Sráid Sackville (Sráid Uí Chonaill)Sráid Sackville (Sráid Uí Chonaill)

Luan Cásca, 24 Aibreán 1916.Luan Cásca, 24 Aibreán 1916.

Déardaoin, 20 Aibreán 1916Déardaoin, 20 Aibreán 1916

Sroicheann an Sroicheann an AudAud, long Ghearmánach atá ag , long Ghearmánach atá ag iompar 20,000 gunna do na hÓglaigh, Bá Thrá iompar 20,000 gunna do na hÓglaigh, Bá Thrá Lí, Ciarraí. Níl na hÓglaigh áitiúla i gCiarraí ag Lí, Ciarraí. Níl na hÓglaigh áitiúla i gCiarraí ag súil léi go dtí an Domhnach áfach agus súil léi go dtí an Domhnach áfach agus gabhann long de chuid na Breataine í.gabhann long de chuid na Breataine í.

Satharn, 22 Aibreán 1916Satharn, 22 Aibreán 1916

Nuair a chloiseann Eoin Mac Nuair a chloiseann Eoin Mac Néill, ceannaire na nÓglach, an Néill, ceannaire na nÓglach, an scéal faoi ghabháil an scéal faoi ghabháil an AudAud, , cuireann sé fógra amach chun cuireann sé fógra amach chun na 'cleachtaí' a bhí eagraithe na 'cleachtaí' a bhí eagraithe don Domhnach sin a chur ar don Domhnach sin a chur ar ceal. (Ní raibh aon bhaint ag ceal. (Ní raibh aon bhaint ag Mac Néill le pleanáil an éirí Mac Néill le pleanáil an éirí amach.)amach.)

Constaic in aice le Faiche Stiabhna. Constaic in aice le Faiche Stiabhna.

Domhnach Cásca, Domhnach Cásca, 23 Aibreán 191623 Aibreán 1916

Tagann coiste míleata an I.R.B. le chéile i Tagann coiste míleata an I.R.B. le chéile i Halla na Saoirse agus Halla na Saoirse agus TomásTomás Ó Ó CléirighCléirigh sa chathaoir. Cinneann siad dul ar sa chathaoir. Cinneann siad dul ar aghaidh leis an éirí amach an lá ina aghaidh leis an éirí amach an lá ina dhiaidh sin, in aineoinn an fhógra a chur dhiaidh sin, in aineoinn an fhógra a chur Mac Néill sna nuachtáin. Síníonn siad Mac Néill sna nuachtáin. Síníonn siad forógraforógra nana poblachtapoblachta agus tosaítear á chur agus tosaítear á chur i gcló in íoslach Halla na Saoirse.i gcló in íoslach Halla na Saoirse.

Tomás Ó Cléirigh Seán Mac Diarmada Tomás Mac Donnchadha

Pádraig Mac Piarais Éamonn Ceannt James Connolly Joseph Plunkett

An Rialtas Sealadach

Luan Cásca, 24 Aibreán 1916Luan Cásca, 24 Aibreán 1916

Glacann Óglaigh na Glacann Óglaigh na hÉireann agus Arm hÉireann agus Arm Cathartha na hÉireann Cathartha na hÉireann seilbh ar cúpla seilbh ar cúpla foirgneamh tábhachtach i foirgneamh tábhachtach i gCathair Átha Cliath. Ag gCathair Átha Cliath. Ag meán lae, léann meán lae, léann Pádraig Mac Pádraig Mac PiaraisPiarais forógra na Poblachta os forógra na Poblachta os comhair Ard-Oifig an comhair Ard-Oifig an Phoist, atá glactha mar Phoist, atá glactha mar cheanncheathrú ag a cheanncheathrú ag a rialtas.rialtas.

Muilte BolandsMuilte Bolands

Droichead Shráid an MhótaDroichead Shráid an Mhóta

Halla na SaoirseHalla na Saoirse

Siopa Uí Siopa Uí Cheallaigh Cheallaigh díreach tar díreach tar éis an éirí éis an éirí amach.amach.

Máirt, 25 Aibreán 1916Máirt, 25 Aibreán 1916

Tagann an Briogáidire Lowe go Baile Átha Tagann an Briogáidire Lowe go Baile Átha Cliath ó champa an Churraigh le 1,500 Cliath ó champa an Churraigh le 1,500 saighdiúir. Déanann siad campa i saighdiúir. Déanann siad campa i gColáiste na Tríonóide; fógraíonn sé go gColáiste na Tríonóide; fógraíonn sé go bhfuil an dlí míleata curtha i bhfeidhm ar bhfuil an dlí míleata curtha i bhfeidhm ar fud Chontae Átha Cliath.fud Chontae Átha Cliath.

