sosyal bİlgİler - pegem.net 3 - tanitim(2).pdf · detaylı açıklamalarıyla desteklenmiş, her...
TRANSCRIPT
KPSS2017
30.Eğitimde
yıl
önce bİz sorduk
soru32
50 Soruda
ÖABT
SOSYAL BİLGİLERSİYASET BİLİMİ
DİĞER SOSYAL BİLİM ALANLARI(Sosyal Bilgilerin Temelleri, Sosyal Psikoloji, Arkeoloji, Antropoloji, Sosyoloji, Felsefe
Ekonomi, Bilim - Teknoloji ve Sosyal Değişme, Sanat ve Estetikİnsan İlişkileri ve İletişim, Günümüz Dünya Sorunları, Sosyal Proje Geliştirme)
ALAN EĞİTİMİ
KomisyonÖABT SOSYAL BİLGİLER 3. KİTAP
SİYASET BİLİMİ DİĞER SOSYAL BİLİM ALANLARI VE ALAN EĞİTİMİ
ISBN 978-605-318-687-8
Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.
© Pegem AkademiBu kitabın basım, yayım ve satış hakları
Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir.Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri,kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıtya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz.
Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır.Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında
yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınlarısatın almamasını diliyoruz.
6. Baskı: Kasım 2016, Ankara
Proje-Yayın: Pelin ÖzdemirDizgi-Grafik Tasarım: Gülnur Öcalan
Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı
Baskı: Vadi Grup Ciltevi A.Ş.İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105
Yenimahalle/ANKARA(0312 394 55 91)
Yayıncı Sertifika No: 14749Matbaa Sertifika No: 26687
İletişim
Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARAYayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51
Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08
Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60
İnternet: www.pegem.netE-ileti: [email protected]
ÖN SÖZ
Sevgili Öğretmen Adayları,
ÖABT SOSYAL BİLGİLER konu anlatımlı setimiz üç kitap hâlinde düzenlenmiştir. "Sosyal Bilgiler 3. Kitap" adlı yayınımız; Siyaset Bilimi, Temel Hukuk, Diğer Sosyal Bilim Alanları (Sosyal Bilgilerin Temelleri, Sosyal Psikoloji, Arkeoloji, Antropoloji, Sosyoloji, Felsefe, Ekonomi, Bilim Teknoloji ve Sosyal Değişme, Sanat ve Estetik, İnsan İlişkileri ve İletişim, Günümüz Dünya Sorunları, Sosyal Proje Geliştirme) ile Alan Eğitimi bölümlerini kapsamaktadır ve Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Alan Bilgisi Testi (ÖABT-Sosyal Bilgiler) kapsamındaki soruları çözmek için gerekli bilgi, beceri ve teknikleri edinme ve geliştirme sürecinde siz değerli öğretmen adaylarımıza kılavuz olarak hazırlanmıştır.
Kitabın hazırlanış sürecinde, sınav kapsamındaki temel alanlarda kapsamlı alanyazın taraması yapılmış, bu kitabın gerek ÖABT’de gerekse gelecekteki meslek hayatınızda ihtiyacınızı maksimum derecede karşılayacak bir başucu kitabı niteliğinde olması hedeflenmiştir.
Detaylı, güncel ve anlaşılır bir dilde yazılan konu anlatımları, çıkmış sorular ve detaylı açıklamalarıyla desteklenmiş, her ünite içeriği ÖSYM formatına uygun, çözümlü test sorularıyla pekiştirilmiştir. Ayrıca konu anlatımlarında verilen bilgi ve çözüm tekniklerine ek olarak uyarı kutucuklarıyla da önemli konulara dikkat çekilmiştir.
Yoğun bir araştırma ve çalışma sürecinde hazırlanmış olan bu kitapla ilgili görüş ve önerilerinizi [email protected] adresini kullanarak bizimle paylaşabilirsiniz.
Geleceğimizi güvenle emanet ettiğimiz siz değerli öğretmenlerimizin hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimlerine katkıda bulunabilmek ümidiyle...
Başarılar...
