statİk - İtÜÖğr. gör. dr. bahattin kimençe sayfa 22 22 2q 6 0 q 2 x y Şekildeki yüklemenin...
TRANSCRIPT
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 1
1
STATİK AĞIRLIK MERKEZİ 3.1 İki Boyutlu Cisimler
3.2 Düzlem Eğriler
3.3 Bileşik Cisimler
3.4 Integrasyon ile ağırlık merkezi hesabı
3.5 Pappus-Guldinus Teoremi
3.6 Yayılı Yüke Eşdeğer Tekil Yük
3.7 Sıvı Etkisindeki Yüzeylere Gelen Kuvvetler
3.1 İki Boyutlu Cisimler
Ağırlık kuvvetlerinin bileşkelerine cismin ağırlığı,ve bu kuvvetlerinin bileşkesinin tatbik noktasına cismin ağırlık merkezi denir. Bu kuvvetleri çok büyük bir yaklaşıkla paralel kuvvetler olarak ele alınabilir.
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 2
2
W ağırlığındaki cismin ağırlık merkezi aşağıdaki gibi hesaplanır.
Bu cisim n kadar elemandan oluştuğu varsayılırsa,
Her elemanın ağırlığı olsun.
Toplam ağırlık:
şeklinde hesaplanabilir.
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 3
3
Ağırlık merkezinin koordinatları , W ağırlığının x & y
eksenlerine gore momentlerinden hesaplanabilir.
xW= x1Δw1+ x2ΔW2+........+xnΔWn
yW= y1Δw1+ y2ΔW2+........+ynΔWn
Homojen ve sabit kalınlıklı bir cisim için:
cismin birim hacim ağırlığı
t cismin kalınlığı
A cismin yüzey alanı
V cismin hacmi
W cisimin ağırlığı
W=tA , W=tA
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 4
4
A :diferansiyel elemanın alanı
3.2 Düzlem Eğriler
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 5
5
Simetrik cisimlerde simetri eksenlerinin kesiştiği nokta o cismin
ağırlık merkezinin yeridir.
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 6
6
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 7
7
3.3 Bileşik Cisimler
Bileşik cisimler bilinen şekillere bölünerek her birinin ayrı ayrı
ağırlık merkezleri ile ağırlıklarının çarpımıyla (Moment alınarak),
tüm sistemin ağırlık merkezi hesaplanabilir.
Birleşik alan öncelikle kendisini meydana getiren geometrisi bilinen küçük alanlara ayrılır. Her bir alanın ağırlık kuvveti bu alanın ağırlık merkezinde bulunmasından hareketle tüm cismin ağırlık
merkezi bulunabilir. W = W1+ W2+ W3, x.W = x1.W1+ x2.W2+ x3.W3 y.W = y1.W1+ y2.W2+ y3.W3 A = A1+ A2+ A3 xA= x1A1+ x2A2+ x3A3
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 8
8
3.4 Integrasyon ile ağırlık merkezi hesabı
Çift katlı integral ile ağırlık merkezi hesaplanabilir,
Bu integral, homojen ve sabit kalınlıklı cisimler için tek katlı
integrale dönüşebilir.
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 9
9
Örnek
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 10
10
3.5 Pappus-Guldinus Teoremi
1. Teorem
L uzunluğundaki doğru parçasının x ekseni etrafında dönmesiyle
oluşacak yüzey alanı
Şeklinde elde edilir.
Burada
y: L uzunluğundaki doğru parçasının, ağırlık merkezinin koordinatıdır.
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 11
11
2. Teorem
A yüzey alanının x ekseni etrafında dönmesiyle oluşacak cismin hacmi
Şeklinde elde edilir.
Burada
y: A yüzey alanının, ağırlık merkezinin koordinatıdır.
x y
L
x y A
Şekildeki çubuğun ağırlık merkezinin koordinatlarını ve x ekseni etrafında dönmesiyle oluşacak yüzey alanı bulunuz
L
r
x
y L=a+b+c+d+e r=a+b
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 12
12
3.6 Yayılı Yüke Eşdeğer Tekil Yük
Kirişler üzerine etkiyen yayılı yük fonksiyonunun alanı, o yayılı yüke
eşdeğer tekil yükü verir.
