social structure & social organization · ส 2.1 ม.4-6/2...

โครงสรางสงคมและการจดระเบยบทางสงคม

social structure & social organization

1ครรจน หาเรอนทรง

ส 2.1 ม.4-6/2 วเคราะหความสาคญของโครงสรางทางสงคม การขดเกลาทางสงคม และการ

เปลยนแปลงทางสงคม

จดทาโดย

ครรจน หาเรอนทรง

เหตใดมนษยจงจาเปนตองมาอย

รวมกนเปนสงคม ?

ครรจน หาเรอนทรง 2

มนษยเปนสตวสงคม : อรสโตเตล

• อรสโตเตล นกปราชญผยงใหญของ

กรกไดกลาวไววา "มนษยเปนสตว

สงคม (Human being is social

animal)" เพราะมนษยมการอาศยอย

รวมกนอยางเปนหมวดหม มไดใชชวต

อยเพยงคนเดยวตามลาพงแตอยางใด

เนองจากมนษยตองทากจกรรม

รวมกนอยตลอดเวลา ตองพงพาอาศย

ซงกนและกน


Social Structure

โครงสรางสงคม

กลมสงคม

กลมปฐมภม กลมทตยภม

สถาบนสงคม

สถาบนทใหการเรยนร

สถาบนทสรางระเบยบ

แกสงคม

การจดระเบยบสงคม

- สถานภาพ บทบาท บรรทดฐาน การควบคมทางสงคม การ

ขดเกลาทางสงคม


การจดระเบยบทางสงคมและโครงสรางสงคม

• ความหมายของการจดระเบยบและโครงสรางสงคม

• 1. โครงสรางสงคม (social structure): การจดสวนตางๆ ภายในสงคมใหเขาดวยกนอยางเปนระบบ (ความสมพนธ)

• 2. การจดระเบยบทางสงคม (social organization): รปแบบความสมพนธระหวางบคคลและระหวางกลมซงมเรองเกยวกบสถานภาพ บทบาท บรรทดฐาน การควบคมทางสงคม การขดเกลาทางสงคม เขามาเกยวของ (ทาใหคนอยในกรอบเดยวกน)

• การจดระเบยบสงคมและโครงสรางสงคมเปนของคกนไมอาจแยกจากกนได “เมอมโครงสรางยอมมการจดระเบยบ”



กลมสงคม

กลมสงคม• 1. ความหมายของกลม หมายถง บคคลตงแต 2 คนขนไปมการ

ตดตอสอสารกน ซงการสอสารไมจาเปนตองทาตอหนา แตตองม

ลกษณะ two-way communication

• 2. สาเหตของการรวมกลม

• 2.1 ธรรมชาตของมนษยชอบสงสรรคคบหา อรลสโตเตล กลาววา

“มนษยเปนสตวสงคม”

• 2.2 ความจาเปนตองอาศยซงกนและกน (functional interdependence)


• 3. กลมประเภทตางๆ

• 3.1 กลมทเปนทางการกบกลมทไมเปน

ทางการ

Formal group

Informal group

• 3.2 กลมตามระยะหางทางสงคม (Social

Distance)

กลมแนวราบ (horizontal group)

กลมแนวดง (vertical group)


• 3.3 กลมปฐมภมและกลมทตยภม*

• 3.3.1 กลมปฐมภม(primary group)

o1) มความสมพนธซงๆ หนา face to face

o2) ความสมพนธคอนขางถาวร

o3) มผเกยวของนอย หรอเปนกลมเลกๆ

o4) ความใกลชดสนทสนมของคนในกลม

o5) เปนความสมพนธในเรองทวไปไมเฉพาะเจาะจง

– นกเรยนยกตวอยาง


• 3.3.2 กลมทตยภม(secondary group)

o1) ขาดความถาวร

o2) มการตดตอกนแบบผวเผน

o3) มความผกพนตอกนนอย


• 1. ความหมาย : สถาบนสงคม Social Institution หมายถง

• 1.1 สงทสงคมจดตงขนเพราะเหนประโยชนวามความตองการและจาเปนแกวถชวตของตน เชน สถาบนครอบครว สถาบนศาสนา สถาบนการศกษา สถาบนการเมอง

