sociale vitaliteit in de dorpen wie trekken de dorpen de toekomst in?
DESCRIPTION
Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?. Lotte Vermeij en Anja Steenbekkers Sociaal en Cultureel Planbureau. Actieve bewoners belangrijk voor leefbaarheid. Vinden veel bewoners Gemeenschapszin hoort bij rurale idylle Moderne burger wil zelf bepalen. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/1.jpg)
Sociale vitaliteit in de dorpen
Wie trekken de dorpen de toekomst in?
Lotte Vermeij en Anja SteenbekkersSociaal en Cultureel Planbureau
![Page 2: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/2.jpg)
Actieve bewoners belangrijk voor leefbaarheid
Vinden veel bewoners
Gemeenschapszin hoort bij rurale idylle Moderne burger wil zelf bepalen
![Page 3: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/3.jpg)
Actieve bewoners belangrijk voor leefbaarheid
Vindt de overheid
Plattelandsontwikkeling (AVP, 2004) In actie met burgers! (BZK & VNG) Wmo
![Page 4: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/4.jpg)
Opdracht tot verandering Autonome dorpen
‘topdorpen’ ‘leukste’ dorpen museumdorpen
zorgdorpen duurzame dorpen
toeristische dorpen
forensendorpen
![Page 5: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/5.jpg)
Kritische geluiden
Overheid nog niet toegerust voor burgerinitiatief(oa Nationale Ombudsman, WRR)
Burger misschien wel tot minder enthousiast dan gedacht(oa WRR, SCP)
![Page 6: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/6.jpg)
Vragen
1.Van wie komt de traditionele en vernieuwende sociale vitaliteit?
2.Is er wel voldoende sociale vitaliteit in de dorpen die dit het meeste nodig hebben?
![Page 7: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/7.jpg)
Bronnen van sociale vitaliteit (NOP’09)
Traditionele
vitaliteit
Vernieuwende
vitaliteit
Religie Culturele traditiesVerenigingsleven
Opleiding Vrijwilligerswerk
Woonduur Vertrouwen politiekOpenheid tov nieuwkomers
Sociale cohesie Openheid tov migranten
![Page 8: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/8.jpg)
Religie
Religie Culturele traditiesVerenigingsleven
Opleiding Vrijwilligerswerk
Woonduur Vertrouwen politiekOpenheid tov nieuwkomers
Sociale cohesie Openheid tov migranten
![Page 9: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/9.jpg)
Opleiding
Religie Culturele traditiesVerenigingsleven
Opleiding Vrijwilligerswerk
Woonduur Vertrouwen politiekOpenheid tov nieuwkomers
Sociale cohesie Openheid tov migranten
![Page 10: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/10.jpg)
Woonduur
Religie Culturele traditiesVerenigingsleven
Opleiding Vrijwilligerswerk
Woonduur Vertrouwen politiekOpenheid tov nieuwkomers
Sociale cohesie Openheid tov migranten
![Page 11: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/11.jpg)
Sociale cohesie
Religie Culturele traditiesVerenigingsleven
Opleiding Vrijwilligerswerk
Woonduur Vertrouwen politiekOpenheid tov nieuwkomers
Sociale cohesie Openheid tov migranten
![Page 12: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/12.jpg)
Leefbaarheidsinitiatieven (SVP’11)Net en schoon dorp 21% Wandel- of fietspad 7%Veilige verkeerssituatie 20% Gemeenschapshuis 6%Activiteiten in dorp 19% Buslijn/vervoersdienst 6%Natuur of landschap 11% Nieuwe woningen 6%Ontmoetingsplek jongeren 11% Activiteiten buitengebied 5%Ontmoetingsplek ouderen 9% Overlast buitengebied 5%Dorpsschool 8% Ondernemersklimaat 4%Dorpswinkel 8% Kunst in het dorp 4%Historische gebouwen 8% Voorkomen van sloop 3%
![Page 13: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/13.jpg)
Gelovigen meer actiefNet en schoon dorp Wandel- of fietspadVeilige verkeerssituatie Gemeenschapshuis Activiteiten in dorp Buslijn/vervoersdienstNatuur of landschap Nieuwe woningenOntmoetingsplek jongeren Activiteiten buitengebiedOntmoetingsplek ouderen Overlast buitengebiedDorpsschool OndernemersklimaatDorpswinkel Kunst in het dorp Historische gebouwen Voorkomen van sloop
![Page 14: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/14.jpg)
Hoger opgeleiden meer actiefNet en schoon dorp Wandel- of fietspadVeilige verkeerssituatie Gemeenschapshuis Activiteiten in dorp Buslijn/vervoersdienstNatuur of landschap Nieuwe woningenOntmoetingsplek jongeren Activiteiten buitengebiedOntmoetingsplek ouderen Overlast buitengebiedDorpsschool OndernemersklimaatDorpswinkel Kunst in het dorp Historische gebouwen Voorkomen van sloop
