SONDAJLA MADEN SONDAJLA MADEN ARANMASINDA İŞ ARANMASINDA İŞ

GÜVENLİĞİGÜVENLİĞİRİSK RİSK

DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME ÇALIŞMASIÇALIŞMASI

SONDAJLA MADEN ÇIKARILAN SONDAJLA MADEN ÇIKARILAN İŞLETMELERDE SAĞLIK VE İŞLETMELERDE SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİYÖNETMELİĞİ

        Çalışma ve Sosyal Güvenlik Çalışma ve Sosyal Güvenlik BakanlığındanBakanlığından

        Resmi Gazete Tarihi: 22/02/2004Resmi Gazete Tarihi: 22/02/2004        Resmi Gazete Sayısı: 25381Resmi Gazete Sayısı: 25381

BİRİNCİ BÖLÜM:Amaç, Kapsam, Dayanak ve BİRİNCİ BÖLÜM:Amaç, Kapsam, Dayanak ve TanımlarTanımlar

        AmaçAmaç         Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı,

sondajla maden çıkarılan işyerlerinde sondajla maden çıkarılan işyerlerinde çalışan işçilerin sağlık ve güvenliğinin çalışan işçilerin sağlık ve güvenliğinin korunması için uyulması gerekli asgari korunması için uyulması gerekli asgari şartları belirlemektişartları belirlemektir.r.

        KapsamKapsam         Madde 2Madde 2 - - Bu Yönetmelik, 22/5/2003 Bu Yönetmelik, 22/5/2003

tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamına tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren sondajla maden çıkarılan tüm giren sondajla maden çıkarılan tüm işyerlerini kapsarişyerlerini kapsar

DayanakDayanak         Madde 3 Madde 3 - - Bu Yönetmelik, 4857 sayılı İş Bu Yönetmelik, 4857 sayılı İş

Kanununun 78 inci maddesine göre Kanununun 78 inci maddesine göre düzenlenmiştir.düzenlenmiştir.

MADDE 78.MADDE 78. - - Sağlık Bakanlığının görüşünü Sağlık Bakanlığının görüşünü alarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı alarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması, makineler, tesisat, önlemlerinin alınması, makineler, tesisat, araç ve gereçler ile kullanılan maddeler araç ve gereçler ile kullanılan maddeler sebebiyle ortaya çıkabilecek iş kazaları ve sebebiyle ortaya çıkabilecek iş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi, yaş, meslek hastalıklarının önlenmesi, yaş, cinsiyet ve özel durumları sebebiyle cinsiyet ve özel durumları sebebiyle korunması gereken kişilerin çalışma korunması gereken kişilerin çalışma şartlarının düzenlenmesi amacıyla tüzük ve şartlarının düzenlenmesi amacıyla tüzük ve yönetmelikler çıkarır.yönetmelikler çıkarır.

    Madde 4 - Bu Yönetmelikte Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;geçen;

        a) Sondajla maden çıkarma a) Sondajla maden çıkarma işleri:işleri:

-Madenlerin sondaj kuyuları açılarak -Madenlerin sondaj kuyuları açılarak çıkarılması,çıkarılması,

- Arama amacıyla sondaj - Arama amacıyla sondaj yapılması,yapılması,

-Çıkarılan madenlerin, işlenmesi -Çıkarılan madenlerin, işlenmesi hariç, satışa hazırlanması, işlerini,hariç, satışa hazırlanması, işlerini,

İKİNCİ BÖLÜM:İşverenlerin YükümlülükleriİKİNCİ BÖLÜM:İşverenlerin Yükümlülükleri         Genel YükümlülüklerGenel Yükümlülükler         Madde 5 Madde 5 - - Sondajla maden çıkarılan Sondajla maden çıkarılan

işyerlerinde, işveren aşağıdaki hususları işyerlerinde, işveren aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:yerine getirmekle yükümlüdür:

        a) İşçilerin sağlık ve güvenliklerini a) İşçilerin sağlık ve güvenliklerini sağlamak amacıyla;    sağlamak amacıyla;   

1) Çalışma yerleri, işçilerin işlerini yaparken 1) Çalışma yerleri, işçilerin işlerini yaparken kendilerinin ve diğer çalışanların sağlık ve kendilerinin ve diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye atmayacak şekilde güvenliklerini tehlikeye atmayacak şekilde tasarlanacak, inşa edilecek, teçhiz edilecek, tasarlanacak, inşa edilecek, teçhiz edilecek, hizmete alınacak, işletilecek ve bakımı hizmete alınacak, işletilecek ve bakımı yapılacaktır.yapılacaktır.

2) İşyerinde yapılacak her türlü çalışma, 2) İşyerinde yapılacak her türlü çalışma,

yetkili bir kişinin gözetiminde yapılacaktır.yetkili bir kişinin gözetiminde yapılacaktır.

