tanap doĞalgaz boru hatti projesİ arkeolojİ … · 2019-04-10 · arkeoloji, tdk’yagöre...
TRANSCRIPT
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
TANAP DOĞALGAZ BORU HATTI PROJESİ ARKEOLOJİ ÇALIŞMALARI
Engin ÇOŞARKıdemli Arkeoloji Uzmanı
25.03.2019
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Orjinalinde ise;
Yunancadaki ἀρχé ar(ch)ke: eski, eskiden kalma ve ό λόγος logos: bilgi, bilim, öğreti,öğretme, tanımlama, ortaya koyma kelimelerinden türemiştir.
Arkeoloji, TDK’ya göre kazı bilimi veya kazıbilim demektir.
Kazı vb. yöntemlerle ortaya çıkarılan tarihî yapıtları kültürel, sanatsal ve tarihsel yöndeninceleyen bir bilimdir.
Arkeoloji Nedir?
Kelime anlamı olarak da "Eskinin -Bilgisi, -Bilmi, -Öğretisi, -Tanımlanması ve -OrtayaÇıkarılması" anlamlarına gelebilmektedir
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Türkiye İçin Arkeoloji nedir?
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Türkiye İçin Arkeoloji nedir?
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
2863 SAYILI KÜLTÜR VE TABIAT VARLIKLARINI KORUMA KANUNU
Kanun Numarası : 2863 Kabul Tarihi : 21/7/1983 Yayımlandığı R.Gazete: Tarih : 23/7/1983 Sayı: 18113
Haber verme zorunluluğu:
Madde 4 - Taşınır ve taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarını bulanlar, malik oldukları veyakullandıkları arazinin içinde kültür ve tabiat varlığı bulunduğunu bilenler veya yenihaberdar olan malik ve zilyetler, bunu en geç üç gün içinde, en yakın müze müdürlüğüneveya köyde muhtara veya diğer yerlerde mülki idare amirlerine bildirmeye mecburdurlar.
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
ULUSLARARASI ÇED (ÇSED*) FAALİYETLERİ*ÇEVRESEL VE SOSYAL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ
• Çevresel ve Sosyal Sürdürebilirlik Performans Standartları, Performans Sandardı 8
IFC Kriterleri
• Dünya Mirası Kültür Varlıkları için Etki Degerlendirmesi RehberiICOMOS
• EBRD Çevresel ve Sosyal Politika, Performans Kriteri 8EBRD Kriterleri
• Arkeolojik Mirasın Korunmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi Valetta Sözleşmesi
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
• 55 Tescilli Arkeolojik AlanÇED GÖRÜŞÜ
• 106 Tescilsiz Kültür VarlığıTANAP TESPİTİ
• Toplam 161 Arkeolojik ve Kültürel Miras Alanı
TOPLAM
ÇED ÇALIŞMALARI
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
•Kale kalıntısı,
•Askeri Beton Koruganlar (2. Dünya Savaşı öncesi savunma ve savaşma amaçlı),
•Askeri Siper ve Şehitlik,
•Nekropol(Antik Dönem Mezarlık Alanı)
•Günümüz Mezarlık Alanları,
•Türbeler
•Eski Mezarlık (Osmanlı ya da Yörük Mezarlığı olarak nitelendirilmektedir),
•Höyük
•Tümülüs,
•Arkeolojik Düz Yerleşim Alanları,
•Arkeolojik TepeüstüYerleşim Alanları
•Kilise kalıntısı
•Köprü
•Su Kanalı
•Tarihi Yol
ÇED ÇALIŞMALARI
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
TANAP PROJESİ ARKEOLOJİ FAALİYETLERİ
ERZURUM
ESKİŞEHİRBALIKESİR /MANYAS
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Kurul Müdürlükleri tarafından gerekçe raporların değerlendirilmesi sonucunda aşağıda belirtilen kararlarla birlikte «sit alanları içinde ve TANAP güzergahı üzerinde müze denetiminde kazıların yapılması, sonuçlarının kurul müdürlüklerine bildirilmesi ve sonuçların değerlendirilmesine göre boru hattı geçişine izin verilebileceği» bildirilmiştir. Bu kararlar;
TANAP Doğal Gaz Boru Hattının (TANAP) ÇED çalışmaları kapsamında belirlenen yada resmi yazışmalarla bildirilensit alanlarının birçoğunda güzergah değişikliği yapılabilmiştir ancak 10 adet sit alanında güzergah değişikliğiyapılmasının mümkün olamamıştır. Bu alanlar ile ilgili olarak TANAP Mühendislik birimi tarafından hazırlanangerekçe raporlar aşağıda belirtilmiş olan yazılarla Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüklerinebildirilmiştir. Bunlar sırasıyla;
Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün (KVKBKM) 19.12.2013 tarih ve 1002 sayılı karar,
Eskişehir KVKBKM 23.06.2014 tarih ve 129 sayılı karar ve 15.08.2014 tarih 2741 sayılı karar, Bursa KVKBKM 14.02.2014 tarih ve 2961 sayılı karar, 08.05.2014 tarih ve 3216 sayılı karar ve 22.05.2014 tarih
3310 sayılı karar.
