sonetebi - ბიბლიonთეკა · 2016. 4. 21. · 1 sonetebi 1. msvenierebas unda darces...

78
1 sonetebi 1. mSvenierebas unda darCes memkvidreoba, rom silamazem iferados vardis konebad, damWknar siturfes mainc ver hklavs Jamis Rreoba, memkvidre aris misi xsovna da mogoneba. grZnobebs rom fantav, raRa grCeba, netav, maragad, Sen, sakuTari silamazis monadqceulo?! xriok udabnod rad aqcie rTvelis baraqa Sen, sakuTari arsebobis mtero wyeulo! mTeli msoflios samkauli Sena xar axla, mxolod Sen ZalgiZs gazafxulTan gabaaseba, rad ar gaSinebs, Tu nayofi kvirtSive gaxma, mSvenierebas ratom flangav, Zunwo arsebav?! wuTisofeli Seibrale, Sens mzes rom ficavs, mag silamazes nu dauTmob samaris miwas. 2. roca ormocjer daizamTrebs Subli mwyazari, maSin Rawvebic drois xnuliT naoWdebian, eg samoselic Seiqmneba ZonZi sazari da silamazis nafleTebi gamoCndebian. maSin gkiTxaven, ra uyavi siturfis sxivebs, saiT damarxe warsul dReTa saganZurebi, Sen upasuxeb: `silamazes samared mivec es Cacvinulni Tvalni Cemni datanjulebi~. Seni pasuxi Sens dacinvad mogeCveneba, ara sjobia, maSin gqondes yvelgan saTqmelad: `ai, es aris Cemi Svili, Cemi mSveneba, Cemi siberis patieba da gamarTleba~. memkvidre Sehqmen, rom dagicxros es iarebi da sibereSi siWabukes eziarebi!

Upload: others

Post on 25-Jan-2021

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 1

    sonetebi

    1.

    mSvenierebas unda darCes memkvidreoba,

    rom silamazem iferados vardis konebad,

    damWknar siturfes mainc ver hklavs Jamis Rreoba,

    memkvidre aris misi xsovna da mogoneba.

    grZnobebs rom fantav, raRa grCeba, netav, maragad,

    Sen, sakuTari silamazis monadqceulo?!

    xriok udabnod rad aqcie rTvelis baraqa

    Sen, sakuTari arsebobis mtero wyeulo!

    mTeli msoflios samkauli Sena xar axla,

    mxolod Sen ZalgiZs gazafxulTan gabaaseba,

    rad ar gaSinebs, Tu nayofi kvirtSive gaxma,

    mSvenierebas ratom flangav, Zunwo arsebav?!

    wuTisofeli Seibrale, Sens mzes rom ficavs,

    mag silamazes nu dauTmob samaris miwas.

    2.

    roca ormocjer daizamTrebs Subli mwyazari,

    maSin Rawvebic drois xnuliT naoWdebian,

    eg samoselic Seiqmneba ZonZi sazari

    da silamazis nafleTebi gamoCndebian.

    maSin gkiTxaven, ra uyavi siturfis sxivebs,

    saiT damarxe warsul dReTa saganZurebi,

    Sen upasuxeb: `silamazes samared mivec

    es Cacvinulni Tvalni Cemni datanjulebi~.

    Seni pasuxi Sens dacinvad mogeCveneba,

    ara sjobia, maSin gqondes yvelgan saTqmelad:

    `ai, es aris Cemi Svili, Cemi mSveneba,

    Cemi siberis patieba da gamarTleba~.

    memkvidre Sehqmen, rom dagicxros es iarebi

    da sibereSi siWabukes eziarebi!

  • 2

    3.

    sarkeSi igrZnob _ droa ukve gaxde mSobeli;

    ganmeoreba saWiroa bunebis ganZTa.

    motyuebuli rom ar dagrCes wuTisofeli

    da vinme asuls ar moaklo dedobis gancda.

    yvela qalisTvis sanatreli mamakaci xar,

    yvela qalwuli Semogwiravs Tavis mSvenebas,

    magram sakuTar silamazes gautacnixar

    da ar gafiqrebs Seni modgmis gadaSeneba.

    dedaSenisTvis warsul dReTa sarke Sena xar,

    mas netar aprils gaucocxlebs siyrme Svilisa,

    roca Sens Sublsac naoWebiT Jami Selaxavs,

    maSin gagiRebs Svili sarkmels siymawvilisas.

    uSvil-uZiro Tu darCebi miusafarad,

    mag Sen saxesac SenTan erTad miwa dafaravs.

    4.

    Cemo mflangvelo, ra mZarcveli guli gqonia,

    rad gadawyvite silamazis gaCanageba?!

    mSveniereba sakuTreba ratom ggonia?

    mSveniereba mxolod sesxad mogca gangebam.

    lamazo Zunwo, saganZuri ratom gafante,

    rac momavlisTvis saanderZod giZRvna bunebam!

    Cemo mevaxSev, sxvis qonebas ratom abandeb,

    roca sargebels ar iZleva ganZis bruneba!

    Tavadve gwamlavs usargeblo vaWrobis Sxami,

    sakuTar Tavis gasaZarcvad marTav bazrobas,

    magram dadgeba saboloo gankiTxvis Jami

    da, netav, riTi gaamarTleb mag uazrobas.

    umodgmod qreba silamaze, viT moCveneba,

    momavlis Semqmnels Wirisuflad rCeba mSveneba.

  • 3

    5.

    erTimeores rom misdeven dinji wuTebi,

    mSvenierebas ayvaveben gaSlil vardebad,

    magram mSveneba, drois xeliT nasaTuTebi,

    drois xeliTve iRupeba da samardeba.

    usasrulobis gzaze mihqris dro uSfoTveli,

    zafxulis dReebs zamTrisaken mierekeba,

    yinvis safariT ifareba mkvdari foTlebi,

    odesRac mwvane buCqnarebi iqcnen eklebad.

    magram zamTarSic ar mokvdeba Wreli zafxuli,

    da yvavilebic icocxleben gamxmar konebad,

    Tu SuSis kedlebs surneli aqvT Semonaxuli,

    rogorc zafxulis gaxseneba da mogoneba.

    iRupebian zamTris susxiT vardis furclebi,

    vardis suli ki rCeba marad gardaucvleli.

    6.

    sanam Sens zafxuls zamTris civi xeli gagudavs,

    mag silamaziT daamSvene Tasi sabedo,

    siturfis ganZi miabare sando sabudars,

    mSvenierebam Tavis mokvla rom ver gabedos,

    vin gagamtyunebs, silamaze rom ar danacro,

    xarkis gaRebas mSvenebisTvis vin ar ecdeba,

    Seniv TavisTvis gaaCine Seni sanacvlo,

    aTjer gamravldi, sixarulic gaaTkecdeba.

    aTi sicocxle gagiCndeba amosarCevad,

    bediT iqnebi aTjer ufro gatacebuli,

    maSin sikvdilis wasarTmevi arra dagrCeba,

    Tuki sicocxle Svils eqneba gadacemuli.

    sikvdili aRar mogadgeba Tavis sanTlebiT,

    memkvidreebad ar dagrCeba miwis matlebi.

  • 4

    7.

    xedav mewamul ganTiadis gasxivosnebas?

    cam moaxura anTebuli ride bunebas,

    mzis CiraRdani guls itacebs, rogorc ocneba,

    miwac Sehyurebs uzenaes didebulebas.

    rodesac mnaTobs, cis umaRles wverze ayvanils

    SuadRispiras Seetyoba davaJkaceba,

    mokvdavTa mzera mainc misken iltvis TayvaniT,

    misi ronini, RvTaebrivi, gvyofnis gancdebad.

    magram rodesac kabadoni daibindeba

    da mze beberi napralebSi kvdeba wvalebiT,

    maSin aravis agondeba misi dideba

    da mzeras ukve itaceben sxva mwvervalebi.

    male Caqreba im mzesaviT Seni mnaTobic,

    radgan uSvilod rCebi Seni uniaTobiT.

    8.

    musikis xmebis gagoneba ratom ganaRvlebs,

    roca Tavad xar Sen musikis gamomsaxveli!

    ratom gaRonebs sixaruli, rac suls anaxlebs,

    da ase ratom gaxalisebs mware naRveli?!

    roca erTmaneTs Sewyobili JReren hangebi,

    tkbilxmovanebiT guli rad gaqvs naiarevi?

    albaT hangebSi sayveduri gesmis gangebis,

    qveyanaze rom ase kentad daiarebi.

    gesmis?! namdvili trfialia simebis xmaSi!

    yuri daugde SeTanxmebul JReras samxmians,

    TiTqos ded-mamas ahyolia patara vaJi

    da Sens sasmenad erT simReras SemosZaxian.

    `visac ara surs Tavis bedis sxvasTan gayofa,

    am qveyanaze misi yofna aris aryofna~.

  • 5

    9.

    ginda, rom qvrivi aaSoro cremlsa da naRvels.

    cxovrob eulad, simartovis simZime gawevs,

    magram Tu modgma ar dastove da ise waxvel,

    erT qals ki ara, mTel qveyanas Caacmev ZaZebs.

    daqvrivebuli dedamiwa ver gadarCeba,

    Tuki aravis uanderZe Seni mSveneba,

    qalis qvrivobas sanugeSod Svili darCeba,

    pirmSos Sexedavs da qmris saxe moeCveneba.

    ar ikargeba qveynad fuli, trialebs mxolod,

    rac Sen daxarje, igi sxvisi gaxda qoneba,

    silamazes ki, unayofos, eReba bolo,

    nergi Tu ar aqvs, aRar rCeba arc mogoneba.

    is verasodes ver iqneba sxvisTvis imedad,

    vinc dasaRupad Tavis Tavic ki gaimeta.

    10.

    sjobs aRiaro, rom ar giyvars qveynad aravin,

    Tu dasaRupad sakuTari Tavic gaswire,

    bevrma gaCuqa siyvaruli daufaravi,

    magram Sen TviTon trfoba arvis gaunawile.

    daguflebia borotebis grZnoba sazari,

    TiTqos gaxarebs sakuTari sulis godeba,

    ginda dalewo silamazis wminda taZari,

    Seni marjveniT ganaxlebas rom elodeba.

    magram gons modi, siyvaruli samtro rad ari?

    siZulvili Tu ar gandevne, codvas daideb,

    de, sulic gqondes mag lamazi saxis sadari

    da, sxva Tu ara, Seni Tavi mainc dainde.

    ase Tu waxvel, Cvens momavals raRa darCeba?

    Svili dastove silamazis gadasarCenad.

  • 6

    11.

    dro Tu gvaberebs, dro gvibrunebs axalgazrdobas,

    roca moxuci mamis gverdiT Svili dadgeba,

    siymawvileSi gacemuli bolos fasdeba

    da sibereSi siWabuked gamogvadgeba.

    esaa sibrZne wuTisoflis da silamaze,

    STamomavlobis gamravlebiT miwa mSvendeba,

    yvela SensaviT rom moiqces am qveyanaze,

    kacobrioba samoc welSi gadaSendeba.

    dae, daRupvas vinme gonji ver gadaurCes,

    vinac ar aris Rirsi, darCes STamomavali,

    Sen ki bunebam uTvalavi giZRvna saunje

    da modgmisaTvis saukune mogca mravali.

    qveynis beWedo, am sibrZneSi nu daeWvdebi

    da gaamravle qveynad Seni anabeWdebi.

    12.

    roca saaTis xma momesmis, marad ucvleli,

    da mzes Sevxedav, mimwuxrSi rom Tavi daxara,

    roca SevniSnav, rogor daWknen iis furclebi

    da TmebSi rogor Caqsovila vercxlis WaRara,

    ros qviTineben xeivnebi foTolmoclili,

    sadac mecxvares ifaravdnen Crdilebi xeTa,

    da roca balaxs, Semodgomis celiT mocelils,

    zafxulis balaxs sasaflaos foranze vxedav,

    me Camafiqrebs bed-iRbali Seni mSvenebis,

    drois udabno kidev bevrjer mosavlelia,

    xeni kvdebian, ros hyvavian axalSenebi,

    roca sxivebi enZelebis mosvlas elian.

    Zvirfaso, Jamis ulmobeli celi ar cxreba,

    magram dastove modgma drois dasamarcxeblad.

  • 7

    13.

    vaglax! am qveynad saukunod ver dasaxldebi,

    am sawuTroSi dasruldeba Seni arseba,

    magram aRsasruls Seupovrad maSin daxvdebi,

    Tu STamomavals uanderZe Seni msgavseba.

    maSin mSveneba, zecisgan rom sesxad mogeca,

    ki ar daWkneba, xelmeored gaikvirteba,

    sikvdilis merec Seni suli frTebs ar mokecavs,

    da Seni SviliT ukvdaveba dagimkvidrdeba.

    Tu ar mivxedeT taZrebic xom daiSlebian,

    gadiqcevian upatrono nasaxlarebad.

    ver gauZleben zamTris dReebs qariSxlebians,

    sikvdilisa da borotebis gasaxareblad.

    da Tu sicocxle ginda gqondes dauSrobeli, _

    mama xom gyavda, Senc iyavi sxvisi mSobeli.

    14.

    samyaros bedi varskvlavebiT ver Sevicani,

    da mainc vfiqrob, mec var erTi varskvlavTmricxveli,

    Tumca ver vityvi, mze gvelis Tu kubos ficari,

    Wiri gaCndeba Tu dadgeba gvalva ficxeli.

    xvalis amindis gamomcnobic veRar gavxdebi,

    ar vici, risi dRe dadgeba, wvimis Tu setyvis,

    ar vici, rodis daemxoba mefeT taxtebi,

    vici, rom zeca momavalze verafers metyvis.

    magram mag TvalTa varskvlavebis kiTxva mindeba,

    viswavle kidec Sig faruli azris garCeva:

    ar daSordeba silamaze WeSmaritebas,

    sikvdilis Semdeg Tu sanacvlod modgma dagrCeba.

    Torem icode, Seni grZeli dRe damokldeba,

    WeSmaritebac silamazis gverdiT mokvdeba.

  • 8

    15.

    rodesac vfiqrob, xanmoklea srulyofileba,

    dro rasac Seqmnis, TviTon drove gaaCanagebs,

    vinc ki cxovrebis gamofenas moevlineba,

    imis bed_iRbals varskvlavebis Zala ganagebs.

    dabadebidan ca dagvxaris, rogorc mcenares,

    mesaflavedac Cven igive ca gveguleba,

    da siWabukiT savse dReebs, mousvenarebs,

    bolos zamTriT da daviwyebiT Secvlis buneba.