  3) Özel riski bulunan işler yalnızca konunun 3) Özel riski bulunan işler yalnızca konunun uzmanı kişiler tarafından ve talimatlara uzmanı kişiler tarafından ve talimatlara uygun olarak yapılacaktır.uygun olarak yapılacaktır.

b)b) İşveren, 9/12/2003 tarihli ve İşveren, 9/12/2003 tarihli ve 25311 sayılı Resmî Gazete'de 25311 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan İş Sağlığı ve yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin Güvenliği Yönetmeliğinin 6, 9 ve 6, 9 ve 1010 uncu maddelerinde belirtilen uncu maddelerinde belirtilen hususları kapsayan "sağlık ve hususları kapsayan "sağlık ve güvenlik dokümanı" güvenlik dokümanı" hazırlanmasını ve hazırlanmasını ve güncellenmesini sağlayacaktır.güncellenmesini sağlayacaktır.

İşverenin Genel Yükümlülükleriİşverenin Genel Yükümlülükleri Madde 6Madde 6 — İşveren aşağıda belirtilen — İşveren aşağıda belirtilen

sağlık ve güvenlikle ilgili hususları yerine sağlık ve güvenlikle ilgili hususları yerine getirmekle yükümlüdür:getirmekle yükümlüdür:

b) İşveren, sağlık ve güvenliğin b) İşveren, sağlık ve güvenliğin korunması ile ilgili önlemlerin korunması ile ilgili önlemlerin alınmasında aşağıdaki genel alınmasında aşağıdaki genel prensiplere uyacaktır:prensiplere uyacaktır:

1) Risklerin önlenmesi,1) Risklerin önlenmesi, 2) Önlenmesi mümkün olmayan 2) Önlenmesi mümkün olmayan

risklerin değerlendirilmesi,risklerin değerlendirilmesi, 3) Risklerle kaynağında mücadele 3) Risklerle kaynağında mücadele

edilmesi,edilmesi,

Madde 9 — İşveren yukarıda belirtilen Madde 9 — İşveren yukarıda belirtilen yükümlülükleri ile beraber aşağıdaki yükümlülükleri ile beraber aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:hususları yerine getirmekle yükümlüdür:

a) İşveren ;a) İşveren ;

1) İşyerinde risklerden özel olarak 1) İşyerinde risklerden özel olarak etkilenebilecek işçi gruplarının durumunu etkilenebilecek işçi gruplarının durumunu da kapsayacak şekilde sağlık ve güvenlik da kapsayacak şekilde sağlık ve güvenlik yönünden risk değerlendirmesi yapar.yönünden risk değerlendirmesi yapar.

2) Risk değerlendirmesi sonucuna göre, 2) Risk değerlendirmesi sonucuna göre, alınması gereken koruyucu önlemlere ve alınması gereken koruyucu önlemlere ve kullanılması gereken koruyucu ekipmana kullanılması gereken koruyucu ekipmana karar verir.karar verir.

İşçilerin Bilgilendirilmesiİşçilerin Bilgilendirilmesi Madde 10 — İşyerinde iş sağlığı Madde 10 — İşyerinde iş sağlığı

ve güvenliği hizmetlerinin etkin ve güvenliği hizmetlerinin etkin bir biçimde sürdürülmesi için bir biçimde sürdürülmesi için işçilerin bilgilendirilmesi esastırişçilerin bilgilendirilmesi esastır. . Bu amaçla;Bu amaçla;

a) İşveren, işyerinin a) İşveren, işyerinin büyüklüğüne göre;büyüklüğüne göre;

1) İşyerinin geneli ile işçinin 1) İşyerinin geneli ile işçinin çalışmakta olduğu bölümde veya çalışmakta olduğu bölümde veya yaptığı her işte yürütülen yaptığı her işte yürütülen faaliyetler, sağlık ve güvenlik faaliyetler, sağlık ve güvenlik riskleri, koruyucu ve önleyici riskleri, koruyucu ve önleyici tedbirler hakkında,tedbirler hakkında,

c) İşveren, işyerinde sağlık ve güvenlik c) İşveren, işyerinde sağlık ve güvenlik ile ilgili özel görev ve sorumluluğu ile ilgili özel görev ve sorumluluğu bulunan işçilerin veya temsilcilerinin bulunan işçilerin veya temsilcilerinin bu görevlerini yürütebilmeleri için;bu görevlerini yürütebilmeleri için;

1) Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin 1) Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde belirtilen risk bentlerinde belirtilen risk değerlendirmesi ve alınan koruyucu değerlendirmesi ve alınan koruyucu önlemlere, önlemlere,

3) Sağlık ve güvenlikle ilgili denetim 3) Sağlık ve güvenlikle ilgili denetim faaliyetlerinden, bu konuda sorumlu faaliyetlerinden, bu konuda sorumlu kişi ve kuruluşlardan, koruma ve kişi ve kuruluşlardan, koruma ve önleme çalışmalarından elde edilen önleme çalışmalarından elde edilen bilgilere,ulaşabilmelerini sağlar.bilgilere,ulaşabilmelerini sağlar.

