STRATEJİK

PLANLAMA

Stratejik planın hazırlanmasına başlarken;

Güçlü bir planlama ekibi kurulmalıBu konu tüm kurum çalışanlarına

duyurulmalı, Kurum genelinde eğitim faaliyetleri

düzenlenmelidir.Stratejik planlamanın önemine yöneticiler

başta olmak üzere tüm kurum çalışanlarının

inanması sağlanmalıdır.

Stratejik planlama çalışmalarının

başarısı büyük ölçüde plan öncesi

hazırlıkların yeterli düzeyde

yapılmasına bağlıdır.

Planlama çalışmalarının sahiplenilmesinin

sağlanması

Organizasyonun oluşturulması

İhtiyaçların tespit edilmesi

İş planının oluşturulması

Hazırlık programının yapılması

Stratejik planlama hazırlığı beş aşamada sağlanır:

STRATEJİK PLAN

HAZIRLIK AŞAMALARI;

Durum AnaliziDurum Analizi

Geleceğe BakışGeleceğe Bakış

İzleme ve Değerlendirmeİzleme ve Değerlendirme

Durum AnaliziDurum Analizi

1.1. Tarihi GelişimTarihi Gelişim

2.2. Yasal Yükümlülükler ve Mevzuat AnaliziYasal Yükümlülükler ve Mevzuat Analizi

3.3. Faaliyet Alanları ile Ürün ve Hizmetlerinin Faaliyet Alanları ile Ürün ve Hizmetlerinin BelirlenmesiBelirlenmesi

4.4. Paydaş AnaliziPaydaş Analizi

5.5. Kuruluş İçi Analiz ve Çevre AnaliziKuruluş İçi Analiz ve Çevre Analizi

1.1.Tarihi GelişimTarihi Gelişim

Kuruluşun hangi Kuruluşun hangi tarihte hangi amaca hizmet tarihte hangi amaca hizmet etmek için kurulduğu ve etmek için kurulduğu ve geçirdiği kritik aşama ve geçirdiği kritik aşama ve değişimlerin değerlendirildiği değişimlerin değerlendirildiği bölümdür.bölümdür.

2.2. Yasal Yükümlülükler ve Yasal Yükümlülükler ve

Mevzuat AnaliziMevzuat Analizi Kuruluşun Kuruluşun

mevzuattan kaynaklanan mevzuattan kaynaklanan yükümlülükleri tespit edilir.yükümlülükleri tespit edilir.

Faaliyet alanını düzenleyen Faaliyet alanını düzenleyen mevzuat gözden geçirilir ve mevzuat gözden geçirilir ve yasal yükümlülükler listesi yasal yükümlülükler listesi oluşturulur.oluşturulur.

!!Yasal yükümlülükler ve mevzuat analizinin Yasal yükümlülükler ve mevzuat analizinin çıktıları daha sonraki aşamada faaliyet alanlarının çıktıları daha sonraki aşamada faaliyet alanlarının belirlenmesine ve kuruluşun misyonunun belirlenmesine ve kuruluşun misyonunun oluşturulmasına katkı sağlar.oluşturulmasına katkı sağlar.

MEBMEVZUATI

3.3. Faaliyet Alanları ile Ürün ve Hizmetlerinin Faaliyet Alanları ile Ürün ve Hizmetlerinin

BelirlenmesiBelirlenmesi

Kuruluşun ürettiği temel ürün ve Kuruluşun ürettiği temel ürün ve

hizmetler belirlenir ve belirli faaliyet hizmetler belirlenir ve belirli faaliyet

alanları altında toplulaştırılır.alanları altında toplulaştırılır.

4.4. Paydaş AnaliziPaydaş Analizi

1)1) Paydaşların tespiti ,Paydaşların tespiti ,

2)2) Paydaşların önceliklendirilmesi ,Paydaşların önceliklendirilmesi ,

3)3) Paydaşların değerlendirilmesi,Paydaşların değerlendirilmesi,

4)4) Görüş ve önerilerinin alınması ve Görüş ve önerilerinin alınması ve değerlendirmesi değerlendirmesi

aşamalarından oluşur.aşamalarından oluşur.