    Sens bedze vwuxvar, radgan vxedav Jami afTrdeba,

    surs, siymawvilis saganZuri dagizianos,

    dro muxanaTi sadme RamiT Cagisafrdeba,

    rom Seni yrmobis gariJraJma ver imzianos.

    da radgan vici Sens siberes ver gadavitan,

    me Cemi leqsiT siWabukes gamynob Tavidan.

    16.

    radgan ver uZleb am muxanaT droJamTan Widils,

    radgan mSvenebas emuqreba safrTxe maradJams,

    sxva iaraRiT unda dacva ususur CiTils,

    Torem es leqsi ar ivargebs namdvil darajad.

    roca cxovrebis mwvervalze xar axla asuli,

    mxatvris naxatma ver asaxos Seni msgavseba,

    nergs gagixarebs siyvaruliT yvela asuli

    da qveynad Seqmnis Sens sanacvlo cocxal arsebas.

    Seni sicocxle Tu daicva Senma modgmama,

    maSin eg saxe srulyofili Zeglad dagrCeba.

    drois funji da Cemi leqsi ar gamodgeba

    Seni natifi silamazis gadasarCenad.

    sxva Tu Seqmeni, is gaxdeba Seni saxate,

    sxvam rad dagxatos, Seni saxe TviTon daxate.

  • 9

    16.

    ros waikiTxavs leqsebs, Seni didebiT savses,

    STamomavali matyuara poets miwodebs,

    Tumc es striqoni warweras hgavs saflavis qvaze

    da Rirseulad ver gimReris, RmerTma icodes.

    marTlac rom leqsi, Seni Rirsi, damaweria,

    Sens sadideblad rom mivuSva riTmis sadave,

    STamomavlobis mzera, vici, almaceria,

    ityvian: `tyuis, ase mxolod RmerTebs xataven~.

    roca am furclebs Jami aqcevs papirusebad,

    vici, Cems leqsebs berikacis Cmaxvad CaTvlian,

    me momaweren mag Tvalebis gafiruzebas,

    zRaprad CaTvlian, raic marTla zecis madlia.

    magram Tu Seni naSieri icxovrebs maSin,

    masSic icocxleb da am Cemi riTmebis xmaSic.

    17.

    zafxulis dilac ver gaxdeba Seni sadari,

    misi ieri Sens mSvenebas ver emsgavseba,

    maisis kvirtebs aCanagebs avi avdari,

    zafxuli gadis _ xanmoklea misi arseba.

    cis kabadonze sazafxulo mze rom mzianobs,

    masac RrublebiT daundoblad buravs buneba,

    raa iseTi qveynad, drom ver daazianos,

    marad vis ZaluZs silamazis SenarCuneba?!

    magram es saxe arasodes daibindeba,

    Seni zafxuli arasodes ar gaTavdeba,

    TviTon sikvdilmac veRar mospos Seni dideba,

    radgan, Zvirfaso, Cemi leqsi gidgas Tavdebad.

    vidre icocxlebs qveynad modgma, RvTisgan Sobili,

    mudam iqnebi Cemi leqsiT ukvdavyofili.

  • 10

    18.

    drov ulmobelo, isev miwas daaxrevine

    misgan SobilTa momavali da siWabuke,

    lomi dakode, vefxvs kbilebi daaTxrevine,

    feniqsis gulic mis sakuTar sisxlSi dabuge.

    atire zeca, mze acine aTasfereba,

    neba gaqvs mTeli dedamiwa aaqviTino,

    rac ginda uyav wuTisoflis bednierebas,

    oRondac erTi mZime codva ar Caidino:

    mag beber kalmiT ar daxazo satrfos mSveneba,

    mis silamazes aacdine celi bunebis,

    nuRar daaWknobs awyvetili Seni Weneba,

    momavals darCes, viT nimuSi didebulebis.

    magram Tu ginda, Seni celiT yvela gaTibe,

    es Cemi leqsi gadaarCens mis sinatifes.

    19.

    banovaniviT mSvenieri Segqmna gangebam,

    amitom CemTvis mefec xar da dedofalica,

    qaliviT saTnov, natifi xar, viT qandakeba,

    magram qalurad orgulobis wesebs ar icav.

    naTeli mzeriT TiTqos oqros zRvaSi dascurav,

    qalur siyalbes moklebulan Seni Tvalebi,

    mamakacebi Segxarian mamakacurad,

    gondakarguli gTavazoben gulebs qalebi.

    jer qalad Segqmna, Seuyvardi mere bunebas

    da, samwuxarod, mamakacad gadagaqcia,

    TviTac qalia, trfoba rogor gaemtyuneba,

    magram qalni Tu aaSena, me damaqcia.

    da Tuki qalebs uwyalobe, rac ram gebada,

    me grZnoba momec, maTTvis dagrCes Relva vnebaTa.

  • 11

    20.

    kargo, icode, im mexotbe poets ar vgavar

    leqsSi rom uyvars silamazis Seferadeba,

    mzis sxivs rom xmarobs satrfos kabis mosaqargavad,

    mijnuris Tvalebs rom adarebs zecis naTebas.

    mas Seni mzesTan Sedarebac ar eZneleba,

    SenTvis gaswiravs margalitebs dasagmobadac,

    riTmebs mogayris xan iebad, xan enZelebad,

    cisa da miwis saganZurebs giZRvnis nobaTad.

    TavdaviwyebiT rom ar gaqe, iqneb gewyina?

    trfials sicrue rogor vkadro, ras vemarTlebi?

    mSvenieri xar, magram, vici, ise ver brwyinav,

    viT cis SandlebSi anTebuli oqros sanTlebi.

    de, sxva poetma aaquxos leqsi finTixad,

    me fass ar gadeb, _ gasayidad rodi mindixar.

    22.

    sarkis ar mjera, ar gaCndeba TmaSi WaRara,

    sanamde SenSi siymawvilis TrTian ferebi,

    magram Tu Jamma es spetaki saxe daRara,

    sikvdils Sevxvdebi Seni WknobiT danaberebi.

    Seni mSveneba minda darCes, rogorc zRapari,

    ra damaberebs, Cemi trfoba Seni xnis ari,

    Sens mkerdSi hpova Cemma gulma TavSesafari

    da Seni gulic Cemi mkerdis gaxda xizani.

    Tavs nu daRupav, rom siturfe, mzis sadarebi,

    gadamirCino da udrood ar misce miwas,

    mec Seni guli xelisgulze maqvs natarebi

    da vufrTxildebi, viT pataras mzrunveli ZiZa.

    Senc danacrdebi, Cemi grZnoba Tu dasamarda,

    guli maCuqe, naCuqari aRar wamarTva.

  • 12

    23.

    esaa bedi axalbeda msaxiobisac _

    mRelvarebisgan Tavis rolis gadaviwyeba,

    ganrisxebuli, aRSfoTebiT daRlilobisas

    xmas ver gaiReb, sanam suli ar Cagicxreba.

    mec ase vdumvar, roca gimzer, Cemo saunjev,

    ver movaxerxe SenTvis Cemi grZnobis Cveneba,

    mozRvavebuli siyvaruli ise mamunjebs,

    rom siyvaruli, albaT, arc ki damejereba.

    de, leqsma giTxras, rom trfialis cecxli medeba,

    munjma sityvebma, ukve Cemgan gamijnulebma,

    Tu siyvaruliT damilocav Semoqmedebas,

    is mogiyveba Cemi sulis gamijnurebas.

    Tuki iswavli Cemi munji sityvis wakiTxvas,

    maSin TvalebiT gaigoneb, satrfom rac giTxra.

    24.

    mxatvrebad iqcnen es Tvalebi, gnaxes asuli

    da mkerdSi funjiT Camaxates Seni suraTi.

    Cemi sxeulis CarCoSi xar axla Casmuli

    da Sig darCebi TviT sicocxlis dasasrulamde.

    mxatvars Semxede, me var Seni gamomkveTeli,

    dRes Cemi mkerdis saxelosnos eg saxe Svenis,

    gulSi davuTme Sens saxebas mTeli kedeli

    da mkerds sarkmlebad davuyole Tvalebi Seni,

    Cveni Tvalebi erTmaneTis valSi ar rCeba,

    Cemma Tvalebma Sen dagxates aTasferebad,

    Seni Tvalebi gamomadga mkerdis fanjrebad.

    Sig mzec Semodis Seni saxis mosafereblad.

    Tvalebma mainc samsaxuri ver gamiwia,

    saxes xataven, gulisa ki ara ician.

  • 13

    25.

    vinac bednier varskvlavzea dabadebuli,

    de, axarebdes didkacobis didi wodeba,

    Tumc araferi qveynad ar maqvs sabadebeli,

    me sixarulSi mainc vervin gamitoldeba.

    taxtis mona da moyvaruli lxeniT inTeba,

    Tu moaxerxa mefis gulSi dasadgureba,

    magram aseve male kvdeba misi dideba,

    erTi mrisxane gamoxedviT ganadgurdeba.

    saxelganTqmuli da cnobili mxedarTmTavari,

    Tuki odesme moeswreba brZolis wagebas,

    vin gaixsenos misi daSnis Zveli javari,

    vin aacilos damarcxebuls lanZRva-Zageba.

    me ki wodebas vin wamarTmevs kubos karamdis,

    mijnuri myavs da mijnuri var aw da maradis.

    26.

    Cemo meufev, vidremdisac suli SemrCeba,

    me, qedmoxrili, Seni monis uRels vatareb

    da axla SenTan am striqonebs vgzavni elCebad,

    siyvaruls vatan, niWi veRar gamovatane.

    TumcaRa vici, es leqsebi, fexSiSvelebi,

    veras ityvian Sens sakadriss SenTan wamosvliT,

    magram me mjera, rom ubadruks wameSvelebi

    da gonebaSi Semimosav elCebs samosiT.

    Tuki odesme bedis varskvlavs movagondebi,

    Tuki Sens uRirss gamiTenda dila keTili,

    Cemi leqsebi aRar movlen SenTan godebiT,

    aRar iqneba trfoba samosCamofleTili.

    Cems siyvarulze SemoZaxils maSin gavbedav,

    jer ki Cumad var, sanam bedi miCans avbedad.

  • 14

    27.

    roca daRlili Cems sasTumals Tavs Sevafareb,

    roca sxeuli, daqanculi, misaxedia,

    goneba Cemi mainc Senze fiqrs Semaparebs

    da sanetaro ocnebaSi viwyeb xetials.

    Cemi fiqrebi am wanwaliT veRar daRlilan,

    Sensken modian momlocvelad, rogorc mwirebi,

    Tvalgaxelili bneleTs vxedav, brmaTa saxilavs,

    Senze vkaeSnob, yovelRame Sen gewirebi.

    radgan gonebas Senze fiqri ara swyindeba,

    Seni aCrdili moadgeba uceb sasTumals,

    moadgeba da almasiviT gamobrwyindeba

    da bneli Ramec gaiRimebs axalgazrdulad.

    dRisiT daqanculs Rame mwamlavs fiqrebis SxamiT,

    ar miweria mosveneba dRisiT da RamiT.

    27.

    albaT, daRlili veRarafriT ver movisveneb,

    ar meRirseba damSvideba, albaT, arodes,

    dRe _ SromiT mqancavs, Rame _ Tvalebs cremliT misvelebs,

    marad tanjuli suli Cemi rosRa xarobdes.

    dResa da Rames erTmaneTis mtroba aRar aqvT,

    Cems sawameblad gadaiqcnen Zmadnaficebad,

    dRisiT da mzisiT _ mZime jafam guli daRara,

    Ramis wyvdiadSi _ uSenobiT suli icleba.

    radgan dRe-Rames Cemi tanjva aRar moswyinda,

    dRes veubnebi, rom Sena ggavs zecis feria,

    Rames varwmuneb, roca minda misi mosyidva,

    rom varskvlavebsac Cemi satrfos TvalTa feri aqvT.

    dRe kvlav mawamebs, Cemsken veRar gadmovibire,

    da mwuxri isev mwuxarebiT tanjvas mipirebs.

  • 15

    28.

    roca mRalatobs sawuTro da bedi mzakvari,

    roca davtiri gandegili am simartoves,

    roca vxedav, rom airia Cemi gza_kvali,

    cas SevCivi, rom varskvlavebma ase damtoves,

    imediT savse adamians SuriT Sevyureb,

    guli mwydeba, rom umegobrod var gaZarculi,

    xelovnebaSi vexarbebi sxvis nafexurebs,

    zogis awmyo maqvs sanatreli, zogis warsuli,

    maSin, Zvirfaso, Seni saxe momagondeba

    da, galaRebuls, ubadruki fiqris Semrcxveba,

    sagalobelad gadiqceva Cemi godeba.

    da ocnebebi frTas gaSlian caSi mercxlebad.

    ase fiqrebSi Seni saxe Tu SemefeTa,

    ra bedenaa maSin CemTvis ganZi mefeTa.

    29.

    fiqrTa samsjavro ros mouxmobs dReebs gardasuls,

    ymawvilkacoba dakarguli momagondeba,

    vigoneb wuTebs, ganuqarvel dardiT daRdasmuls,

    da CemTvis Zvirfass aCrdilebze viwyeb godebas.

    Tvalni damSralni ivsebian cremliT mduRariT,

    megobrebs Cemsas rom axuravT kubos ficari,

    miwaze davrCi, siyvarulis fiqriT mwuxari,

    miwam waiRo saxelebi dasaficari.

    da mec naRveli gardasuli isev manaRvlebs.

    Zveli dardebiT dakodili ram damamSvidos?!

    sulis Wrilobebs, moSuSebuls, isev vanaxleb,

    saflavs wasulni kvlav gamixdnen sapanaSvido.

    magram rodesac gulmokluli Sens saxes vxedav,

    veRar kaeSnobs kaeSani gardasul dReTa.

  • 16

    30.

    Seni mkerdidan mesmis sxvaTa gulebis feTqvac,

    me SenSi vxedav Cems winandel mijnurTa saxes,

    Sesandobari megobarTa mindoda meTqva,

    magram warsulni SenSi mkvdreTiT aRmdgarni vnaxe.

    samgloviaro cremli Rvarad damiqcevia,

    megona maTi saflavebi xavsma dafara,

    magram cxedrebi sikvdils isev gamohqcevian

    da Seni mkerdi daxvedria TavSesafarad.

    dRes Cems mijnurTa sasaflao mxolod Sena xar.