SOSYAL BİLGİLER ÖABT İLE İLGİLİ ÖNEMLİ BİLGİLER
ÖABT SOSYAL BİLGİLER, 50 sorudan oluşmakta ve Sosyal Bilgiler Öğretmeni Adaylarının Alan Bilgisi (Tarih, Coğrafya, Siyaset Bilimi, Diğer Sosyal Bilim Alanları (Sosyal Bilgilerin Temelleri, Sosyal Psikoloji, Arkeoloji, Antropoloji, Sosyoloji, Felsefe, Ekonomi, Bilim Teknoloji ve Sosyal Değişme, Sanat ve Estetik, İnsan İlişkileri ve İletişim, Günümüz Dünya Sorunları, Sosyal Proje Geliştirme) ile Alan Eğitimi alanlarındaki bilgi ve becerilerini ölçmeyi hedeflemektedir.
Öğretmenlik Alan Bilgisi Testinde çıkan sorular, Sosyal Bilgiler Öğretmenlik Lisans Programlarında verilen akademik disiplinlere paralel olarak hazırlanmaktadır. Sınavdaki Alan-Soru dağılımı aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
Genel Yüzde Yaklaşık Yüzde Soru Sayısı
Alan Bilgisi Testi % 80 1 - 40
a. Tarih
b. Coğrafya
c. Siyaset Bilimi
d. Diğer Sosyal Bilim Alanları
(Sosyal Bilgilerin Temelleri, Sosyal
Psikoloji, Arkeoloji, Antropoloji,
Sosyoloji, Felsefe, Ekonomi, Bilim,
Teknoloji ve Sosyal Değişme, Sanat
ve Estetik, İnsan İlişkileri ve İletişim,
Günümüz Dünya Sorunları, Sosyal
Proje Geliştirme)
% 28
% 20
% 8
% 24
1 - 14
15 - 24
25 - 28
29 - 40
Alan Eğitimi Testi % 20 41 - 50
Genel Kültür, Genel Yetenek ve Eğitim Bilimleri Sınavlarınıza ek olarak gireceğiniz Öğretmenlik Alan Bilgisi Testi ile ilgili verilen bu bilgiler 2014-2015-2016 SOSYAL BİLGİLER ÖABT sınavı çerçevesinde hazırlanmıştır. Sınav içeriğinde yapılabilecek olası değişiklikleri ÖSYM'nin web sitesinden takip edebilirsiniz.
İÇİNDEKİLER
SİYASET BİLİMİ DİĞER SOSYAL BİLİM ALANLARI
SİYASET BİLİMİ
Siyasetin Farklı Anlamları ...........................................................................................................................................5
Siyaset Biliminin Tarihçesi ..........................................................................................................................................5
İslam Dünyasında Siyaset Bilimi ................................................................................................................................6
Siyaset Biliminin Konusu, Kapsamı, Yöntemi ve Teknikleri ........................................................................................7
İktidar Kavramı ...........................................................................................................................................................9
Egemenlik .................................................................................................................................................................10
Meşruluk ................................................................................................................................................................... 11
Devlet ve Siyasal Sistemler ...................................................................................................................................... 11
Bir Hukuk Devleti Olarak Türkiye..............................................................................................................................14
Devlet Türleri ............................................................................................................................................................18
Siyasal Sistemler ......................................................................................................................................................19
Siyasal Davranış ve Bireyi Siyasete Yönlendiren Temel Faktörler ...........................................................................25
Siyasal Katılma ........................................................................................................................................................26
Demokrasi ................................................................................................................................................................27
Alternatif Demokrasi Önerileri...................................................................................................................................29
Siyasi Düsünceler ve İdeolojiler................................................................................................................................30
Siyasal Partiler .........................................................................................................................................................35
Kamuoyu ..................................................................................................................................................................36
Baskı Grupları...........................................................................................................................................................36
Bürokrasi ..................................................................................................................................................................36
Uluslararası İlişkiler Kuramları ..................................................................................................................................37
Yeni Dünya Düzeni ...................................................................................................................................................38
Ulusüstü Siyasal Örgütlenmeler ...............................................................................................................................39
Çözümlü Test ............................................................................................................................................................43
Çözümler ..................................................................................................................................................................46
TEMEL HUKUK
Toplum Yaşamını Düzenleyen Kurallar .....................................................................................................................51
Hukukun Kaynakları .................................................................................................................................................52
Anayasa....................................................................................................................................................................52
1982 Anayasası ........................................................................................................................................................55
2010 Yılında Türkiye Cumhuriyeti Anayasasında Yapılan Değişiklikler ...................................................................75
Hukuki Ehliyet Kavramı ............................................................................................................................................85
Çözümlü Test ............................................................................................................................................................86
Çözümler ..................................................................................................................................................................89
vi
DİĞER SOSYAL BİLİM ALANLARI
I. Sosyal Bilgilerin Temelleri ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������95
Sosyal Bilgiler Öğretimine Farklı Yaklaşımlar ...........................................................................................................96
Dünyada Sosyal Bilgiler Geleneği ............................................................................................................................97
Türkiye’de Sosyal Bilgiler Geleneği ..........................................................................................................................99
Sosyal Bilgiler ve Sosyal Bilimler............................................................................................................................100
Antropoloji...............................................................................................................................................................101
Ekonomi..................................................................................................................................................................103
Coğrafya .................................................................................................................................................................104
Tarih ........................................................................................................................................................................106
Psikoloji ..................................................................................................................................................................107
Siyaset Bilimi ..........................................................................................................................................................108
Sosyoloji .................................................................................................................................................................109
