Éšt« ÉÊ · 6. És§fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹ph ÂuŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš....

160
1 ghthz® Éšt« Éšt«- ãšt (m. nt.), Éšt ÉŸ - És« = btŸisahd njhLila fÅ: ÉŸ - Ésh - Ésî - Ést«. És« - És® - ÉsÇ = És®. Ésh - Ésh¤â. Ést« - Éyt« - Éšt« = fUÉs¤â‰ tlbkhÊÆš _yÄšiy. (t.t : 264) ÉÊ ÉÊ-ɤ (d) - ï. nt : ÉŸSjš = ÉÇjš, âw¤jš. ÉŸ-ÉÊ. Éʤjš = 1. f© âw¤jš. ïikbaL¤J¥ g‰Wnt bd‹¿ah‹ ÉÊ¡F§fhš (fȤ. 144). 2. ö¡fª bjËjš. cw§» ÉÊ¥gJ nghY« ãw¥ò (FwŸ. 339) 2. fhQjš. 4. v¢rÇ¡ifah ÆU¤jš, K‰fh¥gh ÆU¤jš. 5. ftŤJ neh¡Fjš. `eh£lh®fŸ ÉʤâU¥g' (âU thrf. 5: 28) 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E vide, S. vid=to know. ɤah, ɤth‹, it¤a, ntj, ntjÞ (dh) KjÈa gy brh‰fŸ ɤ v‹D« _y¤âÅ‹W ãwªjitna. Mfnt MÇa®¡F PhdK« ɤijí« jÄÊÅ‹nw njh‹¿d vd m¿f. ɤah v‹D« tlbrhš, jÄÊš ɤij, É¢ir, ÉŠir vd Kiwna âÇí«. MÇa® ïij¡bfh©L, ÉÊ v‹gj‹ âÇng ɤ v‹gij m¿ahj jÄHiu ka¡Ft®. (t.t : 264 - 265). ÉÊ

Upload: others

Post on 11-May-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

1ghthz®

Éšt«Éšt«- ãšt (m. nt.), Éšt

ÉŸ - És« = btŸisahd njhLila fÅ:

ÉŸ - Ésh - Ésî - Ést«. És« - És® - ÉsÇ = És®.

Ésh - Ésh¤â. Ést« - Éyt« - Éšt« = fUÉs¤â‰tlbkhÊÆš _yÄšiy. (t.t : 264)

ÉÊÉÊ-ɤ (d) - ï. nt :

ÉŸSjš = ÉÇjš, âw¤jš. ÉŸ-ÉÊ.

Éʤjš = 1. f© âw¤jš.

ïikbaL¤J¥ g‰Wnt bd‹¿ah‹ ÉÊ¡F§fhš (fȤ. 144).

2. ö¡fª bjËjš.

cw§» ÉÊ¥gJ nghY« ãw¥ò (FwŸ. 339)

2. fhQjš.

4. v¢rÇ¡ifah ÆU¤jš, K‰fh¥gh ÆU¤jš.

5. ftŤJ neh¡Fjš. `eh£lh®fŸ ÉʤâU¥g' (âUthrf. 5: 28)

6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.)

bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238)

7. m¿jš.

ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«).

njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177).

L vide, E vide, S. vid=to know.ɤah, ɤth‹, it¤a, ntj, ntjÞ (dh) KjÈa gy brh‰fŸÉ¤ v‹D« _y¤âÅ‹W ãwªjitna.

Mfnt MÇa®¡F PhdK« ɤijí« jÄÊÅ‹nwnjh‹¿d vd m¿f.

ɤah v‹D« tlbrhš, jÄÊš ɤij, É¢ir, ÉŠir vdKiwna âÇí«. MÇa® ïij¡bfh©L, ÉÊ v‹gj‹ âÇngɤ v‹gij m¿ahj jÄHiu ka¡Ft®. (t.t : 264 - 265).

ÉÊ

Page 2: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

2 njtnea«

ÉʤjšÉʤjš = f©âw¤jš, gh®¤jš, fhQjš, m¿jš.

ÉÊ = gh®it, f©, m¿î, xâ (Phd«) ÉÊ - Éo (ïy¤.) -ɤ (t.) - ɤjf« ɤjf‹ - ɤjf®. rk‰»Uj mfu KjÈÉj¡j (Vidagdha) v‹W _y« fh£Lk. (â.k. ã‹)

ÉŸ1 (ÉU«g‰ fU¤Jnt®)ïiH¤jšbkhÊ¢ (articulate Speech) brh‰fŸ bgU«ghY«cfu¢R£oÅ‹W njh‹¿a cš v‹D« _yntÇÅ‹W«Fš, Rš, Jš, Eš, Kš v‹D« tÊnt®fËÅ‹Wnknjh‹¿íŸsd. jÄÊš îfu« brh‹Kjš tuhikahš,tfuKj‰brh‰fbsšyh« òš, Kš v‹D« ïUnt®fËÅ‹W« mt‰¿Å‹W njh‹¿a brh‰fËÅ‹Wnk âǪJŸsd. tfuKj by‹wJ tfu bkŒbahL To¢ brh‹ KjštU« v©QÆiuí«.

t£l¡ fU¤J ntuhd tš v‹gJ Kš v‹gj‹ âÇò.ÉU«g‰ fU¤J ntuhd ÉŸ v‹gJ òš v‹D« ntÇ‹âÇgh‹ gŸ v‹D« moÆ‹ âÇò.

òšYjš = bghUªJjš, x¤jš, jGîjš, òz®jš, e£ ghjš,ÉU«òjš.òÇjš = ÉU«òjš, òfšjš =ÉU«òjš.

òš-òŸ-ãŸ-ã©-ãzh-ãz-ãzî-ãztš,ãiz.

ãŸ-bgŸ-bg©-ng©.

ãizí« ngQ« bg£ã‹ bghUs (bjhš. cÇ. 40).

ãŸ-Gk.phil.

ãŸ-ÉŸ = Éis = ÉU¥g«. ÉisahLjš = ÉU¥gkhŒMonaho¤ âÇjš mšyJ xU Éid brŒjš.

"bfltuš g©iz ahÆu©L« Éisah£L." (bjhš. cÇ.)v‹gj‰nf‰g. Éisahlš v‹D« brh‰F. gÆ®¤ bjhÊšbrŒjšnghš el¤J k»œjš v‹D« bghUS«bghUªJnkD«, ÉU«ãahLjš v‹D« bghUnsáwªjjhf¤ njh‹W»‹wJ.

ÉŸ-ÉG. ÉGjš = ÉU«òjš, ÉU¥g§ bfhŸSjš.

I«òy‹nkš ÉGªJ (âUü‰. 13).

ÉG-åœ. åœjš = ÉU«òjš.

jh«åœth® bk‹nwh£ LÆÈ ÅÅJ bfhš (FwŸ. 1103).

ÉG-ÉiH. ÉiHjš = ÉU«òjš.

Éʤjš

Page 3: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

3ghthz®

ï‹g« ÉiHah‹ ÉidÉisth‹ (FwŸ. 615).

ÉiH-ÉiH¢R = òz®¢á (ã§.)

x. neh : Gk. philos, desire.

ÉiH-ÉiH¢á = 1. òz®¢á. `mWtif¥g£l ghrh©o fU«ïizÉiH¢R Ôbj‹g.' (ïiw. 1. ciu) 2. ï‹g Ef®¢á."k‹d® ÉiH¢á" (áy¥. 2: 2, ciu).

ÉiH-ÉiHªjh‹- ÉiHªnjh‹ = (ã§.) e©g‹, fzt‹.

ÉiH-Éil-Éila‹ = fhKf‹ (ï.t.).

Éil-ÉlhŒ. ÉlhŒ¤jš = 1. Mir¥gLjš. 2. jhfbkL¤ jš.`ÉlhŒ¤j fhy¤âny thŒ Ú%Wj‰F' (kiygL. 136. ciu) 3.fis¥giljš. "vUJ cG»wJ, c©Â ÉlhŒ¡»wJ"(gH.).

ÉlhŒ = 1. Mir (ï. nt.) 2. jhf«. "j©Ù® ÉlhbaL¤ jhš"ïuhkeh. í¤j. 59). 3. fis¥ò (ehkÔg 633).

ÉŸ-É®-ÉU-ÉU«ò. ÉU«òjš = Mir¥gLjš.

ÉU«ò-ÉU¥ò=Mir, m‹ò. "ÉU¥gwh¢ R‰w«" (FwŸ. 522)

ÉU¥ò-ÉU¥g«=1. Mir (Nlh.). 2. m‹ò. 3. g‰W (ã§.).

ÉU-ÉUªJ =1. å£o‰F mšyJ CU¡F¥ òâjhŒ tªjt®¡F ÉU«ã¥ gil¡F« áwªj îzî. "ahJ brŒnt‹bfhš ÉUªJ" (FwŸ. 1211) . 2. å£o‰F¥ òâjhf tªjÉUªjhŸ. "ÉUªJf© blhË¡Fª âUªjh thœ¡if" (òw«.266). 3. ngh‰w¥gL« ÉUªjhŸ. "ÉUªjh ailFWtŸ É©"(ò. bt. 3 : 12). 4. òâatŸ. 5. òJik. "ÉUªJ òdyau" (gÇgh.6 40). 6. òJtifahd gDtš, v©tif td¥ò¡fSbsh‹W. "ÉUªnj jhD« òJtJ »sªj ah¥ã‹ nk‰nw"(bjhš brŒ. 237). 7. (ï¡fh) áwªj î©o.

ÉUªJ-ÉU¤j« = òJ kidÉ. kidÉ (Nlh.).

ÉUªJ-ÉUªjid = ÉUªnjh«ò« mšyJ òJ kidÉ,kidÉ (ã§.).

ÉUªjhLjš = xU å£o‰F ÉUªjhshf¥ nghjš.

ÉUªjhL-ÉUªjho = ÉUªjhË.

ÉUªnjh«òjš = òâjhf tªj ÉUªâdiu¥ ngQjš.

ÉUªâid = 1. ÉUªjhË. 2. òâat‹.

ÉŸ-btŸ - bt©L. bt©Ljš = ïšyhjj‰F Mir¥gLjš. mt‹ nrh‰W¡F bt©o¡ »l¡»wh‹ (ï.t.).

ÉŸ1 (ÉU«g‰...)

Page 4: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

4 njtnea«

btŸ-btŸF-bt~F. bt~Fjš = 1. Äf ÉU«òjš, "mUŸbt~»" (FwŸ. 176). 2. ãw® bghUŸnkš Mir bfhŸSjš."ïybk‹W bt~Fjš brŒah®" (FwŸ. 174)

bt~fš = 1. Äf ÉU¥g« (ã§.). 2. nguhir (rJ.).

bt~fhik = 1. mthÉ‹ik. 2. ãw® bghUis btst¡fUjhik.

bt~fhik nt©L« ãw‹if¥ bghUŸ (FwŸ. 178)

btŸ-btŒ-btŒa‹ = ÉU¥gKŸnsh‹.

ešÿu‹ òJnth®¥ òz®jš btŒadhÆ‹ (fȤ. 75:10).

btŒ-btŒat‹ = ÉU¥gKŸst‹.

btŒ-btŒnah‹ = ÉU¥gKŸnsh‹.

bgh‹diwjh‹ bfhL¤jh‹ òfœbtŒnah‹ (Ótf. 237)

btŒ-btŒik - bt«ik = ÉU¥g«, nt©lš.

bt«ik nt©lš (bjhš. cÇ. 36).x. neh : brŸ-brŒ-brŒ«ik-br«ik.

ntŒ-ntŒªnjh‹-ntªj‹.

btŸ-ntŸ. nt£lš (ntŸjš) = 1. ÉU«òjš.

taîW kfË® nt£LÂ dšyJ (òw«. 20).

2. e£lš, e£ò¢ brŒjš.

ky®ªJ㉠T«ghJ nt£lnj nt£ljh e£gh£á (ehyo. 215).

3. kz«òÇjš.

bkŒªÃiu _tiu _tU« nt£lh® (f«guh. fokz¥. 102).

4. jhf§ bfhŸSjš. 5. ntŸÉ brŒjš.

Xjšnt£lš (gâ‰. 24:6)

6. ïu¤jš

f. ngŸ. (b).

nt£FŠ braš MÇaujhÆD«, nt£lš v‹DŠ brhšjÄbHd m¿f.

nt£lf« (nt£l mf«) = kzŠ brŒj ïl«, kidÉãwªj åL.

ntŸ = 1. ÉU¥g« 2. âUkz« "ntŸthŒ ft£il be¿"(gH. 36)0. 3. fhjiy í©L g©Qgtdhf¡ fUj¥gL« fhk‹."ntŸgl ÉÊbrŒJ" (njth. 1172:8). 4. fhjš nehiaÉis¤jtdhf nty‹ bt¿ah£o‰ Tw¥gL« KUf‹ (ã§.)

ÉŸ1 (ÉU«g‰...)

Page 5: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

5ghthz®

5. ntsh©ik brŒí« ntshs® jiytdhd FWÃyk‹d‹.

ntsh© khªj®¡ FGö zšyâšbyd bkhÊg ãwtif Ãfœ¢á. (bjhš. ku. 82)

ntªJÉL bjhÊȉ gilí§ f©Âí«.thŒªjd bu‹g mt®bgW« bghUns. (nk‰go. 83)

ÉšY« ntY« fHY§ f©Âí«jhU« MuK« njU« f©Âí«k‹bgW kuã‹ Vndh®¡F KÇa. (nk‰go 84)

6. á‰wur‹ (Nlh.). 7. áwªj M©kf‹ (ahœ. mf.). 8. g©il¤jÄHuruhš ntsh© jiyt®¡F mË¡f¥g£l áw¥ò¥bga®. `br«ãa‹ jÄHntŸ v‹D§ Fy¥ bgaU«' S.I.I. III,221). 9. FWÃy k‹duhd ntË® Fy¤jh‹. "bjh‹ Kâ®ntË®" (òw«. 24). 10. ntËuh©l ntŸòy turdhd rS¡Fntªj‹ (ã§.). 11. jhf«.

ntŸòy« = ntËuh©l ehL.

ntŸòytur‹ = ntË® tÊtªj rS¡»a tur‹.

ntŸ - ntŸî = 1. âUkz¤âš kzk¡fŸ å£lh® vL¡F«czî¥ gil tÇir (br. eh.). 2. ntŸÉ. "ÉHî« ntŸî«ÉL¤jbyhd ¿‹ikahš" (Ótf. 138).

ntŸ - ntŸÉ = 1. âUkz«. "eh« K‹ò bjh©Lbfh©lntŸÉÆš" (bgÇaò. jL¤jh£. 127). 2. bfhil (ã§.).3. órid. "ntŸÉÆ dH»aš És«ò nthU«" (gÇgh 19:43).4. mwÉid. "MŸÉid ntŸÉat‹" (ò.bt. 9: 27). 5. ÉUªJ.6. fsntŸÉ. "gz ijïa ga§bfG ntŸÉÆ‹" (mf«.13). 7. MÇa ntŸÉ. "K‹Ka‹ wÇâÅ‹ Ko¤j ntŸÉ"(mf« 220).

k., bj., ntŸÉ. f. ngYbt (b).

ntŸ-ntshs‹ = òâjhŒ tªjtiu ÉU«ã ÉUªnjh«ã¥ngQgt‹.

"ntshs bd‹gh‹ ÉUªâU¡f î©zhjh‹" (âÇfL. 12).

ntsh©ik = 1. òâatiu ÉUªnjh«ã¥ ngQªj‹ik."ÉUªnjh«ã ntsh©ik brŒj‰ bghU£L" (FwŸ. 81). 2.ãwiu¥ ng¡fh¡Fª j‹ik. "ntsh©ik brŒJÉUªnjh«ã" (gH. 151). 3. ntshs® brŒí« gÆ®¤bjhÊš.

ntsh©ik-btŸsh©ik-btŸshik = (bfh.t.). = 1.gÆ®¤bjhÊš. 2. xUKiw Éis¥ò.

ÉŸ1 (ÉU«g‰...)

Page 6: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

6 njtnea«

ntŸ-ntsh‹-xUrh® gÂahs®¡F¥ g©il ntªj®tH§»a g£l¥bga®. "kJuhªjf _ntªj ntsh‹" (S.I.I.ii, 10).

ntŸ-ntË® = 1. g©il¤ jÄœ ehlh©l ntsh©Fo¡FWÃy k‹d®. "ehŸg¤ bjh‹gJ tÊKiw tªj ntËUŸntns" (òw«. 201). 2. á‰wur® (Nlh.). 3. rS¡»a tur® (âth).

ntshs‹ (M. gh.) - ntsh£o = mu©kidÆš mšyJbgUk¡f Ëšy¤âš g brŒí« ntshs® Fy¥bg©.

ntsh£o-btŸsh£o = gÂ¥bg©.

ntŸ-nts« = g©il¤ jÄœ ntªj®, áw¥ghf¢ nrhH®,j«kh‰ bfhšy¥g£l mšyJ áiwão¡f¥g£lgifntªjÇ‹ njÉaiu, ntsh£oauhf mšyJ moikauhf thG«go it¤j muÂl« mšyJ áiw¡nfh£l«."Ûdt® fhd«òf... .nts« òF klå®" (fȧ. 41) . "åugh©oaid Ko¤jiy bfh©L mt‹ kl¡ bfhoiantsnk‰¿" (S.I.I.iii, 217).

ntŸ+ehL = ntzhL. âUth§T® muáa¤â‹ bgU« gFâml§»a Ãy¥gFâ, g©il¥ g‹ÅU bfhLªjÄœehLfSŸ x‹W.

ntŸ-nt© = 1. ÉU¥ò« (ahœ. mf). k.nt©. 2. ntzhL.

bj‹gh©o F£l§ Fl§f‰fh nt©óÊ (e‹. 272, kÆiy).

nt©+mth = ntzth (ÛÄir¢brhš) = bgU ÉU¥g«.nt£if¥ bgU¡f«.

ïij nt£if+mth v‹W ãÇ¥gJ bghUªjhJ.

ntŸ+kf‹ = nt©kf‹ - nt©kh‹ = ntË®Fy kf‹,ntË® Foah‹. "e‹d‹ nt©kh‹" (mf«. 97).

ntŸ+kfŸ = nt©kfŸ -nt©khŸ = 1. ntË® Fy kfŸ,ntË® FoahŸ. "nt©khŸ mªJtŠbrŸis" (g≠9 M«.gâ).

ntŸ+nt£if = 1. ÉU¥g«. 2. g‰WŸs«. "nt£ifbašyh« ÉL¤J.. . . . c‹ âUtona RkªJHy¡ T£lÇaâUto¡f£ T£oid" (â›. âUthŒ. 4:9:9). 3. fhkÉU¥g«.(e«ãaf¢. 36. ciu). 4. NÈa® tah. 5. jhf«, Ú® ÉU¥g«.

ntŸ+Ú® = ntÙ® = jhfª jÂa¥ gUFÚ® "ntÙ U©lFilnah u‹d®" (fȤ. 23).

nt£ifÚ® = jhfª j¡F Ú® (W.).

ÉŸ1 (ÉU«g‰...)

Page 7: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

7ghthz®

ntŸ+üš = ntûš = fhküš "m«kl thÇa yhdî«...Mlt® brŒifí« ........ És«ãL« ntûš" (fªjò. ïªâuòÇ.25).

ntŸ-nt£ò=ÉU¥g« (ahœ. mf.).

nt£ò-nt£ghs® (ï¡fh.) = ehlhSk‹w mšyJeLtzhS k‹w îW¥gh©ik ÉU«ònth®.

ntŸ-nt£á = ÉU¥g«. "btË¥g£ oiwŠáD« nt£áíkhnk." (âUkª. 437).

ntŸ-nt£ir = ÉU¥g« (ahœ. mf.).

ntŸ-nt©L. nt©Ljš = 1. ÉU«òjš. "gfnyhL bršyhJË¿aš nt©Lt‹" (fȤ. 145). 2. k‹whLjš (ãuh®¤ â¤jš)."nt©o¤ njt Çu¡ftªJ ãwªjJ«" (â›. âUthŒ. 6:4:5). 3.nfhUjš. m©ikÆš btËtu ÉU¡F« v§fŸ fHf M©LkyU¡F xU f£Liu ÉL¡FkhWj§fis nt©L»‹nw‹(c.t.).

nt©lš = 1. ÉU«òif. 2. FiwÆu¥ò (É©z¥g«).

nt©l‰ghL = 1. ÉU¥g« (j¡fahf¥. 506, ciu) 2. njit. 3.bgUik "mt‹ bjhG«goahd nt©l‰ghLila jh‹bjhHh ËwhŸ" (<L. 2:4 4) 4. bjh¡FÉFŠ brhš mšyJbrh‰bwhl®. Ëw ÉšÈ. "åug¤âu njt®¡F vânu bghUj‰F (Ëw ÉšÈ) v‹gJ nt©l‰ghL" (j¡fahf¥ 704.ciu).

nt©lhjt‹ = ÉU¥g¥ glhjt‹, njitÆšyhjt‹,gad‰wt‹, git‹.

nt©lh = 1. (É.K.) nt©oaâšiy. "mw¤jh ¿Jbtdnt© lh" (FwŸ. 37). 2. (bg.). njitašyhjd. nt©lh T¿¥gaÅšiy. 3. ÉU«gh. (g. gy v. k. É. K.) k¡fŸ ngh‹nwÉy§F gwitfS« T©LŸËU¡f nt©lh.

nt©lh« = 1. njitÆ‹ik F¿¡F« ÉidK‰W v§f£F¥gz« nt©lh«; bgh¤jf«jh‹ nt©L«. 2. btW¥ghdJv‹gij¡ F¿¡F« ÉidK‰W. v§f£F ïªânt©lh«;M§»yªjh‹ nt©L«; 3. brŒa‰f v‹D« Éy¡F¥bghUËš tU« JizÉid.

bjŒt¤ij bahUehS« kw¡f nt©lh«. (cyf.)

nt©lh« - nt©lh (ïy¡»a tH¡F).

nt©lhik = 1. ÉU«ghik. 2. mthÉ‹ik. "nt©lhika‹d ÉG¢bršt Û©ošiy" (FwŸ. 363). 3. btW¥ò."nt©Ljš nt© lhik Æyh‹" (FwŸ. 4).

ÉŸ1 (ÉU«g‰...)

Page 8: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

8 njtnea«

nt©o = bghU£L. khztU« kheh£o‰F tu nt©oï‹W ÉLKiw Él¥g£lJ.

nt©o¡bfhŸSjš = M®t¤bjhL gªJ nf£lš,bjŒt¤âl« C¡fkhf k‹whLjš.

nt©oa = (bg. v.) 1. ÉU«ãa 2. njitahd. 3. ï‹¿aikahj. 4. nghJkhd. 5. ÄFâahd.

bg. ÉU«ãait. "nt©oa nt©oah§ bfŒjyhš" (FwŸ.5).

É.K. nt©o, nt©oa-ntz (bfh¢ir).

nt©oat‹ = 1. ÉU«ãat‹. 2. ÉU¥gkhdt‹. 3. beU§»ae©g‹ mšyJ cwÉd‹. 4. njitahdt‹. 5. k‹whoat‹.nt©oaJ - ntzJ (bfh¢ir).

nt©Ljš=1. ÉU¥ò "nt©Ljš. nt© lhik Æyh‹"(FwŸ. 4)

nt©LnfhŸ=1. nfhÇ¡if. 2. k‹wh£L (ãuh®¤jid)."bt‹W g¤âuŠ brŒJË nt©Lnfh bs‹wh®"(âUÉis. ÉwF. 51).

nt©L«(1) xG§fhd Éid (Regular verb)

1. gl®¡if vâ®fhy ÉidK‰W.

v-L: mt‹ nt©L« (nt©Lth‹), mtŸ nt©L«(nt©LthŸ), mJ nt©L«, mit nt©L«.

2. g‹ik natš Éid.

v-L: Ú« (ÚÆ®, ÚÉ®, ÚÉ®, Ú®) nt©L«.

3. vâ®fhy¥ bgabu¢r«.

v-L: nt©L« bghUŸ.

ï« _tif ÉidÆY«, nt©Ljš Éid ÉU«òjš, nfhUjš, ïu¤jš, bfŠRjš, k‹whLjš v‹D« bghUsJ.

(2) xG§f‰w Éid (Irregular Verb)

nt©L«=(jÅÉidí« JizÉidí« 1. njit F¿¡F«Éid. åLf£l vd¡F¥ gz« nt©L«. 2. ï‹¿aikahik F¿¡F« Éid. nehahË¡F kUªJ nt©L«. 3.ÉU¥g§ F¿¡F« Éid. v‹ nguD¡F¥ ngu‹ vGÃiykhl¤âÈUªJ bgh‰fy¤â‰ ghyUªj, eh‹ f©zhu¡fhz nt©L«. 4. xU bgU ÉU¥g§ F¿¡F« Éid.

ãwthik nt©L« Û©L« ãw¥ò©nlš c‹id ba‹W«kwthik nt©L« ï‹D« nt©Leh‹ k»œªJ gho

ÉŸ1 (ÉU«g‰...)

Page 9: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

9ghthz®

mwthÚ ML«nghJ‹ moÆ‹Ñœ ïU¡f v‹wh®. (bgÇaò. 30:60)

5. cwî F¿¡F« Éid. mt‹ cd¡F v‹d nt©L«? mt‹vd¡F khk‹ nt©L«. 6. f£lha« mšyJ j¥ghikF¿¡F« Éid. cyf KGjhŸthD« xU ehˉ rhfnt©L«, bkŒbaG¤ij bašyh« òŸËÆ£blGjšnt©L«, bjhl®t©o tÊ¥ngh¡fbušyh« Ó£L th§»ahjš nt©L«.

nt©lh« v‹D« vâ®kiw Éidí« xG§FŸsJ«ïšyJ« vd ïUtif¥gL«.

nt©lh«(1) xG§FŸsÉid (Regular Verb)

`brŒah«, v‹D« thŒ¥gh£L¤ j‹ik¥ g‹ik vâ®fhyÉidK‰W.

v-L: ah« nt©lh« = ah« ÉU«ngh«.

2) xG§f‰w Éid (Irregular Verb)

v-L:

vd¡F Ú (c‹ bjhl®ò) nt©lh«. "beŠrhu¥ bghŒj‹id¢ brhšy nt©lh«." (cyf.)

`nt©L«' v‹D« cl‹gh£L Éidí« "nt©lh«v‹D« vâ®kiw Éidí« xG§f‰w ÉidahÆ‹, xUF¿¥ã£l âiz ghš v© ïl¤â‰F k£L« cÇadthfhJ ïUâiz _Él I«ghY¡F« bghJthŒ. 4M«nt‰Wik¥ bgaiuí« bjhʉbgaiuí« Ãfœfhy Éidba¢r¤ijí« mL¤J tUjš fh©f.

Éa§nfhŸ Éid.

ntªjÜah» ita Äirgl¡ fh¤jš nt©L«. (Ótf. 201)

nt©L«-ntQ« (bfh¢ir).

nt©Lbk‹W = 1. beŠrhu nt£il ahLifÆš nt©Lbk‹W mtid¢ R£lh‹ (c.t.) 2. x£lhukhŒ. nt©Lbk‹W j‹ Fy¤jhidna ntiyÆyk®¤âdh‹.

ntŸ-nt£F. nt£Fjš = ÉU«òjš, nt©Ljš.

nt£-f. ng¡F (b). nt£F«-f. ng¡F« (b) = nt©L«.

x. neh: E. beg. t. 㺠(bhiksh).

nt£lš = V‰if, ïu¤jš (mU.Ã.).

nt©-ntL-ntil = 1. nt£if, "tŸË¡F ntil bfh©lbgUkhnd" (âU¥ò. 288). 2. fhknehŒ. "bfh©lnjh® ntil

ÉŸ1 (ÉU«g‰...)

Page 10: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

10 njtnea«

ÔU«" (fªjò. jÔáí¤. 74). 3. jhf« "rhy tUªâdntilnaho" (f«guh. âUto. 24).

ntŸ-nt£l« (ntŸ+j«) = ÉU¥g«. "ca®ªj nt£l¤Ja®ªâá ndh®¡F" (òw«. 214). 2. ÉU«ãa bghUŸ. "nt£l«ngh»a khm yŠáiw kÂÃw¤ J«ã" (fȤ. 46). 3. ÉU«ã¢brŒíª bjhÊš mšyJ Éid, nt£il. "taehŒ ã‰glnt£l« ngh»a Fwt‹" (mf«. 182). 4. jiy nt£il ahL§bfhiy (ã§.).

k. nt£l, bj., f. nt£l.

ntŸ-nt£il (ntŸ+ij) = Éy§F gwitfis ÉU«ã¥ão¡F« Éid mšyJ bjhÊš. "nt£il nt£if Äf"(f«guh. ef® Ú§. 74). 2. nt£ilƉ »il¡F« bghUŸ."ão¤jY ek¡F nt£il thŒ¤j â‹W" (âUthyth. 44. 38).3. nt£ilÆš neU§bfhiy. "MLtnd Æ‹D« MUÆ®nt£il" (âUü‰. 56).

k. nt£il, bj. nt£l, f. ng£l (b).

nt£l«-nt£Ltd = 1. nt£il¡F¢ bršnth‹. "ahidnt£Lt‹ ahidí« bgWnk" (òw«. 214). 2. ntl‹."nt£Lt‹ ò£ áÄœ¤ j‰W" (FwŸ. 274). 3. F¿ŠáÃyMlt‹. F¿Šáthz‹. "Ma® nt£Lt®" (bjhš. mf¤. 21).

nt£Lt‹-ntLt‹ = ntl‹. åu¤jhbyhU ntLtdh»njth. 485:4).

ntLt‹-ntL = 1. ntl‹ (ïy¡. mf.). 2. ntl®Fy« "ntLKila nt§fl« (â›. ïa‰. eh‹K. 47). ntl®T£l«."ntL bfhL¤jJ ghbuD Ä¥òfœ nkånuh" (f«guh. Ff¥.22). 3. ntl® bjhÊš. "nt£blhL ntŒgÆ yGt¤J¥ ãǪjËdhŒ" (mf«. 318). 4. tÇ¡ T¤J tif. (áy¥. 3:13, ciu).

ntL-ntl‹ = 1. nt£Lt‹. btªbjhÊš ntl uh®¤J" (Ótf.421). 2. ghiyÃy thz‹ (âth.).

k. ntl‹, bj. nt£l, f. ngl (b), J. nt£l (vedda).

ÉŸ2

(bt«ik bah©ik bt©ik btWik¡ fU¤J nt®)

fâut‹, â§fŸ, Ô v‹D« _‹W«, xË jUtjhš K¢Rl®vd¥gL«, ït‰WŸ Kjynj Vid Æu©o‰F« Ky«.

cyf« KGik¡F« gfÈš xËjU« fâutD«, ïU©lïlbkšyh« k¡f£F xËjU« És¡F«. ójtifÆšÔbaD« x‹nw. mj‹ áw¥ãašò bt«ik. mj‹ Éisîx©ik mšyJ xË®î.

ÉŸ2 (bt«ik...)

Page 11: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

11ghthz®

Ô bghJÃiyƉ átªnj njh‹Wtjhš, bt«ik¡ fU¤â‰br«ik¡ fU¤J¤ njh‹‰¿‰W. v-L: vÇky® = brªjhkiu,KU¡F (K©KU§if) ky®.

fâut‹ vGif kiwif ntisfˉ átªJ« c¢á ntisÆš btS¤J« njh‹¿D«, mj‹ bt«ik ÄFâah‰ br§fâ®, brŠRl®, brŒat‹ vdnt gL«. MÆ‹, ïutdhdâ§fnsh, v¡fhY« bt©Âwkhfnt ÆU¥gjhš, bt©fâ®, bt©Rl® vd¥gLtbjhL, bt©o§fŸ, bt©Âyh,bt©kâbadî« mil bgW«. ïjdhš, x©ik¡fU¤âÅ‹W bt©ik¡ fU¤J¤ njh‹¿‰W.

btŸshilí« bt©RtU« btWikahf¤ njh‹Wt jhš,bt©ik¡ fU¤âš btWik¡ fU¤J¥ ãwªjJ.

ád¡fU¤J bt«ik¡ fU¤âÅ‹W«, öŒik¡ fU¤J«m¿É‹ik¡ fU¤J« bt©ik¡ fU¤âÅ‹W«, tWik¡fU¤J btWik¡ fU¤âÅ‹W« njh‹W« »is¡ fU¤JfshF«.

ÉŸ2 v‹D« bt«ik¡ fU¤J nt®¢brhš, Kš v‹D«kfuKjš bt®¢brhšÈÅ‹W âǪjjhF«.

Kš-K‹-Ä‹-Ä‹dš-Ä‹dÈ.

Kš-KŸ-KË. KËjš = fhŒjš, vÇjš, ntjš.

KË-ÄË-Äs®, ÄË®jš = xË®jš, És§Fjš.

KŸ-ÉŸ.

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤JÉŸ-És®-Éa®. Éa®¤jš = 1 . bt¥g¤jhš clÈ‹nk‰òw¤âš Ú®¤JË njh‹Wjš.

Ka§f ah‹ Éa®¤jd bd‹wdŸ (FWª. 84).

2. bghwhikahš kd« òG§Fjš.

Éa®¤jš Ia« ÄifeL¡ bfdhm. (bjhš. bkŒ¥. 12).

Éa® = bt¥g¤jhš njh‹W« Éa®it¤ JË.

JWÉa® bgho¤j nfhyth© Kf¤js (kÂnk. 18:40).

2. ïis¥ò.

gªbj¿ªj Éa®Él.... T.... MLgnt (fȤ. 40).

Éa®¥ò = Éa®it. btŒJ©l Éa®¥gšyJ. (òw«. 387).

Éa®î - Éa®it, Éa®it¡ f£o = nfhilÆš Éa®itahY©lhF« ò©f£o.

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 12: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

12 njtnea«

Éa®-bta®. bta®¤jš = nt®ití©lhjš.

òidEjš bta®¡f (ghuj. g‹Åu©. 47).

f. bgk® (b), J. bgfU (begaru).

bta® = nt®it Ú®. bta®¥ò = nt®it Ú®.

FWbta®¥ bghG¡bfd (fšyh. 16 : 5).

bta®-bta®î. bta®-bta®it.

bta®-nt®. nt®¤jš=nt®it bfhŸSjš.

nt®¤J btFsh® ÉGÄnah® (ehyo. 64).

f. ngbk® (b).

nt®-nt®it. "ntbuhL fisªJ" (bghUe. 80).

nt®-nt®ò. (r§.mf.). nt®-nt®¥ò.

nt®-nt®î.

bj‹wš tªbjida‹ âUKf¤â‹ nt® tf‰w (Ts¥g.99)

nt®-nt®it.

btŸ-btŸ-btŒa = bt¥gkhd. "btŒa fânuh‹És¡fhf" (â›. bgÇaâ. 5:3:3).

btŒ-btŒat‹ = 1. Ô¤bjŒt«. "btŒat‹ giliaÉ£lh‹" (f«guh. mâfha. 203). 2. fâut‹ "btŒat }UªnjÇ‹" (bgU§. ïyhthz. 8: 173). 3. bfhoat‹.

btŒnah‹ = 1. Ô¤bjŒt«. 2. fâut‹. "btŒnahbdhË"(f«guh. f§if 1.) 3. bfhoat‹. "M®¤jd® btŒnah®"(fªjò. Kjdh£ngh. 49).

btŒ-btŒÆš=btÆš. "ÃHš btŒÆš áWik bgUik" â›.(âUthŒ. 6 : 3 : 10).

btŒÆš-btÆš = 1. fâutÅ‹ bt¥gbthË. "v‹ã yjidbtÆš nghy¡ fhínk" (FwŸ.77.). 2. fâut bdhË.

"J»šÉǤ j‹d btÆyÉ UU¥ã‹" (e‰. 43). 3. fâut‹."btÆÈs Ãyntnghš ÉÇfâÇil" (f«guh. td¥òF. 2). 4.xË. "kÂÆiHÆ‹ btÆš" (f«guh. eh£. 42).

k. btÆš, f. ãáš (b).

btŒaJ-btŒJ= (bg.). 1. bt¥gkhdJ. "áWbe¿ btŒâilíwh m bjŒâ" (mf«. 203). 2. bt¥g«. (kJiu¡ 403. ciu).3. bt¥gKŸs bghUshÈL« x‰wl«. 4. Jau«. "btŒJWbgU« ga«" (Phdh. 35:3).

(F.É.v) 1. bt¥gkhf. btŒ JÆ®¤jš=bt¥gkhf _¢R ÉLjš.

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 13: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

13ghthz®

btŒJÆ®¤J¥ ãiwEjš Éa®¥g (mf«. 207).btŒJ-ntJ.

btŒJ ão¤jš-ntJ ão¤jš = 1. x‰wl§ bfhL¤jš 2.MÉòif KjÈat‰whš cl«ig bt«ik brŒjš. 3. ÚuhÉahšcl«ig nt®¡f¢brŒjš. (ntJ FË®¤jš). ntJ-ntij =J‹g«. "Vijah ɪj ntij" (ïuhkeh. »Z. 14).

btŸ-btŒ-btŒik-bt«ik.

bt«ik = 1. bt¥g«.

mHy‹d bt«ikahš (fȤ. 11).

2. fLik. 3. tšyik.

cyf _‹Wbk‹ bt«ikÆ dh©lJ. (f«guh. mâfh.4)

k. bt«k, bj. c«k.

bt‹ = 1. bt¥gkhd. bt«gfš 2. fLikahd. btŠbrhš.

bt«-bt«ò. bt«òjš = 1. Äf¢ Nlhjš. "kiybt«g" (fȤ.13). 2. thLjš. "ntnuhL ku«bt«g" (fȤ. 10:10:4). 3.bt¥g¤jh‰ ãŠá‰ gG¤jš. 4. fLikahjš. "bt«ã dhuu¡fbušyh«" (njth. 776:2).

bt«ò-bt«gš = 1 . ÄFbt¥g«. "btÆšå‰ ¿Uªjbt«giy aUŠRu«" e‰. 84). 2. thlš. 3. thodJ. 4.bt¥g¤jh‰ ãŠá‰ gG¤j fhŒ.

bt«ò-bt¥ò = 1. NL. 2. fhŒ¢rš nehŒ. "nkŒ bt¥ãl®Ûdt‹nk byhʪjJî«" (bgÇaò. âUPhd. 1050). 3.fhŒ¢rš bjŒt« (Runjtij). "nkhoí« bt¥ò« KJ »£L"(â›.) ïuhkhDrü‰.22). 4. fhŒ¢rš eh© Û‹ (Rue£ r¤âu«)."FUËw eh£bfh‹g = njœbt¥ bg‹gnu" (Éjhd.FzhFz. 40). 5. Jau¤jhY©lhF« clšbt¥g«."bt¥òil bkŒíil åu‹" (f«guh. mnahK». 2).6. bghwhik, kd¥òG¡f«. 7. Jau«. 8. bfhLik. "bt¥òil ah^c¢ br¤jd‹ k‹ah‹" (gâ‰. 86:4). 9. bjhGnehŒ(áy¥. ciubgWf£Liu. 1. ciu).

k., bj. bt¥ò. J. bg¥ò (b).

bt¥ò-bt¥g« = 1. NL. "Ú®bfh©l bt¥g«ngh‰ whndjÂínk" (ehyo 68). 2. fhŒ¢rš nehŒ. "Ûdt‰RL bt¥gbkhʤJ" (âUthyth. 37:1). 3. bghwhik. 4. xU euf« (á.ngh. gh. 2 : 3, g. 20).

bt¥ò-bt¥g® = 1. NL.

mÂKiy¤ jl¤â bdh‰¿ bt¥guh‰ w£g kh‰¿ (Ótf. 1746)

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 14: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

14 njtnea«

2. Nlhd îzî,

ò¤jf‰ bfh©l òÈ¡f© bt¥g®..... c©l ã‹id. (òw«. 269:4).

