systemy Łączności w transporcie - ztt.edu.pl · przesyłania sygnałów z określoną...
TRANSCRIPT
ZESPÓŁ LABORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU
ZAKŁAD TELEKOMUNIKACJI W TRANSPORCIE
WYDZIAŁ TRANSPORTU
POLITECHNIKI
WARSZAWSKIEJ
LABORATORIUM
Systemy Łączności w Transporcie
Usługi dodatkowe w sieci ISDN
© TwT WT PW, DO UŻYTKU WEWNĘTRZNEGO
Warszawa 2016
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
1
1. Cel i zakres ćwiczenia
Celem ćwiczenia jest zapoznanie studentów z usługami oferowanymi przez współczesne
sieci zintegrowane usługowo ISDN.
2. Stanowisko laboratoryjne
W trakcie realizacji ćwiczenia laboratoryjnego studenci będą korzystać z następujących
urządzeń technicznych:
cyfrowa centrala abonencka firmy DGT,
stanowisko komputerowe PC wraz z oprogramowaniem nadzoru technicznego
centrali,
przystawka NT,
telefony stacjonarne ISDN (3 szt.).
3. Wprowadzenie teoretyczne
3.1. Ewolucja sieci telefonicznej
Pierwsza centrala telefoniczna została wdrożona do użytku zaledwie dwa lata po
opatentowaniu w roku 1876 wynalazku telefonu przez A. G. Bella (1847 – 1922). Była to
centrala ręczna, wybudowana w New Heaven (USA), obsługująca zaledwie 21 abonentów.
Wzrost popularności i rozpowszechnienie telefonii wymusiło budowanie central o
większych pojemnościach i zatrudnianie coraz większej liczby osób do ich obsługi.
Świadomość ogromnych możliwości płynących z rodzącej się telekomunikacji i zawodności
czynnika ludzkiego doprowadziły do wynalezienia urządzenia umożliwiającego komutację
połączeń telefonicznych bez udziału człowieka. Tak powstały pierwsze centrale automatyczne
z wybierakami biegowymi opatentowanymi przez A. B. Strowgera (1839 – 1902). Pierwsze
tego typu urządzenie telekomunikacyjne uruchomiono 10 marca 1891 roku w Kansas City
(USA). Należy tu zwrócić uwagę na fakt, że w owym czasie nie wymyślono jeszcze tarczy
numerowej (1915), a proces wybiórczy polegał na naciśnięciu kombinacji trzech guzików.
Sieć telefoniczna oferująca standardową usługę głosową określana jest mianem POTS
(Plain Old Telephone Services). Do realizacji innych usług np. przekazywania tekstu,
transmisji danych stosowano inne sieci o charakterze sieci wydzielonych lub stosowano łącza
o podwyższonych parametrach teletransmisyjnych.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
2
Pomimo tego, że sieci POTS dobrze spełniały swoje zadana, a wynalezienie central
bezobsługowych zdecydowanie przyśpieszyło proces realizacji procesów komutacyjnych, ich
wprowadzenie na wiele lat wstrzymało rozwój realizowanych przez personel obsługowy
central ręcznych, tzw. usług dodatkowych. W centralach ręcznych usługi dodatkowe były
wykonywane niejako „przy okazji” i miały charakter nie koniecznie związany z samym
procesem komutacyjnym. Do najpopularniejszych usług dodatkowych należały: zamawianie
rozmowy z zajętym abonentem, budzenie o wybranej godzinie, czy blokada połączeń
przychodzących (usługa „nie przeszkadzać”). Realizacja usług dodatkowych wymagała
pewnej wiedzy i inteligencji, której centrale elektromechaniczne nie posiadały.
Postępująca cyfryzacja sieci telefonicznej doprowadziła do wymiany przestarzałych
central elektro-mechanicznych na cyfrowe oraz cyfryzacji międzycentralowych łączy
teletransmisyjnych. W ten sposób powstały zintegrowane sieci cyfrowe IDN (Intergreated
Digital Network). Sieci IDN stanowiły postęp również w zakresie standaryzacji rozwiązań
sprzętowych i systemowych uniezależniającej pracę sieci od typów stosowanych urządzeń i
technologii. „Wąskim gardłem” sieci IDN pozostawały analogowe łącza dostępowe
abonentów końcowych. W praktyce, sygnały analogowe dochodzące co centrali cyfrowej
sieci IDN były przekształcane poprzez układy przetworników A/C i C/A na sygnały zgodne
ze standardem ITU-T G.711 znanym jako PCM, tj. modulacji impulsowo-kodowej. Niestety,
pomimo tego postępu transmisja danych w sieci z elementami łączy analogowych była wciąż
mocno ograniczona, a w zakresie usługowym, sieci IDN umożliwiały realizację niektórych
usług związanych z obsługą i nadzorowaniem łączy.
Zmiany zapoczątkowane przez sieci IDN zostały w pełni wykorzystane dopiero wraz z
pojawieniem się pierwszych sieci zintegrowanych usługowo ISDN (Integrated Services
Digital Network). Sieci te stanowiły przełom w stosunku do poprzednich generacji i były
naturalną konsekwencją ich rozwoju. Technologia sieci telekomunikacyjnych mająca na celu
wykorzystanie infrastruktury PSTN1 do bezpośredniego udostępnienia usług cyfrowych
użytkownikom końcowym (bez pośrednictwa urządzeń analogowych) (end-to-end circuit-
switched digital services). ISDN jest znormalizowana w zaleceniach ITU-T2 oraz standardach
ETSI. Cechą szczególną ISDN był zastąpienie dotychczasowego, analogowego łącza
dostępowego (łącza do abonenta), na łącze cyfrowe. W tym sensie w sieci ISDN cały tor
1 Sieć PSTN (Public Switched Telephone Network) jest to publiczna komutowana sieć telefoniczna 2 http://www.itu.int/rec/T-REC-I/e
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
3
teletransmisyjny od nadawcy do odbiorcy był realizowany na drodze wymiany sygnałów
cyfrowych.
Nowe możliwości transmisji sygnałów cyfrowych umożliwiły integrację wszystkich
dotychczas oferowanych usług telekomunikacyjnych, poczynając od telefonii, telegrafii,
transmisji danych, a zakończywszy na wideotelefonii i serwisach informacyjnych. W sieci
ISDN pojawiła się też możliwość realizacji szerokiego wachlarza usług dodatkowych. Usługi
dodatkowe (suplementary service) stanowią uzupełnienie usług podstawowych związanych z
transmisją głosu lub danych i mają służyć ich uatrakcyjnieniu lub udogodnieniu w ich
wykorzystaniu. Przykładami usług dodatkowych mogą być: prezentacja identyfikacji linii
wywołującej (CLIP), wielokrotny numer abonenta (MSN), zamrożenie połączenia,
przekierowania połączeń, informacja o opłacie, przenośność terminala (TP), połączenie
oczekujące (CW) i wiele innych.3
Ponowne pojawienie się możliwości dostępu do usług dodatkowych oraz postępująca
cyfryzacja zarówno węzłów, jak i sieci doprowadził do powstania pierwszych sieci
rekonfigurowanych dynamicznie wg specyficznych oczekiwań ich klientów. Sieci o tej nowej
funkcjonalności nazwano sieciami inteligentnymi IN (Intelligent Network). Pierwsze udane
wdrożenie sieci inteligentnych przeprowadziła w latach 80 firma Bellcore na potrzeby
amerykańskich operatorów telefonii stacjonarnej. Zaproponowane rozwiązanie stało się de
facto standardem i opiera się na nim rozwijany do dziś w USA standard Advanced Intelligent
Network (AIN).
Najbardziej rozpoznawalnymi usługami dodatkowymi sieci inteligentnych są numery
specjalne serii 0800 oraz 0700. Do pierwszej serii należały numery, które miały zachęcić
abonentów do ich wykorzystania, gdyż przenosiły część lub całą opłatę za połączenie na
osobę (firmę), która była właścicielem numeru, np.: numer zaczynający się od prefixu 0800,
przenosił całą opłatę na posiadacza numeru, zatem dla dzwoniących był to numer bezpłatny.
Numery rozpoczynające się od prefiksu 0801 były rozliczane po stronie dzwoniącego jak
rozmowy o charakterze lokalnym. W przypadku innych numerów serii 080x4 naliczanie za
połączenie mogło mieć charakter jednorazowej, stałej opłaty. Druga seria numerów
rozpoczynająca się od prefiksu 070x została stworzona po to by przynosić posiadaczowi
numeru dodatkowe dochody. Abonent dzwoniący na takie numery ponosi wyższą niż to
3 Cześć usług dodatkowych oraz metody ich zamawiania przedstawiono w rozdziale 0 4 Znak ‘x’ w numerze oznacza dowolną cyfrę zakresie od 0 do 9.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
4
wynika z planu taryfikacyjnego opłatę za połączenie. Różnica w kosztach stanowi źródło
dochodu dla właściciela numeru 070x.
Inną charakterystyczną cechą ww. serii numerów była możliwość zaoferowania jednego
wspólnego numeru w skali całego kraju np. infolinii (0800 lub 0801), który będzie
„inteligentnie” kierowany w zależności od miejsca i czasu zainicjowania połączenia.
Klasycznym przykładem takiego numeru jest jeden uniwersalny numer firmy assistance, z
którego mogą korzystać klienci na wypadek awarii swoich pojazdów. Kierowca, wybierając
numer zaczynający się od cyfr 0800 zostanie połączony się z najbliższą jednostką oferującą
pomoc drogową, odholowanie pojazdu do serwisu samochodowego lub inną podobną usługą.
Wprowadzenie usługi sieci inteligentnej zwalnia to kierowcę z wiedzy na temat lokalnych
stacji obsługi pojazdów, czy serwisów holowniczych.
Współczesny rozwój sieci telekomunikacyjnych podąża w kierunku oderwania usług od
sieci oraz od sprzętu telekomunikacyjnego. Jego miejsce coraz częściej zastępuje globalna
sieć internetowa, w której transmisja głosowa jest tylko jedną z wielu oferowanych usług.
Telefonia internetowa VoIP (Voice over IP) jest tego najlepszym przykładem. VoIP jest
techniką umożliwiającą przesyłanie dźwięków mowy za pomocą łączy internetowych lub
innych sieci wykorzystujących protokół IP, popularnie nazywana „telefonią internetową”,
choć nie jest to określenie do końca słuszne, gdyż pojęcie telefonii internetowej obejmuje
element komutacji połączeń, na podobnej zasadzie, jak to ma miejsce we wcześniej
wymienionych typach sieci. Dane komutacyjne i dane głosowe są przesyłane przy użyciu
protokołu IP, co pozwala wykluczyć konieczność stałego zajęcia łącza na czas trwania
połączenia. Jedynym wymogiem, który należy spełnić by mieć dostęp do tej sieci jest
dostępowe łącze internetowe o przepływności wystarczającej do symetrycznej transmisji
sygnałów głosowych oraz terminal w postaci sprzętowej lub programowej dostępny o
abonenta. Funkcje centrali telefonicznej w tej sieci spełniają serwery sieciowe z
zainstalowanym odpowiednim oprogramowaniem komutacyjnym.