• 1.2 เปนกระบวนการหรอการรวมกลมในลกษณะ ทจดระเบยบอยางด มระบบ มเสถยรภาพมนคง

• 1.3 กลมของบรรทดฐานทางสงคมทสงคมไดกาหนดไวเพอใชเปนหลกในการกระทากจกรรมตางๆ ของสมาชกในสงคม เพอแกปญหาพนฐาน เพอการดารงอยของสงคม



• 2.องคประกอบของสถาบน

สงคม

หนาททแนนอนชดเจน

แบบแผนพฤตกรรม

บคคล/กลมสงคม

ศนยกลางในการดาเนนการ


• 3. สถาบนสงคมทสาคญ



สถาบนครอบครว

สถาบนการ ศกษา

สถาบนศาสนา

สถาบนการเมองการ

ปกครอง

สถาบนเศรษฐกจ

สถาบนสอสารมวลชน

สถาบนนนทนาการ

สาเหตการ

เกด

หนาท แบบแผน

พฤตกรรม

กลมสงคม/บคคล ศนยกลางในการ

ดาเนนการ

ความ

ตองการ

ทางดาน

รางกาย

และจตใจ

1 .สรางสมาชกใหม

2.อบรมสมาชกใหเปน

พลเมองด

3.ขดเกลาทางสงคม

4. ใหความรกความ

อบอน

-ประเพณการ

หมน

- การแตงงาน

1.ครอบครวเดยว

(พอ แม ลก)

2.ครอบครวขยาย

( วงศาคณาญาต)