    SenSia CemTvis maTi xsovna da mogoneba,

    rac me wamarTves, Turme SenTvis SemoenaxaT,

    Sen Cagabares gaZarculi Cemi qoneba.

    yvela SenSia, vinc odesme vracxe mSvenivrad

    da mec _ imaTi sakuTreba, mxolod Seni var.

    31.

    roca viqnebi saukuno ZiliT mZinari,

    sikvdilis ferfli daayuCebs sulis godebas,

    mere Tu Segxvda Cemi leqsi nacodvilari,

    Seni mijnuris striqonebi mogagondeba.

    maT Seadareb, rasac Seqmnis axalgazrdoba,

    mixvdebi maSin _ arc ki Rirda Sesadareblad,

    magram, Zvirfaso, Cemi leqsi imiT fasdeba,

    rom maradiul siyvarulis cecxls atarebda.

    ifiqre, rom ar Camqraliyo Cemi cxovreba,

    rom ar gaeswro awyvetili drois Wenebas,

    Cemi leqsebi iqceodnen winamZRolebad,

    axal striqonebs aanTebda Seni mSveneba.

    magram gaxsovdes, sicocxlisgan var gamijnuli,

    axlebSi riTma daafase, CemSi _ mijnuri.

  • 17

    32.

    aTasi lurji riJraJi maqvs mosagonebi,

    mTis mwvervalebi _ zecisaken atyorcnilebi,

    mnaTobis oqros bageebi _ vels nakonebi,

    da wyaroebi _ mzis sxivebiT dakocnilebi,

    magram xandaxan ibureba zecis tatnobi,

    Savi Rrubeli exureba ciur mSvenebas,

    maSin codvian dedamiwas stovebs mnaTobi

    da darcxvenili dasavleTSi Caesveneba.

    erTxel, ciskarze Cemma mzemac gamoaSuqa

    da guldakodils gamibrwyina Subli mefurad,

    magram dideba bedisweram wamiT maCuqa,

    Cemi mnaTobi lega nislma isev Sebura.

    usxivod davrCi, ar vuCivi mainc bunebas,

    miwis mze raa, Tuki zecis mzec ibureba.

    34.

    radgan Sevityve, rom mziani dari gvewvia,

    umosasxamod gamovel da gavyev gza-Saras,

    magram Rrubeli qarwvimebiT wamomewia

    da Seni saxec, mSvenieri, nislma waSala.

    Tumca burusSi Senma sxivma gamoiara,

    SemiSro saxe, dakodili wvimis RarebiT,

    ra malamoa, raic mxolod arCens iaras,

    magram tkivils ver gaiyuCeb misi xmarebiT?!

    ras margebs axla, Tuki guli Senc gekodeba,

    monanieba Seni Svebas viT Sevadaro?!

    ra bedenaa muxanaTis mware godeba,

    misi naxmlevi Tu jvariviT unda vataro?!

    magram, daRvrili margalitad, cremli netari,

    aris ganwmenda yvela avi namoqmedaris.

  • 18

    35.

    kargo, nu naRvlob, Seni codva nu Segawuxebs,

    vards ekali aqvs, Cqerebs qvebi gamohyvebian,

    mze da mTovare SeuboWavT Rrublis marwuxebs

    da xeTa kvirtebs WiaRua damoyvrebia.

    aravin icis ucodveli qveynad arseba;

    esec codvaa, moRalate rom mecodebi,

    leqsiT rom vcdilob Seni qcevis Selamazebas,

    codvad rom vide gamarTleba Seni codvebis.

    me, bralmdebeli, Sens damcvelad gadamaqcie,

    mamarTlebineb avxorcobas _ Cadenils guSin,

    ros samsjavroze me vamtyuneb Cemiv saqciels,

    am dros trfoba da siZulvili ibrZvian gulSi

    codvas rom videb, dasandobi, albaT arca var.

    yaCaRs vemxrobi, vinc dameca gasaZarcvavad.

    36.

    droa davSordeT, gveyo erTad rac ki viareT!

    fiqriT ki gulSi samudamod Cagisaxldebi,

    Cemi codvebi Sen Tu aRar gagiziare,

    Cemi sircxvilis monawile aRar gaxdebi.

    erTi grZnoba gvaqvs Cven orives nasaTuTebi,

    magram orives sakuTari dagvaqvs varamic,

    Cven igive varT, magram trfobis wminda wuTebi

    JamTa siaves ar darCeba mouparavi.

    dReidan Seni Sexvedrisas veRar vilaReb,

    veRar gavbedav SenTvis xelis gamowodebas,

    Senc ucnobiviT Camiare, Tu daminaxe,

    saxeli rom ar SegibRalos Cemma codvebma.

    es msxverpli iyos Cemi grZnobis gamomsaxveli,

    Senc Cemi xar da Cemi aris Seni saxelic.

  • 19

    37.

    rogorc alaRebs moxuc mamas Svilis mardoba,

    RirsebiT savse misi yrmobis dReni mCqefare,

    mec arad viCnev bedisweris ukuRmarTobas,

    radgan nugeSad Sens didebas amovefare.

    Seni niWi Tu gvarovneba, mSveneba Seni,

    an TanSobili sxva sikeTe Tu ram gqonia,

    yoveli madli bunebisa gvirgvinad gSvenis,

    da mec eg Seni Rirsebebi Cemi mgonia.

    maS glaxakiviT qveynad ratom mimovexeto,

    Tu ki Sens CrdilSi es gvemuli suli mSviddeba,

    xom SemiZlia Sens simdidres Cemad Sevxedo,

    Tu mag didebis narCenebic myofnis didebad.

    Tuki gangeba SenTvis metis moZRvnas ecdeba,

    bedniereba Cemi maSin gaaTkecdeba.

    38.

    nuTu Cems muzas STagonebad sxva ram eneba,

    rodesac leqsi sunTqavs Seni saTno saxebiT,

    Tumc ra sindisiT Sevuracxvyo Seni mSveneba,

    uxeS qaRaldze TviTneburi gadmosaxlebiT?

    Sens Tavs umadle, Tu meRirsa Seni wyaloba,

    Tu Cemi leqsi Seni qebis Rirsad CavTvale

    albaT munjebic axerxeben Senze galobas,

    radgan Sena xar STagonebis wminda saTave.

    meleqseTaTvis dRes meaTe muza Sena xar,

    winandel muzebs aRaravin aRar igonebs,

    saukuneTa qartexili veRar Selaxavs

    Seni mSvenebis sadideblad nawer striqonebs.

    saukuneebs Cemi leqsi roca gascdeba,

    Sen idiadeb, me ki Sroma damifasdeba.

  • 20

    39.

    Seni Rirsebis qebaT_qeba gamiWirdeba,

    radganac Cemi nawili xar ganuyofeli,

    raSi mWirdeba sakuTari sulis dideba,

    Tavi rad viqo mTeli Cemi wuTisofeli.

    amitom minda gaviyaroT, gavxdeT ubrebi,

    minda Soridan davinaxo Seni mSveneba,

    Sens Rirsebaze mTels qveyanas vesaubrebi,

    Seni siSore Sens qebaSi SemeSveleba.

    am ganSorebiT gulmokluli me ar viqnebi,

    es simartove satanjvelad me ar meqceva,

    me uSenobas Semivseben Senze fiqrebi,

    vici, SeviZleb ocnebebiT Tavis Seqcevas.

    ganSorebisTvis sayveduri mainc ar miTxra,

    me ukeT vumRer Sens mSvenebas, roca gaRmiT xar.

    40.

    erTad wamarTvi yvela grZnoba, Tuki gwadia,

    amiTi mainc araferi Segemateba,

    waurTmevladac Seni aris, rac mabadia,

    radgan mTlianad Sen gekuTvni, Cemo xatebav.

    Tu siyvarulma gikarnaxa Cemi gaZarcva,

    madlobas getyvi, sulSi ase rom iTareSe,

    magram, vaiTu Tavs ityueb trfobis taZarTan

    da guls miqurdav WeSmariti grZnobis gareSe.

    Sendobas getyvi, mSveniero Cemo mZarcvelo,

    suliT Raribi bolomde rom gamaRatako,

    magram me mijobs gulaxdilma zizRma gamcelos,

    vidre mijnuris usamarTlo wyenam damdagos.

    moxibluli var da siavec aRar maZrwunebs,

    kidec rom momkla, Sens mtrobaSi ver damarwmuneb.

  • 21

    41.

    Seni codvebi, Tavgasuli Seni ancoba,

    roca drodadro CemTvis grZnobas veRar imeteb,

    epatieba Sens mSvenier ymawvilkacobas,

    yoveldRiuri cTunebebiT savse imedebs.

    getrfian, radgan kargi xar da keTilSobili,

    mogerieba Semotevis gimZimT lamazebs,

    vici ver SeZleb uaris Tqmas qalis Sobili,

    Tu TviTon qali sakuTar Tavs SemogTavazebs.

    vaglax, Sen Cemi samflobeloc aRar dainde,

    veRar alagme Jini Seni ymawvilkacuri,

    ise galaRdi, Cems mimarTac ver irainde

    da ase gatyda ori fici, dRemde daculi:

    man miRalata, visac satrfod vTvlidi amden xans,

    da Senc ver ascdi samegobro ficis gatexas.

    42.

    is rom Senia, es me axla nakleb maRonebs,

    Tumc gagitydebi, misi trfoba mwvavda Tavidan,

    Sen rom misi xar, es varami maclis Zal_Rones,

    radganac vici, uSenobas ver gadavitan.

    magram orives gamarTlebas mainc movnaxav:

    is Seiyvare, radgan ici, mec is miyvarda,

    man Segiyvara radgan Cemi grZnobis mona xar,

    da manac trfoba orgulobiT gadamixada.

    me Tu dagkarge, Sen xom Cemma satrfom mogZebna,

    is Tu davkarge, amiTi xom satrfo SegZine

    da, radgan gaxdiT erTmaneTis gulis ocneba,

    mijnurobaSi ukve arc erTs ar SegecileT.

    magram me daSen xom erTi varT, ar gavyofilvarT,

    maS, misi satrfo, megobaro, kvlav me vyofilvar.

  • 22

    43.

    ros Tvalebs vxuWav, Tvalxiluli vxdebi maSinve,

    dRisiT vbrmavdebi, roca vucqer am saukunes,

    daZinebisas SuaRame aRar maSinebs, _

    Sen mezmanebi da eg Suqi fantavs ukuneTs.

    bnelsac anaTebs Seni landis gamocxadeba,

    Ramis aCrdilnic Sens sxivebSi Canan mzesaviT,

    dRisiT ki, albaT, mzesac jabnis Seni xateba,

    am miZinebul TvalTaTvisac Suqis mTesavi.

    gaviRviZeb da usinaTlos damaqvs ocneba, _

    dRis sinaTleze davinaxo Seni dideba,

    bnels rom anaTebs Seni landis gasxivosneba,

    Seni mSvenebis aCrdilic rom ar ibindeba.

    dRe mibneldeba, Tu ver gnaxe sadiadeblad.

    da Rameebi gadameqcnen ganTiadebad.

    44.

    erTxel fiqrad rom gadaiqces Cemi sxeuli,

    ver dagvaSorebs Cven erTmaneTs zRva Tu tramali,

    ver momqancaven gzebi gzebze gadaxveuli

    da ucxo mxares umal SenTan moval frTamali.

    fiqri rom viyo, sul erTia sadac viqnebi,

    Tu ginda Sens Tavs maSorebdnen mTa da mindvrebi,

    zRvasa da xmeleTs ar ufrTxian laRi fiqrebi,

    gafiqreba da _ sadac ginda gadafrindebi.

    erTi dardi mklavs _ vici, fiqrs ver davemsgavsebi,

    SoriT wasulo, frTebi SenTan veRar gamaCens,

    wylisa da miwis naerTi var Cemi arsebiT

    da movale var davmorCilde drois ganaCens.

    radgan miwa var, cad ver aval, sevdiT daRlili,

    radgan wyali var, wylad davrCebi, cremlad daRvrili.

  • 23

    45.

    haeri wminda, cecxli wminda, _ ori kavSiri

    gamomigzavne, viT mudmivi ori msaxuri.

    Sen Semogwire sanaxevrod suli daSlili:

    haeri fiqrad, cecxli vnebad gardasaxuli.

    roca orives Sen gigzavni trfialis elCad,

    vgrZnob, Cemi sulis naxevari rogor momaklda,

    sicocxlis oTxi kavSiridan oriRa SemrCa

    da gaZarculi davemsgavse namdvil momakvdavs.

    ase mgonia bedi Savad gammrudebia,

    Tqvenc, darCenilo imedebo, CanxarT oblebad,

    magram elCebi SoreTidan kvlav brundebian,

    Cemi mijnuris kargad yofnis maxaroblebad.

    vlaRob, dabrundnen, aRasrules Tavis mizani,

    magram, vaglax, rom xval orives gamogigzavni.

    46.

    Cems guls da Tvalebs erTmaneTSi didi omi aqvT,

    metoqeebma ver SeiZles Seni gayofa,

    Cemma Tvalebma rom gimziron _ guls ar sdomia,

    guls ki Tvalebi ukrZalaven SenTan laRobas.

    gulma isurva Seni sruli dasakuTreba,

    rameTu gulis cxraklitulSi xar Caketili,

    Tvalni Tvals Tvlian mag mSvenebis navsayudrebad,

    radgan TvalebSi Cans eg saxe gamokveTili.

    am samsjavroze mosamarTled dadga goneba

    da modaveni ukve daviT aRar scodaven,

    Seni mSveneba ganawilda, rogorc qoneba,

    da mesakuTred aRiares oriv modave:

    Cems Tvalebs ergo eg Tvalebi marad mnaTebi,

    guls sakuTrebad darCa Seni gulisnadebi.

  • 24

    47.

    Cems guls da Tvalebs erTmaneTSi aRar aqvT mtroba,

    damegobrdnen da Zveli SuRli ar agondebaT,

    xan Tvalebs undaT mag uebro mSvenebiT Troba,

    xan guli iwyebs uSenobiT oxvra_godebas,

    da Tuki Tvalebs warmoudga Seni xateba,

    gulic eswreba am sanatrel wuTebs mzianebs,

    Tu siyvaruliT TviTon guli geRaRadeba,

    am netarebas guli Tvalebs gauziarebs.

    xan TvaliT gimzer, xan ki guliT: ratom geZio,

    gind Sors waxvide, mainc CemTan rCebi maradJams;

    saiT gamaswreb, rom ocnebiT ver dagewio,

    Cemi ocneba xom maradis gidgas darajad.

    roca viZineb, Seni saxe TvalT mexateba,

    gulsac aRviZebs RamiT Seni gamocxadeba.

