song hanh phuc - chet binh an - duc dat lai lat ma

8/3/2019 Song Hanh Phuc - Chet Binh an - Duc Dat Lai Lat Ma

1/113

SNG HNH PHC - CHT BNH ANThe Joy of Living - Dying in Peace

t Lai Lt Ma th 14

Dch: Chn Huyn---o0o---Ngun

http://thuvienhoasen.orgChuyn sang ebook 26-7-2009

Ngi thc hin : Nam Thin [email protected] Audio Ti Website http://www.phatphaponline.org

Mc LcLI NGI DCHCHNG M U

1.- BN TM THANH TNH2.- HC THEO BT THCH CA3.- THC HNH THEO GIO PHP4.- TU TP KHNG D5.- HNH PHC - KH AU U DO CHNH TA6.- HNH PHC DO LNG T BI7.- BN CHT CA TM8.- NIT BN TRONG TM9.- CUC I QU GI

CHNG I - TM TNH GIC1.- THC S NGH NGI2.- T BI V TR TU3.- T DIU 4.- CON NG DIT KH5.- NUI DNG TM BNH NG6.- CHO V NHN7.- TM TNH GIC K DIU

CHNG 2 - CHT BNH AN1.- SNG C NGHA2.- SA SON CHO CI CHT: THC TP CHNH NIM3.- SAU KHI CHT4.- QUN TNG V CI CHT5.- NG TI NGY MAI6.- CI CHT TI BT NG
http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Sanh%20Tu/Song%20Hanh%20Phuc%20Chet%20Binh%20An%20-%20Dat%20Lai%20Lat%20Ma/http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Sanh%20Tu/Song%20Hanh%20Phuc%20Chet%20Binh%20An%20-%20Dat%20Lai%20Lat%20Ma/


2/113

7.- NGHIP THIN L BN DUY NHT8.- TIN TRNH CHT9.- HNH L MANG THEO KHI CHT

CHNG 3 - SNG C NGHA1.- CHUYN HA TM THC

2.- BT U NGAY3.- THIN NGHIP V C NGHIPCHNG TH 4 - CUC SNG TNH THC

1.- K TH L AI?2.- IU PHC TM3.- TM CHNH NIM4.- THN VAY MN5.- NGHA CUC I6.- TA V NGI KHNG KHC

CHNG 5 - NHN NHC1.- V SAO SN HN?

2.- LO PHIN KHNG PHI L GII PHP3.- CHUYN HA TM4.- TU CHUYN NGHIP5.- CI DANH HUYN O6- THC TP HNH NHN NHC

CHNG 6 - TINH TN1.- VT THNG TNH LI BING2.- TIN MNH V TIN PHT PHP3.- MT TIN THN CA BT4.- VT THNG PHIN NO5.- T TIN V TINH TN6.- NUI DNG NIM VUI

CHNG 7 - HNH TR CA THIN GI1.- CI VNG DANH LI CONG CONG2.- TA DI TA TM NI VNG V3.- MT MNG V HAM MUN4.- NHT TM QUN TNG5.- NGI VI TA TUY HAI M MT6.- C NHN HAY CHNG SANH QUAN TRNG7.- LNG T BI V LNG

CHNG 8 - TR TU1.- HIU BIT V V NG2.- CHUYN M SANG NG3.- BN PHP N4.- TI NGUYN GIP I

---o0o---


3/113

LI NGI DCH

Khi no c duyn gp li c t Lai Lt Ma th 14, Chn Huyn s linht tm nh l cm t v ha thn ca B Tt Qun Th m theo nghi thcTy Tng: l phc xung cho tt c thn mng nm st trn mt t, thtlu. Tuy khng phi l hc tr trc tip theo truyn thng Pht gio ca ngi,nhng qua ba cun sch dch thut. Chn Huyn hc hi c nhiuiu tht ng knh qu, hn tt c nhng ht kim cng ln ca th gian.

c t Lai Lt Ma cng nh qu thy Thanh T v Nht Hnh, hai v thyChn Huyn may mn c trc tip hc hi, l nhng bc minh s canhn loi trong th k 20 v nhiu th k sau ny na. Chn Huyn xin xiu nh l ba v. n c v cng tn ca ba v li cho th gii hin tiv cho cc th h tng lai thc s khng th ngh bn. Con tht may mn

v cng trong kip ny c theo hc vi qu ngi. Nu tm con cn chtcha nhng v minh, phin trc, th l do nghip d nng n khin chos chuyn ha tm con cn qu yu. Nhng gio php m qu Thy gingdy, bng ngn t hay bng chnh cuc i ca qu ngi, u rt su xa,mnh mng m thc tin v cng... Con hy vng trong nhiu kip na, cons hnh tr tinh tn hn trn con ng gii thot.

Do nhiu thin duyn, nht l nhng hng dn, khuyn khch t anh ChnVn m Chn Huyn c th dch c ba cun sch ca c t Lai LtMa th 14. Cun u tin l "T do trong lu y" hay t truyn ca ngi,

k chuyn t lc ngi mi c cng nhn l ha thn ca t Lai Lt Math 13, cho ti ngy sch c nh xut bn Harper n hnh bng ting Anhvi ta "Freedom in Exile". Ha s V nh ct cng lin lc vi nhxut bn quen thuc ca ng xin php cho Vn Ngh in sch dch ln unm 1993 v ti bn ba ln ngay sau . Cun th nh, Chn Huyn cngc nh xut bn Parallax cho php dch, xut bn nm 1996. l nhng

bi ghi li cuc hi lun gia c t Lai Lt Ma vi cc tm l gia Hoa Knm 1989 ti New Port, California; mt cuc hi lun quan trng m ucho nhiu i thoi v cm thng gia cc khoa hc gia u M v truyn

thng tu tp chuyn ha ca Pht gio. Cun sch "World in Harmony" c dch l "Th gii ho ng" cng do nh Vn Ngh n hnh. ChnHuyn rt tri n ng V Thng Tit, gim c nh Vn Ngh, trng coivic in n v pht hnh hai cun sch trn vi rt nhiu lng thng.

Cun sch ny do hi Pht Hc Lng Cy Phong (Canada) xut bn, vi sph gip pht hnh ca nh Vn Ngh. Cc bn trong nhm thin Lu


4/113

Chuyn (Toronro), cc nhm thin tp vng Nam California: N Hng, PhpVn, Khm Hng, Thin Tnh, Tam Ha v Anh o, cng nhiu thn hucc ni khc gp cng c bng cch t mua trc mt s sch. ChnHuyn rt sung sng trc nhng h tr tch cc ca qu bn. Chn Huynring mnh xin thnh khn nhn li nu trong bn dch c an no khngsng sa hoc sai lm. c mong qu v c gi cao minh vui lng ch imv sa cha cho.

Cng theo ngh ca Ban X Hi Lng Cy Phong, s tin bn sch d rasau khi tr n ph v bu ph gi sch, tt c s c dng gip ccchng trnh gio dc tr em ngho v tht hc ti Vit Nam, trong ctrng Mu Gio Gia Mn.

Qu v c gi c xong cun sch v Sng Hnh Phc - Cht Bnh An ny,

chc chn mi ngi s rt ta c t nhiu iu hu ch. Chng ta ai cngsng v ai cng s cht, mi ngi phi t tm ly phng cch mnh cth sng Hnh Phc, cht Bnh An. Xin cu nguyn ch Bt v B tt gia hcho tt c chng ta, ai cng c tinh tn, vng vng trn con ng giithot.

Sen bp xin tng ngi,Mt v Bt tng lai.

Chn Huyn, knh

Foutain Valley, Thng 10-1999.

---o0o---

CHNG M U

Ti xin tng nhng bi ging ny cho nhng ngi khng c th gi hchi nhiu. Ti khng c g ni khc hn nhng chuyn ni trc y.Vy, xin qu v ng c sch ch c thm kin thc hay thm nhng tng mi, m nn c gng dng nhng iu ti gii thch chuyn ha tm

mnh. Nu ch nghe hoc c thi khng , qu v nn thc tp nhng ghc hi c, lun lun c gng p dng nhng iu vo cc sinh hottm linh. Nh vy gio php mi c ch li thc s.

Chnh Bt ni: "ng lm cc vic c, hy rn tu nhn tch c, lm iulnh v chuyn i ton din tm thc mnh". l gio php Nh Lai.Chng ta nn nghe theo li Bt dy v trong thm tm tt c chng ta, khng


5/113

ai mun b au kh, ngi no cng mun sng hnh phc. Kh au l ktqu ca nhng hnh ng sai lm v bt thin, trong khi hnh phc l ktqu ca nhng hnh thin tt p. Tuy nhin, mun b iu xu lm iutt, chng ta khng th ch thay i cch ni nng hoc hnh ng m chngta ch c th lm c chuyn ny bng cch chuyn ha tm ca mnh.

Trong i sng chng ta nn hnh ng mt cch thng minh, c mc chv phi bit coi cc mc tiu c th thc hin c chng. Trong truynthng tu hc Pht gio, mc tiu ca chng ti l t ti Nit bn tch tnh,ti qu v Bt. Loi ngi chng ta may mn c kh nng t ti cc mctiu ny. Qu v Gic ng m chng ta tm kim chnh l s t do nh vtthot c nhng vng tng thiu t tm t.

---o0o---

1.- BN TM THANH TNH

Bn cht ca tm vn d thanh tnh, nhng cm xc bt an lm kh chng tach l nhng lm ln nht thi.Tuy th, chng ta khng th loi b nhngcm th tiu cc bng cch ct bt mt s t bo trong b no. K thutgii phu ti tn nht ngy nay cng khng th lm c chuyn ny. Cchduy nht l chng ta phi chuyn ha c tm ca chng ta.

o Pht dy rng tm l nhn duyn chnh khin ta b lun hi. Nhng

cng chnh tm li l ci duyn ln nht gip ta thot vng sanh t. S giithot ny thc hin c khi ta kim sot c nhng ngh bt thin vpht huy c nhng t tng tch cc, hng thin. iu cn bit l cngvic chuyn i ny i hi s kin tr nhiu nm trng. Chng ta ngnn mong c kt qu tc thi. Hy ngh tng ti cc v thy ln trong qukh. Qu ngi chu rt nhiu gian kh trong vic thc chng tu tp. Cuci tu hnh ca Bt Thch Ca l tm gng ton thin nht cho chng ta.

V lng t bi i vi chng sanh, Bt Thch Ca ra i trc y hn 2500nm ti n . Ngi lt lng M l mt hong t. Ngay t khi cn nh,

ngi c nhiu hiu bit v t bi. Ngi hiu rng bn cht ca chng ta lai cng a sng hnh phc, khng ai mun b au kh. Kh au khng philc no cng do ngoi cnh a ti cho ta. Khng phi ch i km hoc bhn hn mi kh. Trong hai trng hp trn, chng ta c th t bo v,chng hn bng cch tch tr lng thc. Nhng nhng ni kh nh sanh,gi bnh cht l nhng ci kh lin h ti bn cht su xa ca dng i, thchng ta khng th gii quyt bng nhng iu kin ngoi bin c. Ngoi


6/113

ra chng ta cn c sn trong mnh mt ci tm khng thun ha, c th tipnhn mi vn rc ri. N cha ng nhiu t tng bt thin, tiu ccnh nghi ng, sn hn. Khi tm ta cn b nhng t tng tiu cc ny bavy, th d ta c qun o la l mc, thc phm tuyt ho n, chngcng khng gip ta gii quyt c vn .

Bt Thch Ca tm qun st nhng chuyn v qun tng v bncht ca chnh cuc i ngi. Thy mi ngi u kh, ngi cng bit rngchng ta s d kh v c ci tm v k lut. Ngi thy rng tm ta chy nhth hoang n ni nhiu m ta mt ng. i din vi ci tm cht chanhng au kh v kh khn ca con ngi, ngi dng tr tu tm xem

phi chng c mt phng cch no gip cho ngi ta thot c nhng khau ?

Bt cho rng cuc sng i vng gi trong cung in khng phi l phngcch thot kh m c th n cn l mt tr ngi na. Vy nn ngi t b htthy nhng tin nghi hong gia, k c lin h vi v con, sng cuc ica k khng nh. Trong vic tm o, ngi hc vi nhiu v thy, lng ngheh dy d. Ngi hc c t nhiu t cc v thy ny, nhng khng ai a rac con ng thot kh mt cch tuyt i. Ngi tu kh hnh rt nghimmt trong su nm. T b cuc i sung sng ca hong gia v tu kh hnhnhiu nm gip ngi c duyn pht trin tr tu trong khi thin qun. Ngidi gc cy B , ngi vt thot c tt c mi chng ngi v tc qu v Gic ng. Sau , ngi bt u ging dy, chuyn php lun,

cn c vo nhng kinh nghim v s thc chng ca chnh mnh.

---o0o---

2.- HC THEO BT THCH CA

Khi ni v Bt, chng ta khng ni ti mt con ngi c tnh thc ngayt khi ra i. Bt bt u ging y nh chng ta. Ngi l mt con ngi bnhthng nh chng ta, cng nhn thy ci kh ca sanh, lo, bnh, t. Ngicng c nhng t tng v cm th sng kh y nh chng ta. Nhng nh

vo ch tu luyn quyt tm v kin tr, ngi t c nhng qu v tnhthc a ti tnh trng ton gic.

Chng ta nn nhn ngi nh mt tm gng noi theo. Chng ta ra i vit cch mt con ngi t do v may mn. D phi chu t nhiu kh au,chng ta vn may mn c tr thng minh, c s tnh thc khng khc g ai.Chng ta li c nghe nhng li ging dy thm su ca Bt, v hn na


7/113

cn c kh nng hiu c Pht php. T thi Bt Thch Ca ti nay, ccPht t nhn Bt v cc t gii ca ngi nh nhng tin nhn ng noigng.

D chng ta sanh ra l mt con ngi bnh thng, chng ta cng nn rnli dng nhng duyn may qu bu ny trc khi cht thc chng phnno Pht php. Lm c vy, chng ta s khng cn s cht. Mt ngi tutp gii c th cht bnh an khng hi tic g, v ngi x dng ctim nng ca h. Tri li, lm ngi m chng ta khng mang c du ntch cc no vo trong tm thc, ch lu gi nhng g phin trc, th chngta lng ph i mnh. Gy au kh hay cht chc cho con ngi hay ccloi khc, ta ging nh loi qu ch chng ging ngi. Vy nn hy sngcho xng ng vi kip ngi, ng lm mt th ph hoi.

---o0o---3.- THC HNH THEO GIO PHP

Trn th gii c khi ngi ta nhn danh tn gio gy ra chin tranh.Chuyn ny xy ra khi chng ta coi tn gio l mt th nhn hiu ch khngthc hnh theo gio php ca tn gio . Tu tp phn tm linh l mt

phng cch gi gn k lut cho tm tr ta. Nu chng ta cho nhng ttng bt thin hng dn, khng bao gi chu gng sc chuyn ha chng;nu chng ta dng gio php lm cho t i tng trng hn, th gio php

c th tr thnh mm mng ca chin tranh. Tri li, nu chng ta thc tp chuyn ha tm mnh, th khng bao gi n s l nguyn nhn gy raxung t.