3.2. Pojęcia podstawowe
Sieć telekomunikacyjna służy do zapewnienia środków do wzajemnej komunikacji
abonentów sieci. Każda sieć składa się z dwóch zasadniczych elementów, są nimi węzły
komutacyjne oraz łącza.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
5
Na rysunku (Rys. 3.1) przedstawiono zasadnicze elementy sieci telekomunikacyjnej.
Rys. 3.1.Ogólna struktura sieci telekomunikacyjnej
Węzłem komutacyjnym (commutation node) nazwiemy fizyczny punkt dostępu do sieci
lub punkt łączący kanały telekomunikacyjne. Najczęściej węzeł komutacyjny utożsamiany
jest z centralą telefoniczną, jednakże coraz częściej, jest to również specjalizowany serwer
komutacyjny.
Kanałem telekomunikacyjnym (telecommunication channel) nazywamy drogę
przesyłania sygnałów z określoną prędkością i w określonym paśmie. Ze względu na kierunek
kanały telekomunikacyjne dzielimy na uplink – na drodze od terminala abonenta do sieci lub
downlink – kierunku od sieci do abonenta.
Mianem łącza (circuit) określamy fizyczne połączenie dwupunktowe pomiędzy dwoma
urządzeniami końcowymi. Każde łącze składa się z pary kanałów o tej samej przepływności
/szerokości pasma dla zapewnienia tej samej jakości połączenia w każdym z kierunków
nadawania. Łącza dzielimy na abonenckie (dostępowe) i międzycentralowe. Te pierwsze
służą do połączenia terminali końcowych abonentów do najbliższego węzła komutacyjnego.
Łącza międzycentralowe służą do łączenia central w sieć telekomunikacyjną.
Łącze telekomunikacyjne (exchange line) jest pojęciem szerszym, gdyż obejmuje zespół
środków technicznych umożliwiających przesyłanie sygnałów telekomunikacyjnych. Oznacza
to, że łącze jest nie tylko „parą drutów” łączących nadawcę z odbiorcą, ale również
urządzeniami, których celem jest odpowiednie przygotowanie sygnałów do transmisji,
regeneracji w przypadku utraty pierwotnych wartości (regeneratory), jak i odbioru po drugiej
stronie łącza.
Z powyższych definicji wynika, iż w sieci telekomunikacyjnej nie istnieje stałe łącze na
drodze między dwoma abonentami. Każde połączenie między dwoma abonentami jest
ustanawiane po wybraniu numeru abonenta docelowego przez abonenta inicjującego
Sieć telekomunikacyjna
Węzeł komutacyjny
Łącze abonenckie
Łącze międzycentralowe
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
6
połączenie. Łącze takie składa się z wielu łączy pośrednich występujących na drodze między
abonentami i wielu węzłów przez które zestawiane (komutowane) połączenie przechodzi. W
taki sposób, że na czas rozmowy tworzone jest jedno „długie” łącze, które jest niezwłocznie
kasowane po zakończeniu rozmowy. Momentem informujących o zakończeniu połączenia
jest zwarcie żył abonenckich następujące po odłożeniu mikrotelefonu na widełki aparatu. W
sieci telekomunikacyjnej takie łącze nazywamy łączem komutowanym (switched line) i jest
ono zestawiane przy każdorazowym wywołaniu generowanym przez użytkownika. Zaletą
takiego rozwiązania jest możliwość zestawiania połączeń między różnymi punktami sieci.
W praktyce łącza telekomunikacyjne są realizowane z użyciem jednego z trzech rodzajów
środków:
Kable miedziane – stanowią najczęściej spotykany rodzaj łączy abonenckich.
Zasadniczo średnica telekomunikacyjnej żyły miedzianej wynosi 0,4 ÷ 0,6 mm,
jednak dla łączy dalekosiężnych stosowane są przekroje nawet do 1,1 mm. Łącza
abonenckie grupuje się w pary, a następnie w wiązki. W jednym kablu znajduje się
zazwyczaj 10, 20 lub 40 par miedzianych.
Kable światłowodowe – wykonane ze szkła i polimerów, dzięki swoim naturalnym
własnościom (odporność na zakłócenia elektromagnetyczne, mała tłumienność,
szerokie pasmo transmisyjne) są obecnie najczęściej stosowanym rodzajem łączy
telekomunikacyjnych w transmisji na średnie i duże odległości. Oznacza to, iż są
opłacalne na łączach międzycentralowych oraz w przypadku konieczności stosowania
łączy o dużych przepływnościach transmisyjnych.
Łącza radiowe – najczęściej stosowane na skraju sieci telekomunikacyjnych do
łączenia abonentów ruchomych lub miejsc trudno dostępnych.
Każde z wymienionych tu łączy ma określoną przepustowość oraz przepływność.
Przepustowość kanału telekomunikacyjnego jest to maksymalna prędkość transmisji
danych wyrażona w ilości bitów na sekundę [bit/s]. Przepustowość jest zależna od wielu
czynników do których należy zaliczyć przede wszystkim:
rodzaj zastosowanych urządzeń nadawczo odbiorczych,
szerokość pasma teletransmisyjnego,
metody kodowania i kompresji sygnału,
odległość i wpływ zakłóceń na kanał.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
7
Często mylonym parametrem jest przepływność kanału telekomunikacyjnego. Wyrażona
w ilości bitów na sekundę [bit/s] określa wartość chwilowej prędkości transmisji danych.
Zatem, wartość przepływności zmienia się w czasie i nigdy nie przekracza wartości
przepustowości kanału.
3.3. Topologie sieci telekomunikacyjnych
Topologia sieci określa sposób łączenia węzłów komutacyjnych między sobą poprzez
dostępne łącza. Najczęściej do przedstawiana sieci telekomunikacyjnych stosuje się grafy lub
chmury. Centrale telefoniczne odpowiadają węzłom grafu, a łącza krawędziom tego grafu. W
dzisiejszych sieciach telekomunikacyjnych możemy wyróżnić cztery podstawowe typy
topologii sieci:
krata (mesh), dawniej nazywana siecią o topologii „każdy z każdym”. Przyjmuje się, że
każdy węzeł sieci jest połączony z każdym innym węzłem tej sieci. Niewątpliwą zaletą
takiego rozwiązania jest duża niezawodność struktury, gdyż uszkodzenie łącza pomiędzy
dwoma dowolnymi węzłami nie powoduje utraty łączności między nimi. Wadą takiej
struktury jest duża nadmiarowość ilości łączy, a co za tym idzie wysoki koszt budowy. Jak
łatwo zauważyć, liczba łączy w sieci zawierającej n węzłów wynosi n(n – 1)/2. Przy dużej
liczbie węzłów takie rozwiązanie jest nie do przyjęcia.
gwiazda (star) zakłada istnienie jednego węzła o wyższym priorytecie, do którego
doprowadzane są łącza, bądź wiązki łączy od węzłów o niższym priorytecie. Całość tworzy
strukturę przypominającą gwiazdę. Takie rozwiązanie wymaga mniejszej liczby łączy, co
pozwala na obniżenie kosztów budowy sieci. Okupione jest to jednak zmniejszeniem
niezawodności, bowiem uszkodzenie któregokolwiek łącza powoduje utratę łączności z
węzłem którego łącze uległo awarii.
Wpływ sieci informatycznych rozszerzył istniejące dwa modele sieci o dwa kolejne:
magistrala (bus) jest zrealizowana w postaci jednego łącza, do którego są dołączani
kolejni abonenci. Rozwiązanie znalazło szerokie zastosowanie na odcinkach łączności
autostradowej czy na kolei, gdzie abonenci są dołączani do łącza biegnącego wzdłuż np.
torów kolejowych. Zaletą tego rozwiązania jest duża oszczędność łączy, jednak podobnie jak
w przypadku struktury gwiaździstej uszkodzenie magistrali powoduje utratę łączności z
częścią węzłów (abonentów) sieci. Inną wadą jest ograniczenie możliwości rozprzestrzenienia
geograficznego abonentów. Zakłada się, że znajdują się oni w pobliżu magistrali.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
8
pierścień (ring) wprowadzone stosunkowo niedawno rozwiązanie, które zapewnia dostęp
do każdego węzła z dwóch stron. Dzięki temu uszkodzenie dowolnego (jednego) łącza nie
powoduje utraty łączności z węzłem, gdyż istnieje dostęp z drugiej strony pierścienia.
Struktura pierścieniowa jest szczególnie popularna w sieciach opartych o łącza
światłowodowe. Pierścienie obejmują swym zasięgiem znaczący fragment kraju zapewniając
dostęp do kanałów teletransmisyjnych na poziomie kilku gigabitów na sekundę.
Przykładowe struktury sieci przedstawiono na rysunku (Rys. 3.2).
Rys. 3.2. Przykładowe struktury sieci telekomunikacyjnych. a) krata, b) gwiazda, c) pierścień, d) magistrala
W praktyce stosuje się sieci zdegenerowane lub sieci hybrydowe, w których zastosowano
struktury łączące elementy kilku topologii lub są realizacją topologii w nie pełnym wymiarze.
Przykładowe struktury wymienionych topologii przedstawiono na rysunku (Rys. 3.3).
Rys. 3.3. Przykłady struktur sieci telekomunikacyjnych zdegenerowanych. a) sieć typu punkt – punkt, b) sieć
typu niepełna krata, c) sieć typu hybrydowego
a) c)
b)
a) b)
c) d)
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
9
3.4. Hierarchiczny charakter współczesnych sieci telekomunikacyjnych
Wraz z rozwojem pierwszych sieci telefonicznych pojawiła się potrzeba wydzielenia
pewnych central, jako bardziej znaczących. Współczesne sieci telefoniczne mają z zasady
strukturę hierarchiczną. Sieci telefoniczne w Polsce mają trójpoziomową strukturę central.
Każdy z poziomów obejmuje inny geograficznie obszar kraju. Najwyższy poziom stanowią
centrale sieci międzynarodowej i służą do obsługi połączeń międzynarodowych. Centrale
sieci międzynarodowej posiadają łącza do sieci central innych państw oraz do central
niższego poziomu nazywanej siecią międzymiastową. Na tym poziomie struktury sieci
telefonicznej centrale przenoszą ruch pomiędzy sąsiednimi miastami lub województwami.
Najniższy poziom sieci stanowią centrale sieci strefowej, które służą do obsługi ruchu
lokalnego stanowiąc jednocześnie punkt dostępu do sieci dla podległych im abonentów.
Rysunek (Rys 3.4) przedstawia strukturę hierarchiczną typowej sieci telekomunikacyjnej.
Rys 3.4. Przykład hierarchicznej struktury sieci telekomunikacyjnej
3.5. Numeracja sieci
Do dziś istnieją dwa różne sposoby numeracji w sieciach telekomunikacyjnych.
