SZKOLENIE STRAAKW RATOWNIKW OSP

TEMAT 3Sprzt ratowniczy i podrczny sprzt ganiczy

Autorzy: Robert Czarnecki Maciej Gloger Boenna Porycka Wincenty Trzaskowski Tomasz Wilczyski

Sprzt ratowniczy jest to wyposaenie techniczne suce do ratowania i zabezpieczania osb w tym ratownikw, zwierzt, rodowiska i mienia, ktrych ycie lub stan techniczny jest zagroony w wyniku poaru, katastrofy lub innego nagego, losowego, nieprzewidzianego zdarzenia.

Do sprztu ratowniczego zalicza si miedzy innymi:

I. Hydrauliczne narzdzia ratownicze

II. Mechaniczny sprzt tncy a) piy acuchowe do drewna, b) piy tarczowe do stali i betonu.

III. Sprzt burzcy a) omy, topory, bosaki, kotwice, b) podnoniki zbatkowe, c) wycigarki linowe i acuchowe

Hydrauliczne narzdzia ratownicze Przeznaczenie Narzdzia hydrauliczne su do torowania drg dojcia i ratowania ludzi zwierzt i mienia do ktrych dojcie zostao utrudnione na skutek katastrof drogowych, kolejowych lub budowlanych spowodowanych siami natury lub przez czowieka.

Hydrauliczne narzdzia ratownicze zasada dziaania i typy narzdziZasada pracy ratowniczych narzdzi hydraulicznych oparta jest na wykorzystaniu siownikw hydraulicznych pracujcych pod wysokim (o wartoci 630 do 720 atm.) cinieniu cieczy roboczej. Po podczeniu poprzez system dwigni, do toczyska siownika ramion roboczych, uzyskuje si rne typy narzdzi: - rozpieracze,- rozpieracze cylindryczne,- noyce,- noyco-rozpieracze, tzw. narzdzia kombi.

Rozpieracze hydrauliczne

Rozpieracze su do rozpierania, podnoszenia, cigania elementw, odcigania kolumn kierownicy. Maksymalne siy stosowanych przez stra poarn rozpieraczy, mierzone w odlegoci 25 mm od koca kocwek roboczych, dochodz do 100 kN, a mierzone w wybranym przez producenta miejscu do 260 kN. Zakres rozpierania - w zalenoci od typu - w granicach od 0 do 810 mm. Masa - od 10 do 28 kg.

Parametry techniczne Maksymalne siy rozpieraczy, mierzone w odlegoci 25 mm od koca kocwek roboczych, dochodz do 100 kN, a mierzone w wybranym przez producenta miejscu do 260 kN. Zakres rozpierania, w zalenoci od typu, zawiera si w granicach od 0 do 810 mm. Masa narzdzi zawiera si w przedziale od 10 do 28 kg.

Rozpieracze cylindryczne

Rozpieracz cylindryczny moe posiada jedno lub dwa toczyska wysuwajce si w przeciwnym kierunku. Rozpieracz cylindryczny moe dziaa na zasadzie teleskopowego wysuwania toczysk (jedno toczysko wysuwa si z drugiego), co powoduje znaczne zwikszenie rozpitoci wysuwanych ramion przy ograniczonych wymiarach gabarytowych rozpieracza w stanie zoonym.Rozpieracze cylindryczne su do rozpierania, podnoszenia i cigania elementw, odcigania kolumn kierownicy w pojazdach, rozpierania otworw drzwiowych, np. po dachowaniu samochodu.

Parametry techniczneMaksymalne siy znajdujcych si w zastosowaniu rozpieraczy cylindrycznych dochodz do 240 kN, a zakres rozpierania od 200 do 1850 mm. Masa rozpieraczy cylindrycznych zawiera si w przedziale od 8 do 21 kg.

Noyce hydrauliczne

Noyce hydrauliczne su do cicia prtw, krat, supkw karoserii samochodowych, stalowych profili budowlanych.

Parametry techniczneSiy cicia uzyskiwane w stosowanych aktualnie noycach dochodz do 950 kN, a rednice citych prtw stalowych od 41 mm.Masa noyc zawiera si w przedziale od 9 do 15 kg.

Noyco-rozpieracze (tzw. narzdzie combi)

Noyco-rozpieracze uzyskuje si po doczeniu do podstawowego korpusu siownika hydraulicznego, ramion, ktre od wewntrznej strony posiadaj krawdzie tnce, a od zewntrznej strony powierzchni przeznaczon do rozpierania. Uniwersalne narzdzie combi stanowi poczenie w jednym narzdziu cech noyc i rozpieracza. Rwnie przeznaczenie tych narzdzi stanowi zbir moliwych do wykonania operacji wymienionych przy omawianiu rozpieraczy i noyc.

