Γιάννης Κοντογιάννης, Φυσικός, Διδάκτωρ Αστροφυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών

Ο Ήλιος, ένας μικρός γίγαντας στη γειτονιά μας

Ο Ήλιος

Ο ΉλιοςΈνα μικρό συνηθισμένο κίτρινο αστέρι, πολύ κοινό στο Σύμπαν

Είναι όμως το μόνο αστέρι του οποίου την επιφάνεια μπορούμε να δούμε με λεπτομέρεια

Και φυσικά είναι το ουράνιο σώμα που επηρεάζει περισσότερο τη ζωή μας

Ο ΉλιοςΘερμοκρασία στην επιφάνεια ~5800ο

Ακτίνα ~700.000 χλμ (2 δευτερόλεπτα φωτός)Μάζα: ~2 x 1030 κιλά

δηλαδή: 2.000.000.000.000.000.000.000.000.000.000 κιλά(1 δισ.: 1.000.000.000)

αλλιώς: 1.000.000 φορές η μάζα της Γης

Απόσταση: ~150.000.000 χλμή 1 αστρονομική μονάδαή 8 λεπτά φωτός

Ηλικία: ~ 4.5 δισ. έτη (!!!)

Ο Ήλιος

Πόσο μεγάλος είναι ο Ήλιος;

Πώς μας επηρεάζει ο Ήλιος;Πώς μας επηρεάζει ο Ήλιος;

Ήλιος και ζωή

Ήλιος και κλίμα

Πού οφείλονται οι εποχές;

Πού οφείλονται οι εποχές;

Ήλιος και κλίμαΟρισμένες χημικές ουσίες της ατμόσφαιρας απορροφούν την ηλιακή ενέργεια.

Άνοδος της μέσης θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας

Νερό, H2Ο, Διοξείδιο του άνθρακα CO2, Μεθάνιο CH4, Όζον Ο3

υπεριώδης ακτινοβολία + Οξυγόνο = όζον

Στρώμα του όζοντος: (φιλτράρει τις UVB UVC)

Πού τη βρίσκει όμως τόση ενέργεια;

Ο πυρήνας του είναι ένας θερμοπυρηνικός αντιδραστήρας!

Η ενέργεια αυτή αρχικά ταξιδεύει με τη μορφή ακτινοβολίας

Τεράστια ρεύματα μεταφέρουν αυτή την ενέργεια μέχρι την «επιφάνεια»

Η «αόρατη» ατμόσφαιρα του Ήλιου

Τι είναι οι ηλιακές κηλίδες;

Τι είναι οι ηλιακές κηλίδες;

Τι είναι οι κηλίδες;

Περιοχές όπου ο μαγνητισμός στην επιφάνεια του Ήλιου είναι πολύ ισχυρός.

Η μαγνητισμένη ατμόσφαιρα του Ήλιου

Πώς όμως δημιουργούνται οι κηλίδες;

Ο Ήλιος τώρα

Ο Ήλιος τώρα

Ιστορία των παρατηρήσεων των ηλιακών κηλίδων

John of Worcester, 1128 A.D.

ΜεσαίωναςΟιωνοί και διαβάσεις πλανητών

17 Μαρτίου 807 μ.Χ., Άντελμος (Βενεδικτίνος μοναχός)813 μ.Χ., θάνατος του Καρλομάγνου1128 μ.Χ., Ιωάννης του Worcester, πρώτη αποτύπωση ηλιακής κηλίδας12ος μ.Χ. αι., Αβερρόης

800 π.Χ., Κίνα: I Ching (Βιβλίο των Αλλαγών), "A dou is seen in the Sun", and A mei is seen in the Sun"

371 π.Χ. – 287/5 π.Χ. Θεόφραστος, Περί σημείων: «καὶ ἐὰν ἀνίσχων μέλαν σημεῖον ἴσχῃ, […] κοινὸν ὕδατος σημεῖον καὶ

ανέμου»

Κίνα, Κορέα, αυτοκρατορικοί αστρονόμοι, καταγραφή ηλιακών κηλίδων, στα πλαίσια της μελέτης

(από το 28 π.Χ) ουράνιων φαινομένων για αστρολογικές προβλέψεις

ΑρχαιότηταΣημάδια αλλαγών

Οι παρατηρήσεις των κηλίδων τον από τον 17ο

αιώναψεγάδια στην επιφάνεια του Ήλιου

1610, Thomas Harriot, Johannes & David Fabricius,Cristoph Scheiner

1612, Γαλιλαίος οι κηλίδες είναι ηλιακά φαινόμενα και όχι πλανήτες.

17ος -18ος αιώνας, Συστηματική παρατήρηση των κηλίδων και καταγραφή τους

Ωστόσο, η πολύ μικρή δραστηριότητα του Ήλιου από τα μέσα του 17ου ως τα μέσα του 18ου αιώνα είχε σαν αποτέλεσμα πολύ λίγα αρχεία και πολύ λίγες καταγραφές σέλαος.

Ιστορία των παρατηρήσεων των ηλιακών κηλίδων

19ος αι: Schwabe, Wolf, Carrington, Spörer, Maunder.

Ιστορία των παρατηρήσεων των ηλιακών κηλίδων

19ος αιώνα - σήμεραΗλιακή δραστηριότητα, 11ετής κύκλος και Μαγνητισμός στον Ήλιο

Ο αριθμός των κηλίδων μεταβάλλεται με περίοδο 11 ετών

1908, George Ellery Hale, Mt Wilson

Ιστορία των παρατηρήσεων των ηλιακών κηλίδων

19ος αιώνα - σήμεραΗλιακή δραστηριότητα, 11ετής κύκλος και Μαγνητισμός στον Ήλιο

Το αστεροσκοπείο στο όρος Wilson, στην California

Το μαγνητικό πεδίο του Ήλιου μεταβάλλεται με περίοδο 22 ετών.

G.E.Hale 1868-1938

Τα φαινόμενα της ηλιακής δραστηριότητας

Η πρώτη παρατήρηση έκλαμψης

Carrington, Σεπτέμβριος 1859

Η μαγνητική ασπίδα της Γης

Πώς όμως ένα γεγονός στην ηλιακή ατμόσφαιρα μπορεί να επηρεάζει το γήινο περιβάλλον;

4/5/2017

Γιατί μας νοιάζει;

Οι επιπτώσεις μιας έκλαμψης στη σύγχρονη εποχή

Σας ευχαριστώ!