specialuri angarisi diskriminaciis winaarmdeg brzolis ... · 1 specialuri angarisi diskriminaciis...

77
specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi, 2016 www.ombudsman.ge dokumenti SemuSavebulia diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb kanonis~ me-7 muxlis Sesabamisad

Upload: others

Post on 15-Feb-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb1

specialuri angariSi

diskriminaciis winaaRmdeg

brZolis, misi Tavidan

acilebisa da Tanasworobis

mdgomareobis Sesaxeb

seqtemberi, 2016

www.ombudsman.ge

dokumenti SemuSavebulia diskriminaciis yvela formis

aRmofxvris Sesaxeb kanonis~ me-7 muxlis Sesabamisad

Page 2: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb2

am gamocemis Sinaarsze srulad aris pasuxismgebeli avtori da is ar asaxavs evrokavSiris Sexedulebebs.

proeqti dafinansebulia evrokavSiris mier

Page 3: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb3

sarCevi

Sesavali ................................................................................................................................5

Tavi I. antidiskriminaciuli kanonmdeblobis xarvezebi .......................8

a) procesualuri xasiaTis xarvezebi .....................................................8

a.a) kerZo pirebis davaldebuleba da sajaro uwyebebis

valdebulebis gamkacreba saxalxo damcvelisTvis

informaciis mowodebasTan dakavSirebiT .........................9

a.b) saxalxo damcvelis mier saqmis warmoebis SeCereba

administraciuli warmoebisas .................................................10

a.g) kerZo pirebis mimarT aRsrulebis meqanizmis

danergva .................................................................................................11

a.d) diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebze

sasamarTlosTvis mimarTvis vadis gazrda ......................12

a.e) romiT davebTan dakavSirebiT sasamarTlosTvis

mimarTvis vadis gazrda ...............................................................14

b) materialursamarTlebrivi xasiaTis xarvezebi ........................15

b.a) uari gonivrul misadagebaze .........................................................16

b.b) Seviwroveba ..............................................................................................17

b.g) segregacia ..................................................................................................18

b.d) viqtimizacia ............................................................................................19

b.e) brZaneba diskriminaciaze ................................................................19

b.v) mravali niSniT diskriminacia .....................................................20

Tavi II. saxalxo damcvelis mier saqmis ganxilva.........................................22

1. statistikuri monacemebi .........................................................................22

2. warmomadgenloba saxalxo damcvelis mier saqmis

warmoebisas .......................................................................................................26

3. saqmis Seswavla saxalxo damcvelis iniciativiT .....................27

4. mtkicebis tvirTis gadanawilebis standartis gamoyeneba 29

5. saxalxo damcvelis gadawyvetilebebi .............................................31

a) rekomendacia ...............................................................................................31

b) zogadi winadadeba ..................................................................................44

6. saxalxo damcveli, rogorc sasamarTlos megobari ...............46

Page 4: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb4

Tavi III. gamokveTili tendenciebi ..........................................................................52

1. savaraudo siZulviliT motivirebuli danaSaulebis

gamoZieba .............................................................................................................52

2. mimarTvianoba saerTo sasamarTloebisadmi

diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebze .................................67

Tavi IV. sainformacio-saganmanaTleblo saqmianoba .................................71

1. treningebi skolis moswavleebisTvis .............................................71

2. treningebi maswavleblebisTvis ..........................................................72

3. treningi prokurorebisaTvis ...............................................................73

4. treningi SezRuduli SesaZleblobis mqone bavSvebis

mSoblebisTvis .................................................................................................74

Tavi V. Tanasworobis departamentis SesaZleblobebis

gaZliereba ...........................................................................................................75

Tavi VI. daskvna ...................................................................................................................77

Page 5: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb5

Sesavali

winamdebare specialuri angariSi momzadebulia „diskriminaciis yve-la formis aRmofxvris Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis (SemdgomSi: „an-tidiskriminaciuli kanoni“) me-7 muxlis safuZvelze da moicavs saqa-rTvelos saxalxo damcvelis, rogorc diskriminaciis aRmofxvrisa da Tanasworobis uzrunvelyofaze zedamxedvelobis meqanizmis mier 2015 wlis 1 seqtembridan 2016 wlis 31 agvistos periodSi ganxorcielebu-li aqtivobebis mimoxilvas.1

saxalxo damcvelis pirveli specialuri angariSi qveyanaSi diskrim-inaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebis da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb2 2015 wlis seqtemberSi gamoqveynda, romelSic asaxulia antidiskriminaciuli kanonis mimoxilva da diskriminaciis saqmeebis Seswavlis zogadi principebi, Sesabamisad, winamdebare anga-riSSi ganmeorebiT aRniSnul sakiTxebs ar SevexebiT.

2014 wels saqarTvelosa da evrokavSirs Soris dadebuli asocirebis dRis wesrigis safuZvelze, saqarTvelos xelisuflebam aiRo diskrim-inaciasTan brZolis meqanizmis Seqmnis valdebuleba. 2014 wlis 2 maiss saqarTvelos parlamentma miiRo „diskriminaciis yvela formis aR-mofxvris Sesaxeb“ saqarTvelos kanoni. aRniSnuli kanoni nebismieri fizikuri da iuridiuli pirisTvis warmoadgens Tanasworobis uflebis samarTlebrivi dacvis meqanizms rogorc sajaro, aseve kerZo pirebis winaaRmdeg.

antidiskriminaculi kanonis safuZvelze, diskriminaciis aRmofxvrisa da Tanasworobis uzrunvelyofaze zedamxedvelobis funqcia mieniWa saqarTvelos saxalxo damcvels. aRniSnuli uflebamosilebis ganxor-cielebis mizniT, 2014 wlis 22 agvistos, saqarTvelos saxalxo damcve-lis N140 brZanebis safuZvelze, aparatSi Seiqmna Tanasworobis depar-tamenti. departamentma funqcionireba 2014 wlis 20 noembers daiwyo.

antidiskriminaciuli kanonis miRebis paralelurad, saqarTvelos kan-ons „saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsi“ daemata me-73 kari, romelic diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeze sasamarTlosadmi mimarTvis proceduras aregulirebs.

1 zogierT SemTxvevaSi angariSSi aseve gamoyenebulia informacia, romelic saxalxo damcvel-ma aangariSo periodis Semdeg moipova

2 saxalxo damcvelis 2015 wlis specialuri angariSi qveyanaSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebis da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb, xelmisawvdomia: https://drive.google.com/file/d/0B9BM3M8hbgAUTUdIZXd4MFJqX2s/view

Page 6: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb6

garda imisa, rom antidiskriminaciuli kanonis miReba TavisTavad war-moadgens qveyanaSi TanasworobisTvis brZolis procesSi umniSvnelo-vanes movlenas, kanoni aseve aRWurvilia ramdenime imgvari samarTle-brivi elementiT, rac mis arsebobas kidev ufro efeqturs xdis.

pirvel rigSi, aRsaniSnavia kanonis pirveli muxli, romelSi miTiTebu-li daculi safuZvlebi ar aris amomwuravi da savaraudo diskrimi-naciis faqtze msjeloba SesaZlebelia nebismieri niSnis safuZvelze, miuxedavad imisa, aris Tu ara konkretuli niSani kanonSi dasaxele-buli. aseve, aRsaniSnavia, rom kanoni pirdapir miuTiTebs iseT dacul safuZvlebs, rogoricaa, SezRuduli SesaZlebloba, seqsualuri ori-entacia da genderuli identoba - niSnebi, romelic ar gvxvdeba, maT Soris, saqarTvelos konstituciasa da saerTaSoriso samarTlis Zir-iTad dokumentebSi. aRniSnuli, garkveulwilad, warmoadgens xazgas-mas miTiTebuli socialuri jgufebis Tanasworobis uflebis dacvis mniSvnelobasa da deklaracias kanonis sayovelTao xasiaTze.

amasTan, kanonis efeqturi gamoyenebisTvis gadamwyveti mniSvneloba aqvs, rom is avaldebulebs ara mxolod administraciul organoebs, aramed aseve kerZo samarTlis fizikur da iuridiul pirebs, Tavi Seika-von diskriminaciuli qmedebebisgan da aRmofxvran uTanasworoba.

aseve, garda imisa, rom kanoni gansazRvravs diskriminaciis saxeebs - pidapir da irib diskriminacias, kanonis me-2 muxlis me-5 punqtis Ta-naxmad, aseve akrZalulia nebismieri qmedeba, romelic miznad isaxavs piris iZulebas, waqezebas an xelSewyobas mesame piris mimarT am muxliT gaTvaliswinebuli diskriminaciis gansaxorcieleblad. miTiTebuli norma saxalxo damcvels SesaZleblobas aZlevs im SemTxvevebSi, rode-sac saxeze ar aris pirdapiri an iribi diskriminaciis samarTlebrivi Semadgenloba, imsjelos diskriminaciuli praqtikis da negatiuri stereotipebisa da stigmebis danergvis/gaZlierebis SeuTavsebloba-ze antidiskriminaciul kanonTan. aRniSnul normas saxalxo damcveli praqtikaSi aqtiurad iyenebs, razec detalurad qvemoT gveqneba sau-bari.

kanonis miRwevad aseve SeiZleba CaiTvalos me-2 muxlis me-4 punqtiT gaTvaliswinebuli diskriminacia mravali niSnis mixedviT da amave mux-lis me-6 punqtiT gaTvaliswinebuli asociaciiT/aRqmiT diskriminaci-is cneba.

aRniSnuli mniSvnelovani sakanonmdeblo berketis miuxedavad, an-tidiskriminaciul kanonmdeblobaSi rCeba procesualuri da materi-aluri xasiaTis xarvezebi, romelic gamosworebas saWiroebs. 2015 wlis 11 Tebervals, antidiskriminaciuli kanonmdeblobis gaumjobesebis

Page 7: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb7

mizniT, saxalxo damcvelma „saxalxo damcvelis Sesaxeb“ organul kan-onSi, „diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ kanonSi, „samo-qalaqo saproceso kodeqsSi“, „Sromis kodeqsSi“ da „sajaro samsaxuris Sesaxeb“ kanonSi cvlilebebis Setanis winadadebiT mimarTa saqarTve-los parlaments. kanonSi gansaxorcielebel cvlilebebs detalurad qvemoT SevexebiT.

winamdebare angariSSi ganxilulia antidiskriminaciul kanonmde-blobaSi arsebuli xarvezebi, Tanasworobis departamentis statis-tikuri monacemebi, saxalxo damcvelis mier mtkicebis tvirTis gadanawilebis standartis gamoyeneba, saxalxo damcvelis mier ga-mocemuli rekomendaciebis da zogadi winadadebebis, aseve saerTo sasamarTloebSi wardgenili sasamarTlos megobris mosazrebebis mimoxilva, savaraudo siZulvilis motiviT Cadenili danaSaulebis gamoZiebis tendencia, saerTo sasamarTloebis, rogorc diskrimi-naciasTan brZolis meqanizmis aqtualobis sakiTxi, aseve saxalxo damcvelis Tanasworobis departamentis mier ganxorcielebuli sxva aqtivobebi.

Page 8: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb8

Tavi I. antidiskriminaciuli kanonmdeblobis xarvezebi

kanonis miReba da samarTlebrivi dacvis Sesabamisi meqanizmebis gansaz-Rvra adamianis uflebebis dacvis kuTxiT progresul nabijs warmoad-gens, Tumca, kanonSi arsebobs sakiTxebi, romelic daxvewas saWiroebs.

2015 wlis 11 Tebervals saxalxo damcvelma saqarTvelos parlaments mimarTa sakanonmdeblo winadadebiT, romelic „saqarTvelos saxalxo damcvelis Sesaxeb“ organul kanonSi, „diskriminaciis yvela form-is aRmofxvris Sesaxeb“ kanonSi, „saqarTvelos samoqalaqo kodeqsSi“, saqarTvelos „Sromis kodeqsSi“ da „sajaro samsaxuris Sesaxeb“ kanonSi procesualuri xasiaTis cvlilebebs exeboda. garkveuli cvlilebebis Setanis Semdeg, parlamentis adamianis uflebaTa dacvis da samoqalaqo integraciis komitetma da iuridiul sakiTxTa komitetma sakanonmdeb-lo winadadebas mxari dauWires, Tumca, winadadebis plenarul sxdoma-ze ganxilva aqamde ar momxdara.

sakanonmdeblo xarvezebis Sesaxeb saubari iyo aseve Tanasworobis sakiTxebze saxalxo damcvelis 2015 wlis specialur angariSSi. aR-niSnuli sakiTxi kvlav gamowvevad rCeba.

qvemoT ganxiluli iqneba antidiskriminaciul kanonis procesualuri da materialuri xasiaTis xarvezebi.

a) procesualuri xasiaTis xarvezebi

saxalxo damcvelis sakanonmdeblo winadadeba exeba procesualur cvlilebebs. aRsaniSnavia, rom sakanonmdeblo winadadebis Tavdapir-vel versiaSi, dRes arsebul redaqciasTan SesarebiT, meti cvlileba iyo SemoTavazebuli. saxalxo damcvelis mier sakanonmdeblo wina-dadebaSi asaxuli cvlilebebi miznad isaxavs saxalxo damcvelis, ro-gorc diskriminaciasTan brZolis meqanizmis efeqturobis gaZliere-bas. miuxedavad imisa, rom saxalxo damcveli da saerTo sasamarTloebi diskriminaciasTan brZolis ori damoukidebeli meqanizmia, amave dros, saxalxo damcveli mowodebulia, saqmis sasamarTloSi ganxil-vamde, Seagrovos mtkicebulebebi saqmis garSemo da diskriminaciis faqtis dadgenis SemTxvevaSi, Sesabamisi rekomendacia gamosces. zogi-erTi sakanonmdeblo xarvezi saxalxo damcvels aferxebs ufro efeq-tiani gaxados muSaoba diskriminaciasTan brZolis procesSi.

Page 9: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb9

saxalxo damcvelis sakanonmdeblo winadadebaSi asaxulia Semdegi sakiTxebi:

a.a) kerZo pirebis davaldebuleba da sajaro uwyebebis valdebulebis gamkacreba saxalxo damcvelisTvis informaciis mowodebasTan dakavSirebiT

„diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ kanonis me-8 mux-lis me-4 punqti Camoyalibdes imgvarad, rom fizikur da kerZo samarT-lis iuridiul pirebs daekisroT valdebuleba, rom administraciuli, saxelmwifo xelisuflebisa da adgilobrivi TviTmmarTvelobis orga-noebis msgavsad, saxalxo damcvels gadascen informacia moTxovnidan 10 kalendaruli dRis vadaSi.

fizikuri da kerZo samarTlis iuridiuli pirebis mxridan informaciis mowodebis valdebulebis ararseboba diskriminacisTan brZolis pro-cesSi saxalxo damcvelis saqmianobis erT-erT xelisSemSlel faqtors warmoadgens. praqtikam cxadyo, rom kerZo seqtorSi ganxorcielebu-li diskriminaciis faqtebi sixSiriT ar Camouvardeba sajaro uwyebeb-Si ganxorcielebul diskriminaciis SemTxvevebs. magaliTad, saangari-So periodSi saxalxo damcvelis mier gacemuli 12 rekomendaciidan 5 kerZo pirebs miemarTeba, aseve, saxalxo damcvelis aparatSi Semosu-li gancxadebebis Tanaxmad, ganmcxadeblebis 45% procenti diskrim-inaciaSi kerZo pirs adanaSaulebs. Sesabamisad, mniSvnelovania, rom saxalxo damcveli Tanabrad efeqturad axorcielebdes uTanasworo-bis savaraudo msxverplis dacvas diskriminaciis nebismieri Camdenis mimarT.

ZiriTad SemTxvevebSi, savaraudo diskriminaciis calkeuli faqtis srulyofilad Sesaswavlad aucilebelia mopasuxis mier poziciis dafiqsireba da Sesabamisi informaciis mowodeba. kerZo pirebis mxri-dan saxalxo damcvelTan TanamSromlobaze uaris SemTxvevaSi ziandeba diskriminaciis savaraudo msxverplis interesi, vinaidan rTuldeba imis dadgena, hqonda Tu ara adgili diskriminaciis faqts. amasTan, saxalxo damcvelis, rogorc diskriminaciasTan brZolis meqanizmis erT-erTi damaxasiaTebel faqtors saqmis Seswavlis procesSi saqmes-Tan dakavSirebuli mtkicebulebebis Segroveba warmoadgens. diskrim-inaciis bunebidan gamomdinare, msxverplisTvis rTuli, da rig SemTx-vevebSi, SeuZlebelic aris damoukideblad ibrZolos uTanasworobis aRmosafxvrelad da moipovos mtkicebulebebi imis dasadastureb-lad, rom mis mimarT adgili hqonda diskriminacias. Sesabamisad, gansa-kuTrebiT mniSvnelovania, rom saxalxo damcveli maqsimalurad daex-

Page 10: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb10

maros msxverpls mtkicebulebebis SegrovebaSi, rom am ukanasknelma myari argumentaciis safuZvelze mimarTos sasamarTlos.

amasTan, sakanonmdeblo winadadebiT saxalxo damcveli moiTxovs, rom „diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ kanons me–8 muxls daematos me–41 punqti Semdegi redaqciiT:

„Tu administraciuli, saxelmwifo xelisuflebisa da adgilobrivi TviTmmarTvelobis organo (maT Soris prokuraturis, sagamoZiebo, sa-samarTlo organo), kerZo samarTlis iuridiuli da fizikuri piri sax-alxo damcvels ar gadascems saqmesTan dakavSirebul masalas, sabuTs, axsna-ganmartebasa Tu sxva informacias da saqmeSi arsebuli masalebi qmnian gonivruli varaudis safuZvels diskriminaciis faqtis arsebo-bis Sesaxeb da saCivarSi/gancxadebaSi miTiTebuli garemoebebi iurid-iulad amarTlebs moTxovnas, saCivari/gancxadeba dakmayofildeba, wi-naaRmdeg SemTxvevaSi, mxares uari eTqmeva mis dakmayofilebaze“.

aRniSnuli Canaweri warmoadgens sajaro da kerZo pirebTan TanamSrom-leobis damatebiT meqanizms. gancxadebis dakmayofileba informaciis mouwodeblobisas, Tu saqmeSi arsebuli masalebi iZleva diskriminaci-is faqtis samarTlebriv Semadgenlobas, iqneba qmediTi instrumenti, rom saxalxo damcvelma uzrunvelyos antidiskriminaciuli meqanizmis efeqturi amoqmedeba da kerZo pirebs daakisros informaciis warmod-genis arapirdapiri valdebuleba, aseve damatebiTi motivacia Seuqmnas sajaro uwyebebs, saxalxo damcvels srulyofilad miawodon gamoTxo-vili informacia.

a. b) saxalxo damcvelis mier saqmis warmoebis SeCereba administraciuli warmoebisas

„diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ kanonis me-9 muxlis pirveli punqtis Tanaxmad, garkveul SemTxvevebSi saxalxo damcvelis aCerebs saqmis warmoebas, maT Soris, rodesac savaraudo diskriminaci-is imave faqtis gamo mimdinareobs administraciuli warmoeba. sakanon-mdeblo winadadebiT saxalxo damcveli iTxovs, rom me-9 muxlidan aR-niSnuli punqti amoRebul iqnes.

administraciuli warmoeba aRmasrulebeli xelisuflebis saqmiano-bis nawilia, romelic farTo diskreciiT sargeblobs. misi bunebis gaTvaliswinebiT, is martivad SeiZleba movides konfliqtSi adamianis uflebebTan. im SemTxvevaSi, Tu diskriminaciis faqts adgili hqonda qvemdgomi administraciuli organos mier, zemdgom administraciul organos ar gaaCnia ukve momxdar faqtze reagirebisa da darRveuli

Page 11: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb11

uflebis efeqturi aRdgenis SesaZlebloba, ris gamoc saxalxo damcv-elis mier saqmis ganxilvis alternatiul meqanizmad ver ganixileba.

amasTan, sasamarTlos gadawyvetilebisgan gansxvavebiT, administraci-uli organos mier miRebuli gadawyvetileba ar warmoadgens saxalxo damcvelis mier saqmis warmoebis Sewyvetis safuZvels, rac imas niSnavs, rom, Teoriulad, SesaZlebelia, erTidaimave faqtebis Sesaxeb adminis-traciulma organom da saxalxo damcvelma sxvadasxva gadawyvetile-ba miiRon. Sesabamisad, administraciuli warmoebis procesSi saxalxo damcvelis saqmis warmoebas droebiT aCerebs, rac praqtikaSi mxolod saqmis Seswavlis gaWianurebas iwvevs.

a. g) kerZo pirebis mimarT aRsrulebis meqanizmis danergva

sakanonmdeblo winadadebiT saxalxo damcveli aseve moiTxovs, rom „saqarTvelos saxalxo damcvelis Sesaxeb“ organuli kanonis 24-e mux-li Camoyalibdes imgvarad, rom fizikur da kerZo samarTlis iuridi-ul pirebs, romelic „diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesax-eb“ kanonis farglebSi miiRebs rekomendaciebs da zogad winadadebebs, sajaro pirebis msgavsad, daekisros valdebuleba, ganixilos isini da 20 dRis ganmavlobaSi werilobiT acnobos saxalxo damcvels maTi ganx-ilvis Sedegebi.

„saqarTvelos saxalxo damcvelis Sesaxeb“ organuli kanonis 141-e mux-lis me-2 punqtis „T“ qvepunqtis da „diskriminaciis yvela formis aR-mofxvris Sesaxeb“ kanonis me-6 muxlis me-2 punqtis „z“ qvepunqtis Ta-naxmad, saxalxo damcveli uflebamosilia, rogorc dainteresebulma pirma, saqarTvelos administraciuli saproceso kodeqsis Sesabamisad mimarTos sasamarTlos da moiTxovos administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocema an qmedebis ganxorcieleba, Tu administraciulma or-ganom mis rekomendacias ar upasuxa an es rekomendacia ar gaiziara da arsebobs sakmarisi mtkicebulebebi, romlebic diskriminacias adas-turebs. aseve „saqarTvelos saxalxo damcvelis Sesaxeb“ organuli kan-onis 24–e muxlis mixedviT, saxelmwifo xelisuflebis, adgilobrivi TviTmmarTvelobis organo, sajaro dawesebuleba, Tanamdebobis piri, romelic miiRebs saqarTvelos saxalxo damcvelis rekomendaciebs an winadadebebs, valdebulia ganixilos isini da 20 dRis ganmavlobaSi werilobiT acnobos saqarTvelos saxalxo damcvels maTi ganxilvis Sedegebi.

aRniSnuli muxlebis Sinaarsidan gamomdinare, saxalxo damcvels aqvs berketi, rom uzrunvelyos administraciuli organoebis mimarT mis

Page 12: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb12

mier miRebuli gadawyvetilebebis aRsruleba. msgavsi saxis meqanizmi ar aris gaTvaliswinebuli fizikuri da kerZo samarTlis iuridi-uli pirebis winaaRmdeg miRebul gadawyvetilebebTan mimarTebiT. aseTi meqanizmis ararsebobis pirobebSi, kerZo pirebis mimarT gad-awyvetilebis miRebisas saxalxo damcveli mimarTavs Name and Shame (daasaxele da Searcxvine) xerxs, rac, cxadia, samarTlebriv saSuale-bas ar warmoadgens da damokidebulia imaze, Tu ramdenad mniSvnelo-vania konkretuli mopasuxe kerZo pirisTvis misi piradi Tu saqmiani reputacia.

im SemTxvevaSi Tu fizikuri, an kerZo samarTlis iuridiuli piris mier ganxorcielebuli savaraudo diskriminaciis faqti dadastur-deba, saxalxo damcveli Semoifargleba rekomendaciis, an zogadi winadadebis gamocemiT. amis Semdeg ar arsebobs berketi, raTa uz-runvelyofil iqnas kerZo pirTa mxridan rekomendaciis Sesrulebis zedamxedveloba an/da uzrunvelyofa.

Seqmnil viTarebaSi aucilebelia aRniSnuli valdebulebebis garkveu-li formiT gavrceleba kerZo samarTlis fizikur da iuridiul pire-bzec, radganac „saqarTvelos saxalxo damcvelis Sesaxeb“ organuli kanonis me–3 muxlis 11 punqtiT gaTvaliswinebuli zedamxedvelobis funqcia, faqtobrivad deklaraciul xasiaTs atarebs xsenebul pirTa wris mimarT da diskriminaciis winaaRmdeg brZolas araefeqturs xdis.

a.d) diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebze sasamarTlosTvis mimarTvis vadis gazrda

saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis 3632-e muxlis me-2 nawi-lis Tanaxmad, diskriminaciasTan dakavSireul saqmeebTan mimarTebiT saerTo sasamarTloebisTvis mimarTvis vada aris 3 Tve, mas Semdeg rac pirma gaigo an unda gaego im garemoebis Sesaxeb, romelic mas diskrim-inaciulad miaCnia.

„diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ kanonis me-9 muxlis pirveli punqti ki adgens, rom saxalxo damcveli aCerebs saqmis warmoe-bas, Tu savaraudo diskriminaciis imave faqtis gamo davas sasamarTlo ganixilavs.

sakanonmdeblo winadadebiT saxalxo damcveli saqarTvelos parla-ments mimarTavs, rom samTviani vada 1 wlamde gaizardos.

im pirobebSi, rodesac dazaralebulebs arsebiTad mcire dro eZle-vaT sasamarTloSi sarCelis warsadgenad da saxalxo damcvelis mier

Page 13: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb13

saqmis ganxilvisas ar xdeba zianis anazRaureba, umetes SemTxvevaSi, saxalxo damcvelisTvis mimarTvis paralelurad momCivani sarCeliT mimarTavs sasamarTlosac, rac iwvevs saxalxo damcvelis mier saqmis warmoebis SeCerebas. saangariSo periodSi saxalxo damcvelma, saqmis sasamarTlos mier ganxilvis gamo, 5 saqmeze SeaCera saqmis warmoeba. aRniSnulis Sedegad bevri dava da saxalxo damcvelis kompetenciis ga-reT rCeba, vinaidan, adamianuri da drois resursis simciris gaTvalis-winebiT, saxalxo damcveli moklebulia SesaZleblobas, yovel saqmeze 3 Tvis vadaSi miiRos gadawyvetileba.

saxalxo damcvelisTvis da sasamarTlosTvis mimarTva aris ZiriTa-di samarTlebrivi saSualebebi im saxelmwifo politikis efeqturad gansaxorcieleblad, rasac diskriminaciasTan brZola gulisxmobs. sakanonmdeblo bade ise SeiZleba moewyos, rom saxalxo damcvelisa da sasamarTlos funqciebi ar faravdes erTmaneTs da maTi Tanaarsebo-ba, urTierTdaxmarebis gziT orientirebuli iyos diskriminaciisgan adamianTa efeqtur dacvaze.

kanoniT miniWebuli uflebamosilebis farglebSi saxalxo damcvels SeuZlia srulyofilad Seiswavlos saqmis yvela garemoeba da mxaris damatebiTi Suamdgomlobebis gareSe gamoiTxovos mtkicebulebe-bi, cnobebi, doumentebi, moiTxovos axsna-ganmartebebi, Caataros saeqsperto gamokvlevebi, moiwvios specialistebi, eqspertebi da sxva. saxalxo damcveli konkretuli saqmis Seswavlisas awarmoebs saqmis faqtobrivi garemoebebis yovelmxriv gamokvlevas da aRniSnuliT xels uwyobs saqmeze WeSmaritebis dadgenas. saxalxo damcelis mier saqmis srulyofilad Seswavlis Semdeg ki mxarisTvis gamartivdeba sasamarTloSi sakuTari moTxovnis dasabuTeba. yovelive aRniSnuli erTobliobaSi uzrunvelyofs savaraudo diskriminaciis faqtis ga-movlenas, efeqtur reagirebas da msxverplTa daxmarebas. garda ze-moaRniSnulisa, saxalxo damcvelis rekomendaciis gaTvaliswinebiT sadavo sakiTxi SesaZlebelia ise mogvardes, rom sasamarTloSi davis gagrZeleba aRar gaxdes saWiro, rac gamoiwvevs sasamarTlos gant-virTvas am tipis davebisgan. praqtikaSi arsebobs SemTxvevebi, rodesac saxalxo damcvelis mier rekomendaciis gamocemis Semdeg sasamarTlo-Si davis gagrZeleba ar gaxda saWiro, vinaidan mopasuxem rekomendacia aRasrula.3 Sesabamisad, migvaCnia, rom mniSvnelovania saxalxo damcv-elisTvis mimarTvis meqanizmis efeqturobis gazrdisaTvis aucilebe-li sakanonmdeblo garantiebis Seqmna.

garda zemoaRniSnulisa, unda iTqvas, rom sasamarTloSi mimarTvis samTviani vada Zalian mcirea xandazmulobis sxva vadebTan SedarebiT 3 magaliTad, http://www.ombudsman.ge/ge/news/shps-kredom-orsulobis-nishnit-diskriminaciis-agmofx-

vris-shesaxeb-saxalxo-damcvelis-rekomendacia-sheasrula.page

Page 14: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb14

da amasTan, ar aris sakmarisi saqmis masalebis mosamzadeblad. kerZod, miTiTebuli vadis ganmavlobaSi diskriminaciis savaraudo msxver-plma unda moaswros imis gaazreba, rom SesaZloa iyos diskriminaci-uli mopyrobis msxverpli, moemzados fsiqologiurad da miiRos gad-awyvetileba sakuTari uflebebis dasacavad, saWiroebis SemTxvevaSi, moikvlios warmomadgeneli, moiZios finansuri resursi baJis gadasax-delad, moipovos saqmesTan dakavSirebuli mtkicebulebebi da moamza-dos sarCeli.

im SemTxvevaSi, Tu samTviani vada gaizrdeba erT wlamde, rogorc es aRniSnulia warmodgenil kanonproeqtSi, dazaralebuls eqneba Ses-aZlebloba mimarTos saxalxo damcvels da saxalxo damcvelis mier gadawyvetilebis miRebis Semdeg - sasamarTlos. dazaralebulis mier saxalxo damcvelisTvis droulad mimarTvis SemTxvevaSi, sasamarT-losTvis dadgenili erTwliani vada sakmarisi iqneba, rom saxalxo damcvelma SeZlos saqmis srulyofili Seswavla da gadawyvetilebis miReba.

zemoaRniSnulidan gamomdinare, saxalxo damcvelis da sasamarTlos, ori mniSvnelovani institutis Tanaarsebobis uzrunvelsayofad aucilebelia cvlileba Sevides „saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis“ 3632-e muxlSi da sasamarTlosTvis mimarTvis vada gaizardos erT wlamde.

a.e) SromiT davebTan dakavSirebiT sasamarTlosTvis mimarTvis vadis gazrda

diskriminaciasTan dakavSirebul davebSi sasamarTlosTvis mimarTvis vadis simcire gansakuTrebuli simwvaviT aisaxeba SromiT davebze.

saqarTvelos organuli kanonis „saqarTvelos Sromis kodeqsis“ 38-e muxlis me-6 punqtis Tanaxmad, dasaqmebuls SeuZlia damsaqmeblis mier gamocemuli gaTavisuflebis brZaneba gaasaCivros brZanebis miRebidan erTi Tvis vadaSi. aseve, „sajaro samsaxuris Sesaxeb“ saqarTvelos kan-onis 127-e muxlis Tanaxmad, sasamarTloSi mimarTvis vada erTi Tvea.

saxalxo damcvelis praqtikidan gamomdinare, diskriminaciis faqtebis didi nawili exeba SromiTi xelSekrulebebis Sewyvetas diskriminaci-uli motiviT. sxva saxis davebis msgavsad, SromiTi urTierTobebSi diskriminaciis savaraudo msxverpls aqvs sasamarTlosTvis mimarTvis interesi, Tumca, cxadia, iseT SemWidroebul vadaSi, rogoric 1 Tvea, ukiduresad rTulia, saxalxo damcvelma srulyofilad Seafasos sa-varaudo diskriminaciis faqti da saboloo gadawyvetileba miiRos.

Page 15: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb15

rogorc zemoT aRvniSneT, saerTo sasamarTloebi da saxalxo damcve-li diskriminaciis winaaRdmeg brZolis ori damoukidebeli meqnizmia, Tumca, praqtikaSi, diskriminaciis savaraudo msxverplis mier sa-samarTloSi davis warmatebulad warmarTvisTvis mniSvnelovania sasamarTlosTvis mimarTvamde saxalxo damcvelis mier saqmis ganx-ilva. aRniSnuli ZiriTadad ganpirobebuli ori faqtoriT - saxalxo damcvelis daxmarebis gareSe SesaZlebelia msxverpls mniSvnelovnad gauZneldes an misTvis srulebiT SeuZlebeli aRmoCndes mtkicebule-bebis mopoveba, aseve, saxalxo damcvelis gadawyvetileba diskrimi-naciis faqtis dadgenis Sesaxeb SesaZloa gaxdes sasamarTloSi mxareebs Soris saqmis morigebiT dasrulebis winapiroba an mxareebi sasamarT-losTvis mimarTvamdec morigdes.

amasTan, samTviani, SromiT davebTan dakavSirebiT ki sasamarTlosad-mi mimarTvis erTTviani vada eWvqveS ayenebs diskriminaciis savarau-do msxverplis mier sasamarTlosadmi xelmisawvdomobis uflebis efeqturi realizebis sakiTxs da arsebobs safrTxe, rom SesaZloa es ufleba gaxdes iluzoruli. saxalxo damcvelis mier saerTo sasamarT-loebidan gamoTxovili informaciis analizis Sedegad irkveva, rom sa-samarTloebisadmi mimarTvianoba sakmaod dabalia. aRniSnuli sakiTxi ganxiluli iqneba qvemoT.

zemoaRniSnuli faqtorebi erTianobaSi qmnis sakanonmdeblo cvlile-bebis ganxorcielebis aucileblobis safuZvels.

b) materialursamarTlebrivi xasiaTis xarvezebi

„diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ kanonis me-2 muxlis pirveli punqtis Tanaxmad, saqarTveloSi akrZalulia nebismieri saxis diskriminacia. amave muxlis me-2 da me-3 punqtebi ganmartavs diskrim-inaciis saxeebs - pirdapir da irib diskriminacias. me-4 punqtis Tanax-mad, dauSvebelia mravali niSniT diskriminacia, me-6 punqtis mixedviT ki asociaciiT/aRqmiT diskriminacia aris akrZaluli. amasTan, kanonis me-12 muxlis Tanaxmad, akrZalulia viqtimizacia - nebismieri piris mimarT raime saxis uaryofiTi mopyroba da masze zemoqmedeba imis gamo, rom man diskriminaciisgan dasacavad gancxadebiT an saCivriT mimarTa Sesabamis organos da iTanamSromla masTan.

Tumca, aRsaniSnavia, rom kanonSi ar aris asaxuli yvela saxis diskrimi-nacia, kerZod, kanonSi ar aris mocemuli diskriminaciis iseTi forme-bis ganmarteba, rogoricaa, uari gonivrul misadagebaze da Seviwrove-

Page 16: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb16

ba. rogorc aRvniSneT, kanonis me-2 muxlis pirveli punqti krZalavs nebismieri saxis diskriminacias, Tumca, zemoxsenebuli cnebebis det-aluri ganmartebis saWiroebas ganapirobebs diskriminaciis sxva sax-eebisgan maTi gansxvavebuloba. rogorc Seviwrovebis, aseve gonivrul misadagebaze uaris Sesaxeb msjelobisas, gamoiyeneba mxolod am cne-bebisTvis damaxasiaTebeli uflebis darRvevis gamovlenis testi.

aseve, kanonSi ar gvxvdeba segregacia, rogorc diskriminaciis calkeu-li forma. amasTan, migvaCnia, rom diskriminaciasTan brZolis meqa-nizmebis ufro efeqturad muSaobis mizniT, sasurvelia, kanonSi ufro gasagebi formulirebiT gaiweros diskriminaciis formebi - viqtimizacia da brZaneba diskriminaciaze (instruction to discrimination), rom araprofesionali mkiTxvelisTvis ganWvretadi da martivad aR-qmadi iyos sakuTari uflebebi. aseve sasurvelia, kanonSi dazustdes mravali niSniT diskriminaciis cneba.

b.a) uari gonivrul misadagebaze

SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa uflebebis gaero-s konvenciis Tanaxmad, romelic saqarTvelosTvis ZalaSi 2014 wlis 12 aprils Sev-ida, diskriminaciis erT-erT formad dasaxelebulia uari gonivrul misadagebaze.

konvenciis me-2 muxlis mixedviT, diskriminacia SezRuduli Ses-aZleblobis safuZvelze gulisxmobs, maT Soris, uars gonivrul misadagebaze. gonivruli misadageba, Tavis mxriv, gulisxmobs yov-el konkretul SemTxvevaSi im aucilebeli da Sesabamisi modifika-ciebisa da koreqtivebis ganxorcielebas, rac ar iwvevs dauZlevel da gaumarTlebel sirTuleebs da uzrunvelyofs SezRuduli Sesa-Zleblobebis mqone pirTa Tanabari uflebebisa da Tavisuflebebis fundamentur RirebulebaTa realizebas. amasTan, konvenciis me-5 mux-lis me-3 punqtis Tanaxmad, Tanasworouflebianobis xelSewyobisa da diskriminaciis aRmofxvris mizniT, monawile saxelmwifoebi iReben yvela Sesabamis zomas gonivruli misadagebis uzrunvelyofisaTvis.

konvenciis ratificirebis miuxedavad, Sida kanonmdeblobaSi dRem-de ar momxdara gonivruli misadagebis cnebis gansazRvra, ris gamoc saxalxo damcvelis reagirebis miRma rCeba savaraudo diskriminaci-is iseTi faqtebi, sadac SesaZloa adgili hqondes diskriminaciis am specifiur formas, mopasuxe ki kerZo piria.

erT-erT saqmeSi, Tanasworobis departamenti dadga gonivruli misad-agebis Sesaxeb msjelobis aucileblobis winaSe - saqarTvelos saxalxo

Page 17: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb17

damcvelis aparats momarTa e. g. - m, romelic miiCnevda, rom SromiT winasaxelSekrulebo urTierTobebSi is daeqvemdebara diskrimina-cias SezRuduli SesaZleblobis niSniT, vinaidan damsaqmeblis, kerZo samarTlis iuridiuli piris mxridan mas uari eTqva gonivruli misad-agebis uzrunvelyofaze. samwuxarod, saxalxo damcveli moklebuli iyo SesaZleblobas, emsjela kerZo samarTlis iuridiuli piris val-debulebaze, ganmcxadeblisTvis uzrunveleyo gonivruli misadageba.

aucilebelia, kanonmdebelma erTmniSvnelovnad ganmartos, rom sa-varaudo diskriminaciis Camdeni aramarto valdebulia saqmianoba obieqturi gamarTlebis testTan SesabamisobiT warmarTos, aramed, saWiroebis SemTxvevaSi uzrunvelyos gonivruli misadageba.

am mimarTulebiT, saxalxo damcveli, sxva dainteresebuli mxareebis CarTulobiT, gegmavs rigi RonisZiebebis ganxorcielebas, maT Soris, saukeTeso saerTaSoriso praqtikis moZiebas da Sesabamisi sakanonmde-blo winadadebis momzadebas.

b.b) Seviwroveba

evrokavSiris direqtivebis mixedviT, Seviwroveba diskriminaci-is erT-erT specifiur formas warmoadgens, romelic miznad isaxavs piris Rirsebis Selaxvasa da damaSinebeli, mtruli, damamcirebeli, an Seuracxmyofeli garemos Seqmnas.4 aqedan gamomdinare, Seviwrovebas aqvs adgili, rodesac saxezea

· msxverplisTvis arasasurveli qmedeba

· romelic ganxorcielebulia piris Rirsebis Selaxvis mizniT

· qmnis damamcirebel, mtrul da damaSinebel garemos

· msxverpls axasiaTebs romelime daculi niSani

zemoaRniSnulis gaTvaliswinebiT, Seviwrovebis dadgenis testi gansx-vavebulia pirdapiri da iribi diskriminaciis gamosavleni testebi-sgan. Seviwrovebas, Tavisi bunebidan gamomdinare, ar sWirdeba Ses-adarebeli subieqti, amasTan, xSir SemTxvevaSi, SeiZleba adgili ar hqondes uflebis darRvevas. iqidan gamomdinare, rom pirdapiri da iribi diskriminaciis mtkicebisas kanoni gvavaldebulebs, rom arse-bobdes kanonmdeblobiT gansazRvruli ufleba da saxeze iyos kom-

4 evrokavSiris 2000/43/EC direqtiva rasobrivi Tanasworobis Sesaxeb, muxli 2(3); direqtiva 2000/78/EC dasaqmebisas Tanaswori mopyrobis Sesaxeb, muxli 2(3); direqtiva 2004/113/EC saqon-lisa da servsebis xelmisawvdomobisas genderuli Tanasworobis Sesaxeb, muxli 2(c); direq-tiva 2006/54/EC genderuli Tanasworobis Sesaxeb (recast), muxli 2 (1) (c)

Page 18: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb18

paratori, bunebrivia Seviwrovebis pirdapiri an iribi diskriminaciis konteqstSi moazreba SeuZlebelia. es ki arTulebs mtkicebas da zogi-erTi Seviwrovebis faqti SeiZleba reagirebis miRma darCes.

amasTan, pirdapiri da iribi diskriminaciis cnebis Tanaxmad, diskrim-inaciad ar CaiTvleba gansxvavebuli mopyroba, rodesac arsebobs legitimuri mizani da gansxvavebuli mopyroba aris miznis miRwevis aucilebeli, saWiro da Tanazomieri saSualeba. imis gaTvaliswinebiT, rom Seviwrovebis dadgenisTvis komparatoris arseboba ar aris saW-iro, msjeloba arc „gansxvavebuli mopyrobis“ Sesaxeb xdeba. Sesabam-isad, im SemTxvevebSi, rodesac saxezea pirisTvis, romelime daculi safuZvliT, misi Rirsebis Selaxvis mizniT, damamcirebeli da mtruli garemos Seqmna, dadgindeba Seviwroveba, romelic, diskriminaciis sxva saxeebisgan gansxvavebiT, ar SeiZleba gamarTldes raime legitimuri mizniT.

amasTan, mniSvnelovania, saqarTvelos kanonmdeblobiT ganisazRv-ros seqsualuri Seviwrovebis cneba, rogorc Seviwrovebis erT-erTi specifiuri da yvelaze xSiri gamovlinebis forma.

dRes moqmed saqarTvelos kanonmdeblobaSi Seviwrovebis da seqsu-aluri Seviwrovebis ganmarteba mxolod SromiT urTierTobebTan mimarTebiT gvxvdeba,5 Tumca es cneba gacilebiT farToa da diskrim-inaciis am formas piri sazogadoebrivi cxovrebis nebismier sferoSi SeiZleba daeqvemdebaros.

b.g) segregacia

mniSvnelovania, rom akrZaluli iyos nebismieri qmedeba, romelic war-moSobs samarTlebrivi an faqtobrivi segregaciis safrTxes, maSasa-dame, daculi niSnebis mixedviT, Sesabamisi jgufebis erTmaneTisgan gancalkevebas an erTi jgufis ZiriTadi jgufisgan izolirebas. seg-regacia, umeteswilad, warmoadgens ara konkretuli piris mier rome-lime uflebiT sargeblobis xelSeSlas, aramed segregacias daqvemde-barebul pirTa jgufis mier am uflebiT izolirebulad sargeblobas imgvarad, rom, faqtobrivad, ar xdeba uflebiT sargeblobis SezRud-va. Sesabamisad, mniSvnelovania, segregacia ganisazRvros rogorc diskriminaciis erT-erTi forma.

5 saqarTvelos organuli kanoni „Sromis kodeqsis“ me-2 muxlis me-4 punqti; „genderuli Tanas-worobis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis me-6 muxlis pirveli punqtis „a“ da „b“ qvepunqtebi

Page 19: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb19

b.d) viqtimizacia

rogorc aRvniSneT, antidiskriminaciuli kanonis me-12 muxlis safuZ-velze akrZalulia viqtimizacia - nebismieri piris mimarT raime saxis uaryofiTi mopyroba da masze zemoqmedeba imis gamo, rom man diskrim-inaciisgan dasacavad gancxadebiT an saCivriT mimarTa Sesabamis orga-nos da iTanamSromla masTan. aRniSnuli norma warmoadgens damcav ber-kets im adamianebisTvis, romlebic gamoiyeneben samarTlebrivi dacvis saSualebebs sakuTari Tu sxvebis uflebebis dacvis mizniT.

Tumca, aRsaniSnavia, rom viqtimizacia ar aris gansazRvruli rogorc diskriminaciis erT-erTi forma, Sesabamisad, aRniSnuli kiTxvis ni-Sans aCens - unda iyos Tu ara diskriminaciis saqmeebSi gamosayenebeli mtkicebis tvirTis standarti, aseve gamoyenebuli me-12 muxlze msje-lobisas.

rogorc me-12 muxlidan gamomdinareobs, diskriminaciisgan dacva vrceldeba im SemTxvevebze, rodesac piri a) diskriminaciisgan dacvis mizniT b) mimarTavs Sesabamis organos. migvaCnia, rom viqtimizaciis safrTxe samarTlebrivi saSualebis gamoyenebisas SesaZloa erT-erT mTavar xelSemSlel faqtors warmoadgendes, aRniSnuli aseve SeiZle-ba gamoyenebuli iyos saxalxo damcvelisTvis saqmianobaSi xelSeSlis mizniT. Sesabamisad, mniSvnelovania, rom viqtimizaciis cneba ufro farTod gaiweros kanonmdeblobaSi - aRniSnuli gavrceldes aramx-olod diskriminaciis Sesaxeb mimarTvis, aramed zogadad, adamianis uflebebis savaraudo darRvevis Sesaxeb Setyobinebis SemTxvevebSi. amasTan, aucilebelia, rom piri daculi ar iyos mxolod uSualod or-ganosadmi mimarTvisas, aramed nebismier SemTxvevaSi, rodesac is sxva adamians gauwevs daxmarebas an sxva raime moqmedebas ganaxorcilebebs sakuTari an sxvisi uflebebis dacvis mizniT.

b.e) brZaneba diskriminaciaze

brZaneba diskriminaciaze (instruction to discrimination) kanonSi ar aris asaxuli rogorc diskriminaciis forma. saxalxo damcveli aRniSnul cnebas ganmartavs antidiskriminaciuli kanonis me-2 muxlis me-5 pun-qtis qveS, Tumca brZaneba diskriminaciaze Tanasworuflebianobis darRvevis ufro mkacri formaa, vidre diskriminaciis xelSewyoba. es ukanaskneli SesaZloa ar iyos ganzrax gamowveuli da iyos mxolod mcdari informaciis an damkvidrebuli stereotipebis Sedegi. xolo brZaneba diskriminaciaze gulisxmobs, rom piri iyenebs sakuTar Za-

Page 20: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb20

lauflebas, raTa sxva, misdami daqvemdebarebuli adamiani aiZulos, Caidinos diskriminacia - es ufro metad diskriminaciis iZuleba da ara misi xelSewyobaa. am cnebis kanonSi naTlad gawera aseve uzrunvelyofs daqvemdebarebuli piris uflebas, aseTi brZanebis SemTxvevaSi samarT-lebrivi gziT daicvas sakuTari interesi da ar daemorCilos miTiTe-bas.

b.v) mravali niSniT diskriminacia

„diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ kanonis me-2 mux-lis me-4 punqtis Tanaxmad, mravali niSnis mixedviT diskriminacia aris diskriminacia ori an meti niSnis gamo. es norma damatebiT aRniSvnas warmoadgens imis Sesaxeb, rom SesaZloa zogierT SemTxvevaSi, diskrim-inacias adgili hqondes ori niSnis safuZvelze da mxolod erTi niSani diskriminaciis dasadgenad sakmarisi ar iyos - magaliTad, rodesac damsaqmeblisTvis miuRebelia daasaqmos qali, romelsac hyavs SezRud-uli SesaZleblobis mqone Svili, Tumca ar aqvs winaaRmdegoba daasaq-mos amave mdgomareobaSi myofi kaci an qali, romelsac SezRuduli Ses-aZleblobis mqone bavSvi ar hyavs. aseT SemTxvevaSi, erTi niSani - sqesi, diskriminaciis dasadgenad sakmarisi ar aris, radgan damsaqmebeli qa-lebs, romlebic ar arian SezRuduli SesaZleblobis mqone bavSvebis mSoblebi, ar ayenebs araxelsayrel mdgomareobaSi. Tumca, sqesis da SezRuduli SesaZlelobis niSani erToblivad gamoyofs jgufs, rom-lis mimarTac gansxvavebuli mopyroba xorcieldeba.

msgavsi ganmartebis miuxedavad, migvaCnia, rom aRniSnuli norma ar aris naTeli, ris gamoc, SesaZloa, araprofesionalma adamianma ver aRiqvas norma imgvarad, rom sakuTari uflebis dacva uzrunvelyos.

diskriminaciasTan dakavSirebuli kanonmdeblobis srulyofis da, Sesabamisad, TanasworuflebianobisTvis brZolis procesis efeq-turobis uzrunvelyofis mizniT, aucilebelia, gonivrul misadageba-ze uari da Seviwroveba saqarTvelos kanonmdeblobaSi gaiweros, ro-gorc diskriminaciis calkeuli saxeebi. saxalxo damcveli miiCnevs, rom zogadi miTiTeba diskriminaciis yvela saxis dauSveblobis Ses-axeb arasakmarisia, radgan, bundovanebis Tavidan asacileblad, aseve diskriminaciis aRniSnuli formebis mniSvnelobis xazgasasmelad, mniSvnelovania, kanonma daazustos miTiTebuli cnebebis ganmarteba da Tu ra SemTxvevebSi eqneba adgili aseTi saxis diskriminacias. aseve, mniSvnelovania, diskrimianciis specifiur formad gaiweros segrega-cia.

Page 21: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb21

amasTan, erTiani praqtikis danergvis da uflebis adresatTa mier calkeuli normebis ukeT aRqmis mizniT, aucilebelia, calkeu-li muxlebi dazustdes da maTi formulireba ufro naTeli gaxdes. viqtimizacia, brZaneba diskriminaciaze da mravali niSniT diskrimina-cia is mniSvnelovani cnebebia, romelic, sxva normebTan erTad, Tanas-woruflebianobis darRvevis incidentebs avlens da uzrunvelyofs, rom konkretuli SemTxveva diskriminaciis qveS iqnas moazrebuli.

Page 22: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb22

Tavi II. saxalxo damcvelis mier saqmis ganxilva

winamdebare TavSi ganxilulia saxalxo damcvelis mier saqmis ganx-ilvis specifika, kerZod, warmoebaSi arsebuli saqmeebis statistiku-ri monacemebi, warmomadgenlis CarTuloba saxalxo damcvelis mier saqmis ganxilvisas, saxalxo iniciativiT dawyebuli saqmeebi, saqmis Seswavlisas mtkicebis tvirTis gadanawilebis standartis gamoyeneba. aseve, saxalxo damcvelis mier gamocemuli rekomendaciebi da zoga-di winadadebebi da saerTo sasamarTloebSi wardgenili sasamarTlos megobris mosazrebebi.

