การศกษาการเปลยนแปลงพนทปาแมทาแพ อ าเภอทงเสลยม อ าเภอศรสชนาลย

จงหวดสโขทย ดวยขอมลจากระยะไกลหลายชวงเวลา

Study on changing of Mae Tha Pae Forest in Amphoe Thungsaliam

and Amphoe Sisatchanalai, Sukhothai Province with multidata remote sensing data.

พรมมาตร ชมภเครอ

วทยานพนธระดบปรญญาตร เสนอภาควชาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

คณะเกษตรศาสตร ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม มหาวทยาลยนเรศวร

เพอเปนสวนหนงของการศกษาหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรบณฑต

สาขาวชาภมศาสตร

ธนวาคม 2560

ลขสทธเปนของมหาวทยาลยนเรศวร

ประกาศคณปการ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไปไดดวยด ผ วจยจงขอขอบคณ อาจารยประสทธ เมฆ

อรณ อาจารยทปรกษางานวจยทไดคอยชวยเหลอ ใหค าปรกษา แนะน าแนวทางในการด าเนนการ

วจย และตรวจสอบความบกพรอง ความถกตอง รวมถงแนวทางการแกไขปญหาของงานวจยใน

ครงน

ขอขอบคณคณาจารย สาขาวชาภมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวรทกทาน ทใหความร

ค าแนะน า และแนวทางการด าเนนวจยในครงนเปนอยางมาก ทคอยชแนะแนวทางในการปรบปรง

วจยในครงน จนวจยเลมนส าเรจอยางสมบรณ

ขอขอบคณเจาหนาทวอทยาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร ทใหความอนเคราะหขอมลท

เกยวของกบงานวจยในครงน

สดทายนผวจยกราบขอบพระคณครอบครว คณพอ คณแม และญาตพนองทกคนทคอย

เปนก าลงใจส าคญและคอยชวยเหลอผวจยเสมอ

พรมมาตร ชมภเครอ

ชอเรอง การศกษาการเปลยนแปลงพนทปาแมทาแพ อ าเภอทงเสลยม อ าเภอ ศรสชนาลย จงหวดสโขทย ดวยขอมลจากระยะไกลหลายชวงเวลา ผศกษาคนควา พรมมาตร ชมภเครอ ทปรกษา อาจารยประสทธ เมฆอรณ

ประเภทสารนพนธ วทยานพนธ วทบ. สาขาภมศาสตร, มหาวทยาลยนเรศวร, พ.ศ. 2560 ค าส าคญ การประยกตใชภาพถายทางอากาศหลายชวงเวลา, การจ าแนก

ขอมลภาพเชงวตถ, การใชประโยชนทดน

บทคดยอ

เขตปาสงวนแหงชาตปาแมทาแพ มพนทครอบคลมในทองทต าบลแมส า ต าบลปางว ต าบลหาดเสยว ต าบลหนองออ ต าบลบานแกง ต าบลศรสชนาลย อ าเภอศรสชนาลย และต าบลกลางดง ต าบลไทยชนะศก และต าบลทงเสลยม จงหวดสโขทย มเนอทประมาณ 402,075 ไร ถกก าหนดใหเปนปาสงวนแหงชาตเนองจากปาแหงนมพนธไม ทมคาทางเศรษฐกจ มแหลงน าแหลงอาหารของสตวปาอดมสมบรณ มสตวปาสงวนและสตวปาคมครองอาศยอยหลายชนด เปนแหลงก าเนดของล าหวยตาง ๆ ทไหลลงสแมน ายม และมแหลงน าทส าคญหลายแหง จงถกอนมตใหจดตงใหเปนปาสงวนแหงชาตปาแมทาแพ เมอวนท 15 ธนวาคม พ.ศ. 2509 เพอรกษาสภาพของปาและรกษาความสมดลทางกายภาพของปาไว แตในปจจบนพบวาปาสงวนแหงชาตแมทาแพ มพนทปาไมลดลงเปนอยางมากเนองจากความตองการหาทท ากนและทอยอาศยของประชากร ท าใหมการบกรกแผวถางปามากขน โดยเฉพาะเพอประกอบอาชพเกษตรกรรม ดวยสาเหตดงกลาวน จงไดมการส ารวจดวยภาพถายดาวเทยมจากการส ารวจระยะไกล โดยใชขอมลหลายชวงเวลาทงอดตและปจจบน เพอใชในการส ารวจหาพนททถกบกรกและพนททมการใชประโยชนในดานตางๆ ในบรเวณตอนกลางของปาสงวนแหงชาตปาแมทาแพ (ขอบเขตจตรส) โดยพจารณาจากภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61 บนทกขอมลชวงป พ.ศ. 2509 - 2513, ภาพถายโครงการกระทรวงเกษตรและสหกรณ หรอ MOAC บนทกขอมลชวงป พ.ศ2545 – 2546 และภาพถายดาวเทยม THEOS วนท 3 กมภาพนธ ป พ.ศ. 2557 โดยใชการวเคราะหจากสายตา ผลทไดจากการวเคราะหขอมลพบวาปาทาแมแพมพนทปาไมลดลงอยางตอเนอง มพนทแหลงน า พนทเกษตรกรรม และพนทสงปลกสรางมากขน ดงนนจงควรมการอนรกษ ควบคม และปองกนการบกรกพนทปา เพอลดการสญเสยทรพยากรธรรมชาตอนจะสงผลตอความสมดลของปาสงวนแหงชาตแมทาแพในอนาคต

Title Study on changing of Mae Tha Pae Forest in Amphoe Thungsaliam and Amphoe Sisatchanalai, Sukhothai Province with multidata remote sensing data.

Author Prommat Chompookrua Advisor Prasit Mekarun Academic Paper SC. in Geography, Naresuan University, 2017. Keywords Aerial Photographs, Object base image analysis, Land Use

ABSTRACT

Mae Tha Pae National Forest have covered area Tambon pangew, Tambon HatSiao, Tambon Nongor, Tambon Bankaeng, Amphoe Sisatchanalai, Tambon Klangdong, Tambon Thaichanasuek, Amphoe Thungsaliam, Sukhothai province The area is about 643.32 km2. It was approved to be the national forest of Mae Tha Pae National Forest on December 15, 1966 because it have timber of economic value. There are have water sources and food sources of the abundant wildlife. To preserve the forest and preserve the physical balance of the forest. At present, Mae Tha Pae National Forest has found that the forest area is greatly reduced due to the demand for food and housing of the population. The forest has been cleared up especially for agriculture. For this reason, it was explored using satellite imagery from remote sensing using multiple data periods both past and present used to explore areas that have been compromised and where they are used in the middle of Mae Tha Pae National Forest (Square boundary). Based on aerial photographs of the Heavy Photographic Squadron (VAP-61) 2509 - 2513 project, Ministry of Agriculture and Cooperatives (MOAC) 2002 - 2003 and THEOS satellite image on February 3, 2014. Using visual analysis to follow the changes to find solutions and inhibit problems that will follow in the future The results from the data analysis revealed that Mae Tha Pae have forest area is continuously decreasing and have water areas, agricultural area and buildings areas are increase. So there should be conservation and prevent the invasion of forest areas. To reduce the loss of natural resources, which will affect the balance of Mae Tha Pae National Forest in the future.

สารบญ บทท หนา 1 บทน า………………………………………………….……………………………… 1

ความเปนมาและความส าคญของปญหา…………………………………………… 1 จดมงหมายของการวจย……………………………………………………………… 2 ความส าคญของการศกษาคนควา…………………………………………………… 2 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ…………………………………………………………… 2 ขอบเขตองการวจย…………………………………………………………………… 2 ขอตกลงเบองตน……………………………………………………………………… 3 นยามศพทเฉพาะ…………………………………………………………………… 3

2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ…………………….………………………………… 7 ประวตความเปนมาและขอมลทวไปของปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ…………… 7 ขอมลภาพถายทางอากาศและภาพถายดาวเทยม………………………………… 9 ทฤษฎและแนวคดทเกยวของ………………………………………………………… 11

3 วธการด าเนนการวจย………………………………………………………………….. 14 วธการและขนตอนการศกษา………………………………………………………… 14 ขอมลและแหลงขอมล……………………………………………………………… 14 เครองมอและโปรแกรมทใช………………………………………………………… 14 การประมวลผลและวเคราะหขอมล………………………………………………… 15

สารบญ (ตอ) บทท หนา 4 ผลการวจย…………………………………...……..……………………...………….. 28

การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในขอมลทตางกน 3 ชวงเวลา……….……… 30 การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2509-2513………………………………………… 30 การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2545-2546………………………………………… 32 การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2557……………………………………………… 34 ผลการตดตามการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนใน 3 ชวงเวลา……………… 36

5 บทสรป………………………..………………………………………………………… 42 สรปผลการวจย……………….………....…………………………………………... 42 ปญหาทพบ…………………………………..……………………………………… 43 ขอเสนอแนะ……………………………….………………………………………… 43

บรรณานกรม…………………………………………………………………………………

44

ภาคผนวก………………………………………………………………………………......

