sér á báti · nokkuð sér á báti hérlendis. end-urreisn hans fyrir fáeinum árum var því...
TRANSCRIPT
Lesbók Morgunblaðsins ˜ 12. febrúar 2005 | 15
Kvikmyndir
Borgarbíó, Akureyri:Flight of the Phoenix.Meet the FockersThe Aviator ����� (HJ)Sjóræningjar á SaltkrákuHáskólabíóMeet the FockersMillion Dollar BabyThe Aviator ����� (HJ)Alexander ����� (HJ)Ocean’s Twelve �����(SV)LaugarásbíóMeet the FockersThe Aviator ����� (HJ)Sjóræningjar á SaltkrákuRegnboginnBeing JuliaThe Sea InsideSideways ����� (SV) Finding Neverland �����(SV)Sambíóin Reykjavík, Keflavík, AkureyriWhite NoiseFríllinnMeet the FockersMillion Dollar BabyAlexander ����� (HJ)Team America World PoliceA series of unfortunate
events ����� (SV)The Incredibles �����(HL)SmárabíóFlight of the Phoenix.Assault on Presinct 13Elektra ����� (SV)Í takt við tímann �����(SV)
MyndlistAnddyri Suðurlandsbrautar4: Rafn Sigurbjörnsson –Fjölskyldan. Tíu olíumálverk.Árbæjarsafn: Í hlutanna eðli– stefnumót lista og minja. Til5. júní.Gallerí Banananas: Stein-grímur Eyfjörð - Undir lindi-trénu.Gallerí Dvergur: Efrat Zehavi – Fireland. Stendur til13. febrúarGallerí Humar eða frægð!:Ásdís Sif Gunnarsdóttir sýnirmyndbandsverk. Stendur til18. febrúar.Gallerí i8: Finnur Arnar sýn-ir til 26. febr.Gallerí Sævars Karls: Sig-urður Örlygsson – Ættarmótfyrir hálfri öld.Gerðuberg: Þýska listakonan
Rosemary Trockel sýnir til27. febr. Sigríður Salvars-dóttir í Vigur sýnir listaverkúr mannshári í Boganum.Stendur til 13. mars.Grafíksafn Íslands: Rut Rebekka sýnir vatnslita- og olíumálverk.Hafnarborg: Rafmagn í 100ár – sýning í tilefni af 100 áraafmæli fyrstu almenningsraf-veitunnar. Bjarni Sigur-björnsson og Haraldur Karls-son – Innsetning. HelgiHjaltalín Eyjólfsson er mynd-höggvari febrúarmánaðar. Hallgrímskirkja: Jón Reyk-dal – 6 ný olíumálverk í forkirkju.Hólmaröst: Jón Ingi Sigur-mundsson – olíu- og vatns-litamyndir.Hrafnista Hafnarfirði:Tryggvi Ingvarsson, raf-virkjameistari og heimilis-maður á Hrafnistu, sýnir út-saum og málaða dúka í Menn-ingarsalnum á fyrstu hæð.Hönnunarsafn Íslands,Garðatorgi: Sænskt listgler,þjóðargjöf.Iðntæknistofnun: Nýsköpun íný sköpun. Átta listamenn úr
Klink og Bank.Kaffi Espresso: Guðrún Egg-ertsdóttir – skúlptúrar ogmyndir. Kaffi Sólon: Óli G. Jóhanns-son sýnir óhlutbundin lista-verk. Stendur til 5. mars.Kubburinn – LHÍ: ÞóraGunnarsdóttir sýnir verk sín.Listasafn Akureyrar: AshkanSahihi – Stríðsmenn hjartans.Stendur til 6. mars.Listasafn ASÍ: Ólöf Nordal –anaegg. Ósk Vilhjálmsdóttir –Jákvæð eignamyndun – Nei-kvæð eignamyndun. Standatil 5. mars.Listasafn Íslands | Íslenskmyndlist 1930–1945. Rúrí –Archive – Endangered wa-ters.Listasafn Kópavogs – Gerð-arsafn: Árleg ljósmyndasýn-ing og verðlaunaveitingBlaðaljósmyndarafélags Ís-lands. Ragnar Axelsson –Framandi heimur.Listasafn Reykjanesbæjar:Kristín Gunnlaugsdóttir –Mátturinn og dýrðin, að eilífu.Listasafn Reykjavíkur – Ásmundarsafn: Maðurinn ogefnið. Yfirlitssýning. Til 2006.
