su tich gioi luat - ns tri hai

8/3/2019 Su Tich Gioi Luat - Ns Tri Hai

1/114

S TCH GII LUT

Ni S Tr HiNgun

http://thuvienhoasen.orgChuyn sang ebook 15-7-2009

Ngi thc hin : Nam Thin [email protected] Audio Ti Website http://www .phatphaponline.org

Mc Lc

Knh Dng Gic linh i lo Ha thng tn s.Knh dng qu v tn tc Ni.Knh dng ch thin hu tri thc- trong c cu huyn tht t, hin tinph mu v ch huynh t mui - nhng ngi gieo trong tng thc connhng ht ging tt lnh.Thn knh tng ni chng Hng n Hu, nhng php hu khi ngun cm

hng trc tip cho tc phm ny, nhn ma an c nm t hi (1995).

Thch N Tr Hi

DN NHPPhn mt - TM PHP BA LA DI

1. LM HNH BT TNH2. LY CA KHNG CHO3. GIT HI MNG NGI4. I VNG NG5. NHIM TM XOA CHM

6. NHIM TM TM S7. CHE GIU TI NNG8. THEO NGI B C

Phn hai - MI BY PHP TNG TN1. MAI MI2. VU KHNG3. XUYN TC PH BNG4. I THA KIN NGI
http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Gioi%20Luat/http://phatphaponline.org/kinh/Audio/Thuyet%20Phap/Gioi%20Luat/


2/114

5. BIT GIC M 6. GII CHO TI TRNG7. PHM VO BN S8. NHIM TM TH THC9. KHUYN NHN NHIM THC

10. PH TNG HA HP11. H TR PH TNG12. HOEN TN 13. C TNH CHNG CAN14. THN NHAU GIU TI15. XI NG RING16. GIN B TAM BO17. KHNG C KHNG PHC

Phn ba - BA MI PHP X A1. GI Y QU HN2. LA Y M NG

3. CHA VI QU HN4. XIN Y KHNG THN5. NHN VI QU PHN6. XIN THM TIN Y7. KHUYN CHUNG TIN LI8. I QU 6 LN9. CM GI TIN CA10. MUA BN BO VT12. XIN BT QU PHN13. KHNG THN XIN NH14. BO TH DT THM15. CHO RI OT LI16. CT CHA NHIU 17. GI Y CNG GP18. XOAY NHIU V MT19. I VY I KHC20. PHP NG THNH Y21. XOAY MT V NHIU22. CNG VY XOAY KHC23. XIN VY XOAY KHC24. CHA NHIU BT TT25. CHA NHIU P26. KHNG CHO BNH Y27. DNG Y PHI THI: (lm y phi thi)28. I RI I LI29. O DY QU GI30. O MNG QU GI

Phn bn - 178 PHP BA DT 1. C NI DI2. NHIC MNG THNH PHN


3/114

3. NI LY GIN4. NG CHUNG MT NH5. NG QU BA M6. C TNG N NO7. NI TI LI NNG

8. NI THT C O9. QU NM SU LI10. O CUC T AI11. CHT PH CY SNG12. XC NO LI L13. NHIC MNG TRI S14. TRI CH TRNG15. TRI TRONG PHNG16. CNG CHIM CH NM17. LI RA KHI PHNG18. NM GING ST CHN

19. DNG NC C TRNG20. LP NH QU HN21. N QU MT LN22. N THNH BIT CHNG23. NHN N QU PHN24. N LC PHI THI25. N CCH M26. N KHNG MI27. I KHNG DN LI28. NH N NGI DAI29. NH N NGI KHUT30. NGI CHUNG CH TRC31. UI NGI I I32. QU HN TH THUC33. I XEM QUN TRN34. TRONG QUN QU HN35. XEM QUN GIAO CHIN36. UNG CC TH RU37. A GIN TRONG NC38. THC LT NGI KHC39. KHNG NGHE CAN GIN40. NHT CHO NGI S41. TM DI NA THNG42. T LA T TRNG43. GIU CHI VT DNG44. DNG KHNG HI CH45. DNG Y MI NGUYN46. C GIT SC SINH47. UNG NC C TRNG48. LM BUN NGI KHC


4/114

49. CHE GIU TI NNG50. KHI LI TRANH CI51. HN I VI GIC52. CHNG CAN NI CN53. THEO NGI C TI

54. DUNG K B UI55. CHNG C KHUYN HC56. HY BNG GII LUT57. S NN NI TRC58. YT MA RI HI59. KHNG NI GI DC60. GI DC RI HI61. NGHE LN MCH LO62. NH T KHEO NI63. TT T KHEO NI64. VU KHNG TI NNG

65. VO CA CUNG VUA66. CM LY BU VT67. VO XM PHI THI68. LM GING QU HN69. DN BNG N NM70. N CC TH TI71. CO LNG BA CH72. TY TNH QU HN73. CH RA NAM CN74. CNG V VI NHAU75. BNG NC HU QUT (cho T kheo)76. I XIN LA SNG77. I TIU C TI78. BY D79. XEM NGHE MA HT80. VO XM NG KHUT81. CNG VO CH KHUT82. K TAI NI THM83. KHNG NI M I84. KHNG MI M NGI85. NM NH C S86. CNG VO CH TI87. KHNG NGHE CHO K88. VIC NH TH BI89. M NGC KHC LA90. KHNG BNH CHUNG GING91. CHUNG MN CHUNG NM92. HI QUY RI93. KHNG THM NOM BNH94. AN C UI NGI


5/114

95. BA MA DU HNH96. GII H L97. I CH BIN GII98. I CH NGUY HIM ( trong bin gii)99. THN CN C S (can ba ln khng b)

100. I XEM HONG CUNG101. L HNH TM SNG102. KHN TM QU LNG103. MAY Y QU LU104. NM NGY KHNG OI (xem y tng gi l)105. NGN CNG TNG Y106. MC Y NGI KHC107. CHO Y NGOI O108. NGN TNG CHIA VI109. XI KHOAN XUT Y110. CI NG XUT Y

111. KHNG DIT TRANH CI112. CHO NGOI O N113. NGI SAI S114. XE CH NH SI115. KHNG HI NM, NGI (trn ging, gh nh c s)116. KHNG T M I117. T MNG CH THUT118. DY NGI CH THUT119. NGI C THAI120. NGI CON B121. CHA TUI122. KHNG HAI NM HC123. KHNG HC SU PHP124. KHNG HI TNG125. GI C CHNG126. NM THIU PHP127. CHO NGI XU (dm n, tc n)128. KHNG NUI DY129. KHNG NNG TA THY130. KHNG PHP, LM THY131. THIU H LM THY132. H, TNG KHNG CHO133. HY BNG KHNG CHO134. K C CH135. K ANG YU136. GT THC XOA HC137. GT THC XOA Y138. DI MI HAI THNG139. CCH MT M140. KHNG TH GIO TH


6/114

141. KHNG CU GIO TH142. KHNG CU T T143. AN C KHNG TNG144. KHNG THA M VO145. MNG T KHEO TNG

146. TRCH MNG NI CHNG147. M NHT KHNG THA148. N XONG N NA149. GANH T VI THY150. HNG LIU XOA THN151. DU M XOA THN152. BO NG GII XOA153. BO THC XOA XAO154. SADI NI XOA155. BO PH N XOA156. MC QUN LT N

157. SM TRANG IM158. MANG GIY CM D159. KHNG BNH NGI XE160. KHNG MC O LT161. TI N NH NGI162. TI M CNG CHA163. TRI LN CNG164. KHNG C AN C165. NGI THNG XUT166. NGI HAI HNH167. NGI NHP MT168. NGI N, BNH169. HC NGH BI TON170. DY NGH BI TON171. B UI KHNG I172. HI KHNG XIN TRC173. I NG XC NO174. XY THP CHA TNG175. KHINH TN T KHEO176. I M LC MNH177. DNG TRANG SC178. BO NGOI O XOA

Phn nm - TM PHP HI QUPhn su - MT TRM PHP CHNG HCPhn by - BY PHP DIT TRNHPh lc - NGUN GC CC GII N

---o0o---


7/114

DN NHP

Gii lut t kheo ni gm 348 gii iu, c gi l "Ng thin tht t".Trc ht, "tht t" l by nhm nh sau:

Nhm 1: 8 php Ba la diNhm 2: 17 php Tng tnNhm 3: 30 php X aNhm 4: 178 tm php aNhm 5: 8 php Hi quNhm 6: 100 php Chng hcNhm 7: 7 php Dit trnh.

Phn loi theo cc vic cn phi cm ch khng c lm (ch tr) hoc cn

phi lm (tc tr) th c by nhm nh trn, gi l "By t", cng nh nhngchng, iu c nu trong b lut hnh s i. Nhng vic Pht cm chkhng c lm, nu lm th phm, gi l "ch tr tc phm" nh gii st odm vng v.v. Nhng vic Pht dy phi lm khng c b qua, th gi l"tc tr ch phm", v nh nhng vic b tt, tng gii, yt ma, t t, vnvn.

Nhng phn loi theo ti phm v mc x pht (t nh nh mc n trongb lut hnh s i) th ch c nm mc, gi l "Nm thin" ng ni, l:

Thin 1: Ti ba la di, l khi phm vo mt trong tm php ba la di ni trn(nng nht). Mc x pht l ui ra khi cha.

Thin 2: Ti Tng tn, l khi phm mt trong 17 php Tng tn ni trn.Mc x pht l sm hi trc hai b i tng v hnh sm mt thi gian,

bng cch lm cc vic do tng ch nh.

Thin 3: Ti Ba dt , l khi phm vo hai nhm 3 v 4 ni trn. Mc hnhsm ngang nhau, nhng mt bn c vt trnh ra trc Tng x (ni theo

lut php i l "c tang vt cn tch thu") ri sm hi ti ng a lc,nn gi l "X a". Cn mt bn khng c tang vt, nhng c nhng huqu xu nh mang tai ting cho on th hoc gy thit hi cho ngi khc,gi l php "a" v khin cho ngi phm ri vo nhng nhim do thamsn hoc do am m su trn cnh, khng em li gii thot.


8/114

Thin 4: Ti Thu lan gi, l loi ti "non Ba la di gi Tng tn" v nhtrong php ba la di th tm, m mi phm c by vic, hoc hai ba bn vic;hoc khi c git m i tng cha cht, hoc m mu bi l, bt thnh.Do vy nn c ba cp bc Thu lan gi

Thin 5: ti t ct la, nh nht nhng d phm, l khi vi phm cc phptrong nhng thin cn li (5, 6, 7) gm hai th: "c tc" (lm by) v "cthuyt" (ni by); ta nh loi ti "vi cnh" trong lut i.

S tch gii lut c vit sau khi tham kho:

1. T kheo ni gii, bn dch ca HT. Tr Quang.

2. Trung b kinh ba tp, bn dch ca HT. Minh Chu.

3. Bn dch b "T Phn T kheo ni Gii bn ch gii" hai tp ca Ni sPht Oanh, (Thch n Tr Hi dch, 1975).

4. Bn dch b "Lut Ng phn" 30 quyn, trong i tng kinh (dch giThch n Tr Hi, 1989).

5. "Lenseignement monastique du Petit Vhicule" bn dch ca Thch nTu dung.

iu ng ni sau khi xem nhng s tch ny l, vi "con mt thng sut baci v tm lng ngh thu ngn i", c Pht qun st cn c h lit cachng sinh thi mt php nn khin ra co nhng v lm hnh vi quy chongi c dp ch gii. Ngi c cn phi ngh nh thm n ch Pht b tt,khng c c tm ph bng nh ni "thi Pht m cn lon th". Xt chok, ta vn thy c yu t rt ng knh v d thng ni nhng v "b ttnghch hnh" hin tng phm gii ny l, h rt tht th, khng bao giichi ci hay bin h cho nhng vic quy mnh lm. Li na, so vi mttng on ng o gm mt ngn hai trm nm chc "ton l nhng bc ia la hn" (c k trong nhiu kinh) v nhiu v khc cha chng o, th

con s hai mi ba v Tng (Lc qun v Thp tht qun), v Nhm 6 tkheo ni "lm gng mu" cho s phm gii qu thc qu t.

Trong nhiu b lut cn k chuyn ngi u ba cc a (Upagupta) xut giasau khi Pht nhp dit khng bao lu. Lc c mt v ni sng ti trn 120tui, b tng c trng thy Pht v sinh hot ca chng tng thi Pht.u ba cc a xin b k cho ngi v mt s t kheo bn hu nghe v i sng


9/114

thanh tnh ca tng gi thi Pht, v nghe ai cng ch uy nghi t hnh catng chng by gi thua xa thu Pht cn ti th. Ni b hn vi chng tkheo ca u ba cc a mt bui n t tht. Gn ti gi hn, ni b treo mt

bt du y trn nh cnh ca i vo. Khi h vo ht trong phng vngi xung xin ni b k v uy nghi t hnh ca t kheo thi Pht, Ni b mli: "Vo thi Pht, trong chng tng c Lc qun t kheo l nhng vthng b khin trch l thiu uy nghi nht, nhng vn cn c uy nghi thnh hn chng t kheo by gi nhiu lm. Chng hn, Lc qun t kheoy ca i vo phng th s khng lm du nh th... (b a tay ch raca)". Khi u b cc a v i chng nhn theo tay Ni b ch, h mi trngthy nhng git du ri trn nn t, cng bt du y treo lng l trn cnhca ra vo.

Mi gii iu c thu tm thnh bn ch, ch ct gip tr nh v hc

thuc lng. Mun r ngha phi xem ni dung ca gii iu v xem s tch.Khi c s tch, ta c th thy r nguyn do ch gii v mc tiu mi gii,ng thi cng c th thy ci tinh thn nm ng sau ch ngha, vt trnch ngha v truyn tch. C vy mi thy gii lut tuy nhiu m rt likhng ngoi bn ch "thiu dc tri tc" hay khng ngoi hai ch "tm qu".V c vy mi thy 348 gii cng khng thm g, Pht dy bao nhiu cngkhng nu ta ch hiu trn ngn t m khng t . Do y m c n bangn uy nghi tm vn t hnh kin ton mt con ngi xng ng bc"Chng trung tn".

---o0o---

Phn mt - TM PHP BA LA DI

Tm tt

1. Lm hnh bt tnh2. Ly ca khng cho

3. St sinh cch4. Di ni c o

5. Nhim tm xoa chm6. Nhim tm tm s7. Che giu ti trng8. Theo ngi b c.


10/114

1. LM HNH BT TNH

Lc Pht X v, c ngi Tu na (Sudina) lm hnh bt tnh vi v c.Nguyn Tu na con nh giu, c v, nghe Pht thuyt php bn nn ncha m bt c d phi cho ng i tu. Khng bao lu, gp ma i kmPht cho php chng t kheo tn mc i kht thc cc ni. Tu na dn mton tng chng v thn nh kht thc. Cha m nhn c hi y nn n Tu na hon tc, Tu na khng chu; cha m li nn n Tu na li vi v cmt m ng b c chu b cho vui ca vui nh, hn na khi cht cn cngi cng cm, th t. Tu na cui cng phi xiu theo. Nhng khi trli trong tng chng, ng cm thy bt rt, hi hn, kh s. Cc t kheo bnti hi thm, ng ni tht, v cng i n Pht k r s tnh. Pht qu trch th v dy l vic khng ng lm, phi phm hnh. Nhn y Pht chgii.

