเหยอของมจฉาชพหรอ ผไมประสงคดทอาจสามารถเขาถงขอมลสวนตว หรอขอมลทางการเงนและน�าไปส การสญเสยตางๆ ได

ส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) (สพธอ.) กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม มงสงเสรมใหเกดการใชเทคโนโลยดจทลอยางมนคงปลอดภย จงไดจดท�าหนงสอชด “ฉลาดรเนต” เพอเปนคมอในการใชอนเทอรเนตอยางเกดประโยชนและมงคงปลอดภย โดยหนงสอ 2 เลม ทผานมา นนคอ “ฉลาดรเนต 1 ตอน Internet of Thing” และ “ฉลาดรเนต 2 ตอน Trust on Internet” ไดใหความรในการใชอนเทอรเนต ตลอดจนสรางภมคมกนใหแกผอานไดรเทาทนภยกอน ทจะตกเปนเหยอ เพอใหสามารถใชอนเทอรเนตและโซเชยลมเดยอยางมนคงปลอดภย

หนงสอ “ฉลาดรเนต 3” เลมน จะเปนการตอยอดเนอหาจากเลมทผานมา โดยสงเสรมความร ความเขาใจในการใช Mobile Internet อยางมนคงปลอดภย เพอใหสามารถใชงานอยางมนใจและรเทาทน ไมตกเปนเหยอของภยทอาจแฝง มากบผไมหวงด เมอเรามความร ความเขาใจใน Mobile Internet แลว กยอมใชงานได อยางมนใจยงขน

สรางคณา วายภาพ ผอ�านวยการส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน)

ค�ำน�ำ

บทท 1 กำวส Mobile Internet 8 1.1 อนาคตของ Mobile Internet ทจะพลกโลก 9 1.2 ยคทองของ Wearable Device 13 1.3 Mobile Application เขาถงงาย ใชสะดวก 19

บทท 2 นบ 1 ถง 3 กพรอมใช Mobile Internet 25 2.1 นบ 1…เลอก Device ทเหมาะกบตวเอง 26 2.2 นบ 2…Package Internet ทคมคา 34 2.3 นบ 3...Mobile Internet ฉบบมอใหม 41

บทท 3 ชวตออนไลน ดวยมอถอเครองเดยว 48 3.1 Social Network ทกนาทคอกจกรรมยอดฮต 49 3.2 Chat ใกล...ไกล คยได งายนดเดยว 56 3.3 Entertainment พกความบนเทงไปไดทกท 64 3.4 Location Base แผนทยอสวน 67 3.5 Shopping (Local) ซอสนคาออนไลนแคปลายนว 70 3.6 Shopping (Global) ซอสนคาตางประเทศไมยาก 74

บทท 4 สงคมไรเงนสด 81 4.1 เปลยนมอถอใหเปนธนาคารดจทล 83 4.2 แอปพลเคชน Mobile Banking รบกระแสดจทล 85 4.3 มนใจใช Mobile Banking 88 4.4 ช�าระเงนแสนงายดวย e-Payment 93 4.5 e-Money พรอมใช 100 4.6 พรอมเพย (Prompt Pay) ปลอดภยใชไดจรง 102 4.7 รจก NFC เทคโนโลยเปลยนมอถอเปนกระเปาสตางค 105

Trust on Mobile Internetตอน Trust on

ฉลาดรเนต 3

บทท 5 รเทำทนมจฉำชพในมอถอ 110 5.1 มอถอกตดไวรสได 114 5.2 อเมลลวงโลกระวงใหด 117 5.3 การปลอมแปลงหนาเวบไซต (Phishing) 119 5.4 ภยบน iOS 124 5.5 ภยบน Android 131 5.6 Online Shopping ชอปงาย สบายใจ แตตองรจกระวงตว 139

บทท 6 ควำมเปนสวนตวทอยในมอคณ 141 6.1 ใชอนเทอรเนตบนมอถอใหเปนสวนตว 144 6.2 สทธขนพนฐานของผบรโภคในกจการโทรคมนาคม 39 ประการ 149

ภำคผนวก 153 ค�าศพทนาร 153 หนาทของผใหบรการทเกยวของกบมอถอ 158 ทองโลกออนไลน พบปญหาเมอใดตดตอไดทน 159

Contents

กาวสMobile Internet

บทท 1

ฉลาดรเนต 3 ตอน Trust on Mobile Internet

9

1.1 อนาคตของ Mobile Internet ทจะพลกโลก

Mobile Internet ชวยใหชวตมนษยดขนอยางไร

บางคนถงกลาพดวาสามารถเปลยนการสอสารโลกไดทงใบ

ไมวาจะหนไปทางไหน พดนอยกเหนคนพกโทรศพทมอถออยรอบตว บางคนมหลายเครอง บางคนกมแทบเลต (Tablet) ดวย จนแทบจะเปนอวยวะท 33 ของมนษยไปแลว โดยเฉพาะคณพอของพดนอย ทหากลมโทรศพทไว ทบาน ตองรบบงรถยนตกลบบาน มาเอาโทรศพททนท


10

คณพอของพดนอยบอกวา ปจจบนโทรศพทมอถอรนทเปนสมารตโฟน (Smartphone) ราคาถกลงมาก มเงนสามพนบาทกสามารถซอไดแลว ซงสมารตโฟนทวานจะมฟงกชนพนฐานกคอ สามารถเชอมตออนเทอรเนต ได ถายรปได ถายวดโอได ม Mobile Application (แอปพลเคชน) แผนท เลนเกม รบสงอเมล เลนเฟซบก (Facebook) เลนไลน (LINE) ได เรยกวา การพกสมารตโฟนเครองเดยว เสมอนกบพกคอมพวเตอรไวกบตวเลย ยงสมยน เครอขายอนเทอรเนตแบบ 3G/4G มใหบรการเกอบทกพนทของประเทศไทยแลว ท�าใหคณพอสามารถเชอมตออนเทอรเนตไดทกททกเวลา

คณพอ : คณพอยงใชสมารตโฟนแทนบตรขนรถไฟฟา จายบลคาน�า คาไฟ โอนเงน จายคากาแฟ เสมอนเปนกระเปาสตางคของคณพอ มนาเวลาคณพอลมโทรศพทไวทบานจงตองรบกลบมาเอาไปดวยทกท

คณแม : ดานสมารตโฟนของคณแม มเพลงมากมายทซอไว นอกจากน คณแมยงใชแอปพลเคชนเรยนรวธการท�าอาหาร และมกจะอปโหลดรปอาหาร ทพงท�าเสรจใหมๆ ผาน Facebook ตดตามสนคาลดราคาผานแอปพลเคชนดล สงซอสนคาผานแอปพลเคชนขายสนคา และโอนเงนช�าระเงนดวยแอปพลเคชน

พดนอย : สวนพดนอยใชแทบเลตชวยในการเรยน ซงมแอปพลเคชน เกยวกบการศกษามากมายทงแบบออนไลนและออฟไลน และยงมเกมสนกๆ อกมากมายใหพดนอยเลนอก ทเวบไซตของโรงเรยนกยงม e-book ให ดาวนโหลดไดอกดวย ท�าใหพดนอยไมตองแบกหนงสอหนกๆ ไปโรงเรยน แตตองระวงอยาใหแบตหมดเชยวนะครบ

คณอา : คณอาของพดนอยกขาย สนคาโดยใชสมารตโฟนเครองเดยว ถายรป สนคาโพสตใน Instagram กขายไดแลว โดยลกคาจะตดตอ สอบถาม และสงซอผาน LINE


11

นอกจากน ครอบครวของพดนอยมการตงกลมไลน (LINE) เพอคยกน ทงครอบครว ท�าใหเราใกลชดกนมากขน ในอกมมหนงจะเหนวาเมอมคนใช สมารตโฟนมากขน กจะท�าใหจ�านวนผใชอนเทอรเนตมากขน เปนโอกาสของพอคาแมขายน�าสนคาเขามาขายออนไลน ผซอสนคากจะไดประโยชนเพราะมสนคาใหเลอกมากขน

จะเหนวา Mobile Internet นนมประโยชนมากมาย ชวยใหคน จ�านวนมากเขาถงขอมล ชวยในการท�างาน การคาขาย การศกษา และยงสามารถพกพาอปกรณไปใชงานทไหนกได คนสามารถท�างานไดทกท เกดการ คาขายไดทกเวลา และจากการเพมขนของอปกรณทเชอมตออนเทอรเนต ซงในอนาคตสงของทกอยางกจะเชอมตออนเทอรเนตได เราอาจจะไดเหนรถทไมมคนขบ ใชอปกรณเคลอนทแทนเงนสด บานอจฉรยะ เมองอจฉรยะ ซงพดนอยกยงนกภาพไมออกเลยวาจะเปนอยางไร

นองพดดงชวนรจากการส�ารวจพฤตกรรมผใชอนเทอรเนตในประเทศไทย

ทรวบรวมโดยส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) หรอ สพธอ. ในป 2559 พบวาคน Gen Y (เกดป 2524-2543) เปนกลมทมพฤตกรรม

การใชอนเทอรเนตมากทสดถง 53.2 ชวโมง/สปดาห (เฉลยแลวคน Gen Y ใชงานอนเทอรเนตเกอบ 7.6 ชวโมงตอวน) โดยอปกรณทนยมใชการเขาถงอนเทอรเนต กคออปกรณเคลอนท เชน สมารตโฟนเฉลย 6.2 ชวโมงตอวน ซงกจกรรมยอดฮตกคอ

การใชงานเครอขายสงคมออนไลน การดวดโอผาน YouTube การอาน e-news e-book การคนหาขอมล และการท�าธรกรรมทางการเงน ตามล�าดบ


12

สมารตโฟน

85.5% ใชเขาถงอนเทอรเนตใชงานเฉลย 6.2 ชวโมงตอวน

แทบเลตคอมพวเตอร

30.0% ใชเขาถงอนเทอรเนต ใชงานเฉลย 3.5 ชวโมงตอวน

คอมพวเตอรตงโตะ


สมารตทว

19.8% ใชเขาถงอนเทอรเนต ใชงานเฉลย 2.7 ชวโมงตอวน

คอมพวเตอรพกพา


รอยละของผใชอนเทอรเนต เปรยบเทยบ 5 อนดบแรกของกจกรรมการใชงานผานอนเทอรเนต ระหวางอปกรณเคลอนทกบคอมพวเตอร


13

1.2 ยคทองของ Wearable Device

นอกจากสมารตโฟนแลวยงมอปกรณอนๆ ทสามารถเชอมตอ

กบอนเทอรเนตไดอกมากมาย วนนพดนอยจะมาแนะน�าอปกรณทใช

สวมใสเขากบรางกายทเรยกวา Wearable Device ใหเพอนๆ รจกกน

นอกจากสมารตโฟนทคณพอพกตดตวแลว พดนอยยงเหนคณพอใส สายรดขอมออะไรสกอยาง ซงคณพอบอกวาเปนอปกรณทคอยตรวจจบวาคณพอท�ากจกรรมอะไรบาง เชน นบจ�านวนกาวเดน วดระยะทาง วเคราะหการนอนหลบ เพอเปนขอมลในการดแลสขภาพ วาว! ชางสดยอดอะไรเชนน

Wearable Device คออปกรณสวมใสเขากบรางกาย เชน นาฬกา ก�าไลขอมอ สายรดขอมอ แหวน รองเทา แวนตา เสอผา และอกมากมาย ท�างานและควบคมดวยระบบคอมพวเตอร ม Sensor เพอตรวจวดคาตางๆ ของผทสวมใส

ซงมทงแบบท�างานไดดวยตนเอง และแบบ ทตองท�างานรวมกบอปกรณ เชน สมารตโฟน

และแทบเลต โดยเชอมตอขอมลผาน Wi-Fi หรอ Bluetooth น�ามาแสดงผลทแอปพลเคชนทตดตงไวในสมารตโฟนและแทบเลต


14

พดนอยจะยกตวอยาง Wearable Device ทมอยในปจจบนใหเพอนๆ รจกวามอะไรบาง

สายรดขอมอ SmartbandWearable Device ทเปนสายรดขอมอจะบนทกกจกรรมของเพอนๆ

ไมวาจะเปนการเดน วง นอน ปนจกรยาน บนทกเสนทางการเคลอนไหวดวย GPS ค�านวณการเผาผลาญแคลอร สามารถใชงานรวมกบสมารตโฟน เชน สนเตอนเมอมคนโทรเขา สนเมอปลก ควบคมการเลนเพลง สามารถแชรขอมลไปยงเครอขายสงคมออนไลนเพอแขงกนได โดยซงคขอมลรวมกบสมารตโฟน เพอนคนไหนทรกสขภาพ กนาจะชอบ Smartband นะครบ

นาฬกาอจฉรยะ Smartwatch ความสามารถหลกของ Smartwatch

จะคลายๆ กบ Smartband แต Smart-watch จะเกงกวาตรงทมระบบปฏบตการในตว สามารถท�างานไดโดยไมตองเชอมตอกบสมารตโฟน หนาจอมขนาดใหญเทากบนาฬกาใชบอกเวลาไดตามชอของมน มหนาจอระบบสมผสหรอใชปมควบคม ตดตงแอปพลเคชนเพมเตมได ม Sensor ทเยอะกวา Smartband เชน วดอตราการเตนของหวใจ วดระดบความสง วดอณหภม วดรงสยว บางรนกสามารถใสซมได และเชอมตออนเทอรเนตไดดวยตวเอง


15

เสอผาอจฉรยะ Smart Clothingเป นการน�า Sensor

ทอเขาไปในเสอผา แลวน�ามาประมวลผลท ชปขนาดเลกทถอดออกได โดยสงขอมลไปยงสมารตโฟนผาน Bluetooth สามารถตรวจจบอตราการเตนของหวใจ อตราการหายใจ ตรวจจบการเคลอนไหว เหมาะส�าหรบนกกฬาหรอเพอนๆ ทตองการออกก�าลงกายอยางจรงจง

เทคโนโลยนยงน�ามาใชผลตชดดบเพลงทสามารถตรวจจบความรอนของไฟ ใชกบอปกรณทางการแพทย เชน ผาพนแผล โดย Sensor จะตรวจจบความแนนของผาพนแผลและความถกตองของการพนแผล ใชตรวจสอบสขภาพของผปวย และแจงเตอนผสวมใสหรอผ ดแลเกยวกบปญหาของสขภาพกอนทผ สวมใสจะปวย หรอขณะทเขาหมดสตหรออยในสถานะทชวยตวเองไมได

นอกจากน ยงม Wearable Deviceอกมากมายทยงไมไดกลาวถงในทน เชน แวนตาอจฉรยะ หมวกกนนอกอจฉรยะ เปนตน ซงพดนอยคดวาในอนาคตทกอยางทเราสวมใสไดกจะกลายเปน Wearable Device

แวนตาอจฉรยะ ชดดบเพลง


16

ตอไปขอมลสขภาพของเราทไดจาก Wearable Device จะมประโยชนอยางมาก เชน ผปวยโรคหวใจ ถาใชเครองมอวดอตราการเตนของหวใจหากมสงผดปกตขอมลจะสงผานอนเทอรเนตไปใหแพทยหรอผดแล ใหไดรบการชวยเหลออยางทนทวงท หรอส�าหรบคนทวไป ทางโรงพยาบาลอาจจะใชขอมลสขภาพเราบนทกไวเพอชวยในการวนจฉยโรคได หรอนกกฬากจะสามารถสงขอมลสขภาพไปยงโคชไดในขณะท�าการฝกซอมหรอแขงขน

ในอนาคตอปกรณเหลานจะมราคาถกลง Sensor ตางๆ กจะถกฝงตวไวในทกสงทเราสวมใสและเชอมตอกนได ท�าให Wearable Device จะมหลากหลายรปแบบและทกขนาด สามารถเกบขอมลสขภาพของเราไดทกมตซงกจะเปนประโยชนถาขอมลเหลานไดรบการเขาถงไดเฉพาะคนทเหมาะสม

หมวกกนนอกอจฉรยะ


17

นองพดดงชวนรWearable Device แตละตวในปจจบน

Wearable Device ทนยมมากทสดในปจจบน ไดแก นาฬกาอจฉรยะ (Smart Watch) ใชไดทงดเวลา วนท จบเวลา จนถงขนแจงเตอน SMS จาก

สมารตโฟนได แวนตากเกล (Google Glass) แวนตาทเมอสวมใสจะแสดงขอมลทตง แผนทสภาพอากาศ และขอมลอนๆ ทดผานสมารตโฟนไดอกดวย อปกรณวดความแอคทฟ

(Activity Tracker) ทจะชวยกระตนการชวยลดน�าหนก เผาผลาญไขมนขณะออกก�าลงกาย และสดทายคอ นาฬกาสาหรบการวง (Running Watch) ทม Sensor

วดอตราการเตนของหวใจขณะวง เหมาะมากส�าหรบคนรกการออกก�าลงกาย

รปภาพจาก http://www.telecomjournalthailand.com/wearable-tech/


18

Wearable Device จะเปลยนไลฟสไตลของคณไดอยางไร

นองพดดงชวนร

รปภาพจาก m.thaiware.com


19

1.3 Mobile Application เขาถงงาย ใชสะดวก

Mobile Application คอ ซอฟตแวรทออกแบบใหสามารถใชงานได บนสมารตโฟนหรอแทบเลตไดอยางรวดเรว สะดวก ใชงานงาย ปจจบนม โมบาย แอปพลเคชนใหเลอกมากมาย แอปพลเคชนเหลานสามารถดาวนโหลด และตดตงไดงายจากอปกรณนนเลย โดยในรานคาของแอปพลเคชน จะแบง แอปพลเคชนออกเปนหมวดหมตางๆ เชน รปและวดโอ เกม การศกษา เดก ไลฟสไตล สขภาพและฟตเนส ความบนเทง ทองเทยว การเงน และอนๆ ในแตละ หมวดหมจะมการเรยงล�าดบตามความนยม โดยแยกเปนแอปพลเคชนฟร กบเสยเงนใหดวย เมอกดเขาไปกจะเหนขอมล ค�าอธบาย รวมทงรววของ ผทดาวนโหลดไปใชแลว

Mobile Application ท�าใหสมารตโฟนมการท�างานหลากหลายขน

พดนอยขอแนะน�าใหรจกกบวธการดาวนโหลด Mobile Application และ

ขอแนะน�าในการใชงาน


20

ในการดาวนโหลดแอปพลเคชน เพอนๆ ตองมบญชผใชส�าหรบดาวนโหลด และหากตองจายเงนซอจะตองผกบญชบตรเครดตหรอบตรเดบตกบบญช นนดวย ส�าหรบพดนอยจะใหคณพอเปนคนดาวนโหลดแอปพลเคชนใหครบ

ประเภทของแอปพลเคชน นอกจากแอปพลเคชนฟรและไมฟรแลว ยงมแอปพลเคชนอกประเภททเรยกวา in-app purchases ซงสามารถ ดาวนโหลดไดฟรโดยไมตองเสยเงนซอ แตหากอยากเพมความสามารถของ แอปพลเคชนกต องจ ายเงนซอภายในแอปพลเคชน ยกตวอยางเช น แอปพลเคชนทมแถบโฆษณา อาจบอกวาใหจายเงนเพอแลกกบการไมแสดง โฆษณา แอปพลเคชนกลองทตองจายเงนซอ Filter เพมเตมหากตองการ ในเกมมการขายสงของเพอเพมความสามารถใหกบตวละคร ท�าใหประหยดเวลาเลน เปนตน

รานคาของแอปพลเคชน

ตวอยางขอมล ค�าอธบาย และรววสนคาในแอปพลเคชน


21

เพอนๆ ตองระวงไมไปเผลอกดซอของในเกมโดยไมจ�าเปนนะครบ เพราะอาจท�าใหคณพอคณแมของเราตองเสยเงนโดยใชเหต แตบางครงพดนอย กเผลอกดซอของในเกมโดยไมไดตงใจเหมอนกน โดนคณพอดไปหลายท คณพอเลยตงคาบญชใหมใหไมสามารถใชงานการซอในแอปพลเคชน (in-app purchases) ไดอตโนมต ท�าใหพดนอยไมตองกลวทจะกดผดอกแลว ดใจจง


22

การซอสนคาในแอปพลเคชน


23

ส�าหรบเพอนๆ ทดาวนโหลดแอปพลเคชนไดเอง ตองระวงในเรองของ แอปพลเคชนปลอมดวยนะครบ เพราะบางครงกมพวกหวใสท�าแอปพลเคชน เลยนแบบของจรงขนมา ท�าใหตองเสยเงนฟร หรอบางครงท�าแอปพลเคชนเลยนแบบธนาคารเพอขโมยบญชของเรา ดงนน กอนดาวนโหลดแอปพลเคชน พดนอยอยากใหเพอนดวาใครเปนผ พฒนาแอปพลเคชน อานรววกอนดาวนโหลด แตถายงไมแนใจกใหถามผรหรอผปกครองกอนนะครบ

สงทตองระวงอกอยางหนงกคอ แอปพลเคชนสวนใหญใชการเชอมตอ ขอมลกบอนเทอรเนต ซงเพอนๆ ตองระวงในเรองของคาใชจาย เชน คาอนเทอรเนตและคาซอแอปพลเคชน ทจะเกดขนเมอมการใชงาน แอปพลเคชน ซงพดนอยจะพดถงในบทถดไปครบ

แตละคนจะมการใชชวตไมเหมอนกน ในแตละชวงเวลากจะใช แอปพลเคชนแตกตางกนไป เชน ระหวางวนท�างานคณพอของพดนอยมกจะใชแอปพลเคชนทเกยวกบการท�างาน เชน ดหน พยากรณอากาศ บนทกเสยง จดบนทก ปฏทน สงทตองท�า เปนตน สวนคณแมทเปนแมบานกจะใช แอปพลเคชนส�าหรบดทว ดละครยอนหลง ดวดโอสอนท�ากบขาว บนทกคาใชจาย ตกแตงภาพ ชอปปงออนไลน เปนตน

หากเปนวนหยดหรอนอกเวลาท�างาน ตอนทคณพอออกไปขางนอก คณพอกจะใชแอปพลเคชนแผนทเพอน�าทาง ดสภาพการจราจร เพอหาเสนทาง ทดทสด หรอหากจะไปรบประทานอาหารนอกบานกสามารถใชแอปพลเคชน เพอหารานอาหารอรอยๆ ทอยใกลได

สวนพดนอยกชอบแอปพลเคชน เกยวกบการสอนภาษา เลนเกม ดการตน อานอบก (e-book) ซงแตละคนกจะใชแอปพลเคชนแตกตางกนไปครบ


24

จะเหนไดวาสมารตโฟนมแอปพลเคชนใหใชมากมายซงชวยอ�านวยความสะดวกในชวตประจ�าวน นอกจากจะใชในการตดตอสอสารแลว ยงใชไดทงการท�างาน บนเทง การเงน การศกษา ออกก�าลงกาย สขภาพ และอนๆ อกมากมาย ซงถาเพอนๆ รจกการน�ามาใชใหเปนประโยชนกจะชวยประหยดเวลา เพมประสทธภาพการท�างาน ชวยดแลสขภาพ ชวยใหสามารถคนควาขอมลไดงายขน

นองพดดงชวนรจ�านวนแอปพลเคชนใน iTunes App Store มจ�านวน

มากกวา 1,500 ลานแอปพลเคชน และจ�านวนครงทดาวนโหลดแอปพลเคชนใน App Store ของ Apple มากกวา 1 ลานลานครง

จ�านวนแอปพลเคชนใน Google Play Store มจ�านวนมากกวา 1,600 ลานแอปพลเคชนจ�านวนแอปพลเคชนใน Windows Phone Store มจ�านวนมากกวา 340 ลานแอปพลเคชน

มแอปพลเคชนใหมเกดขนเดอนละ 40,000 แอปพลเคชน25% ของแอปพลเคชนทงหมดเปนเกม แอปพลเคชนยอดนยม 5 อนดบแรก

คอ เกม การศกษา ธรกจ ไลฟสไตล และบนเทง ตามล�าดบ

ขอมลจาก :

http://techcrunch.com/2015/06/08/itunes-app-store-passes-1-5m-apps-100b- downloads-30b-paid-to-developers/

http://www.statista.com/topics/1002/mobile-app-usage/

http://www.mirum.co.th/paper/

นบ 1 ถง 3 กพรอมใช

Mobile Internet

บทท 2


26

2.1 นบ 1…เลอก Device ทเหมาะกบตวเอง

เดยวน Mobile Device มใหเลอกมากมาย หลายรน หลายแบบ หลายราคา แลวแบบไหนละทตรงกบการใชงานของเรามากทสด พดนอยมขอคดเลกๆ นอยๆ ในการเลอกซอสมารตโฟนใหเหมาะสมกบเราเองครบ

กอนทจะซอมอถอจะตองรวาเรามพฤตกรรมการใชงานอยางไร เพอทจะไดเลอกทเหมาะกบตวเอง และใชงานอยางคมคามากทสด


27

1. ขนาดของหนาจอ (Screen Size)ขนาดของหนาจอเปนตวเลอกแรกๆ ของการเลอกซอเลยนะครบ

เพราะเปนการแบงประเภทของ Mobile Device ดวย โดยสมารตโฟน จะมขนาดหนาจอไมเกน 5 นว สวนแทบเลตจะมขนาดหนาจอตงแต 7 นว ขนไป และยงม Device อกประเภทหนงทก�าลงเปนทนยมอยในขณะนเรยกวา แฟบเลต (Phablet) จะมขนาดตงแต 5-7 นวครบ

การเลอกซอ Mobile Device ประเภทไหนใหดทพฤตกรรมของเรา

เชน ถาตองการความสะดวกในการพกพา สมารตโฟนจะเปนตวเลอกทดทสด ถาตองการอานอบก ทองอนเทอรเนต เลนเกมเปนสวนใหญ แทบเลตจะเปนตวเลอกทดทสด แตถาตองการแบบ All in one กเลอกใชแฟบเลต

พกสะดวก

Smartphone Phablet Tablet

เกม อนเทอรเนต อบก

Smartphones5-inch and less

PhabletsBetween 5-7 inches

Tablets7-inches and above


28

2. ระบบปฏบตการ (Operating System)เมอเราเลอกขนาดของ Mobile Device ไดแลว ตวเลอกอนดบถดมา

กคอระบบปฏบตการ (OS) ซงปจจบนมใหเลอก 3 ระบบ คอ iOS ของ Apple, Android จากคาย Google และ Windows Phone ของ Microsoft ซงจะมขอดขอจ�ากดแตกตางกนไป พดนอยจะสรปใหฟงดงนครบ

iOS เปน OS ของ Apple ทมากบ iPhone เปนตนแบบของ Mobile OS ในปจจบน มการใชงานทงาย ไมซบซอน มแอปพลเคชนใหเลอกมากมาย OS เปนระบบปดซงจ�ากดให Apple พฒนาไดเพยงผเดยว ไมเปดเผยโคดใหผผลตยหออนน�าไปพฒนาตอ จงสามารถใช OS ไดเฉพาะผลตภณฑของ Apple เชน iPhone กบ iPad เทานน ผใชไมสามารถปรบแตงอะไรไดมาก

Android เปน OS ของ Google เปนระบบเปด อนญาตใหผผลตสมารตโฟนสามารถน�าโคดโปรแกรมไปพฒนาตอได ท�าใหมยหอและขนาดใหเลอกมากมาย ผใชสามารถปรบแตงการใชงานไดมากกวา มอสระในการลงแอปพลเคชนไดหลายทาง ทงจาก Google Play Store หรอจากไฟล .apk แตตองระวงเรองไวรสและมลแวรจากการตดตงไฟลทไมผาน Google Play Store กนดวยนะครบ

Windows Phone เปน OS ของ Microsoft มจดเดนคอ สามารถใชงานเอกสาร Microsoft Office ไดดกวา สวน OS เปนระบบปดเชนเดยวกบ iOS แตกมยหอใหเลอกมากกวา


29

พดนอยจะยกตวอยางใหดนะครบ ถาเราตองการ Device ทใชงานงาย และมงบประมาณพอสมควรกอาจเลอก Device จากคาย Apple แตถาตองการ Device ทราคายอมเยาและมหลายยหอใหเลอกกลองด Device ทเปน Android หรอถาเนนเรองการใชงานเอกสารกใช Windows Phone เปนตน เพอนๆ จะลองดตารางตวอยางเปรยบเทยบในตวอยางขางลางกไดนะครบ

iOS Android Windows Phone

เจาของระบบปฏบตการ

ระบบเปด/ปด

การปรบแตง

App Store

อปกรณ/ยหอ

มหลายรนใหเลอก

การจดการไฟล

โปรแกรมเอกสาร

ทเกบขอมล

Apple

ปด

ไมได

App Store

iPhone, iPad, iPod

Touch

นอยมาก

ยาก

Page, Number,

Keynote

iCloud

Google

เปด

ได

Google Play Store

Samsung, LG,

Huawei, Lenovo,

Oppo, ASUS ฯลฯ

มาก

งาย

Google Docs,

Sheet, Slide

Google Drive

Microsoft

ปด

ได

Windows Phone

Microsoft, Nokia,

HTC

นอย

งาย

Microsoft Office

One Drive

ขางตนนเปนเพยงตวอยางงายๆ นะครบ ในความเปนจรงแลวอาจมปจจยอกมากมายทพดนอยไมไดกลาวไวในทน ทงนขนอยกบผใชงานวาถนดใช OS แบบไหนมากทสด