    48.

    roca Sors mival, saganZuris malvas vundebi,

    mSvidad viqnebi, radgan ganZi skivrSi ideba.

    miyvars, rodesac mogzauri Sin davbrundebi

    da xeluxleblad mxvdeba Cemi avladideba.

    magram Zvirfaso, rogor SevZlo Seni Senaxva?!

    Tumc mirCevnixar uZvirfases Tval_margalitebs,

    Cemi lxena xar, Cemi dardic axla Sena xar,

    gtoveb da vici, avazakebs ver agarideb.

    Sens dasamalad TavSesafars didxans veZebdi,

    mkerdSi dagmale, sando skivrad sxva ra vinatro,

    Sig xan nebivrob, xan waxval da gadixvewebi,

    an iqneb vcdebi da Cems gulSi arc ki binadrob.

    mogiparaven, me xom vici qveynad ra xdeba,

    Sen Tu gixila, angelosic qurdi gaxdeba.

  • 25

    49.

    im droisaTvis, _ Tu odesme Seveswar im dros,

    Tu Cemi nakli SesamCnevi gaxda SenTvisac,

    Tu Seni grZnobac miRalatebs da gulic mimtrobs,

    trfobis aRsasruls eg gonebac Tu SeeTvisa.

    im droisaTvis, Tu odesme Camivli cerad,

    Tu dRevandeli siyvaruli iqca mzakvrobad,

    Tu gulcivobiT Segecvala mziuri mzera,

    Tu gamarTlebac mounaxe grZnobis gaqrobas,

    im droisaTvis dResve vswavlob tanjvis atanas,

    da radgan vici fasi Cemi znis da unaris,

    mzad var sakuTar ganaCenis gamosatanad,

    rom xalxis TvalSi Sen ar darCe gasamtyunari.

    Seni Ralati ar damrCeba albaT iarad,

    radgan me trfobis Rirsi ara mabadia ra!

    50.

    ra umowyalod gamwyromia bunebis madli,

    sxeuli Cemi dauqancavs gzasac sruliad,

    Sens Tavs maSorebs daZleuli yoveli adli

    da vici es dRe xetialis dasasrulia.

    Cemi cxenic xom merania, roca mxned ari,

    axla ki umZims Cemi sevdis amod tareba,

    icis aRarsad miiCqaris misi mxedari,

    radgan uSenod ar arsebobs gamodareba.

    cxens ar aRelvebs, roca risxvis naperwklebs vkvesav,

    xmasac ar iRebs, ferdSi dezi Tu ar esoba,

    da ros, JamiJam, aRmoxdeba mwuxare kvnesa,

    Cems daWril sulsac daetyoba uaresoba,

    radganac vici, ras mauwyebs pirutyvi am xmiT:

    `win naRveli da sibnelea, mze darCa gaRmiT~.

  • 26

    51.

    Tumc miCanCalebs Cemi cxeni, ar vsayvedurob,

    aRar sWirdeba Cems bedaurs frTebad qarebi,

    icis arsaiT miviCqari saubedurod.

    Sengan mivdivar, Sensken xom ar moveCqarebi?!

    dabrunebisas momindeba laRi Weneba,

    albaT, vinatreb qariSxalma rom dauberos,

    maSin Surdulic, albaT, zantad momeCveneba

    da momindeba cecxlovani raSi ubelo.

    Tumca Cems survils ver gaaswros TviTon pegasma,

    Cemi survili, vici, gzaSi ar damayovnebs,

    Tuki siyvaruls ufrTamales raSad Sevkazmav,

    me Cemi cxenis jalagobac ar damaRonebs.

    Tu fexs iTrevda, ros vtovebdi Zvirfas megobars,

    axlac iaros, me trfialis frTebic meyofa.

    52.

    im mdidars vgavar, saganZurs rom Tavze akvdeba,

    Tanac yovel Jams SeuZlia skivris gaReba,

    magram sixSiriT netareba radgan blagvdeba,

    Tavs ikavebs da TavdaWera eamayeba.

    dResaswaulic gvxiblavs Tavis iSviaTobiT

    da amitomac mobezreba aRar uqadis,

    arc gulqandaSi aasxamen almass aTobiT,

    rom am sixSiriT ar dakargon eSxi gulqandis.

    Cven rom gvaSorebs dro, im mdidris skivrs edareba,

    amitom, vici, arasodes ar momwyindebi,

    da ar arsebobs umaRlesi sxva netareba,

    roca uecrad Sen Cems Tvalwin amobrwyindebi.

    Cemden sixaruls qveyanaze netav vin itans: _

    SenTan yofniTac vnetareb da molodiniTac.

  • 27

    53.

    netav vicode, risgana xar naqandakari,

    Zexorciels xom mxolod erTi Crdili dayveba?

    aravis axsovs saocreba, albaT, amgvari _

    Sen rom uTvalav Crdilad dagdevs Seni saxeba.

    Seni mnaxvelis mzeras aRar elamuneba

    dRes adonisis wminda saxe, mxatvris naTali,

    TiTqos elenes daafrqvia madli bunebam,

    magram Sena xar elinuri misi badali.

    gazafxulze rom ver Sordeba Tvali ganTiads,

    Semodgomaze rom gvitacebs uxvi baraqa,

    es yvelaferi Seni saxis mkrTali landia,

    TviTon mSvenebac Sens siturfes mainc ara hgavs.

    Sen garegnobas mosaxele bevri hyolia,

    Seni guli ki, jer aravis gamohyolia.

    54.

    mSveniereba kidev ufro mSvenierdeba,

    WeSmariteba Tuki amkobs Zvirfas varayad,

    yvavilTa Soris Rirseulad vardi berdeba,

    radgan lamazmans surnelSiac toli ara hyavs.

    askilis buCqi anTebuli rad ar mizidavs,

    qveynad xom misi uSnoobac aravis uTqvams,

    vards emsgavseba ekliTac da siyirmiziTac,

    rodesac kvirtebs dauxeTqavs zafxulis sunTqva.

    askili marTlac garegnuli ferebiT bevrs sjobs

    da ieriTac xom waagavs vardis saxebas,

    magram is kvdeba da sikvdiliT sicocxles ver Sobs,

    mkvdari vardi ki surnelebad gardisaxeba!

    satrfoc daWkneba, dRes rom ase vxedav moxdenils,

    magram Cems leqsSi misi suli mzed aRmoxdebis!

  • 28

    55.

    roca mefeTa akldamebic warixoceba,

    ver aRudgeba leqsis Zalas dro da gangeba,

    Cems striqonebSi ikiafeb, rogorc ocneba,

    odes dro-Jamis xavsiT qvebic daiJangeba.

    qandakebebsac gadabugavs omis saxmili,

    gacamtverdeba xuroTmoZRvris namoRvawaric,

    Sen ki, verafers ver dagaklebs marsis maxvili,

    Sen Segifarebs poeziis didi taZari.

    TviTon sikvdilma ver Sewyvitos Seni cxovreba,

    ver mogerios siZulviliT bedi msaxvreli,

    Seni saxeli kacTa modgmas emaxsovreba,

    gankiTxvis dRemde idiadebs Seni saxeli.

    dRe uzenaes gankiTxvisa sanam dadgeba,

    Sen sacxovrisad Cemi leqsi gamogadgeba.

    56.

    ganaxldi trfobav! sad dakarge suli maRali,

    nuTu SimSili Senze ufro gaxda diadi,

    nuTu siyvaruls ver aRzevebs Zala axali,

    Tuki SimSilsac xval Tavidan unda xmiadi.

    miZinebulo siyvarulo, unda ganaxlde!

    ar moaClungo Seni Zala gasakvireli,

    Seni Tvalebi sadReisod Tumca danayrdnen,

    mijnuris xilva xvalac iyos SenTvis pirveli.

    viT napirebi, okeaniT gamijnulebi,

    ganSorebaTa yvela wami zRvas edareba.

    Tumca erTmaneTs daaSora man mijnurebi,

    maT xvalindeli Sexvedrebis swamT netareba.

    roca zamTari baRebs mosravs, gaSlils edemad,

    zafxulis mosvlas ufro meti fasi edeba.

  • 29

    57.

    mona var Seni. morCilebac monuri mmarTebs,

    mmarTebs lodini, rom vixilo Seni saxeba,

    Sens karTan mdgomi, saqmes Cemsas, Tavs veRar varTmev,

    radgan yovel wams veli Sengan gamoZaxebas.

    Tuki ar mixmob, sayveduri ar wamomcdeba,

    Tumc uSenobas mirCevnia usinaTloba,

    ar dagamadli, arc molodins, arca mocdenas,

    da Tu damiTxov, maSinac ki getyvi madlobas.

    eWvianobis afeTqebas gulSive viqrob,

    Tumca vin icis eg laRoba gawevs codvebad,

    mwuxare mona, Sens lodinSi mxolod erTs vfiqrob,

    visTanac Sen xar, bednieri mas ewodeba.

    Tvalni damivso siyvaruliT, albaT, gamCenma,

    siave Seni me sikeTed rom momaCvena.

    58.

    maRalma RmerTma me Sens monad radgan maqcia,

    de, damifaros, Sevamowmo Seni cxovreba,

    mudam morCilad mogiwoneb yvela saqciels,

    me rom mona var, es yovelTvis memaxsovreba.

    neba momeci, avitano tanjva wyeuli,

    me simartove momisaja, albaT, bunebam,

    dagelodebi, moTminebas Sengan Cveuli,

    da arasodes ar gavbedav Sens gamtyunebas,

    aRarasodes momindeba Seni daZraxva,

    visTanac ginda, iq atare Jami, netari,

    Sen ufleba gaqvs aisrulo yvela ganzraxva

    da apatio Tavs Senive namoqmedari.

    Cemi xvedria es lodini jojoxeTuri,

    ar unda damcdes samduravi da sayveduri.

  • 30

    59.

    Tu araferi ar iqmneba qveynad axali

    da Tuki zecac ar Secvlila dasabamidan,

    maSin siaxles rad daeZebs fiqri maRali,

    erTxel Sobili ratom vSoboT isev Tavidan?!

    mivburndeT ukan, gaviaroT wlebi warsuli,

    xuTas mzis Casvlas gadavevloT ocnebiT Tavze,

    vipovoT wigni, siZvelisgan fergadasuli:

    iqneb iq vnaxoT Seni saxe mSvenebiT savse.

    maSin momiTxrobs damtverili wignis furceli,

    viT adidebdnen silamazis gasxivosnebas,

    Cveni samyaro Zveleburad darCa ucvleli,

    Tu gavaswariT winaprebis fiqrs da ocnebas.

    warsulSic bevri moTayvane iyo mSvenebis,

    magram sad iyo silamaze winaT Senebri?!

    60.

    rogorc talRebi askdebian silian napirs,

    Cveni wuTebic ufskrulisken miiswrafian,

    wuTebs axeTqebs erTmaneTze dineba swrafi

    da mihyvebian dReni Cvenni zvirTebs qafians.

    siWabuke xom qveynad didxans ver iciagebs,

    siberisagan ver SeiZlebs Semobrunebas,

    Savi Rrubeli gvirgvinosans mainc miagnebs

    da Tavis pirmSos Seiwiravs TviTon buneba.

    nairferadi siymawvile gamoxundeba,

    veRar ibrwyinebs daRaruli Subli natifad,

    mSvenierebas daedeba Jami xundebad

    da drois celi, moqneuli, yvelas gaTibavs.

    magram leqsebTan uZluria drois marjvena,

    leqsi icocxlebs mag mSvenebis gadasarCenad.

  • 31

    61.

    Seni bralia, rom ar mZinavs RamiT amdenxans?

    rom ver movxuWe Tvalni sizmarmoreulebi?

    ratom margune am nanatri Zilis gatexa,

    rad momisie Seni avi oreulebi?!

    iqneb, mestumra Seni suli ase Soridan,

    da Cems Rameul namoqmedars fxizlad jaSuSobs,

    rom saSineli rame codva SeTxzas Woridan

    da Seni iWvi adrindeli, ar moaSuSos?!

    Tumca vin misca Sens siyvaruls Zala amxela?!

    Zils sakuTari siyvaruli mitexs maradJams,

    man maiZula am uZilo TvalTa gaxela

    da Cemma trfobam damayena Ramis darajad.

    es uZiloba Sens siyvaruls ar gamosaxavs,

    radgan yvelasTan axloblob da Cemgan Sorsa xar!

    62.

    codva damedo, _ Semiyvarda Cemive Tavi,

    TavmoTneobam suli Cemi moinadira

    da radgan vatyob, Zala ar maqvs gumanTan davis,

    am senisagan veraferi mixsnis advilad.

    Cemze lamazi sxva aravin ar meguleba,

    mxiblavs es saxe, RvTaebrivad CamonaTali,

    mjera, rom marTlac srulyofili Semqmna bunebam,

    mjera, rom qveynad ar arsebobs Cemi badali.

    magram rodesac Cems utyuar sarkes Cavxedav,

    SevefeTebi daberebul saxes saSinels,

    maSinve vxvdebi, rom gonebam gamaTavxeda

    da sakuTari Tavis trfoba kvdeba maSinve.

    me Cemi Tavi Senma trfobam Tu Semayvara,

    Seni norCobis gazafxuliT vferav WaRaras.

  • 32

    63.

    roca Cems mijnurs Jami aqcevs Cemebr beCavad,

    roca buneba Seiwiravs satrfos mSvenebas,

    rodesac sisxli daSreba da misi mze Cava,

    saxedaRaruls veRaravin mieSveleba.

    Ramis ufskrulSi misi dila gadiCexeba,

    gvirgvins waarTmevs, silamazis mefes gangeba,

    mSveniereba ver gauZlebs Jamis Sexebas

    da gazafxuli ugzo-ukvlod gadikargeba.

    me im dRisaTvis aqedanve viwyeb mzadebas

    da vici, drois basri celi satrfos ar avnebs,

    sikvdilis merec gadarCeba misi xateba,

    me Tu axlave avuSeneb cixe-galavnebs.