PAYDAŞLAR

Yararlanıcılar

İç Paydaşlar Dış Paydaşlar

Kuruluşun, Faaliyetleri ile ilgili olanlar kimlerdir?Faaliyetlerini yönlendirenler kimlerdir?Hizmetlerinden yararlanan kimlerdir?Faaliyetlerinden etkilenenler kimlerdir?Faaliyetlerini etkileyenler kimlerdir?

5.5. Kuruluş İçi Analiz ve Çevre AnaliziKuruluş İçi Analiz ve Çevre Analizi

5.1. Örgütsel yapı : 5.1. Örgütsel yapı :

Bu aşamada okul/kurumun teşkilat Bu aşamada okul/kurumun teşkilat şeması, şubeler, bölümler, birimler, şeması, şubeler, bölümler, birimler, atölye/işlik durumu, sınıflar vb. ortaya atölye/işlik durumu, sınıflar vb. ortaya konulur. Bu birimler arasında iletişimin konulur. Bu birimler arasında iletişimin (haberleşme, bilgi alış-verişi) nasıl (haberleşme, bilgi alış-verişi) nasıl sağlandığı belirtilir. sağlandığı belirtilir.

5.2. İnsan kaynakları:5.2. İnsan kaynakları:

Okul/kurumda çalışanlar ve görevleri belirlenir. Ayrıca; Kurumun sahip olduğu toplam norm kadro sayısı Çalışan toplam personel sayısı İhtiyaç duyulan branşlar ve ihtiyaç sayısı Buna bağlı olarak yapılan istihdam sayısı, Personelin nasıl atandığı? Varsa geçici personelin alındığı kaynağı, Kadrosu olmayıp da sözleşmeli çalıştırılan personelin sayısı, Eğitim düzeyi, gönüllü olarak aldığı diğer görevler , Okul/kuruma son -en az- iki yılda gelen giden personel sayısı mümkün ise neden okul/kurumdan tayin istedikleri, Ortalama okulda/kurumda çalışma yılı, Ortalama hizmet içi eğitim saati, Çalışana verilen ödül ve ceza sayısı.

gibi hususlar tablo halinde düzenlenebilir.

5.3.Teknolojik düzey:5.3.Teknolojik düzey:

Okul/kurumun teknolojik altyapısı ve teknolojiyi kullanabilme düzeyi belirlenir. Okul/kurumlarda derslerde ve ders dışı etkinliklerde kullanılmakta olan araç gereçlerin sayısı ve ihtiyaç durumu belirlenmelidir.

Bu aşamada okul/kurumda hangi işlemlerin elektronik ortamda yapıldığı, gelecekte hangi iş ve işlemlerin elektronik ortamda yapılmasının düşünüldüğü de belirtilmelidir.

5.4. Mali kaynaklar:5.4. Mali kaynaklar:

Kurumun mali kaynakları, bütçe büyüklüğü, döner sermaye, okul-aile birliği gelirleri, kantin, otopark vb. gelirler ve harcama kalemleri ortaya konulur. Bütçe işlemlerinin kim tarafından yürütüldüğü belirtilir.

Enflasyon oranı da dikkate alınarak plan dönemi boyunca gerçekleşecek kaynak artışı tahmini olarak belirlenir.