45

ประวตผวจย………………………………………………………………………………... 55

สารบญตาราง ตาราง หนา ตาราง 2.1 ลกษณะและรายละเอยดดาวเทยม Thaichote…………………………...…….. 10 ตาราง 4.1 ผลการแปลภาพถาย………………...………………………………………..… 29 ตาราง 4.2 การใชประโยชนทดนโดยวธการจ าแนกดวยสายตา (Visual interpretation) ในป พ.ศ. 2509-2513…………………………………………...………………………… 30 ตาราง 4.3 การใชประโยชนทดนโดยวธการจ าแนกดวยสายตา (Visual interpretation) ในป พ.ศ. 2545-2546…………………………………………………………………..…… 32 ตาราง 4.4 การใชประโยชนทดนโดยวธการจ าแนกดวยสายตา (Visual interpretation) และวธแบบไมก ากบดแล (Unsupervised classification) ในป พ.ศ. 2557……………..... 34

สารบญรปภาพ ภาพ หนา ภาพ 1.1 แสดงพนทศกษา (ขอบเขตจตรส) ปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ………………. 5 ภาพ 1.2 แสดงกรอบแนวคด……………..……………………………...………………… 6 ภาพ 2.1 รายละเอยดคาชวงคลนของดาวเทยมไทยโชต (ส านกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ, 2559)……………………………………………………...…… 10 ภาพ 3.1 ภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61 2509 – 2513 (ภาพขาว-ด า)…………………….…………….......................................... 15 ภาพ 3.2 ภาพถายโครงการกระทรวงเกษตรและสหกรณ หรอ MOAC 2545 - 2546 (ภาพส)………………………………………………………………….....………………… 16 ภาพ 3.3 ภาพถายดาวเทยม THEOS .……………………………………………………. 16 ภาพ 3.4 การจ าแนกประเภทการใชประโยชนทดน……………………………………….. 17 ภาพ 3.5 ผลการจ าแนกประเภทการใชประโยชนทดน…………………………………….. 18 ภาพ 3.6 การ Disslove……………………………………………………………………. 18 ภาพ 3.7 ผลการ Disslove….……………………………………………………………... 19 ภาพ 3.8 ผลของการจ าแนกการใชประโยชนทดนของภาพถายทางอากาศ VAP-61…….. 19 ภาพ 3.9 ผลของการจ าแนกการใชประโยชนทดนของภาพถายทางอากาศ MOAC……… 20 ภาพ 3.10 ก าหนดชนขอมล………………………………………...……………………... 20 ภาพ 3.11 การจ าแนกประเภท…………………………………………………………… 21 ภาพ 3.12 กอน Statistical Filtering………………………………………………………. 21 ภาพ 3.13 หลง Statistical Filtering……………………………………………………..... 22 ภาพ 3.14 วธการ Raster to Shapefile………………………………………………....... 22 ภาพ 3.15 ผลการ Raster to Shapefile…………………………………………………… 23 ภาพ 3.16 การ Clip……………………………………………………………………… 23 ภาพ 3.17 ผลการ Clip…………………………………………..………………………… 24 ภาพ 3.18 ผลจากการน าไปจ าแนกการใชประโยชนทดน…………………………………. 24 ภาพ 3.19 การ Merge……………………………….……………………....................... 25 ภาพ 3.20 ผลการ Merge………………………………………..………………………… 25 ภาพ 3.21 การ Dissolve………………………………………………………………… 26

ภาพ 3.22 ผลการ Dissolve…….…………………………………………………………. 26 ภาพ 3.23 การ Union………………………….…………………………………………... 27 ภาพ 3.24 ผลการ Union………………………………………….……………..………… 27 ภาพ 4.1 แผนทแสดงผล.การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2509-2513…………………… 31 ภาพ 4.2 แผนทแสดงผล.การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2545 – 2546…………….…… 33 ภาพ 4.3 แผนทแสดงผล.การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2557………………………….. 35 ภาพ 4.4 ผลการตดตามการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนใน 3 ชวงเวลา…………… 36 ภาพ 4.5 การยกตวอยางต าแหนงทส าคญในพนทศกษา…………………………………. 37 ภาพ 4.6 จด A……………………………………………………………………………. 37 ภาพ 4.7 จด B……………………………………………………………………………. 38 ภาพ 4.8 จด C……………………………………………………………………………. 38 ภาพ 4.9 จด D………………………………………………………………………….... 39 ภาพ 4.10 จด E……………….………………………………………………………….. 39 ภาพ 4.11 จด Fa……………………………….………………………………………….. 40 ภาพ 4.12 จด Fb…………………………………………….……………………………… 40 ภาพ 4.13 จด G……………………………………………………………………………. 41

บทท 1

บทน า ความเปนมาของปญหา

ปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ มพนทครอบคลมในทองทต าบลแมส า ต าบลปางว ต าบลหาดเสยว ต าบลหนองออ ต าบลบานแกง ต าบลศรสชนาลย อ าเภอศรสชนาลย และต าบลกลางดง ต าบลไทยชนะศก และต าบลทงเสลยม จงหวดสโขทย มลกษณะภมประเทศเปนเทอกเขาสงชนสลบซบซอน สภาพปาเปนปาเบญจพรรณ ปาดบแลง ปาเตงรง และทงหญา ทมความอดมสมบรณตามธรรมชาต มแหลงน าแหลงอาหารของสตวปาอดมสมบรณ มสตวปาสงวนและสตวปาคมครองอาศยอยหลายชนด เชน หม เสอ กวาง เกง เลยงผา สนขจงจอก อเหน ลง ชะน ลงลม ไกปา นกขนทอง นกแกว นกกระราง และงชนดตาง ๆ เปนตน เปนแหลงก าเนดของล าหวยตาง ๆ ทไหลลงสแมน ายม มแหลงน าทส าคญหลายแหง เชน อางเกบน าหวยหวแหวน อางเกบน าแมทเลาใน อางเกบน าหวยแมสง และอางเกบน าแมทาแพ และมพนธไมทมคาทางเศรษฐกจ เชน สก แดงประด มะคาโมง ยาง เตง รง เหยง พลวง และตะแบก เปนตน มเนอทประมาณ 402,075 ไร ไดอนมตใหจดตงใหเปนปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ เมอวนท 15 ธนวาคม พ.ศ. 2509

เนองจากปาแมทาแพ มพนทปาทอดมสมบรณ เปนพนททเหมาะสมแกการใชหาประโยชนเพอประกอบอาชพ จงมนายทนเขามาหาใชประโยชนจากพนท ประกอบกบมคนอาศยอยแลวในพนทปาสงวนเพอท าอาชพเกษตรกรรมและหาของปา ท าใหมการบกรกแผวถางปามากขน เพอประกอบอาชพเกษตรกรรมและยดครองพนทมาเปนของตนเองอยางผดกฎหมาย เปนสาเหตท าใหปาไมมจ านวนลดนอยลง สวนใหญไดมการบกรกพนทปาเพอปลกออย ยางพารา มนส าปะหลง ขาวโพด ซงเหตผลเหลานเปนสาเหตส าคญทท าใหมการบกรกปาไมในเขตปาสงวนแหงชาตปาแมทาแพ

ดวยสาเหตดงกลาวจงท าใหมการส ารวจโดยใชภาพถายดาวเทยมจากการส ารวจระยะไกล โดยใชขอมลหลายชวงเวลาทงอดตและปจจบน เพอใชในการส ารวจหาพนททถกบกรกและพนททมการใชประโยชนในดานตางๆ ในบรเวณตอนกลางของปาสงวนแหงชาตปาแมทาแพ (ขอบเขตจตรส) โดยพจารณาจากภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61 2509 - 2513, ภาพถายโครงการกระทรวงเกษตรและสหกรณ หรอ MOAC 2545 – 2546 และภาพถายดาวเทยม THEOS วนท 3 กมภาพนธ ป พ.ศ. 2557 โดยใชการวเคราะหจากสายตา เพอตดตามความเปลยนแปลงเพอหาแนวทางแกปญหาและยบยงปญหาในดานตางๆทจะตามมาในอนาคต

2

จดมงหมายของการศกษา 1. จ าแนกประเภทการใชประโยชนทดน ( พนทปาไม, พนทเกษตรกรรม, พนทสงปลกสราง,

พนทแหลงน า ) 2. ตดตามการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน

ความส าคญของการศกษาคนควา

1. เพอใหทราบรปแบบการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในชวงเวลาตงแตเรมมการกอตงพนทแหงนเปนปาสงวนแหงชาตจนถงป พ.ศ. 2557 ผานมา

2. เพอใหทราบการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในสามชวงเวลาทผานมา ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ท าใหทราบสภาพพนททมการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน ในพนทศกษาบรเวณปาสวนแหงชาต ปาแมทาแพ ต าบลกลางดง และต าบลศรสชนาลย อ าเภอทงเสลยม จงหวดสโขทย เพอศกษาการใชประโยชนจากทดน ภายใน 3 ชวงเวลาทไดท าการตรวจสอบความเปลยนแปลง

2. แสดงพนททมการบกรกพนทปาไมไดอยางตรงจด เพอใชเปนแนวทางในการอนรกษพนทปาไมในเขตปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ

ขอบเขตของงานวจย

การศกษาวจยในครงนไดก าหนดของเขตการวจยไวดงน 1. ขอบเขตพนทศกษา

ศกษาครอบคลมบรเวณขอบเขตจตรสทก าหนดขนมา บรเวณ ม.8 หมบานบงบอน และ ม.13 หมบานหวยตนผง ต าบลกลางดง อ าทงเสลยม จงหวดสโขทย

2. ขอบเขตขอมลการศกษาและเครองมอ 2.1 ขอมลภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61 2509 – 2513 และภาพถายโครงการกระทรวงเกษตรและสหกรณ หรอ MOAC 2545 – 2546 เปนขอมลพนทศกษาโดยใชเทคนคการจ าแนกโดยสายตา (Visual interpretation) เพอจ าแนกการใชประโยชนทดน