    Savi striqoni Seinaxavs satrfos didebas,

    Cemi leqsidan is mzesaviT amobrwyindeba.

    64.

    rodesac vxedav, drois xelma rogor dadaRa

    gardasul welTa saamayo didebuleba,

    cixe-koSkebsac acamtverebs Jami xandaxan,

    ukvdav brinjaos mrisxanebiT amsxvrevs buneba.

    vxedav, mSierma okeanem miwa dafara,

    da talRebs vxedav, samefoTa Tavze gadavlils,

    vxedav, xmeleTi stiqionebs arTmevs naparavs

    da Zarcva-glejiT dagrovila qveynad nadavli.

    rodesac vxedav, qveynebs angrevs drois urCxuli,

    vxedav umZlavres saxelmwifos daSla-dacemas,

    maSin momesmis nangrevebis Cumi CurCuli:

    mova sikvdili Cemi satrfos gasataceblad.

    mec sikvdiliviT maSineben Senze fiqrebi

    da suli godebs, rom odesme aRar iqnebi.

  • 33

    65.

    Tuki spilenZs, okeanes da dedamiwas

    o, dro ulmobeli sasaflaos karTan modenis,

    sikvdilisagan silamazes vinRa daicavs,

    dros ras daaklebs misi Zala, vardisodeni.

    zafxulis sunTqvam, unazesma, viT aitanos

    moieriSe dReTa mZlavri qartexilebi,

    roca ingreva miuwvdomel kldeTa pitalo,

    rkinis WiSkrebi, Jamis xeliT datexilebi.

    fiqro sazaro, siturfea gadasarCeni,

    drois margalits drois risxva rad emtereba,

    vin SeaCeros Jamis srbola mZlavri marjveniT,

    an vin akrZalos silamazis gacamtvereba.

    vervin Seswyvitos silamazis gadaSeneba,

    mxolod melani Seinaxavs satrfos mSvenebas.

    66.

    yvelafriT daRlils, sanatrelad sikvdili damrCa,

    radgan maTxovrad gadaiqca axla Rirseba,

    radgan araram Seifera Zvirfasi farCa,

    radgan sicrue erTgulebis gaxda Tviseba,

    radgan uRirsebs usamarTlod daadges dafna,

    radgan mruSobiT Selaxula umankoeba,

    radgan didebas samarcxvinod uTxrian saflavs,

    radgan Zlieri daimona koWlma droebam.

    radgan uwmides xelovnebas asoben laxvars,

    radgan uvici da regveni brZenobs advilad,

    radgan simarTle sisuleled iTvleba axla,

    radgan sikeTe borotebis tyved Cavardnila.

    ase daRlili, am qveynidan gaqcevas varCev,

    magram ar minda, Cemi satrfo oblad rom darCes.

  • 34

    67.

    Sen ratom unda arsebobde am binZur droSi?

    rom SeZlo yvela simaxinjis gabaTileba,

    qveynis codvebi rom dafaro mSvenebis droSiT,

    cam Seni Seqmna amisaTvis, albaT, ineba.

    yalbi yalamiT ratom vxatoT Seni mSveneba,

    mkvdar xelovnebas ra xeli aqvs cocxal ferebTan,

    xelovnur vardebs ar sWirdeba dRes gaSeneba,

    ar dagtyobia namdvil yvavils jer dabereba.

    vici, ratomac gagaCina qveynad zecaman,

    rom iciagon kvlav ferebma warxocilebma,

    rom Sen Semyure wuTisofels isev ewama

    ukve gardasul xelovnebis aRorZineba.

    axla Sena xar gaZarculi qveynis qoneba,

    didebiT savse guSindeli dRis mogoneba.

    68.

    misi saxeba dagvrCa warsul dReTa suraTad,

    roca yvaoda silamaze namdvil vardebad,

    roca siyalbe qveynad laRad ar dascuravda.

    da ar icodnen cocxal saxis Seferadeba.

    ros lamazmanebs, am qveynidan ukve wasulebs

    Tmas ar aWridnen arc aSkarad, arc naparavad,

    mkvdari dalaliT ar mosavdnen cocxal asulebs

    maTi cocxali dalalebis dasafaravad.

    misi xma TiTqos im nanatri mxridan gaismis,

    uzadoa da bunebrivi mTeli arsebiT,

    sxvis yvavilobas ar sesxulobs misi maisi

    da ar erToba silamazis SelamazebiT.

    mis sinatifes yvelafrisgan icavs buneba,

    rom awmyom naxos warsul dReTa didebuleba.

  • 35

    69.

    Sens garegnobas nakli arc ki moenaxeba,

    yvelas atyvevebs mag naZerwi saxis dideba,

    SenTvis aravin ar iSurebs xarkis gaRebas.

    qeba-didebas Seni mteric ar erideba.

    garegan saxes garegnulad aqeben mxolod,

    bevr Sens mexotbes gulSi Turme iWvi sdebia,

    da mag saxelis Saravandeds eReba bolo,

    roca Sens sulis siRrmeebSi iWvritebian.

    fiqroben sulic maTTvis naTlad gamokveTila,

    radgan ician Seni zogi namoqmedari,

    aramzadebi giyureben viTom keTilad,

    SmoriT icvleba surneleba marTlac netari...

    veRar axerxeb sulic saxes rom daamgvano,

    radgan dacurav uniCbod da uialqanod.

    70.

    rom gagineben, amas, Cemo, rad ver eCvevi,

    Wori xom mudam silamazis iyo mxlebeli,

    mSvenierebas samkaulad daaqvs eWvebi

    da cis silurjec yvavs ar darCa xeluxlebeli.

    vera dagaklos, Rirseuli Tuki darCebi,

    Seni saxeli Worma mxolod ganadiados,

    WiaRuasac xom izidavs kvirti narCevi

    da Sen kvirti xar, silamazev, saganTiado!

    Tumc giZlevia safrTxeebi ymawvilkacuri,

    gizeimia cdunebebTan omis mogeba,

    Seni saxeli am brZolebSi wmindad daculi

    mainc sustia Savi Suris dasaokeblad.

    da odnav rom ar gibRalavdes saxels sofeli,

    gulTa samyaro dagrCeboda ganuyofeli.

  • 36

    71.

    ar damitiro, am qveynidan Tuki wavedi,

    Tuki amcnoben dedamiwas glovis zarebi,

    rom samyofelad avirCie bneli SaveTi

    da mivatove saaqao Sesazarebi.

    da Tuki mere gadikiTxav Sen am striqonebs,

    poetis bedze ar daRvaro cremli mduRare,

    me mirCevnia, nurasodes nu momigoneb,

    Tu Cemze fiqri agatirebs da gamwuxarebs.

    o, moigone am tanjuli leqsis mudara,

    iqneb me maSin ukve nacrad viyo qceuli,

    roca Cems sxeuls gadafaravs Ramis sudara,

    Sens siyvarulsac miayare miwa wyeuli.

    Torem naRveli Sens saxeze Rarebs gaaCens

    da mag trfobisTvis gamogitans xalxi ganaCens.

    72.

    rom ar mogixdes qveyanaze Tavis marTleba:

    ratom giyvardi, trfobis Rirsi CemSi ra iyo,

    Sen nu migloveb, damitiron kubos sanTlebma,

    Seni Cemdami siyvaruli miwam waiRos.

    radgan Rirsebebs moklebula Cemi arseba,

    Cems qebas mxolod tyuiliT Tu gaiadvileb,

    mxolod sicrue Tu SeiZlebs Cems dafasebas,

    Torem simarTle Zunwad etyvis xalxs sinamdviles.

    da Tu ifiqreb, rom tyuiliT siyvaruls icav,

    simarTles aRar gaTqmevinebs Seni naRveli,

    sxeulTan erTad Cemi xsovnac mieci miwas,

    rom ase urcxvad ar SebRalos Seni saxeli.

    arara viyav da gamkicxavs yvela Taoba,

    Senc gagkicxaven, rom giyvarda araraoba.

  • 37

    73.

    Sen CemSi ukve Semodgomis siSiSvles xedav:

    rtoebs siyviTle foTlebisa SemoZarcvia,

    frinvelT galoba Seucvlia godebas xeTa,

    da tyes samosi arasodes TiTqos ar cmia.

    Sen CemSi xedav warsul dReebs mimwuxrianebs,

    mewamul sxivebs dasavleTis caze mofenils,

    qreba naTeli, SuaRame avad xrialebs

    da mousavleTs emgvaneba wuTisofeli.

    vici, rom ukve mimqral kocons madareb gulSi,

    Radari dReebs daunacravT, cxare cremlianT,

    da rac sinaziT ZiZaobda sicocxles guSin,

    axla misive sasikvdilo sarecelia.

    rac ufro amCnev, _ saaqaos TiTqmis arRa var,

    miT ufro metrfi, viT ganwiruls dasamarxavad.

    74.

    roca sikvdilis civi sxivi SemomaSuqebs,

    vici, veravin veRar SeZlebs gamosarClebas,

    magram wasvlamde Cems sicocxles leqsebs vaCuqeb

    da es striqoni ukvdavebis Zeglad darCeba.

    vici, am furclebs ver dafaravs Jamis sudara,

    radgan SenSia Cemi leqsi _ Cemi qoneba,

    miwad viqcevi, miwas meti ara unda ra,

    sxeuli miaqvs, suls gitovebs Cems mogonebad.

    SenTvis icocxlebs es striqoni aTasfereba,

    is, rac mokvdeba, Wia-Ruas darCes saTrevad,

    sxeuls miwiers aramzadis daSnac ereva,

    amitom misi mogoneba arc gekadreba.

    sxeuls dahkargav, Tu sikvdili miuaxlovda,

    magram dagrCeba, sxeulSi rom suli saxlobda.

  • 38

    75.

    sulis malamod gadameqca Seni zmaneba,

    rogorc bunebas gazafxulis wvima Sxapuna,

    me SenTvis Tavi Sesarisxad ar menaneba,

    me is Zunwi var, qonebam rom daaZabuna.

    xan memeteba Cemi ganZi gamosaCenad,

    xan vSiSob, _ mZarcvel droisagan vervin damicavs,

    xan minda SenTan, saganZuro, marto darCena,

    xan minda SeniT Tvali movWra mTels dedamiwas.

    xan Seni cqeriT suli savse zRvas edareba,

    xan ki monatruls uSenoba cecxlad medeba

    da me ara msurs qveyanaze sxva netareba,

    garda imisa, raic CemTvis gagemeteba.

    xan mezmanebi, xan gulgrilad Tvalsac garideb,

    xan Rataki var, xan ver viTvli Tval_margalitebs.

    76.

    dRes Cemma leqsma ganaxleba rad ar ineba,

    rad ver vaxerxeb moulodnel Semobrunebas?

    mxari mec ratom ver avubi axal dinebas,

    rad ver visesxe ucxouri leqsis buneba?!

    ratom vumReri dReniadag mxolod erT saxels,

    Cems STagonebas Zvelmanebi rad ver gavxade?

    albaT Cems saxels yvela Cemi striqoni amxels

    da yvelas amcnobs rom Sena xar Cemi saxate.

    Cems leqss amRerebs, sulo Cemo, Seni dideba,

    Sen da trfiali gadmeqeciT mudmiv gancdebad,

    Senzed naTqvami Zveli sityva ar ifiteba,

    ganmeorebiT Zveli gancda Turme ar cvdeba.

    mzec beberia, magram miwas mudam dahxaris,

    Cemi trfialic Zvelia da mudam axali.

  • 39

    77.

    sarke gaCvenebs mimavali mSvenebis RaRads,

    dakargul wuTebs _ saaTebis qoronikoni,

    magram striqoni Tu miande Tovlisfer qaRalds,

    cxovrebis wignad gagixdeba Seni striqoni.

    sarkeSi igrZnob, rom Rarebi saxes faraven

    da silamazec sasaflaos miebareba.

    isari getyvis, rom saaTSi dro Semparavi,

    maradisobis qveyanaSi miipareba.

    kargo, vis ZaluZs yovelives damaxsovreba?

    mexsierebas efineba Savi Crdilebi,

    qaRaldis furcels Tu gaande Seni cxovreba,

    dabrundebian dakarguli Seni Svilebi.

    gadageSleba warsul dReTa sarke mTliani,

    da Sig mravali ram iqneba sargebliani.

    78.

    Cemi kalami radgan mudam qebiT gmosavda,

    leqsebi Cemi radgan Seni eSxiT leqsobdnen,

    Sens didebaSi amyva gundi sxva kalmosanTa,

    fiandazoba Seni visac surda esoden.

    munjic amRerda da ar uwyis, mis Tavs ra xdeba,

    frenen briyvebic Seni eSxis gadamkideni,

    mag silamaziT frTaSesxmuli sibrZnec laRdeba,

    da mSvendebian xelovnebis caTa kideni.

    magram CemsaviT vin daxata Seni saxeba?

    ram mogawonos sxvisi sityva CemTan Senayars?

    sxva Tu axerxebs SeniT leqsis movarayebas,

    Cemi striqoni, Sensmieri, Tavad Sena xar!

    Sen Tu mirwmuneb, gzidan yvela Camomecleba

    da Senc umaRles sibrZned aqcev Cems umecrebas!

  • 40

    79.

    winaT Cems garda sxva aravin gTxovda wyalobas

    da mxolod Cems leqss anaTebda mze sxivosani,

    dRes sneul riTmas aRar ZaluZs Senze galoba,

    Sens didebaSi Semecila ucxo mgosani.

    mjera, rom marTlac imsaxureb maRal striqonebs,

    magram, Zvirfaso, minda mainc kargad icode,

    rom Sens saxotbod axals sxvac ver gamoigonebs,

    mova, gagqurdavs da naqurdals gamogiwodebs.

    leqsiT Tu gaqo, eg ar aris damsaxureba,

    sikeTe Seni xom isedac iqca arakad,

    leqsma ki ara, silamaze mogca bunebam,

    ra madli giqo, raic gulSi uxvad ara gaqvs.

    Senc madlobeli nu iqnebi misi leqsebis,

    radgan mis sityvas eSxi Sengan aqvs nasesxebi.

    80.

    Senze weris dros me yovelTvis SiSi mereva,

    radganac, vici, Cemze didi suli gigalobs,

    aRtacebuli saxels gimkobs nairferebad,

    rom Sens saqebrad Cemma leqsma ver igrigalos.