SONDAJCILIK Sektörü ve Risk SONDAJCILIK Sektörü ve Risk DeğerlendirmesiDeğerlendirmesi

Gelişen iş sağlığı ve güvenliği anlayışı Gelişen iş sağlığı ve güvenliği anlayışı neticesinde neticesinde risk değerlendirmesirisk değerlendirmesi, , dünyada ve ülkemizde güvenlik dünyada ve ülkemizde güvenlik kültürüyle beraber iş sağlığı ve kültürüyle beraber iş sağlığı ve güvenliği alanının temelini oluşturmaya güvenliği alanının temelini oluşturmaya başlamıştırbaşlamıştır..

Bütün iş kollarında olduğu gibi Bütün iş kollarında olduğu gibi SONDAJCILIKSONDAJCILIK sektöründe çalışma yapan sektöründe çalışma yapan işletmelerde de risk değerlendirmesi işletmelerde de risk değerlendirmesi yapmak yasal bir zorunluluktur.yapmak yasal bir zorunluluktur.

RİSK DEĞERLENDİRMESİNİN RİSK DEĞERLENDİRMESİNİN YARARLARIYARARLARI

I-İşletmeye sağlayacağı yararlar:I-İşletmeye sağlayacağı yararlar: İş kazası ve meslek hastalıklarının İş kazası ve meslek hastalıklarının

önlenmesine yönelik yapılacak bu çalışmaların önlenmesine yönelik yapılacak bu çalışmaların sonucunda alınacak önlemlerle işletmenin;sonucunda alınacak önlemlerle işletmenin;

Sağlık giderleri azalacakSağlık giderleri azalacak Tazminat giderleri azalacakTazminat giderleri azalacak Güvenli çalışma ortamında verimliliği artacakGüvenli çalışma ortamında verimliliği artacak Üretimde kalitesi yükselecekÜretimde kalitesi yükselecek Prestiji artacakPrestiji artacak Pazar payı yükselecekPazar payı yükselecek -Ekonomik gücü artacaktır.-Ekonomik gücü artacaktır.

II-Ülkeye sağlayacağı yararlar:II-Ülkeye sağlayacağı yararlar: Çalışanlardan hastalanan ve iş göremez Çalışanlardan hastalanan ve iş göremez

durumuna düşenlerin sayısının azalmasıdurumuna düşenlerin sayısının azalması Gayri safi milli hasılanın yaklaşık %3’ü Gayri safi milli hasılanın yaklaşık %3’ü

kadar kayıbın azalmasıkadar kayıbın azalması Sağlık ve rehabilitasyon harcamalarının Sağlık ve rehabilitasyon harcamalarının

azalmasıazalması Bir bütün olarak toplum sağlık Bir bütün olarak toplum sağlık

göstergelerinin iyileşmesigöstergelerinin iyileşmesi Çalışma barışına katkı sağlanmasıÇalışma barışına katkı sağlanması Refah toplumuna dönüşümün Refah toplumuna dönüşümün

hızlanmasıhızlanması Ülkemiz uluslararası alanda prestij Ülkemiz uluslararası alanda prestij

kazanmasıkazanması

Risk değerlendirmesi gerek yasal Risk değerlendirmesi gerek yasal zorunluluk nedeniyle gerekse de zorunluluk nedeniyle gerekse de yukarda sayılan faydaları nedeniyle yukarda sayılan faydaları nedeniyle tüm işletmelerde yapılmalıdırtüm işletmelerde yapılmalıdır, ,

Risk değerlendirme metotları temel Risk değerlendirme metotları temel olarak iş yerinde mevcut olan veya olarak iş yerinde mevcut olan veya ortaya çıkabilecek tehlikelerin ortaya çıkabilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerden doğan belirlenmesi, bu tehlikelerden doğan risklerin tayin edilip analiz edilmesi risklerin tayin edilip analiz edilmesi ve sonuçta bulunan risklerin ve sonuçta bulunan risklerin azaltılması için uygulanacak azaltılması için uygulanacak önlemlerin belirlenmesi üzerine önlemlerin belirlenmesi üzerine kurulmuştur. Yani risk kurulmuştur. Yani risk değerlendirmesi yapmaya başlamak değerlendirmesi yapmaya başlamak için öncelikle iş yerindeki tehlikelerin için öncelikle iş yerindeki tehlikelerin ve bu tehlikelerden doğan risklerin ve bu tehlikelerden doğan risklerin belirlenmesi gerekmektedir.belirlenmesi gerekmektedir.

TEHLİKE:TEHLİKE: Çalışma ortamındaki Çalışma ortamındaki herhangi bir unsurun zarar verme herhangi bir unsurun zarar verme potansiyelidir.potansiyelidir.

