tap huan xay dung du an
DESCRIPTION
Tập huấn xây dựng dự ánTRANSCRIPT
1
PhÇn 1: Giíi thiÖu Kho¸ häc nµy vÒ néi dung g×?
Môc tiªu: B¹n sÏ hiÓu ®−îc nh÷ng th«ng tin chÝnh về kho¸ häc ®Ó s½n sµng cho c¸c häc phÇn tiÕp theo:
• Môc tiªu kho¸ häc • KÕt cÊu tæng thÓ kho¸ häc • B¹n cã kh¶ n¨ng lµm ®−¬c g×/ trë nªn nh− thÕ nµo sau kho¸ häc nµy
Th«ng tin c¬ së A. Môc ®Ých cña kho¸ häc: Gióp ng−êi häc chuÈn bÞ tèt h¬n bé hå s¬ /®Ò xuÊt dù ̧ n ph¸t triÓn ®Ó cã thÓ nhËn ®−îc hç trî tõ c¸c nhµ tµi trî quèc tÕ B. KÕt cÊu chung cña kho¸ häc:
• Ngµy1: Giíi thiÖu, C¸c kiÕn thøc c¬ b¶n, Ph©n tÝch c¸c nhãm cã liªn quan • Ngµy 2: Ph©n tÝch vÊn ®Ò • Ngµy 3: Ph©n tÝch môc tiªu vµ lËp kÕ ho¹ch • Ngµy 4: Quy tr×nh lËp kÕ ho¹ch& Tr×nh bµy
C. Sau kho¸ häc, b¹n sÏ cã kü n¨ng viÕt mét bé tµi liÖu dù ¸n cô thÓ, chÝnh x¸c vµ l«-gÝc h¬n, cã tÝnh thuyÕt phôc cao ®èi víi ng−êi ®äc. D. Nh÷ng ®Æc ®iÓm chÝnh cña kho¸ häc Kho¸ häc nµy nh»m
• T¹o c¬ héi ®Ó häc viªn häc tËp ®−îc c¸c kiÕn thøc lý thuyÕt vµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng thùc hµnh cÇn thiÕt trong lËp kÕ ho¹ch mét dù ¸n/ ch−¬ng tr×nh ODA
• Cuèi kho¸ häc, b¹n sÏ cã thÓ chuÈn bÞ mét tµi liÖu dù ̧ n sö dông c¸c biÓu mÉu thùc tÕ (Phô lôc 2 vµ 3).
• Kho¸ häc träng t©m vµo qu¸ tr×nh x©y dùng dù ¸n b¾t ®Çu tõ “x¸c ®Þnh nh÷ng lÜnh vùc cã kh¶ n¨ng can thiÖp” ®Õn “tæ chøc thùc hiÖn dù ¸n”. Ở ®©y khung L«-gÝc ®−îc dïng nh− mét c«ng cô lËp kÕ ho¹ch.
E. §Þnh h−íng Mçi phÇn bao gåm c¸c néi dung ®−îc ®Æt c¸c biÓu t−îng nh− sau: C©u hái chÝnh, C©u hái chÝnh:
Môc tiªu cña häc phÇn,
Th«ng tin c¬ së vÒ häc phÇn, vµ
c¸c ho¹t ®éng ®Ó ®¹t ®−îc môc tiªu cña häc phÇn
Sù nhÊt trÝ quan ®iÓm gi÷a c¸c thµnh viªn trong nhãm cña b¹n lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong thùc hµnh tÊt c¶ c¸c häc phÇn cña kho¸ häc nµy.
2
PhÇn 2: Tæng quan - C¸c b−íc x©y dùng dù ¸n C¸c b−íc x©y dùng mét dù ¸n ODA lµ g×?
Môc tiªu C¸c b¹n sÏ hiÓu ®−îc tæng thÓ tÊt c¶ c¸c b−íc ®Ó x©y dùng mét bé hå s¬ dù ¸n ODA chuÈn.
Th«ng tin c¬ së Kho¸ häc nµy träng t©m vµo h−íng dÉn ph−¬ng ph¸p x©y dùng mét bé hå s¬ dù ̧ n ODA chuÈn ®Ó ®Ò xuÊt víi c¸c nhµ tµi trî quèc tÕ. Qu¸ tr×nh x©y dùng b¾t ®Çu víi b−íc “X¸c ®Þnh nh÷ng lÜnh vùc cã kh¶ n¨ng can thiÖp” vµ kÕt thóc víi b−íc “Tù ®¸nh gi¸ néi bé vµ tæ chøc thùc hiÖn dù ¸n” Qu¸ tr×nh nµy bao gåm c¸c b−íc sau ®©y
1. X¸c ®Þnh nh÷ng lÜnh vùc cã kh¶ n¨ng can thiÖp
2. Ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan
3. T×m hiÓu nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®−îc
4. Ph©n tÝch t×nh tr¹ng & vÊn ®Ò
5. Ph©n tÝch môc tiªu
6. Lùa chän ph−¬ng ¸n can thiÖp
7. X©y dùng khung l«-gÝc
8. Tù ®¸nh gi¸ néi bé
9. §iÒn form th«ng tin dù ¸n theo mÉu (Phô lôc 3)
10. §Ö tr×nh dù ¸n
Ho¹t ®éng: Cho biÕt cã cÇn bæ sung ý kiÕn g× cho mçi b−íc kh«ng Th¶o luËn xem c¸c b−íc nãi trªn ®· ph¶n ¸nh ®ñ qu¸ tr×nh x©y dùng dù ¸n thùc tÕ t¹i c¬ quan b¹n ch−a (c¬ quan h÷u quan). H·y chØ ra xem cÇn ph¶i m« t¶ bæ sung g× kh«ng vµ vµo phÇn nµo
Ho¹t ®éng 2.1: Cho ý kiÕn xem cã cÇn chØnh söa g× kh«ng
B−íc ý kiÕn
• • • • • •
• • • • • •
1. X¸c ®Þnh nh÷ng lÜnh vùc cã kh¶ n¨ng can thiÖp (ChuÈn bÞ Phô lôc 2)
2. Ph©n tÝch bªn liªn quan
3.
3. T×m hiÓu nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®−îc
Tr×nh
4. Ph©n tÝch t×nh tr¹ng & vÊn ®Ò
5. Ph©n tÝch môc tiªu
6. Lùa chän can thiÖp
9. X©y dùng biÓu mÉu phô
lôc
8.Tù ®¸nh gi¸néi bé
7. X©y dùng khung l« gÝc
3
PhÇn 3: X¸c ®Þnh nh÷ng lÜnh vùc cã kh¶ n¨ng can thiÖp (b−íc1)
B¹n khëi ®éng qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch mét dù ¸n ODA thÕ nµo, cã cÇn ph¶i phï hîp víi c¸c lÜnh vùc −u tiªn cña chÝnh phñ vµ nhµ tµi trî kh«ng?
Môc tiªu
• B¹n sÏ x¸c ®Þnh nh÷ng lÜnh vùc cã kh¶ n¨ng can thiÖp ®Ó ®Ò xuÊt mét dù ¸n ODA. B¹n cã thÓ sö dông khu«n khæ dù ¸n ®· ®−îc kh¼ng ®Þnh ®Ó x©y dùng §Ò c−¬ng s¬ bé
(theo mÉu Phô lôc 2)
Th«ng tin c¬ së B¹n ph¶i kh¼ng ®Þnh ®−îc khu«n khæ dù ¸n mong ®îi ®Ó lµm c¬ së th¶o luËn gi÷a c¸c thµnh viªn trong nhãm. §©y lµ b−íc khëi ®éng qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch mét dù ¸n ODA. B−íc nµy bao gåm Ýt nhÊt c¸c th«ng tin chÝnh yÕu sau:
Tªn dù kiÕn cña dù ¸n LÜnh vùc hoÆc
ngµnh môc tiªu Thêi kú dù ¸n C¬ quan thùc hiÖn Ng©n s¸ch C¸c ®èi t−îng
h−ëng lîi Sau ®ã c¸c th«ng tin chÝnh yÕu nµy sÏ ®−îc kiÓm tra ®èi chiÕu víi c¸c néi dung vµ quan ®iÓm sau ®©y tr−íc khi th¶o luËn chi tiÕt vÒ x©y dùng dù ¸n.
• Cã phï hîp víi chÝnh s¸ch, nghÞ ®inh, quyÕt ®Þnh vv… cña ChÝnh phñ ViÖt Nam kh«ng.
• Cã phï hîp víi lÜnh vùc −u tiªn cña nhµ tµi trî dù kiÕn kh«ng.
• C©u hái: LiÖu nh÷ng can thiÖp dù kiÕn cã gióp ®ì ®−îc ng−êi ngÌo kh«ng? NÕu khung nµy lµm sai, ®Ò xuÊt dù ¸n sÏ bÞ Bé KÕ ho¹ch ®Çu t−/ Nhµ tµi trî g¹t bá/ tõ chèi do nã kh«ng thÝch hîp víi lÜnh vùc −u tiªn vµ chÝnh s¸ch cña hä.
C¸c chÝnh s¸ch vµ kÕ ho¹ch cña ChÝnh phñ ViÖt Nam liªn quan ®Õn ODA C¸c lÜnh vùc −u tiªn cho c¸c dù ¸n/ chu¬ng tr×nh ODA ®−îc quy ®Þnh trong nghÞ ®Þnh 17/2001-CP söa ®æi:
1. N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n (gåm n«ng nghiÖp, thuû lîi, l©m nghiÖp, nu«i trång thuû s¶n) cïng víi xo¸ ®ãi gi¶m ngÌo.
2. X©y dùng h¹ tÇng kinh tÕ hiÖn ®¹i vµ ®ång bé. 3. Ph¸t triÓn h¹ tÇng x· héi (Y tÕ, gi¸o dôc, ph¸t triÓn d©n c−…) 4. B¶o vÖ m«I truêng vµ tµi nguyªn thiªn nhiªn 5. N©ng cao n¨ng lùc thÓ chÕ vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc; chuyÓn giao c«ng nghÖ, t¨ng c−êng n¨ng lùc
nghiªn cøu ph¸t triÓn. C¸c lÜnh vùc kh¸c do Thñ t−íng chÝnh phñ quyÕt ®Þnh theo tõng tr−êng hîp do Bé KH§T vµ c¸c c¬ quan h÷u quan tr×nh. KÕ ho¹ch cña chÝnh phñ:
• C¸c v¨n kiÖn quèc gia: KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 5 n¨m (SEDP), ChiÕn l−îc xo¸ ®ãi gi¶m ngÌo vµ t¨ng tr−ëng toµn diÖn (CPRGS), KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi hµng n¨m, ChiÕn l−îc khung vÒ ODA, danh môc dù ¸n/ch−¬ng tr×nh quèc gia, Tuyªn bè Hµ Néi, vv.
• C¸c v¨n b¶n cÊp ngµnh: KÕ ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh 5 n¨m, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh hµng n¨m, danh môc c¸c dù ¸n/ch−¬ng tr×nh cña nghµnh.
• C¸c v¨n b¶n cÊp tØnh: KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 5 n¨m cña tØnh, c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn hµng n¨m cña tØnh, danh môc c¸c ch−¬ng tr×nh/dù ¸n −u tiªn cña tØnh.
4
Ho¹t ®éng 3: X¸c ®Þnh c¸c lÜnh vùc cã thÓ can thiÖp (vÝ dô ®Ó th¶o luËn t¹i líp ) H·y th¶o luËn cïng víi ®ång nghiÖp cña m×nh nh÷ng lÜnh vùc nµo (ngµnh nµo/tiÓu ngµnh nµo) cã thÓ can thiÖp (vÝ dô ®Ó thùc hµnh t¹i líp).
(a) Thèng nhÊt xem tiÓu ngµnh nµo ®Þnh chän ®Ó x©y dùng mét ®Ò xuÊt dù ¸n. (b) LiÖt kª tÊt c¶ c¸c chÝnh s¸ch, nghÞ ®Þnh, quyÕt ®Þnh vµ c¸c v¨n b¶n liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch kh¸c. (c) KiÓm tra xem ngµnh (chuyªn ngµnh) b¹n võa x¸c ®Þnh cã phï hîp víi (b) kh«ng (d) KiÓm tra xem c¸c nhµ tµi trî tiÒm n¨ng cã coi ngµnh (tiÓu ngµnh) b¹n võa x¸c ®Þnh lµ quan träng kh«ng (e) Nh÷ng ®èi t−îng nµo thuéc nhãm ng−êi nghÌo cã thÓ ®−îc h−ëng lîi tõ sù can thiÖp dù kiÕn cña dù ¸n.
B¹n cã thÓ ®Ò nghÞ c¸c nhµ tµi trî /Bé KH§T kiÓm tra t¹i b−íc nµy xem lÜnh vùc, ngµnh/ tiÓu ngµnh b¹n chän cã phï hîp víi yªu cÇu cña nhµ tµi trî b¹n ®Þnh xin tµi trî kh«ng.
Ho¹t ®éng 2.1: X¸c ®Þnh lÜnh vùc cã thÓ can thiÖp vµ kiÓm tra sù phï hîp víi c¸c chÝnh s¸ch cña chÝnh phñ ViÖt Nam vµ c¸c nhµ tµi trî kh«ng Khu«n khæ dù ¸n (Phô lôc 2)
Tªn dù ¸n
1. C¬ quan ®Ò xuÊt a) Tªn, b) §Þa chØ, c) Sè ®iÖn tho¹i 2. Môc tiªu dù ¸n a) Môc tiªu dµi h¹n (Môc tiªu tæng thÓ), b) Môc tiªu ng¾n h¹n (Môc ®Ých)
3. H×nh thøc hç trî a) Hç trî kü thuËt, b) §Çu t− 4. Néi dung/ho¹t ®éng chÝnh
5. §Þa bµn 6. Ng©n s¸ch dù ¸n Tæng vèn dù ¸n (USD): ……………..
Trong ®ã: a). Vèn ODA USD, b) Vèn trong n−íc VND
7. Thêi gian dù kiÕn 8. §Ò xuÊt nhµ tµi trî
Chñ ®Ò th¶o luËn M« t¶ (a) LÜnh vùc, ngµnh môc tiªu
(b) LiÖt kª tÊt c¶ c¸c chÝnh s¸ch, nghÞ ®Þnh, quyÕt ®Þnh vµ c¸c v¨n b¶n liªn quan ®Õn chÝnh s¸ch kh¸c mµ b¹n cÇn tham kh¶o tr−íc khi b¾t ®Çu lËp kÕ ho¹ch dù ¸n.
(c) KiÓm tra xem (a) cã phï hîp víi (b) kh«ng vµ nãi râ t¹i sao.
