SOCIJALNA INKLUZIJA ROMA I ROMKINJA

U SRBIJI

Prof. dr Miloš Bešić

C e n t a r z a n a u č n a

i p r i m e n j e n a

i s t r a ž i v a n j a

Prezentacija rezultata istraživanja

Okvir

Socijalna inkluzija Roma je sastavni deo agende svih

zemalja EU, a problemi inkluzije su slični u gotovo

svim zemljama

Ključni problemi socijalne inkluzije Roma u Srbiji su

nedostatak obrazovanja i nezaposlenost

Help program samozapošljavanja ima za cilj

pospešivanje socijalne inkluzje Roma i Romkinja

direktnom podrškom osnivanja vlastitih preduzeća

Dizajn istraživanja

Period istraživanja: Mart-April, 2016

Kvantitativan i kvalitativan pristup (mixed

method)

Kvazi-eksperimentalni dizajn:

Kontrolna i eksperimetnalna grupa

Svrhovit uzorak (purpusive samling)

Test rendomizacije

Anketno istraživanje sa korisnicima programa

Opštine: Vladičin Han, Vranje, Požarac

Kraljevo, Kruševac, Prijepolje i Leskovac

Ukupno 220 korisnika programa

Anketirano 184 (83.6%)

Anketno istraživanje sa kontrolnom grupom

U istim opštinama

Purposive sampling

N - 178

Anketno istraživanje na uzorku celokupne

populacije Srbije

Slučajan uzorak (PPS sampling)

N – 1000

SE=+/- 3.3% za pojave sa incidencom od

50% i intervalom poverenja od 95%

Intervjui sa predstavnicim lokalnih samouprava

Polustruktuirani intervju

N-20

Predstavnici opštine, Nacionalne slube za

zapošljavanje i Centra za socijalni rad

Tretman Roma u navedenim

oblastima u odnosu na većinsko stanovništvo -

uzorak: celokupne populacija %

36.0

15.3

14.5

12.1

15.1

13.4

43.5

56.3

57.0

55.9

48.0

32.7

15.8

21.8

21.4

24.9

26.5

42.1

4.7

6.6

7.1

7.2

10.3

11.9

Socijalna zaštita

Sudski postupci

Zdravstveno osiguranje

Opština i javne službe

Obrazovanje

Posao

Bolji Isti Lošiji Mnogo lošiji

Podrška Help-a: % veoma zadovoljnih

81.4

86.9

74.7

90.7

86.9

84.7

motivacione radionice

informativni sastanak

Biznis trening

dobijanje opreme

monitoring

mentoring

Zadovoljni rezultatima biznisa

nezadovoljni 12%

zadovoljni88%

6.5

1.1

3.0

2.8

1.6

2.7

32.6

58.2

70.2

77.3

78.7

89.7

60.9

40.8

26.8

19.9

19.7

7.6

materijalna situacija

odnosi u porodici

odnosi sa suprugom

odnosi sa prijateljima Romima

odnosi sa prijateljima koji nisu Romi

odnosi sa opštinskim službama

pogoršana ista poboljšana

Poboljšanje nakon otpočetog biznisa %

Zarada od otpočetog biznisa %

18.2

32.6

43.6

5.5

rashodi veći od prihoda

rashodi jednaki kao i prihodi

mali prihod značajan prihod

Očekivanja od biznisa u

narednih pet godina %

2.2 1.6

64.5

31.7

značajno ce se pogoršati

bice losija donekle će se poboljšati značajno će se poboljšati

Najveći problemi sa kojima se

korisnici susreću %

85.6

61.6

53.0

36.7

37.0

14.8

14.2

7.6

8.9

23.7

27.6

25.6

22.7

32.4

27.3

18.5

1.7

10.7

14.4

26.7

26.0

29.1

30.1

32.6

3.9

4.0

5.0

11.1

14.4

23.6

28.4

41.3

nedostatak podrške porodice

problemi sa porezom

nepoznavanje knjigovodstva

problemi sa prodajom robe/usluga

nedostatak podrške opštinskih službi

preveliki troškovi

nedostatak dodatne opreme

nedostatak finansijskih sredstava

uopšte nije problem nije veliki problem izražen problem veliki problem

Stav prema radu

59.8%

47.3%

59.2%

37.0%

62.5%

53.2%

56.7%

45.5%

45.5%

21.5%

50.3%

43.9%

Da biste potpuno razvili svoje talente, morate imati posao

Ponizavajuce je primiti novac koji niste zaradili

Ljudi koji ne rade postanu lenji

Rad je obaveza prema društvu

Posao uvek treba da bude na prvom mestu, cak i ako to znaci manje slobodnog vremena

PROSEK

kontrolna grupa korisnici help programa

Intepresonalno poverenje

4.56

4.55

4.23

4.45

4.05

4.22

3.81

4.03

Većini ljudi se može verovati vs čovek nikada ne može biti dovoljno oprezan prema drugim

ljudima

Većina ljudi bi pokušala da postupi pošteno vs većina ljudi bi pokušala da me iskoristi

Ljudi uglavnom pokušavaju da pomognu drugima vs ljudi uglavnom brinu samo za sebe

PROSEK

kontrolna grupa korisnici help programa

Lokus kontrole

44.3%

42.4%

37.0%

41.2%

28.8%

31.6%

23.0%

27.8%

Da li ću dobiti to što u životu želim najviše zavisi od mene samog.

Kada zaista zelim nesto da postignem, obično nadjem način da to i

ostvarim.

Imam kontrolu nad vlastitim životom

PROSEK

kontrolna grupa korisnici help programa

Stavovi o rodnoj ravnopravnosti:

I muž i žena moraju da doprinose prihodima domaćinstva

10.9%

6.2%

8.7%

17.5%

35.0%

42.9%

45.4%

33.3%

korisnici help programa

kontrolna grupa

u potpunosti se ne slažem uglavnom se ne slažem

uglavnom se slažem u potpunosti se slažem

Odnos prema Romima je lošiji

u odnosu na većinu

44.6%

27.2%

12.0%

14.8%

18.5%

25.0%

23.7%

65.0%

42.4%

29.4%

27.7%

31.1%

41.8%

39.5%

Posao

Obrazovanje

Zdravstvo

Socijalna zaštita

Sudski postupci

Opština i javne službe

PROSEK

kontrolna grupa korisnici help programa

Predstavnici lokalnih samouprava

Saglasnost u oceni da je program Help-a iskazao više nego pozitivne

efekte

Visok stepen zadovoljstva saradnjom i tokom implementacije programa

Implementirani program se odrazio na redukciju siromaštva lica

obuhvaćenih programom kao i na poboljšanje njihovog socijalnog statusa

Help program afirmativno deluje na redukciju strukturalnih faktora koji

uzrokuju siromaštvo

Promena diskursa i pristupa marginalnim društvenim grupama

Vrednost efekata Help programa ogleda se i u bliskoj saradnji insitucija

na lokalnom nivou

Intenzivnija komunikacija sa većinskim stanovništvom i razmena iskustva u

njihovim samostalnim delatnostima umanjila je socijalnu izolaciju Roma

IZVEŠTAJ

Izveštaj možete preuzeti na sajtu Fakulteta političkih

nauka

http://www.fpn.bg.ac.rs/

Izveštaj možete preuzeti na sajtu Help kancelarije

http://help-serbia.org.rs/