Szkolenie Szkolenie z zakresu rozwoju z zakresu rozwoju przedsiębiorczościprzedsiębiorczości

„„Pamiętaj - nie każdyPamiętaj - nie każdyrodzi rodzi

się przedsiębiorcą,się przedsiębiorcą,ale ale

możemożesię się

nim stać…”nim stać…”

Aspekty administracyjno - Aspekty administracyjno - prawneprawne

związane z rejestracją działalności związane z rejestracją działalności gospodarczejgospodarczej

PrzedsiębiorstwoPrzedsiębiorstwo (art. 55 KC) jest (art. 55 KC) jest zorganizowanym zespołem składników zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Nazwę przedsiębiorstwaNazwę przedsiębiorstwa Własność nieruchomości lub ruchomości, w Własność nieruchomości lub ruchomości, w

tym urządzeń, materiałów, towarów i tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości i ruchomościnieruchomości i ruchomości

Prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy Prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnychwynikające z innych stosunków prawnych

Wierzytelności, prawa z papierów Wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężnewartościowych i środki pieniężne

Koncesje, licencje, zezwoleniaKoncesje, licencje, zezwolenia Patenty i inne prawa własności Patenty i inne prawa własności

przemysłowejprzemysłowej Majątkowe prawa autorskie i Majątkowe prawa autorskie i

majątkowe prawa pokrewnemajątkowe prawa pokrewne Tajemnice przedsiębiorstwaTajemnice przedsiębiorstwa Księgi i dokumenty związane z Księgi i dokumenty związane z

prowadzeniem działalności prowadzeniem działalności gospodarczejgospodarczej

PrzedsiębiorcąPrzedsiębiorcą jest osoba fizyczna , jest osoba fizyczna , osoba prawna i jednostka osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osoba organizacyjna niebędąca osoba prawną wykonująca we własnym prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarcza. imieniu działalność gospodarcza.

PrzedsiębiorcamiPrzedsiębiorcami są również są również wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności wykonywanej przez nich działalności gospodarczej (art. 4 ust. 1 Ustawy z gospodarczej (art. 4 ust. 1 Ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej) działalności gospodarczej)

Typy przedsiębiorców:Typy przedsiębiorców: Osoba fizyczna prowadząca indywidualnie Osoba fizyczna prowadząca indywidualnie

działalność gospodarcządziałalność gospodarczą Spółka cywilnaSpółka cywilna Spółka jawnaSpółka jawna Spółka partnerskaSpółka partnerska Spółka komandytowaSpółka komandytowa Spółka komandytowo-akcyjnaSpółka komandytowo-akcyjna Spółka z ograniczoną odpowiedzialnościąSpółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka akcyjnaSpółka akcyjna

Aby rozpocząć Aby rozpocząć

prowadzenieprowadzenie działalności działalności

gospodarczej gospodarczej

należy dokonać:należy dokonać:

1. Wpisu do ewidencji działalności 1. Wpisu do ewidencji działalności gospodarczejgospodarczej

Organem ewidencyjnym dokonującym wpisu Organem ewidencyjnym dokonującym wpisu do ewidencji działalności gospodarczej do ewidencji działalności gospodarczej jest:jest:

WójtWójt BurmistrzBurmistrz Prezydent miastaPrezydent miastaWłaściwy ze względu na miejsce Właściwy ze względu na miejsce

zamieszkania przedsiębiorcy. Miejscem zamieszkania przedsiębiorcy. Miejscem zamieszkania jest miejscowość, w której zamieszkania jest miejscowość, w której przebywa przedsiębiorca z zamiarem przebywa przedsiębiorca z zamiarem stałego pobytu.stałego pobytu.

Wykonanie obowiązków Wykonanie obowiązków związanych z związanych z

ewidencjonowaniem składa ewidencjonowaniem składa się z trzech etapów:się z trzech etapów: Zgłoszenia zamiaru prowadzenia działalności Zgłoszenia zamiaru prowadzenia działalności

(złożenie wniosku EDG-1) – przedsiębiorca(złożenie wniosku EDG-1) – przedsiębiorca Wpisanie do ewidencji działalności gospodarczej Wpisanie do ewidencji działalności gospodarczej

zgodnie ze złożonym wnioskiem – organ zgodnie ze złożonym wnioskiem – organ ewidencyjnyewidencyjny

Wydanie zaświadczenia o wpisie do ewidencji Wydanie zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, przesłanie działalności gospodarczej, przesłanie dokumentów dokonania wpisu do Urzędu dokumentów dokonania wpisu do Urzędu Skarbowego, Urzędu Statystycznego, Zakładu Skarbowego, Urzędu Statystycznego, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych / Kasy Rolniczego Ubezpieczeń Społecznych / Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – organ Ubezpieczenia Społecznego – organ ewidencyjny ewidencyjny

Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej Wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej zawiera: zawiera:

Oznaczenie przedsiębiorcyOznaczenie przedsiębiorcy PESEL PESEL NIP (o ile taki posiada)NIP (o ile taki posiada) REGON (o ile taki posiada)REGON (o ile taki posiada) Oznaczenie miejsca zamieszkania i adres Oznaczenie miejsca zamieszkania i adres

przedsiębiorcy oraz dodatkowe miejsca przedsiębiorcy oraz dodatkowe miejsca wykonywania działalności gospodarczej (jeżeli wykonywania działalności gospodarczej (jeżeli występują) występują)

Określenie przedmiotu wykonywanej działalności Określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską Klasyfikacją gospodarczej zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności Gospodarczej (2007)Działalności Gospodarczej (2007)

Datę rozpoczęcia działalności gospodarczej Datę rozpoczęcia działalności gospodarczej Numer telefonu kontaktowego i adres poczty Numer telefonu kontaktowego i adres poczty

elektronicznej o ile przedsiębiorca posiadaelektronicznej o ile przedsiębiorca posiada

Organ ewidencyjny dokonuje wpisu do Organ ewidencyjny dokonuje wpisu do ewidencji działalności gospodarczej ewidencji działalności gospodarczej niezwłocznie po otrzymaniu wniosku i z niezwłocznie po otrzymaniu wniosku i z urzędu doręcza przedsiębiorcy urzędu doręcza przedsiębiorcy zaświadczenie o wpisie zaświadczenie o wpisie

Wniosek o wpis jest jednocześnie wnioskiem o Wniosek o wpis jest jednocześnie wnioskiem o wpis do Krajowego Rejestru Urzędowego wpis do Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej, Podmiotów Gospodarki Narodowej, zgłoszeniem identyfikacyjnym albo zgłoszeniem identyfikacyjnym albo aktualizacyjnym do Urzędu Skarbowego oraz aktualizacyjnym do Urzędu Skarbowego oraz zgłoszeniem płatnika składek albo jego zgłoszeniem płatnika składek albo jego zmiany (ZUS / KRUS).zmiany (ZUS / KRUS).

W toku działania przedsiębiorca ma obowiązek W toku działania przedsiębiorca ma obowiązek zgłaszać organowi ewidencyjnemu zmiany zgłaszać organowi ewidencyjnemu zmiany stanu faktycznego i prawnego odnoszące się stanu faktycznego i prawnego odnoszące się do wykonywanej działalności gospodarczej.do wykonywanej działalności gospodarczej.

2. Wyrobienie pieczątki2. Wyrobienie pieczątki

Pieczątka powinna zawierać:Pieczątka powinna zawierać: Nazwę oraz imię i nazwisko Nazwę oraz imię i nazwisko

przedsiębiorcyprzedsiębiorcy Dokładny adres głównego miejsca Dokładny adres głównego miejsca

prowadzenia działalności gospodarczejprowadzenia działalności gospodarczej Numer telefonuNumer telefonu NIPNIP REGONREGON

33. Założenie firmowego konta . Założenie firmowego konta bankowegobankowego

Rozpoczynający działalność gospodarczą Rozpoczynający działalność gospodarczą obowiązany jest posiadać rachunek bankowy.obowiązany jest posiadać rachunek bankowy.

Wymóg ten jest podyktowany koniecznością Wymóg ten jest podyktowany koniecznością dokonywania płatności za pośrednictwem dokonywania płatności za pośrednictwem rachunku bankowego w każdym przypadku, gdy rachunku bankowego w każdym przypadku, gdy strona transakcji jest inny przedsiębiorca, a strona transakcji jest inny przedsiębiorca, a jednorazowa wartość należności lub zobowiązań jednorazowa wartość należności lub zobowiązań przekracza równowartość 3.000 EURO albo przekracza równowartość 3.000 EURO albo równowartość 1.000 EURO, gdy suma wartości równowartość 1.000 EURO, gdy suma wartości tych należności i zobowiązań powstałych w tych należności i zobowiązań powstałych w miesiącu poprzednim przekracza równowartość miesiącu poprzednim przekracza równowartość 10.000 EURO10.000 EURO

Pozostałe obowiązki formalno – Pozostałe obowiązki formalno – prawne związane z rejestracją prawne związane z rejestracją

działalności gospodarczej:działalności gospodarczej: Zgłoszenie rozpoczęcia działalności Zgłoszenie rozpoczęcia działalności

gospodarczej w Powiatowej Stacji gospodarczej w Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej Sanitarno – Epidemiologicznej „Sanepid” (jeżeli dotyczy)„Sanepid” (jeżeli dotyczy)

Zgłoszenie rozpoczęcia działalności Zgłoszenie rozpoczęcia działalności gospodarczej w Państwowej gospodarczej w Państwowej Inspekcji PracyInspekcji Pracy

KoncesjaKoncesja

Koncesji wymaga wykonywanie działalności w zakresie:Koncesji wymaga wykonywanie działalności w zakresie:1.1. Poszukiwanie lub rozpoznawania kopalin, Poszukiwanie lub rozpoznawania kopalin,

wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego wydobywania kopalin ze złóż, bezzbiornikowego magazynowania substancji oraz składowania magazynowania substancji oraz składowania odpadów w górotworze, w tym w podziemnych odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczychwyrobiskach górniczych

2.2. Wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, Wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnymprzeznaczeniu wojskowym lub policyjnym

3.3. Wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, Wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, przesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energiąprzesyłania, dystrybucji i obrotu paliwami i energią

4.4. Ochrony osób i mieniaOchrony osób i mienia5.5. Rozpowszechniania programów radiowych i Rozpowszechniania programów radiowych i

telewizyjnychtelewizyjnych6.6. Przewozów lotniczychPrzewozów lotniczych

Jeżeli przepisy nie stanowią inaczej, Jeżeli przepisy nie stanowią inaczej, udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu należy do ministra właściwego ze zakresu należy do ministra właściwego ze względu na przedmiot działalności względu na przedmiot działalności gospodarczej, wymagającej uzyskania gospodarczej, wymagającej uzyskania koncesji. Udzielenie, odmowa udzielenia, koncesji. Udzielenie, odmowa udzielenia, zmiana i cofnięcie koncesji lub zmiana i cofnięcie koncesji lub ograniczenie jej zakresu w stosunku do ograniczenie jej zakresu w stosunku do wniosku następuje w drodze decyzji. wniosku następuje w drodze decyzji. Koncesji udziela się na czas oznaczony, Koncesji udziela się na czas oznaczony, nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 nie krótszy niż 5 lat i nie dłuższy niż 50 lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o lat, chyba że przedsiębiorca wnioskuje o udzielenie koncesji na czas krótszy.udzielenie koncesji na czas krótszy.

ZezwolenieZezwolenieZezwoleniemZezwoleniem jest uchylenie w stosunku do jest uchylenie w stosunku do

konkretnego przedsiębiorcy ustanowionego konkretnego przedsiębiorcy ustanowionego przez państwo ogólnego zakazu wykonywania przez państwo ogólnego zakazu wykonywania danej działalności gospodarczej. Zakaz ten danej działalności gospodarczej. Zakaz ten uchyla się po sprawdzeniu i stwierdzeniu, że uchyla się po sprawdzeniu i stwierdzeniu, że dany przedsiębiorca gwarantuje należyte dany przedsiębiorca gwarantuje należyte wykonanie działalności, objętej zezwoleniem. wykonanie działalności, objętej zezwoleniem. Zezwolenie to decyzja administracyjna - Zezwolenie to decyzja administracyjna - przedsiębiorca spełniający wszelkie przedsiębiorca spełniający wszelkie wymagane warunki, dostaje zezwolenie. wymagane warunki, dostaje zezwolenie. Zezwolenie wydaje się na wniosek Zezwolenie wydaje się na wniosek przedsiębiorcy.przedsiębiorcy.

Katalog działalności wymagających zezwolenia Katalog działalności wymagających zezwolenia jest bardzo obszerny i znajduje się w ustawie o jest bardzo obszerny i znajduje się w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, dlatego swobodzie działalności gospodarczej, dlatego poniżej zostaną podane tylko niektóre z nich:poniżej zostaną podane tylko niektóre z nich:

Prowadzenie działalności ubezpieczeniowejProwadzenie działalności ubezpieczeniowej Prowadzenie działalności bankowejProwadzenie działalności bankowej Prowadzenie usług turystycznych (organizator Prowadzenie usług turystycznych (organizator

turystyki)turystyki) Sprzedaż hurtowa i detaliczna napojów Sprzedaż hurtowa i detaliczna napojów

alkoholowychalkoholowych Wytwarzanie i import produktów leczniczych, Wytwarzanie i import produktów leczniczych,

prowadzenie hurtowni farmaceutycznej i aptekiprowadzenie hurtowni farmaceutycznej i apteki Nauka jazdyNauka jazdy Wykonywanie działalności pocztowej w Wykonywanie działalności pocztowej w

zakresie przyjmowania, przemieszczania i zakresie przyjmowania, przemieszczania i doręczania w obrocie krajowym i zagranicznym doręczania w obrocie krajowym i zagranicznym przesyłek.przesyłek.

Licencja i zgoda Licencja i zgoda administracyjnaadministracyjna

Zarówno licencja jak i zgoda administracyjna są Zarówno licencja jak i zgoda administracyjna są decyzjami o charakterze zezwolenia. decyzjami o charakterze zezwolenia. Licencjonowane są następujące przedmioty Licencjonowane są następujące przedmioty działalności:działalności:

nieruchomości: zarządzanie nieruchomościami, nieruchomości: zarządzanie nieruchomościami, pośrednictwo w obrocie nieruchomościamipośrednictwo w obrocie nieruchomościami

praca: prowadzenie agencji pracy, agencji pracy praca: prowadzenie agencji pracy, agencji pracy tymczasowej, instytucji szkoleniowej dla tymczasowej, instytucji szkoleniowej dla bezrobotnych organizującej szkolenia ze bezrobotnych organizującej szkolenia ze środków publicznychśrodków publicznych

transport: podejmowanie i wykonywanie transport: podejmowanie i wykonywanie transportu drogowego, wykonywanie transportu drogowego, wykonywanie przewozów kolejowych osób lub rzeczy oraz przewozów kolejowych osób lub rzeczy oraz udostępnianie pojazdów trakcyjnych.udostępnianie pojazdów trakcyjnych.