Céadaoin, 26 Aibreán 1916Céadaoin, 26 Aibreán 1916

Déantar ionsaí ar na Déantar ionsaí ar na Sherwood ForestersSherwood Foresters ag ag droichead Shráid an Mhóta droichead Shráid an Mhóta agus iad ag iarraidh a agus iad ag iarraidh a mbealach a dhéanamh isteach mbealach a dhéanamh isteach go lár na cathrach ó Dhún go lár na cathrach ó Dhún Laoghaoire. Laoghaoire. Cuirtear Francis Sheehy-Cuirtear Francis Sheehy-Skeffington chun báis i Skeffington chun báis i mbeairic Portobello ar orduithe mbeairic Portobello ar orduithe an Chaptaein Bowen-an Chaptaein Bowen-Colthurst.Colthurst.

Céadaoin, 26 Aibreán 1916Céadaoin, 26 Aibreán 1916

Caitheann long chogaidh, an Caitheann long chogaidh, an HelgaHelga, sliogáin le , sliogáin le hArd-Oifig an Phoist, le Halla na Saoirse, agus hArd-Oifig an Phoist, le Halla na Saoirse, agus le foirgnimh eile i lár na cathrach. le foirgnimh eile i lár na cathrach.

Bratach na PoblachtaBratach na Poblachta

Déardaoin, 27 Aibreán 1916Déardaoin, 27 Aibreán 1916

Tá na foirgnimh go léir timpeallaithe ag arm na Tá na foirgnimh go léir timpeallaithe ag arm na Breataine faoin am seo agus ní féidir leis na Breataine faoin am seo agus ní féidir leis na ceannairí teagmháil a dhéanamh le chéile. ceannairí teagmháil a dhéanamh le chéile. Teipeann ar ionsaí a dhéanann na Sasanaigh ar Teipeann ar ionsaí a dhéanann na Sasanaigh ar na hÓglaigh atá lonnaithe in Aontas Theas Átha na hÓglaigh atá lonnaithe in Aontas Theas Átha Cliath, ach gortaítear Cathal Brugha go dona Cliath, ach gortaítear Cathal Brugha go dona san eachtra. san eachtra. Tagann an Ginearál Sir John Maxwell, Tagann an Ginearál Sir John Maxwell, ardcheannasaí nua fhórsaí na Breataine in ardcheannasaí nua fhórsaí na Breataine in Éirinn, go Baile Átha Cliath.Éirinn, go Baile Átha Cliath.

Glacadh an grianghraf seo don nuachtán an 'Daily Sketch‘.Glacadh an grianghraf seo don nuachtán an 'Daily Sketch‘.

Sráid Sackville trí thine.Sráid Sackville trí thine.

Aoine, 28 Aibreán 1916Aoine, 28 Aibreán 1916

I gContae na Mí, faigheann buíon Óglach I gContae na Mí, faigheann buíon Óglach faoi cheannas Thomáis Ághas an lámh in faoi cheannas Thomáis Ághas an lámh in uachtar ar bhuíon de chuid an RIC i gcath uachtar ar bhuíon de chuid an RIC i gcath Chill Dhéagláin. Chill Dhéagláin.

Fágann an Rialtas Sealadach Ard-Oifig an Fágann an Rialtas Sealadach Ard-Oifig an Phoist, atá trí thine, agus cúlaíonn an siad Phoist, atá trí thine, agus cúlaíonn an siad i dtreo Shráid Uí Mhórdha mar áit a bhíonn i dtreo Shráid Uí Mhórdha mar áit a bhíonn mar cheanncheathrú nua acu.mar cheanncheathrú nua acu.

‘ ‘Bratach na Poblachta’ Bratach na Poblachta’

Feictear Nelson's Pillar taobh thiar di. Feictear Nelson's Pillar taobh thiar di.

Satharn, 26 Aibreán 1916Satharn, 26 Aibreán 1916

Géilleann Pádraig Géilleann Pádraig Mac Piarais don Mac Piarais don Bhriogáidire Lowe. Bhriogáidire Lowe.

Timpeall cúig chéad duine a maraíodh le cúig lá Timpeall cúig chéad duine a maraíodh le cúig lá anuas: seasca ceathair anuas: seasca ceathair reibhiliúnach reibhiliúnach de chuid na de chuid na Poblachta; 154 saighdiúir de chuid na Breataine Poblachta; 154 saighdiúir de chuid na Breataine agus trí 254 sibhialach. agus trí 254 sibhialach.

Tugadh na reibhiliúnaigh go príosún. Bhí fuath ag go leor de Mhuintir Bhaile Átha Cliath orthu toisc an damáiste (€3.3 milliún) a bhí déanta acu don chathair.

Géilleann de ValeraGéilleann de Valera

Príosúnaigh a gabhadh.Príosúnaigh a gabhadh.

Ard-Oifig an Phoist tar éis an éirí Ard-Oifig an Phoist tar éis an éirí amach amach

Cad a léiríonn an grianghraf seo? Cad a léiríonn an grianghraf seo?