(d) LiÖt kª tÊt c¶ c¸c nhµ tµi trî cã thÓ ®Ó kiÓm tra xem (a) phï hîp víi c¸c lÜnh vùc −u tiªn cña nhµ tµi trî nµo.
C¸c nhµ tµi trî cã kh¶ n¨ng(1): C¸c lÜnh vùc −u tiªn cña hä phï hîp víi (a) C¸c nhµ tµi trî cã kh¶ n¨ng (2): LÜnh vùc −u tiªn cña hä phï hîp víi (a) C¸c nhµ tµi trî cã kh¶ n¨ng(3): C¸c lÜnh vùc −u tiªn cña hä phï hîp víi (a)
(e) X¸c ®Þnh xem nh÷ng ®èi t−îng thuéc nhãm ng−êi nghÌo nµo cã kh¶ n¨ng ®−îc h−ëng lîi tõ dù ¸n.
5
PhÇn 4: ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan (b−íc 2) Nh÷ng ®èi t−îng nµo lµ c¸c bªn liªn quan trong lËp kÕ ho¹ch x©y dùng mét
dù ¸n ODA? Môc tiªu
• B¹n sÏ x¸c ®Þnh xem nh÷ng ai sÏ tham gia gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng hiÖn t¹i trong lÜnh vùc mµ b¹n ®· x¸c ®Þnh trong phÇn 3
• B¹n sÏ ph¶i ®¶m b¶o r»ng tÊt c¶ c¸c bªn nµy sÏ tham gia vµo qu¸ tr×nh x©y dùng dù ¸n.
B¹n cã thÓ sö dông kÕt qu¶ cña ho¹t ®éng nµy cho môc “2. Môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n” cña Phô lôc 2
Th«ng tin c¬ së Ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan lµ liÖt kª vµ t×m mèi quan hÖ t−¬ng t¸c cña tÊt c¶ c¸c bªn cÇn thiÕt cã liªn quan vµ KH¤NG bÞ lo¹i trõ ra khái sù ®ång thuËn ý t−ëng trong qu¸ tr×nh th¶o luËn. Sù ph©n tÝch bªn liªn quan ®−îc thùc hiÖn ®óng c¸ch vµ ®Çy ®ñ sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho tiÕn tr×nh x©y dùng dù ¸n.
Ho¹t ®«ng 4.1: LiÖt kª c¸c bªn liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch dù ¸n vµ vÏ ra mèi liªn hÖ gi÷a hä Th¶o luËn víi ®ång nghiÖp cña b¹n ®Ó liÖt kª hÕt nh÷ng bªn liªn quan chñ yÕu mµ b¹n cÇn ®−a hä tham gia vµo qu¸ tr×nh x©y dùng dù ¸n ODA.
B¶ng 4.1: Ph©n tÝch bªn liªn quan (VÝ dô vÒ c¸c bªn liªn quan cña mét tr−êng häc) Dùa trªn tµi liÖu FASID (2000)
ho¹t ®éng 4.2: Ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan LiÖt kª vµ ph©n lo¹i c¸c bªn liªn quan sÏ tham gia vµ h−ëng lîi tõ dù ¸n ODA cña b¹n. Gi¶i thÝch nh÷ng ®èi t−îng nµy cã liªn quan nh− thÕ nµo.
C¸c Bªn h−ëng lîi C¸c nhµ ra quyÕt ®Þnh
C¸c c¬ quan thùc hiÖn
Nh÷ng ng−êi bÞ t¸c ®éng tiªu
cùc
NH÷ng nhãm ñng hé
TrÎ em ë ®é tuæi ®I häc
Häc sinh
Gi¸o viªn
Phô huynh häc sinh
Phô huynh cña trÎ em trong ®é tuæi ®I häc
Uû ban nh©n d©n
TrÎ ngoµi tr−êng häc
TrÎ ngoµi tr−êng häc
Së GI¸o dôc §T C¸c tæ chøc phi chÝnh phñ
Tr−êng
Héi ®ång nhµ tr−êng
Ban gi¸o dôc ®µo t¹o
Lµng x·
C¸c tæ chøc quèc tÕ
Héi khuyÕn häc
6
PhÇn 5: N¾m ®−îc nh÷ng thµnh tùu gÇn ®©y (b−íc 3)
Nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®−îc gÇn ®©y trong lÜnh vùc dù ¸n ®Þnh can thiÖp lµ g× ? Nguyªn nh©n thµnh c«ng do ®©u?
Môc tiªu • B¹n sÏ hiÓu ®−îc nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®ưîc gÇn ®©y trong nç lùc c¶i thiÖn t×nh tr¹ng
cña lÜnh vùc (ngµnh/tiÓu nghµnh) mµ b¹n ®· chän. • Tõ ®ã b¹n sÏ hiÓu ®−îc t¹i sao l¹i cã ®−îc nh÷ng thµnh tùu ®ã
B¹n cã thÓ sö dông nh÷ng th«ng tin nµy ®Ó chuÈn bÞ cho môc “1. Gi¶i tr×nh dù ̧ n/ch−¬ng tr×nh” vµ môc ”2. Môc tiªu cña dù ¸n/ ch−¬ng tr×nh” cña Phô lôc 3
Th«ng tin c¬ së Häc tõ nh÷ng kinh nghiÖm hiÖn t¹i vµ qu¸ khø sÏ rót ra nh÷ng bµi häc quý gi¸. Chóng ta, nh÷ng ng−êi lËp kÕ ho¹ch, cã xu h−íng suy nghÜ ”tiªu cùc” b»ng c¸ch tËp trung vµo “c¸c vÊn ®Ò”. Tuy nhiªn còng nªn nh×n vµo nh÷ng khÝa c¹nh tÝch cùc cña kinh nghiÖm: thµnh tùu. Nh÷ng th«ng tin nµy sÏ rót ra nh÷ng bµi häc cã Ých cho kÕ ho¹ch mµ b¹n s¾p x©y lËp.
Ho¹t ®éng 5: LiÖt kª nh÷ng thµnh tùu gÇn ®©y cã thÓ chia sÎ LiÖt kª nh÷ng thµnh tùu gÇn ®©y cã liªn quan ®Õn lÜnh vùc (ngµnh/tiÓu ngµnh) mµ b¹n ®ang h−íng ®Õn trong x©y dùng dù ¸n ODA cña m×nh. B¹n sÏ cung cÊp ba lo¹i th«ng tin mµ b¹n muèn chia sÎ víi ®ång nhiÖp.
• M« t¶ ng¾n gän vÒ c¸c thµnh tùu • Lý do /ch×a kho¸ quyÕt ®Þnh nh÷ng thµnh tùu ®ã • Nh÷ng ai tham gia vµ chÞu tr¸ch nhiÖm
Trong phÇn thùc hµnh nµy, mäi nguêi cÇn cung cÊp vµ chia sÎ th«ng tin. §iÒn vµo b¶ng d−íi ®©y nh÷ng th«ng tin ®Ó chia sÎ. NÕu cÇn thªm th«ng tin vÒ nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm, xem trang web cña Bé KH§T t¹i http://www.mpi.gov.vn/tddg/
H×nh 5.1: N¾m ®−îc nh÷ng thµnh tùu gÇn ®©y
Thµnh tùu V× sao s¸ng kiÕn nµy l¹i thùc hiÖn ®−îc? Nh÷ng ai tham gia và chÞu tr¸ch nhiÖm?
7
PhÇn 6: Ph©n tÝch t×nh tr¹ng & vÊn ®Ò (b−íc 4) VÊn ®Ò lµ g×? T¹i sao l¹i coi ®ã lµ vÊn ®Ò? Nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò lµ g×?
Môc tiªu
• B¹n sÏ v¹ch ra c¸c chñ ®Ò/ vÊn ®Ò sÏ ®−îc gi¶i quyÕt trong dù ¸n ODA mµ b¹n s¾p lªn kÕ ho¹ch
• B¹ sÏ vÏ ra mét bøc tranh kÕt cÊu cña “nguyªn nh©n”, “hËu qu¶”, vµ “cèt lâi” cña nh÷ng vÊn ®Ò sÏ ®−îc xö lý trong dù ¸n ODA b¹n s¾p x©y dùng.
B¹n cã thÓ sö dông th«ng tin ph©n tÝch ë ®©y ®Ó chuÈn bÞ cho môc “2. Môc tiªu cña dù ¸n /ch−¬ng tr×nh” cña Phô lôc 3.
Th«ng tin c¬ së Ph−¬ng ph¸p “c©y vÊn ®Ò” ®−îc sö dông ®Ó vÏ ra toµn c¶nh bøc tranh kÕt cÊu cña vÊn ®Ò. C©y vÊn ®Ò vÏ ra “nguyªn nh©n”, hËu qu¶”, “kÕt qu¶” vµ “cèt lâi” cña vÊn ®Ò.
vÊn ®Ò Cèt lâi
NhiÒu em nhá ph¶i ®ì ®Çn cha mÑ c«ng viÖc ®ång ¸ng
Cha mÑ kh«ng kiÕm ®ñ tiÒn
NhiÒu häc sinh ch¸n n¶n do kh«ng thÓ lªn líp
Tr−êng häc kh«ng hÊp dÉn víi c¸c em
Tr−êng kh«ng cã n−íc s¹ch vµ nhµ vÖ sinh
Häc phÝ qu¸ ®¾t ®èi víi cha mÑ c¸c em
?
?
Tr−êng hîp bá häc nµy kÐo theo nhiÒu tr−êng hîp bá häc kh¸c
Phô huynh kh«ng muèn cho con em ®i häc
Häc sinh còng kh«ng cã c«ng viÖc tèt h¬n sau tèt nghiÖp
Phô huynh kh«ng hiÓu ®−îc tÇm quan träng cña
gi¸o dôc
Tr−êng kh«ng d¹y nh÷ng kü n¨ng thÝch hîp ®Ó kiÕm thu nhËp
NhiÒu tr−êng hîp bá häcHẬ
U q
u¶
Nguy
ªn n
h©n
?
?
NhiÒu häc sinh kh«ng tèt nghiÖp
Nh÷ng häc sinh nµy lµm ®−îc Ýt tiÒn do häc hµnh kh«ng ®Õn
n¬i ®Õn chèn
8
Qu¸ tr×nh nµy ®−îc thùc hiÖn theo ph−¬ng ph¸p cïng tham gia, qu¸ tr×nh nh− sau: C¸c thµnh viªn tham gia chän mét ng−êi Chñ tr× nhãm trong sè hä. Ng−êi nµy sÏ ®iÒu hµnh nhãm trong suèt qu¸ tr×nh th¶o luËn nh− sau: • Mçi mét thµnh viªn viÕt lêi ph¸t biÓu vÊn ®Ò vµo phiÕu vµ ®−a cho c¸c thµnh viªn kh¸c • C¸c thµnh viªn xem xÐt c¸c lêi ph¸t biÓu vÒ vÊn ®Ò cã phï hîp víi dù ¸n kh«ng • C¸c thµnh viªn cïng nhÊt trÝ lùa chän lêi ph¸t biÓu vÒ vÊn ®Ò “cèt lâi“ • C¸c thµnh viªn lµm râ cÊu tróc mèi quan hÖ “nh©n-qu¶” xung quanh vÊn ®Ò “cèt lâi” ®Ó lËp ra c©y vÊn
®Ò • C¸c thµnh viªn thèng nhÊt vÒ c©y vÊn ®Ò
Mét khã kh¨n th−êng gÆp ph¶i ®ã lµ kh«ng ph¶i mäi c¸n bé ®Òu n¾m ®−îc t×nh h×nh thùc tÕ, tæng thÓ. B¹n cÇn cÈn träng xem th¶o luËn dùa trªn th«ng tin vµ quan ®iÓm nhËn thøc cña ai.
Quy t¾c viÕt lêi tr×nh bµy vÒ vÊn ®Ò ChØ râ vÊn ®Ò hiÖn h÷u Nªu vÊn ®Ò- t×nh tr¹ng tiªu cùc Mçi vÊn ®Ò viÕt vµo mét phiÕu Mçi vÊn ®Ò trong mét phiÕu ph¶i lµ mét c©u, kh«ng nªn lµ mét danh tõ.
X”ThiÕu ng©n s¸ch” “Ph©n bæ ng©n s¸ch kh«ng ®ñ cho ….”
Tr¸nh viÕt “Kh«ng cã (gi¶I ph¸p hoÆc nguån lùc)”. X”Kh«ng cã bÖnh viÖn”
“Kh«ng cã dÞch vô ch¨m sãc y tÕ phï hîp cho XXX” Kh«ng nªn ghi c¶ nguyªn nh©n vµ hËu qu¶
CÇn ph¶i cã sù ®ång thuËn gi÷a c¸c thµnh viªn tham gia ®Ó tr¸nh hiÓu nhÇm khi • Mét phiÕu bÞ huû • Mét c©u ph¸t biÓu bÞ söa ®æi
Chó ý r»ng nguyªn nh©n vµ luËt nh©n qu¶ trong thùc tÕ kh«ng xøng hîp tõng cÆp. Chó ý nguån th«ng tin: Ai ®−a ra lêi ph¸t biÓu ®¹i diÖn cho c¸i g×? Lu«n l−u ý vÒ nguy
c¬ tiÒm Èn lµ thiÕu hiÓu biÕt hoÆc thµnh kiÕn.
Nh÷ng ®iÓm kh¸c cÇn l−u ý trong ph©n tÝch vÊn ®Ò Tr¸nh ph©n tÝch kiÓu bã hÑp, ®¶m b¶o lµ kh«ng cã chç nµo bÞ bã hÑp trong ph©n
tÝch mèi liªn hÖ nh©n qu¶ TÝnh râ rµng cña lêi ph¸t biÓu:
X”HiÖu suÊt lao ®éng thÊp” “NghÒ n«ng ®Òu phô thuéc vµo lao ®éng ch©n tay”
Vßng lÆp phiÕu gièng nhau : H·y chó ý nÕu cïng mét lêi ph¸t biÓu xuÊt hiÖn h¬n hai lÇn
Tãm t¾t c©y vÊn ®Ò: Cã thÓ tãm t¾t nh÷ng phiÕu cã néi dung gièng nhau. H·y chó ý v× chóng cã thÓ ë nh÷ng bèi c¶nh kh¸ch nhau.