3. fhŒ¢rš nehŒ.

x. neh: L. febris, E. fever.

bt¥ò-bt¥gš = 1. rh«gšÃw§ fyªj brªÃw KŸsJ«fšÈ‹¿¡ f£of£oahf îŸsJkhd Ãytif (G.Tn.D.I.286).

bt¥ò-bt¥ã. bt¥ã¤jš = Nlh¡Fjš.

btŸ-bt£il = bt¥g«. "mdšbt£ilah‰ RU©L"(ïuhkeh. cí¤. 14). 2. Ãy¡bfhâ (W.)

bj. bt£l, f. bt£nl.

bt£il-btil-ntil = 1 . bt¥g«. "óÉš bt¡ifj£L«" (<L, 5:9:2). 2. òG¡f«. 3. vÇí« beU¥ãÅ‹W åR«mdš. bt¡if ao¡»wJ (c.t.). 4. fiz¢NL.

k. bt¡f, f. bt§nf (benke).

bt«-bt›-bt›ÉJ = 1. NlhdJ. 2. bfhoaJ.

ádÄ¡Fbt›Éjh baGªJ (fȤ. 102 : 20, ciu).

bt›-bt›t®=bt«ik.

bt›t nuh¢r« bgUf (gâ‰. 41:20)

bt›îÆ®¤jš = btŒJÆ®¤jš.

btŒJ - ntJ-btJ.

btJbtJ¤jš = 1. ïsŠNlhÆU¤jš. 2. miuFiwahfntjš. 3. á¿J thLjš (W.).

btFbtJ¥ò = ïsŠNL.

btJ-btJ«ó. btJ«òjš = 1. Rlit¤j Ú® ïsŠNlhjš.2. fhŒ¢rš bjhl¡f¤âš mšyJ Ú¡f¤âš cl«ò á¿JRLjš. 3. ïiy ky® KjÈad á¿J thLjš 4. bt«ikahjš.

bfhŸs nth§F« bt©Fil btJ«ò khÆ‹. (Nsh.kªâu 26).

5. bfhâ¤jš. ÉÊÚ®f q‰bwd btJ«ã ô‰w " jhí.fUzhfu 9). 6. kd« nehjš. "btJ«ã íŸs«" (âUth. 5:1).

btJ«ò-btJ¥ò. btJ¥òjš = 1. bkšy¢ Rlit¤jš. 2.beU¥ãš th£Ljš. "ÔÆny btJ¥ã íÆbuhLª â‹d"(jhí. át‹braš. 5). 3. gG¡f¡ fhŒ¢Rjš. "Û£L«btJ¥ãanjh® br›ntš" (jŠirth. 113).

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 15: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

15ghthz®

btJ¥ò-btJ¥g« = 1. ïsŠNL. 2. bt¥g¤jhY©lhF«tƉW¥ ngh¡F (W).

btJ-btJ¡F. btJ¡Fjš - btJ¥òjš.

btJ¡F-btJ¡fš-btJ¡fy‹ = N£lhš ïis¤jt‹.

btŒJ-btŠR-bt¢R = bt«ik. bt¢brdš = 1. bt«ik¡F¿¥ò. "j©bz‹W bt¢br‹W" (Fku. ãu. Ûdh£.ãŸis¤. 1). 2. fLikahj‰ F¿¥ò. "jk ÔŠbrhš bt¢br‹¿l¢ brhšÈ" (Ótf. 2015).

bt¢nrdî -= NL. "j©bzdî« bt¢brdîª jªJ" (nrJò.flîŸ. 3).

bt¢rKJ = rik¤j czî. "bt¢rKJ k©lgK«"(T.A.S.i....100).

bt¢RbtªÚ® = RLÚ® (ahœ. mf.)

bt¢R-btR-btrî-btrÉ = bt¥g¡ fhy«.

bj. nt[É, f. bgábf (besige).

ntJ-nt. ntjš = 1. vÇjš. "òd¤J bt¿fkœ rªjdK«nt§ifí« ntnk" (ehyo. 186). 2. bt¥gkhjš. fL§nfhil¡fhy¤âš ïuî« gfY« ntf«. 3. mHYjš. 4. bfhâ¡»‹wÚÇš mšyJ v©bzÆš czî¥bghUŸ gjkhjš. nrhWï‹D« ntfÉšiy. 5. bgh‹ òlÄl¥gLjš. "btªjò©Âš ntiy EiH¤jhš nghy" (gH).

ntgh¡F = ntFif. "ntgh¡ f¿ªJ" (FwŸ. 1128)

btªjš = fU»aJ. Äifahf btªjJ.

btªâ¤jš = Nlhjš. btªâ¥ò = bfhâ¥ò.

btªij = 1. btªjJ. 2. ÚuhÉƉ òG§»aJ." òË¥bgŒ j£lntis btªij tšáah" (òw«. 246). 3. ã£L (ã§.). "btªijnjhirna (fªjò. jhd¥g. 8).

btªja« (btªj ma«) = btªj ïU«ò, ïU¥òÚW. "bt§fhaŠ R¡fhdhš btªja¤jh yhtbj‹d" (fhsK»š).

btªj Mz«-btªjhz«-btŠrhz«-btŠrz«= rik¤jT£L.

btŠrz« - btŠrd« = 1. rik¤j f¿ízî 2. f¿¡Fjî«g©l«.

btŠrd«-btŠád«. "btŠád¤â‰ g‰g£lh‹ ÛshJ"(fhsK»š).

nt-nt¡fhL = 1 . vÇif. br§fY¡F nt¡fhL g‰whJ.2. bfhâ¡F« ÚÇš mšyJ v©bzÆš ntFif. 3. mH‰á. 4.

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 16: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

16 njtnea«

btªj ò© (W.). 5. bt¥g«. ï‹iw¡F¡ fh‰¿šyhkšnt¡fhlhÆU¡»wJ (c.t.). 6. bghwhik. mt® tUªâ¥go¤J¤ nj¿¥ gÇR bg‰whš cd¡nf‹ ïªj nt¡fhL? (c.t.).

nt-nt¡fhs« = 1. nt¡fhL. 2. kd¤Ja® (ahœ mf.)

nt¡fhs«-bt¡fhs« = 1. òG¡f«. 2. Jau«. (ahœ. mf.)

bt¡fhs«-bt¡fhË. bt¡fhˤjš=Jau¥gLjš. (ahœ. mf.)

bt¡fhË¥ò = bt¡fhs«.

bt¡fhË - bt¡fË. bt¡fˤjš = kd« òG§Fjš, Ja®jš.

nt-nt«ò = 1. bt¥gkhd fhy¤âš jiH¡F« mšyJgH¤âdhY« v©bzahY« NL©lh¡F« ku«. "kid¡Fnt«ò. k‹W¡F¥ òË" (gH.). 2. nt¥g§fhÆiy ó g£ilKjÈat‰¿‹ fr¥ò. fr¥ò. "nt«ò§ fLî« nghy btŠbrhš" (brhš. brŒ. 111). 3. btW¥ò. "nt«ò‰w KªÚ® ÉG§f"(Ótf. 513).

k. nt«ò. bj. ntK. f., J. ngî (b).

nt«ò-nt«g‹ = nt¥gkhiy aªj gh©oa‹,

áiday® nt«g‹ nwuh dh» (áy¥. 16 : 149).

nt«gh = btªÚ® Rlit¡F§ fy«.

nt§fl« (nt§fl«) = ntÅÈš ntF§ fhlh»a ghiy Ãykiy.

nt-ntF. ntFjš = 1. vÇjš. 2. òG§Fjš. 3. czî¥ bghUŸbfhâ¡»‹w ÚÇš mšyJ v©bzƉ gjkhjš.

ntF-ntf« = 1. fLik. 2. fhu«. kUªJ Äf ntfkhÆU¡ »wJ.(c.t.) 3. tÈik. 4. Éiuî. Úuhɤbjhl® t©oÆD«Ä‹bwhl® t©o ntfkhŒ¢ bršY« (c.t.) . 5. Éir.F‰why« mUÉ ntfkhŒ ÉG»wJ (c.t.).

ntFntbfdš = Éiuî¡F¿¥ò. ntFntbf‹W XotU»wh‹.

Ô ntfKŸs jhjyhš, ntj‰fU¤âš Éiuî¡ fU¤J¤njh‹¿‰W.

X.neh: btŒJ - bt¥gkhf , Éiuthf.

btŒJÆ®¤jš = bt¥gkhf _¢RÉLjš.

btŒJbfLjš = ÉiuªJ bfLjš (FwŸ. 596).

Ó« Ô¥ngh‹wJ. Mjyh‰ ád¡fU¤J bt«ikÆÅ‹Wnjh‹W« »is¡ fU¤jhF«.

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 17: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

17ghthz®

ádbk‹DŠ nr®ªjhiu¡ bfhšÈ (FwŸ. 306)v‹W âUtŸSt® TWjš fh©f.

1. ád¡fU¤J

ÉŸ-És«=fLŠád«. ÉUªâ‰F¤ j‹id aiH¡f Éšiyba‹W ÉsbkL¤J¤ âÇ»‹wh‹ (c.t.).

És«-És® = bgUŠád« (mU. Ã.).

ÉŸ-ÉË. ÉËjš = ád¤jš.

É˪jhnu nghy¥ ãwuh» (gH. 182).

És®-ãa®. Éa®¤jš = ád§bfhŸSjš (ã§.).

És®-Éa®¥ò = 1.ád«, ád¡F¿¥ò (âth.).

Éa®-Éa®it = ád¡F¿¥ò (ã§.).

Éa®-bta®. bta®¤jš = ád§bfhŸSjš.

bta®-bta®¥ò = ád«. "btŠrk« Éis¤jd Éa®¥ghš "(ïuF. â¡FÉ. 112).

bta®-nt®. nt®¤jš = ád¤jš.

ghy‹nkš nt®¥gJ brŒj bt§T‰W. (njth. 82:7).

nt® = ád« (W.).

bt«ik = ád«.

ntf ahid bt«ikƉ if¡bfhŸ. (áy¥. 15:47).

bt¥ò=ád«.

bt¥òil¡ bfhoa k‹d‹. (f«guh. Äâiy¡. 99).

bt¥ò-bt¥g« = ád«

ntjš = ádKWjš.

f£^® eh¥g© btªJthŒ ko¤J. (òw«. 295).

nt-ntF-ntf« = ád«.

Xth ntfnkh LU¤J (fȤ. 103).

ntF-nt». nt»¤jš = ád¤jš.

r«gu‹ nt»¤J..... tjŠ brŒth‹. (Phdth. Õk. 16).

nt» = ád¤j‹.

nt»ah dh‰ngh‰ brŒj ÉidÆid å£lnyhuh® (á.á. 1:50).

ntF - btFŸ. btFŸjš = ád¤jš.

nt®¤J btFsh® ÉGÄnah® (ehyo. 64).

btFŸ-btFË = ád«.

Fzbk‹D§ F‹nw¿ Ëwh® btFË (FwŸ. 29).

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 18: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

18 njtnea«

nt-ntªJ-ntªâ. btªâ¤jš = ád§bfhŸSjš.

btªâ¥òl‹tU kînzridna (âU¥ò. 136).

btªJ-btŠR-btŠr‹ = ád«. (ahœ. mf.).

2. x©ik¡ fU¤J

x©ik xË®î. ÉŸSjš = bjËthjš.

ÉŸ-És-És§F.

És§Fjš = (br. F. É.). I. gsgs¥ghjš. 2. xË®jš, âfœjš.

gfšÉs§ Fâah‰ gšfâ® ÉǤnj. (òw«. 8).

3. bga® mšyJ òfœ guîjš. mt‹ bga® v§F« És§F«(c.t.). 4. bjËth¡Fjš.

RU§f¢ brhšyš És§f it¤jš (e‹. 13).

5. jiH¤jš. mªj¡Fo És§fÉšiy (c.t.) 6. nk«gLjš.

âwš És§F nj®¤jhid (ò.bt. 4:8).

(br. F‹whÉ) m¿jš (ahœ¥.).

k. És§¼(f), bj. btS§F, f. bgsF (belagu).

És§F-És¡F. És¡Fjš = 1. bjËth¡Fjš.

brhšÈ¡ fh£o¢ nrh®É‹¿ És¡» (kiygL. 79).2. bga® gut¢ brŒjš.

j«ik És¡Fkhš (ehyo. 132).

3. Jy¡Fjš. gšiy És¡F»wh‹. fy§fis¡ fhiyÆšntiy¡fhÇ És¡FthŸ (c.t.). 4. å£il¥ bgU¡»¤ J¥òuth¡Fjš. És¡FkhW. 5. khiHia¥ bghoÆ£L¥ g‰wit¤jš. "bgh‹Å‹ g£ilnk‰ F©Lit¤J És¡»dtis" (S.I.I.ii, 182). 6. c©o gÇkhWjš. "m£ld ahití«És¡»d Ät®¡nf" (Éehafò. 53 : 29).

És¡F-És¡fz« = bgho it¤J¥ bghU¤Jif (ahœ.mf.).

És¡F = 1. Ôt«.

všyh És¡F« És¡fšy. (FwŸ. 299).

2. xË, xË¥ãH«ò. (mf.Ã.) 3. Jy¡f«bgw¢ brŒif.

Ãy« És¡FW¥g (kJiu¡. 705)

4. gâidªjh« eh©Û‹ (nrhâ).

k. És¡F. bj. btSF (g). f. bgs¡F (b).

És¡F - És¡f« = 1. xË. "C®RL És¡f¤J" (òw«. 7). 2.â§f£ fiy (rJ.) 3. És¡F. "Foba‹Dk F‹wh És¡f«"

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 19: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

19ghthz®

(FwŸ. 601). 4. ïy§F« nkhâu«. "br›Éu‰ bfhçïabr§nfœ És¡f¤J" (beLeš. 144). 5. bjËth¡Fif. 6. bjËthd bghUŸ. 7. bjËî. Ú brhštJ m›tsî És¡fkhfïšiy (c.t.). 8. òfœ. "jhÉš És¡fª jU«" (FwŸ. 853). 9.nfŸÉ (Érhuiz) (ahœ. mf.). 10 nfŸÉ eilbgW« tH¡Fk‹w« (òJit.). 11. ÄFâ. És¡fkhŒ¡ bfhL (bešiy).

ÉŸ-És-És¤J. És¤Jjš = És¡fkhf¡ TWgL¤â¢brhšYjš (ÉtǤjš).

És¤J-És¤j« = És¡f«.

ÉŸ-btŸ = xËbghUªâa. "btŸntš Éliy" (mf«.7)."btŸthŸ ntªj‹" (ò.bt.8:27, bfhS).

btŸbsdš = bjËthjš. "btŸbsd nehth njh‹tƉ¿u§»" (òw«. 207).

btŸ-btË. btˤjš = bjËthjš (ahœ¥).

btË-btË¢r« = 1. xË. 2. És¡F. mªj ïU£liw¡F xUbtË¢r« bfh©Lth. 3. bjËî. 4. gf£L. btË¢r«nghLjš.

btË-btË¢á = ïuÉš xË®tjhf¢ brhšy¥gL« ku«.

btË-btËW = btË¢r«. "fâ®nt Wizah btËWÉuštUâ f©lhŒ" (gâbdh. âUth%®K«. 9).

btŸ-bt£L bt£Ljš = gË¢brdš, Ä‹Djš. Ä‹dšbt£L»wJ.

bt£L-bt£l« = btË¢r« (ehŠ.).

k. bt£l«. x.neh: Gk. photos, light.

bt£l = 1. bjËthd (W.). 2. mâfkhd.

bt£l btË¢r« = 1. ÄFªj xË. 2. Äf¤ bjËî. 3. btË¥gil mªj¡ bfhiy¢brŒâ bt£l btË¢rkh»É£lJ(c.t.).

ÉŸ-ÉË-Éo. Éojš = 1 . fhiyÆš ïUŸ Ú§» xËnjh‹Wjš. 2. fâut‹ njh‹¿ xË guîjš. "btŠRl®njh‹¿ Éoªjij a‹nw" (Ótf. 219). 3. J‹g« Ú§»Æ‹gkhjš. "Éga« gho Éoî‰ nwkh¡f" (gÇgh. 7:85).4. xU ÉidKa‰á mšyJ tÊeil Kojš. "tÊel¥gbj‹W Éoíbkk¡ bf§nfhnt" (jÅ¥gh. I. 212:5).

Éo= Éofhiy. "Éogf Èubt‹ w¿tÇjhŒ" (â›. bgÇaâ4 : 10 : 8).

Éofhiy - Éo»‹w neu«

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 20: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

20 njtnea«

Éo-Éoaš = Éofhiy "itFW Éoa‹ kUj«" (bjhš.mf¤. 8).

Éoa§fh£o - Éofhiy. j«ã ï‹W Éoa§fh£otªjh‹ (c.t.) `fh£oš' v‹gJ X® cwœju îUò (Sign ofcomparative degree) mJ cyf tH¡»‰ fh£o v‹W âǪJ,fhy¥bghUËš tH§F« nghJ cwœju¤ij k£LÄ‹¿x¥ò¤ju¤ijí« (Positive degree) F¿¡F«.

ïÅ, Éoašfh£o-Éoa§fh£o v‹W bfhŸsî«ïlK©L. ïâš. `fh£o' v‹gJ cwœju îUgšyhjïwªjfhy Éid ba¢r«.

`fh£oš' v‹D« cwœju îUò `fh£oY«' v‹W `c«'V‰fîŠ brŒí«. mJ cyf tH¡»š `fh£oí«' v‹W âÇí«.

Éoa‰fU¡fš = (Éoí« bghGJŸs ïU£L), Éoa‰fhy«, Éoah _Šá, Éoah tH¡F, Éoah És¡F (eªjhÉs¡F), "Éoah És¡bf‹W nkÉË nwnd" (âUkª. 48).Éoah ÉL, ÉoÉs¡F (Éoí«tiu vÇtJ), ÉobtŸË,Éontis v‹gd bgUtH¡fhd T£L¢ brh‰fŸ.

Éo-Éoî = 1. Éofhiy. ÉlãÆj‹f© Éotsî ÄUntÄUªJ« (nrJò. jUk.13). 2. J‹g« Ú§» Æ‹g« tUif."Éga« gho Éoî‰ nwkh¡f" (gÇgh. 7:85). 3. xÊî ntis.

f. ãlî (b).

Éo-Éoit = Éoa‰fhy«. Éoit r§bfhÈ¡F«." (â›.âUthŒ. 6 : 19).

ÉoaÉoa = ïuhKGJ«.

ÉŸ-btŸ. btŸbsdš = fh£o - btŸs§fh£o =Éoa‰fhiyÆš. x.neh : Éoa§fh£o.

btŸbsd = Éoªjîl‹. ehis btŸbsd th (c.t.).

btŸ-btS. btS¤jš = 1. bt‰¿iy bk‹wã‹ cjL átªJnjh‹Wjš. 2. c©ik btË¥gLjš. 3. òfœ És§Fjš.

3. bt©ik¡fU¤J

ÉŸ-És = bt©nlhLila gH«, m¥ gHku«.

És-És« És-Ésh = Ésh«gH«, Éshku«.

Ésh-Ésî (ã§.). Ésî-Ést«.

Ésh-Ésh¤â (kiy.). ÉŸ-btŸ-btŸËš - Ésh.

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 21: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

21ghthz®

btŸ-btŸËa« = Ésh.

Ést«-Éyt«-Éšt« = Éshit bah¤j TÉs«.

Éšt«-Éšy«. "toîil Éšy«" (âUkª. 1720).

Éšt-t. Éšt, ãšt.

ÉŸ-És®-Éa®-nt® = 1. Ãy¤â‹Ñœ btS¤JŸs kutoíW¥ò 2. âu©l ntuhd »H¡F. 3. brhšÈ‹ mo¥gFâ.nt®¢brhš mfuKjÈ. 4. _y«. 5. fhuz«.

ÉŸ-btŸ=bt©ikahd. "btŸsiu¡ bfhËï" (kiygL.562). btŸsÂ, bt©Fil, bt©lhkiu, bt©bzš.

f. 㟠(b).

btŸ-btŸs« = 1. bt©Âwkhd mšyJ btË¿d òJÚ®g bgU¡F. "btŸsªjhœ ÉÇrilahŒ" (âUthr. 3:1).2. flš (ã§.). "kfu btŸs¤ âw¤jjhš" (f«guh. flšfh©.2). 3. flyiy (ã§.). 4. Nlh.). 7. xU ngbu© (ã§.).

Im« gšvd t%c« ïWâmšbga® v©ÂD« MÆaš Ãiyí«. (bjhš.òŸË.98)

k., J. btŸs«. bj. btŸË. f. bgŸs (b).

btŸs‹ = bt©Âw¤jh‹.

btŸshL = bt©Âw ML, mnj Ædkhd fhuhL, br›thL.

btŸshs‹ = bt©fsk‹, btË¿d bgh‹Åw¤jhdhdcGɤJ©Q« ntshs‹, ca®ntshs‹, fhuhs‹v‹gj‰F vâ®.

btŸsh‹ = btŸshs‹.

btŸ-btŸË = 1. bt©ik. "btŸË neh‹gil" (òw«. 41).2. bt©khiH (cnyhf«). "É©zF btŸË bt‰ã‹" (Ótf.1646). 3. btŸË¡fhR. ïj‹ Éiy K¥gJ btŸË. (Ñœeh£LtH¡F) 4. cL (e£r¤âu«). btŸË Kis¤J É£lJ (c.t.)5. Éo btŸË. "ïitÆÈl btŸË baG«" (fhsK»š) 6.btŸË¡nfhŸ (R¡»u‹). "ïy§Ffâ® btŸË bj‹òy«glÇD«" (òw«. 35). 7. btŸË¡»Hik. "btŸË thu¤J"áy¥. 23:135). 8. f«guhkhaz« bgÇa òuhz« KjÈa gH«gDtšfËš j« brhªj¥gh£L fis ïil¢brU»ajUkòu kl¤ j«ãuh‹. ïJ btŸË¥ ghlš (c.t.). 9.btŸtiu. "btWehŒ rªij¡F¥ nghdhš btŸË¡nfhyhš mog£L tU«" (gH.). 10. ɪJ. "btŸË íU»nabgh‹tÊ nahlhnk" (âUkª. 834).

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 22: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

22 njtnea«

btŸ - btË - btËš = KJ»š bt©nfhLŸs mš."btËyhL§ fiHts® edªjiy" (mf«. 109).

btË-btË¢á=bt©Âw¡ bf©ilÛ‹.

btË¢á-btË¢ir. "btË¢ir ÛW«" (mHf®fy. 86).

btË-btË®-btËW. btËWjš = 1. bt©ikahjš.2. r‰nw btS¤jš.

btËW = bt©ik "btËWnr® Ãz«" (f«guh. fu‹. 155).

btŸ-btS. btS¤jš = (br.F.É.) 1. bt©ikahjš 2. rha«nghjš. mªj¥ òlit btS¤J É£lJ (c.t.) 3. ÉoíK‹»H¡»š thd« ïUŸ çFjš. »H¡F btS¤JÉ£lJ(c.t.). 4. Kf¡fis bfLjš.

(br.F‹whÉ.) 1. Mil bahȤJ¥ bgU«ghY« bt©Âwkh¡Fjš. 2. MilbahȤjšngh‰ òil¤jš. 3. vâÇia¤njh‰fo¤jš (bfh. th.). 4. âw«gl¢ brh‰bghÊth‰WjšmšyJ ÉidbrŒjš (bfh.t.).

btS-btS¥ò = 1. bt©ik 2. nehahš clš btËWif. 3.Mil j¥òif. 4. òil¡if.

btS¥ò-btS¥g« = bt©ikahif, btËWif.

btŸ-btSit = bt©ikahif (ahœ. mf.).

btŸ-btnsš - ntns®.

btnsbudš = bt©ikahj‰ F¿¥ò.

btŸ-btŸis=1. bt©ik. "btŸis btŸah£L¢br¢ir" (òweh. 286). 2. btŸshil. 3. btS¥ò. ryit."nfho¢ nriy¡F xU btŸis, FkÇ¥ bg©Q¡F xUãŸis" (gH.). 4. R©zh«ò. å£o‰F btŸisao¡fnt©L«. "nt©lhjtÅl¤ âY« btŸis th§fyh«."(gH.). 5. R©zh«ò ghš nkh® v‹D« _bt© g©l§fŸ6. btŸË¡fhR. "btŸis btŸis ba‹gh®fŸnkâÅnah®" (gzÉL. 341). 7. btŸça« (W.). 8. tÆu«. ïJešy btŸis. 9. g¢ir¡f‰ F‰w« v£lDŸ x‹W (14:184,ciu.) 10. r§F (<L. 6:15 mU«.). 11. btŸiskhL." "ghÅwt©z‹ngh‰ gÊÔ®ªj btŸis" (fȤ. 104). 12.btŸisahL. 13. btŸsh£odkhd fhuhL, br›thL."JUit btŸisbahL Éiuï" (kiygL. 414). 14. gyuh k‹."nkÊ tYDa®¤j btŸis" (áy¥. 14:9). 15. bt© bzš. 16.r«gh beštif (G. Tu. D. 153). 16. gd§fŸ (ã§.). 17. ɪJ. 18.btilnehŒ. 19. btŸis¡ fÅa eŠR (_.mf). 20.bt©K»š "btŸis kiHba‹nw És«ò" (ándª 4:21).

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 23: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

23ghthz®

21. btŸis¡bfho, btŸis fh£Ljš (c.t.) . 22.bt©òŸË. IªJ»ÇY« btŸis ngh£oU¡»wJ (c.t.).23. btË¥gil, bjËî, ïªj¥ gh£L gh£o‹ bghUŸ)btŸis (c.t.).

k., bj. btŸs.

btŸs¡fhu‹ = btŸis Ãw¤jh‹, nkdh£lh‹.

btŸbsh¡fš = e‹whf î©L brÊ¥ghfî«bt©Âwkhfî« cŸs cwÉd®.

btŸ-btŸF. btŸFjš = 1. Kf« btËWjš, ehzkiljš."btŸ»l kFlŠ rhŒ¡F«" (f«guh. thÈtij. 73). 2. T¢r¥gLjš. "jh‹w‹ bt‹¿ia íiu¥g btŸ»" (f«guh.âUto.9). 3. mŠRjš. "btªjdfŸ bfh©bl¿a btŸ»«kÆ®¡ ftÇkh ÉÇínk" (Ótf. 1897). 4. kd§Fiyjš (ã§.).

f. bgŸF.

btŸF-bt£F. bt£Fjš = 1. ehQjš. 2. T¢r¥gLjš. 3.mŠRjš (W.).

bt£F-bt£f« = 1. khd¡nfL (Nlh.). "bt£f¤J¡ fhËÅehndh" (ïuhkh. í¤j. 32). 2. T¢r«.

btŸ - ntŸ - nts« - ntH« = 1. bt©fU«ò. 2. ngŒ¡fU«ò3. ehzš. 4. bfhW¡fhªj£il. 5. btŸahid, ahid.

öŒik¡ fU¤J

ïJ bt©ikÆÅ‹W njh‹¿a »is¡fU¤jhF«.fUikia¡ F¿¡F« fs§f« fÇR f‹w KjÈa brh‰fŸF‰w¤ij íz®¤JtJ ngh‹W, fUik¡ bfâuhd bt©ikia¡ F¿¡FŠ brhš F‰w Ä‹ikia mšyJöŒikia cz®¤â‰W.

btŸs« = c©ik. ïJ fŸskh btŸskh? (W.).

btŸs® = fut‰wt®. "fŸsnuh òFªÔ bu‹d........ btŸsnuhbk‹W Ëwh® (njth. 1190 : 9).

btŸsªâ = fŸs§ fut‰w j‹ik, m¤j‹ika‹.

btŸis = fŸs§ fut‰w-t‹-t‹-J. "btŸis¡ »šiyfŸs¢ áªij" (bfh. nt. 87).

bt©gh = ãwjis fythj öa gh.

4. ÉisÉ‹ik¡ fU¤J

K⮪J tÆu« ghŒªj ku« bghJthf¡ fU¤J«, Éisahjku« btË¿í« ïU¥gjdhš, bt©ik¡ fU¤âÅ‹W,ÉisÉ‹ik¡ fU¤J¤ njh‹¿‰W.

ÉŸ2 1 bt«ik¡ fU¤J

Page 24: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

24 njtnea«

btŸis = 1. Éisahj ku«. "btŸis brh£il fU¥òtÆu«" (gH.). 2. fU¤jhHÄ‹ik. "ehÉÅš Éisí kh‰wË¿UtoÉD ÄfbtŸis ah»aJ" (ghuj. cÿf‹. 4).3. m¿Éšyhjt‹.

btËW = 1. ïsik. "btˉW¥ gdªJÂÆ‹" (òw«. 35). 2. â©ika‰wJ. "btËwhd ïUs‹ ¿¡nf" (<L. 2:1:8).3. tÆuÄ‹ik. "btË¿ ndh‹fhœ" (òw«. 23). 4. btˉWku«. btËWK‹ ɤâ¥ã‹id t¢áu« Éis¤j yhnkh"(Ótf. 2613). 5. m¿É‹ik.

mÇaf‰ whr‰wh® f©Qª bjÇí§fhšï‹ik aÇnj btËW. (FwŸ. 503)

6. gaÅ‹ik. "btˉWiu ÉLÄ bd‹wh‹" (Ótf. 1431).7. F‰w«. "btË¿š thŸ" (Ótf. 3074).

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)ãsî¡fU¤âÅ‹W ãÇî, ÉÇî, âw¥ò, bto¥ò, Ú§fš,bryî, btËtuš, cŸço‹ik, btWik, tWik,gaÅ‹ik KjÈa gy fU¤JfŸ »is¡F«.

òšYjš = Jis¤jš. òš = c£Lis, c£Lis¥ bghUŸ,c£LisíŸs òw¡fhœ Ãiy¤âiz (jhtu«), _§»š.

mWf«òš, òšyh§FHš KjÈa brh‰fis neh¡Ff.

òš - òŸ - bghŸ - bghG - nghœ.

òŸ - ãŸ, ã‹Sjš ciljš, ãs¤jš, ãÇjš, Ú§Fjš.

㟠- ãs, ãs¤jš = ãLjš, Jis¤J mšyJ bt£ocil¤jš, ãǤjš.

㟠- ÉŸ. îfu« brh‹Kjš tuhikahš, `t' Kjš `bts'tiu¥g£l tfuKj‰ brh‰fŸ. bgU«ghY« gfu mšyJkfuKj‰ brh‰fË‹ âÇghfnt ÆU¡Fbk‹W, K‹d®¡T¿aij ÃidîW¤Jf.

ÉŸ (S) jš = (br. F.É.) 1. ciljš. mªj¡ Fl« ÑnHÉGªjjdhš É©L nghƉW (c.t.). 2. bto¤jš (ahœ. mf.).3 . ÉÇjš. ky®jš (Nlh.). 4. Ú§Fjš. 5. É£lfYjš,bršYjš. bj. btŸS. 6. ntWgLjš, khWgLjš."ÉŸthiu khw£l bt‹¿ kwt®" (ò.bt. 1: 14).

(br. F‹whÉ). 1. ãs¤jš. gH¤ij ïu©lhf É©lh‹ (c.t.).2. thŒ KjÈad âw¤jš. "thŒ É©L TW«" (ghftj. 1.j‹kò¤âu. 29). 3. brhšYjš. "j‹Ål¤J tªJ ÉŸsh‹"(âUthyth. 33 : 10). 4. btË¥gL¤Jjš. "ck¡nf É©L

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 25: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

25ghthz®

ngádšyhš" (mZl¥. âUtu§f. 70). 5. ãâ® KjÈadÉL¤jš. ïªj¥ ãâiu ÉŸS (c.t.). 6. gif¤jš. "ewtkh®ªjt®... . .É©L... . .k©odh®" (Ótf. 418). 7. Ú§Fjš."ÉidfS« É©ld‹" (njth. 928 : 7).

ÉŸif = É£lfYif. "ÉŸif ÉŸshik ÉU«ã" (â›.âUthŒ. 16 : 5).

ÉŸsš = 1. ãÇif. "Éy§»‰F« ÉŸs yÇJ" (ehyo. 76).

2. ky®if. (Nlh).

ÉŸnshl‹ nj§fhŒ = áu£ilÆÅ‹w vËjhf¥ bgaUªnj§fhŒ (ahœ¥).

ÉŸ - És«ò. És«òjš = 1. thŒÉ£L¢. brhšYjšbtË¥gl¡ TWjš. "cilaJ És«ngš" (M¤âNo.). 2.gyu¿a¢ brhšYjš. ne‰W¥ bg©Â‰F¥ gÇr«És«ãdh®fŸ. (c.t.). 3 . bghJk¡f£F¤ bjÇɤjš.giwrh‰Wjš. 4. brŒâ gu¥òjš (ã§.). 5. brhšYjš. "c‰wJÉs«g Y‰nw‹" (Ótf. 1694).

És«ò = brhš.

k. És«òf.

És«ò - És«gu« = všyh®¡F« m¿É¡if, giwrh‰Wif.

k. És«gu«.

És«ò - És«ã = 1. fŸ, 2. m¿É¥ngh‹. (announcer)brhšÉs«ã = fŸ (FGc¡F¿).

ÉŸ-ÉÊ, Éʤjš = 1. f© âw¤jš, "ïikbaL¤J¥ g‰Wntbd‹¿ah‹ ÉÊ¡F§fhš" (fȤ.144). 2. cw¡fª bjËjš."cw§» ÉÊ¥gJ nghY« ãw¥ò" (FwŸ. 339).3. neh¡Fjš. "Éʤjf© ntšbfh© bl¿a tʤ âik¥ã‹" (FwŸ. 775). 4. ö§fhâU¤jš. fht‰fhu® ïuhKGJ«ÉʤâU¥gh®fŸ. (c.t.) 5. ftŤJ¥ gh®¤jš. "eh£ lh®fŸÉʤâU¥g.........ehÆD¡F¤ jÉá£L" (âUthr. 5: 28). 6. kU©Lgh®¤jš, nf£l nfŸÉ¡F Éil bjÇahkš ÉÊ¡»wh‹(c.t.).

ÉÊ¥g = (Ã.fh.É.v.) gh®¤jk£oš, bjËthf, "bkhÊ¥bghU£ fhuz« ÉÊ¥g¤ njh‹wh" (bjhš.cÇ.16).

ÉÊ¥ò = 1. fUk¤â‰ ftd«, v¢rÇ¡if. vâÇfŸ tiy¡F£á¡fhkš v¥nghJ« ÉÊ¥ghÆU (c.t.) 2. m¿î¡f© âw¥ò.Rªju« ãŸis jÄœ¤bjŒt tz¡f¤jhY« kiw

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 26: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

26 njtnea«

kiyaofŸ jŤjÄœ¤ bjh©lhY«, jÄœeh£o‰bgUÉÊ¥ò V‰g£LŸsJ. (c.t.).

ÉʤJ¡bfhŸSjš = JÆYz®jš, m¿î¡f©âw¡f¥bgWjš.

ÉÊ = 1. f© (ã§.). "ÉÊÆyh eFjiy" (njth. 345 : 5). 2.f©QU©il. 3. f©gFâ, btŸÉÊ, fUÉÊ. 4. Xâ(Phd«). "njwh® ÉÊÆyh khªj®" (âUkª. 177).

x. neh: ÉÊ - L. vide - vise (to see), Skt. vid (to know.).

x. neh: ehÊ - eho, xo - Xá.

t. ɤ - ntj = m¿î, m¿îüš, M¿akiw.

Hfu« ffukhf¤ âÇtJ ïašghjyhš E. wake. L. vigil v‹D«nkiyahÇa¢ brh‰fS« ÉÊ v‹D« bj‹brhšbyhLbjhl®òiladth ÆU¡fyh«.

ÉŸ - É® - ÉÇ. ÉÇjš = 1. És¤jš. mªj¢ Rt® ÉǪJÉ£lJ. (c.t.). 2. mÉœjš. "ÉǪJåœ Tªjš ghuh®" (f«guh.cyhÉa‰). 4). 3. ky®jš, kz¤Jl‹ ÉǪj ifij. (fšyh.2). 4. mWtif¢ brh‰bwhl®fËš nt‰WikíUò KjÈadbjhfhJ btË¥gl tUjš. 5. gu¤jš. "ÉÇKf ÉR«ò" (Ótf.329). 6. K‰Wjš.

k. ÉÇíf. bj. ÉÇí. f. ãÇ (b).

ÉǤjš = 1. Fil, ko¤j Mil, RU£oa gl« KjÈat‰iw ÉÇa¢ brŒjš. "f«gsu¤âd« ïU¡f u¤âd¡f«gs« ÉÇ¡f" (gH.). 2. Ko¤j Tªjiy mÉœ¤Jbe»HÉLjš. "ÉǤj fU§FHY« (áy¥. 20. bt©gh 3). 3.gu¥òjš. "gšfâ® ÉǤnj" (òw«. 8). "th‹nfhÊ..... jhDªj‹ bghšyh¢ áwifÉǤ jhodh‰ nghYnk" (_Jiu. 14).4. xU brhšÈil X® vG¤ij ÄF¤jš. "ÉÇ¡F«tÊÉǤjY«" (bjhš. v¢r. 7). 5. RU¡»¡ T¿aij¥ bgU¡»¡TWjš. "bjhF¤jš ÉǤjš" (bjhš. kuò. 98). 6, És¡»¢brhšYjš. "üšÉǤJ¡ fh£oD«" (ehyo. 34).

ÉÇ-1. ÉǤjš. "bjhiftif ÉÇƉ wUbfd" (e‹. áw¥ò¥).2. ÉÇ¥ò 3. bghâkh£o‹ nkÈL«. bk¤ij¥ig. 4. âiuÉÇia aÉœ¤JÉL. 5. ÉǪj msî. "rh®bgG¤ JWÉÇ"(e‹. 60). 6. gu¥ò.

ÉÇrš = 1 . ãs¥ò (W.). 2. ÉÇ¡if. 3. ÉÇ¡F« f«gs«KjÈad 4. ky®¤Jif.

ÉÇaš = 1. ky®¢á. "jhiH ÉÇaš bt©nlh£L¡ nfhij"(áy¥. 2: 17). 2. ókhiy. "És§Ff⮤ bjhL¤j ÉÇaš N£o"

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 27: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

27ghthz®

(áy¥. 10:133). 3. xË (Nlh). 4. gu¥ò (ã§.). 5. bj‹ndhiy¤j£o.

ÉÇaš - ÉÇaiy.

ÉÇî = 1. ãsî. Rt® ÉÇî f©oU¡»wJ (c.t. 2. gu¥ò.

ÉÇîiu = 1. üÈ‹ ÉÇthd îiu (ÉU¤âíiu). 2. brh‰bghÊî (ï¡fh.).

ÉÇîiuahs® = nguháÇa®¡F¡ Ñœ¥g£l MáÇa® (Lecturer)(ï¡fh.).

É® - ÉU = Ãybt£o. ÉU - ÉUî.

ÉU¥ãs¤jš = Ãy« bto¤jš.

ÉÇ - Éuš = mf§if ãsªJ ÉǪjh‰ ngh‹w îW¥ò.

É® - ɉW - åW. åWjš = 1. ãs¤jš, ÑWjš. "Ë bkŒ¡f£Fâiunah å¿aJ" (fȤ. 96). 2. bt£Ljš. "bjŒtthŸ åw¥bgh‹¿d‹" (f«guh. r«gh. 43). 3. mo¤jš. mtid e‹whŒå¿nd‹. (ï.t.).

åW = 1. ntW. "åWå ¿a§F«" (òw«. 173). 2. jÅik (W.).3. btW¥ò (ahœ. mf.). 4. mo ehY åW å¿nd‹ (c.t.).

åW - åwš = bto¥ò.

åW - å‰W = (bg) 1. ntWgLif (ã§.). 2. J©L. "å‰Wå‰wh»naho ÉGjY«" (f«guh. F«gf. 187). 3. TW. "jªijj‹ida uhÆU å‰W«" (ïiw. 28). 4. g¡f« "ïUå‰WKǤnj R£L§ fhiy" (bjhš. bghUËaš 26). 5. jÅik (W.).

å‰W = (F.É.v.) ntwhf, ntWg£l giftuhš. "å‰W¡bfhs¥glh" (bjhš. bghUËaš. 27).

å‰W¥ bghUŸ = ášyiw¥ g©l« (W.).

å‰W« = (F.É.v.) k‰W«, ntW«. "å‰W khÆu« bt§fizíªâdh‹" (fªjò. á§fK. 402).

