TAJUK 1

Hubungan Etnik Di Malaysia dan Hubungan Etnik Mengikut Perspektif

Islam Secara Umum.

HJ  AHMAD  NASIR  MOHD  YUSOFF  (PhD)  Pensyarah  Kanan  Jabatan  Pengajian  Kenegaraan  dan  Ketamadunan  FakulD  Ekologi  Manusia  UniversiD  Putra  Malaysia  (UPM)  Serdang  Selangor  013  9966057  /  ahmadnasir@upm.edu.my  

1. Pengenalan 2. Citra Hubungan Etnik di Malaysia 3. Hubungan Etnik menurut Perspektif Islam 4. Kesimpulan

UTE 1012 HUBUNGAN ETNIK

HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM

§ HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM 1.  PENGENALAN

Ø Kepentingan dan kandungan modul hubungan etnik

2.  CITRA HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA

Ø Hubungkait antara etnik dan etnisiti Ø Usaha kerajaan untuk memupuk perpaduan Nasional

3. HUBUNG KAIT ANTARA EKONOMI DAN ETNISITI 4. HUBUNGAN ETNIK MENGIKUT PERSPEKTIF ISLAM

HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM 1.  PENGENALAN  

§ Di  Malaysia  perjuangan  untuk  memperolehi  kemerdekaan  dan  meneruskan  kemerdekaannya  adalah  sen>asa  seiring  dengan  susur  galur  sejarah  perkembangan  hubungan  etniknya  sendiri.    

 § Dalam  kepelbagaian  etnik  dan  budaya  itu,  Malaysia  secara  berha>-­‐ha>  mengatur  langkah  untuk  merealisasikan  hasrat  membangun  Negara  daripada  berada  pada  kedudukan  negara  mundur  post  merdeka  kepada  negara  membangun  dalam  tempoh  yang  singkat.(Pergerakan  daripada  negara  mundur  kepada  negara  membangun  berlaku  dalam  tempoh  50  tahun  (bermula  daripada  tahun  1957-­‐2007)…Shamsul  Amri  Baharuddin.  Modul  Hubungan  Etnik  ,  hlm  1.  

HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM •  Sehingga  kini  Malaysia  masih  lagi  kekal  sebagai  Negara  berbilang  kaum  yang  hidup  secara  harmoni  serta  menikmaD  hasil  ekonomi  secara  bersama.  

•  Bagaimana  pun  isu-­‐isu  seperD  keadilan  pengagihan  ekonomi,  isu  hak  keistemewaan,  isu  perkauman,  isu  agama  dan  sebagainya  yang  berhubung  dengan  isu  masyarakat  pelbagai  bangsa  ini  kadang  kala  turut  mewarnai  perkembangan  hubungan  etnik  di  Malaysia.  

•  Oleh  yang  demikian,  kursus  hubungan  etnik  ini  dirasakan  perlu  diperkenalkan  di  insDtusi-­‐insDtusi  pengajian  Dnggi  (IPT)  sebagai  memberi  ruang  kepada  pelajar-­‐pelajar  untuk  memikir  dan  meneliD  hal-­‐hal  yang  berkaitan  dengan  hubungan  etnik  yang  merupakan  sebahagian  daripada  pengalaman  harian  mereka.  

HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM • KEPENTINGAN  MEMAHAMI  HUBUNGAN  ETNIK  SECARA  UMUM    

1.  Hubungan  etnik  menggambarkan  sikap  masyarakat  dan  ikatan  kemasyarakatan  dalam  kehidupan  masyarakat  majmuk  dan  pelbagai  kaum.  

 3.  Memberi  kefahaman  tentang  sejarah  kewujudan  masyarakat  pelbagai  kaum  

kesan  daripada  sejarah  kolonialisme.    3.  Hubungan  etnik  mempengaruhi  perancangan  sosial,  ekonomi  dan  poliDk  

 sesebuah  Negara.  

HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM • Memahami  isu-­‐isu  yang  menyebabkan  konflik  antara  kaumdan  langkah-­‐langkah  untuk  mengatasi  untuk  mengatasi  supaya  konflik  dapat  dielakkan  

 • Meneruskan  semangat  perpaduan  antara  kaum  untuk  mengekalkan  kehidupan  yang  harmonissupaya  situasi  poliDk  terus  stabil,  kekayaan  ekonomi  Negara  diagih  secara  saksama  dan  keadilan  social  dapat  dinikmaD  bersama.  

HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA SECARA UMUM •  Sehubungan  dengan  itu  modul  hubungan  etnik  penDng  dilaksanakan  di  IPTA/IPTS  sebagai  usaha  bertujuan  untuk:  

 1.  Menghidupkan  semangat  seDa  kawan  antara  rakyat  Malaysia    2.  Menjelaskan  perkara  yang  berkaitan  dengan  hubungan  etnik  di  Malaysia.    3.  Memperkenalkan  kepada  pelajar  di  IPT  tentang  usaha  meneruskan  dan  

 menentukan  arah  perpaduan  Negara.  

HUBUNGAN ETNIK DI MALAYSIA

2.  Citra  Hubungan  Etnik  Di  Malaysia.    

a)  Kesultanan  Melayu  Melaka  sebagai  lambing  pertemuan  masyarakat  pelbagai  etnik  

 b)  Pembentukan  masyarakat  majmuk  Era  kolonialisme  Bri>s  

2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia.

a)  Pembentukan  masyarakat  majmuk  zaman  kesultanan  Melaka    

§  Susur  galur  sejarah  membuk>kan  kehebatan  empayar  Melaka  sebagai  tempat  pertemuan  pedagang  seluruh  dunia  sehingga  terkenal  dengan  gelaran  “the  venice  of  East”.  Kehebatan  zaman  ini  dapat  dilihat  daripada  aspek  pemerintahan,  pedagangan,  kependudukan  dan  kebudayaan.  

§  Dari  segi  pemerintahan,  Melaka  adalah  sebuah  kerajaan  bersistem  yang  menggunakan  Hukum  Kanun  Melaka  dan  Undang-­‐undang  Laut  sebagai  asas  undang-­‐undang  dan  peraturan  di  dalam  pemerintahan.  

 §  Pemerintahan  dijalankan  secara  diplomasi  dan  terbuka.  Perlan>kan  pegawai  istana  bukan  sahaja  terdiri  daripada  kalangan  rakyat  tempatan  sahaja,  tetapi  juga  orang  India  juga  diberi  jawatan  dalam  pemerintahan.  

§  Perkahwinan  campur  juga  berlaku  semasa  zaman  kesultanan  Melaka  (cth:  perkahwinan  Puteri  Hang  Li  Po  dan  sultan  Mansur  Shah.  

2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia.

§  Selain  daripada  itu  Melaka  juga  terkenal  sebagai  pusat  perdagangan  yang  

menjadi  DDk  pertemuan  Antara  pedagang  China  dan  Arab  serta  pedagang  pedagang  dari  rantau  Asia  tenggara  yang  lain.  

 §  Sistem  undang-­‐undang  laut  Melaka  telah  melancarkan  urusan  pentadbiran  pelabuhan  serta  kawalan  jenayah  laut  spt  ancaman  perompak  dan  lanun.  

 §  Sistem  pentadbiran  yang  cekap  dan  bersistem  ini  telah  mewujudkan  kemakmuran  dan  perkembangan  ekonomi  dan  poliDk  serta  perhubungan  antarabangsa  pada  keDka  itu  

2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia.

§  Zaman  Kesultanan  Melayu  Melaka  merupakan  zaman  pluraliD  atau   lambang  pertemuan  masyarakat  pelbagai  etnik  kerana  limpahan  kemakmuran  itu  telah  menggalakkan   proses   penghijrahan   secara   semula   jadi   tanpa   paksaan  daripada  mana-­‐mana  pihak.  

 § Keadaan   ini   juga   telah  menggalakkan   kedatangan   pedagang   daripada   Arab,  India,  serta  rantau  Nusantara  yang  secara  Ddak  lansung  menggalakkan  proses  asimilasi   dan   amalgamasi   dengan   penduduk   tempatan   yang   akhirnya  membawa   kepada   kewujudan  masyarakat   baharu   seperD   masyarakat   Baba  Nyonya,  Melayu  keturunan  Arab  dan  Melayu  berketurunan  India.  

 § Kemajuan   perdagangan   juga  menjadikan  Melaka   sebagai   kota  Metropolitan  dan  kota  mulDbudaya.  Interaksi  budaya  telah  menggalakkan  plurisme  budaya  seperD  budaya  arab  pra  Islam,  Hinduisme,  Buddhisme,  Arab  Islam  dan  Eropah  seperD  Portugis,  Sepanyol,  Belanda  dan  BriDsh  dengan  budaya  Alam  Melayu  (berlaku  sejak  abad  ke  5  lagi).  

2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. b)  Pembentukan  masyarakat  Majmuk  Era  Kolonialisasi  BriDsh.  §   Pada  abad  ke  15  telah  berlaku  satu  perubahan  penDng  dalam  epistemologi  (teori  ilmu)  di  barat.  Perdebatan  ilmu  beberapa  abad  sebelumnya  telah  membawa  pemisahan  besar  antara  agama  dan  sains  moden.  Secara  perlahan  perubahan  ini  telah  menyebabkan  agama  dilihat  sebagai  candu  atau  factor  yang  memperlahankan  kemajuan.  Pada  abad  ke  18  perbincangan  ilmu  menjadi  lebih  cenderung  kepada  ilmu-­‐ilmu  sains  dan  falsafah.  