Podatki w małej Podatki w małej firmiefirmie

PODATEKPODATEK

Jest narzędziem polityki gospodarczej Jest narzędziem polityki gospodarczej państwa (wywiera wpływ na państwa (wywiera wpływ na gospodarkę kraju i położenie gospodarkę kraju i położenie gospodarcze podatników)gospodarcze podatników)

Jest to przymusowe, bezzwrotne i Jest to przymusowe, bezzwrotne i nieodpłatne świadczenia pieniężne nieodpłatne świadczenia pieniężne pobierane przez państwo lub związek pobierane przez państwo lub związek publiczny na podstawie przepisów publiczny na podstawie przepisów prawa, w celu pokrycia jego wydatkówprawa, w celu pokrycia jego wydatków

Forma opodatkowania Forma opodatkowania działalnościdziałalności

Wybierając formę opodatkowania Wybierając formę opodatkowania należy brać pod uwagę takie należy brać pod uwagę takie

czynniki jak:czynniki jak:

Poziom potencjalnych przychodów oraz koszty – jeżeli Poziom potencjalnych przychodów oraz koszty – jeżeli koszty są niskie a przychody wysokie najbardziej koszty są niskie a przychody wysokie najbardziej korzystne są uproszczone formy opodatkowania takie korzystne są uproszczone formy opodatkowania takie jak karta podatkowa czy ryczałtjak karta podatkowa czy ryczałt

Poziom dochodu – przy dużych dochodach Poziom dochodu – przy dużych dochodach korzystniejszy jest podatek liniowy niż opodatkowanie korzystniejszy jest podatek liniowy niż opodatkowanie według skali podatkowejwedług skali podatkowej

Czasochłonność obowiązków ewidencyjnych – Czasochłonność obowiązków ewidencyjnych – uproszczone formy opodatkowania nie wymagają uproszczone formy opodatkowania nie wymagają dużego nakładu na spełnienie obowiązku podatkowego, dużego nakładu na spełnienie obowiązku podatkowego, gdyż nie wymagają ksiąg i ewidencji podatkowychgdyż nie wymagają ksiąg i ewidencji podatkowych

Rodzaj działalności – każdy może wybrać formę opartą Rodzaj działalności – każdy może wybrać formę opartą o zasady ogólne czy podatek liniowy. Natomiast dla o zasady ogólne czy podatek liniowy. Natomiast dla niektórych rodzajów działalności można wybrać kartę niektórych rodzajów działalności można wybrać kartę podatkową lub ryczałt ewidencjonowanypodatkową lub ryczałt ewidencjonowany

Formy opodatkowania Formy opodatkowania działalności:działalności:

Na zasadach ogólnych (Ustawa o PIT lub Na zasadach ogólnych (Ustawa o PIT lub CIT)CIT)

W formie liniowej stawki podatku W formie liniowej stawki podatku dochodowego PITdochodowego PIT

W formie karty podatkowej W formie karty podatkowej Opodatkowanie zryczałtowanym Opodatkowanie zryczałtowanym

podatkiem od przychodów podatkiem od przychodów ewidencjonowanych (Ustawa o ewidencjonowanych (Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne)osoby fizyczne)

Zasady ogólne (Ustawa o PIT Zasady ogólne (Ustawa o PIT lub CIT)lub CIT)

Polega na opłacaniu podatku według stawek ustawy Polega na opłacaniu podatku według stawek ustawy o podatku PIT (18% i 32%) lub CIT (19%)o podatku PIT (18% i 32%) lub CIT (19%)

Jest domyślną formą opodatkowania jeżeli nie Jest domyślną formą opodatkowania jeżeli nie zostanie złożone oświadczenie o wyborze formy zostanie złożone oświadczenie o wyborze formy opodatkowaniaopodatkowania

Nie różni się od sposobu opodatkowania np. Nie różni się od sposobu opodatkowania np. dochodów z pracy na etaciedochodów z pracy na etacie

Przy obliczaniu podstawy podatku uwzględnia się Przy obliczaniu podstawy podatku uwzględnia się zarówno przychody jak i kosztyzarówno przychody jak i koszty

Wydatek staje się kosztem tylko wówczas, gdy miał Wydatek staje się kosztem tylko wówczas, gdy miał na celu uzyskanie przychoduna celu uzyskanie przychodu

Należy prowadzić księgowość w postaci podatkowej Należy prowadzić księgowość w postaci podatkowej księgi przychodów i rozchodów (PKPiR) albo ksiąg księgi przychodów i rozchodów (PKPiR) albo ksiąg rachunkowychrachunkowych

Zaliczki opłacane są miesięcznie lub kwartalnie bez Zaliczki opłacane są miesięcznie lub kwartalnie bez konieczności składania deklaracjikonieczności składania deklaracji

Ostateczne rozliczenie roku podatkowego do 30 Ostateczne rozliczenie roku podatkowego do 30 kwietnia kolejnego rokukwietnia kolejnego roku

Opodatkowanie w formie liniowej Opodatkowanie w formie liniowej stawki PITstawki PIT

Każdy przedsiębiorca może wybrać to Każdy przedsiębiorca może wybrać to rozwiązanierozwiązanie

Podatek liniowy opłacany jest tak samo jak Podatek liniowy opłacany jest tak samo jak na zasadach ogólnych, ale stawka podatku na zasadach ogólnych, ale stawka podatku jest jedna i wynosi zawsze 19%jest jedna i wynosi zawsze 19%

Brak możliwości korzystania z tej formy Brak możliwości korzystania z tej formy opodatkowania, gdy przedsiębiorca uzyska opodatkowania, gdy przedsiębiorca uzyska przychody ze świadczenia usług na rzecz przychody ze świadczenia usług na rzecz aktualnego lub byłego pracodawcyaktualnego lub byłego pracodawcy

Pozbawia przedsiębiorcę możliwości Pozbawia przedsiębiorcę możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub dzieckiem, a także korzystania z ulg dzieckiem, a także korzystania z ulg podatkowychpodatkowych

Karta podatkowaKarta podatkowa Najmniej skomplikowana forma opodatkowaniaNajmniej skomplikowana forma opodatkowania Mogą ją stosować jedynie przedsiębiorcy prowadzący Mogą ją stosować jedynie przedsiębiorcy prowadzący

drobną działalność handlową, usługową i drobną działalność handlową, usługową i gastronomiczną samodzielnie lub w spółce cywilnej gastronomiczną samodzielnie lub w spółce cywilnej (m.in. Usługi transportowe wykonywane przy użyciu (m.in. Usługi transportowe wykonywane przy użyciu jednego pojazdu, opieka domowa nad dziećmi i jednego pojazdu, opieka domowa nad dziećmi i osobami chorymi lub usługi edukacyjne, polegające na osobami chorymi lub usługi edukacyjne, polegające na udzielaniu lekcji na godziny)udzielaniu lekcji na godziny)

Wysokość podatku jest ustalana przez Naczelnika Wysokość podatku jest ustalana przez Naczelnika Urzędu Skarbowego – miesięczna stawka podatku Urzędu Skarbowego – miesięczna stawka podatku zależna jest od rodzaju działalności, liczby zależna jest od rodzaju działalności, liczby mieszkańców gminy, na terenie której prowadzona mieszkańców gminy, na terenie której prowadzona jest działalność, a także liczby zatrudnionych jest działalność, a także liczby zatrudnionych pracownikówpracowników

Kwota podatku pomniejszona jest o kwotę zapłaconej Kwota podatku pomniejszona jest o kwotę zapłaconej wcześniej składki a ubezpieczenie zdrowotne (wpłata wcześniej składki a ubezpieczenie zdrowotne (wpłata na rachunek Urzędu Skarbowego do 7 dnia każdego na rachunek Urzędu Skarbowego do 7 dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień – do 28 miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień – do 28 grudnia roku podatkowego)grudnia roku podatkowego)

Podatnicy prowadzący działalność Podatnicy prowadzący działalność opodatkowaną w formie karty opodatkowaną w formie karty

podatkowej są zwolnieni od obowiązku:podatkowej są zwolnieni od obowiązku: Prowadzenia ksiąg (zwolnienie dotyczy Prowadzenia ksiąg (zwolnienie dotyczy

ksiąg mających na celu ustalenie dochodu, ksiąg mających na celu ustalenie dochodu, podatnicy ci mają jednak obowiązek podatnicy ci mają jednak obowiązek prowadzenia niektórych ewidencji prowadzenia niektórych ewidencji podatkowychpodatkowych

Składania zeznań podatkowychSkładania zeznań podatkowych Deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu Deklaracji o wysokości uzyskanego dochodu

(składają jednak deklarację o odliczonych (składają jednak deklarację o odliczonych składkach na ubezpieczenie zdrowotne – składkach na ubezpieczenie zdrowotne – PIT-16A do 31 stycznia za rok poprzedniPIT-16A do 31 stycznia za rok poprzedni

Wpłacania zaliczek na podatek dochodowyWpłacania zaliczek na podatek dochodowy

Kto nie może korzystać z karty Kto nie może korzystać z karty podatkowejpodatkowej

Wykonywanie działalności nie tylko dla Wykonywanie działalności nie tylko dla osób fizycznych, ale i dla prowadzących osób fizycznych, ale i dla prowadzących działalność gospodarczą, firm i instytucjidziałalność gospodarczą, firm i instytucji

Prowadzenie także innej niż objęta karta Prowadzenie także innej niż objęta karta podatkową działalności gospodarczejpodatkową działalności gospodarczej

Ten, kogo małżonek prowadzi działalność Ten, kogo małżonek prowadzi działalność gospodarczą w tym samym zakresiegospodarczą w tym samym zakresie

Wytwarzający towary objęte podatkiem Wytwarzający towary objęte podatkiem akcyzowymakcyzowym

Ryczałt od przychodów Ryczałt od przychodów ewidencjonowanychewidencjonowanych

Podstawowa zaleta: uproszczona forma rozliczeń z Podstawowa zaleta: uproszczona forma rozliczeń z Urzędem SkarbowymUrzędem Skarbowym

Podatnik nie ustala kosztów uzyskania przychodówPodatnik nie ustala kosztów uzyskania przychodów Podatek płacony jest od przychodu wg Podatek płacony jest od przychodu wg

zryczałtowanej stawki (20%, 17%, 8,5%, 5,5%, 3%)zryczałtowanej stawki (20%, 17%, 8,5%, 5,5%, 3%) Prawo do ryczałtu dla: rozpoczynających Prawo do ryczałtu dla: rozpoczynających

działalność lub dla kontynuujących (max 150 tys. działalność lub dla kontynuujących (max 150 tys. euro w roku poprzednim, limit dla roku 2011 euro w roku poprzednim, limit dla roku 2011 591975 zł)591975 zł)

Ryczałt obliczany i wpłacany na rachunek US – do Ryczałt obliczany i wpłacany na rachunek US – do 20 każdego miesiąca, a za grudzień – w terminie 20 każdego miesiąca, a za grudzień – w terminie złożenia zeznania rocznego (max do 31 stycznia)złożenia zeznania rocznego (max do 31 stycznia)

Ryczałt obliczany i wpłacany kwartalnie – limit 25 Ryczałt obliczany i wpłacany kwartalnie – limit 25 tys. Euro w poprzednim roku podatkowym (limit tys. Euro w poprzednim roku podatkowym (limit dla 2011: 98662,50 zł)dla 2011: 98662,50 zł)

Następstwem wyboru formy Następstwem wyboru formy opodatkowania jest decyzja o opodatkowania jest decyzja o

wyborze ewidencji podatkowej:wyborze ewidencji podatkowej: Księgi rachunkowe lub podatkowa Księgi rachunkowe lub podatkowa

księga przychodów i rozchodów księga przychodów i rozchodów (zasady ogólne – podatek liniowy lub (zasady ogólne – podatek liniowy lub wg skali podatkowej)wg skali podatkowej)

Ewidencja przychodów – dla Ewidencja przychodów – dla podatników opodatkowanych podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów ryczałtem od przychodów ewidencjonowanychewidencjonowanych

Księgi rachunkoweKsięgi rachunkoweKsięgi rachunkowe to dokumentacja księgowa Księgi rachunkowe to dokumentacja księgowa

obejmująca zbiory zapisów księgowych, obrotów obejmująca zbiory zapisów księgowych, obrotów (sum zapisów) i sald. Odzwierciedlają aktywa, (sum zapisów) i sald. Odzwierciedlają aktywa, pasywa, przychody i koszty przedsiębiorstwa. pasywa, przychody i koszty przedsiębiorstwa. Stanowią podstawę do sporządzenia sprawozdania Stanowią podstawę do sporządzenia sprawozdania finansowego. Pełne księgi rachunkowe to:finansowego. Pełne księgi rachunkowe to:

- DziennikDziennik- Księga głównaKsięga główna- Księgi pomocniczeKsięgi pomocnicze- Zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej oraz Zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej oraz

sald kont ksiąg pomocniczychsald kont ksiąg pomocniczych- Wykaz składników aktywów i pasywówWykaz składników aktywów i pasywówWymagania dotyczące zawartości i sposobu Wymagania dotyczące zawartości i sposobu

prowadzenia ksiąg rachunkowych są ujęte w ustawie prowadzenia ksiąg rachunkowych są ujęte w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 1994 r Nr 121, poz. 591 z późniejszymi zmianami)z 1994 r Nr 121, poz. 591 z późniejszymi zmianami)

Obowiązek prowadzenia ksiąg Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych dotyczy:rachunkowych dotyczy:

Osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, Osób fizycznych, spółek cywilnych osób fizycznych, spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek spółek jawnych osób fizycznych oraz spółek partnerskichpartnerskich – jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży – jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1200000 eurorównowartość w walucie polskiej 1200000 euro

Jednostek organizacyjnych nie mających osobowości Jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej oraz osób prawnychprawnej oraz osób prawnych z wyjątkiem spółek, o z wyjątkiem spółek, o których mowa wyżejktórych mowa wyżej

Zagranicznych osób prawnych, zagranicznych jednostek Zagranicznych osób prawnych, zagranicznych jednostek nie posiadających osobowości prawnej oraz nie posiadających osobowości prawnej oraz zagranicznych osób fizycznych, prowadzących na zagranicznych osób fizycznych, prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność osobiście, przez osobę upoważnioną, przy pomocy osobiście, przez osobę upoważnioną, przy pomocy pracowników – pracowników – w odniesieniu do działalności w odniesieniu do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, bez względu na wielkość przychodówbez względu na wielkość przychodów

Podatkowa księga przychodów i Podatkowa księga przychodów i rozchodówrozchodów

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z dnia 29 sierpnia przychodów i rozchodów (Dz. U. z dnia 29 sierpnia 2003 r.)2003 r.)

