Statik Betonarme Tasarm iin Trkiye deki Yazlmlarn Farkl SonularProf. Dr. Adnan KUYUCULARakuyucular@pamukkale.edu.tr

n. Yk. Mh. mer . KANDAKomurmuhendislik@hotmail.com

Betonarme yaplar iin Trkiye de en yaygn yazlm ( destatik Probina ve Sta4cad ) ile, 6 farkl ok basit yapnn tasarm yapld ve karlatrld. Verilen - karlatrlan bu sonular, destatik V5.493, Probina V14-sp2 ve Sta4cad V12 versiyonlar ile bulundu. Bu zel amal lisansl-patent statik - betonarme yazlmlarn kullanm, bugn artk arttr ( SAP 2000 gibi genel amal yazlmlar bile, pek bir ie yaramaz ). nk bu entegre yazlmlar ( modelleme, zmleme ve izim ), uygulama projesini de, hazr kt olarak verir.

Hep dorusal elastik davrand varsaylan, ereveli ve ereveli - perdeli alt farkl betonarme yapnn tasarm, bir tez almas olarak ele alnmtr [ Kandak ( 2006 )]. Her bir yazlmn modelleme kodlama yaklam ile yk kabulleri, az da olsa farkldr. Ancak bu yzden oluacak hatalarn - farklarn kk - nemsiz kalmas da mutlaka gerekir. Bu beklentiyi salayabilecek ekilde, sadece alt farkl ok basit yapnn tasarm ile uralmtr.

Bu sofistike yazlmlarn ara deer aktarm raporlar - ktlarn format, farkldr, sabittir. ktlar arasndaki bir farkn, nereden kaynakland ( doruluk derecesi ), hep gizlidir. SAP 2000 gibi genel amal bir baka yazlm dahi kullanlsa, hangi programn hangi ktlarnn ne kadar doru veya hatal olduunu gstermek, kolay deildir.

Bylece, zmleme - betonarme tasarm ii, artk bir tr bilgisayar oyununa ( mhendis de gzleri bal bir operatre ) dnmektedir. nk gndelik bir gerek tasarm iin, el ile yaplacak byle kaba bir kontrol bile, bugn bktrc sonusuz bir itir.

lk akla gelen , belli bir tip yap iin, her zel tasarm yazlmnn ktsn, dierleri ile karlatrmaktr. Byle yazlm kaynakl bir fark, eer belli bir snr ( % 15 -25 ) ayorsa, yazlmlarn ( ve ktlarnn ) tm de tartmal hale gelmektedir. nk byle ar farkl ktlar, artk modelleme - kodlama farkll ile aklanamaz. Nitekim farkl yazlmlarn ktlar arasnda, burada verilen farklar da, pek byle kk nemsiz deildir.

1D ubuk elemanlar ( kolon - kiriler ) iin, modelleme hatas yok gibidir ve statik deerler de daha yakndr. 2D yzeysel ve/veya 3D hacimsel ( solid ) elemanlar ile uygulanan Sonlu Elemanlar Yntemi ise, belli bir hata payn da ierir ( blnmenin elemann ekline bal olarak ).

Yine aslnda 2D eleman olan perdelerin, farkl kabuller ile ubuk olarak modellenmesi de, belli bir farka ( hataya ) yol aar. destatik ( destatik 2006 ), Probina ( Prota Bilgisayar 2006 ) ve Sta4cad ( Amasral 2000 ) in ana hesap modlleri, bu yaklamlarn her ikisini de barndrr.

Hesap kesit tesiri zarfnn ( + / - ekstrem deerlerin ) bulunmas iin, sadece TS 500 n verdii nihai hesap ykleri dikkate alnmtr. Tasarm iin, hep dinamik analiz ( mod birletirme ) esas alnmtr. st yap ve temel birbirinden ayr modellenmitir ( yap zemin etkileimi hep ihmal edilmitir ).

Her program da, ubuun iki ucunda ve aklkta kesit hesabn ve donat tayinini, tama gc ile ( + / - momentin ve kesmenin hesap deeri iin ) yapar. Bu kesitlerde, min. donatdan fazla bir donaty raporlar. Bu donat, maks. donat snrn geiyorsa, yetersiz enkesit durumu raporlanr.