å‰W å‰W = bt›ntwhf. "btˉW¥ gdª JÂÆ‹å‰WɉW¡ »l¥g" (òw«. 35).

å‰W å‰whf = bt›ntwhf.

å‰W-å‰w« = ntWgLif (W.).

åW - btW. btW¤jš = 1. g‰WÉLjš. "btW¤jh® ãw¥gW¥ghŒ Ãna" (njth. 310:10). 2. gif¤jš. mUtU¤jš."btWÄ‹ ÉidÔah® nf©ik" (ehyo. 172). 3. J‹gKWjš. "vânu tUnk Runk btW¥gnth nuªj nyhnl"(âU¡nfh. 243. ciu).

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 28: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

28 njtnea«

btW¡if = gif¡if, mUtU¡if.

btW¥ò = gif¥ò, mUtU¥ò.

btW - ntW = 1. ãǪjJ. 2. ã¿J 3. TWghL. "ïUnt Wyf¤âa‰if" (FwŸ. 374). 4. gifik (Ótf. 755). 5. vâuhdJ. ne®khwhdJ. 6. Ô§F. "m¿ªjnjh Éšiy Únt nwh®¥gJ" (fȤ.95). 7. òâaJ. "ah«nt ¿iaªj FW«óœ¥ ngh® f©nl«"(fȤ. 95). 8. jÅ. (Ótf. 1872).

ntW-nt‰W = (bg.) mayhŸ. ÉUªJ nt‰W tªjh‰ rik¡fMŸnt©L«. (c.t.).

ntW - nt‰Wik = 1. ntWghL. "nt‰Wik Æ‹¿¡ fyªâUt® e£l¡fhš" (ehyo.75). 2. khWghL. "fhk« òf®glnt‰Wik¡bfh©L bghUŸtƉ nghFthŒ" (fȤ. 12). 3.x¥òikÆ‹ik. 4. xU bghUË‹ ntWghL fh£l‰FÇaj‹ik. 5. (ïy¡). bgaÇ‹ ïašghd vGthŒ¥ bghUŸbra¥gLbghUŸ KjÈadthf ntWgL« Ãiyik.

V‰F bk›tif¥ bga®¡F«nt whŒ¥bghUŸ

nt‰Wik brŒtd bt£nl nt‰Wik. (e‹. 291).

6. nt‰Wik a (j©o. 49).

ntW-nt‰wt‹ = 1. mayh‹. "nt‰wt®¡ bf£lh nahf®"(nrJò. njh¤. 43). 2. gift‹. "nt‰wt uh®¤jd®" (f«guh.ïuhtz‹ tij. 78).

nt‰whŸ = mayhd - t‹ - tŸ. "nt‰wh bs‹dbth©zhjgo" (<L. 5:10:2).

nt‰wh‹ = 1. mayh‹. "nt‰wh®f ow¤ât‹ wŠrbk‹åubt‹wh‹" (f«guh. thÈt. 33). 2. gift‹. "nt‰whiunt‰wh® bjhGj ÉËtuî" (gÇgh. 20:71).

ntW-nt‰W = (F. bg. v.) 1 . ntwhd. v-L: nt‰¿ir.nt‰W¤jis, nt‰WÃiy bkŒ«ka¡f«, nt‰W¥bghUŸit¥ò. 2. mayh‹. v-L: nt‰W¡Fuš, nt‰W¤jhŒ, nt‰whŸ,nt‰WKf«. 3. khwh‹, gifahd, v-L: nt‰wuR, nt‰WKid.

nt‰Wt‹ = khWnfhy§ bfh©lt®, "ü‰Wt® K‰¿nt‰Weuhbfd" (bgU§. kfj. 1:94).

nt‰We® = mayh‹. "nt‰Wt Çšyh Ek%®¡nf bršÈD« "(Ótf. 1550).

ÉŸ-ÉŒ-Éaš = (bg.). 1. mfy«, ÉÇî, gu¥ò. "Éaby‹ »sî

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 29: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

29ghthz®

afy¥ bghU£nl" (bjhš. cÇ. 66). 2. bgUik. "_œ¤âW¤jÉa‹whid" (gâ‰. 33:5). 3. ÄFâ (áy¥. 5 : 7 ciu). 4. bgh‹(r§. mf.). 5. ku¤j£L (mf. Ã.). 6. fhL (ã§.). 7. gyâw¥gLif."Éa‹fy ÉU¡ifí«" (áy¥. 5 : 7).

Éaš = (F. bg. v.) mf‹w, guªj, "ÉHî å‰ ¿Uªj ÉaYsh§f©" (g≠53:1). "ïUÚ® ÉaDyf« t‹brhyh by‹W«k»Hhnj" (e‹bd¿, 18).

Éaš-ÉaÈif = bgUik (ahœ. mf.).

Éaš - Éay«-ÉahH« = 1. xU bgU§nfhŸ. "KªÚ®¤âiuÆil ÉahHª njh‹w" (Ótf. 2467). 2. ÉahH¡»Hik."âU¤jF ÉahH¤â‹ Ä¡f r«g¤âbdhL áWtiu¥bg‰bwL¥ghŸ" (mw¥. rj. 69).

ÉahH«-ÉahH‹.

nfhŸfSŸ ÉahH‹ bgÇjhÆU¥gJ«, tlbkhÊÆš mJãUfÞgâ v‹W bga® bg‰¿U¥gJ«, ftÅ¡f¤ j¡fd.

bgh‹ v‹gJ ÉahHD¡bfhU bgauhjyhš, Éaš v‹DŠbrhšÈ‰F¥ bgh‹bd‹D« bghUS« njh‹¿‰W¥nghY«!

Éaš-Éa‹ = 1. mfy« (W.). 2. bgUik (âth.). 3. áw¥ò.(<L. 8 : 10 : 1) 4. Éa¥ò (<L. 8 : 10).

Éa‹ = (F. bg. v.) mf‹w, guªj

ÉaÅil - guªj btË, ÉR«ò, thd«, "ÉaÅilKGtJbfl" (njth. 833:7).

Éayf«, ÉaÈl« v‹gd guªj Phy¤ij¡ F¿¤jh‰ngh‹W, ÉaÅil v‹gJ guªj btËah»a thd¤ij¡F¿¤jJ ïilbtË.

ÉLjš = (br.F.É). 1 . ãs¤jš. btoa⮢áÆš Rt®É£L¥nghƉW (c.t.). 2. ÉŸSjš, âw¤jš (ïy¡. mf.) 3.f£lÉœjš "jisÉ£l jhkiu" (fȤ. 77). 4. ky®jš."jhJbghâ nghJÉl" (njth. 1157:6). 5. ãÇjš, Fiyjš,js®jš, f£L É£LÉ£lJ. (c.t.). 6. Ú§Fjš, r£o R£lJ;ifÉ£lJ. "É£lJ Mir Ésh«gH¤ njh£nlhnl" (gH.).7. jÉ®jš. kiHÉ£L« öthd« ÉlÉšiy (c.t.) ."mªâkiH mGjhY« ÉlhJ" (gH.). 10. ÉyFjš. _£LÉ£L¥nghƉW. (c.t.) . 11 . j§Fjš. "fhÉD zaªJÉ£lh®fns" (Ótf. 1905). 12. btËtUjš. X® ïy¡FÉ£oU¡»wJ (c.t.).

(br. F‹whÉ.). 1 . ãâ® ÉŸSjš. xU ÉLfij nghL.

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 30: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

30 njtnea«

2. btË¥gL¤Jjš. kd¤âÈU¡»wij É£L¢ brhš. 3.brhšYjš. "ntiy fl¥g‹ Ûs ÄL¡»‹bwd É£lh‹."(f«guh. knfªâu. 4). 4. ão be»H¢ brŒjš. gz¥igiav§nfnah É£LÉ£lh‹ (c.t.). 5. ïl¤âÅ‹W Ú§Fjš.Ciu É£LÉ£lh‹ (ÉU«ã Ú§Fjš). nfh£iliaÉ£LÉ£lh‹ (mŠá Ú§Fjš). bg£oia ÉLâÆš É£LÉ£lh‹ (x‹iw kwªJ Ú§Fjš). 6. ÉyFjš. mt‹ br‹wM©nl gŸËia É£LÉ£lh‹ (c.t.) 7. Ú¡Fjš r«gs«nghjhbj‹W. ntiyia É£LÉ£lh‹. 8. ifÉLjš. mt‹òJ kzŠ brŒjîl‹ giHa kidÉia É£L É£lh‹.9. ÃW¤Jjš. t©oia É£l ïl¤âÈUªJ X£otªjh‹.10. ÉLjiy brŒjš murÇ‹ KoN£L ÉHh t‹W áiwahËaiu bašyh« É£LÉ£ld®. 11. ÉLKiw aˤjš.ntʼnfhy¤â‰ fšÉ Ãiya§f£bfšyh« ÉLKiwÉl¥gL«. 12. ïirjš. fhR bfhL¤jã‹ Vty‹ cŸnsnghfÉ£lh‹. 13. ãwU¡fhf ïH¤jš. bghJey¤ â‰fhf¤j‹dy¤ijÉ£L¡bfhL¤jš nt©L«. 14. mD¥ òjš"jtKJ kfis É£L" (FwŸ. 501, ciu). 15. Vîjš.ehiaÉ£L¡ fo¡f¢ brŒjh‹. 16. brY¤Jjš, vŒjš"v«k«ò foÉLJ«" (òw«.9). 17. mo¤jš. f‹d¤âšÉ£lh‹ ïu©L. 18. Éid¡ fk®¤jš. j©ÙU¡bf‹Wehyhis É£oU¡»wh®fŸ. "fhLbfl MLÉL" (gH.).19. mik¤jš. å£o‰F eh‰òwK« thrš É£L¡ f£oÆU¡»‹wd®. 20. xË åRjš. g£ilÔ®ªj fš e‹whŒ xËÉL«.21. òF¤Jjš. gh«ò¥ò‰¿‰FŸ ifia É£lh‹. 22. ïilÆš VL jŸSjš. fŸnsL É£L¥ go¡»wh‹. 23. ïilÆšïl«ÉLjš. x‰iw ÆilÉ£L¤ j£l¢ro¤jš nt©L«.24. bghW¤jš. Ñiuia tsuÉ£L mW¤jš nt©L«.bfhâ¡»‹w Úiu MwÉ£L¡ Fo¤jš nt©L«. 25. xʤ jš.Foia É£LÉL. 26. xJ¡Fjš. òâa efuik¥ã‰ fšÉ¢rhiy¡F¥ nghâa Ãy« Él¥ g£oU¡»wJ. 27. ïLjš.ghȉ bfhŠr« j©Ù® É£L¡ bfhL¤jh‹. 28. bfhL¤jš.ÉLÔ£L = jhd¥ g£la«.

Éid Koîz®¤J« JizÉid : vGâÉ£lh‹.

f. ãL (b), t. 㤠(bhid).

ÉL¤jš = (br. F‹whÉ.). 1 . be»œ¤jš. 2. ãǤjš."òiuÉL¤Jiunkh" (Ótf. 1732).

c‹dš fhny C‹wš miunaKW¡fš K¡fhš ÉL¤j nyh‹nw.

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 31: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

31ghthz®

3. ãâ®. ÉŸSjš. 4. btËÉLjš. "bgU§fh‰W ÉL¤j"(fšyh. fzgâ.). 5. brhšYjš. "bršbfd ÉL¤j‹W" (ò.bt.12:19). 6. ÉiljUjš. "Édhait ÉL¤jš" (e‹. 40.)7. g‰W ÉLɤjš. "óty® bfhoadhiu ÉL¡»a nfhÆšò¡fh‹" (Ótf. 2917) 8. mD¥òjš. "nfh¡f‰ f©Q« ÉL¤j‰f©Q«" (bjhš.mf¤. 39). 7. vŒjš. "XUl Èu©L TWglÉL¤j........ ntnyhŒ" (fšyh. KUf‹Wâ.). 10. nghfÉLjš."cÆ® ÉL¤jÈ‹" (fšyh. fzgâ).

(br. F. É.) 1. É£Lr bršYjš "ÉL¤nj‹ thÊa FUáš"(òw«. 210). 2. j§Fjš. "ÉL¤jh‹ ÉL¤j‰ »l§T¿"(âUthyth. 54 : 5).

ÉL - Él® = 1. Ãy¥ãs¥ò. "TbuÇ Él®Kif aL¡f«ghŒjÈ‹" (mf«. 47:6). 2. kiy¥ãs¥ò. "beLtiu aUÉl®"(òw«. 135). 3. kiy¡Fif. "bgUkiy Éluf¤J" (òw«. 37). 4.KÅtÇU¥ãl« (Nlh.)

Él®-Él®î = Ãy¥ãs¥ò.

Él®-Éluf« = 1. kiy¡Fif. "Éluf KfªJ" (kJiu¡. 308).2. kiy. "Éluf Úbah‹W gho¤ij" (fȤ. 40). 3. óid(gfȉ f© ãsîŸsJ).

Él®-Élut‹ = (gfȉ f©ãsîŸs) óid (ahœ. mf.)

Él®-Éluis = kiy¥ ãs¥ãl«. "eW«gH ÄU§fšÉluis 圪bjd" (I§. 214).

Éluf« - ÉlUf« (ehkÔg.). óid.

ÉlUf« - Él%f«.

Éluf«- Élhuf« (óid) - t. Élhuf.

Élhuf« - Élhyf« = óid (Nlh.).

Élhyf«-Élhyf« = óid (r§. mf.).

Élhy«-t. itlhy = óid.

Élhy«-Élhu« = óid. Élhu«-t. it^®a = óid¡f©ngh‹w xË¡fš, óid¡f©: cat's eye. an opalescent gem.

kh¡fR Kšy® (Max Muller) vGâa 'India, What can it teach us?'v‹D« F¿¥òiuia¥ gh®¡f. (g¡. 261-270).

ÉL-ÉL¤j« = jlit. "v§fSiuí« ïu©L ÉL¤jkhfmʤJ MS«go bt£o" (òJ¡. fš. 799).

ÉL¤J ÉL¤J = mo¡fo (W.).

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 32: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

32 njtnea«

ÉL-ÉLâ = j§FÄl«. "ÉLâna el¡fbt‹W eÉYå®"(ghuj. NJ. 165). 2. ÉLÃy«. bghJk¡fŸ ga‹gh£o‰FÉl¥g£l Ãy«. 3. jŤj - t‹ - tŸ - J. ÉLâahŸ,ÉLâkhL, ÉLâ¥ó. 4. c¤juî. vd¡F ÉLâ junt©L«.

k. ÉLâ, bj. É£o (viddi), f. ãlâ (b)

ÉL-ÉL¥ò = 1. Ú¡f«. "ÉL¥ãš FzFÂ" (ntjh.N. 127). 2.JUÉa¿íª j‹ik (W.). 3. nto¡ifahdJ (W.). mt‹ÉL¥ò¡ fh£L»wh‹. 4. ÉU¥g« (ahœ. mf.). t. ÉLKiw.

ÉL-Éil = 1. ÉL¤jš, mD¥òjš. 2. btË¥gL¤Jjš. 3.ntWgL¤Jjš. "Éil¥gUª jhid ntªj‹" (Ótf. 555). 4.JK¡»¡ F©L (njh£lh) (òJit). 5. kWbkhÊ, c¤ju«. 6.ïirî, ïirkâ (mDkâ). "fhdÄ‹nw ngh»‹nw‹Éilí§ bfh©nl‹" (f«guh. ifnfá. 110).

ÉilÆyâfhÇ = mur‹ f£lisia cÇat®¡F ÉL¡F«mâfhÇ. "ÉilÆyâfhÇfŸ cŒa¡ bfh©lhD«"(S.I.I.III, 36).

ÉL-åL = 1. ÉLif. "e£lã‹ åošiy" (FwŸ. 791). 2.ÉLjiy "beL§if Éy§»‹ åLbgwš ahbjd" (bgU§.euthz. 3 : 107). 3. ÉidÚ¡f«. "åbl d¥gL« ÉidÉLjš"(Ótf. 2846). 4. åL ngW. å£Lyf«. "åLil ahÅil" (â›.âUthŒ. 1: 2: 1). 5. Koî (ã§.). 6. mÊî. "Ef®¢á íWnkh_îy»‹ åLngW" (â›. âUthŒ. 8 : 10: 6). 7. j§F« ïl«,kid. "ålw¡ ft®ªj" (ò.bt. 3 : 15. bfhS). 8. XiuÆl«.9. Nju§»‰ fhÆUªj Äl«.

ãâ® ÉŸif mšyJ kiw btË¥gLif

ÉL-ÉL¡if, ÉL¥ò = ÉLfij aÊ¥ò.

ÉLfij = ÉL¡F§ fij.

ÉL-ÉLÉ. ÉLɤjš = ÉLfij aʤjš.

ÉŸ-ÉL-ÉL¢á-ÉÇ¢á = bjŒt¡F¿ (oracle). "gilÆa§fut« gh¡f¤J ÉÇ¢á" (bjhš. òw¤. 3). 2. thŒ¥òŸ,j‹nd®¢áahd e‰brhš.

ÉÇ¢á Éwš = e‰brhš nf£f ÉU«ã Éwš. "bgUKJbg©o® ÉÇ¢á Ég" (Kšiy¥. 11) ÉÇ¢ánah®¤jš =e‰brhš nf£L Éwš. "be‹Ü bu¿ªJ ÉÇ¢á nah®¡F«"(òw«. 280). ÉÇ¢á-ÉÇ¢áf‹ = F¿TWnth‹. "ÉR«ãt®flîbsh¥ gh‹ ÉÇ¢áf d¿ªJ Tw" (Ótf. 621).

nghU¡F¢ bršYK‹ bjŒt¡ F¿ nf£gJ g©il¥gilkwt® tH¡f«.

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 33: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

33ghthz®

ÉÇ¢á v‹D« bj‹brhšÈ‰F« Édhit¡ F¿¡F« ¥u¢v‹D« tlbrhšÈ‰F«, ahbjhU bjhl®òÄšiy.bjŒt¡F¿ mšyJ thŒ¥òŸ, kiwbtË¥glhjyhšÉÇ¢ábad¥g£lJ.

bto¤jš

ÉŸ-ÉL-bto. bto¤jš = 1. ãs¤jš. Ãy« bto¤ âU¡»wJ."bto¡»‹w Æ¥ãí ¤ây«" (jŠirth. 232). 2. XirbaH¥ãs¤jš. 3. mâ®nt£L KjÈad vGjš. 4. btonahirí©lhjš. "bto¤j ntiy" (f«guh.ïy§if baÇ. 10.). 5.fhŒãsªJ gŠR mšyJ bfh£il btË¥gL jš. gU¤âe‹whŒ bto¤âU¡»wJ. Mkz¡F K¤bjš yh«bto¤JÉ£ld. 6. ky®jš, "bto¤jngh bjšyh«.... . . . . .bfhŒjh‹" (br›tªâ¥ò. ciwôuÊ. 47). 7. btË¡»s«ò jš.ïªj¢ broÆš _‹¿iy bto¤âU¡ »‹wd. 8. Éiw¤Jnkny »s«òjš. "bto¤jth‰ áWf‹W" (mÇ¢. ò. Éthf267). 9. bghwhikahš Jo¤jš. (Iª. I«. 36).

bto = 1. ãsî. "btonahL« bt§fhd«" 2. nt£L. 3. ïo(Nlh.) 4. btothz«. 5. JK¡» (J¥gh¡». 6. ngnuhir. "koÉL åisa® btogL¤ bjâu" (F¿Šá¥. 161). 7. gif»s®if. "btogL ngh®¤bjhÊš fh©" (Ótf. 776.). 8. nfL."bto¥gl¡ flªJ" (kJiu¡. 233). 9. m¢r« (ã§.). 10. btoí¥ò (r§. mf.). 11. ÃÄ®ª bjhGif. "btontŒ bfhŸtJnghy" (òw«. 302). 12. jhîif, Fâ¡if. "btonghd gUtthis" (mÇ¢. ò. Éthf. 218) 13. âLbk‹bwG« òif mšyJkz«. 14. Ôa eh‰w«. "btojU jiyÆd®" (njth. 912:6). 15.âL« bghŒ (ehŠ.).

ÉŸ-btŸ-ntŸ-nt£L = bto. "j¥g£il bahÈtšnt£L" (mw¥. rj. 63).

btŸ-btË-btË¢á = fhâ‰FŸ bto¡F§ f£o

btË¢á-ÉÊ¢á. (M.L.)

bto-btoš = 1. nt£L. 2. Ôaeh‰w«. btoY¥ò = btoí¥ò.

bt£Ljš

ÉŸ-btŸ-bt£L. bt£Ljš = 1. Xirgl xnu miwÆšthshš mšyJ f¤âah‰ ãs¤jš. "mÇa‹wiy bt£ot£lhodh®" (369:2) 2. vG¤J, á‹d« KjÈad bgh¿¤ jš.fš bt£L, fy¤â‰ bga®bt£l nt©L«. 3. njh©L jš."»zW bt£l¥ ój« òw¥g£lJ." (gH.) 4. J KjÈ ad

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 34: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

34 njtnea«

J©o¤jš. ija‰fhu‹ JÂia bt£o¤ ij¥gh‹. 5.jiyikÆiu¡ f¤jǤjš. Kobt£lf«. 6. Ty msÉšjiytʤjš. jiybt£o ms. 7. òGtǤjš. "ïU¥gJïUkÆ®: mâš x‹W òGbt£L" (gH.(. 8. Njh£l¤âšvâÇia bt‹W M£l¡fhia mšyJ Ó£il Ú¡Fjš.bt£lh£l« Mlnt©L«. 9. kW¤Jiu¤jš. x£o¥ ngrnt©Lkh, bt£o¥ngr nt©Lkh? 10. fLikahf¥ ngR jš."bt£oa bkhÊÆid" (f«guh. Ff¥. 9). 11. cW¥ig Ú¡Fjš.jiybt£o¡ fUthL. 12. mʤjš.

bt£Lth‹ = gh¡F bt£o.

bt£L-bt£o = bt£Lgt‹-gtŸ-tJ. fhLbt£o, ÉwF

bt£o, k© bt£o,

bt£lWthŸ = bt£L¡f¤â.

bt£L¡»Ë = bro bfhofË‹ ïiy fhŒfis bt£L«bgU É£o. bt£o-É£o = áWÉ£o.

É£o-É£oš = Äf¢ áWÉ£o. `ïš' xU áWik¥ bghU£ã‹ndh£L.

É£o-É£oif = `Ô¥g£l É£oif nghš.' (âUÉid¥.).

bt£bldš = fLikahjš. "bt£bld¥ ngnrš""bt£bldî bk¤bjdit btšyhth«" (_Jiu. 33).

btËahjš

xU bghUŸ ãsªjîl‹ ïilÆš btËí©lh»‹wJ.

ÉŸ-btŸ-btË = âwªj ïl«, òw«, ÉR«ò, thd«.

btˤjš = 1. kiw btË¥gLjš F£L btËahjš. 2. všyhU« gh®¡F«go btË¥gilahjš. "btˤJ itFtjÇbjd ttUU nkÉ xˤJ thœ»‹w jUk k‹dh‹(f«guh. C®njL. 136). 3. bt¿jhjš (ahœ. mf.). 4. gaÅyjhjš(ïy¡. mf.).

ïilbtË = ïU brhšÈ‰ mšyJ bghUˉFïil¥g£l bt‰¿l«.

br©L btË = ngh®¡ Fâiufis¥ gƉW« t£l btË.

âwªj btË = f£ll Äšyhj ïl«.

guªj btË = ïlkf‹w btË.

gubtË = ngUyf btË. guk‹ ciwí« E©Âaš btË.

òšbtË = òš Ãiwªj btË Ãy«.

kªij btË = fhšeil mkU« bt‰¿l«.

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 35: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

35ghthz®

thdbtË = ÉR¥ò. âwªjbtËah ÆU¡F« å£o‹ cŸK‰w«.

bt£l btË = gh®¡FÄl bk§F« âwªj btËahÆU¡F«ïl«. "bt£l btËahf És§F« guhgunk" (jhí.guhgu. 362).

btŸ-bt£l = btËahd. x. neh: eŸ-e£l (e£ò¢ brŒj).

btËahjš = btË¥gLjš. "btËËw kh‰w« btËahdã‹" (ghuj. btË¥gh£L. 17).

btËtUjš = m¢á£l brŒâ gyU¡F§ »il¤jš.

btË¥gL-btË¥gil. "btË¥gL brhšny »s¤jšnt©lh" (bjhš. cÇ. 2).

btË-btËî = btË¥gil.

btË¥gL - btË¥ghL = btË¥gLif. btË¥gh£L¢rU¡f« (ghuj).

btËÆLjš = üiy m¢á£L tH§Fjš.

btËÆL-btËpL = btËÆl¥g£l Rto mšyJ üš.ï‰iw¤ jÄœ üšfS£ bgU«ghyd irtá¤jhªjü‰gâ¥ò¡ fHf btËpL.

btËÉLjš = thŒÉ£L¢ brhšYjš.

btË th§Fjš = kiHbgŒJ mšyJ K»š fiyªJthdªâw¤jš.

btË-btË¥ò = 1. btË¥òw«. 2. btËÆl«.

btËnaWjš = 1. å£L¡fhu‹ brh‰go å£il É£L ntWåL bršYjš. 2. btËôU¡F¡ Fonghjš.

btË¡F¥ ngRjš.

btË¡F¥ ngRjš = 1. jd¡F¤ âwikÆU¥gJ nghš gf£lhf¥ ngRjš. 2. gifia kiw¤J ešyt® ngh‰ ngRjš.

btË¡F¥nghjš = ky§fÊjš, ky§fÊ¡f¢ bršYjš.

btË¡»U¤jš = ky§fʤjš.

btË¡F tUjš = ky§fÊîz®¢á í©lhjš.

òw«ò (btË¥òw«)

btËba‹gJ cŸ v‹gj‰F vâ®. xU bghUˉ ãsî©lhdã‹, m¥ ãsÉl« m¥ bghU£F cŸshÆuhJbtËahÆU¤jš fh©f. xU bghU£F¥ òw«ghdJ mj‰Fmayhjyhš, ã¿â‹»Hik¥ òw«ò¡ fU¤âš ma‹ik¡fU¤J¤ njh‹W«.

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 36: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

36 njtnea«

xU å£o‹ cŸthrY« btËthrY« nghy mf« òw«(cŸ btË) ïu©L« j‰»HikahÆU¥ã‹, òw«ò¡ fU¤âš nt‰Wik¡ fU¤j‹¿ ma‹ik¡ fU¤J¤ njh‹whJ:cŸq® btËô® v‹gdnghy ïUntW bghUshÆ‹,njh‹W«.

v-L: cŸehL x btËehL, cŸSyf« x btËíyf«.

cŸshŸ x btËahŸ.

ïÅ, všyh¥ bghUŸfS« cŸS« òw«ò« x¤âuhikahš, òw«ò¡ fU¤âš Vkh‰W mšyJ kha¡ fU¤Jªnjh‹W«.

btˤnjh‰w« = 1 . òw¤njh‰w«. 2. btË¥gf£L, cŸnjh‰w¤â‰F khwhdJ.

cUbtˤ njh‰w« = khaîUt«, bghŒ¡fh£á.

btWik

btË mšyJ âwªjbtË v‹gJ x‹WÄšyhj bt‰¿l¤ijí§ F¿¡Fkhjyhš, btËik¡ fU¤âš btWikmšyJ cŸço‹ik¡ fU¤Jª njh‹W«.

btŸËil = x‹WÄšyhj âwªj btË.

btŸËil kiy = âwªj btËÆYŸs kiynghy ÄfÉs¡fkhŒ¤ njh‹W« c©ik.

btŸËiy = ó fhŒ fÅÆšyhj btW§bfhoÆ‹ ïiy.

btŸËiy - bt‰¿iy.

btŸSHî - x‹W« Éij¡fhJ btWikahf cG« cHî.

btŸnsh£l« - ÉHhtšyhj x¤âif¤ njnuh£l«.

btŸ-ntŸ-nts«-ntH« = fhŒfis cŸçošyhjthWbrŒí« xUtif nehŒ mšyJ ó¢á.

ntHK©l És§fÅ = ntH (btWik) nehŒ¥g£lÉs§fÅ. nehŒ¥g£ltid nehí©lt‹ v‹D«tH¡F¥g‰¿, ntHK©l És§fÅbad És«gH¤njh£il¢ áij¡fhkš mj‹ cŸç£il k£L« ahidî©Q« v‹gJ, m¿ahjh® T‰W. m~J c¤â¡F¥bghUªJk‹W. Kj‰fhy¤âš btŸis ahidiak£L«F¿¤j ntH« v‹D« brhšiy ahid¥ bghJ¥ bgauhf¡bfh©lnjhL. mjid És§fÅ nehia¡ F¿¡F« ntH«v‹DŠ brhšbyhL ka¡»dâdhš Éisªj Éisî mJ.

bt©Ây«=btWÃy«. bt©ò = btWÃy«.

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 37: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

37ghthz®

bt©fl‹, bt©Âiy (btŸ+Ãiy)¡ fl‹ = vG¤J¢rh‹¿‹¿¡ ifkh‰ whf¡ bfhL¡F§ fl‹.

bt©nzhî = ãŸis¥ngh‰¿¡F K‹D©lhF« btWnehî.

bt©gh£l« = K‹gzÄ‹¿ ÉL§ F¤jif.

btŸ-btW. btW§fH¤J, btW§fhJ, btW§fhtš,btW§if, btW§nrhW, btWªjiy., btWehŸ, btWbe‰¿, btW« gªja«, btW«òw«, btW«ghid, btW«bgÇat‹, btW«ng¢R, btW«ig, btW«bghŒ, btWtÆW, btWthŒ KjÈa brh‰fŸ gšntW tif¥g£lbtWikia íz®¤Jtd.

btWbkh‹W = jÅbah‹W.

bt¿J = x‹WÄ‹ik.

btW-bt‰W. bt‰whŸ, bt‰Wiu, bt‰Wiw, bt‰ nwhiy,bt‰W¡fil, bt‰W¤jhŸ, bt‰Wt©o, bt‰W nt£Lv‹gd, bt›ntW tifÆš btWikia mšyJcŸço‹ikia cz®¤J«.

bt‰bwdš = btWikahj‰ F¿¥ò.

nt‰bwd¤ bjhL¤jš = áwªj bghUË‹¿ btWŠbrh‰fis Ãiw¤J¢ brŒíËa‰Wjš.

btW-bt¿. bt¿¤jš = 1 . MŸfË‹¿ btWikahjš.murÅšyhj mu©kid bt¿¤J¥ nghƉW. 2. kiH ËWthd« btWikahjš, kiHËW bt¿¤JÉ£lJ.

bt¿J-bt¿R-bt¿¢R.

bt¿¢brdš = MŸfË‹¿ btWikahÆU¤j‰ F¿¥ò,âUÉHh Koªjã‹ Cnu bt¿¢br‹¿U¡»wJ. "bt¿¢rhd âUkhËif" (FUgu«. 536).

btW-tw. tWeif, tWÃy«, tW«òd« v‹gitbtWikia íz®¤Jtd.

tWik

bghUËšyh btWikna tWik.

btŸ-bt©F-bt§F-bt§f« = Ä¡f tWik. bt§f« guªjm«ikah®¡F És¡ bf©bzŒ mKJgo.

bt§f«-bt§f‹ = t¿at‹.

btW§if = tWik. "btW§ifah bu‹D« ngÇ‹bk‹ikia t‹ik brŒí«" (nrJò. ïy¡FÄ. 31.).

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 38: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

38 njtnea«

btWik = tWik. "btWik Æl¤J« ÉG«ãÂ¥nghœJ« kWik kd¤jnu ah»" (ehyo. 329).

btW«gaš = x‹WÄšyhjt‹, t¿a‹.

btW = tW = tWik.

tW-t¿a‹-t¿P‹.

gaŋik

btWikí« tWikí« ga‹glhik¡ nfJth«.

ÉŸ-åŸ-å© = 1. gaÅ‹ik. (Nlh). 2. gad‰wJ. 3.njitÆšyhjJ. "å©ngá klth®if btŸtisfŸbfh©lhš" (njth. 677:3).

å©-åz‹ = 1. gad‰wt‹. "åz®¡FŸ åz‹" (mÇ¢. ò.NœÉid. 19.). 2. nrh«ng¿ (W.). 3. Ôat‹. (ï.t.).

å©-å©ò-å«ò = 1. å© òfœ¢á. "å«ò ehÇah" (âU¥ò.772). 2. brU¡F. 3. x£lhu«.

å«ò - å«g‹ = 1. å©bgUik¡fhu‹. 2. brU¡f‹. 3.x£lhu« ão¤jt‹.

ÉŸ-ÉHš = 1. gaÅ‹ik. "mHy njh«ò kUkiw nah® âw«ÉHy bj‹W kUf®" (njth. 866 : 7). 2. gad‰w nfhiutif.

ÉHš-ÉHy‹ = x‹W¡F« cjthjt‹. "åÂfŸ ÉHÈfŸ"(âU¥ò. 890).

ÉHš-ÉHyh©o = nrh«ã¤âÇí« åz‹ (W.).

ÉHY¡»iw¤jš = å© ghLgLjš.

ÉŸ-btŸ-bt£o = gaÅ‹ik. "v‹id bt£o¡F¥ bg‰WntÈ¡fhȉ ngh£oU¡»wjh?"

k.bt£o, bj. t£o, g.f. ã£o (b).

bt£o¥gaš = gad‰wt‹ (W), ntiy brŒahâU¥gt‹.

bt£ontiy = gad‰w ntiy, r«gsÄšyh ntiy.

btW«ãY¡F = å©gf£L. btW« ãY¡F t©zh‹kh‰w.

btWk‹ = å©. "m¥g¢ir btWkdhfhnk" (<L. 4 : 10 : 7).

btWknd = 1. åzhf. 2. ntiyÆ‹¿. "btWknd jhs¤â‰F ïirÉL« vʉifÆid" (gâ‰. 61. ciu).

btW - bt¿J = gaÅ‹ik. "bt¿JË òfœfisnt©lhÇ byL¤nj¤J«" (fȤ. 72).

bt¿J - t¿J = gaÅ‹ik (ã§.). (nt.f.)

ÉŸ2 (ãsî¡ fU¤Jnt®)

Page 39: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

39ghthz®

Éisah£o‹ TWfŸf£á ãǤjš

ïU f£áah® ÉisahL« Éisah£LfËbyšyh« KjyhtJ, f£á ãǤJ¡bfhŸsš nt©L«. M‰wY« _¥ò«thŒªj ïUt® KjÈš f£á¤jiytuhŒ mk®ªJbfhŸt®.mj‹ã‹, ãw® ï›ÉUtuhŒ¢ nr®ªJ jk¡F¡ ft®¢áahdbt›ntW òidbgaÇ£L¡bfh©L, f£á¤jiytÇl«br‹W "ï›ÉU bgauhUŸ ck¡F vt® nt©L«?" vd¡nf£g®. f£á¤jiyt® ahnuD« bkhUtiu¤ bjǪJbfh©L mtiu¤ j« f£áƉ nr®¤J¡bfhŸt®. 劉d«ï›ÉUtuhŒ¢ nr®ªJ bršy‰F c¤âf£Ljš v‹W bga®.f£á¤jiytid¥ bghJthf m©zhÉ vd miH¥g®.ïit gh©oeh£L tH¡F,

c¤âahs® f£á¤jiytiu¡ nf£F«nghJ,

fh‰iw¡ fyr¤âš mil¤jt‹ nt©Lkh?fliy¡ ifahš Úªâdt‹ nt©L«?

v‹W«,

thd¤ij ÉšyhŒ tis¤jt‹ nt©Lkh?kziy¡ fÆwhŒ¤ âǤjt‹ nt©Lkh?

v‹W«, ãwthW«, mUŠbraš M‰¿a gHkwtÇ‹ áw¥ò¥bga®fisna T¿¡ nf£g®. ï¤jif¥ bga®fis¡"TotU tH¡»‹ Moa‰ bga®" v‹g® bjhšfh¥ãa®(brhš : 165).

kfËuhÆ‹, jhªjh« ÉU«ãa ó¥bgaiu¢ brhšÈ¡nf£g®.

(2) bjhl§F§ f£áia¤ JÂjš

ïU f£áahUŸ ah® Kªâ ahLtbj‹W JÂj‰F, cl‹ghL âUîs¢Ó£L M»a ïU KiwfS« x‹W ifahs¥bgW«. ït‰W£ ã‹dnj bgU«gh‹ik, fhR R©lš,Xbl¿jš KjÈad âUîs¢Ó£o‹ tifsh«.

ïU f£áahÇšyhJ xUtnu ãwiubašyh« Xo¥ ão¡F«Éisah£L¡fËš, òifÆiy¡f£il íU£lš,_£ilba¿jš, ÚU£R©lš, ifnk‰ if it¤jš, kuòiuTwš KjÈad. m›t› Éisah£o‰nf‰g¤ âUîs¢Ó£LtifahŒ mikí«. nfhÈ M£l¤âš, nfhÈ íU£Ltâšãwiu nk‰bfh©lt® KªâahLt®.

(3) ïilÃW¤jš

Éisah£o‹ TWfŸ

Page 40: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

40 njtnea«

xU Éisah£o‹ ïilÆš, X® Mlf®¡F Mil aÉœjšKoFiyjš KjÈa j‰brayhd jilfŸ ÃfÊ‹, m‹Wmt‰iw¤ âU¤j‰F VnjDbkh‹W kuò¢brhšiy¢brhšÈ¢ r‰W M£il ÃW¤â¡ bfhŸsyh«. gh©oeh£oš `ö' v‹gJ«, nru bfh§Feh£oš `m«ngš'v‹gJ«, ïilÃW¤j kuò¢ brhšyh«.

(4) njhšÉ¤ j©lid

K£L th§fš vâÇia¢ Rk¤jš KjÈa bkŒ tU¤jK«,fhR¤j©lK«, ïUtif¤ njhšÉ¤ j©lidah«.

ïL¡f© tU§fhš eFf mjid

mL¤ö®t j~bjh¥g âš

v‹D« FwËYŸs `mL¤ö®tJ' v‹Dª bjhl® Éisah£oš bt‹wt® njh‰wt®nk‰ FâiunaW tH¡f¤ij¡F¿¥gh‹ cz®¤JtjhF«.

j©lidna ÆšyhJ ÉisahLtJK©L. j©lidí©ikí« ï‹ikí«, j©lidÆ‹ tifí« msî«,Éisah£il¤ bjhl§F K‹dnu, ngá KoîbrŒa¥bgW«.

(5) Milbjhlš fz¡f‹ik

xUt® ãwiu¤ bjhL« Éisah£L¡fËbyšyh«,cl«ig¤ bjhLjy‹¿ Milia¤ bjhLjš fz¡fhfhJ.`t©zh‹ Óiy¡F tH¡»šiy' v‹gJ ïªbe¿Kiwg‰¿a gHbkhÊahF«.

(6) jt‰whš Mlf® khwš

M£L ÃfG«nghJ ML»wt‹ jt¿‹, mL¤jt‹ Mlšnt©L«.

(7) bt‹wt®¡F kW M£ltrâ

X® M£ilÆš bt‹wt®¡F, kW M£ilÆš Kªâ ahLtJmšyJ v⮡f£áahš ão¡f¥gLtJ ngh‹wtrâaË¡f¥bgW«.

(8) ïl¤â‰nf‰g ntWglš

gy M£L¡fis ML Kiwí«, mt‰¿‰ brhšY« kuòiufS«, ïl¤â‰F ïl« á¿J« bgÇJ« ntWg£oU¥gJïašò.

(9) M£il¤bjhif tu«ã‹ik

v›Éisah£oY«, ï¤Jiz M£il Mo¤ Ôu nt© L«v‹D« fLtu«ãšiy. MLth® ÉU¥g« nghš v¤ Jiz

Éisah£o‹ TWfŸ

Page 41: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

41ghthz®

M£ilí« Mlyh«.

bghJthf, X® M£ilÆš njh‰wt‹ mL¤j M£ilÆšbt‰¿ e«ã¡ifbfhŸË‹, mij MLkhW vâÇiat‰òw¤JtJ tH¡f«.