Li bn:

Ti ba la di cn dch l: "tha thng", l cho ci khuynh hng khc,khng phi mnh (t) thng lt, lm cho mnh khng cn l mnh na.Chnh y l ngun gc ca mi php tu v gii lut Pht ch: khin cho conngi ng i lc xa ci "tnh thng" ca mnh, nu l i xa mt cht th

phi nh m quay tr li. Khi Pht cha ch gii th cha gi l "phm", thnhng sau khi Tu na lm hnh bt tnh th t thy h thn kh s. iu chng t tnh thng ca chng ta vn t thanh tnh, khng xen ln dm

dc, nn khi lm ci s g khc (tha) vi tnh thng y, th tm t thy khchu.

---o0o---

2. LY CA KHNG CHO

Pht X v, T kheo n ni ca (Dhanya) con nh th gm phm trctin. ng lm mt chi l trong rng , mt hm i kht thc v thychi b nhng ngi kim ci v chn tru ph ht vch mi. Ba ln nh

vy, nh ngh c, ng bn ra tay nung t lm gch xy mt ci nh c mi chi. Mt hm Pht v chng tng i qua trng thy, bit ca t kheoxy, Pht bn sai Anan ti ph, ri cm t khng c t tay o t,nung ngi gch xy nh, va mt th gi hnh o va tn hi chng sinh.n ni ca khi tr v thy ngi nh ngi cng b ph, hi ra bit c l dolnh Pht, ng bn vo rng tm cy lm nh g. Quan gi rng khngcho, nhng n ni ca bo, vua cho ti ri. Quan ni nu vua cho th


11/114

xin i c c t tin m cht n. n ni ca n ht nhng cy g qu lunm. Khi ng gi qua rng, trng thy cy ci ng nghing, nhng cy gqu dnh tu b cung nh bin mt, vua cho i quan gi rng n hi.Quan tu, v thy vua mt Pht, m c v t kheo bo vua cho cht, nnng cho v y cht cy. Nh vua tc gin cc im, cho l quan nilo, sai bt nht vo ci gii v cung tr ti. Gia ng gp n ni ca, ngta ku khc m . T kheo bo khng sao, ti ti bo cho vua nh, ri vuas th ng v. T kheo n thng cung vua, ni: "Vua khng nh sao, ngylm l ng quan, vua c c bi din vn ha khi ln ngi, vua s cho phpcc v xut gia t do hnh o v x dng tt c nhng vt cn dng hin ctrong nc. Bi th m ti n nhng cy g ti cn lm nh". Vua ngaongn. Cn c theo lut php, ti t kheo y ng b x t nhng v tn knhc Pht, nn vua ch mng cho mt trn l "k gic, k ngu si khng bit gc, hy i i cho khut" v ui t kheo v.

---o0o---

3. GIT HI MNG NGI

Pht X v ch gii. Nhiu t kheo phm. By gi vo mt ma an c,Pht dy cho chng t kheo hnh tr php mn qun st 32 u vt trong thn,ct nhm chn thn th, tr i dc, gi l qun bt tnh. Mt s ng tkheo sau khi c qu nh php tu ny, m ra chn ght thn th x u bnem y bt ca mnh (tt c gia ti ca mt t kheo thi Pht) thu mt ngi

t git gim ci thn. Trong mt ngy m trong vn Cp c c c nsu mi ngi cht theo cch y. Khi gii h, thy s chng n yt kinPht gim thiu, hi nguyn do, Pht bn qu trch s hy hoi thn th.Thay v qun bt tnh, by gi Pht dy cc t kheo qun hi th v cc

php "qun tnh" nh qun mu sc cc loi hoa xanh vng trng, hkhng, nh sng... gi l qun "bin x" hay kasina. ng thi Pht cho bit,cc v a la hn y hy hoi thn th l do d bo ca nghip "st" lu xa vtrc, n khi c qu h vn cn phi th bo ln cui cng. Tt c nhngv y xa kia u tng lm ngh t git hi sc sinh.

---o0o---

4. I VNG NG

Pht ch gii ny lc thnh T x ly, trong ging ng lu cc bn sngDi hu. Gp thi i km, vo ngy t t, ch tng n nh l Pht. Aicng gy m xanh xao v suy dinh dng, nhng c bit c mt tp t kheo


12/114

mp mp hng ho. Khi Pht hi cch sinh hot tu hnh ca h trong ma anc ra sao, kht thc c d kim hay khng, h bch: "D bch th tn, dlm. V chng con thay phin nhau mt ngi ngi thin gia cng cng,trong khi nhng ngi kia th i khp ni qung co rng v y chnh l mt

bc a la hn, ai cng dng v y s c phc ln lao. Thin h ua nhauem thc phm thng hng ti cng, do vy chng con kht thc khngkh khn g c". Pht qu trch thm t ci thi v y thc m di xng thnthnh y, v ch gii.

Ph:

Nhn y Pht k cho chng t kheo nghe chuyn v hong hu Ba t nc.Trc y b vn l mt n t gi vic chm sc vn li cho mt nh giu.Mt hm, sau khi cng dng phn n sng ca mnh cho mt sa mn kht

thc, n t gp vua Ba t nc i vo vn hoa. Nng n cn n tip, khinng vua hi lng n ngay hm y, vua cho mi ng trng n ng mun b tin chuc n t a v hong cung. Sau khi v cung, vua li cn

phong ngay cho nng lm nht phu nhn, gi l Mt li phu nhn(Mallika hay C Gi Vn Li). Khi c lm hong hu, Mt li phu nhnnh n v sa mn b cng dng bui sng cng ngy gp c vua, vmun cho i tm ngi. Khi hi ra mi bit v sa mn m b cng dng chnh l c Pht. B lin n ni c Pht xin nh l quy y, v trthnh mt pht t.

Mt hm b i n c Th Tn hi ngi do nhn g i trc m nay bc ci phc c gp c Th Tn v li c lm hong hu. Pht k,vo mt tin kip xa xa, b lm mt ph n gio m o, ham lm phcv cu mong c gp bc minh s. Vo mt ma i km kht thc khkhn, trong x b c bng c mt nhm nm v sa mn n thay nhau tathin ngoi cng vin, b n nh l v rc v nh cng dng t s. Nmv ny khng c gii c, ch hin tng sa mn th hng ca b, ngthi i cc ni di gt mi ngi th li, lm cho ai cng ngh h l thnthnh, cng dng trng hu. Do nhn y m tri qua nhiu i kip, h

phi lm thn n t tr n c. Cn c gi, do nhn cng dng vi tmthanh tnh v lng khao kht cu gp minh s, m nay c ci phc gpPht v a v cao sang.

Nghe Pht dy, Mt li phu nhn t m hi: "Bch Th tn, vy ra nh cngdng nm sa mn y m nay con c gp Pht. Th th con rt mun gpli cc ngi n n. Xin Th tn cho con c bit hin nay nhng v y


13/114

ti sinh ch no?" Pht dy: "H ngay bnh cnh b! l nm tn y tca b hin nay, lm cc cng vic nh xe, nu bp, git i..."

Nghe Pht dy, hong hu khc rng: "Bch Th tn, con thc gy ti lity tri! i vi nhng bc tn s em li cho con ci phc bo ngynay, con khng tn knh cng dng m li thng sai s nh mng".

Pht an i b: "Khng phi li ti b, l qu bo m cc ng y phi gtm thi".

Hong hu ni: "Bch Th tn, nhng khi bit nh vy, th con cngkhng th no tip tc sai khin chng c na. Con s cho gi chng n tr t do, v xin c Th tn thuyt php cho chng".

Th ri b cho gi bn ngi nh xe trong on ty tng nh Pht ch."Bch Th tn, cn mt ngi na u?".

- "Cn trong cung, ang lau chi nh tm".

Hong hu au bun cho gi nm tn y t n. Khi n, mun trnhPht, tt c nm ngi u ng n sau cnh ca. Pht dng thn lc khincho h xoay v hng no cng thy ngi ng ngay trc mt. Khi xoay chiu m khng trnh ni, h bng mt khc: "Chng ti kh s ium sa mn ny cn nhiu lon chng ti!".

Pht thu nhip thn lc, n tn bo: "Cng chnh cc con t lm t chu ythi".

Nm tn n l ni: "Lm u tt mt ti mi c c bt cm n, chng nomi ht ni kh ny!".

Hong hu bn ln ting: "Thi ta tr t do cho cc ngi, khi lm n lna".

Nm tn n l ng lot qu mp di chn hong hu m khc lc: "Tulnh b, chng con c li lm g xin lnh b c hnh pht sao cng c,nhng xin lnh b ng ui chng con. Chng con mun phc dch hu hlnh b mi mi!".

Pht dy cho Mt li phu nhn bit, khi cha tr ht n th nm tn n bcy vn cn li, d b c hnh h xua ui chng n u. Nhng n khi


14/114

tr ht n cho b th d b khng ni, chng cng s t ng ra i. Mtli phu nhn thm tha li c Th Tn dy, nh l ri xin co t.

---o0o---

5. NHIM TM XOA CHM

Pht X v ch gii. Thu la nan phm u tin.

Trng gi i Thin Lc Lc c tnh vi T kheo ni Thu La Nan ,nn v c ny m thnh i chng v nh th trai. Ni c ny cng trnggi, n ngy th trai c lm b m, li trong cha khng i. Ti gi n,trng gi n cha gp Thu La Nan lm cc vic nh trn. Khi ichng th trai tr v, sa di ni gi cha bch chng vic Thu La Nan lm, ni v cui cng c trnh ln Pht. Sau khi qu trch Thu La Nan xong Pht ch gii ba la di th 5.

---o0o---

6. NHIM TM TM S

(Tm s l: c tm nhim m nm tay, nm o, vo ch vng, ng chung,i chung, xc chm, da k, h hn - vi nam) Pht X v ch gii: ThuLa Nan phm u tin, cng vi Sa Lu Lc Lc.

---o0o---

7. CHE GIU TI NNG

Pht X v ch gii; Thu La Nan bao che cho em rut l X phmti ba la di, sau c ny b o hon tc c kia mi ni mnh bit chuyn t trc, nhng khng ni cho chng tng bit v s xu ly.

---o0o---

8. THEO NGI B C

Pht thnh T x ly ch gii; T kheo ni y th phm u tin.

Xin (Channa) trong chng t kheo phm nhiu ti nh n bit chng,v.v... b tng yt ma qu trch, tng cha lm php yt ma gii ti. ng ncha ni v c em gi l t kheo ni y th gip mi s. khi b tng qu


15/114

trch. C cn ni: "y l anh rut ti, khng gip lc ny th lc nomi gip".

---o0o---

Phn hai - MI BY PHP TNG TN

Tm tt

1. Lm ngi mai mi.2. Vu khng ti nng.3. Xuyn tc ti nng.4. i tha kin ngi.5. Bit gic m .6. Gii cho ti trng.7. Phm vo bn s.8. Nhim tm th thc.9. Khuyn th nhim thc.10. Ph tng ha hip.11. H tr ph tng.12. Hoen tn .13. Khng nghe can gin.14. Thn nhau giu ti.15. Xi ng ring.

16. Gin b tam bo.17. Ch bai chng tng.

---o0o---

1. MAI MI

Pht X v ch gii. T kheo Ca la phm u tin. ng gii v khoa biton, nn nhiu c s n nh ng coi ngy coi tui dng v g chng chocon ci h. ng nh th m c nhiu ngi thn cn cng dng. Nhng

c nhng cp v chng sau khi ci nhau gp rc ri, cm khng lnh canhkhng ngt, h bn n cha mng vn. Cc t kheo bch Pht.

---o0o---


16/114

2. VU KHNG

Pht X v ch gii ny. T kheo T a phm. Lc y p b ma la chng qu a la hn, pht nguyn lm tri s phn phi phng c, nm vc tng theo th t th thc ti cc nh c s. Vo ngy kt h an c, T an vn Cp c c lc tri ti, ch tng n trc yn ch. Ch cnmt ch ngh ti hn cc ch khc, p b ma la a T a n y v

phn phi mn chiu c cho ng. T a tc gin, ngh p b ma la cn tt m mun chi xu mnh. Sng hm sau, ng lai c phin th thc timt nh c s gio c, nhng li cng ton thc phm d. Nguyn v Tkheo T a mang ting xu trong gii c s, nn khi nghe ng c ct

phin n nh y th thc, ch nh bn i nh cng thc phm thnghng, m ch cng nhng th hng nh hng ba. T a li nghi p b la maxi, nn m hn trong lng. tr th, ng n cha ni gp c em gi l Di

a la nh c ny vu khng cho p b ma la phm gii dm dc, lm hnhbt tnh vi mnh. Gia i chng, trc s vu khng ca ni c, tn gi pb ma la chng t s thanh tnh ca mnh bng cch xe ngn tay t pht ranh sng v bch Pht:: "Bch c Th Tn, t khi cha sinh m , d trongmng con cng cha tng c mt nim nhim i vi ph n, hung hl phm gii bng thn hay li". c Pht xc chng cho li ni ca tn gi,qu trch hai anh em T a v Di a la ni iu ri ch gii: Khng cvu khng v cn c, mun c ti nng ca ngi no, phi chng c rrng gm ba s l thy, nghe v nghi.

---o0o---

3. XUYN TC PH BNG

Pht ch gii ny lc X v. T a sau khi b Pht qu trch ti nh emgi vu khng cho p b ma la, bn tm cch khc ph bng. Mt hmxung i, trng thy hai con d, t y ng bn ny t tn cho d ci lDi a la v d c l p b ma la, ri tuyn b gia chng tng: "Ti chthn thy Di a la v p b ma la hnh dm dc, phm hnh bt tnh.Chng c r rng, khng phi l ti ba la di v cn c u". Khi tng hing thy trong trng hp no v u, ng p lc i xung i, ngaytrn bi c lc chng ang cng n c vi nhau. i chng nghe l tai, bnhi tip mi v l y l hai con d c T a t tn. Nh vy gi l lymt cht c nh ("th phin") thuc v chuyn khc (" d phn s trung",nh , ngi trng tn) vu oan cho ngi.