30

3. หนวยประมวลผลกลาง (Central Processor Unit)หนวยประมวลผลกลางหรอเรยกยอๆ วา CPU เปรยบไดกบสมองของ

คนเรา ซงมกจะมตวเลขอยสองแบบคอ1) ความเรว CPU หนวยเปน GHz ตวเลขไหนมากกวากจะเรวกวา2) จ�านวนแกนสมองหรอ Core จ�านวนแกนมากกวายงด

4. หนวยความจ�า (Internal Storage)หนวยความจ�า ม 2 ประเภทคอ1) RAM คอ หนวยความจ�าหลกทใชประมวลผลโปรแกรม ยงมเยอะ

ยงเรว2) Internal Storage คอ หนวยความจ�าทใชเกบขอมลในเครอง

เรมตนควรม RAM อยางนอย 1 GB สวนหนวยความจ�าภายใน แลวแต พฤตกรรมของผใช โดยค�านวณจากพนททเหลอจากการลง OS แลว เชน หนวยความจ�าภายใน 8 GB อาจจะเหลอพนทใชจรงเพยง 4 GB สมมตวา แอปพลเคชนหนงแอปพลเคชนมขนาด 200 MB กจะเหลอพนทใหลง แอปพลเคชนเพยง 20 แอปพลเคชนเทานน ซงถาเราใชแอปพลเคชนไมเยอะ กจะเหลอพนทไวเกบขอมลอยางอนอก เชน รปถาย วดโอ เพลง ซงหากลง แอปพลเคชนไปแลวเหลอพนทประมาณ 3 GB ถาจะลงเกมทวไปทมขนาดไฟลไมใหญนก (ประมาณ 200 MB) จะลงไดอกประมาณ 5-10 เกม แตถาเปนเกมทใหญขนาด 1 GB กคงลงไดแค 1-2 เกมเทานน เพราะตองเกบพนทเอาไว ถายรป ถายวดโอ ดาวนโหลดหนง หรอเพลงอก จากตวอยางทพดนอย กลาวมานน 8 GB อาจจะไมเพยงพอ ถาดจากพฤตกรรมทกลาวมา อาจจะตอง เลอกหนวยความจ�าตงแต 16 GB ขนไปครบ ขนอยกบการใชงานของแตละคนดวย อยางพดนอยไมคอยตดตงแอปพลเคชน ไมคอยไดถายรป เลยใชหนวยความจ�า แค 8 GB กพอครบ


31

5. กลอง (Camera)กลองกลายเปนคณสมบตพนฐานของ Mobile Device ไปซะแลว ซง

เดยวนจะมทงกลองหนา (Front) เอาไวถายเซลฟ และกลองหลง (Rare) โดยทความละเอยดของกลองจะแตกตางกนออกไป ถาเราชอบถายรปเปนชวตจตใจสงนเปนสงหนงทตองพจารณากอนเลย ความละเอยดของกลองจะมหนวยเปนเมกะพกเซล (MP) โดยความละเอยดกลองหนาและหลงจะไมเทากน กลองหนา คอกลองทอยฝงเดยวกบหนาจอจะมความละเอยดนอยกวากลองหลง เชน 13MP/2MP หมายความวา กลองหนามความละเอยด 2 ลานพกเซล กลองหลง มความละเอยด 13 ลานพกเซล ยงกลองมความละเอยดสง ภาพกจะคมชดกวา และขนาดของรปกจะใหญกวาครบ

6. คลนความถ ส�าหรบคนทซอแทบเลตจะสามารถเลอกรนทใชอนเทอรเนตผาน Wi-Fi

อยางเดยวกได ซงราคาจะถกกวาเครองทใสซมการดของโทรศพท แตถาจะซอแทบเลตรนทตองใสซมการดหรอสมารตโฟน จะตองทราบวา Mobile Device ของเราใชงานไดกบคลนความถไหนบาง จะไดเลอกใชบรการใหถกคายดวยครบ ซงหากเราใชเครองไมตรงกบความถ ประสทธภาพกอาจจะลดลง โดยเพอนๆ สามารถดไดจากทกลอง หรอเวบไซตของผผลตกไดครบ


32

เปนททราบกนดวา Mobile Device มใหเลอกมากมายหลายรนแตทส�าคญเพอนๆ จะตองเลอกใหเหมาะกบลกษณะการใชงานของตนเอง ซงจะท�าใหเกดความคมคาในการใชงาน ยกตวอยาง

คณพอ ตองการใช Mobile Device ทพกสะดวกแตกไมเลกจนท�างานไมได คณพอพดนอยเลยเลอกสมารตโฟนขนาด 5.7 นวหรอทเรยกวาแฟบเลต และเลอกใช Android OS เพราะคณพอชอบใชบรการของ Google และใชหนวยความจ�าขนาด 32 GB เพอจะไดไมมปญหาเรองการจดเกบขอมล

คณแม เปนแมบาน ไมตองออกไปไหนกเลยเลอกซอแทบเลตแบบไมมซมการด โดยเชอมตออนเทอรเนตผาน Wi-Fi ในบาน ใชดหนง ฟงเพลง ดวดโอสอนท�าอาหาร เขาเวบไซต ไมคอยดาวนโหลดหรอลงแอปพลเคชน ไมคอยถายรปและไมคอยชอบปรบแตงอะไรมาก จงเลอกใช iPad Wi-Fi ขนาด 16 GB


33

นองพดดงชวนรความแตกตางระหวางคลน 1800 MHz กบ 900 MHz

พดนอย ชอบเลนเกม และใชแอปพลเคชนเพอการศกษา แตกไมได ออกไปขางนอกบอย กเลยใชแทบเลต Wi-Fi เหมอนกบคณแม แตขนาดจะเลกกวา และหนวยความจ�ามากกวา

พดดง เนน Chat กบถายรปโพสตลงโซเชยล ใชสมารตโฟนขนาดพอดมอ หนวยความจ�า 16 GB กลองหนาชดๆ

รปจาก http://news.mthai.com/hot-news/infographics/469248.html


34

2.2 นบ 2…Package Internet ทคมคา

กอนทจะเลอก Package Internet ใหเราค�านวณปรมาณขอมลทเราจะใชกอน โดยสามารถดจากรป

Package Internet มมากมาย จะมวธเลอกอยางไร

ใหเหมาะสมกบการใชงานของเราเอง

ในแตละคายกจะมโปรแกรมชวยค�านวณการใชงานอนเทอรเนต เพอชวยใหเราเลอกแพกเกจไดเหมาะสม เชน หากเราใชงานอนเทอรเนตทวไป ทองเวบไซต รบ/สงอเมล ใชงาน

โซเชยลเนตเวรก ขอมล 500 MB กอาจเพยงพอกบการใชงาน แตถาเราชอบดาวนโหลดเพลงหรอวดโอ แชร/ดวดโอในโซเชยลเนตเวรก ด YouTube ดวย อาจตองใชขอมลตงแต 3 GB ขนไป ซงแตกตางกนไปตามอปกรณทใช

AIS http://www.ais.co.th/4g/data-calculator/ TRUE http://www.truemove-h.com/calculator.aspx DTAC https://www.dtac.co.th/postpaid/services/internet-

calculator.html ซงแพกเกจกมใหเลอกหลายแบบ ทงแบบรายเดอน (Postpaid) และแบบ

เตมเงน (Prepaid)


35

1. แบบรายเดอน ใชกอนจายทหลงผใหบรการเครอขายมกจะคดคาอนเทอรเนตเปนคาบรการแบบเหมาจายไว

เชน ใชบรการอนเทอรเนต 3G/4G ความเรวสงสดไดท 6 GB ถาใชเกนจากนแลว ความเรวของอนเทอรเนตกจะเหลอเพยง 384 Kbps ถาตองการความเรว ทเพมขนกสามารถซอแพกเกจเสรมไดตามจ�านวนขอมลทใช เชน แพกเกจเสรม อนเทอรเนต 3G/4G ความเรวสงสด 1 GB ราคา 150 บาท ใชได 30 วน

2. แบบเตมเงน จายกอนใชการคดคาบรการมกจะคดเปน MB ซงคาบรการตอ MB จะคอนขางสง

แตกมแพกเกจเสรมใหคนเลนอนเทอรเนตดวยครบ เชน สมครแพกเกจหลก โทร 0.50 บาท/นาท SMS 2 บาท/ครง อนเทอรเนต 1 บาท/MB ถาเตม เงน 100 บาท แลวเผลอไปใชอนเทอรเนตรบสงขอมลแค 100 MB เงนกหมดแลว พดนอยแนะน�าใหซอแพกเกจเสรมดวย เชน แพกเกจอนเทอรเนต ไมอนความเรว 384 Kbps 30 วน เพมจากแพกเกจหลก ซงอาจจะจาย เพมแค 100 บาท แตใชอนเทอรเนตแบบไมจ�ากดในเวลา 30 วน

จากตวอยาง คณพอพดนอยกเลอกแพกเกจแบบรายเดอน โดยใชอนเทอรเนต 3G/4G ทความเรวสงสดได 6 GB ครบ

โปรแกรมค�านวณขอมลการใชงาน


36

รจกกบ Fair Usage Policy (FUP)คอการจ�ากดความเรวในการใชงานเครอขายโทรศพท

มอถอในการเชอมตออนเทอรเนต 3G/4G

ท�ำไมตองม Fair Usage Policy (FUP)ผใหบรการโทรศพทมอถอไดก�าหนด Fair Usage Policy

เพอก�าหนดเงอนไขในการใชงานขอมลผานเครอขาย 3G/4G ใหสามารถใชงานอนเทอรเนตบนมอถอไดอยางเตมประสทธภาพ และใชงานอยางเหมาะสม หากใชงานครบตามปรมาณการใชงานทก�าหนดแลว ผใชงานจะไดรบ SMS เตอนวาเราใชแพกเกจความเรวสงสดตามทเครองรองรบครบแลว โดยทยงสามารถใช งานอนเทอรเนตตอไปไดโดยไมเสยคาใชจายเพมเตม แตจะถก ปรบลดความเรวลง ซงขนอยกบผใหบรการวาจะปรบลดเหลอความเรวเทาไหร ซงสวนใหญจะเหลอเพยงแค 384 Kbps จนกวาจะ ครบรอบบลตามแพกเกจ หรอซอแพกเกจอนเทอรเนตเสรม เพมเตม



37

ส�าหรบเพอนๆ ทเดนทางไปตางประเทศและตองการใชงานอนเทอรเนต พดนอยวธการแนะน�าอยสองวธครบ

1. ซอซมการดอนเทอรเนตทประเทศปลายทางวธนเหมาะมากหากประเทศทเราไปสามารถซอหาซมการดไดงาย และ

ซมการดทซอจะตองใชกบโทรศพทเราไดดวย ซงกอนไปใหเพอนๆ ตดตอกบ ผใหบรการมอถอทเพอนๆ ใชงานอย เพอสอบถามขอมลวาประเทศทจะไปนนใชคลนความถอะไร จะไดรวาเครองทมอยสามารถน�าไปใชงานไดหรอเปลาครบ


38

2. เชา Pocket Wi-Fi จากประเทศไทยไปใชทประเทศปลายทางPocket Wi-Fi เปนอปกรณทสามารถใสซมการดไดเหมอนกบโทรศพท

มอถอ และสามารถกระจายสญญาณอนเทอรเนตผานสญญาณ Wi-Fi ได ซงท�าใหใชอนเทอรเนตพรอมกนไดหลายเครอง โดยทผใหบรการจะเปนคนเตรยมเครองและซมการดทเหมาะในการใชงานของแตละประเทศมาใหเลย ไมตองกลววาจะหาซอซมการดทประเทศปลายทางไมได


39

3. สมครแพกเกจอนเทอรเนตตางประเทศ (โรมมง) กอนเดนทาง จากผใหบรการในไทย

ส�าหรบเพอนๆ ทตองการรบ สายโทรศพทจากประเทศไทย ระหวาง ทอยประเทศปลายทางตองใชวธนครบ เพราะจะท�าใหเพอนๆ สามารถโทรออก/ รบสายไดโดยใชเบอรโทรศพทเดม แตตองระวงเรองคาใชจายนะครบ เพราะการใชงานแบบนจะมคาใชจายในการรบสายดวยครบ

นอกจากนแลว เพอนๆ จะตองศกษารายละเอยดของแพกเกจใหด เชน เครอขายไหนของประเทศปลายทาง ทอยในแพกเกจ เพอจะไดตงคามอถอใหถกตอง ไมควรตงคาการเลอกเครอขายของมอถอเปนแบบอตโนมต ควรตงคา เครอขายดวยตนเอง เพอปองกนการเลอกเครอขายทไมอยในแพกเกจ และอาจเกดคาใชจายสวนเกนไดนะครบ


40

นองพดดงชวนรโรมมง (Roaming) คออะไร?

โรมมง คอ บรการขามเครอขาย ออกแบบมาเพอใหสามารถ ใชสมารตโฟนไดนอกพนท ซงเครอขายทเลอกใชสงคลนความถ ไปไมถง โดยอาศยเครอขายอนมาเปนสอกลางในการเชอมตอ แบงเปน 2 แบบคอ โรมมงในประเทศ (Local Roaming) และโรมมงตางประเทศ (International Roaming)

• โรมมงในประเทศ (Local Roaming) เปนการใชงาน โทรศพทในประเทศ เกดขนเมอผใหบรการเดยวกนมคลนความถมากกวาหนงคลน หากผ ใชบรการออกนอกพนทใหบรการ กจะสลบไปใชอกคลนความถทสามารถใหบรการไดโดยไมเสย คาบรการเพม

• โรมมงตำงประเทศ (International Roaming) เปนการใชงานโทรศพทในตางประเทศ โดยใชเครอขายโทรศพทของผใหบรการตางประเทศ ซงเปนการเชอมตอเครอขายกนระหวางสองประเทศ

โรมมงระหวางประเทศ โรมมงในประเทศ


41

2.3 นบ 3...Mobile Internet ฉบบมอใหม

เมอเพอนๆ ได Mobile Device

และ Package Internet ทเหมาะสมแลว คราวนเราจะมาเรมใช

Mobile Internet กน

อนเทอรเนต (Internet) คอ การเชอมโยงอปกรณคอมพวเตอร

เขาดวยกนเปนเครอขายขนาดใหญ ผใชสามารถทองเวบไซต ดวดโอ เลนโซเชยล เนตเวรก แชต วดโอคอล ไดอยางสะดวก การเชอมตอกมทงแบบใชสายและแบบไรสาย ซงคอมพวเตอรเหลานนตองมอปกรณรบสงสญญาณทสามารถ รบสงขอมลทตองการผานเครอขายอนเทอรเนตได


42

สวน Mobile Internet คอการใชงานอนเทอรเนตผาน Mobile Device ทมอปกรณเชอมกบระบบอนเทอรเนตไดในตว ไมวาจะเปนการ เชอมตอกบเครอขายโทรศพทมอถอ หรอเชอมตอกบ Wi-Fi

การใชงาน Mobile Internet ผานเครอขายโทรศพทมอถอ ผใชงานตองตงคาเปดใชงานขอมลกอน โดยเขาไปทการตงคาโทรศพทซงจะแตกตางกนไปตามยหอและเวอรชนของระบบปฏบตการ

ตวอยางการตงคาเปดใชขอมลของระบบปฏบตการแอนดรอยด


43

ปจจบน Mobile Device ไมวาจะเปนสมารตโฟน แทบเลต แฟบเลต จะสามารถเชอมตอ Wi-Fi ได โดยอปกรณแตละชนจะมวธการเปด/ปด Wi-Fi ทแตกตางกน การใชงาน Wi-Fi นยมใชภายในอาคาร ซงเมอเปดใชงาน Wi-Fi ในอปกรณมอถอไดแลว ระบบจะท�าการคนหา “สญญาณ Wi-Fi” ทอยรอบๆ อปกรณนน เพอนๆ สามารถเลอกไดวาจะใชงานเครอขาย Wi-Fi อนไหน ซงอาจตองใชรหสผานในการเขาใชงาน

ตวอยางการตงคาเปดใชขอมลของระบบปฏบตการ iOS

ตวอยางการตงคา Wi-Fi ของระบบปฏบตการแอนดรอยด


44

เมอเขาใชงาน Wi-Fi และ Wi-Fi ทเชอมตอนนมการเชอมโยงกบอนเทอรเนต เพอนๆ กจะสามารถเลนอนเทอรเนตไดเชนเดยวกบการใชคอมพวเตอร และสามารถใชงานแอปพลเคชน ทตองใชขอมลจากอนเทอรเนตได เชน Facebook, Twitter, LINE, Google Maps, Safari เปนตน

แต Wi-Fi กมขอจ�ากด คอสามารถเชอมตอไดในระยะทไมไกลนก เมอเพอนๆ ตองเดนทางไปเทยวไกลๆ สญญาณ Wi-Fi จะไมสามารถสงไปถง และหากจะใหสญญาณ Wi-Fi ครอบคลมทวประเทศ จะตองตงเสาสญญาณเยอะมาก ไมคมตอการลงทน จงไดพฒนาการสงขอมลผานเครอขายมอถอขนมา ซงยคแรกๆ นนเปนการสงขอมลผานโครงขายโทรศพทมอถอระยะท 2 (2G) โดยเทคโนโลยทเปนทนยมกคอ EDGE/GPRS ซงปจจบนประเทศไทยไดเปดใหบรการโครงขายโทรศพทมอถอระยะท 3 (3G) โดยมเครอขายครอบคลมเกอบ 100% ของประเทศ ท�าใหเพอนๆ สามารถเชอมตออนเทอรเนตความเรวสงไดทกททกเวลา ดวยอปกรณ ทรองรบบรการ 3G และหากอยในพนททมสญญาณ 3G ออนมาก ระบบคนหาสญญาณในอปกรณนนจะน�าเทคโนโลย EDGE/GPRS มาแทนโดยอตโนมต

สวนเพอนๆ ทใชอปกรณเคลอนทซงสามารถเชอมตอเทคโนโลย 4G คอ เครอขายไรสายความเรวสงกจะสามารถสงขอมล ดวยสญญาณและความเรว ทมคณภาพมากกวาเครอขาย 3G ไดตอเนองไมสะดด และรบ-สงขอมลทมไฟล ขนาดใหญไดรวดเรวขน

การเปดใชงาน 3G/4G นน มคาใชจายดงทพดนอยไดกลาวไปในหวขอทแลว การเชอมตอกงายกวา Wi-Fi เพราะไมตองใสรหสผาน โดยผใชตองไปทเมน การจดการเครอขายและการเชอมตอ และท�าการเปดการใชงาน 3G (Voice & Data) กสามารถเชอมตอไดเลย


45

นองพดดงชวนรววฒนำกำรของโทรศพทมอถอเรามการแบงยคของการพฒนาโทรศพทมอถอเปน Generation ตางๆ

ดงนยคท 1 (1G) เปนยคทมอถอรบสงสญญาณแบบแอนะลอก (Analog)

โดยสงคลนเสยงผานสญญาณวทย ใหบรการเสยง (Voice) เพยงอยางเดยว ไมสามารถเชอมตออนเทอรเนตหรอแมแตสงขอความได มปญหาเรอง ความคมชดของเสยงและปญหาในดานความปลอดภย สามารถถกดกฟงไดงาย หนาจอโทรศพทแสดงเฉพาะตวเลขเทานน เครองโทรศพทมขนาดใหญและมน�าหนกมาก

ยคท 2 (2G) เปนยคแรกของเทคโนโลยมอถอแบบดจทล (Digital) ท�าใหมความคมชดของสญญาณเสยงมากขน ปองกนการดกฟงไดเนองจาก มการเขารหสไว มการสงขอความสน (Short Message Service หรอ SMS) ได และมการใช SIM Card ทสามารถบนทกขอมลได หนาจอโทรศพทสามารถแสดงไดทงตวอกษร ตวเลข และรปภาพ แตหนาจอยงเปนแบบขาวด�าอย

เวลาทคณพอของพดนอยไปตางจงหวด คณพอจะเปดการแชรอนเทอรเนต (Personal Hotspot) จากสมารตโฟน เพอใชท�างานกบโนตบกของคณพอไดเลย ซงคณพอบอกวาสามารถตงคาไดไมยาก และสามารถก�าหนดรหสผานเพอไมใหใครแอบมาใชอนเทอรเนตไดดวย


46

เทคโนโลย 2G นอกจากใหบรการเสยง (Voice) แลว ยงสามารถ สงขอมล (Data) ไดดวย แตมการรบสงขอมลทชามาก จงมการพฒนาระบบ GPRS (General Packet Radio Service) หรอเรยกกนวา 2.5G มความเรวอนเทอรเนตสงสด 114 kbps แตในทางปฏบตความเรวจะสงสดไมเกน 48 kbps ซงถอวาชามาก

ตอมาจงมการพฒนามาตรฐานเพมขนเรยกวา EDGE (Enhanced Data Rates for Global Evolution) หรอเรยกวายค 2.75G ความเรว ในการดาวนโหลดขอมลสงสดอยท 384 kbps ซงเพยงพอในการรบสงอเมลและการเขาใชงานเวบไซตทวๆ ไปได

โทรศพทในยค 2.5-2.75G จงเปนยคทมการสงขอมลดวยความเรว ทมากขน ท�าใหเรมมการใหบรการสงขอความ ภาพ และเสยงไปพรอมๆ กน (Multimedia Messaging Service หรอ MMS) ได โทรศพทเรมมความสามารถหลากหลายขน เรมมการใชจอส ถายรปได ฟงเพลงได เชอมตออนเทอรเนตได

ยคท 3 (3G) มการรบสงขอมลทเรวขน โดยเรมตนทความเรว 2 Mbps ท�าใหสามารถเขาดเวบไซตทมภาพเคลอนไหว ดทว วดโอ เลนเกมออนไลนได สามารถโทรศพทแบบเหนหนา (VDO Call) ได และไดมการพฒนาเทคโนโลย 3.5G และ 3.9G ทมความเรวในการเชอมตออนเทอรเนตสงสดท 14.4 และ 42 Mbps ตามล�าดบ

ยคท 4 (4G) เปนเทคโนโลยสอสารไรสายความเรวสงทสามารถเชอมตอ อนเทอรเนตดวยความเรวสงสดถง 100 Mbps ท�าใหสามารถใชรบสงไฟล ขนาดใหญ ดวดโอแบบความละเอยดสง (High-Definition) เทคโนโลย 4G จะเนนใหบรการดานขอมล (Data) เทานน ถามการโทรหากนระบบจะเปลยนไป ใชงานระบบ 3G ทรองรบทง Voice และ Data แทน ในประเทศไทยมการใชเทคโนโลย 4G แบบ LTE (Long Term Evolution)


47

ขอควรระวงกำรใช Mobile Internetปจจบนจะพบวา Mobile Internet เขามามบทบาทในชวตประจ�าวน

ของเรามาก โดยเฉพาะอยางยง Social Network ทมทงคนดและคนไมด ดงนนจงตองมวธการปองกนและยดถอปฏบตเพอใหตนเองหางจากภยอนตรายตางๆ และเพอความมนคงปลอดภยของตนเอง ดงน

1. การใช Mobile Internet ตองระมดระวงในการเปดเผยขอมลสวนตว เชน เบอรโทรศพทมอถอ วนเดอนปเกด อาชพ ทอย ฯลฯ ซงจะเปน ชองทางใหมจฉาชพ หรอผประสงครายน�าขอมลไปใชในการยนยนตวตน ท�าธรกรรมตางๆ ได

2. การใช Mobile Internet ไมควรโพสตแจงสถานะตางๆ วาอยทไหน หรอก�าลงจะไปไหนนานเทาไหร เพราะเปนชองทางใหมจฉาชพมาเยยมบานเวลาทคณไมอยกได หรอผไมประสงคดมาดกท�ารายไดจากขอมลของเราเอง

3. ใช Mobile Internet ไมควรรบแอดคนทไมรจก คณตองพจารณาใหดกอนรบใครเปนเพอน และไมควรไปพบเพอนทรจกกนในโซเชยลมเดย โดยทไมรจกภมหลง

4. ใช Mobile Internet ตองระวงภยคกคามทางไซเบอร โดยเฉพาะ ไวรส สแปม โทรจน หรอสครปตตางๆ ผานลงกทแนบมาในขอความ ดงนน ถาคณไมแนใจอยาคลกลงกเดดขาด

5. ใช Mobile Internet ตองระมดระวงในการแสดงความคดเหน ทน�ามาสความแตกแยก การโพสตขอความทไมเหมาะสม การโพสตขอความพาดพง ถงบคคลท 3 ในทางเสยหาย เพราะถอเปนการกระท�าความผดตามกฎหมาย

6. ใช Mobile Internet ตองไมปกใจเชอสงทไดยน ไดอานจาก โซเชยลมเดย โดยเฉพาะขอความทแชรกนตอๆ มาหรอขาวลออนๆ


ชวตออนไลนดวยมอถอเครองเดยว

บทท 3


49

3.1 Social Network ทกนาทคอกจกรรมยอดฮต

ดวยมอถอเครองเดยว พดนอยสามารถตดตามขาวสาร

ความเคลอนไหวของเพอนไดตลอดเวลาเลยครบ

สมารตโฟนเปนอปกรณสอสารทคนนยมใชมากขนเรอยๆ ราคา กถกลงมากๆ สามารถเชอมตออนเทอรเนตไดตลอดเวลา มแอปพลเคชน ทชวยในการสอสารมากมาย ท�าใหสามารถสอสารไดทงทางเสยง ทางภาพนง หรอภาพเคลอนไหวไดดวย


50

สมารตโฟนสามารถใชไดทงวน เรยกวาตงแตตนนอนจนเขานอนเลยทเดยว ใชเปนนาฬกาปลก ใชดเวลาระหวางวน ตนมากเชกสถานะ Facebook เชกขอความ LINE เชกอเมล อปเดตสถานะระหวางเดนทาง ส�าหรบคนทใชบรการรถสาธารณะกใชสมารตโฟนอานขาวออนไลน อาน News feed ของ Facebook หรอ LINE หรอจะดคลปจาก YouTube หรอฟงเพลง ส�าหรบคนทใชรถสวนตวกใชสมารตโฟนส�าหรบวางแผนกอนเดนทาง หาเสนทาง เชกสภาพการจราจร

เวลาหวกใชแอปพลเคชน เพอสงอาหารมารบประทานได ซอสนคา ออนไลน โอนเงน ช�าระเงน และอกมากมาย เรยกไดวามสมารตโฟนเครองเดยว กสามารถใชบรการออนไลนไดเกอบทกอยาง ท�าใหคนยคนขาดสมารตโฟนไมไดแลวครบ

จากการส�ารวจพฤตกรรมผ ใช อนเทอร เนตในประเทศไทย ป 2559 ของ ETDA พบวา กจกรรมยอดฮตส�าหรบ Mobile Device คอ การใชงานเครอขายสงคมออนไลน (Social Network) รองลงมากคอ การชมวดโอผาน YouTube และการอานหนงสออเลกทรอนกส ตามล�าดบ โดยท Facebook เปนเครอขายสงคมออนไลนทมคนใชมากทสด


51

Facebook สงคมออนไลนยอดฮตในป 2559 มผใช Facebook ทวโลกถง 1,590 ลานคน และใน

ประเทศไทยมผใชงาน 38 ลานคน ซง 90% เปนการใชงานผานโทรศพทมอถอ Facebook ท�าใหคณพอของพดนอยไดเจอเพอนเกาๆ มากมาย ซงบางคนไมได เจอกนตงแตเรยนจบ ท�าใหคณพอรขาวสารของเพอนๆ ไดงายขน เพยงแค อาน News feed ของ Facebook ซงเพอนๆ ของคณพอกจะแชรรปภาพ วดโอ เชกอนสถานททไปเทยว ไปกน หรอท�ากจกรรมตางๆ คณพอกจะไป กดไลคและแสดงความคดเหนไวดวย

คณแมของพดนอยกดไลคเพจเกยวกบการดแลรกษาบาน หรอ เพจอนๆ ทคณแมสนใจเพอตดตามขอมลดๆ จากเพจเหลาน กดไลคเพจเกยวกบสนคาหรอบรการ เพอดสนคา ตดตามโปรโมชน และ สามารถสงซอไดอกดวย

คณพอกสมครเขารวมกลมจกรยาน เปนชมรมจกรยานทคณพอไปปนดวยเสมอ ซงในกลมกจะมการพดคยแลกเปลยนความร นดปนจกรยาน ขายจกรยานมอสอง และเรองตางๆ ทเกยวกบจกรยาน แตคณพอมกจะเตอนพดนอยวาอยาแชรขอมลสวนตวแบบสาธารณะ เชน ขอมลต�าแหนงทอย หรอภาพถายภายในบาน เพราะหาก ผไมหวงดไดขอมลพวกนไปอาจจะเขามาขโมยของทบานเรา ขณะท ไมมใครอยกไดครบ


