STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI

SUNUM PLANI

•Yükseköğretim kurumları açısından bütçe mevzuatı•Analitik bütçe sınıflandırması•Yükseköğretim kurumları bütçelerine ilişkin özel durumlar•Bütçe hazırlık süreci•Ödenek dağılımı

MEVZUATYükseköğretim Kurumlarının bütçe hazırlık ve

uygulama sürecine ilişkin tabi olduğu mevzuat,

•5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu•Yılı Bütçe Kanunları•2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu• 3843 sayılı Kanun (İkili Öğretim Yapılmasına ilişkin)•Bütçe Çağrısı ve eki Bütçe Hazırlama Rehberi •Yatırım Genelgesi ve eki Yatırım Programı Hazırlama Rehberi•Bütçe Uygulama Tebliğleri ve İlgili Diğer Mevzuat

Bütçe Nedir?Bütçe Nedir?

5018 sayılı kanuna göre Bütçe: - Belirli bir dönemdeki gelir ve gider

tahminleri ile bunların uygulanmasına ilişkin hususları gösteren ve usulüne uygun olarak yürürlüğe konulan belgedir. 

Merkezî yönetim bütçe kanunu : -Merkezî yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin gelir ve gider tahminlerini gösteren, bunların uygulanmasına ve yürütülmesine yetki ve izin veren kanundur

GENEL YÖNETİM

5018 Sayılı Kanuna göre Genel Yönetim kapsamındaki kamu

idareleri

GENEL YÖNETİM

MERKEZİ YÖNETİM

SOSYALGÜVENLİK KURUMLARI

MALALLİ İDARELER

Genel Bütçeli İdareler

Özel Bütçeli İdareler

Düzenleyici ve DenetleyiciKurumlar

ÖZEL BÜTÇE

Yükseköğretim Kurumları, 5018 sayılı Kanuna ekli II sayılı cetvelde yer alan özel bütçeli idareler arasında sayılmaktadır.

Özel bütçe; bir bakanlığa bağlı veya ilgili olarakbelirli bir kamu hizmetini yürütmek üzere kurulan,gelir tahsis edilen, bu gelirlerden harcama yapmayetkisi verilen, kuruluş ve çalışma esasları özelkanunla düzenlenen her bir kamu idaresininbütçesidir.

ÖZEL BÜTÇE

Ayrı tüzel kişiliğe haizdirler, Mevzuatla; sosyal, bilimsel, teknik,

kültür gibi alanlarda görevlendirilebilirler,

Kendilerine özgü mal varlıkları vardır, Kendi gelir kaynakları vardır, Nakit idarelerini kendileri yürütür.

ÖZEL BÜTÇE

GİDER = GELİR + FİNANSMAN (A) = (B) + (F)

Gider cetveli, kurumların ilgili bütçe dönemindegerçekleştirecekleri hizmetlerde kullanabilecekleriödenekleri gösteren cetveldir.

Gelir cetveli, kurumların ilgili bütçe döneminde elde etmeyi hedefledikleri gelir tahminleri ile bunlara ilişkin gelir kodlarının yer aldığı cetveldir.

Finansman cetveli, bütçenin açık veya fazla vermesinin konusudur. İdarelerin nakit imkanları ile bu imkanlardan harcanması öngörülen tutarları gösteren cetveldir.

ANALİTİK BÜTÇE SINIFLANDIRMASI

BÜTÇE KODLAMASI

HARCAMA VE BORÇ VERMENİN KODLAMASI

- KURUMSAL KODLAMA- FONKSİYONEL KODLAMA- FİNANSMAN TİPİ KODLAMA- EKONOMİK KODLAMA

GELİRİN KODLAMASI AÇIK/FAZLANIN FİNANSMAN KODLAMASI

ANALİTİK BÜTÇE SINIFLANDIRMASI

FİN.