บาน


สถาบนครอบครว

สาเหตการเกด หนาท แบบแผน


กลมสงคม/

บคคล

ศนยกลางในการ


สนองความ

ตองการการ

เรยนรของ

มนษยในการ

ใชปญญาให

เกดประโยชน

1.ถายทอดความร

2.สรางบคลกภาพทด

แกสมาชก

3. ผลตกาลงแรงงาน

ทางเศรษฐกจ

-การจดการเรยน

การสอน

- หลกสตร

แบบแผน

พฤตกรรมนกเรยน

- คร อาจารย

-นกเรยน

- วทยากร

--นกวจย

-โรงเรยน

-มหาวทยาลย

-วทยาลย

-ศนยการเรยนร

-หอสมด


สถาบนการศกษา

สาเหตการเกด หนาท แบบแผน


กลมสงคม/

บคคล




ตองการทางจตใจ

เปนหลก

1.ทาใหเกดความเปน

อนหนงอนเดยว

2.ถายทอดวฒนธรรม

3.เครองยดเหนยว

จตใจ

- ประเพณ

พธกรรมทาง

ศาสนา

-พระสงฆ

- นกบวช

- ศาสนกชน

-วด

-ศาสนสถาน

- สานกปฏบต

ธรรม


สถาบนศาสนา


เกด

หนาท แบบแผนพฤตกรรม กลมสงคม/บคคล ศนยกลางในการ



ตองการ

ดานความ

มนคง

ปลอดภย

1.สรางกฎเกณฑ

ใหสงคม

2.ตดสนขอ

ขดแยงในสงคม

3.บาบดทกข

บารงสข

-แบบแผนการ

เลอกตง

-การพจารณาคด

-การบรหารราชการ

-ฝายนตบญญต

-ฝายบรหาร

- ตลาการ

- ทหาร ตารวจ

-รฐสภา

- ศาล

-หนวยงานราชการ


สถาบนการเมองการปกครอง


เกด

หนาท แบบแผนพฤตกรรม กลมสงคม/บคคล ศนยกลางในการ


ความ

ตองการของ

มนษยดาน

รางกาย

1. ผลตสนคา

บรการ

2.กระจายสนคาส

ผบรโภค

3.แลกเปลยนสนคา

บรการ

4. การบรโภคสนคา

บรการ

-แบบแผนการผลต

สนคาบรการ

-การกาหนดราคา

-จดระบบธนาคาร

-การประกอบอาชพ

ตางๆ

-พนกงานบรษท

-รปภ

-แมบาน

-ผใชแรงงาน

-พอคาแมคา นก

ธรกจ

-บรษท

-โรงงาน

-หางรานคา

-โรงแรม

-ธนาคาร

-ฯลฯ


สถาบนเศรษฐกจ


เกด

หนาท แบบแผนพฤตกรรม กลมสงคม/

บคคล



ความ


พกผอน

หยอนใจ

ใหความบนเทง

ในรปแบบตาง

เชน กฬา ดนตร

ภาพยนตร ละคร

-แบบแผนการรอง เตน

ดนตร นาฏศลป

-กตกา มารยาท

-แบบแผนการแสดง

-นกรอง

-นกแสดง

-นกแสดงตลก

-ศลปน

-นกกฬา

-โรงภาพยนตร

- สนามกฬา


สถาบนนนทนาการ


เกด

หนาท แบบแผน


กลมสงคม/บคคล ศนยกลางในการ


ความ


สอสาร

ระหวางกน

1. สงขาวสาร

2.ใหความร

ถายทอดวฒนธรรม

3.สอสารระหวางกน

- การใชภาษา

- การจดทา

ขาวสาร

-จรรยาบรรณ

วชาชพ

สอสารมวลชน

-นกขาว

-นกหนงสอพมพ

-ผประกาศขาว

-ประชาสมพนธ

-โฆษก

-สถานโทรทศน

วทย

- สานกพมพ


สถาบนสอสารมวลชน

สรป

• สถาบนทใหการเรยนรกบสงคม ไดแก สถาบนครอบครว

สถาบนการศกษา สถาบนศาสนา

• สถาบนททาหนาทสรางระเบยบแกสงคม ไดแก สถาบน

การเมองการปกครอง สถาบนศาสนา




การจดระเบยบทางสงคม

social organization

• ระดบและองคประกอบของการจดระเบยบสงคม

• รปแบบความสมพนธ

• การจดระเบยบทางสงคมในระดบตางๆ

• บรรทดฐาน

• คานยม

• การขดเกลาทางสงคม


เนอหา

• เมอพดถงการจดระเบยบทางสงคม นกเรยน

ตองนกถงเรอง การมปฏสมพนธระหวางกน

หรอมความสมพนธซงกน(interaction) ระหวาง

คน 2 คน /กลม 2 กลม

การจดระเบยบทางสงคม


o ความสมพนธระดบสหบคคล

o ความสมพนธระดบกลม

o ความสมพนธสงคมทงสงคม

ระดบและองคประกอบของการจดระเบยบสงคม


ระดบของการจดระเบยบ องคประกอบ

1.ความสมพนธระดบสหบคคล

(inter-personal)

1.1 รปแบบ (Pattern interaction)

1.2 บทบาท (role)

2. ระดบกลม

(intergroup relations)

2.1 กลมปฐมภม

2.2 กลมทตยภม

2.3 ความสมพนธระหวางกลม

3. สงคมทงสงคม (Society) 3.1 รปแบบตางๆของการจดระเบยบ

ทางสงคม

3.2 ชมชนและสงคมตางๆ

ระดบและองคประกอบของการจดระเบยบสงคม


รปแบบความสมพนธ

• 1. ความสมพนธเชงปฏฐาน

• 2. ความสมพนธแบบเปนกลางๆ

• 3. ความสมพนธแบบนเสธ

รปแบบความสมพนธ


• 1.การจดระเบยบทางสงคมในระดบสหบคคล เปนแบบ

แผนกอใหเกดรปแบบพฤตกรรมทเกดจาก

• 1.1 การใหคานยามตอสถานการณ

• 1.2 การมระยะหางทางสงคม

• 1.3 ภาวะตอบสนองตอกน หรอ การรจกตอบแทน

• 1.4 การมสถานภาพและบทบาท*

การจดระเบยบทางสงคมในระดบตางๆ


• 1.1 การใหคานยามตอสถานการณ definition of the

situation

• - การคาดวาผอนจะมปฏกรยาตอพฤตกรรมของเราอยางไร

• เชน ถานกเรยนจองตาอกคนๆหนง คนๆนนจะมปฏกรยาอยางไร?