---o0o---


17/114

4. I THA KIN NGI

Pht X v ch gii. C mt c s cng t cho ni chng lm cha, mtthi gian sau ni chng b ch y i dng cha ni khc, ch c thnh mtm t hoang. Con ca c s n canh tc, lin b ni i kin. Quan x cho nic kin v tch bin ti sn ca ngi con c s. Nhiu ngi bn tnchuyn ny n tai Pht, Pht ch gii. Sau mt trng hp tng t xyra l, ni chng b cha i vng c s ch cha bn em cha cng cho mtnhm Phm ch ngoi o. Nhiu k thy vy bt bnh, a vic y ra ta. Nichng s phm gii Pht ch khng dm i. V thiu nhn chng nn ta xcho Phm ch c kin, ni chng b mt cha. Pht ch ta x bt minh vnhn y ch li gii ny, cho php nu ta mi hay c vic chnh ng thT kheo c php n ca quan.

---o0o---5. BIT GIC M

Pht X v ch gii. C nhng nam na dng h Ly xa (Licchavi) vorng cm tri, b mt c gi im n trm ht bo vt ri chy vo trn trongcha ni, xin co tc xut gia. Khi quan qun truy n bt c, bn ch bai nichng ng la vi bn trm cp.

---o0o---

6. GII CHO TI TRNG

Pht X v ch gii. T kheo ni y th phm ti b chng tng qu trchcha hnh sm m Thu la nan v tnh ring, a ra ngoi gii lm phpgii ti cho c ny.

---o0o---

7. PHM VO BN S

Pht X v ch gii. Hai T kheo l Thu la nan v Sai ma thngphm bn vic l mt mnh qua sng, mt mnh vo xm, mt mnh ng liv mt mnh i sau, khi c hi l do th cc c bo " gp nam t". CcT kheo ni thiu dc qu trch v trnh ln. Pht ch gii T kheo ni khngc lm bn vic mt mnh y, phng ch trch v h tr phm hnh.

---o0o---


18/114

8. NHIM TM TH THC

Pht X v ch gii. Ni c tn x nan c nhan sc, thng ti nhmt ng trng gi kht thc. ng ny cng cho c nhiu thc phm hohng trong mt thi gian di, cui cng mt hm n khi vo kht thc, c bng ta m chm ly. Ni c la lng. Khi mi ngi ko ti, ng trng gi

phn bua: "Ti c mun mua c ny v lm v b lu, nn cng dngtrng hu. S tin ti b ra by lu cho c mua mt nng hu".

Mi ngi hi ni c: "Ni c c bit ng ny c tnh vi c hay khng?".

x p "Bit".

Mi ngi bu mi ch trch: "Bit sao cn nhn cng ca ng ta? Bitsao cn rng hng la ln th".

ng trng gi sai ngi tri ni c li, chng no c tin em hon smi th v. C khc lc thm thit. Cht c mt nhm thng gia u tnhc i qua, trng thy ni c b hnh h, bn bo ng trng gi: "Ch ngvo nhng ca n y. y l nhng t ca c Th Tn m tt c vua,i thn u knh trng, ai khn hn th ng dy da ti h, coi chngmang ho".

Tt c mi ngi u tin li thng gia v nng i y i bit nhiu hiu

rng, bn ci tri th cho x ra v, cn hm he: "Liu hn, sau ng dnxc ti y na".

---o0o---

9. KHUYN NHN NHIM THC

Pht X v ch gii. Mt T kheo ni ln tui c mt t nhan sc mmiu thng em kht thc ngon v cho b dng. Tri qua mt thi giandi, b chuyn c thc phm ho hng do ni c kht thc v dng. Nhng

sau , thc phm ni c em v cng ngy cng t; b thy nut khngxung (v quen n ngon) bn hi ni c: "Trc y ngi thng xinc ton ngon khng, ti sao sau ny ngi em v tinh rng nhng thma ch qu hn th?".

Ni c thc tnh k: "By lu c mt ng nh giu thng cng cho con tonthc phm ho hng. Mt hm cng xong ng ta hi, c c bit ti sao ti


19/114

cng dng cho c khng? Con tr li, th ch cho ti l v mun cu phcch cn v sao na. ng trng gi ni khng phi, v ti yu ni c y thi.Chnh v ng trng gi ni nh vy, nn t y con khng ti nh ng ta kht thc na, v Pht ch gii khng c nhim tm nhn n".

B thy nghe xong ni: "Ngi kia c nhim tm hay khng mc k, minsao ngi khng c nhim tm l c ri, s ni g. H cho n th cti m nhn i ch".

C t ci li: "Pht ch gii xut gia phi thiu dc tri tc, sao thy khng khuyn con nhng iu tt p, li cn v thc n m xi con lm

by?".

- "C g l by? Ta c xi ngi phm gii u c?".

Hai thy tr ci nhau cng lc cng hng, n tai nhng v khc, cui cngtrnh ln Pht. Pht x cho ni c t ni c l, v qu trch b thy thamxi ngon xi by.

Cu chuyn ny chng t tinh thn bnh ng trong Pht gio. Lin h thytr trong gio l Pht thng c cao ht mc, bc thy i khi cnquan trng hn tam bo, v nh thy m ta bit n tam bo. Nhng khng

phi v th m ngi t tr thnh m qung v trch nhim i vi bnthn, mi s u nht nghe theo thy. V ngoi bc thy cn c Chnh php

v lng tm ca mnh l nhng tiu chun phn bit phi quy; nu thyni nhng li m mnh xt khng thch hp vi chnh php hoc vi lngtm, th c th trnh by l do bt tun m khng s phm ti hn lo hay

phn thy.

---o0o---

10. PH TNG HA HP

Pht X v, b t a (Devadatta) phm u tin. b t a ganh t

vi uy th ca Pht, c da th lc ca chnh quyn vu A x th t xngPht v lp ring mt tng on c quy lut khc khe hn gii lut Pht ch,nh phi kht thc sut i khng c nhn li mi n ti nh c s, phisut i mc y phn to (lm vo b ng rc m mc) vn vn. Mt stng khoi kh hnh qu khch i theo b t a.

---o0o---


20/114

11. H TR PH TNG

Pht X v ch gii, nhm i theo b t a phm ti ny.

---o0o---

12. HOEN TN

Pht X v ch gii. Hai T kheo M tc v Mn tc chung ti mt thnxm giao du vi c s, lm nhiu vic phi php, khng c uy nghi, ting nn tn vn Cp c c. Pht sai X li pht v Mc kin lin n ni cti hai T kheo lm hoen tn . V cha bao gi trng thy v T kheono khc ngoi hai ng y, nn khi X li pht Mc kin kin n, c dntrong vng bo nhau: "Hai ng ny khng nhanh nhu hot bt g c, cngkhng thn mt vui v vi mnh, khc xa hai v ta thng cng. Ngi gu m i kht thc th c lm l chm bm khng ci khng ni, chn thym". Lm cho ngi ta c mt hnh nh sai lc v Pht Php Tng nh vy,gi l hoen tn hay lm d nh ngi, " tha gia".

---o0o---

13. C TNH CHNG CAN

Pht X v ch gii. T kheo Xa nc (Channa, c ch dch m l Xin )mt trong Lc qun, dng h cao sang, khng nghe li chng tng cangin, cn bo: "ng l ti dy cc v mi phi ch, sao cc v li dy ti.Ti sao? Ch v thuc cc giai cp, thuc nhiu dng h (bch tnh) thp li y, trong khi dng h ca ti th th thng hn tt c ch v.Vy, cc v chng nn em li khuyn can ti, ti cng khng khuyn can gcc v". Cc T kheo n bch Pht, Pht qu trch Xin ri ch gii.

---o0o---

14. THN NHAU GIU TI

Pht X v, hai T kheo ni T ma v B ph i chung trong mt thnxm, thn nhau, sinh hot khng khc g ngi th tc, b i ch bai ph

bng n tai Pht.

---o0o---


21/114

15. XI NG RING

Pht X v, T kheo ni Thu la nan xi T ma, B Ph di ng nghe lichng tng m ring.

---o0o---

16. GIN B TAM BO

Pht X v ch gii.Nhm 6 ni phm u tin.

---o0o---

17. KHNG C KHNG PHC

Pht X v ch gii. Nhm 6 T kheo phm li, tng chng qu trch thchng c khng phc tng.

Pht nhn y chuyn v mc ng tn Hoan h thng n nghe php.Vo thi Pht Ca Dip, mc ng y lm mt v T kheo tinh thng batng,c ti phn x. Mt hm c hai T kheo n nh ng x on mt victranh chp, ng vn vic nn gii thiu h n nh chng tng phn x. Khixong vic tr v, nghe thut li cch phn x ca tng, ng bn ch: "Chngtng x on vic nh th khng khc g li x ca bn chn tru". Do linhc m y m ng phi lm k chn tru nhiu i kip.

---o0o---

Phn ba - BA MI PHP X A

(NI TT K BA DT )

Tm tt

1. Hn gi y d (10 ngy)2. La y m ng3. Hn ct vi d (1 thng)4. Xin y khng thn5. Nhn vi qu phn6. Xin thm tin y7. Khuyn chung tin li


22/114

8. i qu 6 ln9. Cm gi tin ca10. Mua bn bo vt11. Bn mua i chc12. Xin bt qu phn13. Khng thn xin nh14. Bo th dt thm15. Cho ri ot li 16. Ct cha nhiu 17. Gi y cng gp18. Xoay nhiu v mt19. i vy i khc20. Php ng thnh y21. Xoay mt v nhiu22. Cng vy xoay khc

23. Xin vy xoay khc24. Cha nhiu bt tt25. Cha nhiu p26. Khng cho bnh y27. Dng y phi thi28. i ri i li29. o dy qu gi30. o mng qu gi

---o0o---

1. GI Y QU HN

Pht X v ch gii t kheo khng c gi qu 3 y. Vo mt ma an c,tn gi A nan c cng dng mt tm y ca sa p. Ngi c y, nhngmun gi ci y ny dnh cng tn gi Ca dip ang an c xa cha v, mli s phm gii bn n bch Pht. Pht hi: "Ca dip chng no v n?"

A nan tha: "Bch c Th Tn, khong mi ngy na".

Pht bn ch gii hn cho php cha y d l trong vng 10 ngy, qu hn yphi bch tng lm php "tnh th". Tnh th c hai loi, l "chn tht tnhkh" v "trin chuyn tnh th". Loi mt l cho t mt ngi no cha

ba y. Loi hai l sau khi bch chng x y d, ng s ni ln tn ngimnh mun cho, ri mi khi cn dng nhng y y, th phi mn. (Theo HTTr Quang).


23/114

Theo Ni s Pht Oanh th trong php "chn tht tnh th" ng s phi hich mi c mc, cn "trin chuyn" th khi cn hi cng mc c,khng phm.

Chn tht tnh th th gia chng, ng s tc bch vi mt v nh sau:"Bch i c, ti c y d ny cha lm php tnh th, nay mun thanh tnhnn x cho i c".

Trin chuyn tnh th th bch:

"Bch i c, ti c y d cha lm php tnh th, nay mun thanh tnh nnx cho i c. Xin i c trin chuyn tnh th gim ti".

V th tnh trong trng hp ny nn ni:

"i c, xin nghe cho. i c c y d, cha tc tnh, v mun thanh tnhnn cho ti, ti s nhn".

Nhn xong li hi:

"Nay i c mun ti chuyn cho ai?". ng s p: "Cho v tn Ct".

V th tnh nn ni:

"i c, xin nghe cho. Y d ca i c cha tc tnh, v mun thanh tnhnn cho ti. Nay ti nhn cho v tn Ct. Nhng v tn Ct c y,vy i c nn v Ct m gi gn y y, khi cn th c ly m mc".

---o0o---

2. LA Y M NG

Pht X v ch gii. Nhm 6 T kheo phm. Mt T kheo trong cha ngyno cng em nhiu y ra phi cho khi h mc. Cc T kheo hi sao cnhiu y d khng bch, v y p y l ca Lc qun T kheo nh gi h du hnh. Pht nhn y nhm tng ch gii khng c ri y ng cchm.

---o0o---


24/114

3. CHA VI QU HN

Pht X v ch gii. Sau khi Pht cm cha vi (y) d, mt T kheo c ytng gi l b rch, mun sm y khc nhng cha c vi, m khng dmgi nhng mnh vi hin c v s phm. Pht bn cho php nu c hi vngc thm vi may y, th cho php gi vi vn ch c thm cho .Lc qun T kheo nhn y i xin nhiu vi ra phi, cc T kheo bitchuyn bch Pht. Pht bn ch gii cho gi vi vn trong vng mt thng

phi may thnh y, qu hn y m cn gi bo bo th phm Ni tt k ba dt .

---o0o---

4. XIN Y KHNG THN

Pht X v ch gii ny. T kheo Bt nan c ti n ni lu lot, bitnhiu hiu rng, mt bui sng sm tnh c gp mt ng trng gi mc plng cu sang trng i vo vn Cp c c vn cnh. Nghe T kheo nichuyn qu hay, ng ta pht tm mun cng dng: "Ti mun cng dngi c, i c cn g xin ni cho ti bit?".

Bt nan mun tru ng ta bn ni: "iu m ti cn, ng khng th nocho c, ni ra cng v ch m thi".

Trng gi nn n: "Khng h g, xin i c c ni i. Ti s ng".

- "Tht khng?".

- "Tht".

Bt nan ni: "Ti cn ci o lng cu trn ngi ng ang mc".

ng trng gi ni: "Cng c, nhng xin hy n mai, ti s cho ngimang n. V hm nay i do sm, ti ch khoc mt ci o ny ra ngoi chomau".

Bt nan bn bo: "Thy cha? Ti ni l iu ti xin, ng khng thno p ng, th nay qu nhin nh vy".

- "Khng phi l ti khng th cng cho i c ci o ny, ti ch ni l hy n mai".


25/114

- "Ti khng cn n ngy mai, ti cn ngay by gi. ng tic ca th c nipht i, ng by t ni loanh quanh t chi".

B chm t i, ng trng gi bn ci phng ci y a cho tn gi ri hmhm ra v. Thy ng mang giy da sang trng, vn qun xa tanh di lng

bng, nhng mnh li trn trng trc m tn b gia ng, khng aikhng ngc nhin. V n cng, gia nhn ra cho n thy vy tht kinh hidn: "Tha ch nhn, ci o cu p ca ch u ri? Phi chng ch b

bn cp ng trn lt?".

- "Phi, ta b Sa mn Thch t trn lt mt ci o cu". Thin h bu tibit chuyn, ch bai T kheo tham cu khng bit chn; d ngi ta c chocng khng nn nhn nhng vt t gi, hung h cng bc m xin. Khicu chuyn ny n tai Pht, ngi bn hp tng ch gii: "Vi ngi c s

khng thn, khng c xin y".---o0o---

5. NHN VI QU PHN

Pht X v ch gii ny. Khi cc T kheo b cp sch ht y phc cphp i xin y, cc c s thy ti nghip b ua nhau cng y cho h. Lc qunT kheo xi nhng v ny nn tha dp y c nhn tht nhiu ri v cho btanh em. Pht bn ch gii khng c nhn qu phn y mnh c gi.