MÑo
9
Ho¹t ®éng 6.1: §¸nh gi¸ nh÷ng rñi ro tiÒm Èn cña viÖc sö dông th«ng tin/nhËn thøc ®−a ra ®Ó ph©n tÝch vÊn ®Ò Trong hÇu hÕt tr−êng hîp c¸c c¸n bé (cña Bé chñ qu¶n) phô tr¸ch x©y dùng dù ¸n (vµ ph©n tÝch vÊn ®Ò) th−êng ë xa ®Þa bµn vµ nhãm d©n c− môc tiªu cña dù ¸n c¶ vÒ mÆt ®Þa lý lÉn tinh thÇn. Nh÷ng nhµ lËp kÕ ho¹ch trung thùc th−êng nhËn biÕt ®−îc vÊn ®Ò nh−ng kh«ng cã hiÓu biÕt s©u vµ chi tiÕt vÒ nh÷ng g× ®ang diÔn ra trªn thùc tÕ. Do ®ã, cã rñi ro ph¸t sinh lµ lêi ph¸t biÓu trong ph©n tÝch vÊn ®Ò cã thÓ bÞ thµnh kiÕn hoÆc kh«ng ph¶n ¸nh ®óng ®−îc thùc chÊt vÊn ®Ò. Nh÷ng rñi ro tiÒm Èn /h¹n chÕ cña h¹n chÕ th«ng tin ®−îc liÖt kÕ trong b¶ng d−íi ®©y. B©y giê h·y th¶o luËn víi ®ång nghiÖp cña b¹n xem c¬ quan cña b¹n cã gÆp ph¶I nh÷ng rñi ro/h¹n chÕ ®ã kh«ng, vµ nÕu chç nµo cã th× nªu ra c¸c ý tuëng ®Ó gi¶m thiÓu nh÷ng rñi ro /h¹n chÕ ®ã
H×nh 6.1: §¸nh gi¸ nh÷ng th«ng tin b¹n cã ®Ó lËp kÕ ho¹ch Nh÷ng rñi ro tiÒm Èn/yÕu ®iÓm cña th«ng tin/nhËn thøc ®−îc ®−a ra cho ph©n tÝch vÊn ®Ò
M« t¶ Nh÷ng ®iÓm ph¶i lu«n ghi nhí
Nh÷ng gi¶i ph¸p cã thÓ ®Ó gi¶m thiÓu rñi ro/ h¹n chÕ
Chóng kh«ng chÝnh x¸c Chóng kh«ng dùa trªn t×nh h×nh thùc tÕ /c¸i nh×n thÊu ®¸o.
Th«ng tin ®Þnh l−îng (sè liÖu thèng kª) kh«ng tin cËy
Th«ng tin ®Þnh tÝnh kh«ng ®Çy ®ñ
Ho¹t ®éng 6.2: VÏ c©y vÊn ®Ò ViÕt ra mét c©y vÊn ®Ò cho lÜnh vùc (ngµnh/ tiÓu ngµnh) cña b¹n qua th¶o luËn víi c¸c ®ång nghiÖp.
10
H×nh 6.1: C©y vÊn ®Ò
11
PhÇn 7: Ph©n tÝch môc tiªu (b−íc 5) T×nh h×nh sÏ nh− thÕ nµo mét khi ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu?
Môc tiªu • B¹n sÏ nªu ra c¸c gi¶i ph¸p cã thÓ dùa trªn c¸c vÊn ®Ò nªu trong phÇn 7 (b−íc 5) • B¹n sÏ vÏ ®−îc mét bøc tranh toµn bé cÊu tróc c¸c ®iÒu kiÖn mong ®îi, trong ®ã minh
ho¹ t×nh tr¹ng lý t−ëng cña lÜnh vùc (ngµnh/ tiÓu ngµnh) mµ b¹n ®· chän ®Ó x©y dùng dù ¸n ODA. B¹n cã thÓ sö dông nh÷ng th«ng tin ph©n tÝch ë ®©y cho môc “2. Môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n cña
Phô lôc 3.
Th«ng tin c¬ së B¹n cã thÓ dùng ®−îc “C©y Môc Tiªu” b»ng c¸ch viÕt l¹i nh÷ng ph¸t biÓu tiªu cùc trong “C©y vÊn ®Ò” thµnh nh÷ng ph¸t biÓu tÝch cùc. B»ng viÖc viÕt l¹i nh− vËy, mèi liªn hÖ nh©n-qu¶ trong c©y vÊn ®Ò ®−îc chuyÓn thµnh mèi liªn hÖ “biÖn ph¸p-kÕt qu¶”. Khi viÕt l¹i ph¸t biÓu tiªu cùc thµnh tÝch cùc, ®õng nghÜ qu¸ nhiÒu vµ ®õng tu©n theo b¶n n¨ng l«-gÝc cña b¹n. (VÝ dô)
Ph¸t biÓu trong c©y vÊn ®Ò Ph¸t biÓu trong c©y môc tiªu Häc phÝ qu¸ cao ®èi víi mét sè phô huynh Phô huynh cã kh¶ n¨ng chi tr¶ häc phÝ
Môc tiªu chÝnh
Häc sinh phô gióp cha mÑ viÖc ®ång ¸ng sau giê häc
Phô huynh kiÕm ®ñ tiÒn
TiÕn bé cã thÓ khuyÕn khÝch häc sinh
Tr−êng häc hÊp dÉn häc sinh
Tr−êng cã n−íc s¹ch vµ nhµ vÖ sinh
Phô huynh ®ñ kh¶ n¨ng tr¶ häc phÝ
?
?
Kh«ng cã tr−êng hîp bá häc kÐo theo c¸c tr−êng hîp kh¸c
Phô huynh muèn cho con em m×nh ®Õn tr−êng häc
Häc sinh cã viÖc lµm tèt h¬n sau khi ra tr−êng
Phô huynh hiÓu ®−îc tÇm quan träng cña gi¸o dôc
Tr−êng d¹y nh÷ng kü n¨ng thÝch hîp ®Ó kiÕm thu nhËp
Cã Ýt tr−êng hîp bá häc h¬n
KÕt
qu¶
BiÖn
ph¸
p
?
?
Mäi häc sinh ®Òu tèt nghiÖp
Häc sinh ra tr−êng cã c¬ héi tèt h¬n ®Ó kiÕm viÖc
12
Ho¹t ®éng 7: VÏ C©y Môc Tiªu VÏ ra mét C©y Môc Tiªu vÒ lÜnh vùc (ngµnh/tiÓu ngµnh) b¹n chän sau khi th¶o luËn víi c¸c ®ång nghiệp.
H×nh 7.1: C©y Môc Tiªu
13
PhÇn 8: Lùa chän (c¸c) ph−¬ng ¸n can thiÖp (b−íc 6) C¸c ph−¬ng ¸n can thiÖp cña b¹n ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò lµ g×?
Môc tiªu
• B¹n sÏ x¸c ®Þnh c¸c ph−¬ng ¸n cña dù ¸n vµ vµ s¾p xÕp −u tiªn ®Ó lùa chän (c¸c) ph−¬ng ¸n kh¶ dÜ nhÊt cho dù ¸n ODA cña m×nh.
B¹n cã thÓ sö dông c¸ch tiÕp cËn lùa chän ë ®©y cho môc “2. Môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh/dù ¸n” cña Phô lôc 3
Th«ng tin c¬ së Lùa chän ph−¬ng ̧ n can thiÖp cña dù ̧ n lµ lùa chän mét nhãm c¸c ph−¬ng tiÖn vµ môc ®Ých ®· lµm râ trong c¸c phÇn tr−íc. Trong lùa chän, nh÷ng ®iÒu sau ®©y cÇn ph¶i lu«n chó ý. D−íi ®©y lµ mét gîi ý chu tr×nh lùa chän ph−¬ng ¸n can thiÖp dù ¸n.
Ho¹t ®éng 8: X¸c ®Þnh c¸c ph−¬ng ¸n can thiÖp vµ s¾p xÕp −u tiªn cho chóng X¸c ®Þnh c¸c ph−¬ng ¸n cã thÓ trong C©y Môc Tiªu mµ nhãm cña b¹n ®· lËp ra trong c¸c phÇn tr−íc qua th¶o luËn víi c¸c ®ång nghiÖp trong nhãm. Khi ®· x¸c ®Þnh ®−îc, h·y th¶o luËn ®Ó thèng nhÊt nh÷ng ®iÓm chÝnh ®èi víi mçi ph−¬ng ¸n. Sau ®ã lùa chän mét ph−¬ng ¸n ®Ó ph¸t triÓn lªn thµnh mét dù ¸n ODA.
H×nh 8.1: Lùa chän ph−¬ng ¸n dù ¸n
Ph−¬ng ¸n A Tªn
Ph−¬ng ¸n B Tªn
Ph−¬ng ¸n C Tªn
Ph−¬ng ¸n
Nhãm ®èi t−îng môc tiªu
LÜnh vùc môc tiªu
14
Ph−¬ng ¸n A Tªn
Ph−¬ng ¸n B Tªn
Ph−¬ng ¸n C Tªn
C¸c c¬ quan liªn quan
C¸c ®Çu vµo
C¸c −u tiªn vÒ chÝnh s¸ch
C¸c t¸c ®éng tiªu cùc
TÝnh kh¶ thi
TÝnh bÒn v÷ng
15
PhÇn 9: X©y dùng Khung L«gÝc 1
PhÇn Tãm t¾t (b−íc 7-1) B¹n sÏ x©y dùng khu«n khæ dù ¸n ODA nh− thÕ nµo ®Ó ®Ò xuÊt?
Môc tiªu HiÓu ®−îc khung dù ¸n: cÊu tróc, chuçi l«gÝc, lîi thÕ vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn kh«ng thuËn lîi.
B¹n cã thÓ sö dông c¸ch tiÕp cËn ®−îc lùa chän ë ®©y cho môc “2. Nh÷ng môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh/dù ¸n” ë Phô lôc 3.
Th«ng tin c¬ së Khung l«gÝc th−êng ®−îc sö dông trong qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch, thùc hiÖn, theo dâi vµ ®¸nh gi¸ dù ¸n v× ®©y lµ c¸ch tr×nh bµy dÔ hiÓu. TÊt c¶ c¸c nhµ tµi trî ODA quèc tÕ ®Òu sö dông khung l«gÝc trong qu¸ tr×nh x©y dùng, thùc hiÖn vµ ®¸nh gi¸ c¸c dù ¸n ODA. Khung l«gÝc ®−îc thiÕt lËp b»ng c¸ch x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch vµ hîp phÇn chÝnh cña dù ¸n dùa trªn ph−¬ng ph¸p ph−¬ng ¸n ®· ®−îc lùa chän trong phÇn 8 “Lùa chän ph−¬ng ¸n can thiÖp dù ¸n”. B¶ng 9.1 lµ mét mÉu khung l«gÝc. B¶ng 9.1: MÉu khung l«gÝc Tªn dù ¸n Thêi kú dù ¸n Phiªn b¶n LÜnh vùc môc tiªu Nhãm ®èi t−îng môc tiªu Ngµy
Tãm t¾t ChØ sè ®o l−êng Ph−¬ng tiÖn vµ nguån kiÓm chøng
Gi¶ ®Þnh chÝnh
Môc tiªu tæng thÓ CÇn ®¹t ®−îc ®iều g× sau khi môc ®Ých dù ¸n ®· ®¹t ®−îc?
C¸c tiªu chuÈn ®Ó ®o l−êng møc ®é thµnh c«ng cña dù ¸n
C¸c nguån d÷ liÖu ®Ó thu thập c¸c chØ sè
Nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng ®èi víi dù ¸n, ngoµi tÇm kiÓm so¸t vµ kh«ng ch¾c ch¾n vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn.
Môc ®Ých Dù ¸n cÇn ®¹t ®−îc ®iÒu g× trong thêi h¹n dù ¸n?
§Çu ra Lµm thÕ nµo ®Ó dù ¸n ®¹t ®−îc môc ®Ých ®· ®Ò ra?
C¸c ho¹t ®éng Cô thÓ cÇn lµm g×?
§Çu vµo Nh©n sù, tµi liÖu, thiÕt bÞ vµ c¸c nguån tµi trî cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn dù ¸n.
Tãm t¾t Néi dung chÝnh cña phÇn tãm t¾t dù ¸n cã thÓ rót ra tõ ph−¬ng ¸n can thiÖp ®· ®−îc lùa chän trong phÇn 8. Nh− ë b¶ng 9.1, cã thÓ dùa vµo c¸c tÇng cña C©y Môc Tiªu còng nh− quan hÖ cña chóng ®Ó ®iÒn th«ng tin vµo mçi cét trong phÇn Tãm t¾t cña Khung l«gÝc. X¸c ®Þnh th«ng tin §iÒn tªn dù ¸n, thêi h¹n, lÜnh vùc môc tiªu, nhãm ®èi t−îng môc tiªu, ngµy th¸ng vµo nh÷ng chç trèng ®· ®−îc thiÕt kÕ s½n ë phÇn trªn trong mÉu khung l«gÝc.
16
Môc tiªu tổng thể Môc tiªu lµ ¶nh h−ëng ph¸t triÓn – nh÷ng ¶nh h−ëng tÝch cùc - ®−îc coi lµ kÕt qu¶ cña viÖc ®¹t ®−îc Môc ®Ých. Môc tiªu ®−îc lùa chän trong lêi ph¸t biÓu ®Æt mét tÇng bªn trªn lêi ph¸t biÓu vÒ môc ®Ých dù ¸n trong C©y Môc Tiªu. §iÒu nµy cÇn ®−îc nªu ra trong mét c©u m« t¶ møc ®é hoµn thµnh Môc ®Ých Môc ®Ých lµ môc tiªu hi väng ®¹t ®−îc khi dù ¸n hoµn thµnh. Môc ®Ých ®−îc m« t¶ lµ mét lîi Ých cô thÓ hoÆc ¶nh h−ëng ®Õn nhãm ®èi t−îng môc tiªu. Do ®ã, Môc ®Ých dù ̧ n cã thÓ ®¹t ®−îc mét c¸ch hiÖu qu¶ trong thêi kú dù ̧ n. Trong khung l«gÝc chØ cã mét Môc ®Ých dù ¸n.
Figure 9.1 Developing a Log-frame from Objective Tree §Çu ra C¸c ®Çu ra lµ nh÷ng môc tiªu trung gian cÇn hoµn thµnh ®Ó ®¹t ®−îc Môc ®Ých cña dù ¸n. C¸c §Çu ra cho thÊy møc ®é dù ¸n nç lùc ®Ó ®¹t ®−îc Môc ®Ých. §iÒu nµy cÇn ®−îc nªu ra trong mét c©u m« t¶ møc ®é hoµn thµnh.