Fakat bir ok eski versiyon yazlm, bu uyar raporlarn kafadan deitirmeye veya gzden karmaya aktr ( birbiri ile tutarsz Hesap Dosyas kapa, Hesap Dosyas ve izim paftalar vb. ). Denetimi byle zor bir yazlmn, ktye kullanm byle kolay olmamaldr. nk bu ak kap, tasarm denetimini ( denetim ve onay yetkilisinin iini ) zora sokar. nk ikinci ( cretsiz ) bir tasarm yaplmas da gerekir.

rnek 3 in, Toplam Bina Arl, 1. Katn Ktle ve Rijitlik Merkezi

Programlar

Kat arl gi (ton)Wi=gi +nqiBina Ar. (ton)xm(m)ym(m)xr(m)yr(m)T1x(sn)T1y(sn)destatik115.95647.557.54.317.58.740.370.54Probina122.81688.737.54.167.59.80.460.41Sta4cad121.84682.967.595.727.59.810.350.52

rnek 1

25 m2 tabliye alanl, 50X50 4 kolondan, 30X50 4 kiriten ve 15 cm kalnlnda 5x5 m lik kare demelerden oluan 5 katl ok basit bir betonarme ereve sistemdir. Her katn ykseklii 3 m dir. Kolon, kiri ve deme elemanlarnn kendi arlklarndan baka hi bir yk dikkate alnmad.

I. Derece deprem blgesi ve Z2 zemin durumu, C 25 beton ve S 420 donat seilmitir. Zemin emn. gerilmesi 2 kg / cm2 dir. Yapda sadece B2 ( yumuak kat) dzensizliinin olduunu, her program da, gstermektedir. Bu rnek iin, farkl temel sistemi ( tekil-ayrk, srekli kiri ve kirisiz radye ) dikkate alnmtr.

programn verdii kat deprem ykleri, kat deplasmanlar ve donat metrajlar arasnda, esasl bir fark yoktur. ekil - 1 rnek 1 in 3D modeli( Ayrk Temelli )

rnek 2 nin 3D Grnm ve Kalp Planrnek 2 iin Proje Parametreleri

Analiz YntemiMod Birletirme iDeprem Blgesi1. BlgeBina nem Katsays ( I )1Tayc Sist. Davr. Kats. ( R )7Sneklilik DzeyiYksekZemin Hakim Periyodu (T o ) 0.25Zati Yk Faktr1.4Hareketli Yk Faktr 1.6Beton Birim Arl (t /m3)2.5Zemin Yatak Katsays (t /m3)5000Zemin Emn. Gerilmesi (t /m2)20Zemin Snf Z2 TA=0.15; TB =0.4 )Beton elik SnfC25 - S 420(3*5)(5*5)=375 m2Deme ( h f = 15 )3 metre (1-5. kat) Kat Ykseklikleri5 katKat adedi50X50 cm Kolon ebad25X513 cm (P1-P20); 25X525 cm (P9-P12)Perde Bilgileri

rnek 2ye ait Kat Deprem Ykleri ile Taban Kesme Kuvvetleri ( ton )

Vt(1):Fix=199.22 t; Fiy=197.22 t

X YNY YNKat NodestatikProbinaSta4caddestatikProbinaSta4cad5 52.67 63.27 64.89 52.32 63.16 64.914 42.23 44.59 39.98 41.94 43.98 39.793 31.68 39.50 27.97 31.46 39.08 27.792 21.14 34.16 19.22 20.99 33.72 19.061 10.57 17.70 10.59 10.50 17.28 10.46VtB Mod B.158.30 t162.83(1) t162.65 t157.23 t160.40(1) t162.02 tVt Ed. D. Y.205.98 t215.30 t212.02 t205.98 t215.30t212.02 t

rnek 2 iin, m = S M per tab / S M dev

Bu m ( imdi TDY 2007 deki kesme kuvvetleri ile bulunan s ) oran, nemli bir kontrol parametresidir ( R yanal yk azaltma katsaysn etkiler ). Perde modellemesi farkl olduundan, sonularn arasndaki fark da bymtr. Yine byle byke bir fark, kat deplasmanlar arasnda da vardr. Bu rnek 2 nin kolonlar iin, yazlmn boyuna donat ve etriye seimleri birbirlerine olduka yakn kmtr.

destatikProbinaSta4cadX yn m0.670.530.69Y yn m0.700.590.67

rnek 2in metraj bilgileri program da kirisiz radye temelin donatsn, kullanc tanml hesap akslar boyunca vermektedir. Bu hesap aks kaydrldnda, deplasman, moment ve zemin gerilmesi deerleri de epeyce deimektedir ( sonlu eleman ynteminden kaynaklanan farkllklar da devreye giriyor ).