• 1.2 การมระยะหางทางสงคม (Social distance)

• - การวางตว หรอการทเราคดวาเราจะปฏบตตอใครยงไง

สนทสนม หรอถอตว เปนทางการ หรอไมเปนทางการ

• - ระยะหางสงคม กขนอยกบสถานภาพของบคคล

• นกเรยนลองคดซวา ขณะนกเรยนอยกบเพอน / พอแม/ คร/ คนท

นกเรยนไมรจก นกเรยนจะวางตวอยางไร


• 1.3 ภาวะตอบสนองตอกน หรอ การรจกตอบแทนแลกประโยชน

(reciprocity)

• - เปนภาวะตอบสนองซงกนและกนระหวางบคคลทมสวนรวมใน

ความสมพนธ ทาใหเกดความรสกเปนมตรนาไปสความรวมมอ

• นกเรยนลองคดซวา นกเรยนสนทกบเพอนของนกเรยนได

อยางไร?


• 1.4 การมสถานภาพและบทบาท

• 1.4.1 สถานภาพ (status) ตาแหนงทางสงคม (รวาเราเปนใคร) ม 2

ประเภท

I. ตดตวมาตงแตกาเนด : ascribed status

II. สถานภาพไดมาภายหลง/ดวยความสามารถ (สถานภาพสมฤทธ) :

achieved status

• สถานภาพบงชถงสทธหนาท

• คนๆเดยวอาจมหลายสถานภาพ

• สถานภาพทสาคญทมผลตอการเปลยนแปลงของบคคล คอ อาชพ


ใครมสถานภาพ บทบาทอยางไร?


• 1.4 การมสถานภาพและบทบาท(ตอ)

• 1.4.2 ตวกาหนดสถานภาพ ไดแก

• 1) อานาจหนาท (authority)

• 2) อานาจ (power)

• 3) เทอกเถาเหลากอ (ancestry)

• 4) ความมงคง (wealth)

• 5) ระดบการศกษา (Degree of Education)

• 6) ลกษณะทางชวภาพ (biological

characteristics)

• ฯลฯครรจน หาเรอนทรง 35


• 1.4.3 บทบาท (role) หนาท สทธ ความรบผดชอบ ตาม

สถานภาพ เชนเราสามารถทานายลวงหนาได เพราะบคคลสวน

ใหญจะแสดงบทบาทเดมดวยวธการเดมๆ เชน นกเรยนไดศกษา

ในคณะแพทย ตอไปกตองเปนหมอ(สถานภาพ) และตองรกษา

คนไข (บทบาท)

• คนหนงๆ มมากกวา 1 บทบาท เพราะมหลายสถานภาพ



• 1.4.4 สรปสถานภาพ-บทบาท

• 1) สถานภาพและบทบาทเปนสงคกน โดยสถานภาพเปน

ตวกาหนดบทบาท

• 2)ในคนหนงๆ มหลายสถานภาพ/บทบาท อาจนาไปส conflict

role เชน เอและบเปนเพอนสนทกนแอบรกผหญงคนเดยวกน เอ

จะเลอกใครระหวางหญงทรก กบเพอนสนท




• 3) มสถานภาพแตไมจาเปนตองแสดงบทบาทกได เชน นกเรยน

โดดเรยน

• 4) บคคลจะแสดงบทบาทของตนเพยงฝายเดยวไมไดตองมค

แสดงบทบาทเสมอ

• 5) การแสดงบทบาทกควรใหเหมาะสมกบสถานภาพ

• 2.การจดระเบยบทางสงคมในระดบกลมเปนแบบ

แผนกอใหเกดรปแบบพฤตกรรม

• 2.1 การพยายามรกษาผลประโยชนของกลม

• 2.2 การขดแยงและแขงขน(competition & conflict)

• 2.3 การประนประนอม (accommodation)

• 2.4 การรวมมอ (cooperation)


• 3.การจดระเบยบทางสงคมในระดบสงคมทงสงคมเปนแบบแผน

กอใหเกดรปแบบพฤตกรรม

• 3.1 ความเปนญาต (kinship)

• 3.2 ความจงรกภกด(fealty)

• 3.3 สถานภาพ(status)

• 3.4 การผกพนโดยสญญา(contract)

• 3.5 การประสานงานกนอยางมเหตมผลหรอการจดระบบ

ราชการ(rational coordination or bureaucracy)


• 1. ความหมาย: บรรทดฐาน (norm) คอ แบบแผนสาหรบประพฤตปฏบต

ทมมาตรฐานถกจดสรางขนมาเพอความเปนระเบยบเรยบรอยในสงคม

(มาตรฐานความประพฤต)