C nhiu ngi ch ni gio php trn mi li. Thay v dng gio php tr kh nhng t tng bt thin ca mnh, h li nm ly n nh mt thca ci m h l ch nhn. H dng gio php gy ra chin tranh hay thcy cc hot ng ph hoi khc. D l t theo o Pht, o n , oThin Cha, Do Thi gio hay Hi gio, chng ta khng nn hi lng ch vici danh hiu m thi. iu quan trng l ta bit rt ta ra nhng thng ip

c ging dy trong cc truyn thng tn gio khc nhau ny, chuyni tm thc v k lut ca chng ta. Ni tm li, l con Bt chng ta nnnoi gng Bt Thch Ca.

---o0o---


8/113

4.- TU TP KHNG D

i khi suy ngm trn cuc i Bt Thch Ca, ti cm thy mc c. D giophp ca ngi c ging dy theo nhiu trnh khc nhau, nhng Bttrong lch s r rng kh tu trong su nm lin. iu ny chng t rngtm ta khng th c chuyn i bng cch ch ng, sng thoi mi vhng th nhng tin nghi. N cng chng t ta ch c th t o sau mtthi gian di tu luyn kh khn. Tht khng d g t ti mt trnh tmlinh trong mt thi gian ngn hoc khi ta khng c gng. Ngay c Bt, ngi xng ra gio php m chng ta theo y, cng cn phi kh luyn nhth! Chng ta lm sao hy vng t c gic ng khi ta ch tu tp t nhiu van vui vi s thanh thn? Nu c chuyn cc bc i s thi xa, ta thyrng h kh cng qun tng v thin tp trong n mt. H khng dngcon ng tt no khc.

Nu chng ta thc tm quy y Bt, ta phi nhn vo ngi nh tm gng noi theo. Mun kh cng tu luyn cng phi bit tu nh th no, khng phic c gng kh cc l gic ng c. Trong o Bt, chng ta cn c nimtin v s tn ty, nht tm, nhng thm vo ta cng phi c tr tu sngsut na. D nhin ta c th t ti mt mc pht trin tinh thn no nhn lc v tn tm, nhng mun ti b gic, ta cn phi c tr tu.

c th nui dng nhng c tnh v pht trin nhng tnh thin csn, ta cn hiu l tr tu cng c nhiu trnh . iu quan trng l ta bit

ch tm ta vo mt i tng ng qun chiu. Mt ngi thng minh nukhng c c hi, th anh hay ch ta cng khng c c hi dng tr tu camnh cho mt i tng thch hp. Mun c s hiu bit ln, ta cn tmnhng c hi c th p dng gio php vo i sng. Vy nn Bt khngdy ta ch cn c lng tin vo Bt l . u tin, Bt dy v T Diu ricn c vo ngi ging dy theo nhiu trnh , a ra nhng phng cchkhc nhau cho i chng hc theo.

---o0o---

5.- HNH PHC - KH AU U DO CHNH TA

Kinh in do Bt ging dy c dch ra ting Ty Tng gm trn 108cun, chng t ngi ging dy rt nhiu. Nhiu kinh in cn cha c

phin dch ra ngn ng Ty Tng na. Hc o ng hong, ta s c lng tinv c tr tu. Ta nn c gng hc cho hiu v hnh tr nhng li Bt dy, tas pht trin c tr tu v lng t bi. Dn d ta s gi c k lut cho


9/113

tm mnh. Theo trit l Pht gio, chng ti khng tin rng mi s vt chnh thnh hay ch ng bi nhng yu t bn ngoi. Chng ti cng khngtin nhng s vt c nhn duyn bt bin. Chng ti cho l hnh phc hayau kh l do chnh mnh to ra. Tnh cht ca cc hnh nghip chng tilm ra ty thuc vo tnh trng ca tm thc mnh, ty tm c k lut haykhng m thi.

Kh khn v au kh ti t ci tm v k lut. Vy nn, hnh phc tht s ngay trong tay ta. Chng ta t gnh ly trch nhim, chng ta khng thmong i ngi khc mang ti cho ta hnh phc. Mun c hnh phc, tacn nhn bit nhng nguyn nhn to ra n, ri pht trin nhng ci duynny. Trong khi ta nhn din nhng nguyn nhn gy au kh, ri loi bchng i. Nu ta bit nn tp nhng g, nn b nhng g, th ta t nhin csung sng.

Cn nguyn ca au kh l v minh. V minh c ngha l quan nim sai lmv t ng. Tt c nhng kh au v lng chng ta gp u do quan nimsai lm ny. Vy nn khi ni rng Bt v lng t bi m loi tr mi t nim,c ngha l Bt do lng t bi lm li cho mun loi. Mun vy, ngi dynhiu gio php c trnh khc nhau ta thot c v minh v nhng ttng bt thin. Ai hc theo ngi, hiu c chnh kin v thc tp c ths thot c kh. Chng ta knh ngng Bt Thch Ca v ngi dy tanhng gio php thm diu nh th.

---o0o---

6.- HNH PHC DO LNG T BI

Bt l ni nng ta ng tin cy v ngi pht trin tm t bi v dng htcuc i ngi nui dng tm . Trong i sng bnh thng cng vy,ngi ng tin hay khng l ngi c lng t bi hay khng. Khi mt ngithiu lng t bi, th d h hc cao v thng minh, ta cng khng thch nngta vo h. Hc gii khng , iu cn bn ca con ngi bit gip ch kkhc chnh l lng t bi. Mt con gi c lng t bi hay c thin mun

lm iu tt lnh cho ngi khc, th ta c th yn tm tin vo h. c tnhquan trng nht ca Bt l lng t - l mun mang li lc ti cho munloi. V ngi pht trin c nhng tnh thin ni ngi, nn Bt c khnng gii thch v s quan trng ca nhng c tnh . V ngi thcchng c nn ta c th nng ta vo ngi.


10/113

Bt Thch Ca, v sng lp ra o Bt, l con ngi vng chi, ton thin, tac th nng ta vo ngi mt cch an ton. Nhng khng phi ch trngvo s ton thin ca ngi, ta cn phi thc tp theo gng Bt. Ta phi bitcch b nhng con ng bt thin i vo no thin. D khng c hchi trc tip vi ngi, nhng nu chng ta hiu bit t nhiu v nhng gio

php ny, th ta c th i u vi nhng kh khn v kh ly mt cchtt p hn.

C tng tng c hai ngi cng gp mt vn . Ty theo h hiu ohay khng m h s c nhng thi v phng cch khc nhau ng x.Thay v lm gim bt kh ly, ngi khng bit o li lm cho tnh trng

bt bt hn v gin hn, ghen t v.v... Con ngi c cht tnh thc v hiubit, s c tinh thn ng x ci m hn, thng thn hn. Vi cht t hiubit v Pht php v kinh nghim tu tp, d ta cha th chm dt mi kh

au, ta cng c th i din vi chng mt cch d chu ri. Nh vy, nhgio php m chng ta c li lc trong i sng hng ngy.

Cuc i v thng nh my ma thu. Sinh t ca mun loi c th coi nhnhng mn kch. Con ngi sinh ra, cht i no khc nhng vai tr cc nghs ng tung ra v trn sn khu. V s v thng m chng ta khngth c an bnh. Ngy nay hy bit mnh may mn c lm ngi. So snhvi sc vt v qu d trong a ngc, i sng con ngi tht ng qu.

Nhng d n ng qu ti u, chng ta ri cng s phi cht. Suy ngm vcuc i ngi ta t khi sanh ra ti lc cht i, ta khng thy c hnh phc

trng cu v cng khng c an ton.

Ngay s sanh cng km theo au kh. Sau l phi i din vi nhngvn nh bnh tt, gi nua, gp cnh bt nh hay khi khng t cnhng g mnh a thch. Mt vi vn ta phi i din nh chin tranh thdo chnh con ngi gy ra. Nhng tu chung, khi no cn sng trong cilun hi ny, khi no cn b nhng cm th phin no- mt th c dc -xm nhp tm tr, th chng ta cn au kh, khng c hnh phc hay an bnhlu di.

Tt c cc phn t ca cy c dc - tri, hoa, r, l v cnh - tt c u bcht c ngm v. V mi sinh hot ca chng ta u b nh hng binhng cm th xao ng ny, ta s sm mun gp vn v kh au. V

bnh v cht l tnh cch t nhin ca i sng, ta khng nn ngc nhin khib au m hay t vong. Nu khng thch bnh khng thch cht, vy th tann chm dt vng lun hi. Ta nn chm dt khng sanh ra trong ci ny


11/113

na. Khi no tham sn si cn trong ta th ta s gp cnh kh hoi hoi. Khitm tr b phin trc ta khng th c bnh an. Cu hi quan trng l: lmsao cho ta dt c chng.

---o0o---

7.- BN CHT CA TM

Nhng cm xc phin trc khng phi l bn cht ca tm. V nu chng ltm th khi no tm c mt chng cng c mt. Khng phi vy. Th d mtngi c th rt nng tnh, nhng u phi ngi ni nng sut ngy?

Ngi kh thng i khi cng d chu ti ci. Vy nn, nhng cm xcphin no trong ta d rt mnh m, chng khng phi l nhng th dnh chtvo tm ta. Chng khng phi l tm. Phin no l do v minh. Ging nhkh nng tip xc c mt trn ton thn th ta. V minh xm nhp tt cnhng cm xc tiu cc trong ta. Khng c phin no no m khng lin hvi v minh.Vy th ta phi tm hiu v minh l g. chnh l tnh trngtiu cc ca tm gy ra tt c nhng phin no cho ta. N chnh l ci nhna ta vo vng lun hi. D v minh hay chp ng rt mnh, nhng chl mt tm thc sai lm. C nhng thnh t ca tm thin (gi l tm sthin), c th chng li vi tm v minh. Nu ta da vo chng, ta s nhc gc v minh. Bn cht ca tm l trong sng v tnh thc. Trong bntm, khng c nhng phin no. ch l s che lp ci tm chn tht. Vynn tm chn tht c th nh bt gc r ca v minh. Mt ngy no , ta s

gic ng: tm ta trong sng tnh thc hon ton.

---o0o---

8.- NIT BN TRONG TM

Hin nay c th bn cha thc chng c lng tin tng vo nhng chn lny. Nhng nu bn chu hc hi v p dng lun l, phn tch hc, bn sdn dn tin vo kh nng dt b c nhng cn tr ca tm. i cng,ta c th ni Nit bn chnh l d vng mt ca phin no, v ta c th t

ti Nit bn ngay trong tm ta. V ta khng mun b kh v ta c th t tiNit bn, ta cn qun tng v ci kh. Nu hiu c s lun hi v bncht ca kh, ta s tu tp Gii, nh v Tu. Khi thy vt g p ti u, tahiu rng n c tnh cht gy kh au. c hng khi mun t ti cnhgii Nit Bn, ta nn c mun t c mt cnh i tt p hn trongtng lai. Trc , ta phi bit qu trng cuc i hin ti, nu khng bitcch sng sao cho pht trin c lng t bi, th c l ta chng cn bn ti


12/113

chuyn t ti i sng tt p hn sau ny. V ta c th thot vng sanh t,nn iu cn bn l ta phi tu hc lm hin l Pht tnh. Mun nuidng hng ny, ta nn qun chiu v s khao kht hnh phc v ghtkh au ca mi loi cng nh mi ngi. Vy mi chng ta u nn phtnguyn gip tt c chng sanh t ti qu v Pht. Mun t ti mc tiu ,ta cn thc tp con ng gii thot.

Kinh in ni ti quy y Bt, Php v Tng c gic ng. Ni chungchng ta c th nng ta vo nhiu phng php. Khi b nng chy, tanng vo bng mt ca cy. Khi i ta nh ti thc phm. Tng t nhvy, khi mun c li lc nht thi, ta c th nng ta vo cc thn quyna phng. Trong cc tn gio khc nhau, chng ta thy nhiu gio php nng ta. Trong o Bt, Nit bn tch tnh hay tnh trng thot kh tuyti, chnh l ni ta nng ta.

Nit Bn hay trng thi an lc ha bnh l g? D chng ta khng thch aukh, ta vn c kh v tm ta b nhng phin no chim ng. Do ci tmkhng k lut ny m ta tch ly nhng cm th tiu cc. Tm v k lutchnh l nguyn nhn ca phin no. Nu ta dt b c nguyn nhn ny,tas t ti trng thi dt kh, gi l gii thot hay Nit bn, l hnh phctrng cu. Do ta nng vo Pht php.

c th tht s dt kh, ta phi i theo chnh o. Ta cn nui dngnhng tnh thin trong ta. Khi u, ta ch nhn bit rng tm ta l i tng

ca ngu si, thin kin v lm ln. Khi s hiu bit v bn cht cc php cata tng tin, ta s nghi ng, tm hiu mi s vt c t tnh ring chng? Ta sdn d hiu rng nhng i tng trc y ta thy hon ton tt p m tam thch, thc s chng c bn cht ring trong t thn chng hay chng?

Tng t nh vy, nhng g lm ta gin d c t tnh c lp khng? Cngquen thuc vi nhng suy ngm ny, ta cng tin su vo s hiu bit vthc chng. Kt qu l ta s c kh nng pht trin tr tu v thc chng vt tnh Khng ca mi s vt. Chuyn ny y nh thp ln mt ngn nsng ti ni ti tm. Nhng khng c ngha l chng ta c th gic ng cngay, vt thot v minh tc th nh khi ta bt ngn n in. Pht huynhng tnh thin trong tm phi c thi gian, t t mi lm c.

Nhng tn gio khc c nhiu phng php pht trin tnh thng v lngbc i, nhng khng c truyn thng tm linh no gii thch rng mi s vttrng rng, rng vn php u nng vo nhau (tng tc, tng nhp). Ch


13/113

c o Bt cho rng ta s c gii thot khi hiu c tnh Khng, bncht tht s ca vn vt. Vy nn ch c Bt, Php, Tng l tam bo xngng cho nhng ai mong c gii thot nn nng ta vo. c Bn SThch Ca Mu Ni dy chng ta nh vy.

Ta quy y nng vo Pht, Php, Tng ging nh ta khng cn li no khc i. C nhiu loi tn ngng. Trong nim tin tng sng lng, trong lnhta qu trng tnh thin ca Bt, Php, Tng. Ri ti lng tin v tn nhim vtn tm khao kht mun c gng t ti nhng qu v ging nh tam bo.

Nu ta c gng nh vy, chc chn kip sau ta s kh hn. Khi ta tu tp hngngy, lc cht ta s khng nui tic chi na. iu quan trng lc lm chunglm sao ta gi c thin tm v nhng hng thin, trong lnh. Bn cth thc hin c iu y v bn tu tp trong i sng hng ngy. Nu tatnh thc c khi sp la i v hng tm ta v ng thin, chc chn khi

ti sanh, bn s ti c ch tt p hn.