1. statistikuri monacemebi

saangariSo periodSi saxalxo damcvelis aparatSi diskriminaciasTan dakavSirebuli 113 axali saqmis Seswavla daiwyo, 106 SemTxvevaSi apar-ats gancxadebiT momarTes, 7 faqtis Seswavla ki saxalxo damcvelma sakuTari iniciativiT daiwyo. amasTan, gamoica 12 rekomendacia da 2 zogadi winadadeba, 5 saqmeze ki saxalxo damcvelma saerTo sasamarT-loebSi sasamarTlos megobris mosazreba waradgina.

amJamad saxalxo damcvelis mier mimdinareobs 76 saqmis Seswavla. saan-gariSo periodSi saqmis warmoeba Sewyda 41 saqmeze, amaTgan 4 gancxade-ba exeboda ara diskriminaciis faqtis dadgenas, aramed ganmcxadeblebi interesdebodnen TanasworobasTan dakavSirebuli sakiTxebis Ses-axeb saxalxo damcvelis mosazrebiT. Sesabamisad, ganmcxadebelTaT-vis sapasuxo werili gagzavnis Semdeg saqmis warmoeba Sewyda. amasTan, 19 gancxadeba dauSveblad iqna cnobili, 6 saqmis warmoeba ki SeCerda, vinaidan ganmcxadebelma sasamarTlos mimarTa (5) da saqmeze adminis-traciuli warmoeba (1) daiwyo. amasTan, Tanasworobis sakiTxebze ga-keTda 3 sajaro gancxadeba.6

6 ixileT: http://www.ombudsman.ge/ge/news/saxalxo-damcveli-qedis-sakrebulos-wevrebis-seqsistur-gamon-atqvamebs-exmianeba.page;

http://www.ombudsman.ge/ge/news/saqartvelos-saxalxo-damcvelis-gancxadeba-girchis-winasaarchev-no-reklamastan-dakavshirebit.page;

http://www.ombudsman.ge/ge/news/saqartvelos-saxalxo-damcvelis-gancxadeba-telekompania-maestros-mi-er-saias-socialuri-reklamis-etershi-gantavsebaze-uaris-shesaxeb.page

Page 23: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb23

saqmeTa mimoxilva

saxalxo damcvelis warmoebaSi arsebuli saqmeebis yvelaze didi nawi-li politikuri an sxva Sexedulebis (18%), religiis (17%) da erovnuli/eTnikuri (14%) safuZvliT diskriminaciis savaraudo faqtebs exeba. aseve mniSvnelovani raodenobaa gancxadebebis, romelic dakavSirebu-lia sqesis (10%), seqsualuri orientaciis/genderuli identobis (8%) da SezRuduli SesaZleblobis (7%) niSniT savaraudo diskriminaci-asTan. sxva niSniT diskriminaciis Sesaxeb ganmcxadebelTa 8% davobs. aRsaniSnavia, rom mocemul statistikasa da wina saangariSo periodis monacemebs Soris aris gansxvaveba - politikuri da sxva Sexedulebis niSniT savaraudo diskriminaciis faqtebi 3%-iT, religiis niSniT 6%-iT, erovnuli/eTnikuri warmomavlobis safuZvliT savaraudo diskriminaciis faqtebi ki 4%-iT gaizarda. seqsualuri orientaciis/genderuli identobis da SezRuduli SesaZleblobis niSniT savarau-do diskriminaciis faqtebis Sesaxeb momarTvianoba ki 3%-iT Semcirda.

mimdinareobs Seswavla (76)

Sewyda saqmis warmoeba (41)

dauSveblad iqna cnobili (19)

gamoica zogadi winadadeba (2)

momzadda rekomendacia (12)

SeCerda saqmis warmoeba (6)

Page 24: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb24

diskriminaciis niSani

aRsaniSnavia, rom wina saangariSo periodis msgavsad, savaraudo diskriminaciis Camdenad Tanabrad gvevlineba sajaro da kerZo pire-bi. sajaro pirebis winaaRmdeg dava saqmeTa 55%-is SemTxvevaSi mimdin-areobda, kerZo samarTlis fizikur da uridiul pirebs ki ganmcxade-blebis 45% edaveba.

rasa/kanis feri

moqalaqeoba

profesia

profkavSiris wevroba

sacxovrelebli adgili

janmrTelobis mgdomareoba

SezRuduli SesaZlebloba

seqsualuri orientacia/genderuli identoba

politikuri an sxva Sexeduleba

sxva niSani

religia an rwmena

erovnuli/eTnikuri

kuTvnilena

qonebrivi an wodebrivi

mdgomareoba

ena

sqesi

asaki

sul – 113

Page 25: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb25

savaraudo diskriminaciis Camdeni

saxalxo damcvelis veb-gverdze gamoqveynda Tanasworobis departa-mentis warmoebaSi arsebuli saqmeebis ganaxlebuli CamonaTvali 2016 wlis 1 agvistos mdgomareobiT.7 aRniSnulis mizani departamentis muSaobis gamWvirvaleobis da „diskriminaciis yvela formis aRmofx-vris Sesaxeb“ kanonis 11-e muxlis safuZvelze, saqmis ganxilvis pro-cesSi mesame pirebisTvis CarTvis SesaZleblobis uzrunvelyofaa. saangariSo periodSi diskriminaciasTan dakavSirebuli saqmis ganxil-vis procesSi mesame pirad CarTvis moTxovniT saxalxo damcvelisTvis ar moumarTavT.

saangariSo periodSi Tanasworobis departamentma saqmis Seswavlis procesSi informaciis gamoTxovis mizniT, 491 werili gagzavna.

7 http://www.ombudsman.ge/ge/diskriminaciis-prevenciis-meqanizmi/siaxleebi/tanasworobis-departamen-tis-warmoebashi-arsebuli-saqmeebis-ganaxlebuli-sia.page

kerZo seqtori (51)

sajaro seqtori (62)

Page 26: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb26

saerTo raodenoba – 491

2. warmomadgenloba saxalxo damcvelis mier saqmis

warmoebisas

saxalxo damcveli savaraudo diskriminaciis faqtebs Seiswavlis ro-gorc sakuTari iniciativiT, aseve individebis momarTvis safuZvelze. saxalxo damcvelis aparatSi saqmis warmoebisas, pirs aseve SeiZle-ba hyavdes warmomadgeneli, romelic aparatis mier saqmis Seswavlis procesSi mis samarTlebriv interesebs warmoadgens. am mizniT, rw-munebulma saxalxo damcvelis aparatSi unda warmoadginos notar-iulad damowmebuli rwmunebuleba. warmomadgeneli SeiZleba saqmis warmoebaSi CaerTos rogorc saxalxo damcvelisTvis gancxadebiT mimarTvisas, aseve saqmis Seswavlis Semdgom etapze. saxalxo damcve-lis mier konkretuli saqmis Seswavlisas warmomadgenlis CarTuloba ar axdens gavlenas saqmis warmoebasa Tu saboloo Sedegze. warmomad-genels SesaZlebloba aqvs saxalxo damcvels werilobiT warudginos samarTlebrivi dasabuTeba, miuTiTos Sesabamisi samarTlebrivi wy-aroebi, romelic mas saqmis ganxilvisas relevanturad miaCnia.

80

3730

47 44

20 20

35 35

46

75

44

5870

60

50

40

30

20

10

0

2015 seqtemberi

2015 oqtomberi

2015 dekemberi

2015 noemberi

2016 ianvar

i

2016 Teberval

i

2016 marti

2016 april

i

2016 maisi

2016 ivnisi

2016 ivlisi

2016 agvisto

Page 27: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb27

warmomadgeneli

saxalxo damcvelis aparatSi Semosuli gancxadebebis avtorTa 17% hyavs warmomadgeneli, romelic, umeteswilad, Tanasworobis koali-ciis8 wevri arasamTavrobo organizaciebi arian.

3. saqmis Seswavla saxalxo damcvelis iniciativiT

„diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ saqarTvelos kan-onis me-6 muxlis me-2 punqtis „b“ qvepunqtis safuZvelze, saqarTvelos saxalxo damcveli uflebamosilia, sakuTari iniciativiT daiwyos sa-varaudo diskriminaciis faqtis Seswavla.

saangariSo periodSi saxalxo damcvelma sakuTari iniciativiT sul 7 saqmis Seswavla daiwyo. wina saangariSo periodSi proaqtiulad 4 saqmis Seswavla iqna dawyebuli.

2016 wlis 11 Tebervals saxalxo damcvelma daiwyo saqmis Seswavla, ro-melic exeba q. Tbilisis sakrebulos 2015 wlis 27 noembris N28-116 dad-genilebiT gansazRvrul TavSesafris gadanawilebis wess. aRniSnuli

8 Tanasworobis koaliciis wevrebi arian „saqarTvelos axalgazrda iuristTa asociacia“, „adamianis uflebebis swavlebisa da monitoringis centri“, „safari“, „konstituciis 42-e muxli“, „identoba“, partnioroba adamianis uflebebisTvis“ da „qalTa iniciativebis mxar-damWeri jgufi“

saqmis warmoeba moxda warmomadgenlis meSveobiT (20)

saqmis warmoeba moxda warmomadgenlis gareSe (93)

Page 28: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb28

saqme Seswavlis procesSia da saxalxo damcveli gadawyvetilebas uax-loes momavalSi miiRebs.

2016 wlis 20 aprils saxalxo damcveli proaqtiulad dainteresda „uma-Rlesi ganaTlebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis im normebiT, romelic studenturi TviTmmarTvelobis wevr studentebs, arawevri studen-tebisgan gansxvavebiT, rigi uflebebiT sargeblobis SesaZleblobas aZlevs. aRniSnul saqmesTan dakavSirebiT, 2016 wlis 13 maiss saxalxo damcvelma gamosca rekomendacia, romelsac detalurad qvemoT Sevex-ebiT.

2016 wlis 9 ivniss saxalxo damcvelma daiwyo vegan-kafe „kivis“ person-alis da SemTxvevis adgilze myofi sxva adamianebis mimarT Cadenili savaraudo danaSaulis gamoZiebis procesis Seswavla. amasTan, saxalxo damcveli dainteresda bolo periodSi savaraudo siZulvilis motiv-iT Cadenili danaSaulebis gamoZiebis tendenciiT. aRniSnuli saqmeebi Seswavlis procesSia. saxalxo damcvelis warmoebaSi msgavsi tipis saq-meebis Sesaxeb aseve qvemoT iqneba saubari.

2016 wlis 9 ivniss da amave wlis 19 ivliss saxalxo damcvelma sakuTari iniciativiT daiwyo kerZo pirebis mier gamoqveynebuli vakansiis Ses-axeb diskriminaciuli kriteriumebis Semcveli gancxadebebis Seswav-la, romlis Sesaxeb saxalxo damcveli uaxloes momavalSi miiRebs gad-awyvetilebas.

2016 wlis 10 agvistos saxalxo damcveli dainteresda „vakis auzze“ gamokruli genderuli stereotipebis Semcveli gancxadebiT, romlis Tanaxmad, qalebs, menstruaciis dros, auziT sargebloba ekrZalebaT. saqme Seswavlis procesSia da saxalxo damcveli uaxloes momavalSi miiRebs gadawyvetilebas.

2016 wlis 16 agvistos saxalxo damcvelisTvis cnobili gaxda, rom i. ci-ciSvilis saxelobis axal klinikaSi mamebs, mnaxvelTaTvis gankuTvnili saaTebis garda, ar eZlevaT bavSvTan yofnis SesaZlebloba da palata-Si mxolod dedebi daiSvebian. aRniSnulis Sesaxeb saxalxo damcvelma klinikidan gamoiTxova informacia da saqme Seswavlis procesSia.

2016 wlis 26 agvistos saxalxo damcvelma sakuTari iniciativiT moax-dina reagireba mediiT gavrcelebuli informaciis Sesaxeb, romlis Ta-naxmad, restoran „stefanwmindaSi“ turistebi ar SeuSves maTi „evro-puli garegnobis“ gamo. amJamad saqme Seswavlis procesSia.

samwuxarod, mimdinare saqmeebis Tu sxva aqtivobebis fonze drois re-sursis simciris gamo, aRniSnuli meqanizmi saTanadod ar aris ganvi-Tarebuli, Tumca, saxalxo damcveli acnobierebs diskriminaciasTan

Page 29: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb29

brZolis procesSi misi, rogorc aqtivistis rols da gegmavs aRniSnu-li mimarTulebis gaZlierebas.

4. mtkicebis tvirTis gadanawilebis standartis

gamoyeneba

diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebSi sxva samarTlebrivi urT-ierTobebisgan gansxvavebuli mtkicebis tvirTis standarti gamoi-yeneba. „diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ kanonis me-8 muxlis me-2 punqtis mixedviT, pirma saqarTvelos saxalxo damcvels unda warudginos faqtebi da Sesabamisi mtkicebulebebi, romlebic diskriminaciuli qmedebis ganxorcielebis varaudis safuZvels iZle-va, ris Semdegac savaraudo diskriminaciuli qmedebis ganmaxorcie-lebel pirs ekisreba imis mtkicebis tvirTi, rom diskriminacia ar ganx-orcielebula. msgavsi Sinaarsis normas iTvaliswinebs saqarTvelos saproceso kodeqsis 3633 muxli, romelic sasamarTloSi diskriminaci-asTan dakavSirebuli saqmis ganxilvisas mtkicebis tvirTis gadanaw-ilebis sakiTxs exeba.

rodesac saxalxo damcvelis aparatSi Semodis gancxadeba, romliTac piri davobs, rom is daeqvemdebara diskriminacias, saxalxo damcveli amowmebs, ganmcxadeblis mier warmodgenili faqtebi Sinaarsobrivad Tu Seesabameba diskriminaciis samarTlebriv Semadgenlobas. mocemul etapze, saxalxo damcveli ar ikvlevs, miTiTebulia Tu ara gancxade-baSi diskriminacis yvela winapiroba, aramed, saxalxo damcvelisTvis saqmis Seswavlis dasawyebad sakmarisia, rom ganmcxadebelma miuTiTa, rom is erTiandeba romelime dacul safuZvlis qveS da amis gamo epy-robian sxvebisgan gansxvavebulad. aRsaniSnavia, rom am etapze, saxalxo damcveli afasebs ganmcxadeblis mier warmodgenil zemoTxsenebul faqtobriv aRwerilobas da ar sTxovs mas gancxadebis dasaSvebad cno-bisTvis mtkicebulebebis warmodgenas. Sesabamisad, msgavsi gancxa-debis wardgenisas, saxalxo damcvels warmoeSoba „diskriminaciuli qmedebis ganxorcielebis varaudi“, gancxadebas dasaSvebad cnobs da ganagrZobs saqmis Seswavlas, rac, maT Soris, gulisxmobs, mopasuxisgan savaraudo diskriminaciis Cadenis Sesaxeb informaciis gamoTxovas.

mas Semdeg, rac saxalxo damcvels warmoeSoba „diskriminaciuli qmedebis ganxorcielebis varaudi“, agrZelebs saqmis Seswavlas, ker-Zod, saxalxo damcveli mopasuxes ugzavnis ganmcxadeblis gancxade-bas da, saqmis specifikis gaTvaliswinebiT, sTxovs daafiqsiros saku-Tari pozicia an aseve mimarTavs konkretuli kiTxvebiT - aRniSnuli

Page 30: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb30

gulisxmobs, rom mtkicebis tvirTi gadavida mopasuxe mxareze da man unda warmoadginos ganmcxadeblis mier miTiTebuli im faqtebis Tu mtkicebulebebis gamamarTlebeli legitimuri mizezebi, ris sa-fuZvelzec saxalxo damcvels warmoeSva „diskriminaciuli qmedebis ganxorcielebis varaudi“.

aRniSnulis paralelurad, saWiroebis SemTxvevaSi, saxalxo damcve-li aseve ganmcxadebels Txovs, konkretul sakiTxebTan mimarTebiT, waradginos damatebiTi informacia, aseTis arsebobis SemTxvevaSi. mx-ares egzavneba meore mxaris mier wardgenili nebismieri informacia da eZleva SesaZlebloba, survilis SemTxvevaSi, daafiqsiros sakuTari pozicia. Tu saxalxo damcveli miiCnevs, rom mxareebTan werilobiTi komunikacia saqmis srulyofilad Sesaswavlad ar aris sakmarisi, an-tidiskriminaciuli kanonis me-8 muxlis me-3 punqtis Tanaxmad, saxalxo damcveli mxareebs iwvevs zepiri mosmenaze, romelzec aseve SesaZlebe-lia mxareebi morigdnen. mxareebTan komunikaciis sixSire damokidebu-lia konkretuli saqmis kompleqsurobaze.

aRsaniSnavia, rom saqmis warmoebis procesSi, saxalxo damcvelis mier mtkicebis tvirTis gadatana mxareze erTjeradad xdeba. ker-Zod, mas Semdeg, rac saxalxo damcveli mtkicebis tvirTs gadaitans mopasuxeze, swored am ukanasknels ekisreba valdebuleba, amtki-cos, rom diskriminaciis faqts adgili ar hqonia. mopasuxis mier warmodgenili informaciis ganmcxadeblisTvis gagzavna da misTvis sakuTari poziciis dafiqsirebis SesaZlebloba emsaxureba mxolod ganmcxadeblis informirebulobas saqmis warmoebis procesis Ses-axeb da ar akisrebs mas valdebulebas, gaabaTilos mopasuxis mier warmodgenili informacia da xelaxla amtkicos, rom mis mimarT adgili hqonda diskriminaciul mopyrobas. Sesabamisad, am etapze, diskriminaciis faqtis dadgena damokidebulia, warudgens Tu ara mopasuxe mxare saxalxo damcvels saTanado argumentacias, romel-ic gaamarTlebs gansxvavebul mopyrobas ganmcxadeblisadmi.

aris SemTxvevebi, rodesac mopasuxe uars ambobs saxalxo damcvelT-an komunikaciaze. magaliTad, kerZo pirebma, romlebsac kanoniT ar evalebaT informacia miawodon saxalxo damcvels, SesaZloa TanamS-romlobisgan Tavi Seikavon. msgavs SemTxvevebSi, saxalxo damcveli, saerTaSoriso standartis da mis xelT arsebuli faqtebisa da mtkice-bulebebis gaTvalisiwinebiT, mopasuxis mier informaciis mowodebaze uars moiazrebs rogorc ganmcxadeblis mier warmodgenili faqtebisa da mtkicebulebebis utyuarobas da, Sesabamisi samarTlebrivi sa-fuZvlis arsebobis SemTxvevaSi, daadgens diskriminaciis faqts.9

9 magaliTad, saxalxo damcvelis rekomendacia Sps „axal mzeras“, xelmisawvdomia: http://www.ombudsman.ge/ge/news/saxalxo-damcvelma-orsulobis-nishnit-pirdapiri-diskriminaciis-faqti-daadgina.page

Page 31: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb31

saxalxo damcveli miiCnevs, rom diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebSi sasicocxlod mniSvnelovania mtkicebis tvirTis zemoTmi-TiTebuli standartis gamoyeneba, ramdenadac, ZiriTad SemTxveveb-Si, diskriminaciis faqtebs adgili aqvs ara sajaro sivrceSi, aramed farulad, rodesac SesaZloa verc diskriminaciis Camdeni da verc msxverpli ver acnobierebdes, rom es ukanaskneli diskriminacias eqvemdebareba. diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebSi, iSviaTi ga-monaklisebis garda, ar gvxvdeba mtkicebulebebi, romelic erTmniS-vnelovnad daadasturebda diskriminaciis faqts. aqedan gamomdinare, saqmis ganxilvisas saxalxo damcveli swavlobs saqmis garSemo arse-bul yvela saxis masalas Tu sxva saxis informacias, romelic, erTi SexedviT, SesaZloa ar iyos saqmesTan pirdapir kavSirSi, aseve aana-lizebs zogad konteqsts, romlis fonzec adgili hqonda savaraudo diskriminaciis faqts da Sejerebuli informaciis safuZvelze iRebs saboloo gadawyvetilebas. Sesabamisad, savaraudo diskriminaciis msx-verplisTvis mtkicebis mZime tvirTis dakisreba da misTvis faqtebisa da mtkicebulebebis warmodgenis davaldebuleba maRali standartiT, gaumarTlebeli iqneboda da Tanasworobis uflebis realizaciis efeq-turobas safrTxis qveS daayenebda.

5. saxalxo damcvelis gadawyvetilebebi

diskriminaciis faqtis dadgenis SemTxvevaSi saxalxo damcveli diskriminaciis ganmaxorcielebel pirs mimarTavs rekomendaciiT, xolo rodesac adgili aqvs diskriminaciuli praqtikis xelSewyobas an mowodebas diskriminaciisken, gamoscems zogad winadadebas.

a) rekomendacia

„diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ saqarTvelos kan-onis me-9 muxlis me-3 punqtis Tanaxmad, Tu saqarTvelos saxalxo damcvelis mier gancxadebis/saCivris ganxilvis Sedegad dadasturde-ba diskriminaciis faqti da diskriminaciis Sedegebi ar aris aRmofx-vrili, saqarTvelos saxalxo damcveli saqmis garemoebebis gaTval-iswinebiT, asrulebs saqmis warmoebas da darRveuli Tanasworobis aRsadgenad RonisZiebebis ganxorcielebis Sesaxeb gamoscems rekomen-dacias.

saxalxo damcveli rekomendaciiT asrulebs saqmis warmoebas im SemTx-vevebSi, rodesac saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili uflebebiT

Page 32: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb32

sargeblobisas romelime daculi safuZvliT, piri daeqvemdebara gansxvavebul mopyrobas, romelsac ar aqvs obieqturi da gonivruli gamarTleba da, Sesabamisad, saxezea diskriminaciis faqti.

saangariSo periodSi saxalxo damcvelma gamosca 12 rekomendacia: SezRuduli SesaZleblobis (2), seqsualuri orientaciis (2), moqa-laqeobis (2), sqesis (2), orsulobis (2), qonebrivi mdgomareobis (1) da gaerTianebis wevrobis (1) niSniT. amaTgan 7 rekomendacia miemarTe-ba administraciul dawesebulebebs, 5 rekomendacia ki kerZo pirebis mimarT aris gacemuli. 8 SemTxvevaSi mopasuxem saxalxo damcvelis re-komendacia gaiziara.

SezRuduli SesaZlebloba

saangariSo periodSi saxalxo damcvelma SezRuduli SesaZleblobis niSniT pirdapiri diskriminaciis dadgenis Sesaxeb ori rekomenda-cia gamosca. erT SemTxvevaSi rekomendacia fizikuri piris mxridan diskriminacias exeba, meore SemTxvevaSi ki saxalxo damcvelma saqarT-velos Sinagan saqmeTa saministros mimarTa.

pirveli SemTxvevis10 faqtobrivi garemoebebis Tanaxmad, fizikuri pirma, mas Semdeg, rac Seityo, rom moqiravnis ojaxis erT-erTi bavSvs autisturi speqtris diagnozi hqonda, qiravnobis xelSekrulebis moS-la moiTxova. meore SemTxvevaSi,11 sapatrulo policiis TanamSromleb-ma gaaCeres manqana, romlis erT-erTi mgzavri etliT mosargeble Sez-Ruduli SesaZleblobis mqone piri iyo. vidre sapatrulo policiis TanamSromlebi administraciul oqms Seadgendnen, maT ganmcxadebels ar misces saSualeba, manqanis sabargulidan etli gadmoetana da sapir-fareSoTi esargebla, ris Sedegadac ganmcxadebeli iZulebuli gaxda fiziologiuri moTxovnileba manqanaSi daekmayofilebina.

aRsaniSnavia, rom zemoT miTiTebuli or saqmeSi diskriminacias adgi-li erTmaneTisgan radikalurad gansxvavebul viTarebaSi hqonda, rac, garkveulwilad, imis maCvenebelia, rom SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebi sazogadoebrivi cxovrebis nebismier sferoSi SeiZleba daeqvemdebaron gaumarTlebel gansxvavebul mopyrobas, rac, umetes SemTxvevaSi, sxva daucveli jgufebis msgavsad, maT Rirsebas laxavs.

Zalian xSirad, diskriminaciis gamomwvevi mizezi is mcdari uaryofiTi stereotipuli damokidebulebaa rac sazogadoebis garkveul nawils SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebis Tu sxva daucveli jgufebis

10 ixileT rekomendaciis sruli versia: http://www.ombudsman.ge/uploads/other/3/3008.pdf 11 ixileT rekomendaciis sruli versia: http://www.ombudsman.ge/uploads/other/3/3868.pdf

Page 33: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb33

mimarT aqvs. msgavs SemTxvevasTan gvaqvs saqme gansaxilvel SemTxveva-Sic - binis mesakuTrem, yovelgvari obieqturi garemoebis gareSe, su-bieqturi aRqmis safuZvelze, miiRo gadawyvetileba, rom SezRuduli SesaZleblobis mqone bavSvs mis binaSi ar unda ecxovra. saxalxo damcv-elis warmomadgenlebi uSulod eswrebodnen ojaxis gamosaxlebis pro-cess, ra drosac, binis mesakuTre autisturi speqtris mqone bavSvis Sesaxeb, erTmniSvnelovnad arsebuli stigmebis gavleniT saubrobda: „Rame ar gaaTios aq, morCa da gaTavda!“ „CumCumela eg, aravin ar unda Seicodo Turme, aferistebi egeni, gamoeqcevian sofels, wadiT erTi sofelSi magnairi avadmyofebi ramdens uyriaT, sam-sami uyriaT da ar modian aq“; „me miqmnis problemas exla raT minda aseTi avadmyofi da imiani bavSvi, ezoSi ager cecxli gamiCinos is gamiCinos“; „versad ver gavdivar imis gamo rom araferi gaafuWos“; „gadmosvlis dRidan vuTx-ari wadi-Tqo rac me davinaxe es mdgomaroba, rom moiyvana es bavSvi da CemTvis ar gaumxelia rogori pirovneba iyo es bavSvi“.

aRniSnuli saqme aseve kargi magaliTia imis sailustraciod, rom Sez-Ruduli SesaZleblobis mqone pirebis mimarT diskriminacias mniS-vnelovnad SeuZlia moaxdinos gavlena maT ojaxis wevrebze Tu sxva axlobel adamianebze, imgvarad, rom maTac SeeSaloT xeli TavianTi uflebebiT sargeblobisas. rekomendaciaSi, saxalxo damcveli aseve daeyrdno „diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ kanonis me-2 muxlis me-6 punqts da bavSvis ojaxis wevrebTan mimarTebiT miuTi-Ta, rom diskriminacia arsebobs imis miuxedavad, pirs realurad aqvs Tu ara kanonis pirveli muxliT gaTvaliswinebuli niSani, romlis ga-moc mis mimarT diskriminaciuli qmedeba ganxorcielda. Sesabamisad, dadginda, rom adgili hqonda ara mxolod pirdapir diskriminacias SezRuduli SesaZleblobis mqone bavSvis mimarT, aramed aseve bavSvis ojaxis wevrebi daeqvemdebarnen asociaciiT diskriminacias SezRudu-li SesaZleblobis niSniT.

saqmis gansakuTrebuli mniSvnelobidan gamomdinare, saxalxo damcve-lis warmomadgenlebma sasamarTlos mier saqmis arsebiTi ganxilvisas mowmis statusiT Cveneba misces im faqtebTan dakavSirebiT, romlis momswrec ojaxis gamosaxlebis procesSi gaxdnen. Tbilisis saqalaqo sasamarTlom mocemul saqmeze mopasuxes diskriminaciis faqtis gamo 1000 laris odenobiT moraluri zianis anazRaureba daakisra. Tbili-sis saapelacio sasamarTlom gadawyvetileba ZalaSi datova.

aseve mravlad vxvdebiT SemTxvevebs, rodesac SezRuduli SesaZleblo-bis mqone pirebi sxvebTan SedarebiT araxelsayrel mdgomareobaSi imyofebian, vinaidan imis gamo, rom garemo ar aris maT saWiroebebze

Page 34: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb34

srulad morgebuli, isini moklebulni arian SesaZleblobas, damou-kideblad, TavianTi gadawyvetilebis safuZvelze imoqmedon.