• 2. ลกษณะของบรรทดฐาน

• 2.1 บรรทดฐานเปนวธการหรอเครองมอในการควบคมพฤตกรรมของ

บคคลทเหมาะสม

• 2.2 บรรทดฐานมลกษณะเปนมาตรฐานทบคคลไดรบการคาดหวงวาจะ

ใชกาหนดแนวทางการประพฤตของตน


บรรทดฐาน

• 3.ขอสงเกตเกยวกบบรรทดฐาน

• 3.1 บรรทดฐานใชไดกบทกคนหรอบางคนกได

• 3.2 บรรทดฐานอาจจะไดรบการยอมรบจากสมาชกของกลมตางกน

• 3.3 บรรทดฐานวางขอบเขตเกยวกบพฤตกรรมของสมาชกในสงคม

• 3.4 ทกทมบรรทดฐานอยแตจะแตกตางกนไปในแตละแหง

• 3.5 บรรทดฐานเกดจากปฏสมพนธของกลม

• 3.6 บรรทดฐานอาจชวยใหสามารถทานายพฤตกรรมของมนษยได


• 4. ประเภทของบรรทดฐาน

• 4.1 วถชาวบาน (folk ways)

• 4.2 จารต (mores)

• 4.3 กฎหมาย (law)


ลกษณะ วถประชา จารต กฎหมาย

ความหมาย 1.ชาวบานทากนจน

เคยชน

2.ธรรมเนยม

3.ควรทา

1.เกยวกบความด-

ชว

2.เปนประเพณ

3.เปนขอหาม

4.ตองทา

1. คาสงขอหาม

ขอบงคบ ใชกบทก

คน

บทลงโทษ ถกซบซบนนทา

หวเราะเยาะ เหยยด

หยาม ตาหน

ถกประณาม ขบไล

จากกลม รม

ประชาทณฑ

ผดกฎหมาย โทษ

ตามกฏหมาย

ไมเปนทางการ เปนทางการ


ประเภทบรรทดฐาน

• ตวอยาง


วถประชา จารต กฎหมาย

มารยาท แฟชน ความ

คลงไคลสงตางๆ สวด

มนตกอนนอน อาบนาวน

ละ 2 ครง

ความซอสตย ความ

เสยสละ ความเมตตา

กรณา

เชน หามคายาเสพตด

ตองใสหมวกกนนอกทก

ครงทขมอเตอรไซด

ไมทาผดกฎหมาย

บรรทดฐานสงคมพการ ภาวะสงคมพการ ?

เพลงมรดกเฮงซวย

“...ยงมผเฒา ผลากมากด..มงม ซะจนลนเหลอ

หากน บนกะบาลคนจน...เอาแตประโยชนสวนตน

สา ละวน..อยบนกองเงนกองทอง

ลกหลาน บานเบงเยอะแยะ....เทยวแทะ โลมผทกขเขญ

ไมรบ รความลาเคญ..ชวยผอนไมเปน....ตามอป นสย

คนรวยๆตายอยางรารวย..ปลอยลกหลานเฮงซวย..รบมรดกรวยตอ

ตอแตนมแตลกหลาน...ชวยกนผลาญใหเพลน...เพราะมเงนเปนกระสอบ

บารมของคนรารวย...ถงเปนคนเฮงซวย..กดเปนคนด ...”

ทมา : http://www.gun.in.th/2012/index.php?topic=89274.0



บรรทดฐานสงคมพการ ภาวะสงคมพการ ?

• 1. ความหมาย : คานยม (values)แนวคดเกยวกบสงทคนสวนใหญชอบ สนใจ พอใจปรารถนา ตองการ ซงมนษยเชอและยดถอเปนแนวประพฤตปฏบต

• 2. หนาทของคานยม (คานยมมลกษณะคอนขางถาวร เพราะถกปลกฝงมาตงแตเดก)