    Tu Seni sulis okeane xomaldsac itevs,

    Cemi patara naviT rogor daitvirTebi,

    Tuki metoqe simRerebiT dRedaRam gitevs,

    Cems Tavxed leqssac gauZleben Seni zvirTebi.

    vici, gadvitan stiqionis yvela qartexils,

    Tuki, Zvirfaso, odnav mainc wameSvelebi,

    anda gamriyavs Seni talRa, anZagatexils,

    is xomaldi ki, napirs gava Tavis mSvenebiT.

    da Tu metoqes Seni zvirTi arsad CasZiravs,

    vityvi, rom Turme dasaRupad trfobam gamwira.

  • 41

    81.

    gind Sen moeswro Cemi cxedris gamosvenebas,

    gind me momixdes Sens saflavze glova_godeba,

    mainc arasdros ar mokvdeba Seni xseneba,

    Cemi suli ki aRaravis moagondeba.

    Sen TviT sikvdili ukvdavebas dagadgams dafnad,

    me ki movkvdebi da aravin aRar minatrebs,

    me es cxovreba momizomavs ubralo saflavs,

    Sen xalxis gulSi saukunod daibinadreb.

    me Sen Zegls gidgam Cemi leqsis ukvdavi sityviT

    da ros me da Sen ama qveynad aRar viqnebiT,

    Sens sadidebels momavali Taobac ityvis,

    gadaecema STamomavals Seni fiqrebi.

    radgan Sens poets ukvdavebis leqsebi uTqvams,

    yvela suldgmulis bageebze darCebi sunTqvad.

    82.

    Sen Cems muzasTan radgan ar xar jvardawerili,

    sxva poetebiT gataceba ar gekrZaleba,

    mxolod am leqsiT moxibluli vici ver ivli,

    ros sxvaTa xotba Seni gulis kars eZaleba.

    gonierebac moucia SenTvis gangebas

    da Sens saqebrad Cemi sityva gecotaveba,

    amitom ginda gangadidon sxvaTa Cangebma,

    rac ver SeiZles am leqsebma, sacodavebma.

    magram me vici, maTi Zala daiSriteba,

    enamWevroba metoqeTa me ar maSinebs,

    male mixvdebi am ubralo leqsis didebas

    da alal sityvas daedeba fasi maSinve.

    mjera siyalbis moyvarulad Sen rom ar ivli,

    radgan mag Rawvebs ar sWirdeba ferumarili.

  • 42

    83.

    radganac xotba mag siturfes ara sWirdeba,

    nazi leqsebiT ar miqia Seni arseba;

    vici, imdenad lamazia Seni dideba,

    rom ar sWirdeba poetebis Selamazeba.

    Seni siturfe momefina gulze malamod

    da mis saqebrad uZluria leqsis RaRadi,

    mag mSvenebisTvis dRevandeli mocvda yalami:

    vin gadmoxatos Seni saxe _ RmerTis naxati?!

    Sen es siCume Turme codvad gaqvs miCneuli,

    me ki codvebis gamarTleba im codviT minda,

    rom Sens didebas ar vakadre leqsi sneuli

    da simaxinjes avaSore mSveneba wminda.

    Seni ubralo gamoxedva ufro metia,

    vidre is qeba, poetebs rom gaubediaT.

    84.

    Senma mgosanma Tavis naTqvams ra daumatos,

    Tuki ityvis, rom `Seni msgavsi mxolod Sena xar!~

    am amaRlebul striqons TviTon unda umadlos,

    radgan sxva sityva Sens didebas mxolod Selaxavs.

    Tu sxva mgosani satrfos qebas ar azviadebs,

    misi kalami ususuri arc Rirs Senaxvad.

    Seni poeti Tavs imiTac ganadiadebs,

    Tuki ityvis, rom: `Seni msgavsi mxolod Sena xar~!

    sakmarisia gadmoxatos Seni mSveneba,

    ar dagakninos Sen, bunebis dido gvirgvino!

    misi mnaTobi aRarasdros Caesveneba,

    misma saxelma ukvdavebis caze igrgvinos.

    da me makvirvebs qebisadmi Seni ganwyoba.

    Seni qeba xom aris Seniv Seuracxyofa!

  • 43

    85.

    dadumebuli Cemi muza ver gesalmeba,

    sxvebi ki, am dros, Seni qebiT galaRebulan,

    gadaqceulan meleqseni oqros kalmebad,

    xan Zveleburad gimRerian, xan axleburad.

    me munjada var, uleqsobas viTmen da viTmen,

    sxvebi ki sweren Cinebulad leqsebs macdurebs,

    mec maT himnebze `amins~ vambob, viT medaviTne

    da Sens saqebrad naTqvam sityvas sxvas vudastureb.

    sxva ros gadidebs, me yovelTvis mas veTanxmebi,

    Tund mecotaos misi sityva xotbad danTqmuli,

    me gulSi gaqeb, uxilavi Seni Tanmxlebi,

    rameTu Sen xar Cemi leqsi, Cemgan arTqmuli.

    radgan sityvisTvis mexotbeebs wyalob aqamde,

    mec Semiwyale, Tu usityvod azri gagande!

    86.

    ros tyved miyvebi misi leqsis gaSlil ialqans,

    roca mis sityvas monusxuli gulSi ikoneb,

    SiSiT vibnevi da fiqrebsac vatan niavqars,

    kvirtSive damWknars vmarxav Cemi leqsis striqonebs.

    jadoqrebisgan Tu iswavla Semoqmedeba,

    Torem mokvdavis namRers ar hgavs misi galoba,

    vfiqrob da sulebs usamarTlo bralad edeba

    Cemi SiSi da Cemi leqsis ugzakvaloba.

    Cems metoqes da mis jadoqrebs nu egoneba,

    rom naRamuri poeziiT cremli medina,

    me SiSma rodi amiria Wkua-goneba,

    simRera Cemi sxva mizezma gamawyvetina.

    man Tavis leqsSi mogca bina. munjad mitom var,

    rom sadideblad Seni Crdilic ar damitova.

  • 44

    87.

    gemSvidobebi, saganZuro, mivxvdi, vina xar,

    me Seni fasi meSleboda Turme xandaxan,

    axla ki vici, mag saunjes ver Sevinaxav

    da Sens siyvaruls unda avxsna Cemi yadaRa.

    Sens mijnurobas saCuqrad Tu veRirsebodi,

    Torem araras vin momcemda ganZis samyaros,

    neba xom momec, Sens siyvaruls Sevxiznebodi,

    magram me minda Tavs ufleba TviTon avyaro.

    ganZs rom mCuqnidi, misi fasi Sen ar icodi,

    an Cemi fasi SegeSala trfobiT daqanculs,

    Seni saunjiT vnetarebdi, SeniT viwvodi,

    magram ukanve dagibruneb qveynis saganZurs.

    trfobis sizmarSi me gvirgvini medga mefisa,

    Senc da samefoc damekargeT gaRviZebisas.

    88.

    rodesac Seni siyvaruli ise Cacxreba,

    rom SeiZuleb, rac giyvarda CemSi amdenxans,

    mec mogemxrobi Cemiv Tavis dasamarcxeblad

    da ar gavamxel, rac ikadre ficis gamtexma.

    aravin uwyis Cemze ukeT Cemi codvebi

    da Tu saqveynod vaRiare, rasac vmalavdi,

    mitovebuli aRaravis Sevecodebi

    da Senc Rirsebad CageTvleba Cemi Ralati.

    Seni mogeba rodi niSnavs CemTvis wagebas,

    me xom dRedaRam Sen saxelze vloculob sanTliT

    da Tu didebas moganiWebs Cemi Zageba,

    me Sens didebas Cems sakuTar didebad CavTvli.

    Cveni trfiali saukunod kvlav mewameba

    da netarebas momaniWebs SenTvis wameba.

  • 45

    89.

    radgan damtove, sTqvi, hqonda-Tqo danaSauli

    da mec vicrueb, rom davkarge trfobis unari,

    sTqvi, koWlia-Tqo da koWlobiT quCas Cavuvli,

    rom yvelasaTvis darCe marad gaumtyunari,

    Zvirfaso, Seni orgulobis gasamarTleblad

    meve momande Segineba Cemiv kacobis,

    gageclebi da trfobac gulSi dasamardeba,

    satrfo ki ara, ar gerqmeva Cemi nacnobic;

    ar wamoscdeba bages Cemsas Seni saxeli,

    gadvikargebi da sicocxles SxamiT amivseb,

    veRarasodes ver mixvdeba Cveni mnaxveli,

    Seni arseba rom odesRac gaviTavise.

    Cemive mimarT suli Cemi zizRiT ivseba: _

    vinc Sen SegZulda, Cems siyvaruls ver eRirseba.

    90.

    Tuki odesme SemiZuleb, dRes mimatove,

    roca qveyana win aRmidga, viT muxanaTi,

    ufro iolad gadavitan Cems simartoves,

    Tu bolo wveTi ar iqneba Seni Ralati.

    da Tu odesme mowolili sevda ganvdevne,

    ar momeparo da ar Camce zurgSi xanjali,

    qarian Rames mere wvimiT nu gaaTeneb,

    axlav momizRe Sxami Cemi dasatanjavi.

    bolo wuTisTvis Cveni gayra aRar gadado,

    rom ver movaswro wvrilman sevdiT daZabuneba,

    dResve miviRo udidesi Cemi sadardo,

    dResve margunos uSenoba avma bunebam.

    Seni dakargviT dakodili guli Camwydeba

    da dRevandeli yvela dardi gamiqarwyldeba.

  • 46

    91.

    zogs warmoSoba, zogs simdidre eamayeba,

    zogs mosasxami moxatuli cisartyelebad.

    zogi trabaxobs, Tuki mklavSi Zala dahyveba,

    zogs bedauri an mwevrebi esaxeleba.

    yvelas Tavisi gasarTobi mougonia.

    yvelas Tavisi mizani aqvs, dasaficari,

    me ki, amqveynad, sixaruli sxva ram mgonia,

    bedniereba umaRlesi gamovicani.

    Seni trfiali mirCevnia yvela wodebas,

    maTxovaria CemTvis mefec Tavis ganZebiT,

    mwevriT garTuli monadirec Semecodeba

    da bednieri Seni trfobiT daviqancebi.

    magram maxvili SegiZlia ar amarido.

    grZnoba wamarTva da erT wamSi gamaRaribo.

    92.

    ragind ecado, Cemgan Tavs ver gainapireb,

    ver Segelevi, albaT, sulis amoxdomamde,

    radgan sicocxles utrfialod me ar vapireb,

    safrTxe ar elis im siyvaruls Sen rom momande.

    didi mzakvrobis gamoCena ara gWirdeba,

    rameTu Sengan mcire wyenac momklavs maSinve,

    mkvdari suli ki, vici, veRar daduxWirdeba

    da ukve Seni Tavnebobac ver SemaSinebs.

    radgan Sens Ralats me uJamo sikvdils vadareb,

    Seni RalatiT veRar vigrZnob naRvels srulebiT,

    bedad miviCnev, Tu sicocxle trfobiT vatare

    da Tu imave siyvaruliT aRvesrulebi.

    vnugeSob, TiTqos aseT yismaTs RaRadi Svelis,

    magram, vaiTu, verc Sevityo Ralati Seni.

  • 47

    93.

    samaradisod davijereb Sens erTgulebas,

    motyuebulma qmrebmac swored ase ician,

    mag undo gulSi trfialeba kvlav meguleba,

    TumcaRa vici, guli sxvisTvis gadagicia.

    zogi Tvalebi orgulobis ambavs yvebian,

    moRalateni verasodes Tavs ver iWeren,

    Sens gamoxedvas siZulvili ar Sexebia,

    mec Sens siyvaruls, Zveleburad, mitom vijereb.

    Seni Seqmnisas zecam, albaT, ase ineba:

    Sens gulis nadebs siyvaruli faravdes niRbad,

    fiqrTa siSave mospos TvalTa gamobrwyinebam,

    TeTrad moCandes gulic Savi Tvalebis miRma.

    aRaraferi am sicrues ar eSveleba,

    evas vaSliviT macduria Seni mSveneba.

    94.

    visac Zala aqvs avi iqmnas, magram avs ar iqms,

    visac Zala aqvs mudam darCes klded da pitalod,

    sxva amoqmedos, magram arvis dasces Tavzari

    da cdunebaTa Semotevac gadaitanos,

    mas TviTon zeca madlieri TvaliT dahyurebs,

    misia miwis saganZuri damarjnebuli,

    sxvebi xdebian misi nebis mosamsaxure,

    is ki mefea, Tavis Tavze gamarjvebuli.

    zafxulis yvavils sazafxulo moaqvs surneli,

    Tumca dro aWknobs da mudmivad rodi alaRebs,

    magram Tu seni Seeyara ganukurneli,

    yvavilebs varCevT sarevela mindvris balaxebs.

    da Tumca isev sikekluces Cemobs sneuli,

    dampal zambaxebs sjobs WinWari Semoseuli.

  • 48

    95.

    Tumc alamazeb Sens codvian znes da qmedebas,

    Tumca mSvenebac garegnulad grCeba ucvleli,

    codva yoveli samarcxvino laqad gedeba,

    radganac Wias ver gauZlebs vardis furceli.

    Sens gasaWorad zogjer Tavs rom gamoideben,

    Senve maqebrad gardiqceva Seni mZraxveli,

    da uneburad yvela mReris Sens sadidebels,

    vinmem SemTxveviT Tu axsena Seni saxeli.

    da daebeda silamazes codvis tareba,

    sasaxled Sen rom agirCia mankierebam,

    magram veravin igrZno Seni gadagvareba,

    radgan mSvenebis SemxedvareT bangi ereva.

    ar gaTamamde, gijobs CemTvis yuris dagdeba:

    udierobiT ubasresi xmalic blagvdeba.

    96.

    zogierTebi siymawviles giTvlian codvad,

    sxvebma ki mTeli Seni yofa codvad dasaxes,

    da bolos mainc Senda qebad iwyeben bodvas,

    radgan, macduro, Rirsebebad codvebs asaReb.

    dedoflis TiTze riyis kenWic almasad brwyinavs,

    codvebi laqad Senc verasdros ver mogedeba,

    codvas dRevandels, anda urcxvad Cadenils winaT,

    bolos xom mainc daerqmeva qvelmoqmedeba.

    o, ramden batkans Seiwiravs cbieri mgeli,

    sxeuli misi batknis qurqSi Tu gaimarTa,

    cxovrebis gzaze Senc ramdeni zvaraki gelis,

    Seni mSvenebis jadoqrobas Tuki mimarTav.

    ecade, Tavi Seikavo amden avidan,

    radgan, Zvirfaso, Sens dacemas me ver avitan.