(10) eLÃiy

Éisah£L ïUghy®¡F« ïUgUt¤jh®¡F« ï‹g«Éis¥gnjahÆD«, eLÃiy ngh‰wh¡fhš ï‹g¤â‰Fkhwhf¤ J‹gnk Éisí«. giza« it¤jhoD«itahjhoD«, bfȤjt®¡F k»œ¢áí« njh‰wt®¡FtU¤jK« c©lhtJ â©z«. njh‰wt® eLÃiyngh‰¿‹, m›tU¤j¤ij M‰¿¡ bfhŸt®; mšyh¡fhš j«njhšÉia x¥ò¡bfhŸshJ fyh« Éis¥g®; mšyJfuîbe¿ahš btšy Kašt®.

Éisah£o‰ bgÇnahUª j¥òt® v‹gJ, "nrhH‹ey§»ŸË j«ã khts¤jhD«, jhk¥gš f©zD« t£L¥bghUîÊ¡ iffu¥g btF©L t£L¡ bfh©bl¿ª jhid¢nrhH‹ kfdšiybad¤ jhk¥gš f©zdh® foªJ T¿aòw¥gh£lhš (43) m¿a¡ »l¡»‹wJ.

bgÇnahU« Éisah£oš j¥òtuhÆ‹, á¿nah®j¥òtij¢ brhšy nt©Ltâšiy. áWt® Éisah£ošÃfœªj áW r©ilÆ‹ Éisthf, v¤Jiznah bgÇnah®j« f©z‹d nfËiu¥ gif¤jJ«, mjdh‰ bgUŠbršt¤ij¤ bjhiy¤jJ« c©L. ïjdhšjh‹, áWt®r©ilÆš bgÇnah® jiyÆl¡ TlhJ v‹D«be¿Kiwí« vGªjJ.

Éisah£o‹g§ fU⥠ãw®¡F nehit¤ jUtdîŠbrŒjš TlhJ. ãw® nehití« j‹ nehîngh‰ ngQªj‹ik, Éisah£o‰F ï‹¿aikahjjhF«. ïuhk‹ j‹iga‰ gUt¤âš kªjiuÆ‹ TÅš k©Q©ilahšmo¤jj‰fhf¤ j‹ fhis¥gUt¤âš gâdhyh©LmuáH¡f ne®ªjbj‹W, ïuhkfhij TW«. 劉d«Éisah£nl ÉidahdJ, v‹¿šyhthW, ToÉisahL« Mlfbušyh« eLÃiyia¥ ngh‰Wjš nt©L«.(j.eh.É.)

ÉisîfŸeh£oš Éistd : beš, thiH, fU«ò, kŠrŸ, ïŠá,bt‰¿iy, gh¡F KjÈad.

ÉisîfŸ

Page 42: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

42 njtnea«

fh£oš Éistd: vŸ, gaW, nj‹, mu¡F, rªjd«, òDF,fhriw (fÞöÇ) KjÈad.

kiyÆš Éistd : Vy«, ÄsF, m»š, gU¥ò (jªj«) ku«,bgh‹, k KjÈad.

flÈš Éistd : c¥ò, Û‹, ïwh, r§F, K¤J, gtH«,X®¡nfhiy KjÈad. (FwŸ. 736).

ÉwF¤ J©L tiff£il bgÇaJ ;

áwhŒ á¿aJ;

bgho mšyJ öŸ áWáwhŒ. (brhš. 71)

Édh¢brh‰fŸR£L¢ brh‰fŸ ngh‹nw Édh¢ brh‰fS«, jÄÊY«âuÉl¤âY« XbuG¤J¢ brhšyhfî« gybtG¤J¢brhšyhfî« ïU¡F«. v-L : v, vªj.

ÉdhbtG¤J¡fŸ _‹bw‹wh® bjhšfh¥ãa®.

MV Xm« _‹W« Édhm. (bjhš. 32)ït‰iwna gtzªâah® Iªjhf ÉǤJiu¤jh®.

vah KjY« MX <‰W«VÆU tÊí« Édht® F«nk. (e‹. 67).

ï›itªJ« _y msÉš xbuG¤jhfnt njh‹W»‹wd. V-v. V-ah-M-x.

ït‰WŸ, brh‹KjÈš tU« v, V, ah v‹D« _‹W«R£blG¤Jg ngh‹nw tfu bkŒí« jfu bkŒí« mL¤JÉdh¥ bgauhF«. v-L : vt‹, vJ.

vit v‹gj‹ âÇghd vÉ v‹D« bjY§f¢ brhš, m‰W¢rhÇia na‰W nt‰wik¥gL«nghJ, nt£o vd¤ âÇí«.劉dnk v› V› v‹D« Édh¢ brh‰fS«, Kiwna bt,nt vd K‹ã‹dhf vG¤JKiw kh¿ ÉF«. ï¤âÇòfË‹tfu Kjny MÇa bkhÊfˉ ffukhf kh¿íŸsJ. (bt-bt-f. nt-nf-fh.

ï› t-f âÇò bjY§ifaL¤j kuh¤âÆnyna bjhl§»ÉL»‹wJ. kuh¤â KjÈš IªâuÉl¤JŸ x‹whí«, ã‹òeL¤âuÉl« v‹W fUj¤ j¡fjhí«, mj‹ã‹ I«ãuh»Uj¤JŸ x‹whí«, ïUªjik ftÅ¡f¤ j¡fJ.

jÄœ MÇa bkhÊf£F K‹njh‹¿a bjh‹bkhÊahjÈ‹,mâš neÇaš Édh¢ brh‰fS« cwÉaš (Releative) Édh¢brh‰fS« ntW ãÇ¡f¥bgwÉšiy.

ÉwF¤ J©L tif

Page 43: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

43ghthz®

v-L: ah® v‹d brŒjh®? - neÇaš

ah® v‹d brh‹dhY« - cwÉaš

ïªâa MÇa bkhÊfËš, ne®Édh¢ brh‰f£F tfu¤â‹âÇghd ffu toí«, cwÉaš Édh¢ brh‰f£F vfu¤â‹âÇghd afu toí«, Ms¥bgW»‹wd. afu« Ifukhfî«âÇí«.

ne®Édh cwÉašÉdh

kuh¤â

ïªâ fAh‹ aAh‹-#Ah‹

tlbkhÊ F¤u a¤u

áy jÄœ Édh¢brh‰fŸ toÉnyD« bghUËnyD«tlbkhÊƉ r‰nw ntWg£LŸsd.

jÄœ tlbkhÊ

v-L:

vnjhŸ = v§F a¤u=v§F (toî)

vjh = v§nf ajh = v‹W (bghUŸ). (t.t)

Édh¥ bga®(1) V. V‹ (xUik) - V« (g‹ik).

V‹-Vt‹. V«-vt«. V‹-v‹.

V‹ - v‹. v‹ -mJ = v‹dJ. v‹ + J = v‰W.

v‹ + m = v‹d. V‹ v‹D« Édh¥bga® ï‹W fhuz«Édî« F¿¥ò Éidba¢rkhfî« ÉidK‰whfî« tH§F»‹wJ.

(2) Vt‹ VtŸ Vt® VJ Vit.

ï›tot§fshš, Mt‹ <t‹ Ct‹ KjÈa beoš Kj‰R£L¥ bga®fS« xU fhy¤âš tH§»dnth vd Iíw¡»l¡»‹wJ. VJ v‹D« bga® xU bghUŸ tªj tÊiaÉdî« F¿¥ò ÉidK‰whfî« ï‹W tH§F»‹wJ.

(3) aht‹ ahtŸ aht® ahtJ ahit.

V-ah. ah-ahit. ahtJ-ahJ.

R£L És¡f«

(4) vt‹ vtŸ vt® vJ vit.

V-v v+mJ=v›tJ-v¥go.

Édh¥ bga®

Page 44: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

44 njtnea«

Édh¥ bga®fŸ ï‹W `V' `v›' `ah' vd _tifaofis¡bfh©LŸsd. ït‰WŸ, `V' `v›.' mofŸ bjY§»šnt‰Wik¤ âÇãš, `nt' vd ïy¡fz¥ nghÈ (Metathesis)ah», ã‹ò MÇabkhÊfËš `bf' vd¥ nghȤ âÇò bfhŸS«. t - f nghÈ. v - L: át¥ò - áf¥ò, Mth (M + M) Mfh.`ah' mo MÇabkhÊfËš `#h' vd¤ âǪJ« âÇahJ«bjhl®bfhŸ (Relative) Édh¢ brh‰fis¥ ãw¥ã¡F«.

Édh¢brhš

v-L

bj. - VÉ=vit. nt£o=vt‰¿‹.

ï.-nfh©=ah®, »ah=v‹d, »j®=v§nf, »¤nd=v¤jid

t.-»«=ah®, F¤u=v§F, fjh=v‹W, fj«=v¥go

L. - quis ah®, quid v‹d, quaru= v¥go, qualis-v¤jifa.

bjhl®òbfhŸ Édh¢brhš

t.-a¤=ah®, vJ. a¤u=v§F, aj: = v§»UªJ, ajh = v¥go.

ï. - n#h = ah®, #fh‹=v§F, #¥=v‹W, ͤdh=v›tsî.

brUkÅa¤âš btfunk ÉdhtoahfîsJ. v-L: wer = ah®,was = v‹d, welch = vJ, wenn = v‹W.

Éid¡FiwFiw v‹D« brhš xU bghUŸ mšyJ cW¥ò ïšyh¡Fiwia Kjȉ F¿¤J, ã‹ò m¡Fiwahš V‰gL«njitiaí« njitahd bghUisí« MF bgauhfcz®¤â‰W.

Ãiw v‹gj‹ kWjiy Fiw. (FwŸ. 612).

Éid¢ brhšbrhšY« tiffŸ mir¤jš mir ãǤJ¢ brhšYjš;miwjš cu¡f¢ brhšjš; ïir¤jš nfhit¥gl¢brhšYjš; ïa«òjš ïabthÈíl‹ brhšYjš. ciu¤jš brŒíS¡F ciu brhšYjš; csWjš m¢r¤âdhšx‹¿‰ »‹bdh‹iw¢ brhšYjš; v‹Djš xU brŒâia¢brhšYjš; XJjš fhâš bkšy¢ brhšYjš; fiujšmGJ brhšYjš; fHWjš foªJ brhšYjš, »s¤jšx‹iw¤ bjËthŒ¡ F¿¥ã£L¢ brhšYjš; FƉWjšFƉFuȉ brhšYjš; FHWjš eh¤jLkh¿¢ brhšYjš;TWjš TWgL¤J¢ brhšYjš; bfhŠRjš bršy¥ ãŸisngh‰ brhšYjš; rh‰Wjš murdhizia¡ FofS¡f¿É¤jš (Proclamation); br¥òjš ÉdhɉF Éil brhšYjš;

Éid¡Fiw

Page 45: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

45ghthz®

brhšYjš ïašghf x‹iw¢ brhšYjš; eÉYjš gy fhšx‹iw¢ brhšÈ¥ gÆYjš; EtYjš x‹iw¢ brhšÈ¤bjhl§Fjš.

EtYjš üiy¡ f‰ã¤jš; beho¤jš fij brhšYjš;gf®jš g»®ªJ Éiy TWjš; gY¡Fjš c¢rǤjš; giwjšx‹iw¤ bjÇɤjš; g‹Djš E£gkhŒ ÉǤJ¢brhšYjš; ãj‰Wjš ã¤jid¥ nghy¥ ngRjš; òfYjšx‹iw ÉU«ã¢ brhšYjš; òy«òjš jÅikahŒ¥ ngRjš; ngRjš ciuahLjš mšyJ bkhÊia¡ ifahSjš;khWjš kh¿¢ brhšYjš; ÄH‰Wjš »Ë¡FuÈš brhšYjš; bkhÊ brh‰¿U¤jkhf¥ ngRjš; tȤjš t‰òW¤â¢brhšYjš; ÉŸSjš btËÉ£L¢ brhšYjš; És«òjšgy®¡ f¿É¤jš; behL¤jš Éiy TWjš. (brhš. 54).

Éid¢ brh‰fŸÉid¢ brh‰fSŸ K‰WÉid v¢rÉid v‹gd KoªjÉid Koahj Éidfisí«, ïwªj fhy Éid ÃfœfhyÉid vâ®fhy Éid v‹gd v¢rÉid Ef®Éid vâ®Éid (rŠáj« ãuh®¤j« MfhÄa«) v‹t‰iwí«x¤JŸsd. (brhš. 37).

Éid¤âw¥ bghU¤j«kzk¡fŸ ïUtU« Nœ¢á tÈikÆY« RWRW¥ãY«x¤âU¥gJ, Éid¤âw¥ bghU¤jkh«. mtUŸ xUt®Éiukâí« jhsh©ikíKilatuhÆU¡f,ï‹bdhUt®kªjkâí«, nrh«gYKilatuhÆU¥ã‹, mt®j« ïšywthœ¡if x‰Wikí« ï‹gK« cilajhÆuhJ. (j.â. 48)

åå-å (ï.nt.)

ÉŸ-(ÉŒ)-å. åjš = Ú§Fjš.

Éid¥gif åahJ ã‹br‹ wL« (FwŸ. 207).

2. khWjš.

thÅ‹ åahJ Ru¡F« (kiygL. 76).

3. rhjš.

áiy¤bjGªjh® åªjÉa (ò.bt. 3. 7).

4. mÊjš. "åah¢ áw¥ã‹" (òw«. 15).

å = 1. Ú¡f« (ã§). 2. rhî (ã§.). 3. mÊî.

åfyªj kŠiPnghš (Ótf. 1104).

å

Page 46: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

46 njtnea«

tlt® É-ï5 v‹W _y§fh£o, ›aŒ (vyay) = ãǪJ ngh(to go apart or in different directions) v‹W ÉǤJ És¡Ft®.

É v‹gJ ÉŸ v‹gj‹ âÇò. ï v‹gJ ïaš v‹gj‹KjÅiy. ïaš = bršif, el¡if. (t.t: 265).

ÉR1-å{ = Éá¿ åR.

tlt® É{1 (Éirahf ïa§F) v‹gij _ykhf¡ fUJt®.mJî« Éir v‹gj‹ âÇng.

ÉR-Éir. ÉRÉR = ÉUÉU. ÉRÉbr‹W Éo¤bjǪJÉ£lJ v‹D« tH¡if neh¡Ff.

ÉR-ÉáW-Éá¿. ÉáW = åR. ÉR = åR.

åR2 - thÞ2

åRjš=kz« åRjš, kz¤jš. å¢r« = kz«, eh‰w«.

ehW v‹D« brh‰ngh‹nw åR v‹gJ«, brŒíŸ tH¡»šeWkz¤ijí« cyf tH¡»š Ôa kz¤ijí« cz®¤J«.

thÞ-th[=kz«. thÞ v‹gJ bgauo Éidna. kh. É.m. " perhaps only Nom. fr. next" v‹W F¿¤âU¤jš fh©f. "next"v‹wJ th[ v‹D« brhšiy. (t.t : 260)

å£L tifåL Ãiyahd ciwÉl«, kid å£L Ãy« (M£á¥bghUŸ) ïš, ïšy« tskhd åL; mf« cŸåL; ciwíŸj§FÄl«; Foir jhœªj áW TiuåL; Foš ïiyahšntŒªj áW Foir; Foy« bgU§FoÆš (g®zrhiy);Foif áWnfhÆš; F¢R åL áW TiuåL; k¢R åL bk¤ijåL (Terrace) ; TL be‰TLnghš t£lkhd áWåL;bfh£lif Rt® mšyJ beLŠRt® ïšyhj Ú©lTiuåL; bfh£oš bjhGt« mšyJ Míj¢rhiy; rhiybgU§Tl«; tisî xUtU¡F¢ brhªjkhd gy åLfŸnr®ªj ïl«; tisrš åL KjÈat‰¿‹ R‰W¥òw«mšyJ NœÃy«, tshf« MÔd«; khËif kh©ghdbgUåL; khl« nkÅiy; kho nkÅiy åL; Fo xUFL«g« mšyJ Fy« tá¡F« bjU mšyJ å£L¤bjhFâ; mu©kid mu© mšyJ ghJfh¥òŸs mur‹kid; gŸË gL¡F« åL; kl« JwÉfŸ j§F« bgU§Tl« mšyJ k©lg«. (brhš : 49).

åLk¡fŸ FoÆU¡F« kid¡F¤ jÄÊš åL v‹W bga®ngÇ‹g cy»‰F« åL v‹nw bga®. ï›ÉU bgaU«

å£L tif

Page 47: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

47ghthz®

xUbrhšny.

khªj‹ gfbyšyh« ciH¤J¡ fis¤J czî mšyJbghUŸ njo, khiy¡ fhy¤âš kidah»a å£ilailªJ ïis¥gh¿ ï‹ò‰¿U¡»wh‹.

vGtifahd všiya‰w ãwÉfËš cH‹W mw¤ij<£oa M‹kh, mšyJ m¥ãwÉfËš miyªJ âǪJå£L be¿¢ bryit Ko¤j M‹kh, milí« ngÇ‹gcyF« åLnghYjÈ‹ åbld¥g£l bj‹f. (brhš. 33).

åL gh®¤jškzkfŸ bg‰nwh® kzkf‹ åL br‹W, j« kfŸkidaw« el¤J« âw¤ij¥ gh®it ÆLtJ©L. mJ `åLgh®¤jš' vd¥gL«. (j. â. 25).

åLng‰W És¡f«ïšyw¤jhY« åLbgwyh bk‹gJ jÄH® kjK«âUtŸSt® bfhŸifíkhF«.

åœehŸ glhmik e‹wh‰¿ d~bjhUt‹thœehŸ tÊail¡F§ fš. (38)

mw¤jh‰¿ Åšthœ¡if ah‰¿‹ òw¤jh‰¿‰nghxŒ¥ bgWt bjt‹. (46)

ïašãdh Åšthœ¡if thœgt bd‹gh‹KašthU bsšyhª jiy. (47)

M‰¿ bdhG¢» awÅG¡fh Éšthœ¡ifneh‰ghÇ‹ neh‹ik íilªJ. (48)

v‹D§ FwŸfis neh¡Ff.

JwtwK« xU Fy¤jh®¡Fk£L« cÇaj‹¿ všyh®¡F«bghJth«. mthî« brU¡F« monah blhʪjhbyhÊaxUt‹ å£ilaila KoahJ.

ngŒnghš âǪJ ãz«ngh‰ »lªâ£l ã¢ir bašyh«ehŒngh yUªâ eÇngh YH‹We‹ k§ifaiu¤jhŒngh‰ fU⤠jk®ngh bytU¡Fª jhœ¢ábrhšÈ¢nrŒngh ÈU¥g®f© OU©ik Phdª bjǪjtnu. (g£od. ghlš)

kd¤J¡f© kháy dhj yid¤jw‹MFy Úu ãw. (34)

k‰Wª bjhl®¥gh blt‹bfhš ãw¥gw¡fY‰wh®¡ Fl«ò Äif. (345)

åLng‰W És¡f«

Page 48: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

48 njtnea«

Ú‰iw¥ òidªbj‹d Úuhl¥ nghba‹d Úkdnkkh‰¿¥ ãw¡f tifa¿ª jhÆšiy khkiwüšV‰¿¤ bjh>c« vGnfho kªâu« v‹d f©lhŒM‰iw¡ fl¡f¤ JiwbjÇ ahk yiy»‹iwna. (g£od. ghlš)

ï¢brŒí£fshš, áWãŸisnghš kWgoí« ãwªJbrU¡fl§» MirntuW¤jtu‹¿, bršt¤ bjhl®òŸstU«, Muthukhf Mila aÂgtU«, j«ik¥ ãw¥gh‰ áwªjtuhf¡ fUJgtU« kdkhwhJ MÇa kªâu§fisnahJgtU«, tlbkhÊia¤ njtbkhÊ ba‹W« bj‹bkhÊia¡ ÑnHh®bkhÊ (Ãrghiõ) ba‹W§ TWgtU«,âU¡Fwis Xj¡ Tlhbj‹gtU«, å£LyifailtJx£lf« CáÆ‹ fhâš EiHtâD« mÇjhÆU¡Fbk‹Wm¿ªJbfhŸf. ïÅ, ÉUªnjh«ghik ahšïšywtifahY« brU¡fl§ fhikahš JwtwtifahY«, MÇa® å£ilailtJ« ïayhbjd m¿ªJbfhŸf.

åizåiz - åzh

É© = Éš eu«ò bj¿¤j‰ F¿¥ò.

É©É© = 1. ahœ eu«ò ïir¤j‰ F¿¥ò.

2. ò©Âdhš eu«ò nehbtL¤j‰ F¿¥ò.

É© - å©.

ehuj‹ åiz eaªbjÇ ghlY«. (áy¥. 6: 18).

k§fy« ïH¥g åiz (áy¥. 6: 22)

kháš Éizí« khiy kâaK« (m¥g®).

MÇa® tUK‹ng jiy¡fHf¤ jÄœ K¤jÄHhŒ tH§»tªjâdhY«, ehuj® jÄœehL tªnj ïir¤ jÄœ f‰W¥`gŠrghuÔa«' v‹D« ïir¤jÄœ üÈa‰¿aâdhY«. ».ã.2-M« ü‰wh©L¢ áy¥gâfhu« åizia¡ F¿¤j yhY«,7-M« ü‰wh©oš m¥g® "kháš åiz" (F‰w k‰w ahœ)v‹W ghoÆU¤jyhY«, åiz 11-M« ü‰ wh©oštl¡»Å‹W tªj MÇa ïir¡fUÉ v‹gh® T‰W jÄœbtW¥ghbyGªj bj‹f.

åiz jÄH® ïir¡fUÉna v‹gij¥ `ghz® iftÊ'v‹D« üY£ f©L bjËf.

tlt® nt© v‹bwhU brhšiy¥ gil¤J ïir¡fUÉÆa¡Fjš v‹W bghUŸT¿, ntQ (_§»š) v‹D« brhš

åiz

Page 49: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

49ghthz®

byhL bjhl®ò fh£l ÉU«òt®. ntQ v‹gJ nt©v‹D« bj‹brhšÈ‹ âÇghf¤ bjÇ»‹wJ. nkY«, mj‹bghUªjhikiaí« É© v‹gj‹ KG¥ bghU¤ j¤ijí«gF¤j¿îŸsh® f©l¿f.

kh. É. m. "of doubtful derivation" v‹W F¿¤âU¤jiyí«, _y§fh£lhikiaí«, nt© v‹D« brhšiy¥g‰¿"prob. artificial" v‹W fUJjiyí« neh¡Ff. (t.t : 266).

bt~fhbt~fh - ntfh (g)

bt~F = Äf ÉU«ò. bt~F-bt~fh=`. fhŠáòu¤jU»š XL«MW.

"nrah‰whY« bt~fhÉdhY«" (S.I.I.ii, 352 : 115).

2. âUkhš âU¥gâfSŸ x‹W. (â›. ïa‰ 3 : 62). (t.t. 267).

bt~F-㺠(bh) - ï. nt.btŸSjš=ÉU«òjš. btŸ-bt©L. bt©Ljš =Mir¥gLjš. btŸ-ntŸ. nt£lš = ÉU«òjš. ntŸ-nt©L. nt©Ljš = ÉU«òjš, bfŠRjš, ïu¤jš.

btŸ-btŸF-bt~F. bt~Fjš = ÉU«òjš, nguhirbfhŸSjš, ãw® bghUis ÉU«òjš.

bt~F - f. ng¡F (b). E. beg.

㺠v‹gJ g{ (bh) v‹gj‹ M®t Éidba‹W«, g§FbfhŸs ÉU«ò v‹W bghUŸgLtbj‹W«, kh. É. m.TW«. "Desid. of bhaj, lit. 'to wish to share or partake'

g{ v‹gJ gF v‹gj‹ âÇò.

Beg v‹D« M§»y¢ brhšÈ‹ jÄœ _y¤ij m¿ahJ."perh. shortened f. beguiner be a beghard or beguin, lay brother ofmendicant order named f. Lambert Begue" v;dw COD tiuªâU¥gJbghUªjhJ. (t.t : 266 - 267).

bt~F ÉŸ--É®-- (ÉU)-- ÉU«ò. ÉŸ--btŸ--bt©L. nt©L.btŸ--ntŸ-- nt© = ÉU¥g«. nt©Ljš = ÉU«ò jš,ÉU«ãÆu¤jš. btŸ == btŸF-- bt~F, bt~Fjš =ÉU«òjš, nguhir bfhŸSjš, ãw®bghUis ÉU«òjš.bt~F--. ng¡F=nt©L E. beg ng¡F -- 㺠(t.). (â.k: 755).

btFËntF - btFŸ - btFË. (â.k : 54)

btFË

Page 50: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

50 njtnea«

btŠrz«btŠrz« - ›aŠrd

m©Qjš = beU§Fjš, TLjš, bghUªJjš.

m© - Mz« - T£L, nea«, f¿¡T£L, FH«ò.

btªj Mz« - btŠrz« = ntfit¤j T£L.

g¢ro x Mz«.

Mz« btŠrz« v‹D« ïU brh‰fS« bgU«ghY«Ñœ tF¥ghÇilna tH§F»‹wd. Mz« v‹D« brhšnybtªj FH«ig¤jh‹ F¿¡F«. MÆD« g¢roÆÅ‹WbjËthŒ ntWgL¤â¡ fh£l‰F btªj v‹D« milbg‰wJ. "e©lhzK§ fËí« â‹whnyh bjÇí«." v‹gJgHbkhÊ. ïâš Mz« v‹gJ rik¤j FH«ig¡ F¿¤jšfh©f.

btŠrz« - btŠrz« - btŠád«.

bt§ád¤â‰ g‰g£lh‹ ÛshJ. (fhsnkf«).

btŠád§f bs‹W« ÉU«ghns (jÅ¥ghlš).

tlt® fh£L« É + mŠ¢ (vy-an $j) v‹D« _y¤â‰F«,btŠrz¤â‰F« vŸssî« bjhl®ãšiy.

mŠ¢ = v©bzŒ njŒ mšyJ rha« óR, njh‰WÉ,btË¥gL¤â¡ fh£L. (ï.nt).

›aŠ¢ = e‹whba©bzŒ jlî, njh‰WÉ, btË¥gL¤â¡fh£L« (ï. nt.).

mÂfy«, milahs«, bkŒbaG¤J KjÈa bghUŸf£F tlt® fh£L« _y« bghUªJ«. MÆ‹, btŠrz¤â‰F¥ bghUªjhJ. tobth¥òik g‰¿¤ bj‹brhšiytl brhšbyhL bjhl®ògL¤âíŸsik btË¥gil.(t.t : 267- 268)

btokUªJbtokUªjhtJ bto¡»‹w kUªJ mšyJ ru¡F. nt£L,bto v‹gd xUbghU£ »sÉ. mit ÉŸ v‹D« _y¤âÅ‹W« bto¡»‹w xÈg‰¿¥ ãwªJ âǪj gHŠ brªjÄœ¢ brh‰fŸ. btokUªJfŸ bgU«ghY§ fyitfshÆU¡F«. m¡ fyitfËš x‹W fUkUªJ (gun power)v‹gJ.

ïJnghJ ngh®¡F©LfŸ v¤Jiznah òJkhâÇahŒ¢bra¥goD« mit bašyht‰W¡F« _y« fUkUªnj

btŠrz«

Page 51: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

51ghthz®

ba‹gJ vt®¡Fª bjǪâU¡F«. fªjf« fÇ btoí¥ò v‹w_‹w‹ fyitna fUkUªjhF«. ï«_‹W« ïªJkheh£oš bjh‹W bjh£L¡ »il¡»‹wd. fÇa Ãw¤jhD«kUªJnghYª njh‰w¤jhD« kUªJ¢ ru¡fh»a fªjf¤ â‹nr®¡ifahD« fUkUªbjd¥ g£lJ.

fUkUªâ‹ ãw¥ãl¤ij¥g‰¿ Encyclopaedia Britannicav‹D« M§»y¡ fiyafuhâ (Ninth Edition Vol. XI. p. 317).ã‹tUkhW TW»‹wJ :

"fUkUªâ‹ ÑiH¥ãw¥ò - všyh mâfhÇfË‹ MuhŒ¢áí« Ñœeh£ilna fUkUªJ ngh‹w xU btofyitÆ‹ãw¥ãlkhf¢ R£Ltjhf¤ bjÇ»‹wJ. mJ m§F¤bjh‹Wbjh£L tH§» tªjJ. Mdhš, mij¡ F©lhfcgnah»¤j fhy« Äf¥ ãªâa bj‹gj‰F VJ« IaÄ‹W.ïªâa Ód¥ bgU ikjhd§fËš VuhskhŒ k©bzhLk©zhŒ¡ fyªJŸs btoí¥ã‹ áw¥ ãašfŸ j‰brayhŒ¡ f©L ão¡f¥g£lnj bto kU¤Jt¡ fiy¡F¤bjhl¡fkh ÆUªâU¡f¡TL«. mL¥bgÇ¡F« ÉwF fÇÆdhš fUkUªâ‰ nrU« ru¡FfËš ntfÄ¡f ïu©L« vËjhŒ¡ fy¥ghF«. ã‹ò beU¥ã‹ bjhÊyhš mit És¡fkhnaD« k§fyh naD« ÉiuªbjÇí«. btoí¥ò¢ áyntisfËš Ãy¡fÇÆš ÉGªJÉLtjhš Éa¡f¤j¡fÉjkhŒ mij ÄjÄŠá vÇa¥ g©Q»‹wJ. Mifahšbtoí¥ò« fÇí« nr®ªj fyitna ahjhDbkhU ntf¤Jl‹ bto¡F bk‹gij ah« vËjhŒ czu¡TL«.fªjf« ãªâ¢ nr®¡f¥g£lnj. mJ bto¥ã‰F nt©Ltj‹W. ekJ j‰fhy¤ J¥gh¡» kUªJ m¤jifa fyitÆ‹âU¤jK« Ãiwînka‹¿ ntw‹W" (bkhÊ bga®¥ò)

fUkUªjhdJ bj‹dh£oš thznto¡if¡F« »zWbt£L¡Fkhf ïUtifƉ ga‹g£LtU»wJ. thz«á¿nah®¡FÇaî« bgÇnah®¡ FÇaîkhf ïUtif¥gL«.mt‰W£ á¿nah®¡FÇad nt£Lfbs‹W« g£lhR (g£bl‹W bto¥gJ) v‹W«, l¥ghR (l¥bg‹W bto¥gJ) v‹W« gyÉl¤J¥ gyÉjkhŒ¥ bghJ¥ bga®bfhŸS«. ï¡fhy¢ áwh® nt£Lfbsšyh« ÔghtËKjÈa âUÉHh¡ fhy§fËš #¥gh‹ eh£o Å‹W«tutiH¡f¥g£L ɉf¥gL»‹wd. #¥gh‹ btofŸtUK‹d® e«eh£L¢ áwh® jhnk btofŸ brŒJ tªjd®.ï¡fhy¤J« áy áwh® btoí¥ò« kndháiyí« jŤjÅmiu¤J¢ ÓÅ¡f‰fSl‹ nr®¤J¡ fšbto brŒtijí«

btokUªJ

Page 52: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

52 njtnea«

fǤöS« bešYÄíŠ nr®¤J¥ bghÇ thzŠ brŒtijí« f©Tlhf¡ fh©»‹nwh«. 劉dŠ brŒj‰»ayhjïsŠáwhU§Tl¥ bghÇthzŠ R‰W« ghtidahŒ,ïUiffisí« Ú£o¡ `»W»W thz« »‹dW thz«'v‹W brhšÈ¡bfh©L R‰¿ ÉisahLtij ïsikKj‰f©oU¡»‹wh«. á¿nah® brŒtdî« ÉisahLtdîbkšyh« bgU«ghY« bgÇnah® brŒgt‰iw¥ ã‹g‰¿naah«. (ቿš, áWnj®, kz‰nrhW, k©zh§f£o¡fÈahz« KjÈadîkj‰ Fjhuz«).

ïÅ¥ bgÇnah®¡FÇad bghJthŒ thz§fbsd¥gL«.mit f«gthz«, f£Lthz« (thz¡f£L), <¢rthz«,bghÇthz«, fhtothz«, Fâiuthz«, nrtšthz«,mî£ (M§»y¥bga®) vd¥ gytif¥gL«. ït‰iwbašyh« bj‹dh£o‰ ¿UÉHh¡ fhy§fËš áw¡f¡fhzyh«. ït‰W£ bgU«ghyd tlghf§fË Èšiy.(ï¡ f£Liu KGJ« tlehL bj‹dhbld¢ R£Ltbjšyh« br‹id khfhz¤â‹ tlghf¤ijí« bj‹ghf¤ijí bk‹nw bjǪJbfhŸf.)

thzbk‹DŠ brhš tlbkhÊƉ ghzbkd¤ âÇí«. áytfuKj‰ wÄœ¢brh‰fŸ tlbkhÊÆY« mj‹ j‹ikmikªj ãwbkhÊfËY« gfuKj‰ brh‰fshf¤âÇjÈašò. th¤ij¥ gh¤ bj‹W«, thlifia¥ ghlifba‹W«, t©oia¥ g©oba‹W« TWt® bjY§f®.bjY§F xU bfhLªjÄœ bkhÊnaD« ïy¡fz Éy¡ »a¢rh®ãdhš tlbkhʤ j‹ik rh‹wJ. thzbk‹g j‰Fm«bg‹gJ bghUŸ. thËba‹gJ ths«, thz« vd¤âǪjJ. mj‰F tisªjJ, xËíŸsJ. thYŸsJ v‹gdbghUsh«. ït‰WŸ K‹dj‰F tŸ. gFâ: ïil aj‰FthŸ gFâ: filaj‰F th® gFâ. flfhÈ‹ tisªj ão¡FthËba‹W bga®. ã‹d® mJ áidahFbgauhŒ mšyJjhÅahF bgauhŒ m¡ flfh‰nf M»tªjJ.

thbshË ahF«. (bjhš.brhš. 367)

th®jš nghfš xGfš _‹W«ne®ò« beLikí« brŒí« bghUs (bjhš.brhš. 317)

v‹gd bjhšfh¥ãa«. th® - thš (nghÈ).

ït‰W£ ã‹Åu©L« áwªjit. ãiwnghš tisªjKf¤ijíila ãiwKf« v‹Dnkh® m«ò K‹fhy¤âštH§»dnjD« mJ thËba‹D« bga®¡F¡ fhuz

btokUªJ

Page 53: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

53ghthz®

khƉbw‹wš m¤Jiz¥ bghU¤jKil¤j‹W. thz«K‹fhy¤âš m«ò nghy¥ ngh® KidÆš tH§f¥g£Ltªjjhf¤ bjÇ»‹wJ. mjidna m¡»Å ahÞâubkd¥òuhz§fŸ TwhÉF«. ïÅ, mj‰»dkhd thí thÞâu«tUzhÞâu« KjÈaî« Tw¥gL»‹wd. mt‰iw ïdKiwÆš T¿a ïšbghUshfnt bfhŸs nt©L«. ï¡fhy Kiw¥go mt‰iw Kiwna e¢R¡fh‰W (poisonous gas)v‹W«, e¢R¥òdš (liquid poison) v‹W« Tw ïlÄU¥ ãD«bghUªjhJ. f©zãuhbdhL r©il brŒj thzhRu‹v‹gt‹ gytif thz§fis É£ljhf¤ bjÇ»‹wJ.ïuhkhaz¤âY« ehfhÞâu«, ãukhÞâu« KjÈathz¢áw¥òfŸ Tw¥gL»‹wd.

bj‹dh£L¥ gH« ngh®¤Jiwfis ÉǤJ¡ TW« bjhšfh¥ãa¤âš thz¤ij¥g‰¿ xU F¿¥ò Ä‹W. cÊiP¥nghÇš beLehŸ K‰¿í«, mf¤njh‹ tUgif ngzhMbuÆÈ‹f©, C® RLj‰fhf¥ òw¤njh‹ f£Lthz§fis tH§» ÆU¡fyhbk‹W fUj ïlK©L. f£Lthz§fis tH§fÉoD« vÆnyhu« xU f«gthz¤ij e£L¡bfhS¤â‹. òw¤njh‹ fUâaJ v§‡d« ifTLbk‹gJvt®¡F« òydhF«. ïJ "KuÂa òw¤njh‹ mz§»ag¡f¤JŸ" ml§F«. m~njš, bjhšfh¥ãa¤JŸ ï~njh‹Tw¥glÉšiy baÅ‹, ngh®KidƉ brŒa¥gLtbjšyh« X® ïy¡fz üȉ Tw¥glhbt‹W«, cWkd¤jhD« clštÈahD« brŒí« kw¥nghiu¢ áw¥ã¤J¡TWtnj bjhšfh¥ãa neh¡fbk‹W«, gy Éid¤bjhFâfshd Jiwfisna bjhšfh¥ãa§ TWbk‹W«. cÊiP¥nghÇš xnuhÉl¤J¢ áWgh‹ik Ãfœtbjh‹iwÃaâahf¡ Tw byh›thbj‹W«, xUfhš ÃfÊ‹ m~J`mz§»a g¡f' ¤JŸ ml§Fbk‹W§ T¿ÉL¡f. thz«beU¥ã‹ bjhÊy‹¿ tat® kwk‹W: möc« ïuh¥ngh®¡nf áw¥òil¤J.

»zWbt£L

ïÅ, »zW bt£L¡F¡ fUkUªij¥ ga‹gL¤JtJ«bjh‹Wbjh£L tªj tH¡fhF«. nrhzhL fhÉÇ¥ ngÇah‰W¥ ghŒ¢ryhdgoahš gh©o ehLnghš »z‰W Úiuntsh©ik¡F nt©Ltj‹W. nrhzhL KGikí«bgh‹ÅehL. òddhbld¥ g£likna mij¥ òy¥gL¤J«. FkÇeh lÄœªjã‹ itifí« bghUie (jhÄuòuÂ)ínk gh©oeh£oahWf shj yhD«, mit fhÉÇnghy¥

btokUªJ

Page 54: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

54 njtnea«

ngÇahWf s‹ikahD«, be£oilÆ£ oU¤jyhD«,gh©oeh£o‹ bgU«ghf¥ gÆ®¤bjhÊš »z‰¿iwitahnyna elªJtU»‹wJ. M‰W¥ ghŒ¢rÈšyhÉl§ fˉFs§fËU¥ãD«. mit kiHÆ‹¿ Ãu«ghik ahD«,Ãu«ãD« ÉiuªJ t‰W»‹wikahD«, m›t› ñ®¥ghŒ¢rY¡F¥ nghjhik ahD«, »z‰WÚ® ï‹¿aikahjjh ÆU¡»‹wJ. nrhzh£lh® fhÉÇah‰iwnabgÇJ« e«ãÆU¤jÈ‹, gh©o eh£lh®nghy cHî¤bjhÊiy cHªJ brŒa nt©oaâšiy. xnuhtÊ nt©oaâU¥ã‹ cHªJ brŒtJÄšiy. gÆ®¤bjhÊY¡F¥gh©oeh£LHt®¡FŸ k£L« tH§»tU« `ghLgLjš'v‹D« F¿pnl ïij¥ òy¥gL¤J«. nrhzh£lh®fhÉÇ¥ ghŒ¢rÈ‹¿ beš Éis¥gjUik. gh©o eh£lhnuh Fs« t‰¿a¡fhY« »z‰W Úuhš e‹brŒ Éisî« ò‹brŒ Éisî« Éis¡»‹wd®. e‹brŒ ÉisÉY«ò‹brŒ Éisî bj‹dh£o‰ áwªâU¥gnj m§FŸsÚ®¡Fiwití« »z‰¿iwitiaí« òy¥gL¤J«.ï‹iw¡F« bj‹dh£ LHt®¡F m›t¡fhy czthíŸsrhik, fhil¡f©Â, FâiuthÈ KjÈa TytiffŸtleh£lh®¡F v‹d bt‹nw bjÇaÉšiy. »zWfŸtlghf§fËš bj‹ dh£o‰ nghy Vuhskhí« mf‹W«,rK¡fkhíÄuhkš, áythí« á¿athí« t£lkhíÄU¡»‹wd. »zWfŸ mf‹w rJu§fshÆU¥ã‹ MHkhŒ¤ njh©lî«, g¡f¤â‰bfhU fkiy nghlî« cjî«.

bj‹dh£o‹ bgU«ghf« M‰nwhukh Æ‹ikahD«,mo¥gil f‰gh§fhdikahD«, »zW bt£Ltj‰FMHkhf¤ njh©lî« f‰ghiwfis¥ bga®¡fî«nt©oÆU¡»wJ. mJ ïU¥ò¥ghiu Tªjhy« KjÈafUÉfsh‰ TlhikÆ‹ btokUªâ‹ cjÉ nt©oajhÆU¡»wJ. f‰ghiwÆš xU Ru§f« njh©o mj‰FŸbtoFHhŒ¡F£ brY¤JtJnghš fUkUªijí« fu«igiaíŠ brY¤â beU¥ig it¡»wh®fŸ. mJ ngbuhÈíl‹ bto¤J¥ bgUtÈíl‹ òil Nœªj ghiwfisbašyh« gilgiahf¥ bga®¤JÉL»‹wJ. ïnjKiwÆšjh‹ âUÉHh¢ áw¥ã‰F¥ nghL« ãlh§Fnt£L« bto¡»‹wJ. ãlh§F xÈg‰¿a brhš, ãŸv‹D« _y¤âÅ‹W« ãL§F v‹D« gFâÆÅ‹W«ãwªjJ. bj‹dh£oš všyh¡ »zWfS« Ru§fnt£lhnyna bt£l¥gL»‹wd. áy »zWfS« Ru§fnt£lhnyna bt£l¥gl»‹wd. áy »zWfŸ Äf¥

btokUªJ

Page 55: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

55ghthz®

giHikahÆU¥gJg‰¿, ï› tH¡fK« g©Lbjh£nltªâU¤jš nt©L«. »zW v‹w bga® Äf¥ giHaüšfˉ fhz¥glhÉoD«. mj‰»dkhd nf v‹D«gFâÆÅ‹w« ãwªJ âǪjit. (fš-»š-ÑŸ = njh©L)f‰gh§fhd ïl¤âš bt£l¥g£lnj g©L nf bad¥g£lJ. âUÉisahl‰ òuhz¤â‰ nf ba‹DŠ brhšâfœ»‹wJ (t‹Åí§ »zW ÄȧfK kiH¤jJ). k¡fŸbgUfhj K‹ fhy¤âš ah‰WtsKŸs kUjÃy§fËnyna cHt® FoÆUªjd®. k¡fŸ bgUfnt ah¿šyhÃy¤J« cHt® ciwa nt©oajhƉW. mjdhnyna»zWfŸ nt©oathÆd.