Bhí muintir na cathrach ar buile leis na reibhiliúnaigh. Cheap siad gur orthu a bhí an . Cheap siad gur orthu a bhí an locht go raibh an chathair ar fad scriosta ach tháinig locht go raibh an chathair ar fad scriosta ach tháinig athrú ar na dearcadh sin taobh istigh de cúpla lá.athrú ar na dearcadh sin taobh istigh de cúpla lá.

Géilleann na Reibiliúnaigh Géilleann na Reibiliúnaigh

1.1. Ard-Oifig an Phoist: an ceanncheathrú - Bhí James Connolly ina cheannfort Ard-Oifig an Phoist: an ceanncheathrú - Bhí James Connolly ina cheannfort ginearálta. ginearálta.

2.2. Aontas Dheisceart Átha Cliath: bunáit an Cheathrú Cathlán de na hÓglaigh Aontas Dheisceart Átha Cliath: bunáit an Cheathrú Cathlán de na hÓglaigh faoi cheannas an Cheannfoirt Éamonn Ceannt. faoi cheannas an Cheannfoirt Éamonn Ceannt.

3.3. An An Mendicity InstituteMendicity Institute: Faoi smacht ag Fianna Éireann faoi cheannas an : Faoi smacht ag Fianna Éireann faoi cheannas an Chaptaen Seán Heuston; b'éigean dóibh géilleadh ar an gCéadaoin. Chaptaen Seán Heuston; b'éigean dóibh géilleadh ar an gCéadaoin.

4.4. Monarcha Jacobs: faoi cheannas an Cheannfoirt Tomás Mac Donnchadha. Monarcha Jacobs: faoi cheannas an Cheannfoirt Tomás Mac Donnchadha.

Bunáiteanna Bunáiteanna na bPoblachtach:na bPoblachtach:

5. Coláiste na Máinlianna: bunáit an Airm Chathartha faoi cheannas Michael 5. Coláiste na Máinlianna: bunáit an Airm Chathartha faoi cheannas Michael Mallin. Mallin.

6. Na Ceithre Chúirt: Na hÓglaigh faoi cheannas an Cheannfoirt Edward Daly. 6. Na Ceithre Chúirt: Na hÓglaigh faoi cheannas an Cheannfoirt Edward Daly.

7. Teach Clanwilliam: Rinne na hÓglaigh slad ar cholún de na 7. Teach Clanwilliam: Rinne na hÓglaigh slad ar cholún de na Sherwood Sherwood ForestersForesters a tháinig i dtír i nDún Laoghaire ar an gCéadaoin. a tháinig i dtír i nDún Laoghaire ar an gCéadaoin.

8. Muilte Bolands: Na hÓglaigh faoi cheannas Éamon de Valera. 8. Muilte Bolands: Na hÓglaigh faoi cheannas Éamon de Valera.

Bunáiteanna Bunáiteanna na bPoblachtach:na bPoblachtach:

Bunáiteanna Arm na Breataine:Bunáiteanna Arm na Breataine: 1. Caisleán Átha Cliath: rinne 1. Caisleán Átha Cliath: rinne an tArm Cathartha iarracht an an tArm Cathartha iarracht an Caisleán - a ghabháil maidin Caisleán - a ghabháil maidin Luan Cásca Luan Cásca 2. An Bheairic Ríoga. 2. An Bheairic Ríoga. 3. Beairic Portobello. 3. Beairic Portobello. 4. Beairic Sceach an Bhacaigh. 4. Beairic Sceach an Bhacaigh. 5. Beairic Richmond. 5. Beairic Richmond.

6. Dún na hArmlainne: rinne na hÓglaigh iarracht an stóras armlóin seo a 6. Dún na hArmlainne: rinne na hÓglaigh iarracht an stóras armlóin seo a phléascadh maidin Luan Cásca. phléascadh maidin Luan Cásca.

7. Óstán Shelbourne: ghlac saighdiúirí seilbh ar an óstán ar an Máirt agus 7. Óstán Shelbourne: ghlac saighdiúirí seilbh ar an óstán ar an Máirt agus d'úsáideadar é mar bhunáit chun an tArm Cathartha a dhíbirt siar as Faiche d'úsáideadar é mar bhunáit chun an tArm Cathartha a dhíbirt siar as Faiche Stiabhna. Stiabhna.

8. Coláiste na Tríonóide: 8. Coláiste na Tríonóide: Officer Training CorpsOfficer Training Corps an choláiste a chosain an áit an choláiste a chosain an áit ar an Luan agus is ann a bhunaigh an Briogáidire Lowe a cheanncheathrú ar an Luan agus is ann a bhunaigh an Briogáidire Lowe a cheanncheathrú nuair a bhain sé an phríomhchathair amach in éineacht le míle go leith nuair a bhain sé an phríomhchathair amach in éineacht le míle go leith saighdiúir ó champa an Churraigh ar an Máirt. saighdiúir ó champa an Churraigh ar an Máirt.