5.5. İstatistiki veriler :5.5. İstatistiki veriler :

Okul/kurumla ilgili her türlü sayısal veriler geriye dönük olarak verilir. İstatistikî veriler kapsamında incelenecek hususlardan birkaç örnek;

• Öğrenci durumu ( genel mevcut, ortalama sınıf mevcudu, mevcudu en fazla olan ve en az olan sınıf mevcudu sayısı, kaynaştırma eğitimine tabi öğrenci sayısı vs) • Öğrenci kursları, ( kurs açılan dersler, katılan öğrenci sayısı, görev alan öğretmenlerin sayısı, kursun akademik başarıya olan katkısı vs. • Okulun akademik başarısı ( ulusal düzeyde yapılan sınavlarda başarı sağlayan öğrenci sayısı ve mevcuda oranı, il başarı sırası, sınfını doğrudan geçen öğrenci sayısı/oranı, sınıf tekrarı yapan öğrenci sayısı/oranı vb) • Okulda yapılan sosyal faaliyetlerin (kutlamalar, anma günü, kermes vb) neler olduğu, bunlarda görev alan öğretmen, öğrenci velilerin sayısı, katılım oranı belirtilir. • Okulda yapılan kültürel faaliyetlerin (gezi, sergi vb.) neler olduğu, bunlarda görev alan öğretmen, öğrenci velilerin sayısı katılım oranı belirtilir.) • Okulun bilimsel araştırmaları, (okulun paydaşlarınca ya da okul paydaşların birisince yapılan bilimsel araştırmalar belirtilir .

5.6. Çevre ve PEST Analizi :

5.6.1.Çevre Analizi :Okul için yakın ve genel çevre faktörlerinin karmaşık

olması, bu çevre faktörlerinin değişme derecesi bilinmez olmaktan ya da karmaşık olmaktan çıkarılmalıdır. Yani yakın ve genel çevre analiz edilmeli ve bu analiz sonuçları stratejik planlama da kullanılmalıdır. Öncelikli olarak okulun içinde bulunduğu çevre taranmalıdır.

Stratejik planlamada bulunacak kişiler, ilçe ve okulun çevresinden kaynaklanan tehditleri, tehlikeleri, beklenmedik şekilde ortaya çıkabilecek sürprizler ile çevresel fırsatları iyice kavramalıdır. İlçenin başarısını arttıracak ve gelişmesini sağlayacak dışsal bilgi ve haberler, yine kurum dışındaki kişi ve kurumlardan toplanmalı, kontrol edilerek doğrulanmalı değerlendirilmeli ve ilgililere aktarılarak, bilgilendirilmelidir

5.6.2.PEST (Politik-Yasal, Ekonomik Sosyo-5.6.2.PEST (Politik-Yasal, Ekonomik Sosyo-Kültürel,Teknolojik, Ekolojik, Etik) Değişkenler Kültürel,Teknolojik, Ekolojik, Etik) Değişkenler Analizi Analizi

Çevre analizinde; kuruluşu etkileyebilecek dışsal değişimler ve eğilimler değerlendirilir.

PEST Analizi, politik, ekonomik, sosyo-kültürel ve teknolojik çevresel faktörlerin incelenerek önemli ve hemen harekete geçilmesi gerekenleri tespit etmek ve bu faktörlerin, olumlu veya olumsuz kimleri etkilediğini ortaya çıkarmak için yapılan analizdir. Bu dört faktörden ayrıca ekolojik ve etik çevresel faktörlerinde incelenmesi gerekir.

Politik ve Yasal Etmenler Ekonomik Çevre Değişkenleri

İlçe, il ve bakanlık stratejik planlarının incelenmesi, Yasal yükümlülüklerin belirlenmesi, Personelin yasal hak ve sorumlulukları, Oluşturulması gereken kurul ve komisyonlar, İlçe ve okul çevresindeki politik durum,

Okulun bulunduğu çevrenin genel gelir durumu, İş kapasitesi, Okulun gelirini arttırıcı unsurlar, Okulun giderlerini arttıran unsurlar, Tasarruf sağlama imkânları, İşsizlik durumu, Mal-ürün ve hizmet satın alma imkânları, Kullanılabilir gelir

Sosyo Kültürel Değişkenleri Teknolojik Değişkenler

Kariyer beklentileri, Ailelerin ve öğrencilerin bilinçlenmeleri, Aile yapısındaki değişmeler (geniş aileden çekirdek aileye geçiş, erken yaşta evlenme vs.), Nüfus artışı, Göç, Nüfusun yaş gruplarına göre dağılımı, Doğum ve ölüm oranları, Hayat beklentilerindeki değişimler (Hızlı para kazanma hırsı, lüks yaşama düşkünlük, kırsal alanda kentsel yaşam), Beslenme alışkanlıkları,Kentsel dönüşüm projeleri.