3

2.2 ขอมลภาพถายดาวเทยม THEOS วนท 3 กมภาพนธ 2557 เปนขอมลในกา รศกษา โดยใ ช เทคน คการ จ า แนกภาพแบบไม ก ากบดแ ล (Unsupervised classification) เพอประมวลผลเชงภาพในการจ าแนกการใชประโยชนทดน 2.3 การน าโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร โปรแกรม ArcGIS 10.3.1 และ Erdas Imagine 2013 เปนเครองมอใชในการศกษาครงน

ขอตกลงเบองตน

การศกษาการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนบรเวณปาสวนแหงชาต ปาแมทาแพ ต าบลกลางดง และต าบลศรสชนาลย อ าเภอทงเสลยม จงหวดสโขทย เนองจากเปนพนทมชมชนตงอยกอนทกฎกระทรวง ฉบบท 161 (พ.ศ. 2509) จะก าหนดใหปาแมทาแพเปน ปาสงวนแหงชาต นยามศพทเฉพาะ การใชประโยชนทดน (Land Use) หมายถง การใชทรพยากรทดนเพอตอบสนองความตองการของมนษยในดานการท ากจกรรมของมนษยตอทรพยากรทดน เชน ทอยอาศย การท าเกษตรกรรม เปนตน การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน (Land Use Change) หมายถง การเปลยนแปลงจากการใชสงปกคลมดนประเภทหนงไปเปนอกประเภทหนงตามความตองการของมนษยเพอน าไปใช ประโยชนหรอประกอบกจการตางๆ ระบบสารสนเทศภมศาสตร (Geographic Information System : GIS) คอกระบวนการท างานเกยวกบขอมลในเชงพนทดวยระบบคอมพวเตอร ทใชก าหนดขอมลและสารสนเทศทมความสมพนธกบต าแหนงในเชงพนท ขอมลจากการส ารวจระยะไกล (Remote Sensing) หมายถง การส ารวจจากระยะไกล โดยเครองมอวดไมมการสมผสกบสงทตองการตรวจวดโดยตรง กระท าการส ารวจโดยใหเครองวดอยหางจากสงทตองการตรวจวด โดยอาจตดตงเครองวดเชน กลองถายภาพไวยงทสง บนบอลลน บนเครองบน ยาวอวกาศ หรอดาวเทยม การจ าแนกขอมล (Classification) หมายถง การจดกลมของขอมลทมลกษณะใกลเคยงกนใหอย ในชดขอมลเดยวกน หลกการจ าแนกขอมลภาพเชงวตถ (Object base image analysis) หมายถง หลกการของการจ าแนกขอมลภาพเพอตความหรออธบายปรากฏการณหรอสงทปรากฏบนโลกจรง โดยมวธการทส าคญคอการท า segmentation ทงน segmentation คอการแบงสวนภาพ ( image)

4

ออกเปนหลายพนท (region) หรอวตถ (object) หลายชนด ตามลกษณะของการเปนเนอเดยวกนหรอมความสมพนธกน (homogenous areas, relatively homogeneous areas) เพอพยายามสรางวตถและใชวตถทสรางขนมาอธบายชนขอมล (class) การจ าแนกเชงจดภาพ (Pixel-based Classification) เปนการอาศยคาสะทอนเชงคลนของวตถ ทมลกษณะคลายคลงและแตกตางกนของจดภาพในการจ าแนกขอมลและประมวลผล ในการจ าแนกขอมลดาวเทยมเชงจดภาพสามารถท าไดเปน 2 วธ

- การจ าแนกแบบไมก ากบดแล (Unsupervised Classification) คอ วธการจ าแนกประเภทขอมลโดยผ วเคราะหขอมลไมตองก าหนดพนทตวอยางของขอมลแตละประเภทใหกบคอมพวเตอร วธนสามารถใชในรปแบบการสมตวอยางแบบคละ โดยแตละประเภทจะมคาสะทอนแสงเชงชวงคลนทคลายคลงกน และใชหลกการการรวมกลม - การจ าแนกแบบก ากบดแล (Supervised Classification) คอ ผ วเคราะหขอมลท าการก าหนดลกษณะของขอมลเอง โดยท าการก าหนดในรปแบบของพนทตวอยาง โดยผวเคราะหจ าเปนเขาใจรายละเอยดลกษณะเชงคลน และลกษณะของพนท

การวเคราะหขอมลดวยสายตา (Visual interpretation) เปนการแปลตความจากลกษณะองคประกอบของภาพ โดยอาศยการพจารณาปจจยดานตางๆ ไดแก ส (color, shade, tone) เงา (shadow) รปทรง (from) ขนาดของวตถ (size) รปแบบ (pattern) ลวดลายหรอลกษณะเฉพาะ (texture) และองคประกอบทางพนท (spatial components) ซงเปนหลกการตความ เชนเดยวกบการแปลภาพถายทางอากาศ บกรก หมายถง ลวงล าเขาไปในเขตทหวงหาม ลวงล าเขาไปในบรเวณทหวงหามเพอยดครอง ลวงล าเขาไปในสถานทของผ อนโดยบงอาจหรอพลการตวอยางประโยคคนชนบทในภาคเหนอทยากจนมกจะบกรกเขตปาไมเพอเปนทท ากน (ความหมายจาก พจนานกรมแปลไทย-องกฤษ NECTEC's LexiROM Dictionary) ปาสงวนแหงชาต (National Forest) คอ ปาทพระราชบญญตปาสงวนแหงชาต พ.ศ.2507 เหตผลในการประกาศใชพระราชบญญตฉบบน คอ รฐบาลมนโยบายทจะชวยเหลอราษฎรทมความจ าเปนในการครองชพสามารถเขาท ากนในเขตปาสงวนแหงชาตไดโดยไมเดอดรอนและโดยมทอยเปนหลกแหลง จงไดแกไขกฎหมายใหทางราชการมอ านาจอนญาตใหบคคลเขาท าประโยชนหรออยอาศยในเขตปาสงวนแหงชาตไดเปนคราว ๆ ทงในระยะสนและระยะยาว โดยก าหนดวาในระยะสนอนเปนการชวยเหลอชวคราวตามความจ าเปน อนญาตไดคราวละไมเกนหาป นอกจากนนไดแกไขบทบญญตอน ๆ ทยงไมเหมาะสมกบสภาพความเปนจรงและสะดวกแกการปฏบตราชการ

5

พนทศกษา

ภาพ 1.1 แสดงพนทศกษา (ขอบเขตจตรส) ปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ

6

กรอบแนวคด

การใชประโยชนทดน (Land Use)

พ.ศ. 2509-2513 พ.ศ. 2545-2546 พ.ศ. 2557

ภาพ 1.2 แสดงกรอบแนวคด

ภาพถายทางอากาศ VAP-61 (ขาว-ด า) พ.ศ. 2509-2513

ภาพถายทางอากาศ MOAC ป พ.ศ. 2545-2546

ภาพถายดาวเทยม THEOS พ.ศ. 2557

จ าแนกการใชประโยชนทดนดวยสายตา ( Visual Interpretation )

จ าแนกการใชประโยชนทดน แบบไมก ากบดแล

(ISODATA)

การซอนทบ ( Overlay )

แผนทการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน

ส ารวจภาคสนาม ( Survey )

7

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ในการศกษางานวจยเรอง การศกษาการเปลยนแปลงพนทปาแมทาแพ อ าเภอทงเสลยมและอ าเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย ดวยขอมลจากระยะไกลหลายชวงเวลา ซงผ ศกษาไดมการศกษา คนควาเอกสาร และผลงานทเกยวของ เพอใหเกดแนวทางทชดเจนในการศกษาและด าเนนการวจยไดอยางถกตอง

1. ประวตความเปนมาและขอมลทวไปของปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ 2. ขอมลภาพถายทางอากาศและภาพถายดาวเทยม 3. ทฤษฎและแนวคดทเกยวของ

1. ประวตความเปนมาและขอมลทวไปของปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ ปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ มพนทครอบคลมในทองท ต าบลแมส า ต าบลปางว ต าบลหาดเสยว ต าบลหนองออ ต าบลบานแกง ต าบลศรสชนาลย อ าเภอศรสชนาลย และต าบลกลางดง ต าบลไทยชนะศก และต าบลทงเสลยม จงหวดสโขทย มลกษณะภมประเทศเปนเทอกเขาสงชนสลบซบซอน สภาพปาเปนปาเบญจพรรณ ปาดบแลง ปาเตงรง และทงหญา ทมความอดมสมบรณตามธรรมชาต มแหลงน าแหลงอาหารของสตวปาอดมสมบรณ มสตวปาสงวนและสตวปาคมครองอาศยอยหลายชนด เชน หม เสอ กวาง เกง เลยงผา สนขจงจอก อเหน ลง ชะน ลงลม ไกปา นกขนทอง นกแกว นกกระราง และงชนดตาง ๆ เปนตน เปนแหลงก าเนดของล าหวยตาง ๆ ทไหลลงสแมน ายม มแหลงน าทส าคญหลายแหง เชน อางเกบน าหวยหวแหวน อางเกบน าแมทเลาใน อางเกบน าหวยแมสง และอางเกบน าแมทาแพ และมพนธไมทมคาทางเศรษฐกจ เชน สก แดงประด มะคาโมง ยาง เตง รง เหยง พลวง และตะแบก เปนตน มเนอทประมาณ 402,075 ไร ไดอนมตใหจดตงใหเปนปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ เมอวนท 15 ธนวาคม พ.ศ. 2509 ในป พ.ศ. ๒๕๔๔ พระราชกฤษฎกาก าหนดบรเวณทดนปาแมทาแพ ปาแมพนล า และปาแมมอก ในทองทต าบลกลางดง อ าเภอทงเสลยม จงหวดสโขทย ต าบลเวยงมอก อ าเภอเถน จงหวดล าปาง และบรเวณทดนปาแมพนล า และปาแมมอก ในทองทต าบลกลางดง อ าเภอทงเสลยม ต าบลตลงชน อ าเภอบานดานลานหอย ต าบลนาขนไกร อ าเภอศรส าโรง จงหวดสโขทย ต าบลเวยงมอก อ าเภอเถน จงหวดล าปางใหเปนเขตรกษาพนธสตวปา เนองจากปาแมทาแพ ปาแม