52

นองพดดงชวนรขอคดในการใช Social Network

การแชรรป แชรกจกรรม เชกอน อปเดตสถานะตลอด จะเปนขอมลใหมจฉาชพน�าไปใชในทางทผดได

อกอยางหนงทคณพอพดย�ากบพดนอยวา อยารบแอดคนแปลกหนาหรอแมกระทงเปนรปคนรจก เพราะปจจบนมการปลอมตวใน Facebook มากมาย สามารถเซฟรปจากโปรไฟลอนแลวมาท�าโปรไฟลปลอมไดงายๆ ทางทดควร จะถามเพอนใหแนใจกอนวาเปนตวจรงถงจะรบแอด และยงถาเปนคนแปลกหนากอยาไปรบแอดเลยเพราะอาจเปนผไมหวงดได

การแชรขอมลทแชรตอๆ กนมากเหมอนกน ควรตรวจสอบขอมลดวยวาเปนเรองจรงหรอไม เชน ขอมลการบรจาคเงน เพราะเดยวนมการตดตอเลขบญชเพอใหโอนเขาบญชของตนเอง

การแชรขอมลโดยใช Facebook ขอมลสามารถกระจายไปไดอยางรวดเรว หากขอมลนนท�าผอนเกดความเสยหายคนทกดไลค หรอแชรอาจถกด�าเนนคด ไดครบ

Twitter สนกระชบฉบไวTwitter (ทวตเตอร) เปน Social Network ขนาดเลกทเรยกวา

Micro Blog มลกษณะคลายๆ กบ Blog ทวไป แตตางกนทสามารถเขยนขอความไดเพยง 140 ตวอกษรเทานน เพราะตนก�าเนดของทวตเตอร มาจากการพฒนาการสงขอความสน (SMS) จากโทรศพทมอถอในป 2549

เดยวนทวตเตอรกยงคงรกษาเอกลกษณเดมไว คอสงขอความหรอเรยกวาทวตไดเพยง 140 ตวอกษร และไดพฒนาใหสงรป สงวดโอไดเหมอนกบ Social Network ทวๆ ไป พดนอยสามารถเชอมตอกบเพอนๆ ของ พดนอยและผคนทนาสนใจ โดยการไปตดตาม (Follow) เพอรบขาวสารในสงทพดนอยสนใจอยางทนทวงท และตดตามเหตการณขณะทก�าลงเกดขน ในเวลาจรงจากทกมมมอง


53

เชน ในชวงการแขงขนฟตบอลโลก คณพอพดนอยจะตามแฮชแทก (Hashtag) #worldcup2014 เพอตดตามขาวสารเฉพาะการแขงขนฟตบอลโลกในปนน ระหวางการแขงขนกจะมแฮชแทกของแตละคดวย เชน คชงชนะเลศระหวาง เยอรมนกบอารเจนตนากจะใช #GERvARG เพอตดตามขาวสารขณะทก�าลงแขงกน

นองพดดงชวนรค�าแนะน�าในการใช Twitter

• จากขอจ�ากดของ Twitter ทสามารถทวตไดเพยง 140 ตวอกษรเทานน ท�าใหอาจมการตความหมายผดไปจากความตงใจของผทวตได

• การทวตขอความออกไปแลว ไมสามารถแกไขขอความนนไดเหมอนกบ Facebook ดงนนกอนทวตตองคดใหด

• ขอความททวตจะมการกระจายอยางรวดเรว จงไมควรทวตสงทไมเปนความจรง หรอขาวลอทยงไมไดรบการยนยนแนนอน

• ไมรทวตขาวหรอขอความทเราไมแนใจวาเปนความจรงหรอไม

• ไมแชรต�าแหนงไปกบทวตโดยไมจ�าเปน

Twitter ยงมแฮชแทกแนะน�าให พดน อย ตดตามดวย โดยจะดจากความนยมในการใชแฮชแทก ในชวงเวลานน เชน ชวงทละครก�าลงฉายกจะมแฮชแทก ชอของละครนน เชน #นาค แฮชแทกทถกแนะน�าเหลาน แสดงใหเหนถง Trends ในขณะนน ท�าใหรวาชวงเวลานน ผคนสนใจเรองอะไรกนอยบาง

ประโยชนของ Twitter มเยอะจนคาดไมถงเลยใชไหมครบ จรงๆ ยงมประโยชนมากกวานอกซงพดนอยคงกลาวไดไมหมดครบ เพอนๆ คงอยากลองใช Twitter บางแลวละส ลองใชแลวกอยาลมมา Follow พดนอยบางนะครบ


54

InstagramInstagram (อนสตาแกรม) คอ แอปพลเคชนถายภาพและวดโอ

ทสามารถปรบแตงภาพไดตามแบบทเพอนๆ ตองการดวยฟลเตอร ทแอปพลเคชนเตรยมไวให ซงมหลากหลายอารมณ ภาพหรอวดโอ ทถายสดสวน 1:1 หรอเปนสเหลยมจตรส นอกจากพดนอยจะโพสตบน Instagram แลวยงสามารถแชรไปยง Facebook, Twitter, Tumblr และอนๆ อกมากมายไดในทนท หรอจะสงตรงในรปแบบขอความสวนตวไปหาเพอนๆ ของพดนอยกได

พดนอยสามารถคนหาเพอนจาก Facebook และจากรายชอ ผตดตอในโทรศพทของพดนอย หรอจากท Instagram แนะน�า และหากพดนอยตองการเหนโพสตของใครบนฟดของพดนอย พดนอยกจะแค กดตดตามคนๆ นน

Instagram กเหมอนกบ Social Network ทวๆ ไป เพยงแตการโพสตจะตองเปนรปหรอวดโอเทานน และพดนอยสามารถกดไลคหรอ คอมเมนตรปหรอวดโอของคนอนไดดวย

Instagram ยงมฟเจอรเรยกวา Photo Map ทท�าใหภาพ หรอวดโอของเรามการระบต�าแหนงในแผนทดวย แคโพสตภาพหรอวดโอกอาจถกสะกดรอยจากผไมหวงดได คณพอเลยแนะน�าใหพดนอยไมระบต�าแหนงของรปภาพทโพสต


55

นองพดดงชวนรค�าแนะน�าการใช Social Network อยางอนใจ

การใชงาน Social Network เปนการแชรขอมลสวนตวของเราในทสาธารณะ ท�าใหคนอนรวาเราเปนใคร ท�าอะไร อยทไหน เรยนหรอท�างานอะไร มเพอนเปนใคร ชอบไปไหน ชอบกนอะไร บานอยทไหน หรอรแมกระทงเวลากลบบาน ซงขนอยกบวาเพอนๆ แชรขอมลอะไรบาง ถามจฉาชพน�าขอมลเราไปใช เชน คอยตดตามเราแอบเขามาขโมยของทบานตอนเราไมอย หรอปลอมตวเปนเราเพอวตถประสงคไมด และ อกมากมาย ดงนน เพอนๆ จ�าเปนตองสนใจเรองความมนคงปลอดภยและปองกนตวเองจากภยของโลกออนไลนดวย

มวธปองกนตวเองจากการใช Social Network มาแนะน�าดงน1. ตรวจสอบการเขาถงขอมลสวนตวจากแอปพลเคชน2. ปดการคนหาแบบ Public Search เพอไมใหคนแปลกหนา

คนหาชอเรา3. Info Accessible เลอกแสดง/ซอนขอมลสวนตวทจะให

เพอนเราเหน4. ปดการระบต�าแหนงเวลา Chat5. อยาเชกอนทบานของตวเอง6. อยารบแอดคนทไมรจก7. ไมกด Link แปลกๆ8. เปลยนพาสเวรดทก 3-6 เดอน


56

3.2 Chat ใกล...ไกล คยได งายนดเดยว

เดยวนอยากจะคยกบใครกงายนดเดยว แคม

Application Chat กตดตอกนไดทกเวลาแลว

คณพอพดนอยเลาใหฟงวาสมยกอนโทรศพทตามบานยงไมคอย จะม การสอสารทางไกลจะเปนการเขยนจดหมาย แตการสงจดหมาย หากนกใชเวลานานหลายวนกวาจดหมายจะถงมอผรบ หากจ�าเปนตองสงขอความดวนจะตองใชบรการทเรยกวา โทรเลข ซงเปนการสงขอความ ทเปนรหสมอสผานสายโทรเลขทเชอมตอระหวางไปรษณย เมอขอความสงถงปลายทางกจะมการแปลรหสใหเปนขอความและบรษไปรษณย จะเปนคนน�าขอความสงถงบานผรบทนท ซงขอความทสงทางโทรเลข ตองเปนขอความทส�าคญและเรงดวนมาก เพราะคดคาสงเปนค�าจงมราคาสง


57

กอนทโทรศพทเคลอนทจะสงขอความหากนไดนน มอปกรณ ทใชรบขอความโดยเฉพาะเรยกวา เพจเจอร โดยผสงขอความจะตองโทรไปยงโอเปอเรเตอร เพอใหโอเปอเรเตอรสงขอความไปยงเครองของผรบ แตเมอโทรศพทเคลอนทมระบบสงขอความสนทเรยกวา Short Message Service (SMS) ผใชงานสามารถสงขอความหากนเองไดโดยไมตองผาน โอเปอเรเตอร เพจเจอรจงเสอมความนยมลงและปดบรการไปในทสด

การสงขอความโดยใชเพจเจอร

วงจรโทรเลข

ขอความ

ผสง ผรบโทร Call Center Pager

สงขอความ

� � � �


58

ตอมาบรษท รเสรช อน โมชน จ�ากด (RIM) ผผลตโทรศพทเคลอนท ยหอแบลกเบอรร (BlackBerry) ไดพฒนาโปรแกรมแชต (BlackBerry Messenger) หรอ BBM ขน ซงมความแตกตางจากการสง SMS ทวไปคอ BBM เปนโปรแกรมทใชสงขอความระหวางเครอง BlackBerry เทานน โดยแตละเครองจะมเลขประจ�าตว Personal Identification Number (PIN) เอาไวเปนหมายเลขในการสงขอความหากน ซงนอกจากการรบสงขอความแลว ยงสามารถ สงไฟลภาพ อดเสยงแลวสง สงต�าแหนงทางภมศาสตรไปยงผรบได มความสามารถในการแชตเปนกลมได

โทรศพทสามารถสงขอความหากนไดโดยตรง


59

เนองจาก BBM เปนโปรแกรมทใชสงขอความระหวางเครอง Black Berry เทานน จงไดมคนพฒนาแอปพลเคชนทสามารถสงขอความ ภาพ เสยง วดโอ ขามระบบปฏบตการได ไมวาจะใชโทรศพทยหออะไรกตาม เพยงแครเบอรโทรศพทเพอนทใช WhatsApp กสามารถสงขอความหากน ไดแลว

ในปจจบนแอปพลเคชน Chat ทเปนทนยมทสดของไทยกคอ LINE มผใชงานในประเทศไทยถง 41 ลานคน และทวโลกกวา 560 ลานคน ซงความสามารถพนฐานของแอปพลเคชน Chat ในปจจบนนคอ การเพมเพอนจากสมดโทรศพท การสงขอความรปภาพ วดโอ เสยง สตกเกอร การโทร คยผานอนเทอรเนต พดนอยจะแนะน�าแอปพลเคชน Chat ทนยมของคนไทย ใหเพอนๆ รจกนะครบ


60

LINE สงขอความฟรทกททกเวลาLINE เปนแอปพลเคชนส�าหรบสงขอความทไดรบความนยม

ในการตดตอสอสารของคนยคน ดวยการใชงานทงาย ไมซบซอน ตดตงงาย แคลงแอปพลเคชนและใชเบอรโทรศพทกสามารถตดตอกบเพอนทใช LINE ไดแลว โดยสามารถสงขอความและยงมสตกเกอรแสดง ความรสกนารกๆ มากมาย สงรปวดโอ ขอความเสยง มฟงกชนโทรฟรและ วดโอคอลฟรผานอนเทอรเนต (แตตองเสยคาบรการอนเทอรเนตนะครบ) นอกจากนยงสามารถแชร Location ไดอกดวย

นอกจากเปนแอปพลเคชนส�าหรบสมารตโฟนแลว LINE ยงสามารถ ตดตงไดทงบนระบบปฏบตการ Windows และ Mac OS ซงท�าใหคนทใชคอมพวเตอรกสามารถคยกบคนทใชสมารตโฟนได โดยใช LINE ID เดยวกนกบทสมครไวกบสมารตโฟน

การสนทนาทาง LINE


61

LINE ไดเพมความสามารถขนเรอยๆ โดยมหนาไทมไลนไวส�าหรบแชรขอความ รปภาพ วดโอ และสตกเกอร เพอแลกเปลยนเรองราวตางๆ กบเพอนสนทของเรา

คณสมบตของ LINE ทเปนทนยมอกอยางหนงกคอ LINE Group ซงเปนการ Chat เปนกลม พดนอยเปนสมาชกของกลมครอบครว ท�าใหครอบครวเราสอสารกนไดงายขน สวนคณพอจะใชกลมส�าหรบคยกบเพอนรวมงาน คณแมมกลมแมบาน คณปกมกลมเพอนรวมรนสมยเรยน เรยกวา ท�าใหไมขาดการตดตอกนเลย

แตบางครงการใช LINE มากเกนไป เชน การสงขอความเขาไปในกลมโดยไมจ�าเปนกอาจท�าใหพลาดขอความทส�าคญ อกทงยงเปนการ รบกวนเพอนๆ อกดวย

LINE สามารถเพมเพอนโดยอตโนมตเพยงแคเราบนทกเบอรเอาไว ในสมดผตดตอของสมารตโฟน ดงนน หากเราตงคาใหเพมเพอนอตโนมตเขากจะสามารถเขามาเหนไทมไลนเราได ซงส�าหรบเพอนหรอคนรจกคงไมเปนไร แตถาเปนผไมหวงดแลวกไมปลอดภยเลย ดงนน การแชร อะไรกตามบนไทมไลนจะตองระมดระวง เสมอนะครบ


62

Messenger แอปพลเคชน แชตจาก FacebookMessenger เปนแอปพลเคชนทแยกออกมาจากแอปพลเคชนหลก

ของ Facebook ใชส�าหรบสงขอความคยกบเพอนใน Facebook รวมถง คนทอยในสมดโทรศพทของเรา โดยทคนคนนนยงไมไดเปนเพอนเรา ใน Facebook สามารถใชโทรหากนผานอนเทอรเนตได รองรบการสนทนา เปนกลม มสตกเกอรใหใชเหมอนกบ LINE สามารถบนทกเสยงแลวสง แชรต�าแหนงทตงไดเหมอนกบแอปพลเคชน Chat ทวไป นอกจากน ยงสามารถสงภาพเคลอนไหวประเภท GIF ไดอกดวย

BeeTalk หาเพอนใหมรอบๆ ตว

BeeTalk เปนแอปพลเคชนทนยมในหมวยรนเมองไทย สามารถ สมครใชไดเพยงมเบอรโทรศพทหรอใชบญช Facebook การใชงาน ตอนแรกกจะคลายๆ กน คอ ท�าการคนหาเพอนจากรายชอในโทรศพท ของเรา หรอจากรายชอเพอนใน Facebook จดเดนของ BeeTalk กคอสามารถหากล มเพอนรอบๆ ตวเราได ตามความสนใจ เช น เพอนปนจกรยาน เพอนชอปปง หรอเพอนในหมบานและทท�างาน ดวยฟงกชนคลบของ BeeTalk หรอจะเขาไปใชบอรดซงมเรองราว นาสนใจมากมาย มการแบงตามหมวดคลายกบเวบบอรดบนคอมพวเตอร แตใชงายกวาเพราะออกแบบมาใหใชงานบนโทรศพทมอถอโดยเฉพาะ การสงขอความหรอแชตกมฟงกชนกระซบ ทขอความจะหายไปหลงจากเปดอาน นอกจากน เรายงสามารถวาดรปและสงสตกเกอรใหเพอนๆ ไดอกดวย

ถาพดนอยจะเปรยบการใชงาน Facebook กบ BeeTalk อาจกลาวไดวา Facebook เอาไวคนหาเพอนเกา BeeTalk เอาไวหาเพอนใหม แตเพอนๆ ตองระมดระวงในการคยกบคนแปลกหนาดวยนะครบ อยาพงไวใจใครงายๆ ละ


63

ดหนง ฟงเพลง เลนเกม รวมความบนเทง

ไวในสมารตโฟนเครองเดยว


64

3.3 Entertainment พกความบนเทงไปไดทกท

ฟงเพลงในประเทศไทยคายเพลงเกอบทกคายจะมชอง YouTube เปนของ

ตนเองเพอเผยแพรเพลงของศลปน สามารถดและฟงไดฟร หากเพลงนน มคนฟงและสงตอกนเยอะ กจะท�าใหศลปนนนดงขนมาได เชน ศลปนเกาหล ชอ “ไซ” ทดงจากเพลง “กงนมสไตล” ดวยเหตน คณแมของพดนอยเลยไดฟงเพลงใหมๆ เสมอ และหากชอบเพลงนน คณแมกจะซอมาฟงทหลง

ดทวแบบสดๆ สมารตโฟนมแอปพลเคชนส�าหรบ

ดทวมากมาย ซงมทงแอปพลเคชนของ ชองเอง และแอปพลเคชนรวมชองทว มแบบดสดไดอยางเดยว และแบบด ยอนหลงกได แถม YouTube มบรการทเรยกวา YouTube Live ทท�าใหผทมบญช YouTube สามารถ ถายทอดสดรายการของตนเองได ทวหลายชองจงเชอมตอสญญาณสดมาออกอากาศทาง YouTube และยงสามารถเลอนดยอนหลงในขณะทก�าลงถายทอดสดไดอกดวย คณพอของพดนอยชอบมาก เพราะเวลาดบอลแลวดจงหวะรเพลยไมทน คณพอสามารถเลอนไปดจงหวะ ยงประตกครงกได

นอกจากชองทวทมาใช YouTube ออกอากาศแลว ยงมชองทผลต รายการออกทาง YouTube เพยงอยางเดยว ท�าใหพดนอยมตวเลอกทจะชม

รายการไดมากมาย โดยเฉพาะชองทเกยวกบ การศกษา มพๆ ใจดได ท�าคลปวดโอ สอนหนงสอเอาไวใหดวย แถมมบทเรยนท พดนอยเรยนอยพอดเลย พดนอยเลย ไมตองเสยเงนไปเรยนพเศษเพมเลย


65

Streaming เพลงนบลานฟงฟรไดทงออนไลนและออฟไลนพดนอยเลาใหคณพอฟงวา เพอนๆ ของพดนอยแนะน�าวา มแอปพลเคชน

ส�าหรบฟงเพลงฟร มเพลงนบลานเพลงใหเลอกฟงทงเพลงไทย เพลงสากล โดยสามารถเลอกฟงแบบฟรหรอแบบเสยคาสมาชก ยกตวอยาง เชน แอปพลเคชน JOOX ทเราสามารถเลอกเพลงมาเกบไวฟงในแอปพลเคชน ในขณะไมไดเชอมตออนเทอรเนต นอกจากนยงมโหมดคาราโอเกะ รองเพลงคลอตามไดในขณะก�าลงฟงเพลง แตคณพอกแนะน�าพดนอยวา เพลงทกเพลงลวนแลวแตมลขสทธ ตองระมดระวงไมดาวนโหลดหรอ แจกจาย หรอท�าอะไรทเปนการผดกฎหมายลขสทธ

การซอเพลงทถกตองตามลขสทธคณพอบอกวาในสมารตโฟนมแอปพลเคชนทซอเพลงอย แลว

สามารถคนหาเพลงไดทกยค ทกแนว แตจะตองมบญชทผกกบธนาคารไวเพอซอเพลง เมอซอแลวเพลงจะเปนของเราไปตลอด สามารถใชบญชของเราดาวนโหลดเพลงกครงกได คณภาพของเสยงเพลงกด ซงปจจบนเพลงหนงเพลงมราคาเทยบไดกบขาวจานเดยวเทานน ถาซอเปนอลบมกจะ ถกลงอก และการซอเพลงยงเปนการสนบสนนศลปน สนบสนนคายเพลง ใหสามารถสรางสรรคงานใหเราไดฟงตอไป เพอนๆ ไดยนแบบนแลว เรามา ซอเพลงถกลขสทธฟงกนดกวาครบ


66

นอกจากการซอเพลงมาเปนของตวเองแลว ยงมแอปพลเคชน ส�าหรบฟงเพลงเปนรายเดอน สามารถฟงเพลงไดไมจ�ากดโดยไมตองซอเปนเพลงๆ แตตองเสยคาบรการรายเดอนแทน เหมาะส�าหรบคนทอยากจะฟงเพลงเยอะๆ ปจจบนมผใหบรการทงไทยและตางประเทศมากมายใหเลอก จนพดนอยเลอกไมถกเลยละครบ แตส�าหรบเพอนๆ ทอยากลองใชบรการ กควรตรวจสอบเงอนไขการใหบรการใหดนะครบ


ดหนงออนไลนเสรมสกนดส�าหรบเพอนๆ ทอยากดภาพยนตร แตไมคอย

มเวลาวาง เพราะตองใชชวตไปกบการท�างานและเดนทางนอก สถานท พดดงมวธทคณพอมกใชเปนประจ�า คอ ใชการดาวนโหลด แอปพลเคชนดหนงออนไลน เชน แอปพลเคชน Hollywood HDTV คลงหนงฮอลลวดพรเมยมถกลขสทธ พรอมทง Soundtrack และพากยไทย มากกวา 10,000 เรอง ดไดทนท ไมตองดาวนโหลด ไมเสยเวลาและเปลองเนอทหนวยความจ�าอปกรณ คณพอบอกวา ตอไปถาอยากดหนง กสามารถเลอกดจากแอปพลเคชน ซงจะ

ประหยดเงนและประหยดเวลาเดนทางไปไดอก


67

3.4 Location Base แผนทยอสวน

เดยวนไมคอยเหนใครพกแผนทใหญๆ กนแลว ไมวาจะเปนคนไทย หรอนกทองเทยว เพราะวาสมารตโฟนมแอปพลเคชนแผนทน�าทางนเอง เวลาคณพอพาพดนอยไปเทยว กจะดแผนทจากสมารตโฟนทยดไวกบกระจกรถ ท�าใหพวกเราไมหลงทาง สามารถไปถงจดหมายไดถกตอง

จะไปไหนมาไหนกสะดวก ดวยแผนทน�าทาง

ไมตองกลวหลงทางอกตอไป


68

สมารตโฟนปจจบนจะมระบบ GPS ทสามารถระบต�าแหนงของโทรศพทได เมอน�าต�าแหนงไปใชกบแผนทน�าทางกจะสามารถแสดงต�าแหนงของเราบนแผนทไดอยางแมนย�า ค�านวณเสนทางไปยงต�าแหนงทตองการได มการบอกสภาพการจราจร และตวเลอกในการเดนทาง เชน หลกเลยงทางหลวง ไมขนทางพเศษ แอปพลเคชนกจะค�านวณเสนทาง ใหใหม

ตอนพดนอยไปตางจงหวด คณพอมกจะใชแอปพลเคชน เพอคนหา รานอาหารเดดๆ ทอยใกลๆ ทพก หรอระหวางทางทผาน พดนอยเลย ไดกนของอรอยๆ ตลอดการเดนทางเลย บางครงน�ามนรถใกลจะหมด คณพอกใชแอปพลเคชน เพอหาปมน�ามนทใกลทสดไดอกดวย สามารถใชคนหาโรงแรมทพก และอนๆ อกมากมาย


69

ยงมแอปพลเคชนอกหลายอยางทใชประโยชนจาก Location Base เชน แอปพลเคชนเรยกแทกซ บางครงคณพอไมสามารถมารบพดนอยได คณพอกจะใชแอปพลเคชนเรยกแทกซมารบพดนอยไดเลย โดยคนขบจะร ต�าแหนงของผโดยสาร คนเรยกกจะรวาใครเปนคนขบ คนขบสามารถ โทรมาหาคนเรยกได และระหวางทางสามารถดไดวาต�าแหนงของรถแทกซนน อยทไหน คณพออนใจไดเลยครบ

มบางครงคณพอจะไปบานเพอน แตหาทางไปไมถก เพอนของคณพอ กสง Location มาใหทางขอความ เมอคณพอไดแลวกใช Location นน น�าทางไปยงบานเพอนไดถกตอง ใน Social Network ไมวาจะเปน Facebook, Twitter หรอ LINE เพอนๆ สามารถใชฟงกชนทเรยกวา การ Check-in เพอบอกใหคนรวาตอนนเราอยทไหน คณพอบอกวา เราไมจ�าเปนตองเชกอนหรออปเดตตลอดเวลา เพราะอาจมผไมหวงด คอยตดตามเรา หรอแอบมาขโมยของทบานของเราตอนเราไมอยได


แอปพลเคชนแผนทตองเชอมตอกบอนเทอรเนตเพอดาวนโหลดแผนทในต�าแหนงทเราอย มาใชงาน แตเรากสามารถเลอกดาวนโหลดแผนทมากอนเพอใชในระบบแบบออฟไลนได ไดแก MAPS.ME, MapFactor,

GPS Navigation & Maps Sygic เปนตน


70

ถาอคอมเมรซท�าใหพดนอยสะดวกสบาย ไมตองไปซอของทราน

แลวละก เอมคอมเมรซยงท�าใหพดนอยสบายขนไปใหญ เพราะไมตองเปดคอมพวเตอร

กสามารถซอของไดแลว มสมารตโฟนเครองเดยวกซอขายสนคาออนไลนไดทกททกเวลาจรงๆ

3.5 Shopping (Local) ซอสนคาออนไลน

แคปลายนว


71

ชอปปงออนไลนดวยมอถอเครองเดยวประเทศไทยมคนซอขายสนคาผานอนเทอรเนตมากมาย นบวนก

ยงจะมากขนเรอยๆ ตามจ�านวนผใชอนเทอรเนต เปนเพราะการเตบโตของผใชสมารตโฟนและเครอขาย 3G ทครอบคลมเกอบทงประเทศ ท�าให การชอปปงผานโทรศพทมอถอเปนทนยมแถมมแอปพลเคชนทชวยในการซอขายอกมากมาย แคถายรปแลวโพสตกสามารถขายสนคาไดแลว ท�าใหมผขายเพมขนเปนจ�านวนมาก ในขณะทผซอกสะดวก เพราะมแอปพลเคชน มากมายทชวยในการเลอกซอสนคา ซงมทงแอปพลเคชนทเปนแหลงรวม รานคาหลายๆ ราน เชน Lazada, WeloveShopping, Tarad แอปพลเคชน ทรวมคปอง หรอดลสวนลดรานคา เชน Priceza เปนตน และยงมพอคา แมคาทขายของโดยใช Social Network เชน Facebook, LINE, Instagram อก เหนดวยกบพดนอยไหมครบวา เพยงแคมสมารตโฟน กมชองทางทจะชอปปงมากมายเลย


72

แอปพลเคชนทเปนแหลงรวมรานคาแอปพลเคชนชอปปงเยอะจง แลวจะเรมจากแอปพลเคชนอะไรดนะ?