Felsefe .....................................................................................................................................................................111
Hukuk ..................................................................................................................................................................... 113
Arkeoloji ..................................................................................................................................................................120
Uluslararası İlişkiler ................................................................................................................................................120
İletişim ....................................................................................................................................................................121
Sanat ......................................................................................................................................................................124
Dilbilim ....................................................................................................................................................................126
Diğer Sosyal Bilim Alanları .....................................................................................................................................127
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................128
Çözümler ................................................................................................................................................................131
II. Sosyal Psikoloji ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������135
Sosyal Psikolojinin Kısa Tarihçesi ..........................................................................................................................135
Sosyal Psikolojinin İki Temel İlkesi .........................................................................................................................135
Sosyal Algı..............................................................................................................................................................136
Sosyal Biliş .............................................................................................................................................................136
Bireyler Arasındaki İlişkileri Etkileyen Birey-İçi Süreçler.........................................................................................137
Sosyal Etki ..............................................................................................................................................................139
Grup Etkisi ...............................................................................................................................................................140
Sosyal İlişkiler .........................................................................................................................................................141
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................143
Çözümler ................................................................................................................................................................146
III. Arkeoloji �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������151
Tanımı ve Yaklaşımlar ............................................................................................................................................151
Arkeolojinin Tarihçesi ..............................................................................................................................................153
Arkeolojide Kullanılan Temel Yöntemler .................................................................................................................154
Anadolu Arkeolojisi .................................................................................................................................................156
vii
Hellen Göçleri ve Arkaik Dönem.............................................................................................................................161
Klasik Dönem .........................................................................................................................................................162
Hellenistik Dönem...................................................................................................................................................163
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................166
Çözümler ................................................................................................................................................................169
IV. Antropoloji �������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������173
Antropolojinin Yaklaşımı ve İlkeleri .........................................................................................................................173
Antropolojinin Dalları ..............................................................................................................................................173
Antropoloji Kapsamında Yer Alan Bazı Kavramlar .................................................................................................175
Antropoloji Biliminin Kısa Tarihçesi .........................................................................................................................175
Antropolojinin Yöntemi ve Araştırma Teknikleri ......................................................................................................176
Kültür Kavramı ........................................................................................................................................................177
Temel Antropoloji Kuramları ...................................................................................................................................179
İnsanın Evrimi .........................................................................................................................................................182
Sanayi Öncesi Uyarlanma ve Yasam Tarzları: Avcı-Toplayıcılık ve Tarım ..............................................................185
Kent, Devlet ve Endüstri .........................................................................................................................................185
Çok Kültürlülük, Çok Kültürcülük ve Antropolojide Yeni Yönelimler .......................................................................186
Din ve Kutsal ..........................................................................................................................................................187
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................189Çözümler ................................................................................................................................................................192
V. Sosyoloji �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������197
Sosyolojinin Kısa Tarihçesi .....................................................................................................................................197
Sosyolojinin Temel Kavramları ...............................................................................................................................197
Sosyolojide Temel Yaklaşımlar ...............................................................................................................................199
Kültür ve Toplum .....................................................................................................................................................204
Kültürün Dinamikleri ...............................................................................................................................................206
Toplumun Temel Birimi Aile ....................................................................................................................................207
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................208
Çözümler ................................................................................................................................................................ 211
VI. Felsefe ��������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������215
Bilgelik Sevgisi Olarak Felsefe ...............................................................................................................................215
Felsefenin Konuları ve Alt Alanları .........................................................................................................................216
Epistemoloji ......................................................................................................................................................216
Metafizik ...........................................................................................................................................................222
Bilim Felsefesi ..................................................................................................................................................223