RİSK:RİSK: Tehlikeden dolayı ölüm Tehlikeden dolayı ölüm yaralanma veya hastalığın meydana yaralanma veya hastalığın meydana gelme olasılığıdır.gelme olasılığıdır.

Bu iki kavramı birbirinde ayıran temel Bu iki kavramı birbirinde ayıran temel özellikler olarak tehlikenin bir özellikler olarak tehlikenin bir potansiyel, riskin ise bir olasılık ifade potansiyel, riskin ise bir olasılık ifade ediyor olmasını söyleyebiliriz.ediyor olmasını söyleyebiliriz.

Risk değerlendirmesi yapmak için Risk değerlendirmesi yapmak için öncelikle iş yerindeki tehlikelerin öncelikle iş yerindeki tehlikelerin belirlenmesi gerektiğini yukarda belirlenmesi gerektiğini yukarda söylemiştik. söylemiştik. Sondajcılık Sondajcılık sektöründe sektöründe temel olarak aşağıda sayılan konular temel olarak aşağıda sayılan konular üzerinde çalışmalar yapmak üzerinde çalışmalar yapmak tehlikeleri belirlenmesine yardımcı tehlikeleri belirlenmesine yardımcı olacaktırolacaktır..

SONDAJ YERİNDE TEHLİKE VE SONDAJ YERİNDE TEHLİKE VE RİSK DEĞERLENDİRİLMESİRİSK DEĞERLENDİRİLMESİ

SIRA NO:1SIRA NO:1 1.Tehlike Kaynağı;1.Tehlike Kaynağı; Arazide sondaj yolları Arazide sondaj yolları

2.Risk;2.Risk; Normal ve yağışlı havalarda Normal ve yağışlı havalarda vardiya,sondaj araçları kazalarıvardiya,sondaj araçları kazaları

3.Önlemler;3.Önlemler;Arazide sondaj yollarının Arazide sondaj yollarının personel,malzeme nakliyatının emniyetli biçimde personel,malzeme nakliyatının emniyetli biçimde taşınmasına uygun planlanıp imalatı taşınmasına uygun planlanıp imalatı yapılmalıdır.Araçlar ve kullanıcılar periyodik yapılmalıdır.Araçlar ve kullanıcılar periyodik kontrole tutulmalılar.kontrole tutulmalılar.

4.Denetim,izleme,Gözden geçirme;4.Denetim,izleme,Gözden geçirme; Yol Yol uygulama ve araçların çalışma durumları uygulama ve araçların çalışma durumları denetlenip,kontrol listesi oluşturulmalıdır.denetlenip,kontrol listesi oluşturulmalıdır.

SIRA NO:2SIRA NO:2 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Lokasyon ve Lokasyon ve

Sondaj yeri; Sondaj yeri; 2. Risk;2. Risk; Yabancı insan ve diğer Yabancı insan ve diğer

canlıların çalışma alanına girmesicanlıların çalışma alanına girmesi 3. Önlemler;3. Önlemler;Şantiye sınırlarını Şantiye sınırlarını

belirten direkler dikilip etrafı tel örgü belirten direkler dikilip etrafı tel örgü ve naylon şeritlerle çevrilmelidir.Uyarı ve naylon şeritlerle çevrilmelidir.Uyarı levhaları yerleştirilmelidir.levhaları yerleştirilmelidir.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolüUygulamanın kontrolü

SIRA NO:3SIRA NO:3 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Lokasyon ve Sondaj Lokasyon ve Sondaj

yeri; yeri; 2. Risk;2. Risk; Yanıcı ot, ağaç,atık bentonit- Yanıcı ot, ağaç,atık bentonit-

kimyasal madde torbaları,yağlı üstübü vb kimyasal madde torbaları,yağlı üstübü vb gibi atıklar nedeniyle yangın çıkmasıgibi atıklar nedeniyle yangın çıkması

3. Önlemler;3. Önlemler;Çalışma çevresi yanıcı Çalışma çevresi yanıcı maddelerden temizlenmeli yangın maddelerden temizlenmeli yangın söndürücü bulunmalıdır.söndürücü bulunmalıdır.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Çevrenin kontrolü, yangın Çevrenin kontrolü, yangın söndürücüler için kontrol listeleri söndürücüler için kontrol listeleri oluşturulmalıdır oluşturulmalıdır

SIRA NO:4SIRA NO:4 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Lokasyon ve Sondaj Lokasyon ve Sondaj

yeri; yeri; 2. Risk;2. Risk;Çalışma alanı hareketli-bozuk,yağ-Çalışma alanı hareketli-bozuk,yağ-

mazot kirlenmesi sonucu kaygan olması mazot kirlenmesi sonucu kaygan olması nedeniyle oluşacak personel düşmesi ve nedeniyle oluşacak personel düşmesi ve yaralanma kazalarıyaralanma kazaları