SezRuduli SesaZleblobis niSniT pirdapiri diskriminaciis meore faqti Seexeboda SemTxvevas, rodesac samarTaldamcavi organos war-momadgenlebis kontrolis qveS myofi etliT mosargeble adamiani sruliad damokidebuli iyo patrul-inspeqtorTa keTil nebaze, misT-vis sapirfareSoTi sargeblobis pirobebi SeeqmnaT. msgavsi damok-idebuleba, erTi mxriv, ganpirobebulia samarTaldamcavi Tu sxva organoebis warmomadgenelTa mier SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa specifiuri saWiroebebis Sesaxeb informaciis arqoniT, meore mxriv, ki saxelmwifo politikis xarveziT, romlis Tanaxmad, am jgu-fis warmomadgenelTa saWiroebebze aqcenti naklebad aris gakeTebu-li, ris Sedegadac, samarTaldamcavi organos warmomadgeneli, romlis umTavres movaleobas yvela individis dacva warmoadgens, ver umkla-vdeba viTarebas imgvarad, rom SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa uflebebi da Tavisuflebebi ar Seilaxos.

rogorc aRvniSneT, SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa ufle-bebis Selaxvis safrTxe nebismier sferoSi arsebobs, rogorc sajaro uwyebebis, aseve kerZo pirebis mxridan. Sesabamisad, ganxilul gad-awyvetilebebSi saxalxo damcvelis rekomendacias warmoadgenda, rom erTi mxriv, binis mesakuTrem momavalSi Tavi Seikavos am jgufis war-momadgenelTa mimarT diskriminaciuli mopyrobisgan, meore mxriv, ki saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministrom mosamsaxureTaTvis uzrun-velyos treningebi da sxva Sesabamisi RonisZiebebi SezRuduli Sesa-Zleblobis mqone pirTa uflebebisa da saWiroebebis Sesaxeb Teoriuli codnis miRebis, miRebuli codnis praqtikaSi gamoyenebis, SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa monawileobiT rTuli situaciebis marTvis unarebis gamomuSavebisa da aRniSnuli sakiTxis mimarT mosamsaxureTa mxridan mgrZnobelobis amaRlebis mizniT.

aRsaniSnavia, rom rekomendaciis sapasuxod, saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministrodan gvecnoba, rom ssip saqarTvelos Sss akademias SemuSavebuli aqvs saswavlo programa saxelwodebiT „SezRuduli Ses-aZleblobis mqone pirebTan urTierTobis damyarebis standartebi“. programa 2016 wlis ivnisi-ivlisis periodSi gaiara 31 msmenelma, amJa-mad xorciledeba programis integrireba patrul-inspeqtorTa da ub-nis inspeqtorTa momzadebis specialur profesiul saganmanaTleblo programebSi.

Page 35: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb35

seqsualuri orientacia

saxalxo damcvelma or SemTxvevaSi daadgina pirdapiri diskriminacia seqsualuri orientaciis niSniT. Cvenma praqtikam cxadyo, rom am dac-uli safuZvliT diskriminaciis SemTxvevebSi, msxverpli, xSirad, Ses-aZloa iZulebuli iyos, gaamxilos sakuTari seqsualuri orientacia. aseve, seqsualuri niSniT gansxvavebuli mopyrobisas, SesaZloa xSir SemTxvevebSi adgili hqondes aRqmiT diskriminacias.

seqsualuri orientaciis niSniT pirdapiri diskriminaciis dadgenis Sesaxeb rekomendaciaSi, romliTac saxalxo damcvelma saqarTvelos sasjelaRsrulebisa da probaciis saministros mimarTa, aRniSnulia, rom tuberkulozis samkurnalo N19 sasjelaRsrulebis dawesebulebis sameurveo nawilSi cxovroben patimrebi, romlebic administraciis mxridan gbt Temis warmomadgenlebad aRiqmebian. aRniSnuli sivrceSi, dawesebulebis sxva nawilebisgan gansxvavebiT, ar aris saTanado sacx-ovrebeli pirobebi, rac araTu patimrebis gamojanmrTelebas uwyobs xels, aramed maT janmrTelobis mdgomareobas auaresebs.

winamdebare saqmeSi, saxalxo damcvels ar gamoukvlevia, sameurneo nawilSi moTavsebuli patimrebi namdvilad ganekuTvnebodnen Tu ara gbt Tems, ramdenadac, administraciis mxridan maTi am Temis warmo-madgenlebad aRqma da am safuZvliT Rirsebis Semlaxavi pirobebisadmi daqvemdebareba TavisTavad warmoadgenda pirdapir diskriminacias sa-varaudo seqsualuri orientaciis niSniT.

aRniSnuli SemTxveva warmoadgens magaliTs, Tu rogor SeiZleba sazo-gadoebaSi arsebulma stereotipebma Seqmnas aRqma, rom individi ro-melime jgufs ganekuTvneba da am safuZvliT, gamoiwvios misi izola-cia, imis miuxedavad, realurad miakuTvnebs Tu ara is sakuTar Tavs konkretul jgufs. aseT SemTxvevebSi, lgbt Temis warmomadgenlebi gansakuTrebiT daucvel mdgomareobaSi imyofebian, ramdenadac iZu-lebulni arian, sakuTari uflebebis dacvis mizniT, Riad isaubron sa-kuTari seqsualuri orientaciis Sesaxeb - uaryon an daadasturon rom Tavs lgbt Tems miakuTvneben, rac, SesaZloa, maT damoukidebel gad-awyvetilebas ar warmoadgendes.

zemoaRniSnul rekomendaciasTan dakavSirebiT, saqarTvelos sas-jelaRsrulebisa da probaciis saministrodan gvecnoba, rom N19 pen-itenciur dawesebulebaSi sameurneo nawilisTvis gankuTvnil sacx-ovrebel korpuss Cautarda saremonto-sareabilitacio samuSaoebi, rac saxalxo damcvelis warmomadgenelma adgilzec gadaamowma. samin-istrom werilSi aseve miuTiTa, rom aRniSnul nawilSi ganTavsebuli msjavrdebulebis janmrTelobis mdgomareoba bevrad gaumjobesda,

Page 36: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb36

erT-erTma maTganma ki sruliad daasrula samkurnalo-sareabilita-cio kursi.

saxalxo damcvelis mier sqesis da seqsualuri orientaciis safuZvel-ze pirdapiri diskriminaciis dadgenis Sesaxeb kidev erTi rekomenda-cia gamoica, romelic Seexeba Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis ministris 2000 wlis 5 dekembris N241/n brZanebas, romlis Ta-naxmad, sisxlis donorobasTan dakavSirebiT msm jgufisTvis erTmniS-vnelovani akrZalva moqmedebs. amasTan, brZanebis Tanaxmad, heterose-qsualur sarisko kontaqtTan dakavSirebiT gadavadebis 12 Tviani periodia gaTvaliswinebuli.

problemuria is garemoeba, rom mamakacebs Soris seqsualuri kavSiris SemTxvevaSi, akrZalva blanketuria da heteroseqsualuri an qalebs Soris seqsualuri urTierTobis msgavsad, ar xdeba riskebis Sefaseba individualur safuZvelze. amasTan, sadavoa, msgavsi gansxvavebuli mopyroba ramdenad aris usafrTxoebis miznis miRwevis gamosadegi sa-Sualeba, ramdenadac, msm kavSiris Sesaxeb informaciis mowodeba sisx-lis donorobis msurvelis keTil nebazea damokidebuli.

saministro akrZalvas „fanjris periodis“ gansazRvris sirTules uka-vSirebs, Tumca, bundovania, Tanamedrove teqnologiebis pirobebSi ratom aris msgavsi Semowmeba problematuri, gansakuTrebiT imis gaT-valiswinebiT, rom sxva tipis seqsualuri kavSiris SemTxvevebSi, yovel potenciur donorTan dakavSirebuli riski individualurad fasdeba. am droisTvis aRniSnuli rekomendacia aRusrulebeli rCeba.

sxva daculi safuZvlebis msgavsad, seqsualuri orientaciis niSniT diskriminacia, umeteswilad, sazogadoebaSi damkvidrebuli mcdari da moZvelebuli informaciiT aris ganpirobebuli, rac, sazogadoe-brivi cxovrebis sxvadasxva sferoebidan aRniSnuli socialuri jgu-fis izolacias iwvevs.

moqalaqeoba

saangariSo periodSi moqalaqeobis niSniT pirdapiri diskriminacia saxalxo damcvelma or saqmesTan mimarTebiT daadgina.

zogierT SemTxvevaSi, sakuTari qveynis moqalaqeebisTvis garkveuli upiratesobis miniWeba SesaZloa gamarTlebuli iyos, Tumca aRniSnu-lis gasamarTleblad, saxelmwifom unda warmoadginos legitimuri mizani da daasabuTos, rom gansxvavebuli mopyroba miznis miRwevis yvelaze gamarTlebuli da msubuqi saSualebaa.

Page 37: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb37

moqalaqeobis niSniT pirdapiri diskriminaciis dadgenis Sesaxeb sax-alxo damcvelis erTi rekomednacia12 exeba q. baTumis botanikuri baRis daTvalierebisTvis araTanabari tarifebis dawesebas erTi mxriv, saqa-rTvelos moqalaqeebisTvis, meore mxriv ki saqarTvelos moqalaqeobis armqone pirebis mimarT. saqmis Seswavlis procesSi, mopasuxe q. baTumis sakrebulo aqcents akeTebda saqarTvelos moqalaqeebis ekonomikur SesaZleblobasa da baRis cnobadobis gazrdis legitimur mizanze. amasTan, mopasuxe miuTiTebda, rom gansxvavebuli tarifis dawesebis miuxedavad, adgilobriv damTvalierebelTa ricxvi ar gazrdila.

saxalxo damcvelma ar gaiziara mopasuxis mosazreba rom adamianebis ekonomikuri mdgomareobis Sefaseba maTi moqalaqeobis mixedviT unda xdebodes, aseve miuTiTa, rom maRali tarifis daweseba ver iqneba le-gitimuri miznis miRwevis gamosadegi saSualeba, gansakuTrebiT im pirobebSi, rodesac mopasuxe Tavad aRiarebs, rom gansxvavebuli sa-tarifo sistemis miuxedavad, baRis damTvalierebelTa ricxvi ar gaz-rdila.

aRsaniSnavia, rom saxalxo damcvelis rekomendaciis sapasuxod, tar-ifebi nebismieri qveynis moqalaqisTvis gaTanabrda.

saxalxo damcvelis kidev erTi rekomendacia,13 romliTac aseve moqa-laqeobis niSniT pirdapiri diskriminacia dadginda, exeba saqarTvelos moqalaqeobis armqone patimrebis mier saqarTvelos mTavrobis mier uzrunvelyofili C hepatitis mkurnalobis programiT sargeblobas - patimrebi, romlebic ar flobdnen saqarTvelos moqalaqis piradobis damadasturebeli dokumentis 11-niSna pirad nomers, ver registrir-debodnen aRniSnul programaSi. saqarTvelos sasjelaRsrulebisa da probaciis saministro miuTiTebda, rom programis beneficiarebis saqarTvelos moqalaqeebiT SezRudva emsaxureboda medikamentis us-afrTxoebis mizans, rom misi gatana saqarTvelos sazRvrebs gareT ar momxdariyo.

winamdebare saqmeSi, saxalxo damcvelma yuradReba gaamaxvila im gare-moebaze, rom patimrebi sruliad saxelmwifos kontrols qveS imyofe-bian, Sesabamisad, maTi janmrTelobis da sicocxlis dacvaze saxelmwi-fos gansakuTrebiT maRali pasuxismgebeloba ekisreba. mkurnalobis ararsebobis pirobebSi, rodesac safrTxe eqmneba patimris janmrTe-lobis Tu sicocxlis uflebas, medikamentis usafrTxoeba, programis teqnikuri xarvezi Tu sxva mizezi, ver gaamarTlebs gansxvavebul mopy-robas.

12 rekomendaciis sruli versia ixileT: https://drive.google.com/file/d/0B9BM3M8hbgAUN2dnU3RJeD-dwMTQ/view?pref=2&pli=1

13 ixileT rekomendaciis sruli versia: http://www.ombudsman.ge/uploads/other/3/3381.pdf

Page 38: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb38

aRsaniSnavia, rom saxalxo damcvelis rekomendaciis Sedegad, C hepa-titis samkurnalo programaze xelmisawvdomoba yvela patimrisTvis uzrunvelyofilia.

rogorc aRvniSneT, moqalaqeobis niSniT gansxvavebuli mopyroba, saxelmwifos mxridan, SesaZloa calkeul SemTxvevebSi gamarTldes, Tumca, sapirispirod, saxelmwifom unda warmoadginos damajerebeli argumentacia, rom gansxvaveba ufro didi sikeTis dacviT aris gan-pirobebuli. saxalxo damcvelis mier ganxilul winamdebare SemTx-vevebSi, mopasuxeebis mier warmodgenili legitimuri mizani iyo araTu Tanazomieri RonisZieba, aramed ar warmoadgenda miznis miRwevis ga-mosadeg saSualebas. erTi mxriv, q. baTumis sakrebulom miuTiTa, rom saqarTvelos moqalaqeobis armqone stumrebisTvis maRali tarifis dawesebis miuxedavad, baRis damTvalierebelTa ricxvi ar gazrdila. aseve, aradamajerel arguments warmoadgenda sasjelaRsrulebisa da probaciis saministros mier dasaxelebuli medikamentis usafrTxoe-bis dacvis mizani, ramdenadac gaugebari iyo, patimari, saxelmwifos kontrolis qveS, rogor SeZlebda medikamentis aradaniSnulebisamebr gamoyenebas, gansakuTrebiT, qveynis sazRvrebs gareT gatanas.

moqalaqeobis niSniT savaraudo diskriminaciis Sesaxeb saxalxo damcveli ramdenime saqmes swavlobs, romelic kerZo bankebis mier ucxoelTa mimarT gansxvavebul mopyrobas exeba. aRniSnul saqmeebTan dakavSirebiT saxalxo damcveli gadawyvetilebas uaxloes momavalSi miiRebs.

sqesi

sqesis safuZvelze diskriminacias, ZiriTadad, qalebis mimarT aqvs adgili. erT-erTi sfero, romelSic qalebi diskriminacias gansa-kuTrebiT xSirad awydebian, winasaxelSekrulebo da SromiTi urTier-Tobebia. rogorc saxalxo damcvelis mier Seswavlili SemTxvevebidan ikveTeba, damsaqmeblebi sapasuxismgeblo, menejerul poziciebze da-sasaqmeblad sasurvel kandidatad kacs moiazreben, im samuSaos Sesas-ruleblad ki, romelic mniSvnelovan sakvalifikacio moTxovnebs ar iTvaliswinebs, damsaqmebeli „20-25 wlis sasiamovno garegnobis gogo-nas“ eZebs. aRniSnuli problema kompleqsuri xasiaTisaa - erTi mxriv damsaqmeblebi dasaqmebisTvis aweseben diskriminaciul moTxovnebs, meore mxriv ki, veb-gverdebi, romelzec vakansiis Sesaxeb gancxadebe-bi qveyndeba, xels uwyoben aseTi gancxadebebis gavrcelebas. wina saan-gariSo periodSi saxalxo damcvelma, msgavsi praqtikis aRmofxvris moTxovniT, zogadi winadadebiT mimarTa dasaqmebis veb-gverds www.

Page 39: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb39

jobs.ge,14 Tumca, aRniSnuls samwuxarod, mopasuxis mxridan reagireba ar mohyolia.

saangariSo periodSi saxalxo damcvelma sqesis niSniT pirdapiri diskriminaciis Sesaxeb ori rekomendacia gamosca, romelTagan erTi, swored winasaxelSekrulebo urTierTobebSi gaumarTlebel gansx-vavebul mopyrobas exeba.15 gansaxilvel saqmeSi, Sps „elit-servisis“ vakansiis Sesaxeb gancxadebaSi, romelic ganTavsebuli iyo veb-gverdze www.myjobs.ge, aRniSnuli iyo, rom mdivnis poziciaze kompania eZebda „dasaojaxebel, sruliad ukompleqso 16-dan 25 wlamde gogonas“. re-komendaciis Sesasruleblad gatarebuli RonisZiebebis Sesaxeb mopa-suxes saxalxo damcvelisTvis ar ucnobebia.

msgavsi gancxadebebi, samwuxarod, erTeul SemTxvevebs ar warmoad-gens da xSir SemTxvevaSi, sqesTan erTad, aqcents akeTebs aseve asaksa da ojaxur mdgomareobaze. aseTi gancxadebebi, rogorc wesi, araxel-sayrel mdgomareobaSi ayeneben qalebs. msgavsi midgoma xels uwyobs sazogadoebaSi arsebuli negatiuri stereotipuli warmodgenebis gam-yarebas, rom qalebs, kacebTan SedarebiT, naklebi unari gaaCniaT, Tavi gaarTvan sapasuxismgeblo samuSaos. gansakuTrebiT sagangaSoa, rode-sac aseT praqtikas mimarTaven iseTi kompaniebi, romelTagan sazoga-doeba socialuri pasuxismgeblobis gamovlenas elis da romelTac mniSvnelovani roli ekisrebaT qveyanaSi Tanasworobis principis dam-kvidrebis procesSi.

saxalxo damcveli, momarTvis Tu sakuTari iniciativis safuZvelze, Seiswavlis vakansiis Sesaxeb araerT gancxadebas, romelSic vlinde-ba diskriminaciuli kriteriumebi. amgvari gancxadebebis simravlis miuxedavad, verc erTma mopasuxem ver daasaxela legitimuri mizani, romelic gancxadebebSi msgavsi kriteriumebis asaxvas gaamarTlebda. uaxloes momavalSi, saxalxo damcveli gadawyvetilebas miiRebs aR-niSnul saqmeebTan dakavSirebiT.

amasTan, aRsaniSnavia, rom kidev erTi rekomendacia,16 romelic saxalxo damcvelma sqesis niSniT pirdapiri diskriminaciis Sesaxeb gamosca, Se-exeba kacebis mimarT gansxvavebul mopyrobas. kerZod, Tbilisis bavSv-Ta infeqciur klinikur saavadmyofoSi mxolod qalebi daiSvebodnen bavSvTan Tavmdgomad, rac gamoricxavda mamebis SesaZleblobas, op-eraciis Semdgom periodSi, mnaxvelebisTvis gankuTvnili saaTebis garda, Svilis gverdiT yofiliyvnen. aRniSnuli mankieri praqtikis safuZvels warmoadgenda ara individualuri qcevisgan gamowveuli sa-14 zogadi winadadebis sruli versia ixileT: http://www.ombudsman.ge/uploads/other/2/2501.pdf 15 ixileT rekomendaciis sruli versia: http://www.ombudsman.ge/uploads/other/3/3433.pdf 16 ixileT rekomendaciis sruli versia: https://drive.google.com/file/d/0B9BM3M8hbgAUaTI0RGhfR-

19Sa2s/view?usp=sharing

Page 40: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb40

SiSroeba wesrigisa da pacientTa usafrTxoebis dacvis TvalsazrisiT, aramed winaswar Camoyalibebuli mcdari Sexeduleba, rom kaci Sesa-Zloa nasvam mdgomareobaSi misuliyo da safrTxe Seeqmna wesrigisTvis. msgavsi praqtika ki kidev ufro metad amyarebs negatiur stereotipebs ojaxis cxovrebaSi kacebis monawileobis Sesaxeb.

sagulisxmoa, rom marTalia, saavadmyofoSi arsebuli praqtika uflebiT sargeblobisas xelSemSlelia kacebisTvis, Tumca, amis mi-uxedavad, aseT midgomas arapirdapiri uaryofiTi efeqti aqvs qalebis mimarT. aseTi damokidebuleba mxolod qals akisrebs Svilze zrunvis valdebulebas, Tundac, mxolod bavSvis saavadmyofoSi yofnis peri-odSi.

mopasuxisgan miRebuli pasuxiT gvecnoba, rom Tavmdgomad yofna orive mSobels Tanabrad SeuZlia, es konkretuli SemTxveva ki ganyofilebis gamgis braliT iyo gamowveuli, risTvisac mas gafrTxileba gamoecxa-da.

saxalxo damcvelis praqtikis analizis safuZvelze SeiZleba davaskvnaT, rom qalebs profesiul da pirad cxovrebas Soris uwevT arCevanis gakeTeba, garemo ki ar uwyobs maT xels, rom cxovrebis ori mniSvnelovani aspeqti erTmaneTs SeuTavson. amasTan, qalebis CarTu-loba ojaxis cxovrebaSi imdenad didia, rom im SemTxvevebSic, rodesac ojaxuri cxovrebis pativiscemis ufleba kacs ezRudeba, aRniSnuls efeqti aqvs qalze, ramdenadac aseTi midgoma aZlierebs qalsa da kacs Soris ojaxis saqmeebis gadanawilebis Sesaxeb arsebul negatiur ste-reotipebs da kdiev ufro gaumarTlebel tvirTs akisrebs qals.

orsuloba

rogorc Tanasworobis departamentis praqtikidan gamoikveTa, sqesis niSniT diskriminaciis msxverpl calkeul jgufs orsuli qalebi war-moadgens. saxalxo damcvelma orsuloba damoukidebel dacul safuZ-vlad gamoyo da am niSniT pirdapiri diskriminaciis dadgenis Sesaxeb ori rekomendacia gamosca, romliTac kompaniebs - Sps mikrosafinan-so organizacia „kredos”17 da Sps „axal mzeras“18 mimarTa, samsaxuri-dan diskriminaciuli motiviT gaTavisuflebuli dasaqmebulebi sam-saxurSi aRedgina da saqmianoba Tanasworobis principis safuZvelze waremarTa.