I II III IV I II III IV I I II III IV

00 00 00 00 00 0 0 00 0 00 0 0 00

KURUMSAL FONKSİYONEL EKONOMİK

ANALİTİK BÜTÇE SINIFLANDIRMASI

Kurumsal sınıflandırmadaKurumsal sınıflandırmada, bütçe sistemi içinde yer alanidari yapı temel alınmıştır.

Fonksiyonel sınıflandırma devlet faaliyetinin türünügöstermek üzere tasarlanmıştır.

Finansman tipi sınıflandırma harcamanın hangi kaynakla

finanse edildiğini gösterir.

Ekonomik sınıflandırma devlet faaliyetlerinin, milli ekonomi

üzerindeki etkilerine göre gruplanmasıyla oluşturulmuştur.

Kurumsal sınıflandırmada gösterilen fakülte,yüksekokul gibi akademik birimler ile idaribirimlere Bütçe Kanununda yer verilmemektedir.

00.01 Üst Yönetim, Akademik ve İdari Birimler

Fonksiyonel, Finansman Tipi ve Ekonomik Sınıflandırma açısından mevcut yapı devam etmektedir

BÜTÇE SINIFLANDIRMASINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI BÜTÇELERİNE İLİŞKİN ÖZEL DURUMLAR

ÖZEL GELİR – ÖZEL ÖDENEK

5018 sayılı Kanuna ekli II sayılı cetvelde yer alan yükseköğretim kurumları, özel bütçeli idareler arasında sayılmakla birlikte bütçeleme anlayışı açısından farklılıklar arz etmektedir.

5018 sayılı Kanun özel gelir-özel ödenek uygulamasını sadece genel bütçeli kurumlar için öngörmüştür.

Özel gelir:Genel bütçe kapsamındaki idarelerin

kamu görevi ve hizmeti dışında ilgili kanunlarında

belirtilen faaliyetlerinden ve fiyatlandırılabilirnitelikteki mal ve hizmet teslimlerinden

sağlanan vegenel bütçede gösterilen gelirleri ifade eder.

ÖZ GELİRLER

Bu kapsamda,

2547 sayılı Kanunun 43/(d)2547 sayılı Kanunun 46, 58, ek 25, ek 26, ek 273843 sayılı Kanunun 7 nci

maddeleri uyarınca tahsil edilen tutarlar ve diğergelirler yükseköğretim kurumu bütçesine öz gelirolarak kaydedilerek gelir gerçekleşmelerine göreKullandırılır.

ÖZ GELİRLER

GELİR ADI FONKSİYON ADILojman Kira GelirleriKantin Kafeterya İşletme GelirleriDiğer Taşınmaz Kira Gelirleri

Taşınmaz Mal Gelirleri ileYürütülecek Hizmetler

İkinci Öğretim Gelirleriİkinci Öğretim Gelirleri İle YürütülecekHizmetler

Yaz Okulu Gelirleri Yaz Okulu Gelirleri İle YürütülecekHizmetler

Tezsiz Yüksek Lisans Gelirleri Tezsiz Yüksek Lisans Gelirleri İleYürütülecek hizmetler

Araştırma Projeleri Gelirler Payı Bilimsel ve Teknolojik Araştırma

Hizmetleri

Döner Sermayelerin Aylık Gayri SafiHasılatından Aktarmalar

Döner Sermaye Gelirlerinden AyrılanTutarlar ile Yürütülecek Hizmetler

Alınan Bağış ve Yardımlar ile Özel Gelirler

Alınan Bağış ve YardımlarlaYürütülecek Hizmetler

Uluslararası Ortak Eğitim ve Öğretim Program Gelirleri

Uluslararası Ortak Eğitim ve ÖğretimProgram Gelirleri İle YürütülecekHizmetler

ÖZ GELİRLER

Öz gelir karşılığı olarak ilgili yükseköğretim

kurumları bütçelerinin (A) işaretli cetvelindefonksiyonel sınıflandırmanın dördüncü düzeyindetertiplenen ödenekler arasında (09.6.0- Eğitimeyardımcı hizmetler fonksiyonu altında öz gelirkarşılığı tefrik edilen ödenekler arasında yapılacakaktarmalar hariç) aktarma yapılamaz.