---o0o---

6. XIN THM TIN Y

Pht X v, Bt Nan phm u tin. Cc T kheo i kht thc nghemt nh c s n ang bn tnh chuyn may y cng cho T kheo Bt Na ,

bn v mch li. Bt Nan thn hnh i n nh y, ni: "Lnh thay, ngheni c s mun cng cho ti, vy hy cng mt tm y nh vy nh vy...".Thi ca Bt Nan lm c s bt mn, nht l ng i mt ci y t tin

hn ci gi tin y m h mun cng.---o0o---

7. KHUYN CHUNG TIN LI

Cng nh trn, ngi phm l Bt Nan . ng nghe lm bit c hai nh cs cng mun cng y, s h cng hai ci y xu (m ng c th phi x bt


26/114

mt), ng bn n iu nh hai nh nn chung tin sm mt ci cho tt. Cs ch bai, Pht ch gii.

---o0o---

8. I QU 6 LN

Pht X v ch gii. Bt Nan c cng tin y, giao cho mt c s gi.n khi cn, ng i n c s gp lc ng ny ang bn ti bi cng vic,sp phi d mt phin hp hng nm ca cc thng gia, ai i tr b phtnm trm quan tin. C s gi tin ca Bt Nan nn n ng ta ch n khii hp v s giao tin may y, nhng Bt Nan nht quyt i cho c,cui cng ng ta phi v nh ly, v do vy tr cuc hp, phi b pht. C sch bai: "T kheo g m li lm cho ngi ta st nghip".

---o0o---

9. CM GI TIN CA

Pht X v, Bt Nan phm. Nhn Bt Nan c vng do b v mtng i thn cng, ng em vo ch gi cho c s gi, b ch bai. Pht khintrch v ch gii.

---o0o---

10. MUA BN BO VT

Pht X v. Bt Nan em vt xin c ch ny n ch kia trong chm i chc. Khi X Li Pht i kht thc n nhng ni tng i chcvi bcn, h bn hi: "ng c g i khng? Trc y mt t kheo lun lunc th ny th khc i vi chng ti, nay ng n tay khng th saoc?" X Li Pht v bch Pht, Pht ch gii.

---o0o---

12. XIN BT QU PHN

Pht X v. Bt Nan lm b bnh bt, bn n cc nh c s xin. Nhno ng cng khai rng bt b, hy cho ti mt ci mi. Cc c s ai cnghoan h cng dng. Cng xong gp nhau h khoe: "Hm nay ti lm cvic phc c ln".


27/114

- "Vic g?"

- "Cng bt cho T kheo".

- "Cng cho ai?"

- "i c Bt Nan Thch t!".

- "Th ti cng vy". Khi y h v l Bt Nan n nh ai cng xin bt,ly lm bt mn, ch bai ti tai chng tng.

---o0o---

13. KHNG THN XIN NH

Pht X v. Bt Nan i n cc nh c s xin ch dt y tng gi l(i y). Sau khi xin c tht nhiu ch c th may n ba ci y, ng em timt ngi th dt khng thn nh dt gip. Th dt trng thy T kheo xinqu nhiu ch, bn ch v y tham cu khng chn.

---o0o---

14. BO TH DT THM

Pht X v ch gii. Bt nan nghe lm c c s ang gi ch ni mt

th dt dt y cho mnh bn tc tc n ni th dt y m hi thc h. Thdt xc nhn, v a ch ngi kia cng cho ng ta xem. Bt nan bo, cdt cho dy, tt, ri ti s tr thm tin cng cho. Th dt ni by nhiu chth dy, tt g ni, phi thm vo mi . Bt nan a bn ti nh c s n, nici y dt cng cho ti cn thiu ch. Gp lc c s vng nh, b v a chtt cho t kheo em i. Khi th dt giao hng n nh, c s thy ci y c haith ch, khng nh mnh mun cng ban u, bn hi v mi bit t kheo n nh ly thm ch tt hn giao cho th dt. C s ni gin ch bai

ph bng.

---o0o---

15. CHO RI OT LI

Pht X V ch gii. Trong vn Cp c c by gi c mt t kheo trtui gii i khuyn ha, thng c cng nhiu Bt nan tng cho ngny mt tm y d ng ta cng i vi mnh. Sau , c nhiu t kheo khc


28/114

ni cho t kheo tr bit hoc Nan thiu t cch, thng b Pht qu, vkhuyn ng ta ng i chung. T kheo tr nghe li, i khng chu i theoBt nan na. Bt nan gin i y li, ng kia ni: "i c cho conri, sau by gi i li?"

- "Ta cho ngi v ngh rng ngi s theo ta. By gi ngi i th hytr y li."

T kheo tr khng tr, Bt nan dng v lc cng ot y li, b chngtng ch ri bch ln Th Tn. Pht ch gii cho ri khng c i li.

---o0o---

16. CT CHA NHIU

Pht X v ch gii ny. T kheo Tt lng gi b sa v chng t cang xin c nhiu vt thc, em v cht y mt nh gm nhng cha c, ng sa ti, ng phn, du, b rui bu, kin u. C s vocha trng thy ch bai.

---o0o---

17. GI Y CNG GP

Pht T lan nh, nhn lc qun t kheo v Bt nan m ch gii. Ththeo li cu thnh ca mt B la mn giu c, Pht cng chng tng n thnp ca ng m an c ba thng ma ma. Sau , B la mn b ma m nnkhng nh g n chuyn thnh Pht. Sut ma an c y Pht v ch tng

phi tm dng la nga sng qua ngy. Khi sch mn h an c, B lamn mi nh ti chuyn cng dng, bn n sm hi v thnh Pht cngch tng lu li ba thng na, nhng Pht t chi. B la mn nn n xinc c mt ngy cng dng Pht v chng tng y thc. Pht im lng nhnli. B la mn bn mang tht nhiu y thc thng hng dng c ba thng

m cng dng Pht v chng tng trong ngy hm b li vic khinhsut ca mnh va qua. Lc qun t kheo thy Pht cho php nhn y trongma an c, v cm nhn y khi an c cha xong, phi i cho n ngy Tt.

V sau, c hai vin quan cha n ma Vu lan (cn nhng mi ngy na) n Tinh x K vin xin cng dng y gp i nh gic, v khng kp


29/114

ch n ngy T t. Cc t kheo khng dm nhn, bch Pht, Pht nhn ych gii ny ln th hai, cho php nhn y cng gp trc T t mi ngy.Qu mi ngy phi bch trc chng tng lm php "cha y d", nukhng bch th ci y y gi l y phi thi, ngha l nhn khng ng lc. Ynhn ng lc, c php mc gi l "thi y" ngha l y nhn t rm thng

by n rm thng chp (nu c th y cng c).

---o0o---

18. XOAY NHIU V MT

Pht X v ch gii ny. Bt Nan bit mt c s ang sm sa y thc cng cho ch tng K vin tinh x, bn ti nh ni: "Pht v chng tng c vua v i thn cng nhiu y sang qu tt p, ch c ti cn thiu.ng cng ch tng thc phm l ri, khi cn cng vi vc lm g". C slm theo li, ch cng thc n. Cc T kheo bit chuyn, bch Pht. Pht chgii "khng c xoay vy ngi ta nh cng ch tng v cho mt mnhmnh".

---o0o---

19. I VY I KHC

Pht X v ch gii. T kheo ni Thu La Nan dung mo xinh p,c s khoi nn c i g c ny. V quen c chiu chung nn cyu sch iu, xin th ny c c s p ng xong c li i tr li,i th khc. Nhiu ln nh vy, c s m chn, ch bai n n tai chngtng.

---o0o---

20. PHP NG THNH Y

Pht X v ch gii ny. Nhn thy mt chng T kheo ni ngi gia trim b tt thuyt gii, c s chung nhau tin em n cng cho ni lm mt

php ng (nh ch tng thuyt gii b tt hay ging Kinh Lut Lun).Ch ni nhm h bn rng, lm nh thuyt gii th phi trng coi th n thmt, vt liu... qu phin phc, m mi thng ch c hai ln b tt l cndng n nh y. Cn y phc th xin kim kh khn, vy ta nn em tin lm

php ng m chia cho chng may y. v sau, c s li thy ch ni ngi btt gia tri, hi ra mi bit tin h cng lm nh ging c phn manh


30/114

mn chia nhau. C s ch bai: "Ai ch bit y phc kh kim? Chnh v nghePht dy lm php ng cng cho t phng tng hnh o th c phcv lng, chng ta mi em tin n cng lm php ng ch". Gii ny

bao hm s "xoay vt cng cho t phng tng thnh ra hin tin tng trongcha".

---o0o---

21. XOAY MT V NHIU

Pht X v ch gii. By gi cc t kheo ni X v nghe ni ni s An nsp n, h bn i khp thnh ph xin t s cho ni s. An n l mt ni s cdanh ting thi by gi, nn nghe ni duyn cho ni s An n th pht t mo ai cng hoan h cng dng trng hu th cn dng. Nhng rt cucch c thng ni s khng n, ch ni bn em phn chia cho chng tt cnhng g quyn cho b An n. Chia xong th An n l d n, khng cvt dng b m y bt vo thnh kht. Cc c s thy, bn ti cha hi:"Nhng vt thc v dng chng ti cng cho ni s y i u c ri?". CcT kheo ni c tht trnh by, c s ch bai iu, ti tai chng tng, tng

bch Pht. Pht ch gii "hi tc d dng" ny, bao hm s "xoay cngcho mt ngi v cho nhiu ngi" hay c chng, ngha l li dng danhngha mt v c tn tui i xin, ri mang v phn chia cho nhiu ngikhc.

---o0o---22. CNG VY XOAY KHC

Pht X v, nhn ni An n phm m ch gii. B i kht thc, khi ccc c s hi thm v ch , b than phin l cht chi, n o, th. C schung tin cng cho b lm mt phng ring m cho thanh tnh. Sau , niAn n em tin y sm y mc, gp c s hi b vn ku ru nh trc.H hi, th th b cha lm phng ring sao. B ni, tin cc v cng cho tilm phng c em may y ht ri. C s ch bai. Pht ch gii ny, cm

ci s "ngi ta cho mnh tin lm vic ny, mnh li em lm vickhc".

---o0o---


31/114

23. XIN VY XOAY KHC

Pht X v, Lc qun T kheo ni i khp ni quyn tin v lm nh chotng chng , khi c tin v, li khng lm nh m em chia nhau mayy, b c s ch bai. Pht ch gii ny, cm ci s "nhn danh mt vic xin,khi c tin li dng vo vic khc".

---o0o---

24. CHA NHIU BT TT

Pht X v ch gii. Lc qun T kheo cha nhiu bt p, dng mi ngymt ci khng ra, cht tng ng. C s vo cha trng thy, ch bai Tkheo d v khng bit tm qu, xin bt tht p v m vt ba bi nhgch vn.

---o0o---

25. CHA NHIU P

Pht X v, Lc qun T kheo cha nhiu dng mu sc p , c strng thy ch bai, ni ging hng tp ha.

Ph:

Kinh Phc Ci Chnh Hnh s tp quyn 6 ni: "Khi Pht thnh VngX, trong vn trc Ca Lan c con trai trng gi sau khi nghe Php, xinPht xut gia. Ngi m anh ta ch c mt con nn khng mun ri, bo conmun xut gia th hy i m cht . Ngi con tun li dy, sing nnglm lng c bao nhiu ti vt u em dng m, li thng khuyn b bth tu phc. Ngi m c ti vt th ct gi chn giu, tic khng n emcho. Nu c Sa mn n nh kht thc th mng nhic ni rng qu ti.

Ngi con bit chuyn khng vui cng khuyn can m, ngi m li ni di cho. Khng lu b m cht, ngi con m hi b th rng ri hi

hng cho m ri xut gia, tinh tn tu hnh c qu A La Hn. Bn b sngHng v y tu thin nh trong mt am c, mt hm c con qu n ngtrc mt hnh th en xu nh khc g chy, u tc la xa c nh bngln, tay chn bc la, ku la go tht. Tn gi hi: "ng l ai?".

Qu ni: "Ti l m ng, cht 25 nm, a vo ng qu, chu i kht vcng, khng nghe n ci tn n ung v nc. C khi ti va trng thy


32/114

con sng ln, th bng n kh cn, trng xa thy c rng tri cy, ti gn likhng c g. Ti khng c lc no an vui. Xin tn gi cu vt. Cho ti xincht nc ung".

Tn gi nghe xong bun khc ngha: "Sng khng tu, cht o c o". Bnkhuyn m pht tm hi li. Qu cho bit ch chn ti vt lc sng, nh tngi em ti sn y tht trai cng dng v xin nhng sa mn th thc chnguyn cho b c thot kh. Tn gi lin triu tp thn quyn v nh oca ci ln, em cng dng tam bo v b th cho k n xin, ln ting gitn m. By gi c Th Tn dng sc oai thn gia tr v thuyt php, 5000chng sanh nghe php c ng, qu thot kh, cht ngay. Tn gi li nhpnh qun st, thy m sanh vo loi qu giu c, bn thuyt php cho bnghe v qu bo ca tham lam, khuyn b th. B qu pht tm cng dngch tng hai cun vi, nhng tng cha kp chia th qu tic, ban m n

ly trm. Tn gi n ni qu i li. Qu n trm li ba ln nh th, chngtng ct ra cho mi ngi mt mnh v o. Qu cng ti n trm ci oi. Pht dy, nn bit tm bn xn tht tai hi, b n tri buc vnh vin avo ci xu.

---o0o---

26. KHNG CHO BNH Y

Pht X v ch gii. Sau khi Pht ch ba y cho T kheo v nm y cho T

kheo ni, c nhng T kheo ni c kinh nguyt ra nhiu, s phm gii khngdm gi vi vn nn khng lt, lm d bn ging gh. Do , Phtcho php ni c mc thm vi (y) lt bn trong lc bt tnh, ngoi mc nhon tng (qun), khi cn phi tri thm lt gh, ging khi vy bn.

Ni Chin n thu na mi va dt kinh nguyt, lin khoe mnh khng c ttng dm dc nn khng cn bt tnh, t nay ai cn c s cho mn "bnhy" tc v sinh ph n. Sau mt T kheo ni khc cn, n mn th nic ny khng cho, chnh v c cng ang bt tnh, nhng l li khoekhoang nn khng ni l do ti sao khng th cho mn. C kia bch chng

tng.

---o0o---

27. DNG Y PHI THI: (lm y phi thi)

Pht X v ch gii, Lc qun ni phm.


33/114

Y phi thi l y cng v th nhn trong thi gian 5 thng th y cng c, trm thng by n rm thng chp; ngoi thi gian y ra m nhn th gi l y

phi thi, phi "thuyt tnh" ngha l em ra gia tng m x bng php tnhth chn tht hay trin chuyn ni gii s 1 X a trn.

"Th y cng c" l mt cch Pht tng thng, cho php chng tng xhi sau ba thng an c thanh tnh. Trong thi gian th y cng c, c nm sc phng x nh sau: Mt l c cha y d; hai la y ng; ba n bitchng; bn n nhiu ln; nm i ra khi dn, vo ba n sng (tin thc)hoc ba n tra (hu thc).