Cad atá ar siúl ag na fir seo?

Cén fáth a bhfuil siad anseo?

Cá bhfuil siad?

Menu

So what has actually happened?Menu

Lesson 29

Menu

Menu

Lesson 32 -OHT

General election results in Ireland, 1918

Eamon de ValeraEamon de Valera

Where and when was de Valera born?Where and when was de Valera born?

What did he do in 1908?What did he do in 1908?

Which area did he command during Which area did he command during the 1916 Easter Rising?the 1916 Easter Rising?

Where was de Valera when he was Where was de Valera when he was elected for East Clare?elected for East Clare?

What position did he hold when he What position did he hold when he returned to Ireland in 1920?returned to Ireland in 1920?

Menu

Lesson 33 - OHT

If these are the answers, If these are the answers, what are the questions?what are the questions?

Michael CollinsMichael Collins

11 English civilians/British 11 English civilians/British Intelligence OfficersIntelligence Officers

IRAIRA

Menu

Lesson 34 – OHT 1

Anglo-Irish Treaty 1921Anglo-Irish Treaty 1921

Security and Defence Security and Defence – Britain was to have 3 naval bases in Ireland.Britain was to have 3 naval bases in Ireland.

UlsterUlster– Would be able to opt out of the Treaty – so could end up being Would be able to opt out of the Treaty – so could end up being

partitioned permanently.partitioned permanently.– A Boundary Commission would be set up to examine the A Boundary Commission would be set up to examine the

boundaries of Ulster and make recommendations.boundaries of Ulster and make recommendations.

The powers of the new Irish stateThe powers of the new Irish state– Southern Ireland would have dominion status – granted Ireland Southern Ireland would have dominion status – granted Ireland

the same powers as Canada and other Dominions within the the same powers as Canada and other Dominions within the Empire. This was not independence. This meant full control of Empire. This was not independence. This meant full control of domestic affairs, membership of the Empire and the Irish domestic affairs, membership of the Empire and the Irish would have to swear allegiance to the Crown.would have to swear allegiance to the Crown.

– Oath of allegiance was watered down.Oath of allegiance was watered down.

Menu

Lesson 34 – OHT 2

Arguments for & against the TreatyNorthern Ireland and Its Neighbours

since 1920 by S. Gillespie & G. Jones, Hodder & Stoughton,, 034062034X, p. 23

We have got peace which is what the peoplewant.

We are able to set up our own governmentand rule ourselves.

An oath of loyalty to the King hasno meaning.

This is a step towards independence. We willtake other steps and become fully independent.

We are not in a position to start another warwith Britain.

You may have peace but where is theRepublic we have fought for from 1916?

Your powers are limited while you stayin the Empire and have the King as head of

state.

We swore an oath of loyalty to the Republicand we will not swear an oath to the King.

Britain will continue to interfere in Ireland'saffairs unless you remove her power completely.

We will still have British troopsIn our country.

Menu

Lesson 34 – OHT 3

Michael Collins, 1921 Póstaer don scannán Michael Collins,

66% Protestant

33% Catholic

10% Protestant

90% Catholic

ULSTER

(Six counties - Northern Ireland)

Stayed part of UK

66% Protestant

33% Catholic

The Catholics felt cheated by the treaty.

They wanted to be a part of a united Ireland. They

felt abandoned in the new Ulster dominated by

Protestants. From the start they felt no loyalty to the ‘Orange State’.

IRISH FREE STATE

(becoming the Republic of Ireland in

1949)

Given Home Rule, the right to have its own government and make its own decisions.

BUT….

•The Free State stayed in the British Empire.

•Irish politicians had to swear an oath of loyalty to the King of Britain.

•Ireland had to accept the loss of Ulster.

Menu

Lesson 35

                           

  James Connolly

Talking Points - Photographic EvidenceTalking Points - Photographic EvidenceLook carefully at the Look carefully at the photograph (above) of the British soldiers manning a street photograph (above) of the British soldiers manning a street barricade. Examine the foreground, middle ground and barricade. Examine the foreground, middle ground and background - describe each section of the photograph. The background - describe each section of the photograph. The foreground contains what looks like a soldier's knapsack - how foreground contains what looks like a soldier's knapsack - how come it is on the 'enemy' side of the barricade? Were the come it is on the 'enemy' side of the barricade? Were the soldiers under fire when this photograph was taken? How do soldiers under fire when this photograph was taken? How do you know? Who might have taken this photograph and how did you know? Who might have taken this photograph and how did they hope to use it? Examine the other photographs on this site they hope to use it? Examine the other photographs on this site along similar lines.along similar lines.