Irudiak: John Bradley

Fantasmen kontakizunakSteven Zorn

01-Separatafantasmas-Eusk.indd 1 05/04/13 15:44

Bildumaren zuzendaria

Francisco Antn

01-Separatafantasmas-Eusk.indd 2 05/04/13 15:44

Steven Zorn

Fantasmen kontakizunak

Irudiak

John Bradley

Itzulpena

Koro Navarro

Jarduerak

Josep SantamaraPedro Alonso

icensVivesV

01-Separatafantasmas-Eusk.indd 3 05/04/13 15:44

Ezin salduzko edizioa, 2013

ISBN: 978-84-682-1542-6V.V. agindu zka.: FP36

STEVEN ZORNLiteratura-testuarena.

JOHN BRADLEYIrudiena.

RUNNING PRESSJatorrizko argitalpenarena.

KORO NAVARROItzulpenarena.

JOSEP SANTAMARA eta PEDRO ALONSOJarduerena.

VICENS VIVES PRIMARIA, S.A.Argitalpen honena, 1/1996 Legegintzako Errege Dekretuaren 8. artikuluaren arabera.

Apirilaren 12ko 1/1996 ELDak, Jabetza Intelektualari buruzko Legearen testu bategina onestenduenak, eta uztailaren 7ko 23/2006 Legeak babesten dute lana. Copyrightaren titularraren edo

onuradunen alde aitortutako eskubideak urratzen dituztenak auziperatuak izan daitezkeaipatu legearen 138.etik eta 141.era bitarteko artikuluen arabera eta Zigor Kodearen 270., 271.

eta 272. artikuluetan zehaztutako zigorrak jaso ditzakete. Erabat debekatua dago lan hau,zatika nahiz osorik, bikoiztea edozein bitarte erabilita, biltzeko zein erreproduzitzeko sistema

elektronikoak barne, baita tratamendu informatikoa ere. Editorearen esku dago lan honenmailegu publikoa egitea, lana alokatzea edo beste era batera lagatzea.

ESPAINIAN INPRIMATUA. PRINTED IN SPAIN.

01-Separatafantasmas-Eusk.indd 4 05/04/13 15:45

Aurkibidea

Fantasmen kontakizunak

F. Marion CrawfordGoiko litera 8

Edith NesbitMarmolezko behatza 18

Richard MiddletonBrightoneko errepidean 28

M. R. JamesBihotz galduak 32

Barry PainRose Rose 40

Washington IrvingIbar Logaletuaren elezaharra 48

Arthur Conan DoyleFantasma bat behar da 58

Ambrose BierceUsadio-jarraitzailea 72

Jarduerak 75

01-Separatafantasmas-Eusk.indd 5 9/4/13 15:20

Atzo, eskailerak igotzen ari nintzela,

han ez zegoen gizon batekin topo egin nuen.

Gaur, berriz ere, gizona ez zen han.

A! Nahiago nuke joango balitz!

Anonimoa

01-Separatafantasmas-Eusk.indd 6 05/04/13 15:45

Aurkezpena

Gau euritsua da, ilargirik ez dago, eta ohean zaude zure beldu-rrezko ipuinik gogokoena irakurtzen. Etxean beste inor ez dago.

Bat-batean argia itzali da. Iluntasuna erabatekoa da, tximis-ten distiraldiak kenduta. Forma ilun, misteriotsu batzuk dan-tzan dabiltza sabaian, eta paretatik jaisten hasi dira.

Zer izan da soinu hori? Zure gelako leihoan deika ari ote danorbait? Haizea da zuhaitzaren adarrak astintzen, esaten diozuzeure buruari. Hala izango dela espero duzu. Atrebitzen zarabuelta eman eta begiratzera?

Ezer ez dago lehengo beldurrezko ipuin bat bezalakorik.Gauza polita da fantasmen eta munstroen istorio bat irakurrizbesoetako ileak lazten sumatzea. Ezerk egiten al du ezezaguna-ren mundura bisitaldi bat egiteak baino zirrara handiagorikbaldin afaltzeko orduan etxean bazara berriz?