Nu khng c th y cng c th nm vic ni trn ch c mt thngphng x t rm thng by ti rm thng tm.

---o0o---28. I RI I LI

Pht X v ch gii, ni Thu la nan i y vi mt c khc, sau ginkhng mun i, i li.

---o0o---

29. O DY QU GI

Pht thnh T x ly, trong ging ng lu cc bn sng Di hu. Khi Tkheo Ca La n kht thc ti nh mt c s quen bit, gp mt ngi dngh Ly xa (Licchavi); ng ta pht tm mun cng dng cho c mt mn g,yu cu c ni ra vt dng c cn. Ni c ni c , khng cn g c.

Ngi Ly xa nn n, c bn i mt ci y qu, gi tht t. Ngi Ly xa khng cho, li cn ru rao l ni tham cu khng chn, ng l d c choo p t gi cng khng nn nhn, hung h i xin. (Xem chuyn s 4 chng ny).

---o0o---30. O MNG QU GI

Pht T x ly, nh trn. T kheo ni Bt Ca t la n nh c s m xinmt tm y mng tr gi 500 tm vi mn (trng ip), b c s ch bai hamh. Pht ch gii.


34/114

Ph: T kheo Tt lng d ba sa c cng mt ci o lng cu t gi, ngmc i vo rng. Bn cp trng thy, i theo ngi bn gt. Na m hmy, bn cp n g ca chi. Ngi ni:

- "Cc ngi mun g?".

- "Mun ci o lng cu. Hy a ra y".

- "c. Hy th tay vo song ca s, ta s a ra cho".

Tn gi gia tr thn lc vo ci y, khin cho bn cp a tay vo m khngti no li ra c, tht kinh ku cu. Tn gi thu nhip thn lc, chng bn

b chy mt nc khng cn dm bn mng. Sau tn gi v thut li cuchuyn, cc T kheo bch Pht. Pht lo s cho cc T kheo i mt phpkhng c c thn thng nh tn gi, nu mc y qu gi m rng th cth nguy n tnh mng. Do ngi ch gii ny, mt phn T kheo gihnh thiu dc tri tc, tr thi kiu mn (khi thn cn gii nh giu m c tt), thi rng buc (c tt th d b rng buc thn tnh vi ngicho), v nht l thi gi ca, lun lun lo s mt mt v him nguy.

---o0o---

Phn bn - 178 PHP BA DT

(N )

Tm tt

1. C ni di 2. Nhic mng thnhphn

3. Ni ly gin 4. Ng chung mt nh5. Ng qu ba m 6. c tng n no7. Ni ti li nng 8. Ni tht c o

9. Qu nm su li 10. o cuc t ai11. Cht ph cy sng 12. Xc no li l13. Nhic mng tri s 14. Tri ch trng15. Tri trong

phng16. Cng him chnm

17. Li ra khi phng 18. Nm ging stchn


35/114

19. Dng nc ctrng

20. Lp nh qu hn

21. n qu mt ln 22. n thnh bit

chng23. Nhn n qu phn 24. n lc phi thi25. n cch m 26. n khng mi27. i khng dn li 28. Nh n ngi dai29. Nh n ngi khut 30. Ngi chung ch

trng31. ui ngi i i 32. Qu hn th thuc33. i xem qun trn 34. Trong qun qu

hn35. Xem qun giao

chin

36. Ung cc th ru

37. a gin trongnc

38. Thc lt ngikhc

39. Khng nghe cangin

40. Nht cho ngi s

41. Tm di nathng

42. t la t trng

43. Giu chi vt dng44. Dng khng hich

45. Dng y minguyn

46. C git sc sinh

47. Ung nc ctrng

48. Lm bun ngikhc

49. Che giu ti nng 50. Khi li tranh ci51. Hn i vi gic 52. Chng can ni cn53. Theo ngi ni

by54. Dung k b ui

55. Chng c khuyn

hc

56. Hy bng gii lut

57. S nn ni trc 58. Yt ma ri hi59. Khng ni gi dc 60. Gi dc ri hi61. Nghe ln mch lo62. nh T kheo ni63. Tt T kheo ni 64. Vu khng ti nng65. Vo ca cung vua 66. Cm ly bu vt


36/114

67. Vo xm phi thi 68. Lm ging quhn

69. Dn bng ba ch 70. n cc th ti71. Co lng ba ch 72. Ty tnh qu hn73. Ch ra nam cn 74. Cng v vi nhau75. Bng nc huqut

76. i xin la sng

77. i tiu c ti 78. by d79. Xem nghe ma ht80. Vo xm ng

khut81. Cng vo chkhut

82. K tai ni nh

83. Khng ni m i 84. Khng mi c

ngi85. Nm nh c s 86. Cng vo ch ti87. Khng nghe chok

88. Vic nh th bi

89. m ngc khc la 90. Khng bnh chungging

91. Chung mn chungnm

92. Hi quy ri

93. Khng thm nombnh

94. An c ui ngi

95. Ba ma du hnh 96. Gii h l97. i ch bin gii 98. i ch nguy him99. Thn cn c s 100. i xem hong

cung101. L hnh tm sng102. Khn tm qu

hn103. May y qu lu 104. Nm ngy khng

oi

105. Ngn cng tng y106. Mc y ngikhc

107. Cho y ngoi o 108. Ngn tng chiavi

109. Xi khoan xut y 110. Xi ng xut y111. Khng dit tranhci

112. Cho ngoi o n


37/114

113. ngi sai s 114. Xe ch nh si115. Khng hi nm,ngi

116. Khng t m i

117. T mng chthut

118. Dy ngi chthut

119. ngi c thai 120. ngi con b121. cha tui 122. Khng dy hc

gii123. Khng hc su

php124. khng hitng

125. gi c chng 126. nm thiuphp

127. dm, tc n 128. khng nui

dy129. Khng h y ch 130. Khng php, lm

thy131. Thiu h lmthy

132. , tng khngcho

133. Hy bng khngcho

134. k c ch

135. k ng yu 136. Gt thc xoa hc137. Gt thc xoa y 138. Di mi hai

thng139. cch mt m140. Khng th gio

th141. Khng cu gioth

142. Khng cu t t

143. An c khngtng

144. Khng tha mvo

145. Mng t kheotng

146. Trch mng nichng

147. M nht khngtha

148. n xong n na

149. Ganh t vi thy 150. Hng liu xoathn

151. Du m xao thn 152. Bo ng giixoa

153. Bo thc xoa xoa154. Sa di ni xoa


38/114

155. bo ph n xoa 156. Mc qun lt n157. Sm trangim

158. Mang dy cmd

159. Khng bnh ngixe

160. Khng mc o lt

161. Ti n nhngi

162. Ti m cngcha

163. Tri ln cng 164. Khng c an c165. ngi r chy 166. ngi hai

hnh167. ngi nhpmt

168. ngi n,bnh

169. Hc ngh coi bi 170. Dy ngh coi bi

171. ui m khngi

172. Hi khng xintrc

173. i ng xc no] 174. Xy thp chatng

175. Khinh tn Tkheo

176. i m lc mnh

177. Sm trang sc 178. Bo ngoi oxoa

---o0o---

1. C NI DI

Pht Ca t la v, trong vn Ni cu lut (Nigrodha) T kheo Trng lcphm. ng thuc dng h Thch ca, c ti bin bc thng tranh lun vingoi o. Mi khi ngi i thoi chng minh ng ni sai th ng qut lirng mnh cha tng ni cu y. Mi ngi ch bai T kheo g m lichuyn ni di. Pht qu trch ng s v ch gii.

---o0o---

2. NHIC MNG THNH PHN

Pht X v ch gii. Lc qun T kheo phm. "Thnh phn" l nh lingh nghip, c tt, thnh phn x hi ca ngi ta ra m nhic mc, nhni " con nh th sn", "hng tht" vn vn.


39/114

Kt gii xong, Pht k mt cu chuyn ng ng. Vo mt thi xa xa, khiloi vt cng bit ni, x ny c ngi b la mn nui mt con tru cch c mt sng nhng sc mnh phi thng. B la mn cho tru n, sn sctru rt chu o. Mt ngy kia trong nc c hi u tru, tru ai ko nngi nhanh nht s thng cuc mt ngn lng vng. Con tru ni vi ch:"Xin ch hy em ti ra u, ti s lm cho ch c cuc". B la mn ngheli tru, b tin ra d cuc.

n ngy d thi, lc em tru ra trnh lng, ng ta gii thiu: "Tha b conc bc, y thng li mt sng ca ti y, xin b con hy xem sc mnhca n".

Tru nghe nhc n d tt "mt sng" ca mnh, ly lm h thn bun su,ko xe khng ni. Ngi B la mn b thua cuc tiu nghu dt tru v. V

n nh, ng bo tru: "Bnh thng my mnh lm, sao hm nay bngdng my tr chgn ko xe khng ni, lm ta mt toi mt ngn cy?".

Tru ni: "Ai bo ch trc cng chng m gi ti l thng li mt sng,nghe th ti h thn bun su chng cn cht sinh lc no na. Nu chmun thng cuc, hy em t tin cuc gp i, ri dng li m tai v vtrc khi u, ti s em v cho ch hai ngn lng cho coi".

Ngi B la mn nghe vy, ht li xin li tru, ri em tru ra u na. Lnny trc khi i ng d ngt: "Con cng ca ba i, hy theo ba ra trng

u, ln ny con rn ko xe cho thng cuc, ri ba s bi dng cho connhiu ru tht v cho con i xem ci lng ht bng...".

Tru nghe bi tai, hng hi ra i. n ni, b la mn li v v tru m giithiu: "Tha b con c bc, y l anh chng Hong Ngu bu vt s mtca ti. Hong Ngu p trai, thng minh, li khe mnh, do dai vcng...". Ri ng ni ring vi tru: "No Hong Ngu ra i con, hy lmcho mi ngi trng thy tn mt, thng thc ci sc mnh v ch cacon". Con tru hng dng bc ra ko d nh bn mt chic xe nng nhttrong trng u, cha con no ko ni. Mi ngi v tay hoan nghnh, vngi b la mn thng cuc hai ngn vng.

Nhn y Pht dy: "Con vt m cn a nghe li du ngt nh th, hungchi loi ngi".

---o0o---


40/114

3. NI LY GIN

Lc Pht X v, Lc qun T kheo thng em li ngi ny ni sau lngngi kia i ni li cho ngi kia bit, v ngc li; lm cho nhng ngicha gy g khi s gy g, cn nhng ngi ght nhau th h ngn cchcng thm su, khng hn gn c. Pht nhm tng qu trch Lc qun vch gii.

c Th Tn k cu chuyn v tai ha ca s m thc nh sau. trongkhu rng n, c hai gia nh cp v s t u l m ga con ci, hang cachng cch xa nhau. Hng ngy hai b m i kim mi, c hai u cn dncon mnh nh chi quanh qun, ch i xa m gp ch si. H con vng lim khng dm ra khi hang, nhng ch b con s t thng a phiu lumi khi m i vng. Mt hm ch i lc n gn hang cp, gp ngay cp m

va i ra. Ban u h tnh v ly hi nhi s t em v hai m con n tht,nhng sau thy ch b khu khnh th ngy, b li bt sng em v hangchi vi cp con cho c bn. Cp m ang thch th ngi xem hai ch nha gin lm quen nhau th bng nhin s t ci l l tin n. H m thtsc toan b chy, th b s t ci n tn: "Ch c lng thng n conti nh th, th chng ta hy kt bn vi nhau i. Ta thay phin nhau i kimmi cho c hai chu, chng nh va c bn chi, va c m sn scc phi hn khng?". Cp ci nghe c l, t y hai gia nh chung mthang rt m m. Cp m t tn con l Thit Bt (Tt khe), s t ci ttn con l Thin Nha (Rng nhn). Hai ch b cng ln cng p trai, khe

mnh sc ch mun ngi, li thng yu nhau nh rut tht. Hai b msung sng thy hai con thn thin nh th. Khi gi gn k ci cht, hdn li hai con: "Cc con yu du, by gi hai con thnh nhng cha ttrong rng su nhiu nguy him ny. Hai m c cht cng khng lo s g khithy cc con sng thng yu ha thun. Nhng cc con hy phngnhng li ni xu, m thc sau lng".

Sau khi hai b m ln lt qua i, Thin Nha v Thin Bt tr thnh mti tri k cha t rng su, lm cho tt c th rng u kinh s, n mt.

Chng thng thay nhau i kim mi v n chung, cng nh lc cn sinhtin hai b m. Nhng bng mt ngy kia, xut hin mt con chn lu c. Nmon men n gn hang, tht li nnh ht h Thin Bt ang nm mt mnhlc s t Thin Nha i vng. "Anh Thin Bt i! Sao anh c v bun th?Cho em vo m lng, bt rn cho anh nh?" Cp ng cho chn vo hangchi trong lc ch s t em mi v. Khi Thin Nha v va trng thy chn,Thin Bt ni trc: "Anh Thin Nha , nay ta hy nui ch chn ny


41/114

sai vt cng hay y. N s hu h anh lc ti i vng, cng nh va ri nm lng bt rn cho ti. Ri chng ta s cho n n nhng mu xng thav dn dp nh ca cho mt con mt". Thin Nha ng . T chn bmtheo i bn kim chc.

Mt hm chn sinh tt ni li ly gian. Khi mt mnh vi cp, chn bo:"Anh Thit Bt , anh bit anh Thin Nha ni sao vi em khng? nh nirng Thit Bt lm bing, ming thi v khng chu ch rng sau khi n, chung chn thy m". Thin Bt tin l tht, nn lc Thin Nha em mi v,cp th khng sn n nh thng l. Hm sau lc Thin Nha nh mtmnh vi chn, chn li t t: "Anh Thin Nha i! Hm qua anh Thin Bt nh ni xu anh thm t. Anh y bo rng, h mi l cha t sn lm; s tch nh h m c ting thm ly. S d thin h s hai anh chnh l s hch khng phi s s t".

Thin Nha nghe th, bn tn bn nghi. Lc cp v, s t hi "C phi anhni nh vy vi chn hay khng?".

Thin Bt cng hi li s t: "C phi anh ch ti lm bing, ming thikhng?".

C hai u v l ch ti con chn, v nh li li m dn. Chng bn gitchn n tht.

---o0o---4. NG CHUNG MT NH

(vi ngi khc phi)

Pht khong d thnh, gia hai nc Ma kit (Magadha) v Cu tt la(Kosala). Tn gi A nu lu phm u tin.