Parametry techniczneSiy cicia uzyskiwane w stosowanych aktualnie narzdziach dochodz do 390 kN, a rednice citych prtw stalowych do 32 mm, natomiast sia rozpierania dochodzi do 210 kN.Masa narzdzi combi zawiera si w przedziale od 9 do 19 kg.

Aby umoliwi prac narzdziem hydraulicznym naley podczy je za pomoc wysokocinieniowych wy do agregatu zasilajcego. Liter R oznaczono rozdzielacz.

Sprzt burzcySprzt burzcy suy do:przecinania, obalania uszkodzonych w wyniku poaru, huraganw konstrukcji budowlanych typu : stropy, cian kominw itp., oraz przecinania i usuwania drzew wywrconych w wyniku huraganw uatwia dostp do rde ognia w przypadku poarw obiektw drewnianych ocieplanych igliwiem lub wirami,odcigania i rozrzucania w celu dokadnego ugaszenia materiaw typu: siano, soma, tekstylia, makulatura itp. wypierania elementw konstrukcji stalowych drewnianych w celu zabezpieczenia przed przewrceniem.

Mechaniczny sprzt tncy

Do mechanicznego sprztu tncego zalicza si: a) piy acuchowe do drewna, b) piy tarczowe do stali i betonu. Piy mog by z napdem spalinowym i elektrycznym. Z powodu utrudnionego dostpu do energii elektrycznej w dziaaniach ratowniczych przewanie stosowane s piy z napdem spalinowym.

Piy acuchowe do drewna

acuchowe piy spalinowe su do cicia drewna i s przeznaczone do usuwania poamanych drzew na skutek huraganw, w akcjach przeciwpowodziowych do usuwania zatorw z poamanych drzew niesionych przez nurt rzeki. Ponadto piami spalinowymi do drewna mona do wykonywa przeciwogniowe pasw w lasach oraz przecina konstrukcje drewniane usuwajc skutki poaru katastrof budowlanych w budynkach drewnianych. Dugo prowadnicy od 30 do 80 cm, masa okoo 8 kg.

Piy tarczowe do stali i betonu Piy tarczowe su do przecinania konstrukcji metalowych, betonowych, poszycia dachowego, do usuwania skutkw katastrof drogowych, kolejowych i budowlanych. Do pilarki mona zamocowa tarcz ciern, korundow, z diamentw syntetycznych lub stalow tarcz z zbami wykonanymi z wglikw spiekanych. rednica tarczy tncej 300 do 400 mm, masa okoo 10 kg.

Sprzt burzcy

Sprzt burzcy suy do:obalania uszkodzonych w wyniku poaru, huraganw konstrukcji budowlanych typu: stropy, ciany, kominy itp., uatwia dostp do rde ognia w przypadku poarw obiektw drewnianych ocieplanych igliwiem lub wirami,odcigania i rozrzucania w celu dokadnego ugaszenia materiaw typu: siano, soma, tekstylia, makulatura itp., wypierania elementw konstrukcji stalowych drewnianych w celu zabezpieczenia przed przewrceniem. Sprzt burzcy wyrnia prosta konstrukcja oraz fakt, e wykorzystywana jest przy jego uyciu tylko sia ludzkich rk, ewentualnie efekt dziaania dwigni lub bloczkw.

Do sprztu burzcego zaliczamy:

bosaki (podrczne, cikie, lekkie, strzechowe, sufitowe),topory straackie (lekkie, cikie),omy, siekieroomy,kotwice,podnoniki zbatkowe,wycigarki linowewycigarki acuchowe

Bosak podrczny Bosak w caoci odkuty jest ze stali. Zasadnicz jego czci jest grot i hak. Drug czci jest stopka suca rwnie jako uchwyt bosaka. Bosak suy do torowania drogi. Mona za jego pomoc wywaa drzwi, okna, odrywa deski, usuwa drobne elementy konstrukcyjne budynku. Jego dugo wynosi 1,3 m, a masa okoo 5 kg.