Etik....................................................................................................................................................................227
Çözümlü Test ...................................................................................................................................................229
Çözümler ..........................................................................................................................................................232
viii
VII. Ekonomi ����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������235
Makro Ekonomi – Mikro Ekonomi ...........................................................................................................................235
Ekonominin Temel Soruları.....................................................................................................................................236
Tüketici Davranışları ve Fayda ...............................................................................................................................237
Arz, Talep ve Esneklik ............................................................................................................................................238
Üretim .....................................................................................................................................................................241
Maliyet ....................................................................................................................................................................242
Kâr Maksimizasyonu ..............................................................................................................................................242
Mal ve Faktör Piyasaları .........................................................................................................................................242
Makro Ekonominin Kapsamı ve Temel Makro Ekonomik Değişkenler ...................................................................244
Ekonomik Performansın Ölçülmesi ve Temel Ekonomik Değişkenler ....................................................................245
Tüketim ...................................................................................................................................................................246
Tasarruf...................................................................................................................................................................246
Ekonominin Dışa Açılımı ........................................................................................................................................247
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................249
Çözüm ....................................................................................................................................................................252
VIII. Bilim, Teknoloji ve Sosyal Değişme ������������������������������������������������������������������������������������������������������������������257
Toplumsal Değişmeyi Etkileyen Unsurlar ...............................................................................................................258
Değişmeyle İlgili Temel Kavramlar..........................................................................................................................259
Toplumsal Değişme Türleri .....................................................................................................................................259
Yazılı Tarih Öncesi Çağlarda ve İlk Çağ'da Bilim, Teknoloji ve Sosyal Değişme ....................................................262
Orta Çağ'da Bilim, Teknoloji ve Sosyal Değişme ....................................................................................................264
Yeni ve Yakın Çağlarda Bilim, Teknoloji ve Sosyal Değişme (1453-1914) .............................................................271
Bilim ve Teknolojinin Etkilediği Sosyal Unsurlar .....................................................................................................278
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................280
Çözümler ................................................................................................................................................................283
IX. Sanat ve Estetik�����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������287
Sanat Teorileri.........................................................................................................................................................288
Çağdaş Sanat Akımları...........................................................................................................................................290
Estetik .....................................................................................................................................................................292
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................296
Çözümler ................................................................................................................................................................299
X. İnsan İlişkileri ve İletişim ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������303
İletişimin Temel Amaçları ........................................................................................................................................303
İletişim Süreçleri .....................................................................................................................................................304
İletişim Ortamı ........................................................................................................................................................304
ix
İletişim Türleri .........................................................................................................................................................304
İnsanlar Arasındaki İlişkilerde İletişimin Önemi ......................................................................................................305
İnsan İlişkileri ..........................................................................................................................................................305
Kişiler Arası İletişim ................................................................................................................................................306
İletişim Sürecinde İlişki Kurma Boyutu ...................................................................................................................307
İletişim Türleri .........................................................................................................................................................308
İletişim Engelleri .....................................................................................................................................................309
Savunma Mekanizmaları ........................................................................................................................................310
Empati ....................................................................................................................................................................312
Etkili İletişim ............................................................................................................................................................313
Etkili Dinleme ..........................................................................................................................................................313
Çatışma ..................................................................................................................................................................314
Çatışma Çözme Yolları ...........................................................................................................................................314
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................315
Çözümler ................................................................................................................................................................315
XI. Günümüz Dünya Sorunları �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������323
Çevre Sorunları ......................................................................................................................................................323
Açlık ........................................................................................................................................................................324
Kıtlık........................................................................................................................................................................326
Fakirlik (Yoksulluk) ..................................................................................................................................................326