---o0o---

9.- CUC I QU GI

Hc hi v cc trnh gic ng v cc gio php a ti tnh trng hngthin l iu rt li ch cho tm ta. Khi hc, ta s c gng lm theo nhng

bi ging v chc chn s tin b v tinh thn, c th i ti gic ng. ngngh rng mnh khng c thng minh hc hnh nh vy. Ch b qua

nhng c hi c hc hi gio php ko l mt dp may. Mi loi chngsanh, k c loi su b, cng c cho l c Pht tnh. Loi ngi chng tamay mn c kh nng hiu c Pht php.

Khi nghe hay c v gio php, rn p dng hiu c nhng tnh btthin v lm hin l c trong tm nhng tnh thin. Nu ta khng nhnthy c nhng khuyt im ca mnh, ta khng th tin b c. Ngi tathng nh vy, khi khng ch c bit, ta khng th nhn ra c nhngli lm ca chnh mnh. Ta thng hay ku ca rng ta khng lm g sai quyht. T xt mnh l chuyn ti quan trng. Ta c thi quen sng m khng

hay bit mnh lm nhng g. Ta phi lm sao lm tn v p ca tmln. Ti khng c nhiu kinh nghim lm, ch bit cht t thi, nhng ti bom vi bn rng chng ta c th lm c nh vy.

Chng ta thy cuc i qu gia v cng v ta c t do v nhiu may mn.Nhng chuyn ny khng ko di mi mi. Sm mun g ta s phi i dinvi ci cht. Nu b a vo kip t hn, ta kh c c hi gp Pht php. Ta


14/113

s b au kh trin min. Chng ta rt cn tu tp ngay c th bo tn cnhng tnh thin, loi tr tnh c, trong hin ti v tng lai. Nh vy chngta s thc chng c t nhiu con ng thot kh. Hiu r iu ny, ta s

bit n Bt, ngi thy c gi tr v ng tin bit bao. Ta cng s hiu thmc gio php ca ngi.

c sinh ra trong hon cnh tt hn, lm ngi hay lm thn cng cha .Khi no ta cha dt b c phin no trong tm, ta vn cha thc chngc an lc v hnh phc vnh cu. Khi hiu cht nh v chnh o vcon ng thot kh, ta s bit c cc i lc ca phin no mnh ra saov s gii thot l c tht. T , ta s nui dng hng mun t ti

Nit bn, thot c mi ni kh. Nhng nh th cng cha , ta phi i xahn, nui lng mong c gip cho tt c chng sanh u thot kh.

Ti ging v nhng kinh nghim ca ring ti, ngh rng nh vy c lich cho cc bn nht. Chng ta tu hc th nn nhn xa. Ta khi u vi mtcn bn vng vng, xy dng mt ci g c gi tr tm linh. D nhin ta cnthi gian, nhng khi bt u bit nhn xa v c gng lin tc, ta s t t tc vi kt qu. D qu v Pht l chuyn xa vi, nhng khi thc tp hngny, ta nn bt u trn cn bn . Cui cng ta cng c th t ti gicng. c th thc tp, ta phi bit lm g v lm cch no, nn ta cn nghehay c nhng bi ging nh vy.

---o0o---

CHNG I - TM TNH GIC

o Bt t trng tm vo s tm hiu ni tm v thc tp pht trin n.Theo quan im Pht gio hc hay dy Pht php khng phi l chuynthun l thuyt. Chng ta hc hay dy Pht php cho ci tm v k lutca ta vo khun php. Nh vy ta s nh thc c Pht tnh trong ta. Tac kh nng dp ht nhng chng ngi trong tm v kt qu l ta t tinhng huyn nng phi thng.

Ti rt sung sng khi thy nhiu ngi khng phi l Pht t, nhng vnmun hc o Pht. Nhng trit thuyt ca cc truyn thng khc nhau trongPht gio c th thch hp vi nhng kh nng v nhu cu d bit ca mingi. Tt c nhng gio php khc bit ny u c chung mc ch l gipcho con ngi hng thin hn, sng cuc i tt p hn. Vy nn, cc tngio hi ha vi nhau l iu v cng quan trng. Mun vy, chng ta cn

phu hiu nhau r hn.


15/113

y l gio php ca Bt, trc ht chng ta hy tng hai cu k quy y Pht,Php v Tng:

Cho n khi c gic ng,Con xin nguyn lun nng ta vo Bt, Php v Tng.

y l gio php i tha, nhm gip cho tt c mi loi u c giithot. Chng ta c hai cu k sau y ni v s nui dng tm tnh gic:

Vi thnh c v nghe nhng li ging php ny,Xin cho con c chng ng tt c chng sanh.

Tm tnh gic l c mong t c qu v Pht gii thot chng sanhkhi cnh kh au. Mun pht trin tm tnh gic, chng ta phi thin tpch khng phi ch pht trin bng cch suy tng, mong c v cunguyn. Khng phi ch hiu sung bng tinh thn l c. Cng khng phich cn c Pht cho l xong. Ta ch c th t ti gic ng hay tnhgic bng thin qun su xa v trng k. Mun duy tr thin qun vo tmtnh gic, ta cn bit ti nhng li ch khi ta bit nui dng n. Ta phi cmong cu rt ln, mong trau di c ci gic tm ny, cm thy nh lmt nhu cu thc bch. Nu ta thin tp mt cch thch th, ta s d thnhcng hn. ngh cao qu mun chng sanh s em li kt qu rt tt. cng l duyn chnh yu mang li cho ta hnh phc, kin cng v thnhcng i. Khi tm ta y nghi ng v xu c, t nhin ta s cho rng ngi

khc ngh by v mnh. Lin h gia ta v ngi khc nhum y nhng tng bt thin ny. a s trng hp, chng a ta vo con ng au kh.iu t nhin. Vy nn, ngay trong cuc i ny, ta cng v tha th cngsung sng. Cng sn hn c c, ta cng km an vui.

D ta i kim hnh phc cho chnh mnh hay cho ngi khc, d cho ta tmcu an lc ngn hay di hn, ta u cn c lng t bi cao qu. Tng t nhvy, khi mun c lm ngi hay thn linh, mun c thnh cng trongnhng kip sau, ta phi pht trin thin tm. c ti sanh trong iu kintt p hn chnh l hu qu ca s tu tp, chng hn nh thc tp giikhng st sanh. Thc vy, c sanh ra trong cnh gii tt hn l nh lm nhng vic thin nh king st hi, khng trm cp, thc hnh miiu lnh (thp thin): sanh (khng st hi); b th (khng trm cp), vgi lng oan chnh (khng dm dc); ni li chn tht, ni li ha gii(khng ni di, khng ly gin); ni li nh nhn, ni iu xc thc (khngni li c c, th l v ba t); khng tham lam m rng lng gip


16/113

ngi khc v gi c chnh kin. Chng ta gom gp nhng duyn lnh c th c ti sanh tt p bng cch ngng lm nhng thnh ng c hicho k khc. Cn bn ca chuyn ny l ta phi c lng nhn i i vi h.

---o0o---

1.- THC S NGH NGI

Khi gp bc s, chng ta thng c khuyn nn ngh ngi. Nhng nghngi ngha l g? Ngh khng phi l ch nm di trn ging, m cn cngha l lm cho tm thn c thoi mi. D y s c gii thch hay khng,khi ng khuyn ta nn ngh ngi th c ngha l ta cn c thoi mi, thdn v tinh thn, khng lo u na, ch khng phi ch cn cho c th ngnghot ng. Tinh thn ta ch c thoi mi khi ta c nhng cm ngh v thi lc quan. Khi tm tr ta cn b nhng cm th tiu cc, phin mun chng, th khng th no thoi mi c. Vy, ngay trong chuyn sc khe,khi ta c yu cu ngh ngi cng c ngha l ta cn c lng nhn i, v l cch tt nht ta khng b u lo. V nhng duyn do nh th nn mi lnAtisha (v hin gi n ) gp ai, ng ta cng hi: "Tm bn c bnh ankhng?" Cng nh ngy nay chng ta cho nhau: "Bn c khe khng?"(How are you?). Ngi khng hi ngi i thoi coi h c lng tt haykhng, nhng mun hi coi h sng ngy nh th no? Cu hi ny ctnh cch su xa hn, ti ngh cu hi ca ngi khng phi ch c tnh cchtn gio. Ngi mun hi "Bn ngh ngi c khe khon khng?" ging nh

chng ta hi "Bn ng ngon khng?" v ngh khe chnh l kt qu ca tmtt lnh.

---o0o---

2.- T BI V TR TU

D nhin ta cn nui dng thin tm, nhng lm cch no, l vn .Trong vic tu luyn tm thc c thin tm, ta cn c chnh nim hay tmtnh gic v l hnh thc ti ho, ti thng ca thin tm. l ci tm

thin v bin, c b tc thm bng tr tu. Kinh in ging v tm tnhgic, cho l mt tm thc c hnh thnh do hai c vng: mun phcv tha nhn v mong t ti qu v Pht.

Th no l b tc bi tr tu hay tm hiu bit? Ta xt ti ci tm munnng ta vo Bt l mt thc th ti thng, c mi c tnh v honton t do. Hoc ta ch coi Bt l mt v thn linh qu bu thing ling. iu


17/113

ny ty theo lng tin ca mnh. C ngi ch xin nng ta vo Bt sau khi phn tch, tm hiu v bn cht ca Bt, v s hin hu c th c cangi. Sau khi nghin cu nh vy, ta tin Bt c th l mt nhn vt cthc. Ta hiu bn cht ca ngi, l ngi c tm ton thin v t do tuyti, khng b vng bn vo mt rng buc no. Khi hiu v Bt, v mtcon ngi tnh thc ton din nh th, chng ta hon ton tin tng quayv nng ta ngi. Nim tin ny mnh m v kin c hn l ch c tn tmtn gio m thi.

Nui dng tm tnh gic cng tng t nh vy. C th c nhng v B Ttcha hiu r v tnh Khng, nhng tm h khao kht p ng c mi cnguyn ca chng sanh. Do c vng , h c th ny sinh ra tm munt o gip mi ngi v mi loi. Nhng thng khi ni ti tm tnhgic, ta ni ti nguyn mun tm hiu coi c th chm dt c kh au

cho i chng khng, v nu c th nn lm cch no gip chng sanhdt kh. Cn c vo cc t tng , ta xt ti ngha ca s gic ng, theohai iu sau y:

- T bi nhm vo chng sanh.- Tr tu ch vo gic ng.

Khi chng ta nui dng tm cao qu mong c gic ng gip chngsanh, v bit ta c th t ti trnh , th tm ta tr nn huyn diu vkin cng.

S khc bit s rt ln lao khi tm t bi c tr tu h tr. Bnh thng khinhn vo chng sanh khn kh, ta sanh ra mt tm nim rt mnh lit mungip h kh, v ta khng chu ni nhng cnh au lng . Nhng nu tanhn v phn tch su hn ta s hiu v u m h kh v bit h c kh nngnui dng nhng yu t dit kh ca chnh h. Ta c th nhn ra nhngiu trong ngi kia nhng chnh h th b bn lon trc cc s kin vkhng bit cch pht hin nhng yu t tch cc ni trn. Ta c th nhn thyngi kia khng nhng ang b au kh m cn ang b vng vo nhnghnh nghip bt thin na. H ang b lm lc, hng vo nhng hnh sgy ra au kh lin tc trong tng lai.

Chng ta s khi ln nhng tm nim t bi, thng xt chng sanh khi nhnr kh nng thot kh ca h m v u m, h cha nhn ra con ng c. Cng ging nh khi ta thy mt con ngi c th gii quyt vn ca h mt cch d dng m h khng lm ni v u m hay v thiu sng


18/113

kin. Nhn thy ngi khc ang kh, ta nn bit rng h cng ging mnh,khng h mun b kh. Ta pht khi c mong: "Nu s au kh ny chmdt c th hay lm, cu xin cho ni kh sm chm dt!" Khi ta bitcon ng v nhng phng cch thot kh, th nhn ngi kia ta cng thythng xt h nhiu hn.

Khi tu tp c tm tnh gic, chng ta nn c hai mc tiu: mong t tiqu v Bt v mong c cho ngi khc. Tm tnh gic hng v thanhn, khng ch lo cho mnh m mun gip ngi, l lng t bi. Munnui dng tm t bi ch tht, ta khng nhng cn quan tm ti nhngngi ang au kh, m cn cn coi h nh nhng con ngi d thng, dmn na. ng thi ta phi c kh nng nhn thu bn cht kh au ca h.

Mun nhn din r rng nhng nim au ni kh, trc ht ta hy ngh ti

nhng kinh nghim mnh tri qua. Nhn din theo cch d dng hn.Chng ta thng ngh lng t bi v quyt tm thot khi lun hi kh nonh hai mt ca mt ng tin. Qun tng v nhng kh au ca mnh vtp x b chng i l v ta c quyt tm mun c gii thot. Khi tamong gip ngi khc c kh, l ta ang nui dng tm t bi.

---o0o---

3.- T DIU

Nn tng ca s gii thot khi kh au l gio php T Diu . y lcn bn quan trng nht trong Pht php. T Diu c th chia lm haiphn: Kh v Tp l nhng nguyn nhn v cc h qu ca nhng cmth bt an m ta mun thot ly. Diu v o l nhng con ng tondin cho nhng hnh nghip trong tng lai. Nu khng hc v khng itheo con ng ny, m ch qun v hai s tht u (Kh v Tp), th chngta tht s t trng pht mnh. Th l ta c thoi mi hng i thi c lcn tt hn. Ch ngh tng v ci kh m thi th ngh lm g? Khi ta ckhuyn nn ngh v Kh l v do , ta s bit cch thot c kh. Qunv kh ta c quyt tm vt kh, c t do. V th, gio l T diu

rt quan trng.

gip chng ta thin qun v ci kh, ta nn bit c ba ci kh khc nhau.Trc ht kh v b au n, kh v s thay i v thng v nhng ci khtrn y khi sinh sng. Kh v au n l do nhng vn v phin trctrong cuc i. Kh v v thng lin qua ti nhng hnh phc gi tm mchng ta mong cu. Nhng th hnh phc ny chng tn khng c lu


19/113

bn. Nhng nim vui thay i v tr thnh ni kh rt mau, nn ta gichng l nhng ci kh v v thng. Cn bn cc loi kh trn u l thucv ci thn t i, lin h ti nghip bo v cc cm th phin no. Do m sinh ra nhng nguyn nhn khin ta ti sanh lin tc trong ci lun hi.Vy nn chng ta khng th trnh c kh, khi cn sinh hot trong cuci.

---o0o---

4.- CON NG DIT KH

Mi s tht trong T u c th c gii thch cn c vo bn du nca Pht php: v thng, kh, khng v v ng. S vt no do nhn duynm thnh cng u do nhn duyn m thay i v hoi dit. V bn cht canhn duyn cng l v thng, thay i tng pht giy, nn chng to rakh no. l nguyn nhn ca kh. Khi qun v nhng tp hp m chngta gi l thn v tm, ta s hiu chng u c bn cht v thng. N thayi theo tng giy tng pht v l mt sn phm ty thuc vo nhiu nhnduyn m ci duyn chnh l v minh. Thn tm ta gm nhng tp hp - sn

phm ca v minh - nn ta c th hiu rng bn cht ca n l kh.