3. Önlemler;3. Önlemler;Çalışma ve manevra alanları Çalışma ve manevra alanları temizlenmeye uygun stabil zeminlerden temizlenmeye uygun stabil zeminlerden oluşmalıdır.Çalışan personelin iş oluşmalıdır.Çalışan personelin iş ayakkabıları kaymaya karşı dirençli ayakkabıları kaymaya karşı dirençli seçilmelidir.seçilmelidir.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolüUygulamanın kontrolü

SIRA NO:5SIRA NO:5 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Sondaj makinesi ve Sondaj makinesi ve

tijleri,borusal malzemelerin çalışma alanında tijleri,borusal malzemelerin çalışma alanında stoklanması-dizilmesistoklanması-dizilmesi

2. Risk;2. Risk;Çalışma alanında bulunan stok Çalışma alanında bulunan stok ekipmanlarının çalışan personelin takılıp ekipmanlarının çalışan personelin takılıp düşmesi ,yığın şeklinde borusal malzemelerin dizi düşmesi ,yığın şeklinde borusal malzemelerin dizi bozulmaları sonucu çalışanların yaralanmasıbozulmaları sonucu çalışanların yaralanması

3. Önlemler;3. Önlemler;Bu tür malzemeler çalışma alanını Bu tür malzemeler çalışma alanını ihlal etmeyecek emniyetli uzaklıkta ihlal etmeyecek emniyetli uzaklıkta stoklanmalıdır.İstif edilirken dizinin bozulup stoklanmalıdır.İstif edilirken dizinin bozulup kazalara neden olmayacak emniyette olmalıdır.kazalara neden olmayacak emniyette olmalıdır.

4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;Stok Stok malzemelerin emniyet kontrolü periyodik malzemelerin emniyet kontrolü periyodik zamanlarla yapılmalıdır.Stok malzeme emniyet ve zamanlarla yapılmalıdır.Stok malzeme emniyet ve sayım listesi oluşturulmalıdır.sayım listesi oluşturulmalıdır.

SONDAJ İŞLEMLERİ SIRASINDA RİSK SONDAJ İŞLEMLERİ SIRASINDA RİSK DEĞERLENDİRİLMESİDEĞERLENDİRİLMESİ

SIRA NO:1SIRA NO:1 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Sondaj makinası Sondaj makinası

çalışırken karşısında durulmamalıdır.çalışırken karşısında durulmamalıdır. 2. Risk;2. Risk;Tij çözülmeleri,kopmaları,su Tij çözülmeleri,kopmaları,su

başlığı çözülmesi,halat kopması,wire-line başlığı çözülmesi,halat kopması,wire-line halatı morset veya manevra halatı halatı morset veya manevra halatı dolanmaları sonucu oluşabilecek kazalar.dolanmaları sonucu oluşabilecek kazalar.

3. Önlemler;3. Önlemler;Tijler,su başlığı,halatlar Tijler,su başlığı,halatlar düzenli kontrol edilmelidir.İşçilere iş düzenli kontrol edilmelidir.İşçilere iş güvenliği ve sondaj eğitimi verilmelidir.güvenliği ve sondaj eğitimi verilmelidir.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Denetim yapılıp malzeme kontrol Denetim yapılıp malzeme kontrol listesi oluşturulmalıdırlistesi oluşturulmalıdır

SIRA NO:2SIRA NO:2 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Sondaj Sondaj

makinası çalışırken morset ve makinası çalışırken morset ve tambura temas edilmemelidir.tambura temas edilmemelidir.

2. Risk;2. Risk;Kol-bacak kırılmaları, Kol-bacak kırılmaları, yaralanmalar.yaralanmalar.

3. Önlemler;3. Önlemler;İşçilere sondaj ve İşçilere sondaj ve işgüvenliği eğitimi verilmesi.işgüvenliği eğitimi verilmesi.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü Uygulamanın kontrolü periyodik sondajcılık ve iş güvenliği periyodik sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi.eğitimi.

SIRA NO:3SIRA NO:3 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Sondaj makinası Sondaj makinası

çalışırken mazot- yağ vb.gibi ikmaller çalışırken mazot- yağ vb.gibi ikmaller yapılmasıyapılması

2. Risk;2. Risk;Yangın çıkması veya döner Yangın çıkması veya döner kısımlara aktarma organlarına temas kısımlara aktarma organlarına temas sonucu yaralanmalar.sonucu yaralanmalar.

3. Önlemler;3. Önlemler;Sondaj makinası stop Sondaj makinası stop ettirilmeden ikmaller yapılmamalıdır.ettirilmeden ikmaller yapılmamalıdır.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü periyodik Uygulamanın kontrolü periyodik sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi.sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi.

SIRA NO:4SIRA NO:4 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Tij boru anahtarlarla Tij boru anahtarlarla

tutulup morset veya rotary çevrilerek tutulup morset veya rotary çevrilerek sıkılıp gevşetilmemelidir.sıkılıp gevşetilmemelidir.

