tam metin makale kullanım verilerinin bibliyometrik analizi

Değişen Dünyada Bilgi Yönetimi Sempozyumu. 24-26 Ekim 2007, Hacettepe Üniversitesi, Ankara - 1

Umut Al ve Yaşar TontaBilgi ve Belge Yönetimi Bölümü

Hacettepe Üniversitesi{umutal, tonta}@hacettepe.edu.tr

Tam Metin Makale Kullanım Verilerinin Bibliyometrik Analizi


PlanKoleksiyon yönetimiYöntemKullanım verilerinin bibliyometrik analiziSonuç ve öneriler


Koleksiyon YönetimiKoleksiyon oluşturmaKoleksiyon geliştirmeSeçimAyıklamaKullanım analiziBibliyometrik yasalar- Bradford Yasası- Price Yasası


Bütçe SorunuÜniversite bütçelerindeki artış kütüphane bütçelerine yansımıyor

143

17

0

20

40

60

80

100

120

140

160

%

Üniversite bütçesi Kütüphane bütçesi

Artış oranı % (2002-2006)

Kaygusuz ve Benek 2006


Kârlı İş – Büyük Ticaret (Big Deal)Sorunlar- Koleksiyon oluşturmada esnek olmayan

yaklaşım- Yüksek fiyatlandırma- Kullanılmayan materyallere yapılan ödeme

Çözüm- Dergi bazında abonelik- Kullanım başına ödeme

Konsorsiyumların rolü


Türkiye’deki Konsorsiyal GirişimlerANKOS

Üye sayısı 87Çevrimiçi veri tabanı sağlayan 25 firma (ANKOS 2005)

TÜBİTAK – ULAKBİM Ulusal Akademik Site Lisansı

Web of Science Atıf Dizinleri (SCI, SSCI & A&HCI), IEEE/IEE e-dergi veri tabanı, Engineering Village2 ve CAB veri tabanları ile üç yıllık abonelik

ÜNAK – OCLC Konsorsiyumu


Araştırma SorularıMakaleler hangi dosya formatına indiriliyor?En sık kullanılan dergiler hangileri?En sık kullanılan dergiler hangi alanlara ait?Alanlar arasında kullanım farklılığı var mı?İndirilen makalelerin dergilere dağılımıyıldan yıla farklı mı?Makalelerin indirilme sayıları ile derginin etki faktörü arasında ilişki var mı?


YöntemEn sık kullanılan veri tabanı

ScienceDirectVerilerin elde edildiği yer

COUNTERVerilerin analizi


Veri Tabanı Kullanım İstatistikleri (2005)

286624

4124921458 18563 15628 14285 11882

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000

ScienceDirect Blackwell-Synergy

Oxford UniversityPress

MetaPress IEEE Xplore WileyInterscience

Health & MedicalComplete-Proquestveri tabanları

N


Yıllara Göre ScienceDirect Kullanımı(İndirilen Makale Sayısı)

0

50000

100000

150000

200000

250000

300000

350000

2002 2003 2004 2005 2006

yıl

N


Yıllara Göre ScienceDirect Aracılığıyla Yararlanılan Dergi Sayısı

13001350140014501500155016001650170017501800

2002 2003 2004 2005 2006

yıl

derg

i sayısı


COUNTER


Makalelerin Tercih Edildiği Format

html28%

pdf72%


En Sık Kullanılan On DergiDergi adı NLancet, The 17.731Annals of Thoracic Surgery, The 13.106Journal of Chromatography A 11.165Biomaterials 11.007Fertility and Sterility 10.520Amer. J. of Obstetrics and Gynecology 10.403Food Chemistry 9910Gynecologic Oncology 9809Journal of the Amer. College of Cardiology 9039International Journal of Pharmaceutics 7811


Yıllara Göre En Sık Kullanılan 100 Derginin Sıralamaları

Genellikle orta düzeyde ve istatistiksel açıdan anlamlı ilişkiler (p < 0,01)

Yıl 2002 2003 2004 2005 2006

2002 1,00 0,50 0,47 0,44 0,41

2003 0,39 1,00 0,42 0,39 0,37

2004 0,48 0,60 1,00 0,68 0,63

2005 0,38 0,54 0,73 1,00 0,70

2006 0,37 0,42 0,64 0,72 1,00


Kullanım Sıklığına Göre Dergi Sayılarıve Kullanım Miktarları

İstek Dergi Kullanımsayısı N % N %1-100 721 38,5 26.490 2,4

101-200 271 14,5 39.118 3,61001-1500 105 5,6 126.659 11,6

1501 ve üzeri 185 9,9 607.139 55,7


Makalelerin Dergi Sayısına Göre Dağılımı

Dergi sayısı Kullanım SayısıN % N %

70 3,7 362.790 33,3212 11,3 362.906 33,3

1593 85,0 363.521 33,41875 100,0 1.089.217 100,0


Konulara Göre Ortalama Kullanım Sayıları

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

Kim

ya

Farm

akol

oji

Kim

ya M

ühen

disl

iği

Tıp

Nör

oloj

i

Biy

okim

ya

Mat

erya

l Bili

mle

ri

Yer

Bili

mle

ri

Tarım

Çev

re B

ilim

leri

Hem

şire

lik

Fizi

k

Ene

rji

İmm

ünol

oji

Psi

kolo

ji

Vet

erin

erlik

Kar

ar B

ilim

leri

Müh

endi

slik

Mat

emat

ik

Sos

yal B

ilim

ler

Eko

nom

i

İşle

tme

Bilg

isay

ar B

ilim

leri

San

at

konular

N Tüm alanlar için ortalama: 574


Etki Faktörü - Kullanım Sayısı İlişkisiScienceDirect elektronik dergi veri tabanında yer alan dergilerin etki faktörleri ile indirilen makale sayıları arasında düşük düzeyde, istatistiksel açıdan anlamlı ilişki varBu ilişki çekirdek dergilerde daha belirginİlişki alanlar bazında farklılık gösteriyor- Örneğin;

Hemşirelik (Pearson’s r = 0,844, p < 0,01)Psikoloji (Pearson’s r = 0,432, p < 0,01)


Sonuç ve Öneriler Iİndirilen makaleler az sayıda çekirdek dergiye aitAlanlar arasında önemli kullanım farklılıklarıvarEtki faktörü yüksek dergiler nispeten daha fazla kullanılmakta


Sonuç ve Öneriler IIKullanım analizi çalışmaları yapılmalı ve belli aralıklarla tekrarlanmalıKullanılmayan koleksiyonun niçin kullanılmadığı araştırılmalı ve gerekirse koleksiyondan ayıklanmalıÜniversiteler konsorsiyum içindeki konumlarını değerlendirmeliYayınevlerine olan bağımlılık azaltılmalı


Umut Al ve Yaşar TontaBilgi ve Belge Yönetimi Bölümü

Hacettepe Üniversitesi{umutal, tonta}@hacettepe.edu.tr

Tam Metin Makale Kullanım Verilerinin Bibliyometrik Analizi

tam metin makale kullanım verilerinin bibliyometrik analizi

Education