Beldurra sentitzea gustatzen bazaizu, jakin behar duzuez zarela bakarra. Aspaldi, oso aspaldi hasi ziren kontalariakipuin beltzak asmatzen, jendeak beti aditu nahi izan dituenak.Liburu hau zortzi ipuin klasikok osaturiko bilduma bat da, bil-duma beldurgarri bat, leku sorginduetan nora gabe dabiltzanfantasmenak, gertaera lazgarrienak eta argitu gabeko miste-rioenak. Baina badira ipuin izugarri komikoak ere, bat ikarakdagoenean zeinen ederki pasatzen den gogoratuko dizutenak.

Hala, bada, jaitsi pertsiana hori, itzal itzazu argi batzuk etaeserleku erosoa aukeratu: oraintxe hasiko da zure abentura.Ondo-ondo pasa!

Steven Zorn

01-Separatafantasmas-Eusk.indd 7 05/04/13 15:45

8

F. Marion Crawford

Goiko litera

Nik askotan gurutzatu dut Atlantikoa, eta itsasoan sarritan ibil-tzen diren gehienei gertatzen zaien bezala, nahiago izaten ditut

itsasontzi batzuk besteak baino. Kamtschatka zen nire gogoene-

tako bat. Baina hura bukatu zen. Inork ezingo nau konbentzitu

itsasontzi horretan beste bidaia bat egiteko, eta ora-

intxe kontatuko dizuet zergatik.

Ekaineko goiz sargori1 batean ontzira-

tu nintzen azkeneko aldiz Kamtschatkan.

Zerbitzariak agurtu egin ninduen eta

maletak hartu zizkidan.

105 gela, beheko litera esan nion.

Espresio bitxi bat agertu zen gizonaren

aurpegian. Urduri jarri ninduen.

Bai suerte txarra! esan zuen isilka,

eta nire aurretik abiatu zen.

Gela arrunta zen, baina ederra tamainaz.

Harea-koloreko gortina batzuek erdizka

1 sargori: (eguraldi) oso-oso beroa.

01-Separatafantasmas-Eusk.indd 8 05/04/13 15:45

9

goiko litera

ixten zuten goiko litera, hutsik baitzegoen. Gela niretzat bakarrik

edukitzea espero nuen. Alabaina, gau hartan, kaitik aldendu or-

duko, desilusio handia hartu nuen gela-lagun bat nuela kontura-

tuta.

Ez nuen bidaiaria ikusi. Bazter batean zegoen maletarengatik

igarri nion hantxe zela, eta aterkiarengatik eta literaren gainean

utzi zituen gauza batzuengatik. Ez neraman denbora askorik

ohean bidaiaria gelan sartu zenean. Gizon altua zen, mehe-mehea,

oso zurbila, ilea eta bibotea horailak zituen eta begiak grisak. Le-

hen gau haren ondoren ez nuen berriz ikusi.

Lo seko nengoen, bat-batean soinu batek esnatu ninduenean.

Nire gela-lagunak literatik lurrera salto egiten zuela iruditu zitzai-

dan. Indarka ari zela aditu nion, atea zabaldu nahian; eta korrido-

retik barna zihoala korrika gero, atea atzean zabalik utzita.

Atea mugitzen hasi zen itsasontziaren kulunkarekin, eta, hala,

ixtera jaiki, eta ilunpetan haztamuka2 itzuli nintzen nire literara.

Lo geratu nintzen berriz ere, baina ez dakit zenbat denbora pasatu

nuen lotan.

Esnatu nintzenean, oraindik ilun zegoen. Airea hotza eta hezea

zen. Usain berezi bat zegoen gelan, itsasoko urak bustia balego be-

zala. Ahal nuen ondoena tapatu eta ohean jarraitu nuen. Nire la-

guna bere ohean bueltaka ari zela aditu nuen. Intziri egiten zuela

iruditu zitzaidan, eta zorabiatua egongo zela pentsatu nuen. Lotan

jarraitu nuen, egunsentia arte.