MalzemeSta4cadProbinadeStatikSrekli TemelDonat 55241 kg42148 kg52943 kgBeton 572.4 m 3554.09m 3573.34m 3Kirisiz Radye TemelDonat 61525 kg45561 kg59504 kgBeton 707.9 m 3704.84m 3707.84m 3

rnek 3 n Ortak Benzer Kat Kalp Plan

Ykleme Durumu Deme bilgilerid=15 (D1-4)g kaplama=150 kg/ m2Q=0Kiri ebatlar30x50 (K1-6)(8-10), K12g =0Q=0Kiri ebatlar25x50 (K7-K11)g =0Q=0

Bu rnek 3, ortogonal olmayan burulmal ve perdeli bir yapdr. Sadece z arlk ve deprem etkisi dikkate alnmtr. Buna ramen, ktle ve rijitlik merkezinin yeri, kat - bina arl ve birinci mod periyotlar epeyce farkl bulunmutur.

A4 dzensizliini ( verevlik ), sadece Sta4cad raporluyor!

rnek 3 iin Proje Parametreleri

Analiz Yntemi Mod Birletirme Deprem Blgesi, Kullanm 1. Blge, KonutDeme Alan, Kat adedi129.7 m2 , 6 katSistem Davran Katsays ( R ) 7 Sneklilik Dzeyi YksekZemin Hakim Periyodu(T o ) 0.25Zati Yk Faktr 1.4Hareketli Yk Faktr 1.6Beton Birim Arl (t /m3) 2.5Zemin Yatak Katsays (t /m3) 5000Zemin Emniyet Gerilmesi (t /m2) 20Zemin Snf Z2 (TA=0.15; TB=0.40 )Beton ve elik Snf C 25 S 420Hareketli Yk Azaltma Katsays 0.3Beton Gvenlik Katsays 1.5elik Gvenlik Katsays 1.15Kolon ebatlar50X50 (S2-3-5-6-7-8) Perde Bilgileri25x550 ve 25x250

rnek 3 in, Toplam Bina Arl, 1. Katn Ktle ve Rijitlik Merkezi

ProgramlarKatWi=gi +nqiKatn arl gi Bina Ar. (ton)xm(m)ym(m)xr(m)yr(m)

T1x(sn)

T1y(sn)

destatik115.95 647.55

7.5

4.31

7.5

8.74

0.37

0.54

Probina122.81688.73

7.5

4.16

7.5

9.8

0.46

0.41

Sta4cad121.84682.96

7.59

5.72

7.5

9.81

0.35

0.52

rnek 3 iin Edeer Statik Vt Taban Kesmesi ve Mod Birletirme ile bulunan Kat Ykleri ve VtB Taban Kesmesi (ton)Vt(1):Fix=73.21 t; Fiy=91.36 t

X YNY YNKat NodestatikProbinaSta4caddestatikProbinaSta4cad6 19.63 18.83 19.72 15.60 23.27 20.615 16.54 14.08 12.26 13.14 18.34 13.894 13.46 11.92 8.82 10.70 16.02 10.643 10.35 10.66 6.96 8.23 13.44 8.092 7.25 10.00 5.40 5.76 11.59 5.701 4.52 7.72 4.04 3.59 8.7 3.60VtB 71.77 58.901(1) 57.23 57.05 75.73(1) 62.56Vt 92.51 88.75 97.56 72.31 95.63 79.40

rnek 3 n Dzensizlik Kontrolleri

DzensizlikdestatikProbinaSta4cadSonuA1( bi 1.21.44>1.21.46>1.2Burulma Var.A2YokYokyokKat Boluu Yok.A3YokYokyokPlan knts Yok.A4Yok.Yok.Var.????? Verevlik.B1( ci 0.81>0.81>0.8Zayf Kat Yok.B2( ki

rnek 3 iin m ( S Perde Taban Momentleri / S Devirici Moment ) Deerim < 0.75 olmas gereken bu oran, imdi TDY 2007 de kesme kuvveti ile tanmlanmaktadr. R katsaysnn seimini de etkileyen bu m oranndaki farkllk az deildir. Y yn kat deplasmanlarnn farkll da fazladr( perde, verevlik ve burulma ).