17 ixileT sruli versia: http://www.ombudsman.ge/ge/recommendations-Proposal/rekomendaciebi/sax-alxo-damcvelma-kerdzo-kompanias-orsulobis-nishnit-shromit-urtiertobebshi-diskriminaciis-agmofxvris-she-saxeb-mimarta.page

18 ixileT sruli versia: http://www.ombudsman.ge/uploads/other/3/3877.pdf

Page 41: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb41

aRsaniSnavia, rom orsulobis niSniT diskriminaciis orive SemTxve-va ganxorcileda damsaqmebelTa mier, romlebmac, ganmcxadeblebTan dadebuli SromiTi xelSekrulebis vadis gasvlis Semdeg, sxvadasxva formaluri mizeziT, SromiTi urTierToba aRar gaagrZeles.

saxalxo damcvelma miiCnia, rom orsulobis niSniT diskriminaciaze msjelobisas, Sesadarebeli subieqtis arseboba aucilebeli ar aris, ramdenadac, orsuloba TavisTavad qalis unikaluri mdgomareobaa, romlis komparatori araorsuli qali an kaci ver iqneba. amasTan, ro-gorc aRvniSneT, orive SemTxvevaSi, damsaqmeblebma samarTlebrivad gamarTuli argumentis safuZvelze - SromiTi xelSekrulebis vadis amowurvis Semdeg ganmcxadeblebTan aRar gaagrZeles SromiTi urT-ierToba.

saxalxo damcvelis mier gamokvleuli faqtobrivi garemoebebis Se-degad dadginda, rom SromiTi urTierTobis gagrZelebaze uari gan-pirobebuli iyo dasaqmebulTa orsulobiT. amasTan mimarTebiT, sax-alxo damcvelma ganmarta saqarTvelos SromiTi kodeqsis 37-e muxlis me-3 nawilis „g“ qvepunqti, romlis mixedviT, dauSvebelia SromiTi xe-lSekrulebis Sewyveta dasaqmebuli qalis mier Tavisi orsulobis Ses-axeb damsaqmeblisTvis Setyobinebis momentidan, garda, maT Soris, 37-e muxlis pirveli nawilis „b“ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli safuZvlisa, romelic SromiTi xelSekrulebis vadis gasvlas gulisxmobs. kerZod, saxalxo damcvelma miuTiTa, rom es muxli ar unda ganimartos, ise, TiTqos vadis gasvla avtomaturad gamoricxavs SromiTi urTierTo-bis gagrZelebas, xelSekrulebis gagrZelebaze uari ki gansakuTrebiT saeWvoa im pirobebSi da damatebiT Sefasebas saWiroebs, rodesac vadis gasvla dasaqmebulis orsulobis periods emTxveva.

aRsaniSnavia, rom Sps mikrosafinanso organizacia „kredom“ saxalxo damcvelis rekomendacia srulad gaiziara - ganmcxadebeli aRadg-ines samsaxurSi da gauformes uvado SromiTi xelSekruleba, romlis Sesrulebasac igi dekretuli Svebulebis gasvlis Semdeg Seudgeba. aseve, ganmcxadebels srulad aunazRaurda mkurnalobisTvis gaweu-li xarjebi da ganacduri xelfasi. amasTan, Sps „kredos“ direqtoris brZanebis safuZvelze, gauqmda ganmcxadeblisTvis werilobiT ga-mocxadebuli gafrTxileba.19 aRniSnuli warmoadgens kerZo seqtoris mxridan kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli Tanasworobis uflebis pativiscemis da socialuri pasuxismgeblobis warmatebul magaliTs. meore SemTxvevaSi, ganmcxadebelma, aRniSna, rom mis mier saxalxo damcvelisTvis momarTva swored Sps „kredos“ mimarT gamocemulma re-komendaciam ganapiroba. 19 informacia ixileT: http://www.ombudsman.ge/ge/news/shps-kredom-orsulobis-nishnit-diskriminaci-

is-agmofxvris-shesaxeb-saxalxo-damcvelis-rekomendacia-sheasrula.page

Page 42: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb42

Sps „axali mzeras“ mimarT rekomendaciaSi saxalxo damcvelma aseve imsjela diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebSi mtkicebis tvir-Tis gadanawilebis Sesaxeb. kerZod, saxalxo damcvelma miuTiTa, rom ganmcxadeblis mier warmodgenili faqtebis safuZvelze, warmoiSva diskriminaciuli qmedebis ganxorcielebis varaudi, ris Semdegac, imis mtkicebis tvirTi, rom diskriminacias ar hqonia adgili, gadadis mo-pasuxeze. zogad viTarebaSi ukeT garkvevis mizniT, saxalxo damcvel-ma Sps „axal mzeras“ mimarTa, ganemarta legitimuri mizani, romelic gaamarTlebda gansxvavebul mopyrobas da gansxvavebuli mopyroba am miznis miRwevis proporciuli saSualeba iqneboda, Tumca mopasuxes ar mouwodebia iseTi informacia, rac saxalxo damcvelisTvis ganmcxa-deblis mier ar iyo warmodgenili. Sesabamisad, mopasuxem ver SeZlo gaeqarwylebina diskriminaciuli qmedebis Cadenis varaudi, romelic saxalxo damcvels ganmcxadeblis mier warmodgenili informaciis sa-fuZvelze warmoeSva. saxalxo damcvelis Sps „axali mzeradan“ ecnoba, rom vinaidan klinikis administracia ar iyo informirebuli ganmcxa-deblis orsulobis Sesaxeb, misi moTxovna safuZvels moklebulia.

rogorc aRvniSneT, orsulobis dros gaumarTlebeli gansxvavebuli mopyroba qalTa mimarT diskriminaciis specifiuri formaa, rodesac qals, Tavisi biologiuri funqciis ganxorcielebisas, xeli eSleba sx-vadasxva uflebiT sargeblobaSi.

qonebrivi mdgomareoba

qonebrivi mdgomareobis niSniT diskriminaciasTan dakavSirebiT, Ta-nasworobis departaments warmoebaSi sul 1 saqme hqonda, romelzec pirdapiri diskriminacia daadgina da rekomendaciiT aaip „xulos mu-nicipalitetis sabavSvo baRebis gaerTianebas“ mimarTa.20

saqme exeboda gansxvavebul mopyrobas SromiT winasaxelSekrulebo urTierTobebSi. rogorc zemoT iyo ganxiluli, damsaqmeblebis mier vakansiis Sesaxeb gancxadebaSi diskriminaciuli kriteriumebis dadge-na sqesze, asaksa da ojaxur mdgomareobaze miTiTebiT, ar warmoadgens iSviaTobas, Tumca, erT-erT kriteriumad kandidatis qonebrivi mdgo-mareobis miTiTebis magaliTi saxalxo damcvelis praqtikaSi aqamde ar yofila. kerZod, dasaqmebisas upiratesoba eniWeboda kandidats, rom-lis ojaxic, danarCeni kandidatebis ojaxebTan SedarebiT, yvelaze cud ekonomikur mdgomareobaSi imyofeboda.

20 ixileT sruli versia: http://www.ombudsman.ge/ge/recommendations-Proposal/rekomendaciebi/re-komendacia-xulos-municipalitetis-sabavshvo-bagebis-gaertianebas-qonebrivi-mdgomareobis-nishnit-diskrim-inaciis-agmofxvris-sakitxze.page

Page 43: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb43

aRsaniSnavia, rom saxalxo damcvelma, diskriminaciasTan dakavSire-bul saqmeSi pirvelad imsjela pozitiuri RonisZiebebis Sesaxeb da miuTiTa, rom aseTi RonisZiebebis ganxorcieleba, rig SemTxvevebSi, SeiZleba uTanasworobasTan brZolis yvelaze efeqtur saSualebas warmoadgendes, Tumca, msgavsi zomebi unda gatardes konkretuli faq-tobrivi garemoebebis konteqstis gaTvaliswinebiT da ar iwvevdes sx-vaTa Tanasworobis uflebis Selaxvas.

winamdebare saqmeSi, saxalxo damcvelma miiCnia, rom gamoyenebuli pozitiuri RonisZieba ar iyo proporciuli saSualeba, ramdenadac ar arsebobda kandidatebis qonebrivi mdgomareobis Sefasebis erTiani kriteriumi, aramed, aRniSnuli efuZneboda soflis mosaxleobisgan zepiri saxiT miRebul informacias, aseve, iwvevda pirTa erTi jgufis avtomatur gamoricxvas.

sagulisxmoa, rom mopasuxe, kandidatebs ganixilavda rogorc Tavian-Ti ojaxebis Semadgenel nawils, vinaidan xdeboda maTi ojaxis wevrebis Semosavlis Sefaseba. Sesabamisad, ugulebelyofili iyo is faqti, rom dasaqmeba adamianis individualuri arCevanis erT-erTi gamoxatule-baa. samuSaos ganxorcielebisas pirs eZleva SesaZlebloba, moaxdinos TviTrealizacia da sanacvlod hqondes sakuTari Semosavlis wyaro.

aRsaniSnavia, rom aaip „xulos municipalitetis sabavSvo baRebis gaer-Tianebidan“ gvecnoba, rom iziareben rekomendaciaSi asaxul SeniSvnebs da misi aRmofxvris mizniT, diskriminaciis msxverpls sabavSo baRSi aRmzrdelis poziciaze dasaqmebas sTavazoben.

gaerTianebis wevroba

gaerTianebis wevroba erTaderTi „sxva niSania“, romlis safuZvelzec dadginda pirdapiri diskriminacia saqmeze, romlis Seswavlac sax-alxo damcvelma sakuTari iniciativiT daiwyo. umaRlesi ganaTlebis maregulirebel kanonmdeblobaSi Tanasworobis uflebis darRvevis Seswavlis mizniT, rekomendaciiT saxalxo damcveli gamoexmaura ivane javaxiSvilis Tbilisis saxelmwifo universitetis studentebis mier dawyebul saprotesto aqciebs.

kerZod, saxalxo damcvelma mimarTa saqarTvelos mTavrobas, Sei-muSavos „umaRlesi ganaTlebis Sesaxeb“ saqarTvelos kanonSi Sesatani cvlilebebis proeqti, rom saganmanaTleblo dawesebulebis marTvis procesSi monawileobis ufleba mxolod TviTmmarTvelobis wevri studentebisTvis ar iyos garantirebuli.21

21 ixileT rekomendaciis sruli versia: http://www.ombudsman.ge/ge/recommendations-Proposal/re-komendaciebi/rekomendacia-gaertianebis-wevrobis-nishnit-diskriminaciis-faqtis-dadgenis-shesaxeb.page

Page 44: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb44

saxalxo damcvelma ganmarta, rom kanonSi arsebuli Canaweri winaaRm-degobaSi modis gaerTianebis uflebis negatiur aspeqtTan, ramdenad-ac, fakultetisa da universitetis marTvaSi monawileobis misaRebad aucilebeli pirobaa, rom studenti gaerTiandes TviTmmarTvelobaSi, rac warmoadgens iZulebis irib meqanizms da am gziT zRudavs studen-tis gaerTianebis uflebis negatiur aspeqts. gaerTianebis Tavisu-flebis negatiuri aspeqtis darRvevis Sedegad, studentebi, romlebic ar erTiandebian TviTmmarTvelobaSi, araxelsayrel mdgomareobaSi imyofebian am gaerTianebis wevrebTan mimarTebiT. aseve bundovania normis mizani, romelic students, rigi fundamenturi uflebebiT sargeblobisTvis, aiZulebs gawevriandes gaerTianebaSi, romlis wev-robac, SesaZloa, mis Tavisufal arCevans ar warmoadgendes.

saxalxo damcvels saqarTvelos mTavrobis administraciidan ecnoba, rom saqarTvelos mTavroba eTanxmeba saxalxo damcvelis rekomenda-cias da am mimarTulebiT muSaobas daiwyebs.22

b) zogadi winadadeba

„diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ kanonis me-6 muxlis me-2 punqtis „g“ qvepunqtis safuZvelze, saxalxo damcveli gamoscems zogad winadadebas. aRniSnul gadawyvetilebas saxalxo damcveli iRebs im SemTxvevebSi, rodesac saxezea kanonis me-2 muxlis me-5 punqtiT gaT-valiswinebuli winapirobebi, kerZod, rodesac adgili aqvs qmedebas, romelic miznad isaxavs piris iZulebas, waqezebas an xelSewyobas me-same piris mimarT diskriminaciis gansaxorcieleblad. rogorc zemoT aRvniSneT, saxalxo damcveli miiCnevs, rom zogadi winadadebis gamo-cemis SesaZlebloba diskriminaciasTan brZolisTvis mniSvnelovani meqanizmia, ramdenadac, aRniSnulis gamoyeneba xdeba im SemTxvevebSi, rodesac saxeze ar aris kanoniT gaTvaliswinebuli diskriminaciis ro-melime formis samarTlebrivi Semadgenloba - ar dgindeba uSualod diskriminaciis faqti, Tumca Seqmnili viTareba warmoadgens negatiu-ri stereotipebis Tu stigmebis damkvidrebis da gaZlierebis da moma-valSi diskriminaciuli mopyrobis safrTxes.

saangariSo periodSi saxalxo damcvelma ori zogadi winadadeba gamos-ca sajaro uwyebebis mimarT - erTi maTgani SezRuduli SesaZleblo-bis,23 xolo meore daavadebis24 niSniT diskriminaciis xelSewyobis Ses-axeb faqts Seexeboda.

22 http://www.ombudsman.ge/ge/news/saxalxo-damcvelis-rekomendacia-gaitvaliswines.page 23 zogadi winadadebis sruli versia ixileT: https://drive.google.com/file/d/0B9BM3M8hbgAUSFRG-

MC1vYmRWdVE/view?pref=2&pli=1 24 ixileT sruli versia: http://www.ombudsman.ge/ge/recommendations-Proposal/zogadi-winadadeba2/

zogadi-winadadeba-diskriminaciis-tavidan-acilebisa-da-mis-winaagmdeg-brdzolis-sakitxze.page

Page 45: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb45

diskriminaciis xelSewyobis erT-erTi SemTxveva municipaluri trans-portis mZRolis mxridan autisturi speqtris mqone bavSvis mimarT ste-reotipul da agresiul damokidebulebaSi gamoixata. aRniSnul saqme-Si saxalxo damcvelma aRniSna, rom SezRuduli SesaZleblobis mqone bavSvebi da maTi mSoblebi yoveldRiurad awydebian winaaRmdegobebs, rac maT fsiqologiur Tu emociur mdgomareobaze uaryofiTad aisaxe-ba. sazogadoebis mxridan gamoxatuli negatiuri ganwyobis fonze, mSo-beli cdilobs, Svils stresi Tavidan aaridos, ris Sedegadac, bavSvi sazogadoebisgan izolirebuli xdeba. sazogadoebrivi transportis xelmisawvdomoba ki erT-erTi mTavari faqtoria, romelic SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebis sazogadoebriv cxovrebaSi integracias ganapirobebs.

Sps „Tbilisis satransporto kompaniidan“ saxalxo damcvels ecnoba, rom kompania“ mzad aris monawileoba miiRos sazogadoebaSi SezRudul SesaZleblobebTan dakavSirebuli stereotipebisa da stigmebisagan Tavisufali garemos CamoyalibebaSi da xeli Seuwyos SezRuduli Ses-aZleblobis mqone pirebis sazogadoebriv cxovrebaSi monawileobas. aseve, kompaniam mxardaWera gamoucxada saxalxo damcvelis iniciati-vas, Sps „Tbilisis satransporto kompaniis“ TanamSromlebisaTvis Sez-Ruduli SesaZleblobis mqone pirTa specialuri saWiroebebis Sesaxeb saganmanaTleblo treningebis Catarebis Sesaxeb.

meore zogadi winadadeba Seexeba VIII klasis biologiis saxelmZR-vaneloSi asaxul mcdar informacias Sidsis da aiv infeqciis mqone da wamaldamokidebuli adamianebis Sesaxeb. saxelmZRvanelos meSveo-biT mowodebuli informacia ar aris safuZvlianad gamokvleuli da, ZiriTadad, efuZneba sazogadoebaSi gavrcelebul araswor faqtebs - wamaldamokidebuli adamiani moxseniebulia rogorc „narkomani“ da aRqmulia, rogorc sazogadoebisTvis saSiSi pirovneba, aseve, erTma-neTTan aris gaigivebuli aiv infeqcia da Sidsi da mcdari informaciaa mowodebuli maTi gavrcelebisa da aRniSnul daavadebebTan brZolis Sesaxeb.

garda imisa, rom zemoT aRniSnuli daavadebebis Sesaxeb sazogadoe-baSi stereotipuli informaciis gavrceleba zogadad problemuria, gansakuTrebiT mniSvnelovania, rom aseTi informacia ar iyos asaxuli saskolo wignebSi, romelsac bavSvebi ecnobian. aRniSnuli xels uwyobs, rom bavSvs konkretul sakiTxze Seeqmnas iseT warmodgena, ramac Sei-Zleba waaxalisos konkretuli jgufebis marginalizacia da xeli Seu-wyos stereotipuli azrovnebis ganviTarebas skolis asakidanve.

Page 46: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb46

aRsaniSnavia, rom saqarTvelos ganaTlebisa da mecnierebis samini-trodan saxalxo damcvelis aparats ecnoba, rom grifirebis Semdeg etapze saxalxo damcvelis rekomendaciebs gaiTvaliswineben.

sagulisxmoa, rom xSir SemTxvevebSi, diskriminaciuli mopyroba ga-mowveulia ara diskriminaciis Camdenis ganzraxi, motivirebuli qmedebiT, aramed im negatiuri stereotipebis da Zlieri stigmebis gavleniT, romelic sazogadoebaSi myarad aris damkvidrebuli. aseTi midgoma, rogorc wesi, gamowveulia konkretuli jgufebis Sesaxeb in-formaciis naklebobiT da mcdari aRqmiT, rom maTgan SesaZloa raime saxis safrTxe momdinareobdes. diskriminaciis xelSewyobis Tu waxal-isebis erTi faqti SesaZloa gaxdes diskriminaciuli mopyrobis mrava-li SemTxvevis safuZveli. amitom gansakuTrebiT mniSvnelovania, rom sazogadoebas swori informacia miewodos daucveli jgufebis ufle-bebis Sesaxeb da maqsimalurad gaTavisufldes winaswar Camoyalibebu-li negatiuri Sexedulebebisgan. samarTlebrivi dacvis saSualebebTan SedarebiT, aranaklebi efeqti eqneba qveyanaSi diskriminaciis aR-mofxvraze sazogadoebis cnobierebis amaRlebas, Tumca, aRsaniSnavia, rom es ukanaskneli xangrZlivi procesia da sazogadoebis sxvadasxva jgufebTan fundamentur muSaobas saWiroebs.

6. saxalxo damcveli, rogorc sasamarTlos megobari

„saqarTvelos saxalxo damcvelis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kan-onis 21-e muxlis „e“ qvepunqtis Tanaxmad, saxalxo damcvels SeuZlia Seasrulos sasamarTlos megobris (Amicus Curiae) funqcia saqarTvelos saerTo da sakonstitucio sasamarTloebSi.

diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebze, saxalxo damcveli sa-samarTlos megobris mosazrebas waradgens mosarCelis momarTvis an sakuTari iniciativis safuZvelze. antidiskriminaciuli kanoni siax-les warmoadgens saqarTvelos kanonmdeblobaSi da sasamarTloebis praqtika, am mimarTulebiT, ganviTarebis procesSia. Sesabamisad, sa-samarTlos megobris instituti erT-erTi mniSvnelovani meqanizmia diskriminaciasTan brZolis procesSi, ramdenadac, saxalxo damcvels Tu sxva kompetentur pirs SesaZlebloba eZleva saqmis ganmxilvel sa-samarTlos miawodos saerTaSoriso Tu adgilobrivi institutebis mier dadgenili samarTlebrivi standartebis Sesaxeb kvleva.

saxalxo damcveli sakiTxis maRali mgrZnobelobis gaTvaliswinebiT da erTgvarovani sasamarTlo praqtikis Camoyalibebis mizniT iRebs gad-

Page 47: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb47

awyvetilebas waradginos sasamarTlos megobris mosazreba. saxalxo damcvelis mier wardgenili sasamarTlo megobris mosazreba miznad ar isaxavs romelime mxaris poziciis mxardaWeras, aramed axdens ada-mianis uflebaTa samarTlis im standartis identificirebas, romelic dadgenilia adgilobrivi da saerTaSoriso institutebis mier.

amJamad, saxalxo damcvelis aparatSi Seqmnilia samuSao jgufi, rome-lic SeimuSavebs saxalxo damcvelis mier sasamarTlos megobris ward-genis kriteriumebs.

saangariSo periodSi saxalxo damcvelma diskriminaciasTan dakavSire-bul saqmeebze saerTo sasamarTloebSi 6 sasamarTlos megobaris mosaz-reba waradgina - 4 administraciul saqmeTa kolegiaSi, 2 ki - samoqalaqo saqmeTa kolegiis mier saqmis ganxilvisas. wardgenili sasamarTlos megobris mosazrebebi exeba diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeeb-ze gansjarobis sakiTxs (1), religiis niSniT savaraudo diskriminacias (2), profesiuli kavSiris wevrobis niSniT savaraudo diskriminacias (2) da sqesis niSniT savaraudo diskriminaciis faqts (1). aRsaniSnavia, rom saqmeTa umravlesoba Seexeboda savaraudo diskriminaciul mopyrobas winasaxelSekrulebo da SromiT urTierTobebSi.

sasamarTlos mier diskriminaciasTan dakavSirebuli saqmeebis ganx-ilvisas samoqalaqo saqmeTa kolegiasa da administraciul saqmeTa kolegias Soris gansjadobis sakiTxis gadawyveta dRemde problemad rCeba. kerZod, im SemTxvevebSi, rodesac saqme aris administraciul saqmeTa kolegiis gansaxilveli, es ukanaskneli ganixilavs saqmis ad-ministraciulsamarTlebriv mxares, sarCelis diskriminaciasTan da-kavSirebuli moTxovnis nawils ki gansaxilvelad samoqalaqo saqmeTa kolegias ugzavnis.

saqme, romelzec saxalxo damcvelma Tbilisis saqalaqo sasamarTlo-Si sasamarTlos megobris mosazreba25 waradgina, exeboda mosarCelis administraciuli organodan gaTavisuflebas savaraudo politikuri diskriminaciuli motiviT da aRniSnuli gadawyvetilebis Sesaxeb in-dividualuri administraciul-samarTlebrivi aqtis kanonierebas.

saxalxo damcvelma aRniSna, rom diskriminaciis sakiTxi imdenad mWidrod aris dakavSirebuli samsaxuridan gaTavisuflebasTan, rom maTi gancalkeveba SeuZlebelia. aRniSnuli ori sakiTxis xelovnu-ri gaxleCa gamoiwvevda, imas rom samoqalaqo saqmeTa kolegias mainc mouwevda emsjela samsaxuridan gaTavisuflebaze, radgan swored aRniSnuli warmoadgenda savaraudo diskriminaciul qmedebas. Tuki

25 ixileT sruli versia: https://drive.google.com/file/d/0B9BM3M8hbgAUQTFFbkRtanktekE/view?pref= 2&pli=1

Page 48: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb48

dadasturdeboda, rom politikuri motivi iyo samsaxuridan gaTavi-suflebis safuZveli, saxeze iqneboda diskriminacia samsaxuridan ga-Tavisuflebis dros da ukanono administraciul-samarTlebrivi aqti, vinaidan diskriminaciuli motiviT gamotanili aqti ver CaiTvleba kanonier aqtad. Sesabamisad, SeuZlebeli iyo aqtis kanonierebisa da diskriminaciiis Sefaseba gancalkevebiT, maSin, rodesac swored sa-varaudo diskriminaciuli motivi aris ukanonobis mTavari safuZveli.

im SemTxvevaSi Tu sasamarTlo mier saqmis ganxilvis Semdeg daadas-turebda, rom diskriminacias hqonda adgili, mas unda gamoeyenebi-na samoqalaqo saproceso kodeqsis 3633 muxliT dadgenili normebi da unda gadaewyvita materialuri da moraluri zianis anazRaurebis sakiTxic.

saxalxo damcvelma miuTiTa, rom samoqalaqo saproceso kodeqsSi iseTi Canaweris arseboba, romelic ar gvxvdeba administraciul saproceso kanonmdeblobaSi, ar warmoadgens gansjadobis ganmsazRvrel faqtors da administraciuli kolegiis mosamarTles aqvs Tavisufleba, gamoi-yenos samoqalaqo saproceso kodeqsis muxlebi. vinaidan diskriminaci-asTan dakavSirebuli saqmeebis ganxilvis specifikas ar aregulirebs administraciuli saproceso kodeqsi, amave kodeqsis pirveli muxlis me-2 nawilis Tanaxmad, diskriminaciasTan dakavSirebuli davebis dros administraciuli kolegias unda iyenebdes saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis me-73 Tavs. aRniSnuli saqmis gansjadobis sakiTxs amJamad uzenaesi sasamarTlo ganixilavs.

amas garda, saxalxo damcvelma ori sasamarTlos megobris mosazreba waradgina religiis niSniT savaraudo diskriminaciis faqtTan dakav-SirebiT rusTavis saqalaqo da Tbilisis saapelacio sasamarTloebSi. aRsaniSnavia, rom saxalxo damcvels yvelaze meti - oTxi sasamarTlos megobris mosazreba swored religiis niSniT savaraudo diskriminaci-is saqmeebze aqvs wardgenili.26

rusTavis saqalaqo sasamarTlos mier ganxiluli saqme Seexeboda laT-in kaTolike eklesiis warmomadgenelTa moTxovnas q. rusTavis meriis mier religiuri daniSnulebis nagebobis (sakulto nageboba) mSeneblo-bis nebarTvis gacemis Sesaxeb, romlis aSenebas maT sakuTrebaSi arse-bul miwis nakveTze gegmaven.

aRniSnul saqmeSi, administraciul warmoebasTan dakavSirebuli sakiTxebis garda, saintereso iyo is zogadi konteqsti, romlis fonzec

26 wina saangariSo periodSi saxalxo damcvelma sasamarTlos megobris mosazreba waradgina zestafonis raionul sasamarTloSi da baTumis saqalaqo sasamarTloSi. sruli versiebi ixileT Sesabamisad: https://drive.google.com/file/d/0B9BM3M8hbgAUaFRva1h3bFVWa28/view; https://drive.google.com/file/d/0B9BM3M8hbgAUWVVXZHhFSWkxRjQ/view

Page 49: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb49

religiur gaerTianebas sakulto nagebobis mSeneblobaSi xeli eSle-boda - mosarCele miuTiTebda, rom mSeneblobis gasacemad saWiro ad-ministraciuli warmoebis etapebi gadalaxuli hqonda, rac, aseve das-turdeboda rusTavis saqalaqo sasamarTlos gadawyvetilebiT. Tumca, mosarCelis araerTi mimarTvis miuxedavad, nebarTva masze ar gaicemo-da. administraciuli organos mxridan mosarCelis informireba arc savaraudod kanondarRveviT Catarebuli administraciuli samarTal-warmoebis Sesaxeb momxdara.

amasTan, zepir administraciul sxdomas, romelic aRniSnuli sakiTx-is ganxilvis mizniT Catarda, sxvebTan erTad eswreboda marTlma-didebluri eklesiis adgilobrivi wamomadgenlebis jgufi. marTlma-didebluri eklesiis warmomadgenlebi, aseve sakrebulos deputatebi sxdomaze aRniSnavdnen, rom ar dauSvebdnen rusTavis teritoriaze kaTolikuri eklesiis aSenebas. dominanti religiis warmomadgenlebi sxdomaze aseve avrcelebdnen bukletebs, romelic miznad kaToliku-ri eklesiis diskreditacias isaxavda. amasTan, sakrebulos deputa-tebi mosarCelis advokatis misamarTiT acxadebdnen, rom vinaidan is marTlmadidebeli iyo, dauSvebeli iyo mis mier kaTolikuri eklesiis interesebis dacva. xelisuflebis warmomadgenlebma mosarCeles aseve SesTavazes alternatiuli miwis nakveTi, romelic q. rusTavis gareu-banSi mdebareobs, razec mosarCelem uari ganacxada.

gansaxilvel saqmeze gadawyvetileba rusTavis saqalaqo sasamarTlom 2016 wlis 6 ivniss miiRo, romlis Tanaxmad, sarCeli dakmayofilda da rusTavis municipalitetis merias daevala sakulto nagebobis mSene-blobaze sanebarTvo mowmobis gacema. amasTan, sasamarTlom imsjela pirdapiri diskriminaciis testis Sesaxeb da miiCnia, rom sakulto nage-bobis mSeneblobis sanebarTvo mowmoba religiis safuZvelze diskrim-inaciuli motiviT ar gaica.

ganxiluli SemTxveva warmoadgens dominanturi religiuri jgufis ze-gavleniT umciresobis interesebis xelyofis magaliTs. aRsaniSnavia, rom msgavsi SemTxvevebi cdeba administraciuli warmoebis formalur mxares da, konfliqtis mogvarebis mizniT, saxelmwifos aqtiur CarTu-lobas saWiroebs. saxelmwifom, neitralitetis da pluralizmis prin-cipebis dacviT, unda uzrunvelyos religiuri jgufebis interesebis dabalanseba, ise, rom erTis gavleniT, ar moxdes meores araxelsayrel mdomareobaSi Cayeneba. amis sapirispirod, msgavsi SemTxvevebi cxady-ofs, rom saxelmwifo pasiur rols iTavsebs - Tavs aridebs problema-turi sakiTxebis ganxilvas da cdilobs, erTi jgufis interesi daak-mayofilos mxolod imgvarad, rom dominanti jgufis ukmayofileba ar gamoiwvios. am procesSi saxelmwifo ar ikvlevs konfliqtis gamomwvev