2. Risk;2. Risk;Anahtar savrulmaları sonucu Anahtar savrulmaları sonucu oluşacak kazalar.oluşacak kazalar.

3. Önlemler;3. Önlemler;Borusal malzeme emniyet Borusal malzeme emniyet frenine tam oturtulduktan sonra morset frenine tam oturtulduktan sonra morset yavaş yavaş döndürülmelidir.Anahtar yavaş yavaş döndürülmelidir.Anahtar vurularak çözülmelidir.vurularak çözülmelidir.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü periyodik Uygulamanın kontrolü periyodik sondajcılık ve iş güvenliği eğitimisondajcılık ve iş güvenliği eğitimi

SIRA NO:5SIRA NO:5 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Tij ve boru ilavelerinde Tij ve boru ilavelerinde

oluşabilecek tehlikeler.oluşabilecek tehlikeler. 2. Risk;2. Risk;Morset dönüşü durmadan vites boşa Morset dönüşü durmadan vites boşa

alınmadan yapılacak işlemlerde Manevra alınmadan yapılacak işlemlerde Manevra başlıkları ve elevatörlerin açılması sonucu tij boru başlıkları ve elevatörlerin açılması sonucu tij boru düşmeleriyle,taşıma işleminde boru düşmesi düşmeleriyle,taşıma işleminde boru düşmesi nedeniyle,tij –boru bağlama işleminde el- parmak nedeniyle,tij –boru bağlama işleminde el- parmak sıkıştırmaları sonucu oluşacak kazalar.sıkıştırmaları sonucu oluşacak kazalar.

3. Önlemler;3. Önlemler;Morset durmadan tamburdan aldığı Morset durmadan tamburdan aldığı hareketi ayırmadan tij ilavelerine hareketi ayırmadan tij ilavelerine başlanmamalıdır.SondajTakım-boru inme başlanmamalıdır.SondajTakım-boru inme manevralarında sondaj personeli gereken disiplin manevralarında sondaj personeli gereken disiplin içinde koruyucu malzemesini kullanmalıdır.içinde koruyucu malzemesini kullanmalıdır.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü periyodik Uygulamanın kontrolü periyodik sondajcılık ve iş güvenliği eğitimisondajcılık ve iş güvenliği eğitimi

SIRA NO:6SIRA NO:6 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Yağışlı havalarda ve Yağışlı havalarda ve

sonrası tambur frenlerisonrası tambur frenleri 2. Risk;2. Risk;Tambur frenlerinin tutmaması Tambur frenlerinin tutmaması

sonucu halat kaymaları ve takım düşmeleri sonucu halat kaymaları ve takım düşmeleri kazalar yaratır.kazalar yaratır.

3. Önlemler;3. Önlemler;Tambur frenlerinin ıslaklığı-Tambur frenlerinin ıslaklığı-kayganlığı giderilmeden kuyu içi kayganlığı giderilmeden kuyu içi manevralar yapılmamalıdır.manevralar yapılmamalıdır.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü periyodik Uygulamanın kontrolü periyodik sondajcılık ve iş güvenliği eğitim sondajcılık ve iş güvenliği eğitim

SIRA NO:7SIRA NO:7 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Sıkışan muhafaza Sıkışan muhafaza

borularının tamburla-morsetle sıkışıklığının borularının tamburla-morsetle sıkışıklığının giderilip çekilmesi;giderilip çekilmesi;

2. Risk;2. Risk;Tambur frenlerinin aşınması-Tambur frenlerinin aşınması-yanması nedeniyle fren tutmaması halat yanması nedeniyle fren tutmaması halat kopmaları sonucu oluşan kazalar.kopmaları sonucu oluşan kazalar.

3. Önlemler;3. Önlemler;Hidrolik kriko şahmerdan Hidrolik kriko şahmerdan kullanılarak borular gevşetilip çekilmelidir.kullanılarak borular gevşetilip çekilmelidir.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü periyodik Uygulamanın kontrolü periyodik sondajcılık ve iş güvenliği eğitimisondajcılık ve iş güvenliği eğitimi

SIRA NO:8SIRA NO:8 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Tij-Borusal malzeme-iç Tij-Borusal malzeme-iç

gömlek matkap taşınması,kullanılması ve gömlek matkap taşınması,kullanılması ve kuledeki dizilmiş tijlerin yıkılması gibi kuledeki dizilmiş tijlerin yıkılması gibi nedenlerden oluşabilecek tehlikeler.nedenlerden oluşabilecek tehlikeler.