Podatkowa księga przychodów i rozchodów jest Podatkowa księga przychodów i rozchodów jest narzędziem podatkowym a nie księgowym:narzędziem podatkowym a nie księgowym:

- Głównym zadaniem nie jest ewidencjonowanie Głównym zadaniem nie jest ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych w celu prawidłowego zdarzeń gospodarczych w celu prawidłowego obliczenia wartości składników majątku i źródeł ich obliczenia wartości składników majątku i źródeł ich pochodzenia ale ustalenie prawidłowej podstawy pochodzenia ale ustalenie prawidłowej podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym (nadwyżka opodatkowania podatkiem dochodowym (nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania)przychodów nad kosztami ich uzyskania)

- Zgłoszenie do Naczelnika US – w ciągu 20 dni od jej Zgłoszenie do Naczelnika US – w ciągu 20 dni od jej założeniazałożenia

- PKPiR jest narzędziem, któremu towarzyszy PKPiR jest narzędziem, któremu towarzyszy obowiązek prowadzenia dodatkowych ewidencjiobowiązek prowadzenia dodatkowych ewidencji

Dokumenty stanowiące podstawę Dokumenty stanowiące podstawę wpisów do PKPiR:wpisów do PKPiR:

Faktury VAT, rachunki, faktury Faktury VAT, rachunki, faktury korygujące, dzienne zestawienia fakturkorygujące, dzienne zestawienia faktur

Paragony fiskalne (tylko na zakup Paragony fiskalne (tylko na zakup określonych materiałów i po określonych materiałów i po odpowiednim ich opisie)odpowiednim ich opisie)

Noty księgoweNoty księgowe Dowody opłat pocztowych i bankowych, Dowody opłat pocztowych i bankowych,

polisy, książeczki opłatpolisy, książeczki opłat Dowody wewnętrzne dokumentujące Dowody wewnętrzne dokumentujące

ściśle określony zakres wydatkówściśle określony zakres wydatków

Księgi rachunkowe czy Księgi rachunkowe czy podatkowa księga podatkowa księga

przychodów i rozchodów?przychodów i rozchodów? Możliwość prowadzenia księgi przychodów i Możliwość prowadzenia księgi przychodów i

rozchodów jest ograniczona limitem rozchodów jest ograniczona limitem przychodów, który wynosi 1200000 europrzychodów, który wynosi 1200000 euro

Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych pojawia się, jeżeli przychody za poprzedni rok pojawia się, jeżeli przychody za poprzedni rok podatkowy wyniosły równowartość kwoty podatkowy wyniosły równowartość kwoty określonej w przepisach o rachunkowościokreślonej w przepisach o rachunkowości

Kwotę w przeliczeniu na złotówki ustala się na Kwotę w przeliczeniu na złotówki ustala się na podstawie przeliczenia wielkości wyrażonej w podstawie przeliczenia wielkości wyrażonej w euro na złotówki według średniego kursu euro na złotówki według średniego kursu ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu ogłaszanego przez NBP obowiązującego w dniu 30 września roku poprzedzającego rok 30 września roku poprzedzającego rok podatkowypodatkowy

W roku 2010 wynosi 5067120 zł, w 2011 W roku 2010 wynosi 5067120 zł, w 2011 4784400 zł4784400 zł

Ewidencja przychodówEwidencja przychodów

Jest obowiązkiem podatników Jest obowiązkiem podatników opodatkowanych ryczałtem od przychodów opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanychewidencjonowanych

Pozwala na ustalenie przychodu stanowiącego Pozwala na ustalenie przychodu stanowiącego podstawę opodatkowania dla tych podatnikówpodstawę opodatkowania dla tych podatników

Powinna być prowadzona oddzielnie za każdy Powinna być prowadzona oddzielnie za każdy rok podatkowyrok podatkowy

Wybór tej formy zależy od woli samego Wybór tej formy zależy od woli samego podatnikapodatnika

Wpisy na podstawie: faktur VAT, dokumentów Wpisy na podstawie: faktur VAT, dokumentów celnych, rachunków i faktur korygujących, celnych, rachunków i faktur korygujących, dowodów wewnętrznychdowodów wewnętrznych

Forma prawna firmy a opodatkowanie Forma prawna firmy a opodatkowanie dochodówdochodów

Osoby fizyczne i spółki cywilne osób Osoby fizyczne i spółki cywilne osób fizycznych – wszystkie możliwości: karta fizycznych – wszystkie możliwości: karta podatkowa, ryczałt ewidencjonowany, podatkowa, ryczałt ewidencjonowany, podatek dochodowy od osób fizycznych podatek dochodowy od osób fizycznych (liniowy oraz wg skali podatkowej – PKPiR (liniowy oraz wg skali podatkowej – PKPiR lub księgi rachunkowe)lub księgi rachunkowe)

Spółki jawne osób fizycznych – ryczałt Spółki jawne osób fizycznych – ryczałt ewidencjonowany, podatek dochodowy od ewidencjonowany, podatek dochodowy od osób fizycznych (liniowy oraz wg skali osób fizycznych (liniowy oraz wg skali podatkowej – PKPiR lub księgi podatkowej – PKPiR lub księgi rachunkowe)rachunkowe)

Spółki partnerskie – podatek dochodowy od Spółki partnerskie – podatek dochodowy od osób fizycznych (liniowy oraz wg skali osób fizycznych (liniowy oraz wg skali podatkowej – PKPiR lub księgi rachunkowepodatkowej – PKPiR lub księgi rachunkowe

Spółki jawne z udziałem osób prawnych – Spółki jawne z udziałem osób prawnych – podatek dochodowy od osób prawnych i od podatek dochodowy od osób prawnych i od osób fizycznych (liniowy oraz w skali osób fizycznych (liniowy oraz w skali podatkowej – tylko księgi rachunkowe)podatkowej – tylko księgi rachunkowe)

Spółki komandytowe i komandytowo-Spółki komandytowe i komandytowo-akcyjne – podatek dochodowy od osób akcyjne – podatek dochodowy od osób fizycznych lub prawnych – liniowy oraz wg fizycznych lub prawnych – liniowy oraz wg skali podatkowej (ale tylko księgi skali podatkowej (ale tylko księgi rachunkowe)rachunkowe)

Spółki kapitałowe (z o.o. i S.A.) – podatek Spółki kapitałowe (z o.o. i S.A.) – podatek dochodowy od osób prawnych – tylko księgi dochodowy od osób prawnych – tylko księgi rachunkowerachunkowe

Umowy występujące w Umowy występujące w obrocie gospodarczymobrocie gospodarczym

UmowaUmowa

Jest zasadniczym narzędziem wymiany Jest zasadniczym narzędziem wymiany dóbr i usług, stanowi bazę istnienia dóbr i usług, stanowi bazę istnienia gospodarki kapitałowej.gospodarki kapitałowej.

W obrocie gospodarczym występuje W obrocie gospodarczym występuje kilka rodzajów umów.kilka rodzajów umów.

Umowy handlowe (gospodarcze) dzieli się Umowy handlowe (gospodarcze) dzieli się na dwie grupy:na dwie grupy:

1.1. Umowy dwustronnie handlowe (obrót Umowy dwustronnie handlowe (obrót profesjonalny) – umowy, w których po profesjonalny) – umowy, w których po dwóch stronach czynności prawnej dwóch stronach czynności prawnej występują osoby zajmujące się występują osoby zajmujące się prowadzeniem działalności prowadzeniem działalności gospodarczejgospodarczej

2.2. Umowy jednostronnie handlowe Umowy jednostronnie handlowe (obrót konsumencki) to te, w których (obrót konsumencki) to te, w których tylko po jednej stronie umowy tylko po jednej stronie umowy występuje przedsiębiorca, a po drugiej występuje przedsiębiorca, a po drugiej – osoba, która w zakresie dokonanej – osoba, która w zakresie dokonanej czynności nie jest profesjonalistą, zaś czynności nie jest profesjonalistą, zaś co do zasady konsumentemco do zasady konsumentem

Umowy niehandloweUmowy niehandlowe to takie, w to takie, w których w zakresie dokonanej których w zakresie dokonanej czynności prawnej żadna ze stron czynności prawnej żadna ze stron nie występuje w stosunku do siebie nie występuje w stosunku do siebie w charakterze przedsiębiorcy, tj. w charakterze przedsiębiorcy, tj. podmiotu prowadzącego działalność podmiotu prowadzącego działalność gospodarczągospodarczą

Umowy w obrocie Umowy w obrocie gospodarczym można gospodarczym można

podzielić na:podzielić na: Konsensualne (dochodzą do skutku przez samo Konsensualne (dochodzą do skutku przez samo oświadczenie woli stron) i realne (dochodzą do oświadczenie woli stron) i realne (dochodzą do skutku dopiero po wydaniu rzeczy – przedmiotu skutku dopiero po wydaniu rzeczy – przedmiotu świadczenia)świadczenia)

Zobowiązujące, rozporządzające i upoważniająceZobowiązujące, rozporządzające i upoważniające Jednostronnie zobowiązujące (jedna strona jest tylko Jednostronnie zobowiązujące (jedna strona jest tylko

dłużnikiem, a druga tylko wierzycielem) i dłużnikiem, a druga tylko wierzycielem) i dwustronnie zobowiązujące (każda ze stron jest dwustronnie zobowiązujące (każda ze stron jest jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem)jednocześnie dłużnikiem i wierzycielem)

Odpłatne (gdy obie strony uzyskują korzyść Odpłatne (gdy obie strony uzyskują korzyść majątkową) oraz wzajemne (każda ze stron jest majątkową) oraz wzajemne (każda ze stron jest zobowiązana do świadczenia wobec drugiej strony, zobowiązana do świadczenia wobec drugiej strony, przy czym świadczenie jednej jest uznawane za przy czym świadczenie jednej jest uznawane za odpowiednik świadczenia drugiej strony)odpowiednik świadczenia drugiej strony)

Kazualne i abstrakcyjneKazualne i abstrakcyjne Swobodnie negocjowane i adhezyjneSwobodnie negocjowane i adhezyjne

W prawie cywilnym dość W prawie cywilnym dość powszechny jest podział umów powszechny jest podział umów na umowy dotyczące:na umowy dotyczące:

Przeniesienia prawPrzeniesienia praw Używania rzeczy i prawUżywania rzeczy i praw Świadczenia usługŚwiadczenia usług Stosunków kredytowych itd..Stosunków kredytowych itd..

Do występujących w obrocie Do występujących w obrocie gospodarczym umów gospodarczym umów

należą:należą: Umowa sponsoringuUmowa sponsoringu Umowa sprzedażyUmowa sprzedaży Umowa poręczeniaUmowa poręczenia Umowa leasingowaUmowa leasingowa FranczyzaFranczyza ForfaitingForfaiting Umowa przywłaszczenia na Umowa przywłaszczenia na

zabezpieczeniezabezpieczenie Umowa factoringowaUmowa factoringowa

Umowa sponsoringuUmowa sponsoringu

Odpłatne świadczenie wykonywane Odpłatne świadczenie wykonywane przez sponsora (najczęściej będącego przez sponsora (najczęściej będącego podmiotem gospodarczym) na rzecz podmiotem gospodarczym) na rzecz innego podmiotu (sponsorowanego), innego podmiotu (sponsorowanego), w zamian za co ów sponsorowany w zamian za co ów sponsorowany zobowiązany jest do reklamowania, zobowiązany jest do reklamowania, promowania sponsora lub jego promowania sponsora lub jego towarów i usług, informowania o towarów i usług, informowania o samym sponsoringu i sponsorzesamym sponsoringu i sponsorze

Umowa sprzedażyUmowa sprzedaży

Sprzedawca zobowiązuje się przenieść Sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a nabywca wydać mu rzecz, a nabywca zobowiązuje się rzecz odebrać i zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić zbywcy cenę.zapłacić zbywcy cenę.

Przedmiotem umowy sprzedaży są Przedmiotem umowy sprzedaży są rzeczy i prawa już istniejące jak i rzeczy i prawa już istniejące jak i także przyszłe.także przyszłe.

Umowa poręczeniaUmowa poręczenia

Poręczyciel zobowiązuje się względem Poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.zobowiązania nie wykonał.

W interesie poręczyciela leży dokładne W interesie poręczyciela leży dokładne określenie przedmiotu poręczenia.określenie przedmiotu poręczenia.

Umowa leasingowaUmowa leasingowa

Finansujący zobowiązuje się, w zakresie Finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, działalności swojego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i warunkach określonych w tej umowie i oddać ten towar korzystającemu do oddać ten towar korzystającemu do użytkowania albo używania i pobierania użytkowania albo używania i pobierania pożytków przez okres oznaczony, a pożytków przez okres oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej wynagrodzeniu z tytułu najmniej wynagrodzeniu z tytułu zakupu towaru przez finansującego.zakupu towaru przez finansującego.

FranczyzaFranczyzaSystem sprzedaży towarów, usług lub System sprzedaży towarów, usług lub

technologii, który jest oparty na technologii, który jest oparty na ścisłej i ciągłej współpracy pomiędzy ścisłej i ciągłej współpracy pomiędzy prawnie i finansowo odrębnymi i prawnie i finansowo odrębnymi i niezależnymi przedsiębiorstwami - niezależnymi przedsiębiorstwami - franczyzodawcą i jego franczyzodawcą i jego indywidualnymi franczyzobiorcami. indywidualnymi franczyzobiorcami. Istotą jest udzielenie praw oraz Istotą jest udzielenie praw oraz przyjęcie obowiązków poprzez przyjęcie obowiązków poprzez zawarcie umowy franczyzy.zawarcie umowy franczyzy.

ForfaitingForfaiting

Forma operacji rozliczeniowej Forma operacji rozliczeniowej polegająca na skupie należności polegająca na skupie należności terminowych w postaci weksli, terminowych w postaci weksli, wykorzystywany przy operacjach wykorzystywany przy operacjach zagranicznych. Jego przedmiotem zagranicznych. Jego przedmiotem mogą być nie tylko weksle, ale także mogą być nie tylko weksle, ale także inne wierzytelności handlowe, które inne wierzytelności handlowe, które mogą być wykupione przed mogą być wykupione przed terminem ich wymagalności.terminem ich wymagalności.