SKS FAALİYETLERİ

2005 yılına kadar ayrı bir bütçe olarak

uygulanan SKS faaliyetleri, 5018 sayılıKanunla birlikte bütçe kapsamına dahiledilmiştir.

BÜTÇE HAZIRLIK SÜRECİ

BÜTÇE TAKVİMİBütçe takvimi 5018 sayılı Kanunun 16, 17, 18,19 uncu maddeleri ile belirlenmiştir.

BÜTÇE TAKVİMİ

BÜTÇE HAZIRLIK SÜRECİ

İdareler, OVMP’ (Orta Vadeli Mali Plan) de belirlenen ödenek teklif tavanlarına uygun olarak bütçe tekliflerini hazırlamaktadır.

Bütçe hazırlık sürecinde uyulması gerekli ilkeler bütçe hazırlama rehberinde ve yatırım programı hazırlama rehberinde yer almaktadır.

BÜTÇE HAZIRLIK SÜRECİ

Bütçe hazırlama rehberinde;

Genel ilkeler Standartlar Bütçe hazırlık çalışmalarında kullanılacak

formlar ABS’ye ilişkin rehber Diğer hususlar

yer almaktadır.

BÜTÇE HAZIRLAMA REHBERİ

Bütçe hazırlama rehberinde;

Bütçe hazırlık sürecinde idarelerin uymaları gereken genel

ilkelere yer verilmektedir.

Genel ilkelerin yanı sıra yükseköğretim kurumları için özel düzenlemeler de mevcuttur.

Giyecek yardımı standardı 237 sayılı Kanuna tabi taşıtların işletme ve bakım-

onarım maliyetlerine ilişkin standartlar Memurların öğle yemeğine yardım Mal ve hizmet

alımlarına ilişkin parasal sınırlar

standartları yer almaktadır

ÖDENEK DAĞILIM KURALLARI

Toplu projelerden;

Gayrimenkul sermaye üretim giderleri ve büyük onarımlar,Yapı İşleri ve Teknik Daire Başkanlığı altında,

Makine-teçhizat ve bilgisayar alımı ile büyük onarımlar, İMİD Başkanlığı veya ilgili diğer yardımcı birimler altında,

Diğer projeler ise ilgili harcama birimi altında izlenecektir.

Öğrencilerin beslenme, barınma, sağlık, kültür ve spor

faaliyetlerine ilişkin fonksiyonlar SKS Daire Başkanlığı altında,diğer giderler fonksiyonunda yer alan ödenekler ise SKS DaireBaşkanlığı ve/veya harcamaların yapılacağı ilgili harcamabirimlerinde izlenebilecektir.

BÜTÇE UYGULAMA

SÜRECİ

BÜTÇE UYGULAMA SÜRECİ

Bütçe uygulama süreci, yılı Bütçe

Kanununun 1 Ocak itibarıyla yürürlüğegirmesiyle başlamaktadır.

Süreç, Maliye Bakanlığı Bütçe ve MaliKontrol Genel Müdürlüğü tarafındançıkarılan bütçe uygulama tebliğleri vegenelgeleri İle yönlendirilmektedir.

BÜTÇE UYGULAMA SÜRECİ

Maliye Bakanlığınca vize edilen AFP’ler Yürürlüğe girinceye kadar bütçe kanunu ile kabul edilen ödeneklerin kullanımına ilişkin Bütçe uygulama genelgesi / tel emri Yayımlanmaktadır.

AFP yürürlüğe girmeden önce harcama

izinlerinin yetersiz kalması durumundaödenek kullanımına izin veren serbest işlemiYapılmaktadır.

ÖDENEKLERİN KULLANILMASI Birim detayında kullanılabilir bütçe ödenekleri, Ödenek

Gönderme Belgesi düzenlemek suretiyle ilgili harcama birimlerine gönderilmektedir.

Herhangi bir harcama birimine başlangıçta planlanan ödeneklerden

daha fazla ödenek gönderilmesi ancak ödenek dağılımının değiştirilmesi suretiyle mümkün olmaktadır.

