SMEDSMED

Single Minute Exchange of DieSingle Minute Exchange of Die

HMoD

Hızlı Model Değişimi

Setup (Setup (KurulumKurulum))

Bir önceki partiden çıkan son parçaile yeni partiden çıkacak ilk kalite

onaylı parçayı elde etmek içingerekli ekipmanları değiştirme

sürecidir.

Klasik YaklaKlasik Yaklaşışımm

• Setuplar sabit ve olması gereken değerlerdir. Bu nedenle;– Çok becerikli çalışanlar bu işi yapmalı– Ürün çeşitlili ği düşürülmeli– Lotlar birleştirilmeli– Büyük partiler halinde üretim yapılmalıdır.

???

Modern YaklaModern Yaklaşışımm

• SetuplarĐYĐLEŞTĐRĐLEBĐLĐR

• Küçük lotlarda üretim KISA setupzamanlarının olmasını gerektirir

• Setup zamanlarının %90 oranında düşürülmesi mümkün ve yaygın bir uygulamadır.

√

EEğğitimimizinitimimizin AmacAmacıı

Đlk kez Japonya’da Shigeo Shingo tarafından ortaya konan bu teknik sayesinde daha küçük partiler halinde üretim yapabiliyor, hatta “tek

parça akışı”na geçebiliyoruz. Böyle bir yetenek kazanmış fabrika, ara stoklarından kurtulabiliyor, işletme sermayesi ihtiyacıazalıyor, müşteri taleplerine cevap verme

süresi kısalıyor.

SMEDSMED

10 dakikanın altında gerçekleştirilen setup, ingilizce karşılığının baş harfleri ile

Single Minute Exchange of Dieveya kısaca

SMED

olarak isimlendirildi.

SetupSetupSSüüresini Neden Kresini Neden Kıısaltsaltııyoruz?yoruz?

Kalitenin geliştirilmesine öncülük eder

Ekipman kullanılabilirlik oranını yükselterek kapasite artırımını sağlar

Esnek üretim ve teslimatın zamanında yapılmasına olanak verir

Daha küçük parti büyüklükleri ile çalışmamız mümkün olur

Stoklarımızı azaltabiliriz

Tasarım geliştirmelerini teşvik eder

Setup Setup AAşşamalaramalarıı

• Gerekli jig, aparat vs.nin hazırlanması

• Techizatın makinaya bağlanması

• Techizatın makina üzerinde ayarlanması

• Deneme üretimi, gerekirse yeniden ayar

SMED SMED ÖÖncesi Tipik Dancesi Tipik Dağığıll ıımm

Gerekli jig, aparat vs.nin hazırlanması

Techizatın makinaya bağlanması

Techizatın makina üzerinde ayarlanması

Deneme üretimi, gerekirse ayar

1

2

3

4

% 30

% 5

% 15

% 50

SMED ASMED AŞŞAMALARIAMALARI

1. Analiz ve Gözlem2. Đç ve Dış Setupların birbirinden ayrılması3. Đç Setupların Dış setupa dönüştürülmesi4. Đç ve Dış setup zamanlarının ayrı ayrı

düşürülmesi5. Ayar işlemlerinin basitleştirilmesi ve

ortadan kaldırılması (ĐLK DEFADA DOĞRU ÜRETĐM!)

1.1. Analiz ve GAnaliz ve GöözlemzlemSetup Setup faaliyetlerifaaliyetleri alt alt adadıımlaramlara ayayıırr ıılaraklarakincelenmelidirincelenmelidir......

• En önce akla gelebilecek metod, elde kronometreile yoğun iş analizi yapmaktır.

• Genellikle, işi çok iyi bilen bir usta veyaoperatörün sorgulanması bize önemli ipuçlarıverebilir.

• Setup işlemini videoya kaydedip sonradan analizetmek de iyi bir metod olabilir. Böylece ilk bakışta gözden kaçan hareketler yakalanabilir.

ZamanZamanÇÇizelgesiizelgesi

LayoutLayout’’ unun HazHazıırlanmasrlanmasıı

SpagettiSpagettiDiagramDiagramıı

2. Đç ve Dış Setupın Ayrılması

• Đç SetupMakina durdurularak (üretim durdurularakyapılması gereken faaliyetler)

• Dış SetupMakina çalışır durumdayken (üretim yaparken) yürütülebilecek faaliyetler

ĐĐlklk aaşşamadaamadaiiçç setup setup faaliyetlerininfaaliyetlerinin ddışış setupsetup’’ aakaydkaydıırr ıılabilirlilabilirli ğğii etetüüdd edilmelidiredilmelidir..

EskidenEskidenmakinamakina durdurularakdurdurularak yapyapıılmaktalmaktaolanolan birbir ççokok iişşleminlemin şşimdiimdi ddışış setupsetup’’ aakaydkaydıırr ıılabildilabildiğğii farkedilirfarkedilir ......

Hazırlık ve fonksiyon kontrolü

Techizatın bağlanması

Makina üzerinde ayarlama

Deneme üretimi ve ayarlar

1

2

3

4

dışdışiçdışdışiçdışiç

ĐĐçç ve Dve Dışış setuplarsetuplarıınn ayrayrıılmaslmasıı

AraAraçç GereGereççlerinlerin Setup Setup ÖÖncesincesiHazHazıırrEdilmesiEdilmesi

Setup Setup TalimatTalimatııSetup Setup ChecklistChecklist’’ ii

3.3.ĐĐçç SetuplarSetuplarıınn DDışış SetupaSetupaDDöönnüüşşüüttüürrüülmesilmesi

ĐĐçç setupsetup’’ dada uygulamaktauygulamaktaolduolduğğumuzumuz iişşlemlerinlemlerin mutlakamutlakamakinamakina dururkendururken yapyapıılmaslmasıınnıınn şşartart olupolup olmadolmadığıığısorgulanmalsorgulanmalııddıırr ..