Erzurum’daki 4 Sit alanı için: 03.12.2013 tarih ve TANAP-TNP-LET-MNR-0037 sayılı yazı, Balıkesir/Manyas ilçesi 2 Sit alanı için: 22.01.2014 tarih ve TANAP-TNP-LET-MNR-0043 sayılı yazı, Balıkesir/Manyas ilçesi 1 Sit alanı için: 11.02.2014 tarih ve TANAP-TNP-LET-MNR-0050 sayılı yazı Eskişehir Emir Çiftliği Sit alanı için: 06.02.2014 tarih ve TANAP-TNP-LET-MNR-0047 sayılı yazı, Eskişehir Örenbağları Sit alanı için: 18.06.2014 tarih ve TANAP-TNP-LET-MNR-0108 sayılı yazıdır.
Yukarıda belirtilen yazılar ile birlikte Mühendislik Gerekçe Raporları hazırlanıp sit alanları içerisinde boru hattı içingeçiş izni talep edilmiştir.
TANAP PROJESİ ARKEOLOJİ KAZILARI SÜRECİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
10.09.2014 Tarihinde TANAP Doğal Gaz İletim A.Ş ile Raporlama Etüd Geliştirme Organizasyon DanışmanlıkEğitim A.Ş (REGIO) arasında Arkeolojik Hizmetler Sözleşmesi imzalanmıştır (TNP-AGR-ARH-GEN-001).
Sözleşme iş takvimine göre;- Erzurum ilinde 4,- Eskişehir ilinde 2 ve- Balıkesir ilinde 4 olmak üzere toplam 10 arkeolojik sahada kazıların 6 ayda tamamlanması öngörülmüştür
(Bu durum, iklim vb durumlara göre değişiklik gösterebilecektir.)
No. Name of the Site Province/ District/ Village or
Neighbourhood
Approximate study/ survey area (36 m X L of
the site)
Service
1 Deveağılı Erzurum/Horasan/Gökçe 36x193m, total area 6948 m2 Test pits
2 Demirdöven Erzurum/Pasinler/Demirdöven 36x220m, total area 7920 m2 Test pits
3 Dolangez Tabya Erzurum/Pasinler/Büyüktuy 36x1076m, total area 38736 m2 Test pits
4 Çayırtepe (Tasmasor II) Erzurum/Yakutiye/Çayırtepe 36x588m, total area 21168 m2 Test pits
5 Şevketiye Balıkesir/Manyas /Şevketiye 36x1800m, total area 64800 m2 Test pits
6 Hamamlı Balıkesir/Manyas/Kalebayırı 36x610m, total area 21960 m2 Test pits
7 Kalebayırı Balıkesir/ Manyas/Kalebayırı 36x295m, total area 10620 m2 Test pits
8 Kavaktepe Balıkesir/Gönen/Çifteçeşmeler 36*375, total area 13500 m2 Test pits
9 Emir Çiftliği Eskişehir Merkez 36*4406, total area 158616 m2 Test pits
10 Örenbağları Arc. Site Eskişehir/Günyüzü 36*570, total area 20520 m2 Test pits
TANAP PROJESİ ARKEOLOJİ KAZILARI SÜRECİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
DEVEAĞILI KURGANI TEST VE KURTARMA KAZILARI FOTOĞRAFLARI
ERZURUM BÖLGESİ FAALİYETLERİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
ERZURUM BÖLGESİ FAALİYETLERİ
ÇAYIRTEPE TEST KAZILARI (TASMASOR II)
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
ERZURUM BÖLGESİ FAALİYETLERİÇAYIRTEPE KURTARMA KAZILARI
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
ERZURUM BÖLGESİ FAALİYETLERİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
ERZURUM BÖLGESİ FAALİYETLERİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Tasmasor II- Aerial Photo of Salvage Excavation
Tasmasor II- General View of Salvage Excavation
Bones Needle, BC 2000-1000?
Storage Pottery
Archaeological Pottery, BC 2000?