§ Kelahiran  ramai  tokoh-­‐tokoh  falsafah  sains  telah  menyebabkan  ilmu  yang  berasaskan  sains  terus  berkembang  dan  mendapat  tempat.  Sehubungan  itu  juga  banyak  penemuan  sains  berlaku  sehingga  membawa  kepada  kelahiran  era  baru  iaitu  era  perindustrian.    

§  Era  perindustrian  telah  mencetus  desakan  untuk  memperolehi  bekalan  bahan  mentah  untuk  keperluan  industri  telah  memperluaskan  visi  pemerintahan  ke  arah  kolonialisasi.    

2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. b)  Pembentukan  masyarakat  Majmuk  Era  Kolonialisasi  BriDsh.    §  Sistem   kolonialisasi   telah   mendorong   kuasa   kuasa   Barat   melakukan   penjajahan  poliDk  dan  ekonomi  dan  Alam  Melayu  yang  memiliki   segala  keperluan  kolonialisasi  mereka  itu  telah  menjadi  salah  satu  tumpuan  penjajahan.  

 §  Sebelum  tahun1848,  hamper  semua  penduduk  Tanah  Melayu  terdiri  daripada  orang  Melayu.   Namun   demikian,   perkembangan   perusahaan   bijih   Dmah   mulai  pertengahan   abad   ke   19   dan   perusahaan   getah   mulai   awal   abad   ke   20   telah  mengakibatkan   penghijrahan   orang   Cina   dan   India   secara   besar-­‐besaran   ke   Tanah  Melayu.Menjelang   tahun   1931,   jumlah   penduduk   bukan   Melayu   adalah   melebihi  jumlah  penduduk  Melayu.  

 §  Kepelbagaian  kaum  yang  mengekalkan  kebudayaan  masing-­‐masing  telah  melahirkan  satu   masyarakat   majmuk   di   Tanah   Melayu.   Tiap-­‐Dap   kaum   mempunyai   agama,  bahasa  dan  cara  hidup  yang  berlainan.  

2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. b)  Pembentukan  masyarakat  Majmuk  Era  Kolonialisasi  BriDsh.    §  Secara  umumnya  pada  waktu  itu  komuniD  etnik  pelbagai  kaum  seperD  Melayu,  Cina  dan  India  hidup  secara  harmoni  dan  rukun  serta  faktor  

     persefahaman  bukanlah  isu  dalam  perhubungan.    § Bagaimana  pun  dasar  pecah  dan  perintah  oleh  BriDsh  menyebabkan  wujud  pemisahan  penguasaan  ekonomi  dan  demografi  terhadap  Dga  kaum  besar  tersebut  (Melayu-­‐petani,  nelayan,  China  sebagai  pelombong,  India  bekerja  di  estet-­‐estet).    

   

2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia.

3. HUBUNG KAIT ANTARA EKONOMI DAN ETNISITI § Selepas mencapai kemerdekaan pada tahun 1957, kerajaan telah menggiatkan

usaha untuk mengatasi masalah sosioekonomi pelbagai kaum. Beberapa rancangan pembangunan ekonomi diperkenalkan seperti Ø Rancangan pramerdeka antara 1950-1955 spt rancangan Persekutuan Tanah Melayu

Pertama (1956-1960). Ø Rancangan selepas merdeka antara tahun 1961-1965 spt Rancangan Persekutuan Tanah

Melayu Kedua (1961-1965) dan sebahagian daripada Rancangan Malaysia Pertama (1966-1970).

Ø Perancangan dalam era Dasar Ekonomi Baru Ø Dasar-dasar pembangunan negara

 

2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. 3. HUBUNG KAIT ANTARA EKONOMI DAN ETNISITI §  Dalam proses pembangunan Negara, peristiwa 13 mei 1969 telah menjadi petunjuk

penting kepada kerajaan tentang ketidakstabilan dapatan ekonomi setiap kaum sehingga mendorong kepada pengemaskinian dasar-dasar negara pada tahun-tahun berikutnya.

§  Lahir daripada peristiwa 13 Mei 1969 ialah Rancangan Malaysia Kedua (1971-1975).

Digarap di dalamnya Dasar Ekonomi Baru DEB bagi membetulkan ketidakseimbangan ekonomi yang wujud Antara kaum dan wilayah bagi mencapai perpaduan Negara.