TØnh: Ph¸c th¶o ngµy:: VÊn ®Ò chÝnh: ---
1.1.1
1. ---
---
1.1. ---
2. ---
(
1.2. --- 1.3. ---
1.2.1. --- 1.2.2. --- 1.2.3. ---
Môc tiªu tæng thÓ
Môc ®Ých cña dù ¸n
§Çu ra ---
C¸c ho¹t ®éng---
§Çu ra 1 4
1.1 2.2 3.1 4.1
1.2 2.2 3.2 4.2
1.3 2.3 3.3 4.3
1.4 2.4 3,4 4.4
Tr×nh tù thêi gian
3 2
Ho¹t ®éng
Tr×nh tù thêi gian
H×nh 9.1 §¸nh sè c¸c ho¹t ®éng
17
Ho¹t ®éng Ho¹t ®éng lµ nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ nh»m môc ®Ých t¹o c¸c §Çu ra th«ng qua viÖc sö dông hiÖu qu¶ c¸c §Çu vµo. Do mét dù ¸n bao gåm nhiÒu Ho¹t ®éng kh¸c nhau nªn cÇn viÕt ra nh÷ng Ho¹t ®éng chÝnh chØ râ viÖc ®¹t ®−îc tõng §Çu ra lµ rÊt cÇn thiÕt. Ho¹t ®éng qu¶n lÝ, theo dâi dù ¸n vµ thu thËp th«ng tin còng cÇn ®−îc tÝnh ®Õn. Theo nh− minh ho¹ d−íi ®©y, nÕu cã thÓ th× nªn liÖt kÓ c¸c ho¹t ®éng vµ c¸c §Çu ra t−¬ng øng theo thø tù. Ho¹t ®éng kh«ng ph¶I lµ m« t¶ t×nh huèng vµ cÇn ®−îc m« t¶ víi c¸c hµnh ®éng cô thÓ. Khi cÇn thiÕt, còng nªn x¸c ®Þnh râ ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn Ho¹t ®éng ®ã. §Çu vµo §Çu vµo lµ nh©n sù, trang thiÕt bÞ vµ nguån lùc tµi chÝnh cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn ®−îc c¸c Ho¹t ®éng ®· ®Ò ra trong khung l«gÝc.
Ho¹t ®éng 9: ViÕt b¶n tãm t¾t dù ¸n X©y dùng phÇn Tãm t¾t dù ¸n cña b¹n qua th¶o luËn.
B¶ng 9.2 MÉu Khung l«gÝc
Tªn dù ¸n Thêi h¹n Phiªn b¶n LÜnh vùc môc tiªu Nhãm ®èi t−îng môc tiªu Ngµy
Tãm t¾t C¸c chØ sè ®o l−êng Ph−¬ng tiÖn vµ nguån kiÓm chøng
Gi¶ ®Þnh chÝnh
Môc tiªu tæng thÓ CÇn ®¹t ®−îc ®iÒu g× sau khi môc ®Ých dù ¸n ®· ®¹t ®−îc?
C¸c tiªu chuÈn ®Ó ®o l−êng møc ®é thµnh c«ng cña dù ¸n
C¸c nguån d÷ liÖu ®Ó thu thËp c¸c chØ sè
Nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng ®èi víi dù ¸n, ngoµi tÇm kiÓm so¸t vµ kh«ng ch¾c ch¾n vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn.
Môc ®Ých Dù ¸n cÇn ®¹t ®−îc ®iÒu g× trong thêi h¹n dù ¸n?
§Çu ra Lµm thÕ nµo ®Ó dù ¸n ®¹t ®−îc môc ®Ých ®· ®Ò ra?
C¸c ho¹t ®éng Cô thÓ cÇn lµm g×?
§Çu vµo Nh©n lùc, nguyªn vËt liÖu, trang thiÕt bÞ vµ c¸c nguån lùc tµi chÝnh cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn dù ¸n.
18
Ho¹t ®éng Gi¶ ®Þnh
chÝnh
§Çu ra
PhÇn 10: X©y dùng Khung l«gÝc 2
Nh÷ng gi¶ ®Þnh chÝnh (B−íc 7-2) Nh÷ng gi¶ ®Þnh chÝnh g× lµ ®iÒu kiÖn ®Ó dù ¸n cña b¹n thµnh c«ng?
Môc tiªu CÇn hiÓu ®−îc ý t−ëng vÒ nh÷ng Gi¶ ®Þnh chÝnh ®èi víi dù ¸n cña b¹n ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh ®−îc chóng
B¹n cã thÓ sö dông ph−¬ng thøc tiÕp cËn nµy cho môc “2. Nh÷ng môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh/dù ¸n” trong Phô lôc 3
th«ng tin c¬ së Nh÷ng gi¶ ®Þnh chÝnh lµ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó dù ¸n ®¹t ®−îc môc tiªu ®· ®Ò ra ë cét trªn. Gi¶ ®Þnh chÝnh cã ®Æc ®iÓm:
(i) Quan träng ®èi víi sù thµnh c«ng cña dù ¸n (ii) Ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña dù ¸n, vµ (iii) Kh«ng ch¾c ch¾n vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn.
Thªm mét sè ®Æc ®iÓm cña ®¸nh gi¸ rñi ro? B¶ng 10.1: VÝ dô mét sè gi¶ ®Þnh chÝnh
KhÝa c¹nh VÝ dô Kinh tÕ (Gi¸ /Ph©n phèi)
“Gi¸ g¹o kh«ng gi¶m” (VÒ Môc tiªu t¨ng doanh thu b¸n g¹o)
ChÝnh s¸ch /Quy ®Þnh
“Bé Y tÕ kh«ng thay ®æi c¸c chÝnh s¸ch ®èi víi thuèc nhi khoa ” (VÒ Môc tiªu Tæng thÓ cña dù ¸n thuèc nhi khoa bÒn v÷ng)
M«I tr−êng “L−îng n−íc m−a hµng n¨m ®¹t Ýt nhÊt 1000mm” (VÒ Môc ®Ých dù ¸n t¨ng thu ho¹ch trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp)
V¨n ho¸ - x· héi “Sè l−îng lín nam giíi (chång vµ con trai) kh«ng rêi bá lµng ®Ó ®i lµm viÖc n¬I kh¸c ” (vÒ §Çu ra gi¶m nhÑ g¸nh nÆng c«ng viÖc ®èi víi phô n÷)
æn ®Þnh ®éi ngò nh©n viªn
“Nh©n viªn ®· qua ®µo t¹o tiÕp tôc ë l¹i lµm viÖc.” (VÒ §Çu ra n©ng cao kü n¨ng cña nh©n viªn)
Dù ¸n kh¸c “Tiªm chñng ®óng lÞch.” ( VÒ dù ¸n søc khoÎ trÎ em ë khu vùc cã cïng môc ®Ých lµ t¨ng c−êng chÕ ®é dinh d−ìng cho trÎ em)
Gi¶ ®Þnh chÕt ng−êi: Gi¶ ®Þnh chÕt ng−êi lµ mét Gi¶ ®Þnh chÝnh mµ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc, do ®ã dù ¸n kh«ng thÓ ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu ®· ®Æt ra. NÕu b¹n t×m ®−îc mét gi¶ ®Þnh chÕt ng−êi th× h·y nghÜ ®Õn chuyÖn thay ®æi ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn dù ¸n.
Nh×n chung, §Çu ra sÏ ®¹t ®−îc khi c¸c Ho¹t ®éng ®−îc tiÕn hµnh. §Ó ®¶m b¶o tÝnh l«gÝc nµy, c¸c Gi¶ ®Þnh chÝnh cÇn ë cïng cÊp ®é khi c¸c ho¹t ®éng ®−îc hoµn thµnh. TÝnh l«gÝc nµy tiÕp tôc thÓ hiÖn ë tõng cÊp ®é cña phÇn tãm t¾t nh− trong mÉu ë phÇn Ho¹t ®éng d−íi ®©y.
19
Ho¹t ®éng10: Lµm râ c¸c Gi¶ ®Þnh chÝnh cña b¹n trong dù ¸n X©y dùng gi¶ ®Þnh chÝnh cña dù ¸n cña b¹n th«ng qua th¶o luËn.
B¶ng 10.2 MÉu khung l«gÝc (Gi¶ ®Þnh chÝnh) Tªn dù ¸n Thêi h¹n Phiªn b¶n LÜnh vùc môc tiªu Nhãm ®èi t−îng môc tiªu Ngµy
Tãm t¾t C¸c chØ sè ®o l−êng Ph−¬ng tiÖn vµ nguån kiÓm chøng
Gi¶ ®Þnh chÝnh
Môc tiªu tæng thÓ CÇn ®¹t ®−îc ®iÌu g× sau khi môc ®Ých dù ¸n ®· ®¹t ®−îc?
C¸c tiªu chuÈn ®Ó ®o l−êng møc ®é thµnh c«ng cña dù ¸n
C¸c nguån d÷ liÖu ®Ó thu thËp c¸c chØ sè
Nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng ®èi víi dù ¸n, n»m ngoµi tÇm kiÓm so¸t vµ kh«ng ch¾c ch¾n vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn.
Môc ®Ých Dù ¸n cÇn ®¹t ®−îc ®iÒu g× trong thêi h¹n dù ¸n?
§Çu ra Lµm thÕ nµo ®Ó dù ¸n ®¹t ®−îc môc ®Ých ®· ®Ò ra?
C¸c ho¹t ®éng Cô thÓ cÇn lµm g×?
§Çu vµo Nh©n lùc, nguyªn vËt liÖu, trang thiÕt bÞ vµ c¸c nguån lùc tµi chÝnh cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn dù ¸n.
20
PhÇn 11: X©y dùng Khung l«gÝc 3
ThiÕt lËp c¸c chØ sè ®o l−êng (B−íc 7-3) B¹n lµm thÕ nµo ®Ó ®o l−êng tiÕn tr×nh vµ møc ®é thµnh c«ng cña dù ¸n ?
Môc tiªu • HiÓu ®−îc c¸ch sö dông c¸c chØ sè ®o l−êng • ChØ râ ph−¬ng tiÖn vµ nguån kiÓm chøng cña c¸c chØ sè ®o l−êng.
B¹n cã thÓ sö dông c¸ch tiÕp cËn ®· ®−îc lùa chän ë ®©y cho môc “2. C¸c môc tiªu cña ch−¬ng trinh/dù ¸n” trong Phô lôc 3.
Th«ng tin c¬ së X©y dùng chØ sè lµ mét qu¸ tr×nh ®Þnh nghÜa nh÷ng ®iÒu ®−îc m« t¶ trong phÇn Tãm t¾t. ë ®©y, tÊt c¶ nh÷ng ®Þnh nghÜa ch−a râ rµng sÏ ®−îc ®Þnh l−îng b»ng viÖc x©y dùng c¸c chØ sè ®o l−êng. C¸c chØ sè ®o l−êng cho phÐp ®Æt môc tiªu cho nh÷ng g× ®−îc m« t¶ trong phÇn tãm t¾t, vÝ dô nh− §Çu vµo, Ho¹t ®éng, §Çu ra, Môc ®Ých vµ Môc tiªu. C¸c chØ sè cÇn ®−îc x©y dùng mét c¸ch kh¸ch quan vµ cã thÓ kiÓm chøng ®Ó chØ ra ®−îc gi¸ trÞ môc tiªu hoÆc møc ®é ®¹t ®−îc cña tõng môc tiªu. Ph−¬ng tiÖn vµ nguån kiÓm chøng ®Ò cËp ®Õn nguån d÷ kiÖn cña c¸c ChØ sè ®o l−êng. Nã ®Ò cËp ®Õn n¬I lÊy d÷ liÖu, tæ chøc cung cÊp d÷ liÖu, d÷ liÖu ®−îc lÊy ë tµi liÖu nµo vµ ph−¬ng ph¸p thu thËp d÷ liÖu. .
X©y dùng c¸c chØ sè ®o l−êng vµ Ph−¬ng tiÖn vµ nguån kiÓm chøng
(a) NghÜ ®Õn nh÷ng d÷ liÖu ph¶n ¸nh chÝnh x¸c nh÷ng g× ®−îc tr×nh bµy trong phÇn Tãm t¾t (tÝnh phï hîp cña d÷ liÖu).
(b) NghÜ ®Õn nh÷ng d÷ liÖu cã thÓ ®o l−êng ®−îc thµnh qu¶ cña dù ¸n (tÝnh ®o l−êng cña d÷ liÖu) (c) §èi víi lo¹i d÷ liÖu, cÇn chØ ra chñ ®Ò, lo¹i, sè l−îng, chÊt l−îng d÷ liÖu còng nh− cÇn chØ râ thêi
gian vµ ®Þa ®iÓm cÇn nh÷ng d÷ liÖu ®ã (Sù râ rµng cña chØ sè) (d) C©n nh¾c møc ®é tin cËy cña nguån d÷ liÖu, møc ®é dÔ/khã vµ chi phÝ cña viÖc thu thËp d÷ liÖu,
®−îc quyÕt ®Þnh trong Ph−¬ng tiÖn vµ nguån kiÓm chøng ®èi víi c¸c chØ sè ®o l−êng. (Møc ®é tin cËy vµ tÝnh s½n cã cña d÷ liÖu).
Mét chØ sè tèt bao gåm nh÷ng yÕu tè sau ®©y: lo¹i d÷ liÖu, nhãm môc tiªu, sè l−îng, chÊt l−îng, thêi gian vµ ®Þa ®iÓm.
Nh÷ng c¸ch diÔn ®¹t ch−a râ rµng trong phÇn tãm l−îc (®iÓn h×nh lµ “c¶i thiÖn”, “n©ng cao”, “t¨ng c−êng”, “cñng cè”, “t¨ng”, “®Èy m¹nh”, “n©ng cÊp”, “®ñ”, “ph¸t triÓn”, “hiÖu qu¶”, v.v…) sÏ ®−îc ®Þnh l−îng th«ng qua viÖc x©y dùng c¸c chØ sè ®o l−êng ë ®©y.
MÑo
21
Ho¹t ®éng 11.1: ChuÈn bÞ phÇn tr×nh bµy vÒ chØ sè B¶ng d−íi ®©y ®−a ra c¸c vÝ dô vÒ nh÷ng yÕu tè cña c¸c chØ sè ®o l−êng. H·y ®äc b¶ng d−íi ®©y 1 c¸ch kü l−ìng, lµm theo c¸c vÝ dô vµ ph¸t triÓn c¸c chØ sè kiÓm chøng kh¸ch quan. Ho¹t ®éng nµy cÇn lµm theo nhãm 2 ng−êi. . Cã thÓ xem l¹i vµ sö dông b¶ng 6.1 (§¸nh gi¸ rñi ro tiÒm Èn cña sö dông th«ng tin/quan ®iÓm) trong phÇn 6.