Bosak ciki Jest to stalowy hak z grotem osadzonym na piciometrowym drzewcu. Obsugiwany jest przez co najmniej 2 osoby. Przy stalowej tulei osadzonej na drzewcu zamocowane jest kko, do ktrego mona przytwierdzi lin. Lina umoliwia prowadzenie prac burzcych przez kilku straakw. Bosak suy gwnie do prac na zewntrz budynku. Dugo cakowita ok. 5,5 m, a masa ok 12 kg.

Bosak lekkiBosak lekki posiada stalowy hak z grotem, jest krtszy od bosaka cikiego i nie posiada kka do mocowania liny. Dugo drzewca - 4 m. Bosak obsugiwany jest przez jednego straaka. Wykorzystywany jest do zrywania nadpalonych przewodw, do wycigania drobnych elementw ze strefy poaru oraz prowadzenia lejszych czynnoci burzcych. Cakowita masa - wynosi ok. 6 kg, a dugo 4,3 m.

Bosak strzechowyJest to stalowy trjzbny hak osadzony na piciometrowym drzewcu. Obsugiwany jest przez co najmniej 2 osoby. Bosak suy do rozrywania strzech, stogw siana i somy, oraz stert materiaw wkienniczych. Cakowita masa bosaka wynosi okoo 8 kg, a dugo 5,5 m.

Bosak sufitowy Bosak sufitowy wykonany jest w postaci dwch przeciwlegych hakw o duym promieniu ukw. Jeden hak odkuty jest w ksztacie czterobocznego, ostrego dzioba, drugi w ksztacie kilofa. Dugo ok. 2,5 m. Suy do prac wewntrz budynku, np. do zrywania podsufitki, boazerii, zrywania odsadzonych od ciany przez wod i temperatur tynkw.

Topr lekki Topr lekki stanowi wyposaenie osobiste straaka. Skada si z gowicy i rkojeci, suy do drobnych prac burzcych, wyrywania kdek, wycinanie otworw w cienkich drzwiach, zrywania acuchw, wybijania szyb w oknach. Masa - 2,5 kg.

Topr cikiTopr ciki skada z gowicy i rkojeci. Suy do wyrbywania belek konstrukcji drewnianych, wywaania drzwi, wycinania otworw w pokryciach dachowych. Dugo cakowita wynosi okoo 100 cm, a masa ok. 4 kg.

omom wykonany jest ze stalowego prta o rednicy 20 do 30 mm. Z jednej strony posiada zaostrzony szpic, z drugiej spaszczenie z wygiciem pod ktem. om suy do podwaania i zdejmowania drzwi z zawiasw, urywania acuchw, wyginania krat, wybijania otworw w dachach, cianach, drzwiach. Przecicie w spaszczonym kocu suy do wyrywania gwodzi. Dugo - od 1,2 do 1,5 m, a masa 10 kg.

Siekieroom

Siekieroom skada si z gowicy i rkojeci oraz tamy poliestrowej, ktra jest wykorzystywana do transportu oraz jako element nony. Stosuje si go do powikszania lub wykonywania otworw w cianach, do wywaania drzwi w budynkach i samochodach. Gowica zaopatrzona jest z jednej strony w ostrze suce do cicia prtw stalowych o rednicy do 10 mm, a z drugiej strony w ostry szpic sucy do wybijania otworw itp. Z boku gowicy wykonano spaszczenie suce do podwaania drzwi, wyamywania zamkw i drzwi pojazdw samochodowych.

Parametry techniczneOstrze umoliwiajce wycinanie otworw w blachach o gruboci do 1,5 mm. Dugo urzdzenia: w stanie zoonym 558 mm, w stanie rozoonym 830 mm, dugo pasa 2,4 m. Masa cakowita 5,3 kg.

Hooligan Odmian siekieroomu jest urzdzenie zwane hooligan. Jest to urzdzenie czce ze sob funkcje topora cikiego, omu i w/w siekieroomu. Moe by wykonany z stopw nie iskrzcych Zastosowanie: suy do urywania acuchw, wyginania krat, wybijania otworw w dachach, cianach, drzwiach, do podwaania drzwi, wyamywania zamkw i drzwi pojazdw samochodowych. Dugo - od 70 do 110 cm, masa ok. 9 kg.

Kotwica poarnicza Kotwica suy do burzenia grocych zawaleniem cian lub kominw, do przecigania cikich elementw budynkw. Kotwic zaczepia si na burzonym elemencie icignie za pomoc acucha. Dugo acucha wynosi od 2 do 5 m. Po zaczepieniu kotwicy do elementu konstrukcyjnego acuch mog cign ratownicy lub pojazd ratowniczy. Masa kotwicy wynosi okoo 5 kg, masa acucha jest uzaleniona od jego dugoci.