Yetersiz Beslenme ..................................................................................................................................................327
Obezite ...................................................................................................................................................................327
Aşırı Tüketim Hastalığı ...........................................................................................................................................327
Dengesiz Nüfus Artışları .........................................................................................................................................328
Irkçılık .....................................................................................................................................................................328
İnsan Hakları İhlalleri ..............................................................................................................................................329
Terör .......................................................................................................................................................................330
Enerji Sorunu ..........................................................................................................................................................331
Alternatif Enerji Kaynakları .....................................................................................................................................331
Nükleer Enerji ve Füzyon Enerjisi...........................................................................................................................334
Asya Krizi................................................................................................................................................................335
Japon Sendromu ....................................................................................................................................................335
Çin Faktörü .............................................................................................................................................................336
Küreselleşme ..........................................................................................................................................................337
Küresel İklim Değişikliği ..........................................................................................................................................339
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................341
Çözümler ................................................................................................................................................................344
x
XII. Sosyal Proje Geliştirme ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������349
Konu ve Amacın Belirlenmesi.................................................................................................................................351
Ölçütlerin Belirlenmesi ............................................................................................................................................351
Proje Planı ..............................................................................................................................................................351
Araştırma ve Eylem ................................................................................................................................................351
Sunum Hazırlama ...................................................................................................................................................351
Proje Tabanlı Öğrenme...........................................................................................................................................353
Sosyal Proje ...........................................................................................................................................................357
Proje Yönetimi ........................................................................................................................................................357
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................360
Çözümler ................................................................................................................................................................363
ALAN EĞİTİMİ
Sosyal Bilgiler Öğretimi ���������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������367
A� Sosyal Bilgiler Öğretiminin Amaçları ..................................................................................................................367
B� Sosyal Bilgiler Öğretimi Bağlamında Davranışçı ve Yapılandırmacı Öğrenme Anlayışları ................................369
C� Sosyal Bilgilerde İçerik: Kapsam ve Yapı ...........................................................................................................370
D. Sosyal Bilgiler Öğretim Programının Vizyonu ....................................................................................................374
Doğrudan Verilecek Becerilere Örnekler ................................................................................................................381
Sosyal Bilgiler Öğretimi İle İlgili Diğer Konular .......................................................................................................436
Tarihî Empati.....................................................................................................................................................436
Zaman ve Kronolojiyi Algılama .........................................................................................................................438
Müze Eğitimi .....................................................................................................................................................452
Sözlü Tarih ........................................................................................................................................................454
Kanıt Temelli Sosyal Bilgiler Öğretimi ...............................................................................................................454
Yerel Tarih .........................................................................................................................................................454
Bireyselleştirilmiş Öğretim Tekniği ....................................................................................................................457
Sosyal Bilgiler Laboratuvarları ..........................................................................................................................458
Güncel Olaylar ..................................................................................................................................................459
Aradisiplinler .....................................................................................................................................................462
Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı 5. Sınıf Kazanımları İle Eşleşen Aradisiplin Alan Kazanımları Tablosu ..........463
Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı 6. Sınıf Kazanımları İle Eşleşen Aradisiplin Alan Kazanımları Tablosu ..........465
Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı 7. Sınıf Kazanımları İle Eşleşen Aradisiplin Alan Kazanımları Tablosu ..........466
İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi 5. Sınıf Programı ....................................................................................................469
İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi 6. Sınıf Programı ....................................................................................................473
İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersi 7. Sınıf Programı ....................................................................................................480
Çözümlü Test ..........................................................................................................................................................487
Çözümler ................................................................................................................................................................491
KAYNAKÇA �����������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������������495
SİYASET BİLİMİDİĞER SOSYAL BİLİM
ALANLARI
SİYASET BİLİMİ
5
SİYASET BİLİMİ
Arapça’dan Türkçe’ye geçen bir sözcük olan siyaset bir amaç veya prensip gereğince şehrin yönetilmesine iliş-kin sanat anlamında kullanılmıştır.
Politika kelimesi ise siyasetin Batı dillerindeki karşılığıdır.
Aristoteles, politikayı “en yüksek iyiyi” ve “iyi yaşamayı” amaçlayan devlete ilişkin tüm faaliyetler, devlet yönetimi ve yurttaşlığa ilişkin işler şeklinde tanımlamıştır.
SİYASETİN FARKLI ANLAMLARI
Devlet Yönetimine İlişkin Faaliyetler Anlamında Si-yaset: Aristoteles’in tanımındaki “iyi yaşamayı” temine yönelik devlet faaliyetleri bu kapsamda yer almaktadır.