B¶ng 11.1: Thùc hµnh x©y dùng c¸c chØ sè VÝ dô A VÝ dô B VÝ dô C
Môc tiªu/§Çu ra cÇn ®¹t ®−îc
N¨ng lùc cña c¸c kü s− trong c«ng t¸c kiÓm so¸t lò lôt vµ xãi mßn ë tØnh K ®−îc n©ng
cao.
N¨ng suÊt lóa m× ë lµng B t¨ng
C¬ héi ®i häc víi c¸c bÐ g¸i trong ®é tuæi tõ 6 ®Õn 11 ë
phÝa t©y quËn C t¨ng.
Lo¹i d÷ liÖu Sè l−îng c¸c kü s− N¨ng suÊt lóa m× TØ lÖ tuyÓn sinh Nhãm ®èi t−îng
môc tiªu C¸c kü s− ë Trung t©m Ph¸t
triÓn 300 hé gia d×nh canh t¸c trªn
®Êt kh« C¸c bÐ g¸I tuæi tõ 6-11
Sè l−îng 20 ng−êi ®−îc ®µo t¹o T¨ng 40% T¨ng 65%
ChÊt l−îng Kh¶ n¨ng sö dông ®óng kü thuËt XXX Cïng møc n¨m 2001 ChÝnh phñ cÊp tÝn dông cho
c¸c tr−êng tiÓu häc Thêi gian Cuèi th¸ng 3 n¨m 2005 Th¸ng 8 n¨m 2008 4 n¨m §Þa ®iÓm Trung t©m Ph¸t triÓn Lµng B Khu vùc phÝa t©y quËn C
C¸c chØ sè ®o l−êng
§Õn th¸ng 3/2005, ®µo t¹o ®−îc cho Trung t©m ph¸t triÓn 20 kü s− cã thÓ sö dông c¸c kü thuËt mµ dù ¸n chuyÓn giao vÒ kiÓm so¸t lò lôt vµ xãi mßn ë tØnh CÇn Th¬
? ?
BiÖn ph¸p kiÓm chøng
Hå s¬ t¹i trung t©m S¸t h¹ch tr×nh ®é th«ng th¹o ? ?
ChØnh söa dùa trªn tµi liÖu cña FASID (2000)
22
Ho¹t ®éng 11.2: QuyÕt ®Þnh c¸c chØ sè ®o l−êng, Ph−¬ng tiÖn vµ nguån kiÓm chøng QuyÕt ®Þnh c¸c chØ sè ®o l−êng, Ph−¬ng tiÖn vµ nguån kiÓm chøng cïng víi ®ång nghiÖp cña b¹n.
B¶ng 11.2 MÉu khung l«gÝc (C¸c chØ sè ®o l−êng, ph−¬ng tiÖn vµ nguån kiÓm chøng) Tªn dù ¸n Thêi h¹n Phiªn b¶n LÜnh vùc môc tiªu Nhãm ®èi t−îng môc tiªu Ngµy
Tãm l−îc C¸c chØ sè ®o l−êng Ph−¬ng tiÖn vµ nguån kiÓm chøng
Gi¶ ®Þnh chÝnh
Môc tiªu tæng thÓ CÇn ®¹t ®−îc ®iÒu g× sau khi môc ®Ých dù ¸n ®· ®¹t ®−îc?
C¸c tiªu chuÈn ®Ó ®o l−êng møc ®é thµnh c«ng cña dù ¸n
C¸c nguån d÷ liÖu ®Ó thu thËp c¸c chØ sè
Nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng ®èi víi dù ¸n, n»m ngoµi tÇm kiÓm so¸t vµ kh«ng ch¾c ch¾n vÒ kh¶ n¨ng thùc hiÖn.
Môc ®Ých Dù ¸n cÇn ®¹t ®−îc ®iÒu g× trong thêi h¹n dù ¸n?
§Çu ra Lµm thÕ nµo ®Ó dù ¸n ®¹t ®−îc môc ®Ých ®· ®Ò ra?
C¸c ho¹t ®éng Cô thÓ cÇn lµm g×?
§Çu vµo Nh©n lùc, nguyªn vËt liÖu, trang thiÕt bÞ vµ c¸c nguån lùc tµi chÝnh cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn dù ¸n.
…. Vµ b©y giê, b¹n ®· cã khung l«gÝc cho dù ¸n ODA cña m×nh!
23
PhÇn 12: Tù ®¸nh gi¸ tr−íc khi ®Ö tr×nh (1) 5 Tiªu chÝ (B−íc 8-1)
B¹n lµm thÕ nµo ®Ó kiÓm tra xem dù ¸n cña m×nh ®· ®−îc x©y dùng ®óng c¸ch hay ch−a?
Môc tiªu CÇn hiÓu 5 tiªu chÝ thÈm ®Þnh dù ¸n ®Ó kiÓm tra xem dù ¸n ®· ®−îc chuÈn bÞ ®óng c¸ch ch−a.
B¹n cã thÓ tËn dông ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn ®· lùa chän ë ®©y cho môc “2. C¸c môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh/dù ̧ n” trong Phô lôc 3.
th«ng tin c¬ së B©y giê b¹n cã thÓ ph¸c th¶o mét khung l«gÝc cho dù ¸n b¹n muèn ®Ö tr×nh. §iÒu quan träng lµ ph¶i ®¶m b¶o dù ¸n cña b¹n ®−îc chuÈn bÞ mét c¸ch ®óng ®¾n tr−íc khi ®−a khung l«gÝc vµo bé tµi liÖu chÝnh thøc nép cho MPI/nhµ tµi trî. ViÖc thÈm ®Þnh cÇn bao gåm nh÷ng ®iÓm sau:
(1) KiÓm tra thø tù l«gÝc cña nh÷ng ®iÒu tr×nh bµy trong khung l«gÝc. (2) KiÓm tra l¹i qu¸ tr×nh ph¸t triÓn khung l«gÝc (3) KiÓm tra theo khÝa c¹nh cña 5 tiªu chÝ ®¸nh gi¸ (a) TÝnh phï hîp (b) HiÖu qu¶ (c) HiÖu suÊt (d) T¸c ®éng (e) TÝnh bÒn v÷ng
VÒ ®iÓm (1) vµ (2), xin mêi xem l¹i häc phÇn tr−íc cã ®Ò cËp ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò nµy. §ång thêi, nh÷ng c©u hái chÝnh cho 5 tiªu chÝ ®¸nh gi¸ ®−îc liÖt kª trong b¶ng d−íi ®©y.
B¶ng 12.1: 5 tiªu chÝ ®¸nh gi¸ HiÖu suÊt* HiÖu qu¶* T¸c ®éng* TÝnh phï hîp TÝnh bÒn v÷ng*
Môc tiªu
Môc ®Ých
Nh÷ng ¶nh h−ëng tÝch cùc vµ tiªu cùc hay trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp mµ dù ¸n mang l¹i?
LiÖu môc ®Ých vµ môc tiªu tæng thÓ vÉn cßn ý nghÜa lµ nh÷ng môc tiªu t¹i thêi ®iÓm thÈm ®Þnh hay kh«ng?
§Çu ra
LiÖu cã ®¹t ®−îc môc ®Ých kh«ng vµ ®Çu ra sÏ gãp phÇn bao nhiªu trong ®ã?
Ho¹t ®éng
§Çu vµo
ë møc ®é nµo c¸c yÕu tè ®Çu vµo sÏ ®−îc chuyÓn thµnh ®Çu ra.?
Kh¶ n¨ng duy tr× nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc sau khi hoµn thµnh c¸c ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan ViÖt Nam ë møc ®é nµo?
*KiÓm chøng dùa trªn dù ®o¸n vµ triÓn väng / KiÓm chøng dùa trªn møc ®é thùc hiÖn Nguån FASID (2000)
B¶ng 12.2: CÇu hái chÝnh liªn quan ®Õn 5 tiªu chÝ ®¸nh gi¸
Tiªu chÝ C©u hái chÝnh
HiÖu suÊt Lµm thÕ nµo ®Ó gi¶m l−îng ®Çu vµo mµ vÉn gi÷ nguyªn l−îng ®Çu ra? C¸c ®Çu vµo cã ®−îc sö dông ®óng c¸ch ®Ó t¹o ra c¸c ®Çu ra kh«ng?
HiÖu qu¶
Môc ®Ých ®Æt ra ban ®Çu cã ®¹t ®−îc kh«ng? LiÖu c¸c môc ®Ých cña dù ¸n cã ®¹t ®−îc kh«ng nÕu ®¹t ®−îc tÊt c¶ c¸c kÕt qu¶? C¸c môc tiªu ®−îc ®Þnh l−îng cã ®ñ ®Ó chøng minh c¸c ph−¬ng tiÖn lµ ®óng kh«ng? §· x¸c ®Þnh ®−îc c¸c yÕu tè quan träng bªn ngoµi ch−a? Cuèi dù ¸n cã hy vong ®¹t ®−îc môc ®Ých dù ¸n hay kh«ng? Cã ®Çu ra nµo cÇn ®−îc cñng cè ®Ó ®¹t ®−îc môc ®Ých cña dù ¸n kh«ng?
24
Tiªu chÝ C©u hái chÝnh LiÖu cã thÓ gi¶m ®Çu ra mµ kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn viÖc ®¹t ®−îc môc ®Ých kh«ng? C¸c bªn liªn quan chÝnh cã ®−îc x¸c ®Þnh vµ m« t¶ râ kh«ng? C¸c ®èi t−îng thô h−ëng cã ®−îc x¸c ®Þnh râ kh«ng? Nh÷ng vÊn ®Ò cña c¸c ®èi t−îng thô h−ëng cã ®−îc m« t¶ ®µy ®ñ kh«ng? Môc tiªu tæng thÓ cã gi¶i thÝch t¹i sao dù ¸n l¹i quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn cña quèc gia/khu vùc/ngµnh kh«ng? C¸c môc ®Ých cña dù ¸n cã thÓ hiÖn lîi Ých trùc tiÕp cña c¸c nhãm ®èi t−îng môc tiªu kh«ng?
T¸c ®éng
Cã t¸c ®éng tiªu cùc nµo kh«ng – nÕu cã th× lµm thÕ nµo ®Ó gi¶m thiÓu chóng? Cã t¸c ®éng tÝch cùc nµo kh«ng – nÕu cã th× lµm thÕ nµo ®Ó tèi ®a ho¸ chóng?
ë møc ®é nµo th× dù ¸n ODA tiÕp tôc h−íng tíi môc tiªu dµi h¹n? Môc ®Ých dù ¸n cã ®ãng gãp vµo c¸c môc tiªu tæng thÓ kh«ng?
TÝnh phï hîp
Dù ¸n cã ®¸p øng nhu cÇu cña c¸c ®èi t−îng thô h−ëng kh«ng? - §©y cã ph¶I lµ mét dù ¸n v× ng−êi nghÌo kh«ng? C¸c môc tiªu cña dù ¸n cã phï hîp víi c¸c môc tiªu ph¸t triÓn/xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña ChÝnh phñ vµ c¸c nhµ tµi trî kh«ng? LÜnh vùc cña dù ¸n cã n»m trong −u tiªn cña c¸c nhµ tµi trî ODA quèc tÕ kh«ng? Dù ¸n cã ph¶n ¸nh ®−îc nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm tõ nh÷ng dù ¸n t−¬ng tù kh«ng?
TÝnh bÒn v−ng
C¬ quan thùc hiÖn dù ¸n cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn dù ¸n kh«ng? C¸c tæ chøc ViÖt Nam tham gia dù ¸n cã tiÕp tôc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng mét c¸ch ®éc lËp sau khi dù ¸n kÕt thóc kh«ng? Nh÷ng ng−êi trong céng ®ång tham gia dù ¸n cã tiÕp tôc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng mét c¸ch ®éc lËp sau khi dù ¸n kÕt thóc kh«ng? Cã ho¹t ®éng nµo cÇn thay ®æi cho tèt h¬n ®Ó t¨ng c−êng tÝnh tù lùc kh«ng? (§−a ra c¸c c©u hái vÝ dô) C¸c bªn liªn quan cã coi dù ¸n lµ mét phÇn c«ng viÖc cña hä mét c¸ch ®Çy ®ñ kh«ng? C¸c c¬ quan chñ qu¶n cã chÝnh s¸ch t¹o diÒu kiÖn thuËn lîi trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ sau khi hoµn thµnh dù ¸n kh«ng? Ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn vÒ mÆt kü thuËt cã phï hîp víi ®iÒu kiÖn ®Þa ph−¬ng kh«ng? M«i tr−êng sinh th¸i cã ®−îc b¶o vÖ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ sau khi hoµn thµnh dù ¸n kh«ng? Dù ¸n cã ®ãng gãp g× vµo vÊn ®Ò b×nh ®¼ng giíi kh«ng? TÊt c¶ c¸c ®èi t−îng thô h−ëng cã ®−îc tiÕp cËn mét c¸ch ®Çy ®ñ ®Õn c¸c lîi Ých, s¶n phÈm vµ dÞch vô do dù ¸n mang l¹i trong suèt qu¸ tr×nh thùc hiÖn vµ sau khi dù ¸n kÕt thóc kh«ng? C¸c ®¬n vÞ tham gia dù ¸n cã kh¶ n¨ng tiÕp nèi ho¹t ®éng dù ¸n sau khi dù ¸n kÕt thóc kh«ng?
HÇu hÕt c¸c nhµ tµi trî ODA (vµ MPI) ®Òu dïng nh÷ng tiªu chÝ nµy ®Ó thÈm ®Þnh /®¸nh gi¸ dù ¸n ®−îc ®Ò xuÊt /®ang ho¹t ®éng.
ho¹t ®éng 12: ThÈm ®Þnh dù ¸n cña b¹n (1) 5 tiªu chÝ Sö dông 5 tiªu chÝ ®¸nh gi¸ ë trªn ®Ó thÈm ®Þnh dù ̧ n cña b¹n. Th¶o luËn vÒ nh÷ng rñi ro tiÒm n¨ng cña dù ¸n ®Æc biÖt khi kÕt qu¶ thÈm ®Þnh cña b¹n lµ kh«ng tho¶ m·n. B¶ng 12.2: ThÈm ®Þnh dù ¸n cña ban
Tiªu chÝ
KÕt qu¶ thÈm ®Þnh
M« t¶ Rñi ro
HiÖu suÊt*
Kh«ng tho¶ m·n
HiÖu qu¶*
T¸c ®éng*
25
TÝnh phï
hîp
TÝnh bÒn
v÷ng*
*KiÓm chøng dùa trªn dù ®o¸n vµ triÓn väng KiÓm chøng dùa trªn møc ®é thùc hiÖn
L−u ý r»ng “TÝnh phï hîp” sÏ ®−îc nghiªn cøu kü h¬n ë phÇn tiÕp theo.