Pierwszym chronologicznie rozwiązaniem była numeracja jawna, powszechnie stosowana w
centralach elektromechanicznych (biegowych), gdzie sterowanie było bezpośrednio związane
z każdą kolejną cyfrą wybieranego numeru. Z czasem, gdy wprowadzono centrale
elektroniczne, a sterowanie w sieci stało się bardziej „inteligentne”, zaczęto stosować
numerację skrytą. Dziś ten rodzaj numeracji jest powszechnie stosowany w sieciach
publicznych PSTN (Public Switching Telecommunication Network). Wyjaśnijmy sobie, na
czym polegają te dwa typy numeracji.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
10
Numeracja jawna polega na jawnym, czyli świadomym zestawianiu połączenia przez
abonenta sieci. Abonent wybierając kolejne cyfry decyduje, którym łączem ma być kierowana
jego rozmowa. Numeracja taka znalazła zastosowanie w sieciach resortowych i była do
połowy lat 90 ubiegłego wieku wykorzystywana w sieci telefonicznej PKP. Przykład
wybierania numeru w sieci z numeracją jawną przedstawia rysunek (Rys. 3.5).
Rys. 3.5. Przykład numeracji jawnej. Abonent wywołujący wybiera cyfry: 2152187526
Numeracja skryta sieci telekomunikacyjnej zwalnia abonenta wywołującego ze
znajomości topologii sieci. Abonent musi jedynie znać strefę i numer abonenta
wywoływanego. Zasady nadawania numerów w sieci z numeracją skrytą zostały
przedstawione w zaleceniu ITU-T E.164. Obecnie w sieciach publicznych w Polsce nie jest
wymagana znajomość strefy numeracyjnej, gdyż jest ona zawarta w prefiksie wybieranego
numeru abonenta żądanego. Poniżej (Rys. 3.6) pokazano sposób łączenia abonenta z użyciem
numeracji skrytej.
Rys. 3.6. Przykład numeracji skrytej. Abonent wywołujący wybiera cyfry: 7526
Znamienne jest, iż klawisz gwiazdki oraz krzyżyka zarezerwowano do realizacji
specjalnych operacji centralowych nazywanych usługami dodatkowymi.
nr tel. 75-26
nr tel. 75-26
21
45
23
52
60
18
63
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
11
3.6. Usługi telekomunikacyjne w sieciach publicznych
W połowie lat osiemdziesiątych XX wieku, operatorzy telekomunikacyjni zaczęli
odnotowywać nasycenie rynku telekomunikacyjnego i brak czynników wpływających na
wzrost generowanych przez abonentów liczby połączeń (mowa o krajach Zachodniej Europy i
USA). Liczba chętnych pragnących uzyskać nową linię telefoniczną została wyczerpana.
Liczba prowadzonych rozmów również się ustabilizowała na stałym, na tyle wysokim
poziomie, że trudno było oczekiwać jego dalszego wzrostu. Badania analityków rynku
wskazywały, iż jedynym rozwiązaniem dającym szanse uzyskania wyższych zysków jest
wprowadzenie nowych usług i pokazanie możliwości ich wykorzystania. Pośrednią przyczyną
wprowadzenia nowych usług do sieci telekomunikacyjnych stał się również rozwój technik
informatycznych i komunikacji komputerowej.
Usługa telekomunikacyjna jest definiowana jako „to, co operator oferuje swym
abonentom w celu zaspokojenia konkretnej potrzeby komunikacyjnej” (ITU-T I.112). Usługi
można podzielić (zgodnie z zaleceniami ITU-T oraz ETSI) na dwie zasadnicze grupy:
usługi przenoszenia,
usługi dodatkowe.
Zatem usługa telekomunikacyjna jest tylko pewną możliwością, jaką daje operator swoim
klientom. Potrzebne stały się zatem aplikacje (czyli zastosowania) dostępnych usług.
Aplikacja usługi jest definiowana jako specyficzne zastosowanie tej usługi w celu
zaspokojenia konkretnej potrzeby (niekoniecznie komunikacyjnej) abonenta. W sieci ISDN,
jako przykłady aplikacji usług przytacza się: telemedycyna, telepraca, telezakupy,
teleedukacja, itd.
3.6.1. Usługi przenoszenia
Przez usługi przenoszenia (bearer services) rozumiemy usługi mające na celu
zapewnienie właściwego kanału przekazywania sygnałów informacyjnych pomiędzy
abonentem, a centralą. Wyróżnić my zatem usługi:
komutacji łączy dla kanału mowy – usługa zapewniająca przesłanie sygnału mowy
zakodowanego zgodnie z normą G.711 (konwersja A/µ, załączenie tłumików echa,
wykorzystanie układów analogowych),
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
12
komutacji łączy dla kanału akustycznego 3,1 kHz – podobnie jak w poprzednim
przypadku, jednakże oktety przenoszone przez kanał w tym trybie stanowią cyfrowy
zapis dowolnego przebiegu analogowego (możliwe wykorzystanie modemów
analogowych i faksów gr. 1, 2, 3),
komutacji łączy dla kanału przeźroczystego 64 kbit/s – usługa zestawia kanał 64
kbit/s PCM, nie wprowadzając żadnych modyfikacji strumienia przenoszonych
danych.
Usługi przenoszenia dotyczą jedynie specyficznej transmisji sygnałów cyfrowych na
łączu abonent – sieć. Konkretne zastosowanie usługowe usług przenoszenia zapewniają
teleusługi.Do ich realizacji wymagane jest użycie terminali o funkcjonalności zalewających
realizację wybranej teleusługi (patrz Rys. 3.7).
Rys. 3.7. Usługi przenoszenia i teleusługi
Do typowych teleusług zalicza się:
telefonię – usługa zapewniająca użytkownikom możliwość rozmowy,
teletekst – specyficzny rodzaj transmisji danych, służący do przesyłania tekstu w
postaci kodów znaków,
telefaks – usługa symilograficzna polegająca na przesłaniu wiadomości w postaci
obrazów nieruchomych, umożliwia przekazywanie tekstu, jak i grafiki,
wideotekst – usługa zbieżna z usługą teletekstu, jednak z dodatkową możliwością
prezentacji odbieranego obrazu na monitorze ekranowym,
pocztę elektroniczną – usługa umożliwiająca przesyłanie listów drogą elektroniczną,
transmisję danych – usługa zapewniająca transparentną transmisję danych pomiędzy
np. komputerami dwóch abonentów lub do wybranej sieci komputerowej,
wideofonię – usługa rozszerzająca telefonię o możliwość jednoczesnej transmisji fonii
i obrazu,
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
13
teleakcje – czyli zbiór usług, które zapewniają przekazywanie krótkich komunikatów
pomiędzy terminalem i siecią:
o telealarm – odpowiednie centra dyżurujące otrzymują od czujników
zainstalowanych u abonenta komunikat o alarmie,
o telealert – ten sam rodzaj komunikatów tylko w odwrotnym kierunku, centra
dyżurne ostrzegają abonentów,
o telekomenda – zdalne sterowanie urządzeniami zainstalowanymi u abonenta,
o telemetria – zdalne odczyty wskazań liczników zainstalowanych u abonenta.
3.6.2. Usługi dodatkowe
Obok wymienionych powyżej usług zwrócono również uwagę na tak zwane usługi
dodatkowe. Usługą dodatkową nazywamy każde dodatkowe zlecenie nie będące
bezpośrednim żądaniem zestawienia połączenia z wybranym abonentem CPB (Calling Part
B). Pomysł na tego typu funkcjonalność nie jest nowy. Już pierwsze centrale ręczne, a
właściwie osoby je obsługujące realizowały szeroką gamę usług niezwiązanych bezpośrednio
z telefonią.
3.6.3. Zamawianie usług dodatkowych
Dzisiejsze centrale abonenckie pozwalają na realizację usług dotychczas dostępnych
wyłącznie w centralach ręcznych (usługę realizowała telefonistka). Zamawianie, usługi
dodatkowej jest możliwe z każdego standardowego aparatu posiadającego możliwość
wybierania tonowego DTMF (Dual-Tone Multi-Frequency) i polega na wybraniu przez
abonenta odpowiedniej sekwencji klawiszy (tak jak przy wprowadzaniu numeru
telefonicznego). Niektóre usługi wymagają dodatkowo podania specyficznego dla nich
parametru. W formacie znakowym poszczególne parametry oddziela się znakiem ‘*’, a
sekwencję kończy się znakiem ‘#’.
Ogólny format operacji wykonywanych na usługach dodatkowych o kodach oznaczonych <service> i
parametrach <parametr1> i <parametr2> przedstawiono na rysunku (
Rys. 3.8).
* <service> * <parametr1> * <parametr2> # - zamawianie usługi
*# <service> * <parametr1> * <parametr2> # - sprawdzanie zamówionej usługi
# <service> * <parametr1> * <parametr2> # - kasowanie zamówionej usługi
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
14
Rys. 3.8. Ogólny format usługi
Zamówienie usługi zmienia jej stan w centrali na włączony i może mieć formę procedury
rejestracji lub aktywacji. Wyłączenie stanu usługi realizuje się poprzez procedurę kasowania
lub dezaktywacji. Powyższe procedury może wykonywać zarówno abonent, jak i operator.
Poniżej podajemy wyjaśnienia użytych pojęć.
Rejestracja usługi dodatkowej jest czynnością polegającą na wprowadzeniu przez
operatora lub abonenta informacji specyficznych (parametrów) umożliwiających
działanie danej usługi (np. godzina budzenia).
Aktywacja usługi jest czynnością wykonywaną przez operatora lub abonenta w celu
umożliwienia korzystania z uprzednio przydzielonej usługi.
Kasowanie usługi polega na usunięciu przez operatora lub abonenta danych
wprowadzonych podczas rejestracji.
Dezaktywacja usługi jest czynnością wykonywaną przez operatora lub abonenta w
celu zawieszenia możliwości korzystania z przydzielonej usługi.
Sprawdzenie usługi jest czynnością wykonaną przez abonenta w celu sprawdzenia
skuteczności włączenia usługi.
Testowanie usługi jest czynnością wykonywaną przez abonenta w celu sprawdzenia
poprawności działania usługi.
UWAGA! Dla części usług rejestracja jest jednocześnie aktywacją usługi. Natomiast
dezaktywacja w niektórych przypadkach może być kasowaniem usługi (np. gorąca linia –
zarejestrowanie numeru aktywuje usługę, dezaktywacja usługi kasuje nr wprowadzony
podczas rejestracji).
Wykonanie procedur sterujących stanem usługi w centrali jest potwierdzone przez
centralę odpowiednimi zapowiedziami. Zapowiedzi te są powtarzane przez 25 sekund.
Poprawnie wykonana rejestracja lub aktywacja usługi potwierdzona jest zapowiedzią
„Usługa została przyjęta”. Dopuszcza się możliwość ponownego włączenia usługi bez
parametrów (np. połączenie oczekujące), a także usług z parametrami, jednakże tylko z tymi
samymi parametrami! Zmiana parametrów wymaga wcześniejszego skasowania usługi z listy
usług.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
15
Sprawdzenie przez abonenta stanu usługi jest możliwe po wprowadzeniu kodu usługi
poprzedzonego prefiksem „*#”. Jeżeli usługa jest aktywna abonent usłyszy komunikat
„Usługa aktywna”, w przeciwnym przypadku usłyszy „Usługa wyłączona”.