พดนอยแนะน�าใหเพอนเรมจากแอปพลเคชนทเปนแหลงรวมสนคากอน จะรวมสนคาจากผขายหลายๆ รานแลวมาจดหมวดหมใหคนหางาย ผขายมทงเปน แบรนดใหญๆ ขายเอง มทงรานคาทวไป และบคคลทวไปมาประกาศขาย มการรบประกนสนคาใหดวย การช�าระเงนกมหลายวธ และทพดนอยชอบกคอ มวธเกบเงนปลายทางใหเลอกดวย เชน H&M, TopShop และ Zara เปนตน

แอปพลเคชนดลหรอคปองเปนแอปพลเคชนทรวมดลตางๆ ใหพดนอยไดเลอก เชน คปองอาหาร

มลคา 1,000 บาท แตจายเงนซอแค 499 บาท หรอเปนสนคาราคาพเศษ ทสามารถจดสงสนคาไดเลยเหมอนซอสนคาออนไลนทวไป สนคาและบรการ ทนยมมาขายดลมกจะเปนสนคาและบรการทขายดตามชวงเวลา เชน รานอาหารจะขายดชวงสดสปดาห โรงแรมจะมลกคามากในฤดทองเทยว ดลทขายกจะม การจ�ากดชวงเวลา เชน ใชไดเฉพาะวนจนทรถงวนพฤหสบดเทานน หรอเปนรานคา เปดใหม ตองการดงลกคาไปใชบรการเยอะๆ ซงแอปพลเคชนดลจะมฟงกชนคนหาดลทอยใกลๆ กบต�าแหนงทเราอยปจจบนไดดวย และหากซอดล ดลจะมการบนทกไวทแอปพลเคชน และสามารถน�าคปองทไดไปแสดงกอนใชบรการไดเลย เชน PaiNaiDii, XetaSale และ Buzzebees เปนตน

ชอปปงผาน Social Networkเดยวนการขายสนคาโดยใช Social Network เปนทนยมมาก

เพราะนอกจากจะใชงายแลว ยงเขาถงผคนไดเปนจ�านวนมากอกดวย ผขายแคใสรายละเอยดของสนคา ไมวาจะเปนรปภาพหรอวดโอ ส�าหรบเพอนๆ ทจะซอสนคาผานชองทางน กสามารถคยกบคนขายไดอยางสะดวก ทงทางโพสตหรอทางขอความ (Inbox)


73

นองพดดงชวนรขอควรระวงในการชอปปงออนโมบาย (Shopping on Mobile)

การซอสนคาออนไลนไมวาจะทางคอมพวเตอรหรอทางสมารตโฟน ขอจ�ากดกคอ เราไมไดเหนและสมผสสนคาจรงๆ เราไมเหนรานคาของผขาย เราไมรวาผขายมตวตนจรงหรอไม พดดงจงมวธเชกขอมลมาใหเพอนอาน กอนชอปคะ

1. ควรเปรยบเทยบราคาสนคาในทองตลาดกอนซอ โดยเฉพาะสนคาทราคาถกเกนจรง ตองระวงใหดเพราะอาจจะไดสนคาปลอม หรอของไมมคณภาพได

2. ควรจะดขอมลของผขาย ซงบางแอปพลเคชนจะมคะแนนบอก และลองหาขอมลผขายโดยใชเบอรโทรศพท เลขทบญช ชอรานคาจาก Google กอนวานาเชอถอหรอไม

3. อานรววสนคาและบรการวามใครซอแลวมปญหาอะไรหรอเปลา4. การซอของจากแอปพลเคชนขายของมอสอง ไมควรโอนเงนช�าระ

คาสนคาไมวาในกรณใด เพราะโอนแลวอาจจะไมไดของกได ควรอานค�าแนะน�าของผใหบรการทกครง

5. ตรวจดการพดคยระหวางผขายกบลกคาใน Social Network วามการใหบรการทดหรอไม

6. อานขอมลสนคาและเงอนไขใหละเอยดกอนตดสนใจซอทกครง 7. ถาซอคปอง กใหดวนทสามารถใชไดและวนหมดอาย เงอนไข

ขอยกเวน 8. หากมการรบประกน ใหศกษาเงอนไขการรบประกนใหละเอยด


74

แคสแกนกชอปไดแลว ดวยแอปพลเคชน ของ Amazon จะท�าใหเพอนๆ สามารถชอปสนคา

จากตางประเทศ โดยใชอปกรณเคลอนทสแกนบารโคดของสนคา หรอรปถาย หรอตว

สนคาจรงๆ เพอคนหาสนคา แทนการพมพไดเลย

3.6 Shopping (Global) ซอสนคาตางประเทศ

ไมยาก


75

อกหนงความสขของการใชชวตในยคโซเชยลนกคอ การทเราตองการจะซอสนคา แตไมตองออกไปเดนชอปสนคา ตามหางสรรพสนคาใหเมอยเทา โดยหนงในรานคาอคอมเมรซทไดรบความนยม มากทสดในโลกคงหนไมพน Amazon

Amazon เวบไซตอคอมเมรซทเรมจากการขายหนงสอ แตปจจบนไดขายสนคา ทกอยาง มสนคาใหเลอกมากมายทกหมวดหม สนคา และมโมบายแอปพลเคชนใหทง ในสมารตโฟนและแทบเลต ท�าใหเราสามารถใชกลองจากอปกรณโมบายคนหา

สนคาดวยบารโคด รปหรอสนคาจรงได รองรบการคนหาดวยเสยง เวลาพดนอยไปทหองสมด แลวอยากสงซอหนงสอทอยในหองสมด พดนอยเพยงแคสแกนบารโคด หรอหนาปกหนงสอ เพอคนหาหนงสอแลวกสงซอไดทนท หรอถายงไมซอกบนทกเกบไวในสงทตองการซอ (Wish List) ได


76

นอกจากเราจะไปซอสนคาบน Amazon ไดแลว Amazon ยงอนญาต ใหเราน�าสนคามาประกาศขายไดอกดวย ท�าใหมผประกอบการรายยอยมากมายน�าสนคามาขายบน Amazon ซงมสนคาทงของใหมแกะกลอง ของใชแลวสภาพด หรอ Refurbished ราคากแตกตางกน บางครงสนคา มราคาทถกมากๆ จนนาสงสย ดงนน การซอสนคาบน Amazon จ�าเปนตองตรวจสอบขอมลผขายโดยสงเกตจาก Feedback Rating ทเปรยบเสมอนความพงพอใจจากลกคา ซงสามารถด Feedback ยอนได

เมอไดสนคาทตองการแลว เราอาจคลก Buy This Item เพอไปจายเงนเลย หรอจะคลก Add to Cart เพอชอปสนคาตวอนตอ

การ Checkout เพอช�าระเงน ใหกรอกทอยและขอมลบตรเครดต เลอกวธการจดสงสนคา เลอกสกลเงนในการช�าระเงน พดนอยแนะน�าใหเลอกเปนเงนดอลลาร เพราะหากเลอกสกลเงนบาทแลว อตราแลกเปลยนท Amazon ตงไวจะแพงกวาอตราแลกเปลยนปจจบนเพราะมคาธรรมเนยมของ Amazon บวกเขาไปดวย สวนการตดบตรเครดตเปนสกลเงนดอลลาร จะคดอตราแลกเปลยนตามวนทตดเงนจากบตรเครดต ซงจะถกกวาคดจาก Amazon

Feedback Rating การช�าระเงน


77

ในขนตอนนเราจะเหนคาใชจายทงหมด มลคาสนคา คาขนสง ภาษ เมอรวมแลวหากเรารสกวามนแพง เราสามารถยกเลกการสงซอได หรอหากเผลอกดสงซอไปแลว กสามารถยกเลกไดทนทหรอภายหลง แตเรา ตองแจงยกเลกกอนทสนคาจะจดสงนะครบ

เมอสงซอสนคาเสรจแลวเราสามารถตดตามสถานะการจดสงไดจากแอปพลเคชน ซงจะแจงเตอนทกสถานะการสงสนคา เชน สนคาไดรบการบรรจแลว ก�าลงจดสง สงถงผรบแลว เรยกวาตดตามไดทกขนตอนเลย

นอกจาก Amazon ทท�าแอปพลเคชนแลว eBay เวบไซตประมลสนคาชอดงของอเมรกา กไดท�าแอปพลเคชนไวใหเราใชดวยเหมอนกน การใชงานกไมไดแตกตางกนมาก มระบบสแกนบารโคดเพอคนหาสนคา มการแยกสนคาไวเปนหมวดหม ระบบการคนหาใชงานงาย สนคาใน eBay จะม ทงสนคาแปลกๆ สนคาหายาก ของเกา ของสะสม มระบบการขายหลายแบบ ทงแบบประมลและแบบช�าระเงนไดทนท การช�าระเงนกใชระบบ PayPal ซงมนคงปลอดภยและใชงานงาย มระบบตรวจสอบและใหคะแนนผขาย ท�าใหเรามนใจในการซอสนคา

eBay AliExpress


78

ถาเพอนๆ อยากไดสนคาราคาถก คาสงฟร แถมมเมนภาษาไทยดวย พดนอยแนะน�าใหลองใชแอปพลเคชน AliExpress ซงเปนเจาของ เดยวกบ Alibaba เวบไซตคาสงชอดงจากจน โดยทเราสามารถซอของ ไดทละชนไมตองซอเยอะเหมอนกบสงท Alibaba และยงสงฟรอกดวย โดยอาจจะไดสนคาชาหนอย แตถาเพอนๆ อยากใหสงไวขน เราสามารถ เลอกวธสงแบบอนได ซงจะมการคดคาขนสงเพมขนตามบรการทเลอก


79

การช�าระเงนกมทงแบบเครดตการด และระบบช�าระเงนของ Alibaba ทเรยกวา AliPay มระบบคมครองผซอโดยจะคนเงนเตมจ�านวน หากเราไมไดรบสนคา และคนเงนบางสวนหรอเตมจ�านวนหากสนคา ไมเปนไปตามทระบไว

หากเราไมพอใจผขาย สามารถให Feedback Rating กบผขาย คนนนได

นอกจากน ยงมแอปพลเคชนอกมากมายทสามารถใชชอปสนคา จากตางประเทศบนโทรศพทมอถอทไมไดกลาวถง ไมวาจะเปนของ Alibaba, Taobao ซงไมวาจะซอของจากแอปพลเคชนอะไร กอนจายเงนเราจะตองพจารณาหลายอยาง เชน เรองคณภาพสนคา คะแนนของผขาย ระบบการจายเงน วธการจดสง และการรบประกนสนคา ซงจะท�าใหเรา ลดความเสยงทจะถกโกงหรอไดสนคาไมตรงกบทตองการ


80

นองพดดงชวนรขอควรระวงในการชอปปงตางประเทศ

ในยคสมยนนกชอปแทบทกคนจะมสมารตโฟนตดตว นนเทากบวาอ�านาจการซอสนคาจะอยในมอสองขางไมไปไหน ในหวขอ 3.5 เราไดพดถง การชอปปงออนโมบายกนไปแลว ครงนส�าหรบนกชอปทจะโกอนเตอรไปสงซอสนคาจากตางประเทศจะตองมขอควรระวงอยางไรกนบาง

1. ถาไมกลววาจะถกเชดเงนไปแบบฟร ควรเชกคอมเมนตหรอ แหลงทมาของรานคาในตางประเทศเสยกอน ซงปจจบนนเทคโนโลย กาวไกล จะลองเชกขอมลจากเวบไซตพนทปวาเพอนๆ ทเปนเคสตวอยางเคยชอปสนคาจากรานคานหรอเปลา

2. แมจะเปนรานคาทเชอถอได กอยาปกใจเชอเสยทเดยว เพราะอาจจะเคยมประวตในการสงของทผดพลาด เชน สนคาช�ารด บบสลาย ซงกอนสงซอตองคยกบทางรานใหเรยบรอย เพราะอาจไมรบประกนเปลยนคนได

3. เลอกชอปกบรานคาทจดทะเบยนพาณชยอเลกทรอนกส ซงในแตละประเทศจะมหนวยงานคมครองอย

4. อปเดตโปรแกรมแอนตไวรสอย ตลอด เพราะขนาดการท�าธรกรรมผานระบบออนไลนภายในประเทศ เรายงตองระมดระวงถกโจรกรรมขอมลสวนตว แลวนก�าลงไปชอปซอสนคาจากตางประเทศเชยว จะไมระมดระวงไดอยางไร

สงคมไรเงนสด

บทท 4


82

การช�าระเงนคาสนคาหลงจากท�ารายการสงซอแลวมมากมาย หลายวธ ไมวาจะเปนการเกบเงนปลายทาง การโอนเงนผานธนาคาร การช�าระดวยบตรเครดต การช�าระผานจดช�าระเงน นอกจากน ยงมบรการทางการเงนบนอนเทอรเนต เชน บรการธนาคารทางอนเทอรเนต บรการสงเงนผานอเมล บรการกระเปาสตางคอเลกทรอนกส และอกมากมาย

ดวยสมารตโฟนเครองเดยว เพอนๆ สามารถช�าระคาสนคาแทนเงนสด โดยใชท�ารายการผานธนาคารอนเทอรเนต ช�าระบลตางๆ เชน คาน�า คาไฟ คาโทรศพท ใชเปนบตรผานรถไฟฟา เรยกวาแทบไมตองพกเงนสดเลยทเดยว

หลงจากทเพอนๆ รวธการเลอกซอสนคาผาน โมบายอนเทอรเนตไปแลว

ถงเวลาตองจายเงนแลวละ พดนอยมวธการจายเงนดวยสมารตโฟนมาเลาใหฟงนะ

ครบ


83

4.1 เปลยนมอถอใหเปนธนาคารดจทล

เพอนๆ คงเคยไดยนค�าวากระเปาเงนออนไลน หรอกระเปาเงนอเลกทรอนกส (e-Wallet) กนบางใชไหมครบ พดนอยจะเลาใหฟงวา มนคออะไร เจา e-Wallet กเหมอนกบกระเปาสตางคของเรานนแหละ เพยงแตเมอเรามเงนในกระเปานแลว สามารถน�าไปใชจายคาสนคาและบรการตางๆ ทงในโลกออนไลนและออฟไลนไดงาย เปรยบเสมอนมเงนในบญชธนาคาร แตสามารถน�าเงนไปใชจายไดอยางรวดเรวเสมอนมเงนสดอยในมอ

ในประเทศไทยมผใหบรการดาน e-Wallet อย 3 คายใหญคอ AIS, DTAC และ Truemove โดยใชบรการชอวา AIS mPAY, Jaew Wallet, Wallet by Truemoney ตามล�าดบ ซงแตละบรการกจะมแอปพลเคชน ใหดาวนโหลดเพอใชบนสมารตโฟน

มแคมอถอกเปดบญชธนาคารไดแลว ไมตองมเงนฝากขนต�า ไมตองมสมดบญช

แถมมดอกเบยใหดวย

Jaew Wallet Wallet by Truemoney


84

โดยทวไปแอปพลเคชน e-Wallet จะมความสามารถดงน

โอน/รบเงน ช�าระบล

โอน/รบเงนเราสามารถโอนเงนระหวางบญช e-Wallet ไดเพยงทราบเบอรมอถอ

ของผรบเงน ซงสามารถโอนเงนขามคายได ไมวาผรบเงนจะใช e-Wallet คายเดยวกบเราหรอไม หรอหากผรบเงนยงไมไดใชบรการ e-Wallet เรากสามารถโอนเงนไปยงบญชธนาคารของผรบเงนไดเชนกน

ช�ำระบล

เราสามารถใช e-Wallet ช�าระบล ไมวาจะเปนบลคาน�า คาไฟ คาโทรศพท คาสาธารณปโภคอนๆ คาบตรเครดต สนเชอ ประกน อนเทอรเนต เคเบลทว ฯลฯ ซงอาจจะมคาธรรมเนยมในการช�าระเงนแตกตางกนไปตามคาย แตสงทพดนอยชอบมากทสดกคอ ความสามารถในการสแกนบารโคดเพอช�าระเงนได ท�าใหการท�ารายการสะดวกรวดเรว ไมตองเสยเวลาพมพรายละเอยดเวลาจายบล

แคนกสะดวกมากมายแลวใชไหมครบ แตการเตมเงนเขา e-Wallet หรอโอนเงนจาก e-Wallet กลบเขาบญชธนาคารนนอาจจะตองเสย คาธรรมเนยม แถมยงไมมดอกเบยเหมอนกบฝากธนาคารทวไป ดงนน พดนอยจะเตมเงนเทาทจ�าเปน ไมเหลอเงนคางไวเยอะครบ

แตถาเพอนๆ อยากใชงาน e-Wallet ทไดดอกเบยดวย ปจจบนน เรมมการใหบรการ e-Wallet ของบางคายทผกกบบญชธนาคารทรวมโครงการ โดยจะสามารถใชเงนในบญชธนาคารเปนเงนใน e-Wallet ไดเลย และยงไดดอกเบยหากมเงนเหลอในบญชอกดวย


85

4.2 แอปพลเคชน Mobile Banking รบกระแสดจทล

ทกธนาคารในประเทศไทยจะมบรการธนาคารทางอนเทอรเนต ทเรยกวา “อนเทอรเนตแบงกกง” ท�าใหพดนอยสามารถเชกยอดเงนฝากไดโดยไมตองไปอปเดตสมดบญชทธนาคาร คณพอพดนอยกชอบท�ารายการทางธนาคาร เชน โอนเงนมาใหพดนอย ช�าระคาบตรเครดต เตมเงนคาทางดวน เตมเงนคาโทรศพทใหพดนอยไดดวยตวเอง

การสมครใชบรการอนเทอรเนตแบงกกงกงาย สามารถสมครออนไลน ไดเลย หรอทางตเอทเอม ถามบตรเอทเอมของธนาคาร หรอจะไปทสาขากได ในการสมครจะตองเตรยมเลขบตรประจ�าตวประชาชน เลขทบญชธนาคาร หรอเลขบตรเอทเอม หรอบตรเครดตอยางใดอยางหนง อเมลส�าหรบสมครและเบอรโทรศพทมอถอดวยนะครบ ซงขนตอนกไมยงยาก แตจะแตกตางกนไปตามนโยบายของแตละธนาคารครบ

การใชบรการ Mobile Banking กสามารถท�าได 2 วธ วธทหนงคอ การใชบรการผานเวบเบราวเซอรของโทรศพททเปนโมบายไซต (Mobile Site : เวบไซตทมการปรบขนาดใหเหมาะกบการใชงานผานอปกรณมอถอ) วธทสอง คอ การใชบรการผานแอปพลเคชนทธนาคารมไวให ซงพดนอยจะขอแนะน�า วธทสอง เพราะใชงานงายกวา แถมยงมนคงปลอดภยดวย

ไมวาจะเปนการโอนเงน ช�าระเงน จายบล เตมเงน เชกยอดเงน

กสามารถท�าไดบนโทรศพทเครองเดยว


86

วธสงเกตแอปพลเคชนวาเปนแอปพลเคชนปลอมหรอไม ใหเพอนๆ

ดชอผพฒนาขางใตชอแอปพลเคชน วาเปนชอธนาคารนนๆ หรอไม ถาไมใชกอยาตดตงนะครบ หรอจะเขาไปทหนาเวบไซตของธนาคารเพอกดลงกทธนาคารใหไวเพอตดตงกได

การโหลดแอปพลเคชน เพอตดตงลงเครองกไมยากเลย เหมอนกบการตดตงแอปพลเคชนทวไป เพยงแตเพอนๆ ตองระวงอยาตดตงแอปพลเคชนปลอมทไมไดท�าโดยธนาคารเอง แตท�าโดยผไมหวงด หากเพอนๆ น�าแอปพลเคชนเหลานนมาใช เงนในบญชของเราอาจถกขโมยได


87

เพยงเทาน เพอนๆ กจะสามารถท�ารายการทางธนาคารไดอยาง สะดวก รวดเรว มนคงปลอดภยบนโทรศพทมอถอ โดยไมตองไปทธนาคารอกตอไป

ส�าหรบแอปพลเคชน Mobile Banking จะมความสามารถเพมเตมจาก การใชงานธนาคารออนไลนผานเวบไซต ซงความสามารถของแอปพลเคชน Mobile Banking จะแตกตางกนไปตามแตละธนาคาร เชน

สามารถแสดงสาขาธนาคารทใกลๆ กบต�าแหนงทเราอย แสดงต�าแหนงของตเอทเอมทอยใกลเราได และมระบบน�าทางไปยง จดหมาย

สามารถสแกนบลเพอช�าระเงนคาสนคาได โดยใชกลองจากโทรศพท

มปมหรอเมนส�าหรบโทรเขา Call Center มระบบปฏทนแสดงการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกส


88

4.3 มนใจใช Mobile Banking

จรงๆ แลวระบบรกษาความมนคงปลอดภยของธนาคารจะมความเขมงวดมาก ซงจะปกปองบญชเราตงแตการเขาใชงาน ถาเราใชงาน ผานโปรแกรมเวบเบราวเซอรธนาคารจะใชระบบ Secure Socket Layer (SSL) ซงจะท�าการเขารหสขอมล Username กบ Password ท�าให ผไมหวงดแอบขโมยขอมลเราไปใชไมได สงเกตไดจากไอคอนกญแจ สเขยวเวลาเรา Login เขาใชบรการ และดไดจาก URL จะตองเปน https:// ซงจะปกปอง Username กบ Password ซงเปรยบเสมอนกบลกกญแจ ไมใหใครมาแอบกอปปไปใชงานไดเลย

การใช Mobile Banking มความมนคงปลอดภยหรอเปลา

พดนอยเคยอานขาวเกยวกบปลนเงนออนไลนอยหลายครง

แลวเราจะมนใจไดอยางไรวาเงนของเราจะไมหาย

การเขารหสขอมลดวย SSL

ไอคอนรปกญแจสเขยว


89

และหากเปนการลงแอปพลเคชน บางธนาคารจะมการตรวจสอบตวเลขเครองมอถอ เบอรมอถอ และรหสผาน ซงตองตรงกนกบทสมครเทานนจงสามารถท�าธรกรรมได โดยเมอ Login เขาใชบรการแลว อาจม SMS และอเมลสงมาใหเราทกครง ซงหากเราไมไดเปนคน Login เรากจะรไดทนทวามคนแอบเขาไปท�าธรกรรมในบญชของเราอย ซงเราจะไดแจงธนาคารทนท

เมอ Login เขามาแลว ในขณะท�าธรกรรมทางธนาคารกจะมการเขารหสขอมลดวยมาตรฐาน AES 256 Bits ซงเปนมาตรฐานความมนคงปลอดภยระดบโลก ท�าใหขอมลของเราไมมทางถกโจรกรรม และหากมการเพมบญชบคคลอน หรอมการโอนทกๆ Transaction จะมการสงรหส One Time Password (OTP) มายงเบอรโทรศพททเราไดแจงไวตอนสมคร ใชบรการ ซงหากเราจะเปลยนเบอรโทรศพท ทางธนาคารกจะมขนตอนท ยนยนตวตนวาเปนเราเปลยนจรงๆ ซงบางธนาคารตองไปท�าเรองเปลยน ทสาขาเลย

จากขอมลพดนอยเลาใหฟงจะเขาใจวาทางธนาคารไดมระบบ รกษาความมนคงปลอดภยใหกบผใชงานตงแตการเขาสบรการแลว โดยทางธนาคารไดมระบบการปองกนการกอปปลกกญแจเพอปองกนไมใหโจร เขาไปท�าธรกรรมในบญชของเราได แตหากโจรสามารถเขาไปไดแลว เรากจะทราบไดอยางรวดเรวจากการเตอนผาน SMS วามการ Login เขามา ในบญชของเรา และหากจะโอนเงนออกจากบญชของเรากท�าไดยาก เพราะจะตองใชรหส OTP ในการท�ารายการทกครง เหนไหมละครบ วาระบบรกษาความมนคงปลอดภยของธนาคารเขาเจงจรงๆ


90

แตพดนอยกยงสงสยวา เมอธนาคารมระบบรกษาความมนคง ปลอดภยขนาดนแลว ท�าไมยงมขาววามการขโมยเงนจากบญชอนเทอรเนต แบงกกงอย คณพอบอกวาคนรายสามารถขโมย Username กบ Password โดยการสรางเวบไซตธนาคารปลอม ซงการกระท�าแบบนเรยกวา Phishing คนรายอาจปลอมอเมลธนาคาร หรอ SMS สงขอความมาใหเหยอโดยม Link ธนาคารปลอมทเมอคลกไปแลว หนาเวบไซตจะเหมอนกบหนา Login ของ ธนาคารเลย ถาเรากรอก Username กบ Password ไปกเทากบวาเราสงกญแจ ใหเขาไปแลว เมอเขาเขาไปได เขากจะไปเพมบญชธนาคารและโอนเงน ออกจากบญชของเรา

เพอนๆ สงสยไหมครบวา เขาจะเพมบญชไดอยางไร ในเมอการเพมบญชตองทราบรหส OTP ซงจะสงมายงโทรศพทของเจาของบญชเทานน คณพอกเฉลยใหพดนอยฟงวา นอกจากเขาจะไดกญแจไปแลว เขายงมวธฝงโปรแกรมไวทเครองของเรา หรอทเรยกวา Malware โดยใชวธสง SMS หรออเมลทเหมอนกบวาสงมาจากธนาคาร ท�าใหเหยอหลงเชอและ ตดตงโปรแกรม Malware ทมอถอ โดยทไมรวานนคอโปรแกรมดก SMS จากธนาคารทสงมายงโทรศพทของเราใหสงไปยงโทรศพทของคนรายแทน เมอเขาเขาไปในบญชเราได และสามารถเพมบญชของตนเองและโอนเงนได เงนในบญชของเรากจะหายไปโดยไมรตว

เมอเหยอตดตงมลแวรทโทรศพทกจะถกขโมย Username และ Password รวมถงรหส OTP


91

ปจจบนบางธนาคารถงกบปองกนการเขาใชบรการ โดยผเขาใชงานตองใชเครองเดม ซมเบอรเดม และรหสผาน ถงจะเขาใชบรการได เรยกวาตอใหถกขโมยขอมลกไมสามารถเขาไปท�ารายการได และกมการพฒนาระบบรกษาความมนคงปลอดภยทมากขนตลอดเวลา เชน การท�าแอปพลเคชน ของธนาคารทมระบบรกษาความมนคงปลอดภยมากกวา Mobile Banking ทใชงานผานเวบเบราวเซอร

นองพดดงชวนรพดดงมวธสงเกตแอปพลเคชนปลอมมำบอกเพอนๆ ดงนคะ• ตรวจสอบจากชอ Developer โดยแอปพลเคชนทมาจากธนาคารสวนใหญ

จะใชชอธนาคารเปนผพฒนาแอปพลเคชน โดยมรายการชอ Developer ดงตอไปนo ธนาคารกรงไทย : Krung Thai Bank PCL.o ธนาคารกรงเทพ : Bangkok Bank PCL.o ธนาคารไทยพาณชย : Siam Commercial Bank PCL.o ธนาคารกสกรไทย : KASIKORNBANK PCL.o ธนาคารกรงศรอยธยา : Bank of Ayudhya Public Company Limitedo ธนาคารธนชาต : Thanachart Bank Plc.• ใหตรวจสอบจากจ�านวนดาวนโหลด และรววของผใชงาน โดยสงเกต

แอปพลเคชนทมยอดดาวนโหลดต�าหรอรววของผใชงานทแจงถงความผดปกต• ใหตรวจสอบจากธนาคาร โดยอาจเขาไปดรายละเอยดจากเวบไซตของ

ธนาคาร หรอสอบถามจากธนาคารโดยตรงเพยงเทานเพอนๆ กจะใชงาน Mobile Banking ไดอยางมนใจแลวนะคะ

วาแลวพดดงขอไปโหลดแอปพลเคชนมาใชสกหนอยดกวา


92


93

4.4 ช�าระเงนแสนงายดวย e-Payment

ในชวตประจ�าวนของมนษยยคปจจบนนน พดนอยพบวาเรามกมเรองเกยวของกบการท�าธรกรรมและการช�าระเงนอยตลอด ยงในสมยนการช�าระเงนเพอซอสนคาและบรการตางกมตวชวย โดยมการน�ากระบวนการช�าระเงนระบบอเลกทรอนกสหรอเรยกกนวา ระบบการช�าระเงนแบบอเลกทรอนกส (e-Payment) มาใชในการท�าธรกรรมตางๆ มากขน

โดย e-Payment จดเปนระบบการช�าระเงนแบบอเลกทรอนกสทรฐบาลก�าลงพยายามผลกดนเพอใหมระบบรองรบการช�าระเงนทางอเลกทรอนกสทไดมาตรฐาน เพอสอดคลองกบการใชงานเทคโนโลย โดยเฉพาะอนเทอรเนตและโทรศพทมอถอทขยายวงกวางขนตงแตในชวงป 2558 ทผานมา ซงรายละเอยดดานความเปนมานน หากเพอนๆ คนใดตองการทราบสามารถเขาไปศกษาไดท www.epayment.go.th

ส�าหรบเพอนๆ ทก�าลงจะเปนนกธรกรรมรนใหม แตยงไมทราบถง วธการช�าระเงนผาน e-Payment พดนอยจะขออธบายขนตอนการช�าระใหเขาใจงายๆ ดงน

พดนอยไดแนะน�าเพอนๆ เกยวกบแอปพลเคชนทท�าใหมอถอเปลยนเปน

บตรเงนสดอเลกทรอนกสแลว แตสวนใหญจะตองมการเตมเงนกอนใชเสมอ แตแอปพลเคชน

ทพดนอยจะแนะน�าในหวขอน ไมจ�าเปนตองเตมเงนเพราะเปนการจายเงนดวยวงเงนบตรเครดต

นาสนใจไหมละครบ


94

ขนตอนการช�าระเงน1. เมอมการตกลงซอสนคาและบรการ เพอนๆ จะตองกรอกขอมล

บตรเครดตใหละเอยด หลงจากนนกสงขอมลไปยง Acquiring Bank (ธนาคารทฝายรานคาใชบรการอย)

หมำยเหต แตทงนกไมตองกลววารานคาจะรขอมลดงกลาว เนองจาก e-Payment จะมระบบรกษาความมนคงปลอดภยขอมลสวนน ซงทางราน ไมสามารถเหนได

2. หลงจากนน Acquiring Bank ท�าการตรวจสอบมายงธนาคาร ผออกบตร วาบตรเปนของจรงและสามารถใชซอสนคาไดอยหรอไม

3. เมอตรวจสอบเรยบรอยแลว Acquiring Bank จะท�าการเรยกเกบ เงนจากธนาคารผออกบตร

4. ธนาคารผออกบตรโอนเงนไปยง Acquiring Bank เขาสบญชรานคา5. สงขอมลการช�าระกลบไปยงรานคา6. รานคาสงขอมลการช�าระกลบไปยงลกคา เพอยนยนการสงซอ

ไมวาจะเปนบรการ e-Wallet เชน mPAY, Jaew Wallet, Wallet by Truemoney หรอบรการ Beat Banking หรอ AIS mPAY Rabbit เราจ�าเปนจะตองมเงนเตม หรอฝากเขาไปยงบญชเหลาน แตแอปพลเคชน ทพดนอยจะแนะน�า เปนแอปพลเคชนทสามารถตดเงนจากบตรเครดตไดทนท เชน แอปพลเคชน Mobile Credit Card และ LINE Pay