• 2.1 คานยมมบทบาทในฐานะเปนตวตดสนใจ กาหนดหรอผลกดนในพฤตกรรมโนมเอยงไปทางใดทางหนง

• 2.2 ทาใหบคคลสนใจเฉพาะในสงทตนปรารถนา

• 2.3 คอยควบคมความประพฤตใหเปนไปตามบรรทดฐาน

• 2.4 ทาใหเกดความเปนอนหนงอนเดยวในสงคม


คานยม

คานยมของสงคมไทยในอดต

1. ยดมนในพระพทธศาสนา

2. เชอเรองในกฎแหงกรรม

3. เชอในเรองวญาณ ภตผปศาจ มความเชอในเรองอานาจลลบทมอย

เหนอมนษย

4. ยกยองระบบศกดนา เปนความเชอทวาเปนผมบารม ความรารวย

บคคลในตระกลสงศกด

5. เคารพผอาวโส อาจหมายถงผทสงอาย ดวยคณวฒและวยวฒ


6. มชวตอยกบธรรมชาต

7. เชอถอโชคลาง

8. ตองการเปนทยอมรบของสงคม

9. ยดมนในจารตประเพณ ยอมรบกฎเกณฑทปฏบตสบทอดกนมาวาเปน

สงดงาม และตองรกษาแบบแผนไวสบตอกนไป

10. นยมอานาจและบารม

11. ชอบพงพาอาศยซงกนและกน สงคมไทยในอดตมความเขาใจไววางใจ

กน

12. พงพอใจในสงทตนมอย เปนการใชชวตแบบสนโดษ


• 1.ยดถอในพระพทธศาสนา เชนเดยวกบในอดต มการศกษา

พระธรรมวนยอยางลกซง ตลอดจนมการปรบปรงแกไข

กฎเกณฑขอบงคบของสงฆ

• 2.เคารพเทดทนพระมหากษตรย สงคมไทยตางจากสงคมชาต

อน

• 3.เชอในเรองของเหตผล ความเปนจรง และความถกตองมากขน

กวาในอดต


คานยมของสงคมไทยในปจจบน

• 4.คานยมในการใหความร ปจจบนสงคมไทยมการแขงขนกน

ตลอดเวลา การจะพาตนเองใหรอดจากปญหาทเกดขนในสงคม

ไดจาเปนตองมความรความสามารถทโดดเดนจงเปนสงทคน

ไทยในสงคมปจจบนตองเสาะแสวงหา

• 5.นยมรารวยและมเกยรต สงคมไทยปจจบนใหความสาคญ

เรองความรารวยและเงนทอง

• 6.มความเชอมนตนเองสง เพอปลกฝงใหเยาวชนไทยทกคนกลา

ตดสนใจและกลาแสดงออกทางความคดและการกระทาม

บคลกภาพเหมาะสมทจะเปนผนาทด


• 7.ชอบแกงแยงชงดชงเดน ลกษณะกลวการเสยเปรยบ กลวส

เพอนไมได เพอการอยรอดจงตองกระทาการแยงชง แสวงหา

ผลประโยชนใหตนเอง

• 8. นยมการบรโภค นยมบรโภคของแพง เลยนแบบอยาง

ตะวนตก รกความสะดวกสบาย ใชจายเกนตวเปนการนาไปสการ

มหนสนมากมาย

• 9.ตองทางานแขงกบเวลา ทกวนนคนลนงาน จงตองรจก

กาหนดเวลา การแบงแยกเวลาในการทางาน การเดนทางและการ

พกผอน ใหชดเจน


• 10.ชอบอสระ ไมชอบอยภายใตอานาจใคร ไมชอบการมเจานาย

หลายคน ในการทางานมกประกอบอาชพอสระ เปดกจการเปน

ของตนเอง

• 11.ตองการสทธความเสมอภาคระหวางหญงชายเทาเทยมกน

• 12. นยมการทดลองอยดวยกนกอนแตงงาน

• 13. นยมภาษาตางประเทศเพราะตองใชในการตดตอสอสารทาง

ธรกจและ เทคโนโลยสมยใหม ๆ ตาราหรออนเตอรเนตมความ

จาเปน


• 1. ใหความสาคญกบวตถ หรอเงนตรายอมกอใหเกดผลเสยไดรบ