Abonent usłyszy powyższy komunikat również w sytuacji, gdy poprawnie wykona
operację wyłączenia usługi. Jeżeli zamówienie usługi nie zostanie przyjęte abonent usłyszy w
słuchawce mikrotelefonu komunikat „Usługa nie może być zrealizowana”. Sygnał
dźwiękowy i komunikat „Połączenie niedozwolone” po próbie zamawiania usługi oznacza, że
abonent nie posiada wymaganych uprawnień do korzystania z usługi. Sygnał dźwiękowy i
komunikat „Nie ma takiego numeru” oznacza, że wprowadzono błędny kod usługi lub
niepoprawne jej parametry.
3.7. Spis usług dodatkowych centrali DGT Millenium
Opis tej części instrukcji powstał na podstawie dostępnych materiałów źródłowych ETSI,
materiałów informacyjnych producenta centrali telefonicznej oraz źródeł powszechnie
dostępnych w Internecie. W załączniku na końcu instrukcji znajduje się tabela zawierająca
ważniejsze kody usług oferowanych przez centralę DGT.
3.7.1. Wielokrotny numer abonenta MSN (Multiple Subscriber Number)
Usługa umożliwia przypisanie abonentowi pojedynczej linii ISDN wielu różnych
numerów publicznych. Wywoływanych indywidualnie.
3.7.2. Sygnalizacja między użytkownikami UUS (User to User)
Usługa, która stała się pierwowzorem dla współczesnych wiadomości SMS; pozwala
abonentom sieci ISDN na przesyłanie krótkich wiadomości tekstowych.
3.7.3. Obsługa trzech uczestników 3PTY (Three Party Service)
Usługa umożliwia zawieszenie jednego połączenia i zestawienie połączenia do kolejnego
abonenta, a następnie korzystanie z obu połączeń jednocześnie.
3.7.4. Prezentacja numeru abonenta wywołującego CLIP (Calling Line Identification
Presentation)
Usługa początkowo dostępna tylko w sieci ISDN, umożliwia abonentowi
wywoływanemu na uzyskanie informacji o numerze wywołującym.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
16
3.7.5. Informacja taryfikacyjna AOC (Advice Of Charge)
Usługa polegająca na udostępnianiu abonentowi informacji o opłacie za połączenie.
Informacja może być podawana w trakcie rozmowy AOCD (Advice Of Charge During the
call) lub po jej zakończeniu AOCE (Advice Of Charge at the End of the call). Informacja
polega na podaniu na wyświetlaczu telefonu ISDN liczby impulsów (charging units) bądź
wysokości opłaty za połączenie.
3.7.6. Automatyczne budzenie jednokrotne (ACC)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
ACC *55*GGMM# godz. 14:20 *55*1420#
gdzie:
GG – godzina w formacie 24h – dwucyfrowa (np. 09),
MM – minuta (00-59),
Abonent może zamówić budzenie z aparatu na określoną godzinę i minutę, maksymalnie
do 24 godzin naprzód, licząc od momentu zamówienia usługi. Jednocześnie może być
zamówionych do ośmiu budzeń (łącznie z innymi typami usług budzenia). W przypadku, gdy
abonent określił godzinę budzenia, która w danym dniu już minęła, to centrala ustawi
budzenie na dzień następny.Centrala o wybranej godzinie i minucie automatycznie uruchomi
w aparacie dzwonek o następującym cyklu: wywołanie – 1 minuta, przerwa – 5 minut.
Dzwonek zostanie wyłączony w chwili podniesienia mikrotelefonu lub automatycznie po
drugim wywołaniu.
3.7.7. Automatyczne budzenie wielokrotne programowane na dni tygodnia (ACRP)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
ACRP *57*GGMM*D..D# sob, nd.
godz. 9:00
*57*0900*67#
gdzie:
GG – godzina w formacie 24h – dwucyfrowa (np. 09),
MM – minuta (00-59),
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
17
Abonent może zamówić budzenie wielokrotne z aparatu na określoną godzinę i minutę
wybranego dnia lub dni tygodnia. Jednocześnie może być zamówionych do ośmiu budzeń
(łącznie z innymi typami usług budzenia). W przypadku, gdy abonent nie określił dnia lub dni
tygodnia, to centrala ustawi domyślnie budzenie na wszystkie dni tygodnia.
Centrala o wybranej godzinie i minucie automatycznie uruchomi w aparacie dzwonek o
następującym cyklu: wywołanie – 1 minuta, przerwa – 5 minut. Dzwonek zostanie wyłączony
w chwili podniesienia mikrotelefonu lub automatycznie po drugim wywołaniu.
Poprawnym odebraniem usługi jest podniesienie mikrotelefonu na czas, co najmniej 2
sekund. Zamówienie budzenia uważa się za zrealizowane niezależnie od tego, czy wywołanie
zostanie odebrane, czy też zignorowane.
Po podniesieniu mikrotelefonu przez 60 sekund słychać będzie komunikat „Usługa
została przyjęta”. Po odłożeniu mikrotelefonu centrala ma nadal aktywną usługę budzenia
wielokrotnego na określony dzień lub dni tygodnia.
Minimalny okres czasu między włączeniem usługi a jej realizacją wynosi 1 minutę.
Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
3.7.8. Wybieranie za pomocą numerów skróconych (AC)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
AD *51*N*numer# nr 301 pod klaw.
5
*51*5*301#
gdzie:
N – numer klawisza (1-9),
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr)
Centrala umożliwia abonentowi korzystanie z systemu jednocyfrowych numerów
skróconych, polegającego na przyporządkowaniu pojedynczemu klawiszowi dowolnie
zaprogramowanego numeru telefonicznego. Można zapamiętać do dziewięciu numerów pod
klawiszami od 1 do 9.
Dłuższe przytrzymanie klawisza, pod którym został zapisany numer skrócony, a
następnie jego puszczenie powoduje rozpoczęcie procesu wybierania przez centralę. Pozwala
to na przyspieszenie wybierania najczęściej używanych numerów. Korzystanie z usługi
dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
18
3.7.9. Przenoszenie wywołań w przypadku zajętości abonenta (CFB)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
Call Forwarding
Busy
CFB *67*numer# Przenoś na
nr 315
*67*315#
gdzie:
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr)
Abonent może zlecić przenoszenie wywołań przychodzących do niego w czasie, gdy jest
on zajęty inną rozmową. Wywołania mogą być przenoszone na dowolny, wskazany przez
abonenta numer telefonu (lokalny, krajowy lub zagraniczny, na telefon komórkowy itp.). Z
numerem tym zostanie automatycznie połączona każda osoba wywołująca abonenta, który
jest zajęty i włączył usługę.
Jeżeli osoba wywołująca korzysta z portu analogowego, to nie wie, że nastąpiło
przeniesienie oraz z jakim numerem została połączona. Również abonent z włączoną usługą,
korzystający z portu analogowego, nie jest informowany w trakcie rozmowy o przenoszeniu
przychodzących wywołań. Informację taką mogą odebrać użytkownicy portu cyfrowego.
Wywołania są przenoszone tylko raz. Nie można przenosić dalej wywołania, które już zostało
przeniesione. Abonent z aktywną usługą – po podniesieniu mikrotelefonu – słyszy pierwszy
specjalny sygnał zgłoszenia.
Włączona usługa nie ogranicza zestawiania połączeń wychodzących. Korzystanie z usługi
dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
3.7.10. Przenoszenie wywołań w przypadku nieobecności abonenta (CFNR)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
Call Forwardind
No Reply
CFNR *61*numer# Przenoś na nr 303 *61*303#
gdzie:
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr)
Abonent może zlecić przenoszenie przychodzących do niego wywołań - które nie są
odbierane - na dowolny, wskazany przez siebie docelowy numer telefonu (lokalny, krajowy
lub zagraniczny, na telefon komórkowy itp.).
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
19
Wywołanie przychodzące jest sygnalizowane dzwonkiem przez 25 sekund (czas nadzoru
na skrócone wywołanie). Jeżeli nie zostanie w tym czasie odebrane, to osoba wywołująca
numer przeniesiony zostaje połączona ze wskazanym numerem docelowym.
Jeżeli osoba wywołująca korzysta z portu analogowego, to nie wie, że nastąpiło
przeniesienie oraz z jakim numerem została połączona. Osoba wywołująca, korzystająca z
portu cyfrowego, może odebrać informację o przeniesieniu połączenia. Wywołania są
przenoszone tylko raz. Nie można przenosić dalej wywołania, które już zostało przeniesione.
Abonent z aktywną usługą - po podniesieniu mikrotelefonu - słyszy pierwszy specjalny
sygnał zgłoszenia. Włączona usługa nie ogranicza zestawiania połączeń wychodzących.
Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
3.7.11. Bezwarunkowe przenoszenie wywołań (CFU)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
Call Forwarding
Unconditional
CFU *21*numer# Przenoś na nr 601 *21*601#
gdzie:
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr)
Abonent może zlecić natychmiastowe przenoszenie kierowanych do niego wywołań na
dowolny, wskazany przez siebie numer docelowy (lokalny, krajowy lub zagraniczny, na
telefon komórkowy itp.).
Osoba wywołująca abonenta, który włączył natychmiastowe przenoszenie wywołań,
zostanie automatycznie połączona ze wskazanym przez niego numerem docelowym.
Jeżeli osoba wywołująca korzysta z portu analogowego, to nie wie, że nastąpiło
przeniesienie oraz z jakim numerem została połączona. Również abonent z włączoną usługą,
korzystający z portu analogowego, nie jest informowany o przenoszeniu przychodzących
wywołań. Informację tą mogą odebrać użytkownicy portu cyfrowego. Wywołania są
przenoszone tylko raz. Nie można przenosić dalej wywołania, które już zostało przeniesione.
Abonent z aktywną usługą – po podniesieniu mikrotelefonu– słyszy pierwszy specjalny
sygnał zgłoszenia.
Włączona usługa nie ogranicza zestawiania połączeń wychodzących. Korzystanie z usługi
dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
20
3.7.12. Blokada przenoszenia wywołań (CFR)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
Call Forwarding
Restriction
CFR *02# aktywacja *02#
Abonent włączając usługę uniemożliwia innym osobom przenoszenie wywołań na jego
numer. Centrala nie będzie przenosić wywołań, nawet, jeżeli usługi przenoszenia zostały
zarejestrowane poprawnie.
Wywołania przeniesione na numer abonenta, który ma aktywną usługę powinny
zakończyć się dla abonenta wywołującego podstawieniem zapowiedzi „Abonent czasowo
wyłączony” lub sygnałem natłoku (przenoszone wywołanie do innej sieci).
Blokada przenoszenia nie dojdzie do skutku, jeżeli nie ma sygnalizacji zwrotnej z centralą
abonenta wywołującego (nie można przekazać tam sygnału „połączenie niemożliwe do
realizacji”).
3.7.13. Blokada jednokrotna prezentacji numeru wywołującego (CLIR)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
Calling Line
Identification
Restriction
CLIR *31* numer wywołanie nr 510 *31*510
gdzie:
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr)
Usługa CLIR pozwala abonentowi inicjującemu połączenie zablokować wyświetlanie
swojego numeru (numer kierunkowy i katalogowy, numer wielokrotny i subadres abonenta
sygnalizacji DSS1) na wyświetlaczu aparatu abonenta docelowego. Zakaz prezentacji numeru
obowiązuje w czasie zestawiania i po odebraniu połączenia. Na wyświetlaczu aparatu
adresata zamiast numeru telefonicznego, pojawi się komunikat o numerze zastrzeżonym.
