songul mutluer
TRANSCRIPT
Overheidsaanbesteding •H
et inkopen van goederen en diensten vanuit de markt door overheidsinstellingen door middel van een aanbestedingsprocedure – de aanbesteder benadert meerdere aanbieders tegelijk om
offertes– keuze op grond van de laagste prijs of beste prijs kwaliteit
03-05-23
2
Publiek belang: > € 100 miljard of 15% van BNP NL!
Publiekrechtelijke reguleringNieuwe richtlijnen sinds
18 april 2014
Richtlijn 2014/23/EU (concessie)
Richtlijn 2014/24 EU (overheids-opdrachten)
Richtlijn 2014/25/EU
(water, energie,
vervoer en post)
Aanbestedingsbesluit
GIDSP
Gewijzigde Aanbestedingswet 2012
ARW 2016 UEA
Beginselen van aanbestedingsrecht
• Level playing field
• algemene beginselen van aanbestedingsrecht
– non-discriminatie– gelijkheid – transprantie – proportionaliteit
03-05-23
5
Praktijkperikelen•N
oord-Zuidlijn
•De gemeente had voor de hele Noord-Zuidlijn, de metrolijn onder het centrum 678 miljoen gulden begroot.
Bij de openbare aanbesteding bleek de laagste bieding 1185 miljoen gulden te bedragen. Inmiddels zijn de
kosten verviervoudigd en de metrolijn wordt pas in 2017 opgeleverd. Dus 7 jaar later.
19-1-2016
Praktijkperikelen•A
rriva bussen
•Mislukte aanbesteding van het busvervoer in Noord- Brabant in 2007. Inspectie van Verkeer en Waterstaat stelde na controle vast dat van de 22 bussen 21 niet in orde waren. Van drie bussen werd zelfs onmiddellijk het kenteken ingenomen vanwege gevaarlijke mankementen zoals een lekkend olieleiding of problemen met de remmen.
19-1-2016
Praktijkperikelen•I
CT bedrijf Ordina
•ICT-leverancier Ordina blijkt na een Zembla uitzending in de periode 2005-2010 te hebben gefraudeerd. Het betreft aanbestedingen van het ministerie van Veiligheid &Justitie en de gemeente Rotterdam. Ook kreeg Ordina cruciale, vertrouwelijke documenten toegespeeld, onder meer door een corrupte ambtenaar.
19-1-2016
Praktijkperikelen•H
oge Snelheidslijn (HSL, Fyra)
•Openbare aanbesteding die NS won door bieding van €178 mln per jaar. De NS moest de treinen bij AnsaldoBreda te bestellen. De Fyra-treinen werden zes jaar later dan gepland in gebruik genomen. Ze bleken zo veel gebreken te kennen dat ze in 2013 al na enkele maanden van het spoor werden gehaald.
– Schade NS rond €70 mln – Schade Staat € 1,1 mrd – Parlementaire enquête Fyra
19-1-2016
Praktijkperikelen
•Pon aanbesteding politievoertuigen
•Aanbesteding wagenpark politievoertuigen 500 milj.
De eis dat de leverancier politievoertuigen kant-en-klaar moet aanleveren, leidt ertoe dat merken als Ford, Mercedes, Volvo en Opel afhaken. De eist dat de leverancier ook ombouwwerkzaamheden moest verzorgen zorgt er voor dat ombouwbedrijven die voorheen voor één, of meerdere regionale korpsen auto’s ombouwden, ook buitenspel worden gezet.
19-1-2016
Problematische neveneffecten aanbesteden
•machtspositie aanbesteder
– ‘monopsonie’: één vrager en meerdere aanbieders– eenzijdig kunnen bepalen van de inhoud van het contract
• beperkte precontractuele informatie-uitwisseling en onderhandelingen• toename aantal geschillen over
– tekortkomingen in de geleverde kwaliteit– vertragingen in de nakoming– vergoeding van meerkosten die zijn ontstaan
• contractenrechtelijke afwikkeling krijgt bijzondere kleur
03-05-23
11
De praktijk van onredelijke contractvoorwaarden
•De omvang van deze praktijk is nooit onderzocht
•Maar de praktijk is meer dan een gerucht uit de wandelgangen
• omvang schade• aansprakelijkheid • IE-rechten• ontbinding
03-05-23
12
Voorbeelden• I
nschrijver garandeert dat Aanbesteder nooit of te nimmer meer dan X bedrag aan Inschrijver dient te betalen. Alle kosten boven dit bedrag zijn hoe dan ook voor rekening van Inschrijver, ook indien sprake is van meerwerk, overmacht, onvoorziene omstandigheden of verwezenlijking van risico’s die voor rekening van Aanbesteder zouden moeten komen.
• De aansprakelijkheid van Inschrijver in het algemeen en de ontwerpaansprakelijkheid van Inschrijver in het bijzonder zijn ongelimiteerd. Hierbij is overmacht voor rekening en risico van Inschrijver; bovendien is beroep op de redelijkheid en billijkheid contractueel uitgesloten.
• Inschrijver is aansprakelijk voor alle schade en dient Aanbesteder te vrijwaren voor aanspraken van derden tot vergoeding van alle schade, ongeacht of deze schade door Inschrijver is veroorzaakt en aan Inschrijver kan worden toegerekend.
03-05-23
13
Aanbestedingsrechtelijk beoordelingskader
• Proportionaliteitsbeginsel (art. 1.10 Aw)
03-05-23
14
Aanbestedingsrechtelijk beoordelingskader
•Voorschrift 3.9 A: – De aanbestedende dienst alloceert het risico bij de partij die
het risico het best kan beheersen of beïnvloeden.
•Voorschrift 3.9 C: – In gevallen waarin voor een bepaalde soort overeenkomst
contractmodellen of algemene voorwaarden bestaan die paritair zijn opgesteld, past de aanbestedende dienst deze integraal toe.
19-1-2016
Aanbestedingsrechtelijk beoordelingskader
•Voorschrift 3.9 D: 1. De aanbestedende dienst verlangt geen aansprakelijkheid die
op geen enkele manier gelimiteerd is. 2. Bij de beoordeling welke limitering van de aansprakelijkheid
proportioneel is slaat de aanbestedende dienst in ieder geval acht op:• de risico’s die de aanbestedende dienst daadwerkelijk
loopt; • de gebruikelijke aansprakelijkheidseis in de betreffende
branche of voor de betreffende opdracht naar aard en omvang.
19-1-2016
Contractenrechtelijk beoordelingskader
•Terzijde (laten) schuiven van een onredelijke contractvoorwaarde na contractsluiting (art. 6:248 lid 2 BW)
• naar redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar• wijzigen van de overeenkomst
aanbestedingsrechtelijk problematisch?!
19-1-2016
Nog een lange weg te gaan?...•V
oor de aanbestedende dienst: – Stel je terughoudend op bij het over de schutting gooien van
risico’s
•Voor de inschrijver:– Maak voor je inschrijving je bezwaar kenbaar bij de
aanbestedende dienst, Cie van Aanbestedingsexperts, rechter
•Voor de wetgever:– Stel een zwarte en grijze lijst op….
19-1-2016
Discussie