2. Risk;2. Risk;El, parmak El, parmak kesilmeleri,kopmaları,vücudun bel bölgesinde kesilmeleri,kopmaları,vücudun bel bölgesinde oluşacak zorlamalar,ayak ezilmeleri,personelin tij oluşacak zorlamalar,ayak ezilmeleri,personelin tij ve borusal malzemenin altında kalmasıve borusal malzemenin altında kalması

3. Önlemler;3. Önlemler;Sondajcılık eğitim sürecinde Sondajcılık eğitim sürecinde uygulamalı anlatım.Koruyucu melbusat ve uygulamalı anlatım.Koruyucu melbusat ve kullanımı tanıtımı yapılmalıdır.kullanımı tanıtımı yapılmalıdır.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü periyodik Uygulamanın kontrolü periyodik sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi.Koruyucu sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi.Koruyucu malzemenin dağıtım,kullanım ve kontrol listeleri malzemenin dağıtım,kullanım ve kontrol listeleri oluşturulmalıdır oluşturulmalıdır

SIRA NO:9SIRA NO:9 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Sondaj makinası kulesinde Sondaj makinası kulesinde

(balkon) çalışmada oluşabilecek tehlikeler.(balkon) çalışmada oluşabilecek tehlikeler. 2. Risk;2. Risk;Kulede çalışanların yüksekten Kulede çalışanların yüksekten

düşmesi,elinden anahtar ve taşıyıcı başlıkların düşmesi,elinden anahtar ve taşıyıcı başlıkların düşürülmesi,kuleye istif edilen tijlerin düşürülmesi,kuleye istif edilen tijlerin kaydırılması,kuleye iniş çıkışlarda oluşabilecek kaydırılması,kuleye iniş çıkışlarda oluşabilecek ayak kaymaları sonucu oluşan kazalar.ayak kaymaları sonucu oluşan kazalar.

3. Önlemler;3. Önlemler;Sondajcılık eğitim sürecinde Sondajcılık eğitim sürecinde kulecilere uygulamalı anlatım.Koruyucu kulecilere uygulamalı anlatım.Koruyucu malzemelerin tanıtımı.Kule balkonunda malzemelerin tanıtımı.Kule balkonunda korkuluklar oluşturulması.korkuluklar oluşturulması.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü periyodik Uygulamanın kontrolü periyodik sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi.Koruyucu sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi.Koruyucu malzemenin dağıtım,kullanım ve kontrol listeleri malzemenin dağıtım,kullanım ve kontrol listeleri oluşturulmalıdır.Kule balkon korkulukları oluşturulmalıdır.Kule balkon korkulukları kontrolleri yapılmalıdır.Kulede kemer ,teleferik kontrolleri yapılmalıdır.Kulede kemer ,teleferik gibi koruyucu kurtarıcı aparatların varlığı kontrol gibi koruyucu kurtarıcı aparatların varlığı kontrol edilmelidir.edilmelidir.

SIRA NO:10SIRA NO:10 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Çamur pompaları ve basınç Çamur pompaları ve basınç

altında çalışan hortumlardan kaynaklanan altında çalışan hortumlardan kaynaklanan kazalar.kazalar.

2. Risk;2. Risk;Çamur hortumlarının aşırı basınç veye Çamur hortumlarının aşırı basınç veye deformasyonu nedeniyle patlaması sonucu oluşan deformasyonu nedeniyle patlaması sonucu oluşan kazalar.kazalar.

3. Önlemler;3. Önlemler;Hortumlar düzenli kontrolü Hortumlar düzenli kontrolü yapılmalıdır.Pompa ve sirkülasyon hatlarında yapılmalıdır.Pompa ve sirkülasyon hatlarında monometreler bulundurulmalıdır.Hortumların monometreler bulundurulmalıdır.Hortumların çalışma basıncına ve ek emniyet basıncına uygun çalışma basıncına ve ek emniyet basıncına uygun seçilmelidir.seçilmelidir.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü periyodik Uygulamanın kontrolü periyodik sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi.Hortumların sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi.Hortumların kullanım süreleri ve basınçlarını içeren kontrol kullanım süreleri ve basınçlarını içeren kontrol listeleri oluşturulmalıdır.listeleri oluşturulmalıdır.

SIRA NO:11SIRA NO:11 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Sondaj çamurunda Sondaj çamurunda

(Sıvısı) kullanılan bentonit kili ve kimyasal (Sıvısı) kullanılan bentonit kili ve kimyasal maddelerin kullanımından dolayı maddelerin kullanımından dolayı oluşabilecek oluşabilecek hastalıklar ve kazalar.hastalıklar ve kazalar.

2. Risk;2. Risk;Solunum sistemi,göz,cilt ve kulak Solunum sistemi,göz,cilt ve kulak hastalıkları riski.hastalıkları riski.