İktidar Mücadelesi Anlamında Siyaset: İktidar mücade-lesi olarak anlaşılmasının temelinde, toplumsal hayattaki zıtlıklar arasındaki mücadelede, siyasetin bu zıtlıkları belli dengede uzlaştıran faaliyet olarak ortaya çıkması anlayışı vardır. Bu anlayışa göre iktidarı ele geçirmiş olan grup ya da sınıflar bu mevkilerini korumak ve sürdürmek, diğerleri de iktidarı ele geçirmek için mücadeleye girişmektedir.
Değerlerin Otorite Yoluyla Dağıtılması Anlamında Si-yaset: Siyasetin bu şekilde tanımlanması onun sadece devlete ilişkin işler, kurumlar ve faaliyetler olarak değil, her türlü değerin paylaşımı için otorite kullanımını gerek-tiren faaliyetler olarak anlaşılmasını sağlamaktadır. Bu yaklaşım siyaset olgusunun kapsamını genişlemekte ve hem modern ulus devletlere hem de tüm toplumsal/siya-sal organizasyonlara ilişkin ortak bir faaliyet alanı olarak değerlendirilmesini sağlamaktadır.
SİYASET BİLİMİNİN TARİHÇESİ
Eski Yunan düşünürlerinden Platon iyi ve erdemli bir devletin nasıl olacağı ve bu devleti kimlerin yöneteceği gibi konulardaki görüşlerini “Devlet” adlı yapıtında ortaya koymuştur.
UyarıPlaton devletin bilge krallar tarafından yöne-tilmesini ve filozofların kral olmasını savun-muştur.
Platon’a göre devlet iktidarı kullanan idareciler, savaş-çılar, üretimi gerçekleştiren çiftçiler ve halk sınıflarından oluşmaktadır.
Bir diğer eski Yunan düşünürü Aristoteles, devleti ve devlet yönetimi ile ilgili süreçleri bir inceleme ve gözlem konusu olarak ele almış ve zamanın siyasal sistemlerini karşılaştırmalı olarak incelemiştir. Bu nedenle de çağdaş siyaset biliminin temellerini atan kişi olarak kabul edilmektedir.
Aristoteles Politika adlı eserinde Eski Yunan sitelerinin siyasal örgütlenmelerini gözlemlerle ortaya koymaya ve siyasal rejimleri sınıflandırmaya çalışmış ve kendisinden sonra gelen düşünürleri etkilemiştir.
Siyaset Orta Çağ boyunca din etkisinde kalmıştır. 16. yüzyılında başında yaşamış olan Machiavelli, İtalya’da-ki prenslikleri ele aldığı kitabı Prens ile siyaset konusun-daki idealist ve ahlakçı çizgisini terk ederek siyaseti ger-çekçi bir zemine oturtmuştur. Kitabında hükümdarların iktidarı ele geçirmelerini, elde tutmalarını ve diğerleriyle ilişkilerini anlatırken insanlara boyun eğdirme niteliğine dikkat çekmiştir.
Biri yasalara uyma diğeri de zora başvurma olmak üzere iki tür mücadeleden söz eden Machiavelli birincisi yet-mediğinde ikincisine başvurmanın gereğine değinmiştir. Onun düşüncesinde amacın gerçekleştirilmesi için her türlü eylemin meşru olduğu anlayışı egemendir. Bu an-layış Makyavelizm olarak ifade edilmiştir.
Örnek Soru
Aşağıdaki cümlelerden hangisi Makyavelizma’i özetlemektedir?
A) Amaca varmak için hiçbir kural tanımamalıdır.
B) Siyaset sınırsız özgürlüktür.
C) Siyasetin işleyişi ve kuralları gereğince her yola başvurulabilir.
D) Yasalara uygun bir yönetim şekli yoktur.
E) İyi bir yönetici mutlaka zora başvurur.
Çözüm:Makyavelizm çoğu kez, amaca ulaşmak için hiçbir ku-ralın, ilkenin ve değerin tanınmayacağı şeklinde anla-şılmış olsa da, Machiavelli aslında siyasetin kişisel ve dinî ahlaktan ayrı bir mantığı olduğunu savunmuştur. Buna göre de bu kurallar ve işleyiş gereğince her türlü eyleme başvurulabileceğini dile getirmiştir.
Cevap C