Buna ramen program, kolon ve kiri donatlarn birbirine yakn bulmutur. Fakat yamuk planl kirisiz radye temelin sonlu elemanlar ile zm, max. zemin gerilmesi, donat ve beton metraj asndan, ok farkl sonular vermitir.

destatik

Probina

Sta4cadX yn m0.570.430.52Y yn m0.440.260.56

rnek 3 iin

Kat deplasmanlar &

Kirisiz Radye Temel

Eleman Karlatrlan AklamadeStatikProbinaSta4cad

RD1z max t/m2Dizayn25.5930.8417.68RD1Donat x ynalt dz16/1614/1016/16RD1Donat x ynst dz14/1214/1116/18RD1Donat y ynalt dz16/1612/1316/18RD1Donat y ynst dz14/1214/1316/18S105 50x50Vpr>VpdTon222.94>67.93214.98>75.74199.43>89.80RD1Beton metrajM386.39 87.80 84 RD1Donat metrajKg9186.82 5055.2 7431.1

RNEK 4

Betonarme Yaplar ( Celep ve Kumbasar 1998 ) kitabndan alnmtr. Kaplamal - duvarl ve ereveli ortogonal bir binadr.

ktlar arasnda, bina arl, uzun yndeki hakim periyot ve taban kesme kuvveti iin % 15-20 ye varan bir farkllk var.

rnek 4 n Proje Parametreleri

Analiz Yntemi Mod Birletirme Deprem Blgesi 1. BlgeBina nem Katsays ( I ) 1Tayc Sistem Davran Katsays ( R ) 8Sneklilik Dzeyi YksekZemin Hakim Periyodu( To ) 0.25Zati Yk ve Hareketli Yk Faktr 1.4 1.6Deme Alan ( bir kat )319.95 m2 3 katBeton Birim Arl ( t / m3 ) 2.5Zemin Yatak Kats. ( t / m3) 5000Zemin Emn. Ger.( t / m2 ) 15Zemin Snf Z2 TA=0.15 ; TB=0.40 Beton elik Malzeme C 20 S 420Har. Yk Azaltma Kats. 0.3Betonelik Gv. Kats. 1.5 - 1.15

rnek 4 n Birinci Doal Titreim Periyotlar Tr (sn)rnek 4 n X ve Y yn Kat Ykleri, Taban Kesme Kuvvetleri Fi (ton) (???): Kitapta verilmemitirVt(1) = Fix = 79.9 t; Fiy = 64.42 t

destatikProbinaSta4cadCelep ve KumbasarX Yn0.4900.4530.547 0.59Y Yn0.4560.4460.506 ???

X YNY YNKat NoC.K.destatikProbinaSta4caddestatikProbinaSta4cad323.623.7523.4622.5325.1519.2723.97230.734.5734.5729.5732.6827.7131.47115.421.8721.8714.9316.4617.4415.89VtBMod birl.???62.4465.54(1)60.1863.2257.81(1)62.16Vt Ed. stat.69.770.1785.4667.0474.3081.1471.34

Deplasmanlar ve periotlar, birebir hep ayn deildir. Biraz da bu yzden Probina, Celep-Kumbasarn VtB deerinden epeyce farkl bir taban kesme kuvveti vermektedir.

Her program da S108 kolonunun gl kolon - zayf kiri koulunu salamadn raporlamtr.

RNEK 5

7 katl sadece ereveli bir yap olan bu rnek 5in kat plan, Z eklindedir; Temeli hem srekli kiri hem de kirisiz radye olarak zlmtr.

Kat - bina arl, doal titreim periyotu, ktle ve rijitlik merkezi yeri, deprem yk - taban kesme kuvveti, kat yanal deplasman, 2. mertebe etki indeksi, beton ve donat metraj konusunda ar bir farkllk ( > %20 ) yoktur.