Page 50: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb50

mizezs da ar aqvs arbitris roli, romelic mxareebTan uSualo komu-nikaciiT Seecdeboda problemis aRmofxvras.

rogorc aRvniSneT, winasaxelSekrulebo da SromiT urTierTobebSi savaraudo diskriminaciis faqtebi gansakuTrebiT xSiria. am sfero-Si gansxvavebul mopyrobas adamianebi sxvadasxva niSnis safuZvelze awydebian. saangariSo periodSi saxalxo damcvelis mier wardgenili kidev 5 sasamarTlos megobris mosazreba swored winasaxelSekrulebo da SromiT davebs ukavSirdeba.

ori sasamarTlos megobris mosazreba, romelic saxalxo damcvel-ma Tbilisis saqalaqo sasamarTlos warudgina, profesiuli kavSiris wevrobis niSniT savaraudo diskriminaciuli safuZvliT ss „saqarTve-los rkinigzidan“ mosarCeleebis gaTavisuflebas Seexeboda. amaTgan erT saqmeze sasamarTlos diskriminaciis Sesaxeb ar umsjelia, meore saqmesTan dakavSirebiT ki mosamzadebeli sxdoma jer ar CaniSnula.

religiis niSniT savaraudo diskriminaciis meore saqme, romelTan dakavSirebiT saxalxo damcvelma sasamarTlos megobris mosazre-ba27 waradgina, exeba adigenis municipalitetis erT-erTi adminis-traciuli erTeulis gamgeblis warmomadgenlis poziciaze kandida-tis SerCevisas musulmani piris mimarT ganxorcielebul savaraudo diskriminacias. gansaxilvel saqmeSi mosarCele miuTiTebda, rom misi kandidaturis SerCevaze uari ganpirobebuli iyo misi aqtivobiT, rodesac saprotesto aqciaze man musulmani Temis mimarT mxardaWera gamoxata. saqme amJamad sasamarTlo ganxilvis etapzea.

kidev erTi sasamarTlos mosazreba28 iqna wardgenili quTaisis saapel-acio sasamarTloSi, romlis Tanaxmad, zestafonis municipalitetis gamgeobis mier erT–erT administraciul erTeulSi gamgeblis warmo-madgenlis vakantur poziciaze gamocxadebul konkursSi monawileo-bisas mosarCele sqesis niSniT diskriminacis daeqvemdebara. sarCel-Si miTiTebuli iyo, rom pirveli instanciis sasamarTlos mier saqmis ganxilvisas, Tavis CvenebaSi komisiis erT–erTma wevrma aRniSna, rom Sesasrulebeli saqmis sirTulisa da specifikis gaTvaliswinebiT, ad-ministraciul erTeulSi gamgeblis warmomadgenlis saqmianoba ufro mamakacisTvis Sesaferisad miiCnia. sasamarTlom sarCeli ar daakmayo-fila.

ganxiluli ori SemTxveva saintereso iyo, maT Soris, ramdenadac sax-alxo damcvels SesaZlebloba mieca emsjela administraciuli orga-nos diskreciuli uflebamosilebis da Tanasworobis uflebis urT-

27 sruli versia ixileT: http://www.ombudsman.ge/uploads/other/3/3716.pdf 28 sruli versia ixileT: http://www.ombudsman.ge/uploads/other/3/3595.pdf

Page 51: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb51

ierTdamokidebulebaze. amasTan dakavSirebiT saxalxo damcvelma miuTiTa, rom sakonkurso-saatestacio komisiebs hqondaT diskreci-uli uflebamosileba, SeefasebinaT konkursantTa Sesabamisoba da-sakavebel TanamdebobasTan, Tumca, es komisias ar aTavisuflebs pasux-ismgeblobisgan, daasabuTos Tavisi gadawyvetilebis motivacia. Tu miviCnevT, rom SeuZlebelia administraciuli organos mier diskreci-uli uflebamosilebis gamoyenebis kanoniereba kiTxvis niSnis qveS dayeneba, sasamarTlos, rogorc umniSvnelovanesi uflebadacviTi meqanizmis funqcia azrs dakargavs da Camoyalibdeba realoba, rode-sac sakonkurso–saatestacio komisiis mier Tavisi diskreciis far-glebSi miRebuli gadawyvetileba ver gaxdeba sasamarTlos realuri msjelobis sagani da darCeba mis kontrols miRma. aqedan gamomdinare, diskriminaciis faqtis dadgenisas, Tanasworuflebianobis darRvevis sapirwone argumentad ver ganixileba diskreciuli uflebamosilebis farglebSi miRebuli gadawyvetileba, vinaidan diskreciuli ufleba-mosilebis ganxorcieleba Tavis TavSi moiazrebs diskriminaciuli mo-tivebisgan sruliad Tavisufali gadawyvetilebis miRebas. Sesabamisad, administraciuli organos mier miRebuli diskreciuli gadawyvetile-ba ar unda iyos winaaRmdegobaSi saqarTvelos kanonmdeblobasTan, maT Soris, Tanasworobis uflebasTan.

rogorc aRvniSneT, sasamarTlos megobris mosazreba saxalxo damcv-elisTvis diskriminaciasTan brZolis procesSi erT-erT mniSvnelo-van berkets warmoadgens. am mimarTulebiT, saxalxo damcvelis mizans saqmis ganmxilveli sasamarTlos saerTaSoriso samarTlis standar-tebis Sesaxeb kvleviT uzrunvelyofa da diskriminaciasTan dakav-Sirebul saqmeebSi sasamarTlos praqtikis ganviTareba warmoadgens. imis miuxedavad, rom Cven mier wardgenil dokuments mosamarTleebi yovelTvis ar moixsenieben gadawyvetilebaSi, vgulisxmobT, im samarT-lebrivi standartebis asaxvas, rac diskriminaciis saqmis ganxilvisas aris relevanturi, saxalxo damcveli imeds gamoTqvams, rom droTa ganmavlobaSi, saxalxo damcvelis Tu sxva kompetenturi pirebis mier wardgenili sasamarTlos megobris mosazreba sasamarTloebisTvis erT-erT mniSvnelovan damxmare instrumentad iqceva.

Page 52: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb52

Tavi III. gamokveTili tendenciebi

diskriminaciasTan brZolis procesSi mniSvnelovani tendenciebis gamokveTis mizniT, saangariSo periodSi saxalxo damcvelma Seagrova informacia sxvadasxva mimarTulebiT, romelTagan 2 sakiTxs - savarau-do siZulviliT motivirebuli danaSaulebis gamoZiebis da saerTo sa-samarTloebisadmi mimarTvianobis sakiTxs qvemoT SevexebiT.

rogorc saxalxo damcvelis praqtikidan irkveva, ZiriTad SemTxveveb-Si, gamoZiebis procesSi savaraudo siZulvilis motivis gaTvaliswine-ba ar xdeba, ris Sedegadac, maT Soris, ugulebelyofilia danaSaulis prevenciis mizani.

amasTan, saxalxo damcvelma saqalaqo da raionuli sasamarTloe-bidan gamoiTxova diskriminaciasTan dakavSirebuli saqmeebis Sesaxeb sarCelebi da sasamarTlos gadawyvetilebebi. mowodebuli masalebidan irkveva, rom sasamarTloebis mier ganxiluli saqmeebis ZiriTad nawil-Si saxalxo damcveli CarTuli iyo rogorc sasamarTlos megobari an sasamarTlosTvis mimarTvamde gamocemuli hqonda rekomendacia.

1. savaraudo siZulviliT motivirebuli

danaSaulebis gamoZieba

saxalxo damcvelis warmoebaSi arsebuli saqmeebis nawili exeba sa-varaudo diskriminaciis faqtebs, romelic Seicavs savaraudo si-Zulvilis motiviT Cadenili danaSaulis niSnebs. msgavsi saqmeebis Seswavlisas, saxalxo damcvels SedarebiT pasiuri rolis aqvs da ak-virdeba sagamoZiebo organoebis mier warmarTuli gamoZiebis efeqtia-nobas.

2016 wlis 17 agvistos saqarTvelos prokuraturasa da euTo-s demokra-tiuli institutebis da adamianis uflebaTa ofiss (ODIHR) Soris gaformda urTierTgagebis memorandumi saqarTvelos prokuratur-aSi siZulviliT motivirebul danaSaulebze prokurorTa treningis e.w. PAHCT-is (Prosecutors and Hate Crimes Training) programis danergvis mizniT. aRniSnuli programis samuSao jgufis erT-erTi wevri saxalxo damcvelis warmomadgenelia. samuSao jgufis funqcias treningis ma-salebisa da saswavlo programis SemuSaveba da adgilobrivi saWiroe-bebis da gamowvevebis gaTvaliswinebiT saswavlo modulis modifi-cireba warmoadgens.

Page 53: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb53

saxalxo damcveli miesalmeba saqarTvelos prokuraturis wamowyebas da miiCnevs, rom, arsebuli viTarebis gaTvaliswinebiT, prokurorebi-sTvis msgavsi treningebis uzrunvelyofa siZulviliT motivirebuli danaSaulebis efeqtianad gamoZiebis mimarTulebiT wingadadgmuli nabijia.

Tumca, saswavlo masalebis SemuSavebasa da treningebTan erTad, aucilebelia, savaraudo siZulviliT motivirebul danaSaulebze prokuraturam gaavrcelos is midgoma, romelic zogadad danaSaulis motivis gamokveTis mizniT gamoiyeneba, gansakuTrebiT im SemTxveveb-Si, rodesac diskriminaciuli motivi erTmniSvnelovania. saxalxo damcvelis warmoebaSi arsebuli saqmeebis analizi cxadyofs, rom qveyanaSi savaraudo siZulvilis motiviT Cadenili danaSaulis prevencia da gamoZieba erT-erT mwvave gamowvevas warmoadgens. sax-alxo damcvelis mier, rogorc individebis momarTvis, aseve sakuTari iniciativiT Seswavlili faqtobrivi garemoebebis analizis safuZvel-ze ikveTeba savaraudo danaSaulebis niSnebi, romelic Cadenilia re-ligiis, eTnikuri warmomavlobis, SezRuduli SesaZleblobis, seqsua-luri orientaciis Tu sxva safuZvliT siZulvilis niadagze.

2016 wlis 19 ivliss saxalxo damcvelma saqarTvelos mTavari prokuraturidan gamoiTxova informacia 2014 wlis 1 ianvridan Sewyvetili da dasrulebuli gamoZiebis Sesaxeb, romelTac Sesa-Zloa kavSiri hqondes siZulvilis/diskriminaciuli motiviT Cad-enil danaSaulebTan.

saqarTvelos mTavari prokuraturis 2016 wlis 3 agvistos weriliT saqarTvelos saxalxo damcvels ecnoba, rom saqarTvelos mTavari prokuraturis adamianis uflebaTa dacvis mTavari sammarTvelos mier SemuSavebul iqna rekomendacia, saqarTvelos sisxlis samarTlis ko-deqsis 53-e muxlis me-31 nawilis, rogorc pasuxismgeblobis damamZime-beli garemoebis praqtikaSi gamoyenebis Taobaze. rekomendacia exeba iseT sakiTxebs, rogoricaa siZulviliT motivirebul danaSaulTa klasifikacia, gamoZiebis mimdinareoba da mtkicebulebaTa mopove-ba, agreTve Sesabamisi statistikis Segroveba. aRniSnuli dokumenti prokuraturis sistemaSi gavrcelda 2016 wlis 2 ianvars, Sesabamis-ad, sisxlis samarTlis saqmeebze gamoZiebisas siZulvilis motivis gamokveTis kuTxiT aRniSnul TariRamde saqarTvelos mTavar proku-raturas raime statistikuri informacia ar moepoveba.

rac Seexeba rekomendaciis gavrcelebis Semdgom periods, dReis md-gomareobiT 53-e muxlis me-31 nawiliT gaTvaliswinebul siZulvilis erT-erT motivze namsjelia sisxlis samarTlis 6 saqmis farglebSi (4 SemTxvevaSi - seqsualuri orientaciis niSniT, 2 SemTxvevaSi - religiu-

Page 54: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb54

ri Seuwynareblobis niSniT). aRniSnuli saqmeebidan 4 SemTxvevaSi xuTi piris mimarT sasamarTlos mier gamotanilia gamamtyunebeli ganaCeni da arc erT SemTxvevaSi normiT gaTvaliswinebuli sanqciis minimalu-ri zoma ar yofila gamoyenebuli.

garda amisa, erT saqmeze, miuxedavad siZulvilis motivis gamokveTis mizniT Catarebuli sagamoZiebo moqmedebebisa, miTiTebuli motivis arseboba ar gamoikveTa. aRniSnul saqmeze gamoZieba grZeldeba.

rac Seexeba 2014 wlis 1 ianvridan 2016 wlis agvistomde arsebul statistikur informacias sisxlis samarTlis kodeqsis 142-e, 1421, da 1422 muxlebis safuZvelze dawyebul gamoZiebebTan dakavSirebiT, igi Semdegnairad gamoiyureba:

muxli 1421 (rasobrivi diskriminacia) - sisxlis samarTlis 2 saqme. erT saqmeze grZeldeba gamoZieba, xolo meore saqme arsebiTad ixileba sa-samarTloSi.

muxli 142 (adamianTa Tanasworuflebianobis darRveva) - sisxlis samar-Tlis 1 saqme. gamoZieba grZeldeba.

muxli 1422 (SezRuduli SesaZleblobis mqone piris uflebebis SezRud-va) - sisxlis samarTlis 1 saqme, romelzec gamoZieba Sewyda saqarTve-los sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 105-e muxlis pirvelis nawilis „a“ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli safuZvliT.

saqarTvelos saxalxo damcveli miesalmeba saqarTvelos mTavari prokuraturis mxridan siZulviliT motivirebuli danaSaulebis ga-moZiebis sakiTxSi gamoTqmuli TanamSromlobis survils, Tumca, sam-wuxarod xazi unda gaesvas, im faqts, rom, saqarTvelos mTavari proku-ratura 2016 wlis 22 ianvramde ar axdenda siZulviliT motivirebuli danaSaulebebis aRricxvasa da sistematizacias, miT umetes im pirobeb-Si, rom sisxlis samarTlis kodeqsis 53-e muxls 2012 wlis 27 martidan daemata me-31 nawili29, romlis mixedviTac - danaSaulis Cadena rasis, kanis feris, enis, sqesis, seqsualuri orientaciis, genderuli iden tobis, asakis, religiis, politikuri an sxva Sexedulebis, SezRudu-li SesaZleblobis, moqalaqeobis, erovnuli, eTnikuri an socialuri kuTvnilebis, warmoSobis, qonebrivi an wodebrivi mdgomareobis, sacx-ovrebeli adgilis an diskriminaciis Semcveli sxva niSniT Seuwynare-blobis motiviT aris pasuxismgeblobis damamZimebeli garemoeba am ko-deqsiT gaTvaliswinebuli yvela Sesabamisi danaSaulisaTvis.

saxalxo damcvelis warmoebaSi msgavsi kategoriis araerTi saqmea.

29 saqarTvelos kanoni saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsSi cvlilebis Setanis Sesaxeb. (saqarTvelos sakanonmdeblo macne, № 41(48) ix. veb-gverdi: https://matsne.gov.ge/ka/document/view/1637963#

Page 55: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb55

saqme N2486/15

saqarTvelos saxalxo damcvelis aparati swavlobs amxanagobis „kanoniereba da samarTali kavkasiaSi“ advokatis - m. c. - s 2015 wlis 2 martis gancxadebas.

gancxadebis Tanaxmad, l. S. da g. S. arian religiuri organizacia „ie-hovas mowmeTa“ mimdevrebi, romlebic arasrulwlovan SvilebTan er-Tad a. -s municipalitetSi cxovroben. ganmcxadebeli ganmartavs, rom ojaxi mezoblad mcxovrebi z. z. - sgan ganicdis sistematur Seuracxy-ofas, lanZRvas, muqaras da ciliswamebas maTi religiuri kuTvnilebis gamo. gancxadebaSi aseve miTiTebulia erT-erTi SemTxveva, rodesac z. z. iehovas mowmeebs Seuracxyofas ayenebda sapatrulo policiis Ta-namSromlebis TandaswrebiT, romelic adgilze ojaxma gamoiZaxa.

saqmeSi warmodgenili dokumentaciis Tanaxmad, m. c. -m saqarTvelos mTavar prokuraturas miTiTebul faqtTan dakavSirebiT Sesabamisi reagirebis ganxorcielebis TxovniT 2015 wlis 26 Tebervlis mimarTa.

ganmcxadebeli aseve miuTiTebs iehovas mowmeebis mimarT prokuratur-isa da policiis mxridan ganxorcielebul diskriminaciul qmedebebze.

saqarTvelos saxalxo damcvelis aparatma mimarTa prokuraturas in-formaciis gamoTxovis mizniT.

saxalxo damcvelis mier saqarTvelos prokuraturidan gamoTxovili informaciis sapasuxod gvecnoba, rom m. c. -s 2015 wlis 26 Tebervlis gancxadebis safuZvelze, rom 2015 wlis 2 marts saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros a -s raionul sammarTveloSi daiwyo gamoZieba g. S da l. S. -s mimarT fizikuri Seuracxyofis miyenebis faqtze, saqarT-velos sissxlis samarTlis kodeqsis 125-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSaulis niSnebiT. saqmeze Catarebuli sagamoZiebo moqmedebebis Sedegad mopovebuli mtkicebulebebiT ar dadasturda z. z. -s mier g. S.-s da l. S.-s cemis an sxvagvari Zaladobis Cadenis faqti. 2015 wlis 16 marts ki saqmeze Sewyda gamoZieba sisxlis samarTlis saproceso kode-qsis 105-e muxlis pirveli nawilis „a“ qvepunqtis Tanaxmad.

2016 wlis 19 ivliss saxalxo damcvelma damatebiT mimarTa saqarTve-los prokuraturas iehovas mowmeTa mimarT Cadenili savaraudo dan-aSaulebis Sesaxeb da moiTxova informacia Tu, ramden saqmeze daiwyo gamoZieba iehovas mowmeTa mimarT Cadenil danaSaulebze 2014 wlis 1 ianvridan dRemde; ramden aseT saqmeze daiwyo sisxlisamarTlebrivi devna da ramden saqmeze gamovlinda siZulvilis motivi; aseve, ramdeni saqme gadaeca sasamarTlos da ramdenze Sewyda gamoZieba.

Page 56: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb56

2016 wlis 3 agvistos saqarTvelos prokuraturisgan miviReT pasuxi, romliTac gvecnoba, rom 2015 wels religiuri Seuwynareblobis mo-tiviT Cadenil danaSaulze gamoZieba daiwyo 22 sisxlis samarTlis saqmeze. aRniSnulidan 20 saqme Seexeboda iehovas mowmeebis mimarT religiuri motiviT Cadenil danaSaulebriv faqtebs. 5 saqmeze dai-wyo sisxlisamarTlebrivi devna 5 piris mimarT. xuTive braldebulis mimarT gamotanili iqna gamamtyunebeli ganaCeni. siZulvilis motivi arc erT SemTxvevaSi ar gamokveTila. garda aRniSnulisa, zemoxsenebu-li 20 saqmidan 9 SemTxvevaSi saqmeebze Sewyda gamoZieba sisxlis samar-Tlis saproceso kodeqsis 105-e muxlis pirveli nawilis „a“ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli safuZvliT.

saqarTvelos prokuraturis pasuxSi aseve miTiTebulia, rom 2016 wlis 7 Tvis monacemebiT, religiuri Seuwynareblobis motiviT Ca-denil danaSaulebze prokuraturaSi gamoZieba daiwyo 14 sisxlis samarTlis saqmeze. aRniSnulidan 11 saqme Seexeboda iehovas mowmee-bis mimarT religiuri motiviT Cadenil danaSaulebriv faqtebs. 6 saq-meze daiwyo sisxlisamarTlebrivi devna 7 piris mimarT. prokuraturis ganmartebiT, dReis mdgomareobiT, gamamtyunebeli ganaCeni gamot-anilia 3 sisxlis samarTlis saqmeze, jamSi 4 piris mimarT. miTiTebuli 11 saqmidan, 2 saqmeze Sewyda gamoZieba sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 105-e muxlis pirveli nawilis „a“ qvepunqtiT gaTvaliswinebu-li safuZvliT.

rac Seexeba zemoxsenebul saqmeebze siZulvilis motivis gamokve-Tas, prokuraturis ganmartebiT, dReis mdgomareobiT, sisxlis samarTlis kodeqsis 53-e muxlis 31 nawiliT gaTvaliswinebul re-ligiis niSniT Seuwynareblobis motivze, rogorc pasuxismgeblo-bis damamZimebel garemoebaze, namsjelia 2 saqmis farglebSi.

saqme N 7319/16

saxalxo damcveli swavlobs m. q.-s 2016 wlis 9 ivnisis gancxadebas.

gancxadebis Tanaxad, m. q. -s dacvis qveS myofi pirebi, g. k. da l. k., rom-lebic arian iehovas mowmeebi, q. -is raionSi religiuri siZulviliT mo-tivirebuli danaSaulis msxverplni gaxdnen. ganmcxadeblis mtkicebiT, 2016 wlis 29 aprils avtomanqaniT mimavali b. b. didi siswrafiT Seejaxa motocikliT moZrav g. k-sa da l. k-s, romlebic arian iehovas mowmeebi. Sejaxebis Sedegad l. k-m dakarga qveda kiduri, xolo misma mamam, g. k-m, mZime dazianebebi miiRo. mowmis ganmartebiT, misi misvlisas b. b. gone-badakargul mama-Svils uyurebda, Tumca maT dasaxmareblad araferi

Page 57: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb57

gaukeTebia. gancxadebaSi xazgasmulia, rom aRniSnuli mowme sagamoZie-bo organoebs aqamde ar gamoukiTxavT. ganmcxadebeli aseve miuTiTebs, rom b. b. incidentamde xSirad ayenebda sityvier Seuracxyofas iehovas mowmeebs rasac adastureben mowmeebi.

gancxadebaSi aseve dasaxelebulia q.-s raionSi momxdari sxva faqtebi, kerZod, 2015 wels adgilobrivma sasuliero pirma araerTxel Caidina danaSaulebrivi qmedeba iehovas mowmeebis winaaRmdeg. kerZod, gancxa-debis Tanaxmad, 2015 wlis 28 maiss sasuliero piri samarSruto taqsiT orjer daejaxa iehovas mowmeebis literaturis stends, amis Semdeg gadmovida manqanidan, Zirs dayril literaturas daasxa benzini da daapira maTi dawva. gancxadebis Tanaxmad, man iehovas or mowmes si-tyvieri da fizikuri Seuracxyofa miayena. 2015 wlis 8 maisis epizods aRwers, iehovas mowme - n. p., romlis mtkicebiT, igive sasuliero pirma mas fizikuri da sityvieri Seuracxyofa miayena religiuri msaxurebis dros.

2016 wlis 22 ivniss saxalxo damcvelis aparats saqarTvelos mTavarma prokuraturam acnoba, rom 2015 wlis 8 da 28 maisis faqtebTan dakav-SirebiT saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros qarelis raionul sammarTveloSi mimdinareobs gamoZieba sisxlis samarTlis saqmeze, ie-hovas mowmeebis mimarT ganxorcielebul devnis faqtze, saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 156-e muxlis pirveli nawiliT gaTvalis-winebuli danaSaulis niSnebiT. aRniSnul saqmesTan dakavSirebiT dai-kiTxnen mowmeebi, Catarda sasamarTlo-samedicino, trasologiuri, qimiuri eqspertizebi, am etapze mocemul saqmeze dazaralebulad an braldebulad konkretuli piri cnobili ar aris da gamoZieba grZel-deba.

saqarTvelos mTavari prokuraturis werilis Tanaxmad, 2016 wlis 29 aprils momxdar avtosagzao SemTxvevaze, saqarTvelos Sinagan saqme-Ta saministros q.-is raionul sammarTveloSi daiwyo gamoZieba sisx-lis samarTlis saqmeze, saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 276-e muxlis pirveli nawiliT gaTvaliswinebuli danaSaulis niSne-biT da gamoZieba grZeldeba. aRniSnul saqmesTan dakavSirebiT dai-kiTxnen mowmeebi, maT Soris, dazaralebulebi l. k. da g. k., dainiSna sasamarTlo-samedicino, qimiuri, avtoteqnikuri da avtotrasolo-giuri eqspertizebi. agreTve avtomobilis mZRolis - b. b. -s qmedebaSi SesaZlo siZulvilis motivis gamokveTis mizniT daikiTxnen mowmeebi, romelTac aRniSnes, rom b. b. aris ukonfliqto da gawonasworebuli pirovneba da mas warsulSi iehovas mowmeebTan an sxva aRmsareblobis warmomadgenlebTan arasodes hqonia konfliqti.