26
PhÇn 13: tù ®¸nh gi¸ tr−íc khi ®Ö tr×nh (2) Gi¶I tr×nh dù ¸n (B−íc 8-2) Lµm thÕ nµo ®Ó ®¶m b¶o ch¾c ch¾n dù ¸n cña b¹n phï hîp víi c¸c chÝnh s¸ch/kÕ ho¹ch cña chÝnh phñ vµ nh÷ng −u tiªn
cña c¸c nhµ tµi trî?
môc tiªu CÇn ®¶m b¶o chøng minh ®−îc dù ¸n b¹n ®Ö tr×nh lµ phï hîp víi c¸c chÝnh s¸ch vµ kÕ ho¹ch cña chÝnh phñ vµ n»m trong −u tiªn cña c¸c nhµ tµi trî quèc tÕ.
Th«ng tin c¬ së Trong häc phÇn 3 “X¸c ®Þnh mét lÜnh vùc cã kh¶ n¨ng can thiÖp”, b¹n ®· x¸c ®Þnh ®−îc mét lÜnh vùc réng mµ dù ¸n cña b¹n ®Þnh ho¹t ®éng vµ c¸c nhµ tµi trî tiÒm n¨ng. Häc phÇn 13 nµy sÏ xem xÐt l¹i c¸c vÊn ®Ò ®ã ®Ó ®¶m b¶o r»ng nh÷ng c©n nh¾c nµy lµ ®óng h−íng sau khi b¹n ®· th¶o luËn vÒ dù ¸n vµ quyÕt ®Þnh xem b¹n muèn tiÕn hµnh dù ¸n víi nhµ tµi trî nµo. Trong sè c¸c cÇu hái thÈm ®Þnh ë häc phÇn 12, cã mét sè c©u hái then chèt ®Ó gi¶i tr×nh dù ¸n cña b¹n.
• C¸c môc tiªu cña dù ¸n cã phï hîp víi nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn/xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña chÝnh phñ vµ c¸c nhµ tµi trî kh«ng? • Cã ph¶i huy ®éng nguån viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc ODA ®Ó thùc hiÖn dù ¸n kh«ng? • C¸c môc tiªu cña dù ¸n cã phï hîp víi nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn/xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña c¸c nhµ tµi trî kh«ng? • Dù ¸n cã ph¶n ¸nh ®−îc nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm tõ dù ¸n t−¬ng tù kh«ng? • C¬ quan tham gia thùc hiÖn dù ¸n ®−îc chØ ®Þnh cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó thùc hiÖn dù ¸n kh«ng?
27
B¶ng 13.1 ®−a ra nh÷ng c©u hái vµ th«ng tin liªn quan mµ b¹n sÏ ®Ò cËp trong b¶n ®Ò xuÊt dù ¸n cña m×nh.
B¶ng 13.1: Nh÷ng c©u hái then chèt trong viÖc gi¶I tr×nh dù ¸n cña b¹n
C©u hái then chèt Tµi liÖu/Th«ng tin b¹n cÇn ®Ò cËp Nguån lÊy th«ng tin
C¸c môc tiªu cña dù ¸n cã phï hîp víi nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn/xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña chÝnh phñ kh«ng?
Nh÷ng lÜnh vùc −u tiªn cho c¸c dù ¸n/ch−¬ng tr×nh ODA ®−îc qui ®Þnh trong nghÞ ®Þnh 17/2001/ND-CP söa ®æi nh− sau: 1. Ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n (bao gåm n«ng nghiÖp, t−íi tiªu, l©m nghiÖp, thuû s¶n) cïng
víi xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. 2. X©y dùng h¹ tÇng c¬ së kinh tÕ hiÖn ®¹i vµ ®ång bé 3. Ph¸t triÓn h¹ tÇng x· héi (y tÕ, gi¸o dôc vµ ph¸t triÓn d©n sè…) 4. B¶o vÖ m«i tr−êng vµ nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn 5. T¨ng c−êng n¨ng lùc tæ chøc vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc; chuyÓn giao c«ng nghÖ; n©ng cao
n¨ng lùc nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn. C¸c lÜnh vùc kh¸c sÏ do Thñ t−íng quyÕt ®Þnh tuú tõng tr−êng hîp dùa trªn hå s¬ do MPI vµ c¬ quan chñ qu¶n nép. C¸c tµi liÖu vÒ kÕ ho¹ch vµ chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ:
• Tµi liÖu cÊp nhµ n−íc: KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 5 n¨m (SEDP), ChiÕn l−îc toµn diÖn vÒ t¨ng tr−ëng vµ gi¶m nghÌo (CPRGS), Môc tiªu ph¸t triÓn thiªn niªn kû ViÖt Nam (VDGs), kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi hµng n¨m, khung chiÕn l−îc ODA , danh môc c¸c ch−¬ng tr×nh/dù ¸n ®Çu t− quèc gia , Tuyªn bè chung Hµ Néi;
• C¸c tµi liÖu ngµnh: KÕ ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh 5 n¨m, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn ngµnh hµng n¨m, c¸c ch−¬ng tr×nh trong ngµnh, danh môc c¸ dù ¸n ®Çu t− trong ngµnh;
• C¸c tµi liÖu cÊp tØnh: kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi 5 n¨m cña tØnh, c¸c kÕ ho¹ch ph¸t triÓn hµng n¨m cña tØnh, danh môc c¸c ch−¬ng tr×nh/dù ̧ n −u ®·i ®Çu t− cña tØnh, danh môc ph©n bæ ng©n s¸ch cho c¸c dù ¸n/ch−¬ng tr×nh
NhiÒu tµi liÖu ®−îc xuÊt b¶n nh− SEPD, CPRGS, VDGs C¸c tµi liÖu cÊp quèc gia kh¸c cã ë MPI (trªn trang web hoÆc ë v¨n phßng) C¸c tµi liÖu cÊp tØnh cã ë Uû ban nh©n d©n tØnh hoÆc Së kÕ ho¹ch ®Çu t− cña tØnh (trªn trang web hoÆc ë v¨n phßng) C¸c tµi liÖu ngµnh cã ë Bé ngµnh t−¬ng øng (trªn trang web hoÆc ë v¨n phßng) vµ/hoÆc Së ban ngµnh cÊp tØnh.
Cã ph¶I huy ®éng nguån viÖn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc ODA ®Ó thùc hiÖn dù ¸n kh«ng?
§¸nh gi¸ c¸c nguån lùc s½n cã trong n−íc ®Ó thùc hiÖn dù ¸n • Danh môc ph©n bæ ng©n s¸ch cho c¸c ch−¬ng tr×nh/dù ¸n, bao gåm c¶ c¸c dù ¸n ®ang
thùc hiÖn vµ nh÷ng dù ¸n míi ®−îc ®Ò xuÊt. • PhÇn ®ãng gãp cña c¸c ®èi t−îng thô h−ëng • Quan hÖ ®èi t¸c víi c¸c khu vùc kinh tÕ t− nh©n hoÆc c¸c c¬ quan kh¸c
§iÓm m¹nh cña c¸c nguån ODA ®Ó thùc hiÖn dù ¸n • ChuyÓn giao vèn
28
C©u hái then chèt Tµi liÖu/Th«ng tin b¹n cÇn ®Ò cËp Nguån lÊy th«ng tin
• ChuyÓn giao hµng ho¸ vµ dÞch vô kh«ng thÓ s¶n xuÊt trong n−íc víi gi¸ c¹nh tranh • ChuyÓn giao nh÷ng c«ng nghÖ gãp phÇn vµo sù ph¸t triÓn cña ngµnh • ChuyÓn giao tri thøc ®Ó cñng cè n¨ng lùc cña c¸c ®èi t−îng thô h−ëng ho¸c ph¸t triÓn
nguån vèn nh©n lùc LÜnh vùc dù ¸n cña b¹n cã n»m trong lÜnh vùc −u tiªn cña c¸c nhµ tµi trî ODA quèc tÓ kh«ng? C¸c môc tiªu cña dù ¸n cã phï hîp víi nh÷ng môc tiªu ph¸t triÓn/xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña c¸c nhµ tµi trî kh«ng?
C¸c tµi liÖu cña nhµ tµi trî: • ChiÕn l−îc hç trî quèc gia (CAS), khu«n khæ c¸c ch−¬ng tr×nh quèc gia, kÕ ho¹ch trî gióp
quèc gia, khu«n khæ hîp t¸c quèc gia • Thñ tôc vµ chÝnh s¸ch cÊp vèn cña c¸c nhµ tµi trî • Ph−¬ng thøc hç trî • ThÕ m¹nh hoÆc lîi thÕ c¹nh tranh cña nhµ tµi trî vÒ mÆt c«ng nghÖ, nguån lùc tµi chÝnh,
kinh nghiÖm qu¶n lÝ cã liªn quan
Trang web vµ v¨n phßng cña c¸c nhµ tµi trî (trung t©m th«ng tin) ChiÕn l−îc hç trî quèc gia (CAS): ADB, AusAid, Khu«n khæ c¸c ch−¬ng tr×nh quèc gia: CIDA kÕ ho¹ch trî gióp quèc gia : WB, DFID khu«n khæ hîp t¸c quèc gia: UNDP C¸c tµi liÖu chiÕn l−îc quèc gia: EU
Dù ¸n cã ph¶n ¸nh ®−îc nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm tõ dù ¸n t−¬ng tù kh«ng?
C¸c dù ¸n cã liªn quan: • C¸c b¸o c¸o thùc hiÖn cña c¸c dù ¸n cã liªn quan • §¸nh gi¸ c¸c b¸o c¸o cña c¸c dù ¸n liªn quan
Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t− (MPI), Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t− (DPI) C¸c bé ngµnh V¨n phßng ban qu¶n lÝ dù ¸n
C¬ quan tham gia thùc hiÖn dù ¸n ®−îc chØ ®Þnh cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó thùc hiÖn dù ¸n kh«ng?
Ph©n tÝch n¨ng lùc cña c¬ quan thùc hiÖn dù ¸n : • BiÓu ®å cÊu tróc tæ chøc • B¸o c¸o tµi chÝnh • C¸c b¸o c¸o vÒ n¨ng lùc ho¹t ®éng • Kinh nghiÖm cã liªn quan
C¬ quan thùc hiÖn dù ¸n
29
Ho¹t ®éng 13: ThÈm ®Þnh dù ¸n cña ban: Gi¶i tr×nh dù ¸n Th«ng qua th¶o luËn nhãm, (1) liÖt kª ra danh s¸ch c¸c tµi liÖu bæ sung mµ b¹n cÇn ®Ò cËp ®Õn trong dù ¸n. Sau ®ã, (2) kiÓm tra xem liÖu dù ¸n cña b¹n cã thÓ gi¶i tr×nh ®−îc kh«ng.
B¶ng 13.2: Gi¶i tr×nh dù ¸n Nh÷ng c©u hái then chèt Tµi liÖu th«ng th−êng b¹n cÇn ®Ò cËp Tµi liÖu/th«ng tin ®Æc biÖt cÇn ®Ò cËp KÕt qu¶ thÈm ®Þnh
Nh÷ng môc tiªu cña dù ¸n cã phï hîp víi môc tiªu ph¸t triÓn/xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo cña ChÝnh phñ vµ c¸c nhµ tµi trî kh«ng?
(Xem b¶ng 13.1) Th«ng tin bæ sung? •
• •
•
Dù ¸n cã n»m trong lÜnh vùc −u tiªn cña c¸c nhµ tµi trî ODA quèc tÕ kh«ng?
• • •
Dù ¸n cã ph¶n ¸nh ®−îc bµi häc kinh nghiÖm tõ dù ¸n t−¬ng tù kh«ng?
• • •
30
PhÇn 14: ChuÈn bÞ tµi liÖu dù ¸n (B−íc 9) B¹n chuÈn bÞ tµi liÖu dù ¸n nh− thÕ nµo ®Ó nép? Nép ë ®©u vµ khi nµo?
môc tiªu HiÓu ®−îc c¸ch thøc lµm thÕ nµo ®Ó ®−a c¸c ý t−ëng vÒ dù ̧ n thµnh tµi liÖu dù ̧ n, nªn ®Ö tr×nh dù ¸n khi nµo vµ ë ®©u.
Th«ng tin c¬ së B©y giê, dù ¸n cña b¹n ®· ®−îc thÈm ®Þnh vµ gi¶i tr×nh trong néi bé. Trong häc phÇn nµy, b¹n sÏ thùc hµnh c¸ch chuÈn bÞ tµi liÖu dù ¸n sö dông nh÷ng th«ng tin ®· thu thËp ®−îc. Häc phÇn nµy còng chØ râ ®Þa ®iÓm vµ thêi gian b¹n nép tµi liÖu dù ¸n. NghÞ ®Þnh 17/2001/ND-CP qui ®Þnh c¸c mÉu tµi liÖu dù ¸n ODA chuÈn ë ViÖt Nam, trong phô lôc 2 vµ phô lôc 31 B¹n cã thÓ ®iÒn vµo c¸c phô lôc b»ng c¸ch sö dông c©y vÊn ®Ò, C©y Môc Tiªu, khung l«gÝc cïng nh÷ng th«ng tin /tµi liÖu mµ b¹n ®· thu thËp ®−îc.
B¶ng 14.1: Th«ng tin g× sÏ ®−îc ®iÒn vµo phÇn nµo cña phô lôc (phô lôc 3)?