8

พนล า และปาแมมอก ในทองทต าบลกลางดง อ าเภอทงเสลยม จงหวดสโขทย ต าบลเวยงมอก อ าเภอเถน จงหวดล าปาง และบรเวณทดนปาแมพนล า และปาแมมอก ในทองทต าบลกลางดง อ าเภอทงเสลยม ต าบลตลงชน อ าเภอบานดานลานหอย ต าบลนาขนไกร อ าเภอศรส าโรง จงหวดสโขทย ต าบลเวยงมอก อ าเภอเถน จงหวดล าปาง เนอทประมาณ ๒๑๓,๑๗๑ ไร มลกษณะภมประเทศเปนเทอกเขาสงชนสลบซบซอน สภาพปาเปนปาเบญจพรรณ ปาดบแลง ปาเตงรง และทงหญา ทมความอดมสมบรณตามธรรมชาต มแหลงน าแหลงอาหารของสตวปาอดมสมบรณ มสตวปาสงวนและสตวปาคมครองอาศยอยหลายชนด เชน หม เสอ กวาง เกง เลยงผา สนขจงจอก อเหน ลง ชะน ลงลม ไกปา นกขนทอง นกแกว นกกระราง และงชนดตาง ๆ เปนตน เปนแหลงก าเนดของล าหวยตาง ๆ ทไหลลงสแมน ายม และมพนธไมทมคาทางเศรษฐกจ เชน สก แดงประด มะคาโมง ยาง เตง รง เหยง พลวง และตะแบก เปนตน ฉะนน เพอรกษาไวซงพนธสตวปาและพนทปาใหเปนแหลงทอยอาศยของสตวปาโดยปลอดภยรวมทงเปนการรกษาแหลงตนน าล าธารและปาไมทมอยในพนทแหงนใหคงอยอยางถาวรตลอดไป สมควรก าหนดบรเวณทดนดงกลาวใหเปนเขตรกษาพนธสตวปาตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา พ.ศ. ๒๕๓๕ จงจ าเปนตองตราพระราชกฤษฎกาน ลกษณะภมประเทศ ลกษณะภมประเทศเปนภเขาหนปน มความสงประมาณ 400 เมตร จากระดบน าทะเล มทราบตามหบเขาสภาพปาเปนปาดงดบ และปาเบญจพรรณ ซงเปนตนก าเนดของล าหวยหลายสาย เชน คลองบงบอน หวยแมทาแพ ซงล าหวยแหลานมน าไหลตลอดทงป จงท าใหพนทดงกลาวมสตวปาหลายชนด เชน เกง เลยงผา หม นกชนดตางๆ และทส าคญคอ มคางคาวปากหยอนหลายลานตว ปจจบน มเสนทางรพช.ตดเปนแนวขนานกบเสนทางแนวเขต ฯ ภมอากาศ ม 3 ฤด คอ ฤดรอน อากาศรอนจด อณหภม 30-40 องศาเซลเซยส ฤดฝน มฝนตกชก ฤดหนาว อากาศหนาวเยน อณหภม 20-15 องศาเซลเซยส พรรณไมและสตวปา เนองจากสภาพพนทเปนเทอกเขาสลบซบซอน มความสงตางกนหลายระดบ จงแบงสภาพปา ออกเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ

1. ปาไมผลดใบ ปาดบแลง พบตามหบเขาและรมหวย ในระดบความสงจากระดบน าทะเลปานกลางประมาณ 500 – 1,000 เมตร พนธไมทพบไดแก ยาง ตะบก แดง เหยง

9

2. ปาผลดใบ ปาเบญจพรรณ พบขนตามทราบเชงเขา รมหวยและหบเขา กระจดกระจายอยทวพนท พนธไมทพบ ไดแก ไมสก ชงชน ประด ตะเคยนทอง มะคาโมง ฯลฯ ปาเตงรง พบขนอยตามไหลเขา เชงเขา และพนททคอนขางราบ พนธไมทพบ ไดแก เตง รง เหยง เปนตน

สตวปา ทพบไดแก หม เสอ กวาง เกง เลยงผา สนขจงจอก อเหน ลง ชะน ลงลม ไกปา นกขนทอง นกแกว นกกระราง และงชนดตางๆ 2. ขอมลภาพถายทางอากาศและภาพถายดาวเทยม

ภาพถายทางอากาศแวฟ-61 (VAP-61 หรอ Heavy Photographic Squadron) การบนถายรปน ไดเรมขนเมอเดอนกนยายน พ.ศ. ๒๕๐๙ ทางสหรฐฯ ไดสงหนวย

บนแวฟ ๖๑ (VAP-61 หรอHeavy Photographic Squadron) เขามาท าการบนถายรปบรเวณดงกลาว กลองถายรปทใชม ๒ แบบ คอ แบบซเอ-๑๔ (CA-14) ความยาวโฟกส ๖ นว และแบบเคเอ-๔๗เอ (KA-47a) ความยาวโฟกส ๑๒ นว ใชท าแผนทรปถายมาตราสวน ๑:๕๐,๐๐๐ ภาพถายทางอากาศโครงการกระทรวงเกษตรและสหกรณ MOAC

ภาพถายทางอากาศสโครงการกระทรวงเกษตรและสหกรณ (MOAC) มาตราสวน 1:25,000 โดยกรมแผนททหารและบรษทเอกชนถายไวเมอปพ.ศ. 2545-2546 ภาพถายดาวเทยมธออส (THEOS)

ดาวเทยมไทยโชต (Thaichote) หรอ ดาวเทยมธออส (THEOS) ดาวเทยมส ารวจทรพยากรดวงแรกของไทยไดทะยานขนสอวกาศ ในวนพธท 1 ตลาคม 2551 ตามเวลาประเทศไทย 13:37:16 น. หรอ 6.37:16 น. ตามเวลามาตรฐานสากล (UTC) โดยจรวดน าสง "เนปเปอร" (Dnepr) จากฐานสงจรวดเมองยาสน (Yasny) ประเทศรสเซย ดาวเทยมไทยโชต ถกออกแบบใหเปนดาวเทยมขนาดเลก มอายการใชงานอยางนอย 5 ป ท างานโดยอาศย แหลงพลงงาน จากดวงอาทตย สามารถบนทกภาพไดครอบคลมพนททวโลก ตดตงอปกรณถายภาพแบบ ออฟตคคอล (Optical Imagery) ท าใหสามารถบนทกขอมลภาพ ในชวงคลนแสงทตามองเหน (Visible band) จนถงชวงคลนอนฟราเรดใกล (Near Infrared) ทงนเมอเปรยบเทยบชวงคลนของดาวเทยมธออสกบดาวเทยม อนๆ พบวา 3 ชวงคลนของดาวเทยมธออส มความคลายคลงกบชวงคลนของดาวเทยม SPOT

10

ยกเวนชวงคลน สน าเงน ทมเพมมากกวาของดาวเทยม SPOT และมความคลายคลงกนกบชวงคลนของดาวเทยม Landsat ระบบ TM ตาราง 2.1 ลกษณะและรายละเอยดดาวเทยม Thaichote คณลกษณะ Panchromatic

(ชวงคลนเดยว) Multispectral (หลายชวงคลน)

ความละเอยดชวงคลน

พสยสเปกตรม

ความกวางแนวถายภาพ

จ านวน pixel ตอแถว

ความกวางของแนวท

สามารถบนทกภาพ

2 เมตร P : 0.45 -0.90 ไมครอน 22 กโลเมตร 12,000 pixels 1,000 กโลเมตร (มมเอยง ± 30 องศา)

15 เมตร B0 (น าเงน) : 0.45 -0.52 ไมครอน B1 (เขยว) : 0.53 -0.60 ไมครอน B2 (แดง) : 0.62 - 0.69 ไมครอน B3 (อนฟราเรดใกล) : 0.77 - 0.90 ไมครอน 90 กโลเมตร 6,000 pixels 1,100 กโลเมตร (มมเอยง ± 30 องศา)

ทมา : ดดแปลงมาจากส านกงานพฒนาเทคโนโลยอวกาศและภมสารสนเทศ

ภาพ 2.1 รายละเอยดคาชวงคลนของดาวเทยมไทยโชต (ส านกงานพฒนาเทคโนโลย

อวกาศและภมสารสนเทศ,2559)