Slunkaríki: Ívar Brynjólfsson– Bardagavellir.Suðsuðvestur, Reykjanesbæ:Magnús Pálsson sýnir inn-setningu.Thorvaldsen: KristínTryggvadóttir – Leikur aðsteinum. Til 19. feb.Tjarnarsalur RáðhússReykjavíkur: Sören SolskerStarbird – Er sálin sýnileg?Ljósmyndasýning.Þjóðminjasafnið: Hér stóðbær … og Átján vóru synirmínir í Álfheimum. – Ljós-myndasýningar.
LeiklistAusturbær: Vodkakúrinn,lau.Borgarleikhúsið: BelgískaKongó, lau., sun. Híbýli vind-anna, lau. Lína Langsokkur,sun. Saumastofan, 30 árumsíðar, lau. Svik, sun. Iðnó: Tenórinn, sun.Íslenska óperan: Tosca, sun.Leikfélag Akureyrar: Ólí-ver!, lau, sun.Þjóðleikhúsið: Dýrin í Hálsa-skógi, sun. Edith Piaf, sun.Öxin og jörðin, lau.
Listasafn Reykjavíkur –Hafnarhús: Erró, Víðáttur.Þórður Ben Sveinsson – Borgnáttúrunnar. Bjargey Ólafs-dóttir – Láttu viðkvæmt útlitmitt ekki blekkja þig. BrianGriffin – Áhrifavaldar.Til 27. febr.Listasafn Reykjavíkur, Kjar-valsstaðir: Hörður Ágústsson– Yfirlitssýning í Vestursal.Helgi Hjaltalín Eyjólfsson ogPétur Örn Friðriksson –Markmið XI í miðrými. Kjar-val í Kjarvalssal. Ljósmyndasafn Reykjavíkur:Fyrir og eftir. Lýkur umhelgina.Náttúrugripasafnið Hlemmi:Tuttugu og sex mynd-listarnemar sýna.Safn: Stephan Stephensen –AirCondition. Jóhann Jó-hannsson – Innsetning tengdtónverkinu Virðulegu forset-ar. Á hæðunum þremur eruað auki ýmis verk úr safn-eigninni, þ. á m. ný verk eftirRoni Horn, Pipilotti Rist ogKarin Sander.Safn Ásgríms Jónssonar:Þjóðsagnamyndir ÁsgrímsJónssonar.
ÞAÐ verður að teljast löngu tíma-bært að haldin sé yfirgripsmikilyfirlitssýning á verkum HarðarÁgústssonar og gerð úttekt ááhrifum hans á íslenska listsenu.Þau eru víðtækari en marga grun-ar og skipar hann sess á meðallykil-listamanna í íslenskri mynd-listarsögu. Það er þó ekki langtsíðan að yngri kynslóðir þekktuvart til verka hans og er ég ekkifrá því að Friðrik Þór Friðrikssoneigi mikinn þátt í endurreisnHarðar í myndlistarumræðunniþegar hann valdi nokkur litbands-verk eftir listamanninn á sýninguí Gerðubergi, Þetta vil ég sjá, árið1999. Tóku yngri listamenn ogáhugamenn þá kipp og upp frá þvíhafa litbandsverk Harðar veriðáberandi og eftirsótt í myndlist-arflórunni. Það er því vel við hæfiað löngu tímabær yfirlitssýninginá Kjarvalsstöðum skuli heita End-urreisnarmaður íslenskra sjón-mennta.