§  Rancangan Malaysia kedua (1971-1975) merupakan rancangan yang menitik beratkan

usaha untuk menyelesaikan masalah perbezaan ekonomi Antara sector dan etnik (pada ketika ini orientasi gantian import kepada eksport dalam perindustrian mula diperkenalkan).

2. Citra Hubungan Etnik Di Malaysia. 2. HUBUNG KAIT ANTARA EKONOMI DAN ETNISITI

§  Rancangan Malaysia Ketiga (1976-1980) merupakan rancangan pembangunan yang melanjutkan dasar industriyang dirangka pada RMK kedua.

§  RMK keempat (1981-1985), RMK kelima (1986-1990) dan RMK keenam (1991-1995) merupakan rancangan pembangunan yang menitikberatkan industry yang berasaskan teknologi yang lebih maju serta memperkenalkan juga dasar pengswastaan. Rancangan Malaysia ketujuh dan kelapan (1996-2000/2000-2005) pula memberi perhatian kepada industry berasaskan k-ekonomi.

§  Rancangan Malaysia kesembilan (2006-2010) masih memberi tumpuan kepada k-ekonomi tetapi turut dipentingkan juga persoalan ‘modal insan’ dalam kerangka meneliti kualiti insan dalam konteks negara Malaysia seluruhnya.

§  Dasar-dasar awam lain adalah seperti yang berkaitan dengan tujuan memajukan sector pertanian dan menghapuskan kemiskinan di luar Bandar dengan mewujudkan agensi-agensi seperti FELDA, Lembaga Penyatuan dan Pemulihan Tanah Negara (FELCRA) dan Majlis Amanah Rakyat (MARA).

§  Apa yang jelas, dasar-dasar awam yang digubal merupakan juga usaha pihak kerajaan yang bersifat top-down untuk melengkapi apa yang sudah direncanakan dalam rancangan-rancangan pembangunan Negara,

 

Hubungan Etnik Mengikut Perspektif Islam § Agama  merupakan  fenomena  penDng  dalam  kehidupan  manusia,  ia  bukan  sahaja  untuk  mengenal  Tuhan  tetapi  juga  memberi  kesejahteraan  hidup.  

§ Di  Malaysia,  agama  dan  etnik  telah  menjadi  idenDty  kelompokyang  saling  melengkapi  sehingga  kelompok  etnik  disamakan  dengan  kelompok  agama.  

§ Walaupun  agama  dan  ideology  merupakan  satu  aspek  sahaja  dalam  proses  perpaduan,  namun  agama  merupakan  factor  yang  terpenDng  malah  kadang  kala  menjadi  sebagai  faktor  penentu  penyatuan  kerana  nilai-­‐nilai  murni  yang  dibawa  oleh  agama  itu  sendiri  nilai  moral,  kod  eDka  dan  peraturan.  

 

§ Agama  juga  merupakan  fungsi  integraDf  kerana  ajaran  agama  mengandungi  nilai-­‐nilai  penyatuan  dalam  membangunkan  ikatan  social.  Upacara  agama  berfungsi  mengukuhkan  integrasi  social  dan  mempengaruhi  solidariD  kelompok.  

§ Merujuk  kepada  agama  Islam  pula,  secara  sejarahnya  Islam  adalah  berpengalaman  mengelola  pentadbiran  pluraliD  seperD  Piagam  Madinah  yang  menjelaskan  garis  panduan  hidup  bersama,  membangunkan  masyarakat  adil,  aman  dan  sejahtera.  

§ Dalam  konteks  hubungan  etnik  di  Malaysia,  kerajaan  sewaktu  di  bawah  pemerintahan  Tun  Abdullah  Hj  Ahmad  Badawi  sebagai  perdana  menteri  telah  memperkenalkan  satu  gagasan  “Islam  Hadhari”.  

Hubungan Etnik Dalam Perspektif Islam

Hubungan Etnik Dalam Perspektif Islam

§ Islam   Hadhari   merupakan   satu   konsep   yang   mengutamakan  pembangunan   spiritual,   intelektual,   emosi   dan   material   secara  bersepadu  dalam  konteks  pelbagai  lapisan  masyarakat  dan  kaum.  

§ Ia   merupakan   pendekatan   pembangunan   manusia,   masyarakat   dan  Negara   yang   menyeluruh   sifatnya   berteraskan   perspekDf   Tamadun  Islam.  

§ Sehubungan   dengan   itu   terdapat   beberapa   prinsip   teras   telah  diperkenalkan   bagi   mencapai   matlamat   tersebut   seperD   berkenal-­‐kenalan,   saling  berkasih   saying,   saling   jamin-­‐menjamin   serta   konsep  kejiranan.  

SEKIAN TERIMA KASIH