Tn gi i t X v Cu tt la, gia ng ng nh trong ch ngh m

ca mt c gi lng chi giu c. C ny va mun to phc va mun cukhch, nn b tin ra lm mt ci nh ngh m min ph dnh cho khch lng. Tng tc i qua u ngh li nh c. Hm y nh ng y cht cngi. thy tn gi A nu lu ngi thin trong mt gc no nhit, c ingi n tha: "Bch i c, xin mi i c vo trong nh ring ca concho c sch s, thanh tnh". Tn gi theo c ta vo nh trong, tri ta ctrn ging ngi thin nh trc. Na m nhn thy tn gi p trai c


42/114

bng ny ra xu, mun quyn r. C ti trc mt tn gi m khiu khch,nhng tn gi vn bt ng, cui cng c thot y nhy tt ln ging, ngi

bn cnh. Tn gi vt bay ln h khng. khi y c gi h thn, mc li yphc nh l tn gi v bch: "Xin ngi tha th, tr xung y ni Php chocon nghe". Tn gi tr xung thuyt php cho c gi. Nghe xong ngay tich, c c php nhn ly trn v cu, chng qu D lu (tr c ba hn

phn kit s l thn kin, nghi v gii cm th). Tn gi k li cu chuynny khi v li thnh X v, nghe xong chng tng bch Pht. c Th Tnnhm tng ch gii cm ng cng nh vi ngi khc phi, phng ngicha c o th khng nhng khng ha c k khc (iu m tn giA nu lu lm c) m cn b d dn cho a lc, d khng o cngmang tai ting.

---o0o---

5. NG QU BA M

Pht Khong d thnh (nm ranh gii Ma kit v Kiu tt la) ch gii.By gi trong ging ng c ng ngi n nghe Php ng li m, tngtc cng trong mt ngi nh ln. Lc qun T kheo trong lc ng saythiu uy nghi, l thn hnh lm cho c s nhiu ln trng thy ch ci.Cc T kheo bch Pht. Pht ch gii, t nay khng c ng chung nh vingi cha th gii c tc.

Sau , n mt ni khc, v tun li Pht dy, nn khng ai dm choRahula ng chung phng. Ch sa di by tui n u cng b ui, ngngoi tri ban m th s rn cn, ch bn vo ng sut m trng phng vsinh dnh ring cho Pht. Na m khi Pht i ra, thy c nh la trong nhcu, ngi bit m c hi: "Ai trong y?".

Rahula tha: "Bch Th tn, con l Rahula y".

- Ngi ng lm g trong y?".

- "Bch Th tn, khng ai cho con ng chung mt phng vi cc tn gi nhtrc na, ngoi s rn nn con vo trong ny".

Pht a tay dt ch b Ruhula v phng, cho ng mt m. sng hm sau,Pht ch gii cho php sa di c php ng cng phng T kheo ba m.

---o0o---


43/114

6. C TNG N NO

Pht thnh Khong d nh trn, ch gii ny. Nhn v Lc qun T kheocng cc trng gi nhm hp c tng n o, chng ngi cho cc v angta thin, Pht qu trch v ch gii khng c cng ngi c s c tngkinh lut.

Tng kinh ln ting l ct gy mt bu kh trang nghim, lm tng tntm ca ngi nghe. Nu khng th c thm hay xem cng c, cn g

phi ln ging? Do vy, khi tng chung cn phi bng trm c tit tu, nhciu hng trng thanh thot mi gy c cm hng cho ngi nghe. Thoetinh thn ca s tch th gii, th cm s c tng khi ging iu khng ha,mi ngi mt kiu, v nht l khi s tng c y lm ri lon mt s ngngi ang cn yn tnh.

---o0o---

7. NI TI LI NNG

Pht thnh Vng X ch gii. By gi c mt T kheo phm ti, b tngchng x pht ring v lm cc cng vic trong nh cu. Khi c s ticha, Lc qun T kheo thc mch vi h: "ng y c ti nh vy nh vy,nn phi b lm nhng vic nh vy nh vy". C s em nhng li ychuyn nhau bn tn, lm cho v ang hnh sm phi xu h, v tng chng

cng kh chu. Pht qu trch Lc qun T kheo.Ti li nng l thuc hai thin u. C trng hp cn phi ni cho c s

bit, nh khi b t a ph tng, Pht cho php tng yt ma c X lipht v Mc kin lin i ni ti ca b t da. Vic lm ny khng ctrng pht, bu xu ng s m ct cho k ph gii khi lp thm bng xu. Khi i ni ti ca mt T kheo, phi hi mt s iu kin nh:

- Do tng sai ni (ngi khng c tng sai th khng php ni).

- Ni chn v thi gian nn ni. Nh khi ngi phm gii lng gt sp nmt ni y c nhiu th ch d tin hay cng dng, th ch nn n nhngni y m ni, ch khng phi b u ni , va mt th gi v ch, m chi cho on th khi ngi nghe khng phi pht t thun thnh, d v ac nm bng b, mt lng tin.


44/114

- Ngi ni phi v tm h tr chnh php ch khng phi v th ring v c.

C nhng ngi khng a i ni ti li ngi khc, nn khi tng yt ma c, h ni khng kham nng. Trng hp y, tng s hi ai tnh nguyn.

Nu i mt ngi s b tr th, th c th sai hai ngi, hoc tng yt ma chophp ai cng c ni, khi gp thi gian v ni chn thch hp nh trn.

---o0o---

8. NI THT C O

Gii ny khng c ai phm, v khng ai tht c o m i ni cho c s bit.Nhng y l mt gii ph vo gii trng th t thin u, l ti di nic o c cng dng, phm ti ba la di. Pht dy, ngay c khi thtc o m i ni vi c s cng cn phm gii nh, hung chi khng tht.nguyn do v c s thng khng bit g hoc bit sai lc v chuyn tu hnhca ngi xut gia, nn c ni cho h nghe cng v ch, h khng hiu g, vi khi cn sinh tm hy bng l "ni dc".

Nu tht c o i ni vi c s hay k cha th gii, y l s khoe mnh,phm li kiu mn. Nu ni c cng dng, l tham. Lut Tng kquyn 14 dn li Pht dy: "Nhng ngi v ci bng v l ming m emchnh php vi diu ni cho ngi nghe, th chng khc no dm n bn

mnh".---o0o---

9. QU NM SU LI

Pht X v ch gii. Tn gi Ca lu di (Kaludhayi) phm. Tn gi in nh hai du gia cng ga, k tai ni php cho nng du. B gia hi:"ng y ni chuyn g th?"

Nng du p, "Ni php".- "Ni php th c vic ni ln ln, sao li phi k tai ni thm?".

Ln khc cng tn gi ny n nh y bo nng du khi b gia i vng: "Sd m chng c nng tnh bn gt, l v trong nch b c nt rui".


45/114

Khi khc gp b gia mt mnh, th ng ni: "C du ca b ngang ngnh khdy l v gia hai v c nt rui en v si lng xon".

Hai du gia khi cng tm th thy qu thc nh vy, nn m nghi ng nhau,s v nhau l t thng vi ngi, cho T kheo trng thy ngc v ch kn.K thc ch v Ca lu di thng coi sch tng, li a ni nhiu, ni by.Pht ch gii khng c ni ngoi ti pht php nh nm m su nhp(qu nm su li). Hoc cng c th hiu khng c ni nhiu, d ni

php, vi ngi khc phi.

---o0o---

10. O CUC T AI

Pht Khong d thnh ch gii. Lc qun T kheo o t tu b gingng, b c s ch bai v hi nhiu mng sinh vt. ( n , c K na giogi gii st sinh rt qu khch. Nhng tu s ny c lc i ng mang khutrang phng cn trng bay vo ming mi, li cm theo ci chi qutch mnh sp t chn, khi dm phi su kin. pht ch gii ny l doT kheo gp phi s ch bai ca c s t nhng v ny).

---o0o---

11. CHT PH CY SNG

Lc Pht thnh Khong d, c mt cy ln b T kheo cht, gia nh vthn cy mt ch , bng b nhau n khc vi Pht. Pht gi cc thn cykhc n dn xp cho v ny tm tr, v ch gii cm cht ph cy sng(khi mun n cy ln, phi ni trc ba ngy cc phi nhn tm ch khc). Nhn y Pht k chuyn vua rng Y bt la xa kia v ni sn khinh hygii php m a lm rng.

Mt ngy n, i chng trng thy cua Chuyn lun oai v p ang t ttin n ra mt Pht, thm tm ai cng pht thm a v ng ta. Nhng khi

ng n, b Pht qu: "Ngi v khng gi gii b a, nay cn di trhin hnh ny n gt ngi. Hy hin nguyn hnh ngay lp tc!".

Rng ni: "Bch Th tn, con c nhiu k th, nu con hin nguyn hnh ths chng hp lc ko n tn cng, con tr tay khng kp".

Pht dy, "Ta s bo B Tt Kim Cng th bo v cho ngi".


46/114

Rng vng lnh Pht, n mt thn vua Chuyn lun ri n sau mt ngn niln hin li nguyn hnh. Khi y mt con rng khng l by u, trn mici u mc mt cy Y bt la to ln cnh l sum s, t sau ni l l trn ti

pha Pht v i chng. C thn hnh rng tun ra mu m v b su di ckhot, mi hi thi xng khp. i chng tht kinh hn va tha hi lai lchcon qui vt, Pht dy l Y bt la long vng, ban ny va gi lm vuaChuyn lun le cc ngi y.

Nguyn vo thi Pht Ca dip, n lm mt T kheo tinh thng ba tng. Mthm ang ngi bt ng gia rng, T kheo b nhng cnh cy y la tt vomt mi khi gi thi; nhiu ln chu ng nh vy ng tc mnh ng dykim ci mc cht ht cnh ln nhnh nh, li cn la ln: "Pht Ca dip i!Ci vt v tri v gic ny, bt n i th c g l hi, m ng ch gii cho tikh th ny!". Do tm sn hn, khinh hy gii lut nh vy m T kheo b

a lm con rng t y.

Y bt la long vng hi Pht, "Bch th tn, n chng no con mi thotkhi thn nghip bo ny?".

Pht dy: "Khi no Pht Di lc xut th". Rng khc nc n, nc mt chyra lm ngp mi bn son sng ln. Pht bo: "Ngi hy nn i, ko thinh ngp lc cht ht by gi".

Rng bo, "Bch Th tn, t khi quy y Pht, con nguyn khng lm hi

chng sinh, d ch l mt sinh vt nh". Bn nn khc.

---o0o---

12. XC NO LI L

(Ni li kh hiu xc no ngi khc).

Pht Cu dim di (Kosambi). Xin mi khi b chng c ti th niquanh co xc no, hoc lm iu tri ngc; d im lng hay ni ph u

xc no ngi.

---o0o---


47/114

13. NHIC MNG TRI S

Pht thnh Vng x, T kheo T a ght tri s p b ma la, nn thngni ng ny c tham sn si s. Khi th ni ti ch c th nghe m khngtrong thy (nh cch vch), khi th ni ti ch c th thy m khng nghe rli (nh trng thy p b ma la t xa i ti, T a bn ni vi ngikhc). Cc T kheo bch Pht.

Tp bo kinh k chuyn, mt hm trn ng cng i vi Anan, thy mt blo n t ang mc nc ging, Pht bo Anan n xin nc cho ngi dng.B trng thy Pht bn n m chm ly, khc gi "Con i con!" Pht dyAnan, trong nhiu i kip, b tng lm m ca ngi. Ri Pht chuc bv cho theo Di mu xut gia. V sau, khi b c qu A la hn, ngi chochng tng bit trong mt i trc b tng xut gia lm ni ch, nhng

do nghip m l mt v ni c qu l "dng di n t h lit" m phi rcqu bo lm n t. B cng thung ngn cn ngi khc b th, nn nhiukip phi sinh vo nh ngho kh. Trong nhng i kip lm con ca b,Pht cng thng b tin ra chuc b v mi khi b b gic ph tan giasn v cp b i.

---o0o---

14. TRI CH TRNG

Lc Pht X v, nhm 17 T kheo nh tui (Thp tht qun) tri nm ragia t trng ri b i khng dp, b gi thi bay t tung.

---o0o---

15. TRI TRONG PHNG

Pht X v, mt khch tng n xin li, khi ra i khng dp chiu mncng khng nh ngi li dp, nn b h hng. Pht nhm tng ch giiny.

---o0o---

16. CNG CHIM CH NM

Pht X v. Nhm 6 v Nhm 17 i ng; khi gn n mt thn p,Nhm 17 nhng Nhm 6 vo thn trc tm ch ngh, nhng Lc qunbo, cho cc ngi t tin tm ch trc i, chng ta u cng c.


48/114

Nhm 17 i trc tm c ch ngh, qut sch s tri nm xong th Nh6 i vo ginh ch, th ln ui Nhm 17 ra. Cc ch nh ku khc. Phtqu nhm 6 v ch gii.

---o0o---

17. LI RA KHI PHNG

Cng hai nhm ni trn, nhng ln ny th ti mt ngi cha. Nhm 6 ing ngh m, vo ng nh trong mt ngi cha, gp Nhm 17 tri nm t t trong mt phng dnh cho khch tr (tc l ny rt ph thng bnPht gio Nam tng, cha thng c ch dnh cho ngi l ng li mtm, bt k tng hay tc). Lc qun T kheo n sau thy ch tt bn ui

Nhm 17 i ra. Tri ti, Nhm nh khng mun i tip na, ngh chung, nhng Nhm 6 vin dn gii Pht ch, li cc ch nh ra khi phng.

---o0o---

18. NM GING ST CHN

Pht X v, cc T kheo nm ngi trn mt cn gc g, vn mc rt xungng nhm u mt T kheo tng di, xy ra tai nn lu huyt. Pht chgii, trc khi nm ngi ging hay vng th phi xem k.

---o0o---

19. DNG NC C TRNG

Pht X v, T kheo Xin dng nc ao trn h, c s trng thy chbai T kheo lm tn hi nhng sinh vt trong nc. (Xem gii s 10 trn).

---o0o---

20. LP NH QU HN

Pht X v; T kheo Xin lm mt ci nh bn b rung, i xin tranh lp. V lp qu nhiu lp tranh, mng v vch yu khng ch ni nn cinh xung trn m m mi cy, lm hng rung m ca dn. C s ch

bai T kheo tham lam.

---o0o---


49/114

21. N QU MT LN

Pht Cu tt la ch gii. Ti mt thn xm khng c tinh x, mt nh giub tin ra lm mt Nh ngh m cho ch tng du hnh ngang y mun li, sng ra cng dngmt ba trc khi ln ng i tip. Nhm 6 i qua li mt m, sng ra c dn n ngon bn tip, tr ngi cho khch tngkhc. C s ch bai, Pht ch gii. Sau X li pht cng i n mt nhngh m, sng ra b m nhng cng khng dm lu li, c ra i nn bnhcng tng. Pht ch li gii ny, thm cu "nu khng bnh m n qu mt

ba".

---o0o---

22. N THNH BIT CHNG

Pht X v, Nhm 6 phm. Gii ny l phng s kt b ng lptng on ring, nh b t a (ph tng ha hp). Ch c n ringmt, hai hay ba ngi, nu khng c vic g m tch ra 4 T kheo tr ln nring th phm gii ny.