Khi qun chiu v s v thng , ta s hiu rng v minh l nhn duynchnh ca s tp hp ng un trong thn tm ta. Khi cn l sn phm ca vminh, th d ta sinh ra trong hnh tng no, ta cng s b hoi dit. D xu

hay p, to hay nh, thn ta ri cng i thay. Khi hiu thu c iu nyth ta s khng cn b kh chu v nhng kh khn nho nh na. Ta s hiul khi no cha thot c nhng rng buc ca phin no, th ta cha th cchn hnh phc. Ta phi luyn tm nh vy.

Khi thc tp theo li ny, ta s thy nhng phin no, bt an mi chnh l kth thc s ca ta. Tim n lng l trong tm thc ta t lc no, chng chmang li cho ta kh au. Khi nhn din, bit chng l k th th ta c thkhi s chng tr chng mt cch hu hiu. Cc i s Ty Tng thiKadampa (th k 12 v 13) thng dy: "Khi b nhng k th phin no

bp v chng qu mnh, ta ch c cch nghin rng chng li m thi, ngchu thua chng".

Mt khc ta nn nui dng tm chn ght nhng cm th bt an . Tacng cn hiu l khi no cn v minh, ta khng th no c hnh phc chntht. Vn l ta c th loi b c v minh chng? Dit ch cho ta rtr rng phng cch thot c v minh . Bt ging v th ba (s dit


20/113

kh) ny rt r. Ai cng c Pht tnh - ny c hai ngha: trc ht, nhnglm li do tm u v v minh; th hai Pht tnh l th ta c th t c.Khi qun v t duy v hai iu ny, ta thy dit kh l chuyn c th thchin. V th nn ta pht sanh tm nguyn t ti gii thot, Nit bn.

Khi tm thy nhng khuyt im trong vng lun hi, ta c th tm c mtli sng no khc hay chng? Mt khi ta bit c Nit bn,ta s khi tmmun t ti . Tm bt an l cn tr chnh cho s gii thot ca ta. Vynn ta nhn tm bt an nh k th chnh v ta s mun chin u thngn. Trong thc t, lc u ta kh m chin u v ngn chn k th ny. Vchnh phm ca bt an l v minh, mun ht bt an, ta phi ngn chn cv minh. Yu t duy nht khin ta thng v minh l s hiu bit v v ng.

c tr hu v v ng, khng phi ta ch cn hiu n hoc thnh thong t

duy v ngha ca v ng m ta phi nht tm qun chiu v n, cng nhqun v Khng. Ta phi c ci thy chn thc th mi t t tng bc loib c nhng cm th bt an. Tm li, ta cn thin qun v tp lm quenvi ci nhn v ng trong mt thi gian di.

Mun nui dng ci thy v v ng, ta cn thc tp c nh. Nn tngca s thc tp ny l phi trnh hnh s mt cch bt thin. Trc khichng chi vi cc cm th bt an, ta cn phng nhng hnh s tiu cc.Tch ly nhng nghip xu y s khin ta b nhng cm th bt an thngtr.

Nhng c nghip do tm bt an a y c th tm thy trong mi hnhng sai quy nh: trm cp, git hi, t dm (nghip thn) v ni di, lihai chiu, m tiu, ni th (khu nghip); sau l t kin, mun hingi v tham m ( nghip). Khi ta c c nguy phm vo mt trong miiu bt thin ny, ta phi bit km ch v tm cch ha gii n. Nh tu tptheo thp thin chng hn. Mun vy, ta phi tin thuyt nhn qu v nghip

bo. Nu ta gy nhn xu, th s gt qu xu. Khi lm nhng vic c bncht tt, th kt qu l ta c an vui. Cng tin thuyt "nhn no qu ny",ta cng tu tp gii v lnh xa nhng con ng bt thin.

c sanh ta trong kip ngi l mt s c c nht v hn hu. Ta cngging nh cc sinh vt khc, nhng con ngi c bit hn v c tr thngminh v khn ngoan. Khi hiu rng kip ngi ng qu v c gi tr, ta s

bit dng tr khn ca mnh i vo chnh o. Khi hiu bit v nhng ktqu xu ca mi iu bt thin, ta s hiu v sao nhng vic c l sai


21/113

tri. Lm nhng vic bt thin , ta s b ti sanh vo cnh kh nh b alm sc sanh chng hn. Bn c nhn nhng loi vt th thy. Khng mun

b nh chng, ta phi trnh cc nghip d. Tu tm nh vy, t t ta s nhndin c kh au v c quyt tm gii thot.

Mt khi ta hiu r c nhng ni kh ang lm mnh phin no, ta c ththay i i tng, tp nhn vo n nh nhn vo ci kh ca mt ngikhc vy. Ri ta tp luyn tm, mong em phc lc ti cho cc chng sanh.

Nhng ngi ang au kh khng phi l khng lin h g vi ta. Hnhphc tng lai ca ta ty thuc ni h rt nhiu. Nui dng tm v thamong cho chng sanh c li lc l mt iu tuyt diu. Ngay c khi ta cntheo ui mc tiu ring nhng nu tm ta c mong c gip ch chng sanhth ta li t c mc tiu ca mnh l hn. Nui dng lng v tha c linh vy. Chuyn tin khi ta cn bit l chng sanh v ta u c lin h v

chng c chi phn bit.

---o0o---

5.- NUI DNG TM BNH NG

Chng ta nn luyn tm ta lun lun nhn chng sanh nh nhng sinh vtgn gi v d thng. Chng ta nn bt u bng cch qun bnh ng. Tathng cm thy gn cn vi nhng ngi thn thuc nh b con, bn b.

Nhng ngi ta khng a c xp vo loi k th v ta cm thy xa cch

vi h. T d nh ngi Ty Tng chng ti khi nghe v nhng cnh khau, nhng thm kch ni qu hng th chng ti cng nhau ti cha cunguyn. Nhng khi nghe tin Trung Hoa b l lt, th thay v cu nguyn chocc nn nhn, c khi chng ti li vui mng. y l ci tm phn bit cn tusa. Thc tp s bnh ng l sa thi khng cn bng k trn. Nhngngi bn chng ta by gi cha chc l thn hu ca ta trong cc kiptrc. H cng c khi l k th. Nhng ngi ta coi l k th ngy nay cngvy. H c th l bng hu. Ta khng c l do chnh ng khi tm

phn bit. Theo i s Gungthang, ngay trong cuc i ny, mt ngi bnta coi l thn nht, cng c th tr thnh k th khi h l ni mt cu sai tri.

Nhng ngi khi trc l bn, sau c th tr thnh k th v ngc li.Chng ta ai cng thy nh vy. Thi phn bit ny cn c loi tr, vn cn c trn s tham m v gin hn. R nht l khi ngi kia i thi th ta cng thay i. Mt khc nu ta cm thy gn gi vi cc chng sanhkhc khng k ti a v ca h th d h i thi , ta cng vn vy thi.Khi ni ti bn b hay b con, ta thng ni "bn ti, b con ti". Ta nhn


22/113

mnh ti lin h c tnh cch rng buc. Ta nn cn thn i vi s phnbit ny. Khi no cn tm phn bit, bn khng c kh nng thy michng sanh u bnh ng. l l do khin ta nn qun chiu thy rng

bn thn nht ca ta trong i trc c th nay l k th. Mt khi ta nuidng c ci tm bnh ng vi mi chng sanh, ta s c kh nng hiuc lng tt ca h.

Vy thi, k th tht s ca ta chnh l ci tm bt an ch khng phi lnhng con ngi ang au kh v b phin no nm u. Mun nui dngtm t bi, ta nn hiu r v s khc nhau gia cc loi au kh. Ta thng

pht tm t bi ngay khi nhn thy nhng ngi tn tt hay thn th ang bau n. Nhng khi thy ngi kh gi hay c hc, thay v thng xt, tathng ghen tc v mun tranh ua vi h. iu ny chng t tm t bi cata c tnh cch phn bit v khng hon ho, v ta khng hiu c nhng

au kh trong tm ca tt c chng sanh. Ta cn phi nhn bit tm bt antrong ta chnh l k th tht s ca mnh. Bit nh vy, ta s hiu cnhng kh au do phin no gy ra trong tm mi ngi khc. Ta cn phtkhi v nui dng lng t bi i vi tt c chng sanh. Gi lin h gn givi mt nhm ngi m ta coi l bn hay b con, ch l s vng mc,khng phi do lng t bi ch thc. V kt qu ca nhng rng buc lkh au. Vy nn ta cn nui dng tm bnh ng i vi ngi khc,khng b rng buc, gin hn, khng b tm phn bit lm cho ta mt t do.

Bc th hai l ta coi ht thy mi ngi u l quyn thuc. Hu nh ai

cng tng lin h vi ta, c th l m ta chng hn trong qu kh.Trong tng lai, chc chn h cng s tr thnh bn hay b con ca ta na.Trong bi cnh , ta hy nn nh ti s t t ca h, nh lng m i vicon vy. Sau ta nui dng tm X, thy ta bnh ng vi chng sanh.Ai cng nh ta, ch mong c hnh phc v thot cnh kh au. Khi luyncho tm ta ngh nh th ri, ta s thy mnh khng th phn bit thngnhm ny ght nhm kia na.

Ta qun chiu thy c lng tt ca mun loi, lun mang phc li ti

cho ngi khc mt cch trc tip hay gin tip, khng phi ch gip cho bcon m l gip ht thy mi ngi. Trong cuc sng ca loi ngi chng talin h vi nhau rt nhiu. Ta c hng kt qu cng trnh do bao nhiungi khc lm ra. Hng ha do th lp rp trong cc xng, cc nguynliu do th o t hm m; ngay khi c hay nghe nhng li ging ny, tacng nh n bao nhiu bn lm vic. Nh h chu cc m ta c hng,c bit ti Pht php v nhng phng cch nui dng tm tnh gic.


23/113

Ngay c chuyn t ti qu v Bt, ta cng phi nh vo lng tt ca chngsanh. Nh nh vy, ta s thy gn cn vi mun loi. Ta s thy chng sanhlc no cng t t c.

---o0o---

6.- CHO V NHN

Qun tng ti lng tt ca chng sanh, ta cng nh ngh ti thi v knhiu lm li ca ta v nhng phc li do lng v tha em li. Khi hiu cnhng li hi ca hai thi tri ngc ny, ta s khi tm mun trao ia v ca ta vi ngi khc. Cho ti nay, ta lun coi trng mnh hn ht.

Nay ta thay i, quan tm ti ngi khc v coi mi ngi u ng qu.Trc nay ta coi nh tha nhn. Nay ta nhn ra l lm hi lng ngi khcquan trng hn v nhu cu c nhn ta khng c g ng k. l cch tuhon chuyn mnh vo a v ngi khc.

Khi ta hun tp tm ta nh vy, th d cho mi ngi sng hay c x cchno, ta cng vn thy h d thng. l cn bn ca php tu cho v nhn.Do tnh thng m ta cho - ngha l hin tng hnh phc v tnh thin ca tacho ngi. Do lng t bi m ta nhn - ngha l nhn ht vo mnh nhng khau v tnh c ca ngi khc. Tu tp nh vy, ta nui dng tm thc trchnhim mt cch mnh lit. Ta tu tp nh th c th em phc li ti chongi khc.

Khi chng ta c th t ti Nit bn trong tm ta, ta s thy ngi khc cngc c hi nh ta vy. V ta khi tm mong c gip cho ton th chng sanhc ti Nit bn. Trc tin, ta phi t ti gic ng, l iu kin duynht gip chng sanh. Mc tiu ca s gic ng l ta mun gip chochng sanh t o. iu ny i hi mt s cam kt vng chc v cantrng, mt ci tm tnh gic.

Cng nui dng tm mun mang phc li ti cho chng sanh, ta cng cha bnh v hnh phc trong t thn. Khi c ha bnh trong ta ri, ta c

nhiu kh nng hn trong s ng gp hnh phc cho ngi khc. Chuynha tm thc c thi tch cc chnh l nhn duyn cho ta hnh phctrong nhiu kip tng lai. N cng gip cho ta thoi mi, can cng v ctinh thn cao. i vi ti, ti c gng gi c tm lun lc quan bng cchhc v hnh theo chnh o. Khi gp vn , ti gii quyt n d hn v tilun nh v hiu i l b kh. Khi bit rng mi s u tn hoi v s au


24/113

kh cng vy, ti s khng mt nim tin. V tt nhin khng bao gi ti nghti chuyn t hy dit. Gio php thc s gip ch chng ta trong i sng.

Nay ti hn su mi tui, v ti thu thp kinh nghim c thni mt cch t tin rng Pht php rt hu hiu v thch hp cho nhiungi. Nu cc bn thnh khn thc hnh cc nguyn l ca gio php nyth chc chn n s gip bn trong i sng hin ti cng nh trong cc isau. Tu tp rt c ch cho bn v tt c chng sanh. N gip chng ta bitcch bo v v sng ha hp vi mi sinh. Khng phi v gio php hudng thi xa m nay khng cn hp thi na. Tri li n rt kh c, rt hpvi thi i ny.

Khi ngi ta khuyn bn nn thc tp theo Pht php khng phi ch vmun gi li mt truyn thng c. D sao, khi c v hc v o Bt, ta

cng ng gp nhiu cho truyn thng ny. Nhng khi thc tp bn cth to nn mt gi tr tm linh no cho tm thc bn. Khi ngi ta nggp vo vic xy cha hay dng thp, ngi ta ngh l mnh ang thc hnhPht php. Nhng s hc hi v tu tp quan trng hn nhiu, v kt qu trntm linh c th ko di sang nhiu di sau. Nhng cng trnh xy ct bnngoi c th tn li cng thi gian. Nhng g ta xy dng trong tm s cnli lu bn hn nhiu. Chuyn quan trng hn ht l ta phi sa son chnhta c th sng hu dng trong i ny v c c hi tu tp trong cc isau. Sau na, ta phi hiu c rng, nhng s kh au phin no trong tau do k ni th, l ci tm bt an mang ti. Khi nhng cm th bt an

cn ng tr trong tm thc ta th ta khng th c hnh phc. Ta c th lmch nhiu phng tin, nhng chng c bn cht ph du, nn chng khngth em cho ta hnh phc vnh cu. Ta khng nn ch ch ti cc i saum ngay by gi phi lm sao dt b c cc phin trc. Vi thi ny,ta mi mong t ti s gii thot t do, dt ti Nit bn, ra khi lun hi. Tac th pht tm rng ln hn l s mong cu gii thot cho ring mnh: ltm mong cho ht thy chng sanh c gii thot. S tu tp ny ging nhtr i hc: bt u l trng mu gio, ri ln tiu, trung hc... mc tiungy cng ln hn. l cch xy dng nhng gi tr cho tm mnh. Ta

luyn tm thay i thi hin ti v k vi thi t bi ngh ti chngsanh.