Üst yöneticinin onayı ile Strateji Geliştirme Daire Başkanlıklarıtarafından ödenek gönderme belgesi düzenlenebilmektedir.

Ödenek Gönderme Belgesi ile ödenek gönderilen birimler harcama

birimidir ve ödenek gönderilen birimin en üst yöneticisi harcamayetkilisidir.

Ödenek Gönderme Belgesi düzenlenirken tertip alanında “00.01

Üst yönetim, akademik ve idari birimler” kurumsal kodukullanılmaktadır. Birim kodları “Gönderilen Daire Kodu” bölümünegirilmektedir.

NAKİT YÖNETİMİ

HAZİNE YARDIMLARI Yükseköğretim kurumlarının saymanlık (muhasebe)hizmetleri ve nakit yönetimi kendileri tarafındanyürütülmektedir.

Yükseköğretim kurumlarında öz gelirlerin yetersizolması sebebiyle nakit yönetimi açısından hazine

yardımıtahsisi önem arz etmektedir.

Maliye Bakanlığınca vize edilen AFP’lerde yer alanHazine yardımları ilk 3 aylık dönem hariç olmak üzerebloke tutulmaktadır.

Bloke tutulan hazine yardımlarını, yükseköğretimkurumları 3’er aylık dönemler itibarıylaHazırlayıp Maliye Bakanlığına gönderilen hazine

yardımıtalep tablosu dikkate alınarak serbest bırakılmaktadır.

BÜTÇE İŞLEMLERİ

Bütçe uygulama sürecinin ana unsurlarını oluşturan bütçe işlemleri,

Serbest Bırakma Revize Aktarma Ekleme Gelirli Ödenek Kaydı Gelir Fazlası Karşılığı Ödenek Kaydı Likit Karşılığı Ödenek Kaydı Şartlı Bağış ve Yardımların Ödenek Kaydı Ödenek Devri İptal

işlemleri şeklindedir

AKTARMA İŞLEMİ

5018/21-3 Personel giderleri tertiplerinden,aktarma

yapılmış tertiplerden ve yedek ödenekten aktarma yapılmış

tertiplerden diğer tertiplere aktarma yapılamaz.

5944/10-2 İdareler, aktarma yapılacak tertipteki

ödeneğin yüzde 20’sine kadar kendi bütçeleri içinde ödenek

aktarması yapabilirler. Yüzde 20 yi aşan miktarlar Maliye

Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğünün onayı ile

yapılır.

AKTARMA İŞLEMİÖdenek eklenen tertipten düşme

yapılamayacağındanidareler bu yönde aktarma işlemi yapamayacaklardır.

Aktarma yetkisinin hesaplanmasında ödenek eklenecek

tertibin KBÖ’nin % 20’si esas alınacaktır. Yıl içinde yapılanaktarma ve ekleme işlemleri sonucu meydana gelen ödenekdeğişiklikleri dikkate alınmayacaktır.

İdareler yeni açılan tertiplere ödenek aktarmasıyapamayacaklardır.

İdareler %20 oranını aşmamak üzere birden fazlaaktarma işlemi gerçekleştirebileceklerdir

AKTARMA İŞLEMİAktarma işleminin yapılabilmesi için aktarılacak

ödeneğin, işlem tarihi itibariyle kullanılabilir (serbest, ödenekgönderme belgesine bağlanmamış, ön ödeme yapılmamış)durumda olması gerekmektedir. Tenkis işlemleritamamlanmadan ödenek gönderme belgesine bağlanmışödeneklerden aktarma talep edilmemelidir.

Aktarma işleminin yapılabilmesi için detaylı gerekçe veaçıklamalar talep yazılarının ekinde yer almalıdır.

Cari nitelikli ödenekler (03,05) ile sermaye nitelikliÖdenekler (06, 07) arasında aktarma yapılmaması esastır.Ancak zorunlu hallerde, bu işlemlerin tamamı MaliyeBakanlığınca değerlendirilmektedir.