Page 58: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb58

saqme N9385/15

saxalxo damcveli swavlobs m. c. -s 2015 wlis 15 agvistos gancxadebas.

m. c. -m saxalxo damcvels momarTa misi dacvis qveS myofi pirebis, m. R.-s da l. z. -s mimarT religiuri siZulvilis motiviT Seuracxyofis miyenebisa da religiuri daniSnulebis stendis damtvrevis faqtTan dakavSirebiT. ganmcxadeblis ganmartebiT, zemoTxsenebuli pirebis arian iehovas mowmeebi. 2015 wlis 10 agvistos, q. TbilisSi isini reli-giur msaxurebas eweodnen da iyenebdnen specialur stends, romelic ucnobma mamakacma daamtvria fexiT da qalebs miayena sityvieri Seura-cxyofa. m. R. da l. z. dakiTxvisTvis gadaiyvanes sapatrulo policiis departamentSi, sadac gamomZiebeli dasakiTx pirebs mizanmimarTulad aiZulebda, faqtis aRwerisas religiuri siZulvilis nacvlad daefiq-sirebinaT piradi Seuracxyofis motivi.

saqmis warmoebis farglebSi saqarTvelos saxalxo damcvelma saqarT-velos mTavari prokuraturidan gamoiTxova informacia, Tu ra saxis sagamoZiebo moqmedebebi mimdinareobs aRniSnul saqmeze WeSmaritebis dadgenis mizniT; amasTanave, mimdinareobs Tu ara gamoZieba savaraudo diskriminaciuli/siZulvilis motivis dadgenis mimarTulebiT, iqna Tu ara aRniSnul saqmeze braldebulad an dazaralebulad cnobili konkretuli piri; agreTve, gamoTxovil iqna braldebisa da dazarale-bulad cnobis Sesaxeb dadgenilebis aslebi.

saqarTvelos mTavari prokuraturidan mowodebuli informaciis Ta-naxmad, 2015 wlis 10 agvistos, saqarTvelos Sinagan saqmeTa saminis-tros sapatrulo departamentis q. Tbilisis mTavari sammarTvelos kriminaluri danaSaulis winaaRmdeg brZolis samsaxurSi daiwyo ga-moZieba iehovas mowmeTa kuTvnili sainformacio stendis dazianebis faqtze, saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 187-e muxlis pir-veli nawiliT gaTvaliswinebuli danaSaulis niSnebiT. saqmeze mimdin-are gamoZiebis farglebSi gamoikiTxnen incidentis monawile pirebi, amasTan, dazianebul stendze dainiSna sasaqonlo eqspertiza. saqmeze ar gamoikveTa saqarTvelos sisxlis samarTlis kanonmdeblobiT gaT-valiswinebuli danaSaulis niSnebi, Sesabamisad, 2015 wlis 15 seqtem-bers aRniSul saqmeze gamoZieba Sewyda saqarTvelos sisxlis samar-Tlis saproceso kodeqsis 105-e muxlis 1-li nawilis „a“ qvepunqtiT gaTvaliswinebuli safuZvliT. amasTan, samarTaldamcavi organos Ta-namSromelTa mier gamovlenili piri cnobil iqna samarTaldamrRvevad saqarTvelos administraciuli saproceso kodeqsis 166-e da 173-e mux-lebiT da administraciuli saxdelis saxiT Seefarda administraci-uli patimroba 3 dRis vadiT.

Page 59: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb59

saqme N9126/16

saxalxo damcveli swavlobs amxanagobis „kanoniereba da samarTali ka-vkasiaSi“ warmomadgenlis, z. c. -s 2016 wlis 15 ivlisis gancxadebas.

gancxadebis Tanaxmad, moqalaqe z. c. aqtiurad eweva iehovas mowmee-bis diskreditacias. aRniSnuli pirovneba akeTebs iehovas mowmeebTan saubris farul Canawerebs, romelic Semdgom Tavsdeba veb-gverdze www.youtube.com. gancxadebaSi aseve dasaxelebulia is pirebi, romleTa faruli Canawerebi ganTavsebulia internetSi.

gancxadebaSi aseve miTiTebulia, rom z. c. momxreebTan erTad yovel kviras midis iehovas mowmeebis sakongreso darbazis SesasvlelTan damamcirebeli da Seuracxmyofeli plakatebiT xelSi, aferxebs manqa-nebis gadaadgilebas darbazis ezoSi da axorcielebs sxvadasxva saxis provokacias, situaciis daZabvis mizniT. ganmcxadebeli miiCnevs, rom aRniSnuli qmedebebi miznad isaxavs religiuri SuRlisa da siZulvi-lis gaRvivebas.

saxalxo damcvelma saqarTvelo prokuraturidan gamoiTxova infor-macia, mimdinareobs Tu ara gamoZieba savaraudo diskriminaciuli/si-Zulvilis motivis dadgenis mimarTulebiT da Tu ra saxis sagamoZiebo moqmedebebi Catarda saqmeze. saqarTvelos mTavari prokuraturidan miRebuli werilidan irkveva, rom saqarTvelos Sinagan saqmeTa samin-istros q. Tbilisis isani-samgoris sammarTvelos me-8 ganyofilebam Seiswavla zemoaRniSnuli saqme. advokatis TandaswrebiT gamoikiTx-nen iehovas mowmeebi, romlebmac ganacxades, rom moqalaqe z. c. maTi Tanxmobis gareSe akeTebda saubris Canawerebs. amasTan, Tavad z. c. ga-saubrebis oqmSi aRiarebs, rom igi zogjer aSkarad, zog SemTxvevaSi ki farulad, axdenda iehovas mowmeebTan saubris Caweras. z. c. uars acxa-debs aRniSnuli Canawerebis veb-gverd www.youtube.com-dan waSlaze.

ganmcxadeblis mier mowodebuli informaciiT, man aseve mimarTa per-sonalur monacemTa dacvis inspeqtors, romelmac aRniSna, rom kerZo komunikaciis saidumloebis darRveva warmoadgens sisxlis samarTlis kodeqsiT gaTvaliswinebul danaSauls da mis Camden pirs ekisreba sisx-lis samarTlebrivi pasuxismgebloba, Sesabamisad, kerZo saubrebisa da internetSi ukanonod ganTavsebis faqtebze reagireba samarTaldam-cavi organoebis funqcias warmoadgens. ganmcxadebeli aRniSnavs, rom misTvis gaugebaria, ratom ikaveben Tavs samarTaldamcavi organoebi sisxlis samarTlis saqmis aRZvrisagan, gansakuTrebiT im motivze mi-TiTebiT, rom saqmeSi danaSaulis niSnebi ar gamoikveTa. ganmcxadebel organizacias miaCnia, rom adgili aqvs sisxlis samarTlis kodeqsis 158-e muxliT gaTvaliswinebul dasjad qmedebas, rac dasturdeba iehovas

Page 60: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb60

mowmeTa da Tavad z. c.-s gasaubrebis oqmebiT. prokuraturis mxridan gamoZiebis dawyebaze uaryofiTi gadawyvetileba ki miuTiTebs imaze, rom jerovnad ar gamoikvlies miwodebuli faqtebi da mtkicebulebebi.

ganmcxadebeli organizaciis argumentaciasTan dakavSirebiT saqarT-velos mTavar prokuraturas pozicia am etapze ar daufiqsirebia.

saqme N 10922/16

saxalxo damcveli swavlobs organizaciis „kanoniereba da samarTali kavkasiaSi“ warmomadgenlis, m. q. -s 2016 wlis 24 agvistos gancxadebas.

gancxadebis Tanaxmad, qalaq x.- Si mdebare iehovas mowmeebis „samefo darbazs“ farulad esvrian qvebs, mravaljer Caumtvries SuSebi da gare kedlis fasadze arsebuli mosapirkeTebeli saSualeba. aRniSnu-li qmedebebis gamo damdgari materialuri ziani ki sakmaod did Tanxas Seadgens. amas garda, ferxdeba RvTismsaxureba, vinaidan iehovas mow-meebi, romlebic „samefo darbazSi“ ikribebian, ver grZnoben Tavs usa-frTxod.

aRniSnul „samefo darbazze“ Tavdasxmebi, 2014 wlidan dRemde, Svi-djer ganxorcielda. 2016 wlis 25 maiss „samefo darbazze“ momxdari Tavdasxmaze Sinagan saqmeTa saministros x. -s raionulma ganyofile-bam daiwyo gamoZieba saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 187-e muxlis (nivTis dazianeba an ganadgureba) safuZvelze, Tumca imis gamo rom eqspertis SefasebiT ziani 150 larze naklebs Seadgenda, 2016 wlis 30 ivniss gamoZieba Sewyda danaSaulis niSnebis ararsebobis gamo. 2016 wlis 10 agvistos, Tavdasxma ganmeorda. ganmcxadebeli aRniSnavs, rom Tavdasxmis motivs religiuri siZulvili warmoadgens, Sesabamisad, SesaZloa pirma religiuri siZulvilis gamo regularulad daazia-nos romelime religiuri daniSnulebis adgili, zianis odenobam ki arc erT SemTxvevaSi ar Seadginos 150 lari. imis gamo, rom samarTal-damcavma organoebma araerTxel Sewyvites gamoZieba miyenebuli zian-is simciris gamo, „samefo darbazze“ ganxorcielebulma Tavdasxmebma regularuli xasiaTi miiRo.

ganmcxadebels miaCnia, rom rodesac xdeba RvTismsaxurebis adgilis dazianeba, miTumetes iseTi religiuri jgufis mimarT, romelic ar-aerTxel xdeba religiuri devnis obieqti, mTavar dasacav sikeTes war-moadgens ara sakuTrebis ufleba, aramed religiis Tavisufleba. Ses-abamisad, ganmcxadebeli miiCnevs, rom marTebuli iqneboda, gamoZieba dawyebuliyo ara sisxlis samarTlis kodeqsis 187-e muxliT gaTvalis-winebuli qmedebis, aramed 156-e muxliT (devna) gaTvaliswinebuli da-

Page 61: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb61

naSaulis niSnebis safuZvelze, romelic Seexeba adamianis devnas rwme-nis an mrwamsis gamo da warmoadgens ufro specialuri normas.

saqme N6933/16

saqarTvelos saxalxo damcveli swavlobs n. a. - s 2016 wlis 1 ivnisis gancxadebas.

ganmcxadebeli aRniSnavs, rom is da Tavisi ojaxis rva wevri arian erayis moqalaqeebi, 2 welia, rac saqarTveloSi cxovroben da floben binadrobis mowmobas.

ganmcxadeblis miTiTebiT, misma ojaxma ori wlis win SeiZina saku-Tari saxli TbilisSi, xolo 6 Tvis win daiwyes saxlis Robis mSeneb-loba. yvela saWiro dokumentaciis arsebobis miuxedavad, mezoble-bi ar aZleven Robis aSenebis SesaZleblobas. Robis aSenebis dawyebis dRidan mezoblebi devnian da aviwroveben mis ojaxs. aseve, aiZuleben saxlis gayidvas da eubnebian, rom erayelebis adgili saqarTveloSi ar aris. ganmcxadebeli ganmartavs, rom 2016 wlis 31 maiss, 50-mde piri SeiWra maT saxlSi da uyvirodnen, daetovebinaT saqarTvelo, daumt-vries nivTebi da scemes misi ori arasrulwlovan Svils, misma siZem ki fizikuri dapirispirebisas fexi moitexa.

ganmcxadebeli miiCnevs, rom samarTaldamcavi organoebis warmomad-genlebi ar axdenen saTanado reagirebas. ganmcxadebeli, aseve, aRniS-navs, rom mezoblebis mxridan xdeba maTi devna imis gamo, rom isini erayelebi arian.

saqarTvelos prokuraturam weriliT gvacnoba, rom saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros q. Tbilisis isani-samgoris policiis sammarTvelos me-5 ganyofilebaSi, 2016 wlis 31 maiss daregistrirda 4 gansxvavebuli Sinaarsis Setyobineba, romelic Seexeboda seqsual-uri Zaladobis faqts da samezoblo konfliqts. gasaubrebis Sedegad dadginda, ganmcxadebeli da misi ojaxis wevrebi mezoblebs sityvier Seuracxyofas ayeneben da ezoSi dadian tanisamosis gareSe. 2016 wlis 30 maiss, aRniSnuli sacxovrebeli saxlis ezoSi sacvlebis gareSe imy-ofeboda erayeli mamakaci, rac dainaxa mezoblad mcxovrebma 5 wlis bavSvma, ris Sesaxebac mSoblebs mouyva. aRniSnuli faqtis gamo erayis moqalaqeebsa da qarTvel mosaxleobas Soris ufro gamwvavda urTier-Toba, rac sityvier dapirispirebaSi gadaizarda.

prokuraturis pasuxSi aseve miTiTebulia, rom aRniSnuli Setyo-binebis farglebSi gamoikiTxnen konfliqtis monawile pirebi, ganmcxa-

Page 62: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb62

debeli da misi ojaxis wevri, romlebmac aRniSnes, rom maTi fizikuri dazianebebi gamowveulia miwaze dacemiT.

saqme N8162/16

saxalxo damcveli swavlobs T. k. - s 2016 wlis 24 ivnisis gancxadebas.

ganmcxadebeli miuTiTebs, rom mezobeli T. d. mudmivad emuqre-ba da ayenebs Seuracxyofas mas da mis dedas - i. k.- s. ganmcxadeblis ganmartebiT, T. d.- is qmedebebs eTnikuri motivi aqvs, vinaidan is da misi ojaxis wevrebi rusulad saubroben. T. k. aRniSnavs, rom pirveli konfliqtis Semdeg gamoZaxebulma sapatrulo policiam ar isurva sakiTxis Seswavla da sityvieri ganmartebiT Semoifarglnen, rom maT kompetencias scildeboda momxdari faqti da T. k.-s urCies miemarTa sasamarTlosaTvis an Sesabamisi uwyebisaTvis. mas Semdeg, rac T. d.-m i. k.-s miayena Wriloba daniT, aRniSnulis Sesaxeb ganacxades Sinagan saqmeTa saministros Zveli Tbilisis sammarTveloSi, Tumca polici-am mxolod oqmi Seadgina. mas ganumartes, rom i. k-s sxeulze arsebu-li dazianeba ar iyo sakmarisi gamoZiebis dasawyebad. aRsaniSnavia, rom sasamarTlo eqspertiza ar daniSnuli dazianebis simZimis gansazRvris mizniT. T.k.-m aseve mimarTa generalur inspeqcias, raTa miecaT miTiTe-ba policiisTvis srulyofili da obieqturi gamoZiebis Catarebis Ses-axeb, Tumca generaluri inspeqciis mxridan reagireba ar momxdara.

saxalxo damcvelma mimarTa saqarTvelos mTavar prokuraturas da ga-moiTxova informacia, mimdinareobda Tu ara gamoZieba zemoaRniSnul saqmeze savaraudo diskriminaciuli/siZulvilis motivis dadgenis mimarTulebiT da Tu ra saxis sagamoZiebo moqmedebebi Catarda saqmeze. prokuraturidan miRebuli werilidan irkveva, rom T.k.-s saqmesTan dakavSirebiT gamoZieba cemis faqtze saqarTvelos sisxlis samoZiebis miznebisaTvis, gamoikiTxnen mowmeebi, maT Soris T. d.- c. dainiSna sa-samarTlo-samedicino eqspertizebi, Tumca daskvnebi miRebuli ar aris. saqmeze gamoZieba mimdinareobs, Tumca danaSaulis motivad eTni-kuri warmoSobis dadgena ar xdeba.

saqme N7216/16

saxalxo damcveli swavlobs v. t.- s 2016 wlis 22 ivnisis gancxadebas.

ganmcxadeblma saxalxo damcvels cxeli xazis meSveobiT Seatyobina, rom ramdenime transgenderi imyofeboda quCaSi, ra drosac maT miayens mZime fizikuri Seuracxyofa. ganmcxadebeli aprotestebda policiis

Page 63: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb63

umoqmedobas da iTxovda saxalxo damcvelis warmomadgenlis adgilze misvlas, winaaRmdeg SemTxvevaSi imuqreboda suicidiT.

saqarTvelos saxalxo damcvelis rwmunebuli imyofeboda adgilze da gaesaubra ganmcxadebels, romlis ganmartebiT, Ramis saaTebSi mis megobrebs ucnobma pirebma miayenes fizikuri Seuracxyofa da dae-muqrnen sicocxlis mospobiT. v. t.-s mtkicebiT, aRniSnuli inciden-tis gamo gamoiZaxes sapatrulo policia, Tumca samarTaldamcveleb-ma adgilze misvlis Semdeg ar ganaxorcieles saTanado reagireba. amasTan, sapatrulo policiis TanamSromlebi mas da mis megobrebs mimarTavdnen damcinavi da Seuracxmyofeli sityvebiT.

aRniSnul gancxadebaze reagirebis mizniT, saxalxo damcvelis Tanas-worobis departamentma mimarTa saqarTvelos Sinagan saqmeTa saminis-tros generalur inspeqcias da gamoiTxova informacia daiwyo Tu ara Sinagan saqmeTa saministrom aRniSnuli incidentis Seswavla; gamok-iTxa Tu ara incidentSi monawile pirebi, maT Soris patrulis TanamS-romlebi; aseve, gamoiTxova patrulis TanamSromlebis manqanebisa da samxre kamerebis video Canawerebis aslebi.

2016 wlis 26 ivlisis werilSi aRniSnulia, rom Ss saministros gener-alur inspeqciaSi Catarebuli samsaxurebrivi SemowmebiT, Ss saminis-tros mosamsaxuris mxridan disciplinuri gadacdomis faqti ar da-dasturda. amasTan, mogvawodes generalur inspenqciaSi Catarebuli samsaxurebrivi Semowmebis masalebis aslebi da samxre kamerebis video Canawerebi.

saqme N1600/15

saxalxo damcveli swavlobs i. v. - s 2015 wlis 25 Tebervlis gancxadebas.

gancxadebis Tanaxmad, ganmcxadeblis da misi megobrebis mimarT adg-ili aqvs sicocxlis mospobis muqaras, vinaidan maT samuSaos lgbt Temis warmomadgenlebis uflebebis dacva warmoadgens. ganmcxadeblis ganmartebiT, misi saqmianobis specifikidan gamomdinare, diskrimi-naciuli motivebiT, saqmis gamoZieba ganzrax Wianurdeba.

aRniSnuli gancxadebis safuZvelze saqmis warmoebis farglebSi saqa-rTvelos saxalxo damcvelma sawyis etapze orjer gamoiTxova saqa-rTvelos mTavari prokuraturidan informacia, mimdinareobs Tu ara gamoZieba ganmcxadeblis mier miTiTebuli pirebis mimarT sicocx-lis mospobis muqaris saqmeze; amasTan, dadebiTi pasuxis SemTxvevaSi, saqarTvelos mTavar prokuraturas eTxova ganemarta, ra saproceso

Page 64: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb64

RonisZiebebi gatarda aRniSnul saqmesTan dakavSirebiT da amJamad ra etapzea gamoZeba. aseve, aqvT Tu ara dazaralebulis statusi miniWebu-li gancxadebaSi miTiTebul pirebs.

saqarTvelos prokuraturis sapasuxo werilebis Tanaxmad, 2015 wlis 9 ianvars, saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros q. Tbilisis mTa-vari sammarTvelos Zveli Tbilisis sammarTvelos me-7 ganyofilebaSi daiwyo gamoZieba sisxlis samarTlis saqmeze gancxadebaSi miTiTebu-li pirebis mimarT ganxorcielebuli muqaris faqtze, saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 151-e muxliT gaTvaliswinebuli danaSau-lis niSnebiT. saqmeze daikiTxnen mowmeebi, maT Soris, ganmcxadebeli da gancxadebaSi miTiTebuli sxva pirebi. daTvalierda sainformacio portal „ambebi.ge“-ze dadebuli statia, socialur qsel “facebook.com”-is e.w. „fotoskrinSotebi“ agreTve daTvalierda ganmcxadeblis kuTvnili mobiluri telefoni. prokuraturidan aseve gvecnoba, rom aRniSnuli saqmis farglebSi dazaralebulad anda braldebulad am etapze, konkretuli piri cnobili ar aris da gamoZieba grZeldeba.

2016 wlis 2 ivniss saqarTvelos saxalxo damcvelma mesamed gamoiTxova informacia saqarTvelos mTavari prokuraturidan. amjerad, saxalxo damcvelis interess warmoadgenda informacia, Tu ra saxis sagamoZie-bo moqmedebebi mimdinareobs aRniSnul saqmeze WeSmaritebis dadgenis mizniT; amasTanave, mimdinareobs Tu ara gamoZieba savaraudo diskrim-inaciuli/siZulvilis motivis dadgenis mimarTulebiT, iqna Tu ara aR-niSnul saqmeze braldebulad an dazaralebulad cnobili konkretuli piri; agreTve, gamoTxovil iqna braldebisa da dazaralebulad cnobis Sesaxeb dadgenilebis aslebi. saqarTvelos mTavari prokuraturidan miRebuli pasuxi arsobrivad ar gansxvavdeboda aRniSnuli saqmis far-glebSi saxalxo damcvelisTvis mowodebuli wina ori werilisagan da aRniSnuli iyo, rom aRniSnuli sisxlis samarTlis saqmis farglebSi dazaralebulad an braldebulad am etapze, konkretuli piri cnobili ar aris da gamoZieba grZeldeba.

saqme N49702/16

„saxalxo damcvelis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanonis me–12 mux-lis safuZvelze, 2016 9 ivniss saqarTvelos saxalxo damcvelma dai-wyo masobrivi informaciis saSualebebiT gavrcelebuli informaciis Taobaze vegan-kafe „Kiwi“-Si momxdari incidentis sakuTari iniciativ-iT Seswavla.

mediaSi gavrcelebuli informaciis Tanaxmad, vegan-kafes administra-ciaze dayrdnobiT, gavrcelda informacia, rom 2016 wlis 29 maiss veg-

Page 65: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb65

an-kafe „kiviSi“ tardeboda RonisZieba, ra drosac, daaxloebiT 15-20 adamiani, romlebic arian „qarTuli Zala („bergmani“) dajgufebis“ wev-rebi, SeiWrnen kafeSi. maT xelSi eWiraT Samfurze asxmuli mwvadi da kiserze sosisebis asxmebi hqondaT Semoxveuli. kafes momxmareblebs, romlebic im dros saWmels miirTmevdnen, maT mwvadi da sosisebi Tef-Sebze dauyares, aseve mwvads da sosisebs isrodnen da aRniSnul viTare-bas video kameriT iRebdnen. xmauris gamo, incidentiT dainteresdnen mezoblebi, romlebsac ar hqondaT informacia mimdinare viTarebis Sesaxeb. mezoblebi Tavs daesxnen kafeSi momuSave personals, erT-er-Ti mezobels xelSi dana eWira da maT mokvliT emuqreboda. mezoblebma gamoiZaxes policia.

amasTan, 2016 wlis 2 ivniss, saxalxo damcvelis warmomadgeneli amave kafeSi Seeswro incidents, rodesac ramdenime mamakaci kafes TanamS-romlebs gaecnen rogorc Jurnalistebi da maT aviwrovebdnen.

saxalxo damcvelma saqarTvelos mTavari prokuraturidan gamoiTx-ova informacia, daiwyo Tu ara gamoZieba zemoaRniSnul faqtze, ra saxis sagamoZiebo moqmedebebi mimdinareobs da daikiTxnen Tu ara kafe “Kiwi”-s TanamSromlebi; garda amisa, mimdinareobs Tu ara ga-moZieba savaraudo diskriminaciuli/siZulvilis motivis dadgenis mimarTulebiT da ra sagamoZiebo moqmedebebi ganxorcielda am mimar-TulebiT; amasTanave, moxda Tu ara aRniSnul saqmeze braldebuli piris/pirebis identificireba. aseve, gamoviTxoveT informacia bral-debulis/dazaralebulis statusis miniWebis Taobaze Sesabamisi dad-genilebebis aslebi.

saqarTvelos mTavari prokuraturis 2016 wlis 28 ivnisis weriliT, saqarTvelos saxalxo damcvels ecnoba, rom 2016 wlis 30 maiss, saqa-rTvelos Sinagan saqmeTa saministros Zveli Tbilisis sammarTvelos pirvel ganyofilebaSi daiwyo gamoZieba sisxlis samarTlis saqmeze q. TbilisSi, vercxlis q. N40-is mimdebared g. i. -s mimarT ganxorciele-buli cemis faqtze, saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 125-e muxlis pirveli nawiliT gaTvaliswinebuli danaSaulis niSnebiT. mi-TiTebul sisxlis samarTlis saqmeze danaSaulis motivisa da dadgenis mizniT, Catarda mTeli rigi sagamoZiebo moqmedebebi: daikiTxnen mow-meebi, maT Soris kafe „kivis“ TanamSromlebi, daTvalierda SemTxvevis adgili, mopovebul iqna video Canawerebi, Catarda amocnobebi da dain-iSna eqspertizebi. am etapze saqmeze braldebulad an dazaralebulad konkretuli piri cnobili ar aris da gamoZieba grZeldeba.