Ontzia asko samar mugitzen zen. Idi-begitik3 sartzen zen argi

motela kulunka bakoitzarekin aldatzen zen. Eta ikaragarrizko

2 haztamuka: gauzak ukituz.3 idi-begi: itsasontziaren alboetan izaten den leiho biribila.

01-Separatafantasmas-Eusk.indd 9 05/04/13 15:45

fantasmen kontakizunak

hotza egiten zuen. Nire harrimenerako, idi-begia zabalik zegoela

ikusi nuen, eta ez ixteko moduan trabatua. Ixtera jaiki nintzen,

eta, ondoren, janztea erabaki nuen. Joana zen gaueko hezetasuna-

ren usaina. Goiko literako gortinak itxiak zeuden. Lo jarraitzen

zuen nire gela-lagunak.

Kubiertara igo nintzen. Eguna beroa zen eta lainotua zegoen,

eta olio-usaina zerion itsasoari. Kubiertatik paseatuz, itsasontziko

sendagilearekin topo egin nuen.

A zer goiza gaurkoa esan zuen sendagileak.

Gaur gauean ere berebiziko hotza egin du erantzun nuen.

Eta, gainera, nire gelan izugarrizko hezetasuna dago.

01-Separatafantasmas-Eusk.indd 10 05/04/13 15:45

goiko litera

Hezetasuna? esan zuen sendagileak. Zer gela da zurea?

Ehun eta bost.

Sendagileak dardara egin zuen, harri eta zur4 utzi ninduen

gauza.

Zer gertatzen da ba? galdetu nuen.

A, ezer ez, ezer ez erantzun zuen. Azken hiru bidaietan,

bertan egondako guztiak kexatu dira. Niretzat bada hor zerbait

Baina tira, ez da nire egitekoa bidaiariak urduri jartzea.

Ni ez naiz ikaratzen hezetasunarekin erantzun nuen.

Ez da hezetasuna. Baina berdin da esan zuen sendagi-

leak. Gela-lagunik baduzu?

Bai. Gauaren erdian ateratzen da salto batekin literatik, eta

ospa egiten du korrika, atea ixtera ere gelditu gabe.

Aditu esan zuen sendagileak, espresio bitxi bat ageri zuela

aurpegian: nik gela handi samarra daukat. Zergatik ez zara ni-

rekin geratzen? Seguruago egongo zara nire gelan 105ean baino.

Zer esan nahi duzu? oihu egin nuen, harrituta eskaintza

bitxi harekin.

Azkeneko hiru bidaldietan, 105 gelan zeudenak kareletik5

behera erori dira erantzun zuen sendagileak oso serio.

Albistea kezkatzekoa zen oso. Sendagilearen espresioak egiatan

ari zela adierazi zidan. Eskertu nion eskaintza, baina ez nuela ge-

laz aldatzeko gogorik esan nion.

Gosaldu ondoren gelara itzuli nintzen. Goiko literako gor-

tinak itxita zeuden oraindik ere, eta, hala, nire gela-lagunak lo

jarraituko zuela pentsatu nuen. Ateratzean, zerbitzariak geldiarazi

4 harri eta zur: guztiz harrituta, txundituta.5 karel: itsasontziaren alboetako ertza.

01-Separatafantasmas-Eusk.indd 11 05/04/13 15:45

fantasmen kontakizunak

12

ninduen, esanez kapitainak ikusi egin nahi ninduela. Haren gelara

joan nintzen, eta nire zain aurkitu nuen.

Zure gela-laguna desagertu egin da esan zidan. Ikaraz

gaude ez ote zuen kareletik behera salto egingo.

Orduan laugarrena izango da esan nuen.

Kapitainari, itxuraz, ez zitzaion gustatu nik beste hiru bidaiari

desagertu zirela jakitea. Ofizialen edozein gela aukeratzeko propo-

satu zidan hurrengo egunetarako. Nahiago nuela nirean jarraitu

erantzun nion; are gehiago jakinik aurrerantzean bakarrik egingo

nintzela gelan.

Zauden lekuan geratzeko eskubidea duzu, jakina esan

zidan kapitainak. Baina nahi