Fakat A1 - B2 dzensizlii konusunda, yazlmlar ayr dmektedir.

rnek 5 in Ortak Benzer Kat Kalp Plan

RNEK 6

Analiz Yntemi Mod Birletirme yntemiDeprem Blg.i - Bina nem Katsays ( I ) 1. Blge, I = 1Deme Alan ( Kat adedi ) 520 m2 ( 10 kat )Tayc Sistem Davran Katsays = R 7, ( Sneklik D. Yksek )Beton elik Malzeme Snf C 30 S 420Zemin ve Zemin Hakim Periyodu( To ) Z2, ( 0.25 )Zemin ( Karakteristik Deerleri ) Z2 ( TA=0.15 ; TB=0.40 )Zemin Yatak Katsays ( t / m3) 10 000Zemin Emniyet Gerilmesi ( t / m2 ) 50Zati Hareketli Dey Yk Faktr 1.4 1,6Beton elik Malzeme Snf C 30 S 420Beton elik Gvenlik Katsays 1.5 1.15Kolon ebad 50x50 (S1-S3-S7-S9) Perde ebatlar 30x300 (P2-P4-P6-P8)Deme bilgileri d=20 (D1-12)Deme ykleri g kaplama =25 , q=200 kg/m2Kiri ebatlar 30x60 (K1-28)Kiri ykleri g = 70 kg/m , q = 70 kg/m

Perde kolonlu ) ve epe evre konsollu saplama kirili 10 katl bir yap, 6. rnek seilmitir.

rnek 6 nn Kat Deprem Ykleri ve Taban Kesme Kuvvetleri ( ton )Vt(1): FixB = 262.41 t; FiyB = 262.41 t

X YNY YNKat NodestatikProbinaSta4caddestatikProbinaSta4cad10 30.15145.09653.46730.12345.09653.4679 27.16533.14032.42427.14033.14032.4248 24.17424.99723.44324.15224.99723.4437 21.19624.77218.05321.17724.77218.0536 18.17929.17915.54618.16229.17915.5465 15.18031.93714.90515.16631.93714.9054 12.15430.18014.61512.14330.18014.6153 9.12423.75113.2959.11623.75113.2952 6.09614.33910.3436.09114.33910.3431 3.048 5.022 5.9663.045 5.022 5.966VtB166.47177.669(1)202.05 166.32 177.669(1) 202.05Vt189.44225.659 246.29 189.11 225.659 246.77

Ktle veya rijitlik merkezinin yeri asndan, Probina ktlar biraz farkldr. Bu fark, konsol ve saplama kirilerin modellenmesinden de oluabilmektedir ( byle bir hata da raporlanmaz ).

Doal titreim periyotlar ise daha da farkldr. kinci mertebe etkisi indeksi Ji yi, program da, snr deerin ok altnda bulmutur. Yap dzensizlii konusunda da, her yazlm yine uyumludur.

Fakat bu ok katl rnek iin, kat deprem yklerinde % 50 ye varan farklar vardr ( nk hakim periyotlar byk ve farkldr ).

Perde modelleme hatalar ile, daha byk kat deprem ykleri iin, oluan daha kk kat deplasmanlar da ok dikkat ekicidir.

Ayrca R katsays seimini etkileyen ABYYHY 1998 deki (m < 0.75 ) katsaysn Idestatik 0.40, Probina 0.22 ve Sta4cad ise 0.55 bulmaktadr. Asl byk uyumsuzluk budur.

Perde taban momentleri toplamnn, bu kadar farkl olmas, ncelikle perde modelleme hatasn akla getirmektedir.

Poligonal kolonlar iin, kolon - kiri kesme gvenlii ile boyuna ve enine donatlar, daha da farkl bulunmaktadr. Radye beton metraj tutarl, donat metraj ise ok farkl bulunmutur. Hesap aksnn getii yere gre kirisiz radye temel boyuna donatlarnn deitii de unutulmamaldr.

Szgelimi S 105 poligon kolonu zmbalama krlmas, her program tarafndan farkl deerler ( Up zmbalama evresi vb. ) ile gsterilmektedir.