Usługa może być włączona na stałe lub na czas jednego połączenia. W tym drugim
przypadku użytkownik po wybraniu formatu usługi (*31*), usłyszy sygnał zgłoszenia (-
10dBm), a następnie może wybierać numer abonenta docelowego. Jeżeli osoba wywołująca
nie skorzysta z zakazu prezentacji numeru przed uzyskaniem połączenia, to numer będzie
prezentowany (aktywna jest usługa CLIP).
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
21
Zakaz prezentacji numeru abonenta wywołującego nie dotyczy połączeń kierowanych do
abonentów:
ze specjalnymi uprawnieniami (np. policja),
z funkcją obserwacji wywołań złośliwych (numer powinien być widoczny na
stanowisku telefonistki),
na stanowiskach zgłoszeniowych central międzymiastowych i międzynarodowych
oraz innych służb AUS5, mających uprawnienia do prezentacji numeru abonenta
wywołującego.
Korzystanie z usługi dodatkowej aktywowanej na stałe wymaga przydzielenia dostępu
przez operatora. Nie wymaga tego aktywowanie usługi na czas jednego połączenia. Usługa
włączona na stałe ma priorytet nad usługą włączoną na czas jednego połączenia.
3.7.14. Połączenia konferencyjne (CONF)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
Conference
Calling
CONF *71*K# konferencja na
7 uczestników
*71*7#
[dołączenie:
2 numer]
gdzie:
K – liczba abonentów konferencji
Usługa ta umożliwia abonentowi realizację połączeń lokalnych z wieloma osobami
jednocześnie. Centrala pozwala zestawić konferencję maksymalnie z 16-oma (użytkownicy
styków analogowych lub DSS1) lub 64-oma uczestnikami (użytkownicy styków cyfrowych
systemowych). Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez
operatora.
UWAGA: W telefonach Gigaset dostępnych na stanowisku laboratoryjnym zachodzi
konieczność dodatkowego uruchomienia klawiatury PO WYWOŁANIU usługi połączenia
konferencyjnego. W tym celu należy wybrać przyciskiem pod ekranem telefonu funkcję
5 AUS – Abonenckie Usługi Specjalne, np. numeracja bez prefiksów (Rozporządzenie Ministra
Infrastruktury z dn. 15.04.2009
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
22
„Opcje”, a następnie aktywować dostęp do klawiatury . Po aktywacji, można przejść do
realizacji zadania dobierania kolejnych uczestników do konferencji.
3.7.15. Dobieranie uczestników konferencji
Dobierać uczestników może wyłącznie osoba inicjująca konferencję. Po zamówieniu
konferencji wciśnij klawisz 2 lub FLASH (zawieszenie połączenia – w tym czasie osoby
uczestniczące w konferencji będą słyszały wszystkie sygnały towarzyszące dobieraniu
uczestników).
Następnie po usłyszeniu ciągłego sygnału zgłoszenia centrali wprowadź lokalny numer
żądanego uczestnika konferencji (maksymalnie 8 cyfr). Wybrani w ten sposób abonenci
otrzymują sygnał dzwonienia (maksymalnie przez 3-4 minuty) i jeżeli w tym czasie podniosą
mikrotelefon zostają automatycznie dołączeni do konferencji.
Potwierdzeniem poprawnego dołączenia nowego uczestnika jest potrójny krótki sygnał
tonowy („piknięcie”) i natychmiastowy powrót do konferencji. W innych przypadkach
(abonent wybrany jest zajęty, niepoprawnie wybrano jego numer lub wyczerpano liczbę
uczestników konferencji) osoba zestawiająca konferencję słyszy odpowiednie sygnały, bądź
zapowiedzi słowne i automatycznie po 10 sekundach powraca do konferencji.
Powrót do konferencji można przyspieszyć naciskając klawisz 1 lub FLASH, bądź też
dobierając kolejnego uczestnika konferencji.
Operację dołączania uczestników można powtarzać, aż do wykorzystania maksymalnej
liczby uczestników konferencji. Konferencję można prowadzić z mniejszą liczbą
uczestników, niż zostało to zadeklarowane przy zestawianiu konferencji.
3.7.16. Wyłączenie konferencji
Wyłączenie konferencji następuje po odłożeniu mikrotelefonu. Odłożenie mikrotelefonu
przez uczestnika dobranego jest jednoznaczne z jego rezygnacją z udziału w konferencji.
Natomiast odłożenie mikrotelefonu przez abonenta zestawiającego konferencję powoduje
rozłączenie wszystkich uczestników konferencji (otrzymują oni sygnał zajętości).
3.7.17. Parametry akustyczne konferencji
Prowadzący konferencję może dobierać parametry akustyczne połączenia poprzez
wybieranie podczas konferencji cyfr:
0 lub 5 – zmniejszenie głośności dla wszystkich uczestników,
1 lub 6 – zwiększenie głośności dla wszystkich uczestników,
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
23
3 – poziom szumów – 45 dBm,
4 – poziom szumów – 40 dBm.
Uczestnicy konferencji powinni stosować się do zaleceń:
1. Regułą powinno być, że jeden mówi pozostali słuchają.
2. Uczestnicy słuchający powinni mieć w tym czasie wyłączone mikrofony.
3. Osoba, która przestaje mówić powinna wyłączać mikrofon.
3.7.18. Połączenie zawieszone (CH) Call Hold
Usługa umożliwia zawieszenie bieżącej rozmowy (wywołania bądź połączenia) i zestawienie
nowej.
3.7.19. Połączenia oczekujące (CW)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
Call Waiting CW *43# aktywacja *43#
Centrala może sygnalizować abonentowi zajętemu rozmową, że inna osoba próbuje się do
niego w tym czasie dodzwonić.
Użytkownik portu analogowego z włączoną usługą będzie – w trakcie prowadzenia
rozmowy – informowany o oczekującym połączeniu specjalnym sygnałem (-10dBm),
słyszalnym w kanale fonicznym, jeżeli przychodzące wywołanie jest wywołaniem
telefonicznym oraz istniejące połączenie jest rozmową telefoniczną. Osoba próbująca
nawiązać połączenie zamiast sygnału zajętości usłyszy w mikrotelefonie zwrotny sygnał
wywołania.
Abonent informowany o oczekującym połączeniu może to połączenie zignorować,
odrzucić lub przyjąć. Istnieją dwa tryby realizacji usługi: PABX i PSTN, w zależności od
ustawień procesora liniowego obsługującego port danego abonenta w centrali.
Jeżeli rozmowa w czasie, której jest sygnalizowane połączenie oczekujące, zostanie
zakończona przez osobę inicjującą połączenie do abonenta z włączoną usługą CW, to abonent
ten otrzyma sygnał zajętości. Po odłożeniu przez niego mikrotelefonu, centrala wyśle do
niego wywołanie od osoby oczekującej.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
24
Użytkownik ISDN (abonenckiego portu cyfrowego z sygnalizacją DSS1) może mieć
aktywowaną usługę w przypadku zajętego jednego kanału B lub obu kanałów B. Nie ma
ograniczeń na liczbę połączeń oczekujących. Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga
przydzielenia dostępu przez operatora.
3.7.20. Blokada wywołań przychodzących – proszę nie przeszkadzać (DND)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
Do Not Disturb DND *26# aktywacja *26#
Włączając usługę użytkownik zleca centrali odrzucanie połączeń telefonicznych
przychodzących na jego numer. Natomiast on sam może w tym czasie inicjować rozmowy.
Abonent z aktywną usługą usłyszy – po podniesieniu mikrotelefonu– pierwszy specjalny
sygnał zgłoszenia centrali. Osoba próbująca dodzwonić się pod numer z włączoną usługą,
zamiast sygnału zwrotnego wywołania lub sygnału zajętości otrzyma sygnał dźwiękowy i
komunikat „Abonent czasowo wyłączony”. Zapowiedź jest podstawiana niezależnie od
rzeczywistego stanu linii abonenckiej użytkownika usługi. Centrala automatycznie wyłącza
usługę o godzinie 4:00.
3.7.21. Gorąca linia (FDC)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
FDC *53*numer# z nr 2001 *53*2001#
gdzie:
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr),
Usługa ta umożliwia zestawianie połączeń z dowolnie wyznaczonym, jednym numerem
telefonu (lokalnym, dyspozytora, krajowym, itp.) bez konieczności korzystania z klawiatury
po podniesieniu mikrotelefonu. Jako „gorącą linię” warto zaprogramować najczęściej
używany numer.
Jeżeli abonent słyszy sygnał zgłoszenia i nie naciśnie żadnego przycisku na klawiaturze
aparatu w ciągu 6 sekund (czas kontrolny końca wybierania, gdy centrala nie spodziewa się
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
25
wybierania) od momentu podniesienia mikrotelefonu to centrala automatycznie skieruje
wywołanie pod numer wyznaczony jako „gorąca linia”.
Zamówienie usługi nie ogranicza możliwości realizowania innych połączeń. Warunkiem
jest wybranie pierwszej cyfry numeru przed upływem czasu potrzebnego do aktywacji
„gorącej linii”. Usługa nie ma wpływu na wywołania przychodzące. Korzystanie z usługi
wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
3.7.22. Identyfikacja wywołań złośliwych (MCID)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
Malicious Call
Identification
MCID DT *39# aktywacja Po zakończeniu rozm.
nie odkładaj
mikrotelefonu wybierz:
FLASH *39#
gdzie:
DT – sygnał zgłoszenia centrali (Dial Tone)
Usługa umożliwia użytkownikowi identyfikację strony wywołującej w przypadku
pojawienia się wywołania złośliwego. Po wykonaniu przez użytkownika odpowiedniej
procedury centrala pobiera i rejestruje następujące cechy połączenia:
numer strony wywoływanej,
numer strony wywołującej,
data i czas realizacji identyfikacji,
subadres strony wywołującej (jeśli jest on możliwy do uzyskania).
Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora centrali.
Istnieją dwie opcje realizacji usługipodstawowa oraz krajowa. Usługa jest przeznaczona dla
abonentów korzystających ze styku analogowego lub interfejsu V5.x
Identyfikacja może być dokonana podczas rozmowy lub po jej zakończeniu. Identyfikacja
wywołania złośliwego po rozłączeniu się abonenta wywołującego jest możliwa dzięki
systemowi sygnalizacji, który zatrzymuje połączenia przez pewien czas.
Użytkownicy ISDN wykonują identyfikację w czasie wywoływania lub w trakcie
rozmowy, korzystając z odrębnych procedur. Wyjątkiem jest możliwość korzystania z opcji
krajowej (klawisz 7) lub z opcji podstawowej w trakcie połączenia.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
26
W opcji krajowej centrala, na etapie zestawiania połączenia, automatycznie pobiera
numery wszystkich abonentów wywołujących abonenta z aktywną usługą MCID.