ïJfhW§ T¿at‰whš, btokUªJ bj‹dh£onynanjh‹¿abj‹W«, mJ KjyhtJ thzkhf¥ nghU¡F¥ga‹gL¤j¥g£lbj‹W«, mj‹ã‹dnu mJ nto¡if¡fhƉbw‹W«, »zW©lhd fhyªbjh£L¥ ghiwbga®¡fî« cjÉ tU»wbj‹W« bjǪJbfhŸf. J¥gh¡»í« Õu§»í« ãw F©LfSnk nkdh£lhuh‰ ã‰fhy¤J¢ brhŒa¥g£lit. (brªjÄœ¢ bršÉ.)

bt¥g tifmHš (jHš) mÉahjfdš. mdš (fdš) r‰W mɪjfdš;cUÄ¥ò bt¥g ehËš fh‰¿šyhikahš neU« òG¡f«;VÇ vÇíŠ Rthiy; f§F fdšJ©L; fiz _y¢ NL;fh§if Ãy¤âš mšyJ btËÆYŸs bt¥g«; bfhâ¥ònknyGªJ bgh§F« bt¥g«; bfhŸË vÇí§ f£ilÆ‹EÅÆYŸs beU¥ò; Ru« KJntʼn ghiy; NL czÉdhš clÈY©lhF« bt¥g«; òG¡f« fh‰¿šyhj ru¡fiwÆš bta®¡F« bt¥g«; bt¥g Äifahš c©lhF«xU nehŒ (Gonorhea);bt¥g« j£g« v‹gj‰F vâ®; bt¥òclš bt¥g¤jhš c©lhF« bjhGnehŒ; bt«ik RL«bt¥g«; btJ«gš Rlh bt¥g«; btÆš bt¥gkhdfâut‹ xË; ntdš nfhil¡fhy bt¥g bk‹fh‰W;ntÅš nfhil¡fhy«. (brhš - 46).

btËah®btËah® - btŸËah® v‹gj‹ bjhF¤jš m¿Éšyhjtiu btËah® v‹wJ tÆuÄšyhj btŸisba‹W«btËbw‹W« brhšY« tH¡F¥g‰¿. (FwŸ - 714)

nt©nt©-ntª (ï.nt.)

nt©

Page 56: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

56 njtnea«

btŸ-bt©L. btŸ-ntŸ-nt©-nt©L. ntŸ-nt£ò,nt£if. nt©+mth=ntzth. ntQ« (c.t.) = nt©L«.

btŸ-btŸF-bt~F.

ntª=nguh®t§bfhŸ, V¡fKW (ï.nt.); bgwhik¥gL(ï.nt.).

jhJ ghl« ïij nt© (g‰W, vL) v‹D« brhšÈ‹kWtothf¡ bfhŸtJ bghUªjhJ. (t.t : 268).

ntzth :

ntŸ - nt© = ÉU¥g«

nt© + mth = ntzth.

nt£if + mth = ntzth v‹gJ c¤â¡F« ïa‰if¡F«x›thJ. (j. ï. t. 127).

nt¤âaš vG¤J« üšfS«vGj¥g£l murthiz¡F¤ âUnthiy, âUKf«, Ú£L,Mz¤â vd¥ gy bgaU©L. mur‹ ifbaG¤â‰F¤ âUbtG¤J v‹W«, mt‹ ifbaG¤âLtj‰F¤ âU btG¤J¢rh¤Jjš v‹W« bga®.

muridí«, murDila cW¥ò¡fŸ á‹d§fŸKjÈat‰iwí«, òfœªJTW« vG¤ÔL« brŒíS«üšfS« tUkhW :-

(1) eh©k§fy« : murD¡F ï¤Jiz ah©LfŸ br‹wdv‹bwGJtJ«, br§nfhyurÅ‹ ãwªjehis¢ áw¥ã¤J¡ TWtJ«, eh©k§fy« vd¥gL«.

(2) tsklš: bg©Â‹gnk áwªjbjd¡ bfh©L, murÅ‹vGgUt ïa‰bga®¡F¤ j¡f vJif tu¡ fÈbt©ghth‰ghLtJ tsklš.

(3) cyh: mur‹ nj®kW»š bt‰¿íyhtu¡ f©l vGgUtïskfËU«, mtid¡ fhjȤjjhf¡ fÈbt©ghth‰ghLtJ cyhthF«.

(4) bkŒ¡Ñ®¤â: murDila bkŒahd Ñ®¤â¢brašfismftyh‰ ghLtJ bkŒ¡Ñ®¤â.

(5) bkŒ¡Ñ®¤â khiy: murDila bkŒ¡Ñ®¤âia¥ g‰¿¥gy brŒí£fŸ ghLtJ bkŒ¡Ñ®¤â khiy.

(6) jhid khiy: bfho¥gilia mftyh‰ ghLtJ jhidkhiy.

(7) tuyh‰W tŠá: mur‹ gilbaL¤J¢ brštij¥

nt¤âaš vG¤J« üšfS«

Page 57: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

57ghthz®

ghLtJ tuyh‰W tŠá.

(8) brU¡fŸ tŠá: brU¡fs¤âš Ãfœªj nghiu¥g‰¿¥ghLtJ brU¡fstŠá.

劉d« ãw òw¤âizfis¥g‰¿¥ ghLtdî«, m›t¤âizah‰ bga®bgW«.

(9) fstÊ thœ¤J: mur‹ ngh®¡fs¤â‰ bg‰w bršt¤ij¢áw¥ã¤J¥ ghLtJ fstÊ thœ¤J.

(10) guÂ: flîŸ thœ¤J, fil âw¥ò, fhL ghlš, nfhÆšghlš, njÉia¥ ghlš, ngŒfis¥ ghlš, ïªâu rhy«,ïuhrghu«gÇa«, ngŒ Kiw¥ghL, mtjhu«, fhË¡F¡TËTwš, fs§fh£lš, THLjš v‹D«gâ‹_‹WW¥gika, X® murÅ‹ ngh®bt‰¿ia¥gštif puo¤jhÊirah‰ ghLtJ guÂahF«.

(11) bgaÇ‹Åir: murÅ‹ bgaiu¢ áw¥ã¤J,bjh©ûW mšyJ vGgJ mšyJ I«gJ ï‹Åirbt©gh¥ ghLtJ bgaÇ‹Åir.

(12) CÇ‹Åir: murÅ‹ jiyefiu¢ áw¥ã¤J,nk‰T¿ago ghLtJ CÇ‹Åir.

(13) bga® neÇir: murÅ‹ bgaiu¢ áw¥ã¤J, nk‰T¿amsî neÇir bt©gh¥ ghLtJ bga® neÇir.

(14) C® neÇir: murÅ‹ jiyefu¢ áw¥ã¤J nk‰T¿athW ghLtJ C® neÇir.

(15) jrh§f¥g¤J: murDila khiy, MW, ehL, C®,khiy, ahid, Fâiu, bfho, KuR, Miz M»a g¤JW¥ò¡fis¥g‰¿¥ g¤J neÇir bt©gh¥ ghLtJjrh§f¥g¤J.

(16) mt‰iw MáÇa ÉU¤jjh‰ ghLtJ jrh§f¤jaš.

(17) á‹d¥ó: nk‰T¿a g¤jur îW¥ò¡fis¥ g‰¿,ünwD« bjh©ûnwD« vGgnjD« I«gnjD«K¥gnjD« neÇir bt©gh¥ ghLtJ á‹d¥ó.

(18) v©brŒíŸ: murÅ‹ bga® jiyef® KjÈat‰iw¥g‰¿, g¤JKjš MÆuŠ brŒíŸ tiu, bt©ghth‰ghLtJv© brŒíŸ.

(19) Filk§fy«: murdJ Filia¢ áw¥ã¤J bt©ghth‰ ghLtJ Filk§fy«.

(20) th©k§fy«: gifaurid bt‹w ntªj‹ j‹ this¡bfh‰witnkš ÃW¤â Úuh£Ljiy¡ TW« brŒíŸth©k§fy« vd¥gL«.

nt¤âaš vG¤J« üšfS«

Page 58: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

58 njtnea«

(21) És¡FÃiy: murdJ És¡F mt‹ br§nfhnyhnlh§»tUtij¡ TWŠbrŒíŸ És¡F Ãiyah«.

(22) M‰W¥gil: bfhilahËahd X® murÅl¤âšgÇRbg‰w xU gÇáy‹, j‹ nghY« ï‹bdhU gÇáyidmtÅl« M‰W¥gL¤Jtjhf, mftyh‰ ghLtJM‰W¥gil.

ïÅ, ïuÉš beLneu« ÉʤâU¡F« murid¤ JÆšbfhŸs¢ brhšY« f©gilÃiyí«, itfiwÆš mtid¤JÆbyG¥ò« JÆbyilÃiyí«, m¿P® mu©kidthÆÈš ËW j« tuit mur‰ f¿É¡FkhW filfh¥ghsÇl§ TW« filÃiyí«, gÇáy‹ mur‹ K‹ ËWjh‹ fUâa gÇáš ïJ btd¡TW« gÇበWiwí«, mur‹gÇáš Ú£o¤j tÊ¥ gÇáy‹ j‹ ïL«igT¿ nt©L«gÇáš flhÃiyí«, mur‹ gÇáy‹ k»H¥ gÇrˤJÉil bfhL¤jiy¡TW« gÇáš Éilí«, gÇáš bfhL¤jã‹D« ÉilbfhL¡f¤ jhœ¡F« murÅl¤âÅ‹WgÇáy‹ jhnd bršy xU¥gL jiy¡ TW« gÇáÅiyí«,mur‹ ïwªjã‹ gÇáy® ifa‰W¥ ghL§ ifaWÃiyí«KjÈa gyJiwfis¥ g‰¿a brŒí£fS«; ïa‹bkhÊòwÃiy brÉa¿îùc thíiw KjÈa gytif murthœ¤J¢ brŒí£fS« csbtd m¿f.

ntj«tlbkhÊÆš KjyhtJ V‰g£l üš ntj«. mJ KjÈšU¡ v‹D« xnu kiwahí«, ã‹d® ïU¡F, vR® (a#&®),rhk« ([hk) v‹D« K«kiwahíÄUªJ, ïWâÆš mj®tntj¤bjhL To eh‹fhƉW.

ntj« v‹gJ m¿î mšyJ m¿îüš v‹W bghUŸgL«.ÉÊ - L. vide - M. (wit) ɤ = m¿. ɤ - ntj«. ntj« Ú©lfhykhŒ vGj¥glhJ brÉ tH¡fhfnt tH§» tªjjhš,(¢Uâ) v‹W« bga® bg‰wJ. ¢U = nfŸ. ¢Uâ = nfŸÉ.brÉíW - ¢U.

ntj§fŸ _‹whÆUªjnghJ ¤up vd¥g£ld. ïU¡Fntjnk Vid _‹¿‰F« bgÇJ« á¿J« _ykh«. mJVw¤jhH 10,5000 (10,402-10,622) kªâu§fis¡ bfh©lJ.mt‰WŸ Vw¤jhH¥ ghâia¡ bfh©lJ vR®ntj«. rhkntj kªâu§fŸ 1549. mt‰WŸ 78 Ú§fyhf Vidabtšyh«ïU¡nf. mj®t ntj« Vw¤jhH 6000 kªâu§fisíilaJ.mt‰WŸ 1/3 gFâ¡Fnkš ïU¡fhF«.

ntj«

Page 59: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

59ghthz®

ïU¡Fntj« gšntW áW bjŒt tG¤J¤âu£L; vR®ntj« gšntW ntŸÉ brŒí« Kiwfis¡ TW« gFâ¤âu£L; rhkntj« ïir tF¤j ïU¡F kªâu¤âu£L; mj®tntj« bjŒttG¤J« thœÉ¥ò« táaK« rhÉ¥ò«fUkh‰W« g‰¿a kªâu¤âu£L. ïJ bghJk¡fË‹FU£L e«ã¡ifia¤ jGÉaJ.

ïU¡F« rhkK« brŒíŸ toÉd; VidÆu©L«brŒíS« ciueilí« fyªjd.

brŒí£gFâ ntjbkhÊí«, ciueil¥ gFâ rk‰»Uj¤bjhl¡fK«, MF«. ntjbkhÊí« m¡fhy¤J t£lhubkhÊfsh»a ãuh»Uj§fS« fyªjnj rk‰»Uj«. mJth‹Û» Æuhkhaz¤bjhL KGts®¢á ailªjJ.

kªâu« v‹D« brhšY« ntj¥ bgU«ãÇî¥ bga®fshd k©ly«, fh©l« v‹gdî«, bj‹brhšny.

ntj¡fhy« njhuh. ».K. 1500 - 1000.

ntj¡fhy¤âWâÆš ntj MÇa® tlïªâah KGJ« guÉ¥gšnt¿l§fËÈUªjjhš; ntj§fis¤ bjhF¤j nghJïl¤â‰nf‰g, ntWg£oUªjd. m›ntWghLfŸ rhiffŸvd¥g£ld. rhif »is. ntj MÇaÇ‹ K‹ ndh® bkhÊïU¡F ntj¤â‰F K‹ng tH¡f‰W¥ nghd ikí«,m›ntW gh£o‰F¡ fhuzkh«. MÇa bkhÊtH¡fwɉF¥ ngádh® bjhif¢ áWikí« ngáa bkhÊÆ‹ bra‰if ts®¢áínk fhuz«. x›bthU ntj¤bjhF¥ã‰F« [«Ïij v‹W bga®.

ntj¡fhy¤ânyna ïªâa MÇa®¡F bj‹dh£blhLbjhl®ò©lhŒÉ£lJ.

ïj‰F¢ rh‹WfŸ :-

(1) ïU¡F ntj¤âš nkiyahÇa¤â Èšyhj jÄœ¢ brh‰ fS«rhkrhifÆš vfuxfuK K©ik.

(2) khtÈ v‹D« nruntªj‹ FwŸ njh‰wuî (thkdhtjhu)¡fijbahL bjhl®ògL¤j¥g£oU¤jš.

(3) r¤âa Éuj‹ v‹D« bgauhš, xU jÄHtur‹ (âuÉlgâ)Ûd¤ njh‰wuî (k¢rhtjhu)¡ fijbahL bjhl®ògL¤j¥bg‰¿U¤jš.

(4) guáuhk‹ nruehL tªJ jtŠ brŒjjhf¢ brhšy¥gLjš.

(5) mf¤âaU« ehujU« bj‹dhL tªJ jÄœ f‰W¤ jÄœüÈa‰¿ajhf¡ fijí©ik.

ntj«

Page 60: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

60 njtnea«

(6) jÄœ¥ bghUËy¡fz« tF¤j, mªjz®, mur®, tÂf®,ntshs® v‹D« eh‰gh‰ »sɤjiyt® tF¥ig _ykhf¡bfh©l, ãuhkz®, r¤âÇa®, itáa®, N¤âu® v‹D«k¡f£ghFghL ntj¡ fhy¤ânyna brŒa¥ g£lik.

(7) FkÇ¡ f©l¥ gh©oabdhUt‹ thÇÆš tont by¿ªjJ (flš Rtw ntš É£lJ) ngh‹w g©il¤ bj‹dh£L¢ brŒâ, âUÉisahl‰ òuhz¤â‰F _ykhd tlbkhÊ¥ òuhz¤â‰ brhšy¥g£oU¤jš.

(8) ãuhârh¡»a§fŸ TW« vG¤bjhÈÆy¡fz«, jÄÊy¡fz¤ij x¤âU¤jš.

(9) MÇa® gšntW áW bjŒt§fis tz§»¡bfh©LãŸisÃiyÆ ÈUªj ntj¡ fhy¤âš, âLbkd ca®ªjflîŸ tÊgh£L bkŒ¥bghUŸ üšfŸ (cgÃõ¤J¡fŸ)tlbkhÊÆš vGªjik.

10) ã‰fhy¤ jÄHU¡F¤ bjÇahj bj‹flš knfªâu¤Ôî«kiyí« tlüšfˉ brhšy¥g£oU¤jš. (t.t).

2. ntjh§f«

ntj¤â‰F cW¥ghf¢ brhšy¥gL« á£ir, ÃU¤j«, rªjR,nrhâl«, f‰g«, Éahfuz« v‹D« mWtif üšfŸ,ntj¤â‰F¥ ã‹ Kiwna, bt›ntW fhy¤bjGªjd.

á£ir (áBh) v‹gJ ntj xÈÆy¡fz«. mJ rhifbjhW« jÅ¥gl ïUªjâdhš ãuhârh¡»a« (¥uhârh¡a)vd¥g£lJ. mj‰F _y« jÄÊy¡fznk.

ÃU¤j« (ÃU¡j) v‹gJ ntj¢ brh‰bghUŸ TWtJ.

rªjR (rªjÞ) v‹gJ ntj kªâu¢ brŒíËy¡fz§ TWtJ.m¢brŒí£fŸ XuoKjš v£lotiu¥ g£L, fha¤ß,cZ¡, mEZL¥, ¥UfÔ, g§¡Ô, ¤ÇZL¥, #fÔ KjÈagybga® bfh©lit.

nrhâl« ({basâõ) v‹gJ ntŸÉÆa‰w‰FÇa ehŸnfhŸÃiy TW« fÂa üš. mj‰F _y« jÄœ¡ fÂank.

f‰g« (fšg) v‹gJ, ï«ik kWik¡FÇa ïUtif¢rl§Ffisí« xG¡f¤ijí« tF¤J¡ TWtJ. mJ, ntjntŸÉg‰¿a ábusjN¤âu« (¢busj []¤u), ehštiftuz xG¡f ntWghL g‰¿a jUk N¤âu« (j®k A&¤u),vd _tif¥gL«. ït‰WŸ, jÄHiuí« âuÉliuí«moik¥gL¤â¥ ãuhkziu Ãy¤njtuhf ca®¤âa tif,tuzháuk jUk§ TW« jUk rh¤âunk.

ntj«

Page 61: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

61ghthz®

Éahfuz« v‹gJ, ntj¢ brhšiyí« bghJ¢ brhšiyí« MuhŒªJ, e‹}šnghš vG¤J« brhšY« brh‰bwhlU« g‰¿¡ TW« ïy¡fz üš.

ntj¡ fhy¤ânyna Kj‹Kjš njh‹¿a rk‰»Uj ïy¡fz« Iªâu«. mJ jÄHf¤ânyna njh‹¿ajhf¤ bjÇ»‹wJ. mj‹ fhy« njhuh. ».K. 1200. rk‰»Uj ïy¡fz§fSŸ jiyáwªjJ ghÂÅahÇ‹ mZlh¤ ahp. mj‰FK‹ 64 ïy¡fz§fŸ tlbkhÊÆš njh‹¿ajhf kh¡fRKšy® TWt®. t©zkhiy, òzÇaš, nt‰Wikaik¥òM»a _‹W«, tlbkhÊ Æy¡fz§fË‹ jÄœ _y¤ij¡fh£L« (t.t).

3. ntjrh¤âu«

ntj¤ bjhl®òŸsdthf¢ brhšy¥gL« mWtif üš fŸ,Ûkh«ir, ntjhªj«, itnrof«, Ãaha«, rh§»a«, nahf«v‹gd.

Ûkh«ir ntj¤â‹ K‰gFâia MuhŒtJ; mjdhš ó®tÛkh«ir vd¥gLtJ. ïij ïa‰¿at® i#ÄÅah®.

ntjhªj« ntj¤â‹ ã‰gFâia MuhŒ›J; mjdhšc¤juÛkh«ir bad¥gLtJ. ïij ïa‰¿at® ghjuhazÉahr®.

itnrof« bghUŸfis vGtifahf¥ gF¡F« jU¡füš. ïij ïa‰¿at® fzhj®. ïj‰F _y« Vuz«vd¥gL« jÄœ¤ jU¡f üš.

Ãaha« bghUŸfis¥ gâdWtifahf¥ gF¡F« jU¡füš. ïij ïa‰¿at® bfsjk®.

rh§»a« 25 bkŒ¥bghUŸfis¡ TW« g£lh§F üš.ïij ïa‰¿at® fãy®. ïj‰F _y« jÄnH.

nahf« Jwî¡FÇa v©tif Xf Ãiyfis¡ TW« üš.ïij ïa‰¿at® gjŠrÈah®. ït® bj‹dh£lh®.Mjyhš, ït® üY« jÄœ tÊanj. (t.t.)

ntªj‹ntŒjš KoaÂjš.

ntŒªjh‹ - ntªj‹. (â.k. 222)

nt®¢brh‰fŸïjœ Fɤ bjhÈ¡F« K‹ik¢ R£lh‹ `c' v‹D« Éij

nt®¢brh‰fŸ

Page 62: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

62 njtnea«

baL¤J yfu bkŒpW bg‰W `cš' v‹D« _yntiuí«,mjndhL brh‹Kjš bkŒfŸ nr®ªJ Fš, Rš, Jš, Eš, òš,Kš v‹D« tÊnt®fisí« njh‰WÉ¡f, m›btGntÇÅ‹W« _ytoí« tÊaofS« âǪJ K‹ik,K‹tUjš (njh‹Wjš), K‹ bršyš (bršyš), beU§Fjš(TLjš) bghUªJjš, tisjš, Jis¤jš JUtš M»av© bgU§fU¤J¡fisí« mt‰¿Å‹W njh‹W«ü‰W¡fz¡fhd »is¡ fU¤J¡fisí« MÆu¡fz¡ fhdE©fU¤Jfisí« bfh©L khbgU«ghš jÄœ¢brh‰fis¥ ãw¥ã¤jd. (j.ï.t.K‹)

nt® tifnt® MHkhf ïw§FtJ; »H§F âu©oU¥gJ; ó©LcU©L bk‹ikahÆU¥gJ; f£il F£ilahdf‰iwahÆU¥gJ. (brhš. 65)

ntÇ‹ ãÇîfŸMÂnt® j©o‹ bjhl®¢áahf MHkhŒ ïw§FtJ;g¡fnt® MÂntÇ‹ »is;

ršÈnt® g¡fnt® »H§F ó©L KjÈat‰¿‹ r‹dkhd»isnt®. (brhš. 65)

ntU« M£áí«áy xU bghU£ gy brh‰fŸ nt®¥bghUŸ fhuzÄ‹¿M£á fhuzkhfnt bt›ntW bghUŸ F¿¥gdth íŸsd.bjhšfh¥ãadh® ehštif ctk cUòfis¥ gF¤J¡bfhL¤jJ M£á g‰¿na.

brš th jh bfhL ahJ v‹w brh‰fS¡F ïlK« bghUS« mt® tiuaW¤jJ (»sÉ. 28-32) M£áí« bghUS«g‰¿ajhF«.

ah« eh« v‹w brh‰fŸ, Kiwna jŤ j‹ik¥ g‹ik í«,cs¥gh£L¤ j‹ik¥ g‹ikí« F¿¤j‰F« M£ánafhuz«. (brhš. 62).

ntÈtifïLKŸntÈ ïl¥g£l fhŒªj KŸntÈ; thœKŸntÈtsU« K£broí« KŸkuK« cŸs ntÈ. (brhš : 73)

ntiyntiy-ntyh=flš

ntš-ntÈ=1. NH ntyKŸshš ïL« mu©.

nt® tif

Page 63: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

63ghthz®

ntÈ¡F¥ ngh£lKŸ fhY¡F ÉidahƉW. (gHbkhÊ).

2. NbHšiy.

ntš-ntiy = 1. všiy.

2. Ãy¤â‰F všiyahf îŸs flš.

eËÆU KªÚ nu ahf (òw«. 35.V = všiy

ntiy eŠR© kiHjU f©l‹ (âUthr. 6 : 46),3. fl‰fiu. (ã§.).

bgst ntiy (fªjò. nkU¥ 46). (t.t : 268.).ntiy ntš ntÈ = ntyK£ »isahš mik¤j tisršR‰bwšiy, všiy. ntš-- ntiy = všiy, fhybtšiy,bghGJ. ntiy-- ntis = neu«, mika«, bghGJ. ntiy-- ntyh (t.). (â.k : 755)

ntŸÉntŸÉ v‹D« öa bj‹ brhšyh»a bkhÊyhFbga®(k.bj.ntŸÉ; f. ngSnjt) ÉU«ò v‹W bghUŸgL« ntŸv‹D« KjÅiy ao¥ ãwªJ ã‹tUkhW, ÉU«ã¢brŒí« gšntW Éidfis¡ F¿¡F«.

1. âUkz« "ehK‹ò bjh©L bfh©l ntŸÉÆš" (bgÇa.jL¤ . 127)

2. ÉUªâd®¡F¥ gil¥ò. "ntŸÉ jiy¥glhjh®."(FwŸ. 88).

3. bjŒt¤â‰F¥ gil¥ò, órid (ã§) ntŸÉÆ‹ mH»ašÉs«ò nthU«" gÇgh. 19 : 43.

4. ngŒf£F¥ gil¥ò, fsntŸÉ "g©Âijïa g§bfGntŸÉÆ‹" mf« 13 : 16. (â.k. 83)

5. bfhil (ã§).

MÇa® j« MÇa¡ bfhŸiffis¤ jÄœ eh£o‰ gu¥òj‰F« `ahf«' v‹D« bfhiy ntŸÉia¤ jÄHÇil v⮥㋿¢ brŒj‰F«, j« bfhiy ntŸÉ¡F¡ flîŸ ntŸÉv‹W«, ntj¡fšÉ¡F¥ ãuk ntŸÉ v‹W« bgaÇ£L,mt‰bwhL ngŒ¥ gilayh»a ój ntŸÉiaí« ÉUªnjh«gyh»a khªj‹ ntŸÉiaí«, ïwªj K‹ndh®¡F¥gil¤jyh»a bj‹òy¤jh® ntŸÉiaí« nr®¤J ItifntŸÉ v‹W bjhF¤J¡ T¿ ntŸÉ v‹W tU« ïlbkšyh« MÇa ntŸÉia Ãid¡FkhW brŒJ É£ld®.(â.k: 83, 84)

ntŸÉ

Page 64: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

64 njtnea«

ntshs®áWÃy« cilikahš jhnk cGJ©ghU«, bgUÃy«cilikahš ãwiu¡ bfh©L cGɤ J©ghU« Mt®.m›ÉU ãÇÉdU« Kiwna fU§fsk® mšyJ fhuhs®v‹W« bt©fsk® mšyJ btŸshs® v‹W« bga®bgWt®. ntshs® v‹gJ m›ÉU ãÇth®¡F« bghJ¥bgauh«. ÉUªnjh«ã ntsh©ik brŒgt® ntshs®.(â.k. 1032).

ntshs® bga®fŸk¡fŸ Kj‹Kj‰ F¿Šá Ãy¤âÅ‹nw ãw Ãy§f£bfšyhŠ br‹W guÉd®. mtUŸ kUjÃy¤â‰F tªjt®Kšiy tÊahŒ tªjd®. F¿Šá f‹ÅykhjÈ‹ mijaL¤J bk‹Åykh»a kUjÄU¤jš ïayhJ; t‹Åykh»aKšiy ÆilÆ£nl ÆU¡F«. cHî¤bjhÊš F¿ŠáÃy¤âš âid Éis¤jyh»a á‰wsÉš njh‹¿, KšiyÃy¤âš ò‹brŒ¡ Ty§fŸ Éis¤jyhf ts®ªJ, kUjÃy¤âše‹brŒ¥ gÆ®fŸ Éis¤jyhf K⮪jJ.

kUjÃy¤âš tªJ cHî¤bjhÊš x‹iwna áw¥ghf¢brŒjt®fŸ cHtbu‹W«, fs¤âš ntiy brŒjikahšfskbu‹W«, ãw Ãy¤jh® nghyhJ ÃiyahŒ¡ FoÆUªjikahš Foahdtbu‹W« Tw¥g£ld®. ã‹ò ÃyÄFªjt®fŸ ãwiu¡ bfh©L cGɤJ©L«, Ãy§ Fiwªjt®fS« m‰wt®fS« jhnk cGJ©L« tªjd®. ït®Kiwna ï‰iw¥ g©izahU« (ÄuhÞjh®) g©izahŸfS« nghšt®. ït® ã‰fhy¤âš ïUntW FykhŒ¥ãǪjd®. ïtiuna ïUtif ntshsbu‹W bjhšfh¥ãamf¤âizÆaš 30M« N¤âuîiuÆš e¢ádh®¡»Åa®TWt®.

ïtUŸ cGJ©gh® btËna br‹W btÆȉ fhŒªJntiy brŒJ. fU¤âUªjikÆ‹ fU§fsk bud¥g£lh®.cGɤJ©gh® å£oš mšyJ ÃHÈÈUªJ btS¤âUªjikÆ‹ bt©fsk bud¥g£lh®. k¡fŸ gšntWFy§fshŒ¥ gF¡f¥g£lik¡F¤ bjhÊY« ÃwK«K¡»a¡ fhuz§fshF«. nkiy¡ Fyüš tšyh® cyfk¡fis ItF¥ghŒ tF¤jJ« Ãw«g‰¿na.

if¤bjhÊȉ gÆ‹W fU¤j mšyJ cu¤j iffis¡fU§ifba‹W brhštJ g©il tH¡F. `fU§ifÉidP®', `fU§if¡ bfhšy‹' v‹D« üš tH¡Ffisneh¡Ff.

ntshs®

Page 65: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

65ghthz®

bt©fsk® v‹DÄl¤J, bt©ik v‹gJ nkdh£lh®Ãw«nghy ÄFbt©ikia¡ F¿ahJ bgh‹ikia mšyJbtË¿d br«ikiana F¿¥gjhF«. MÇa¥ ãuhkz®ntshsÇD« btË¿ÆU¥ãD«, mt® (tleh£oÅ‹W)ãªâ tªjikahY«, ï¡fhy¤âš jÄœeh£oYŸsInuh¥ãa® nghy¤ jÄHnuhL fyth âUªjikahY«,cGɤJ©Q« ntshsiu bt©fsk® v‹w tH¡F圪âyJ.

fU§fsk®, bt©fsk® v‹w bga®fŸ ngh‹nw, fhuhs®,btŸshs® v‹w bga®fS« Ãw«g‰¿ Kiwna ïUtifntshs®¡F« V‰g£ld. ït‰¿‰F¡ fhiu (nkf¤ij)ahŸgtbu‹W«, btŸs¤ij ahŸgtbu‹W« KiwnabghUŸ TWtJ bghUªjhJ. ïit gh®¤jk£oš mšyJnf£lk£oš bghU¤jkhŒ¤ njh‹wyh«. Mdhš,bkhÊüš KiwÆš MuhŒªJ gh®¥ã‹ mit nghÈba‹gJ òydh«.

fhuhs® v‹w bga®¥bghUis m¿j‰F, mij mj‰Fvâuhd btŸshs® v‹D« bganuhL x¥òneh¡Fjšnt©L«. Û©L«, m› Éu©ilí« fU§fsk®, bt©fsk® v‹D« bga®fSl‹ x¥òneh¡Fjš nt©L«.

fUik + Ms® = fhuhs®.

ï¤ bjhliu¡ fhuh (fU«gR), fhuÇá, fhu»š, fhuhLKjÈa bjhl®fSl‹ it¤J neh¡Ff.

bt©ik + Ms® = btŸshs®.

ï¤ bjhliu btŸshL, btŸbsU¡F, btŸshid,btŸnshiy KjÈa bjhl®fSl‹ it¤J neh¡Ff.

btŸshsiu btŸsh«ãŸis ba‹gJ«, mt® FoiabtŸsh§Fo ba‹gJ« cyf tH¡F. btŸis v‹D«bga® 劉d« <Wbf£L `M«' rhÇia bg‰W¢ áybjhl®bkhÊfËš ÃiybkhÊahtij "btŸsh§ FU»‹ãŸis" vd I§FW ü‰¿‰ (16 M« g¤J) bfh¡F¡FŠáid¡ T¿ajÅ‹W§ f©L bfhŸf.

btŸsh© kuò. ntsh© Fy« v‹gt‰¿š M© v‹gJMŸ, v‹gj‹ âÇò. Mifahš, btŸsh«ãŸis, btŸsh© ãŸis v‹D« bga®fŸ bt›ntW ïilbkhÊia¥ bg‰wdthF«.

kUjÃy¤âš k¡fŸ Fona¿ ÃiyahŒ thœªJ, á‰ù®ng%uh» ehfÇf Ä¡fã‹, cHt® tF¥ãÅ‹nw mªjzU«

ntshs® bga®fŸ

Page 66: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

66 njtnea«

murU« tÂfU« gštif¤ bjhÊyhsU« njh‹¿d®.Kj‹Kjš jÄœeh£oš mªjzbu‹wJ, m¿îÄ¡Fcyfthœit btW¤J å£Lbe¿Æš Ëw JwÉfis.

mªjz bu‹ngh® mwnth®k‰ bw›îÆ®¡F«brªj©ik ó©blhGf th‹ (FwŸ. 30)

v‹W âU¡FwËš Ú¤jh® bgUikƉ T¿aJ fh©f.

mur‹ v‹wJ, åuK« eLîÃiyí« m¿îŠ áwªJ muruhŒÃaÄ¡f¥g£lhiuí« mt® FL«g¤âdiuí«,jÄœeh£oš mªjz®, mur® v‹D« gF¥ò, Ãiyí«gjÉí« g‰¿anja‹¿, ãuhkz®, B¤âÇa® v‹D«MÇa¥ gF¥ò¥ nghy¡ Fy« g‰¿aj‹W. MÇa¥ ãuhkz®á¿J bjhÊbyh¥òik g‰¿na ã‰fhy¤âš ïdÉy¡fz(cgyBz) khŒ mªjz bud¥g£ld®.

jÄœeh£oš (ãuhkzušyhj) jÄHbušyhU« xUtF¥ãÅ‹W njh‹¿adik g‰¿na. `btŸsh© kuò¡Fntj«' vd ehyoah®¢ áw¥ò¥ ghÆu¢ brŒíbsh‹WjÄHbušyhiuí« btŸsh© kuãš ml¡»¡ TW»‹ wJ.ïÅ, jiyikg‰¿ vÅDkh«.

mªjz® mur® Kjyha ehštif¡ Fy§fSª njh‹¿a ã‹,mt‰¿‹ bga® tÇirƉ filƉ Tw¥gLtJg‰¿, cHt®filabu‹W« ã‹ndhbu‹W§ Tw¥g£ld®. fila®v‹gJ ã‹ò cGJ©gh®¡nf tH§» tªjJ.

tytif¤ bjhÊyhsUŸ, cHtnu bjhÊY« j‹ikí«g‰¿¢ áwªj ãŸisfshŒ (k¡fshŒ) ïUªjikÆ‹ãŸiskh® v‹W«, áwªj Éid brŒjikÆ‹ ÉidPbu‹W«, ãw®¡F ntsh©ik (cgrhu«) brŒjikÆ‹ntshsbu‹W« Tw¥g£ld®. ãŸis v‹gJ k¡fbshUik¥ bghJ¥bgauhjiy. `v‹d ãŸis!'. `kw¥ãŸis'. `M©ãŸis' v‹D« cyf tH¡Ffshš cz®f.cHî áwªj ÉidahjÈ‹, âUtŸSt® cHtiu¡ "ifbrŒö© khiy at®" (FwŸ. 1035) v‹wh®. if, brŒif.ntshs® v‹D« bga® ntŸ Ms® v‹D« ïUbrhšyhŒ¥ ãǪJ, ãwiu ÉU«ã cgrÇ¡F« k¡fŸ vd¥bghUŸgLtjhF«. nt£lš ÉU«gš. ntshsÇ‹ j‹ikntsh©ik "ntshs‹ v‹gh‹ ÉUªâU¡f î©zhjh‹" v‹wh® ešyhjdh®.

ntshs® bga®fŸ

Page 67: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

67ghthz®

"fh¥ghnu ntshs® fh©" v‹wh® f«g®. ntsh©ikv‹DŠ brhš MFbgauhŒ ntshs® bjhÊyh»a gÆ®¤bjhÊiyí§ F¿¡F«. btŸsh©ik, btŸshik v‹gdî« ï§‡dnk. btŸshsÇ‹ bjhÊš btŸsh©ik.ï¢brhšÈ‹ âÇò btŸshik.

btŸshs‹, ntshs‹ v‹D« bga®f£F _y¤âšahnjh® ïiaòÄ‹W. btŸshs‹ v‹D« bga® btŸsh£o, btŸsho¢á v‹W«, ntshs‹ v‹D« bga®ntsh£á, ntsh£o¢á v‹W« bg©ghš bfhŸS«.mur® kidfËY« bgUk¡fŸ åLfËY«, J¥òuî«xG¡fK«g‰¿¢ áy ntshs tF¥ò¥ bg©fŸ ntiy¡FÃaÄ¡f¥g£likÆ‹, btŸsh£o, ntsh£o v‹D«bga®fŸ gÂ¥bg© vdî« bghUŸgl¤ jiy¥g£ld.f«g® å£L btŸsh£o v‹Dª bjhliu¡ fh©f.g©il¤ jÄHur® nghlj áiwão¤j gifaur® kfËiuÉ£Lit¤j áiw¡ fs¤â‰F¥ gÂ¥ bg©fËU¡FÄl«v‹D« bghUËnyna nts« vd¥ bgaÇ£ld®.

cHî¡F vUJfŸ nt©oÆU¤jÈ‹, mj‹bghU£L¢áWgh‹ik MÃiufis¤ bjhGt§fˉ fh¤jikg‰¿cHt®¡F¤ bjhGt® v‹D« bgaU« c©lhtjhƉW.

cHt® cHî¤bjhÊyhY« mur®¡F m›t¥nghJ Ãfœ¤âangh®¤bjhÊyhY« tÈikí« åuK« bg‰¿UªjikÆ‹kŸs® v‹W§ Tw¥g£lh®. kŸs® åu®. kšy® v‹gJkŸs® vd¤ âǪjJ. kš v‹gJ tÈik mšyJ ngh®."kšyš tsnd" v‹wh® bjhšfh¥ãa®. ts‹ v‹wJtÈik ÄFâna.

ntshs®¡F cHî, ngh® v‹D« ïUbjhÊY ÄUªjik,

ntsh© khªj®¡ FGö zšyâšbyd bkhÊg ãwtif Ãfœ¢á (bjhš. kuò. 82)

ntªJÉL bjhÊȉ gilí§ f©Âí«thŒªjd bu‹g mt®bgW« bghUns. (bjhš.kuò. 83)

v‹D« bjhšfh¥ãa kuãa‰ N¤âu§fsh d¿a¥gL«.

kŸs® v‹D« bga®. `fs«òF kŸs®' (fȤ. 106). `bgUÉw‹ kŸs' (KUfh‰W¥gil) v‹DÄl¤J åuiuí«.`kŸs UGgf Lu¥òth®' (f«guh. eh£. 18) v‹DÄl¤JcHtiuí§ F¿¤jJ. cGɤJ©Q« ntshsU£ áy®K‰fhy¤âš Äf ca®ÃiyÆÈUªjd®. mtUŸ X® C®

ntshs® bga®fŸ

Page 68: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

68 njtnea«

KGtJKilat® »Hh® v‹W«, gy ñ®fisíilaFWÃy k‹d® ntË® v‹W« Tw¥g£lh®. nrñ®»Hh®(nr¡»Hh®), nfhñ®»Hh®, ntŸghÇ, ntŸ MŒ KjÈabga®fis neh¡Ff. »Hh® v‹gJ »Ht® v‹gj‹ k%c.»Ht® jiyt®. »Hik cÇik. »Ht® v‹gJ ï¡fhy¤âš#Û‹jh® v‹D« bga®¡F¢ rkkhF«. »Hh‹ v‹D«M©gh‰ bga® X® C® »HhÇ‹ FoÆdUŸ x›bthUtD¡F« ntshs‹ v‹D« bghJ¥ bghUËš tH§»dJK©L. mnj bghUËšjh‹ m~J ï‹W ïªâƉ »rh‹v‹W tH§F»‹wJ.