SONULAR VE NERLER

ayr statik betonarme yazlm ( destatik V5.493, Probina V14-sp2 ve Sta4cad V12 versiyonlar ) ile 6 deiik yapnn ( farkl temel sistemleriyle ) tasarm yaplmtr.

Tayc sistem ve zerindeki dey ykler olabildiince basit seilmitir. Farkl yazlmlarn ktlar incelenerek, u sonulara varlmtr:

1- Farkl programlarn belli bir tasarma ait ktlar arasnda farklar, az veya ok mutlaka oluacaktr ( modelleme, kodlama kabulleri hep farkldr ). Ancak bu farklln kk kalmas da gerekir ( % 15 - 25 gibi ).

Belli bir dnemde, yazlmn belli versiyonlar iin, yazlm kaynakl bu farkllklar, bir tez almasnda hi de kk kmamtr [ Kandak ( 2006 )].

2 - kt deerleri, birbirine bire bir hi uymaz. nk her yazlmn modelleme - kodlama kabulleri, referans ( danman ), rnek zd test problemi, vb. hep kendine aittir. Tasarmcnn yazlm kaynakl bu farklar hi unutmamas ( reklama ve yazlmna taklp kalmamas ) da gerekir.

3 Kullanlan izin verilen yazlmlarn ktlar arasndaki farklar ar ise, kullanlmamas gereken hatal program ( lar ) da var demektir.

Fakat szgelimi SAP 2000 gibi genel amal bir yazlm dahi kullanlsa, gndelik gerek bir yapnn tasarm iin, hangi yazlmn hata paynn ne olduunu gstermek de son derece zordur.

Bu yzden gerek bir yapnn daha tutarl bir tasarm iin, tm yazlmlarn kullanlmas ( ve ktlarn karlatrlmas ) da, ncelikle gerekmektedir.

4 - Uzmanlk gerektirten bu i ( tasarm yazlmnn denenmesi ), bir teknik kurula braklmaldr. Bu Teknik Kurulda, MO nn, niversitelerin, Bakanln, Yap Denetim Brolar Birliinin ve yazlm firmalarnn temsilcileri yer almaldr. Bu makalenin asl amac, ite bunu vurgulamaktr ( yazlmlar sralamak yarglamak - ayklamak deildir ).

Farkl yazlmlarn ayn belli tip yaplar iin verdii farkl ktlarn, bu teknik kurul tarafndan zaman zaman duyurulmas bile, byk bir kazanm ( ve otokontrol ) oluturacaktr.

5 Buradaki ok basit alt ( 6 ) sorgulama deneme tasarm, ad geen marka yazlmlar gelitiren firmalarn i birlii ve yardm ile bitirilmitir ( bu katklar iin Yazarlar teekkr borludur ). Ancak bu srada, baz nemli zelliklerin, sadece yeni versiyonda bulunduu ( veya mevcut versiyon iin yama yazlm gnderilecei ) belirtilmitir.

Nitekim yazlmlarn hemen hepsi, zamanla gelitirilmitir. Byle srekli gncellenen yazlmlarn bir Teknik Kurul huzurunda, rekabete ak ve saydam bir ortamda denenmesi snanmas, yazlmclar asndan da ok uygun olur. ESK HATALI KOPYA KIRIK VERSYONLARn ( veya yenilerinin ORTAK ) kullanm, ancak byle nlenebilir.

6 Eleman llerinin ilk girii, her programda da mhendisin takdirine braklmtr. Ancak yeni bir tasarm iin, en son ynetmeliin ngrd minimum ebatlarn altnda bir deer girilse dahi, zmleme - izim kts alnabilmektedir.

7 - Tasarm yazlm, belli birok kesitin hesabn ve donat tayinini, tama gc ile ( ekstrem + / - etkiler iin ) yapar. Bu kesitlere, min. donatdan fazla bir hesap donatsn yerletirir. Bu hesap donats, donat st snrn aarsa, yetersiz enkesit uyars raporlanr. Fakat zellikle yazlmlarn eski versiyonlar iin, bu raporlarn kafadan deitirilmesi veya bir ekilde gzden karlmas hi de zor deildir.