Identyfikacja połączeń w opcji krajowej może wymagać utrzymania łańcucha
połączeniowego, aż do chwili uwolnienia przez operatora centrali. W połączeniach
przychodzących bezpośrednio z central elektromechanicznych (np. Strowger) trzymanie
łańcucha połączeniowego jest wynikiem procedury identyfikacji. Centrala inicjuje również
proces trzymania łącza przyjściowego z centrali elektromechanicznych w przypadku odbioru
sygnału B1 z łącza wyjściowego z sygnalizacją R2 lub też odbioru z łącza z sygnalizacją SS7
odpowiedniej wiadomości ACM6.
Włączenie usługi MCID uniemożliwia korzystanie z usług sterujących połączeniem (CH,
CW, Połączenie trójstronne, Przekazanie połączenia, zamawianie usług w czasie trwania
rozmowy). W celu poznania informacji dotyczących odebranych wywołań złośliwych,
użytkownik kontaktuje się z operatorem centrali.
3.7.23. Dynamiczne ograniczenie połączeń wychodzących (OCB-UC)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
Outgoing Call
Barring
OCB-UC *34*HHHH*O# Ogranicz
połączenia
krajowe
*34*9999*2#
gdzie:
HHHH – hasło (4 cyfry),
O – nr stopnia ograniczenia.
Abonent centrali może samodzielnie (dynamicznie) ograniczyć możliwość
przeprowadzania wszystkich (z wyjątkiem służb specjalnych) lub niektórych połączeń
wychodzących z jego aparatu. Blokada zabezpieczona jest prywatnym hasłem abonenta.
Dostępne są następujące zakresy ograniczeń:
0 – brak ograniczeń, usługa wyłączona;
1 – zakaz realizacji połączeń międzynarodowych – numery rozpoczynające się na
00...;
6 ACM – Address Complete Message – wiadomość potwierdzająca możliwość rozpoczęcia rozmowy.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
27
2 – zakaz realizacji połączeń krajowych - numery rozpoczynające się na 0...
(rozmowy międzymiastowe, audiotekstowe, połączenia informacyjne);
3 – zezwolenie tylko na połączenia lokalne;
4 – zezwolenie tylko na połączenia z numerami alarmowymi zaczynającymi się od
99...;
5 – zezwolenie tylko na połączenia z numerami zaprogramowanymi w systemie
wybierania za pomocą numerów skróconych i gorącej linii.
Uruchomienie zamówionej usługi następuje podczas próby wybrania zabronionego
numeru. Nadany zostanie sygnał dźwiękowy i komunikat „Połączenie niedozwolone”.
Włączenie usługi nie ma wpływu na połączenia przychodzące do osoby zamawiającej.
Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
3.7.24. Zamawianie połączenia (CC)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
CC *37*numer# na nr 305 *37*305#
gdzie:
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr)
Usługa umożliwia abonentowi zamówienie połączenia z dowolnym innym abonentem,
który jest aktualnie niedostępny (zajęty inną rozmową lub nie odbiera telefonu).Aktywacja
zamówionej usługi następuje w chwili, gdy zwolni się łącze do abonenta zajętego lub wykryty
zostanie ruch na łączu abonenta, który nie odbierał telefonu. Jeżeli ruch nie zostanie wykryty
w czasie 30 minut, to centrala dezaktywuje usługę. W momencie aktywacji usługi, centrala
przywoła abonenta zamawiającego połączenie szybkim dzwonkiem, a po podniesieniu przez
niego mikrotelefonu skieruje wywołanie pod zamówiony numer. W tym czasie słychać będzie
sygnał marszruty, a następnie zwrotny sygnał wywołania lub zajętości. Jeżeli abonent
zamawiający usługę nie odbiera przywołania w czasie 25 sekund, to centrala dezaktywuje
usługę.
Jeżeli zestawienie zamówionego połączenia się nie powiedzie, gdyż żądany abonent nie
odbiera wywołania, to po czasie kontrolnym nadzoru wywołania (np. 180 sekund) abonent
zamawiający usłyszy sygnał dźwiękowy i komunikat „Połączenie nie może być
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
28
zrealizowane”, a następnie sygnał zajętości. Należy odłożyć mikrotelefon. Usługa zostanie
dezaktywowana przez centralę. Zajętą linię można także zamówić poprzez wykręcenie 0 na
tle sygnału zajętości (patrz usługi dodatkowe sterujące połączeniem).
3.7.25. Zamawianie połączenia na godzinę (ABC)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
ABC *58*GGMM*numer# nr 740 na godz.
11:25
*58*1125*740#
gdzie:
GG – godzina w formacie 24h – dwucyfrowa (np. 09),
MM – minuta (00-59),
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr)
Usługa umożliwia abonentowi zamówienie połączenia z dowolnym numerem (lokalnym,
krajowym, itp.) na określoną godzinę (maksymalnie 24 godziny naprzód).
Wykonanie zamówionej usługi nastąpi o zaprogramowanej godzinie. Wówczas centrala
przywoła najpierw abonenta zamawiającego połączenie „szybkim dzwonkiem”, a po
podniesieniu przez niego mikrotelefonu skieruje wywołanie pod zamówiony numer. W tym
czasie słychać będzie sygnał marszruty, a następnie zwrotny sygnał wywołania lub zajętości.
Jeżeli abonent zamawiający usługę nie odbiera przywołania w czasie 25 sekund, to
centrala dezaktywuje usługę. Jeżeli zestawienie zamówionego połączenia się nie powiedzie,
gdyż żądany abonent nie odbiera wywołania, to po czasie kontrolnym nadzoru wywołania
(np. 180 sekund) abonent zamawiający usłyszy sygnał dźwiękowy i komunikat „Połączenie
nie może być zrealizowane”, a następnie sygnał zajętości. Należy odłożyć mikrotelefon.
Usługa zostanie dezaktywowana przez centralę. Jeżeli zestawienie zamówionego połączenia
się nie powiedzie, gdyż żądany abonent będzie ponownie zajęty, to abonent zamawiający
powinien odłożyć mikrotelefon. Usługa zostanie dezaktywowana przez centralę.
3.7.26. Test dzwonka
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
- - *05# aktywacja *05#
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
29
Usługa ta pozwala abonentowi na sprawdzenie akustycznego sygnału wywołania
(dzwonka) w swoim aparacie. Natychmiast po odłożeniu mikrotelefonu przez abonenta
zamawiającego, centrala automatycznie wysyła do niego sygnał wywołania. Dzwonek
zostanie wyłączony w chwili podniesienia mikrotelefonu, bądź po upływie 1 minuty.
Wykonanie usługi sygnalizowane jest komunikatem „Usługa została przyjęta”.
3.7.27. Zmiana hasła (PASS)
Nazwa
usługi (ang.)
skrót Format Przykład kod
Password PASS *00*HHHH*hhhh*hhhh# Zmień hasło z
0000 na 9999
*00*0000*9999*9999#
gdzie:
HHHH – hasło (4 cyfry),
hhhh – nowe hasło (4 cyfry),
Każdy abonent centrali posiada czterocyfrowe, prywatne hasło. Zabezpiecza ono przed
nieupoważnionym wykonaniem niektórych usług. Jeżeli abonent zapomni własnego hasła, to
powinien skontaktować się z operatorem centrali. Operator wyzeruje hasło lub wprowadzi na
życzenie abonenta nowe hasło. Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia
dostępu przez operatora, do niektórych usług (ACC, ABC, AD, CCBS, CF, FDC, OCB-UC).
3.7.28. Ograniczenie połączeń wychodzących przez telefonistkę
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
- *33*O*numer# Ogranicz do
alarmowych ab.
600
*33*4*600#
gdzie:
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr),
O – ograniczenia
Abonent z kategorią telefonistki i odpowiednim uprawnieniem może sterować
ograniczaniem połączeń wychodzących abonentowi, który ma uprawnienia do
dyskryminatora dynamicznego, ale bez dostępu do sieci miejskiej. Dostępne są następujące
zakresy ograniczeń opisanych w punkcie 3.7.23.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
30
3.7.29. Przechwytywanie wywołań (ITN)
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
ITN *98*numer# Przejąć
wywołanie do ab.
700
*98*700#
gdzie:
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr)
Z usługi przechwytywania korzysta abonent z kategorią telefonistki, posiadający
odpowiednie uprawnienia. Telefonistka słysząc wywołanie przychodzące, skierowane do
innego aparatu, może je odebrać korzystając ze swojego aparatu. Usługa działa dla
wszystkich portów abonenckich. Wyjątkiem są aparaty cyfrowe z sygnalizacją systemową,
posiadającą kolejki przyjściowe.
3.7.30. Wirtualne przenoszenie wywołań
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
- *72*nr_własny*HHHH# Będąc pod nr
620 korzystaj
jak ze swojego
(510)
*72*510*9999#
gdzie:
nr_własny – własny numer katalogowy,
HHHH – hasło (4 cyfry)
Abonent centrali może zlecić przenoszenie wywołań przychodzących na jego własny
numer katalogowy pod numer innego aparatu, do którego dany abonent ma właśnie dostęp.
Usługę należy zamawiać (włączać, sprawdzać i wyłączać) z terminala, na który mają być
przenoszone wywołania. Po włączeniu usługi wszystkie wywołania przychodzące na numer
własny abonenta będą natychmiastowo kierowane do aparatu, z którego zamówiono usługę.
Uzyskuje się ten sam efekt, co w przypadku zamówienia usługi „Natychmiastowego
przeniesienia wywołań”. Jednakże „Wirtualne przenoszenie wywołań” realizowane jest po
stronie terminala, na który mają być przenoszone rozmowy. Korzystanie z usługi dodatkowej
wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
31
3.7.31. Wirtualne logowanie
Nazwa usługi
(ang.)
skrót Format Przykład kod
- *73*nr_własny*HHHH*
DT numer#
połączenie jak
ze swojego
aparatu 621 pod
nr 301
*73*621*9999*301#
gdzie:
nr_własny – własny numer katalogowy,
DT – sygnał zgłoszenia centrali (Dial Tone),
HHHH – hasło (4 cyfry),
W centralach cyfrowych numer katalogowy abonenta nie jest związany na stałe z łączem
fizycznym prowadzącym do jego aparatu. Dzięki temu można korzystać ze swojego numeru
katalogowego dzwoniąc z dowolnego aparatu podłączonego do tej samej centrali (tzw.
wirtualne logowanie).W ten sposób uzyskuje się możliwość wykonania połączenia lub
żądanej usługi na koszt własnego numeru katalogowego z dowolnego miejsca w obrębie
centrali. Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora.
3.7.32. Limitowanie połączeń wychodzących
Abonent centrali może limitować wydatki na rozmowy do z góry określonej kwoty.