---o0o---


25/113

7.- TM TNH GIC K DIU

c lm mt con ngi t do v may mn tht l qu, v ta c c hi nui dng tm tnh gic. C c hi tt m khng bit dng th tht ngtic. Khng c loi no hn loi ngi trong kh nng to phc li. Nhngkhng phi ngi no cng c t do thc hnh Pht php v c phc gpc Pht php. Su b hay cc th vt u khng c nhng may mn ny.Ch c nhng ngi sanh sng ni c gio php ca Bt mi c nh vy.

Trn th gii ny c hn nm t ngi. Bao nhiu thnh ph c c nhhng ca Pht php hay s quan tm t nhin ca con ngi i vi ngloi? So vi cc loi sinh vt khc, loi ngi hin din rt t. Trong nhng ngi c c tin tn gio cn nh na v trong s cc tn , sngi c lng t bi i vi nhn loi li cng t i. Nhng con ngi nh

vy rt kh tm, v khng d hi cc nhn duyn cho h hin hu.Bn ng bao gi ngh l mnh khng c kh nng tu tp nghim chnhhay nui dng cc c tnh. Bt k tui no, trnh thng minh ra sao, sovi loi vt th chng ta u c th thc hnh Pht php c d dng. Ngayc khi gi yu hay b tn tt ta vn c tr khn, ng nn ch. Ngi trcng nn hng hi. Ta c nhn vo cuc i nhng hin gi tu chng c phn khi. Cc v ny lm li mnh li ngi bit bao nhiu. Chng tann theo gng h.

Khi c c hi qu gi c lm mt con ngi t do v may mn, nu takhng lm c chuyn g hu ch th trong tng lai, ta s kh c lmngi. Ngn ng Ty Tng c cu ni rng, mun tu tp nhng tnh thin thkh nh la ko xe ln i cao, trong khi mun vng vo cc hot ng btthin th d nh ci xe tut dc vy. Ta c khuynh hng lm nhngchuyn bt thin ngay c khi ta ngh l khng nn. Khi ngh mnh l mttng s, hay l mt Pht t thun thnh ca Mt tng, ta vn c th thiuhng hi trong vic tu tp. Nhiu tnh thin ta khng tp c v n b nhng tng bt thin lm gin on, khin n tr nn mng manh. Mt nhchp trong m en cho ta thong thy cnh vt chung quanh trong giy lt.Ta gp Pht php cng kh khn v ngn ngi nh vy thi. Cc thin tnhca ta yu km v s tu tp v hnh tr khng mnh, trong khi cc tnh btthin th y quyn php v xut hin lin tc. Vy ta phi ht sc c gng nui dng nhng tnh tt.


26/113

Ch c tm chnh nim a ta ti gic ng l c kh nng dit tr cnhng nghip d. Sau hng h sa s qun chiu hiu xem iu g c lich nht cho chng sanh, Bt Thch Ca cho bit iu chnh l tm tnhgic hay tm chnh nim. Ch Bt trong qu kh nui dng tm chnhnim gip cho chng sanh ht kh. Qu ngi tu tp, to bao nhiu cngc v cui cng t ti gic ng. Mi v iu tu chng v thy chnh nimchnh l th c li ch nht cho tt c mi loi. l ci tm trch nhimgip mi loi c c cc tnh thin, n cng gip cho chng sanh c ha

bnh v hnh phc. D l mi tu tp hay sp t ti Pht tnh, tt c uty vo vo s pht trin tm tnh gic. Trong cuc i bnh thng, lng vtha mong phc li cho ngi khc cng rt qu gi. Khi ta c thi tchcc mun t mnh v ngi, ta c kh nng gieo trng nhng htging hnh phc cho mi chng sinh v gi c ha hp vi thin nhin.

Mt con ngi sng cc nh mt con ch trong ci lun hi, khi c ctm tnh gic, th lp tc c coi l B tt. Ngi v tri u phi knhtrng con ngi . Tm tnh gic ging nh mt th nc ngt c th binst thnh vng. l v khi ta c chnh nim, cc hnh vi bn ngoi nh ninng, hnh s ca ta u c chuyn ha. Nhng tnh thin khc ca taging nh cy chui, ch c mt chm tri ri b tn li, trong khi chnhnim ging nh mt th cy nh tri, lin tip kt tri khng bao gi ngng.

Nh vo tm tnh gic ny, chng ta s sm c gii thot khi kh au, shi.

Tm tnh gic cng l tm mong cu ht thy chng sanh u c gic ng.N hin din trong ta ta c th gip chng sanh kh no. Mun pht trinn, ta phi nhn ra l mi loi u c cng bn cht vi ta. Ai cng mongc hnh phc thot c au kh. Bn cht tm h cng l th nh sngtrong tro nh tm ta. Nhng chng ngi ca h ch nht thi v ngunhin. Ti khng ni rng h khng b chng ngi, v chng cng nh bncht ton thin v kh nng ot ti qu Bt ca tm thc h, tt c u c t khi thy. Bnh thng ta b chng ngi v v minh nn khng gicng c, nhng khi ta loi b c nhng ngn che ny th tm ta s nhn

thu mi s.Tm kim hnh phc, vt thot kh au l quyn t nhin ca mi chngsanh. Chng ta c c hi ngang nhau trong vic ny. Khi so snh hnh phcca tp th vi hnh phc ca mt c nhn, ta thy ngay tp th quan trnghn nhiu. Hiu vy, ta bit ta nn i tm kim ngun gc hnh phc chomun loi.


27/113

Khi ni mun mang chng sanh ti Nit bn, ta hiu chuyn ny khng thlm bng cch dng ca ci hay thn lc c nhn. Ta ch c th ch cho hcon ng chnh o i ti Nit bn m thi. Mun lm th, chng ta

phi kinh qua nhng on ng . Nu khng c kinh nghim thcchng, chng ta khng gip c bao nhiu.

Tm tnh gic hay chnh nim tht k diu v ng trn qu nh ngc nhng, trn ht mi tm khc. Ch t c tm c nhiu phc bu ri.

Ngay trong ci lun hi, n mang cho ta nhiu kt qu tt nh tm hn cbnh an, sng ha hp vi mi sinh. Khi chnh nim tr thnh ng c to racc hnh nghip, th phc bu s tip tc tun trn. Nu ta hnh tr B tto, th ngun n phc s lin tc h tr ta khng bao gi dt.

Ch nguyn sanh tt hn s cng dng ch Pht, nn hnh ng cu

gip chng sanh cn tt p hn na. Chng ta c th hi ti sao khi chngsanh mong thot kh v c hnh phc, ta li khng cho h t c gng?Cu tr li l tuy h s kh, nhng h lun lun chy theo n. Tuy h mongc an lc, nhng v v minh v bi ri, h lin tc hy hoi s bnh an.Chnh nim mang an lc ti cho h. Tht khng c g qu bng.

Khi ta khen ngi mt ngi v bit tr n nhng k gip anh ta, th ta sphi ca ngi cc B tt ra sao, khi cc ngi ht thy chng sanh d hkhng ku cu? Tng mt ba n cho ngi i cng c ngi i coil cng c, th ta ni sao v cc B tt lun lun cho chng sanh t ti

an lc ca qu Bt? Khi ta c th nui dng tm B tt nh vy, t nhin lta s c hng phc, v c an lc cng nh t c cc c nguyn.Ti thng khuyn mi ngi l nu mun c th hng nhiu nht thhy nn lm vic gip ch chng sanh. Nhng ai khng ngh ti ngi khc,ch mun t c nhng c vng ca ring mnh tht l in r.

Khi ni ti dn ch v dn quyn, chng ta ni ti s an vui ca m ng.Cng quan tm v lm vic tt cho x hi, chng ta cng c an lc. Mtkhc, nu ta c ti, tranh hn v p t kin mnh trn nhiu ngi khc,th ta s khng t c cc c mun ring t. Lut t nhin l cng nhiungi b p bc th cng nhiu chuyn ln xn. Cng dn c quyn li v

bn phn i vi quc gia, chng ta l Pht t cng c bn phn em an vuiti cho mi loi. l s cam kt ca chng ta. Mun c quyt tm hn, tacn thanh lc cc c nghip c chng khng cn xut hin sau ny na.Vy nn ta hy tham gia vo cc vic lm li cho chng sanh v trnh nhngg lm hi h.


28/113

y l chuyn m mi chng ta u nn lm. C ngi c gii thot rtmau, nh nghip thin c ca h. Nhng a s chng ta khng c hy vngti c ci Nit bn mt cch huyn diu nh th. Khi ta trng mt ci ht,ng mong cy m hoa kt tri ngay. Ti nh hi nh sau khi gieo ht, tikhng cho n thi gian ny mm m o ln ngay coi n ra sao. Nh vykhng c, ta phi cho thin nhin i theo tin trnh ca n. Nu ta vi phmlut t nhin v mun gic ng ngay lp tc, th ta s tht vng. Ti thngni gin l khi ta ni ti thi gian ba nm hay ba thng t gic ng, thcng l chuyn to lao nh cc khu hiu tuyn truyn ca ngi Trung hoa.Ta c th nhp tht ba thng hay ba nm, khi tr ra vn ch l ngi thngvi ru tc di hn m thi. Vy nn ta phi nhn xa v gi c nguyn tti gii thot, d cho ta cn phi tu hc nhiu i na.

Chnh nim hay tm tnh gic l nhn duyn duy nht gip ta t o. Mun

nui dng tm ny, cn nht l ta phi thanh lc c nghip v to nhiuthin nghip. Khi ta thy c nh hng ca n trn tm ta v bt u thcchng c ri th ta nn th nhn mt nghi l trnh ln nguyn vngmun i theo con ng B tt ca mnh.

---o0o---

CHNG 2 - CHT BNH AN

iu m tt c chng ta quan tm ti l lm sao sng v cht cho bnh an.

Cht l mt ni kh, mt kinh nghim m chng ta mun trnh, m n cngl chuyn chc chn s xy ra cho bt c ai trong chng ta. D sao, chng tac th chn mt s hnh nghip gip ta i din vi chuyn ny mt cchv y (khng s hi) v bnh an. Mt trong nhng yu t chnh khin chngta gi c tm an bnh, khng lo lng khi cht, chnh l cuc sng chng ta tri qua. i sng cng c ngha, khi ta cht cng t tic nui. Nhngcm xc ti vi ta khi cht ty thuc rt nhiu vo li sng ca ta.

---o0o---

1.- SNG C NGHA

Khi chng ta c mt i sng tch cc v c ngha, th lc ht i - d takhng mong i ci cht - ta cng d chp nhn n l mt phn ca i ta.Ta s khng tic hn g c. Bn c th hi phi lm sao cho cuc sng c ngha? Cuc sng ca ngi ta khng phi l mang au kh ti cho tav k khc. Loi ngi l mt sinh vt c i sng x hi, hnh phc ca


29/113

chng ta ty thuc vo nhiu nhn duyn. Nu ta sng ha hp c vithc ti, l ta sng c ngha.

Chng ta khng th sng mt mnh. Ta cn phi c thc n, qun o vch . Tt c nhng th ny c c l nh s c gng ca nhiu ngikhc. Hnh phc cn bn ca chng ta ty thuc ngi khc. Sng cho thchhp vi thc ti ny l mt cuc sng c ngha. V hnh phc ca ta clin h vo ngi khc, nn ta phi chm sc h. Nhng thng th chng tatng nh chnh mnh l ngi to mi th.

Chng ta cn phi m rng tm nhn, d rng iu ta quan tm nht vn ls an vui ca chnh mnh. Khi chng ta c ci nhn rng ri, t nhin lchng ta s v tn tm hn vi ngi khc. y khng phi l chuyng thing ling v thn thnh. Chuyn gin d ch l v tng lai chng ta ty

thuc vo ngi khc rt nhiu. Quan im ny khng nhng thc t m ncn l mt th o c th gian. Gii quyt vn bng cch dng scmnh l kt qu ca chuyn coi nh quyn hn v quan im ca k khc.Con ng bt bo ng c tnh cch nhn bn, v n a ti i thoi vhiu bit. Ngi ta ch i thoi c khi c lng knh trng nhau, hiu bitnhau trong hng ha gii. y l cch sng sao cho c ngha.Bnh thng khi ni v tinh hoa ca o Bt, ti hay ni v chuyn ta cngip ngi khc, hoc t nht, cng khng lm hi ngi khc. liu cn bn ca Pht php. Thc t m xt, y cng l iu chnh ng.

Nu mt c nhn c lin h t i vi ngi khc, th lu di, th no ngi

cng tr thnh mt con ngi sung sng hn. Nhng hnh ng btthin d cho c em li li lc tc th, nhng trong thm tm, bao gi bncng cm thy kh chu. Thi t bi khng phi ch thun l nhng cmxc thng xt th ng.

Trong x hi cnh tranh tn tin ny, i khi chng ta s phi cng rn.Nhng chng ta c th cng ci ng thi vn t bi. Khi mt con ngisng nh vy, ti cui cuc i, ti chc chn rng h s cht mt cch hilng, khng tic hn. Trong quan im tm linh, ngh ti cuc i hay nin

k di dc s cho ta ci nhn khc v s cht. Trong nim ta sng quanhiu kip, th ci cht ch nh thay i qun o m thi. Khi o qun crch, chng ta i ly ci mi. iu ny nh hng ti thi ca ta i vici cht. N lm pht khi, biu hin quan nim cht l mt phn ca cuci. Tng tm thc th thin ty thuc vo b c ca chng ta, n ch tn tikhi b c cn lm vic. Ngay khi b c ngng l thn thc ny ngng. Trc ta l iu kin cho tng tm thc ny biu hin. Nhng phn ln ca


30/113

tm thc tinh t thm su tip tc hot ng. Phn ny v thy v chung(khng c bt u cng khng c kt thc).

---o0o---

2.- SA SON CHO CI CHT: THC TP CHNH NIM

Khi chng ta la i, ngi khc c th nhc nh ta nn rn ngh tng theohng tch cc cho ti khi phn tm thc th ph tan r. Nhng mt khi voti tim thc tinh t, th ch c nhng nghip lc ta to ra gip c ta mthi. Lc rt kh c ai nhc nh ta thc tp c na. Vy nn, iu quantrng l ngay t khi cn tr, ta phi c thc v ci cht v tp thi quenng ph vi s tan r ca tm thc. Ta c th tp c thi quen ny quacch qun tng dng hnh nh. Nh th thay v s cht, ta s cm thy hohc khi ngh ti n. Ta s thy rng khi sa son ci cht t nhiu nm ta cth i din vi kinh nghim mt cch tt p.

Khi bn c th i vo vng tm thc su xa trong thin qun, th bn c thkim sot c ci cht ca mnh. D nhin bn ch t ti trnh ny khi tin rt xa trong vic thc tp thin qun. Trong Mt Tng c nhng

phng php cao cp nh php "Chuyn Di Tm Thc" (coi thm trongcun Tng Th Sng Cht ca Sogyal Rinpoche, S c Tr Hi dch, ThanhVn xut bn), nhng ti tin rng iu quan trng nht khi cht l thc tpchnh nim. l nng lng mnh nht.