• Eskiden, makina üzerinde çalışma sıcaklığına ısıtılanbir ünitenin dışarıda ısıtılması mümkün olabilir.

• Merkezleme işlemleri makina durdurulmadanyapılabilir.

• Đşe bakış açımızı değiştirdiğimizde bazı iç setup işlemlerini dış setup’a kaydırmak için bir çok yolbulabiliriz.

ĐĐçç SetupSetupıınn DDışış SetupaSetupaDDöönnüüşşttüürrüülmesilmesi

• Ekipmanın önceden çalışma rejimine getirilmesi

• Fonksiyonel Standardizasyon

• Geçici fikstürlerin kullanılması

Fonksiyonel StandardizasyonFonksiyonel Standardizasyon

Bağlanacak kalıp,aparat veya malzemenin;

• Đlgili boyutlarının

• Merkezlemelerinin

• Bağlantılarının

• Makinadan sökülüp takılma yönlerinin

• Tutma özeliklerinin

• … vb.

özelliklerinin aynılaştırılması

ÖÖrnek :rnek :

A KALIBI B KALIBI

Bağlama elemanlarınınortakla şa kullanılabilmesi

için ilave edilen bloklar

Kalıp yükseklikleriniaynıla ştırmak içinilave edilen bloklar

4. 4. ĐĐçç ve Dve Dışış SetupSetupıınn AyrAyrıı AyrAyrııKKıısaltsaltıılmaslmasıı

• Bu aşamada iç setup olarak kalan setupişlemleri ile dış setup olarak kalan işlemler ayrı ayrı ele alınarak ne şekilde iyileştirilebileceği araştırılır ve gerekli Kaizenler gerçekleştirilir.

DDışış SetupSetupKKıısaltma saltma ÖÖrneklerirnekleri• Gerekli jig alet ve aparatların hazır vaziyette

tutulması

Yer göstergesiA dres göstergesi

A dres M akina N o.

Raf Renklegöstergesi kodlam a

M akinaya göre B lok ö lçürenkli kod göstergesi

DDışış SetupSetupKKıısaltma saltma ÖÖrneklerirnekleri• Renk faktörünü çekinmeden kullanın!

ĐĐçç SetupSetupKKıısaltma saltma ÖÖrneklerirnekleri

• Paralel operasyonlar

ĐĐçç SetupSetupKKıısaltma saltma ÖÖrneklerirnekleri

BaBağğlantlantıılarlar......

– Kalıbı makinaya bağlayan cıvataların bağlanması veya sökülmesi,

– Suportların, blokların, transfer kollarının ba ğlanması veya sökülmesi,

– Basınçlı hava hortumlarının bağlanması veya sökülmesi,– Hidrolik ba ğlantılar,– Soğutma suyunun (bazen yağ) bağlantıları,– Elektrik ba ğlantıları,– Yollukların ba ğlanması veya sökülmesi,

Bağlama ve sökme i şlemleri ürüne de ğer katmazlar, mümkün oldu ğu kadar ortadan kaldırılmalıdır.

ĐĐçç SetupSetupKKıısaltma saltma ÖÖrneklerirnekleri

FonksiyonelFonksiyonelBaBağğlaylayııccıılarlar

• Tek dönüşle bağlama

• Tek hareketle bağlama

• Kızaklı bağlama

ĐĐçç SetupSetupKKıısaltma saltma ÖÖrneklerirnekleri

Geliştirme Öncesi Geli ştirme Sonrası

ĐĐçç SetupSetupKKıısaltma saltma ÖÖrneklerirnekleri

KKıızaklzaklıı BaBağğlamalama

Tutucu

Kaset

5. Ayar 5. Ayar ккlemlerinin Basitlelemlerinin Basitleşştirilmesi / tirilmesi / Yok EdilmesiYok Edilmesi

• SMED’de ayar işlemine yer yoktur.• Ayar yapma ihtiyacı tamamen ortadan

kaldırılmalıdır.• Ayarların ortadan kaldırılması için;

1. Nümerik ayarlara sabit değerler verilmesi2. Hayali (fiktif) merkezleme çizgilerinin ve referans

düzlemlerinin görünür kılınması

ÖÖrnek :rnek :

PozisyonlamaPozisyonlama

ÖÖZET :ZET :

Đç ve dış setupbirbirinden

ayırdedilmemi ştir

Đç setup ve

dış setupbirbirinden

ayırılır

Đç setupdış setup’a

dönü ştürülür

Setup’ın bütünoperasyonları

tek tek elealınarak

iyile ştirilir

SMED Öncesi 1. Aşama 2. Aşama 3. AşamaT

opla

m S

etup Dış

Đç

Đç Đç

Dış

Dış

: Makina duruş zamanı

7 7 AltAlt ıınn KuralKural

Đş Yerlerinde

Tekli Dakikalarda Model

Değişimi Đçin

7 Kural

KuralKural -- 11

Setup 5 S ile başlar ve biter

KuralKural -- 22

Đç Setup’ı dış setup’a dönüştürün, sonra iç setup’ı kısaltın

KuralKural -- 33

Cıvata ve somunlar bizimdüşmanımızdır.

KuralKural -- 44

Eğer ellerinizi kullanacaksanız, ayaklarınızın yere sıkı bastığından

emin olun

KuralKural -- 55

Kişilerin ince ayar konusundakibecerilerine bel bağlamayın

KuralKural -- 66

Talimatlar talimattır

Bunlara aykırı davranmayın

KuralKural -- 77

Bütün setup operasyonlarınıstandartlaştırın

TETEŞŞEKKEKKÜÜRLERRLER