Podnonik zbatkowyWysoko podnoszenia 0350 mm.Udwig od 15 kN do 100 kN.Dugo cakowita od 625 do 800 mm. Ciar wasny od 13 do 42 kg. Su do podnoszenia zawalonychkonstrukcji drewnianych i stalowych lub do wypierania elementw, konstrukcji budowlanych grocych zawaleniem.

Wycigarka linowaSuy do przecigania, obalania drzew, przewrconych w wyniku huraganw oraz do przecigania naruszonych konstrukcji stalowych i drewnianych w wyniku katastrof budowlanych i huraganw.

Parametry techniczne

Udwig od 16 do 30 kN, zdolno przecigania elementw 25 do 50 kN. Wytrzymao liny od 70 do 150 kN, rednica liny od 5 do 10 mm. Prdko przesuwania, podcigania do 3 m/min. Masa wasna od 17 do 27 kg. Wysoko podnoszenia lub dugo przecigania zaley od dugoci zastosowanej liny. Przewanie stosowane s liny o dugoci od 5 do 20m.

Wycigarka acuchowa

Zastosowania wycigarki acuchowej s identyczne jak wycigarki linowej.Wysoko podnoszenia lub dugo przecigania zaley odDugoci zastosowanego acucha. Przewanie stosowane s acuchy o dugoci od 1,5 do 5 m. Udwig od 10 do 30 kN.Masa wasna 10 kg.

Sprzt podrcznySprzt podrczny urzdzenie techniczne suce do gaszenia poaru w zarodku (we wstpnej fazie jego rozwoju).

Sprzt powinien by rozmieszczony:w miejscach atwo dostpnych i widocznych,przy wejciach i klatkach schodowych,przy przejciach i korytarzach,przy wejciach na zewntrz pomieszcze.

Podzia sprztu podrcznego

Podzia ganic przenonych

Wielkoci napenienia ganic

Ganica pod staym cinieniem Ganica z adunkiem CO2

Ganice wodne i pianowe

Ganica pianowa 6lGanica pianowa 9l z adunkiem CO2 pod staym cinieniem

Ganice niegowe

Ganica niegowa 5 kg CO2 Ganica niegowa 2 kg CO2

Agregaty ganicze

Agregat proszkowy AP-25x Agregat pianowy AWP-25z

Agregat jest skonstruowany tak, aby mg by transportowany i obsugiwany rcznie. Zwykle montowany jest na koach.

Koc ganiczy Elastyczny pat materiau (zwykle z tkaniny szklanej) przeznaczony do gaszenia poarw w wyniku tumienia (przez przykrycie odcicie dostpu powietrza do palcego si materiau), umieszczony w futerale. Koce ganicze powinny by prostoktne lub kwadratowe, adna za krawd nie moe by krtsza ni 0,9 m lub dusza ni 1,8 m.

Koc ganiczy w futerale Koc ganiczy po rozwiniciu

Hydronetka wodna Hydronetka to zbiornik o pojemnoci nie mniejszej ni 15 l, przeznaczony do gaszenia poarw w zarodku strumieniem wody wyrzucanej za pomoc ssco-toczcej pompy rcznej. W zalenoci od dugoci wza rozrnia si dwie odmiany hydronetek: oglnego przeznaczenia z wem o dugoci 1 1,2 m - nie wyrnione w oznaczeniu, dla stray poarnych z wem o dugoci 4 5 m S

Tumica metalowa z drkiem Tumica suy do tumienia poarw przyziemnych np. poary traw i ciki lenej.

Sito kominowe Wykonane jest z tkanej siatki drucianej nacignitej na ram z ktownika. Dziaanie: nie dopuszcza do wydostania si z komina iskier i pomieni, ktre mogyby spowodowa poar dachu. Dziki zaoeniu sita na komin maleje intensywno palenia si sadzy

Materiay szkoleniowe, dokumentacj techniczn producentw sprztu: Stihl, Makita, Partner, Holmatro, Lancier, Lukas, Weber Hydraulik. Dariusz Gil, Sprzt ratowniczy, Szkoa Podoficerska Pastwowej Stray Poarnej w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2004.Norma PN-EN 13204 Hydrauliczne narzdzia ratunkowe dwustronnego dziaania dla stray poarnej i sub ratowniczych.Zdjcia archiwum CS PSP Czstochowa.www.supron1.com.pl.www.kzwm.com.pl.

Wykorzystano:

DZIKUJ ZA UWAG