stworzenie, grzech, odkupienie

15
Stworzenie, grzech, odkupienie fragmenty Klasa druga Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące w Lubinie

Upload: sdbkarol

Post on 26-Jun-2015

943 views

Category:

Education


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: Stworzenie, grzech, odkupienie

Stworzenie, grzech, odkupieniefragmenty

Klasa druga

Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące w Lubinie

Page 2: Stworzenie, grzech, odkupienie

Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące w Lubinie

Opisy stworzenia świata i człowieka

Jak należy je rozumieć?1. Nikogo nie było w momencie stwarzania.2. Jest to zatem próba odpowiedzi „DLACZEGO DZIŚ

JEST TAK” odwołując się do „początku”

3. Opisy mogą być naukowe, filozoficzne, religijne. Każdy z nich NA SWÓJ WŁASNY SPOSÓB próbuje udzielić odpowiedzi na pytanie o „początek”

Żadnej z prób nie należy lekceważyć, choć mogą wydawać się naiwne i śmieszne. Trzeba próbować zrozumieć co autor chciał nam przekazać!

Page 3: Stworzenie, grzech, odkupienie

Opisy stworzenia

• Ludzie w starożytności próbowali wyjaśnić „jak to było na początku” i dlaczego „dziś jest tak”. Robili to na miarę swoich możliwości.

• Naród hebrajski znał opisy ludów Babilonii i Mezopotamii [co można zauważyć w

treści opisów biblijnych], a jednocześnie naród ten miał doświadczenie bycia prowadzonym przez Boga w historii.

Page 4: Stworzenie, grzech, odkupienie

Opisy stworzenia

• Z czasem powstała w tym narodzie własna próba wyjaśnienia początku świata i człowieka.

• Z wiarą przyjmujemy, że tej próbie towarzyszył Bóg ze swoim natchnieniem, aby została przekazana prawda w sprawach istotnych dla nas!

Page 5: Stworzenie, grzech, odkupienie

Katechetyczny cel napisania tekstu

Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące w Lubinie

Biblijne opisy stworzenia

Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię

Opis rozpoczynający całą księgę Biblii. Powstał w kręgach kapłańskich.Celem opisu jest przekazanie, że tylko Bóg (elohim) jest początkiem wszystkiego, oraz że w świecie panuje harmonia i piękno. Człowiek jest według opisu najdoskonalszym ze stworzeń, a szabat jest dniem wyjątkowym, który należy szanować m.in. przez powstrzymanie się od pracy

Wreszcie Bóg rzekł: uczyńmy człowieka na nasz obraz. Uczynił

Bóg człowieka, mężczyznę i kobietę, na obraz Boży ich

stworzył.

1.

Page 6: Stworzenie, grzech, odkupienie

Starszy opis stworzenia świata

Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące w Lubinie

Biblijne opisy stworzenia

Umieścił Bóg człowieka, którego stworzył w ogrodzie rajskim…Opis drugi jest starszy, powiedzielibyśmy „bardziej ludzki”, prymitywniejszy. Autor chce pokazać, że między „człowiekiem” (adam) a resztą stworzenie istnieje pewien element wspólny (adamah). Człowiek jednak został obdarzony „tchnieniem w nozdrza” wskutek czego stał się istotą żywą.

2.

Kobieta jest jakby „chronologicznie” później stworzona z części ciała

mężczyzny.Do obojga z nich stosuje się to samo

określenie adam.Z tym opisem wiąże się

sytuacja pokusy

Page 7: Stworzenie, grzech, odkupienie

X wiek p.n.e.Czasy królów w Izraelu

Deportacja do Babilonii

Chrystus

Od V wieku p.n.e. Redakcja ksiąg

biblijnych

Opis starszy„lepienie człowieka”

Opis młodszy schemat „7 dni”

Minęło 500 lat…

Czas powstania dwóch opisów biblijnychw narodzie izraelskim

Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące w Lubinie

W zamyśle prolog do całej Biblii

Page 8: Stworzenie, grzech, odkupienie

Powstanie człowieka w starszym opisie…PRZY WSZYSTKICH STWORZENIACH

Kto? BógCo robi? LepiMateriał? Glina, proch… [adamah]

Uwaga!Dodatkowa czynność przy stworzeniu człowieka:DMUCHANIE W NOS!

Warto zauważyć, że autor późniejszego tekstu, stanowiącego PROLOG do całej Biblii, zamiast pisać o lepieniu i dmuchaniu w nos [wyjątkowość człowieka] pisze, że człowiek został stworzony na obraz i podobieństwo Boga [nie pisze tak o żadnym innym stworzeniu]

Page 9: Stworzenie, grzech, odkupienie

Odpowiednia pomoc dla mężczyzny

Nadawanie imion zwierzętom• Mężczyzna nie znajduje

odpowiedniego stworzenia dla siebie

• Ryt nadawania imion oznacza, że człowiek „panuje” nad światem zwierząt, jest ważniejszy, określa go…

Sen mężczyzny• Jest symbolem śmierci

• Chce pokazać, że w akcie stwórczym kobiety

uczestniczy tylko Bóg• „Bok” ciała mężczyzny to

część bliska sercu, tak jak bliska sercu ma być dla

mężczyzny kobieta

Page 10: Stworzenie, grzech, odkupienie

Nie sugerować się chronologią! Mężczyzna nie był stworzony „wcześniej”

Ratunku! Kobieta!