C¸c môc trong phô lôc 3 B−íc t−¬ng øng trong häc phÇn nµy
PhÇn I. Th«ng tin c¬ së cña ch−¬ng tr×nh/dù ¸n 1. Tªn dù ¸n: 2. C¬ quan chñ qu¶n: a) §Þa chØ liªn l¹c: b) Sè ®iÖn tho¹i/fax: 3. C¬ quan thùc hiÖn dù ¸n: a) §Þa chØ liªn l¹c: b) Sè ®iÖn tho¹i/fax:
Tªn dù ¸n ®−îc nhÊt trÝ Ng−êi liªn l¹c trong c¬ quan cña b¹n
4. C¬ quan ®Ö tr×nh dù ¸n: a) §Þa chØ liªn l¹c: b) Sè ®iÖn tho¹i/fax: 5. Ngµy dù tÝnh b¾t ®Çu vµ kÕt thóc ch−¬ng tr×nh/dù ¸n: 6. §Þa ®iÓm thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh/dù ¸n:
PhÇn 13: ThÈm ®Þnh néi bé (2) Gi¶i tr×nh dù ¸n (B−íc8-2)
7. Tæng ng©n s¸ch dµnh cho ch−¬ng tr×nh/dù ¸n: ............................... USD (Dùa trªn tØ gi¸ hèi ®o¸i cña ng©n hµng th−¬ng m¹i ViÖt Nam t¹i thêi ®iÓm chuÈn bÞ ®Ò c−¬ng chi tiÕt cña ch−¬ng tr×nh/dù ¸n) bao gåm: 7.1 – Ng©n s¸ch ODA : ...................................USD 7.2 - Ng©n s¸ch quèc gia: ..............................VND, t−¬ng ®−¬ng víi ............................USD 8. H×nh thøc trî gióp: (vÝ dô: vay ODA, hoac viÖn trî ODA)
PhÇn 13: ThÈm ®Þnh néi bé (2) Gi¶i tr×nh dù ¸n (B−íc8-2)
PhÇn II. Néi dung ch−¬ng tr×nh/dù ¸n 1. Phª duyÖt ch−¬ng tr×nh/dù ¸n 1.1 Bèi c¶nh 1.2 ChiÕn l−îc cña ChÝnh phñ, ngµnh hay ®Þa ph−¬ng n¬i thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh/dù ¸n
PhÇn 13: ThÈm ®Þnh néi bé (2) Gi¶i tr×nh dù ¸n (B−íc8-2) PhÇn 5: HiÓu nh÷ng kÕt qu¶ gÇn ®©y cña dù ¸n (B−íc3)
1.3 Kh¸i qu¸t nh÷ng vÊn ®Ò mµ ch−¬ng tr×nh/dù ¸n ®Ò cËp PhÇn 9: X©y dùng khung l«gÝc 2. C¸c môc tiªu cña ch−¬ng tr×nh/dù ¸n 2.1 C¸c môc tiªu dµi h¹n: 2.2 C¸c môc tiªu tr−íc m¾t: 3. N¨ng lùc, qui m« hoÆc c¸c ®µu ra chÝnh cña ch−¬ng tr×nh/dù ¸n 4. Néi dung cô thÓ cña ch−¬ng tr×nh/dù ¸n 4.1 Nh÷ng vÊn ®Ò hoÆc c¸c nhãm vÊn ®Ò ®−îc ®Ò cËp trong ch−¬ng tr×nh/dù ¸n 4.2 Nh÷ng néi dung hoÆc ho¹t ®éng chÝnh cña ch−¬ng tr×nh/dù ¸n
PhÇn 4: Ph©n tÝch c¸c c¬ quan tham gia (B−íc2) PhÇn 6: Ph©n tÝch c¸c vÊn ®Ò vµ t×nh huèng (B−íc 4) (C©y vÊn ®Ò) PhÇn 7: Ph©n tÝch môc tiªu PhÇn 8: Lùa chän (c¸c) ph−¬ng thøc tiÕp cËn dù ¸n (B−íc 6) PhÇn 9: X©y dùng khung l«gÝc
1 T¹i thêi ®iÓm chuÈn bÞ tµi liÖu ®µo t¹o nµy, nghÞ ®Þnh 17 söa ®æi chuÈn bÞ ®−îc Thñ t−íng phª chuÈn
31
C¸c môc trong phô lôc 3 B−íc t−¬ng øng trong häc phÇn nµy
PhÇn 12: §¸nh gi¸ néi bé tr−íc khi ®Ö tr×nh (1)
5. Lý do ®−a ra cho c¸c nhµ tµi trî ®−îc ®Ö tr×nh 5.1 Sù phï hîp cña c¸c môc tiªu dù ¸n víi lÜnh vùc quan t©m cña nhµ tµi trî 5.2 §iÓm m¹nh hoÆc lîi thÕ c¹nh tranh cña (c¸c) nhµ tµi trî vÒ mÆt c«ng nghÖ, nguån tµi chÝnh, kinh nghiÖm qu¶n lÝ ...
PhÇn 13: ThÈm ®Þnh néi bé (2) Gi¶i tr×nh dù ¸n (B−íc8-2)
6. C¬ chÕ tµi chÝnh néi bé ®−îc ®Ò xuÊt 6.1 Víi ng©n s¸ch ODA, cã thÓ sö dông mét hoÆc mét sè h×nh thøc d−íi ®©y: a) Ph©n bæ tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc cho vèn x©y dùng : .............. % trong tæng ng©n s¸ch ODA b) Ph©n bæ tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc cho c¸c ho¹t ®éng hµnh chÝnh/dÞch vô ......... % trong tæng ng©n s¸ch ODA c) Vèn vay ............................ % tæng tæng ng©n s¸ch ODA 6.2 C¸c kho¶n ®ãng gãp cña quèc gia cã thÓ ®−îc huy ®éng b»ng mét hoÆc mét sè h×nh thøc d−íi ®©y : a) Ph©n bæ tõ ng©n s¸ch nhµ n−íc: ............. % tæng ®ãng gãp cña quèc gia ( bao gåm: tõ ng©n s¸ch trung −¬ng: ......... %; tï ng©n s¸ch ®Þa ph−¬ng: ..... %) b) TÝn dông −u ®·i ................................. % tæng ®ãng gãp cña quèc gia c) PhÇn ®ãng gãp tõ c¸c ®èi t−îng h−ëng lîi môc tiªu: ...... % tæng ®ãng gãp cña quèc gia
PhÇn 13: ThÈm ®Þnh néi bé (2) Gi¶I tr×nh dù ¸n (B−íc8-2) PhÇn 9, 10, 11: ChuÈn bÞ khung logic dù ¸n Xem phÇn §Çu vµo trong khung logic dù ¸n
III. Ph©n tÝch chi phÝ - lîi Ých hoÆc chi phÝ – hiÖu qu¶ cña ch−¬ng tr×nh/dù ¸n 1. Ph©n tÝch ban ®Çu vÒ lîi Ých/hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ tµi chÝnh 2. Ph©n tÝch ban ®Çu vÒ lîi Ých/hiÖu qu¶ x· héi 3. Ph©n tÝch ban ®Çu vÒ t¸c ®éng m«i tr−êng 4. Ph©n tÝch ban ®Çu vÒ tÝnh bÒn v÷ng cña ch−¬ng tr×nh/dù ¸n
PhÇn 12: §¸nh gi¸ néi bé (1)
Sö dông C©y vÊn ®Ò, c©y môc tiªu, Khung l«gic vµ c¸c th«ng tin tµi liÖu kh¸c hiÖn ®· cã, b¹n cã thÓ ®iÒn ®−îc §Ò c−¬ng chi tiÕt dù ¸n ®Ó tr×nh Bé KH§T theo nh− NghÞ ®Þnh söa ®æi
B¶ng 14.2: PhÇn nµo trong ®Ò xuÊt chi tiÕt sÏ ®−îc ®iÒn th«ng tin g×
C¸c môc trong ®Ò xuÊt chi tiÕt C¸c b−íc liªn quan trong phÇn nµy
1. Bèi c¶nh vµ sù cÇn thiÕt cña ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n PhÇn 13: ThÈm ®Þnh néi bé (2) Gi¶i tr×nh vÒ dù ¸n (B−íc 8-2) PhÇn 5: HiÓu ®−îc thµnh tùu hiÖn nay (B−íc 3) PhÇn 9: X©y dùng khung logic
2. Môc tiªu, quy m« vµ ph¹m vi
PhÇn 4: Ph©n tÝch c¸c bªn liªn quan (B−íc 2) PhÇn 6: Ph©n t×nh tr¹ng & vÊn ®Ò (B−íc 4) (C©y VÊn §Ò) PhÇn 7: Ph©n tÝch môc tiªu PhÇn 8: Lùa chän (c¸c) ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn dù ¸n (B−íc 6) PhÇn 9: X©y dùng khung logic PhÇn 12: §¸nh gi¸ néi bé (1)
3. Néi dung c¸c hîp phÇn, ho¹t ®éng vµ h¹ng môc chÝnh
(C¸c) ph−¬ng ph¸p tiÕp cËn (B−íc 6) PhÇn 9: X©y dùng khung logic PhÇn 12: §¸nh gi¸ néi bé (1)
4. Ph©n tÝch vµ quyÕt ®Þnh s¬ bé vÒ kÕ ho¹ch x©y dùng vµ kü thuËt (nÕu cã)
PhÇn 12: §¸nh gi¸ néi bé (1)
5. Ph©n tÝch s¬ bé vÒ tÝnh kh¶ thi cña ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n (vÝ dô: tÝnh kinh tÕ, kh¶ n¨ng tæ chøc thùc hiÖn, kü thuËt, tµi chÝnh)
PhÇn 12: §¸nh gi¸ néi bé (1)
32
C¸c môc trong ®Ò xuÊt chi tiÕt C¸c b−íc liªn quan trong phÇn nµy
6. §Ò xuÊt vÒ c¬ cÊu hÖ thèng tµi chÝnh néi bé ¸p dông cho ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n; ®Ò xuÊt c¸c m« h×nh ODA phï hîp
PhÇn 13: §¸nh gi¸ néi bé (2) Gi¶i tr×nh vÒ dù ¸n (B−íc 8-2)
7. Ph©n tÝch s¬ bé vÒ tÝnh hiÖu qu¶ vµ c¸c ¶nh h−ëng cña ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n (b»ng c¸c tiªu chuÈn vµ chØ tiªu theo dâi , ®¸nh gia vµ kiÓm chøng)
PhÇn 12: §¸nh gi¸ néi bé (1)
8. N¨ng lùc thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n cña c¬ quan bao gåm c¶ n¨ng lùc vÒ tµi chÝnh (®èi víi c¸c ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n ODA cho vay, th× yªu cÇu ph¶i cã miªu t¶ vÒ n¨ng lùc vµ kÕ ho¹ch tr¶ nî cña c¬ quan thùc hiÖn ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n)
PhÇn 12: §¸nh gi¸ néi bé (1) PhÇn 13: §¸nh gi¸ néi bé (2) Gi¶i tr×nh vÒ dù ¸n (B−íc 8-2)
9. Tæng dù to¸n cña ch−¬ng tr×nh/ kÕ ho¹ch, bao gåm c¶ ng©n s¸ch ODA
PhÇn 13: §¸nh gi¸ néi bé (2) Gi¶i tr×nh vÒ dù ¸n (B−íc 8-2)
10. Thêi gian b¾t ®Çu vµ thùc hiÖn dù tÝnh cña ch−¬ng tr×nh/ dù ¸n
PhÇn 13: §¸nh gi¸ néi bé (2) Gi¶i tr×nh vÒ dù ¸n (B−íc 8-2)
11. TÝnh bÒn v÷ng cña dù ¸n trong qu¸ tr×nh khai th¸c vµ sö dông.
PhÇn 12: §¸nh gi¸ néi bé (1)
ho¹t ®éng 14.1: KiÓm tra tµi liÖu dù ¸n tr−íc khi nép H·y th¶o luËn víi ®ång nghiÖp cña b¹n vµ sö dông b¶n liÖt kª c¸c môc cÇn kiÓm tra d−íi ®©y ®Ó kiÓm tra xem c¸c tµi liÖu dù ¸n ®· ®−îc chuÈn bÞ cÈn thËn ch−a. B¶n liÖt kª c¸c môc cÇn kiÓm tra nµy ®−îc ph¸c th¶o ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng cña b¶n ®Ò xuÊt dù ¸n, vµ mçi môc trong b¶n liÖt kª nµy ®−îc tham chiÕu ®Õn phÇn t−¬ng øng cña phô lôc 2 vµ mÉu 3.
B¶ng 14.3: B¶n liÖt kª c¸c môc cÇn kiÓm tra trong tµi liÖu dù ¸n
Môc KÕt qu¶ Tham kh¶o
I. Nh÷ng vÊn ®Ò chung Cã Kh«ng MÉu 1 MÉu 21 Dù ¸n ®−îc ®Æt tªn thÝch hîp I.1
2 Thñ tôc ODA ®−îc hiÓu râ TÊt c¶ TÊt c¶
3 TiÕng Anh chuÈn TÊt c¶ TÊt c¶
II. Phª duyÖt dù ¸n Cã Kh«ng MÉu 1 MÉu 24 C¸c vÊn ®Ò vµ th«ng tin c¬ b¶n ®−îc ph©n tÝch râ rµng II.1
5 Dù ¸n sÏ ®ãng gãp vµo viÖc thùc hiÖn chiÕn l−îc −u tiªn cña chÝnh phñ, ngµnh vµ ®Þaph−¬ng
II-1
6 C¸c kÕ ho¹ch vµ dù ¸n liªn quan ®−îc nghiªn cøu kü ®Ó ph©n c«ng vµ hîp t¸c hîp lý II-1
7 C¸c bµi häc kinh nghiÖm rót ra tõ nh÷ng dù ¸n kh¸c ®−îc tÝch hîp vµo TÊt c¶
III. LËp kÕ ho¹ch vµ l«gÝc Cã Kh«ng MÉu 1 MÉu 28 X¸c ®Þnh râ vµ ph©n tÝch c¸c ®èi t−îng thô h−ëng 2 II-1
9 C¸c ®Çu ra vµ môc tiªu cña dù ¸n ®−îc x¸c ®Þnh râ rµng víi nh÷ng chØ sè chÝnh x¸c 2 II-2/3
10 C¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n ®−îc lªn kÕ ho¹ch mét c¸ch hîp lý 4 II-4
11 TÝnh l«gÝc gi÷a c¸c môc tiªu, ®Çu ra vµ c¸c ho¹t ®éng cña dù ¸n râ rµng II
IV. C¸c nhµ tµi trî Cã Kh«ng MÉu 1 MÉu 212 C¸c lÜnh vùc nhµ tµi trî quan t©m. C¸c tiªu chÝ ®−îc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n 3/8 II-5
13 X¸c ®Þnh chÝnh x¸c −u ®iÓm cña c¸c nhµ tµi trî cô thÓ 3/8 II-5
V. VÊn ®Ò tµi chÝnh Cã Kh«ng MÉu 1 MÉu 214 Ng©n s¸ch Nhµ n−íc so víi ng©n s¸ch ODA ®−îc lªn kÕ ho¹ch mét c¸ch ®óng ®¾n 6 II-6
15 Lªn kÕ ho¹ch hîp lý viÖc chia sÎ c¸c kho¶n ®ãng gãp cña ng©n s¸ch quèc gia. 6 II-6
VI. ChuÈn bÞ dù ¸n Cã Kh«ng MÉu 1 MÉu 216 X©y dùng kÕ ho¹ch dù ¸n (kÕ ho¹ch ho¹t ®éng) hîp lý 7 I-5
17 LËp tèt kÕ ho¹ch ph©n c«ng thùc hiÖn dù ¸n 1 II-7
33
Ho¹t ®éng 14.2: ChuÈn bÞ phô lôc 3 cho dù ¸n cña b¹n Sö dông dù ¸n mµ b¹n ®· x©y dùng ë cuèi phÇn 11 ®Ó chuÈn bÞ phô lôc 3 cho dù ¸n cña b¹n, th«ng qua th¶o luËn nhãm
34
phÇn 15: LËp kÕ ho¹ch ®Ö tr×nh dù ¸n (B−íc10)
B¹n sÏ ®Ö tr×nh tµi liÖu dù ¸n khi nµo, cho ai vµ ë ®©u?