การดถกดแคลน เปนทรงเกลยดตอสงคม

• 2. ยดถอในตวบคคล ยกยองผมอานาจ มเงน

• 3. รกพวกพอง รกความสนกสนาน ความสบาย

• 4. รกความหรหรา ฟมเฟอย นยมใชสนคาแพง

• 5. ไมตรงเวลา ขาดระเบยบวนย ขาดความกระตอรอรนและ

ความอดทน


คานยมของสงคมไทยทควรแกไข

• 6. เชอเรองโชคลาง อานาจเหนอธรรมชาต ชอบเลนการพนน

• 7. ขาดความเคารพผอาวโส

• 8. นบถอวตถมากกวาพระธรรม ทาบญเอาหนา หวงความสขใน

ชาตหนา

• 9. นยมตะวนตก ลมภาษาไทย ซงเปนภาษาของชาต จนทาให

ภาษาไทยผดเพยน

• 10. พดมากกวาทา หนาใหญใจโต สอดรสอดเหน เหนใครดไมได


• 5. ความแตกตางระหวางบรรทดฐานกบคานยม


คานยม

บรรทดฐาน คานยม

1.เปนแนวทางสาหรบปฏบต 1.เปนทงแนวทางและจดมงหมาย

ปลายทาง (เพราะในทสดตอง

ตดสนใจ)

2.เปนตวบงการวาตอง/ควรทาตวเชน

ไรเมออยในสถานการณเฉพาะอยาง

2.ไมตองทากได(ในบางสถานท เชน

ทบาน) เพราะจะไมถกตาหน /

ประณาม

3. เปนเรองทวไปอยภายนอกตว

บคคล

3.เปนเรองสวนตวอยภายในตวบคคล

• 1.ความหมาย : การขดเกลาทางสงคม (Socialization) คอ

การเรยนรเกยวกบวถชวตของคนในสงคม นนคอ การสง

สอน การอบรมบมนสย เปนกระบวนการถายทอด

วฒนธรรมจากคนรนหนงไปสคนอกรนหนง และเปนการ

สรางบคลกภาพของบคคลอกดวย


การขดเกลาทางสงคม

• 2. ลกษณะของการถายทอดวฒนธรรมในกระบวนการขดเกลา

ทางสงคม

• 2.1 การอบรมเกยวกบวถชวต

• 2.2 การอบรมเกยวกบคานยม

• 2.3 การอบรมเกยวกบบทบาทหนาทและสถานภาพของบคคล

• 2.4 การอบรมเกยวกบทกษะในการประกอบอาชพ

• 2.5 การอบรมเกยวกบขนบธรรมเนยมประเพณอนเปน

เอกลกษณของสงคม


• 3.หนวยของสงคมททาหนาทในการขดเกลาทางสงคม

• 3.1 ครอบครว (มบทบาทมากทสด)

• 3.2 กลมเพอน (มบทบาทดานการถายทอดบคลกภาพ >

วฒนธรรม)

• 3.3 โรงเรยน (มบทบาทในการถายทอดวฒนธรรมสมยใหม วชา

ความร มารยาทสงคม)

• 3.4 สอสารมวลชน (มบทบาทตอวยรนอยางมาก)

• 3.5 สถาบนศาสนา


• 4.วธการขดเกลาทางสงคม

• 4.1 ขดเกลาทางตรง : เปนทางการ(บอกสอนตรงๆ)

• 4.2 ขดเกลาทางออม : ไมเปนทางการ (เรยนรจาก

ประสบการณทพบเหน ไมไดสงสอนโดยตรง ซมซบโดย

รตวและไมรตว)


• 5.สรปความมงหมายของการขดเกลาทางสงคม

• 4.1 ปลกฝงระเบยบวนย : เปนระเบยบพนฐานทจะอยรวมกบ

ผอนในสงคม

• 4.2 ปลกฝงความคาดหวง : ไมความคาหวงตามคานยมของ

สงคม และคาดหวงใหคนทาตามระเบยบ

• 4.2 กาหนดบทบาทหนาทในสงคม : เชน เดก ผใหญ

• 4.2 การใหทกษะความชานาญ : การศกษาเลาเรยน อบรม


โครงสรางสงคมแบบหลวม (Loose Structure) ?