11

3. ทฤษฎและแนวคดทเกยวของ ณฐกานต ไชยชนะ (2559). ไดการประยกตใชขอมลการส ารวจจากระยะไกลศกษาการเปลยนแปลงของพนทปาไมระหวางป พ.ศ. 2549 และป พ.ศ. 2559 โดยพจารณาจากภาพถายดาวเทยมLANDSAT 5 (TM ) และLANDSAT 8 (OLI) บรเวณพนทอทยานแหงชาตศรนาน ในป พ.ศ. 2549 ป และป พ.ศ.2559 เพอเปรยบเทยบหาความแตกตาง พบวาพนทในการใชทดนบรเวณอทยานแหงชาตศรนานในปพ.ศ. 2549 และปพ.ศ. 2559 พนทสวนใหญยงคงเปนปาไมทหนาแนนถง 326,328 ไร และเปนพนทเกษตรกรรมเพยง 11,657ไรนนแสดงวาพนทปาสวนใหญไมเปลยนแปลงไปมากนก เนองมาจากพนทปาสวนนนไดกอตง เปนเขตปาสงวนแหงชาตทมกฎหมายค มครองอยจงยงคงเปนปาทอดมสมบรณคอนขางมากแตมพนทปาบางพนทถกเปลยนไปเปนพนทเกษตรกรรม เนองมาจากถกบกรก จากประชากรในพนทซงสวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรม เพญนภา ขนหต, เมธณ เขยวงาม (2557). การบกรกพนทปาเพอน ามาใชประโยชน กรณทใชศกษาเขตพนทอทยานแหงชาต ทงแสลงหลวงพนทจงหวดพษณโลก-เพชรบรณศกษาครงนไดใชดชนพชพรรณของขอมลดาวเทยม LANDSAT ทมความแตกตางในระบบบนทกขอมล ตดตามการเปลยนแปลงพนทปาไมในเขตอทยานแหงชาตทงแสลงหลวง ในชวงป พ.ศ. 2546, พ.ศ. 2552 และพ.ศ. 2557 ไดมการลงพนทตรวจสอบความถกตองดวยการส ารวจดวยเครองหาพกดจากดาวเทยมและขอมลดาวเทยม THEOS พบวาคาดชนพชพรรณของพนทปาไมมคา 0.3-0.6, พนทเกษตรกรรมและหมบานหรอเขตชมชน 0.0-0.3, และพนทแหลงน า -0.5 -0 และจากผลการศกษาการเปลยนแปลงของการใชทดนในอทยานแหงชาตทงแสลงหลวงระหวางปพ.ศ. 2546, ปพ.ศ. 2552 และปพ.ศ. 2557 พบวาพนทปาไมลดลงจาก 1,035 ตารางกโลเมตร เหลอ 934 ไร พนทเกษตรกรรมเพมขนจาก 214.22 ตารางกโลเมตรเปน 293.74 ตารางกโลเมตร พนทอยอาศย ชมชน เพมขนจาก 18.87 ตารางกโลเมตรเปน 40.91ตารางกโลเมตร และพนทแหลงน าลดลงจาก 0.44 ตารางกโลเมตรเหลอ 0.27 ตารางกโลเมตร อดพงษ ชอรกษ (2559). การประยกตใชภาพถายทางอากาศหลายชวงเวลาตดตามการเปลยนแปลงพนทปาไม อางเกบน าทาดนแดง บรเวณเขตอทยานแหงชาตรามค าแหง จงหวดสโขทย ไดตดตามความเปลยนแปลงของพนทปาไม จากภาพถายทางอากาศโครงการ น.ส.3 ซงถายระหวางป พ.ศ.2515-2522 จะเหนไดวาบรเวณนเปนพนทรกรางและมปาอยเปนจ านวนมาก มการเขาไปท าเกษตรกรรมเพยงสวนนอยเทานน แตหลงจาก

12

มการสรางอางเกบน าแลวเสรจในป พ.ศ. 2538 พนทปาเปลยนไปเปนพนทรบน า และบรเวณทน าทวมไมถงไดเปลยนแปลงเปนพนทเกษตรกรรมอยางหนาแนนจนถง ปจจบน เนตรนภา หงสทอง (2559). ไดศกษาเปรยบเทยบเทคนคการจ าแนกเชงจดภาพและจ าแนกเชงวตถของพนทเกษตรจากขอมลภาพถายดาวเทยมไทโซต กรณศกษา อ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม ไดเปรยบเทยบความถกตองทไดจากกระบวนการจ าแนกขอมลดวยเทคนคการจ าแนกเชงจดภาพ (Pixel-based classification) คอ การจ าแนกแบบไมก ากบดแลและแบบก ากบดแล และการจ าแนกเชงวตถ (Object-based classification) โดยอาศยกระบวนการสรางวตถ (Segmentation) โดยการก าหนดคาพารามเตอร คอ มาตราสวน, ส ของภาพ, รปราง, การเกาะกลม และความเรยบ จงศกษาคาพารามเตอรทเหมาะสมในการจ าแนกขอมลจากเทคนคการจ าแนกเชงวตถ โดยจ าแนกประเภทพนทการเกษตรในอ าเภอพราว จงหวดเชยงใหม จากขอมลภาพถายดาวเทยมไทยโชต (THEOS) โดยมงเนนศกษาคาพารามเตอรทเหมาะสมในพนทสวนล าไยและสวนมะมวงซงเปนพชเศรษฐกจของพนทศกษาผลการศกษาพบวาวธการจ าแนกขอมลเชงวตถโดยก าหนดคา มาตราสวน 50 รปราง 0.5 การเกาะกลม 0.5 มคาความถกตองทดกวาวธการจ าแนกเชงจดภาพ คาความถกตองรวม รอยละ 91.20 และ รอยละ 73.33 ตามล าดบ และพบวาคาพารามเตอรทเหมาะสมในการจ าแนกพนทสวนล าไย คอ คามาตราสวน 50 รปราง 0.3 การเกาะกลม 0.3 ใหคาความถกตอง รอยละ 84.77และคาพารามเตอรทเหมาะสมในการจ าแนกพนทสวนมะมวง คอ มาตราสวน 50 รปราง 0.3 การเกาะกลม 0.5 ใหคาความถกตอง รอยละ 95.94 นรนดร มรกตเขยว และคณะ. (2551) ไดศกษาการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน บรเวณอทยานแหงชาตภผามาน วเคราะหปจจยทมผลตอการบกรกพนทปา ระหวาง พ.ศ. 2535 – 2549 และก าหนดพนทเสยงตอการบกรกปา โดยใชระบบสารสนเทศภมศาสตร ผลการศกษา พบวามการจ าแนกการใชประโยชนทดนออกเปน 7 ประเภทไดแก ปาเบญจพรรณ ปาเตงรง สวนปา นาขาว พนทพชไรและพชสวน พนทแหลงชมชน และพนทแหลงน า พนทปาไม มการเปลยนแปลงจาก 667.97 ตารางกโลเมตร ในป 2535-2549 เปน 573.57 ตารางกโลเมตร โดยเปลยนเปนนาขาว พชไรพชสวน แหลงชมชน แหลงน า โดยสรปแลวพนทปาลดลง 94.40 ตารางกโลเมตร พนททถกบกรกสงมากจะเปนบรเวณรอบๆอทยาน

13

Christopher, et al. (2014) ไดศกษาการท าแผนทการใชประโยชนทดน ในพนทการเกษตร พนทแหงแลงในเขตเมอง โดยใชวธการจ าแนกเชงวตถในพนทศกษาเขตเมองของมารโค ปาและเมองแอรโซนา เปนพนทการผสมผสานกนของเมองกบพนททะเลทรายและมเอกลกษณการใชทดนแบบไดนามกททอดยาวจากเพรสคอตต โดยมการแบงการใชประโยชนทดนออกเปน 6 ประเภท ไดแก เกษตรทใชงาน เกษตรไมไดใชงาน โซนสเขยวนนทนาการ ทะเลทรายเปดและดนแดง เมองทยงไมพฒนา และพนทเขตเมองทพฒนา โดยใชวธการจ าแนกขอมลแบบเชงจดภาพโดยใชวธการจ าแนกแบบก ากบดแลและวธการจ าแนกแบบไมก ากบดแล เปรยบเทยบผลลพธกบวธการจ าแนกแบบเชงวตถดวยการสรางวตถโดยก าหนดจากคาพารามเตอร ผลการศกษาพบวา วธการเมอเปรยบเทยบทง 3 วธพบวา วธการจ าแนกแบบเชงวตถมคาความถกตองสงกวาวธการ 22 จ าแนกเชงจดภาพ มคาความถกตองรอยละ 90.57 สวนการจ าแนกเชงจดภาพโดยวธการจ าแนกแบบก ากบดแลมคาความถกตองรอยละ 65.14และการจ าแนกแบบไมก ากบดแลมคาความถกตอง เทากบรอยละ 63.17

14

บทท 3

วธด าเนนงานวจย

งานวจยนเปนการจ าลองการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนโดยการใชโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร โดยไดท าการศกษา 3 ชวงเวลา คอ ในป พ.ศ. 2509 -2513 และ ป พ.ศ. 2545-2546 ในการน ามาจ าแนกการใชประโยชนทดนดวยสายตา (Visual interpretation) และในป พ.ศ. 2557 น ามาจ าแนกการใชประโยชนดวยสายตา (Visual interpretation) และวธจ าแนกใชประโยชนทดนดวยวธการ Unsupervised classification เพอจ าแนกการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนและน าผลทไดมาเปรยบเทยบความแตกตางทเกดขน

1. วธการและขนตอนการศกษา 2. ขอมลและแหลงขอมล 3. เครองมอและโปรแกรมทใช 4. การประมวลผลและวเคราะหขอมล

1. วธการและขนตอนการศกษา 1.1 ใชขอมลสารสนเทศภมศาสตร คอภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61 2509 - 2513, ภาพถายโครงการกระทรวงเกษตรและสหกรณ หรอ MOAC 2545 – 2546 และภาพถายดาวเทยม THEOS วนท 3 กมภาพนธ ป พ.ศ. 2557 โดยดาวนโหลดจาก https://terminal.gistda.or.th/ 1.2 การวเคราะหการใช ประโยชนทดน การจ าแนกขอมลดาวเทยมเพอศกษาการใชประโยชนทดน สามารถพจารณาได 2 ประเภทคอการแปลความหมายดวยการจ าแนกดวยสายตาและคอมพวเตอร