áy ng%®¡ »Hh®fŸ mik¢rU« gil¤jiytUkh»í«,mur®¡F kf£bfhil ne®ªJ« ntŸ v‹D« g£l« bg‰wd®. mGªö® ntS« eh§T® ntS« ïj‰Fjhuzkht®.

cGɤJ©Q« ntshs®¡F tÂf¤ bjhÊYŠ áWgh‹ikí©L. tÂfŠbrŒth® bjhÊšg‰¿ tÂf® vd¥goD« ntsh© kuig¢ nr®ªjtuhÆ‹, m« kuã‰FÇaáw¥ò¥ bga®fis¥ bgWj‰FÇa®. kJiuÆš cU¤âur‹kdhÇ‹ jªijah® »Hh®¥ g£l« bg‰wJ«, fhÉÇ¥ó«g£od¤âš âUbt©fhl® ãŸis¥ g£l« bg‰wJ«ï› îÇik g‰¿na.

ntŸ v‹D« bga® ÉU«g¥gl¤ j¡ft‹ v‹D« bghUËšxU jiytid mšyJ á‰wurid¡ F¿¡F«. e«g‹ v‹D«bgaU« ïnj bghUËš xU jiytid¡ F¿¤jš fh©f.

e«ò nkî eirah F«nk (bjhš. brhš. cÇ. 31)

v‹wh® bjhšfh¥ãa®.

áy fšbt£LfËš ntsh‹ v‹D« bga® gil¤ jiyt®¡F¢ áw¥ò¥bgauhf tªJŸsJ. m~J M‹ÉFâ bg‰wntŸ v‹D« ntsh‹ Fo¥bganuahF«.

k‹d® gh§»‰ ã‹ndh uhFg (bjhš. mf¤. 30)v‹Dª bjhšfh¥ãa mf¤âizÆa‰ N¤âu¤jhD«mj‰F e¢ádh®¡»Åa Uiu¤j îiuahD«, ntshs®mik¢r®, gil¤ jiyt® KjÈa muáaš ÉidPuhjšbgw¥gL«.

K‰fhy¤âš cGJ©gh® cGɤJ©gh® v‹W Tw¥ g£lïUtif ntshsU« ã‰fhy¤âš g‰gy Fy¤âd uhf¥ãǪJ nghÆd®. ïJnghJŸs btŸshsU« KjÈkhU«cGɤJ©Q« ntsh© tF¥igí«, Fo ahdt®,

ntshs® bga®fŸ

Page 69: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

69ghthz®

mfKilah®, fî©l®, gŸËah®, gilah£áa®, gŸs®KjÈnah® cGJ©Q« ntsh© tF¥igíŠnr®ªjtuht®. ïtUŸ fil¥g£lt® gŸs®. ïtnuK‰fhy¤âš kŸs® vd¥g£lt® v‹g® xU rhuh®. ïijkW¤J¥ gŸs¤âš ntiy brŒgt® gŸs® v‹g® k‰nwh®rhuh®. kiyahs eh£oYŸs brWk® v‹D« tF¥ghU«cGJ©Q« ntsh© tF¥ig¢ nr®ªjtnu. brWk®taÈš ntiy brŒth®: brW taš.

áy ntsh© FoÆd®¡F¡ fh®fh¤j ntshs®, f§ifFy¤jh®, JSt ntshs® KjÈa bga®fŸ fijí« IÔfK«g‰¿¥ ã‰fhy¤ bjGªjit.

âthfu«, ã§fy« KjÈa Ãf©LfËš ntshsiu¢N¤âubud¤ âÇòz®¢áah‰ T¿aJ. MÇa¡ bfhŸiffŸbj‹dh£oš nt%‹¿a ã‰fhy¤jjhF«. MÇa tUz¥ ghFghL ntnw, jÄœ tUz¥ ghFghL ntnw. ït‰iw¤ bjhifbah¥òikg‰¿ x‹bwd¡ bfhŸtJ âÇòz®¢á ahF«.(br.br.)

ntisntis - ntyh

ntiy = 1. všiy, fhtbyšiy, mika«.

x. neh : "T¿a btšiyÆš" (f«guh. ÉÕlz. 97).

2. fhy« (ã§.).

kzªjh UÆU©Q« ntiy (FwŸ. 1221).

ntiy-ntis = 1. mika«. v-L : tªjntis ešy ntis.

2. áWbghGJ. v-L : fhiyntis.

3. gf‰gFâ. v-L : ïUntis¥ gŸË.

4. eh£gFâ. v-L : gfšntis, ïuhntis.

5. kUªJ©Q« neu«. v-L : _ntis kUªJ.

6. neu«, fhy¥gFâ. v-L : ntisgh®¤J mD¥ã it¡fnt©L«. (t.t : 269).

nt‰Wikbga®¢brh‰fŸ VG nt‰Wik ailtJ« ïWâÆšÉËnt‰Wik ahtJ«, cÆ®fŸ mšyJ M‹kh¡fŸ vGãwÉ bfhŸtJ« ïWâÆš ïiwtdhš miH¡f¥bgWtJ« nghštd. (brhš. 34)

nt‰Wik

Page 70: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

70 njtnea«

itifitif - ntftÔ

itFjš = j§Fjš. itF - itif = j§»¢ bršY« MW.j§»¢ bršYjyhtJ bkšy¢ bršYjš.

itia a‹d tH¡Fil thÆš (kJiu¡.) 36. 6.

itia Nœªj ts§bfG it¥ã‹ (òw«. 71). (t.t : 269.

itjš tiffŸVRjš `th§»¡ Fo¤jt‹', `ïu¥bgL¤jt‹' vd tWikÃiyia¢ brhšÈ¥ gʤjš, â£Ljš `ehŒ', `ngŒ' vdm~¿iz¥ bgaiu¢ brhšÈ¥ gʤjš; itjš ïl¡f®¢brh‰fis¢ brhšÈ¥ gʤjš; gʤjš gy® K‹ïG¡fkhd brŒâfis¢ brhšÈ mtkhd¥gL¤Jjš;rhɤjš Ú k©zhŒ¥ nghf, `Ú ehrkhf¥ nghf' vd¢rã¤jš. (brhš. 57) (t.t : 258 - 259)

it¥ònr®¤J it¡F« ïl«. (â. k. 49).

ita«ita« - k¡fŸ itF« Ãy¥gFâ. (FwŸ. 702)

itif

Page 71: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

71ghthz®

ãwbrhš - jÄœ¢ brhš

m

m¡»Å Ôm§fåd« cW¥giwmRtjh£o gÇt‹ikmRtâ òuÉmÞâu rÞâu« vŒgil v¿gilm£lhtjhd« v© ftdf«mâra« ïW«óJmâÉah¥â mâÉa‹ikmªjÞJ Ãiyikmªj« Koî, <Wmªju§f« kiwKf«mªju« nkšbtËmªÃa« maš, ma‹ikmªÃnahªÃa« x‹W¡Fbsh‹WmÃaha« m‹Kiwm¥ãuh ngij, V«nghÈmgfǤjš ft®jšmgfhu« Ôikmg¤j« bghŒmga« mil¡fy«, òfšmguhj« F‰w«, j©l«mãÉU¤â bgUts®¢ámgh©l« mlhtªâ, ï£nl‰w«mgha« Vj«mãnõf« âUKG¡Fmãea« irifmã¥ãuha« fU¤Jmãkhd« e‹kâ¥ò, ešby©z«mó®t« mUik

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 72: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

72 njtnea«

mng£ir nt£òmngj« nt‰WikÆ‹ikm¥ãahr« gH¡f«, gƉám«r« TW, cW¥òm«ghu« bgU§FÉašm«ãif kiykfŸ, m«ikmkugB« fU«g¡f«, njŒãiwmkhthir fhUthma« ïU«ò (brªöŸ-brªös«-

brªöu«-áªöu«)m®¢rid tÊghL, óridm®¤jrhk« eŸËuî, eL¢rhk«m®¤jehßRtu‹ k§if g§f‹, khbjhUghf‹m®¥gz« gilašmUnzhja« fâut‹ vG¢á, bghGJ

òw¥ghLmU¤j« bghUŸmUt« cUÉ‹ikmy§fhu« mHF, òidî, Rto¥òmy£áa« bghU£gL¤jhikmYth(mšth) nj§Tœmtfhr« XŒî, neu«, Ô®¥ghLmtru« ÉiuÃiymtáa« njitmtÞij Ãiy, ntjidmtjhu« njh‰wuîmtâ J‹g«mtat« cW¥òm‰g« á¿Jm‰òj« ïW«óJmDgt« Ef®¢á, g£l¿îmDnghf« Ef®¢ám‹dr¤âu« C£L¥òiu, r¤âu«

M

M¡»uhz« nkh¥òM¡iP f£lis

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 73: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

73ghthz®

Mfhr« thd«, ÉR«òMfhaÉkhd« th}®âMfhu« czîMFy« Muthu«M§fhu« (mf§fhu«) brU¡FM¢rÇa« Éa¥òMr§if Iíwî, jilMrkd« c£bfhŸSifMr®, M#® cŸns‹, cŸsh‹, cŸshŸ,

cŸsh®Mrd« ïU¡ifMrdthŒ óWMrhÄ MŸ, òŸË¡fhu‹, Mrh‹Mrhu« xG¡f«Máa« eif, áÇ¥òMáuk« thœ¡ifÃiy, jtÃiya«MÓ®thj« thœ¤J, thœ¤JiuMR fL«ghMÞâ clik, brh¤JMÞâf‹ e«òkj¤jh‹MÞg¤âÇ kU¤Jt¢rhiyM£nrgrkhjhd« jil ÉilMl«gu« Muthu«, x£nlhy¡f«M¤âf«, eh¤âf« cŸkj«, ïškj«M¤âu« gugu¥òM¤Jkh Mj‹, cwÉ, òy«g‹Mjuî jh§fš, cjÉ, fisf©Mjhu« mo¥gil, Ãiy¡fs«Mâ Kjš, bjhl¡f«Mâ¡f« nk«ghLMâaªj« KjY«Koî«, KjäWMªâunjr« bjY§FehLMeªj« ï‹g«Meªjgutr« ï‹gka¡f«M¥j« e£ò, cGtšMg¤J ïL¡f©

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 74: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

74 njtnea«

Mghr« m¥gG¡FMnkhâ¤jš tÊbkhÊjšMa¤j« mÂa«Mah[« fis¥òMíR thœehŸMíj« gil, gil¡fy«, fUÉMuÂa« fhL, mlÉMu« khiy, nfhitMu«g« bjhl¡f«Muhjid tÊghL,bjhGifMuhâ¤jš tÊgLjš, bjhGjšM%l« F¿üšMnuh¡»a« clšey«, nehÆ‹ikMya« nfhÉšMȧfd« jGîif, nr®ªJf£LifMnyhrid Nœî, NœÉidMntr« ngŒ, ngah£l«

ï

ï¢rf« Kfk‹, Kf¥òfœï¢ir bt~f«ïZl« ÉU¥g«ïZl‹ nt©oat‹ïlg« fhis, vUJïl«g« CjhǤjd«ïj« e‹Wïªâu‹ ntªj‹ïªâÇa« òy‹ïka« gÅkiyïÄir J‹òïaªâu« bgh¿, kid, Nœ¢áa«ïak‹, vk‹ T‰Wt‹ïufáa« kiwbghUŸ, kUk«, F£Lïur« rhW, Ritïurthj« bgh‹dh¡f«ïurhghr« Rit¡nfL

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 75: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

75ghthz®

ïuáf® RitP®ïuáf‹ RitP‹ïuá¤jš Rit¤jšïu£á¤jš Û£lšïuzit¤âa« mRukU¤Jt«, mWitïu¤j« mu¤j«, FUâïu¤jkhÅa« câu¥g£oïu¤âd« kÂ, xË¡fšïujfrJufgjhâ fÇ gÇ nj® fhšïu«g« mu«g«ïuhf« g©, ÉU¥òïuh#h mur‹ïuhrj« khªâf«ïuh¢áa« miua«ïuhá XiuïuhQt« gil, bghUe«ïUrhš brY¤j«ïUo KÅ, KÅt‹ïUja«, ïja« beŠrh§Fiy, beŠr«ïUJ, UJ bgU«bghGJïUJ k§fsÞehd« ó¥òÚuhlšïUJrhªâ Tlš kz«ïnuif tÇïy¡»d« Xiuïy¡FÄ âUkfŸïyfh‹ foths«ïyŠr« ifô£Lïy£rz« mHF, ïy¡fz«ïy£áa« ïy¡F, F¿¡nfhŸïya«, ya« x‹¿¥òïyî»f« cy»ašïyhfh âiz¡fs«, Jiwïyh»Ç kJïyhl« Fs«ghÂïyhg« Câa«ïyhgeZl« Câa ïH¥ò

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 76: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

76 njtnea«

ïyha« kªâu«ïyhthnjÉ bfhL¡fš th§fšïȧf« F¿, ïy§f«ïny»a« bkGF, e¡f«ïnyR vËJ

<

<r‹ cilah‹, ïiwt‹, flîŸ<e« ïÊî

c

c¡»u« fLikc¡»uhz« ru¡fiwcáj« nk‹ik, jFâc¢rªj« c¢áKoîc¢rÇ¥ò gY¡fšcZz« bt¥g«cja« vG¢ác¤jk« ca®îc¤jÄ ca®th£oc¤ânahf« mYtšc¤njr« kâ¥òcju« tÆWcjhu«, cjhuFz« <if¤j‹ikcjhuz« vL¤J¡fh£Lcâ¤jš vGjšcâu« mu¤j«, FUâcªej« c«g®cgfuz« Jiz¡fUÉcgfhu« e‹ik, cjÉcgr®¡f« K‹bdh£Lcgrhu« rh®¢á, ntsh©ikcgnjr« XJifcg¤âut« J‹g«cgeâ »isahW, á‰whWcgea« ïiz¤Jiu

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 77: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

77ghthz®

cgªÃahr« brh‰bghÊî, brh‰bgU¡FcgahDr«kjkhŒ ïUikahš ne®ªJcgnahf« ga‹ghLcgtd« ó§fh, óŠnrhiycghrid tÊghLcghâ ïidî, bjhªjuî, nehîcgh¤âaha‹ MáÇa‹cgh¤âahÆÅ MáÇiacgha« M«òil, btštÊcng£ir òw¡fÂ¥ò, nt£ã‹ikcÆ®¥ãuh cÆÇ, cÆ®bkŒcU¡Fk cU¡Fk (fhjÂtif)cUá RitcU¤âuh¡f« f©kÂ, átkÂ, cU¤âu

m~f«c%ã¤jš bkŒ¥ã¤jšcbuh¡f« mÂa¥gz«, ifÆU¥òcnuhf« nehŒcnuh»Â rfLcnuhk« kÆ®, Kocšyhr« m¡fË¥òcnyhf« bgh‹d«cnyhg« fŠr«, fUĤjd«, ïtwšcnyhã ït¿ctkhd« ctk«ctnka« ctÄa«c‰rt« âUÉHh

C

C»¤jš cŒ¤j¿jšCe« FiwC®áj« cWâ

v

v¡»a« ntŸÉvrkh‹ jiyt‹, M©il, KjyhË

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 78: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

78 njtnea«

vjh®¤j« c©ikvnj¢ir j‹ÉU¥g«vªâu« Nœ¢áa«v›te«, baste« ïsik, ïsªij

V

Vfnjr« xUTW, xUkU§FVf« x‹WVfh§» jÅa‹, jÅ¡f£ilVfhâg¤âa« jÅah£áVfhªj« jÅikVliz Mir, V£il

I

I¡»a« x‰Wik, x‹¿a«IRtÇa« clikIâf« kuò¡nfhŸ

X

Xk« ntŸÉ

xs

xslj« kUªJxsghrd« tÊghL

f

f§fz« tisaš, fh¥òfZl« tU¤j«fZlrh¤âa« mÇâ‰Tlš, tU¤â Ko¥òfõha« fU¡Ff^u« fLikf©âUZo f©bz¢áš, f©nzWfzgâ fz¤jiyt‹, _¤jãŸisah®f¤öÇkh‹ fhriwfef« j§f«, bgh‹fªj_y« »H§F, nt®fªj®t® ahnHh®

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 79: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

79ghthz®

fªju nfhykhŒ fªjšTskhŒfªjUt® <ÇahnHh®fªj« kz«, eh‰w«fškõ« fs§f«fg« nfhiHfnghâ FUl‹f«Õu« åW, njh‰w¥bghÈî, vÊšfky« jhkiu, KsÇfanuhf« ïUkšfÆyhr« btŸËkiy, åL, ngÇ‹gf«f®¡flf« flf«, fst‹f®¢rid cuWf®¥g¡»uf« c©zhÊiff®¥gtâ NÈf®k« fUk«f®t« brU¡Ffunfhõ« ifj£lšfUl‹ fYH‹fUiz mUŸfU¤jh, f®¤jh ÉidKjšfšf¤jh fhËnfh£l«fyr« njh©o, bkhªij, F«g«fyhrhiy fiy¢rhiy, fšÿÇfÈahz« âUkz«fÈahzRªju® kztHf®fÉ brŒíŸfîjhÇ fJthÈ

fh

fhr« <isfhZl« ÉwF, f£ilfhõha« Jtuhilfh¥ãa« td¥òfha« Ãiy¥òfhuf‹ brŒnth‹, gil¥ngh‹fhÇajÇá brayhs‹, bray‹

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 80: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

80 njtnea«

fhÇaÞj‹ fUk¤jiyt‹(fhy¡)»uk« (fhy)bthG§Ffhy£nrg« fhy¥ngh¡F, fijÆir

»

»Þâ gFâ»ahâ ng®, òfœ»ufrhu« nfh£ga‹»ufz« g‰Wif»uf« nfhŸ»ufÞj« ïšyw«, kidaw«»u»¤jš g‰Wjš, cŸËG¤jš, cz®ªJ

bfhŸSjš»uªj« üš, tlbkhÊ vG¤J»uk« xG§F»ua« Éiy»uhj‹ ntl‹»uhk« á‰ù®, g£o»Çia braš, Éid»ßl« Ko»UÎ cHî»UZzgB« njŒãiw, fU«g¡f«»Uig ïu¡f«»UÄ òG»y« gGJ»nyr« Jau«, my¡f©, my«

Ñ

Ñz« áijîÑj« gh£LÑ®¤â Ó®¤â

F

F¡Fl« nfhÊFŠru« ahidFZl« bjhG (nehŒ)

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 81: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

81ghthz®

Föfy« v¡fË¥ò, bfªjË¥òFngu‹ bgUŠbršt‹FkhÇ kfŸ, òjšÉF«gnfhz« Fl_¡F, FlªijF«ghãnõf« FlKG¡F, F«gÚuh£LFUg¡â FUg‰W, MáÇa tÊghLF%ã cUt¡nfl‹, cUt¡nfoF%u« bfhLikFnuhj« FU¤j«, btFËFyr‹ Fyt‹FyÞâÇ FykfŸ, Fy¤âF‹k« FWÄa«

T

TRkh©l® vÇa¤jiyt®Tg« Ttš

nf

nfË gfo, eifah£L

if

if§fÇa« bjh©L

bfh

bfhfbd¡fš òif¡fš

nfh

nfhZl« nfh£l«nfhZo FHh«, mitnfhõ« KH¡f«, ngnuhirnfh¤âu« Fonfhj©l« Éšnfhka« rhz«, M¥ãnfhu« mU¡fË¥ò

r

r¡fuju‹ MÊah‹r¡fut®¤â khntªj‹, nguiua‹

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 82: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

82 njtnea«

r¡â M‰wš, tYîrfr« tH¡f«rfy« všyh«, mid¤J«rfy® K«ky®, K«ky¤jh®rfthr« nr®¡if, njhHikrf‹ cyfhja‹, njhH‹rfha« cjÉr»¤jš bghW¤jšrFd« òŸ, F¿rnfhju‹ cl‹ãwªjh‹, cl¥ãwªjh‹rnfhjÇ cl‹ãwªjhŸ, cl¥ãwªjhŸrnfhju« cl‹ãw¥òr§fl« ïl®, ïl®¥ghLr§fâ brŒâ, òyd«r§fk« Tlš, ïa§Fâizr§f‰g« JÂîr§fhu« mÊ¥òr§»uhªâ Xiu¥bga®¢á, bgh§fšr§Ñj« ïir, ïir¥gh£Lr§nfj« cl‹go¡if, cl‹go¡if¡

F¿r§if v©, msî, fd«r§nfhr« T¢r«r¢ájhdªj« bkŒa¿É‹g«rŠry« eL¡F, beh«gy«rŠáj« vŠáj«rZoa¥jó®¤â mWgh‹Ãiwî,

mWgjhªâUkz«rLâ âLikr£R f©rlhí fGFr¤j« Xirr¤âa« c©ik, bkŒr¤âah¡»uf« mL»il, ghL»l¥òr¤JU gift‹, gifr¤Jt« tÈik, njÉf«, F¿¥òÉwš

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 83: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

83ghthz®

rjh v‹W«, v¥nghJ«rjhdªj« v‹WÄ‹g«, äjÈ‹g«rJu« eh‰nfhz«, rju«rªjj« v¥nghJ«rªjâ tʤnjh‹wš, fh‹Kis,

fhštÊrªj®¥g« mika«rªâahtªjd« ntistÊghLrªâu‹ Ãyh, kâ, â§fŸrªJZo k»œ¢á, bghªâifrªnjf Égßj« Ia« âÇòrªnjhõ« k»œ¢árªÃâ âUK‹Åiy, âUK‹rªÃahr« JwîrªÃahá JwÉrgj« tŠád«rg«, b#g« k‹wh£Lrgh, rig mit, mita«r«ra« Ia«, Iíwîr«rhu« cyfthœ¡if, kidÉr«g¤J bršt«r«gªj« bjhl®òr«gt« Ãfœ¢ár«ghõiz ciuah£Lr«ghâ¤jš <£lš, njLjšr«ãujha« bjh‹kuòr«óuz« KGÃiwîr«kj« cl‹ghL, ïirîr«uBiz ghJfh¥òrkÞ»Uj« tlbkhÊrk¤j‹ rk®¤j‹rk¤Jt« rk‹ikrknaháj« rika¥bghU¤j«rkur« rkîz®îrkhr« fHf«, fs‹, mitrkh¢rhu« brŒâ, nrâ

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 84: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

84 njtnea«

rkhjhd« x¥òuî, mikârkhâ x‹Wif, fšyiwrkhe« x¥òrÄ¡iP irifrÄg« m©ik, m©Âa«rÛ‹jh® ntŸrKf« K‹Åiy, Kf¡fh£árKjha«, r_f« FKfha«, T£luîrK¤âu« thÇ, bgU§flšrnkj« cl‹ ToÆU¡ifrKjha« FK»a«r_f« FKf«rae« gL¡ifra«, b#a« bt‹, bt‰¿rÆy« kiyr®tfyhrhiy gšfiy¡fHf«r®tkhÅa« K‰ù£Lr®ntÞtu‹ mid¤JKilah‹rur« fhkÉisah£LruRtâ fiykfŸruz« mo, cUto, mil¡fy«ruzhfâ mil¡fy«òfš, mil¡fy«ruzhuɪj« mo¤jhkiu, kyuoru« m«òrutz« ehz‰fhL, ehz‰bghŒifrÇj« fij, tuyhWrßu« cl«òrUk« njhšrUt« všyh«rnuhr« jhkiuršyhg« ï‹Diuah£Lryr« jhkiuryrªâ ÚÇiz¥òryrh£á jhkiu¡f©Âry«, #y« Ú®rynjhõ« jLk«, Ú®¡nfhit, rË

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 85: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

85ghthz®

rye« mirîr‹kh®¡f« eštÊ, e‹bd¿r‹khd« e‹bfhilrd«, #d« k¡fŸ, kfÉd«rdd«, r‹k« ãw¥òrÅ fhÇ, J‹g«

rh

rh¡»uij ÉÊ¥òrh¡»u« edîrhfu« flšrhif »isrhrd« g£la«rhRtj« Ãiy¥ò, É¿a«rh£á fÇ, f©nlh®rhZlh§f« beLŠrh©»ilrh¤âu« fiyrh¤Äf« x©ikrhjf« rh®ò, Jiz, ãw¥ãa«rhj« nrhWrhjd« tÊ, M«òilrhjhuz« bghJtif, bghJKiwrhâ Fy«rhâ¤jš Ãiwnt‰Wjš, tȤJiu¤jšrhâahrhu« FybthG¡f«rhJ JwÉ, m¥ghÉrhJÇa« rJu¥ghL, âw¥ghLrhªj« mikâ, ml¡f«rhªâKT®¤j« nr®î KG¤j«rhªâu« kâf«, ÃyÉa«rhg« rhÉ¥òrhghD¡»uf r¡â M¡ftË¥gh‰wšrhk®¤âa« rk®¤J, âwikrhkh‹ bghUŸ, g©l«, cU¥gorhÄ, RthÄ M©lt‹, M©lh‹, M©ilrhÄ¥ãa« m©Âik

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 86: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

86 njtnea«

rhí¢áa« x‹¿ikrhuâ njnuh£orhuh«r« toTWrhßu« Fušrh%g« x›îUt«rhnyhf« x›îyf«rhtfhr« Ô®¥ghLrhtjhd« ftd«, bkŸs«

á

áfu« Ko, FLÄỢir, Ụir g©Lt«áif FLÄ, N£L, á©Lá§f«, á«A« mÇkh, kl§fšá§fhrd« mÇaiz, muRf£ošá§fhu« mHFá§Fit eh, ehî, eh¡FáR FHÉ, nrŒáRUiõ gÂÉilá£ir, áiõ j©lid, f‰ã¡ifáUZo, áU£o gil¥òá¤jhªj« kjüš, bfh©Koòá¤â ifTLifá¤âu« Äiw¥ghá¤âutij á¤âu¡bfhiyánef«, áne»j« e£òághÇR gǪJiuáuŠÓÉ ÚLthÊáu¤ij Ka‰á, C¡f«áukgÇfhu« fis¥ghwšáuk« ciH¥ò, fis¥òáutz« nfŸÉ, nf£lšáuh®¤j« bj‹òy¡fl‹ánuZl« nkyhdJ, jiyáwªjJánuZl‹ nknyh‹, jiyahah‹ášyh nfh£lf«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 87: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

87ghthz®

áyh»¤jš òfœjšáyh¡»a« áw¥òÇikáYit FW¡ifány£Lk« nfhiHá‰g« f£ll¡fiy

Ó

Ó¡»u« RU¡F, RU¡fhŒÓl‹ khzt‹Ózjir bfLÃiyÓjngâ tƉwis¢ršÓj«, Ójs« jz«, j£g«ÓnjhZz« j£gbt¥g«Ókªj« tisfh¥òÓ®nzh¤jhuz« gGJgh®¥òÓuz« brÇkhd«Óy« ešbyhG¡f«ÓtbrªJ cÆÇ, cÆ®¥bghUŸÓtfhU©Âa« mUŸÓtd« ãiH¥òÓÉa« thœ¡if

R

R¡»uthu« btŸË¡»HikR¡»ygõ« ts®ãiw, bt©g¡f«R¡»y« ɪJ, btŸisRfªj« eWkz«Rf« ey«, ï‹g«Rfhjhu« eytÊ, eyÃiy¡fs«R»®j« ešÉidR¤j« J¥òuîRjªâu« j‹DÇikRnjr« j‹dhLRªju« mHFRght« ïašòRaghiõ j‹bkhÊ, jhŒbkhÊ

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 88: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

88 njtnea«

RãB« brÊ«òRa«tu« j‹tiuî, j‹kz¥òRah®¢áj« j‹nj£LRna¢ir j‹ÉU¥g«Ru[« N£L¢rhW (Þtu[), e‹rhW

([]u[)Ru« ({tu) fhŒ¢ršRUâ nfŸÉ, kiw (ntj«)RUâ í¡â mEgt« ü‹ kâ JŒ¥òRyg« vËJ, vËikRtjªâu« j‹DÇikRt®¡f« É©Rt®z« bgh‹Rthrfhr« <isRthr« _¢R, cÆ®¥òRthâZlhz« M¿jÊRåfhu« j¤bjL¡if, vL¤Jts®¥òRntj« bt©ikRG¤â cw¡f«

N

N¡Fk« E£g«, E©ikNá¡if F¿¡ifNjf« ÉlhŒ, Ô£LNuz« R©z«, ÚW, bghoNÇa‹ fâut‹N‹a« R‹d«, ï‹ik, khŒ¥ò¡fiyNÅa« brŒÉid

nr

nrõ« ÛânrZl‹ m©z‹, _¤jt‹nrZil m¡if, _¤jtŸnr¤âu« fs«, ïl«nrk« Vk«nrtf‹ CÊa‹, ïisa‹nrɤjš CÊaŠbrŒjš

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 89: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

89ghthz®

nrdhâgâ gil¤jiyt‹

ir

irªa« giliry« kiy

brh

brhÞj« ey«, Fz«brh¥gd« fdî

nrh

nrh¤âu« nfŸÉnrhju‹ cl‹ãwªjh‹nrhjid MŒî, neh£l«nrhâ, n#hâ Rl®, xËnrhâl®, nrháa® fÂa®nrhã¤jš xË®jš, És§Fjšnrhk‹ â§fŸ, nkšnt£onrhkthu« â§f£»HiknrhÈ ntiy

brs

brsfÇa« VªJ, ry¡fuizbrs¡»a« ey«, eyÃiybrs#d« eŸSwî, ešYwîbrsªju« mHFbrsgh¡»atâ ÃiwbršÉbrsukhd«, NÇakhd« fâut¡fÂ¥ò, fâutkhd«

Þ

Þâßjd«, $jd« Ó®, Ó®tÇirÞöy rßu« bghªJl«òÞgÇr« CW

$

$k¤ âUkh‹$kh‹ âUkh‹

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 90: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

90 njtnea«

$y$ âU¥bgUªâUAªj mªj, mªnjh

Ph

Phâ jha¤jh®Phd« m¿î, ešy¿îPhgf« Ãidî, Ãid¥ò

j

jfe« vÇ¥òjrhtjhu« gâ‹ njh‰wuîj£ázh_®¤j« Myk®bršt‹j£áid, j¡fid FU¡bfhilj¤Jt« bkŒ¥bghUŸjjhÞJ m~jhfjânahjd« jÆ®¢nrhWjªj« gš, kU¥ò (ahid¥gš)jªâ f«ã, bjhiytÇjªâu« ty¡fhu«, ÉuFje«, jd« gz«jeth‹ gz¡fhu‹, bršt‹jgR, jtR jt«jghš mŠršj«gâfŸ kzk¡fŸj«g«, Þj«g« öz«jkUf« cL¡ifjkhZ nto¡ifjaî, jia, jah mUŸ, ïu¡f«jah® mÂa«jÆy« v©bzŒ, beŒj®gh® Xy¡f«juhR, âuhR Jiy, Jyh¡nfhš, ÃiwnfhšjÇrd« fh£á, fh©òjǤjš cL¤jš, mÂjš, jh§FjšjǤâu« tWikjUz« rika«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 91: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

91ghthz®

jUkr§fl« mw¤jLkh‰w«jUk« mw«, flikjy«, Þjy«, jiu ïl«, fs«jyah¤âiu âU¡fstÊ¥ngh¡Fj‰rka« ï¡fhy«jDfuzòtdnghf« clšfuz cyf ï‹g«

jh

jhf« jif, Ú®nt£ifjh£rÂa« f©nzh£l«jhe«, Þjhe« jhî, ïl«jhtu« Ãiy¤âizjhã¤jš ÃWîjšjh«gugu bghUiejhkr«, jhkj« ghÂ¥ò, jhœ¥òjhk« khiyjhuj«Äa« V‰w¤jhœîjhYfh T‰wf«jhtur§fk« Ãiy¤âiz ïa§Fâizjh‰gÇa« bghUŸ, bghUŸ És¡f«jhd« jhî, ïl«jhÅa« Ty«, jtr«

â

â£o, âU£o gh®itââ g¡f«âe«, âd« ehŸâU£onjhr« f©nzWâahf« <f«, É£L¡bfhL¥òâahŤjš Cœ¤jšâu«, Þâu« âw«, cWââua« _‹W, K«ikâuÉa« bghUŸâuh£ir bfhoKªâÇâuhtf« ïw¡»a«âÇ, ÞâÇ bg©, bg©LâU£lhªj« vL¤J¡fh£L

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 92: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

92 njtnea«

âU¥â bghªâif, rhšîânuhgt« kiw¥òâyf« bgh£Lâ›Éa« bjŒÉf«, nk‹ikâdrÇ eh£rÇ, ehŸnjhW«

Ô

ÔgÞj«g« És¡F¤ö©Ôghuhjid És¡FtÊghLÔ®¡fjÇrd« K‰fh©òÔ®¡fjÇá K‰fhÂÔ®¡f« beošÔ®¤j« Ú®, âUÚ®Ôu« âlhÇ¡f«Ôu‹ âlhÇ¡f‹, âlt‹Ôthªju« bjhiy¤ÔîÔÉu« Kid¥ò

J

J¡f« Jau«JZláuf bghšyhiu Ú¡»áZlgÇghyd« ešyhiu¡ fh¤jšJZl‹ Ôa‹Jâ, ÞJâ ngh‰¿, tG¤JJÇj« Jidî, ÉiuîJÇa« ma®îJÇahÔj« ma®î¡ fl¥òJnuhf« ïu©lf«Jtr« bfhoJthu« JisJntr« btW¥ò

ö

öõiz gÊ¥òög Ôg beŒnt¤âa« òif És¡F gil¥òöã, Þöã khl¡F«g«, nfhòu«öu« bjhiy, bjhiyî

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 93: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

93ghthz®

öy« gUik

nj

njf« clš, cl«ònjfÉnahf« ïw¥ò, rhînjfh¥ãahr« cl‰gƉánjrR xËnjí ÔnjtÞjhd« nfhÆš, njtf«njtUyf« É©Qyf«njthÔd« bjŒt¢ braš

ij

ijÇa« âlhÇ¡f«ijy« v©bzŒ, beŒ

njh

njhl«, njhõ« F‰w«njh¤âu« tG¤J, F«ÕL

e

efš goeFy« ÑÇe£r¤âu« ehŸ, btŸËe£l«, eZl« ïH¥òeluh#_®¤â, eluh#‹ eltur‹, MlyuReâ MWeªj® ïila®eªjtd«, eªjdtd« óªnjh£l«eg® MŸekÞfhu« tz¡f«ead« f©e®¤jd« eld«euf« vÇa«, msWeu‹ khªj‹et¡»uf« x‹gh‹nfhŸ, bjh©nfhŸetjhÅa« x‹gh‹ Ty«, bjh© Ty«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 94: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

94 njtnea«

etÚj« bt©bzŒetur« bjh©Riteåd« òâd«

eh

ehr« mÊî, eáîehá _¡Feh¤âf« e«ghkj«ehÞâf‹ e«ghjt‹ehj« ïir, Xirehj‹ jiyt‹ehehÉj« ehyhtifehãj‹, ehÉj‹ kŠáf‹, kÆ®ÉidP‹, Ko

âU¤âehk« bga®ehuhr« ïU¥ò¡f«ãehÇnfs« bj‹id, bj§F

Ã

á»uf« mÊ¥ò, njhšÉârajh«óy« cWâ bt‰¿iyârajh®¤j« kzîWââra« cWâ, nj‰w«ÃZ^u« bfhLikÃr« bkŒ, c©ikÃá ïuh, ïuîÃjÇrd« vL¤J¡fh£L, ïy¡»Ãjhd« ftd«, bkŸs«Ãâ it¥ò, bgh¡fr«Ã¤âiu ö¡f«Ãªjid gÊ, gÊ¥òÃgªjid f£lisÃòz® âwnth®ÃÄõ« Ãika«ÃĤj« bghU£L, F¿Ãaâ be¿tiu, ah¥òuî

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 95: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

95ghthz®

Ãak« be¿bahG§FÃakd« mk®¤j«ÃaĤjš mik¤jšÃaha rig mw¡fs«Ãaha« Kiw, be¿ik, be¿KiwÃahahâgâ Ô®¥ghs®Ã®¥gªj« ïL¡f©ÃUza« Ô®khÅ¡ifÃU_y« ntuwîÃUthf« MŸÉid, el¤jh©ikÃUthz« m«kz«, bkh£il¡f£il,

cÆ®ÉLjiyÃ%ã¤jš bkŒ¥ã¤jšÃt®¤â, ÃÉ®¤â Ú¡f«

Ú

Úrghiõ ïʪnjh® bkhÊÚr‹ Ñœkf‹, ïÊFy¤njh‹Úâ ne®ik, ea‹ikÚâÞjy« tH¡Fk‹w«

ü

üjd« òJik

ne

ne¤âu« f©

neh

neh£L jhŸ ehza«

g

g¡Ft« gUt«, gld«g¡âPhd ituh¡»a« g¡âa¿î fil¥ãog»Zfhu« Éy¡»it¥òg»u§f« btË¥gilg§f#« jhkiu, KsÇ, K©lf«g¢rhjhg« ïu¡f«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 96: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

96 njtnea«

grh® fil¤bjUgR M, Mî, nfh, bg‰w«gŠrghjf‹ I«bgU§F‰wthËgŠrh£ru« âUitªbjG¤Jg£rz« czîg£r« g¡f«g£lhãnõf« g£lŠN£L, KoN£Lg¤âu« Mtz«, K¿, Ô£L, Xiyg¤âÇif brŒâ¤jhŸ, jhËifgjh®¤j« bghUŸ, f¿tifgâ jiyt‹gâÉuij f‰ãÅgJkhtâ, g¤khrà jhkiuah£ogªj« f£Lga§fu« mŠRjfî, btUÃiyga« m¢r«g®¤jh fzt‹g®kh flhu«guÞgu« xUtnuhblhUt®gukfâ gukgj«gu«giu tÊkuògutr« ãwta«, ãwtr«guh¡»ukrhÈ tšyhs‹, khtÈgÇfá¤jš, gÇfhr« e¡fš, eifah£L, ieah©ogÇR¤j« öŒikgÇjhg« ïu¡f«gÇóuz mf©l ÃiwthdgÇkhz« msîgÇÄj« msî‰wJgߣir nj®î, neh£l«gUtj« kiygnuhgfhu« ntsh©ikgyëd« tYÉ‹ikgy« tYî, ty«gy‹ ga‹gyh¤fhu«, gytªj« tY¡f£lha«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 97: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