Page 66: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb66

saqme N6091/16

saxalxo damcvelis swavlobs m. o. - s 2016 wlis 16 maisis gancxadebas.

ganmcxadeblis ganmartebiT, mas hyavs SezRuduli SesaZleblobis mqone Svili, l. a., romelic mimdinare wlis 12 maiss, samma arasrulw-lovanma gaaCera, gaiyvana miyruebul adgilas, daagdo miwaze da daun-deblad scema.

gancxadebis Tanaxmad, miuxedavad imisa, rom l. a. moZaladeebs sTxo-vda, ar daertyaT misTvis, radgan SezRuduli SesaZleblobis mqone piri iyo, igi mainc sastikad scemes, ris Sedegadac, l. a. -s Tavze aqvs 4 nakeri. ganmcxadebeli miuTiTebs, rom saqmes samgoris raionis polici-is ganyofileba iZiebs. ganmcxadebeli aseve miiCnevs, rom misi Svilis mimarT ganxorcielebul Zaladobas aqvs diskriminaciuli motivi.

saxalxo damcvelis Tanasworobis departamentma mimarTa mTavar prokuraturas informaciis gamoTxovis mizniT. kerZod, momxdar faqtTan dakavSirebiT mimdinareobs Tu ara gamoZieba, aseve sisxlis samarTlis kodeqsis romeli muxliT gaTvaliswinebuli qmedebis Ca-denis faqtze mimdinareobs gamoZieba da konkretulad ra sagamoZiebo moqmedebebi Catarda.

prokuraturidan miRebul pasuxSi aRniSnulia, rom 2016 wlis 12 maiss, saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros q. Tbilisis policiis de-partamentis isani-samgoris sammarTvelos me-2 ganyofilebaSi daiwyo gamoZieba l. a.-s cemis faqtze, sisxlis samarTlis kodeqsis 125-e mux-lis pirveli nawiliT gaTvaliswinebuli danaSaulis niSnebiT. saqmeze Catarda rigi sagamoZiebo moqmedebebi - daTvalierda SemTxvevis adg-ili, dainiSna sasamarTlo-samedicino eqspertiza, gamoikiTxnen faq-tis Semswre mowmeebi. janmrTelobis dazianebis xarisxidan gamomdin-are saqmeze Seicvala kvalifikacia da gamoZieba mimdinareobs sisxlis samarTlis kodeqsis 120-e muxliT.

mowmeebis da Tavad dazaralebulis gamokiTxvis oqmebis Tanaxmad, l. a.-s moZaladeebisTvis informacias ar miuwodebia Tavisi janmrTelo-bis mdgomareobis Sesaxeb da aRniSnuli arc maT Soris konfliqtis ga-momwvevi mizezi gamxdara.

prokuraturis pasuxSi aseve ganmartebulia, rom l. a. cnobilia dazara-lebulad. aseve, a. c.-s misi qmedeba warmoadgens sisxlis samarTlis ko-deqsis 120-e muxliT gaTvaliswinebul danaSauls, Tumca, vinaidan igi aris arasrulwlovani. ar aris micemuli sisxlisamarTlebriv pasux-isgebaSi, ramdenadac, arasrulwlovanTa marTlmsajulebis kodeqsis 38-e muxlis Tanaxmad, Tu arsebobs dasabuTebuli varaudi, rom aras-

Page 67: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb67

rulwlovanma naklebad mZime an mZime danaSauli Caidina, pirvel rigSi ganixileba, ganridebis SesaZlebloba da fasdeba uzrunvelyofs Tu ara ganrideba arasrulwlovnis resocializacia-reabilitacias da ax-ali danaSaulis Tavidan acilebas.

saxalxo damcveli aRniSnavs, rom savaraudo siZulvilis motiviT Ca-denil danaSaulebis Sesaxeb momarTvianobis sixSiris miuxedavad, ga-moZiebis procesSi, ZiriTadad, ar ikveTeba siZulvilis motivi. ro-gorc saqarTvelos prokuraturidan miRebuli pasuxebidan irkveva, msgavsi tipis savaraudo danaSaulebTan mimarTebiT, ZiriTad SemTx-vevebSi, gamoZieba ar iwyeba an wydeba danaSaulis niSnebis ararsebobis gamo.

saxalxo damcveli acnobierebs prokuraturis eqskluziur kompeten-cias da diskrecias gamoZiebisa da sisxlissamarTlebrivi devnis daw-yebis Taobaze, Tumca, saxalxo damcveli, rogorc qveyanaSi adamianis uflebebis dacvaze da Tanasworobis uzrunvelyofaze zedamxedvelo-bis organo, Seiswavlis da monitorings uwevs sakuTari iniciativiT Tu momarTvis safuZvelze warmodgenil faqtobriv garemoebebs, romel-ic savaraudo siZulvilis motiviT Cadenil danaSauls warmoadgens. saxalxo damcveli miiCnevs, rom sagamoZiebo organoebis mxridan ga-moZiebis procesSi siZulvilis motivis gauTvaliswineblobis Sedegad xdeba aseTi kategoriis danaSaulebis mniSvnelobis ugulebelyofa, piris mimarT gamamtyunebeli ganaCenis dadgenis SemTxvevaSic, damna-Saves ar aqvs imis realuri aRqma, Tu risTvis daisaja da Sesabamisad, sasjels ar aqvs prevenciuli efeqti.

zemoaRniSnulidan gamomdinare, saxalxo damcveli mouwodebs sag-amoZiebo organoebs, danaSaulis motivis identificirebisas gamoi-yenon midgoma, romelic zogadad danaSaulebis gaxsnis procesSi ga-moiyeneba da gamoZieba warmarTon im mimarTulebiT, rom SesaZlebeli iyos savaraudo siZulvilis motivis identificireba.

2. mimarTvianoba saerTo sasamarTloebisadmi

diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebze

saqarTvelos saxalxo damcvelma saqarTvelos saqalaqo da raionuli sasamarTloebidan gamoiTxova informacia sasamarTloebSi diskrim-inaciasTan dakavSirebul saqmeebze mimarTvianobis Sesaxeb. kerZod, saxalxo damcvelis interesis sagans warmoadgenda „diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis ZalaSi Ses-

Page 68: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb68

vlidan informaciis gamoTxovis dRemde (2016 wlis ivnisi) sasamarT-loebSi wardgenili sarCelebis raodenoba. amasTan, gamoTxovil iqna aRniSnul sarCelebTan mimarTebiT sasamarTlos mier miRebuli gad-awyvetilebebi, maT Soris, ganCinebebi xarvezis Taobaze da sarCelis warmoebaSi miRebaze uaris Tqmis Sesaxeb.

sasamarTloebidan miRebuli informaciiT irkveva, 2014 wlis 7 maisi-dan dRemde saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsis me-73 karis (samarTalwarmoeba diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebze) da ,,diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ saqarTvelos kan-onis safuZvelze, arc erTi sarCeli ar Sesula 34-dan 14 sasamarTlo-Si. amasTan, samtrediis, foTisa da ambrolauris sasamarTloebidan gvecnoba, rom diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebze sarCelebi arc maT daqvemdebarebaSi Semaval magistrat sasamarTloebSi yofila wardgenili.

sasamarTloebidan miRebuli pasuxebis Tanaxmad, diskriminaciasTan dakavSirebul saqmeebze, miTiTebul periodSi, sul 19 sarCelia ward-genili. amaTgan, 10 saqmeze diskriminaciis faqti ar dadasturda. 3 saqmeze mimdinareobs saqmis ganxilva, 3 saqme warmoebaSi ar miiRo sa-samarTlom, xolo 1 saqme Seexeba Semakavebel orders, romelic daamt-kica sasamarTlom, 2 saqmeze ki sasamarTlom diskriminaciis faqti daadgina.

Tbilisis saqalaqo sasamarTlodan gvecnoba, rom sasamarTlo ar awar-moebs diskriminaciasTan dakavSirebuli saqmeebis statistikas, ris gamoc moklebulni arian SesaZleblobas, daakmayofilon Cveni moTx-ovna da mogvawvdidnen im sarCelebisa da gadawyvetilebebis aslebs, romlis moZiebac SeZles. kerZod, Tbilisis saqalaqo sasamarTlodan warmogvidgines diskriminaciasTan dakavSirebuli 6 sarCeli, romelT-agan 3 saqmeze samarTalwarmoeba ganaxorciela Tanasworobis koali-ciis wevrma, romelTagan erT-erT, gansjadobasTan dakavSirebul sarCelTan mimarTebiT saxalxo damcvelma waradgina sasamarT-los megobris mosazreba.30 warmodgenili 6 sarCeliT mosarCeleebma mimarTes Tbilisis saqalaqo sasamarTlos administraciul saqmeTa kolegias. amaTgan, 4 sarCeli diskriminaciis faqtis dadgenis moTx-ovnis nawilSi ar dakmayofilda, 2 sarCeli ki administraciul saqmeTa kolegiam warmoebaSi ar miiRo da gansaxilvelad samoqalaqo saqmeTa kolegias gadaegzavna.

aRsaniSnavia, rom saxalxo damcvels Tbilisis saqalaqo sasamarTloSi profesiuli kavSiris wevrobis niSniT savaraudo diskriminaciis faq-

30 sruli versia ixileT: http://www.ombudsman.ge/ge/recommendations-Proposal/amicus-curiae2/sa-samartlo-megobris-amicus-curiae-mosazreba-tbilisis-saqalaqo-sasamartlos.page

Page 69: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb69

tis Sesaxeb kidev 2 sasamarTlos megobris mosazreba aqvs wardgenili, Tumca aRniSnuli sarCelebi sasamarTlos ar mouwodebia.

rusTavis saqalaqo sasamarTlodan miRebuli pasuxis Tanaxmad, diskriminaciasTan dakavSirebiT fiqsirdeba erTi administraciuli sarCeli, romelic sasamarTlos waredgina 2015 wlis 16 noembers da am-Jamad warmoebaSia. amasTanave, pasuxSi miTiTebulia, rom mosarCele sarCelis Setanisas moiTxovda diskriminaciis faqtis dadgenas, xolo, vinaidan diskriminaciis faqtis dadgena ganekuTvneba samoqalaqo wesiT ganxilvas mosarCelem daazusta moTxovna da aRniSna, rom mx-olod samarTlebriv safuZvlad iqna miTiTebuli diskriminacia da ar iTxovs diskriminaciis faqtis dadgenas da aRniSnul saqmeze sasamarT-los ar daudgenia diskriminaciis faqti.

rusTavis saqalaqo sasamarTlos ar mouwodebia zemoaRniSnuli sarCe-lis asli, Tumca, savaraudod, saubaria sarCelze, romelsac Tanas-worobis koaliciis wevri organizacia awarmoebda da romelzec 2016 wlis 12 Tebervals saxalxo damcvelma sasamarTlos megobris mo-sazreba waradgina.

zugdidis raionuli sasamarTlos mier ganxilul iqna 3 saqme, aqedan erTi exeboda Semakavebeli orderis gamocemis sakiTxs piris mimarT, romelic seqsualuri orientaciis niSniT axorcielebda Seviwrove-bas. danarCeni 2 saqme ganxilul iqna administraciuli wesiT. diskrim-inaciis faqti arc erT saqmeze ar dadasturda.

baTumis saqalaqo sasamarTloSi wardgenili iqna 4 sarCeli, aqedan 3 saqmeze warmomadgenlobas Tanasworobis koaliciis wevrebi axor-cielebdnen. 1 saqmeze sasamarTlom daadgina diskriminaciis faqti, 1 saqmeze sarCeli ar dakmayofilda, 1 sarCelis warmoebaSi miRebaze ki sasamarTlom uari Tqva. amasTan, baTumis saqalaqo sasamarTlom re-ligiis niSniT diskriminacia daadgina 1 saqmeze, romelzec saxalxo damcvelma waradgina sasamarTlos megobris mosazreba.31

zestafonis raionulma sasamarTlom administraciuli wesiT ganixi-la 2 saqme. saxalxo damcvelma orive saqmeze waradgina sasamarTlos megobris mosazreba - zestafonis raionul sasamarTloSi religiis niSniT diskriminaciis savaraudo faqtTan,32 xolo quTaisis saapel-acio sasamarTloSi genderuli niSniT savaraudo diskriminaciis faqtTan dakavSirebiT.33

31 sruli versia ixileT: http://www.ombudsman.ge/ge/recommendations-Proposal/amicus-curiae2/sa-samartlos-megobris-mosazreba-batumis-raionul-sasamartlos.page

32 sruli versia ixileT: http://www.ombudsman.ge/ge/news/sasamartlos-megobris-mosazreba-zestafo-nis-raionul-sasamartlos.page

33 sruli versia ixileT: http://www.ombudsman.ge/ge/recommendations-Proposal/amicus-curiae2/sa-samartlos-megobris-mosazreba-genderuli-nishnit-diskriminaciis-savaraudo-faqttan-dakavshirebit.page

Page 70: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb70

goris raionul sasamarTlos mimarTes 1 sarCeliT, romlis ganxil-vac samoqalaqo wesiT mimdinareobs.

axalcixis raionuli sasamarTlom ganixila 1 saqme religiis niSniT savaraudo diskriminaciis faqtTan dakavSirebiT, romelzec warmo-madgenlobas Tanasworobis koaliciis wevri axorcielebda. aRniSnul saqmeze diskriminaciis faqti ar dadginda. gadawyvetilebis saapela-cio wesiT gasaCivrebis etapze saxalxo damcvelma quTaisis saapela-cio sasamarTloSi waradgina sasamarTlos megobris mosazreba.

quTaisis saqalaqo sasamarTlom ganixila Tanasworobis koaliciis wevris mier wardgenili seqsualuri orientaciis niSniT savaraudo diskriminaciasTan dakavSirebuli 1 sarCeli, romelzedac daadgina diskriminaciis faqti.

xelvaCauris raionul sasamarTloSi mimdinareobs 1 saqmis ganx-ilva samoqalaqo wesiT socialuri mdgomareobis niSniT savaraudo diskriminaciis faqtTan dakavSirebiT, romelzec, sasamarTlosTvis mimarTvamde, saxalxo damcvelma rekomendacia gamosca.34

saxalxo damcveli aRniSnavs, rom sasamarTloebidan mowodebuli in-formacia arasrulia. saxalxo damcvelma waradgina sasamarTlos megobris mosazrebebi, aseve gamosca rekomendaciebi sasamarTlos war-moebaSi arsebul im saqmeebTan mimarTebiT, romelic sasamarTloebs ar mouwodebiaT. amasTan, saxalxo damcvelis warmoebaSi arsebuli araer-Ti saqme aris SeCerebuli im safuZvliT, rom diskriminaciis imave faq-tis gamo saqmes sasamarTlo ganixilavs, Tumca Sesabamisi sarCelebi/gadawyvetilebebi saxalxo damcvels sasamarTloebidan ar miuRia.

sasamarTloebidan mowodebuli sarCelebisa da gadawyvetilebebis an-alizis Sedegad ikveTeba diskriminaciasTan dakavSirebuli sasamarT-loebis warmoebaSi arsebuli saqmeebis ganxilvisas saxalxo damcve-lis aqtiuri monawileoba. kerZod, saqmis ganxilvis romelime etapze wardgenilia sasamarTlos megobris mosazreba an msxverplis mier sa-samarTlosTvis mimarTvamde gamocemulia rekomendacia.

34 sruli versia ixileT: http://www.ombudsman.ge/ge/recommendations-Proposal/rekomendaciebi/re-komendacia-xulos-municipalitetis-sabavshvo-bagebis-gaertianebas-qonebrivi-mdgomareobis-nishnit-diskrim-inaciis-agmofxvris-sakitxze.page

Page 71: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb71

Tavi IV. sainformacio-saganmanaTleblo saqmianoba

antidiskriminaciuli kanoni saxalxo damcvels avaldebulebs Tanas-worobis sakiTxebis Sesaxeb uzrunvelyos sazogadoebis cnobierebis amaRleba. am mizniT, Tanasworobis departamentis warmomadgenlebma, saangariSo periodSi, Caatares treningebi skolis moswavleebisTvis, maswavleblebisTvis, prokurorebisTvis da SezRuduli SesaZleblo-bis mqone bavSvebis mSoblebisTvis.

1. treningebi skolis moswavleebisTvis

2015 wlis Semodgomis semestrSi (seqtembridan dekembramde), diskrim-inaciis Sesaxeb marTlSegnebis donis amaRlebis mizniT, saqarTvelos 10 skolaSi35 Catarda 16 treningi, romelsac IX-XI klasebis 309 moswav-le eswreboda. TiToeuli treningi daaxloebiT orsaaTnaxevris gan-mavlobaSi gagrZelda.

treningebma sakmaod didi daintereseba gamoiwvia skolebSi. Teori-uli nawilis garda, treningi iTvaliswinebda sxvadasxva saxaliso sa-varjiSoebs, gonebriv ieriSs, rolur gaTamaSebebsa da kazusebs.

treningebi fokusirebuli iyo skolis moswavleebze, Tumca maswav-leblebis TxovniT, zogierT skolaSi isinic eswrebodnen treningebs da calkeul SemTxvevebSi erTvebodnen kidec diskusiaSi. iyo SemTx-veva, rodesac maswavlebeli ver iazrebda, Tu ratom aris dauSvebeli magaliTad, eTnikuri niSniT diskriminacia.

lgbt Temis warmomadgenelTa uflebebi yvelaze sensitiuri Tema aR-moCnda treningebis msvlelobisas. aRniSnul sakiTxTan dakavSirebiT moswavleebis azri orad gaiyo. moswavleebi ZiriTadad imeoreben sazo-gadoebaSi damkvidrebul mcdar Sexedulebebs da ar floben sakiTxis Sesaxeb obieqtur da srulyofil informacias.

35 ssip - akaki wereTlis saxelobis qalaq zugdidis №1 sajaro skola; ssip - qalaq zugdidis №3 sajaro skola; ssip - qalaq foTis №11 sajaro skola; ssip - qalaq foTis №7 sajaro skola; ssip - qalaq ozurgeTis №3 sajaro skola; ssip - qalaq ozurgeTis №4 sajaro skola; ssip - qalaq lanCxuTis №3 sajaro skola; ssip - qalaq lanCxuTis №1 sajaro skola; ssip - qalaq Tbilisis №167 sajaro skola; ssip - dimitri uznaZis saxelobis qalaq Tbilisis №22 sajaro skola

Page 72: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb72

2. treningebi maswavleblebisTvis

2015 wlis 19-23 oqtombers saxalxo damcvelTan arse-buli adamianis uflebaTa akademiis farglebSi mas-wavleblebisTvis gaimar-Ta treningi, romelsac Tbilissa da regionebidan (Telavi, gurjaani, marneu-li, axalcixe, zestafoni, quTaisi, qobuleTi, foTi, baTumi, oni, Terjola, nigvziani, winwyaro, Wela, ambrolauri, varZia, moxe, samTawyaro) 25 maswavlebe-li daeswro.

treningis Tema iyo adami-anis uflebebis swavleba da diskriminaciis akrZal-vis principi skolebSi. maswavleblebma treningze Seiswavles bavSvebisaT-

vis adamianis uflebebis swavlebis amocanebi, gamowvevebi, xerxebi da meTodologia; ganaTlebis ufleba, indoqtrinacia da religiuri sim-boloebis gamoyeneba skolaSi, diskriminaciis akrZalva sxvadasxva sa-fuZvlebiT; maswavleblebi aseve gaecnen SromiT uflebebs, diskrimi-naciis akrZalvis princips SromiT urTierTobebSi, saxalxo damcvelis uflebamosilebas, mimarTvis wess da a.S. maswavleblebs CautardaT aseve praqtikuli swavleba.

trenings gauZRva adamianis uflebaTa iuristi, evropis sabWos serT-ificirebuli treneri, ivana roana, romelsac adamianis uflebaTa evropis sasamarTlosa da sxvadasxva saerTaSoriso organizaciebSi muSaobis mravalwliani gamocdileba aqvs.

Page 73: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb73

3. treningi prokurorebisaTvis

2016 wlis 21-25 marts sax-alxo damcvelis adamianis uflebaTa akademiam Tbili-sisa da regionuli proku-raturis 42 prokurors da gamomZiebels treningi Cautara Temaze „siZul-vili motivirebuli dana-Saulebis gamoZieba“.

kursi miznad isaxavda monawileTa cnobierebis ama Rlebas siZulviliT mo ti virebuli danaSaulis gamoZiebis meTod-ologiis Sesaxeb. kursis farglebSi monawileebi gaecnen siZulviliT motivirebuli danaSaulis indikatorebs, saerTaSoriso institutebis mier da qarTuli kanonmdeblobiT dadgenil standartebs.

trenings uZRvebodnen euTos warmomadgenlebi - siZulviliT moti-virebuli danaSaulebis oficeri aleS haneki da euTos makedoniis misi-is oficeri tome SekerZievi, aseve saxalxo damcvelis aparatis warmo-madgenlebi maka stivensoni da levan mesxoraZe. swavlebis dasrulebis Semdeg monawileebs gadaecaT sertifikatebi.

trenings aseve daeswro saxalxo damcvelis Tanasworobis departamen-tis yvela TanamSromeli.

Page 74: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb74

4. treningi SezRuduli SesaZleblobis mqone

bavSvebis mSoblebisTvis

2016 wlis 11-12 ivniss Tanasworo-bis departamentis warmomadgen-lebma, saxalxo damcvelis aparatis SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa uflebebis departamentis da bavSvis uflebebis centris war-momadgenlebTan erTad, Tanaswo-robis sakiTxebis Sesaxeb treningi Caatares SezRuduli SesaZleblo-bis mqone bavSvebis mSoblebisT-vis. treningi Catarda evrokav-Siris proeqtis „saxalxo damcvelis aparatis xelSewyoba II“ mxardaWer-iT. treningze ganxiluli iyo saqa-rTvelos antidiskriminaciuli kanonmdebloba, saerTaSoriso stan-dartebi da samarTlebrivi dacvis meqanizmebi, saxalxo damcvelis, ro-

gorc antidiskriminaciuli meqanizmis roli da mis mier saqmis ganxil-vis specifika. treningze aseve ganixiles SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa da bavSvis uflebebi.

treningi iyo interaqciuli xasiaTis da ZiriTadad diskusiis formatSi mimdinareobda. Sexvedra aseve informatiuli aRmoCnda saxalxo damcv-elis aparatis warmomadgenlebisTvis, ramdenadac, monawileebTan di-skusiisas saxalxo damcvelis aparatis warmomadgenlebs kidev erTxel miecaT SesaZlebloba, ganexilaT is problemebi da gamowvevebi, ro-melsac SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebi awydebian.

Page 75: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb75

Tavi V. Tanasworobis departamentis SesaZleblobebis gaZliereba

Tanasworobis departamentis TanamSromlebma mona wileoba miiRes sxvadasxva treningSi.

2016 wlis 4-9 ivliss, aRmo-savleT-dasavleTis marT-vis institutis, kanonis uzenaesobis mxardaWera saqarTveloSi (EWMI-PRO-LoG) programis mxardaWer-iT, saqarTveloSi mowveul iqna slovenieli eqsperti diskriminaciis sakiTxeb-Si boJdan vernik setinki. eqsperti SeirCa Tanaswo-robis organoebis evro-puli qselis (Equinet) rCeviT. eqspertma saxalxo damcvelis aparatis TanamSromlebisTvis Caatara ordRiani treningi „sagamoZiebo meTod-ologia diskriminaciis saqmeebze“. treningze ganxiluli iyo diskrim-inaciis cneba, misi formebi da saxeebi, aseve warmodgenili iyo praqti-kuli magaliTebi da meTodologia, romelic aparatis TanamSromlebs diskriminaciis faqtis aRmoCenisa da misi gamokvlevis unarebis gaum-jobesebaSi daexmareba.

erTkviriani vizitis ganmavlobaSi eqsperti aseve Sexvda saqarTvelos xelisuflebis da arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebs da moismina maT mosazrebebi da SeTavazebebi antidiskriminaciul kanon-mdeblobasa da praqtikaSi arsebuli xarvezebis da maTi gaumjobesebis gzebis Sesaxeb.

eqspertis vizitis mizans saxalxo damcvelis aparatis TanamSromlebi-sTvis gamocdilebis gaziareba da vizitis dros mopovebuli infor-maciis safuZvelze antidiskrimiciuli kanonmdeblobis da praqtikis Sesaxeb angariSis momzadeba warmoadgens.

2016 wlis 20-22 maiss saxalxo damcvelis ofisis TanamSromlebisTvis Catarda treningi „SeuwynareblobasTan brZola da socialuri ufle-bebis dacva“. treningi gaimarTa evropis sabWos proeqtis „saxalxo damcvelis aparatis saqmianobis gaumjobeseba saqarTveloSi“ far-glebSi.

Page 76: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb76

2016 wlis 22-24 aprils saxalxo damcvelis ofisis TanamSromlebisT-vis Catarda treningi „saxalxo damcveli, rogorc sasamarTlos mego-bari“. treningi gaimarTa evropis sabWos proeqtis „saxalxo damcvelis aparatis saqmianobis gaumjobeseba saqarTveloSi“ farglebSi.

2015 wlis 12-13 noembers saxalxo damcvelis ofisis TanamSromlebi-sTvis Catarda treningi „adamianis uflebebis dacva adamianis ufleba-Ta evropuli konvenciis mixedviT“. treningi gaimarTa evropis sabWos proeqtis „saxalxo damcvelis aparatis saqmianobis gaumjobeseba saqa-rTveloSi“ farglebSi.

2015 wlis 14-15 noembers saxalxo damcvelis ofisis TanamSromlebi-sTvis Catarda treningi „diskriminaciisgan dacva adamianis ufleba-Ta evropuli konvenciis mixedviT“. treningi gaimarTa evropis sabWos proeqtis „saxalxo damcvelis aparatis saqmianobis gaumjobeseba saqa-rTveloSi“ farglebSi.

Page 77: specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis ... · 1 specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb seqtemberi,

specialuri angariSi diskriminaciis winaaRmdeg brZolis, misi

Tavidan acilebisa da Tanasworobis mdgomareobis Sesaxeb77

Tavi VI. daskvna

„diskriminaciis yvela formis aRmofxvris Sesaxeb“ kanonis miRe-ba Tanasworobis uflebis da zogadad adamianis uflebebis dacvis mimarTulebiT progresuli nabijia. kanonSi asaxuli araerTi norma diskriminaciasTan brZolis process ufro efeqturs xdis.

amasTan, aRsaniSnavia kanonis dadebiTi efeqti Tanasworobis uflebis realizaciaze. saxalxo damcvelis aparatisadmi momarTvianoba sakma-od maRalia, rac niSnavs, rom kanonis adresatebi acnobiereben, rom arsebobs diskriminaciisgan dacvis meqanizmi, romlis saSualebiTac SeuZliaT darRveuli uflebis aRsadgenad ibrZolon.

aseve, imis miuxedavad, rom kerZo pirebis mier saxalxo damcvelis gadawyvetilebebis aRsrulebis meqanizmi ar arsebobs, rogorc ker-Zo, aseve sajaro pirebis mier rekomendaciebis Tu zogadi winadade-bebis Sesrulebis an/da saxalxo damcvelTan TanamSromlobis nebis gamoxatvis araerTi warmatebuli magaliTi arsebobs. aseve SeiniSneba tendencia, romlis Tanaxmad, saxalxo damcvelis mier konkretul gan-mcxadebelTan mimarTebiT miRebuli gadawyvetileba warmoadgens wax-alisebas sxva msgavs situaciaSi myofi msxverplisTvis, ibrZolos sa-kuTari uflebebis realizaciisTvis.

kanonSi asaxuli araerTi mniSvnelovani normis miuxedavad, rCeba pro-cesualuri da materialursamarTlebrivi xasiaTis xarvezebi, romel-ic kanonis praqtikaSi implementacias garkveul bariers uqmnis. msgav-si xarvezebis gamosworeba saxalxo damcvelis erT-erT prioritets warmoadgens, Sesabamisad, am mimarTulebiT Tanasworobis departamen-ti aqtiurad imuSavebs.