D trong thc tp hng ngy, ti qun tng ti chuyn cht v thc tp theoMt tng chng by, tm ln trong mt ngy, ti vn ngh rng khi cht, nhti tm chnh nim l chuyn d hn c. Chnh nim l mt tm thc rt gngi vi ti. Khi qun tng v ci cht, khi sa son chuyn y, d nhinchng ta cng ht lo u v n. D ti cha thc s sn sng i din vi cicht, nhiu khi ti cng t hi khng bit mnh s ng x ra sao khi thc si din vi chuyn ny. Ti bit chc l nu cn sng, ti cn lm cthm nhiu vic. mun sng cng ngang nga vi s ho hc ca ti vci cht.

Xin nh rng cht l mt tin trnh thc tp trong o Bt. C nhiuphng php: mt l lin tc qun tng ti ci cht lm tng tinh thnkhng vng mc vo i sng cng cm d ca n. Hai l thc tp tintrnh cht lm quen vi nhng tng tm thc khc nhau ta s gp khi cht.Khi tm th ph ngng li, tm vi t s biu hin. Qun tng v ci chtquan trng v n gip ta tin vo c tm thc vi t.


31/113

Cht khin ta hiu l c th chng ta c nhng gii hn. Khi c th ta khngcn tn ti c, ta cht i v vo mt c th khc. Bn th hay ci Ta, lkt hp ca thn v tm ta s cn tn ti sau khi ta cht d cho khi cithn ng m ny khng cn na. Ci thn vi t th vn cn. Theo quan imny, ta khng bt u cng khng ht hn, ta cn biu hin ra cho ti khi tti qu v Bt.

---o0o---

3.- SAU KHI CHT

D sao th ai cng s cht. Ch tr khi bn thy tng lai c bo m vbn lm nhng nghip thin trong i ny, khi cht i c nhiu nguy cta b sanh ra trong nhng iu kin t hn. Trong i ny, d bn mt quhng, sng i t nn, bn cng vn c lm kip ngi. Bn vn c thtm c s tr gip. Nhng sau khi cht, bn s gp nhng hon cnh honton khc. Nhng kinh nghim bnh thung chng ta thu thp c trongcuc i ny khng gip g c cho kip sau. Nu bn khng sa son chong cch, bn c th gp nhng bt hnh. Sa son bng cch hun luyntm thc. Mt trnh luyn tp l ta tp nui dng lng thnh tht, nguyn t bi v cc hnh nghip hng thin, phc v tha nhn. trnh khc, bn bit kim sot tm ca mnh, mt hnh thc su xa hn trongvic sa son cho tng lai. Khi c th iu khin c tm mnh th l

bn t c mc tiu chnh ca thin tp vy.

Nhng ngi khng tin rng sau khi cht cn c g khc, th nn coi ci chtnh mt phn ca i sng. Sm hay mun chng ta u phi i din vin. t nht nh vy, ngi ta c th ngh ti ci cht mt chuyn t nhin.D chng ta c tnh trnh khng ngh ti, th chng ta cng khng th n cicht. i vi vn ny, ta c hai cch: mt l ta khng ngh ti n, dt nra khi tr c mnh. t nht, ci tm ta tm yn. Nhng y khng phi l gii

php tha ng, v vn vn cn . Sm mun g bn cng phi gp n.Cch th hai l i din vi n, nhn su vo n. C nhng binh s cho bittrc trn nh h s hi nhiu hn l khi lm trn. Nu bn ngh ti cicht, tm tr bn s quen vi ngh . Khi chuyn xy ra, bn s t bng t v kh chu. Vy nn ti cho rng ni v ngh v chuyn cht cch li hn.

Ta cn sng sao cho c ngha. Trong kinh in, cuc i c coi l vthng nh m my ma thu. Sanh t ca chng sanh cng ging nh ccdin vin ra v sn khu. Bn nhn thy h trong b o mo ny hoc b y


32/113

trang khc. Trong mt thi gian ngn h thay i y phc nhiu ln. Cuc ichng ta cng vy. i ta tn i cng ging nh tia chp, ging nh tng ln xung vc su. Nc bao gi cng chy xung, khng th chy ngcln i cao. i ta s chm dt d cho ta khng nhn ra iu . Nhngngi chp nhn gi tr ca s thc tp tm linh c th ngh ti nhng kiptrong tng lai, nhng bnh thng, ta ch ti mc tiu ca cuc isng ny. l l do khin ta bi ri v b vng mc vo lun hi. Chngta lng ph c cuc i.

Ngay khi ra i l ta ang tin dn ti ci cht. Vy m ta dng c cuci gom gp thc n, qun o v b bn. Ti khi cht, ta b li tt cnhng th ny. Ta s phi i mt mnh qua th gii khc, khng c g theota ht. Nu ta c tu tp, in vi du vt tt p trong tm ta th l iuduy nht c ch cho ta. Nu khng mun mt th gi, mun tu tp phn tm

linh, th ta nn qun tng ti s v thng v ci cht ca chnh mnh. Vngay t khi mi sanh ra, c th chng ta l v thng, bt u b hoidit.

S thc tp tm linh khng nhng em li li ch cho cuc i ny, m ncn mang li an lc cho cc kip sau na. Mt tr ngi ca chuyn tu tp lta thng ngh mnh s sng rt lu. Chng ta ging nh mt ngi munnh c mt chn no . Nhng ngi t nhin mun thu gp ca ci,xy ct nh ca, trng trt ma mng. Tri li nhng ngi ti cc kiptrong tng lai sau khi cht th ging nh nhng ngi thch du lch. Du

khch ch sa son p ng nhu cu y cho ti khi cuc hnh trnhkt thc. Kt qu ca qun tng v ci cht gip cho hnh gi t b m nh

bi chuyn i nh danh vng, ca ci, a v. Khi lm vic p ngnhng nhu cu ca i sng ny, ngi hay qun tng ti ci cht s thgi to ra nhng nng lng c th mang li an bnh v hnh phc cho cckip sau.

---o0o---

4.- QUN TNG V CI CHT

Ta nn bit nhng li ch ca qun tng v ci cht - v nhng thit thikhi ta khng lm nhng chuyn ny. Khi suy ngm v v thng v v cicht, ta s c c hi tu tp. iu ny m mt cho ta. Trc ht khi c thcl sm mun g ta cng s ri b ci i ny, ta s ti kip sau. thcny t nhin s a ta ti nhng truy tm v tm linh. Th nh, qun tngv ci cht gip cho ta ko di v tip tc vic tu tp. Trong mi n lc - d


33/113

v tinh thn hay th tc - u c nhng kh khn cn tr. Sc mnh cathin qun v ci cht s gip bn i ph vi nhng tr ngi . Cui cng,chnh thin qun li l mt ngun khch l bn thc tp cho thnh cng. Dothc tp, bn s ti vn sanh t nhiu hn, v khi loi tr cnhng ngh, nhng hnh ng do vng tng, bn s lm cho cuc sngthm ngha.

C nhiu iu bt li khi khng nh ti ci cht. Khi khng ngh ti n, tkhi bn chu tu tp. Khi thiu chnh nim v ci cht, th s tu tp ca bncng ch pht ph m khng c hiu qu. Bn s bn bu v nhng chuyni ny. C nhng ngi th gii v tng kinh mi ngy, nhng v hkhng thin qun v ci cht, khi c vn , h ging nh ngi thng:chp nht, ghen tung v gin d pht in. Ngn ng Ty Tng c cu:"Khi no m v c nh nng mt tri, bn ging nh mt hnh gi tu chng.

Nhng khi c vn , bn mi l r con ngi tht ca mnh" Kinh nghimhng ngy cho ta thy rng a s chng ta u nh vy c.

Khi khng c thc v ci cht, chng ta coi trng mi chuyn trn i. Vb m nh bi danh vng, a v v tin ti, bn t khi no chng bc trcnhng hnh ng bt thin. Ngi khng ngh ti ci cht d nhin l khngcn ti nhng kip sau. H khng trng nhng gi tr tinh thn m snsng suy ngh, hnh ng theo vng nim. Nhng con ngi nh vy lngun gc gy au kh cho chnh h v cho ngi khc.

Nu bn qun l bn s cht, bn s ch ngh ti chuyn lm sao sng mtcuc i giu c. Bn quan tm nht l chuyn lm sao c ch tt, quno p v thc n ngon ming. Khi c c hi, bn s khng ngn ngi e dahay lm hi ngi khc. Hn th na, bn cn cho l nhng hnh ng btthin chng t bn l ngi c kh nng v hu hiu. iu ny chng t

bn khng s hi nhn v tng lai xa pha trc. Chng ta ai cng s cnsng nhiu kip khc. Tng lai hon ton ti en, ta khng th bit cn ra sao. Khi qun iu ny, bn s thin v nhng hnh ng c tnh cch

ph hoi.

Hy nh ti Hitler v Mao Trch ng mt bn v pha bn kia l cc thyMilarepa, Tsong Kha Pa (cc i s rt c knh n ti Ty Tng). Hging nhau chuyn cng l ngi v u thng minh. Nhng ngy nay,Hitler v Mao Trch ng th b khinh ght, ai cng phi git mnh v nhnghnh ng tn c h lm. Trong khi , ai cng hng v cc thin sMilarepa v Tsong Kha Pa nh nhng ngun cm hng. Mi ngi cu


34/113

nguyn cc ngi vi tn tm v lng thnh khn. l nhng con ngi ctim nng nh nhau nhng hnh ng khc nhau. Hitler v Mao Trch ngdng tr thng minh ca mnh trong nhng hnh ng c mc ch ph hoi.Hai v thin s th dng tr tu xy dng.

Nu chng ta cho tm tr ta b nhng cm xc phin trc kim sot, thn s gy ra s tn hi trong nhiu kip sau. Kt qu l ta s cht trong tichn. Khi cn sng, ta c th c nhn nh nhng con ngi tu tp gii,nhng s tht ta ch tu b ngoi. Chuyn k mt ngi tu tp t cho l saukhi cht th no cng c ln ci phc. Bng nhin ng ta b au nng.Bit mnh th no cng cht. Bn ng ni: "i vi anh th khng sao u,anh s ln Nit bn, ch c chng ti y l mt bn v khng ai tr gip chochng ti na thi". Ngi tu tp gi tng ni: "Nhng nu chng ta khng

phi cht th vn hn". Lc lm chung ng ta khng ngh ti tnh , m ch

than th v ci cht! thc v ci cht c th c trin khai bng ccphng php thin qun thng thng. Trc ht bn phi thc s hiu lci cht chc chn s xy ra. khng phi l vn l thuyt m l mt stht hin nhin quan st c. Ngi ta tin rng tri t hin hu t nmt nm trong khi loi ngi ch mi c trong mt trm ngn nm nay mthi. Trong sut thi k di dc ny, c ngi no m cha phi i din vit thn? Cht l chuyn tuyt i khng th trnh c cho d bn trnxung di y i dng hoc bay bng ln tri lng lng.

D bn l ai, bn cng s cht thi. Stalin v Mao l hai ngi c th lc

nht trong th k ny. Nhng h cng phi cht v h cht trong s hi vau kh. Khi cn sng h cai tr mt cch c ti, chung quanh h l nhng

ph t v y t sn sng nghe lnh h. H cai tr mt cch tn bo, sn snghy dit tt c nhng g chng i li uy quyn ca h. Nhng khi i dinvi ci cht, tt c nhng k m h tin cy, tt c nhng iu h da vo nhquyn lc, kh gii, qun i, u khng cn dng c. Trong hon cnh, ai cng s s hi. Ci li ca s c thc v ci cht l n gip cho bnsng mt cuc i c ngha. Bn s thy chuyn ha bnh v hnh phcquan trng hn nhng th vui ngn hn. Tng ngh ti ci cht cng nh ta

dng mt ci ba ph tan nhng ham mun v tnh cm bt thin.Khi chng ta nh ti danh hiu v nhng cng trnh ca cc bc thy t cThch Ca Mu Ni ti nhng v thy mi qua i gn y, ta c th c thynh h vn cn hin din trong ta. Nhng coi li th cc Ngi ln Nit

bn c ri. Ch cn li t x li, mt t tro v xng. i vi c Th Tn


35/113

cng vy, ta ch cn thy c cht xng v x li ti nhng ni ta tihnh hng Khi nhn thy nhng di vt ny, ta u mun khc.

Khng cn mt ai trong s cc thnh nhn n sng ti ngy nay. Ta chc th c v cuc i cc ngi trong s sch. Ch cn li nhng ghi chp,nhng on ngn ca k c. Cc i , cc v vua ln th uy trn thndn ca h, khi i din vi ci cht cng u mt ht sc mnh. Vua nocng phi chu thua. Nhn vo lch s, ta thy rng cht l chuyn ngnhin v ph qut. V thng thc s c mt. Nhn thc ny gip cho ta tutp kh hn. Tt c cc i lnh t ca th gii, d h c yu knh hay bth ght, u phi cht c. Khng ai c th nh la c thn cht. Hy sosnh vi tnh trng ca bn, bn c bng hu, h hng v gia nh. C ngi cht v bn phi chp nhn s au bun y. Sm mun g nhngngi khc cng s phi i din vi cng vn .

Mt trm nm sau, s c ngi ni rng t Lai Lt Ma ging dy tiy. Nhng tt c chng ta hm nay, s khng cn ai hin din na. Ta nhny c th cn tn ti hay sp . Thn cht cng khng knh trng nginhiu tui. N ging nh mt cuc x s tnh c. Bnh thng th ngi gii trc ngi tr. Nhng nhiu khi con chu li cht trc, cho cha m,ng b phi lm m ma chn chng. Nu chng ta c quyn, chc ta s lmlut cm ng tri khng c ngi tr cht i. H cha c th gi vuihng cuc i. Nhng lut to ha khng nh ai s cht trc, ai s i sau.Khng c qun i no bt c thn cht. Ngi giu c nht cng khng

mua ni ng ta, ngi khn ngoan nht khng th nh la ng.

---o0o---

5.- NG TI NGY MAI

Chng ta khng ai khng yu qu con ngi mnh. Chng ta lm mi cch sn sc cho chng ta. khe mnh v sng lu, chng ta n bdng, ta tp th dc. Khi hi au yu, chng ta ti ngay bc s v ungthuc theo toa h cho. Chng ta cng lm nhng nghi l tn gio cu xin

thot c nhng rc ri, kh khn. Tuy vy, ci cht vn n vi chng tamt ngy no . Khi ci cht ti, khng ai c th gip c ta. Bn c thgi u trn chn Bt, v c Dc S c th ti cha lnh bnh cho bnnhng khi ci cht ti th h cng nh b tay Khi tui th ht, bn phii thi, ci cht chc chn s ti l iu d hiu. Cuc i chng ta schm dt, khng phn bit chng ta l ai ang sng ni no. Mi 24 gi, ta


36/113

li mt i mt ngy. Mi 30 ngy, ta mt mt thng v mi 12 thng, mtnm li qua i. C nh vy, cuc i ta ri s chm dt.