97ghthz®

gÈ fhîgȤjš thŒ¤jš, ÃiwntWjšgtd« cyf«, mu©kid, khËif

gh

gh¡»a« e‰ngWghr« fÆW, jis, m‹òghiõ bkhÊ, ng¢Rghõhz« fš, fÅaeŠRghÎa« mfyîiugh¤âa« cÇikgh¤âu« fy«, Vd«ghjf« khWghju£ir ghj¡fh¥ò, brU¥ò, moauz«ghgÉnkhrd« fÇR k‹Å¥òghã fÇr‹, fÇághíU m©ogh®tâ kiykfŸghu« bghiw, RikghÇahŸ, ghÇia kidÉghša® ïisP®ghyf‹ FHªijghy¥gUt« ïs«gUt«ghtid fUâ¡bfhŸifgh‰fu‹ fâut‹ghdf« ghid¡ fhu«

ã

ã§fiy ã‹fiyã¢ir, ã£ir Ia«, ïu¥òã¢ir¡fhu‹ ïu¥ngh‹ãrhR ngŒãothj« x£lhu«ãjh jªijãâuh®¢áj« KJbrh«, K‹ndh®nj£Lã⮡fl‹ bj‹òy¡fl‹

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 98: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

98 njtnea«

ãehf« át‹Éšãufld« És«gu«ãufjh«ghŸ bgUîilahŸãujhg‹ Ñ®¤âkh‹, òfHhs‹ãufÞgâ ÉahH‹ãufhr« ngbuhËãufhÄa« ÉU¥g¥ngWãufhu« R‰Wkâš, goãu»Uâ ïa‰if, _y¥gFâãu¡»id cz®¢áãur§f« brh‰bghÊîãur©lkhUj« bgUŠNwhtËãurt« ãŸis¥ngWãurhj« âU¢nrhWãu»¤â bgU«bga®, òfœãuRu« btËpLãuj£áz« ty« tUifãuzt« X§fhu«ãujhd« jiyik, Kj‹ikãuâ go, gfu«, <LãuâTy« Ôikãuâ¡»id ó£if, nk‰nfhŸãuâZil ÃiybgW¤j«ãuââd« ehŸnjhW«ãuâÃâ goÃfuhËãuâígfhu« if«khWãuâthâ vâ®tH¡fhoãunjr« igâu«ãuÞjhg« ng¢rhÆU¤jšãu¤âaB« f©TLãu¤ânaf« jÅ, jÅntWãugŠr« cyf«ãugªj« gDtšãugšÈa« Û¡T‰w«ãught« nk‹ikãuò bgUkf‹

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 99: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

99ghthz®

ãuk¢rhÇ khÂãukh eh‹Kf‹ãukhz« msitãukh©l« cyf«, khbgUikãukhj« bgÇaJãukhdªj« ngÇ‹g«ãuĤjš âif¤jšãunka« msita¿îãuik ã¤Jãunkh‰rt« M£ilÉHhãua¤jd« Ka‰áãuahir cH¥ò, cP‰Wãuahz« tÊ¥ngh¡Fãunahf« M£áãunah»¡f Msãunahrd« ga‹ãuyhg« òy«gšãut®¤â Ka‰áãuthf« bgU¡Fãuntr« òfîãusa« btŸs«ãuhzthí cÆ®tËãuh cÆÇ, cÆ®bkŒãuh¥j« ngWãuh¥â ngWãuhkz‹ MÇa¥gh®¥gh‹ãuh®¤jid nt©LnfhŸ, ne®¤â¡fl‹ãÇa« ÉU¥g«ãßâ ÉU¥g«ãUâÉ òlÉãnuj« rt«, ãz«ãnunuã¤jš K‹bkhÊjš

Õ

Õr« ÉijÕl« nkil, jÉR

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 100: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

100 njtnea«

Õil ÕiHÕjh«gu« bgh‹dhil

ò

òÞjf«, ò¤jf« bgh¤jf«òZo bfhGik, jh£oòZg«, ò£g« ó, ky®òZguhf« btŸis¡fšòZgtâ ó¥gilªjtŸ, bjU©ltŸ,

KJ¡FiwªjtŸ, rikªjtŸ,f‹Å

ò#gy« njhŸtÈikò©Âaâd« âUehŸò©Âaght« mwkw«, ešÉid ÔÉidòj‹ m¿t‹ò¤â m¿î, kâò¤âu‹ kf‹, òjšt‹ò¤âÇ kfŸ, òjšÉòuhz« bjhšfij, gHikòuhjd« giHikòUõ‹ Mlt‹, fzt‹òUõh®¤j« eh‹kh©bghUŸ, eh‰bghUŸònuh»j‹ MÇa¥órhÇ, fuz MáÇa‹òtÅ, òÉ cyF, gh®òd‰ghf« nrh‰W¥gh‰fŠá

ó

óf«g« ÃyeL¡f«ónfhsrhÞâu« Phyüšóõz« mÂfy«óRu® Ãy¤njt®ó{Ía« R‹d«óÄ Phy«ó®¤â Ãu¥g«ó®tb#‹k« K‰ãw¥òó®tgB« ts®ãiwó®åf« K‰fhy«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 101: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

101ghthz®

óuz« Ãiwî, KGikóǤjš gU¤jš, »s®ªbjGjš

ng

ngj« ntWghLngâ e¢R¡ fÊ¢rš

ig

ig¤âa« nfh£o, »W¡F, ã¤J

bgh

bgh¡»õ« (bjY§F) bgh¡fr«bgh¡»õrhiy bgh¡frrhiy, fUñy«

ngh

nghf« ï‹g«, Ef®¢ánghrd« òfh, c©onghõf® C£lf®nghõiz C£l«nghjfháÇa® EtyháÇa®nghjdh r¡â Et‰á¤âw‹nghjid Et‰á, f‰ã¥ònghij ka¡f«, bt¿nghef« c©o

bgs

bgsâfrhÞâu« ójüšbgs¤âu‹ ngu‹bgs¤âÇ ng®¤âbgs®zÄ, óuiz kâa«, KGÃyh, btŸSth

k

kf¤Jt« kfik, bgUikkfhgÈ khtÈkfhuhr‹ nguur‹kfh kf, kh, bgUkfh¤kh bgÇnah‹, ngUÆ®

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 102: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

102 njtnea«

k»kh bgUf«k»ik kh©ikkFl« Ko, Ko¡fy«k¢r« Û‹k¢rhtjhu« Ûd¤ njh‰wuîkrhd«, kahd« <k«, Rliyk©Lf« jtiskÂóuf« bjh¥òs«, ghÅjÊk¤âg«, k¤âk« eL, eLt«, ïilk¤âaÞj‹ fuz¤jh‹k¤âahd« e©gfš, cUk«, c¢ántiskJfu« t©LkJu« ï‹ghkdR kd«kdÞjhg« kdtU¤j«kdd« kd¥ghl«kd¥ó®t« kdkh®îkndhfu« kd§ft®î, kdÉ‹g«kndhuh¢áa« m§fhoghÇ¥òkªj« kGf«kªjhu« k¥ò, _l«kkfhu« òw¥g‰Wkkij brU¡FkuzgÇaªj« ïw¥ò tiukuz« ïw¥ò, rhî, koîkuiz, Þkuiz ÃidîkD KiwpLkndhth¡F¡ fha§fŸ kdbkhÊbkŒfŸ

kh

khNš (ïªJÞjh‹) btŸshikkh¢rÇa«, kh‰rÇa« bghwhikkhjh jhŒ, m«ik, m‹idkhjhªj« khjKoî, khjÉWâ,

khj¡filákhjhªju« khjåW, khjªnjhW«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 103: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

103ghthz®

khâÇ nghÈifkhJÇa«gl nj«glkhÄrg£rz« CDzî, òyhÿ©khÄr« C‹, òyhš, ïiw¢ákh®¡f« tÊ, be¿khYÄ Úfh‹, Ûfhk‹khdg§f« khd¡nfL

Ä

Äáu« fyitĤâu‹, ĤJU e©g‹Äj« k£LÄUf« kh, Éy§FÄUj§f« kj§f«ÄUJ bkJÄny¢r‹ mehfÇf‹

Û

Ûdh£á Ûd¡f©Â, fa‰f©Â

K

KfÞJâ Kfk‹KT®¤j« KG¤j«K¡»a« Kj‹ik, KfhikK¤â ÉLjiy, åL

_

_of«, _Îf« bgU¢rhË, bgU¡fh‹_®¡f‹ Kul‹_®¢ir ka¡f«_®¤â âUnkÅ_yjd« Kjš, KjäL, KjÈU¥ò

nk

nkf« K»šnkl« nkH«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 104: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

104 njtnea«

nkh

nkhf« fL§fhjšnkh£r« ngÇ‹g«, åL

bks

bks£oa« klikbksd« thshik, thŒthshik

a

arkhd‹ jiyt‹, ntŸÉ¤jiyt‹a¤jd« Ka‰áajh®¤j‹ bkŒa‹ajh®¤j« bkŒanj¢ir j‹ÉU¥òanjZl« Vuhs«

ah

ahf« ntŸÉahrf« ïu¥òah¤âiu tÊ¥ngh¡Fahjt‹ ïila‹

í

íf« CÊí¤jfs« ngh®¡fs«í¤â, í¡â c¤â

ô

ôf« cŒ¤Jz®î

nah

nah¡»a«, nah¡»aij jFânahfnBk« Vkï‹g«nahf« Xf«, T£l«nahrid v©z«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 105: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

105ghthz®

u

ur« rhWu#h ÉLKiwuÓJ g‰W¢Ó£LuÞjh bgU«ghij, rhiyuz« ò©uÄ¡f k»o

U

UR¥gL¤jš bkŒ¥ã¤jš, _jȤjšUJk§fsÞehd« ó¥òÚuh£L

%

%g« cUt«

buh

buh£o m¥g«

y

y«nghju‹ bgUªJ¤j‹

t

t¡»u« tisî, k¿ît»¤jš jh§Fjšt¢áu« tÆu«tÞâu« Mil, ciltÞJ bghUŸtrd« ciueiltrªj« ïsntÅštá¤jš tâjštjd« Kf«tjªâ nfŸÉ¥ghLtJ kzkfŸ, kidÉtªjd« ifbaL¥òtªjndhgrhu« tunt‰òtÄr«, t«r« kuò, rutotaR, taJ mfit

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 106: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

106 njtnea«

tnahâf« _¥ò, »Hikt®¤jkhd« el¥ò, Ãfœîtu« <îtu‹ kzkf‹tU¡f«, t®¡f« ïd«, tiftUz« tuz«tUz‹ thuz‹, t©z‹tUzid tuzid, t©zidtdnghrd« fh£Lzhtd« fhL, mlÉtdthr« fh£Ltâî, fh£Lthœ¡if

th

th¡»a« brh‰bwhl®th¡F thŒ¢brhšth¡F¤j¤j« thíWâ, thŒ¢brhšyË¥òth¡F_y« rh‹¿a«thfd« mÂf«, C®âthr« tâîthrid kz«, Éiuthrh if§fÇa« brhš bjh©LthŠir M®t«th¤rša« ngu‹òth¤âa« ïa«, FÆYt«thj« brh‰ngh®, cwœthjid J‹g«thâ¤jš brh‰nghuhlš, cwœthªâ f¡fš, thahbyL¥òthªângâ f¡f‰fÊ¢ršthk« ïl«thí tËth®¤ij brhšthu« »HikthÇÞ ãw§filthÈg« ïsik

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 107: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

107ghthz®

É

É¡»uf« cUt«, goikÉ¡»d« J‹g«Éfl‹ nfhkhË, eifaho, eifah©oÉf‰g« ntWghLÉfhu« âÇò, ntWghLÉ»j«, åj« ÉG¡fhL, nkÅÉ#a« bt‹, bt‰¿, bfh‰w«, tUifÉrhuiz nfŸÉ, nf£ghL, crhtšÉrhu« ftiyÉrhy«, ÉÞÔuz« mfy«, gu¥òÉá¤âu« gšt©z«ÉRthr« e«gf«Énrl« áw¥òÉZQ âUkhš, khnah‹Éõ« eŠRÉõa« bghUŸ, òyd«ÉŠPhgd« nt©LnfhŸÉŠPhd« m¿ÉašÉŠPhÅ m¿Éayhs‹ÉŠPhdf© m¿Éa‰f©É©z¥g« nt©LnfhŸÉÞjhu« mfy«, bgU«ghɤâahr« nt‰WikɤJth‹ òyt‹É¤ij fšÉ, fiyÉj©lhthj« x£lhucwœÉjªJ, Éjit if«bg©Éj« tifÉâ be¿bkhÊÉnja‹ m‹g‹Éªij, Énehj« òJik, kU£òJikÉea« gÂîÉehaf® ãŸisah®Éehaf® rJ®¤â ãŸisah® neh‹òÉgrhÇ myit

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 108: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

108 njtnea«

Ég¤J J‹g«Égßj« Ku©Éóâ âUÚWÉnkhrd« Ú¡f«Éatfhu«, Étfhu« tH¡fhu«Éah¡»ahd« És¡fîiuÉah¢áa« tH¡FÉahr« f£LiuÉah#« jiy¡ÑLÉahâ nehŒ, ãÂÉahghu« tÂf«, g©lkh‰WÉuj« neh‹òÉU¢áf« njŸ, eËÉU£r« ku«ÉU¤j‹ »Ht‹, Kânah‹ÉU¤jhry« KJF‹w«, gHkiyÉU¤jhªj« tuyhWÉU¤â ts®¢áÉnuhj« gif, Ku©Éyhr« KftÇ, ehlf«Étrha« cHî, gÆ®¤bjhÊš, rhFgo,

gh©oa«, ntsh©ikÉtu«, Étuz« És¤j«Éthf« âUkz«Éthj« jU¡f«Éntf« kâ¡T®ik

å

åâ kWF (bgUªbjU)åu® kwt®, tat®, kHt®, kŸs®åÇa« kw«, j‰bgUik, ɪJ

bt

btFkhd« e‹bfhil

nt

ntf« fof«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 109: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

109ghthz®

ntl«, ntõ« nfhy«ntj« kiwntjd« r«gs«, TÈntjid nehîntjhªj« kiwKoòntjhu©a« kiw¡fhLntâa® kiwnah®

it

itF©l« gukgj«itNÇ m«ikit^Ça« óid¡f©itzt« khšbe¿, khÈa«it¤âa« kU¤Jt«itâf« rl§»aš, kiwÆašitgt« ÉHh, áw¥òituh¡»a« fil¥ão, MirÆ‹ik

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 110: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

110 njtnea«

ãwbrhš - jÄœ¢ brhš

A

Abase Ô¥ga‹gL¤J, âU£LAbbreviations brh‰RU¡f«, FW¡f«, FW¡f

És¡f«Abeyance ÃW¤âit¥òAbide j§F, ÚLAble brŒaty, âwikíŸs, M‰wtyAbnormal msit, âw«ãaAbolish xÊAbsent ïl¤âšyh(j), tªâšyh(j)Absorb c¿ŠR, cŸËGAbstract fU¤J¥bghUshd, g©ãa‰

g£lAcademy fiyk‹w«Accrue <©LAccept V‰W¡bfhŸAcceptance V‰W¡bfhŸîAccidence âÇòaš, mo¡TWAccident ne®¢áAccommodate ïl§bfhŸAccompany cl‹brš, Tl¥nghAccord ïirîAccount fz¡FAccountant fz¡fhs‹, fz¡fhs®Accredit e‰rh‰W bfhL¤jD¥ò,

e«ã¡ifô£L, kâ¥òW¤JAccumulate FÉAccurate JšÈakhdAccustom gH¡f¥gL

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 111: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

111ghthz®

Ache tÈ, njhîAchieve Ka‹wil, Ka‹WbgWAcid fho, òËa«Acknowledge bgWifbah¥òAcknowledgement bgWifbah¥g cÇaJAcquaint cl‹gHFAcre brŒ, brWAct brŒ, gfu«(gâš)òÇ, goah‰W,

eoActivate ntf_£L, M‰wny‰WActual cŸs, c©lhd, ïU¡»wActual Weight ïU¡»wvil, c©lhdÃiw,

cŸs vilAdapt jFâ¥gL¤J, jGîAdd nr®, T£LAdditional TLjš, TLjyhdAddress or Salutation or (superscription on the envelope) KftÇ, brh‰bghÊî, ÉËAdequate nghâaAdhere x£L, x£o¡bfhŸAdjective clause bgabu¢r¡ »sÉa«Adjective or Adjectivalparticiple bgabu¢r«Adjective phrase bgabu¢r¤ bjhl®bkhÊAdjoin mL¤âUAdjourn x¤â¥nghLAdjudicate eL¤Ô®, MuhŒAdjunct milba¢r«, nr®¥ò, milAdjust rÇ¥gL¤JAdminister MŸÉisah‰W (brŒ)Administrative MŸÉidÆaš, MŸÉidÆ

yhdAdministrative officer MŸÉid mYty®Admit nr®, x¤J¡bfhŸAdopt j¤bjL, nk‰bfhŸ, ifahŸ,

jGîAdorn mÂbrŒ, mHF¥gL¤J, Rto

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 112: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

112 njtnea«

Adult gUt«tªjt‹, Ÿ, gUt«tªnjh‹, Ÿ, gUt¤jh‹, Ÿ

Adulterate fy¥glkh¡F, myitbrŒ,f‰gÊ

Advance K‹brš, K‹ngW, K‹ò, K‹gz«

Advanced stamped receipt K‹T£oa K¤âiu¥g‰W¢Ó£L

Advantage gaÅiyikAdventure JÂbrašAdvert or Adverbial participle Éidba¢r«Addversitive conjunction kWãiz¥ò¢ brhšAdverse khwhdAdvertise És«guŠbrŒAdvertisement És«gu«Advice m¿îiu, kâíiuAdvise m¿îiuTW, kâíiuAdviser m¿îiuP®, KJf©z®Advisory m¿îiu¡FGAdvocate gǪJngRAerial mªju¡f«ãAesthetic fÉÅašAffair fUk¢brŒâ, ïilah£l«Affidavit NSwbtG¤ÔLAffiliate ïiz, cwîgL¤JAfter ã‹òAgain kWgoí«Against vâuhfAge mfit, CÊAgencies Kfth©ikfŸAgenda Ãfœ¢á¡ F¿¥òAgent brŒnth‹, ÉidKjšAggression jh¡fšAgony kdnehîAgreement or concord cl«ghL, ïirîAgriculture cHî, gÆ®¤bjhÊšAhead K‹

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 113: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

113ghthz®

Aid cjÉAim neh¡f«Air m‹wikAir Force thd¥gilAlarm T¡FušAlcohol rhwha«, kJAlias mšyJ, kWbga®Alien maš VâyhAlike x¡fAll všyh«Allege rh£L, rh£o¡TW«Allegory ctik ehlf«Alliance ner¡ T£L, ner ïiz¥òAlliteration nkhidAllocate ãǤbjhJ¡FAllot g§bfhJ¡FAllotment g§bfhJ¡ÑL, g§bfhJ¡f«Allow brŒaÉLAlluvial t©lš (Md)Almighty všyh« tšyAlone jÅahŒ, k£L«Alternative kWÃiyAlternative Conjunctions kWÃiyÆiz¥ò¢ brh‰fŸAlternative forms of wordsand Phrases g‹Kiw¢ brh‰fŸAnalysis of sentences th¡»a¡ TWgL¥òAnaphora ã‹tUÃiyAntecedent K‹Åa‰ bga®Anti-Aircraftgun thbd⮥ò¥ Õu§»Anticlimax or Bathos vâ®khšg mšyJ nk‹nkš

jhœ¢áAntithesis gšbghUŸKu©Appendices ã‹Åiz¥òApocope fil¡FiwApostrophe ÉËaÂ, bjhFÃiy¡F¿Appreciation of poetry brŒíŸ kâ¥ÕLAppropriate post-positions nt‰WikÆš bghU¤j«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 114: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

114 njtnea«

Approval x¥g«Appoximate njhuha, njhuhakhd, F¤J

kâ¥òArgumentative Essay jU¡»a‰ f£LiuArt and Science f«K« fiyí«Ascending order of Magnitude VWtÇirAssembly nguitAssertive or Affirmativesentence cWjiy th¡»a«Assistant cjÉahs®Assistant Secretary cjÉ¢ brayhs® (bray®)Assonance xÈ¥nghÈAsterisk cL¡F¿Autobiography j‹tuyhW mšyJ j‰rÇijAutocracy or dictatorship j‹_¥gh£áAverage ruhrÇ, Ãutš

B

Badge á‹d«, F¤âBag ig, igƉnghL,

brhªjkhf¡bfhŸBad nflhdJBail ãizBalance ãizBalance sheet Jyh¡nfhš, rkÅiyBalcony gyfÂ, gyfÂK‰w«Ballon òif¡T©LBand f£L, fÆW, FHh«, T£oa«Bank t£o¡fil, fhR¡fil,

it¥gf«Bankrupt fl‹_œ» fl‹Ô®¡f

tÊa‰wt‹Barbarism bfh¢irBare outline btWŠr£lf«Barter g©lkh‰WBase mo, mok£l«, ÑHhd,

faik¥g£l

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 115: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

115ghthz®

Basic mo¥gil(ahd)Bastard it¥òkf‹, ÉiykfŸ ãŸisBattle ship ngh®¡ f¥gšBazaar fil¤bjU, TykWFBeach fl‰fiuBelong cÇik¥gLBench mWfhÈ, ÉáBenedictory Letters thœ¤J¡ foj«Benefit e‹ik, ešYjÉBenevolent mwbeŠrKŸs, <if¤ j‹ik

íŸsBest jiyáwªjBill g£o, Éiy¥g£o, tiube¿Bill of Entry gâî¥g£oBill of exchange gÇkh‰w¥g£oBill of lading bghiwna‰w¥g£oBiography thœ¡if tuyhWBlack-marketing fŸs tÂf«Body clšBody of the Letter brŒâBombard F©LK»šBonus e‹d®Book-keeping fz¡Fit¥òBook-post bgh¤jf mŠršBracket ãiw¡nfhL, j©oa¡f£ilBranch Office »isaYtyf«Brevity RU¡f«Bribe ifô£LBroad-Casting xÈgu¥òBrother cl‹ãwªjh‹Bungalow tskidBus bghJÉa§»Bus-fare ngÇa§»¡ f£lz«Business Letter bjhÊ‹ Kiw¡ foj§fŸBus-stand ngÇa§» Ãiya«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 116: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

116 njtnea«

C

Cabinet mu§F, mik¢R¡FGCadet gil¥gƉákhzt‹Cafe Fs«ã¢rhiy, filCage T©LCajole gr¥ò, mzh¥òCake g©Âa«Calamity ïL¡f©Calculate fÂCalcutta fhË¡ nfh£l«Calendar Iªâu«, ehnshLCalf f‹WCalico JÂCall ÉË, miH, T¥ãL, ÉË¥ò,

miH¥ò, T¥ÕLCalm mikâCamera gl«g‰¿, mu§FCampaign nj®jšnghuh£l«, nghuh£

oa¡f«Camphor Nl«Campus fsÇbašiy, tshf«Cancel Ú¡FCancelled ÃfœîÚ¡f¥g£lJCandidate nt£ghs®Candy f©LCannnibal euñD©ÂCanny kâÄ¡f, cyf¿îŸsCanon kj¢r£l«, msit¢r£l«,

nk§Fut®Canoph nk‰f£o, thÅCanteen á‰W©o¢rhiy, gilkËifCapable M‰wYŸsCapacity bfhŸâw‹, M‰wšCape ÃyKidCapital KjšCaptain jiyt‹, Ûfhk‹Car ïa§», nj®

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 117: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

117ghthz®

Caravan tÂf¢rh¤JCarbon fÇCardamom Vy«Care ftiy, m¡fiwCare of health clšey« ngzšCareer thœ¡if¡ flitCarriage t©o, T©LCascade ڮ圢áCase ciw, bg£o, tH¡F, ÃiyikCash bill fhR¥g£oCashier bghUshs‹, fhrhs®Caste Fy«Castle mu©kidCastor ïLt‹Casual j‰braš, j‹nd®ráCasual leave ne®¢á ÉLKiwCatalogue Éiy¥bghU£g£oCatch ão, ão¥òCater czî, rtjÇCattle fhšeilCause fhuz«Caution v¢rÇ¡ifCave FifCelebrate bfh©lhLCell òiu, f©ziwCement Rijkh, RijÚWCensor ml¡fhs®Censure m§fjtÂCentenary üwh©L, üwh©o‰FÇa,

ü‰wh©LÉHhCentre eL, eLt©, ika«Century ü‰wh©LCeremony rl§FCertain cWâahd, nj‰wkhdCertify jfîTW, jFâíiuChain bjhlÇ

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 118: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

118 njtnea«

Chair eh‰fhÈ, nguháÇa¥gjÉ,mit¤jiyik, jiyt®

Chalk Óik¢R©z«Challenge miwTî, miwTtšChamber of Commerce tÂf mu§FChance thŒ¥òChange khWjšChange in meaning bghUŸ âÇòChapter mâfhu«Character Fz«, xG¡f«, ehlfîW¥ò,

tÇtoCharacteristics of agood paraphrase áwªj bghÊ¥ò(bg), f£lz§

nfŸ, Charge TÈnfŸ, x¥gil,F‰w§TW, jh¡F(É)

Charity mw«Charm táa«, FËr«Chartered Accountant murnthiybg‰w fz¡fhs®Cheap kÈîCheat Vkh‰W, Vkh‰¿Check jL, jL¥òCheque fhnrhiyChief jiyt‹, jiyikahd,

Kj‹ikahdChief-Secretary jiyik¢ brayhs®Chill FË®, ášbydšChit Ó£LChivalry thJt«, bg©fh¥òkw«Choice cf¥ò, bjÇ¥òChoice of a profession xU ntiyia¤ bjǪJbfhŸChrysalis bgh‰òGCigar RU£LCinema Shows âiu¥gl¡fh£áCipher R‹d«Circle t£l«Circuit R‰W¥ngh¡FCircumstance NœÃiy

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 119: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

119ghthz®

Circus t£l¡fh£áCircus company kwÉisah£L¡ FG«òCitadel nfh£ilCite nk‰nfhŸTW, vL¤J¡TWCitizen efuthz‹, efuthÊ, FothÊ

(thá)City khef®Civic efuCivil ehfÇf, cÇik(g‰¿a), kâ¥ghdCivilisation ehfÇf«Claim cÇikTWClamour mu‰WClassification of Essays f£LiutiufClassification of Letters fojtiffŸClauses ïUbrh‰bwhl®, »sÉa«Clay fËk©Clean J¥òuthdClear bjËthd, bj©Clerk fz¡f‹Client tH¡fhËClimate j£gbt¥gÃiyClimax VÂ, c¢r«, khšgÂ-nk‹

nkYa®¢áClinic gL¡if ÉClique áWf£áClock Rt®¡fofhu«Close mil, _L, rh¤J, beU§F, KoClosure mil¥ò, Ko¥òCloud K»šClub fsÇ, c©orrhiyClue m¿F¿¥ò, bfhSCoach Fâiu ita«Coakers, walk nfh¡f® cyhtÊCoarse fulhd, KulhdCoat F¥gha«, nk‰óRCock nrtš, be«ã, nkštisî,

Fit

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 120: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

120 njtnea«

Cocorn ü‰TLCode âU£L, nritCoeducation cl‹ fšÉCoerce f£lha¥gL¤JCoffee Fs«ãCognate object bra¥gLbghUŸCoil RUŸCoinage fhro¥ò, brh‰òidîCoincide x‹WbghUªJ, xU§FÃfœCold FË®ªj, jLk«, Ú®nfhit, rËCollection j©lšCollector j©lyhs®Collide nkhJCollusion T£lh£LColon K¡fh‰òŸËColony Fona‰w«Colourful t©z¥gf£lhdCombine ïiz, x‹Wnr®Comedy k§fyehlf«Comma fh‰òŸËCommand f£lisCommendatory Essay òfœ¢á¡ f£LiuComment fU¤J¡F¿, És¡»íiuCommerce thÂf«Commission Éil¡FG, mâfhunthiy, juFCommissioner fUk¤jiyt®Commit brŒ, ïiH, ãobfhLCommittee FGCommon bghJthfCommon errors corrected bgUtH¡fhd ãiHfS«

âU¤jK«Communication or message brŒâCommunism bghJîilikah£áCommunity k‹gJ, FKf«Compact f£ll¡f«, ml¡fkhdCompanion njhH‹

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 121: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

121ghthz®

Company FG«òComparative Degree cwœju«Compare x¤J¥gh®, x¥òneh¡FComparison x¥ÕLCompel t‰òW¤JCompilation bjhF¥òComplaint Mtyhâ, KiwpLComplement Ãu¥ãa«Complete Ãiwthd, ÃiwthŒCompletely K‰W«Complex sentence fy¥ò¢ brh‰bwhl®, fy¥ò

th¡»a«Compliment Ãu¥ã, Ãu«bg©Compose m¢R¡nfh®, m¢rL¡F, gh£L¡

f£LCompost T£Lu«Compound Conjunction T£oiz¥ò¢ brhšCompound sentence T£L¢brh‰bwhl®Compound word bjhif¢ brhšCompulsion f£lha«Compute (v©) fz¡»LComrade njhH‹Conceal fuConceive cz®, fUJConcensus midtUl‹ghLConcentrate fU¤bjhUÄ, XÇlªbjhFConcept fU¤JConcern m¡fiwConcise RU¡fkhdConclude Ko, KoòConclusion or personal Touch KoòConcrete fh£á¥bghUshdConcurrence x¤âU¡ifCondemn f©oCondition Ãiyik, Ãiy¥ghL, m¡F¤JCondolence ïHînf£lš, ïwªjt®¡

»u§fš

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 122: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

122 njtnea«

Condone k‹Å, F‰w«Ú¡FConduct el¤ijConductor el¤jhs®Confection gyfhu«, á‰W©oConfederation cl‹T£LConfidential mUkiwthdJ, e«gfkiw

thdJConfirm cWâgL¤J, Ãiy¥ãConfirmation cWâ¥gL¤j«, Ãiy¥gL¤j«Confiscate g¿KjšbrŒConflict khWghL, ïfšConform x¤JelConfuse ka¡F, FH¥òConfusion of words brh‹ka¡f«Congratulate ghuh£LCongratulatory Letters ghuh£L¡foj«Conjugation ÉidfË‹ òilbga®¢áConnect ïiz, bjhL, nr®Connective or conjunction ïiz¥ò¢ brhšConquer btš, bfh‰w§bfhŸConsecutive ï i l É £ L ¤ b j h l U « ,

mL¤jL¤JConsent ïir, ïirîjh, ïirîConsider fUJ, fUâ¥gh®Condensed sentence òz®ÃiyaÂConsignment ÉL¥òConsignor ÉL¥ngh‹Consist bfh©oUConsole MWjšTWConsolidate bjhFâ©ik¥gL¤J, x‹W

T£LConspire To¡nfL NœConstable C®¡fhty‹Constitute nr®ªjhF, nr®ªJ©Lg©QConsul efu¤öj‹Consult fyªJngR

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 123: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

123ghthz®

Consultant fyªJngá, fyªJngrškU¤Jt®

Consumer Ef®nth®Contact bjhLif, bjhl®òContain bfhŸ, mf¤âLContemporary xUfhy, rkfhyContempt ïfœ¢áContent bghªâifContinent f©l«Contingent ne®¢áahd, gil¥ gFâContinuous bjhl®¢áContract RU¡FContractor F¤jifahs®Contradict kW¤JiuContrast khW, nt‰WikContribute gzKjî, f£LiutiuControl f£L¥ghLControversy jU¡f«, brh‰ngh®Convenient VªjhdConversion of complex sente- fy¥ò th¡»a¤ij¡ T£Lnces to compound sentences th¡»akhf kh‰wšConversion of complex sente- fy¥ò th¡»a¤ij¤nces to simple sentences jÅth¡»a khf kh‰wšConversion of compound sen- T£L th¡»a¤ij¡ fy¥òtences to complex sentencest th¡»akhf kh‰wšConversion of compound sen- T£L th¡»a¤ij¡tences to simple sentences jÅth¡»a khf kh‰wšConversion of simple sen- jÅth¡»a¤ij¤ fy¥òtences to complex sentences th¡»akhf kh‰wšConversion of simple sente- jÅth¡»a¤ij¡ T£Lnces to compound sentences th¡»akhf kh‰wšConvert kh‰W, kjkh‰WConvocation g£lkË¥ò ÉHhCook rik (rika‰fhu‹)Cool FË®ªjCo-operative societies T£Lwî¡ fHf«Co-ordinate clauses rkÃiy¡ »sÉa§fŸ

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 124: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

124 njtnea«

Co-ordinating conjunction rkÉaš ïiz¥ò¢ brhšCopy (go) gobaLCordial beŠrh®ªj, »s®îW¤âCoronation Ko N£L, kFl«ntŒîCorporation khefuh£á, T£lf«,

T£oiz¥òCorrect âU¤JCorrectness rÇikCorrelative conjunction clDwÉiz¥ò¢ brhšCorrespond x¤âU, vG¤J¤bjhl®ò

bfh©oUCorrupt ne®ikbf£l, CHyhdCost Éiy, bryîCouncil k‹w«Count v©Counter v©ÂCounterfeit nghÈCountersign vâ®nkbyG¤âL, vâ®

ifbaG¤âLCoupe miu¥bg£oCoupon »Ê¥g«Courage âlhÇ¡f«Course flitCover ciwCoverage fÉahu«Coward nfhiHCream ghyilCredit kâ¥ò, fl‹Credit note fl‹ XiyCrew FG, ehthŒ¡FGCrime F‰w«Crimson brŠát¥òCrisis ïu©L¡ F‰wÃiy,

â©lh£l«Critic F‰w§fhÂ, FiwT¿, t¡fiz

brhšÈ, âwdhŒnth‹

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 125: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

125ghthz®

Critical Essay neh£l¡ f£LiuCrooked tisªj, nfhizCross FW¡if, FURCrossed Cheque FW¡F¡nfho£l fhnrhiyCrown Ko, kFl«Crucial ïl®¥ghlhdCrude g¢ir, fU_yCruel bfhoaCrusade kj¥ngh®, FUR¥ngh®Crystal g˧FCulpable F‰wªjF, F‰wŠrh£l¡ToaCult tz¡f«Cultivate g©gL¤JCulvert f©ghy«, Ú®¡fhšCumulative mL¡»aš, mL¡»iz¥ò¢

brhšCunning ty¡fhu«, ÉuFCurative Fzkh¡F«, ey¥gL¤J«Curator nk‰gh®ty®, m¡fiwahs®Curd jÆ®Curfew Cul§F¢r£l«Curious m¿nt£ifahd, nto¡if

ahdCurrant KªâÇt‰wšCurrency bryhtÂ, bršfhR, tH¡fh£áCurrent el¥òCurry bjhLf¿Curse rhÉ, rhit, (tirTW)Curtain âiuCurve tisîCushion bk¤ij, mizCustody fh¥òCustom tH¡f«, Ma«Customer tho¡ifahs®Customs Ma«Cycle r¡fu«, Äât©o

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 126: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

126 njtnea«

Cylinder cUisCynic btL¡f‹

D

Daily ehS«, ehŸnjhW«Dairy gh‰g©izDam miz, miz¡f£LDamage nrj«, khd¡nfLDame bgUkh£oDance eo, el«Danger Vj«Dare JÂDark ïUŸ, fUik, m¿ahikDarling bršy¥ãŸisDash É. rhL, nkhJ; bg. nfhL,

âUªjh¡F, щW, Éiu bryîData _y¡F¿¥ò¡fŸ, _y¢

rh‹WfŸData sheet _y¡F¿¥ò¤jhŸDate g¡fšDawn ÉoašDay ehŸ, »HikDead br¤J, tH¡»wªJ, tÈika‰WDeaf brÉlhdDeal É. tÂfŠbrŒ, bg. g»®ªjË,

cwîel¤J, M©Lel¤J, bg.g»®ªjË¥ò, Ô®¥ò

Dean gâf®Dear mUikahd, mÇa, mUªjyhdDearth gŠr«Debar jLDebase kâ¥ãw¡F, j‹ikbfL,

fy¥glkh¡FDebate moÚ¡FDebenture fl‹K¿

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 127: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

127ghthz®

Debit fl‹, fz¡bfGJDebt fl‹Decade g¤jh©L, g‹dh©LDecamp É£nlhL, j¥ãnahL, fuªnjhLDecay js®î, áijîDeceive Vkh‰W, v¤J, VŒDecent gh®itahd, kâ¥ghd, jFªjDecide Ô®khÅDeclarative sentence És«òth¡»a«Declare cWâTWDecline rhŒî, 圢áDecontrol f£L¥ghL Ú¡FDecorate mHFgL¤J, mÂbrŒ, RtoDecorum T£blhG¡f«, kubghG¡f«Decoy tY¥gL¤J, gh®itÉyF,

gh®it¥òŸ, gh®itahŸDecrease F‹WDecree Ô®¥ò, f£lisDecry ïfœ, F‰w«TWDeduce cŒ¤Jz®, KobtLDeduct fÊ, ãoDeed brŒif, K¿nahiy, Mtz«Deem fUJ, kâDeep MHkhd, MœªjDeface Kf§bfL, njh‰w§bfL, mÊ,

JilDefalcation gzŠRu©lš, fŸs¡fz¡

bfGJjšDefame bgaiu¡bfL, ö‰W, mtöW

brŒDefault jtWif, brŒa¤jtWif,

gzŠbrY¤jhikDefeat njh‰fo, njhšÉDefect FiwDefend j‰fh, x‹WfhDefer x¤â¥nghL, fU¤â‰»z§F

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 128: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

128 njtnea«

Deficient FiwíŸsDeficit g‰wh¡Fiw, bjh§fšDefine ïy¡fz§TW, ïašÉs¡F,

g©òtiuaWDefinitions tiuaiw, És¡f§fŸDeform cUtÊDefraud tŠridDeft âwik thŒªjDefunct fhyŠbr‹w, th¡f‰w, eil

KiwÆšyhjDefy vâ®, ÛWDegenerate ãw¥ãHªj, Óuʪj, FyÄHªjDegrade ju§bfL, ÃiyÆÊDegree msî, ghif, g£l«Degrees of Comparison x¥Õ£L¤ ju§fŸDeject kdªjs®¤J, C¡f§FiwDelay jhœ¥ò, fhyªjhœ¥ò, ghÂ¥òDelegate (É) x¥gil, KftuhaD¥ò

(bg) ÉilKft®Delete mÊ, Ú¡F, vL¤JÉLDelhi âšÈDeliberate Nœ, Toba©Delicate xšÈahd, E©Âa, behŒaDelicious RitÄ¡f, Rt©ilahdDelinquency flik jtWjš, fh¥òjšDeliver bfhL (ciu), Ãfœ¤J, ãŸis

bgWDemand nfŸ, nf£òDemonstrative Pronouns R£L¥ bga®fŸDeputy collector Jiz¤ j©ly®Derivatives âÇbrhšDescend ïw§FDescending order of Magnitude ïw§FtÇirDesign tÊtF, â£lÄL, <idtiuDestroyer mÊ¥gh‹

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 129: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

129ghthz®

Descriptive Essay tUzid¡ f£LiuDialogue-writing ciuah£L tiuDifferent Forms of complement Ãu¥ãa toîfŸDifferent ways of expressing the same idea brh‰gÇkh‰w«Digest brÇ, RU¡f«Direct and Indirect speech ne®¡T‰W, neuš T‰WDirect Narration ne®¡T‰WDirect object ne® bra¥gLbghUŸDirect speech ne®¡T‰WDirector ïa¡Fe®, M‰W¥gL¤Je®,

tÊfh£Le®Discipline f£blhG§F, T£blhG§FDisease nehŒ, ãÂDisguise or corruption k%cDisguise or corrupted words k%c¢ brh‰fŸDistributive g»®îDive Bombing gUªJ 圢á mšyJ Ñœ¥

ghŒ¢r‰ F©L bghÊîDivorce Ô®îDolphin’s Nose fl‰g‹¿ _¡FDoctor g©Lt®Double ïiz¡ T£L, òz®th¡»a«Double Brackets ïu£il¥ ãiw¡nfhLDraw, marry tiuDriver tyt‹