Hörður hóf listferil sinn meðnokkuð hefðbundnum hætti. Fíg-úratíf málverk og uppstillingar.Hann snýr sér svo að abstraktlist-inni á sjötta áratug síðustu aldar,lita- og formrannsóknir þar semsjónrænt áreitið felst í óreiðu for-ma á myndfletinum. Prýðilegarmyndir í sjálfu sér, en það eruvafalaust litbandsverkin sem veitahonum sérstöðu í abstrakt-málverkinu á Íslandi. Þar felstsjónrænt áreitið í samspili litannalíkt og við þekkjum í oplist og lit-bandið nokkuð óhefðbundið efni tilmyndgerðar. Reyndar hafði Hol-lendingurinn Piet Mondrian þegarvakið alþjóðlega athygli fyrir lit-bandsverk. En þau voru ryþma-kennd og gerð undir áhrifum afbandarískri jazztónlist. Því er hinsvegar ekki að neita að Hörðurhefur sótt nokkuð stíft í myndmálog hugmyndafræði Mondrians ogfélaga hans í de stijl-hópnum sem/og þýsku Bauhaus-listamannanna.Sterk tengsl við arkitektúr oghönnun skiptu listamönnum destijl og Bauhaus miklu máli. Enlistamaðurinn starfaði við hönnunog var á meðal helstu athafna-manna í umræðu og gagnrýni umarkitektúr á Íslandi strax á 6 ára-tugnum. Í grunninn snýst þettaum hugmynd gestalt-fræðinnar að
manneskja skynji hluti innanheildar sem de stijl og Bauhaus-menn byggðu mikið af sinni hug-myndafræði á. Málverk var þar afleiðandi ekki bara mynd á veggaðskilin frá því rými sem vegg-urinn tilheyrði. Áhorfandi skynj-aði málverk sem hluta af rýminuog eðlilega tvinnast þá samanmálverk, byggingarlist og hönnun.
Eitt helsta baráttuefni Harðarvarðandi húsagerðarlistina varvarðveisla byggingararfsins. Satlistamaðurinn í ritstjórn arki-
tektaritsins Birtings og skrifaðijafnframt um rannsóknir á bygg-ingarlist í önnur tímarit. Á Kjar-valsstöðum má sjá nokkur af Birt-ingarritunum með greinum ogútlitshönnun eftir Hörð, auk end-urgervingateikninga á húsum ogljósmyndir sem fá mann til aðhugsa til skrásetningaráráttumargra konseptlistamanna s.s. EdRuscha, Roni Horn og DieterRoth, en sá síðastnefndi starfaðieinmitt með Herði við hönnun. Efeinhver abstraktlistamanna okkar
Íslendinga hefur haft áhrif á ís-lenska konseptlistamenn þá er þaðvafalaust Hörður. Litbandsverkog teikningar sem sýndar eru áKjarvalsstöðum og spila samanlíkt og myndrammar í teikni-myndasögu, sýna hreyfingu formaí fjórum myndum, eru t.d. ekkiólíkar vangaveltur og mínimalkonseptlistamenn, Blinky Pal-ermo, Imi Knoebel, Kees Smitso.fl., voru að fást við um svipaðleyti. Lendir Hörður einhversstaðar á milli hinna ljóðrænu ís-
lensku abstraktsjónar og mínimal-ískrar konseptlistar. Stendur þánokkuð sér á báti hérlendis. End-urreisn hans fyrir fáeinum árumvar því afar velkomin og ennfremur gefur yfirlitssýninginástæðu til að fagna. Litbands-verkin og margar teikningarnareru sífersk þótt komin séu til árasinna. Sýningin fræðandi og sýn-ingarskrá til sóma. Í raun ómiss-andi sýning fyrir íslenska listunn-endur.
Sér á báti
Jón B.K. Ransu
Eitt af litbandsverkunum á yfirlitssýningu Harðar Ágústssonar í Listasafni Reykjavíkur – Kjarvalsstöðum.
MYNDLISTListasafn Reykjavíkur – Kjarvalsstaðir
Opið alla daga frá 10–17. Sýningu lýkur 24. apríl.
Yfirlitssýning – Hörður Ágústsson