3. Önlemler;3. Önlemler;Sondajcılık eğitimi sürecinde Sondajcılık eğitimi sürecinde uygulamalı anlatım eldiven gözlük ağızlık uygulamalı anlatım eldiven gözlük ağızlık maske kulaklık gibi koruyucu malzeme maske kulaklık gibi koruyucu malzeme kullanılmalıdır.RİSK DERECELENMESİ kullanılmalıdır.RİSK DERECELENMESİ yapılmalıdır.yapılmalıdır.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü periyodik Uygulamanın kontrolü periyodik sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi verilmelidir.Çalışanların sağlık kontrol verilmelidir.Çalışanların sağlık kontrol listeleri oluşturulmalıdır.listeleri oluşturulmalıdır.

SIRA NO:12SIRA NO:12 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;İş yerinde;Sondaj motoru –İş yerinde;Sondaj motoru –

çamur pompaları ve takımın kuyu içinde çamur pompaları ve takımın kuyu içinde oluşturduğu oluşturduğu gürültü.gürültü.

2. Risk;2. Risk;İşitme kaybı çalışanın konsantrasyonu İşitme kaybı çalışanın konsantrasyonu dikkat ve reaksiyon kapasitesinin dikkat ve reaksiyon kapasitesinin azalması,merkezi sinir sistem bozuklukları stres azalması,merkezi sinir sistem bozuklukları stres va çalışma verimi düşmeleri sonucu oluşan iş va çalışma verimi düşmeleri sonucu oluşan iş kazaları.kazaları.

3. Önlemler;3. Önlemler; Gürültü ölçümleri yapılmalıdır.Risk Gürültü ölçümleri yapılmalıdır.Risk derecelenmesi yapılmalıdır.derecelenmesi yapılmalıdır.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü periyodik Uygulamanın kontrolü periyodik sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi sondajcılık ve iş güvenliği eğitimi verilmelidir.Çalışanların sağlık kontrol listeleri verilmelidir.Çalışanların sağlık kontrol listeleri oluşturulmalıdır.oluşturulmalıdır.

SIRA NO:13SIRA NO:13 1. Tehlike Kaynağı;1. Tehlike Kaynağı;Şantiye elektrik üretimi için Şantiye elektrik üretimi için

jenaratör ve trofaların aydınlatma ,iş jenaratör ve trofaların aydınlatma ,iş makinalarında kullanılması ve bunlara ait makinalarında kullanılması ve bunlara ait hatların,kabloların düzensiz kullanımı.hatların,kabloların düzensiz kullanımı.

2. Risk;2. Risk;Kaçak akım sonucu elektrik çarpmalarıyla Kaçak akım sonucu elektrik çarpmalarıyla oluşan kazalar,kablolara çalışanların ve oluşan kazalar,kablolara çalışanların ve malzemelerin takılması sonucu oluşan kazalar.malzemelerin takılması sonucu oluşan kazalar.

3. Önlemler;3. Önlemler;Elektrik tesisatlarının sertifikalı Elektrik tesisatlarının sertifikalı elektikçilerle projesi, montaj ve demontajı elektikçilerle projesi, montaj ve demontajı yapılmalıdır. Elektrik kabloları sondaj çalışma yapılmalıdır. Elektrik kabloları sondaj çalışma alanını tehdit etmeyecek şekilde olmalıdır.alanını tehdit etmeyecek şekilde olmalıdır.

4. Denetim,izleme,Gözden 4. Denetim,izleme,Gözden geçirme;geçirme;Uygulamanın kontrolü,kontrol listesi Uygulamanın kontrolü,kontrol listesi hazırlanmalıdır.trofa ve jenaratör kullanım ve hazırlanmalıdır.trofa ve jenaratör kullanım ve bakım talimatnamesi oluşturulmalıdır.bakım talimatnamesi oluşturulmalıdır.

YASA VE YÖNETMELİKLERYASA VE YÖNETMELİKLER1.4857 Sayılı İş Kanunu1.4857 Sayılı İş Kanunu

2.25311 Sayılı İş sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği2.25311 Sayılı İş sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği 3.25381 Sayılı Sondajla Maden Çıkarılan İşletmelerde 3.25381 Sayılı Sondajla Maden Çıkarılan İşletmelerde

Sağlık ve Güvenlik Şartları YönetmeliğiSağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği 4.25370 Sayılı Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği4.25370 Sayılı Elle Taşıma İşleri Yönetmeliği

5.25325 Sayılı Gürültü Yönetmeliği5.25325 Sayılı Gürültü Yönetmeliği

6.25368 Sayılı Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği6.25368 Sayılı Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği

7.25370 Sayılı Kişisel Koruyucu Donanımın İşyerlerinde 7.25370 Sayılı Kişisel Koruyucu Donanımın İşyerlerinde Kullanılması Yönetmeliği (Elle Taşıma Yönetmeliğiyle)Kullanılması Yönetmeliği (Elle Taşıma Yönetmeliğiyle)

8.25300 Sayılı İş Ekipmanlarının Kullanım Yönetmeliği8.25300 Sayılı İş Ekipmanlarının Kullanım Yönetmeliği