2. ขอมลและแหลงขอมล ขอมลภาพถายทางอากาศ VAP-61 และ MOAC จากอาจารยทปรกษา

VAP-61 ชวงป พ.ศ. 2509-2513 MOAC ชวงป พ.ศ. 2545-2546

ขอมลภาพถายดาวเทยม THEOS จาก https://terminal.gistda.or.th/ THEOS วนท 3 กมภาพนธ 2557

15

3. เครองมอและโปรแกรมทใช ระบบคอมพวเตอรพรอมโปรแกรมส าเรจรป ประกอบดวยอปกรณคอมพวเตอรและ โปรแกรมทใชในการวเคราะหขอมล ดงน 3.1 ใช โปรแกรมประมวลภาพถายดาวเทยม ERDAS IMAGINE 2013 เพอปรบแก ภาพถายดาวเทยม 3.2 ใชโปรแกรมระบบสารสนเทศภมศาสตร โปรแกรม Arc Map10.2 เพอวเคราะหขอมล และจดท าแผนท 3.3 โปรแกรมจดพมพเอกสาร Microsoft Word 2013 3.4 โปรแกรมในการบนทกคาทางสถตและค านวณ Microsoft Excel 2013

4. การประมวลผลและวเคราะหขอมล 4.1 การจดเตรยมขอมลภาพถายทางอากาศ

- คดเลอกขอมลภาพถายทางอากาศทเหมาะส าหรบการแปลความภาพถาย เพอศกษาพนททมการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน

ภาพ 3.1 ภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61 2509

- 2513 (ภาพขาว-ด า)

16

ภาพ 3.2 ภาพถายโครงการกระทรวงเกษตรและสหกรณ หรอ MOAC 2545 - 2546

(ภาพส)

- ตดภาพพนทศกษาจากขอมลภาพถายดาวเทยมให ครอบคลมพนทศกษา เพอด าเนนการปรบแกทางเรขาคณตของขอมลภาพถายดาวเทยม THEOS โดยปรบใหอยในระบบพกด WGS 1984

4.2 การจดเตรยมขอมลภาพถายดาวเทยม - ภาพถายดาวเทยม THEOS วนท 3 กมภาพนธ 2557

ภาพ 3.3 ภาพถายดาวเทยม THEOS

17

4.3 การจ าแนกการใชประโยชนทดน โดยแบงการจ าแนกการใชประโยชนทดนเปน 2 สวน สวนแรก คอ น าภาพถายทาง

อากาศ VAP-61 และ MOAC น าไปท าการจ าแนกการใชประโยชนทดนดวยสายตา และสวนทสอง คอ สวนในของภาพถายดาวเทยม THEOS น าไปท าการการจ าแนกการใชประโยชนทดนแบบไมก ากบดแล (Unsupervised classification) ดงน 4.3.1 การจ าแนกการใชประโยชนทดนดวยสายตา (Visual interpretation)

– สราง Shapefile ชอวา Landuse เพอจ าแนกการใชประโยชนทดนดวยสายตา (Visual interpretation) – ท าการ Digitize พนทตามขอบเขตจตรสทก าหนดไว โดยจ าแนกชนขอมลเปน 4

ประเภท คอ A = เกษตรกรรม, F = ปาไม, W = แหลงน า, และ U = สงปลกสราง

ภาพ 3.4 การจ าแนกประเภทการใชประโยชนทดน

18

ภาพ 3.5 ผลการจ าแนกประเภทการใชประโยชนทดน

– รวมพนทตามประเภทการใชทดน ดวยวธการ Dissolve

ภาพ 3.6 การ Disslove

19

ภาพ 3.7 ผลการ Disslove

– ท าในรปแบบเดยวกนทง 2 ขอมลภาพ – ผลของการจ าแนกการใชประโยชนทดนของภาพถายทางอากาศชวงป

พ.ศ. 2509-2513 – ผลของการจ าแนกการใชประโยชนทดนของภาพถายทางอากาศชวงป

พ.ศ. 2545-2546

ภาพ 3.8 ผลของการจ าแนกการใชประโยชนทดนของภาพถายทางอากาศ VAP-61

20

ภาพ 3.9 ผลของการจ าแนกการใชประโยชนทดนของภาพถายทางอากาศ MOAC

4.3.2 การจ าแนกการใชประโยชน ทดน ดวยแบบไมก ากบดแล (Unsupervised

classification) ในโปรแกรม ERDAS IMAGINE 2013 – ตดภาพด าเนนการปรบแกทางเรขาคณตของขอมลภาพถายดาวเทยม THEOS

โดยปรบใหอยในระบบพกด WGS 1984 – เลอกท Unsupervised classification ก าหนดชนขอมล 50 คลาส โดยใช

หลกการค านวณการรวมกลมแบบ ISODATA ดงภาพ 3.7

ภาพ 3.10 ก าหนดชนขอมล

21

– จดกลมสจ าแนกประเภทการใชทดนออกเปน 4 แบบ ดงภาพ 3.8

ภาพ 3.11 การจ าแนกประเภท

– Statistical Filtering ท าการรวมเมดสทมนอยออกไป สงเกตความแตกแตง

ดงภาพท 3.9 และ ภาพท 3.10

ภาพ 3.12 กอน Statistical Filtering

22

ภาพ 3.13 หลง Statistical Filtering

– สงออกภาพใหเปน Raster โดย Vector to Raster

ภาพ 3.14 วธการ Raster to Shapefile

23

ภาพ 3.15 ผลการ Raster to Shapefile

– เนองจากภาพถายดาวเทยม THEOS มคณภาพเมดส ในสวนทเปนพนทปา

และพนทเกษตรกรรมมสทเหมอนกน การ unsupervised classification มความคลาดเคลอนในการประมวลผลมาก เชน สของพนทปาเหมอนสของพนทแหลงน า เปนตน จงมงเนนศกษาบรเวณเสนขอบเขตปาสงวนแหงชาต

– ท าการสรางเสน Buffer ระยะ 200 เมตร เขาไปในขอบเขตปาสงวนแหงชาต – ท าการตดภาพโดยวธ Clip

ภาพ 3.16 การ Clip

24

ภาพ 3.17 ผลการ Clip

– น าสวนทตดออกไปนนไปจ าแนกการใชประโยชนทดนดวยสายตา

ภาพ 3.18 ผลจากการน าไปจ าแนกการใชประโยชนทดน

25

– น าสองสวนมา Merge

ภาพ 3.19 การ Merge

ภาพ 3.20 ผลการ Merge

26

– ท าการ Dissolve เพอรวมขอมล Code เขาดวยกน และค านวณปรมาณพนท

ภาพ 3.21 การ Dissolve

ภาพ 3.22 ผลการ Dissolve

27

4.4 การ Overlay 4.4.1 โดยน าผลจากการจ าแนกการใชประโยชนทดนของทง 3 ชวงเวลามาท าการ

Overlay ดงภาพท 3.20 – Arc toolbox > Analysis Tool > Overlay > Union

ภาพ 3.23 การ Union

ภาพ 3.24 ผลการ Union

28

บทท 4

ผลการวจย

ในปจจบนการบกรกพนทปาโดยสวนใหญเกดจากการกระท าของมนษย ซงเปนสาเหตทซบซอนยากตอการคาดการณและมกมการเปลยนแปลงอยางตอเนอง เนองจากมการบกรกเขาครอบครองพนทปาไม ประกอบกบมคนอาศยอยแลวในพนทปาสงวนเพอท าอาชพเกษตรกรรมและหาของปา ท าใหมการบกรกแผวถางปาเพมมากขนเรอยๆ เพอการประกอบอาชพเกษตรกรรมและยดครองพนทมาเปนของตนเอง จากสาเหตขางตนจงไดมการประยกตใชขอมลจากภาพถายทางอากาศ โดยในการด าเนนการใชขอมลทงหมด 3 ชวงเวลาทงในอดตและปจจบน เพอน ามาวเคราะหการเปลยนแปลงพนทบรเวณในขอบเขตจตรส ไดแก พนทบรเวณ ม.8 หมบานบงบอน และ ม.13 หมบานหวยตนผง ต าบลกลางดง อ าทงเสลยม จงหวดสโขทย โดยไดท าการศกษาทงหมด 3 ชวงเวลา คอ ในป พ.ศ. 2509-2513 และ ป พ.ศ. 2545-2546 ในการน ามาจ าแนกการใชประโยชนทดนดวยสายตา (Visual interpretation) และ ในป พ.ศ. 2557 น ามาจ าแนกการใชประโยชนดวยสายตา (Visual interpretation) และใชวธจ าแนกการใชประโยชนทดนดวยวธการ Unsupervised classification เพอท าการจ าแนกการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนดงกลาวและน าผลทไดมาเปรยบเทยบความแตกตางทเกดขน

4.1 การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในขอมลทตางกน 3 ชวงเวลา 4.1.1 การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2509-2513 4.1.2 การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2545-2546 4.1.3 การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2557

4.2 ผลการตดตามการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนใน 3 ชวงเวลา

29

ตาราง 4.1 ผลการแปลภาพถาย ประเภทการใชประโยชนทดน

VAP-61 MOAC THEOS พนทลงส ารวจ

พนทปาไม

พนท

เกษตรกรรม

พนทเกษตรกรร

ม

พนทสงปลกสราง

พนทสงปลกสราง

พนทแหลงน า

พนทแหลงน า

30

4.1 การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนในขอมลทตางกน 3 ชวงเวลา ในการวเคราะหการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนทง 3 ชวงเวลา โดยใชขอมลจากภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61 2509 – 2513 และ ภาพถายโครงการกระทรวงเกษตรและสหกรณ หรอ MOAC 2545 – 2546 ในการน ามาจ าแนกการใชประโยชนทดนดวยวธการจ าแนกดวยสายตา (Visual interpretation) และใชภาพถายดาวเทยม THEOS ทบนถายในวนท 22 เมษายน พ.ศ. 2560 ในการน ามาวเคราะหการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนโดยใชวธการจ าแนกแบบไมก ากบดแล (Unsupervised classification) ซงแบงประเภทการใชประโยชนทดนออกเปน 4 ประเภทไดแก พนทปาไม พนทเกษตรกรรม พนทแหลงน า และพนทสงปลกสราง โดยผลการวเคราะหแสดงออกเปนดงน