AKTARMA İŞLEMİ5944 / 11 - 1 657 / 4 – C gereğince çalıştırılan

geçici personele yapılacak ödemeleri, bütçelerinin (01.4) ekonomik kodunda yer alan ödenekleri aşmayacak şekilde yaparlar. Söz konusu ekonomik kodu içeren tertiplere ödenek eklenemez, bütçelerin başka tertiplerinden (bu ekonomik kodu içeren tertiplerin kendi arasındaki aktarmalar hariç) ödenek aktarılamaz ve ödenek üstü harcama yapılamaz.

5944/14-3 Öz gelir karşılığı olarak ilgili yükseköğretim kurumu bütçesinin (A) işaretli cetvelinde fonksiyonel sınıflandırmanın dördüncü düzeyinde tertiplenen ödenekler arasında (09.6.0- Eğitime yardımcı hizmetler fonksiyonu altında öz gelir karşılığı tefrik edilen ödenekler arasında yapılacak aktarmalar hariç) aktarma yapılamaz.

EKLEME İŞLEMLERİİlgili kanunları gereğince, bütçede mevcut veya

yeni açılacak bir tertibe ödenek ilave edilmesi işlemidir. Ekleme işlemleri,

Gelirli Ödenek Kaydı Gelir Fazlası Karşılığı Ödenek Kaydı Likit Karşılığı Ödenek Kaydı Şartlı Bağış ve Yardımların Ödenek Kaydı

işlemlerinden oluşmaktadır.

EKLEME İŞLEMLERİ

Gelir fazlası ödenek kaydı, 5944/10-6 fıkrasına göre özel bütçeli idarelerin (B) işaretli cetvellerinde öngörülmeyen veya belirtilen tahmini tutarların üzerinde gerçekleşen gelirler karşılığı olarak mevcut veya yeni açılacak tertiplere yapılacak ödenek kaydı işlemidir.

Likit karşılığı ödenek kaydı işlemi, özel bütçeli idarelerin, (F) işaretli cetvellerinde belirtilen net finansman tutarının üzerinde gerçekleşen finansman fazlalarını,bütçelerinin mevcut veya yeni açılacak tertiplerine ödenek eklemesidir.

İdareler, devreden kullanılabilir nakit tutar ile finansman cetvelinde öngörülen net finansman tutarı arasındaki fark kadar likit karşılığı ödenek kaydı yapabilmektedir.

LİKİT KARŞILIĞI ÖDENEK KAYDI İŞLEMLERİ

DEVREDEN KULLANILABİLİR NAKİT

Proje özel hesapları,

10 Şartlı bağış ve yardımlar,

HazırDeğerle

rEmanetler (proje özel hesapları ve şartlı bağışve yardımlara ilişkin emanetler hariç)

  Alınan depozito ve teminatlar,

Ödenecek vergi ve fonlar,

Ödenecek sosyal güvenlik kesintileri ile fonlar

Diğer kamu idareleri adına yapılan tahsilat

Devreden kullanılabilir nakit, açılış bilançolarının "10-Hazır Değerler" hesap grubunda yer alan hesapların bakiyelerinden yukarıda sayılan hesapların bakiyeleri düşülerek hesaplanmaktadır.

BÜTÇE İŞLEMİ

İptal işlemi, iptale konu bütçe işlemini yapan idare tarafından gerçekleştirilecektir.

Bütçe işlemlerinin bildirimi,İdarelerce yapılan aktarma, ekleme, ödenek devri ve ödenek iptal işlemlerine ilişkin formlar;

Sayıştay Başkanlığına, Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne, Muhasebat Genel Müdürlüğüne bildirilmektedir. Maliye

Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğüne gönderilecek formlarda, yapılan bütçe işleminin gerekçesini oluşturan hususlara da yer verilecektir.

SUMUM BİTMİŞTİRSUMUM BİTMİŞTİR

TEŞEKKÜR EDERİZTEŞEKKÜR EDERİZ