Umowa przywłaszczenia na Umowa przywłaszczenia na zabezpieczeniezabezpieczenie

Zabezpieczenie spłaty zobowiązania Zabezpieczenie spłaty zobowiązania (kredytu, raty), któremu towarzyszy (kredytu, raty), któremu towarzyszy umowne przeniesienie własności umowne przeniesienie własności dłużnika na wierzycieladłużnika na wierzyciela

Umowa factoringowaUmowa factoringowa

Rodzaj specjalistycznego pośrednictwa Rodzaj specjalistycznego pośrednictwa handlowego, w którym handlowego, w którym wyspecjalizowana instytucja finansowa wyspecjalizowana instytucja finansowa (z reguły spółka z udziałem banku) (z reguły spółka z udziałem banku) nabywa w drodze cesji od nabywa w drodze cesji od przedsiębiorstw handlowych lub przedsiębiorstw handlowych lub przemysłowych roszczenie o zapłatę przemysłowych roszczenie o zapłatę należnych im kwot z różnego rodzaju należnych im kwot z różnego rodzaju źródeł zobowiązanych, a zwłaszcza źródeł zobowiązanych, a zwłaszcza sprzedaży.sprzedaży.

Do najważniejszych Do najważniejszych nienormatywnych cech umów nienormatywnych cech umów handlowych należy zaliczyć:handlowych należy zaliczyć:

Przewagę umów długoterminowychPrzewagę umów długoterminowych Standaryzację i szablonowość umówStandaryzację i szablonowość umów Złożoność stosunków umownychZłożoność stosunków umownych

Do najważniejszych cech Do najważniejszych cech normatywnych umów handlowych normatywnych umów handlowych

zaliczamy:zaliczamy: Przyjęcie zasady oferty odwołanejPrzyjęcie zasady oferty odwołanej Dopuszczalność modyfikującego przyjęcia ofertyDopuszczalność modyfikującego przyjęcia oferty Dopuszczalność ustalenia ostatecznej treści umowy Dopuszczalność ustalenia ostatecznej treści umowy

zawartej ustnie za pomocą tzw. pisma zawartej ustnie za pomocą tzw. pisma potwierdzającegopotwierdzającego

Wyłączenie stosowania formy ad probationemWyłączenie stosowania formy ad probationem Szczególne zasady przy złożeniu oferty w postaci Szczególne zasady przy złożeniu oferty w postaci

elektronicznejelektronicznej Przyjęcie szczególnego miernika należytej staranności Przyjęcie szczególnego miernika należytej staranności

dla prowadzących działalność gospodarcządla prowadzących działalność gospodarczą Wyłączenie zasady sądowej waloryzacji w odniesieniu Wyłączenie zasady sądowej waloryzacji w odniesieniu

do stron prowadzących przedsiębiorstwodo stron prowadzących przedsiębiorstwo Możliwość zawarcia umowy w wyniku zastosowania Możliwość zawarcia umowy w wyniku zastosowania

różnych wzorcówróżnych wzorców Przyjęcie zasady, że umowa jest zawarta również Przyjęcie zasady, że umowa jest zawarta również

przez milczenie osoby prowadzącej działalność przez milczenie osoby prowadzącej działalność gospodarczą, gdy strony pozostają w stałych gospodarczą, gdy strony pozostają w stałych stosunkach gospodarczychstosunkach gospodarczych

Marketing MIX Marketing MIX --

- w rozwoju firmy- w rozwoju firmy

Marketing mixMarketing mix (kompozycja (kompozycja marketingowa) jest jednym z marketingowa) jest jednym z najważniejszych pojęć marketingu. najważniejszych pojęć marketingu. Określa sposób rozplanowania Określa sposób rozplanowania budżetu, tworzy podstawy strategii budżetu, tworzy podstawy strategii planu marketingowego i wyposaża planu marketingowego i wyposaża kierownika ds. marketingu w techniki kierownika ds. marketingu w techniki prowadzące do optymalizacji prowadzące do optymalizacji wydatków budżetowych.wydatków budżetowych.

Najbardziej popularna koncepcja Najbardziej popularna koncepcja

marketingu mix to tzw. marketingu mix to tzw. „4P”„4P” (product, price, place, promotion)(product, price, place, promotion)

PRODUCT – produktPRODUCT – produktMówiąc o produkcie omawiamy m.in.: Mówiąc o produkcie omawiamy m.in.:

asortyment, jakość, markę, opakowanie, asortyment, jakość, markę, opakowanie, właściwości, wzórwłaściwości, wzór

PRICE – cenaPRICE – cenaCenę charakteryzuje się za pomocą: polityki Cenę charakteryzuje się za pomocą: polityki

cenowej, rabatów, zniżek, prowizji, dopłat, cenowej, rabatów, zniżek, prowizji, dopłat, kosztów dodatkowych, warunków płatnościkosztów dodatkowych, warunków płatności

PLACE – strategia dystrybucjiPLACE – strategia dystrybucjiOmawia zarówno kanały dystrybucji, rodzaje Omawia zarówno kanały dystrybucji, rodzaje

dystrybucji, zasięg działania, lokalizację jak i dystrybucji, zasięg działania, lokalizację jak i rozwiązania logistycznerozwiązania logistyczne

PROMOTION – promocjaPROMOTION – promocjaReklama, promocja sprzedaży, akwizycja, rozgłosReklama, promocja sprzedaży, akwizycja, rozgłos

Specyfika usług spowodowała Specyfika usług spowodowała rozwinięcie tradycyjnego „4P” do rozwinięcie tradycyjnego „4P” do

„7P”„7P”Do już istniejących elementów zostały dołączone:Do już istniejących elementów zostały dołączone:

PEOPLE – ludzie PEOPLE – ludzie

Personel obsługujący, klient, inni nabywcyPersonel obsługujący, klient, inni nabywcy

PROCESS – procesPROCESS – proces

Przebieg świadczenia usługi od zainteresowania Przebieg świadczenia usługi od zainteresowania klienta, poprzez informację, sprzedaż i obsługę klienta, poprzez informację, sprzedaż i obsługę posprzedażowąposprzedażową

PHYSICAL EVIDENCE – świadectwo materialnePHYSICAL EVIDENCE – świadectwo materialne

Wszystkie wizualne i materialne elementy, które Wszystkie wizualne i materialne elementy, które dla klientów są dowodem jakości danej usługidla klientów są dowodem jakości danej usługi

Marketing mix – formuła Marketing mix – formuła

„4C”„4C”CUSTOMER VALUE – wartość dla klientaCUSTOMER VALUE – wartość dla klienta4P produkt4P produktCOST – koszt jaki ponosi klientCOST – koszt jaki ponosi klient4P cena4P cenaCONVENIENCE – wygoda nabyciaCONVENIENCE – wygoda nabycia4P dystrybucja4P dystrybucjaCOMMUNICATION – komunikacja z COMMUNICATION – komunikacja z

rynkiemrynkiem4P promocja4P promocja

Produkt jako element Produkt jako element marketingumarketingu

Produktem jest wszystko to, co przeznaczamy Produktem jest wszystko to, co przeznaczamy na wymianę, towary, usługi, przedsięwzięcia, na wymianę, towary, usługi, przedsięwzięcia, projekty, miasta, gminy, itp. Jest to suma projekty, miasta, gminy, itp. Jest to suma atrybutów mająca na celu zdolność atrybutów mająca na celu zdolność zaspokajania potrzebzaspokajania potrzeb

STRUKTURA MARKETINGOWA PRODUKTÓW:STRUKTURA MARKETINGOWA PRODUKTÓW:- Rdzeń produktu – podstawowa korzyść jaką Rdzeń produktu – podstawowa korzyść jaką

niesie produktniesie produkt- Produkt podstawowyProdukt podstawowy- Produkt rozszerzony – rozszerzony o elementy Produkt rozszerzony – rozszerzony o elementy

niematerialne (np. gwarancja)niematerialne (np. gwarancja)

Fazy życia produktu:Fazy życia produktu:

Wprowadzenie na rynekWprowadzenie na rynek Wzrost sprzedażyWzrost sprzedaży Dojrzałość (sprzedaż osiąga Dojrzałość (sprzedaż osiąga

maksimum)maksimum) WycofanieWycofanie Każda faza posiada swój własny mixKażda faza posiada swój własny mix

Cena jako element Cena jako element marketingumarketingu

Cena jest ważnym elementem konkurencji Cena jest ważnym elementem konkurencji przedsiębiorstwa, ustalana jest na przedsiębiorstwa, ustalana jest na podstawie kosztów produkcji, pewnego podstawie kosztów produkcji, pewnego procentu zysku oraz oczekiwań procentu zysku oraz oczekiwań konsumentów, które oparte są na konsumentów, które oparte są na przesłankach subiektywnych. Cena co do przesłankach subiektywnych. Cena co do zasady jest kategorią ściśle ekonomiczną, zasady jest kategorią ściśle ekonomiczną, jednakże na jej poziom wpływają także jednakże na jej poziom wpływają także czynniki psychologiczne. Każde czynniki psychologiczne. Każde przedsiębiorstwo przy ustalaniu cen musi przedsiębiorstwo przy ustalaniu cen musi wziąć pod uwagę ceny konkurentów i wziąć pod uwagę ceny konkurentów i poziom ceny.poziom ceny.

Elementy mixu Elementy mixu cenowego:cenowego:

Cena – właściwa kwota pieniędzy, Cena – właściwa kwota pieniędzy, którą klient płaci przy zakupie którą klient płaci przy zakupie danego produktudanego produktu

Kredyty – terminy płatności (np. Kredyty – terminy płatności (np. towarowe, kupieckie)towarowe, kupieckie)

Upusty – również opusty, zniżki i Upusty – również opusty, zniżki i rabatyrabaty

Czynniki wpływające na Czynniki wpływające na cenę:cenę:

KosztyKoszty AsortymentAsortyment Cele firmyCele firmy Cykl życia produktuCykl życia produktu Pozycjonowanie (wizerunek)Pozycjonowanie (wizerunek) RynekRynek OtoczenieOtoczenie KonsumenciKonsumenci KredytKredyt

Promocja jako element Promocja jako element marketingumarketingu

Promocja to ogół technik aktywizujących Promocja to ogół technik aktywizujących sprzedaż, czyli metod i środków sprzedaż, czyli metod i środków służących przedstawieniu firmy i jej służących przedstawieniu firmy i jej produktu na rynku.produktu na rynku.

Przedsiębiorstwa muszą zbudować tzw. Przedsiębiorstwa muszą zbudować tzw. informację marketingową, której informację marketingową, której zadaniem jest informowanie, zadaniem jest informowanie, przekonywanie i skłanianie przekonywanie i skłanianie potencjalnego nabywcy do kupna danego potencjalnego nabywcy do kupna danego produktu i wyjaśnienie, dlaczego produkt produktu i wyjaśnienie, dlaczego produkt danego przedsiębiorstwa jest najlepszy.danego przedsiębiorstwa jest najlepszy.

Dystrybucja jako element Dystrybucja jako element marketingumarketingu

Ostatni element marketingu mix, Ostatni element marketingu mix, obejmuje takie zagadnienia jak:obejmuje takie zagadnienia jak:

- Charakterystyka kanałów dystrybucjiCharakterystyka kanałów dystrybucji- Wybór pośrednikaWybór pośrednika- System dystrybucjiSystem dystrybucji- Warunki sprzedażyWarunki sprzedaży

Opracowanie Opracowanie biznesplanubiznesplanu

Istota biznesplanuIstota biznesplanuBiznesplanem nazywamy inaczej plan Biznesplanem nazywamy inaczej plan

gospodarczy, plan przedsięwzięć. Jest gospodarczy, plan przedsięwzięć. Jest dokumentem określającym postęp dokumentem określającym postęp przedsiębiorstwa w pewnym okresie czasu, jest przedsiębiorstwa w pewnym okresie czasu, jest przewodnikiem dla jego działań strategicznych i przewodnikiem dla jego działań strategicznych i taktycznych a jednocześnie pozwala taktycznych a jednocześnie pozwala zidentyfikować słabe i silne strony działalności zidentyfikować słabe i silne strony działalności gospodarczej.gospodarczej.

Istota biznesplanu jest przede wszystkim Istota biznesplanu jest przede wszystkim określenie celów, a następnie ustalenie określenie celów, a następnie ustalenie sposobów, metod, środków osiągnięcia sposobów, metod, środków osiągnięcia zamierzonych celów. Jest on tym niezbędniejszy zamierzonych celów. Jest on tym niezbędniejszy im zamierzenia są bardziej skomplikowane i im zamierzenia są bardziej skomplikowane i długodystansowe.długodystansowe.

Zadaniem biznesplanu jest ograniczenie Zadaniem biznesplanu jest ograniczenie niepewności, oszacowanie prawdopodobieństwa niepewności, oszacowanie prawdopodobieństwa zaistnienia przyszłych zdarzeń oraz rozpoznanie zaistnienia przyszłych zdarzeń oraz rozpoznanie wstępnych problemów, a tym samym wstępnych problemów, a tym samym zmniejszenie ryzyka podjęcia błędów decyzji.zmniejszenie ryzyka podjęcia błędów decyzji.

Znaczenie biznesplanuZnaczenie biznesplanuBiznesplan wymagany jest na nasze własne potrzeby. Biznesplan wymagany jest na nasze własne potrzeby.

Pomocny jest przy rozwoju przemysłów związanych z Pomocny jest przy rozwoju przemysłów związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a więc stwarza prowadzeniem przedsiębiorstwa, a więc stwarza możliwość wszechstronnego rozważania różnych możliwość wszechstronnego rozważania różnych aspektów działania i doskonalenia strategii. Dokument aspektów działania i doskonalenia strategii. Dokument ten pomocny jest w ocenie działalności firmy w pewnym ten pomocny jest w ocenie działalności firmy w pewnym okresie. Uważna obserwacja i analiza wykazuje w jakim okresie. Uważna obserwacja i analiza wykazuje w jakim stopniu założenia biznesplanu były realne, jakie są stopniu założenia biznesplanu były realne, jakie są osiągnięcia, w których punktach przedsięwzięcie osiągnięcia, w których punktach przedsięwzięcie odeszło od założeń biznes planu, jakie były jego skutki i odeszło od założeń biznes planu, jakie były jego skutki i jak powinny one działać w przeszłości. Plan ten pomaga jak powinny one działać w przeszłości. Plan ten pomaga nam rozwiązać problemy w firmie. Mówi nam jak nam rozwiązać problemy w firmie. Mówi nam jak możemy zakładać nowe przedsiębiorstwo i jak je możemy zakładać nowe przedsiębiorstwo i jak je reorganizować. Określa sposoby podejmowania ryzyka reorganizować. Określa sposoby podejmowania ryzyka działań. Pomaga w przezwyciężeniu kryzysu. Nasz działań. Pomaga w przezwyciężeniu kryzysu. Nasz biznesplan funkcjonuje również na potrzeby biznesplan funkcjonuje również na potrzeby kredytodawców, akcjonariuszy oraz kontrahentów. kredytodawców, akcjonariuszy oraz kontrahentów. Większość inwestorów nie ulokuje kapitału w firmie Większość inwestorów nie ulokuje kapitału w firmie jeżeli nie zobaczy planu jego działania. Biznesplan jest jeżeli nie zobaczy planu jego działania. Biznesplan jest wymagany przy składaniu wniosków o uzyskanie wymagany przy składaniu wniosków o uzyskanie kredytu.kredytu.