ArchaeologicalPottery
Tasmasor II- General View of Salvage Excavation
ERZURUM BÖLGESİ FAALİYETLERİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
ESKİŞEHİR BÖLGESİ FAALİYETLERİ
ÖRENBAĞLARI 1. VE 3. DERECE SİT ALANI TEST KAZILARI
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
ESKİŞEHİR BÖLGESİ FAALİYETLERİEMİR ÇİFTLİĞİ 1. VE 3. DERECE SİT ALANI TEST KAZISI
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
ESKİŞEHİR BÖLGESİ FAALİYETLERİEmir Çiftliği Tümülüsleri
RESTORASYON ÖNCESİ
RESTORASYON SONRASI
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
BALIKESİR BÖLGESİ FAALİYETLERİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
BALIKESİR BÖLGESİ FAALİYETLERİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
General view from Excavation Area, Balıkesir, Kalebayırı Village
BALIKESİR BÖLGESİ FAALİYETLERİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
TANAP• SENIOR ARCHAEOLOGIST
LOT 1
• LOT 1 LEAD ARCHAEOLOGIST (SENIOR)
• SPREAD 1 CC ARCHAEOLOGIST ( 1 JUNIOR)
• SPREAD 2 CC ARCHAEOLOGIST ( 1 JUNIOR)
LOT 2
• LOT 2 LEAD ARCHAEOLOGIST (SENIOR)
• SPREAD 3 CC ARCHAEOLOGIST ( 1 JUNIOR)
• SPREAD 4 CC ARCHAEOLOGIST ( 1 JUNIOR)
LOT 3
• LOT 3 LEAD ARCHAEOLOGIST (SENIOR)• SPREAD 5 CC ARCHAEOLOGIST (1 JUNIOR)• SPREAD 6 CC ARCHAEOLOGIST (1 JUNIOR)
LOT 4
• LOT 4 LEAD ARCHAEOLOGIST (SENIOR)
• SPREAD 7 CC ARCHAEOLOGIST ( 2 JUNIOR)
• SPREAD 8 CC ARCHAEOLOGIST ( 2 JUNIOR)
Station•SENIOR OR JUNIOR ARCHAEOLOGIST FOR EACH STATON
İNŞAAT FAALİYETLERİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
GENERAL STATISTICS
Yapılan tespitler sonrasında «Rastlantısal Bulun Prosedürü - Chance Find Procedure» devreye girmektedir. Buna göre, Öncelikle TANAP’ a bulgubildirilir, TANAP Birimleri konuyu değerlendirdikten sonra güzergah değişikliği yapılır veya Koruma kuruluna bildirim süreci devreye girer.
Bugün itibari ile Projede 48 adet Chance Finds (Rastlantısal Buluntu) durumu olmuştur.
Kurumların değerlendirmeleri neticesinde ilgili Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlükleri bizden güzergah değişikliğiisteyebilmektedir.
Güzergahın değiştirilmesi diğer kısıtlardan dolayı mümkün olmuyor ise, hazırlayacağımız Teknik Gerekçe Raporla birlikte bu alanlarda kurtarmakazısı yapmak istediğimizi ilgili Koruma Kuruluna bildirebilmekteyiz.
Hem zaman, hem para ile eşdeğer bir durum olması sebebiyle konu Mühendislik, İnşaat, Çevre ve diğer birimlerle değerlendirilir, en uygunçözüme bu şekilde ulaşılmaktadır.
00%
48100%
OPENITEMCLOSEDITEM
2552%15
31%
817%
Top SoilStripping
TrenchActivities
Pre-Cons. Act.
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
RASTLANTISAL BULUNTULAR
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
RASTLANTISAL BULUNTULAR
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
KP 1158, Ankara-Gölbaşı, Yer Altı Şehri
RASTLANTISAL BULUNTULAR
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
RASTLANTISAL BULUNTULAR
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
RASTLANTISAL BULUNTULAR
KP 1163, Ankara-Gölbaşı
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
RASTLANTISAL BULUNTULAR
KP 207, Kars-Sarıkamış
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
RASTLANTISAL BULUNTULAR
KP 335, Erzurum-Ilıca Alaybeyi
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
RASTLANTISAL BULUNTULAR
KP 335, Erzurum-Ilıca Alaybeyi
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
RASTLANTISAL BULUNTULAR
KP 1390, Eskişehir-Tepebaşı
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
RASTLANTISAL BULUNTULAR
KP 1390, Eskişehir-Tepebaşı
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
PROJE BULUNTULARINA AİT KİTAP VE DİĞER ÇALIŞMALAR
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Balıkesir Eğitimde Niteliği Geliştirme ve İzleme (BENGİ) Projesi kapsamında, Bandırma İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Bandırma Müze
Müdürlüğü işbirliği ile hazırlanan "Küçük Arkeologlar iş Başında" Projesi başlangıç etkinliği, Bandırma 17 Eylül İlkokulu öğrencileri katılımı
ile gerçekleştirildi.
Öğrenciler, TANAP Projesi Kurtarma Kazısının devam ettiği Balıkesir ili, Manyas ilçesi, Üzümlü köyü sınırlarında ve boru hattı 1646
km’sinde yer alan Üzümlü Nekropolü kazılarına katıldılar.
KAZI ALANINA ÖĞRENCİ ZİYARETLERİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
BANDIRMA MÜZESİ TANAP GEÇİCİ TEŞHİRİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
MÜZE ESER ÇEKİMLERİ
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
TANAPKÜLTÜREL MİRAS VE ARKEOLOJİ KİTABI
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
KÜLTÜR VARLIKLARI VE MÜZELER GENEL MÜDÜRLÜĞÜ YAYINLARI
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
TANAP ARKEOLOJİ TEŞHİRİ
HAZIRLANMASI
Trans Anatolian Natural Gas Pipeline Project
TEŞEKKÜRLER