แอปพลเคชนแรกทพดนอยจะแนะน�ากคอ แอปพลเคชน Mobile Credit Card เปนแอปพลเคชนทท�าใหโทรศพทเปลยนเปนบตรเครดต ทสามารถเพมบตรเครดตไดถง 3 ใบ สามารถสแกนบลเพอจายบลคาน�า คาไฟ หรอจะเตมเงนโทรศพท ซอการดเกม ซอ Skype Credit, Gift Cards ของ Google Play/iTunes


95

การลงทะเบยนแอปพลเคชนใชเพยงโทรศพทมอถอกบบตร เครดตเทานน เมอลงทะเบยนส�าเรจเราสามารถใชวงเงนบตรเครตดในการชอปปงไดทนท โดยไมจ�าเปนตองเตมเงนกอนใชบรการเหมอนบตรเงนสดอเลกทรอนกส เราสามารถเตมเงนคาโทรศพท เกมออนไลน เตมเครดต Digital Content เชน iTunes, Google Play และ Skype Credit ได จายบลคาน�า คาไฟ ไดทนท

เรมตนใชงานไดทนท

● Mobile Top Up

เตมเงนไดไมจ�ำกดคำยทง

dtac happy, 1-2 call,

truemove, truemove-H

● Digital Content Top Up

บรกำรเตมเงน iTunes Gift Card,

Google play หรอ Skype

● Game Card Top Up

รองรบกำรเตมเงนจำกหลำกหลำย

คำยเกม

● Dtac Postpaid Bill

บรกำรเตมเงน iTunes Gift Card

หรอ Google play

● E-Commerce stuff

ชอปปงออนไลน

● Utility Bill

ไมวำจะคำน�ำ คำไฟ

คำโทรศพท กสำมำรถจำยได


96

ขอดของแอปพลเคชนนกคอ การตดเงนไมไดตดเงนสด เพราะ

เปนการใชวงเงนบตรเครดต แตคนทจะใชแอปพลเคชนนได จ�าเปนตองม บตรเครดตเทานน และบลทสามารถจายไดดวยแอปพลเคชนนกยงนอยมาก เมอเทยบกบแอปพลเคชน Truemoney Wallet และ mPAY ของคายทร และเอไอเอส คณพอพดนอยจะลงแอปพลเคชนนไวจายคาน�า คาไฟ เพราะไม ตองจายเปนเงนสด สวนบลอนๆ กจะใชแอปพลเคชนของคายอนแทนครบ

แอปพลเคชนสองทพดนอยจะแนะน�ากคอ LINE ครบ แอปพลเคชน LINE มบรการช�าระเงนของตวเองชอ “LINE Pay” โดยทเพอนๆ สามารถเพมบตรเครดตหรอบตรเดบตกอน เมอเราใชบญช LINE Pay ไปช�าระเงน เราเพยงแคเลอกบตรทตองการใหตดเงนไดเลย โดยไมตองใสขอมลบตร ทกครงเวลาช�าระเงน ท�าใหเราสามารถช�าระเงนไดอยางรวดเรว

LINE Pay


97

เราสามารถเลอกซอสนคาบนรานคาทอยในแอปพลเคชน LINE

เชน LINE Shop, Gift Shop ซอสตกเกอรไลน ธมไลน ผาน LINE Store (http://store.line.me) และยงมรานคาออนไลนจ�านวนมากรบช�าระดวย LINE Pay

รานคาทอยในแอปพลเคชน LINE

LINE Store


98

นอกจาก LINE Pay จะใชช�าระเงน โดยการตดบญชบตรเครดต/เดบตแลว แตถาเราไมมบตรทงสองแบบ กยงเตมเงนเขา “กระเปาเงน LINE Pay” เพอใชในการช�าระเงนได แถมยงสงเงนทางขอความ Chat ใหกบเพอนได

นอกจากการสงเงนหรอโอน

เงนแลว ผใชสามารถสงค�าขอเงนใหเพอนสงเงนกลบมาไดดวย โดยไมจ�าเปนตองใชบญชธนาคารเลย โดยเงน ทไดรบกสามารถน�าไปใชจายกบรานคา ออนไลนหรอออฟไลนทรบการช�าระเงนดวย LINE Pay ไดอกดวย หรอหาก จะถอนเงนกสามารถโอนเงนไปยงบญช ธนาคารไดเชนกน

การช�าระเงนดวย LINE Pay


99

การเลอกช�าระเงนผาน e-Payment/Payment gateway แทน การโอนเงนผานบญชธนาคาร นอกจากสะดวกรวดเรวแลว ยงเปนอกวธ ทมนคงปลอดภยในการชอปปงออนไลน เนองจากมชวงเวลาทผใหบรการ ยงไมโอนเงนไปยงผ ขายสนคาทนท ซงหากมปญหาในการสงสนคายง มโอกาสทเราจะแจงไปยงผใหบรการ เพอระงบการช�าระเงนไปยงผขายได นบเปนขอดทชวยปองกนการสญเสยโดยใชเหต นอกจากนยงสามารถ ด�าเนนการไดตลอด 24 ชวโมง

นองพดดงชวนรเพอนๆ จะเหนวาสมยนมแอปพลเคชนส�าหรบการ

ช�าระเงนเยอะมากจนสบสน พดดงไดท�าตารางสรปไวใหแลวคะ

AIS mPay Jaew Wallet LINE PayWallet byTruemoney

Mobile Credit Card

กระเปำเงน

Credit Card

Debit Card

Rabbit Card

Virtual Card

โอน/รบเงน

โอนระหวำงคำย

สงค�ำขอ

แชรเงน

ช�ำระบล

Beat Banking

√

—

—

√

√

√

√

—

—

√

√

√

—

—

—

—

√

√

√

√

√

—

√

√

√

—

—

—

—

—

—

—

—

√

—

—

—

√

—

√

—

—

√

—

—

√

—

—

—

—

—

—

—

√

—


100

4.5 e-Money พรอมใช

พดนอยร สกวาตวเองโชคดจรงๆ กบการเปนเดกยค Gen Z ทมเทคโนโลยทนสมยมาอ�านวยความสะดวกในการใชชวตประจ�าวน ยกตวอยาง การซอสนคาและบรการตางๆ ไมตองพกเงนสดมากมายเหมอนแตกอน เพราะปจจบนนขอเพยงแคม e-Money กสามารถใชจายไดแลว ซงในอนาคตคาดวา จะมผใหบรการ e-Money มากขนแนนอน

e-Money (เงนอเลกทรอนกส) คอ มลคาเงนทถกบนทกในระบบอเลกทรอนกส เชน เครอขายโทรศพทมอถอ หรอเครอขายอนเทอรเนต ซงผใชบรการไดช�าระเงนลวงหนา (Prepaid) แกผใหบรการ e-Money และสามารถใชช�าระคาสนคาและบรการตามรานคาหรอหนวยงานทรวมรายการไดทนท เชน บตรซออาหาร บตรเตมเงนมอถอ บตรชมภาพยนตร บตรรถโดยสาร รวมทงการซอสนคาผานเวบไซต ท�าใหมความสะดวกรวดเรว ไมเสยเวลารอเงนทอน ไมตองพกเงนสดใหยงยากอกดวย

ยคดจทล สะดวกสบายใชจายได โดยไมตองพกเงนสด

ดวย e-Money (เงนอเลกทรอนกส)


101

ในปจจบนเราสามารถใชบรการ e-Money ไดจาก 3 ชองทาง ดงน1. การซอหรอเตมเงนบตร e-Money ผานรานคาทรวมรายการ 2. การใชผานโทรศพทมอถอ โดยใชวธการสมครผานโทรศพทมอถอ

โดยเมอซอสนคาและบรการเรยบรอยแลว ผใหบรการจะสง SMS แทนใบเสรจรบเงนและแสดงยอดเงนคงเหลอในบญชใหแกผใชบรการ

3. การใชผานเครอขายอนเทอรเนต โดยใชวธการสมครผานเวบไซต ของผใหบรการเพอขอเปดบญช e-Money และทกครงทมการซอสนคาและบรการ ผใชบรการจะตองท�าการกรอกเลขทบญชและรหสผานสวนตว เพอใหรานคาตรวจสอบรายการช�าระเงน โดยเมอตดเงนแลว ผใหบรการจะสง SMS แทนใบเสรจรบเงนและแสดงยอดเงนคงเหลอในบญชใหแกผใชบรการ

หากเงนหมดจะท�าอยางไร 1. ผใชบรการสามารถตดตอขอเตมเงนกบรานคา ต ATM เวบไซตของ

ผใหบรการ หรอบญชบตรเครดตของผใชบรการทมสญลกษณเตมเงน 2. ผใหบรการเงนอเลกทรอนกส จะท�าการบนทกมลคาของเงนทเตม

ใหแกผใชบรการเตมเงน โดยผใชบรการสามารถตรวจสอบการท�าธรกรรม การเตมเงนผานใบเสรจรบเงน ขอความใน SMS บนโทรศพทมอถอ หรอทางอเมล ของผใชบรการ

นองพดดงชวนรขอควรระวง กำรใช e-Money

เพอนๆ ตองไมลมวา e-Money แทจรงแลว คอ เงนสดทอย ในรปแบบของอปกรณอเลกทรอนกส หากเกดกรณ ท�าบตร e-Money หาย กไมตางจากการท�ากระเปาเงนสดหาย โดยจ�านวนเงนทจะสญหายนนจะมมลคาเทากบเงนทคงคางเหลออย ดงนนตองระมดระวงกนดวยนะครบ


102

4.6 พรอมเพย (Prompt Pay) ปลอดภยใชไดจรง

เทคโนโลย ถาเรารจกใชอยางระมดระวง กจะเกดความมนคงปลอดภยกบตนเอง โดยเฉพาะในเรองของเงนทองทกวาจะหามาใหเรา ใชไดแตละสตางคนนกแสนยากล�าบาก ยงถาตองพกเงนจ�านวนมากแลวเกดท�าหายไปละก คงเครยดตายแนๆ แตกยงดทวนนมนวตกรรมใหม เรยกวา Prompt Pay (พรอมเพย) หรอบรการโอนเงนและรบเงนโอนแบบใหม

Prompt Pay จะท�าใหผ ใชบรการสะดวกมากขน โดยในทน จะตองท�าการผกบญชเงนฝากธนาคารกบหมายเลขบตรประจ�าตวประชาชน หรอเบอรโทรศพทมอถอ โดยบรการดงกลาวด�าเนนการโดยธนาคารแหงประเทศไทยและธนาคารพาณชยทกแหงไดรวมมอพฒนาขน เพอสนบสนนระบบการช�าระเงนแบบ Any ID ทอ�านวยความสะดวกในการโอนเงนและการจายสวสดการของรฐอกดวย ทงยงลดการพกพาเงนสดในการทตอง ใชจายครงละมากๆ มาใชจายผาน e-Payment ทสะดวกแคเพยงคลกผานปลายนว

Prompt Pay บรการโอนเงนและรบเงนโอนแบบใหม อยากท�าธรกรรมเมอไหรกสะดวกสบาย


103

การใชงานบรการ Prompt Pay เพอนๆ ทสนใจจะใชบรการ Prompt Pay สามารถเลอกชองทางบรการ

ทปจจบนถกพฒนาขนมาใหใชได ดงน1. ใชบญชธนาคารผกกบบตรประชาชน หรอผกกบเบอรโทรศพทมอถอ

ไดสงสด 3 เบอรตอ 1 บญช สรปคอ สามารถใชไดสงสดเพยง 4 บญช2. หากม 2 บญช เราสามารถเลอกบญชแรกผกกบบตรประชาชน ซง

บญชนนจะมความส�าคญในกรณคนเงนภาษ หรอรบเงนกบสวสดการภาครฐ สวนบญชทสองเลอกผกกบเบอรโทรศพทมอถอไวส�าหรบโอนเงน ท�าธรกรรมทวไป เรยกวาอยากท�าธรกรรมเมอไหรกคลกเลย


ประโยชนของบรกำร Prompt Pay อยามองวา บรการ Prompt Pay มดแคเปนชองทางสะดวกในการโอนเงน

เทานนนะครบ เพราะนอกจากประโยชนขางตนแลว การโอนเงนเขาธนาคารเดยวกน หรอตางธนาคารผานระบบ Prompt Pay ยงชวยประหยดคาธรรมเนยมไดมากเลยดวย ซงปจจบนม เรต ดงน

1. วงเงนไมเกน 5,000 บาท ไมเสยคาธรรมเนยม2. วงเงน 5,001-30,000 บาท คดคาธรรมเนยมไมเกน 2 บาท ตอรายการ3. วงเงน 30,001-100,000 บาท คดคาธรรมเนยมไมเกน 5 บาท ตอรายการ4. วงเงนมากกวา 100,000 บาทขนไป คดคาธรรมเนยมไมเกน 10 บาท ตอรายการ


104

นองพดดงชวนรควำมปลอดภยในกำรใชงำน Prompt Pay

ระบบ Prompt Pay มการดแลความมนคงปลอดภย แบงไดเปน 3 ขนตอน หลกๆ คอ ขนตอนตงการลงทะเบยนทรดกม ขนตอนการพฒนาระบบกลาง และขนตอนการใชงานของประชาชนผโอนเงนอยางถกตอง

1. ขนตอนตงกำรลงทะเบยนทรดกม : ธนาคารจะมการตรวจสอบตวตน ของลกคาและความเปนเจาของหมายเลขโทรศพทมอถอ นอกจากน ธนาคารแหงประเทศไทย ไดก�าชบใหธนาคารปฏบตตามแนวทางทก�าหนดในการรบ ลงทะเบยน Prompt Pay เพอใหการลงทะเบยนมความมนคงปลอดภย

2. ขนตอนกำรพฒนำระบบกลำง : Prompt Pay เปนระบบทพฒนา เพมจากระบบโอนเงนทใชอยปจจบน จงมความปลอดภยไมดอยกวาบรการโอนเงนในปจจบน เปนระบบทเชอมระหวางธนาคารกบผใหบรการระบบกลาง Prompt Pay ของประเทศ คนภายนอกไมสามารถตอเขากบระบบนผานชองทาง อนเทอรเนตทวไปได และธนาคารแหงประเทศไทย ไดตดตามดแลการพฒนาระบบดานความมนคงปลอดภยดวย

ทงน ผใหบรการระบบกลางไดใหบรการในระบบทมมาตรฐานความปลอดภยดานเทคโนโลยและสารสนเทศ ตามมาตรฐาน ISO-27001 ซงเปนทยอมรบในระบบสากล และมการตรวจสอบประเมนความปลอดภยจากหนวยงาน ภายนอกทไดรบการรบรองอกชนหนง

3. ขนตอนกำรใชงำนของประชำชน : นอกเหนอจากระบบกลางแลว Prompt Pay ไดมการออกแบบในสวนของกระบวนการเขาใชงาน กลาวคอ ผใชบรการททกธนาคาร จะตองมการใสเลขรหสหรอ Password และมการยนยนรายการกอนท�าการโอนทกครง ซงจะท�าใหผใชบรการสามารถท�าธรกรรมได อยางมนคงปลอดภย


105

4.7 รจก NFC เทคโนโลยเปลยนมอถอเปนกระเปา สตางค

ไมวาจะดหนง ซอของกน ของใช ขนรถไฟฟา กใชโทรศพทแทนเงนสดไดดวยเทคโนโลย NFC

บตรเงนสดอเลกทรอนกสปจจบนเราจะพกเงนสดกนนอยลง และหนมาช�าระเงนดวยบตรเงนสด

อเลกทรอนกสมากขน เพราะสะดวกในการพกพา รวดเรว ไมตองรอเงนทอนหรอ กลววาจะไมมเงนทอน เราจะพบเหนบตรเหลานในรปแบบของบตรซออาหาร ในศนยอาหาร บตรรถไฟฟา บตรเตมเงนมอถอ บตรชมภาพยนตร และบตรอนๆ ซงผ ใชบรการไดช�าระเงนลวงหนาใหกบผ ใหบรการเงนอเลกทรอนกสหรอ เรยกวา การเตมเงน และผใชบรการสามารถน�าไปใชช�าระคาสนคาคาบรการแทนการช�าระดวยเงนสดตามรานคาทรบช�าระได

� รานคาตดเงนในบตร

ผใชบรการ

� ซอบตรเงนสด

� รานคาออกใบเสรจแสดงยอดเงนคงเหลอในบตร

รถโดยสาร รถไฟฟา

รานสะดวกซอหางสรรพสนคา

บรษทผใหบรการ / รานคา ตวแทนจ�าหนาย

� ช�าระสนคาและบรการ


106

บตรเงนสดอเลกทรอนกสทเราใชอย มหลายแบบ ถาเปนแบบทใช ในศนยอาหารมกจะเปนบตรแถบแมเหลก เวลาใชตองน�าบตรไปรดกบหวอาน เพออานขอมลเงนในบตรและตดเงนในบตร ถาบตรทใชเปนตวรถไฟฟาจะตอง แตะกบเครองอานเทานน เพอความสะดวกรวดเรว โดยตวบตรจะมการฝงชป และขดลวดสายอากาศไวภายใน ท�าใหสามารถตดตอกบเครองอานบตร ทรบส งสญญาณผานคลนวทยได ในระยะทก�าหนด และท�าการบนทก จ�านวนเงนเอาไวในชป ซงบตรแบบนจะเรยกวาสมารตการดแบบไรสมผส (Contactless Smart Card)

นอกจากเราจะเหนการใชงานสมารตการดแบบไรสมผสเปนตวรถไฟฟาแลว ยงมบตรทใชซอของในรานสะดวกซอ เชน บตรเซเวนการดของ 7-11 ซง นอกจากใชแทนเงนสดแลว ยงสามารถสะสมแตมไดอกดวย และกมบตรทสามารถใชขนรถไฟฟาและซอสนคาในรานคาปลก ใชในรานอาหารและเครองดม ใชซอ ตวหนง และอนๆ ไดภายในบตรใบเดยว เรยกวา บตรแรบบท ซงกมการสะสมแตม ดวยเหมอนกน แตตองเชกดวยนะครบวาใชบรการไดทไหนบาง

รานคาทรบช�าระดวยบตรแรบบท


107

NFC เปลยนมอถอเปนกระเปาสตางคNFC คออะไรNFC ยอมาจาก Near Field Communication (การสอสารระยะใกล)

เปนเทคโนโลย RFID : Radio Frequency Identification แบบหนงทชวยใหอปกรณสองเครอง “สอสาร” กนแบบไรสายไดในระยะใกลประมาณ 4-10 เซนตเมตร มรปแบบการใชงาน 3 แบบ ไดแก

1. NFC Card Emulation Mode ท�างานเสมอนเปนบตร Contactless Smart Card เพอใชในการท�าธรกรรม โดยน�ามอถอไปแตะหรอน�าไปใกลกบเครองอาน

2. Peer-to-Peer Mode ในโหมดนอนญาตใหมการจบคและการเชอมตอ อยางรวดเรวแบบไรสายกบอปกรณทเปดใชงาน NFC อนๆ โดยไมจ�าเปนตอง ปอนรหสผานและมการยนยนเพยงแคน�าอปกรณทงสอง “แตะ” หรอน�ามาใกลกน เทานน กสามารถสงรปถายหรอขอมลอนๆ ถงกนได เชน การจบคมอถอกบ ล�าโพง หรอจบคมอถอกบเครองพมพ เปนตน

3. Reader/Writer Mode ในโหมดนอปกรณ NFC สามารถท�าตวเสมอนเปน เครองอานเขยนแทก NFC ทตดอยในสมารตโปสเตอร นามบตร หรอจดใหบรการ ขอมล โดยสามารถก�าหนดเงอนไขได เชน 100 คนแรกทอานโฆษณาทจดบรการ จะไดคปองสวนลดพเศษ ซงจ�านวนทลดลงไปเรอยๆ กคอการเขยนขอมล ไปยงแทก NFC นนเอง ซงการใช Barcode, QR Code หรอ RFID Tag ไม สามารถท�าได

วนกอนพดนอยเหนคณพอใชโทรศพทจายเงนแทนบตรเงนสด ใชแตะ ผานประตสถานรถไฟฟาแทนบตรรถไฟฟา คณพอบอกวาคณพอเพงไปเปลยน ซมการดเปน Rabbit SIM ซงเปนซมทรองรบเทคโนโลย NFC (Near Field Communication) ในโทรศพทมอถอ ท�าใหมอถอของคณพอกลายเปนกระเปาสตางค สามารถช�าระเงนแบบอเลกทรอนกส เพยงน�าโทรศพทมอถอแตะทเครองอาน ณ จดช�าระเงนไดเหมอนบตรแรบบทเลย แถมยงสามารถเตมเงนโดยใช mPAY App ดวยนะ เรยกวาไมตองไปตอควเตมเงนใหเสยเวลา นอกจากน ยงสามารถดประวต การใชงานผานแอปพลเคชนไดเลยดวย


108

ส�าหรบเพอนๆ ทจะใชมอถอแทนกระเปาสตางค ตองตรวจสอบกอนนะครบ วามอถอของเราสามารถใชงาน AIS mPAY Rabbit ไดหรอยง โดยเขาไป เชกท http://www.ais.co.th/mpay/aismpayrabbit/handset.html ถาใชงานไดกใหไปเปลยนซมทศนยบรการ ซงอาจจะมคาใชจายในการเปลยนซม กอนใชกตองเตมเงนเขาบตรดวยนะครบ แตอยาเตมเงนมากไปละ เพราะถาโทรศพทหาย เงนกอาจถกน�าไปใชดวย ถงแมวาสามารถโทรอายดได แตกอาจจะไมทน นอกจากน หากเพอนๆ ทใชบรการรถไฟฟา ตองระวงอยาให แบตเตอรมอถอหมดระหวางทาง เพราะจะไมสามารถใชมอถอในการแตะ เพอออกจากสถานไดเนองจาก NFC จะถกปดไปดวย

AIS mPAY Rabbit

นองพดดงชวนร ในสหรฐอเมรกา การใชโทรศพทมอถอแตะจายแทน

เงนสดมมานานแลวในป 2554 ทาง Google ไดเปดการใชงาน Google Wallet โดยมโมบายแอปพลเคชนทเกบขอมลบตรเครดต บตรสะสมแตม บตรของขวญ และคปอง เพยงแคน�ามอถอไปแตะทเครองอานและกด Pin ทมอถอกสามารถจายเงนได โดยกอนจายเราสามารถเลอกบตรทจะตดเงนได และหากเรามคปองสวนลด คปองจะถกน�ามาใชแบบอตโนมต


109

ในป 2557 Apple ไดเปดตวระบบจายเงนทเหมอนกบ Google Wallet แตมขอดกวาตรงทเราไมตองใส Pin Code ตอนจายเงน เพราะ Apple ใชระบบ Touch ID ในการยนยนตวตน เพยงแคน�าโทรศพทไปแตะทเครองอาน NFC ของรานและเอานวแตะท Touch ID หรอปม Home ของเครอง กสามารถช�าระเงนไดอยางมนคงปลอดภยและรวดเรว

ความมนคงปลอดภยในการใช NFC

การใชงานมอถอแทนเงนสดดวยเทคโนโลย NFC นนมความมนคงปลอดภยไหมนะ เนองจากเปนการเกบขอมลทางการเงนไวทโทรศพท หาก มใครทสามารถขโมยขอมลนไป กสามารถขโมยเงนเราไปใชไดนะส ซงการขโมยขอมลสามารถท�าไดโดยการใชโทรศพททตดตงแอปพลเคชนส�าหรบ ดดขอมลจากมอถอเราและสงตอไปยงมอถออกเครองหนง ท�าใหมอถอ เครองทไดรบขอมลสามารถน�าเงนทอยในมอถอของเราไปใชซอสนคาได

นอกจากน ยงมการท�าเครองอาน NFC ปลอม หรอตดตงอปกรณเพมเตม ทเครองอาน NFC เพอท�าส�าเนาขอมลทางการเงนของเราแลวน�าไปใชได อกดวย

นองพดดงชวนร กำรใชงำนเทคโนโลย NFC ใหมนคงปลอดภย

1. เพอนๆ ตองตรวจสอบเครองอาน NFC วามอปกรณแปลกปลอมอะไรตดตงอยหรอเปลา 2. ไมควรน�าอปกรณไปแตะกบ NFC tag ทนาสงสย 3. ปด NFC ทกครงเมอไมไดใชงาน 4. ตงรหสผานส�าหรบการใชงานโทรศพทมอถอ เพอปองกนไมให คนอนเอาเงนเราไปใชในกรณโทรศพทหาย

รเทาทนมจฉาชพในมอถอ

บทท 5


111

เคยไดยนประโยคทวา “โลกนเรมอยยากขนทกวน” ไหมครบ

ไมทราบวาใครเปนเจาของประโยค แตวยรนอยางพดนอยอยากจะอทานเปนศพทวยรนวา “ฟงแลวขนลก”แตกระนนในกรณนของการใชชวตในโลก Social Media

แลวละก มจฉาชพทแฝงเขามาในชองทางตางๆ จะไมสามารถ ท�าอนตรายกบเราไดเลย หากเรารถงกลลวงและวธปองกน

ไวรสทบรรดามจฉาชพจะสงผานเขามาทางสมารตโฟนของเรา ซงเพอนๆ สามารถศกษาและปฏบตไดตามวธ

ตอไปน


112

เดยวนมการหลอกลวงทางโทรศพททเรยกวา “แกงคอลเซนเตอร” โดยมจฉาชพจะใชโทรศพท หรอบรการเสยงผานอนเทอรเนต (Voice Over Internet Protocol หรอ VoIP) แอบอางเปนเจาหนาทสถาบนการเงน หรอพนกงานในหนวยงานของรฐ ฯลฯ เพอหลอกลวงขอขอมลส�าคญหรอใหเหยอโอนเงนไปใหโดยมหลากหลายวธ ดงน

ถกรางวลใหญจากการชงโชค แตตองไปโอนเงนคาธรรมเนยมหรอคาภาษกอน ถงจะไดรบรางวล

คนเงนคาภาษ อางวาเปนเจาหนาทกรมสรรพากร เพอใหเหยอไป กด ATM ตามค�าสงเพอรบเงนคนภาษ แตกลบกลายเปนการโอนเงน ใหคนรายไปแทน

เงนประกนชวต อางวาเปนเจาหนาทจากบรษทประกนชวต ผเสยชวต ไดท�าประกนชวตไวแตขาดสงจ�านวนหนง หลอกใหเหยอทเปนญาต โอนเงนจ�านวนนเพอทจะไดรบเงนประกนกอนใหญ

บญชถกอายด อางวาเปนเจาหนาทจากสถาบนการเงน แลวแจงวา บญชของเหยอถกอายดโดยธนาคารแหงประเทศไทย ขอใหยนยน ขอมลสวนตว เมอไดขอมลของเหยอกจะน�าไปท�าธรกรรมทางการเงน ในนามของเหยอ หรอหลอกใหเหยอไปยกเลกรายการทต ATM โดยท�าตามวธของมจฉาชพ

นอกจากวธทพดนอยเลาใหฟง กยงมวธอนๆ อกมากมาย โดย “แกงคอลเซนเตอร” จะเปนผทมจตวทยาสง ท�างานกนเปนทม ดงนน เพอนๆ ควรจะศกษา ตดตามขอมลอยางสม�าเสมอ เพอทจะไมตกเปนเหยอ นะครบ และหากสงสยวาก�าลงถกหลอก พดนอยแนะน�าใหอยาหลงเชอ โดยงาย ใหลองโทรศพทไปยงหนวยงานทถกแอบอางเพอตรวจสอบขอมล ใหแนใจกอน จะไดไมถกหลอกครบ


113

การใชบรการโทรศพทมอถอ นอกจากจะตองระวงภยจาก “แกงคอลเซนเตอร” กยงมภยรายจากมจฉาชพ ดวยกลรายรปแบบอนๆ เชน ภยรายจากการปลอยมลแวร โปรแกรมประสงครายทจองโจมตระบบ รวมไปถงการขโมยขอมลในมอถอของคณ ทตองคอยระมดระวงไมแพกน ซงพดนอยจะกลาวในหวขอถดไปครบ


114

5.1 มอถอกตดไวรสได

เพอนๆ อาจจะคดวามอถอไมตดไวรส ซงความจรงมอถอทวไปก ไมนาตดไวรสได แตถาเพอนๆ ใชมอถอทเปนสมารตโฟน ทมความสามารถเหมอนกบคอมพวเตอร สามารถตดตงโปรแกรมหรอแอปพลเคชนได กมความเสยงทจะตดไวรสไดเหมอนกนครบ

ไวรสทแพรระบาดในสมารตโฟนมกเกดจากการทเราตดตงแอปพลเคชน จากแหลงทไมร จก ตดตงแอปพลเคชนจาก SMS ทสงมาในโทรศพท การตดตงแอปพลเคชนเถอน แอปพลเคชนปลอม การไปปรบแตงระบบปฏบตการของเครอง หรอการน�าสมารตโฟนไปเชอมตอกบคอมพวเตอรทไมนาไววางใจ