MEB teknoloji kullanım durumu E- devlet uygulamaları, E-öğrenme, internet olanakları, Okulun sahip olmadığı teknolojik araçlar bunların kazanılma ihtimali, Çalışan ve öğrencilerin teknoloji kullanım kapasiteleri, Öğrenci ve çalışanların sahip olduğu teknolojik araçlar, Teknoloji alanındaki gelişmeler Okulun yeni araçlara sahip olma imkanları, Teknolojinin eğitimde kullanımı

Ekolojik ve doğal çevre değişkenleri Etik ve ahlaksal değişkenler

Hava ve su kirlenmesi, Ormansızlaşma, Toprak yapısı, Bitki örtüsü, Doğal kaynakların korunması için yapılan çalışmalar, Çevrede yoğunluk gösteren hastalıklar, Doğal afetler (deprem kuşağında bulunma, kuş gribi, kene vakaları vb.)

Örf, Adet, Teamül, Mesleki etik kuralları

5.6.3. Üst Politika Belgeleri :5.6.3. Üst Politika Belgeleri :

Özellikle; MEB 2010-2014 Stratejik Planı,Hazırlanan MEB 2015-2019 Stratejik Planıİlgili Genel Müdürlüklerin Stratejik Planları,

İl Millî Eğitim Müdürlüğü Stratejik Planı,İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü Stratejik Planı,

Özel İdare ve varsa Belediye Stratejik Planları incelenmelidir.

Diğer üst politika belgelerinde eğitim ile ilgili hedefler.

SWOT (GZFT) Analizi:

Bir mevcut Durum Analizidir.

• Strengths (Güçlü Yönler)

• Weaknesses (Zayıflıklar)

• Opportunities (Fırsatlar)

• Threats (Tehditler)

• SWOT analizi , örgütün hem kendi iç

durum değerlendirmesine , hem de örgüt

dışındaki durumun analiz edilmesine

imkan sağlar.

• Özetle, SWOT analizi iç ve dış durum

analizini içeren bir stratejik yönetim

tekniğidir.

S - Güçlü yönler kuruluşun amaçlarına ulaşması için yararlanılabileceği olumlu hususlardır.

W - Zayıf yönler ise kuruluşun başarılı olmasına engel teşkil edebilecek eksiklikler, diğer bir ifadeyle, aşılması gereken olumsuz hususlardır.

Belirlenecek güçlü yönler kuruluşun hedeflerine, zayıf yönler ise kuruluşun alacağı tedbirlere ışık tutacaktır.

O - Fırsatlar, kuruluşun kontrolü dışında

gerçekleşen ve kuruluşa avantaj sağlaması

muhtemel olan etkenler ya da durumlardır.

T- Tehditler ise, kuruluşun kontrolü

dışında gerçekleşen, olumsuz etkilerinin

engellenmesi veya sınırlandırılması gereken

unsurlardır.

STRATEJİK PLAN ORGANİZASYONUSTRATEJİK PLAN

MEVCUT DURUM GELECEĞE BAKIŞ

TARİHİ GELİŞİM

YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER

ÜRÜN VE HİZMETLER

PAYDAŞ ANALİZİ

KURUM İÇİ ANALİZ

ÇEVRE ANALİZİ

GZFT ANALİZİ

Örgüt Yapısı

İnsan Kaynakları

Teknoloji

Mali Kaynaklar

PEST

Üst Politika Belgeleri

MİSYON VİZYON DEĞERLER

TEMALAR

AMAÇLAR VE HEDEFLER

PERFORMANS GÖSTERGELERİ

FAALİYET/PROJELER

STRATEJİLER

İZLEME VE DEĞERLENDİRME

İstatistiki veriler

RAPORLAMA