Ch khi ta c gng tu tp phn tm linh th mi sng cuc i hp vi giophp. Ch sng thi khng ng ngha vi tu tp. Trong hai mi nm ucuc i, ta cho l mnh qu tr tu tp. Hai mi nm sau, ta ni: "ti s,ri ti s tu tp", nhng ta vn khng lm. Trong hai mi nm na, ta ni :"Ti khng th tu c, ti khng c c hi". Ta s ly l do l v qugi, mt khng nhn r, tai nghe khng tinh na. C nh th, ta ung phcuc i ta. iu l lng l d c th chng ta gi, bnh, kit lc, nhng

phin trc trong tm ta vn cn nh ti nguyn. Chng khng bao gi gii. Ham mun sinh l c th ht khi ta gi lo nhng nhng xc cm phinno khc th vn mnh m nh xa.

Khi cn l tr con chng ta dng th gi chi. Thi th u, ti c nhiubn chi, nht l nhng ngi lo qut dn ch ti tr ng. Thi , cmt ngi vn hi ti v nhng mu sc khc nhau, nhng ti s hc vlun l. Ti khng bit tr li v cn qu nh. Ti rt bc mnh v quytnh phi hc tht chm. Khi 15, 16 tui, ti bt u ngh ti nhng tintrnh ca con ng gic ng, nhng s xm lng ca Trung quc lm ddang chuyn hc hnh ca ti. Ti c tu tp cho ti khi ti 25, 26 tui,ng thi ti phi thng tho vi ngi Hoa. Nm 25 tui, ti tr thnhngi t nn phi sng lu y. Trong na cui ca thp nin 20 ti 30 tui,ti hc rt chm ch. Hai mi lm nm qua, nay ti vo thp nin su

mi ri.

Ti rt mun tu nhng cuc i ca ti b xoay chuyn nh vy. Ti chc an i ch c t Lai Lt Ma th nh Gendun Gyatso cng phi bd cng trnh ca ngi. Ngi va trng coi xy ct ngi cha ti Tashilhunpova dy hc tr. Tiu s k li cho bit ngi bn rn ra sao. Mt ba cngi t ni: "Con mong c v ni tu luyn cho nghim chnh". Ngi

bun b tr li: "Khi ta cn n ti Kangchen, ta khng cn nhiu th gi.Ta ngh nu ta cn , th ta ti b gic ng. Nhng ta b c hi

lm li ch cho nhiu ngi cng tt, v vy m ta xy tu vinTashilhunpo ny". iu ny l mt an i cho ti. D ti khng th nghimmt tng kinh, cu nguyn hay nhp nht, th ti cng c mang li ch ticho nhiu ngi khc. D nhin ti c tu hc nhng ti khng ht nnglc vo c v cn bn nhiu cng vic khc. iu ti mun ni l: nu

bn tu hc thoi mi, vn vui hng nhng th khc, th kh m t o.


37/113

Gampopa vi i s Milarepa, hc hi v thin nh trong mt thi giandi. Ti lc ng sp i Milarepa ni: "Ta cn c mt iu na ch chocon, nhng c l by gi cha phi lc". Gampopa tr li: "Xin thy hy dycon, tt c nhng g thy c, hy truyn cho con". Nhng Milarepa t chiv Gampopa ra i. Ri Milarepa gi vi theo: "Hy khoan, v con nh conca ta, vy thi ta cho con bi hc cht". Ni xong, ngi vn o, choGampopa thy ci mng chai cng ca ngi, chng t ngi ngi tu thincc k nghim mt. Ngi thm: "Nu con tht s kin tr, con s t ti quv Bt trong i ny. c hay khng ty theo cng phu tu hc ca conthi".

---o0o---

6.- CI CHT TI BT NG

Khi pht trin thc v ci cht, bn cng nn bit l thn cht ti lc no takhng th on bit c. iu ny c din t trong cu tc ng sau y:"Ngy mai hay kip sau, bn khng th bit ci no ti trc". Chng ta aicng bit mt ngy no ci cht s ti. Vn l chng ta lun lun ngh ns xy ra trong tng lai m thi. Lc no ta cng bn rn chuyn i. Vynn ta rt cn qun tng ti chuyn ci cht s ti bt ng. Kinh in vitrng cuc i ta khng bit chc di bao lu. Ci cht khng theo quy tchay lut l no ht. Ai cng c th cht bt k lc no, d h gi hay tr,giu hay ngho, khe hay bnh. Ta khng th bit g v chuyn ny. Ngi

khe mnh c khi li cht bt ng trong khi k nm lit ging li cn sngkh lu.

So snh nhng l do gy ra ci cht vi nhng iu kin gi li s sng, tas hiu v sao ta khng th bit trc ci cht. Ta thng coi c th mnh lmnh m, s cn tn ti lu. Nhng thc t lm ta tht vng. So vi vthp, thn th con ngi tht yu t, mong manh. Chng ta n ung gicho c th khe mnh, sng cn, nhng nhiu khi thc phm lm chochng ta bnh v dn ta ti ci cht. Khng c g bo m cho ta sng hoic. Nhng cng trnh ca khoa hc v k thut tn tin din t rt r rng mun ca loi ngi l c sng y v phong ph hn. Nhng chngta nm ly nhng tin nghi mi, coi chng nh l nhng dng c duy tri sng. Xe hi, tu thy, xe la, my bay l lm cho i sng ta d chuv tin nghi hn. Nhng nhng th ny nhiu khi li gy phin trc chotm thn ta. Ci cht v tai nn giao thng c t s cao khp mi ni.Chuyn ny c ngha g vi chuyn chng ta mong di chuyn nhanh v an


38/113

ton? Khi b tai nn, ngi ta cht tc khc, khng h c bo trc. D tac sc to ra an ton, mng sng ta vn b e da. Ta khng th bit lc noci cht s ti khi i du lch.

Cht hay cuc i chm dt l mt iu kinh s. T hn na, tt c nhng gchng ta c trong cuc i ny - ca ci, quyn hnh, danh vng, bn b vgia nh - khng c g gip c ta. Bn c th l mt v tng lnh quynuy c lc lng qun i v i sau lng, nhng khi cht th h cng khng

bo v c bn. Bn c th giu sang, mua c bo him y t loi ttnht, nhng chung cuc, bn vn khng th mn chuyn vin thng thngno ngn chn c ci cht. Khi bn phi ri b th gian ny, bn phi

b ht ca ci li, bn khng th mang theo xu no ht. Ngi bn thn nhtcng khng th i theo bn. Bn s phi sang th gii khc mt mnh. Ch cnhng kinh nghim tu tp gip c bn m thi.

Mao v Stalin l nhng lnh t c rt nhiu quyn lc. An ninh vy quanhh rt chc chn, ngi thng khng th gp c h. Ti cn nh r khicn Bc Kinh, ln no ti cng gp Mao trong cng mt cn phng .

Nhn vin an ninh ng ngay ca, ng vo chng ti khng ri mt. Nhngkhi ci cht ti, th s an ninh khng c gi tr chi ht. Tng t nh vy,ti tin l c nhiu ngi mun hy sinh mng mnh i ly an ton cho tLai Lt Ma, nhng khi ci cht ti vi ti, th ti phi lo ly. L t Lai LtMa cng khng hn g. Khi ni ti l tu s c nhiu tn th cng khnggip thm chi ht.

By gi ta coi ng triu ph, khi cht ca ci ch lm ng ta au n kh s.Trong nhng gi pht cui, ngi giu c thng phi lo lng nhiu hn.Mi s vut ra khi tm tay kim sot ca h. Thm vo ni au n thcht, tm hn h bi ri hn bao gi ht. Ngh cch phn chia ti sn, s choai nhng ci g - li lm cho h thm lo u. y khng phi l chuyn trit lm l chuyn thng ngy. iu cn bn l ta phi qun tng v nhngchuyn ny hiu rng khi cht th ca ci l th v gi tr.

Khi bn cn sng, bn b v b con c vai tr rt quan trng i vi bn.Bn coi trng h v c cm tnh nng hu i vi h. C ngi tr thnhthn yu ti ni bn tng nh mnh khng th sng thiu h. Nhng khi

bn cht, h cng chng gip c g! Mt vi ngi sn sng lm bt cchuyn g cho bn, nhng trong lc , h v phng. H ch c th cunguyn cho kip sau ca bn. Qu vy, thay v gip ch, th bn b, thnquyn thng gy ra nhiu kh au cho ngi sp cht. Khi phi nm lit,


39/113

kit sc trn ging m cn lo cho tng lai ca gia nh, qu l chuyn khtm cho bn. Bn lo khng bit chuyn g s xy ra sau khi bn cht i.

---o0o---

7.- NGHIP THIN L BN DUY NHT

Ci thn tht qu gi i vi bn. N tng l ngi ng hnh ng tinnht t khi bn bit ngh. Bn lm cch chm sc n mt cch tiho. Bn nui cho n khng b i, bn cho n ung khi kht, bn ngh khin mt. Bn sa son lm mi chuyn, bt k chuyn g bo v n vlo cho n c d chu. Ni ng ra th ci thn n cng phc v bn, nlun lun hin din gip bn t nhng mong cu. Coi tri tim thy nmu nhim ti u? N p lin hi khng bao gi ngh bt k l bn lm g,khi thc hay khi ng. Nhng khi ci cht ti, c th bn chu thua. Tm vthn tch ri ra, ci thn qu gi ca bn tr thnh mt ci thy gh rn. Vythi i din vi ci cht, ca ci, bn b, thn quyn v c ci thn bnkhng gip g c bn. Ch c nhng hnh nghip thin m bn gieotrng trong dng tm thc n gip bn i din vi th gii b n y m thi. l l do khin cho s tu tp c th gip bn sng mt cuc i c ngha.

Ni chung, ngi ta khng thch ni ti ci cht. Nhng n u c bin mtkhi chng ta nhm mt li hay xua ui n ra khi tm tr ta? Trong bt k

hon cnh no, mt ngy kia ta s phi trc din vi n. Vy nn munchun b, ta nn tp qun tng v ci cht. Ngha l ta tng tng ra tintrnh ca ci cht. Ta ch c th nh thin qun lm cho tin trnh quan trngny c tt p v c bit m thi. c kt qu, bn nn thin qun vtin trnh cht sau khi qun rng ci cht chc chn s xy ra. Chuynthc tp s cho bn sc mnh ca tm linh khi ci cht xy ra.

Nh chng ta bn lun, ci cht c th xy ra bt k lc no. Khng cmt du hiu c bit no bit con ngi s cht ra sao. Ci cht tikhi dng sinh mnh ca h ht. Hoc n c th xy ra khi c mt tai nn

bt ng. C th bt u l bn b au m. D nhin bn ti bc s v ng ta sk toa thuc. Nhng ln ny hu nh mi chuyn khc i; thuc hu nhkhng cng hiu ri bn c l s lm l v cu nguyn. iu ny thngthay i tnh trng sc khe ca bn, nhng ln ny bn li b au nng hn.T hn na l bc s k ny khng nh r c bnh ca bn, v n lnxung bt thng. Vn ko di, bnphi nm bnh vin lu hn v mt


40/113

hn. Hnh nh hy vng lnh bnh ngy cng m nht. D m m cng lmcho bn kh chu, v sau nhiu cn au, thn bn nh b t cng.

---o0o---

8.- TIN TRNH CHT

Tm thc ca con ngi sp cht ra sao? Sau khi b au m lu ngy, tmthc bn s tr nn lng lo. C th trc y bn l ngi rt thng minhv nng ng, nhng nay tm bn tr tr tr nh cng khng cn. C nhnglc bn qun c tn ca cc thn nhn k cn. Khi cn au gh gm ni ln

bn khng cn c sc m cu nguyn na. Trong tnh trng bi quan ,bn bt u mt ht hy vng, khin cho mun sng b lay chuyn. Bncng bt u t hi khng bit mnh c th lnh bnh c chng, ti saomnh li b au kh nhiu vy? Gia nh v bng hu thng cm khi thy

bn khng cht v cng khng khi bnh. Nhng cng ngy ngi ta cngth khng ch ti bn nhiu na.

Thn bn t t mt nhit lng v bn cng ra nh mt khc g. Cc v is tng ni: ba n cht ca bn ch l vi vin hay vi mung thuc bn

phi nut mt cch kh khn. Nhng li ni cht m bn nghe c c l lbi kinh hay li than khc. Khng c nhng li l d thng. Nu bn giuc, c th tm bn cn bn bu v nh ca, v nhng s tin m ngi ta cnn bn, hay v cch phn chia ca ci cho ngi thn. Tm bn y ry

nhng lo u au kh khng din by c. Bn rn thu tho ni vi cu,nhng kh ai nghe ni. Lc kh nng pht m ca bn hng, ch ccp mi mp my. Cnh tng tht l th thm ti nghip.

Trong tnh trng ng thng , cc thnh t hay t i (t, nc, gi,la) ca thn th bn bt u tan r. Bn c th thy nhiu o gic khcnhau, bn thy nh b t t trn cao v b chn vi di t hoc bn cmthy nh b t chy. Khi thy i tan r, mt v mi bn nh b p cht li,li kh khc. Khi th i tn hoi, thn th bn nh b p mng xung.Ha i ra i khin thn bn lnh dn. Kh i tan r lm cho bn khng cn

c ng c v th rt kh khn. Bn bt u th gp v ngn hi, cho tikhi th ra di mt hi cht nh dy n v cm b t. Tim ngng p v chtrong vi pht b c cng ngng hot ng. Y khoa coi nh bn cht.

Theo y khoa hin i, sau khi phi ngng th v tim ngng p ch vi phtsau l b c cng ngng. Nhng theo Pht gio, cn c bn giai on tiptheo na. Khng c du hiu g bn ngoi m ch l nhng cm th v hin


41/113

tng ni ti. Trong mi giai on, bn nhn thy mt th nh sng khcnhau. u tin l nh sng trng, ri , ri en v sau cng l cm gicthnh thang ca khng gian v tn, mt th nh sng trong sut. D tng thca tm thc ngng hin hu, tng vi t ca n cha thot ra khi c thta. Kh nng tr vo vng nh sng trong sut ty thuc kh nng nh tmca cc thin gi tu tp lu, nhng cng c khi do tnh c, ngi ta voc cnh gii ny. Thin s Ling Rinpoche, thy ti, l mt th nghim lnca mt cao tng c nh lc hng mnh, an tr trong nh sng trong suttht lu. Trong mi ba ngy sau khi vin tch ngi trong trng thi , cth vn ti p.

---o0o---

9.- HNH L MANG THEO KHI CHT

Khi sng bn phi cc nhc kim n v tin ti, nhng cht i, bn phi lab ht thy. Ai bit r c nhng ngi tha k s tiu dng tin ca mnhra sao? Trong my ngy u, c th con chu cn bun v tang ch, nhngsau vi ngy, chng c th ci nhau tranh dnh phn hn thua. i sng

bn s qua i nh vy. Nu bn i thm ngha trang hay l ha tng, bnnhn vo nhng ngi cht, c th b tn hi, s thy mnh cng chngkhc g. y l cch qun v v thng. Nhng khi cht i, bn s khng

bin mt hon ton nh m c kh b chy m bn s tip tc i ti. Kipsau ca bn s kh hay t hn, hon ton ty thuc vo s tu tp m bn

lm. Bn c tin l mnh s c sanh ra trong cnh gii kh hn khng?Nu khng qun tng v ci cht sp xy ra, ta s khng nh tu tp. lngi hng dn cho ta i vo mt cuc du kch, ti mt ni ta khng h

bit trc. Trong i sng cng vy, khi ti mt ni l lm, ta thng phihi ngi i ni ri. Ta mang theo bn , d tnh s ngng u,ngh ni no v mang theo nhng th g. Nhng khi ta di sang kip sau, lni hon ton xa l, th nhng kinh nghim bnh thng trong i ny khnggip ta c bao nhiu. Hng dn vin duy nht l s thc tp ca ta. iuny khng c ngha l ta mang theo nhiu kinh in, nhng tm thc ta phic sa son v chuyn ha.