Korzystanie z usługi dodatkowej wymaga przydzielenia dostępu przez operatora do limitu
impulsów. Usługą nie steruje się bezpośrednio z aparatu. W celu zamówienia usługi należy
złożyć wniosek u operatora centrali o przydzielanie (np. miesięcznie) określonej liczby
jednostek licznikowych. Operator wpisuje tą liczbę do licznika impulsów w centrali
(domyślnie stan licznika wynosi zero).Po wykorzystaniu przydzielonej liczby impulsów
abonent nie będzie mógł prowadzić płatnych rozmów. Jeżeli licznik abonenta ma stan zerowy
lub mniejszy od zera, to płatne połączenie jest odrzucane przez centralę, a abonent otrzyma
zapowiedź „Połączenie niedozwolone”. Jeśli limit zostanie wykorzystany w czasie trwania
rozmowy, to centrala rozłączy dane połączenie. Abonent może też zgłosić zapotrzebowanie
na korzystanie z usługi teletaksy. Zainstalowany u abonenta licznik impulsów lub aparat z
takim licznikiem rejestruje impulsy taryfikacji dochodzące z centrali podczas połączeń
telefonicznych.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
32
3.8. Dodatkowe usługi sterujące połączeniem
Realizacja poniżej przedstawionych usług wymaga naciśnięcia klawisza FLASH lub
klawisza jednej z cyfr – w zależności od usługi – w czasie zestawiania, trwania lub
bezpośrednio po zakończeniu połączenia.
Lp. Nazwa usługi Klawisz FLASH
1 Zamawianie połączenia do zajętego abonenta (CCBS) 0
2 Powrót do połączenia 1 TAK
3 Zawieszenie połączenia (CH) - TAK
4 Przekazanie połączenia ze zwrotem 3
5 Połączenie trójstronne 4
6 Rejestracja wywołania złośliwego (MCID) - TAK
7 Sygnalizowanie połączenia oczekującego zajętemu
abonentowi
8
8 Oferowanie połączenia zajętemu abonentowi 9
Krótki opis:
Ad1. Jeśli po wybraniu numeru słychać sygnał zajętości, to można zamówić połączenie
z tym numerem, gdy skończy prowadzoną rozmowę. Na tle sygnału zajętości naciśnij klawisz
0. O przyjęciu usługi informuje zapowiedź głosowa.
Ad2. Po naciśnięciu klawisza 1 lub FLASH następuje natychmiastowy powrót do
połączenia, które uprzednio zostało czasowo zawieszone.
Ad3. Zawieszenie aktualnie prowadzonego połączenia jest możliwe po wciśnięciu
klawisza FLASH w trakcie połączenia. Przez 15 sekund nadawany jest sygnał ciągły centrali.
Przez kolejne 3 min nadawany będzie komunikat „Proszę czekać będzie rozmowa”.
Ad4. Prowadzoną rozmowę można przekazać innej osobie, a następnie powrócić do
tego połączenia. Przed przekazaniem należy ją zawiesić FLASH. Po usłyszeniu ciągłego
sygnału należy wybrać numer abonenta. Po uzyskaniu połączenia nacisnąć klawisz 3 i
odłożyć mikrotelefon, co spowoduje przekazanie zawieszonego połączenia. W chwili
zakończenia rozmowy przez abonenta, któremu przekazano połączenie, centrala wyśle sygnał
wywołania do abonenta przekazującego. Po podniesieniu mikrotelefonu nastąpi powrót do
połączenia pierwotnie prowadzonego.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
33
Ad5. Chcąc zestawić połączenie trójstronne należy połączyć się z pierwszym
rozmówcą, a następnie zawiesić połączenie klawiszem FLASH. Po usłyszeniu ciągłego
sygnału wybrać numer drugiego abonenta. Po nawiązaniu połączenia należy nacisnąć klawisz
4, co spowoduje dołączenie do rozmowy tymczasowo zawieszonego abonenta.
Ad6. Identyfikacja może być dokonana w czasie rozmowy lub po jej zakończeniu. Przy
prowadzonej rozmowie naciśnij FLASH, a po otrzymaniu sygnału zgłoszenia centrali odłóż
mikrotelefon w ciągu 4 sekund. Alternatywnie, po zakończeniu rozmowy nie odkładaj
mikrotelefonu. Na tle ciszy naciśnij FLASH, a po usłyszeniu sygnału ciągłego wybierz
sekwencję *39#. Potwierdzeniem będzie komunikat „Usługa została przyjęta”.
Ad7. Jeżeli po wybraniu numeru uzyskujemy zajętość strony wywoływanej, można jej
zasygnalizować chęć nawiązania połączenia. W tym celu należy nacisnąć cyfrę 8. Abonent
żądany będzie słyszał na tle swojej, aktualnie prowadzonej rozmowy, sygnał oferowania. W
tym czasie abonent inicjujący powinien słyszeć sygnał wywoływania.
Ad8. Jeżeli po wybraniu numeru uzyskujemy sygnał zajętości, możemy wejść do
prowadzonej rozmowy w charakterze osoby trzeciej. W tym celu należy nacisnąć klawisz 9.
Wejście do prowadzonej rozmowy może trwać maksymalnie 3 minuty. Po tym czasie centrala
automatycznie rozłączony.
4. Opis stanowiska laboratoryjnego - oprogramowania
4.1. Nadzór operatorski przebiegu realizacji usług dodatkowych
Jedną z najważniejszych zadań dostawcy usług telekomunikacyjnych jest utrzymanie
niezakłóconej pracy systemu poprzez nadzór nad jej elementami.
Realizacjafunkcjinadzorczych w centrali DGT 3450 Millenium będącej na wyposażeniu
Laboratorium jest możliwa poprzez aplikację KONSOLA OPERATORSKA. Program ten z
zasady współpracuje jednocześnie tylko z jedną centralą. Komunikacja z centralą jest
prowadzona za pośrednictwem sieci wewnętrznej Ethernet. Dzięki takiemu rozwiązaniu
nadzór centrali można prowadzić na więcej niż jednym stanowisku.
Wraz z uruchomieniemaplikacji mamy dostęp do podstawowych informacji o centrali.
Na górnej belce umieszczona jest nazwa i wersja programu. W lewej części okna znajduje się
pole stanu alarmów w centrali przedstawiającew zakresie liczbowym jego ważność oraz
komentarz słowny. Kolor pola zmienia się w zależności od wagi alarmu, i tak:
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
34
kolor czerwony oraz znak „?” zamiast liczby oznacza brak połączenia stanowiska
nadzoru z jednostką centralną.
kolor zielony oraz wartość „0” oznacza brak alarmu.
kolor żółty oznacza alarm nie pilny (cyfry 1 – 9).
kolor czerwony oraz liczba oznacza alarm pilny (cyfry 10 – 24).
Dodatkowo wystąpienie alarmu lub brak połączenia powoduje odtworzenie sygnału
dźwiękowego. Widok uruchomionej aplikacji przedstawia rysunek (Rys. 4.1).
Rys. 4.1. Aplikacja Konsola z widocznym wyświetlanym alarmem
UWAGA! Widoczny w tym oknie zegar odpowiada faktycznemu stanowi zegara w
centrali. Nie musi być on zbieżny z zegarem komputera, na którym działa aplikacja konsoli
operatorskiej! Zamawiając, w trakcie ćwiczenia usługę odwołującą się do wskaźnika czasu
należy pamiętać o tym założeniu!
4.2. Zakładka STRUKTURA
Okno, które możemy otworzyć przyciskiem z narysowanym telefonem umożliwia dostęp
do danych szczegółowych na temat centrali. Pierwszą wyświetlającą się zakładką jest okno
Struktura, które przedstawia logiczną strukturę centrali abonenckiej oraz umożliwia ocenę
stanu łącza w czasie rzeczywistym. Opisane dalej elementy dzielą centrale na bloki
funkcjonalne jak to przedstawiono na poniższym rysunku, wg schematu: Centrala Sekcja
Procesor Port.
Okno zostało podzielone pionowo tworząc trzy kolumny (Rys. 4.2). Po lewej stronie
znajduje się drzewo przedstawiające hierarchię komponentów sprzętowych centrali. Nazwy
tych komponentów mają kolor odpowiadający ich stanowi:
czarny element pracuje poprawnie.
czerwony element jest w stanie awarii.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
35
W drugiej kolumnie zamieszczono informacje związane ze stanem wybranego procesora
części centrali, a w prawej kolumnie przewidziano miejsce na specyficzne informacje
związane z wybranym łączem abonenckim lub międzycentralowym. Wybranie
któregokolwiek z elementów pokazuje jego opis oraz ewentualnie lista pod-elementów.
Rys. 4.2 Zakładka struktury systemu centralowego DGT
Pod pojęciem procesora w centrali zdefiniowano dowolny moduł wyposażenia centrali
posiadający uporządkowaną grupę 32 portów, kodowanych zgodnie z europejskim
standardem PCM 30/32. Dla przykładu jeden procesor liniowy PL pozwala na obsługę 32
szczelin czasowych (portów) analogowych. Mogą to być abonenci MB, CB, TnF, TI, czy
MMA. Dla kart wyposażeń cyfrowych np. PCM możliwa jest obsługa tylko jednego traktu w
ramach jednego procesora.
Każdy port w centrali to szczelina PCM o przepływności 64 kb/s, która może obsługiwać
w zależności od typu łącza, jednego lub więcej abonentów. W przypadku łączy analogowych
do obsługi łącza wystarczy jeden port. W przypadku gdy mamy do czynienia z abonentem
ISDN konieczne jest użycie dwóch portów.
Stan każdego z portów jest monitorowany. Jeśli dany port znajduje się w stanie
korespondencji możliwe jest określenie łącza z którym abonent nawiązał połączenie. Jeśli
łącze jest uszkodzone lub w stanie blokady, to taka informacja jest również udostępniona
personelowi sprawującemu nadzór nad centralą.
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
36
4.3. Zakładka ABONENCI
Okno abonenci składa się z dwóch części po lewej stronie znajduje się lista numerów
katalogowych abonentów centrali, natomiast po prawej opis wybranego abonenta wraz z
polami sterującymi (patrz Rys. 4.3). W celu usprawnienia wyszukiwania danego abonenta po
numerze katalogowym, poniżej listy numerów znajdują się przyciski przewijania oraz
przycisk Szukaj. Numer katalogowy abonenta jest umownie przyjętym zbiorem cyfr, a
którego wybranie umożliwi realizację połączenia z abonentem. Numer katalogowy jest
numerem logicznym, a więc nie jest ściśle związany z daną linią telefoniczną. Taka
funkcjonalność stała się podstawą usługi przenoszenia numerów między lokalizacjami, a
nawet operatorami.
Rys. 4.3. Widok zakładki abonentów centrali
Z punktu widzenia budowy fizycznej (struktury) centrali, każdy abonent jest
doprowadzony do określonego portu fizycznego posiadającego swój niepowtarzalny numer
fizyczny. Numer ten dokładnie identyfikuje położenie wyposażenia abonenckiego wewnątrz
centrali i składa się z trzech elementów opisujących kolejno (Rys. 4.4):
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
37
numer sekcji (modułu komutacyjnego),
numer traktu wewnątrz sekcji,
numer szczeliny w trakcie.
Rys. 4.4. Sposób zapisu numeru fizycznego łącza centrali
UWAGA: wszystkie czynności związane z abonentem są identyfikowane przez numer
fizyczny.