  • 49

    97.

    o, maSin TiTqos susxiani idga zamTari,

    radgan uSenod zamTarsa hgavs Cemi cxovreba,

    yvelgan sicive, sibnele da yvelgan avdari,

    yvelgan dekembris siSiSvle da gamaTxovreba.

    es iyo maSin, roca daWkna turfa zafxuli,

    da Semodgomas daxunZluli xeTa rtoebiT

    dahqonda tvirTi, gazafxulis mziT Casaxuli,

    viT qvrivis saSos tvirTi qmrisgan danatovebi.

    idga es uxvi mosavali, magram buneba

    daoblebuli iyo TiTqos da gaqurduli,

    Sen Tu ara xar, gazafxulis mzec ibureba,

    Sen Tu ara xar, aRar ismis frinvelT JRurtuli.

    an Tu moismis, simRera hgavs sevdas da wuxils

    da TrTian, zamTris siaxloviT, foTlebi ruxi.

    98.

    uSenod viyav, ros gvestumra ciT gazafxuli,

    roca aprilma moixura siWrele ferTa,

    amRerda miwa, zamTris susxiT gadazafruli.

    mZime kronosic aTamaSda aprilTan erTad.

    surnelSi Tvlemdnen yvavilebi gadaburduli,

    ar mizidavda maT sakrefad xatula farCa,

    Tumca Citebic ayruebdnen miwas JRurtuliT,

    sagazafxulo striqonebi uTqmeli damrCa.

    aRar mxiblavda silamaze TeTr zambaxebis,

    leqsiT ver vaqe mewamuli vardis Tasebi,

    me uSenobas ver mivsebdnen mwvane baRebi

    da yvavilebi Seni SuqiT nalamazebi..

    CemTvis zamTari idga mainc susxiT da sevdiT,

    da viT Sens aCrdils, me gazafxuls mindvrebSi vsdevdi.

  • 50

    99.

    dRes qurdobaze daviWire yvavili bevri:

    iam surnelad Cemi satrfos sunTqva isesxa,

    zambaxsac misTvis mouparavs xelebis feri,

    mklavni aseTi naTal mxrebze aba vis esxa?

    waurTmeviaT mijnurisTvis Tmebis siSavec,

    dganan vardebi sircxvilisgan wiTlad damwvrebi,

    sxva yvavilebmac yaCaRoba ver moiSales

    da zogma yeli gagiZarcva, zogma Rawvebi.

    sunTqvas mawvdian surnelebad damdnars, iebi,

    zogma siTeTre mogtaca da zogma siwiTle.

    magram Sens gamo Sesevian vardebs Wiebi

    da gadaxruli yvavilnari sulsac simwriT levs.

    sxva yvavilebic gadaSlilan keTilSobilad,

    magram Sens mimarT mainc yvela qurdi yofila.

    100.

    sada xar, muzav, amdeni xniT ram dagamunja,

    ratom dastove umRerali Seni saxate?!

    vaiTu namdvil trfialebas igdeb abuCad,

    da vinme uRirss gatacebiT Senc SehRaRadeb!

    dabrundi muzav, codviani Tavi daxare,

    xotba Seasxi Seni satrfos qalur qalobas,

    mas ugalobe Seni niWis nergs vinc axarebs,

    mas ugalobe, visac esmis Seni galoba!

    maSin aRsdeqi, ros sanatrel saxes daxedav!

    da im saxeze naoWebi mogeCveneba!

    drois saxnisma mis Rawvebze Tu iTavxeda,

    mrisxane leqsiT miusaje dros SeCveneba!

    satrfos didebas Rirseulad Tuki galeqsav,

    dro modrekili, Tavis daSnas veRar galesavs!

  • 51

    101.

    zarmaco muzav! ratom dgaxar dRes ganridebiT,

    rad aRar aqeb satrfos leqsiT, keTilSobiliT?!

    is gvirgvinia mSvenebis da WeSmaritebis,

    misi wyalobiT Senc odesRac gaxdi cnobili.

    vin icis iqneb Segacdines Senma azrebma:

    rom gandidebas ver akadreb ucxo qmnilebas,

    rom silamazes aras argebs Selamazeba

    da rom srulyofa ar sWirdeba srulyofilebas.

    ara! Sen satrfo ar dastovo daudafnavi!

    leqsis Rarada Camohkide axal mZivebad!

    rom win verasdros ver aRudges misi saflavi,

    misi mSvenebis da sicocxlis gaxangrZlivebas.

    maSin dRevandels drois Jangi ver moereva

    da ukvdavebas daimkvidrebs mSveniereba.

    102.

    me Zlier miyvars, magram grZnobas ar gamovaCen,

    radgan trfiali unda iyos mudam faruli,

    maSin mijnuri siyvaruliT aris movaWre,

    Tu xalxs mouTxro Tavis grZnoba da siyvaruli.

    vardobisTveSi siyvaruli gvqonda axali.

    axla grZnobebi leqsSi veRar saTuTdebian,

    vardobisTveSi zecas swvdeba mgosnis Zaxili,

    Semodgomaze bulbulebic dadumdebian.

    Semodgomaze bulbulebi Rames toveben.

    TumcaRa zeca varskvlavebiT isev kiafobs,

    velur musikiT iRlebian xeTa rtoebi

    da bulbuls ar surs, rom simRera gaaiafos.

    mec bulbuliviT damunjeba vracxe wyalobad,

    rom arasodes mogawyinos Cemma galobam.

  • 52

    103.

    dadumebula Cemi muza odes mRelvare,

    Sens sadideblad sityva ar aqvs amosarCevi,

    radgan SiSvelic Seni suli ise elvarebs,

    rom samoselad ar sWirdeba leqsis farCebi.

    ar gamamtyuno, Tuki xotbiT aRar gawuxeb,

    sarkes Caxede da mixvdebi maSin raca xar,

    Seni mSveneba STagonebas adebs marwuxebs,

    Clungi leqsi ki rom Segbedo, yvela damZraxavs.

    swored amitom vmunjdebi da vTavazianob,

    ra movigono ubadrukma Seni saqebi?!

    rogor Sevcodo, leqsiT rogor davaziano

    eg Seni saxe RvTaebrivad naqandakebi?

    leqsma ver giqos eg nakvTebi waruSlelebi,

    Sens sarkeSia WeSmariti xotba mSvenebis.

    104.

    Zvirfaso, CemTvis Seni saxe rogor daWkneba,

    iseTive xar, rogorc winaT myavdi naxuli,

    mas Semdeg sami susxiani zamTris klanWebma

    tyeebs waarTves siamaye sami zafxulis.

    sam vardobisTves waeyara foTlebi ruxi,

    sami aprilis silamazes da surnelebas

    cecxlad moedo sam ivnisis sicxe da buRi,

    daWkna yoveli, ar damWknara Seni mSveneba.

    rogorc isari saaTisa, mSvenierebac

    miipareba da ar rCeba mas nakvalevi,

    iqneba daWkna eg siturfec nairfereba,

    me ki, ugunurs, matyueben Cemi Tvalebi?!

    yoveli Wkneba, rac mSvenebiT modis Cvenamde,

    magram siturfe mWknari iyo Sens gaCenamde.

  • 53

    105.

    albaT Tqvens TvalSi me viqcevi marTla warmarTebr,

    albaT damwamebT satrfos kerpad gamocxadebas,

    radgan am qveynad bedi Cemi ase warvmarTe:

    erT saxels vumRer, erTs vuwodeb saloc xatebas.

    mijnuri Cemi keTilia aw da maradis,

    ar icvleba da meryeoba arca Seferis,

    radgan cTuneba cvlilebisa acda marad dids,

    masze namReri Cemi leqsic darCa erTferi.

    natifi, qveli, gulmarTali, _ vambobdi guSin,

    natifi, qveli, gulmarTali, _ vityvi maradJams,

    es sami sityva CamebeWda anTebul gulSi,

    da leqsic Cemi am sam mcnebas udgas darajad!

    TiTo sikeTes aRmovuCenT aTas maxlobels,

    magram vis axsovs samiv madli erTSi saxlobdes?!

    106.

    mematiane roca miTxrobs warsul ocnebas,

    roca gardasul silamazes vxedav zmanebiT,

    roca vkiTxulob, rogor aqes winaT mgosnebma

    raindebi da lamazmani banovanebi,

    maSin vrwmundebi, winapari Sen dageZebda,

    Sen ggulisxmobda, roca aqo lalis bageni,

    Seni didebis Zala mxolod imaT SeswevdaT,

    isini iyvnen mag mSvenebis moqandakeni.

    maTi winaswarmetyveleba qveynad ganTqmula,

    Senma xotbamac win aRuswro Sens dabadebas.

    sagalobeli Seni Rirsi mainc ar Tqmula,

    radgan bundovnad Canda SoriT Seni xateba.

    Cven bedi gvergo, RvTaebao, viciT vina xar,

    magram striqoni, Seni Rirsi, ver mogvinaxavs.

  • 54

    107.

    ver metyvis SiSi, verc samyaros suli maradi,

    ragind icodes momavali drois gza_kvali,

    ra xani darCa Cems siyvaruls kubos karamdi,

    rodis momiklavs trfialebas Jami mzakvari.

    mTvaremac icis, rom weraa Savi Crdilisa,

    ukve misnebic dascinian Tavis misnobas,

    isev mSvidobas umRers toti zeTisxilisa,

    isev imediT Seicvala dRes umiznoba.

    vici, sikvdili verasodes ver gamaCumebs

    ar moakldeba Cems siyvaruls namis pkureba,

    da ukvdavebas Cemi leqsi SeminarCunebs.

    uvic tomebs ki, vici, eliT ganadgureba.

    roca tiranTa saflavebi gadixavseba,

    Zeglad darCeba Cems leqsebSi Seni arseba.

    108.

    gonebav, nuTu kidev rames gamonaxavdi,

    raic ar uTqvamT aRzevebul leqsis striqonebs,

    amao aris siyvarulis Zveli RaRadi,

    radgan Sens qebad axals veras gamovigoneb.

    yvela siZvele, megobaro, rodi Zveldeba,

    amitom locvad vimeoreb kubos karamdis,

    rom uSenoba, viT pirvel dRes, kvlav miZneldeba,

    rom Sen Cemi xar da me Seni aw da maradis.

    maradiuli siyvaruli ar iJangeba,

    ar imtvereba awyvetili drois TareSiT,

    da Tu sibere aacila trfobas gangebam,

    TviTon sibere gaxda misi pirisfareSi.

    Tumc Cemi grZnoba garegnulad gavda wvalebas,

    ver eRirseba dro trfialis gardacvalebas.

  • 55

    109.

    gemudarebi, orguloba ar damabralo,

    ar daijero, ganSorebam grZnoba gasrisa,

    ar daiviwyo, rom odesRac guli sabralo

    Sensave mkerdSi Sevinaxe, Sengan wasvlisas.

    Seni mkerdia Cemi grZnobis TavSesafari,

    Sin dabruneba icis, Turme, CemisTanamac,

    Senze ocnebiT moviare qveynad mTa-bari,

    magram codvebis gansabani wyalic Tana maqvs.

    ar dagimalav, mec sxvebiviT lxenas daveZeb,

    da axlac SenTan ucodveli rodi movedi,

    magram arasdros daijero _ ise davece,

    gadaviviwyo Seni sulis sveti cxoveli.

    Sens ukeTesi ra SemeZlo qveynad menaxa,

    am unapiro samyaroSi mxolod Sena xar.

    110.

    vaglax, rom marTlac sad ara var nawanwalebi,

    xan lazRandara da masxara viyav sawyali,

    vflange simdidre, SeZenili didis wvalebiT

    da Zveli grZnoba axal trfobiT Sevuracxvyavi.

    WeSmariteba ar miyvarda Smagbunebians,

    WeSmariteba ar mindoda naTlad menaxa,

    magram guls isev siWabuke dabrunebia

    da ukve vici, Cemi satrfo mxolod Sena xar.

    ukve dasrulda Cemi gzebi saxetialo,

    aRar daveZeb trfialebas gauTaveblad,

    veras damakleb cTunebaTa maxev, tialo,

    radgan vipove siyvarulis wminda RvTaeba.

    kargo, Seni var, Seismine Cemi mudara,

    Seni naTali mkerdi minda navsayudarad.

  • 56

    111.

    Cemi ki ara, bedisweris bralia mxolod,

    am cxovrebaSi samarcxvino rac ki mqonia,

    veRar gavuge wuTisofels Tavi da bolo,

    da maTxovrobac saTakilo aRar mgonia.

    radgan viT mRebavs saRebavi, xelze wasmuli,

    laqad macxia samarcxvino namoRvawari,

    gTxov, Semicodo Serisxuli da daRdasmuli,

    aRmadgenino dangreuli sulis taZari.

    mec dagimtkiceb avadmyofis mowadinebas,

    vficav, simware wamlebisa ar SemaSinebs,

    Sxamsac miviReb, Senma nebam Tuki ineba,

    oRond senisgan ganikurnos suli maSinve.

    ara, ar ginda, wamals ar gTxov Zvirfas megobars,

    Semibrale da mkurnalobad esec meyofa.

    112.

    sikeTiT savse Seni trfoba malamod meqca,

    moSuSda suli daSanTuli ciliswamebiT,

    saCrdilobeli Seni frTis qveS marguna zecam,

    rac undaT is Tqvan, aRarafriT ar vewamebi.

    Cemi cxovrebis mosamarTle mxolod Sena xar,

    me Seni sityviT an vixareb, anda viwvaleb;

    sxva ki veravin grZnobis abjars veRar Selaxavs,

    sxvebi mokvdnen da mec yvelasTvis gardavicvale.

    ukve arc ZalmiZs aRaravis azris gageba,

    ise davixSe yvelasaTvis smena gveluri,

    guls aRar xvdeba aRarc qeba, aRarc Zageba,

    yurs aRar esmis wuTisoflis xmebi veluri.

    ase mgonia, saukunod bedma Segvyara,

    yvela dainTqa da me da Sen SevrCiT qveyanas.