Bu alanın ağırlık merkezi ise eşdeğer tekil yükün etkidiği noktayı
verir
Dış Kuvvetler - Tekil Kuvvetler - Yayılı kuvvetler
- Eş değ er tekil kuvvet
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 13
13
Tekil Yük P (N)
Yayılı Çizgisel Yük q(N/m), P=qL
Yayılı Alan Yükü q(N/m2) P=qL2
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 14
14
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 15
15
Örnek:
Üçgen yayılı yükte
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 16
16
3.7 Sıvı Etkisindeki Yüzeylere Gelen Kuvvetler
Pascal kanununa göre bir noktadaki sıvı basıncı bütün yönlerde aynıdır.
P =gh
= kütlenin yoğunluğu
g = yerçekim ivmesi
h = sıvının yüzeyden derinliği
= g birim hacim ağırlığı (Su için 62.4 lb/ft3 = 1 ton/m3)
P = h
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 17
17
Kağıt düzlemine dik sabit genişliği = b olarak kabul ediliyor.
Burada
-R =Plağın sıvıya yaptığı tepki kuvveti.
R1 = AD kenarındaki sıvı kuvveti
R2 = DB kenarındaki sıvı kuvveti
W = ABD parçasındaki sıvı ağırlığı.
Denge denklemi:
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 18
18
Örnek:
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 19
19
ÖRNEKLER
1-
Çözüm
No x y A xA yA
I 4.5 12 108 486 1296
II 3 4 27 81 108
III 9-
16/3=7.30
12 25.13 183.45 301.56
109.87 383.55 1102.44
xm=xA/A=383.55/109.87=3.49
ym=yA/A=1102.44/109.87=10.03
12
6 x
y
+ I II - III
9
12
6
4
12
x
y
Ağırlık merkezinin kordinatlarını bulun ve y ekseni etrafında dönmesiyle oluşacak hacmi hesaplayın
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 20
20
V=2xmA=2*3.49*109.87=2409.26
2-
ÇÖZÜM
No X A xA
I 1.27 7.07 8.97
II 1.5 18 27
III 2.15 6.28 13.5
18.79 22.47
xm=xA/A=22.47/18.79=1.196
V=2xmA=2*1.196*18.79=141.13
3-
I
2 2
2
3 x
y
II
III
3
I + II- III
3
2 2
2
3 x
y Taralı alanın y ekseni etrafında dönmesiyle oluşacak cismin hacmi hesaplayın
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 21
21
3-
No x y A xA yA
I 7 6 80 560 480
II 13.5 12 168 2268 2016
III 20 8 108 2160 864
356 4988 3360
xm=xA/A=4988/356=14.01
ym=yA/A=3360/3567=9.44
24m su
10m 7m 9m
2 derece parabol
y
x
Parabolun tepe noktası
I II
III
24m su
10m 7m 9m
2 derece parabol
y
x
Parabolun tepe noktası
Şekildeki barajın 1m genişliği için ağırlık merkezinin yerini bulunuz
Öğr. Gör. Dr. Bahattin Kimençe Sayfa 22
22
2q
6 0
q
2 x
y
Şekildeki yüklemenin bileşke kuvvetini ve x koordinatını bulunuz q=(a+e) kN/m
x
y 3h
6h
6h
Şekildeki taralı alanın ağırlık merkezinin koordinatlarını ve bu alanın x ekseni etrafında dönmesiyle oluşacak hacmi bulunuz.
h=(a+e) cm
x
b
b
h 1 2
Şekildeki 1 ve 2 nolu ikizkenar üçgenler eşdeğerdir. Bu üçgen alanların x ekseni etrafında dönmeleriyle oluşacak hacimler oranı V1/V2 nedir
A) 1 B) 1/2 C)1/3 D)2/3
Şekildeki taralı alanın ağırlık merkezi, ikiz kenar üçgenin tepe noktasında (A noktasında) olabilmesi için ikiz kenarın yüksekliği, h ne olmalıdır.
L
L A
h L=a+b+c+d+e