Opracowanie biznesplanuOpracowanie biznesplanuRedagowanie go jest wielką sztuką. Musi Redagowanie go jest wielką sztuką. Musi

podkreślać siłę przedsięwzięcia. Ukazuje jego podkreślać siłę przedsięwzięcia. Ukazuje jego mocne strony, przedstawia stan bieżący i mocne strony, przedstawia stan bieżący i potrzeby oraz perspektywy ale jednocześnie potrzeby oraz perspektywy ale jednocześnie realistycznie ukazuje trudności oraz sposoby realistycznie ukazuje trudności oraz sposoby ich pokonywania. Przyszły inwestor musi być ich pokonywania. Przyszły inwestor musi być przekonany, że jeżeli istnieje ryzyko związane przekonany, że jeżeli istnieje ryzyko związane z przedsięwzięciem to jest ono w planie z przedsięwzięciem to jest ono w planie przedstawione, a kadra kierownicza posiada przedstawione, a kadra kierownicza posiada zdolność zniwelowania go do poziomu zdolność zniwelowania go do poziomu możliwego do zaakceptowania. Błędem jest możliwego do zaakceptowania. Błędem jest zbytni optymizm jak i zachowawcza zbytni optymizm jak i zachowawcza ostrożność. Biznesplan nie może ujawniać ostrożność. Biznesplan nie może ujawniać informacji poufnych gdyż mogłoby to osłabić informacji poufnych gdyż mogłoby to osłabić konkurencyjność pozycji przedsiębiorstwa. konkurencyjność pozycji przedsiębiorstwa.

Dobrze napisany biznesplan to dokument Dobrze napisany biznesplan to dokument zwięzły, konkretny (20 - 30 stron)zwięzły, konkretny (20 - 30 stron)

Elementy składowe Elementy składowe biznesplanubiznesplanu

StreszczenieStreszczenie Opis produktu lub usługi, cel firmyOpis produktu lub usługi, cel firmy Zespół zarządzającyZespół zarządzający Rynek i konkurencjaRynek i konkurencja Plan marketingowyPlan marketingowy System biznesowy i organizacjaSystem biznesowy i organizacja Harmonogram realizacjiHarmonogram realizacji Możliwości i zagrożeniaMożliwości i zagrożenia Plany finansowe i finansowaniePlany finansowe i finansowanie

StreszczenieStreszczenieStreszczenie to samodzielny element biznesplanu Streszczenie to samodzielny element biznesplanu

będący przejrzystym, przekonującym i zwięzłym będący przejrzystym, przekonującym i zwięzłym opisem pomysłu. Ma zainteresować osoby opisem pomysłu. Ma zainteresować osoby podejmujące decyzje naszym pomysłem na podejmujące decyzje naszym pomysłem na biznes. Od niego powinno zależeć, czy pozostała biznes. Od niego powinno zależeć, czy pozostała część biznesplanu w ogóle zostanie przeczytana.część biznesplanu w ogóle zostanie przeczytana.

Streszczenie powinno zawierać:Streszczenie powinno zawierać:- Nazwę przedsiębiorstwa oraz nazwiska Nazwę przedsiębiorstwa oraz nazwiska

właścicieliwłaścicieli- Określenie wysokości niezbędnych środków Określenie wysokości niezbędnych środków

inwestycyjnych i plan ich wykorzystaniainwestycyjnych i plan ich wykorzystania- Koncepcję rozwoju firmyKoncepcję rozwoju firmy- Przewidywane zyski z zaangażowanych Przewidywane zyski z zaangażowanych

środków.środków.

Opis produktu lub usługiOpis produktu lub usługi

Punktem wyjścia dla podjęcia działalności Punktem wyjścia dla podjęcia działalności gospodarczej jest innowacyjny produkt lub gospodarczej jest innowacyjny produkt lub usługa. W biznesplanie musi znaleźć się ich opis usługa. W biznesplanie musi znaleźć się ich opis ze szczególnym uwzględnieniem cech, które ze szczególnym uwzględnieniem cech, które odróżniają produkt od tych, które już istnieją na odróżniają produkt od tych, które już istnieją na rynku. Konieczne jest omówienie funkcji jaką rynku. Konieczne jest omówienie funkcji jaką spełnia produkt lub usługa oraz korzyści jakie spełnia produkt lub usługa oraz korzyści jakie dzięki niemu uzyska klient. Dostępność na dzięki niemu uzyska klient. Dostępność na rynku porównywalnych produktów lub usług rynku porównywalnych produktów lub usług oferowanych przez konkurencję wymusza oferowanych przez konkurencję wymusza przekonywujący sposób opisania wartości przekonywujący sposób opisania wartości dodanej, jaką zaoferuje klientom nowy produkt dodanej, jaką zaoferuje klientom nowy produkt lub usługę. lub usługę.

Charakteryzując nasz produkt / Charakteryzując nasz produkt / usługę musimy odpowiedzieć sobie usługę musimy odpowiedzieć sobie

na wiele pytań:na wiele pytań:

Kto będzie odbiorcą naszej oferty?Kto będzie odbiorcą naszej oferty? Jaką wartość oferuje klientowi produkt Jaką wartość oferuje klientowi produkt

/ usługa?/ usługa? Jakich kooperantów potrzebujemy aby Jakich kooperantów potrzebujemy aby

wytworzyć produkt?wytworzyć produkt? Jakie konkurencyjne produkty istnieją Jakie konkurencyjne produkty istnieją

na rynku lub są opracowywane?na rynku lub są opracowywane? Na czym polega innowacyjność oferty?Na czym polega innowacyjność oferty?

Zespół zarządzającyZespół zarządzający

Ta część biznesplanu poświęcona jest Ta część biznesplanu poświęcona jest organizacji firmy. Powinny się w niej znaleźć organizacji firmy. Powinny się w niej znaleźć charakterystyki osób zarządzających firmą: charakterystyki osób zarządzających firmą:

- ich wykształcenie,ich wykształcenie,- Doświadczenie,Doświadczenie,- osiągnięcia zawodowe. osiągnięcia zawodowe.

Omawiając kwalifikacje kadry zarządzającej Omawiając kwalifikacje kadry zarządzającej należy uwzględnić zwłaszcza te należy uwzględnić zwłaszcza te umiejętności, które są istotne dla realizacji umiejętności, które są istotne dla realizacji poszczególnych części planu.poszczególnych części planu.

Rynek i konkurencjaRynek i konkurencja

Aby planowane przedsięwzięcie Aby planowane przedsięwzięcie odniosło sukces konieczna jest odniosło sukces konieczna jest dogłębna znajomość rynku i dogłębna znajomość rynku i konkurencji, które należy analizować konkurencji, które należy analizować według takich kryteriów jak:według takich kryteriów jak:

- Wielkość rynku i możliwości jego Wielkość rynku i możliwości jego rozwojurozwoju

- Segmentacja rynkuSegmentacja rynku- Konkurencja Konkurencja

Wielkość rynku i możliwości Wielkość rynku i możliwości jego rozwojujego rozwoju

Występowanie potencjalnie dużego rynku zbytu na dany Występowanie potencjalnie dużego rynku zbytu na dany produkt lub usługę, ułatwi dynamiczny rozwój firmy. produkt lub usługę, ułatwi dynamiczny rozwój firmy. Wielkość rynku powinna być podana w liczbach, z Wielkość rynku powinna być podana w liczbach, z uwzględnieniem liczby klientów, liczby sprzedawanych uwzględnieniem liczby klientów, liczby sprzedawanych jednostek oraz spodziewanej wielkości obrotów w PLN. jednostek oraz spodziewanej wielkości obrotów w PLN. Decydujące znaczenie mają nasze przewidywania co do Decydujące znaczenie mają nasze przewidywania co do rozwoju rynku. W biznesplanie należy wskazać główne rozwoju rynku. W biznesplanie należy wskazać główne czynniki, które mogą mieć wpływ na rozwój danej branży czynniki, które mogą mieć wpływ na rozwój danej branży oraz omówić ich znaczenie dla firmy.oraz omówić ich znaczenie dla firmy.

W tym celu należy przeprowadzić poszukiwanie danych W tym celu należy przeprowadzić poszukiwanie danych zewnętrznych. Wymaga to kreatywności i umiejętnej analizy zewnętrznych. Wymaga to kreatywności i umiejętnej analizy zaobserwowanych zjawisk. Pomocne będą wszystkie zaobserwowanych zjawisk. Pomocne będą wszystkie dostępne źródła, w tym literatura fachowa , bazy dostępne źródła, w tym literatura fachowa , bazy teleadresowe dla danej branży, stowarzyszenia, fundacje i teleadresowe dla danej branży, stowarzyszenia, fundacje i agencje rządowe, banki badań branżowych, ogólnie dostępne agencje rządowe, banki badań branżowych, ogólnie dostępne bazy danych, Internet, wywiady. Pomocne jest zasięganie bazy danych, Internet, wywiady. Pomocne jest zasięganie opinii szerokiego kręgu osób. Przed przystąpieniem do opinii szerokiego kręgu osób. Przed przystąpieniem do poszukiwania danych dobrze jest sporządzić plan, który poszukiwania danych dobrze jest sporządzić plan, który umożliwi sprawniejsze weryfikowanie i analizowanie umożliwi sprawniejsze weryfikowanie i analizowanie zdobytych informacji. zdobytych informacji.

Zebranie informacji jest wstępem do dokonania analizy oraz Zebranie informacji jest wstępem do dokonania analizy oraz szacunkowego wyliczenia i wyciągnięcia wniosków co do szacunkowego wyliczenia i wyciągnięcia wniosków co do możliwości powodzenia przedsięwzięcia. możliwości powodzenia przedsięwzięcia.

Segmentacja rynkuSegmentacja rynkuDo autora biznesplanu należy wybór kryteriów segmentacji. Celem Do autora biznesplanu należy wybór kryteriów segmentacji. Celem

segmentacji jest określenie konkretnej grupy klientów, do których segmentacji jest określenie konkretnej grupy klientów, do których adresowany będzie dany produkt. Po określeniu i opisaniu adresowany będzie dany produkt. Po określeniu i opisaniu poszczególnych segmentów należy określić przewidywaną poszczególnych segmentów należy określić przewidywaną wysokość przychodów ze sprzedaży w danym okresie. Trzeba tu wysokość przychodów ze sprzedaży w danym okresie. Trzeba tu wziąć pod uwagę swoją strategię sprzedaży i zachowanie wziąć pod uwagę swoją strategię sprzedaży i zachowanie konkurencji.konkurencji.

Przykładowe kryteria segmentacji klientów dla rynków towarów Przykładowe kryteria segmentacji klientów dla rynków towarów konsumpcyjnych:konsumpcyjnych:

miejsce zamieszkania: kraj, miasto/wieś,miejsce zamieszkania: kraj, miasto/wieś, dane demograficzne: gęstość zaludnienia, wiek, płeć, zawód, dane demograficzne: gęstość zaludnienia, wiek, płeć, zawód,

wykształcenie, stan cywilny;wykształcenie, stan cywilny; zachowanie: częstotliwość używania produktu, sposób zakupu, zachowanie: częstotliwość używania produktu, sposób zakupu,

wykorzystanie;wykorzystanie; zamożność: miesięczne dochody i wydatki.zamożność: miesięczne dochody i wydatki.Przykładowe kryteria segmentacji klientów dla rynków towarów Przykładowe kryteria segmentacji klientów dla rynków towarów

przemysłowych:przemysłowych: dane demograficzne: wielkość firmy, branża, lokalizacja;dane demograficzne: wielkość firmy, branża, lokalizacja; działalność: stosowana technologia (np. cyfrowa, analogowa);działalność: stosowana technologia (np. cyfrowa, analogowa); sposób dokonywania zakupów: zakupy sposób dokonywania zakupów: zakupy

scentralizowane/zdecentralizowane, kryteria wyboru dostawców, scentralizowane/zdecentralizowane, kryteria wyboru dostawców, zakupy na podstawie umów ramowych, bezpośrednio od zakupy na podstawie umów ramowych, bezpośrednio od dostawców;dostawców;

czynniki sytuacyjne: pilna potrzeba, wielkość zamówienia, czynniki sytuacyjne: pilna potrzeba, wielkość zamówienia, częstotliwość zamówień.częstotliwość zamówień.

KonkurencjaKonkurencja

Istotną kwestią jest określenie głównych Istotną kwestią jest określenie głównych konkurentów i zbadanie ich pozycji na konkurentów i zbadanie ich pozycji na rynku. Wobec wszystkich rynku. Wobec wszystkich konkurencyjnych firm należy stosować konkurencyjnych firm należy stosować te same kryteria, np. wysokość obrotów, te same kryteria, np. wysokość obrotów, wielkość przychodów ze sprzedaży, wielkość przychodów ze sprzedaży, wysokość cen, udział w rynku, pozycję wysokość cen, udział w rynku, pozycję kosztową, ofertę produktów/usług, kosztową, ofertę produktów/usług, obsługę klienta, docelowe segmenty obsługę klienta, docelowe segmenty klientów, kanały dystrybucji. klientów, kanały dystrybucji.

Marketing i sprzedażMarketing i sprzedaż

Dobrze zaplanowane działania marketingowe i Dobrze zaplanowane działania marketingowe i sprzedaż produktu są jednym z sprzedaż produktu są jednym z najistotniejszych elementów przesądzających najistotniejszych elementów przesądzających o powodzeniu przedsięwzięcia.o powodzeniu przedsięwzięcia.