4.1.1.การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2509-2513

ตาราง 4.2 การใชประโยชนทดนโดยวธการจ าแนกดวยสายตา (Visual interpretation) ในป พ.ศ. 2509-2513 ประเภทการใช ประโยชนทดน

พนท/ตารางกโลเมตร พนท/ไร รอยละของพนท

พนทสงปลกสราง พนทเกษตรกรรม พนทแหลงน า พนทเบดเตลด

32.770 2.930 0.297 0.003

20,480.81 1,831.44 185.83 1.92

91.030 8.140 0.830 0.009

รวม 36 22,500.00 100.00

จากการศกษาการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน พนทปาแมทาแพ อ าเภอทงเสลยม

และอ าเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย ดวยขอมลจากระยะไกล โดยใชขอมลภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61 ในป พ.ศ. 2509 – 2513 พบวามพนทปาไม 20,480 ไร คดเปนรอยละ 91.03 พนทเกษตรกรรม 1,831 ไร คดเปนรอยละ 8.14 พนทเมองหรอสงปลกสราง 185 ไร คดเปนรอยละ 0.83 และพนทแหลงน า 1 ไร คดเปนรอยละ 0.01

31

ภาพ 4.1 แผนทแสดงผล.การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2509-2513

32

4.1.2 การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2545-2546

ตาราง 4.3 การใชประโยชนทดนโดยวธการจ าแนกดวยสายตา (Visual interpretation) ในป พ.ศ. 2545-2546 ประเภทการใช ประโยชนทดน

พนท/ตารางกโลเมตร พนท/ไร รอยละของพนท

พนทสงปลกสราง พนทเกษตรกรรม พนทแหลงน า พนทเบดเตลด

26.44 8.76 0.76 0.04

16,523.52 5,477.05 475.42 24.01

73.44 24.34 2.11 0.11

รวม 36 22,500.00 100.00

จากการศกษาการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน พนทปาแมทาแพ อ าเภอทงเสลยมและอ าเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย ดวยขอมลจากระยะไกล โดยใชภาพถายทางอากาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ MOAC ป พ.ศ. 2545 - 2546 พบวามพนทปาไม 16,525 ไร คดเปนรอยละ 73.44 พนทเกษตรกรรม 5,477 ไร คดเปนรอยละ 24.34 พนทเมองหรอสงปลกสราง 475 ไร คดเปนรอยละ 2.11 เนองจากมการเกดขนของทางหลวงชนบท หมายเลข 1330 อกทงยงมการแยกหมบานบงบอนออกจากกนตามแนวคลองบงบอน กลายเปน หม 13 บานหวยตนผง, หม 8 บานบงบอน (เดม) และพนทแหลงน า 24 ไร คดเปนรอยละ 0.11 เกดจากประชาชนขดลอกเพอใชในการท าการเกษตร

33

ภาพ 4.2 แผนทแสดงผล.การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2545 – 2546

34

4.1.3 การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2557

ตาราง 4.4 การใชประโยชนทดนโดยวธการจ าแนกดวยสายตา (Visual interpretation) และวธแบบไมก ากบดแล (Unsupervised classification) ในป พ.ศ. 2557 ประเภทการใช ประโยชนทดน

พนท/ตารางกโลเมตร พนท/ไร รอยละของพนท

พนทสงปลกสราง พนทเกษตรกรรม พนทแหลงน า พนทเบดเตลด

22.60 12.87 0.51 0.02

14,125.11 8,041.03 319.25 14.61

62.78 35.74 1.42 0.06

รวม 36 22,500.00 100.00

จากการศกษาการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน พนทปาแมทาแพ อ าเภอทงเสลยมและอ าเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย ดวยขอมลจากระยะไกล โดยใชภาพถายดาวเทยม THEOS พบวามพนทปาไม 14,125 ไร คดเปนรอยละ 62.78 พนทเกษตรกรรม 8,041 ไร คดเปนรอยละ 35.74 พนทเมองหรอสงปลกสราง 319 ไร คดเปนรอยละ 1.42 และพนทแหลงน า 14 ไร คดเปนรอยละ 0.06

35

ภาพ 4.3 แผนทแสดงผล.การใชประโยชนทดน ในป พ.ศ. 2557

36

4.2 การวเคราะหการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนใน 3 ชวงเวลา การตดตามการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนใน 3 ชวงเวลาน จะใชวธการวเคราะหดวยวธการ Overlay > Union ของการใชประโยชนทดนของแตละประเภทในป พ.ศ. 2509 – 2513, ป พ.ศ. 2545 – 2546 และ ป พ.ศ. 2557 จะท าใหเราทราบถงการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนของแตละชวงเวลาโดยไดผลการวเคราะหดงน

ภาพ 4.4 ผลการตดตามการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนใน 3 ชวงเวลา

37

ภาพ 4.5 การยกตวอยางต าแหนงทส าคญในพนทศกษา

จากภาพท 4.5 การวเคราะหผลการตดตามการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน โดยยกตวอยาง ดงน

38

- กรณท 1 จด A สวนใหญพบอยบรเวณทศตะวนออกของพนทศกษาเปนพนททเคยเปนพนทปาไมมากอนในชวงเวลาแรก และถกบกรกโดยเกษตรกรรม ตงแตชวงเวลาทสองจนถงปจจบนจากการลงส ารวจพนทพบวา เปนพนททท าการเกษตร จรง คอ ขาวโพด แตถกเกบเกยวแลว ดงภาพ 4.6

ภาพ 4.6 จดท A

- กรณท 2 จด B อยทางทศตะวนตกของพนทศกษา เปนพนททชวงเวลาแรกเคยเปน

พนทปาไมมากอน ชวงเลาตอมากลายเปนพนทเกษตรกรรม ในปจจบนกลายเปนพนทแหลงน า จากการลงพนทส ารวจพบวาเปนแหลงน าจากธรรมชาต มการท าเปนฝายใหรถผานได ดงภาพ 4.7

ภาพ 4.7 จดท B

39

- กรณท 3 จด C อยทางทศตะวนตกของพนทศกษา พนททชวงเวลาแรกเคยเปนปามากอน และในชวงเวลาทสองจนถงปจจบนกลายเปนพนทแหลงน า จากการลงพนทส ารวจพบวาเปนแหลงน าเพอการเกษตรและเลยงสตว พบวาเปนกระชงเลยงปลา ดงภาพ 4.8

ภาพ 4.8 จดท C

- กรณท 4 จด D บรเวณทศตะวนตกของพนทศกษา พนททสองชวงเวลาแรกเคยเปนพนทปาไมมากอน และปจจบนกลายเปนพนทเกษตรกรรม จากการลงส ารวจพนทพบวา เปนแปลงกลวย และแปลงมนส าปะหลงทก าลงเกบเกยว ดงภาพ 4.9

ภาพ 4.9 จดท D

40

- กรณท 5 จด E บรเวณทศใตของพนทศกษา พนททชวงเวลาแรกเคยเปนพนทปาไม ตอมาไดมการเกษตรเขามาบกรก และปจจบนกลายเปนพนทอยอาศย สงปลกสราง เกดจากการเขามาของ ทางหลวงชนบท หมายเลข 1330 ตดผาน จงมการสรางบานใหเออตอเสนทางคมนาคม ดงภาพ 4.10

ภาพ 4.10 จดท E

- กรณท 6 จด F บรเวณทางทศตะวนออกของพนทศกษา พนททชวงเวลาแรกเคยเปนพนทเกษตรกรรม และชวงเวลาทสองและสามกลายเปนพนทสงปลกสราง จากการลงส ารวจพนทพบวา ปจจบนเปนสงปลกสรางจรง เปนอาคารเรยนของโรงเรยนบานบงบอน ดงภาพ 4.11 และอกเหตผลหนงทพบ คอ การเขามาของทางหลวงชนบท หมายเลข 1330 โดยตดผานกลางพนทศกษา ดงภาพ 4.12

ภาพ 4.11 จด Fa

41

ภาพ 4.12 Fb

- กรณ 7 จด G บรเวณตอนกลางของพนทศกษา เปนพนททสองชวงเวลาแรกเปนพนทเกษตรกรรมอยแลว และปจจบนกลายเปนพนทแหลงน า จากกการลงส ารวจพนทพบวาพนทโดยรอบเปนพนทเกษตรกรรม แตไมมแหลงน าธรรมชาตไหลผาน จงตองท าใหมการสรางพนทแหลงน าเพอใหเพยงพอตอความตองการของเกษตรกรรม ดงภาพท 4.13

ภาพ 4.13 จด G

42

บทท 5

บทสรป

ผลการศกษาการเปลยนแปลงพนทปาแมทาแพ อ าเภอทงเสลยม อ าเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย ดวยขอมลจากระยะไกลหลายชวงเวลา สรปผลการวจย

ผลการวเคราะหการจ าแนกประเภทการใชประโยชนทดน ( พนทปาไม, พนทเกษตรกรรม, พนทสงปลกสราง, พนทแหลงน า ) พนทปาแมทาแพ อ าเภอทงเสลยม อ าเภอศรสชนาลย จงหวดสโขทย ดวยขอมลจากระยะไกลหลายชวงเวลา