E

East India company »H¡»ªâa¡ FG«ò, FG«g®Education fšÉElectric Telegraph Ä‹rhu¤ bjhiy tiuîElevated words ca®tilªj brh‰fŸElevation V‰w«Embryology fUüšEmphasis t‰òW¤j«Endogamy mfkz«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 130: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

130 njtnea«

Endorsement òw¡F¿¥òEndowment khÅa«, khÅg«Endure bghWEnergy or Force bghUŸ tÈikEnlargement or Attribute vGthailEnormous Äf¥bgÇa, VuhskhdEntered gâthdJEnterprise mUKa‰áEntity c©ik¥bghUŸEntrust x¥gilEnvelope ciwEnvoy cjɤöj‹Epenthesis ïilÄifEpic bgUtd¥òEpigram xUbghUŸ Ku©Epithets milbkhÊfŸ, filÄifEqual x¤j, x¥òEquate rkkh¡FEquivocation or Ambiguity ïu£LwšErroneous words tGî¢ brh‰fŸEscalator RHš go¡f£LEssay f£LiuEssay writing f£LiuÆaš, f£LiutiuîEtymology brhšÈašEuphemism & conven- tional terms jFâtH¡FEuphony ïÅikEvent Ãfœ¢áEvolution kh‰wts®¢áExcellence, peculiarity áw¥òExcellent jiyáwªjJException jÉ®¥òExcise duty cŸeh£L¢ ru¡FtÇExclamatory sentence cz®¢á th¡»a«Excursion òw¥ngh¡FExhibition bghU£fh£á

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 131: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

131ghthz®

Exogamy òwkz«Expansion of passages bgU¡»tiujšExport V‰WkâExposition És¡f«Expository Essays És¡»a‰ f£LiuExpress delivery Éiuî¡ bfhL¥òExtension or Adverbialqualification gaÅiyail

F

Fabian ghÂ¥ngh‹, fhyªjhœ¥ngh‹Fable f£L¡fijFact c©ikFactor fhuz«, fhuÂFaculty fuz«, fšÉ¤JiwFaint ka§F, js®Fair e‹ikaL¤jJFair copy br›it¥goFair Falls khahÉ åœ¢áFaith e«gf«Fall ÉG(圢á)Fallacy cwœ¥nghÈ, VJ¥nghÈFallow jÇRFalse bghŒahdFame ng®, òfœFamiliar m¿Kfkhd, gH»aFamily planning FL«g¡f£L¥ghLFamine gŠr«Famous ng®bg‰w, òfœbg‰wFan Éá¿, ã¤j‹Fancy kašÉU¥ò, FU£Le«ã¡ifFar bjhiythd, nraFare cŒ¥ò¡f£lz«, czhFascinate kd§ft®Fashion br©z«Fast ntfkhd

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 132: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

132 njtnea«

Fat bfhG¤j (bfhG¥ò)Fate CœFatigue fis¥ò, »w¡f«Fault F‰w«Fauna khtilFavour f©nzh£l«Fear m¢r«Feast ÉUªJ, âUehŸFeat âw¥ghLFeature cW¥ò¡TWFederal T£lh£á¡FÇaFederal government T£lh£á, T£luáašFee f£lz«Feel cz®Felicity ghuh£L, k»œ¢áFelt f«gˤJÂFeminine bg©ghš, bg©ÂašFence ntÈFertile brÊ¥ghdFestival âUÉHhFever fhŒ¢ršFew Äf¢áyFiance kz«ngr¥g£lt‹, ŸFiction f£L¡fijFidelity e«gf«Fiddle »‹dÇFifth column Iªjh«gilFighter bghUth‹Figure cUt«Figures of speech relating to sense bghUsÂFigures of speech relating to sound brhšyÂFile mL¡FFillip ö©lšFilter tof£L

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 133: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

133ghthz®

Final ïWâahdFinal Letter bkhÊÆWâ baG¤J¡fŸFinance muáiwFinite verb ÉidK‰WFinish Ô®, KoFirm T£L thÂf«First Aid Kj‹ kU¤Jt«Fiscal gz¤JiwFit j¡f, jFâahŒFix F¿, F¿¥ãLFixed Deposit F¿¤j ï£Lit¥òFlag bfhoFlash gË¢áL, (gË¢ÓL), xËåR,

(xËå¢R)Flee É£nlhL, j¥ãnahLFleet f¥g‰gil, fy¥gil, t©o¤

bjhFâFlesh C‹, ïiw¢áFlexible tisí«, be»G«Float Äj, ÄjitFlour khFlourish ts®ªnjh§FFlower ky®Flu rË¡fhŒ¢ršFluid Ú®, be»œ¢á¥bghUŸFocus âU¥òFodder ÔÅFoe gift‹Folio Xiy, ko¥ò¤jhŸFolk bghJk¡fŸFollow ã‹brhš, ã‹g‰WFolly klik, F‰w«Fond ÉU¥g«Foolscap size miu¤jh£ g¡f«Forbear bghWForbid jL, jÉ®, Éy¡F

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 134: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

134 njtnea«

Foreign Idioms maš tH¡FForeign words ma‰brh‰fŸForensic tH¡F k‹wForfeit ïH¡f¥bgWForge to, mikForget kwForgive k‹ÅForgo ïH, É£oH, JwFork fit, KŸForm tot«, got«Form of Letters foj tot«Forms of some of the Tamil letters áy vG¤J¡fË‹ tot§fŸFormer K‹id, KªâaFormidable btUtU (mŠr¤j¡f),

btšyÇaFormula thŒghLFort nfh£ilFortune MTœ, M¡f«Forward K‹dho, K‹nd‰wFoster ts®Foul bf£lFountain pen C‰¿w»Fractions ÑÊy¡f«Fracture K¿îFragment J©L, J¡ifFraud tŠridFree ïytr, f£L¥ghl‰wFree on Board c©oÆytr«Free on Railway ïU¥ò¥ghijÆytr«Freedom ÉLjiy, f£L¥gho‹ikFreight r¤j«, fl¤j¡TÈFreight paid f£lnt©oa, r¤j«Frequent mo¡foFriendly letter e£ò¡foj«Friendship e£ò

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 135: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

135ghthz®

From ïUªJ, òw¥gLÄl«Front K‹, K‹ò, K‹dÂFrugal á¡fd(khd)Fry tWFuel ÉwF, vÇFulfil Ãiwnt‰WFull outline Ãiw r£lf«Full stop or period K‰W¥òŸËFun nto¡if, eif¢RitFunction flik, bjhÊšFund bjhifFurlong gil¢rhšFurlough ïilÉLKiwFurnace ciy¡fs«, bfhšYiyFurnish bghU¤J, bfhL¤JjîFurther nk‰bfh©L, nk‰g£LFuse cUF, fyFutile gad‰wFuture vâ®fhy«, tU§fhy«

G

Gage <, <LitGain Câa«, tU§fhy«Gala bgU§fË¥òGame Éisah£L, nt£ilGang F«òGannish mHFgL¤J, mÂbrŒGarrage ïa§»¡ bfh£ošGas MÉ, fh‰whÉGather TL, T£o¢nr®, x‹Wnr®Gazette muáaš És«gu¥ g£oGenerate c©lh¡F, ãw¥ãGenuine öa, F‰wk‰wGeography PhyüšGift tu«Glide Bombing rÇî Ãiy¡ F©L¥ bghÊîGodown ru¡fiw, g©lfrhiy

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 136: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

136 njtnea«

Good e‹WGood style e‹dilGoods Train bghU£òift©o, ru¡F,

g©lrhiyGreat Exhibition bghU£fh£á¢ rhiyGreeting or Salutation ÉË

H

Habit gH¡f«Half ghâHalt Ú, ÃW¤j«Handicap ngh£oahs®¢ rk¥gL¤J«

(jil)Handsome mHfhdHard fod, tšHardware t‹ru¡FHarmony ïirîHarvest mWtilHate Vj« (Vj¤â‰FŸs)Hazard FÉašHeading jiy¥òHeap cÇikah£oHeir cÇikahs‹, ãw§filHeiress cÇikah£oHero åu‹, fij¤ jiyt‹High Court Judge ca®Ãiy k‹w¤ Ô®¥ghs®High Level Bombing ca®k£l¡ F©L¥ bghÊîHigher Elementary School nkÅiy¤ Jt¡f¥ gŸËHigh Road bgUŠrhiyHints and outline r£l¡F¿¥òHints and outline For Essays f£Liu¡ F¿¥ò¢ r£l§fŸHip-Joint ïL¥ò¥ bghU¤JHire thlif¡ fk®¤JHistory eh£LtuyhWHitler y®Hobby g‰wh£LHole tis

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 137: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

137ghthz®

Honorary f©Âa, r«gsÄšyhHonourable kâjFHorizontal »il¡nfhLHumble jhœikahdHumility jhœikHyperbation or inverted order Kiwkh‰WHypergamy ca®kz«Hyperbole or Exaggeration ca®î eɉá

I

Idea Vlš, fU¤JIdentity milahs«Idiom kuòIdiomatic Cases and Expressions kuò¤ bjhl® bkhÊfŸIdioms and usages kuãašIgnore ftÅahnjIllutive Conjunction Koãiz¥ò¢ brhšIllegible bjËÉšyhj, bjÇahjIllicit r£l¤â‰F khwhdIlluminate btË¢rkh¡F, És¡FIllusion bghŒ¤njh‰w«, khiaImagination ghÂ¥òImaginative Essay ghÂ¥ò¡ f£LiuImitate and act xU Éidia¥ ã‹g‰¿¢

brŒjšImperative Mood Vtš ÉidImperative Sentence Vtš th¡»a«Import (ïw¡Fkâ) ïw¡Fkâ brŒImportance of games and sports Éisah£o‹ Kj‹ikImportance of school excursions gŸË¡Tl¥ òw¥ngh¡»‹

Kj‹ikInborn ãw¥ãyikªjIncest Kiwaš kz«Incomplete outline Fiw r£lf«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 138: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

138 njtnea«

Iincorporated ïiz¡f¥g£lJIndefinite jÅ¥òIndirect Narration ne®¡T‰WIndirect Object neuš bra¥gLbghUŸIndirect speech ne®¡ T‰WInfinitive Mood Ãfœfhy Éidba¢r«Initial Letters bkhÊKjš vG¤JfŸInland letters cŸeh£L Kl§fšInnuendo or Insinuation K‹dtÂInsolvency fl‹ Ô®¡f ÉayhikInsolvent fl‹_œ», fl‹ Ô®¡fÉa

yhjt‹Inspector c©nzh£lf®Insurance Policy thœeh£ ghJfh¥ò x¥gªjK¿Intermediate ïileLInterchange and Permutation of Letters nghÈInterchange of Active and brŒÉid bra¥gh£L Éid¥ Passive voice gÇkh‰w«Interchange of Affirnative cl‹gh£L Éid vâ®kiw and Negative sentence Éid¥ gÇkh‰w«Interchange of Exclamatory cz®¢á th¡»a¢ rh‰W and Assertive sentences th¡»a¥ gÇkh‰w«Interchange of Interrogative Édh th¡»a¢ rh‰Wth¡»a¥ and Assertive Sentences gÇkh‰w«Interchange of one part of Speech for another brhštif¥ gÇkh‰w«Interchange of Principal and jiyik¡ »sÉa¢ rh®ò¡ Subordinate Clauses »sÉa¥ gÇkh‰w«Interchange of the Degree of Comparison x¥Õ£L¤ju¥ gÇkh‰w«Interpretation És¡fîiu, th¡fhÂ¥òInterrogation or Rhetorical question ÉdhInterrogative Sentence Édh th¡»a«Inter-verbal space brhšÈilpL

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 139: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

139ghthz®

Intransitive verb bra¥gLbghUŸ F‹¿a ÉidIntroduction KfîiuIntroductory Remarks K‹Diu¡ F¿¥òfŸIrony tŠrf¥ òfœ¢áInvitation miH¥ãjœInvoice ru¡FÉiy¥ g£o

J

Jacket r£ilJail áiw¢rhiy, áiw¡nfh£l«Jangle fuhòuhbthȤjš,

brÉif¥gbthȤjš,brÉif¥bghÈ

Jar mfs«, rhoJaunt òw¥ngh¡FJeep kiyÆa§»Jewel kÂ, mÂfy«Job ntiyJoint ó£L, _£L, fQ, bghU¤JJoke eif¢brhš, nto¡if¥ng¢RJolly m¡fË¥ghdJourney tÊ¥ngh¡FJovial kdk»œ¢áahdJoy fË¥òJubilee bfh©lh£l«Judge eL¤Ô®, Ô®¥ghs®Juice rhWJump Fâ, jh©L, cfŸJunction TlšJury mw§Twita«Just eadhd, KiwahdJute rzš

K

Karma fUk«Keen TuhdKeep it¤âU, it¥ò

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 140: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

140 njtnea«

Kettle bf©o¡fy«Key-loan âwî¡fl‹Key sentence âwîth¡»a«Kick cijKid F£o, M£L¡F£oKin »is, ïd«, nr®Kind tifKindergarten Éisah£L¥gŸËKindle _£L, g‰witKnee fQ, K£oKnife f¤âKnock j£LKnot Ko¢RKnowledge m¿î

L

Labour ciH¥ò, ciH¥gh©ikLament òy«òLand Ãy«Landmark všiy¡F¿Land slide Ãy¢rÇîLanguage bkhÊ, ng¢RLapse jtWif, fhy¡fl¥òLarge bgÇaLarge Bracket gfu mil¥òLarva cy©LLate fee paid ãªj‰f£lz§f£oaJLawyer r£l¥ òyt®, tH¡f¿P®Lay e£lh K£oLead el¤JLeaf ïiy, XiyLeaflet J©LbtËpLLeague T£luî, k‹w«Leap Fâ, jh©L, jh©lš, jhtš,

ghŒ¢ršLease F¤jif, thu«, F¤jif¡F ÉL,

thu¤â‰F mil

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 141: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

141ghthz®

Leave-Letter ÉLKiw¡ foj«Lecturer brh‰bghÊths®, ÉÇîiu

ahs®Legacy KJbrh«, vGâit¤j clikLegal r£lKiwahdLegible bjËthd, bjÇ»‹wLegend bjhšfij, fhbrG¤JLegislator r£l« mik¥ghs®Lemuria FkÇ ehLLength Ús«Length of a Sentence brh‰bwhl® msîLetter of Application É©z¥g¡ foj«Letter of Credit e‰rh‹W, jfnthiyLetter-head Kl§fš jiy¥òLetter-pad Kl§fŸ âl®, âUKf¤âl®Letter to newspaper brŒâ¤jhS¡fhd foj«Letters to Relative cwî¡ foj«Letter writing fojbkGJjšLevel Crossing k£l¡ fl¥òLicense cÇKiwLiquidation fil¡ f£Ljš, Ô®¤JKo¤jšLiterary Criticism ïy¡»a neh£l«Loan fl‹, ïutšLodge j§fškid, jhts«Logical Vuz«Long ÚskhdLong Range gun Ú£L å¢R¥ Õu§»Long sight btŸbsG¤JLongterm beLªjtizLoose and periodic constructions brh‰whl® Koò, K‹Koò,

ã‹KoòLorry ru¡»a§»Lorry receipt ru¡»a§»¥g‰WK¿Lorry way bill ru¡»a§»¡fl¤j¥g£oLoss ïH¥òLoss of Letters Fiw¢ brh‰fŸ

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 142: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

142 njtnea«

Low level Bombing jhœk£l¡ F©L¥ bghÊîLuggage rl§f«

M

M.A. fiy¤ jiyt‹Machine bgh¿, kidMadam bgUkh£O®! jhna! m«ikp®!Magazine btokUªjf«, jtizÆjœMagistrate Ô®¥òunth®Magnate bgUkf‹, fdth‹Magnetic mine fhªj¢ Ru§f«Magnificent kh©ghdMagnitude gUk‹, msî, Kj‹ikMaid bg©, f‹Å, njhÊ, ntiy¡

fhÇMail mŠr®, mŠriy (mŠrš

t©o)Mail van mŠr‰T©L, mŠr‰ rh¤j«Main jiyikahd (bg) kh_y«,

bgUªjiyMaintain M©L el¤J,

it¤J¡fh¥gh‰W, eh£LMajesty kh£áik, kh£áik j§»aMajor bgÇa, bgÇa®, nkªjiyMake brŒ, c©lh¡F, c©Lg©Q,

mik, (bg) brŒîMalady nehŒ, ey¡FiwîMale M©Mal-practice bf£l el¤ijMalt Kisíz§fšManage nkyh©ik brŒ, rkhËManager nkyhs®Mandate f£lisManifold g‹ko, gštifManipulate âwikahŒ¡ ifahŸManner go, tif, el¤ij¥ g©ò

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 143: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

143ghthz®

Manual bg. if¥bgh¤jf«, bg.v.ifÆdh‰ brŒí«

Manufacture c©lh¡f«Manure cu«Manuscript ifbaG¤J¥goMargin tuªijMark tiua«, kâ¥bg©Match <L, gªja«, Ô¡F¢RMaternity leave kf¥ng‰W ÉLKiwMaximum ngbušiyMeaning bghU£ghLMachine gun bgh¿¥ Õu§»Measure go, msî, el go¡ifMedial letter bkhÊÆil vG¤JfŸMedical leave nehŒ ÉLKiw, kU¤Jt

ÉLKiwMedium ïilÃf®, eL¤ju, bg. thÆš,

_y«Meiosis or Litotes vâ®kiwMen of Letters vG¤jhs®Metaphor cUtf«Method of Procedure RU¡» tiuí« KiwMigratory Ãy«bga®Mile fšMine Sweeper Ru§f thÇMinute Ãika«Mirage fhdšMiss FkÇMixed Sentence fj«g¢ brh‰bwhl®, fj«g

th¡»a«M.L. r£l¤ jiyt‹Modern ï‰iw, ï¡fhy, j‰fhyMoney order gzÉilMonogamy xU kida«Monopoly jÅKGîÇikMore Äf eÅÄf, nkšMortar cuš

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 144: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

144 njtnea«

Motor boat ïa§»¥ glFMotor car ïa§»Move ïa§F, jŸ, ïa¡FMrs. âUth£oMuch ÄfMultiple gy T£L, Jz® th¡»a«Municipality efuh©ik¡ fHf«Museum gšbghUŸ fs«

N

Nail c»®, (ef«) MÂName bga®Narrate tuyhWiu, br¥òNarrative Essays tuyh‰W¡ f£LiuNarrow ïL¡fkhd, ïL¡f, xL§»aNasty mUtU¥ghdNation eh£od«National Library ïd¤âa üyf«Native ãw¥ãdhYÇa, cŸeh£lh‹Natural ïa‰ifahd, ïašghdNature ïa‰ifNaval fy¥gil¡FÇaNavy fy¥gil, f¥g‰gil,

fl‰gil, ehthŒ¥gilNear m©Âa, m©ikÆšNeatness J¥òuîNecessary njitahd, nt©oaNeck fG¤JNectar mÄœJ, mÄœj«, rhthkUªJNeed njitNeedle CáNeeds njitfŸNegative vâ®kiw, É: vâ®kiwNeglect òw¡fÂ, be»HÉLNeighbour m©ilå£L¡fhu‹,

m¡f«g¡f¤jh‹

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 145: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

145ghthz®

Neither...nor (mJî«) ïšiy......(ïJî«)ïšiy

Nepotism cwÉdiuak®¤j«Nerve eu«òNest TLNever xUnghJ« (ïšiy)New òâaNewspaper brŒâ¤jhŸNext mL¤j, mL¤JNice ne®¤âahdNick t§»bt£L, neuEÅNomination F¿¥ÕLNominee bga® F¿¡f¥g£lt‹Norm msitNormal ïa‰ifahd, bghJbe¿¥g£lNote ftÅ¡f¤j¡fNote Book F¿¥ò¥ ò¤jf«Note of Exclamation Éa¥ò¡F¿Note of Interrogation Édh¡F¿Notice ftÅ, m¿É¥òNoun bga®¢ brhšNoun clause bga®¡ »sÉa«Noun in appositive bgabuh£LNoun Infinitive bjhʉbga® Ãfœfhy

Éidba¢r«Noun Phrase bga®¤bjhl® bkhÊNovel òâd«Nut be‰W, Éšiy

O

Oasis ghiy (td) tsÃy«Oath NŸObedient Ñœgojyhd, gÂîŸsObey Ñœ¥goObject g©l«, neh¡f«, bra¥gL

bghUŸ

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 146: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

146 njtnea«

Object Complement bra¥gLbghUŸ jæïaÃu¥ãa«

Oblige cjÉbrŒ, flik¥ gL¤JObservatory cLÃiya«, thdhuhŒ¢á

Ãiya«Observe ftÅObstacle jil, K£L¡ f£ilObtain bgW, milObvious bjËthŒ¤ bjÇ»‹w,

btË¥gilahdOccupation FoÆU¥ò, ïlkil¥òOccupy FoÆU, ïlkilOcean thÇOffend Ô§FbrŒOffer tÈa¡bfhL, tÈaîjî, gilOffice mYtš, mYtyf«Ointment v©bzŒ, kUªJbeŒOpposition v⮥òOrder xG§FOrder of words brhšKiwOrdinary bghJtifahdOrthography vG¤âašOutline r£lf«Owner draft cilat® vL¥òOxymoron vâ®Ãiy Ku©

P

P.T.O. m.k.gh. (m‹ò T®ªJ kWg¡f«gh®)

Pacify mikâ¥gL¤JPad âl®, mizPaddy bešPage g¡f«, gh§f‹Paid gz§f£oaJPaint ó¢R, t©z«Pair ïiz, nrhoPalace khËif

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 147: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

147ghthz®

Pale k§fyhd, btË¿dPamphlet áWRto, jhŸbtËpLPanic ⻚Paper jhŸPar x¥ò, rk«Parable ctik¡fijParachute army Fâiu¥gilParade bkŒ¡fh£LParadise É©Qyf«Paradise-Bird f‰gf¥ gwitParagoge Äif¢ brh‰fŸParagraph structure gh»aik¥òParallel construction xUnghf mik¥òParamount bgUKj‹ikahdParanthesis ïil¥ãw it¥òParaphrasing bghÊ¥òiu tiuîParcel f£L, bghâifPark ó§fhParliament ghuhSk‹W, ehlhSk‹WParonomasia vJif Ku©Partner g§fhËPassengers Train (gz) it¥ò¡ fz¡F¢ RtoPassengers Train M£òif t©oPastime bghGJ ngh¡FPast Participle ïwªjfhy Éidba¢r«Pay f£o vL¥òPayee gz« bgWnth®Pencil vGJnfhšPension _¥ò¢ r«gs«Perfect ÃiwîPerfect Continuous Ãiwî¤ bjhl®¢áPeriphrasis or Circumlocution tisT‰wÂPermanent Ãiyahd, fhakhdPersonal pronouns _Él¥ gâ‰bga®fŸPersonification M£gilaÂPhrase bjhl®bkhÊPhysiology clš üš

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 148: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

148 njtnea«

Picnic fh£LzhPillar Rocks nfhòukiyPlague f£o¡ fhŒ¢ršPleasure Car áw¥ãa§»Pluto Fngu‹Police Station C®¡ fhtš Ãiya«Policy bfhŸif, x¥gªj«Poll-tax MŸ tÇPolyandry gš fzt«Polyforms of words gštot¢ brh‰fŸPolygamy gškida«Poor jhœîPositive Degree x¥òjšPost-Office mŠrš Ãiya«, mŠryf«Postal order mŠrš f£lisPower of imagination ghÂ¥ gh‰wšPractical òÇÉašPrecis-writing RU¡»tiujšPrecision â£l«Predicate gaÅiyPrefix K‹bdh£LPrelibation K‹Df®¢áPremium jtiz¡ f£lz«Preparatory to retirement XŒîbgWif¡F K‹nd‰

ghlhfPresent Ãfœfhy, tªâU¡»‹wPrice ÉiyPrimitive KªâašPrincipal jiyik¡ »sÉa«, Kjš,

Kjšt®, Kj‹ikahdPrinciple be¿KiwPrinciples of paragraph structure gh»aik¥ò be¿KiwfŸPriority Kj‹ik ÃiyPrivate limited jÅ¥g£lJ, k£o£lJPrivate tuition jÅ nt‰W¡ f‰ã¥òPrivilege leave rYif ÉLKiw

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 149: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

149ghthz®

Probe »©L, MœªjhŒProfessional Tax bjhÊš tÇProfessor nguháÇa®Profit & loss CâaK« ïH¥ò«Profiteering tÂf¡ bfhŸisProgress Report nj®¢á a¿¡ifProhibition Éy¡F, kJ Éy¡FPronoun gâ‰bga®Proper Name ïa‰bga®, áw¥ò¥ bga®Proportion bghU¤j åj«Proprietor cÇikahs®Propriety bghU¤j« mšyJ jFâProtect fhProthesis Kj‹ÄifProvincialism âirtH¡FProvision for the future vŒ¥ãš it¥òProximity m©ik ÃiyPun kl¡FPunctuation ÃW¤j‰ F¿fŸPunish j©oPyramid T®Eâ¡ nfhòu«

Q

Quaker eL§»Qualify jFâ¥gL¤JQuality Fz«, j‹ikQuarantine bjh¤JnehahËbahJ¡f«,

k©lybthJ¡f«Quarry f‰Ru§f«Quarter fh‰gFâ, ïl¥gFâ, ïu¡f«Quash jŸSgobrŒQuestion ÉdhQueue tÇirQuick RU¡fhŒ, RWRW¥ghŒQuietly mikâahŒQuit ïl¤ijÉL, É£LÚ§FQuite KGJ«

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 150: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

150 njtnea«

Quiz Édh, òâ®, nto¡ifahdMŸ,gfo g©Q

Quorum nt©Lbk©Â¡ifQuota xJ¡F¥g§FQuotation Marks or Inverted commas nk‰nfh£ F¿

R

Race gªja«, ïd«Radical ntbuh£oa, mo¥gilahdRadio thbdhÈRaid É. gilbaL, bfhŸisao,

ïšnehL, bg. gilbaL¥ò,bfhŸisao¥ò, ïšneh£l«

Railway Mail Service ïU¥ò¥ ghij mŠrÿÊa«Rain kiHRally x‹WTL, x‹W T£LRandom F¿¤jKiwÆ‹¿, m§FħF

khfRank tÇirRapid ÉiuthdRare mÇaRationing g§ÑLRecommendatory Letter gǪJiu¡ foj«Red Cross society br§FW¡if¡ fHf«Redundancy Äifgl¡ Twš, ÄifgL

brh‰fŸReflective Essay fU¤âaš mšyJ áªjid¡

f£LiuReflexive pronoun j‰R£L¥ bga®Refuse kWRegistered gâî brŒjJReligious tolerance kj¥ bghWâRemuneration if«khWRenaissance kWky®¢áRent thlifReply post Card kWbkhÊaŠry£ilReport m¿¡if

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 151: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

151ghthz®

Representative goÃf®¡F«, goÃf®¥ghËReproduction of story poem brŒí£fijia ciueilÆš

tiujšReputed owner òfœbg‰w cilat®Research Essay MuhŒ¢á¡ f£LiuReserve nrk(«)Retirement XŒî bgWifReverend fd«Rhetoric mÂÆašRhyme vJifRickshaw thlif eut©o, ïGt©oRidiculous Terms ïfœ¢á brh‰fŸRight Honourable bgU§fd«, Äfkâ jFRight use of wealth bršt¤ij¢ rÇahŒ¢ bryÉlšRoom mu§FRough draft fu£L tiuîRubber njŒitRules of Composition f£Liu ÉâfŸRural eh£L¥òw«Rural life eh£L¥òw thœ¡ifRural reconstruction eh£L¥òw¢ Ó®âU¤j«

S

Sacrifice (bg) É£oH¥ò, É£L¡bfhL¥ò, <f«, rhî, (É) É£L¡bfhL, fhîbfhL

Safe ghJfh¥ghd, VkSalary r«gs«Sale ɉgidSales ɉgidSalient Fâ¤bjG»‹w, vL¥ghd,

ftÅ¡f¤j¡fSaline ct®Saloon rhiy, mu§F, Tl«, Ko

âU¤jf«Salt c¥òSame mnj, xnu

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 152: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

152 njtnea«

Sample nghÈifSanction c¤juîSandal brU¥ò, rªjd«Sanitary eytÊ, eyÃiySanitation of a town efu eytÊSatirical Essay m§fj¡ f£LiuSatisfy bghªâif¥gL, bghªâif¥

gL¤JSavings account Ûjit¥ò¡ fz¡FSaw mu«g«Scale mo¡nfhšScarce mU¡F, j£LScheme â£l«Scrap iron gGjhd ïU«òSemicolon miu¥òŸËSanskrit letters tlbtG¤JSanskrit word tlbrhšSense kâ, cz®îSentence th¡»a«Sequence of Tenses fhyKoòSexual Selection ghÈaš bjÇ¥òShare holder g§fhË, g§Filah‹Short FW, RU¡FShutter fjîSignature ifbaG¤J, ifªeh£LSilver Cascade btŸË ڮ圢áSilver Iodide btŸË Cjhâa«Similar x¤j, rkkhdSimile ctikSimple vËaSimple imprisonment btW§fhtšSimple sentence jÅ¢ brh‰bwhl®Single jÅ, x‰iwSingle Bracket x‰iw¥ ãiw¡nfhLSlang bfh¢irSlang words ïÊ brh‰fŸSlang words or usage ïÊtH¡F

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 153: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

153ghthz®

Social Letters cwthl‰ foj§fŸSocialism T£Lilikah£áSolar system fâut¡FL«g«Soldiers bghUe®Solid f£o¥bghUŸSolvent fiu¥gh‹, fl‹Ô®¡ftšySound-horn bfh«óJ, CâaK¡F,

CâbahÈSpeak ngRSpecial áw¥ò, Éj¥òSpecial Hints on paraphrasing bghÊ¥òiuÆš kh‰w¥gl

nt©oa brŒíËašòfŸSpice eWŠru¡FS.S.L.C. gŸËÆWâStage Ãiy, ehlfnkilStagnant f£L¡»ilahd, nj§»aStamp K¤âiuStamped receipt K¤âiuÆ£l g‰WK¿Stamp-pad K¤âiu¤âl®Standard msitStenographer RU¡bfG¤jhs‹Sterling kh‰Wa®ªjbgh‹, ãǤjhÅ¥

gz«St. John’s âU. nahth‹Stool K£lh‹Store-Keeper ru¡fiwahs‹Story-Writing fij tiuîStress mG¤J, mG¤j«Structure of paragraph gh»aik¥òStructure of sentence brh‰bwhl® mik¥òStyle eilSubject vGthŒSubject complement vGthŒ jæïa Ãu¥ãa«Subjects for composition f£Liu¥ bghUŸfŸSub-Magistrate ÑœKiwahs®Submarine Ú®_œ»

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 154: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

154 njtnea«

Sub-Inspector of police C®¡fhtš Jizc©nzh£lf®

Subordinate or Dependent clause rh®ò »sÉa«Subordinating conjunction rh®ãš ïiz¥ò¢ brhšSubscription Ko¥òSubscription or Leave taking cwî¤ bjhl®bkhÊSubstitute gâÈSubtract Ú¡FSuffix ã‹bdh£LSuperficial Judgement nkbyGªj thǤ Ô®khd«Superintendent f©fhÂ¥ghs‹Superior nkyhd, ca®ªjSuperlative Degree c¢r¤ju«Super-market nky§fhoSupply (bg) juî, (É) rtjǤJ¤jh,

bfh©L¤jhSupposition it¤J¡bfhŸîSurety loan ãiz¡fl‹Surgical operation bršÈa ÉidSyncope ïil¡FiwSyndicate M£á¡ FG, T£L¡FGSyntax brh‰bwhlÇašSynthesis of sentences th¡»a x‹W nr®¥òSystem bjhFâ, Kiwik

T

Table ÃiynkilTablet kh¤âiu, gyifTact âwikTahsildar muáiwa®Tale fijTalent <îTally x¤âU, bt£L¡nfhšTaluk T‰w«Tamper ifÆLTank jh§»

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 155: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

155ghthz®

Tap (bg) ö«òthŒ, Úœto(î),ghisÓî, ga‹bgW

Target ïy¡FTask ntiy, flikTaste RitTautology or plenasm T¿aJ TwšTax tÇTaxi-Car thl»Technical representative f«Äa¥go ÃfuhËTechnical Terms fiy¡ F¿pLTel address bjhiy-KftÇTelegram bjhiytÇ, f«ã¢ brŒâTelephone bjhiyngáTelevision sets bjhiy¡fh£á¡ fUÉfŸTelevision Transmitters bjhiy¡fh£á Ãiya§fŸTempest òašTemporary j‰fhÈfTender ïL, x¥ò, juî ne® K¿Terminus nfho, KidTestimonial e‰rh‹WThe benefits of thrift á¡fd¤â‹ e‹ikThumb-impression if eh£LTheme of paragraph gh»¥bghUŸTick c©ÂTicket tÊ¢Ó£LTo nghFÄl«Token milahs«, ÉšiyTopical sentence fU¤J th¡»a«Torpedo Ú®¡fizTrade tÂf«, bjhÊšTrading Account tÂf¡ fz¡FTradition tÊKiw tH¡f«Transferred Epithet or Appanage rh®¢á tH¡FTransformation of sentences th¡»a toî kh‰w«Transliteration vG¤J¥ bga®¥ãašTransverse _iyÉ£l¡nfhL

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 156: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

156 njtnea«

Trap ãofUÉTravelling Agents tÊ¥nghF Kft®Traveller’s cheque tÊ¥ngh¡f® fhnrhiyTravelling Allowance tÊ¥ngh¡F¥goTrust e«ò, ifailTrustee ifailP®Type-writer ifa¢R¥ bgh¿, j£l¢R¥

bgh¿

U

Ugly mHf‰wUlterior m¥gh‰g£l, c©kiwthdUltimate filKothd, mo_ykhdUmpire eLt®Unanimous xUkdkhdUncommon tH¡fk‰w, mštH¡fhdUnder ÑœUnderwrite ÑbHGJ, bghW¥ng‰gËUnderestimate Fiw¤Jkâ, Fiwkâ¥òUnderstand m¿ªJbfhŸUndertake nk‰bfhŸUnderweight FiwbailUnfinished story Fiw fijUniform XÇašUnify x‹WgL¤JUnion x‹¿a«Unite ïiz, x‹wh¡FUnited Nations organisation x‹¿a eh£lik¥òUnity xUik¥ghLUnity of sentence brh‰bwhl® xUik¥ghLUniverse cyf«, ngUyf«Unqualified jFâÆšyhjUnruly ml§fh, f£o‰fl§fhjUrgent rL¤j«Usage tH¡»ašUses of paraphrasing bghÊ¥òiu tiuÉ‹ ga‹fŸUtility ga‹ghL, ga¥ghL

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 157: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

157ghthz®

V

V.P.P. f£o¥ng‰wŠršVacant btWikVacate btËnaWVaccinate m«ikF¤JVagabond ngh¡»Ç, ehnlhoVagary t«ãašVague ntfil, å©, bjËÉ‹ikVain å©Valiant åu, kw, âlhÇ¡fValid tÈikíŸsValley gŸs¤jh¡FValour tÈik, kw«Value Éiy, kâ¥òValue of time fhy¤â‹ mUikVan rh¤j«Vanish kiwVanity å©, khiaVarnish gsgs¥ò, bkUFbeŒVariety tif¥ghLVary ntWgLVaseline f‹bdŒÉGJVassal á‰wur‹, f¥gk‹d‹Vast mf‹w, ÉÇthd, guªjVegetable fhŒf¿, ku¡f¿Vehement ntfkhd, fLikahdVehicle C®â, t©oVelocity Éirî, ÉirVenture JÂVerandah jhœthu«, nfhyhŒVerdict Ô®¥òVerge ÉË«ò, Xu«Vernacular tH¡FbkhÊVersatile ïilkhW«, ïilbgaU«Verse brŒíŸ, ciu¢brŒíŸVersify brŒí£gL¤J, brŒíËa‰W

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 158: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

158 njtnea«

Version âU¥òjšVersus khW, vâ®Vertical e£L¡nfhLVery cW, ÄfVery bad Äf¡ nflhdJVery poor Äf¤jhœîVeteran ifnj®ªj, g£l¿î K⮪jVeterinary Éy§F kU¤Jt(‹)Veto jŸSÇikVicar goy®, goa®, á‰ù®¡Fut®Vice Ô§F, ÔÉidViceroy gâyiua®Vicinity NH©ik, m©ikVictim nfh£gLt‹Vide gh®View gh®it, fU¤JVigour tÈik, K«Ku«Violate ÛWViolet f¤jÇÃw«Virgin f‹ÅVirile M©ikíŸs, tÈikíŸsVirtue e‹F, ešÉidVirus eŠRVisa nehLF¿Viscose ãRÉaš, ãáÅašVision gh®it, fh£á, (bg.)Vision or Historic present fh£áaÂVisit gh®itÆL, tªJgh®Visual gh®it, fh£á (bg.v.)Vital cÆ®eho(ahd)Vitamin cÆ®¡TW, cÆ®¤âw«Vivid cÆ®És¡f, bjËÉs¡fViz mjhtJVocal thbahÈ (bg.v.)Vocative sign ÉË¡F¿Vogue tH¡F, M£áVoice Fuš

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 159: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

159ghthz®

Void btWik, btW«ghœ, R‹Åa«Volley gil¥bghÊî, if¥gªJVolume kly«, RUŸ, bkh¤ijVoluntary j‹ÉU¥g, tÈa¢brŒ»‹wVomit f¡F, thahbyLVoracious bgUªÔÅ¡fhu, ÄlhÉG§»

ahd, kiyÉG§F«Vote Flnthiy, FlnthiyÆLVouch cWâ¥gL¤J, rh‹Wfh£L,

ãiz¥gLVoucher if¢rh¤JVoyage flštÊ¥ngh¡FV.P.P. ng‰wŠršVulgar bghJk¡fŸ tH¡fhd,

bfh¢ir ahd, ïl¡fuhd

W

Wage TÈWagon T©LWaist ïL¥òWait bghW, fh¤âUWaiver É£L¡bfhL¥ò, É£OifK¿Walking tours eil¢R‰W¥ ngh¡FWant nt©L, njit, FiwWard FL«ò, nrÇ, Tl«, fhtš,

fh¥ò¥ ãŸisWarm btJ«gš, btJ¥òWarrant mâfhunthiy,

áiw¥ò¡f£lisWash fGî, myR, ryitbrŒWash-out (btŸs) cil¥òWaste fÊî, å©, åzh¡FWatch fhtšWattle fs¢rij, jho, mj®Wave miy, (My¤â) R‰WWax bkGFWay bill fl¤j¥g£o

ãwbrhš - jÄœ¢brhš

Page 160: Éšt« ÉÊ · 6. És§Fjš, xË®jš. (t.t.) bgh‹Ph ÂUŸbfl ÉÊ¥g (Ótf. 2238) 7. m¿jš. ÉÊ = 1. m¿î. 2. Xâ (Phd«). njwh® ÉÊÆyh khªj® (âUkª. 177). L vide, E

160 njtnea«

Ways of expressing a concession or contrast ïz¡f mšyJ khWnfhŸ

th¡»a toî kh‰w«Way of expressing a condition Ãiy¥gh£L th¡»a toî

kh‰w«Weapon gil¡fy«Weather thÅiyWeave beŒ, ã‹D, KilWed kzWeigh ÃWWeight vil, ÃiwWhip rk£o (Fwlh)Whirl-wind RHšWide mf‹wWilful ÉU¥g, nt©Lbk‹WbrŒí«Will cŸs«, ïWâK¿Wireless f«ãÆÈWither g£L¥ngh, tho¥nghWithhold j‹Ål« it¤J¡bfhŸ, jukWWits and Humour eifbkhÊWords in pairs ïizbkhÊfŸWorth bgWâ, kâ¥òWrite vGJWriting vG¤ÔLWriting of single paragraphs x‰iw¥ gh» tiuîWritten Complaint Kiwp£L¡ foj«Written Composition f£LiuÆašWrong jtW, tG

X

X-Ray c£fh£o

Z

Zoo Éy§»d¢rhiy

ãwbrhš - jÄœ¢brhš