Chodzi o podkreślenie godności istoty zwanej kobieta! Wiedząc jak traktowano wówczas kobiety,

musimy stwierdzić, że przesłanie biblijne było REWOLUCYJNE. Kobieta jest tak samo ważna

jak mężczyzna.

Page 11: Stworzenie, grzech, odkupienie

Znaczenie obrazu „ogrodu”

• Ogród dla ludzi starożytnego Wschodu nie był czymś

zwyczajnym. W tamtych warunkach na wspaniałe

ogrody mogli pozwolić sobie jedynie władcy mający wielu niewolników uprawiających

taki ogród. Uprawa ze względu na brak wody nie była łatwa.

Ogród jest więc symbolem wielkiego dobrobytu. Tu jest on

symbolem dobroci Boga i Jego hojności oraz mówi o wielkim

obdarowaniu człowieka.

Page 12: Stworzenie, grzech, odkupienie

Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące w Lubinie

Biblijny opis kuszeniaBóg wydał polecenie, aby nie spożywać owoców z drzewa poznania dobra i zła.Nie powiedział nic o zakazie spożywania owoców z drzewa życia znajdującego się w środku raju.Kusiciel zadaje przewrotne pytanie: „czy to prawda, że ze wszystkich drzew ogrodu nie możecie spożywać owoców?”Kobieta w zamieszaniu mylnie wskazuje drzewa, dając sobie wmówić, że Bóg jest „przeciwny życiu” bo nie pozwala kosztować owoców z drzewa życia!

Problem rozpoczyna się w chwili, gdy człowiek czuje się bezpiecznie, gdy nie boi się nawet Boga!

Konsekwencje „grzechu u początków”:Ból rodzeniaRelacje oparte na „panowaniu”Owoce pracy ludzkiej niesatysfakcjonujące

1. Postać kusiciela2. Skrajności łatwo się rozpoznaje3. Obecność Boga w przykazaniu

Page 13: Stworzenie, grzech, odkupienie

Konsekwencje grzechu „u początku”

„indywidualne”• Kobieta będzie rodzić w bólu

[autor próbował wyjaśnić tę sprawę odwołując się do stworzenia człowieka i zaistnienia grzechu?]

• Mężczyzna będzie ciężko pracował, ale owoce jego pracy nie będą takie, jakich by oczekiwał, zawsze będę mniejsze…

„wspólne”• Relacje między mężczyzną a

kobietą będą oparte na panowaniu [co zresztą

autor biblijny zapewne na co dzień widział – tak bowiem traktowano

kobiety]• Czyli… taka rywalizacja płci

nie jest zamysłem Bożym, jest skutkiem grzechu

Page 14: Stworzenie, grzech, odkupienie

Małe podsumowanie

PRZED STWORZENIEM KOBIETY ISTNIEJE JEDEN WSPÓLNY

TERMIN NA OKREŚLENIE CZŁOWIEKA (ם)ָא(ָד); DOPIERO PO JEJ STWORZENIU TEKST WPROWADZA ROZRÓŻNIENIE

MIĘDZY MĘŻCZYZNĄ ( (ָא/ׁש,1(ה) A KOBIETĄ (ָא/יׁש,

Inne rozróżnienie:

(ָכ(ר 8ֵק6ָב(ה i ָז ְנ

Opisy uzupełniające się. Wyjątkowość człowieka, ale również jego związek i podobieństwo do innych stworzeń

Zdolność do przekazywania życia; samiec – samica

Page 15: Stworzenie, grzech, odkupienie

Salezjańskie Liceum Ogólnokształcące w Lubinie

Grzech… jak to rozumieć?

Nie można poprawnie zrozumieć czym jest grzech jeśli nie pamięta się o PIERWOTNEJ WIĘZI człowieka z Bogiem.

Grzech stanowi przede wszystkim zerwanie tej więzi, a dokonuje się to przez nieposłuszeństwo!

PRZEDMIOT, czyli sprawa, o którą chodzi…Kradzież, zabójstwo, palenie papierosów, seks nastolatków…

ŚWIADOMOŚĆ, czyli wiedza o tym, że coś jest złeWystarczy, że słyszysz np. w Kościele o tym, że coś jest złe

ZGODA WOLI, czyli wolny wybórJeśli ktoś jest zmuszony, zastraszony, to nie ma winy, albo jest mniejsza

Dobra intencja nie zmienia złego czynu w dobry = cel nie uświęca środków!

Zła intencja zmienia dobry czyn w „mniej dobry” (zły)