8- Ancak daha da kts, byle sakncal bir durumda dahi, izimlerin yazcdan -iziciden alnabilmesidir. Denetimi ok zor olan karmak bir yazlmn, ktye kullanm bu kadar kolay olmamaldr. Farkl ve uygun her tasarm ( run - icra ) iin, yazlmn rastgele rettii farkl bir proje kodu, hesap dosyasnn her sayfasna ve her izim paftas kapana aynen konmaldr. BYLECE hem Oda vizesi srasnda TASARIMIN DENETM HIZLANDIRILIR, hem de ESK YETERSZ KIRIK yazlmlarn ( veya yenilerinin ORTAK ) kullanm NLENR.

9- Statik deerlerdeki yazlm kaynakl farkllklar, zellikle ok katl, planda verev ( non ortogonal ), perdeli ve dzensiz yaplar iin, hi de az deildir. Toplam yap arl gibi birincil deerlerdeki farkllk, nisbeten kktr. Fakat zellikle perde rijitliinin farkl modellenmesi, sonraki tm deerleri ( modal analizi, taban kesme kuvvetini, kiri ve kolon - perde kesiti hesap etkisini v.b. ), ok farkl klmaktadr. 10 - Betonarme tasarma ( donatya, sneklik kontrollerine vb. ) ait farklarn, ikinci planda kald gibi bir izlenim olutu. nk donat metrajndaki byke farkllklar, ncelikle farkl kesit tesirleri ile ilintili grld ( enkesitler, malzeme zellikleri zaten hep ayndr ). Fakat buna ilikin genel - kesin bir yargya varmak da zordur ( yazlmlarn kodlamas, output formatlar ve donat seimleri ok farkldr ). Ancak donat metrajndaki farkllklar, kirisiz radye temel durumunda daha belirgindir ( sonlu eleman modellerinin ok farkl olmasndan tr ).

11 - Farkl deerler reten yazlmlar, birok nemli karar da farkl almaktadr. Szgelimi R yatay yk azaltma katsays, perde snekliine, perde sneklii de, perde taban kesit tesirlerinin toplamna baldr. Farkl perde modeli ile bu kesit tesiri toplam ve am ( imdi as ) oran farkl bulunur ( ve R katsays da deiir ). Yine bir programn var dedii baz dzensizlie dierleri yok demektedir.

rnek 1rnek 2rnek 3rnek 4rnek 5rnek 6Dzen-sizlikDESTATK PROBNASTA4CADDESTATK PROBNASTA4CADDESTATK PROBNASTA4CADDESTATK PROBNASTA4CADDESTATK PROBNASTA4CADDESTATK PROBNASTA4CADA1A2A3A4B1B2

12 - Bu tasarm programlar, daha ok kullanm klavuzlar ile pazarlanmakta, eitim almalar ise hep ikinci planda kalmaktadr. Ne eitim almalar srasnda ne reklamlarda, burada rneklenen yazlm kaynakl farkllklara hi yer verilmemektedir. Firma ( rakip yazlm daha hatal bile olsa ) bu farkllk - hata pay konusunu gndeme hi getirmemektedir. rnn ve reklamn bu ekilde tek sesli sunumu bile, bal bana bir eksikliktir.

13 - Buradaki basit rnek tasarmlarn uygunluu, kullanlan yazlmlarn o sradaki olgunluu ve zetlenen ktlarn doruluu, evet tartmaya hep aktr. Fakat nemli olan burada verilen saysal deerlerin kendisi deildir. Yazarlar bu yzden, her hangi bir yazlm hakknda bir tercih - yarg belirtmekten zellikle kanmtr.

14 - Bu olmazsa olmaz hazr yazlmlarn doruluk derecesini ( hata payn ) sorgulamaktan - grmekten hep kandk. Bilgisayar PC daha byle yaygn deilken, yani daha iin ( yazlm gelitirmenin ) bandayken, belki bu da gerekli idi. Nitekim bu riskli sakncal hareketsizlii bugn bir ok mhendis eletirmektedir [ Bac, ( 2004 ), Karayel ( 2007 ) ]. Ayrca bu konu, TDY 2007 nin 7. Blmne ( mevcut yaplarn deerlendirilmesi - onarm glendirilmesi ) ait hesap modl ktlar iin de hi gndeme getirilmemektedir [ Sucuolu 2006 ].

*TEEKKRLER !