Dla tych działań najistotniejsze są:Dla tych działań najistotniejsze są:- ProduktProdukt- CenaCena- MiejsceMiejsce- Sposób dystrybucjiSposób dystrybucji- PromocjaPromocja- Reklama Reklama

ProduktProdukt

Wstępna analiza pomysłu na produkt Wstępna analiza pomysłu na produkt pozwoliła nam na określenie jego pozwoliła nam na określenie jego najważniejszych cech. Po przeanalizowaniu najważniejszych cech. Po przeanalizowaniu różnych segmentów klientów, należy różnych segmentów klientów, należy zdecydować, czy produkt wymaga zdecydować, czy produkt wymaga modyfikacji, aby trafiać w potrzeby modyfikacji, aby trafiać w potrzeby klientów. W związku z tym rodzi się pytanie, klientów. W związku z tym rodzi się pytanie, czy wystarczy jeden produkt dla wszystkich czy wystarczy jeden produkt dla wszystkich segmentów, czy też kilka wariantów segmentów, czy też kilka wariantów dostosowanych do potrzeb poszczególnych dostosowanych do potrzeb poszczególnych segmentów.segmentów.

CenaCenaCena towaru wynosi tyle, ile klienci gotowi są za niego Cena towaru wynosi tyle, ile klienci gotowi są za niego

zapłacić. Zaprzecza to tezie, że cenę ustala się na zapłacić. Zaprzecza to tezie, że cenę ustala się na podstawie poniesionych kosztów. Koszty stanowią podstawie poniesionych kosztów. Koszty stanowią wprawdzie jeden z czynników wpływających na cenę, wprawdzie jeden z czynników wpływających na cenę, ale stosunek kosztów do ceny ma decydujące ale stosunek kosztów do ceny ma decydujące znaczenie tylko wtedy, gdy cena nie przyniesie w znaczenie tylko wtedy, gdy cena nie przyniesie w najbliższej przyszłości zwrotu kosztów. najbliższej przyszłości zwrotu kosztów.

Cena zależy całkowicie od wartości produktu w oczach Cena zależy całkowicie od wartości produktu w oczach klientów. Sporządzając biznesplan określiliśmy już klientów. Sporządzając biznesplan określiliśmy już wartość produktu dla klienta. Teraz należy wyznaczyć wartość produktu dla klienta. Teraz należy wyznaczyć przedział cenowy opierając się na szacowanej wartości przedział cenowy opierając się na szacowanej wartości naszego produktu dla klienta. naszego produktu dla klienta.

Proponowaną cenę możemy ewentualnie skorygować po Proponowaną cenę możemy ewentualnie skorygować po rozmowach z potencjalnymi klientami. Nasza strategia rozmowach z potencjalnymi klientami. Nasza strategia cenowa zależy od tego czy chcemy szybko wejść na cenowa zależy od tego czy chcemy szybko wejść na rynek przyciągając klientów niską ceną, czy raczej od rynek przyciągając klientów niską ceną, czy raczej od początku uzyskać jak najwyższą stopę zwrotu?początku uzyskać jak najwyższą stopę zwrotu?

MiejsceMiejsceProdukt lub usługa, którą zaoferujemy muszą być Produkt lub usługa, którą zaoferujemy muszą być

dostarczone klientowi. Wybór kanału dostarczone klientowi. Wybór kanału dystrybucji uzależniony jest od różnych dystrybucji uzależniony jest od różnych czynników, np.: czynników, np.:

- jaka jest planowana liczba klientów?jaka jest planowana liczba klientów?- Czy będą to firmy czy osoby fizyczne?Czy będą to firmy czy osoby fizyczne?- Jaki sposób dokonywania zakupów preferują Jaki sposób dokonywania zakupów preferują

klienci?klienci?- Czy sposób użycia produktu trzeba będzie Czy sposób użycia produktu trzeba będzie

klientom wyjaśniać?klientom wyjaśniać?- Czy mieści się on w górnym czy w dolnym Czy mieści się on w górnym czy w dolnym

przedziale cenowym? przedziale cenowym? Ważne jest również ustalenie, czy firma sama Ważne jest również ustalenie, czy firma sama

zajmie się dystrybucją, czy zleci to innej firmie. zajmie się dystrybucją, czy zleci to innej firmie. Wybór kanału dystrybucji związany jest między Wybór kanału dystrybucji związany jest między innymi z decyzjami marketingowymi. innymi z decyzjami marketingowymi.

Sposoby dystrybucjiSposoby dystrybucji

Sposoby dystrybucji można podzielić na dwie Sposoby dystrybucji można podzielić na dwie kategorie:kategorie:

- bezpośredni bezpośredni - pośredni. pośredni. Przykładowe kanały dystrybucji:Przykładowe kanały dystrybucji: detaliści zewnętrzni detaliści zewnętrzni przedstawiciele zewnętrzni przedstawiciele zewnętrzni licencja franchisingowa licencja franchisingowa hurtownicy hurtownicy sklepy firmowe sklepy firmowe własna sieć sprzedaży bezpośredniej własna sieć sprzedaży bezpośredniej mailing mailing centrum telefoniczne centrum telefoniczne Internet Internet

Promocja i reklamaPromocja i reklama

Aby potencjalni klienci mogli dokonać Aby potencjalni klienci mogli dokonać zakupu naszego produktu, muszą o nim zakupu naszego produktu, muszą o nim usłyszeć. Akcje reklamowe i promocyjne usłyszeć. Akcje reklamowe i promocyjne mają za zadanie przyciągnąć uwagę, mają za zadanie przyciągnąć uwagę, informować, przekonywać i wzbudzać informować, przekonywać i wzbudzać zaufanie. Strategia komunikacyjna ma na zaufanie. Strategia komunikacyjna ma na celu wyjaśnienie klientom, czy jest nasz celu wyjaśnienie klientom, czy jest nasz produkt lub usługa oraz przekonać, że produkt lub usługa oraz przekonać, że spełnia ich potrzeby lepiej niż rozwiązania spełnia ich potrzeby lepiej niż rozwiązania konkurencyjne oferowane na rynku. konkurencyjne oferowane na rynku.

Istnieją różne sposoby promocji Istnieją różne sposoby promocji i reklamy:i reklamy:

klasyczna reklama – ogłoszenia w prasie, klasyczna reklama – ogłoszenia w prasie, radiu, telewizji, kinie, Internecie;radiu, telewizji, kinie, Internecie;

marketing bezpośredni – bezpośrednie marketing bezpośredni – bezpośrednie przesyłanie (mailing) ulotek wybranym przesyłanie (mailing) ulotek wybranym klientom, telemarketing, Internet (e-mail), klientom, telemarketing, Internet (e-mail), rozdawanie ulotek na ulicy;rozdawanie ulotek na ulicy;

public relations – artykuły prasowe na temat public relations – artykuły prasowe na temat produktu/usługi, firmy lub właścicieli firmy, produktu/usługi, firmy lub właścicieli firmy, napisane przez pracowników firmy lub napisane przez pracowników firmy lub wynajętego dziennikarza;wynajętego dziennikarza;

wystawy, wystawy, targi;targi; wizyty u klientów.wizyty u klientów.

Nowe firmy z reguły wolą pozyskać niewielką Nowe firmy z reguły wolą pozyskać niewielką grupę rentownych klientów, z następujących grupę rentownych klientów, z następujących powodów:powodów:

nowy produkt pozycjonowany jest jako „lepszy” nowy produkt pozycjonowany jest jako „lepszy” od dotychczasowych, co uzasadnia wyższą od dotychczasowych, co uzasadnia wyższą cenę,cenę,

wyższe ceny pozwalają na ustalenie wyższej wyższe ceny pozwalają na ustalenie wyższej marży i umożliwiają nowej firmie sfinansowanie marży i umożliwiają nowej firmie sfinansowanie własnego rozwoju (z zysków finansowane są własnego rozwoju (z zysków finansowane są nowe inwestycje i firma nie będzie nowe inwestycje i firma nie będzie potrzebować zewnętrznych inwestorów),potrzebować zewnętrznych inwestorów),

strategia szybkiego wejścia na rynek wymaga strategia szybkiego wejścia na rynek wymaga zwykle dużych inwestycji na wstępie, co zwykle dużych inwestycji na wstępie, co zwiększa ryzyko inwestycyjne, którego na zwiększa ryzyko inwestycyjne, którego na początku lepiej unikać.początku lepiej unikać.

System biznesowySystem biznesowy

Każde zadanie w ramach przedsięwzięcia Każde zadanie w ramach przedsięwzięcia składa się z szeregu powiązanych ze sobą składa się z szeregu powiązanych ze sobą działań, które tworzą tzw. system działań, które tworzą tzw. system biznesowy firmy. Model systemu biznesowy firmy. Model systemu biznesowego pokazuje, jakie czynności biznesowego pokazuje, jakie czynności należy wykonać, aby przygotować produkt należy wykonać, aby przygotować produkt końcowy i dostarczyć go klientowi. Dla końcowy i dostarczyć go klientowi. Dla ułatwienia czynności grupuje się w bloki ułatwienia czynności grupuje się w bloki funkcyjne. Zdefiniowanie systemu funkcyjne. Zdefiniowanie systemu biznesowego pomaga przemyśleć sposób, biznesowego pomaga przemyśleć sposób, w jaki firma ma funkcjonować.w jaki firma ma funkcjonować.

System biznesowy:System biznesowy:

Znaczenie strategiczneZnaczenie strategiczne UmiejętnościUmiejętności DostępnośćDostępność Formy współpracyFormy współpracy Współpraca luźnaWspółpraca luźna Współpraca bliskaWspółpraca bliska Lokalizacja firmyLokalizacja firmy

Znaczenie strategiczneZnaczenie strategiczne

Aspekty działalności, które najbardziej Aspekty działalności, które najbardziej przyczyniają się do uzyskania przez firmę przyczyniają się do uzyskania przez firmę przewagi nad konkurencja, mające dla niej przewagi nad konkurencja, mające dla niej znaczenie strategiczne powinny pozostawać znaczenie strategiczne powinny pozostawać pod bezpośrednią kontrola zespołu pod bezpośrednią kontrola zespołu zarządzającego. Firma technologiczna nie zarządzającego. Firma technologiczna nie może przecież zaniechać prowadzenia może przecież zaniechać prowadzenia badań, a producent towarów badań, a producent towarów konsumpcyjnych nie zleci na zewnątrz konsumpcyjnych nie zleci na zewnątrz działań marketingowo-promocyjnych.działań marketingowo-promocyjnych.

Umiejętności Umiejętności

Każde działanie firmy wymaga określonych Każde działanie firmy wymaga określonych umiejętności, których może brakować umiejętności, których może brakować zespołowi zarządzającemu. W związku z zespołowi zarządzającemu. W związku z tym zespól musi się zastanowić, czy w tym zespól musi się zastanowić, czy w danej sytuacji lepiej będzie wykonać danej sytuacji lepiej będzie wykonać zadanie samemu, zdobywając w tym celu zadanie samemu, zdobywając w tym celu potrzebne umiejętności, czy raczej zlecić potrzebne umiejętności, czy raczej zlecić jego realizację wyspecjalizowanej firmie. jego realizację wyspecjalizowanej firmie. Specjaliści mogą wypełnić zadanie lepiej Specjaliści mogą wypełnić zadanie lepiej i taniej i taniej

DostępnośćDostępność

Zanim zdecydujemy się na wynajęcie firmy Zanim zdecydujemy się na wynajęcie firmy zewnętrznej, powinniśmy upewnić się, czy zewnętrznej, powinniśmy upewnić się, czy na pewno spełni ona nasze wymagania. O na pewno spełni ona nasze wymagania. O ile to możliwe, negocjuj z kilkoma ile to możliwe, negocjuj z kilkoma podwykonawcami. W ten sposób podwykonawcami. W ten sposób wynegocjujesz lepsze warunki i dowiesz się wynegocjujesz lepsze warunki i dowiesz się więcej o kupowanej usłudze. Jeżeli na więcej o kupowanej usłudze. Jeżeli na rynku nie ma firmy, która oferuje rynku nie ma firmy, która oferuje potrzebne nam usługi, być może znajdzie potrzebne nam usługi, być może znajdzie się kooperant gotowy zdobyć nowe się kooperant gotowy zdobyć nowe umiejętności, aby zaspokoić potrzeby umiejętności, aby zaspokoić potrzeby naszej firmy.naszej firmy.

Formy współpracyFormy współpracy

Nowopowstające firmy powinny Nowopowstające firmy powinny zastanowić się, jakiego rodzaju zastanowić się, jakiego rodzaju współpracy oczekują. Każdy rodzaj współpracy oczekują. Każdy rodzaj stałej współpracy ma swoje wady i stałej współpracy ma swoje wady i zalety.zalety.

Współpraca luźnaWspółpraca luźna

Jest to współpraca niewiążąca, bez Jest to współpraca niewiążąca, bez prawnych zobowiązań. Obie strony prawnych zobowiązań. Obie strony mogą się z niej łatwo wycofać. mogą się z niej łatwo wycofać. Współpraca doraźna jest typowa dla Współpraca doraźna jest typowa dla produktów masowych, codziennych produktów masowych, codziennych usług i standardowych części, w usług i standardowych części, w przypadku których łatwo jest znaleźć przypadku których łatwo jest znaleźć nowych kupców i sprzedawców. nowych kupców i sprzedawców.

Współpraca bliskaWspółpraca bliska

Wiąże się z dużym stopniem wzajemnej Wiąże się z dużym stopniem wzajemnej zależności kontrahentów. Ten rodzaj zależności kontrahentów. Ten rodzaj współpracy typowy jest dla wyspecjalizowanych współpracy typowy jest dla wyspecjalizowanych produktów/usług, w przypadku których obu produktów/usług, w przypadku których obu stronom trudno byłoby zmienić kooperantów stronom trudno byłoby zmienić kooperantów aby sprzedać bądź kupić duże ilości produktu aby sprzedać bądź kupić duże ilości produktu (np. specjalistycznych części) w krótkim czasie. (np. specjalistycznych części) w krótkim czasie. Zaletą bliskiej współpracy jest bezpieczeństwo Zaletą bliskiej współpracy jest bezpieczeństwo wynikające z łączącej obie strony wzajemnej wynikające z łączącej obie strony wzajemnej zależności oraz możliwość skoncentrowania się zależności oraz możliwość skoncentrowania się na zadaniach, które dana firma wykonuje na zadaniach, które dana firma wykonuje najlepiej. najlepiej.