---o0o---

23. NHN N QU PHN

Pht X v ch gii. C mt ph n ly chng xa v thm qu m X v;khi sp khi hnh tr li nh chng, c lm nhiu bnh v lng kh n dc ng. Gp mt T kheo n kht thc, nng em nhng thc n nyra cng, cc T kheo khc thy vy cng n xin. C gi ho tm c lm

bnh cng dng ht lp ny ti lp khc, ngi chng ch mi khngthy c tr li, cui cng bn ly v khc. Cha c gi n k chuyn ny viPht.

Li c mt on ngi i bun ngh ti mt ni, T kheo n xin n c ngon, v mch, cc v khc cng n xin. Thng khch tt bng v phi i

mua sm li lng thc nn b tr hn, phi i sau mt mnh, b gic cpsch snh sanh. Do vy, Pht ch gii ny, cm n lng thc ca ngi ing.

---o0o---


50/114

24. N LC PHI THI

Pht X v ch gii. T kheo Nan v Bt nan vo thnh xem ht trv ti mi i xin n. Ca lu di cng i xin khi mt tri ln. Vo mtnh n, gp mt ph n mang thai ang ng mt mnh sau bp, thy tn gil l i ti nhe rng ci, l hm rng trng tot trong bng m khngthy thn hnh (v tn gi da en, nn c bit hiu l u di en nh qu),

ph n s qu la ln: " con qu, con qu!"

Tn gi ni, "Khng phi qu u, y l T kheo i kht thc".

B kia hong hn mng: "Cha T kheo hy cht i, m T kheo hy cht i!Th ly con dao bn m ci bng ca ngi i, cn hn l v ci l bng mn nh ngi ta xin n vo bui ti, lm cho ngi ta s ht hn!".

Sau ngi ph n ny do cn kch ng m b sy thai. Pht nhn ych gii qu ng khng c i kht thc, v cm n phi thi, ngha l nsau gi ng.

---o0o---

25. N CCH M

Pht Vng x. By gi c T kheo Ca la lm bing kht thc mi ngy,nn i xin mt ln dnh n nhiu ngy. Vo gi n sng n tra, khngthy T kheo Ca la vo nh n cng san s n kht thc, chng Tkheo hi nhau: "S huynh y bin u mt, m khng vo nh n? B bnh,hay hon tc, hay b gic bt, b cp v?". Hi ra mi bit ng n cchm, vi ngy mi li i kht thc mt ln. Chng T kheo bch ln cTh Tn, Pht ch gii.

---o0o---

26. N KHNG MI

Pht X v. C v T kheo kh hnh, sng bng y thc lm nht cangi ta vt. Trong thnh c m cng c hn, ng n ly nhng vt thcngi ta ang by cng n, v ngh rng trc sau g h cng vt. B c sch bai.


51/114

Tn gi A na lut (Anurudha, cn dch m A nu t) cng theo hnh y,mt hm trng thy mt ph n em cng ra tung vi gia t trng chochim th n. Ngi i theo b y bn gt, dng thn lc khin cho chim thkhng dm lai vng, ri n thu nht. Ph n thy n ca mnh ri rakhng c chim th no chiu c v s xut hin ca tn gi, ly lm tcgin. Tr v tn gi k li thnh tch, b Pht qu ri ch gii: "Khng ckhng th thc m b n thc ung vo ming", ngha l T kheo nung g phi do c ngi mi trc.

---o0o---

27. I KHNG DN LI

Pht X v. C mt trng gi trong thnh vn l bn thn ca tn gi Btnan , nn ng ta v tn gi m thnh tt c tng chng n nh ng ththc. n gi n, tt c tng chng u t hp ng ti nh trng gi,ch thiu Bt nan , nn th ch vn cha chu dn thc n. Gn n ging tn gi Bt nan mi xut hin ni "Ch hin hy c t nhin, ti n trc ri". Pht bit chuyn, ch gii.

---o0o---

28. NH N NGI DAI

Pht X v ch gii. Tn gi Ca lu di lc cn ti gia quen mt cgi p, hai ngi nhau. Khi c ny c chng, tn gi m bt n nhkht thc, ngi chng sai v em thc phm cng dng. n xong tn gicha chu i m cn ngi li c k d ngng mt hi vi "ngi tnh c".Thy chng tai gai mt, ngi chng mng cho mt trn ri b nh ra i.Mt T kheo n kht thc tnh c trng thy cnh y, v bch Pht. Phtqu trch ng s v ch gii: Ti nh th ch, khng c ngi dai, cngkhng c ngi cch xa ca ra vo qu mt tm tay.

---o0o---

29. NH N NGI KHUT

Cng tn gi Ca lu di vi nh c s ni trn. Khi nghe Pht cm ngicch ca qu xa, tn gi ln ny tm cch ngi ni chuyn vi v c s khutsau cnh ca, khi phm gii. Mt T kheo khc n trng thy, v bchPht. Pht ch thm gii cm ngi ti ch khut.


52/114

Thp tng lut k, c con ch b nh mnh sang nh khc xin n, b ch nhnh ui. Khi c hai u cht xung m ph, con ch kin vi Dimvng: "ng y th lm ngi nh ui ti thm t, trong khi tikhng vi phm php tc ca loi ch".

Dim vng t m hi: "Th no l php tc ca loi ch?".

Con ch ni: "Ti nh ch, th ti i khp ni bng c ci u, bn cng vsi ci ui ra ve vy t do. Nhng n nh l, bao gi ti cng ng thpth ci ui ngoi ca, ch a u vo trc nh hi, ch c vui v cho

php th ti mi vo. Th y l php tc ca loi ch". (Khi mt by chchi nh nhau cng vy, con no cp ui xung th nhng con khc bitn u hng, khng quy ry n na).

Dim vng hi: "By gi ngi mun ta trng pht ngi kia cch g?".Ch tha: "Xin cho ng ta u thai lm mt ngi c quyn cao chctrng".

- "Ti sao?".

- "V c quyn th a v th d lm nhiu vic c n tht c ri phi a.Xa kia ti cng l mt k c chc quyn, v lm nhiu s c m phi uthai lm sc sinh".

Pht dy, ch cn bit php tc, gii hn ca mnh, hung chi con ngi.

---o0o---

30. NGI CHUNG CH TRC

Pht X v ch gii, do tn gi Ca lu di phm. ng cng ngi vi vc s ch trng vng. (Xem t gii 28 tr i).

---o0o---

31. UI NGI I I

Pht X v. Bt nan gy g vi mt T kheo khc b thua, m hn, sau tr a bng cch r ng ny cng n mt thn xm kht thc, hn s cthc phm tt. Khi ng ny i theo, tn gi a n mt ni khng ai cng


53/114

th g. Bt nan bo: "Thng thng ta i kht thc khng bao gi gp xuinh vy. Thi ngi hy i ring ra, ta cng i ch khc kim thc n".

T kheo kia mt mnh v n tnh x th qu gi, phi nhn i, trong lcy Bt nan i n nh quen, bo dn cm n.

---o0o---

32. QU HN TH THUC

Pht Thch s su, vn Ca t la v. By gi Thch Ma ha nam anh ca tngi A na lut (em ch bc vi Pht lc cn ti gia) thnh chng tng n nhth thc trong bn thng an c. Nhm 6 T kheo ganh t, bo Ma ha nam chcng tt cho nhng v thng ta m thi, dnh xu cho h ta. C sni sn, ui nhm 6, mt tn tm, tuyn b khng cng dng na. Phtch gii qu hn bn thng h an cm tip tc n nh c s m th thuc(k lun thc phm). V sau Ma ha nam hi hn, n thnh ch tng tr linhn cng, nhng cc T kheo khng dm i, cng khng dm nhn

phn thc phm ngi ta cng. Do pht ch li gii ny nhiu ln,thm cc trng hp "cnh thnh" (li mi na), "phn thnh" (chia ra tng

phn cng mi v), "tn hnh th thnh" (tnh nguyn cn sng l cn cngcho t kheo) vn vn.

---o0o---

33. I XEM QUN TRN

Pht X v, Nhm 6 nhn an c xong, i du hnh trng thy vau Ba t ncang by binh b trn, bn ng li coi. Vui hi, "Cc i c c vic g mn y?".

- "Khng c vic g, chng ti ch ng coi chi cho bit".

Vua bt mn, ui kho bng cch gi vi mn qu cho h em v cng

dng Pht. Khi mang qu tr v hu Pht, Pht bit chuyn ny qu trchv ch gii "Khng c i xem qun trn".

V sau, c hai vin quan sp em qun ra trn, n thnh tn gi A nan votri binh thuyt php cho qun s. Tn gi nghi s phm gii. Pht ch ligii ny, cho php nu c vic cn th c i.


54/114

---o0o---

34. TRONG QUN QU HN

Pht X v, nhn Pht cho php vo trong tri qun, Nhm 6 theo tn gi

A nan i vo tri. Trong khi tn gi thuyt php th Nhm 6 ba hoa vi quns v binh trn chin lc, v xong vic cng cn lu li trong qun. C sch bai, Pht ch gii nu c vic cng khng c qu ba m.

---o0o---

35. XEM QUN GIAO CHIN

Lc qun T kheo khi trong qun bn i coi binh lnh tp trn. C mtngi b tn bn trng, c ng bn bng b t trn cng khing v cha.

C s hi bit nguyn do, khng thng cn ch ng kip. Pht ch gii,khi c vic n trong qun, cng cm coi binh lnh tp dt.

---o0o---

36. UNG CC TH RU

Pht X v. Mt hm nhn theo Pht v chng T kheo i qua mt thnp, tn gi Thin lai (Sagata, Sa gi ) hng phc c mt con c longti a phng thng quy ph tn hi dn lnh. Sau khi cng dng Pht

v chng tng, dn chng xin php Pht thnh "ngi hng" lu li thti. H dn nhiu ru, tn gi qu chn, ngi ta phi du ng v cha, saytu lu cn khn. Pht v A nan tm ra thay y phc cho Thin lai v tng ln ging. ng vn cha tnh ru, quay chn v pha c ThTn. Thy chng T kheo xm li coi, Pht hi: "Ny cc T kheo, gi yThin lai cn c kh nng hng phc c c long chng?".

- "Bch Th tn, by gi y khng th hng phc c n mt con rn nh, nig n rng!". Nhn y Pht ch gii cm ru.

---o0o---

37. A GIN TRONG NC

Pht X v ch gii, Nhm 17 T kheo phm. Mt hm, khi cng vi Mtli phu nhn ngi trn lu cao, vua trng thy nhm 17 ang a gin ttnc vo nhau trong lc tm. Vua Ba t nc cha tin Pht php, thy vy


55/114

sinh tm ph bng bn ch cho phu nhn xem m ni: "Phu nhn hy nhnxem cc rung phc qu ha ca b kia ka!".

B chng ch: "Cc v y tui cn tr, mi tp s y m". Ri phu nhn lnglng cho ngi n bch Pht s v y. Trong Nhm 17 c v chng o,

bit tm nim ca vua v hong hu bn thng ln h khng, lm cc phpthn bin.

Mt li phu nhn lin ch cho vua xem m ni: "B h hy nhn xem nhngngi b h bng b ka!".

---o0o---

38. THC LT NGI KHC

Pht X v, Nhm 6 phm. Mt v trong Nhm 6 nhn lc chi a, thc lt mt v trong Nhm 17 ci ti ni cht ngt. Pht nhn y ch gii.

---o0o---

39. KHNG NGHE CAN GIN

Pht Cu dim di, trong vn C s la ch gii. T kheo Xin phm.

---o0o---

40. NHT CHO NGI S

Lc Pht thnh Ba tra li pht (Pataliputra) pha nam sng Hng, ngic th gi l Nagapala (Long h) hu cn. Mt m n, Pht kinh hnhgia rng cho n qu na m, lm tn gi phi thc theo. ng ny nhtcho Pht s m i ng, bn ly ci y trm ln u ngi thp sau hc cy, ilc Pht ti gn s nhy ra h. Khi ng va ngi xung th c Th Tn n bn hi nh: "Ny T kheo Nagapala, ngi nh lm tr g y?" nghong hn va ng ln b chy. Sng hm sau, Pht nhm tng thut li

chuyn ny, v ch gii.

---o0o---


56/114

41. TM DI NA THNG

Pht thnh Vng X, Nhm 6 T kheo phm. By gi vua Ba t nc knhPht trng tng nn chng T kheo c t do vo x dng h tm trongcung. Nhm 6 T kheo vo tm nhiu ln, tr ngi ngi khc. Nhn yPht ch gii.

---o0o---

42. T LA T TRNG

Pht Khong d thnh, Nhm 6 T kheo t tp t la ln si. Trongbng cy c con rn ln chui ra, Nhm 6 la ln, cm cc que la nm ttung, lm chy nh thin h. Pht ch gii.

---o0o---

43. GIU CHI VT DNG

Pht vn Cp c c, Nhm 6 phm. Mt hm, vo ngy tng chngc mi n ti nh c s, Nhm 17 thu xp y bt mt gc ri ra vn i

bch b ch gi khi hnh. Nhm 6 T kheo mun tru chc tr nh nngiu ht c ca cc v ny. Khi n gi, Nhm 17 i tm kim khp nikhng thy y bt, khc um ln. Pht qu trch Nhm 6 v ch gii.

---o0o---

44. DNG KHNG HI CH

Pht X v, Nhm 6 c qu nhiu y phi lm php tnh th. Sau khi tnhth, mun mc phi hi ch (mc d cc y y mnh vn gi). Nhm 6 khngtheo quy c ny, Pht ch gii.

---o0o---

45. DNG Y MI NGUYN

Pht X v ch gii. Nhm 6 mc y mi mu trng i ng, b c s mamai rng trng ging cc i thn. Pht ch gii khng c mc y trng,

phi nhum cc mu hoi sc.


57/114

Ng phn th ni y mi cn phi lm du cho d nhn, gi l "im tnh" bachm, nh ngy nay ta thu tn. Nguyn nhn nh sau. Mt hm c on Tkheo an c xong, v X v nh l Pht. H cng vi on thng khch lci qua mt khu rng, b gic cp ht hnh l v y phc mang trn ngi(ngy nay gi l trn lt). Khi on ngi i ra cng rng, cc qun canhthy T kheo mt ht y bt, hi ra bit b cp. Bit vua Ba t nc mPht, nu cc T kheo v ni b cp th vua s tr ti h khng bo vdn lnh. Ton quan qun bn ni c on ngi hy ngi li, i h i truylng bt bn cp. Sau mt hi sn tm, bt gp bn cp giu hng trongmt khu rng ln cn, h tch thu ht tang vt em v. Cc thng gia umng r ly li c hng ha sau khi khai bo cho quan qun. Cn mtng vi vc v y phc (tc nhng tm vi qun quanh mnh, tng cngnh tc, theo cch phc sc ca n ) th h u tin cho cc T kheon nhn. T kheo khng th phn bit y ca mnh vi vi mi ca on

thng gia ly trc. Nhng ngi bun lu c nhn ht cc tm y mi nht, li ton c rch cho cc T kheo. Bit mnh h, nhng trc s ricc T kheo nh mang y rch tm tr v vn Cp c c. Cc c s hi:"Ma an c va xong, ti tr x an c khng c ai cng g hay sao m chi c n mt ti tn th kia v hu Pht?".