บางครงมอถอของพดนอยมอาการคาง ไมตอบสนองการท�างาน

อะไรเลย ซงอาการแบบนคลายๆ กบอาการของเครองคอมพวเตอร

ทตดไวรสเลย


115

เมอไวรสไดท�ำกำรตดตงตวเองบนสมำรตโฟนของเรำแลว จะสำมำรถท�ำควำมเสยหำยใหกบเรำหลำยรปแบบ

1. ขโมยขอมลสวนตว เชน Username หรอ Password ของบญชธนาคาร บญชอเมล บญชโซเชยลเนตเวรก ขอมลรายชอผตดตอ เบอรโทรศพท ฯลฯ

2. ลบขอมลในสมารตโฟนของเรา เชน รปภาพ วดโอ อเมล3. ลกลอบใช SMS โปรแกรมแชต อเมล สงขอความสแปมไปยงเพอนๆ

ของเราใหตดตงไวรสตวนตอ 4. ดกรหส OTP จากธนาคารทใชในการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกส5. กอกวนระบบ ท�าใหแบตเตอรหมดไว ท�าใหเครองชา ใชงานไมได ซงหากผทปลอยไวรสไดขอมลของเราไป อาจน�าไปโอนเงนจากบญชของ

เราได ขโมยบญชอเมล บญชโซเชยลเนตเวรก เพอหลอกใหเพอนเราโอนเงนให

เรำสำมำรถปองกนไวรสเบองตนไดโดย1. ตดตงแอปพลเคชนระบบรกษาความมนคงปลอดภยทสามารถสแกนไวรสได2. แตตองไมตดตงแอปพลเคชนทสงมาทาง SMS แอปพลเคชนแชต หรอ

ทางอเมล3. หลกเลยงการตดตงแอปพลเคชนจากผใหบรการรายอนๆ ทไมนาเชอถอ4. ตดตงแอปพลเคชน จากผใหบรการทไววางใจไดเทานน เชน ระบบปฏบตการ

แอนดรอยด กตดตงจาก Google Play ถาเปน iOS กตดตงจาก App Store5. อานสทธการเขาถงขอมลตางๆ ของแอปพลเคชนทตดตง หากมการ

เรยกรองสทธทนาสงสยกไมควรโหลด6. อานรววของแอปพลเคชนกอนโหลดมาใชงาน7. ดผพฒนาวานาเชอถอหรอไม 8. อปเดตระบบปฏบตการใหเปนรนลาสดเสมอ


116

นองพดดงชวนร มลแวร (Malware : Malicious Software) เปนโปรแกรมทมวตถประสงคราย ตอระบบคอมพวเตอรถกสรางขนมาเพอขดขวางการท�างานหรอเขาแทรกซมขโมย ขอมลของผใชและสงกลบไปใหแฮกเกอรทสรางมลแวรนน ซงในปจจบนมมอถอ ตดมลแวรเยอะมาก

ขอสงเกตมอถอตดมลแวร1. แบตเตอรมอถอหมดเรวผดปกต อาจเกดจากมลแวรทท�างานอยเบองหลงและ

ใชงานแบตเตอรตลอดเวลากได2. สายหลดบอย เพราะระหวางทเพอนๆ คยโทรศพทอย มลแวรอาจก�าลงท�างานอย

เพอดกฟงหรอดกขอมลตางๆ ระหวางการโทรกได3. ตรวจสอบ SMS ในมอถอของเพอนๆ วามการสงจากเครองโดยเราไมไดสง

หรอเปลา หรอหากไมพบกใหตรวจจากคาบรการโทรศพทมอถอวามคาใชจายไหนผดปกตไหม

4. ตรวจสอบขอมลการใชอนเทอรเนตวามการใชงานเยอะขนผดปกตหรอเปลา เพราะมลแวรบางตวมการขโมยขอมลในมอถอของเรา และอปโหลดขอมลผานทางอนเทอรเนตไปยง Server ของแฮกเกอรผสรางมลแวรนน

5. มอถอท�างานชาลง เนองจากมลแวรไปแยงการใชงาน CPU เพอนๆ ตรวจสอบ ไดโดยการดวาใน RAM มการท�างานอะไรอยบาง ลองลบใหหมด และหากเครอง ยงชาอยแสดงวาเราโดนมลแวรเขาแลว

หากมอถอตดมลแวรควรท�าอยางไร?1. เปลยนรหสผานโมบายแบงกกง อเมล โซเชยลเนตเวรกตางๆ เพอปองกนการน�าไปใช2. ลบแอปพลเคชนทนาสงสย หรอเพงดาวนโหลดทง ถาเพอนๆ สงสยวาแอปพลเคชน

ทดาวนโหลดมานนท�าใหเกดอาการขนตน3. ลองตดตงแอปพลเคชนก�าจดไวรส เชน Kaspersky Antivirus & Security

ซงจะชวยเตอนและลบสงทนาสงสยใหไดอตโนมต4. หากอาการของเครองยงไมดขน ท�าการลางเครองใหมซงอาจเปนทางเลอก

สดทายทจ�าเปนกได


117

5.2 อเมลลวงโลกระวงใหด

มการหลอกลวงทางอนเทอรเนต เรยกวา Scam เปนการหลอกใหเราคดวาจะไดเงนกอนโต เชน หลอกวาเปนผโชคดถกรางวล หลอกวาจะสง สงของทมมลคาสงมาให หลอกวาจะไดเงนฟรๆ ดวยเหตผลตางๆ หลอกใหรวมท�าธรกจทมผลตอบแทนสง เรยกวาท�าใหเราโลภกอน โดยคนรายจะสงอเมลเปนจ�านวนมาก ไปหาเหยอกลมใหญ ภายในอเมลจะมเนอหาเชญชวน โนมนาว ท�าใหเหยอเชอมนวาจะไดรบเงนจ�านวนมาก และยอมโอนเงนคาธรรมเนยม คามดจ�าสนคา หรอเงนลงทน ไปใหคนราย โดยหวงวาจะไดเงนกอนโตคนภายหลง

อ เมลทคนร ายส งไป มจ�านวนมาก ถามคนเชอไมกเปอรเซนตกเพยงพอแลว เมอเหยอตดกบดกและตดตอกลบมา คนราย หรอเรยกวา Scammer กจะโนมนาวใหเหยอหลงเชอ เกดความโลภ และโอนเงนไปใหคนราย

วนนมอเมลมาหาพดนอยวา “คณเปนผโชคดถกลอตเตอรรางวลใหญ”

ตนเตนจง แตวา พดนอยไมเคยซอลอตเตอร แลวจะถกรางวลไดอยางไรนะ?


118

ในประเทศไทยมผเสยหายทถกหลอกวาไดรบรางวลจากตางประเทศ เปนจ�านวนเงนนบพนลานบาท ซงพอตดตอกลบไป ทางคนรายไดบอกให เหยอเดนทางไปรบรางวลทประเทศนน แตเหยอไมสามารถไปได ซงแทจรงแลว เปนอบายของคนรายเพอหลอกใหเหยอตายใจ และตอมากอเมลมาบอก เหยอวาไมตองเดนทางไปกได แตใหเหยอสงเงนคาธรรมเนยมการจาย เงนรางวลมากอน แลวจะสงเงนรางวลมาใหดวยวธโอนทางบญชเงนฝาก เมอเหยอหลงเชอและไดโอนเงนไปใหคนราย รวมทงหมดประมาณ 6 ลานบาท แตหลงจากโอนเสรจแลวกไมไดรบการตดตอกลบมาอกเลย ซงเงนทโอนไปนน เปนเงนสวนตว เงนทไดจากการจ�านองบาน และเงนกนอกระบบ ซงเหยอไมมโอกาสไดเงนทโอนไปใหคนรายคนแนนอน

นาตกใจมากใชไหมครบ ไมนาเชอวาจะมคนหลงเชออเมลแบบน แตเนองจากมการสงเปนจ�านวนมาก และอาศยความโลภของคน ท�าให ยงมคนทถกหลอกอยครบ

นองพดดงชวนรวธการปองกนใหพนภยจาก Email Scam 1. ไมควรเปดอเมลจากผสงทไมรจกหรอไมนาไวใจ 2. ถาไดรบอเมลประเภทถกรางวลใหญ ชวนใหลงทน ไดเงนมางายๆ ใหสงสยไวกอนวาเปนการหลอกลวง 3. ไมตอบกลบอเมลแปลกๆ ทเราไมรจก 4. พงระลกไวเสมอวา ในโลกออนไลนทกอยางสามารถปลอมไดหมด เชน ชอผสง ปลอมเปนคนอน ใชชอหรอรปคนอนในการตดตอ ดงนน ไมควรไวใจใครงายๆ 5. ศกษารปแบบของการหลอกลวงทางอเมลแบบตางๆ กรณศกษา

ทมผน�ามาเผยแพรทางสอตางๆ เพอปองกนการตกเปนเหยอ


119

5.3 กำรปลอมแปลงหนำเวบไซต (Phishing)

Phishing คอ การหลอกลวงทางอนเทอรเนตโดยใชอเมลหรอเวบไซตปลอม เพอใหไดขอมลส�าคญ เชน การสงอเมลปลอมทอางวามาจาก ธนาคาร โดยสงขอความเพอขอใหทาน “อปเดต” หรอ “ยนยน” ขอมลเพอหลอกใหเหยอเปดเผยขอมลทางดานการเงนหรอขอมลสวนตวตางๆ อาท หมายเลขบตรเครดต รหสประจ�าตว (User Name) รหสผาน (Password) หมายเลขบตรประจ�าตว ซงผไมประสงคดกจะไดขอมล ส�าคญเหลานนไปทนท หรอบางครงอาจใชชวงเหตการณส�าคญ โดยปลอมอเมลจากธนาคารเพอขอรบบรจาคในการชวยเหลอภยพบตตางๆ เปนตน

การปลอมแปลงหนาเวบไซต (Phishing) เพอหลอกใหเราเขาไปทเวบไซตปลอม

เพอการขโมยขอมลสวนตว เปนภยคกคามทางอนเทอรเนตแบบหนงทเพอนๆ

ตองระมดระวงไมใหตกเปนเหยอ


120

กำรท�ำ Phishing เพอขโมยขอมลสวนตวผทท�า Phishing จะสงอเมลหรอขอความทอางวามาจากองคกร

ตางๆ ทเหยอตดตอดวย เชน บรษทใหบรการอนเทอรเนตหรอธนาคาร โดยสงขอความเพอใหเหยอกลวเพอ “อปเดต” หรอ “ยนยน” ขอมลบญช กอนทจะมผลเสยหายกบเหยอ โดยอเมลทเหยอไดรบจะดสมจรงมาก มการใส Hyperlink ทอเมล ใหเหมอนกบ URL ขององคกรนนจรงๆ แตถาน�าเมาสไปชท Link กจะพบวาไมใช URL จรง แตเปน Link ทสงไปยงเวบไซตปลอมหรอหนาตางทสรางขน

ตวอยางอเมลปลอม

เมอเหยอเขาสเวบไซตปลอมเหลาน จะถกลอลวงใหกรอกขอมลสวนตว ซงจะถกสงไปยงผสรางเวบไซตปลอม เพอน�าขอมลของเหยอไปใช เชน ซอสนคา ขโมยบญชอเมล บญชธนาคารทางอนเทอรเนต หรออนๆ


121

ปองกนตนเองจำก Phishing ทหลอกขโมยขอมลสวนตวไดอยำงไร1. ระวงอเมลทขอใหกรอกขอมลสวนบคคล โดยเฉพาะอเมลทมาจาก

สถาบนการเงน ผสงอเมลลวงมกจะขอใหเรากรอกขอมล เชน รหสประจ�าตว (Username) รหสผาน (Password) หมายเลขบตรเครดต ซงขอความ ทไดรบสวนใหญจะเปนขอความทท�าใหเรากลว และตองรบปฏบตตามเพราะอาจเกดความเสยหาย ในความเปนจรงทางสถาบนการเงนจะไมมนโยบายขอขอมลประเภทนของลกคาทางอเมลโดยเดดขาด

2. ไมควรคลกลงกในอเมลเพอเขาไปยงหนาเวบไซต เพราะลงกทเหนในอเมลอาจเปนลงกทน�าไปยงเวบไซตปลอม เราควรเขาสเวบไซตโดยตรงโดยการพมพ URL ใหม

3. หากเวบไซตททานจะใหขอมลส�าคญตองขนตนดวย https เสมอ หากเปนแค http กไมควรใหขอมล

4. รายงานอเมลทนาสงสยวาเปนสแปม หรอลบทงเพอปองกนการเปดซ�าและเผลอไปคลกลงก

กำรท�ำ Phishing เพอหลอกใหโอนเงนช�ำระคำสนคำนอกจากการปลอมอเมลเปนสถาบนการเงนเพอขโมยขอมล

ทางการเงนแลว ยงมการท�า Phishing เพอหลอกใหคคาโอนช�าระเงน คาสนคาไปยงบญชธนาคารของคนราย โดยผเสยหายสวนใหญเปนธรกจสงสนคาน�าเขาจากตางประเทศ ซงตดตอกนทางอเมล โดยมวธการช�าระคาสนคาดวยวธการโอนเงนผานทางบญชธนาคาร

คนรายจะสวมรอยเปนคคาจากตางประเทศ โดยปลอมแปลงอเมลใหคลายกบอเมลของผทตดตออยเดม ซงอเมลอาจจะตางกนทการสะกดค�า ถาผรบไมสงเกตใหดกจะไมร ถามการตอบกลบดวยปม Reply กจะไมมทางรเลยวาก�าลงคยผดคนอย


122

เมอคนรายปลอมเปนคคาทงสองฝายและเปนตวกลางตอบกลบอเมลโดยททงสองฝายไมรตว และเมอถงเวลาจะช�าระเงนกจะแจงเปลยนบญชธนาคารเปนของคนราย โดยใชอบายตางๆ เชน การใหสวนลดในการช�าระเงนผานบญชใหม การปรบเพมคาธรรมเนยมของธนาคารเดม เปนตน

การท�า Phishing กรณแบบน มผเสยหายเคยโอนเงนไปใหคนรายอยหลายคด มลคาความเสยหายนบลานบาท

วธกำรปองกนตนเองจำกกำรท�ำ Phishing เพอหลอกใหโอนเงนผดบญช1. ไมควรใชปม Reply เพอตอบอเมล ควรพมพ คดลอก หรอเลอก

จาก Contact เทานน2. หากมการแจงเปลยนแปลงหมายเลขบญชธนาคาร ควรโทรไป

สอบถามเพอยนยนความถกตอง หรอมการยนยนเปนลายลกษณอกษร หรอยนยนโดยตรวจสอบยอนกลบ

3. ตรวจสอบบญชอเมลของเราอยางสม�าเสมอ หากมความผดปกต เชน อเมลทคคาสงมามคนเปดอานกอนทเราจะอาน หรอหายไป หรอมการใชอเมลจากเครองทไมร จก ใหรบเปลยนพาสเวรดอเมลทนท

4. ตงค�าถามกนลมของอเมลใหรดกม และใชการยนยนตวตนผานมอถอ

5. เปลยนพาสเวร ดอเมลอยางนอยเดอนละครง


123

นองพดดงชวนรจดสงเกตอเมลปลอม

1. ชอผสง มจฉาชพมกแอบอางโดยปลอมแปลงชอผสงใหเปนชอขององคกร จงควรตรวจสอบชอบญชอเมลควบค

2. ชอบญชอเมล มกจะไมใชขององคกรทถกอางอง ซงโดยสวนมากหากเปนชอบญชอเมลของสถาบนการเงนจรงๆ มกลงทายดวยตวยอขององคกรนนๆ เชน [email protected] ซงมาจาก Bank of Thailand

3. URL ตรวจสอบวาเปน URL ของสถาบนการเงนนนจรงๆ โดยดวาขนตนดวย https:// หรอไม และควรสะกดถกตองทกตวอกษร

จดสงเกตเวบไซตปลอม

1. สญลกษณรปกญแจ แสดงการเขารหสปลอดภย จะแสดงในหนาเวบไซตทลงชอเขาใชระบบ

2. ชอผใหบรการ จะแสดงชอสถาบนการเงนทจดทะเบยนใชเวบไซตนนๆ 3. URL จะตองขนตนดวย https:// เพราะ “s” แสดงถงการเขารหสความ

ปลอดภยในการเขาสระบบ ขอมลจากกลโกงธนาคารออนไลน : http://www.1213.or.th/th/finfrauds/OnlineFraud/ Pages/OnlineFraud.aspx


124

5.4 ภยบน iOS

iOS (ไอโอเอส) เปนชอเรยกระบบปฏบตการบนอปกรณพกพา ทพฒนาโดยบรษท Apple ใชกบ iPhone, iPad และ iPod Touch เทานน บรษท Apple ไมอนญาตใหน�า iOS ไปตดตงบนอปกรณพกพาทผลตโดยบรษทอน เหมอนกบระบบปฏบตการ Android ของ Google และระบบปฏบตการ Windows Phone ของ Microsoft

แมวาระบบปฏบตการ iOS เปนระบบทมความปลอดภยสง แตกไมได หมายความวาผใชระบบปฏบตการ iOS

จะปลอดภยจากมลแวรนะครบ เพราะลาสดมการคนพบมลแวรตวใหมทสามารถโจมตอปกรณทใชงาน

ระบบปฏบตการ iOS ได

อปกรณของ Apple ทตดตงระบบปฏบตการ iOS


125

ระบบปฏบตกำร iOS ไดออกแบบใหมควำมมนคงปลอดภยมำก โดยมมำตรกำรดงน

1. ผใชไมสามารถตดตงแอปพลเคชนจากแหลงภายนอกได ตองดาวนโหลด จาก App Store เทานน

2. กระบวนการตรวจสอบแอปพลเคชนทจะสงขน App Store นนเปนการตรวจสอบโดยมนษย ซงมการตรวจสอบทงคณภาพของแอปพลเคชนและความมนคงปลอดภยในการใชงาน ดงนนจงมโอกาสนอยทแอปพลเคชน ทเปนอนตรายจะหลดขนมาอยบน App Store

3. iOS ความเขมงวดในการจ�ากดสทธการเขาถงขอมลส�าคญของผใช แอปพลเคชน เชน เปดใชงานกลองถายรป อดเสยง ดภาพทถาย ดขอมลปฏทน ดต�าแหนง GPS ซงจ�าเปนตองไดรบการอนญาตจากผใชกอนเสมอ โดยจะม หนาตางแจงเตอนการขออนญาตแสดงขนมาในครงแรกทผใชเรยกใชงาน ความสามารถนนๆ

4. แอปพลเคชนทตดตงอยในเครองจะไมสามารถเขาถงขอมลของ แอปพลเคชนอนๆ ได นอกจากผใชจะเปนคนก�าหนดขอมลทตองการแชร ระหวางแอปพลเคชนตางๆ เอง

5. ระบบการจดการแอปพลเคชนของ iOS แอปพลเคชนทมการท�างานอยเบองหลง (ไมถกเรยกขนมาแสดงผล) จะถกจ�ากดความสามารถในการท�างาน ไมสามารถใชทรพยากรของระบบไดมากเทา Android เชน แอปพลเคชน ของ iOS ทรนอยเบองหลง จะสามารถรบขอความแจงเตอนเพอมาแสดงผล ไดเทานน ไมสามารถอดเสยงหรอประมวลผลงานอนทท�าคางอยได


126

มาตรการทง 5 ขอนท�าใหการใชงานระบบปฏบตการ iOS แบบ ผใชทวไปมความปลอดภยมาก ยกเวนวาจะมการผดพลาดของกระบวนการบางอยาง เชน การตรวจสอบแอปพลเคชนดวยคนกอนสงขน App Store ไมรดกมพอ กอาจมแอปพลเคชนทเปนมลแวรหลดออกมาใหดาวนโหลดได ซงกเคยเกดขนมาแลว

มลแวรใน iOS ตวแรกสดคนพบเมอป พ.ศ. 2552 เปนมลแวร ทมการแอบสงตอผาน SMS ของผใชไปยงบคคลอน หลงจากนนกเรมมการ คนพบมลแวรใน iOS อยเรอยๆ โดยมทงแบบทเปน Spyware หรอมลแวร ขโมยขอมลธนาคารออนไลน แตเกอบทงหมดสามารถตดไดเฉพาะเครอง ทมการปรบแตงระบบปฏบตการเพอลงแอปพลเคชนจากแหลงอน หรอเรยกวาการเจลเบรคเทานน

ในป พ.ศ. 2554 นกวจยชอ Charlie Miller ไดทดลองสงแอปพลเคชน ขน App Store โดยลกษณะภายนอกเปนแอปพลเคชนธรรมดา แตตงคาไววาเมอผใชตดตงแอปพลเคชนนลงในเครองแลวจะสามารถดาวนโหลด โคดของมลแวรมาท�างานบนแอปพลเคชนตวน ซงจะผานการตรวจสอบจาก Apple และหลดขนมาอยบน App Store ได ท�าใหเหนชองโหวของ iOS ในขณะนน

ผใชงาน iOS ตองตดตงแอปพลเคชนผาน App Store เทานน

การขอสทธในการเขาถงขอมลส�าคญจากผใช


127

มเพยง 2 ครงเทานนทมลแวรใน iOS (ตวทไมใชนกวจยท�า) สามารถหลดขนไปอยใน App Store และสรางความเสยหายใหกบผใช หลงจากท คนพบกจะมการลบออกจาก App Store ดวยเวลาอนรวดเรว

นอกจากมลแวร 2 ตวขางตนแลว มลแวรเกอบทงหมดทพบใน iOS จะตดไดจากเครองทถกเจลเบรคเทานน ดงนน ถาเพอนๆ ไมไปเจลเบรคเครอง โอกาสทจะตดมลแวรกเปนไปไดนอยมาก

ตอมาใน พ.ศ. 2556 มทมนกวจยจาก Georgia Tech ไดใชเทคนคใหม ทท�าใหสามารถสงแอปพลเคชนทเปนมลแวรขนไปอยบน App Store ได อกครง เหตการณเหลานกเปนเครองพสจนทดวา ถงแมจะใชคนตรวจแลวกตามแตกไมอาจไวใจเรองความปลอดภยได 100% อยด

iPhone iPad iPod ตดมลแวรภำยใน 1 นำทโดยปกตแลวระบบปฏบตการ iOS จะไมอนญาตใหผใชตดตงแอปพลเคชน

จากแหลงอนทไมใช App Store แต Apple กไดเปดชองทางใหผพฒนา แอปพลเคชนหรอองคกรตางๆ สามารถแจกจายหรอตดตงแอปพลเคชน ทพฒนาขนมาเองลงในอปกรณของตวเองไดโดยไมผานชองทาง App Store ซงโดยสวนใหญจะเปนแอปพลเคชนทพฒนาขนมาส�าหรบทดสอบหรอ เพอใชงานเฉพาะภายในองคกรเปนหลก

การจะท�าแบบนได ผพฒนาจะตองแจงหมายเลขประจ�าเครอง (UDID) ใหกบ Apple และสราง Provisioning Profiles ขนมาในอปกรณ iOS นน เมอท�าตามขนตอนทงสองอยางแลวจะสามารถตดตงแอปพลเคชน โดยไมผาน App Store ได ซงท�าใหเกดความเสยงในการตดมลแวร แตกเกดขนในวงแคบเทานน

แตจากชองโหวนเองกมผพฒนาเครองชารจไฟทสามารถท�าใหอปกรณ iOS ของเราสราง Provisioning Profiles ขนมาเองและตดตงมลแวรเขาสเครองอตโนมตภายในเวลาไมถง 1 นาท โดยทเราไมมทางรตวเลย


128

วธการตรวจสอบเพยงแคเราเขาไปทแอปพลเคชน Settings ->General -> Profiles ซงคนทวไปมกจะไมไดเขามาตรวจสอบ

แตปญหานไดถกแกไขแลวใน iOS เวอรชน 7 โดยมขอความเตอนการ เชอมตอทกครง เพอปองกนการเชอมตอทไมไดรบอนญาต แตบางครงเจาของเครองกเผลอกด Trust ไดโดยไมไดตงใจ

ฉะนนการปองกนทนาจะมประสทธภาพมากทสดกคอ หลกเลยงการเชอมตอ กบอปกรณทไมรจก หรอเชอมตอเฉพาะอปกรณทเปนของตนเองเทานน เทาน กนาจะชวยใหการใชงานอปกรณ iOS ของเรามความปลอดภยมากขนไดแลว

ขอความเตอนเมอน�าเครองไปเชอมตอ กบเครองคอมพวเตอร

มลแวร WireLurkerWireLurker เปนมลแวรตดในเครองคอมพวเตอรทใชระบบปฏบตการ

Mac OS X หรอ Windows กอน และเมอผใชน�าอปกรณ iOS มาเชอมตอกบเครองคอมพวเตอรเครองนนผานสาย USB มลแวรจะแอบตดตงแอปพลเคชน อนตรายไวทอปกรณ iOS ของเรา แมวาเครองของเราจะไมผานการเจลเบรคกตาม


129

อนตรายของมลแวร WireLurker คอ ความสามารถทจะเขาถงขอมลทกอยางบนอปกรณเคลอนทระบบ iOS ได เชน ขอมล Address Book หรอ iMessage ความสามารถตดตงแอปพลเคชนอนตรายลงไปทบแอปพลเคชนเดมในเครองได

ทางศนยวจยของ Kaspersky พบวามลแวร WireLurker แพรระบาดในประเทศจน แคนาดา ไตหวน หรอฮองกง แตยงไมพบในประเทศไทย ถงแมวา มลแวรตวนยงไมมรายงานคนพบวาระบาดในบานเรา แตเพอนๆ สบายใจได เพราะมลแวรตวนจะมากบแอปพลเคชนเถอนของเครอง Mac ทปลอย ใหดาวนโหลดทเวบไซตจนเทานน ถาเพอนๆ ใชโปรแกรมอยางถกตองกไมมทาง ตดมลแวรตวนแนนอน ยงไปกวานนทาง Apple กไดท�าการบลอกแอปพลเคชน ทปลอยมลแวรตวนทางเวบไซตดงกลาวแลว และผทพฒนากถกจบกมตวไปแลว

ถงแมวามลแวร WireLurker จะไมแพรระบาดแลว กยงวางใจไมได เพราะอาจมนกพฒนารายอนพฒนามลแวรทคลายๆ กบ WireLurker มาเผยแพร อกกได พดนอยจงมวธปองกนตนเองจากภยคกคามของมลแวรแบบ WireLurker มาบอกเพอนๆ ดงน

1. ควรดาวนโหลดโปรแกรมหรอแอปพลเคชนทถกลขสทธเทานน2. ควรชารจอปกรณมอถอผานปลกไฟโดยตรง เพอปองกนมลแวรตดผาน

ทางสาย USB3. ตดตงโปรแกรมปองกนไวรสในระบบปฏบตการ Mac OS X และ

Windows 4. ควรสแกนเพอตรวจหามลแวรในคอมพวเตอรของผใชงานสม�าเสมอ 5. ไมดาวนโหลดโปรแกรมออนไลนจากเวบไซตทไมนาเชอถอ6. อปเดตระบบปฏบตการ Mac OS X และ Windows ใหเปนเวอรชนลาสด

เสมอ7. ไมตดตงโปรแกรมหรอแอปพลเคชนทไมแนใจ จากภยทพดนอยยกตวอยางมาท�าใหเรารวา ไมมระบบปฏบตการใด

ปลอดภยจากมลแวร 100% ดงนนเพอนๆ จ�าเปนตองระมดระวงและศกษาหาความรอยางสม�าเสมอนะครบ


130

นองพดดงชวนรการเจลเบรค (Jailbreak) เครองคออะไร? โดยปกตแลวผ ใชระบบปฏบตการ iOS จะตดตงแอปพลเคชนไดจาก App Store ซงเปนรานจ�าหนายแอปพลเคชนของ Apple ไดเพยงทเดยวเทานน ซงแอปพลเคชนทงหมดใน App Store ไดผานการตรวจสอบของ Apple แลว การเจลเบรคคอ การปรบแตงระบบปฏบตการ iOS ของ Apple ท�าใหสามารถตดตงแอปพลเคชนทไมไดผานการตรวจสอบของ Apple หรอเรยกวา แอปพลเคชนเถอนได โดยผานรานจ�าหนายแอปพลเคชน เชน Cydia หรอ Icy

ซงขนอยกบเครองมอในการเจลเบรค

Cydia Store ส�าหรบตดตงแอปพลเคชนเถอน

Provisioning Profiles คออะไร?