Obok wskaźników obrazujących podstawowe dane techniczne abonenta umieszczono
przyciski zerowania, ustawienia limitu oraz blokad abonenta. Na szczególną uwagę zasługuje
tu wspomniana para przycisków blokad łącza abonenta. Operator z poziomu konsoli jest w
stanie zablokować zarówno wyjście abonenta, jak i wejście. Oznacza to, że abonent może
mieć ograniczoną możliwość wykonywania połączeń, np. jeśli zalega z opłatami
abonentowymi lub może poprosić o zablokowanie łącza w ten sposób, aby nikt nie mógł się z
nim połączyć. Innym sposobem uzyskania tego samego efektu, jednak bez konieczności
angażowania pracowników obsługi centrali jest usługa dodatkowa „nie przeszkadzać”.
Poniżej pola Abonent znajdują się dwa okna, w których wyświetlane są informacje o
liście nadanych przez operatora uprawnień i ograniczeń oraz okno zawierające bieżącą
informację o aktywnych usługach dodatkowych.
Korzystając z zakładki Abonenci operator centrali ma możliwość obserwacji
wykonywanych przez abonenta czynności. W naszym przypadku będą to czynności związane
z zamawianiem kolejnych usług. Operator w centrali ma prawo aktywowania kolejnych usług
na życzenie abonenta – jednakże możliwości te są ograniczone.
5. Uwagi praktyczne podczas wykonywania ćwiczenia
Dla uproszczenia i zwiększenia przejrzystości instrukcji wprowadzono poniższe symbole,
które zostały wykorzystane w tekście.:
zapisz przebieg na dysku,
pytanie, na które odpowiedź musi znaleźć się w sprawozdaniu,
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
38
W zależności od sali w które zespół odbywa ćwiczenie laboratoryjne będzie korzystał z
innych łączy ISDN. Numery katalogowe linii obsługującej kolejne terminale abonenckie na
stanowisku przypisane do poszczególnych sal zamieszczono w tabeli (Tab. 5.1). W dalszej
części opisu przebiegu ćwiczenia zostaną użyte uniwersalne oznaczenia: Ab.A, Ab.B, Ab.C.
W ćwiczeniu możesz skorzystać z aparatów podłączonych do linii ISDN z pojedynczym
numerem MSN: „Ab. A”oraz linii ISDN, do której przypisane są dwa numery MSN „Ab. B” i
„Ab. C”. Telefonem, z którego zamawiane będą usługi dodatkowe jest aparat „Ab. A” chyba,
że w danym punkcie ćwiczenia jest to napisane inaczej.
Wszystkie usługi dodatkowe są zamawiane tylko i wyłącznie z klawiatury terminala
abonenckiego.
Po zamawianiu kolejnych usług należy w protokole odnotować:
format kodu sterującego usługą,
kod wpisany z klawiatury terminala w celu zamówienia usługi,
reakcję systemu po zamówieniu usługi (sygnał w słuchawce, zmiany w polu
aktywnych usług w konsoli operatorskiej),
sposób wykonania usługi przez system (centralę).
Tab. 5.1. Numery katalogowe linii abonenckich wykorzystywanych podczas ćwiczenia.
Sala Ab. A Ab. B Ab. C
010 520 610 611
011 740 630 631
6. Wykonanie ćwiczenia
1. Zanotuj w protokole numery katalogowe poszczególnych linii telefonicznych
przypisanych do: Ab. A, Ab. B, Ab. C .
2. Uruchom aplikację Konsola operatorska.
3. Zaobserwuj różnicę czasu pomiędzy centralą, a lokalnym komputerem, na którym
uruchomiona została aplikacja Konsola operatorska. Zapisz tą różnicę w protokole .
4. Zapisz numery fizyczne poszczególnych linii abonenckich dostępnych na stanowisku .
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
39
5. Otóż okno Struktura, podświetl procesor 05 tak, aby można było zaobserwować stany
portów tego procesora.
6. Wykonaj połączenie pomiędzy abonentem Ab. B i Ab. A. Zapisz informację wyświetlaną
w oknie Porty po nawiązaniu korespondencji między abonentami .
7. Wykonaj ponownie połączenie pomiędzy abonentami Ab. B i Ab. C. Zapisz informację
wyświetlaną w oknie Porty po nawiązaniu korespondencji między abonentami. Czy w
tym wypadku nastąpiła jakaś różnica? Jaka?
8. Wyświetl w oknie Abonenci informacje o abonencie „Ab. A”. Jakie ma uprawnienia i
ograniczenia? Dokonaj porównania z abonentem o numerze „Ab. B”. Zapisz w protokole
dostępne uprawnienia tych abonentów do usług dodatkowych .
9. Sprawdź, jakie usługi mają aktywowane abonenci Ab. A, Ab. B, Ab. C? Przeprowadź
dezaktywację wszystkich usług za wyjątkiem OCB.
10. Aktywuj blokadę połączeń przychodzących na numer „Ab. A” poprzez klawiaturę
telefonu abonenta. Jak sprawdzić jej działanie. W jaki sposób system informuje o tej
usłudze? .
11. Zamów usługę testu dzwonka. Wskaż przykład jej zastosowania.
12. Wykonaj połączenie z abonentem „Ab. B”. Jaka informacja jest wyświetlana na
wyświetlaczu aparatu wywoływanego? Wskaż i wypróbuj sposób jej zablokowania.
13. Zamów połączenie z numerem „Ab. B” na wybraną godzinę. Jak działa ta usługa? Podaj i
sprawdź inny sposób realizacji tej usługi za pomocą kodów sterujących.
14. Utwórz gorącą linię z abonentem „Ab. C” i zmierz (zegarkiem) czas uzyskania połączenia
z tym numerem. Czy możliwe jest wykonywanie połączeń z innymi numerami?
Następnie zaprogramuj ten sam numer pod klawiszem wybierania skróconego i ponownie
zestaw połączenie mierząc czas do zgłoszenia abonenta. Który sposób jest szybszy?
Dlaczego?
15. Zamów usługę budzenia na określoną godzinę. Sprawdź jej działanie. Zamów usługę
budzenia w wybrane dni tygodnia. Czy możliwe jest w jednej operacji zamówienie
budzenia jednokrotnego i wielokrotnego?
16. Ponownie zamów budzenie jednokrotne, a następnie na tą samą godzinę usługę
zamawiania rozmowy z nr „Ab. B”. Czy obie usługi zostały zrealizowane? Zmień
kolejność zamawiania i sprawdź, co się dzieje w takim przypadku. Co to oznacza?
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
40
17. Wykonaj połączenie konferencyjne abonentów „Ab. A”, „Ab. B”, „Ab. C”. Jakie możesz
zaproponować różne sposoby realizacji usługi?
18. Wykonaj operację odebrania rozmowy kierowanej na numer „Ab. C” z numeru „Ab. B”.
Jakie widzisz potencjalne zagrożenia w szerokim udostępnieniu tej usługi?
19. Dezaktywuj wszystkie aktywne usługi.
20. Wykonaj sprawozdanie w domu.
7. Wykonanie sprawozdania
Sprawozdanie należy wykonać wg następujących zaleceń:
Nie należy umieszczać w sprawozdaniu podstaw teoretycznych, ani opisów
stanowiska laboratoryjnego.
Sprawozdanie musi zawierać wszystkie wyniki wszystkich obserwacji i rezultaty
czynności wykonane podczas ćwiczenia , prezentowane wg kolejności ich
wykonania.
Każdy wynik i opisywany rezultat musi być opatrzony numerem punktu instrukcji
wg, którego został zarejestrowany.
W sprawozdaniu muszą się znaleźć odpowiedzi na wszystkie postawione w instrukcji
pytania , ponumerowane wg punktów, w których zostały postawione.
Zarówno opisy, jak i odpowiedzi, mają być zwięzłe, ale przedstawione pełnymi
zdaniami.
Wnioski powinny zawierać podsumowanie przeprowadzonych obserwacji.
Szczególny nacisk należy położyć na zaprezentowanie różnic i podobieństw
pomiędzy poszczególnymi aspektami ćwiczenia.
8. Literatura
[1] Dokumentacja techniczna DGT. Gdańsk 2006.
[2] Kabaciński W., Żal M.: Sieci telekomunikacyjne. WKŁ, Warszawa 2008.
[3] Kościelnik D., ISDN Cyfrowe sieci zintegrowane usługowo, Warszawa, WKŁ 2001
[4] Jajszczyk A., Wstęp do telekomutacji, Warszawa, WT 2009
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
41
9. Załącznik
Tab. 9.1. Typy usług dodatkowych
Lp. Nazwa usługi Format Opis/rozdział
1 Automatyczne budzenie jednokrotne (ACC) *55*GGMM# 0
2 Automatyczne budzenie wielokrotne wg dni tygodnia
(ACRP)
*57*GGMM*D..D# 3.7.7
3 Rejestracja numerów skróconych (AD) *51*N*numer# 3.7.8
4 Przenoszenie wywołań w przypadku zajętej linii abonenta
(CFB)
*67*numer# 3.7.9
5 Przenoszenie wywołań w przypadku nieobecności abonenta
(CFNR)
*61*numer# 3.7.10
6 Bezwarunkowe przenoszenie wywołań (CFU) *21*numer# 3.7.11
7 Blokada przenoszenia wywołań (CFR) *02# 3.7.12
8 Wyłączenie wszystkich aktywnych przeniesień #18#
9 Blokada jednokrotna prezentacji numeru wywołującego
(CLIR)
*31* numer 3.7.13
10 Połączenie oczekujące (CW) *43# 3.7.19
11 Przechwytywanie wywołań (ITN) *98*numer# 3.7.29
12 Blokada wywołań przychodzących (DND) *26# 3.7.20
13 Gorąca linia (FDC) *53*numer# 3.7.21
14 Identyfikacja wywołań złośliwych (MCID) F DT *39# 3.7.22
15 Dynamiczne ograniczenie połączeń wychodzących (OCB-
UC)
*34*HHHH*O# 3.7.23
16 Zmiana hasła (PASS) *00*HHHH*hhhh*hhhh
#
3.7.27
17 Ograniczenie połączeń wychodzących sterowane przez
telefonistkę
*33*O*numer# 3.7.28
18 Połączenie konferencyjne (CONF) *71*K# 3.7.14
19 Zamawianie połączenia (CC) *37*numer# 3.7.24
20 Zamawianie połączenia na określoną godzinę (ABC) *58*GGMM*numer# 3.7.25
21 Test dzwonka *05# 3.7.26
22 Wirtualne przenoszenie wywołań *72*nr_własny*HHHH# 3.7.30
23 Wirtualne logowanie – na jednokrotne połączenie *73*nr_własny*HHHH*
DT numer#
3.7.31
gdzie:
GG – godzina w formacie 24h – dwucyfrowa (np. 09),
MM – minuta (00-59),
Ćw. nr 3 – Usługi dodatkowe w sieci ISDN 2016-04-25
Laboratorium Systemów łączności w transporcie
Zakład Telekomunikacji w Transporcie Wydziału Transportu Politechniki Warszawskiej
42
N – numer klawisza (1-9),
K – liczba abonentów konferencji,
numer – dowolny numer abonencki (do 18 cyfr),
nr_własny – własny numer katalogowy,
DT – sygnał zgłoszenia centrali (Dial Tone),
HHHH – hasło (4 cyfry),
hhhh – nowe hasło (4 cyfry),
O – ograniczenia.