![Page 15: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/15.jpg)
Langer in het dorp = meer actiefNet en schoon dorp Wandel- of fietspadVeilige verkeerssituatie Gemeenschapshuis Activiteiten in dorp Buslijn/vervoersdienstNatuur of landschap Nieuwe woningenOntmoetingsplek jongeren Activiteiten buitengebiedOntmoetingsplek ouderen Overlast buitengebiedDorpsschool OndernemersklimaatDorpswinkel Kunst in het dorp Historische gebouwen Voorkomen van sloop
![Page 16: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/16.jpg)
Verschillende rollen
Kartrekkers
Nemen initiatief Brugfunctie binnen het
dorp Brugfunctie buiten het
dorp
Waterdragers
Handen uit de mouwen
Praktisch werk Afgebakend werk Sociale cohesie
![Page 17: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/17.jpg)
Hebben elkaar nodig
“Het plan voor het gemeenschapshuis is door de mensen zelf ontwikkeld. Toen de kogel door de kerk was dat we er aan gingen werken, hebben zich dezelfde avond 150 mensen aangemeld die wilden helpen” (voorzitter dorpsoverleg Beringe)
![Page 18: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/18.jpg)
Operationalisatie‘Kartrekkers’ (10%)
U trok de kar (alleen of met anderen) (bijv. het maken van plannen, overleggen met instanties, praten met dorpsbewoners, organiseren van bijeenkomsten)
‘Waterdragers’ (16%)U verleende hand- en spandiensten (bijv. praktische klussen, onderhoudswerk, verzorgen van eten en koffie, verspreiden van pamfletten, verzamelen van handtekeningen)
![Page 19: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/19.jpg)
Sekse
wa-ter-
drager
kartrekker totaal0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
vrouwman
![Page 20: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/20.jpg)
Leeftijd
wa-ter-
drager
kartrekker totaal0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
75 jaar en ouder60 t/m 74 jaar45 t/m 59 jaar30 t/m 44 jaar15 t/m 29 jaar
![Page 21: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/21.jpg)
Kerkgang
wa-ter-
drager
kartrekker totaal0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
nooitonregelmatigwekelijks of vaker
![Page 22: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/22.jpg)
Opleiding
wa-ter-
drager
kartrekker totaal0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
lo, vmbombo, havo, vwohbo, wo
![Page 23: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/23.jpg)
Woonduur
wa-ter-
drager
kartrekker totaal0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
0 t/m 5 jaar6 t/m 15 jaar> 15 jaarhele leven
![Page 24: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/24.jpg)
Dorpen: hoe kleiner hoe meer initiatief
2000-2999 inw
1000-1999 inw
<1000 inw 2000-2999 inw
1000-1999 inw
<1000 inw
bij stad afgelegen
0
10
20
30
40kartrekkers waterdragers
![Page 25: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/25.jpg)
Dorpen: meer leefbaarheid, meer initiatief
0
10
20
30
40
50
WaterdragersKartrekkers
![Page 26: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/26.jpg)
Andere kant van eigen verantwoordelijkheid
Voorzitter Dorpsoverleg Grashoek:“Als er niemand komt dan is er kennelijk geen behoefte, en als er geen behoefte is, waarom zouden we het nog doen? Wie zijn wij om geforceerd aan een dood paard te blijven trekken?”
![Page 27: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/27.jpg)
Conclusies Religie en opleiding zijn belangrijke bronnen van
vitaliteit in de dorpen Gelovigen (en bewoners die lang in het dorp wonen)
dragen overwegend bij aan traditionele vormen van sociale vitaliteit, waaronder voorzieningen voor sociaal kwetsbaren
Hoger opgeleiden zetten zich veel in voor initiatieven die het dorp mooier maken.
Daarbij zijn het vaak de hoger opgeleiden (van buiten) die initiatieven trekken.
In minder leefbare dorpen is minder sociale vitaliteit
![Page 28: Sociale vitaliteit in de dorpen Wie trekken de dorpen de toekomst in?](https://reader036.vdocuments.pub/reader036/viewer/2022062323/5681668f550346895dda638d/html5/thumbnails/28.jpg)
Bedankt voor uw aandacht!
Meer lezen?
Sociale Staat van het Platteland (begin 2013)Sociaal Vitaal Platteland (eind 2013)