Cc T kheo thut li chuyn nh trn. Nhng ch s c ngi cm phc,song cng c ngi bu mi ch trch: "T kheo t nhn l bit php bitlut, nhng n tm y ca mnh khoc trn ngi m cng khng nhn ra,th lm n ni g? Qu l nhng ngi chng c tch s g c".

Nhn y Pht ch gii phi "im tnh" d nhn ra y ca mnh.

---o0o---

46. C GIT SC SINH

Pht X v ch gii. Tn gi Ca lu di mi khi ta thin thng b quyry v by qu bay n ku m ti. Tc mnh, ng bn th sn mt ci n vmt ng ht "b li" bn chim. Vn c ti thin x b pht b trng, ng

lm cht v s qu ang bay. Khi c s vo vn thy thy chim nm ngnngang hi ra mi bit do ngi bn cht, h ch bai T kheo thiu tm t.

---o0o---


58/114

47. UNG NC C TRNG

Pht X v ch gii ung nc ao h phi lc ko lm cht nhiu chngsinh. C hai T kheo sau ma an c v hu Pht, i ng qun em y lcnc. Mt ng vng li Pht dy, th cht khng hy ph gii Pht ch.Do vy ng cht kht, v ngay lc c sinh ln tri. Va ti sinh vothin gii, ng bit c do nhn gi gii m c ti sinh th thng, nn vtri ny lin bay xung rng K nh l Pht, nghe Pht thuyt php vchng qu. T kheo kia ung nc ao xong, chn bn ri tip tc ln ng.Khi n ni Pht, ng khoe. "Bch Th tn, con nh phng tin ung ncao m c gp Pht. T kheo kia gi cht gii cm nn cht mt".

Pht dy: "T kheo kia gp ta t lu. Ngay lc T kheo kia cht, ng y c gp Nh lai do c tinh thun tnh. Cn ngi tuy thy ta m k

thc, xa cch ta mun trng".---o0o---

48. LM BUN NGI KHC

Lc qun T kheo phm. Lc Pht X v, Nhm 17 n hi Nhm 6 vcch lm th no chng cc qu D lu, Nht lai cho n a la hn. Nhm6 bo: "Cht cha, sao cc ngi di th? Hi nh vy l phm gii ti rtnng".

Nhm 17 m lo s phin no, bn i n hi mt v khc: "Chng con hi nh vy, th phm ti g, ti y thuc vo thin th my trong Nmthin?".

Trng lo ni, "Khng phm g c. Ai bo ngi ni nh th l phm ti?"Khi bit chuyn, Pht ch gii.

---o0o---

49. CHE GIU TI NNGPht X v ch gii. Bt nan chi thn vi mt T kheo, k cho nghe vny cc ti tng tn m ng phm, v dn ng cho ai bit. V sau haingi gin nhau, T kheo em ti tng tn ca Bt nan ni gia chngtng. Tng hi lm sao m ng bit c, T kheo ni chnh ng s cho

bit, nhng v lc y ang chi thn nn giu gim. Nay tc gin mi ni.


59/114

Pht nhn y ch gii, bit ngi ta phm m mnh che giu th mnh cngphm ti.

---o0o---

50. KHI LI TRANH CI

Pht X v. Nhm 6 T kheo thng gi li nhng s tranh ci ctng gii quyt xong; lm cho ai cha ci nhau khi s ci, ci ri th khngchm dt c.

---o0o---

51. HN I VI GIC

Pht X v, khi cc T kheo t X v i T x ly, c mt on bun luxin hn cng i lt qua cc trm kim sot. T kheo nhn li cho ichung. Khi quan qun truy lng bn bun lu bt, ton b on ngi icng chuyn u b gii v kinh tr ti. Quan tra hi cc T kheo, "Khi hnnhau cng i, cc v c bit y l bn ngi bun lu khng?"

T kheo p "Bit mi cho i, v chng hi vng khi b bt".

Cn c lut php, th cc T kheo y ng ti t hnh, nhng nh uy th caPht m h c th. Pht ch gii, nu bit l gic th khng c cng i

chung.

---o0o---

52. CHNG CAN NI CN

Pht X v, T kheo A l tra (Arittha) phm. V ny c c kin, cho rngdm dc khng c hi g cho o gii thot. Cc T kheo qu trch, bchPht. Pht ch gii.

---o0o---

53. THEO NGI C TI

Tc l ti ni by nh trn. Pht X v ch gii. Nhm 6 cung cp vtthc cho A l tra, bu bn vi v ny trong lc ng b tng yt ma qu trchm cha sm hi.


60/114

---o0o---

54. DUNG K B UI

Pht X v, Bt nan c hai t sa di l Karma va Mahurja c c t

kin nh trn (s 52); b i chng ui ra khi cha. Nhm 6 bit vy mc dung tng hai sa di y. Pht ch gii.

---o0o---

55. CHNG C KHUYN HC

Pht Cu dim di ch gii. By gi T kheo Xin phm gii ti, cchng tng nh php can gin m khng phc tng, li bo: "Ti khng hcgii . Ti s ch gp ngi gii Lut hi cho ra l ri mi hc.

---o0o---

56. HY BNG GII LUT

Pht X v. Nhm 6 thy chng tng tng Gii lut thuc lu lu th s hy lut vch r cc ti mnh phm, bn ni: "Ch hin, cc v cn g phitng ht ng thin tht t, tt c gii ti linh tinh? Ch nn ni 4 php ba ladi, 13 tng tn l . Cc gii ti khc khng quan trng, ni ln ch t mtth gi, li kin cho ngi ta phin no h thn hoi nghi". Cc T kheo

bch Pht, Pht ch gii.

---o0o---

57. S NN NI TRC

Pht X v, mt v trong Nhm 6 s b kt ti, nn n trc mt v thanhtnh tng m ni: "Hin gi, nay ti mi bit l mt gii ti Pht ch.Pht cng thng dy rng khng bit th khng phm ti". T kheo bchPht, Pht dy ni nh vy cn phm nng hn, chng thm mt ti v tri,

v lu nay vo cc thi tng gii khng dng tm nghe k.

---o0o---


61/114

58. YT MA RI HI

Pht thnh La duyt, vo mt ma an c, p b ma la lm tri s gii, tntm vi chng tng, y phc ng ta li rch nt, nn chng tng yt ma thng cho p b ma la tm y p (y cng c) m c s em n cng.Yt ma xong, Nhm 6 li bo chng tng thin v, em y cng chung mthng ring cho mt ngi. Pht ch gii, nu khi tng yt ma mnh khng

pht biu th coi nh chp thun, v sau cm bn.

---o0o---

59. KHNG NI GI DC

Pht X v. Nhm 6 phm. Khi chng rng sp nhm hp bn lun vgii, Nhm 6 s b c ti nn c tm c b i trc, chng mi li cngkhng . Pht ch gii, mun i phi gi dc (by t s hon ton ng vi cch x on ca chng tng, v sau s khng khiu ni).

---o0o---

60. GI DC RI HI

Pht X v. Nhm 6 c ngi phm gii ti, h s b c nn theo nhaukhng ri ( bnh vc cho nhau).

Chng tng nhm hp lc h ng yt ma. H vin c bn may ykhng n, tng bo h khng ti th hy c mt i din, nhng v khc gidc cng c. Mt v trong Nhm 6 c c i d yt ma, khi v mt bunsu ni: "Tng yt ma chnh l c ti ti". Nhm 6 nghe vy, mc d gi dc m vn la oai oi ln rng yt ma khng thnh, chng ti khngng . Pht ch gii, gi dc ri th phi rn chu.

---o0o---

61. NGHE LN MCH LO

Pht X v, Nhm 6 phm. H nghe ln, em li ngi ny i ni vingi kia v ngc li; lm cho tng chng ri lon, bt ha.

---o0o---


62/114

62. NH T KHEO NI

Pht X v, Nhm 6 gin nh p mt v trong Nhm 17, lm cho v nyla khc om sm.

---o0o---

63. TT T KHEO NI

Pht X v, Nhm 6 nm tay li hm da mt ch nh trong Nhm 17,lm nh sp ging mt c m. V ny s hi la khc.

---o0o---

64. VU KHNG TI NNG

Pht X v, Nhm 6 vu cho Nhm 17 phm ti tng tn (mai mi, v.v...)

---o0o---

65. VO CA CUNG VUA

Pht X v, T kheo Ca lu di mt hm vo cung vua sm, trng thyMt li hu nhn b rt y phc, v khoe m ln l "Ti trng thy tn mtvt bu ca vua Ba t nc". Chng T kheo khng hiu l vt g, nghe Ca

lu di k mi hiu ra, lin bch Pht. Pht ch T kheo khng c ivo ni cung.

Pht dy T kheo vo ni cung c mi iu hi.

1. Khi Hong hu ci vi T kheo, vua nghi gia hai bn c tnh .2. Nu sau Hong hu c bu vua s nghi khng phi con mnh.3. Nu trong cung c mt vt g qu bu, cng nghi T kheo ly.4. Vic b mt trong cung b tit l ra ngoi cng nghi cho T kheo.5. Khi vua b con trng lp con th, thi t s nghi do T kheo xi.

6. Khi thi t git cha cp ngi, ngi ta s nghi T kheo ch mu7. i thn mt chc cng nghi v T kheo m ra nng ni.8. Quan nh thnh quan ln (tn c) chng s nghi l do T kheo tin c.9. Vua c i chinh pht ni no, ngi ta cng nghi do ng T kheo thn cnvua by t lm kh dn.

10. Vinh hoa ph qu d lm cho T kheo hon tc.


63/114

Pht k xa c T kheo b tn xut, su kh i lang thang gp mt con qucng ang b T sa mn thin vng trc xut khi thin gii, ang bay llng tm ci n. Qu d t kheo leo ln lng mnh, thin h ch3 thyngi khng thy qu, s tng T kheo c thn thng, cng dng trnghu. Ri khi c cng, T kheo cng qu chia nhau. T kheo bng lng,leo ln vai cho qu mang i. Trng thy T kheo ngi ngt ngng gia hkhng, thin h cho l thn thnh, em phm vt cng dng. Qu ch Tkheo v li cha c, ni ng ta b tn xut. Dn chng thy vt trch chngtng khng c mt, nh trc xut mt ngi c o nh th. H rc ngtr v cha l bi cng dng. Sau mang T kheo ln vai i ra gpngay T sa mn thin vng cng on ty tng ang tun hnh trn khng,qu hong hn t chy, ht T kheo t nho xung t, bt tnh.

Do vy, Pht dy T kheo khng nn da th lc thn quyn v khi quyn

lc y trc hay b h b, T kheo cng trc theo.

---o0o---

66. CM LY BU VT

Pht X v, c c s i ng ng li, sng sm ra i b qun mt baovng. T kheo n sau trng thy gi gim, vi nh s tr li kh ch.ang cm th ch tr lui tm, T kheo a ra. ng ta kim li s vng v hhon ln l mt bt mt na. T kheo ni cha h ng ti s vng trong

bao. Ngi kia vn khng khng bo T kheo ly trm, a nhau n quanx. Vic a ln thu vua Ba t nc, vua ni: "Nu T kheo c lm mt cangi bao nhiu vng, c khai ra, ta s cho ly vng trong kho hon li chongi, ch c lm n no no lon v y".

Ngi kia thy vy khai trong bao ca y khi trc c n hai ngn lng.Vua cho ngi vo ly s b vo bao th thy ci bao ca y khng th nocha ni chng y vng. C chng c r rng ngi y khai gian, vua bntch bin tc c vng v gia sn ca y, v ti v n, li cn khai man v vukhng.

C s ch bai T kheo gy chuyn khin cho k kia b ph sn. Do Phtch gii cm cm bo vt.

Mt hm, Mt li phu nhn treo ni gc cy chui trang sc qu gi b angeo trc khi vo vn Cp c c nh l Pht. Khi v ti ni cung b minh ra qun ly li xu chui; toan sai ngi n tm, nhng ngh li s


64/114

nu tm khng c, ngi y s nghi l chng tng ly, mang ti hy bngtam bo. Trong lc y mt T kheo i do vn trng thy chui ngc, mnghi khng dm cm. Pht bo ly gi gim cho b v vua, v ch li giiny: "Tr khi trng thy ca bu c ch b qun trong cha, th nn gigim cho h".

Li c T kheo n ngh nh ti mt nh th kim hon, ch nh qun ct vot, c vng bc la lit m giao phng cho T kheo. T kheo khng dmng n ca bu v s phm gii Pht ch, m cng khng dm ng v strm vo ly mt. ng ngi thc sut m canh vng cho ch nh. V

bch Pht, Pht li ch gii ny, thm cu "tr ti ch mnh nh" (k tcx) nu thy bu vt mnh bit c ch, m c th b trm, th nn ly ct vomt ni an ton trc khi i ng.

---o0o---67. VO XM PHI THI

Pht X v ch gii. Bt nan vo xm ngoi gi kht thc nh c,b c s ch bai.

---o0o---

68. LM GING QU HN

Pht X v ch gii. Ca lu di lm mt ci ging cao ln, bit Phtsp i qua ng by ra gia ng ch ngi n khoe: "Bch Th tn, xemcon c ging cao tt". Pht qu, v cm lm ging cao qu.

---o0o---

69. DN BNG N NM

Pht X v, Nhm 6 i xin bng t tm v n gi, nm ln nh c,phi mt th gi hong phi, p gi bi bm. Pht cm dng t tm v lngth dn bng n nm, v xa x, thiu t tm, mt v sinh v chng ngis ta thin, hnh o.

---o0o---


65/114

70. N CC TH TI

Pht thnh T x ly (Vaisali) ch gii. T kheo ni Thu la nan n xinti ti vn ti ca mt thng gia. Sau khi nh cho ni c s ti cndng, ng ch ra i, giao vn ti cho ngi trng gi. Thu la nan vcha, cc t xm li xin ti, c ch h ti vn kia m nh. Ch vn ticha v, gia nhn khng cho. Cc ni c v tha li, Thu la nan cng m t ko n vn. C bo ngi gi vn, hy cho chng ta nh ti vch nh ngi l ch thn tnh, bo ta cn bao nhiu c vic ly em v.Ri c cng m t thi nhau nh ti, bo ci ny nh cho Thng tany, i c n, Ni b kia... cui cng h nh sch c vn ti. Cc c s dngh, ch bai. Pht ch gii cm dng cc th ti, nu b bnh cn tr bngti th phi bch chng m ra ring. Trong thi gian n ti khng ctng kinh l bi, ngi nm ging chng tng v x dng phng v si

su tich gioi luat - ns tri hai

Documents