โดยปกตแลว Provisioning Profiles นนจะใชกบอปกรณ iOS ทอนญาตใหมการลงทะเบยน เปนอปกรณส�าหรบใชในการพฒนา หมายถง อปกรณ iOS ใดกตามทตดตง Provisioning Profiles เทากบวาสามารถตดตงแอปพลเคชนทพฒนาขนเองไดทนท มกจะถกน�ามาใชงานกบ นกพฒนาแอปพลเคชนเปนสวนใหญ

ตวอยาง Provisioning Profiles ทมการตดตงอยในอปกรณ iOS สามารถดไดจากเมน General -> Profiles


131

5.5 ภยบน Android

Android (แอนดรอยด) เปนชอเรยกระบบปฏบตการบนอปกรณพกพา เรมพฒนาโดยบรษทแอนดรอยดซงภายหลงบรษท Google ไดซอกจการ ไปพฒนาตอ Android เปนระบบปฏบตการแบบโอเพนซอรซ (Open Source) ท�าใหนกพฒนาสามารถแกไข ดดแปลงโคดแอนดรอยดไดอยางอสระ ไมม คาลขสทธในการน�าไปใช ท�าใหบรษทผผลตอปกรณพกพาอนๆ สามารถน�า Android ไปปรบแตงและตดตงในอปกรณพกพาของตนเองได

กอนทจะมารจกกบภยบน Android พดนอยจะอธบายถงวธการตดตงแอปพลเคชนในระบบปฏบตการใหเพอนๆ เขาใจกนกอนนะครบ

กำรตดตงแอปพลเคชนในระบบปฏบตกำร Android การตดตงโปรแกรมในระบบปฏบตการ Android สามารถท�าได 2 ทาง

คอ ตดตงจาก Google Play และดาวนโหลดไฟล .apk มาตดตงเอง ซงแตละแบบ มวธการดงน

Android เปนระบบปฏบตการ บนสมารตโฟนทมคนใชมากทสดในโลก จงม

ผพฒนา Malware เปนจ�านวนมาก ทงในรปแบบของ .apk และใน Google Play Store

ดงนนเพอนๆ ทใช Android จะตองระวงในการตดตงแอปพลเคชนดวยนะ


132

ตดตงจาก Google PlayGoogle Play คอ ศนยรวมโปรแกรมของระบบปฏบตการ Android

ท Google เปดใหผใชสามารถเขามาคนหาและดาวนโหลดโปรแกรมทมาจากผพฒนาภายนอกไดผานทางเวบไซต https://play.google.com หรอเขา จากแอปพลเคชน Google Play ในโทรศพทมอถอ หากผใชตองการตดตงโปรแกรม ใดๆ กสามารถตดตงฟรหรอซอตามราคาทระบไว โดยคลกไปทราคาทอยใต ชอของโปรแกรมนนๆ หลงจากเลอกอปกรณทตองการตดตงโปรแกรมแลว หากผใชเชอมตออปกรณดงกลาวเขากบอนเทอรเนต โปรแกรมทเลอกกจะ มการดาวนโหลดและตดตงลงในอปกรณดงกลาวใหโดยอตโนมต ตวอยางหนาจอ เวบไซต Google Play เปนดงรป

Google Play

การก�าหนดคาใหอปกรณสามารถตดตงแอปพลเคชนจากแหลงอนๆ ได

ตดตงจากไฟล .apkไฟล .apk เปนไฟลทใชส�าหรบตดตง

โปรแกรมของระบบปฏบตการ Android ซงผใช อาจดาวนโหลดมาจากเวบไซตของผ พฒนาโปรแกรมเอง หรอดาวนโหลดมาจากเวบไซตทแจกโปรแกรมซงอาจละเมดลขสทธ โดยปกตแลวระบบปฏบตการ Android จะรองรบ การตดตงโปรแกรมอนๆ ทไมไดอยใน Google Play ได โดยผใชตองมาก�าหนดคาจากเมน Setting เลอก Applications แลวเลอก Unknown Sources เพอยอมรบการตดตงโปรแกรมทไมรแหลงทมา ดงรป


133

ผใชสามารถใชโปรแกรมประเภท File Manager เพอเปดหาโปรแกรม .apk ทอยใน SD Card ท�าการตดตงโปรแกรมจากไฟล .apk ทดาวนโหลดมาได

แตไมวาจะเปนการตดตงแอปพลเคชนจาก Google Play หรอจากไฟล .apk จะมการแสดงหนาจอ Permission เพอใหผใชตรวจสอบและยอมรบสทธการเขาถงของโปรแกรมทจะตดตง

การตดตงแอปพลเคชน จากไฟลทมนามสกล .apk

Permission ใน Android คออะไรระบบปฏบตการ Android นนออกแบบมาใหมความมนคง

ปลอดภยตงแตแรก โปรแกรมทกตวในระบบจะสามารถเขาถงได แคคณสมบตพนฐานของระบบ เชน สวนตดตอกบผ ใชการแสดงผล ทางหนาจอ เปนตน หากผพฒนาตองการใหโปรแกรมของตนมการเรยกใช คณสมบตพเศษเพมเตมจากระบบปฏบตการ เชน อานขอมลบญชผใช หรอเขยนขอมลใน SD Card กจ�าเปนตองเพมสวนทเปนการขอใชสทธ (Permission) ดงกลาวในโปรแกรมของตนดวย


134

รายการสทธ ท งหมดท โปรแกรมตองการใชงานนนจะ ปรากฏตงแตแรกตอนผใชตดตง โปรแกรม ดงรป เพอใหผ ใชได รบทราบและพจารณาการท�างานของโปรแกรมกอนท�าการตดตง

ผใชควรดวาแอปพลเคชน ทจะตดต งนขอสทธอะไรบ าง สามารถเขาถงสวนไหนไดบาง เปน การปองกนตวเองจากแอปพลเคชน ทไมพงประสงค ยกตวอยางเชน ขอ Permission Full Internet Access เพอขออนญาตใหแอปพลเคชน เชอมตอกบอนเทอรเนตได ขอ

การขอสทธในการเขาถง (คณสมบตพนฐานของอปกรณพกพา

จากแอปพลเคชนทก�าลงตดตง)

Permission Read Contact Data คอ การอนญาตใหแอปพลเคชนอาน หรอสรางรายชอผตดตอในสมดโทรศพทได และยงมอกหลาย Permission ทผใชตองระวง

จะเหนไดวา Permission บางอยางอาจถกผไมหวงดน�าไปใช ในทางทผดได เชน สราง Malware เพอแอบอานขอมลรายชอผตดตอ ของผใช แอบถายรปผใช รวมถงแอบสงขอมลของผใชงานผานอนเทอรเนตกลบไปใหผพฒนา Malware เปนตน Malware ทถกสรางมาเพอขโมยขอมล อาจมาในรปของโปรแกรมธรรมดา เชน เครองคดเลข แตมความตองการ Permission ทไมนาจะเกยวของกบการท�างานของโปรแกรม เชน เขาถง ขอมลรายชอผตดตอ เขาถงกลองถายรป หรอเชอมตอกบอนเทอรเนต เปนตน ดงนน กอนท�าการตดตงโปรแกรมทกครงควรตรวจสอบใหแนใจวา โปรแกรมนนไมไดมการขอใชสทธเกนความจ�าเปน


135

หากผ ใช ต องการตรวจสอบวาโปรแกรมทตดตงไปแลวนน มการขอ Permission อะไรบาง สามารถท�าไดดวยการ เขาไปทเมน Settings เลอก Applications แลวเลอก Manage Applications จากนน จะปรากฏรายชอโปรแกรมทตดตงในระบบ ซงสามารถเลอกดรายละเอยด Permission ของแตละโปรแกรมได

หากโปรแกรมทไดตดตงไปแลว แจงใหท�าการ Update แบบ Manual Update หมายความวา ทางผพฒนาม การปรบเปลยน Permission บางอยางจาก

Settings -> Applications -> Manage Applications -> Permission

เวอรชนกอนหนา กอนท�าการตดตงโปรแกรมเวอรชนใหมควรตรวจสอบ Permission เพอความแนใจอกครงหนง

ภยจำกกำรตดตงแอปพลเคชน บน Androidหลงจากทเพอนๆ ไดท�าความเขาใจในการตดตงแอปพลเคชน

บน Android แลว พดนอยจะยกตวอยางการโจรกรรมขอมลจากแอปพลเคชน ใหเพอนๆ ไดรและระวงตวครบ การปลอม SMS (Phishing SMS) จากธนาคารใหตดตงแอปพลเคชน

ขอมลจาก ThaiCERT เมอวนท 8 มนาคม 2556 ไดเตอนวามการ สง SMS โดยปลอมเบอรโทรศพทผสงวามาจากธนาคาร และม Link ใหดาวนโหลดแอปพลเคชน (.apk) เมอผใชกดตดตงแอปพลเคชน แอปพลเคชน จะขอ Permission ในการเขยนขอมลลงใน External Storage (เชน SD Card) และรบสง SMS


136

เมอตดตงเสรจแลวเปดแอปพลเคชน เขาไปจะพบหนาจอใหใสรหสผานส�าหรบ เขาใชงานบญชธนาคารออนไลน ดงรป ซงหากกรอกขอมลไปผใชอาจถกขโมย ขอมลรหสผานได เพราะจากการตรวจสอบ ของ ThaiCERT พบวาแอปพลเคชนมฟงกชนในการสง SMS ไปยงหมายเลขโทรศพททอยในประเทศรสเซย ผซงอาจน�าไปสการขโมยเงน จากธนาคารในภายหลงได

แอปพลเคชนธนาคารปลอมใน Google Play Storeขอมลจาก ThaiCERT เมอวนท 27 มนาคม 2557 ไดเตอนวา

มการพบแอปพลเคชนธนาคารปลอมอยใน Google Play Store โดย แอปพลเคชนเหลานพฒนาโดย SCIENTIFIKA MEDIA

เมอเรยกใชงานแอปพลเคชนปลอม จะพบหนาจอใหใสรหสผานส�าหรบเขาใชงานบญชธนาคารออนไลน ซงเปน Link ของธนาคารจรงๆ และมโฆษณาอยดานลางแอปพลเคชน

จากการตรวจสอบ Permission ทแอปพลเคชนรองขอ พบวา ทง 5 แอปพลเคชนตองการสทธในการเชอมตออนเทอรเนตและแสดงผล Ads เทานน ซงไมมการสงขอมลหรอการขโมยขอมล วตถประสงคของ ผพฒนาแอปพลเคชนนาจะเปนการหารายไดจากการโฆษณาทแสดงดานลาง แอปพลเคชนเทานน

อยางไรกตาม การใชงานแอปพลเคชนลกษณะนในการท�าธรกรรม ออนไลนถอวามความเสยง เนองจากผใชไมสามารถทราบไดวาแอปพลเคชน ทใชงานอยนนมการขโมยขอมลหรอไม หรอในอนาคตแอปพลเคชนท ในขณะนไมมพฤตกรรมประสงคราย จะมการอปเดตตวเองเพอใหมความสามารถอนๆ ทเปนอนตรายเพมขนหรอไม ผใชงานจงควรท�าธรกรรมออนไลนผานทางแอปพลเคชนทเปนทางการของธนาคารเทานน


137

แอปพลเคชน iMessage Chat อาจขโมยขอมลส�าคญขอมลจาก ThaiCERT เมอวนท 24 กนยายน 2556 ไดเตอนเกยวกบ

แอปพลเคชน iMessage Chat ทใหดาวนโหลดใน Google Play Store ซงสามารถท�าใหมอถอ Android คยกบแอปพลเคชน iMessage ของไอโฟนได ซงการใชงานจะตองใช Apple ID ในการใชงาน

ThaiCERT ไดตรวจสอบแอปพลเคชนดงกลาวแลวพบวา ไมไดถกพฒนาขนโดย Apple จงไดทดลองตดตงแอปพลเคชนดงกลาวลงในเครอง Galaxy Nexus ทใช Android 4.3 แลวทดลองสงขอความไปยงเครอง iPad ทใช iOS 7.0 ผลการทดสอบพบวาทง 2 เครองสามารถสงขอความสนทนากนไดจรง

แอปพลเคชนดงกลาวนรองขอ Permission ทนาสงสย ดงน : ตรวจสอบสถานะและเชอมตอกบระบบเครอขาย ตรวจสอบสถานะการใชงานโทรศพท แกไขหรอลบขอมลทอยใน SD Card ตดตง Shortcut เพมเตมในระบบ เขาถงขอมลในสวนทมการสงวนสทธ (Protected Storage) เปดใชงานกลอง ถายภาพ บนทกเสยง อานขอมลรายชอผตดตอและขอมลบนทกการโทรลาสด การอนญาตใหแอปพลเคชนเขาถงขอมลเหลาน อาจถกขโมย

ขอมลสวนตวได เชน ขโมย Apple ID หรออาจถกดกขอมลการสนทนาใน iMessage นอกจากนยงอาจถกขโมยขอมลส�าคญ เชน รายชอผตดตอ ภาพถาย วดโอคลป ไฟลทอยใน SD Card หรอขอมลส�าคญอนๆ ทอยในเครองได


138

แมวาเมอวนท 25 กนยายน 2556 ทาง Google Play Store ไดถอนแอปพลเคชน iMessage Chat ออกจากการใหบรการดาวนโหลดแลว แตกยงม .apk ใหผใชดาวนโหลด ซงเพอนๆ ไมควรตดตงแอปพลเคชน ทมความเสยงเชนนนะครบ

จากตวอยางทพดนอยกลาวมาทงหมด ไมวาจะเปนแอปพลเคชน ทอยใน Google Play Store หรอแอปพลเคชนทตดตงโดยตรงจาก .apk ลวนแลวแตมความเสยงในการถกโจรกรรมขอมลทงนนครบ แตแอปพลเคชน ทอยใน Google Play Store จะมความปลอดภยมากกวา เพราะทาง Google ไดกรองมาแลวขนหนง แตผใชกตองระวงอยด โดยผใชอาจตรวจสอบ แอปพลเคชนทนาสงสยไดโดยวธการดงตอไปน

1. ตรวจสอบจากจ�านวนดาวนโหลด และรววของผใชงาน โดยสงเกตแอปพลเคชนทมยอดดาวนโหลดทต�าหรอรววของผใชงานทแจงถงความผดปกต

2. ตรวจสอบการรองขอสทธ (Permission) ของแอปพลเคชนวามความเหมาะสมหรอไม เชน แอปพลเคชนทมการขอสทธในการสง SMS และ Internet Access ควรพจารณาวามการรองขอสทธดงกลาวเพอ จดประสงคใด

3. ตรวจสอบจากชอ Developer หากเปนแอปพลเคชนของ ธนาคารผพฒนาจะตองเปนชอของธนาคารนนๆ

4. ไมควรตดตงแอปพลเคชน .apk ทถกสงผาน SMS หรอโปรแกรมแชต หรออเมล หรอผานเวบไซตทใหดาวนโหลด .apk


139

5.6 Online Shopping ชอปงำย สบำยใจ แตตองรจกระวงตว

ปจจบนคนไทยนยมซอสนคาผานชองทางออนไลนกนมากขน เรยกวาใน 1 ป มเงนหมนอยในระบบจ�านวนมาก ประเทศไทยมมลคาอคอมเมรซทงสน 2,245,147.02 ลานบาท จากผลส�ารวจมลคาพาณชยอเลกทรอนกสไทยป 2558 โดย ETDA ซงมลคาสงนถอเปนเรองดกบเศรษฐกจของประเทศไทย แตส�าหรบ นกชอปทงหลาย พดนอยกอยากจะใหขอสงเกตในการชอปอยางระมดระวงตว ซงจะชวยสรางความมนคงปลอดภยใหกบทกคนเอง โดยสามารถปฏบตได ดงน 6 ขอสงเกต ซอสนคำผำนชองทำงออนไลนใหมนใจ

1. อยาเหนแกของถก รวาเขาหลอก อยาใหเขาหลอก : เวลาคนหาสนคาในชองทางออนไลน หากเจอสนคาทราคาต�ากวาทองตลาดมากเสยจนผดสงเกต เพอนๆ ตองรจกตรวจสอบขอมลผขายใหละเอยดเสยกอน เชน ชอจรง นามสกลจรง เลขบญชธนาคาร ฯลฯ สามารถคนหาไดผานเวบเสรชเอนจน เพราะบางทอาจพบขอมลดๆ มผซอรายอนๆ มาบนวาถกโกงจากผขายรายนกเปนได ดงนนอยาคดแตตองการจะได ของถกเพราะแททจรงแลวอาจเปนกลอบายของผราย เพอโนมนาวใหเราอยากซอสนคา

2. ของถกใชวาจะดเสมอไป : บางครงการไดสนคาราคาถกมาไวในครอบครอง เพอนหลายคนอาจจะรสกภมใจในความสามารถในดานการหาของถกของตนเอง แตหา รไมวา สนคาทเราเหนเพยงแครปภาพหรอขอความสนๆ ผานชองทางออนไลน พอสงมาถงมอเรา อาจจะเปนของทมต�าหนหรอช�ารดบบสลาย หรออาจเปนของปลอม กเปนได เพราะฉะนน ควรทจะสอบถามถงรายละเอยดของสนคาจากผขายใหละเอยดวาสนคาเปนอยางไร อยในสภาพกเปอรเซนต เพอใชเปนหลกฐานยนยนในภายหลง

ชอปปงออนไลน มด มราย “เชกขอมลผขายใหละเอยด”

ทองจ�าใหขนใจ


140

3. หดซอทละนอย แตมนคงปลอดภย : ขอน พดนอยเตอนไวส�าหรบเพอนๆ ทเปนนกชอปมอใหม อยากใหลองสงซอสนคาในราคาทไมแพง และจ�านวนทไมมากนกกบผขายออนไลนกอน และเมอซอสนคากนไปจนมนใจ จงคอยๆ ขยบขนไปซอสนคาทมราคาสงขน เพราะหากเปนผรายแฝงตวมาเปนพอคาออนไลน คนเหลานจะมความตองการใหเราสงสนคาจ�านวนมาก และแสนแพง เพอกนอรอยเรยบในทเดยว

4. เชกความเคลอนไหว อยาเชอในสงทเหนดวยตาเสมอไป : โลกออนไลนนนกมทงคนดและคนไมด ไมตางจากโลกจรงเทาใดนก แต โลกออนไลนจะตองเพมความระวงมากกวานด ตรงทผขายสนคาบางคน อาจมไดมากกวา 1 ตวตน หรอ 1 Account ดงนน การจะเปนนกชอปออนไลน ทมสกลขนเทพ จะตองรจกขอ Account จรงๆ ทเราสามารถเหนพฤตกรรม ความเคลอนไหว มการอปเดตเปนประจ�า มการเปลยนแปลงโปรโมชนและ กลมเพอนหมนเวยนกนมาพดคยซอสนคาอยตลอด

5. เปนเวบไซตจดทะเบยนการคา : หากจะเอาใหชวรขนไปอก เรา กควรซอสนคาจากเวบไซตหรอผขายทมการจดทะเบยนกบกรมพฒนาธรกจ การคา กระทรวงพาณชย ซงสามารถตรวจสอบไดท http://www.dbd.go.th/edirectory

6. จายแบบบตรเครดต หรอช�าระผานระบบช�าระเงนออนไลน เพมความเซฟต มความมนคงปลอดภย : เพอนๆ หลายคน มกใชวธจายเงนให รานคาออนไลนดวยการโอนเงน ซงหากมปญหาในการซอขาย สวนใหญ มกจะไมไดรบเงนคน การช�าระดวยบตรเครดตหรอผานระบบช�าระเงนออนไลนทรานคานนรองรบ หากมปญหาเรายงสามารถแจงระงบสตางค ทก�าลงจะเสยไปได


141

บทท 6

ความเปนสวนตวทอยในมอคณ


142

สมารตโฟนไมได เป นเพยงแคเครองมอในการตดตอสอสารทใช โทรศพทหรอสงขอความเทานน ยงเปนทงกลองถายรป กลองถายวดโอ เครองมอ เขาใชงานอนเทอรเนต รวมถงเปนกระเปาสตางค เปนธนาคารออนไลน อกดวย ซงหากมใครหยบโทรศพทเราไป และเขาใชงานแอปพลเคชนตางๆ เชน อเมล หรอโพสตขอความในโซเชยลเนตเวรกในชอของเราได และอาจถกขโมยบญชผใชงานไมวาจะเปนอเมล โซเชยลเนตเวรก หรอแมแตเขาถงบญช อนเทอรเนตแบงกกง

ในปจจบนสมารตโฟนเสมอนปจจยท 5 ทตดตวอยเสมอและ

ยงเปนทเกบขอมลสวนตวของเราไวมากมาย ทงขอมลการท�าธรกรรมทางอเลกทรอนกส รายชอ

ผตดตอ รปถาย วดโอ และขอมลส�าคญอนๆ เราจ�าเปนตองระมดระวงไมใหใครมาลกลอบ

แอบขโมยขอมลของเราไปได


143

สมารตโฟนเปนอปกรณสวนตว ดงนน เราควรตงรหสลอกหนาจอ เพอ ไมใหใครสามารถใชงานโทรศพทของเราไดโดยทเราไมอนญาตและหากจะตองสง โทรศพทซอมหรอขายตอ เราตองลบขอมลและการตงคาทงหมดกอนเสมอ เราควรศกษาการใชงานโหมดสญหายเพอตงคาการใชงานกรณเครองหาย ซงเราจะสามารถลอกเครองได สามารถทจะสงใหลบขอมลในมอถอทางคอมพวเตอรได ควรบนทกหมายเลข IMEI 15 หลกไว เพอใชส�าหรบแจงความและตดตามการใชงานของมอถอ

การใชงานโหมดสญหายเพอตดตามต�าแหนงโทรศพท

การตงรหสลอกหนาจอ


144

6.1 ใชอนเทอรเนตบนมอถอใหเปนสวนตว

ในโลกของความเปนจรงขอมลสวนตางๆ ของเราจะไมเปดเผยไดงาย เชน ขอมลอาย ทอย สถานะครอบครว แตในโลกออนไลน เราถกตดตามอยตลอดเวลา ทงจากผใหบรการเวบไซต เพอนในโซเชยลเนตเวรก ซงหากเราไมระวงอาจเปนเหยอ ใหกบผไมหวงดได ดงนน เราจ�าเปนตองรจกตงคาความเปนสวนตวเมอเราใชงานโมบายอนเทอรเนต

ปดกำรแสดงต�ำแหนงแอปพลเคชนหลายตวจ�าเปนตองใชขอมลพกดต�าแหนงทเราอย เชน

แอปพลเคชนแผนทจะตองรต�าแหนงของเราเพอบอกเสนทาง แอปพลเคชนคปอง จะขอต�าแหนงของเราเพอใชหารานคาทมขอเสนอใกลๆ กบต�าแหนงของเรา ซงเปนประโยชนกบเรา

แตบางครงถาเราไมตองการเปดเผยทอยของเราใหคนอนทราบ เราจ�าเปน ตองปดการแสดงต�าแหนงส�าหรบแอปพลเคชนเหลานน เชน แอปพลเคชนแชต จะแสดงต�าแหนงของเราขณะแชต ท�าใหคนทแชตกบเราร ว าเราอย ทไหน แอปพลเคชนโซเชยลเนตเวรกจะแสดงต�าแหนงทอยของเราขณะทโพสตโดยเรา ไมตองเชกอน ซงอาจท�าใหคนอนสามารถตดตามเราได

ในโลกออนไลนผใชงานอนเทอรเนตจะสามารถถกตดตาม (Tracking) ไดตลอดเวลา ไมวาจะเปนต�าแหนงทใชงาน พฤตกรรมการทองเวบไซต

และอนๆ


145

การปดการแสดงต�าแหนงสามารถท�าได โดยไปท การตงคา -> ความเปนสวนตว ->การเขาถงต�าแหนง แลวเลอกเปด/ปดการเขาถง ต�าแหนงในแตละแอปพลเคชนได

กำรใช Browser ใหเปนสวนตวส�าหรบการใชงาน Browser เพอเยยมชมเวบไซต เจาของเวบไซต

สามารถตดตามสะกดรอย เกบสถต เกบพฤตกรรมการทองเวบไซตของเรา ซงจะท�าใหเวบไซตเหลานนสามารถน�าเสนอโฆษณาเฉพาะบคคล จากประวตการทองเวบไซตของเราได

เราสามารถตงคาใหไมสามารถตดตามได โดยไปท การตงคา -> ความเปนสวนตว -> ไมตองตดตาม (Do Not Track) ซงจะเปนการระบวา คณไมตองการใหมการตดตามการเรยกดของเรา แตกขนอยกบนโยบาย ดานความเปนสวนตวของแตละเวบไซตวาจะด�าเนนการตามทเรารองขอหรอไม

การปดการแสดงต�าแหนง การตงคาความเปนสวนตว


146

ควำมเปนสวนตวในโซเชยลเนตเวรกการใชงานโซเชยลเนตเวรกเราจ�าเปนตองตงคาความเปนสวนตว

เพอไมใหขอมล หรอกจกรรมทเราแชรเผยแพรไปยงคนทไมพงประสงค ดงนน เราควรตงคาใหเพอนเทานนทเหนกจกรรมของเรา และหลกเลยงการตงคาสงทเราท�าใหเปนสาธารณะ หรอคนทวไปเหนได เราควรตงคาใหซอนขอมลสวนตว เชน วนเกด เบอรโทรศพท ทอย ขอมลครอบครว ใหดไดเฉพาะเราเทานน เพราะมจฉาชพอาจน�าขอมลเหลานปลอมไปท�า ธรกรรมทางการเงน หรอน�าไปหลอกลวงผอนได

นอกจากการตงคาแลว เราตองระวงเรองการโพสตดวย เราไมควรโพสต แชรสถานท โดยเฉพาะต�าแหนงของบาน เพราะเราอาจถกสะกดรอย จากผ ไมหวงดได เราไมควรแสดงขอมลสวนตวทเปนความลบ เชน บตรประจ�าตวประชาชน บตรเครดตลงในโซเชยลเนตเวรก ไมวาจะอยในรปแบบขอความ หรอรปภาพ เพราะแฮกเกอรและผไมหวงดสามารถ แฝงตวมากบกลมเพอนทเราอนญาตใหเขาชมได


147

นองพดดงชวนรท�าอยางไรเมอโทรศพทมอถอหาย

1. โทรตดตอไปยงผใหบรการโทรศพทมอถอทตนเองใชบรการอย เพอระงบ การใชงานหมายเลขของเรา

2. หากมการตงคาเปดการใชงานการคนหาโทรศพทมอถอ ใหไปทเวบไซตหรอ แอปพลเคชนส�าหรบคนหาโทรศพทมอถอตามระบบปฏบตการทเราใชงานอย โดย เวบไซตสามารถแสดงต�าแหนงปจจบนของเครองหากเครองออนไลนอย หรอต�าแหนง สดทายหากมการปดเครอง ซงเราสามารถสงลอกเครองหรอลบขอมลในเครอง ไดอกดวย

3. ไปท�าเรองแจงความทสถานต�ารวจ แจงหมายเลข IMEI แลวใหทาง ผ ใหบรการโทรศพทมอถอด�าเนนการตรวจสอบหมายเลข IMEI ทหายไปวา มการโทรออกโดยใชมอถอหมายเลข IMEI ทหายหรอไม ซงทนททหาเจอ โอเปอเรเตอรทพบ IMEI นจะรายงานใหเราทราบได

วธการเชกหมายเลข IMEI ของโทรศพทมอถอหมายเลข IMEI คอ รหสประจ�าตวเครองโทรศพท เราสามารถเชกหมายเลข

IMEI ไดดวยการกดแปน *#06# จะมตวเลข 15 หลกปรากฏขนมา วธการเชกหมายเลข IMEI มอกหลายวธ ดงน

1. อยทถาดใสซมหรอชองใสแบตเตอรหรอดานหลงเครอง หรอต�าแหนง อนๆ แลวแตรน/ยหอของโทรศพท

2. ดทการตงคาโทรศพท • iOS ไปท Settings > General > About • Android ไปท Settings > About Device > Status > IMEI • Windows ไปท Settings > About3. เชกทเวบไซต www.google.com/settings/dashboard ส�าหรบระบบ

ปฏบตการ Android จากนน Login ดวยบญช Google แลวเลอกในสวน Android จะเหนเลข IMEI เครองทคณใช

4. ส�าหรบ iOS สามารถใช iTunes บนคอมพวเตอร โดยไปทการตงคา บน PC ใหไปทแกไข -> การตงคา จากนนคลกแทบอปกรณ และวางเมาสคางไวเหนอขอมลส�ารองของอปกรณ iOS เพอดหมายเลขประจ�าเครอง

5. ดจากหมายเลขขางกลองโทรศพทมอถอ หรอใบเสรจรบเงน


148

การตงคาเปดใชงานการคนหาโทรศพทมอถอเมอซอโทรศพทมอถอใหม นอกจากทจะตองจดหมายเลข IMEI ไวแลว

เรายงตองตงคาโทรศพทตามแตละระบบปฏบตการตางๆ ดงน1. iOS ไปท Settings > iCloud > Find My iPhone เพอเปดใชงาน Find

My iPhone และ Send Last Location2. Android ไปท System Setting > Security > Device Administrators

เพอเปดใชงาน Android Device Manager3. Windows ไปท Setting > Find My Phone เพอเปดการใชงาน Find My Phone

การใชงานเวบไซตแอปพลเคชนคนหาโทรศพทมอถอ1. ไปทเวบไซตหรอแอปพลเคชนของแตละระบบปฏบตการ • iOS ใหไปท www.icloud.com/#find หรอแอปพลเคชน Find My iPhone • Android ใหไปท www.google.com/android/devicemanager

หรอแอปพลเคชน Google Device Manager • Windows ใหไปท WindowsPhone.com หรอ account.microsoft.

com/devices2. เราจะเหนต�าแหนงลาสดของโทรศพทของเราบนแผนท 3. เราสามารถสงใหเครองสงเสยงหรอลอกเครอง หรอลบขอมลจากเครองได


149

6.2 สทธขนพนฐำนของผบรโภคในกจกำรโทรคมนำคม 39 ประกำร

ส�านกงาน กสทช. ไดก�าหนดสทธขนพนฐานของผบรโภคในกจการโทรคมนาคมไว 39 ประการ เพอปองกนการถกเอาเปรยบจากผใหบรการโทรศพทมอถอไวดงน

1. ผบรโภคตองไดรบขอมลรายละเอยดของบรการและเงอนไขอยางชดเจนเพอการตดสนใจเลอกและตกลงท�าสญญา

2. บรษทตองท�าส�าเนาสญญามอบใหผบรโภค3. หามบรษทเลอกปฏบต แบงแยก หรอกดกนผบรโภครายหนงรายใด4. บรษทตองเรยกเกบคาบรการในอตราเทากนส�าหรบบรการลกษณะ

เดยวกนหรอประเภทเดยวกน5. บรษทไมมสทธเปลยนโปรโมชนกอนหมดเวลาและโดยผบรโภคไมยนยอม6. บรษทจะขอขอมลสวนบคคลเกนจ�าเปนไมได

ควรรไววาสทธขนพนฐานของมนษยเปนเรองส�าคญ ยงเปนกจการโทรคมนาคม

ยงตองศกษา เพกเฉยไมได เพราะสงผลตอความมนคงปลอดภยของตวเราเอง


150

7. บรษทไมมสทธน�าขอมลสวนบคคลของผใชบรการไปใชประโยชน และไมมสทธเปดเผยขอมลการใชบรการแกผอน

8. หลงยกเลกสญญาแลว บรษทตองเกบขอมลสวนบคคลของผบรโภคไว 3 เดอน ยกเวนมเหตจ�าเปน ใหเกบไมเกน 2 ป หรอตามทกฎหมายก�าหนด

9. ผบรโภคมสทธขอด ขอส�าเนา แกไข ระงบการเปดเผย หรอหามการประมวลผลขอมลสวนบคคลของตนเองได

10. ผบรโภคมสทธขอทราบขอมลการใชบรการของตนเองได11. บรษทตองจดใหมมาตรการปองกนและรกษาความมนคงปลอดภยของ

ขอมลสวนบคคล12. บรษทตองจดใหมระบบปองกนการดกฟง ตรวจ กกสญญาณ หรอ

เปดเผยขอมลทสอสารกน หรอท�าใหความหมายของขอมลเปลยนแปลงไป13. ผบรโภคตองไดรบบรการทมคณภาพตามทบรษทโฆษณาไดแจงไว

มเชนนนบรษทตองเยยวยาความเสยหายอยางเปนธรรม14. หามบรษทเกบคาบรการในชวงทเกดเหตขดของเวนแตเหตนนเกดจาก

ผบรโภค15. หามบรษทเรยกเกบคาใชจายอนใดนอกจากทก�าหนดในสญญา และ

หามเรยกเกบเงนในลกษณะการวางเงนประกน16. หามบรษทเรยกเกบคาบรการลวงหนา เวนแตไดรบอนญาตจาก กสทช.17. หามก�าหนดระยะเวลาใชงานของเงนเตมลวงหนา (Prepaid) เวนแต

ไดรบอนญาตจาก กสทช.