Aby współpraca rozwinęła się w Aby współpraca rozwinęła się w trwałą i korzystną dla obu stron trwałą i korzystną dla obu stron

relację spełnione muszą być relację spełnione muszą być następujące czynniki:następujące czynniki:

Obopólna korzyśćObopólna korzyść Wspólne ryzyko i inwestycjeWspólne ryzyko i inwestycje Rozwiązanie współpracyRozwiązanie współpracy

Obopólna korzyśćObopólna korzyść

Współpraca musi być korzystna dla Współpraca musi być korzystna dla obu stron, w przeciwnym razie obu stron, w przeciwnym razie trudno będzie ją utrzymać trudno będzie ją utrzymać

Wspólne ryzyko i Wspólne ryzyko i inwestycjeinwestycje

Współpraca obejmuje wspólne podejmowanie Współpraca obejmuje wspólne podejmowanie ryzyka. Na przykład dostawca posiadający ryzyka. Na przykład dostawca posiadający umowę na wyłączność może znaleźć się w umowę na wyłączność może znaleźć się w trudnej sytuacji, kiedy odbiorca zacznie kupować trudnej sytuacji, kiedy odbiorca zacznie kupować mniej oferowanego przez dostawcę towaru. mniej oferowanego przez dostawcę towaru. Takie zagrożenie istnieje zwłaszcza wtedy, gdy Takie zagrożenie istnieje zwłaszcza wtedy, gdy dostawca zakupił wyspecjalizowany sprzęt do dostawca zakupił wyspecjalizowany sprzęt do produkcji tych akurat części i nie może łatwo produkcji tych akurat części i nie może łatwo przestawić się na produkcje elementów dla przestawić się na produkcje elementów dla innych odbiorców i zleceniodawców. Z drugiej innych odbiorców i zleceniodawców. Z drugiej strony, również nabywca może mieć problemy, strony, również nabywca może mieć problemy, kiedy główny dostawca przestanie dostarczać kiedy główny dostawca przestanie dostarczać potrzebne mu części. Należy wiec od samego potrzebne mu części. Należy wiec od samego początku mieć na uwadze tego rodzaju ryzyko i początku mieć na uwadze tego rodzaju ryzyko i finansowe konsekwencje oraz być może finansowe konsekwencje oraz być może uwzględnić je w umowie.uwzględnić je w umowie.

Rozwiązanie współpracyRozwiązanie współpracy

Stosunki miedzy firmami, podobnie jak miedzy Stosunki miedzy firmami, podobnie jak miedzy ludźmi, mogą stawać się coraz bardziej napięte i ludźmi, mogą stawać się coraz bardziej napięte i w konsekwencji doprowadzić do konfliktu w konsekwencji doprowadzić do konfliktu uniemożliwiającego kontynuowanie współpracy. uniemożliwiającego kontynuowanie współpracy. Umowa o nawiązaniu współpracy powinna więc Umowa o nawiązaniu współpracy powinna więc zawierać szczegółowe warunki wycofania się z zawierać szczegółowe warunki wycofania się z niej.niej.

Opracowując biznesplan należy uwzględnić Opracowując biznesplan należy uwzględnić potencjalnych stałych kooperantów i określić potencjalnych stałych kooperantów i określić formę ewentualnej współpracy. Współpraca formę ewentualnej współpracy. Współpraca pozwoli nowej firmie czerpać korzyści z pozwoli nowej firmie czerpać korzyści z doświadczeń firm już istniejących i skupić się na doświadczeń firm już istniejących i skupić się na własnych zadaniach. Dzięki współpracy firma własnych zadaniach. Dzięki współpracy firma będzie rozwinąć się szybciej niż działając w będzie rozwinąć się szybciej niż działając w pojedynkę.pojedynkę.

Lokalizacja firmyLokalizacja firmyOkreśl planowaną lokalizację siedziby firmy. Na Określ planowaną lokalizację siedziby firmy. Na

początku nie powinno się zawierać początku nie powinno się zawierać długoterminowych umów najmu. Może bowiem długoterminowych umów najmu. Może bowiem zaistnieć potrzeba szybkiej zmiany siedziby w zaistnieć potrzeba szybkiej zmiany siedziby w związku z rozwojem firmy. Podstawowe kryteria związku z rozwojem firmy. Podstawowe kryteria wyboru lokalizacji firmy to miedzy innymi:wyboru lokalizacji firmy to miedzy innymi:

uwarunkowania prawneuwarunkowania prawne: podatki/ulgi podatkowe, : podatki/ulgi podatkowe, zezwolenia na produkcje,zezwolenia na produkcje,

uwarunkowania ekonomiczneuwarunkowania ekonomiczne: wysokość : wysokość bezrobocia, ceny gruntu, ceny wynajmu bezrobocia, ceny gruntu, ceny wynajmu powierzchni biurowych, wysokość wynagrodzeń,powierzchni biurowych, wysokość wynagrodzeń,

bliskość rynków zbytu, dostawców, kontrahentówbliskość rynków zbytu, dostawców, kontrahentów (w zależności od produktu),(w zależności od produktu),

dostęp do wyspecjalizowanego personelu i usługdostęp do wyspecjalizowanego personelu i usług (szczególnie ważne w niektórych branżach). (szczególnie ważne w niektórych branżach).

Organizacja firmy i Organizacja firmy i przydzielanie zadańprzydzielanie zadań

Niezwykle ważne jest rozdzielenie zadań i Niezwykle ważne jest rozdzielenie zadań i obowiązków oraz stworzenie prostej struktury obowiązków oraz stworzenie prostej struktury organizacyjnej firmy. Sposób zarządzania organizacyjnej firmy. Sposób zarządzania przedsiębiorstwem musi być elastyczny i dawać się przedsiębiorstwem musi być elastyczny i dawać się łatwo przystosować do nowych okoliczności. Należy łatwo przystosować do nowych okoliczności. Należy się przygotować na możliwość wielokrotnej się przygotować na możliwość wielokrotnej reorganizacji firmy w ciągu pierwszych kilku lat.reorganizacji firmy w ciągu pierwszych kilku lat.

Zdecyduj, kto będzie odpowiedzialny za poszczególne Zdecyduj, kto będzie odpowiedzialny za poszczególne obszary biznesowe (przydzielanie zadań). Gdy obszary biznesowe (przydzielanie zadań). Gdy funkcje związane z zarządzaniem, zasobami funkcje związane z zarządzaniem, zasobami ludzkimi, finansami i administracją zostaną ludzkimi, finansami i administracją zostaną przydzielone, firma zacznie sprawnie funkcjonować. przydzielone, firma zacznie sprawnie funkcjonować. Jeżeli struktura organizacyjna nie będzie zbyt Jeżeli struktura organizacyjna nie będzie zbyt skomplikowana, każdy pracownik będzie wiedział, skomplikowana, każdy pracownik będzie wiedział, jakie są jego zadania i samodzielnie je wykonywał. jakie są jego zadania i samodzielnie je wykonywał. Z drugiej strony, każdy powinien być w stanie w Z drugiej strony, każdy powinien być w stanie w razie potrzeby zastąpić innego członka zespołu.razie potrzeby zastąpić innego członka zespołu.

Plan zatrudnieniaPlan zatrudnienia

W miarę rozwoju firmy niezbędne staje się systematyczne W miarę rozwoju firmy niezbędne staje się systematyczne planowanie kwestii związanych z zatrudnianiem nowych planowanie kwestii związanych z zatrudnianiem nowych osób. Rozwój firmy pociągnie za sobą konieczność osób. Rozwój firmy pociągnie za sobą konieczność zatrudnienia nowych pracowników, których trzeba zatrudnienia nowych pracowników, których trzeba będzie przeszkolić i wdrożyć do pracy. Prosta struktura będzie przeszkolić i wdrożyć do pracy. Prosta struktura organizacyjna ułatwi sporządzenie opisów stanowisk i organizacyjna ułatwi sporządzenie opisów stanowisk i poszukiwanie odpowiednich pracowników. Znalezienie poszukiwanie odpowiednich pracowników. Znalezienie osób z odpowiednimi kwalifikacjami może być niełatwe osób z odpowiednimi kwalifikacjami może być niełatwe mimo dużego bezrobocia.mimo dużego bezrobocia.

W planie zatrudnienia należy uwzględnić całkowity koszt W planie zatrudnienia należy uwzględnić całkowity koszt zatrudnienia (wynagrodzenia i pośrednich kosztów zatrudnienia (wynagrodzenia i pośrednich kosztów pracy), który umieszcza się w rachunku wyników, pracy), który umieszcza się w rachunku wyników, załączonym do biznesplanu. Koszty zatrudnienia załączonym do biznesplanu. Koszty zatrudnienia pracowników zależą od szeregu czynników, takich jak: pracowników zależą od szeregu czynników, takich jak: branża, kwalifikacje, stanowisko. Pośrednie koszty pracy branża, kwalifikacje, stanowisko. Pośrednie koszty pracy mogą wynieść nawet ponad 50% kwoty wynagrodzenia.mogą wynieść nawet ponad 50% kwoty wynagrodzenia.

Harmonogram realizacjiHarmonogram realizacjiSzczegółowy harmonogram wdrożenia pomoże nam zaplanować Szczegółowy harmonogram wdrożenia pomoże nam zaplanować

i dokładnie przemyśleć koncepcję rozwoju firmy. i dokładnie przemyśleć koncepcję rozwoju firmy. Potencjalnym inwestorom natomiast ułatwi zrozumieć nasz Potencjalnym inwestorom natomiast ułatwi zrozumieć nasz plan. plan.

Poszczególne zadania, które mamy zrealizować dobrze jest Poszczególne zadania, które mamy zrealizować dobrze jest pogrupować w pakiety robocze. Każdy pakiet należy z kolei pogrupować w pakiety robocze. Każdy pakiet należy z kolei podzielić na kolejne etapy, z których każdy powinien być podzielić na kolejne etapy, z których każdy powinien być zakończony osiągnięciem konkretnego celu.zakończony osiągnięciem konkretnego celu.

Nasz plan składa się z serii zdarzeń, które są w mniejszym lub Nasz plan składa się z serii zdarzeń, które są w mniejszym lub większym stopniu ze sobą powiązane. Ciąg czynności, w większym stopniu ze sobą powiązane. Ciąg czynności, w którym opóźnienie jednej powoduje opóźnienie dla całego którym opóźnienie jednej powoduje opóźnienie dla całego projektu, jest nazywany „ścieżką krytyczną”. Jeśli bardzo projektu, jest nazywany „ścieżką krytyczną”. Jeśli bardzo zależy nam na czasie, konieczne będzie zapewnienie sprawnej zależy nam na czasie, konieczne będzie zapewnienie sprawnej i szybkiej realizacji zadań znajdującej się na naszej ścieżce i szybkiej realizacji zadań znajdującej się na naszej ścieżce krytycznej.krytycznej.

Ryzyko jest czynnikiem, który należy ograniczać jak Ryzyko jest czynnikiem, który należy ograniczać jak najwcześniej, nie czekając na moment wejścia naszego najwcześniej, nie czekając na moment wejścia naszego przedsiębiorstwa na rynek. W sytuacji kiedy odpowiednio przedsiębiorstwa na rynek. W sytuacji kiedy odpowiednio wcześnie przeprowadzone badania rynku wykażą, że nasze wcześnie przeprowadzone badania rynku wykażą, że nasze przedsiębiorstwo ma szansę odnieść sukces, możemy przedsiębiorstwo ma szansę odnieść sukces, możemy wykorzystać tę informację w dalszym procesie planowania. wykorzystać tę informację w dalszym procesie planowania. Planowanie realistyczne zwiększa szanse powodzenia naszego Planowanie realistyczne zwiększa szanse powodzenia naszego przedsięwzięcia dzięki analizie koniecznych czynności oraz przedsięwzięcia dzięki analizie koniecznych czynności oraz ich współzależności.ich współzależności.

Skutki planowania zbyt Skutki planowania zbyt optymistycznegooptymistycznego

Planowanie zbyt optymistyczne stwarza podwójne zagrożenie. Planowanie zbyt optymistyczne stwarza podwójne zagrożenie. Przede wszystkim istnieje duże prawdopodobieństwo Przede wszystkim istnieje duże prawdopodobieństwo niepowodzenia całego przedsięwzięcia, bardzo szybko niepowodzenia całego przedsięwzięcia, bardzo szybko możemy też utracić zaufanie naszych wspólników. Zgodnie możemy też utracić zaufanie naszych wspólników. Zgodnie założeniami biznesplanu zasoby materialne są założeniami biznesplanu zasoby materialne są akumulowane bardzo szybko, rośnie także zatrudnienie, akumulowane bardzo szybko, rośnie także zatrudnienie, lecz proporcjonalnie wzrastają też koszty. Środki finansowe lecz proporcjonalnie wzrastają też koszty. Środki finansowe są wykorzystywane w bardzo szybkim tempie. są wykorzystywane w bardzo szybkim tempie.

Możliwe jest także wystąpienie opóźnień np. w pracy nad Możliwe jest także wystąpienie opóźnień np. w pracy nad nowym produktem, w wejściu na rynek, lub osiągnięciu nowym produktem, w wejściu na rynek, lub osiągnięciu założonej sprzedaży. Opóźnia się uzyskanie przychodów a założonej sprzedaży. Opóźnia się uzyskanie przychodów a jednocześnie rosną koszty utrzymania zasobów jednocześnie rosną koszty utrzymania zasobów niewykorzystywanych. Przedsiębiorstwo już nie tylko niewykorzystywanych. Przedsiębiorstwo już nie tylko księguje straty, ale realnie traci pieniądze.księguje straty, ale realnie traci pieniądze.

Nieuniknionym skutkiem jest wyczerpanie się środków Nieuniknionym skutkiem jest wyczerpanie się środków finansowych przed osiągnięciem spodziewanego sukcesu. finansowych przed osiągnięciem spodziewanego sukcesu. Aby wyciągnąć firmę z kryzysu potrzeba nowych funduszy. Aby wyciągnąć firmę z kryzysu potrzeba nowych funduszy. W tej sytuacji, jeśli nie uda się znaleźć inwestorów - W tej sytuacji, jeśli nie uda się znaleźć inwestorów - przedsiębiorstwo upada. Jeżeli jednak znajdą się przedsiębiorstwo upada. Jeżeli jednak znajdą się inwestorzy, zwykle oznacza to dla właścicieli zmniejszenie inwestorzy, zwykle oznacza to dla właścicieli zmniejszenie ich udziałów w firmie lub nawet całkowitą utratę kontroli ich udziałów w firmie lub nawet całkowitą utratę kontroli nad przedsiębiorstwem.nad przedsiębiorstwem.