  • 57

    113.

    rac Sen dagtove, me gonebiT vWvret am qveyanas,

    Tvalebs ki bindi gadahkvriaT oxer-tialebs,

    Seni dakargviT ubedoba Semomeyara

    cxovrebis gzaze usinaTlod moxetiales.

    frinvelebisken Cemi guli aRar iswrafvis,

    mas aRar swvdeba yvavilebiT savse buneba,

    gonebis Tvali danavardobs elvis siswrafiT,

    magram ar ZaluZs danaxulis SenarCuneba.

    yvavi Tu mtredi, dRe Tu Rame, zRva Tu naZvebi,

    usinaTlobas erT arsebad Seukonia.

    da yvelaferSi meCveneba Seni Rawvebi

    da rasac vxedav, mxolod Seni saxe mgonia.

    savse var SeniT da es aris didi qoneba,

    ase matyuebs gulmarTali Cemi goneba.

    114.

    vin icis, iqneb marTla cdeba Cemi goneba

    da Seuyvarda pirferoba, _ bangi mefeTa,

    an Tvali tyuis, Sens mSvenebas rom emoneba,

    radgan trfialiT jadoqroba ergo sve-bedad,

    misTvis urCxulni aRar Canan ukve mxecebad,

    gadaqceulan unatifes qerubinebad,

    simaxinjesac silamaze gadaecema,

    Tuki Tvalebis jadoqrobam ase ineba.

    Tvali pirferobs aTas xerxis gamogonebiT,

    da goneba ki mis sawamlavs iRebs mefurad,

    Tvals ar eSleba gemovneba Cemi gonebis

    da siyvarulis Sxams awodebs uwindeburad.

    magram am codvas ar miviCnev gasakvirvelad,

    radgan sawamlavs TviTon Tvali Sesvams pirvelad.

  • 58

    115.

    Turme vtyuodi Cemi leqsi rom gimReroda,

    TiTqos da Cemi trfialeba mwvervals avida,

    ise miyvardi, rom me marTla ara mjeroda,

    Tu siyvaruli dasawyebi mqonda Tavidan.

    dro, aTasgvari SemTxvevebiT danatvirTebi

    Secvlis yvelafers, _ aRTqmasa Tu mefis brZanebas,

    mSvenebis ferebs gadarecxen drois zvirTebi,

    Seesevian uryev sulebs velur Zalebad.

    da mec mafrTxobda wuTisoflis ukuRmarToba,

    veRar vbedavdi meTqva: `trfoba camde avides!~

    me dRevandeli siyvarulis fiqri marTobda

    da arasodes vendobodi dilas xvalindels.

    Turme trfiali, rogorc balRi izrdeba gulSi,

    me ki mozardi mowifulad CavTvale guSin.

    116.

    moyvarul gulebs SeuRleba ar ekrZaleba,

    da mainc grZnobas ar daarqvaT trfobis saxeli,

    Tuki iolad ahyva yvela fericvalebas,

    Tuki dasCemda meryeoba argasamxeli.

    radgan trfiali aRmarTula Suquris msgavsad,

    grigalic ver spobs, Tumc walekvas bevrjer dapirda,

    aRrialebul stiqionSi moxvedril navsac

    trfobis varskvlavi miacilebs myudro napirTan.

    takimasxarad ver gaixdis siyvaruls Jami,

    is mxolod Rawvebs CamoRvenTavs damWknar vardebad,

    yvelafers celavs JamTasrbolis yoveli wami,

    siyvaruli ki arasodes dasamardeba.

    magram Tu vcdebi, Tu matyuebs Cemi ocneba,

    verc mijnurebad gavCenilvarT, verca mgosnebad.

  • 59

    117.

    sTqvi, rom Zunwi var siyvarulSi Seni msaxuri,

    ver davafase, Seni grZnoba rasac mavalebs,

    Tumca trfiali me gulSi maqvs Semonaxuli,

    mitovebuli damrCa Seni Cumi savane.

    sxvebTan vlaRob da sxva mxareSi ras ar vedebi,

    Seni mijnuri sxva grZnobisken miveqanebi,

    Sengan wasuli aRma-daRma davexetebi

    da qarebs vande Cemi sulis ialqanebi.

    aRviraxsnili Cemi guli minda dalaxvro,

    Cemi codvebi SeaCveno, Cemo imedo,

    warbi Sehkari, oRond zizRi ar damanaxo,

    siZulvilisTvis arasodes ar gamimeto.

    gaxsovdes, grZnobam maiZula gzidan acdena

    da gRalatobdi Seni grZnobis gamosacdelad.

    118.

    sanelebelsac xSirad vxmarobT gaorkecebiT

    da gvixaria, Tu sicxarem mada mogvgvara,

    Tu moviwamleT, imav wuTSi wamals vecemiT,

    Tumc mowamlulebs misi Sxami gvwamlavs orgvarad.

    `Senc mogbezrdao trfobis sitkbo~ TiTqos Camesma,

    da mec Sxams veZeb sakuTari Tavis jalaTi,

    ujanmrTelesma, umxnevesma, ujansaResma,

    avadmyofoba davibrale ZalisZalaTi.

    ar mapatia siyvarulma Cemi mzakvroba,

    avadmyofobas gadamyara marTla saSinels,

    sxeulis moSlac SevigrZen da sulis Caqrobac,

    SeSinebuli namdvil wamlebs veci maSinve.

    magram cxovrebam erTi mware sibrZne gamando:

    wamalic mwamlavs, radgan SeniT marTla vavadob.

  • 60

    119.

    sirinozebis Sxamiani cremli Semisvams,

    guls jojoxeTis sawamlavi esadageba,

    SiSi mipyrobda Tu imedi gadarCenisa,

    sadac mogebas movelodi, damxvda wageba.

    ros netarebiT cad avfrindi codvil miwidan,

    o, ramden codvas Cavdiodi daurcxveneli,

    da Tvalni Cemni budeTagan gadmomicvivda

    Cemi cxovrebis am giJuri cieb-cxelebiT.

    o, borotebav, sasikeTo Zalac gqonia.

    mSveniereba mwuxarebiT ufro mSvendeba,

    Turme trfialic, dangreuli roca gvgonia,

    mkvdreTiT aRdgeba da arasdros gadaSendeba.

    mec mwuxarebam Tu matara codvil yaribad,

    ganZiT amavso, gana marTla gamaRariba.

    120.

    dRes mixaria, rom odesRac ase mawvale,

    rom mec momixda kaeSanis axlos gacnoba,

    dRes me vaSaveb da amitom Tavs ganacvaleb, _

    radgan, Zvirfaso, ar viCemeb rkinis kacobas.

    Tu dRes Cems gamo Senc Cemebri Segxvda wvaleba,

    Tuki namdvili jojoxeTi Senc gamocade,

    maSin me unda vumadlode iRbals, cvalebads

    da guSin Sengan gulnatkeni, unda glocavde.

    rodesac Cemi tanjvis Rame momagondeba,

    is mogoneba minda isev cremlma danamos!

    Seni alersiT gayuCdeba Cemi godeba

    da mec daWrili sulisaTvis mogcem malamos!

    oriv vewameT da guls ukve guli endoba,

    Senc, Cemgan ukve Sendobilma, miTxar Sendoba.

  • 61

    121.

    sjobia marTla aramzada iyo namdvili,

    vidre tyuilad aramzadas xalxma gadaros.

    bednierebac aRar aris maSin advili,

    Tu es cxovreba sxvis Wkuaze unda ataro.

    ratom Semiqes awyvetili vneba damnTqmeli,

    sxvaTa azrebi ratom unda gaxdnen saCveno?

    TviTon codvilebs Cems codvebze ra aqvT saTqmeli,

    an rad cdiloben TeTri Savad rom momaCvenon?!

    me igive var da vinc madebs mZime braldebas,

    mxolod Tavs amxels, me ki vrCebi uzianebi,

    suliT mdablebis Tavdasxma ki malimaldeba

    da msajuloben Tavad suliT kuzianebi.

    pativayrilebs surT pativi sxvasac ahyaron

    da mogaCvenon es qveyana codvilT samyarod.

    122.

    Sens saCuqarze gadavwyvite xelis aReba

    da suraTs Sensas dagibruneb Tavazianad,

    usuraTodac cocxlobs CemSi Seni saxeba,

    samaradisod, ukvdavebis Tanaziarad.

    icocxleb, vidre Cemi mzec ar Caesveneba,

    es Cemi guli dagidgeba amis Tavdebad.

    da mxolod maSin, ros movkvdebi, Seni xsenebac

    ararsebobis saufloSi dabinavdeba.

    Seni xateba gonebaSi ZegliviT davdgi,

    usuraTodac kargad vici CemTvis vina xar,

    Sen CemSi saxlob da amaze usafrTxo adgils

    versad, veravin, verasodes ver moginaxavs.

    gibruneb suraTs, anda satrfod ratom gsaxavdi,

    Sens gaxsenebas Tu sWirdeba sxvisi naxati?!

  • 62

    123.

    ara, dro-Jamo, ver Semicvli mainc bunebas,

    ragind aSeno cadawvdili piramidebi,

    me arasodes gamakvirvebs maTi yureba,

    eg axleburi gardasaxva Zveli didebis,

    radgan moklea warmavali wuTisofeli,

    Sen ZvelmanebiT mogvayare TvalSi nacari,

    Tavi gvgonia ama qveynad yovlis mSobeli,

    Cvenad CavTvaleT warsul drois namoRvawaric.

    mainc fuWia Seni Zala goliaTuri,

    arc dRevandeli maocebs da arc guSindeli,

    awmyoc tyuis da Seni sityvac folianturi,

    amitom, droo, Sens Wenebas ar vuSindebi.

    ginda icode Cemi sulis amoZaxili?

    Cems erTgulebas ver Searyevs Seni maxvili.

    124.

    samefo karze ar Sobila Cemi trfiali,

    amitom Jami mis bed-iRbals veRar ganagebs,

    verc yvaviliviT gaaxarebs bedistriali,

    verc sarevela balaxiviT gaaCanagebs.

    Cems siyvarulTan ra xeli aqvs macdur bunebas,

    SemTxveviT xom ar gaCenila trfobis naTeli,

    arc siRaribe akvirvebs da arc fufuneba,

    verafers aklebs JamTasrbolis korianteli.

    yvela mTavrobam mis winaSe Tavi daxaros,

    samefos Zala dRes rom brwyinavs, qreba maSinve,

    calke simagred aRmarTula trfobis samyaro,

    arc mzes Txoulobs, arc niaRvris zaTqi aSinebs.

    aramzadebo, albaT, Tqvenc ki damerwmunebiT,

    vinac sicocxle gaatareT codva-cdunebiT.

  • 63

    125.

    baldaxinebis moyvaruli sulac ara var,

    garegan pativs ver miviCnev Rirsad pativis,

    ukvdavebisTvis ostaturad ar vyri balavars, _

    is ukvdavebac mokvdavia TviT ostativiT.

    gakotrebula gandidebis yvela msurveli,

    ar Sergebia netareba dafnis maZebars,

    damtkbar wumpeze vinc gacvala miwis surneli,

    is uZvirfases atlasebsac dafleTs ZaZebad.

    me ki Sens gulSi damayene morCil msaxurad,

    ar icotavo Cemi mcire Semonawiri,

    alali guliT siyvarulis frTebs mogaxurav,

    rom mudam darCe ganuyoflad Cemi nawili.

    ganved macduro! Tumc arvis aqvs Zala Sendeni,

    suls amboxebuls galiaSi veRar Sedeni!

    126.

    Cemo biWunav, jer Seni gza kidev vrcelia.

    magram saaTi rom giWiravs, yvelas celia.

    dros wesada aqvs Cveni WknobiT Seni gafurCqvna,

    dro erTdroulad gvaxarebs da gvigdebs abuCad.

    dro spobs yvelafers, magram axla cdilobs buneba

    Seni ganvlili drois ukan Semobrunebas.

    bunebas unda Tavis kvali dros daaCinos,

    win aRudges da daberebas gadagarCinos.

    Tumca sikeTis meti misgan ara ginaxavs,

    mainc ufrTxildi, samudamod ver Seginaxavs.

    dagvianebiT, magram mova, rogorc saxadi,

    da gaduxdeli ar dagrCeba gadasaxadi.

    127.

  • 64

    winaT Savgvremans mSvenieri arsad ar erqva,

    arvin etrfoda, rac bunebam Savad daqarga,

    axla saRdeba margalitad CvenSi mdare qva,

    da silamazem winandeli fasi dakarga.

    aRar aclian dRes bunebas didostatobas,

    ferumariliT simaxinje yvelam dafara,

    Tavis saydari silamazem TviTon dastova,

    da ucxo mxares gadixvewa miusafarad.

    satrfos Sav Tvalebs mec Sevcqeri dRes gatacebiT,

    feri glovisa alamazebs Tvalebs ucodvels,

    albaT imitom mouxuravT Savi ZaZebi,

    rom simaxinjes mSveneba da eSxi uwodes.

    magram ZaZebi ise SveniT satrfos Sav Tvalebs,

    rom Savi feri silamazis ferad CaTvales.

    128.

    Tavad musikav, rogor gvatkbob musikis dakvriT,

    albaT daloca es sakravi TviTon gangebam,

    ros klaviSebze mag TiTebis niavi dahqris,

    maSin simebic irxevian netar hangebad.

    Sen dagikocnes klaviSebma Tlili TiTebi

    da bages Cemsas Savi Suris ali edeba:

    Seni amboris monatruli, eWviT vinTebi,

    rodesac vumzer xis naWrebis gaTavxedebas.

    mec klaviSebad gardasaxvis Jini mabodebs,

    arseba Cemi rom bednier sakravs vadaro,

    minda vemgvano moxtunave, gamxmar nafotebs,

    rom eg TiTebi tanze JrJolad gadamataro.

    magram radganac xelze kocniT sxvani codaven,

    me, ubeduri, Sens bagesac ar vicotaveb!

    129.

  • 65

    vneba avxorci iwvevs grZnobis gamoxunebas,

    is urcxvad flangavs da amWlevebs sulis didebas,

    radganac ase mzakvrulia misi buneba,

    albaT veluri arc mkvlelobas daerideba.

    rodesac vneba dacxreba da daiRvenTeba,

    stovebs zizRian mogonebas, rogorc samduravs,

    mere ki isev sulSi iwyebs alis SenTebas,

    rogorc ankesi mogdebuli muxanaTurad.

    aRzevebuli gongadasuls daedareba,

    dadevnebuli msxverplze JiniT daufar