151

18. เมอผบรโภคแจงวามการคดคาบรการผดพลาด บรษทตองพสจน ความถกตองและแจงขอมลกลบโดยเรว หากเกน 60 วนจะไมมสทธเรยกเกบเงนจากจ�านวนทถกโตแยง

19. หากมการคดคาบรการผดจรงบรษทตองคนเงนสวนตางใหผบรโภคภายใน 30 วน หากเกนก�าหนดตองเสยดอกเบยดวย

20. ผบรโภคมสทธแจงระงบการใชบรการชวคราวไดฟรโดยแจงบรษท ลวงหนา 3 วน และเมอครบก�าหนดแลวบรษทตองเปดบรการโดยไมคดคาใชจาย

21. หากผบรโภคระงบบรการเกนกวาระยะเวลาขนสงทบรษทก�าหนด บรษทมสทธยกเลกบรการโดยแจงเปนหนงสอใหทราบลวงหนาอยางนอย 30 วน

22. หามบรษทระงบบรการเมอผบรโภคคางช�าระคาบรการนอยกวา 2 รอบการเรยกเกบ

23. กรณถกระงบบรการผบรโภคมสทธขอเปดใชบรการใหมโดยไมเสยคาใชจาย24. ผบรโภคมสทธยกเลกสญญาเมอไหรกไดดวยการแจงเปนหนงสอไปยง

บรษทลวงหนาอยางนอย 5 วนท�าการ25. กรณบรษทท�าผดสญญาบรการ ผบรโภคมสทธบอกเลกสญญาทนท26. หามบรษทเรยกคาปรบจากการยกเลกสญญาของผบรโภค แมใน

กรณทมการขายอปกรณพวงบรการและท�าสญญาแบบก�าหนดระยะเวลาขนต�าไว แตผบรโภคตองคนหรอจายคาเครองอปกรณนนใหบรษทในราคาไมเกนราคาตลาด

27. เมอสญญาเลกกนบรษทตองคนเงนทคางช�าระหรอเงนคงเหลอจากการช�าระลวงหนาใหผบรโภค

28. ผบรโภคมสทธเปลยนเครอขายผใหบรการโทรศพทมอถอโดยยงคงใชเลขหมายเดม

29. เมอใชโทรศพทมอถอโทรไปยงเลขหมายเครอขายเดยวกน การเรยกสาย ส�าเรจตองมากกวา 90% และอตราสายหลดตองไมเกน 2%

30. เมอใชโทรศพทมอถอโทรไปยงเลขหมายตางเครอขายกน การเรยกสายส�าเรจตองมากกวา 85%

31. ผบรโภคสามารถแจงยกเลก SMS ทมการสงผานทางเครอขายผใหบรการ ไดท Call Center ของผใหบรการ


152

นองพดดงชวนรการรองเรยนหากถกละเมดสทธสามารถรองเรยนกบทาง กสทช. ไดทางอเมล tcp.service@nbtc. go.th หรอ [email protected] หรอโทร 1200 กด 1 (โทรฟร) และสามารถดรายละเอยดเพมเตมไดท http://tcp.nbtc.go.th

32. เมอโทรหา Call Center ตองรอสายไมเกน 60 วนาท33. หลงสมครใชบรการโทรศพทบานตองใชบรการไดภายใน 10 วนท�าการ34. หลงแจงซอมแซมโทรศพทบานและโทรศพทสาธารณะ ตองมการ

ด�าเนนการภายใน 24 ชวโมง35. ตองมการจดโทรศพทสาธารณะใหบรการอยางนอย 2 เลขหมาย

ตอหมบาน 6,000 แหงทวประเทศ36. ตองมการจดโทรศพทสาธารณะและโทรศพทพนฐานใหบรการ

ในสถานศกษา ศาสนสถาน สถานพยาบาล และหนวยงานทท�างานเพอสงคม 4,000 แหง

37. หากจดตงสถานวทยคมนาคม (เสาสญญาณฯ) บรษทตองท�าความเขาใจกบประชาชนในพนทกอน

38. บรษทตองตดตงปายเครองหมายการคา เบอรตดตอ รวมถงปายเตอน ในบรเวณทตงเสาสญญาณฯ

39. ผบรโภคสามารถรองเรยนปญหาการใชบรการไปยงผใหบรการและหนวยงานก�ากบดแลได

ทมา : มอถอในมอเดก ฉบบการตน

http://tcp.nbtc.go.th/website/home/ebook/556


153

ค�าศพทนาร1. Application (แอปพลเคชน) : โปรแกรมประยกตทไดรบการออกแบบใหท�างาน กบสมารตโฟนหรอแทบเลต ซงมโปรแกรมใหเลอกหลายๆ ประเภท เชน ประเภทสราง ความบนเทง การศกษา สขภาพ ถายภาพ ฯลฯ

2. App Store (แอปสโตร) : คอรานขายแอปพลเคชน สรางขนมาเพอใหเราสามารถ ซอหรอดาวนโหลดและตดตงแอปพลเคชนลงในโทรศพทมอถอของเราได มทงแบบฟร และจายเงนซอ โดยแตละระบบปฏบตการจะมรานคาแอปพลเคชนของตนเอง โดย iOS จะเรยกวา “App Store” สวน Android จะเรยกวา “Play Store” และ Windows เรยกวา “Windows Store”

3. Blog (บลอก) : เปนค�ารวมมาจากค�าวา เวบลอก (weblog) เปนรปแบบเวบไซตประเภท หนง จะเขยนขนในล�าดบทเรยงตามเวลาในการเขยน โดยแสดงขอมลทเขยนลาสด ไวแรกสด บลอกโดยปกตจะประกอบดวย ขอความ ภาพ ลงก ซงบางครงจะรวมสอตางๆ ไมวาจะเปนเพลง หรอวดโอในหลายรปแบบได จดทแตกตางของบลอกกบเวบไซตโดยปกต คอ บลอกจะเปดใหผเขามาอานขอมล สามารถแสดงความคดเหนตอทายขอความ ทเจาของบลอกเปนคนเขยน ท�าใหผ เขยนสามารถไดผลตอบกลบโดยทนท ค�าวา “บลอก” ยงใชเปนค�ากรยาไดหมายถง การเขยนบลอก และนอกจากนผทเขยนบลอก เปนอาชพกจะเรยกวา “บลอกเกอร”

4. Contact smart card (คอนแทค สมารตการด) : สมารตการดแบบสมผส เปนบตรทมการฝงชปใตหนาสมผสทเปนแผนโลหะสทองขนาดเลก มเสนผานศนยกลาง ประมาณครงนวทดานหนาของบตร ตอนใชงานตองสอดบตรเขาในเครองอานใหหนาสมผส ของบตรไดแตะกบหนาสมผสภายในเครองอานบตร สวนใหญจะเปนกบบตรเครดตหรอ บตรเอทเอม ปจจบนประเทศไทยไดใชสมารตการดชนดนท�าบตรประจ�าตวประชาชน หรอซมการดของโทรศพทมอถอ

ภำคผนวก


154

5. Contactless smart card (คอนแทคเลส สมารตการด) : สมารตการดแบบ ไรสมผส เปนบตรทมการฝงชปและขดลวดสายอากาศเอาไวภายในอาจมองดวย ตาเปลาไมเหน สามารถตดตอกบเครองอานบตรทรบสงสญญาณผานคลนวทยได ในระยะทก�าหนด ซงอาจเปนระยะทใกลชด (Proximity Card) หรอระยะทใกลเคยง (Vicinity Card) แลวแตมาตรฐานของบตร โดยไมจ�าเปนตองใหบตรสมผสกบเครองอาน ดงกลาว สวนใหญจะใชกบบตรเกบเงนทางดวน บตรโดยสารของรถไฟฟาบทเอส และรถไฟฟาใตดน และบตรช�าระเงนยอย เชน บตร Smart Purse เปนตน

6. CPU (ซพย) : คอหนวยประมวลผลกลาง เปนสมองกลของสมารตโฟน แทบเลต และแฟบเลต ซพยมหลายประเภท ทงแบบ Single Core, Dual Core, Quad Core ชงเปนจ�านวนแกนสมองเปรยบเสมอนมคนท�างานเพมตามจ�านวน Core ทเพมขนมา ยงจ�านวนของแกนสมองมมากเทาไหร ยงสงผลใหการประมวลของสมารตโฟน มประสทธภาพมากขนเทานน นอกจากน ความเรวของ CPU กยงเปนตวแปรส�าคญ ในการประมวลผล ยงมความเรวมากเทาไหร การประมวลผลของ CPU กยงตอบสนอง การท�างานไดเรวขนเทานน

7. Fair Usage Policy (แฟร ยเสจ โพลซ) : กฎเกณฑการใชงานอนเทอรเนตผาน เครอขายโทรศพทเคลอนท กฎเกณฑนก�าหนดขนโดยผใหบรการ เพอใหผใชบรการ มโอกาสเขาใชงานอนเทอรเนตผานเครอขายโทรศพทเคลอนทไดอยางยตธรรมและ เทาเทยมกน

8. GPS (จพเอส) : ยอมาจาก Global Positioning System คอระบบบอกต�าแหนง บนพนผวโลก โดยอาศยการค�านวณจากความถสญญาณนาฬกาทสงมาจากดาวเทยม ทโคจรอยรอบโลกซงมต�าแหนงทแนนอน ท�าใหระบบนสามารถบอกต�าแหนง ณ จดท สามารถรบสญญาณไดทวโลก โดยเครองรบสญญาณจพเอสรนใหมๆ จะสามารถ ค�านวณความเรวและทศทางน�ามาใชรวมกบโปรแกรมแผนท เพอใชในการน�าทางได

9. Hashtag (แฮชแทก) : คอค�าทขนตนดวยเครองหมาย “#” เพอใชในการจดกลม สงทเราโพสต เพอใหผใชงานสอสงคมออนไลนสามารถตดตามความสนใจเรองใด เรองหนง

10. Location Based Service (โลเคชน เบส เซอรวส) : เปนการบรการบอก ต�าแหนงทางภมศาสตร โดยใชอปกรณพกพา เชน โทรศพทมอถอ แทบเลต สมารตโฟน หรออปกรณอนๆ สญญาณเครอขายของผใหบรการตางๆ การใหบรการต�าแหนงทอยนน ตองอาศยอปกรณเฉพาะในการเชอมตอกบดาวเทยม เชน เครองรบสญญาณ GPS


155

11. Mobile Banking (โมบายแบงกกง) : เปนการพฒนารปแบบการใหบรการ ตางๆ ของ Online Banking โดยออกแบบมาใหใชงานไดงายๆ ผานอนเทอรเนต เบราวเซอรบนมอถอหรอแอปพลเคชนของแตละธนาคาร

12. NFC (เอนเอฟซ) : ยอมาจาก Near Field Communication เปนเทคโนโลย การสอสารไรสายผานคลนวทยทความถ 13.56 MHz ใชสงขอมลไดในระยะไมเกน 10 ซม. มความเรวในการรบสงขอมลไดสงสด 424 kbit/s สามารถจบคอปกรณได อยางรวดเรวและใชพลงงานต�า จากขอดดงกลาว NFC จงมการน�ามาใชในการรบสง ขอมลปรมาณเลกนอยภายในระยะเวลาสนๆ ดงนน อปกรณทสามารถใชงาน NFC ไดสะดวกจงเปนอปกรณพกพา เชน โทรศพทมอถอหรอแทบเลต ซงสามารถใชงาน ไดโดยการน�าไปแตะหรอสมผสกบเครองอาน NFC หรออปกรณทมความสามารถ NFC เหมอนกน ตวอยางการใชงาน NFC เชน การจายเงนผานโทรศพทมอถอ (Mobile Payment) การใชแทนบตรโดยสาร การใชแทนบตรเขาตวอาคาร การใชยนยนตวตน ในการเชอมตอ Bluetooth / Wi-Fi หรอการรบสงขอมลทมขนาดไมใหญมาก เชน รปถาย เปนตน

13. One Time Password : OTP (วน ไทม พาสเวรด : โอทพ) : คอรหสผานทใช ครงเดยวทสงทาง SMS ใหผทท�าธรกรรมออนไลนเพอการตรวจสอบและยนยนตวตน

14. Phishing (ฟชชง) : เปนรปแบบการหลอกลวงโดยใชอเมลหรอหนาเวบไซต ปลอมเพอใหไดมาซงขอมล เชน ชอผใช รหสผาน หรอ ขอมลสวนบคคลอนๆ เพอ น�าขอมลทไดไปใชในการเขาถงระบบโดยไมไดรบอนญาต หรอสรางความเสยหาย ดานอนๆ โดยเฉพาะดานการเงน โดยค�าวา Phishing เปนค�าพองเสยงจาก ค�าวา Fishing ซงหมายถง การตกปลา โดยเปรยบเหมอนการใชเหยอลอในการ ตกปลานนเอง โดยวธการมกจะหลอกหลวงดวยการปลอมอเมล หรอปลอมหนา เวบไซตทท�าใหหลงเชอ และกรอกขอมลในการลอกอนเขาระบบ ผไมหวงดกจะ ไดชอผใชและรหสผานไปทนท


156

15. RAM (แรม) : เปนหนวยความจ�าชวคราวในสมารตโฟน มหนาทพกขอมลส�าหรบ การค�านวณของเครองและเปนพนทในการรนแอปพลเคชนตางๆ สมารตโฟนทม RAM มาก เครองกจะท�างานไดรวดเรวและราบรน หากม RAM นอยกอาจท�าใหเครองเกดอาการ กระตกได RAM จะมการจองการใชงานใหกบแอปพลเคชนตางๆ ทเราเปดขนมา ซงหากเปดหลายๆ แอปพลเคชนพรอมกน จะท�าใหหนวยความจ�าเหลอนอยลงและ เครองจะชาหรอหยดท�างานได

16. ROM (รอม) : เปนหนวยความจ�าในสมารตโฟนท�าหนาทเสมอนฮารดดสกใน คอมพวเตอร เปนพนททใชเกบระบบปฏบตการ แอปพลเคชน และไฟลตางๆ เชน รปถาย วดโอ เพลง เปนตน

17. Secure Sockets Layer : SSL (ซเคยว ซอกเกต เลเยอร : เอสเอสแอล) : เปนเทคโนโลยทพฒนาขนมาใชจดการกบภยคกคามทางอนเทอรเนต ดวยความ สามารถในการเขารหสลบขอมล (Encrypt) กอนทจะสงผานเครอขายไปถงผรบ ปลายทาง เวบไซตทใชโพรโทคอล HTTPS จะเปนเวบไซตทเขารหสขอมลกอนสง หากมผไมหวงดดกรบขอมลกจะไมสามารถเขาใจขอมลนนได ซงการทจะใชงาน โพรโทคอล HTTPS ไดนน เครองใหบรการเวบไซตจะตองท�าการตดตงใบรบรอง ความปลอดภยทางอเลกทรอนกส (Certificate) เสยกอน ซงใบรบรองความปลอดภย ทางอเลกทรอนกสสามารถท�าขนเองหรอซอจากผใหบรการรบรองทนาเชอถอ (Trusted certificate authority) กได เพยงแตใบรบรองทท�าขนเองนน ปองกนเวบเบราวเซอร จะแจงเตอนความผดปกต เนองจากไมมผรบรองความนาเชอถอ ทงนใบรบรองจะ เปนตวบงบอกความถกตองของขอมลทเกยวของกบเวบไซตนน เชน การยนยนความ เปนเจาของเวบไซต ความสมบรณของการเขารหสลบขอมล ชวยเพมความมนใจ ใหกบผใชงานขณะทมการรบ-สงขอมล

18. Smart Card (สมารตการด) : เปนบตรพลาสตกชนดหนง มขนาดเทากบบตรเครดต หรอบตรเอทเอม แตตางกนตรงทมการฝงชปไวทบนบตรดวย ซงในตวชปนสามารถ บนทกขอมลทางอเลกทรอนกสได และมวธการรกษาความปลอดภยเปนอยางด

19. Smartphone (สมารตโฟน) : คอโทรศพทมอถอทมความสามารถในการเชอมตอ อนเทอรเนตและสามารถดาวนโหลดแอปพลเคชนตดตงเพมเตมทเครองได เสมอนกบ คอมพวเตอรขนาดเลกทเราสามารถพกพาไปไหนมาไหน เพอตดตอขอมลและสอสาร ตลอดจนท�างานไดสะดวกในทกททเราตองการ


157

20. Tablet (แทบเลต) : คออปกรณคอมพวเตอรทมหนาจอระบบสมผสขนาดใหญ ตงแต 7 นวขนไป พกพาไดสะดวก สามารถใชงานหนาจอผานการสมผส มแอปพลเคชน มากมายใหเลอกใช ขอดของแทบเลตคอมหนาจอทกวาง ท�าใหมพนทการใชงานเยอะ มน�าหนกเบา พกพาไดสะดวกกวาโนตบกหรอคอมพวเตอร สามารถจดบนทกหรอ ใชเปนอปกรณเพอการศกษาไดเปนอยางด

21. Phablet (แฟบเลต) : เปนค�าทเกดจากค�า 2 ค�าคอ ค�าวา Phone และ Tablet ท เปนการผสมผสานกนระหวางโทรศพทมอถอและแทบเลต โดยค�านยามทดจะใกลเคยง ทสดเวลานคอ “มอถอลกผสมกบแทบเลต” โดยโทรศพทมอถอประเภทนมจดเดนคอ มหนาจอขนาดใหญและใชเปนโทรศพทไดอกดวย

22. Voice over IP : VoIP (วอยซ โอเวอร ไอพ : วโอไอพ) : เปนการสอสารทางเสยง ผานโครงขายอนเทอรเนต หรอโครงขายอนๆ ทใชอนเทอรเนตโพรโทคอล สญญาณ เสยงจะมการตดแบงเปนแพกเกจวงผานไปบนโครงขายทใชส�าหรบการสอสารขอมลทวไป แทนการใชวงจรเฉพาะตามวธการสอสารในระบบโทรศพทแบบดงเดม เปรยบไดกบการ ใหรถยนตวงแทรกกนไดตามชองวางทมอยของถนน แทนการใหรถยนตคนเดยว จองถนนวงแบบผกขาด ขอดของวอยซ โอเวอร ไอพ กคอการสามารถใชโครงขาย ไดอยางมประสทธภาพ ท�าใหสามารถใหบรการไดในอตราคาบรการทถกลงมา

๑๐๑๐


158

หนาทของผใหบรการทเกยวของกบโทรศพทมอถอ

เพอประโยชนแกผใชบรการทเกยวของกบโทรศพทมอถอ ส�านกรบ เรองรองเรยนและคมครองผบรโภคในกจการโทรคมนาคม (รท.) ส�านกงาน คณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต ไดระบสทธในการรองเรยน กรณ “การรองเรยนตอผใหบรการโดยตรง” 5 ประการ ดงน

1. กรณทผบรโภคไดรบความเสยหายยนเรองรองเรยนตอผใหบรการ ผใหบรการ ตองออกหนงสอแจงการรบเรองรองเรยน พรอมแจงสทธใหผรองเรยนทราบ ภายใน 7 วน2. ถาผใหบรการตรวจเรองรองเรยน ปรากฏวาเรองรองเรยนไมมมล ผใหบรการตอง ท�าหนงสอแจงใหกบผรองเรยนทราบภายใน 14 วน พรอมแสดงเหตผลทไมรบ พจารณาเรองรองเรยน และแจงสทธในการรองเรยนตอ กสทช. และหนวยงานอน โดยระบสถานทตดตอและเลขหมายโทรศพทของหนวยงานนนๆ ใหทราบ โดยชดเจน3. แตหากผรองเรยนยงคงเหนวาเรองรองเรยนมมล เปนสาระ หรอสมเหตสมผล ผรองเรยนสามารถสงเรองให กสทช. พจารณา และ รท. จะเปนผแจงผล การพจารณาใหผรองเรยนและผใหบรการทราบภายใน 14 วน และถาผลปรากฏ วาเรองรองเรยนมมล ใหผใหบรการด�าเนนการแกไขตอไป4. ผใหบรการตองแกไขขอรองเรยนใหแลวเสรจภายใน 30 วน ยกเวนแตมเหตสดวสย ไมอาจด�าเนนการใหแลวเสรจ จะตองแจงความคบหนาและก�าหนดเวลาทคาดจะ ด�าเนนการใหแลวเสรจทก 10 วน5. กรณผลการเจรจาระหวางผใหบรการและผรองเรยนไมไดขอยต ไมวาทงหมดหรอ บางสวน ผใหบรการตองเสนอรายงานกระบวนการแกไขปญหาเรองรองเรยน บนทกการเจรจา รายละเอยด พยาน หลกฐานทงหมดให รท. ทราบภายใน 3 วน นบจากวนทการเจรจาตกลงเสรจสน เพอน�าเขาสกระบวนการพจารณาเรอง รองเรยนและระงบขอพพาทโดย กสทช. ตอไป


159

หนวยงาน

ศนยรบเรองรองเรยน ปญหาออนไลน กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม โดยส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) หรอ ETDA (เอตดา)

ศนยประสานการรกษาความมนคงปลอดภยระบบคอมพวเตอรประเทศไทย (ไทยเซรต) ภายใต ETDA กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม

ส�านกงาน คณะกรรมการคมครองผบรโภค

www.1212occ. com

www.thaicert.or.th

www.ocpb.go.th

โทรศพท 1212

อเมล [email protected]

โทรสาร 0-2127-5789

แอปพลเคชน 1212 OCC

เวบไซต www.1212occ.com

โทรศพท 0-2123-1212

อเมลแจงเหตภยคกคาม [email protected]

สายดวน1166อเมล[email protected]เวบไซต http://complain.ocpb.go.th/

กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม มอบหมายใหส�านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) ด�าเนนการ ศนยรบเรองรองเรยนปญหาออนไลน 1212 Online Complaint Center หรอ 1212 OCC เพอเปนศนยกลางการรบเรองรองเรยน ปญหาทเกดจากการซอขายทางออนไลน การกระท�าความผดตามพระราชบญญตวาดวย การกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร รวมถงการกระท�าความผดทางเทคโนโลย สารสนเทศ ภยคกคามทางไซเบอรตลอดจน ปญหาทางออนไลนอนๆ ทเกยวของ

รบแจงเหตภยคกคาม รวมทงประสานงานระหวางหนวยงานทงในและตางประเทศ ทงภาครฐ เอกชน มหาวทยาลย ผใหบรการอนเทอรเนต หรอผเกยวของในการตอบสนองและจดการกบเหตการณความมนคงปลอดภยสารสนเทศ

มบทบาทหนาทในการบงคบใชกฎหมายใหเกดประโยชนสงสดตอผบรโภค โดยคมครองผบรโภคในดานโฆษณา ดานฉลาก และดานสญญา

เวบไซต ตดตอ ภารกจ

ทองโลกออนไลน พบปญหาเมอใดตดตอไดทน


160

หนวยงาน เวบไซต ตดตอ ภารกจ

ส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยา

กองบงคบการ ปราบปรามการ กระท�าความผด เกยวกบอาชญากรรม ทางเทคโนโลย หรอ บก.ปอท.

ศนยคมครอง ผใชบรการทาง การเงน ธนาคาร แหงประเทศไทย

www.fda.moph.go.th

www.tcsd.in.th/

www.1213.or.th

สายดวน 1556

โทรศพท 0-2590-1556

อเมล [email protected]

โทรศพท 0-2142-2555-60

เวบไซต http://www.tcsd.in.th/แจงเหตเบาะแส

สายดวน1213

อเมล[email protected]

มบทบาทหนาทในการบงคบใชกฎหมายวาดวย ผลตภณฑสขภาพ ซ งมขอบเขตการรบ เรองรองเรยนและด�าเนนการใหค�าปรกษาตลอดจนแกไขปญหาในเรองดงตอไปน • มความบกพรองของผลตภณฑสขภาพทเหนไดชดเจน เชน ไมมคณภาพตามมาตรฐานทกฎหมายก�าหนด • มการโฆษณาโออวด หลอกลวงหรอท�าใหเขาใจผดในสาระส�าคญของผลตภณฑสขภาพนน • เปนผลตภณฑสขภาพทไมไดรบอนญาต ปลอม ไมไดมาตรฐานเรองคณภาพ หรออาจไมปลอดภยตอผบรโภคในทกกรณ

มขอบเขตการรบเรองรองเรยนและด�าเนนการ ใหค�าปรกษา ตลอดจนแกไขปญหาในดานการกระท�าความผดเกยวกบอาชญากรรมทางเทคโนโลย ความผดตามพระราชบญญต วาดวยการกระท�าความผดเกยวกบคอมพวเตอร รวมไปถงการหลอกลวง หรอฉอโกงทางอนเทอร เนตหรอสอสงคมออนไลนและ เรองอนๆ ทเกยวของ

เปนศนยกลางในการด�าเนนงานดานการคมครองผใชบรการทางการเงน เพอลดความเสยงและความเสยหายทอาจจะเกดขนจากการใชบรการ รวมทงใหรเทาทนการหลอกลวง ทางการเงนจากกล มมจฉาชพ เพอไมให ตกเปนเหยอภยทางการเงนในรปแบบตางๆ

จดพมพและเผยแพรโดยสำนกงานพฒนาธรกรรมทางอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) (สพธอ.)กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคมอาคารเดอะไนน ทาวเวอร แกรนด พระรามเกา (อาคารบ) ชน 21เลขท 33/4 ถนนพระรามเกา แขวงหวยขวาง เขตหวยขวาง กรงเทพฯ 10310โทรศพท 0-2123-1234เวบไซต สพธอ. : www.etda.or.thเวบไซต กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม : www.mdes.go.th

เราปนหนงสอเลมนเพอคณ : เถาแกยคไอท

นกชอปออนไลน ครอบครวไซเบอร

ฉลาด

รเนต 3 ต

อน Trust on M

obile Internet



9 789749 765760

ISBN 978-974-9765-76-0

smart online 3 "trust on mobile internet"

Technology