Skutki planowania Skutki planowania pesymistycznegopesymistycznego

Planowanie pesymistyczne lub zbyt Planowanie pesymistyczne lub zbyt ostrożne wydaje się mniejszym złem. ostrożne wydaje się mniejszym złem. W takiej sytuacji wspólnicy mogą być W takiej sytuacji wspólnicy mogą być miło zaskoczeni rozwojem firmy, miło zaskoczeni rozwojem firmy, który jest szybszy niż zakładano. który jest szybszy niż zakładano. Niestety planowanie zbyt Niestety planowanie zbyt pesymistyczne może mieć również pesymistyczne może mieć również bardzo poważne skutki negatywne.bardzo poważne skutki negatywne.

Możliwości i zagrożeniaMożliwości i zagrożeniaKażde przedsięwzięcie obciążone jest pewnym ryzykiem. Każde przedsięwzięcie obciążone jest pewnym ryzykiem.

Źródłem zagrożeń może być sama firma (np. sposób jej Źródłem zagrożeń może być sama firma (np. sposób jej zarządzania) jak również czynniki zewnętrzne zarządzania) jak również czynniki zewnętrzne (np. warunki rynkowe). Należy mieć na uwadze, że (np. warunki rynkowe). Należy mieć na uwadze, że poziom ryzyka i jego źródła mogą się zmieniać. poziom ryzyka i jego źródła mogą się zmieniać.

Ocena ryzyka polega w dużym stopniu na umiejętności Ocena ryzyka polega w dużym stopniu na umiejętności przewidywania. Można jej dokonać w oparciu o pewne przewidywania. Można jej dokonać w oparciu o pewne założenia, zwykle przedstawiane w formie scenariuszy, założenia, zwykle przedstawiane w formie scenariuszy, które ułatwiają przeprowadzenie symulacji rozwoju firmy które ułatwiają przeprowadzenie symulacji rozwoju firmy w zależności od warunków. Biznesplan powinien w zależności od warunków. Biznesplan powinien zawierać nie więcej niż trzy takie scenariusze. Zazwyczaj zawierać nie więcej niż trzy takie scenariusze. Zazwyczaj są to:są to:

scenariusz bazowy – najbardziej prawdopodobnyscenariusz bazowy – najbardziej prawdopodobny scenariusz optymistyczny – pokazuje rozwój sytuacji w scenariusz optymistyczny – pokazuje rozwój sytuacji w

przypadku spełnienia się najbardziej optymistycznych przypadku spełnienia się najbardziej optymistycznych przewidywań i założeń.przewidywań i założeń.

scenariusz pesymistyczny – pokazuje rozwój sytuacji przy scenariusz pesymistyczny – pokazuje rozwój sytuacji przy pojawieniu się wszystkich przewidywanych zagrożeń i pojawieniu się wszystkich przewidywanych zagrożeń i realizacji najbardziej pesymistycznych założeń.realizacji najbardziej pesymistycznych założeń.

Plan finansowy i źródła Plan finansowy i źródła finansowaniafinansowania

Przede wszystkim należy zastanowić się ile pieniędzy Przede wszystkim należy zastanowić się ile pieniędzy potrzeba na założenie i prowadzenie potrzeba na założenie i prowadzenie przedsiębiorstwa. Dla ustalenia tego możemy przedsiębiorstwa. Dla ustalenia tego możemy posłużyć się planem finansowym opartym na posłużyć się planem finansowym opartym na założeniach, które przyjęliśmy przy pracy nad założeniach, które przyjęliśmy przy pracy nad koncepcją rozwoju firmy. Kolejne ważne pytanie koncepcją rozwoju firmy. Kolejne ważne pytanie dotyczy ilości środków płynnych (gotówki), do dotyczy ilości środków płynnych (gotówki), do których powinniśmy mieć stały dostęp, aby firma których powinniśmy mieć stały dostęp, aby firma była w stanie regulować swoje bieżące płatności. była w stanie regulować swoje bieżące płatności. Jest to najważniejsze zadanie w zakresie planowania Jest to najważniejsze zadanie w zakresie planowania finansowego. Trzecie pytanie to w jaki sposób i skąd finansowego. Trzecie pytanie to w jaki sposób i skąd możemy uzyskać niezbędne fundusze. W większości możemy uzyskać niezbędne fundusze. W większości przypadków założyciele są w stanie dostarczyć przypadków założyciele są w stanie dostarczyć jedynie drobną część potrzebnych funduszy. jedynie drobną część potrzebnych funduszy. Znalezienie inwestorów jest zatem sprawą kluczową. Znalezienie inwestorów jest zatem sprawą kluczową.

Planowanie finansowePlanowanie finansowe

Przedsiębiorstwo powinno dysponować danymi na Przedsiębiorstwo powinno dysponować danymi na temat najważniejszych wskaźników określających temat najważniejszych wskaźników określających finansową sytuację firmy. Chodzi tu przede finansową sytuację firmy. Chodzi tu przede wszystkim o wysokość generowanego zysku/straty, wszystkim o wysokość generowanego zysku/straty, przepływ gotówki i wysokość kapitału, jaki będzie przepływ gotówki i wysokość kapitału, jaki będzie nam potrzebny w procesie realizacji biznesplanu.nam potrzebny w procesie realizacji biznesplanu.

Biznesplan powinien zawierać plan finansowy firmy. Biznesplan powinien zawierać plan finansowy firmy. Bardzo szczegółowe wyliczenia finansowe nie są Bardzo szczegółowe wyliczenia finansowe nie są konieczne, gdyż wszelkie prognozy nie są konieczne, gdyż wszelkie prognozy nie są dokładne, a w szczególności te dotyczące nowo dokładne, a w szczególności te dotyczące nowo powstającego przedsiębiorstwa. Zwykle dobre powstającego przedsiębiorstwa. Zwykle dobre wrażenie robi na inwestorach przedstawienie kilku wrażenie robi na inwestorach przedstawienie kilku starannie przemyślanych wyliczeń i wskaźników. starannie przemyślanych wyliczeń i wskaźników.

Nasz biznesplan powinien dawać Nasz biznesplan powinien dawać odpowiedź na następujące pytania:odpowiedź na następujące pytania:

ile pieniędzy firma potrzebuje i w jakim ile pieniędzy firma potrzebuje i w jakim okresie czasu?okresie czasu?

jakich zysków można spodziewać po jakich zysków można spodziewać po wprowadzeniu firmy na rynek?wprowadzeniu firmy na rynek?

na jakich założeniach oparte są na jakich założeniach oparte są prognozowane wyniki?prognozowane wyniki?

Informacje te pozwolą inwestorom Informacje te pozwolą inwestorom zorientować się, na ile przedstawione zorientować się, na ile przedstawione przez nas dane są realistyczne i czy przez nas dane są realistyczne i czy traktować nasz projekt jako dobrą traktować nasz projekt jako dobrą inwestycję na przyszłość.inwestycję na przyszłość.

Co powinien zawierać plan finansowy Co powinien zawierać plan finansowy załączony do biznesplanu?załączony do biznesplanu?

rachunek przepływów pieniężnych (planowanie rachunek przepływów pieniężnych (planowanie płynności)płynności)

rachunek wyników, rachunek wyników, bilans,bilans, prognoza na okres 3-5 lat, wykraczająca przynajmniej prognoza na okres 3-5 lat, wykraczająca przynajmniej

o jeden rok poza momento jeden rok poza moment przekroczenia progu rentowności, czyli poza moment przekroczenia progu rentowności, czyli poza moment

uzyskania dodatnich przepływów pieniężnych,uzyskania dodatnich przepływów pieniężnych, szczegółowy plan finansowy na pierwsze 2 lata (w szczegółowy plan finansowy na pierwsze 2 lata (w

ujęciu miesięcznym lub kwartalnym),ujęciu miesięcznym lub kwartalnym), plany roczne.plany roczne.

Wszystkie podane liczby muszą opierać się na Wszystkie podane liczby muszą opierać się na racjonalnych założeniach (w planie należy podać tylko racjonalnych założeniach (w planie należy podać tylko główne założenia).główne założenia).

Obliczanie stopy zwrotu Obliczanie stopy zwrotu

zainwestowanego kapitałuzainwestowanego kapitału Z punktu widzenia inwestora, wszystkie środki Z punktu widzenia inwestora, wszystkie środki

zaangażowane w nową firmę przynoszą początkowo zaangażowane w nową firmę przynoszą początkowo ujemne przepływy gotówkowe. W momencie, kiedy ujemne przepływy gotówkowe. W momencie, kiedy firma przekroczy próg rentowności, dodatnie firma przekroczy próg rentowności, dodatnie przepływy gotówkowe nie zostaną natychmiast przepływy gotówkowe nie zostaną natychmiast wypłacone w postaci dywidendy, ale zostaną wypłacone w postaci dywidendy, ale zostaną wykorzystane do wzmocnienia bilansu. Gotówka wykorzystane do wzmocnienia bilansu. Gotówka wróci do inwestorów w momencie ich wyjścia z wróci do inwestorów w momencie ich wyjścia z inwestycji. Ponieważ przepływy pieniężne będą inwestycji. Ponieważ przepływy pieniężne będą miały miejsce na przestrzeni kilku lat, muszą zostać miały miejsce na przestrzeni kilku lat, muszą zostać zdyskontowane, to znaczy obliczone w odniesieniu zdyskontowane, to znaczy obliczone w odniesieniu do teraźniejszości (obliczenie odsetek i odsetek do teraźniejszości (obliczenie odsetek i odsetek skumulowanych).skumulowanych).

Do obliczenia zwrotu z inwestycji Do obliczenia zwrotu z inwestycji stosuje się metodę wewnętrznej stopy stosuje się metodę wewnętrznej stopy zwrotu (IRR, z ang. internal rate of zwrotu (IRR, z ang. internal rate of return). Wewnętrzna stopa zwrotu to return). Wewnętrzna stopa zwrotu to stopa procentowa, przy której stopa procentowa, przy której zdyskontowana suma wszystkich zdyskontowana suma wszystkich dodatnich i ujemnych przepływów dodatnich i ujemnych przepływów pieniężnych wynosi zero. Większość pieniężnych wynosi zero. Większość kalkulatorów i arkuszy kalkulacyjnych kalkulatorów i arkuszy kalkulacyjnych posiada funkcję obliczania IRR, np. w posiada funkcję obliczania IRR, np. w programie Excel jest to funkcja IRR(). programie Excel jest to funkcja IRR().

Podstawowe zasady Podstawowe zasady rachunkowe rachunkowe

Zestawienia rachunkowe składają się z Zestawienia rachunkowe składają się z trzech części:trzech części:

- Rachunku zysków i strat (rachunku Rachunku zysków i strat (rachunku wyników),wyników),

- Bilansu,Bilansu,- Rachunku przepływów pieniężnych.Rachunku przepływów pieniężnych.

Rachunek zysków i stratRachunek zysków i strat

pokazuje wyniki finansowe na przestrzeni pokazuje wyniki finansowe na przestrzeni pewnego okresu czasu, zwykle jednego roku. pewnego okresu czasu, zwykle jednego roku. Jest to lista wszystkich wydatków i Jest to lista wszystkich wydatków i przychodów firmy, która spełnia dwa zadania. przychodów firmy, która spełnia dwa zadania. Po pierwsze pokazuje wynik (zysk lub stratę) Po pierwsze pokazuje wynik (zysk lub stratę) działalności firmy w danym okresie czasu. działalności firmy w danym okresie czasu. Pokazuje również, jakie elementy składają się Pokazuje również, jakie elementy składają się na wyniki firmy i w jaki sposób są one ze sobą na wyniki firmy i w jaki sposób są one ze sobą powiązane. Możemy na przykład zobaczyć, jaki powiązane. Możemy na przykład zobaczyć, jaki procent całości kosztów stanowią wydatki na procent całości kosztów stanowią wydatki na wynagrodzenia pracowników lub jaką część wynagrodzenia pracowników lub jaką część całych przychodów stanowią koszty całych przychodów stanowią koszty materiałowe. materiałowe.

BilansBilans

obrazuje sytuację finansową firmy w danym obrazuje sytuację finansową firmy w danym momencie, zwykle jest to koniec roku. momencie, zwykle jest to koniec roku. Bilans zawiera stan aktywów i pasywów Bilans zawiera stan aktywów i pasywów firmy danego dnia. Przez aktywa rozumie firmy danego dnia. Przez aktywa rozumie się wszystkie składniki majątku firmy, a się wszystkie składniki majątku firmy, a przez pasywa źródła ich finansowania. przez pasywa źródła ich finansowania. Tym samym oznacza to, że suma aktywów Tym samym oznacza to, że suma aktywów i suma pasywów muszą być sobie równe, i suma pasywów muszą być sobie równe, a bilans prezentuje źródła kapitału, jakim a bilans prezentuje źródła kapitału, jakim firma dysponuje oraz sposób, w jaki firma dysponuje oraz sposób, w jaki kapitał ten jest inwestowany.kapitał ten jest inwestowany.

Rachunek przepływów Rachunek przepływów pieniężnychpieniężnych

Jednak najważniejszym wyliczeniem przy planowaniu i Jednak najważniejszym wyliczeniem przy planowaniu i wprowadzaniu firmy na rynek jest wprowadzaniu firmy na rynek jest rachunek rachunek przepływów pieniężnychprzepływów pieniężnych. Jest to informacja dla . Jest to informacja dla założycieli i inwestorów na temat ilości środków założycieli i inwestorów na temat ilości środków płynnych, jakie zostały wydane lub wytworzone przez płynnych, jakie zostały wydane lub wytworzone przez firmę w danym okresie. Przepływy pieniężne są firmę w danym okresie. Przepływy pieniężne są rzeczywistym wskaźnikiem dochodowości firmy. rzeczywistym wskaźnikiem dochodowości firmy. Wskaźnik ten może być obliczony bezpośrednio na Wskaźnik ten może być obliczony bezpośrednio na podstawie przychodów i wydatków firmy lub też podstawie przychodów i wydatków firmy lub też można go uzyskać pośrednio z bilansu i rachunku można go uzyskać pośrednio z bilansu i rachunku wyników. Przepływy pieniężne pokazują czy wyników. Przepływy pieniężne pokazują czy działalność firmy pochłania czy też wytwarza działalność firmy pochłania czy też wytwarza gotówkę. W trakcie działalności przedsiębiorstwa są gotówkę. W trakcie działalności przedsiębiorstwa są okresy, gdy przepływ gotówki jest ujemny, zwłaszcza okresy, gdy przepływ gotówki jest ujemny, zwłaszcza we wstępnej fazie rozwoju firmy. Suma tych ujemnych we wstępnej fazie rozwoju firmy. Suma tych ujemnych przepływów to wymagane finansowanie przepływów to wymagane finansowanie przedsiębiorstwa.przedsiębiorstwa.