จากการศกษาการจ าแนกประเภทการใชประโยชนทดนพนทปาแมทาแพ โดยไดท าการศกษาทงหมด 3 ชวงเวลา คอ ในป พ.ศ. 2509-2513, ป พ.ศ. 2545-2546 และในป พ.ศ. 2557 โดยใชขอมลภาพถายดาวเทยมจากการส ารวจ เพอใชในการส ารวจหาพนททถกบกรกและพนททมการใชประโยชนในดานตางๆ ในบรเวณตอนกลางของปาสงวนแหงชาตปาแมทาแพ (ขอบเขตจตรส) โดยพจารณาจากภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61 2509 - 2513, ภาพถายโครงการกระทรวงเกษตรและสหกรณ หรอ MOAC 2545 – 2546 และภาพถายดาวเทยม THEOS วนท 3 กมภาพนธ ป พ.ศ. 2557 โดยใชการวเคราะหจากสายตา พบวา ขอมลภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61 ในป พ.ศ. 2509 – 2513 มพนทปาไม 20,480 ไร คดเปนรอยละ 91.03 พนทเกษตรกรรม 1,831 ไร คดเปนรอยละ 8.14 พนทเมองหรอสงปลกสราง 185 ไร คดเปนรอยละ 0.83 และพนทแหลงน า 1 ไร คดเปนรอยละ 0.01 ตอมาคอการวเคราะหโดยใชขอมลภาพถายทางอากาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ MOAC ป พ.ศ. 2545 - 2546 พบวามพนทปาไม 16,525 ไร คดเปนรอยละ 73.44 พนทเกษตรกรรม 5,477 ไร คดเปนรอยละ 24.34 พนทเมองหรอสงปลกสราง 475 ไร คดเปนรอยละ 2.11 เนองจากมการเกดขนของทางหลวงชนบท หมายเลข 1330 อกทงยงมการแยกหมบานบงบอนออกจากกนตามแนวคลองบงบอน กลายเปน หม 13 บานหวยตนผง, หม 8 บานบงบอน (เดม) และพนทแหลงน า 24 ไร คดเปนรอยละ 0.11 เกดจากประชาชนขดลอกเพอใชในการท าการเกษตร และสดทายการวเคราะหโดยใชภาพถายดาวเทยม THEOS พบวามพนทปาไม 14,125 ไร คดเปน

43

รอยละ 62.78 พนทเกษตรกรรม 8,041 ไร คดเปนรอยละ 35.74 พนทเมองหรอสงปลกสราง 319 ไร คดเปนรอยละ 1.42 และพนทแหลงน า 14 ไร คดเปนรอยละ 0.06

ผลการวเคราะหการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนพนทปาแมทาแพ ตงแตเรมมการกอตงพนทแหงนเปนปาสงวนแหงชาต จนถงป พ.ศ. 2557

จากการวเคราะหการเปลยนแปลงการใชประโยชนทดนพนทปาแมทาแพ ตงแตป พ.ศ. 2509-2513 จนถง ป พ.ศ. 2557 โดยใชขอมลภาพถายดาวเทยมจากการส ารวจ พบวามพนทปาไมลดลงอยางตอเนอง แตมพนทเกษตรกรรมทมากขน เนองจากการเพมขนของการท าการเกษตรทไปบกรกพนทปา และดวยการท าเกษตรกรรมทมากขนน จงสงผลใหมพนทแหลงน ามากขนตามไปดวย เพอใหเพยงพอตอความตองการของการท าเกษตรกรรม และพนทเมองหรอสงปลกสรางทพบวามมากขนในชวงป พ.ศ. 2545 – 2546 เนองจากการเขามาของทางหลวงชนบทหมายเลข 1330 ทตดผานระหวางกลางพนทศกษา แตพบวาลดนอยลงในชวงป พ.ศ. 2557 คาดวานาจะเกดจากภาพถายดาวเทยม THEOS ทน าไปจ าแนกการใชประโยชนทดนดวยวธการจ าแนกแบบไมก ากบดแล (Unsupervised Classification) ทไมมความละเอยดของการจ าแนกไดดเทากบการจ าแนกโดยสายตา (Visual interpretation)

สรปไดวาพนทปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ คาดวานาจะมการลดลงของพนทปาอยางตอเนองในปตอๆไป เนองจากการขยายตวเพมขนของพนทเกษตรกรรมและดวยปจจยการถกบกรกพนทในดานตางๆ ดงนนควรมการศกษาและวจยเพออนรกษ ควบคม และปองกนการบกรกพนทปา เพอลดการสญเสยทรพยากรทางธรรมชาตซงสามารถสงผลตอการเปลยนแปลงลกษณะทางกายภาพของพนทปาแมทาแพในอนาคตได

ปญหาทพบในการศกษา

1. ขอมลภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61 2509 – 2513 เปนภาพ ขาว – ด า ท าใหยากในการแปลดวยสายตา

2. ภาพถายดาวเทยม THEOS เปนภาพดาวเทยมทดาวนโหลดฟร คณภาพของเมดสจงมความคลายคลงกน อาจท าใหการจ าแนกผดเพยนไปได

ขอเสนอแนะ 1. ควรลงพนทส ารวจ เกบขอมลแบบสอบถาม 2. ขอมลภาพถายทางอากาศโครงการ Heavy Photographic Squadron หรอ VAP-61

2509 – 2513 และภาพถายโครงการกระทรวงเกษตรและสหกรณ หรอ MOAC 2545 – 2546 เปนขอมลภาพทเกา เขาถงยาก

44

บรรณานกรม

45

บรรณานกรม

ณฐกานต ไชยชนะ (2559). การประยกตใชขอมลการส ารวจจากระยะไกลศกษาการ

เปลยนแปลงของพนท ปาไมระหวางป พ.ศ. 2549 และป พ.ศ. 2559 วทยานพนธ วท.บ. ,

มหาวทยาลยนเรศวร , พษณโลก.

อดพงษ ชอรกษ (2559). การประยกตใชภาพถายทางอากาศหลายชวงเวลาตดตาม

การเปลยนแปลงพนทปาไม อางเกบน าทาดนแดง บรเวณเขตอทยานแหงชาตรามค าแหง

จงหวดสโขทย 2559 วทยานพนธ วท.บ. , มหาวทยาลยนเรศวร , พษณโลก.

เพญนภา ขนหต , เมธณ เขยวงาม (2557).การบกรกพนท ปาเพอน ามาใชประโยชน

กรณทใชศกษาเขตพนท อทยานแหงชาต ทงแสลงหลวงพนทจงหวดพษณโลก-เพชรบรณ

วทยานพนธ วท.บ. , มหาวทยาลยนเรศวร , พษณโลก.

พงศธร ธารบญ , พงศพล ปลอดภย (2558). ไดประยกตเทคโนโลยภมสารสนเทศ

ก าหนดพนทเสยงตอการบกรกปาไมในพนท อ าเภอเขาคอ จงหวดเพชรบรณ การประชม

วชาการนสตนกศกษาภมศาสตรและภมสารสนเทศศาสตรแหงประเทศไทย ครงท 8

JG Zaehringer, G. Schwilch , Andriamihaja , B. Ramamonjisoa , P. Messerli

(2560). Remote sensing combined with social-ecological data: The importance of

diverse land uses for ecosystem service provision in north-eastern Madagascar

เนตรนภา หงสทอง (2559). ไดศกษาเปรยบเทยบเทคนคการจ าแนกเชงจดภาพและ

จ าแนกเชงวตถของพนทเกษตรจากขอมลภาพถายดาวเทยมไทโซต กรณศกษา อ าเภอ

พราว จงหวดเชยงใหม วทยานพนธ วท.บ. มหาวทยาลยนเรศวร , พษณโลก

46

ภาคผนวก

47

ภาคผนวก

การลงพนทตรวจสอบความถกตองประกอบการวจย ในพนทศกษา (ขอบเขตจตรส) ปาสงวนแหงชาต ปาแมทาแพ พนทปาไม

(17.4922434,99.4947346)

48

พนทเกษตร

นาขาว (17.484836, 99.495643)

นาขาว (17.476233, 99.493412)

49

ออย (17.491029, 99.499531)

ขาวโพด (17.498373, 99.523581)

50

ปาลม (17.493863, 99.521462)

กลวย (17.476990, 99.499566)

มนส าปะหลง (17.488031, 99.511902)

51

พนทสงปลกสราง

โรงเรยนบานบงบอน (17.482233, 99.507280)

(17.470983, 99.501910)

52

(17.4852057, 99.5041005)

(17.4874026, 99.5060763)

53

(17.4784383, 99.5038531)

วด (17.480107, 99.506286)

54

พนทแหลงน า

(17.479554, 99.502039)

(17.481325, 99.507665)

55

(17.495365, 99.510905)

56

ประวตผวจย

57

ประวตผวจย

ชอ – สกล พรมมาตร ชมภเครอ วน เดอน ป เกด 27 พฤษภาคม ป 2539 ทอยปจจบน 111/1 หม 5 ต าบลกลางดง

อ าเภอทงเสลยม จงหวดสโขทย 64150

ประวตการศกษา พ.ศ. 2557- ปจจบน วทบ. สาขาภมศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร จงหวดพษณโลก

พ.ศ. 2551-2556 ระดบมธยมศกษา สาย วทย-คณต โรงเรยนทงเสลยมชนปถมภอ าเภอทงเสลยม จงหวดสโขทย

พ.ศ. 2545-2550 ระดบประถมศกษา โรงเรยนบานทาชม (ประชาอทศวทยาคาร) อ าเภอทงเสลยม จงหวดสโขทย