Nhng iu tu tp no s gip ta i sang mt th gii mi? Ta c th tinchc l nhng nghip thin ta lm. Phng cch hay nht l sng theoThp thin (10 iu tt), trnh mi nghip c. Nu chng li nhng dun thin trong tm ta, nht l nu khi cht ta gi c tm thc cho tt lnh,th chc chn ta s c ti sanh trong cnh gii kh hn. Kip sau s ty


42/113

theo nhng hnh nghip ta lm. Nghip to ra khi ta cht (Cn t nghip)s c nh hng trc tin.

Nh rng chnh nim lun lun gip cho tm ta c thanh tnh, an lnh,ngay c lc lm chung. Thc tp c tm tnh thc s gip ta gi cchnh nim khi cht, v c ti sanh vo kip tt hn. Theo quan imPht gio, khi ta sng i thng ngy vi chnh nim, ta s c thi quentt, v chnh tm tnh thc ny s gip ta i din vi ci cht. Khi la i, tas c tm thin hay khng, ty theo ta c thc tp hay khng khi cn sng.iu quan trng l ta nn sng hng ngy sao cho cuc i c ngha, tmt lun lun lc quan, nng hu v hnh phc.

---o0o---

CHNG 3 - SNG C NGHAi s Gungthang thng dy rng: c lm ngi l mt c duyn hnhu, c khi ta ch c lm kip ngi mt ln duy nht m thi. D chngta tri qua nhiu kip trc y, ta vn cha bit sng kip ny sao choxng ng. Hin nay, chng ta tht may mn c sng khe mnh t thcht ti tinh thn, li c tu tp theo Pht php. Cuc i nh vy tht lc nht v nh. Gio php ca Bt cng tht c bit. Khi thy l do BtThch Ca Mu Ni, ri truyn xung cc v i s ngi n , sau lan quaTy Tng (cng nhiu x khc), v ngy nay truyn thng tu tp theo Pht

gio vn cn sng ng khp ni. Ti x tuyt bng Ty Tng, chng ti c cc truyn thng ca o Pht. i ny tht l thi im quan trng cho chng ta c gng ht mnh, em Pht php p dng cho chnh mnh vcho tt c chng sanh.

D mi ngi chng ta u c lm kip ngi qu bu, nhng chngthng hng i m khng nhn bit c s qu gi ny. Hn na, chngta cng khng nhn ra gii hn ca nhng cuc sng khc trong ta khngc duyn c hc v qu trng gio php: Chim mung, th vt l nhngloi sng bn chng ta nhng khng c kh nng hiu c o. D lmngi nhng nu chng ta sanh ra, khng tm g ti nhng li ging dyca Pht, th cng nh loi vt ta khng c hiu bit. Nhiu ngi tuy cnghe ging dy, nhng v l do g khng thc tp th cng khng ch lig my. Chng ta thc l may mn v cng, chng ta khng b sanh ratrong th gii s khai khng c Pht php. Chng ta cng c t do, khng


43/113

gp nhiu tr ngi ln lao, c c nhng iu kin thun li nh vy, tann nhn thc c tim nng v gi tr ca hon cnh mnh ang c.

Ngay cc nh tiu thng cng bit rng lm n phi c thi, ng ch.Mun bn th hng tri ma th ch tht bi m thi. Tng t nh th, nhnng bit v thi tit i thay, h bit khi no phi trng trt ngay, d cho c

phi lm vic ngy m cng rn lm cho kp. L ngi c t do v cduyn may, ta phi nm ly c hi tn dng nhng thun duyn ny. Dnhin khi ni l chuyn tu tp rt quan trng, ti khng c bt mi ngi aicng phi tu. B buc ngi ta lm chuyn g ngay c chuyn tu hc, cngl iu khng tt.

S thc tp quan trng nht trong o Pht l vic chuyn ha tm thc. Vmun chuyn ha tm nn chng ta mi thin qun. Thin l phng tin

gip ta lm quen vi nhng hnh thi tch cc ca tm . Trong cch thctp ny, ta cng tm cch ch ng ci tm ni lon v v k lut ca mnh.Tm cng c gi l thc (Mind) l th c th hun luyn c. Gingnh khi ta tp luyn cho loi nga, lc u n l mt con nga hoang khiu phc, nhng ta hun luyn n dn dn, n s nghe lnh ta.

Thi gian u tin cng vy, khi tm ta cha quen tng phc, n thngc nhiu ngh bt thin v ta kh kim sot c n. Khi ta thin qun vlm quen vi nhng g tt lnh, ta c th hun luyn v t t chuyn ha tm. Thin qun l cch ta hay i tm , chuyn i n thnh ra tt p

hn.

---o0o---

1.- CHUYN HA TM THC

Khi ta suy ngm v gi tr ca i ngi, cng c c hi hn hu ta angc hng, ta s thy cn phi chuyn ha tm thc ca mnh, v ta cngmong ti c b gic na. Ta cn thin qun tp cho tm quen vi ch ta qun tng, th d qun T bi chng hn. Nh vy ta s chuyn ha

tm ca mnh. Th d nh mi khi ngh ti nhng au kh ca chng sanh,chng ta ny sinh tm trch nhim, mun gip h. T gn gi, ta tr nnquen thuc vi nhng hnh ng tch cc.

Khi ta gp mt ngi no ln u tin, ta khng nhn bit c nhngthi , thi quen hay cm xc ca h. Nhng khi quen vi h hn, ta squen vi nhng cch phn ng ca h. Chi vi bn tt th ta s nhim tnh


44/113

tt. Ta cng c th gim bt c nhng thi xu nh c bn tt, v ta cnthn khng mun lm g phin lng bn. Trong tm thc chng ta c rtnhiu, khng th m xu cc loi tm c bit. Tm c ba loi chnh:mt l trung tnh, hai l c ch li (thin) v ba l loi bt thin. Ta cn philm quen vi tm s thin cng ging nh ta nn chi vi bn tt. Ta cnnui dng nhng tm s tch cc, nhng th c li lc cho ta. Ging nhkhi lm vn, ta nn trng hoa v nhng cy hu dng, nhng ta cng phinh b c di i.

Khi ni ti chuyn to nhng g c gi tr tinh thn cho tm, ta phi t mnhc gng x dng ngay tm tr mnh. Ta phi gim thiu nhng nhn thc biquan tiu cc v nui dng tng cng nhng g tch cc. Trc ht, phi

bit phn bit nhng nhn thc tch cc vi nhng g tiu cc c tnh cchph hoi. Ta phi nui dng v pht trin nhng g tt p. Vi nhng tm

phin no nh gin hn, ghen t, tranh ua, vng mc, ta cn tm hiu vsao chng li c hi, v u chng khi ln trong tm thc ta lm cho taau kh, mt hnh phc? Hiu c nhng tr ngi do chng mang ti, ta cth lm cho chng nh li c. Ta khng th ni mt cch gin d rngnhng nhn thc c hi v trong kinh in dy nh th. Ta phi t quanst mnh thy c chng c hi ra sao.

Th d nh khi ta ni gin v biu l cn gin ra mt cch mnh m ddn, ta thng ni nhng li kh chu vi ngi khc. Khi ni in ln, takhng cn sng sut phn bit g c. Mt mi ta xu x mt cch khng

khip, thi bt an thy r. Nhng gia nh lin tc ci nhau c hnh phchn chng? Nhng ni ngi ta chng i, tranh u vi nhau liu c ha

bnh khng? D nhin l khng. Nu bt ng ta c mt ngi khch haynng gin, c l ta khng hoan h tip n h. Nhng nu khch l mtngi vui tnh, t i th ta s mi ngi chi v rt tr ngay. Ta c th ddng nhn ra nhng tnh gin hn, ganh t, ho thng ni ngi khc.

Cn bn ca tt c nhng tnh bt thin ni ta gm ba th: tham, sn v hothng. Khi ta bit c nhng tai hi ca cc tm ny, ta c th nhn ra

c nhng du hiu khi chng sp pht khi. Nhn bit c nh th,ta cth hng dn tm mnh v pha thin. Thc tp theo cch ny rt hiu quv c ch li. Khi ni v thin, chng ta thng ngh ti chuyn ln ni caongi tnh lng. Pht php thc ra l chuyn ha tm thc, cch duy nht chuyn ha l ta phi thin qun v thc tp lin tc. D u, ta cng cth thc hin c s chuyn ha ny.


45/113

Mi khi ta t ti mt s hiu bit no qua ci nhn phn tch ca thinqun, ta nn ch tm vo iu mt thi gian. Kt hp thin qun phntch vi s ch tm vo mt i tng c th gip ta chuyn ha tm mnhdn dn. Phng php ny hu hiu hn l tng c trm ln bi kinh cunguyn. Theo phng php ny, ta c th lm cho cuc i qu gi c ngha. Thay v thc tp ngay, bn li hn s lm vo ngy mai hay thng sauhoc nm ti bn, s khng lm kp. Nu bn ngh mnh ch c th thc tpsau khi lm xong d n ny hay thu xp xong cng chuyn kia... thi gian tutp s khng bao gi ti. Ta bit rng khi vng vo chuyn i, cng ngyta cng c nhiu vic lm hn, ging nh bin khng bao gi ngng nisng. Tt hn ta nn bit dng li v bt u tu tp.

---o0o---

2.- BT U NGAYKhi ti cn nh, ti ch phi hc thuc lng v tng kinh. Ti c nhiu ngygi nhng khng thch tu lm. Khi ti vo la tui hai mi, ti c gng hnv c cht hiu bit v chn l, Nit bn. Ti hy vng c tnh tu di hnchng ba nm hoc ba thng, nhng cng ngy ti cng bn bu khng c thgi. Hin ti d bn rn, ti vn thng to ra th gi tu tp.

D l tng ni th gii sng trong phng ring, h cng lun lun cchuyn lm. Khng bao gi bn c th c t do, ra khi tt c cc sinh

hot. Vy nn mi ngy bn phi kim cho ra th gi tu hc. Mi sngbn nn dy sm hn c th thin qun trong vng mt hai ting ng h.Nu bn bo rng khi ht vic bn s thc tp, c ngha l bn khng thc smun tu hc theo Pht php. Thy Gangthung ni: "Nu bn mun tu tp,ng bao gi ti ngy mai hay ngy mt mi bt u". Phi bt u ngay

ba nay, ti mt ngy no c th khi c th gi th bn cht mt ri.Cht l chuyn chc chn, nhng khi no cht th khng ai bit c, n cth ti bt k lc no, nn ta khng th tr hon vic tu tp.

Tu tp khi cn tr l chuyn quan trng v cng, v khi thn tm ta cn

nhiu nng lc v ti mt. Bnh thng khi gi yu ngi ta thng bbnh v tr nh suy gim. Nhng ngi tu tp t khi cn tr, lc gi thngcng hot ng nhanh nhn, ti mt v tr tu minh mn. Khi tu tp lu,quen vi cch chuyn i tm thc ri, th lc cht ta c th a tm tavo vic thc tp thin qun. Thc tp gii, bn s vui v n cho ci cht.Tu tp va va, bn s khng s cht v d tu tp km, s khng c g tichn lc la i.


46/113

Bt u, chng ta tnh ha cc hnh nghip bng cch nhn nhn chng mtcch ci m. Thnh triu mi phng ch Bt v ch B tt, chng ta smhi nhng nghip d phm v v mnh t bao kip. Chng ta xin nhn liv sm hi. V sao ta li sm hi tt c cc nghip xu? V nu khng lm,cc nghip ny s c kh nng ch huy ta khi ci cht ti. Vy nn ta cu thalc, nng ta vo thot khi nhng qu xu cc cc nghip mnh gy. Ta phi nhn ra v tnh ha cc nghip d cho nhanh v ci cht khng

bo trc ngy no s ti. N khng i cho ta lm xong mi th nh nh,n khng ch v cho php ai sng thm ch v ngi cha thc hin thin nghip. D khe mnh hay au yu cng khng khc: ci cht khngi ai bao gi. N c th ly mng ta khi ta cha sn sng.

Cuc i qua mau v rt ph du. Ta s phi b li tt c ca ci v thnquyn. Nu khng hiu c vy ta thng hay to nghip d ca thn,

khu, i vi nhng ngi thn hay s. D h c thn tnh hay khng, ttc ri s bin i. Bn cng cht. Hn na, chng ta d to nhiu nghipxu hay tt vi h ri ta cng s ra i. Bn, th, b con, ca ci tt c utm b, v thng v s bin i ht. S ti lc chng ta khng th no nhnthy hay nghe c ting h na. Ta ch cn thy h trong tr nh. Ta sthy mi chuyn nh mt gic m. Tt c u l hin tng v mi trngm ta sng u ch l nhng k c m nht.

---o0o---

3.- THIN NGHIP V C NGHIP

Tuy nhin nhng nghip d m ta tch ly s cn , d cho th v bn ta bin i, nhng nghip d sai tri gy ra s cn vng bn trong tm ta,lm cho ta phin no, nu ta khng tm cch tnh ha v ty b chng. Vkhng hiu c bn cht ph du ca mnh, chng ta khng bit rng mnhch cn sng mt thi gian ngn na thi, nn chng ta b tham, sn, sihng dn gy nn bao c nghip. Chng ta lnh m vi chng sanh, quynluyn bn b v hn gin ganh ght k th. Ta tch ly nhng nghip d nhvy t lu i, trong khi cuc i ta c ngn dn. Ngy khng ch vm cng khng i. Tng pht tng giy thi gian tri qua v cuc i tac thu ngn li. i ngi tin ti chung cuc mt cch chc chn, khngth thay i c.

Cui cng ta ch c th nng ta vo nhng nghip thin ta lm. Nubn sng c o c, nu thc tp mi iu thin, pht trin lng t bitm bn c th c nhng nng lc mnh m ca thin nghip, th l


47/113

nhng th duy nht gip c bn khi cuc i chm dt. Khng ai vkhng c ci g khc gip bn na. Lc tm bn khng cn ch n nu,v bn c th thy mnh khng to nhiu nghip thin. Bn s than th:"Ch v v minh, khng hiu bit v tnh trng d s lc ny, li b li cunvo vng dc lc ca nhng th vui nht thi m ti to nn nhiu nghipd trong cuc i ph du. Ti lng ph th gi vo nhng hot ng vngha".

Ni nng ta ch tht chnh l Pht php. Chng ta cng quy y

song hanh phuc - chet binh an - duc dat lai lat ma

Documents