• คาวา "โครงสรางหลวม" เปนผลงานวจยของนกวชาการทชอวา John F.Embree ซงไดมาศกษารปแบบทางสงคมของไทย โดยดจากพฤตกรรมตางๆ ความคดเหน คานยม ฯลฯ โดยสรปรปแบบทางสงคมของไทยทเรยกวาโครงสรางหลวม (จาก Thailand A Loosely Structured Social System, 1950 )


ลกษณะของโครงสรางหลวม

o 1.เปนสงคมทมปจเจกชนนยมสง (Individualism) รก

อสระ ทาอะไรตามใจตวเอง ซงนาจะเกดจากกระบวนการหลอหลอม

กลอมเกลาทางสงคม (socialization) ทไมมการบงคบ และศาสนาทเชอ

วาตนเปนทพงแหงตน ไมกาวกายกน

o ตางกบญปนทเปนโครงสรางกระชบ ปจเจกชนไมมอทธพลมากเทากบ

ชมชน เชน การซอทดนในชนบทสาหรบญปนไมใชผขายจะตดสนใจ

ไดเลยตองใหกรรมการหมบานชวยกนตดสนใจวาจะรบคนใหมเขามา

อยในชมชนหรอไม


o 2. ไมชอบถกผกมดในระยะยาว (Long-term obligation) แตจะถนดแกปญหาเฉพาะหนา เรองเฉพาะกจ ไมชอบวางแผนระยะ

ยาว ถาปญหายงไมเกดจะไมหาทางปองกน แตรอปญหาเกดแลวคอย

หาทางแก

o 3. มความยดหยนสง (Flexibility) คนไทยปรบตวงาย ไมยด

อะไรตายตว ตรงขามกบฝรงทมความเขมงวดกวดขนสง (Rigidity)

o 4. เขาใจกฎระเบยบและกตกาทางสงคม แตมการละเมด

บอย และผทละเมดกฎกตกาทางสงคมไมคอยถกสงคมลงโทษ (Low

social sanction)


ผลของการมโครงสรางสงคมหลวม

ดานบวก ดานลบ

1. อยรอดไดด (Survival Value)

รจกเปลยนทาท เจรจาตอรอง

ปรบเปลยนตวเอง ไมยดอะไร

ตายตว

2. มบรณาการทางสงคมสง (High

social integration) จะเหนจาก

การมความแตกตางดานชาต

พนธ

1. ไมมระเบยบ เพราะคนไมยดตดกบตว

บทกฎหมาย มการฝาฝนกฎหมาย

2. ทาใหเกดการปฏบตสองมาตรฐาน คอ

คนทรจกไมตองปฏบตตามกฎหมาย แต

ผไมรจกจะตองปฏบตตามกฎหมาย

3. ไมมการวางแผน ในกรณทเกดปญหา

4. เปนปญหาตอการพฒนาประเทศ เพราะ

ไมเคารพกฎหมาย มสองมาตรฐาน และ

ไมวางแผนหรอการตงเปาหมาย


บรรณานกรม

• ชดเจน ทมขาวการศกษา. (ม.ป.ป.). คานยมของสงคมไทยกบการเรยนการสอนในโรงเรยน. (online). http://chusak.igetweb.com/index. php?mo=3&art=41929503 ,7 ธนวาคม 2554

• ฐตกร พลภทรชวน, 2554. (อางถง จร วจตรวาทการ). โครงสรางหลวม (Loose Structure) รปแบบทางสงคมของไทย (online).https://sites.google.com/site/gaiusjustthink/nida-mpa/pa601/part2/rupbaebthangsangkhm ,17 เมษายน 2556

• ธรวส บาเพญบญบารม. 2550. รปญหาสงคม โครงการธรรมศกษาวจย

มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยลย (online). www.sriprawat.net/23u.doc , 12 พฤษภาคม 2556


• ณทธนท เลยวไพโรจน. ม.ป.ป. คมภรพชตEntrance สงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรม. กรงเทพฯ: พ.ศ.พฒนา จากด.

• ปฬาณ ฐตวฒนา. 2535. สงคมวทยา. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.

• วทยา ปานะบตร. 2553. หนาทพลเมอง วฒนธรรมและการดาเนนชวต

ในสงคม ม.4-6. กรงเทพฯ: พ.ศ.พฒนา จากด.

• สโขทยธรรมาธราช, มหาวทยาลย. 2547 .เอกสารการสอนชดวชา สงคม

ศกษา 4 .พมพครงท 6. นนทบร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.


บรรณานกรม (ตอ)

social structure & social organization · ส 2.1 ม.4-6/2...

Documents