Môc tiªu • CÇn hiÓu khi nµo nªn ®Ö tr×nh dù ¸n vµ ®Ö tr×nh cho ai
th«ng tin c¬ së Mét dù ¸n ®−îc ®Ö tr×nh sÏ ph¶i tr¶i qua 3 giai ®o¹n chÝnh tr−íc khi ®−îc ChÝnh phñ vµ c¸c nhµ tµi trî phª duyÖt vµ s½n sµng ®Ó ®−îc thùc hiÖn: A. Giai ®o¹n 1: Nép nh÷ng dù ¸n n»m trong danh s¸ch c¸c ch−¬ng tr×nh/dù ¸n nhËn ®−îc nguån viÖn trî ODA theo yªu cÇu cña Thñ t−íng ChÝnh phñ • C¬ quan chñ qu¶n cÇn chuÈn bÞ nh÷ng g×:
o §Ò xuÊt nh÷ng ch−¬ng trinh/dù ¸n theo mét mÉu cô thÓ o LiÖt kª nh÷ng ch−¬ng tr×nh/dù ¸n hä ®Ò xuÊt
• C¬ quan chñ qu¶n nép nh÷ng tµi liÖu nµy cho ai: o Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t−
• Khi nµo c¸c c¬ quan chñ qu¶n nép nh÷ng tµi liÖu nµy: o Dùa vµo c¸c yªu cÇu/h−íng dÉn cña MPI o KÕ ho¹ch cña nhµ tµi trî
B. Giai ®o¹n 2: ChÊp thuËn danh s¸ch c¸c ch−¬ng tr×nh/dù ¸n xin viÖn trî ODA vµ ®µm ph¸n HiÖp −íc khung quèc tÕ • Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t− chuÈn bÞ danh s¸ch c¸c ch−¬ng tr×nh/dù ¸n xin viÖn trî ODA cho tõng nhµ tµi trî ®Ó
tr×nh Thñ t−íng ChÝnh phñ xem xÐt vµ phª duyÖt • Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t− chuÈn bÞ néi dung HiÖp −íc khung quèc tÕ cho nh÷ng ch−¬ng t×nh/dù ¸n trong danh
s¸ch nãi trªn vµ ®µm ph¸n víi c¸c nhµ tµi trî • C¬ quan chñ qu¶n cÇn lµm g×:
o Cung cÊp c¸c th«ng tin vµ tµi liÖu bæ sung theo yªu cÇu vµ o Tham gia vµo tiÕn tr×nh ®µm ph¸n (nÕu cÇn thiÕt)
C. Giai ®o¹n 3: ChuÈn bÞ tµi liÖu dù ¸n tr×nh lªn ChÝnh phñ vµ c¸c nhµ tµi trî ®Ó phª duyÖt • C¬ quan chñ qu¶n cÇn lµm g×:
o LAs sÏ s¾p xÕp ®Ó chuÈn bÞ tµi liÖu dù ¸n (nguån lùc tµi chÝnh, kiÕn thøc chuyªn m«n, v.v.) o §Ö tr×nh tµi liÖu dù ¸n lªn c¸c nhµ tµi trî vµ c¸c c¬ quan liªn quan ®Ó phª duyÖt o Tham gia vµo viÖc chuÈn bÞ vµ ®µm ph¸n HiÖp −íc quèc tÕ cô thÓ
• C¬ quan chñ qu¶n lµm viÖc víi bé nµo: o Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t−, Bé tµi chÝnh, o C¸c bé ngµnh liªn quan (nh÷ng ngµnh mµ dù ¸n cã kÕ ho¹ch can thiÖp vµo) o C¸c c¬ quan cña ChÝnh phñ ë c¸c tØnh (®Þa ph−¬ng n¬i dù ¸n sÏ ®−îc thùc hiÖn) o C¸c nhµ tµi trî vµ c¸c nhµ t− vÊn cña hä
• Nép tµi liÖu dù ¸n ë ®©u: o Bé kÕ ho¹ch vµ ®Çu t− vµ Thñ t−íng nÕu dù ¸n do Thñ t−íng phª duyÖt o C¸c c¬ quan chñ qu¶n nÕu dù ¸n do c¬ quan chñ qu¶n ®¸nh gi¸ vµ phª duyÖt
35
ho¹t ®éng 15.1: LËp kÕ ho¹ch cho c¸c ho¹t ®éng cña b¹n H·y th¶o luËn vÒ thêi gian nép ®Ò xuÊt dù ¸n vµ danh s¸ch −u tiªn theo kinh nghiÖm cña b¹n
ho¹t ®éng 15.2: KiÓm tra kÕ ho¹ch cña c¸c nhµ tµi trî ®Ó nép ®Ò xuÊt dù ¸n Chän ra mét vµi nhµ tµi trî vµ ®iÒn th«ng tin vµo b¶ng d−íi ®©y : • Vµo thêi ®iÓm nµo trong n¨m c¸c nhµ tµi trî th−êng chÊp nhËn c¸c ®Ò xuÊt dù ¸n? • Khi nµo MPI häp ®µm ph¸n víi c¸c nhµ tµi trî ®Ó th¶o luËn vÒ nh÷ng dù ¸n ®−îc ®Ö tr×nh?
B¶ng 16.2: LËp kÕ ho¹ch
C¸c nhµ tµi trî Thêi gian nhËn ®Ò xuÊt C¸c cuéc häp ®µm ph¸n víi MPI
Ng©n hµng thÕ giíi
Ng©n hµng ph¸t triÓn Ch©u ¸
JBIC
AFD
KfW
AusAid
EU
JICA
36
PhÇn 16: C¸C THUËT NG÷ TRONG NGHI£N CøU KH¶ THI NghÜa th−êng sö dông cña c¸c tõ ®ã trong
X©y dông Nghiªn cøu kh¶ thi c¸c dù ¸n ODA lµ g×? Môc tiªu §Ó hiÓu c¸ch sö dông chung cña c¸c thuËt ng÷ trong tµi liÖu dù ¸n ODA
th«ng tin c¬ së Tµi liÖu Nghiªn cøu kh¶ thi sÏ ®−îc ChÝnh phñ ViÖt Nam vµ c¸c nhµ tµi trî ®¸nh gi¸, v× vËy viÖc ®¶m b¶o r»ng tÊt c¶ c¸c bªn, nh− c¸c ban ngµnh liªn quan, c¸c c¬ quan ®¸nh gi¸ vµ c¸c nhµ tµi trî, cïng hiÓu thuËt ng÷ víi nghÜa chung lµ rÊt cÇn thiÕt. ViÖc lµm râ c¸c kh¸i niÖm vµ gi¶m thiÓu sù nhÇm lÉn trong c¸c thuËt ng÷ sÏ t¹o ®iÒu kiÖn hiÓu biÕt lÉn nhau vµ n©ng cao chÊt l−îng ®¸nh gi¸.
B¶ng 16.1: C¸c thuËt ng÷ sö dông trong tiªu chuÈn, ph−¬ng ph¸p vµ c¸c c«ng cô ph©n tÝch ®¸nh gi¸ Nghiªn cøu kh¶ thi
ThuËt ng÷ NghÜa lµ g×?
HiÖu qu¶ §o l−êng mét dù ̧ n ®¹t ®−îc môc tiªu ë cÊp ®é môc ®Ých hay môc tiªu tæng thÓ, vÝ dô møc ®é mµ mét can thiÖp ph¸t triÓn ®· ®¹t ®−îc hay dù kiÕn sÏ ®¹t ®−îc c¸c môc tiªu liªn quan cña m×nh mét c¸ch hiÖu qu¶ vµ bÒn v÷ng
HiÖu suÊt Mét phÐp ®o vÒ ph−¬ng diÖn kinh tÕ trong viÖc biÕn c¸c ®Çu vµo (ng©n s¸ch, chuyªn gia, thêi gian, v.v) thµnh ®Çu ra.
HiÖu lùc Møc ®é c¸c môc tiªu cña dù ̧ n ®¹t ®−îc hay hy väng ®¹t ®−îc cña dù ̧ n, cã tÝnh ®Õn tÇm quan träng t−¬ng ®èi cña dù ¸n
C¸c t¸c ®éng cña dù ¸n
Nh÷ng thay ®æi t×nh huèng ph¸t sinh tõ c¸c ¶nh h−ëng phèi hîp cña c¸c ho¹t ®éng dù ¸n, hoÆc viÖc ®¸nh gi¸ xem dù ¸n ®· ®¹t ®−îc môc tiªu cao nhÊt ë møc ®é nµo. C¸c t¸c ®éng l©u dµi tÝch cùc vµ tiªu cùc, ®Çu tiªn vµ tiÕp theo ph¸t sinh do can thiÖp ph¸t triÓn t¹o ra, dï trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp, cã tÝnh ®Õn hay kh«ng tÝnh ®Õn. §«i khi t¸c ®éng cßn cã nghÜa lµ nh÷ng g× mµ dù ¸n ®¹t ®−îc ngoµi c¸c ®Çu ra trùc tiÕp.
T¸c ®éng ph¸t triÓn thÓ chÕ
Møc ®é mét sù can thiÖp hoÆc c¶i thiÖn hoÆc lµm yÕu ®i kh¶ n¨ng cña mét quèc gia hoÆc khu vùc trong viÖc sö dông cã hiÖu qu¶, hîp lý vµ bÒn v÷ng nguån nh©n lùc, tµi lùc vµ c¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn cña minh, vÝ dô th«ng qua : (a) ®Þnh nghÜa râ h¬n, tÝnh æn ®Þnh, minh b¹ch, hiÖu lùc vµ tÝnh dù b¸o tr−íc nh÷ng s¾p xÕp vÒ thÓ chÕ vµ/hoÆc (b) sù liªn kÕt tèt h¬n gi÷a sø mÖnh vµ n¨ng lùc cña mét tæ chøc víi quyÒn h¹n cña tæ chøc ®ã b¾t nguån tõ nh÷ng s¾p xÕp thÓ chÕ nµy. Nh÷ng t¸c ®éng ®ã cã thÓ bao gåm nh÷ng ¶nh h−ëng cã chñ ®Ých vµ kh«ng cã chñ ®Ých cña mét ho¹t ®éng
Ph©n tÝch chi phÝ – lîi Ých (CBA)
So s¸nh kinh tÕ gi÷a ®Çu t− vµ chi phÝ vËn hµnh víi lîi Ých hoÆc t¸c ®éng trùc tiÕp t¹o ra do ®Çu t− trong mét can thiÖp cô thÓ. CBA ®−îc sö dông ®Ó quyÕt ®Þnh ph©n bæ hiÖu suÊt, vÝ dô: so s¸nh chi phÝ vµ lîi Ých cña c¸c ch−¬ng tr×nh phôc vô c¸c nhãm bÖnh nh©n kh¸c nhau. ThËm chÝ nÕu mét vµi môc cña nguån lùc hoÆc lîi Ých kh«ng thÓ ®o l−êng b»ng ®¬n vÞ th«ng th−êng, vÝ dô tiÒn th× nªn lo¹i nh÷ng môc ®ã ra khái ph©n tÝch. Ph©n tÝch chi phÝ – lîi Ých ®−îc tiÕn hµnh trªn c¶ ph−¬ng diÖn kinh tÕ vµ tµi chÝnh
Ph©n tÝch hiªu qu¶ - chi phÝ (CEA)
Mét d¹ng ph©n tÝch trong ®ã so s¸nh chi phÝ cña nh÷ng tiÕp cËn kh¸c nhau cã cïng ®Çu ra hay kh«ng. CEA th−êng ®−îc sö dông ®Ó quyÕt ®Þnh hiÖu suÊt kü thuËt, vÝ dô: so s¸nh chi phÝ vµ hËu qu¶ cña viÖc c¹nh tranh c¸c can thiÖp trong mét ng©n s¸ch cho tr−íc. CEA th−êng ®−îc sö dông khi ®Çu ra khã x¸c ®Þnh gi¸ trÞ b»ng tiÒn.
Ph©n tÝch ®é nh¹y
Ph©n tÝch xem c¸c kÕt qu¶ nh¹y thÕ nµo víi nh÷ng thay ®æi cña c¸c gi¶ ®Þnh. C¸c gi¶ ®Þnh ®¸ng l−u ý nhÊt cÇn dùa chñ yÕu vµo phÇn lîi Ých chi phèi vµ c¸c yÕu tè chi phÝ vµ lÜnh vùc dÔ thay ®æi nhÊt cña ch−¬ng tr×nh hay quy tr×nh ph©n tÝch.
Ph©n tÝch rñi ro
Ph©n tÝch hoÆc ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè (®−îc gäi lµ c¸c gi¶ ®Þnh trong khung l«gÝc) ¶nh h−ëng hoÆc cã kh¶ n¨ng ¶nh h−ëng ®Õn viÖc ®¹t ®−îc thµnh c«ng c¸c môc tiªu cña mét can thiÖp. Mét nghiªn cøu chi tiÕt vÒ c¸c hËu
37
qu¶ tiªu cùc vµ kh«ng mong muèn tiÒm Èn cho cuéc sèng, søc khoÎ, tµi s¶n cña con ng−êi hoÆc m«i tr−êng do c¸c can thiÖp ph¸t triÓn t¹o ra; mét qua tr×nh cã hÖ thèng nh»m cung cÊp th«ng tin liªn quan ®Õn nh÷ng hËu qu¶ kh«ng mong muèn, qu¸ tr×nh l−îng ho¸ c¸c x¸c suÊt vµ c¸c t¸c ®éng dù kiÕn cho c¸c rñi ro ®· ®−îc x¸c ®Þnh
Ph©n tÝch ®é nh¹y
Ph©n tÝch xem c¸c kÕt qu¶ thay ®æi nh¹y thÕ nµo theo c¸c gi¶ ®Þnh. C¸c gi¶ ®Þnh ®¸ng l−u ý nhÊt cÇn dùa chñ yÕu vµo phÇn lîi nhuËn chi phèi vµ c¸c yÕu tè chi phÝ vµ khu vùc dÔ thay ®æi nhÊt cña ch−¬ng tr×nh hay quy tr×nh ph©n tÝch.
Ph©n tÝch rñi ro
Sù ph©n tÝch hay ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè (®−îc gäi lµ gi¶ ®Þnh trong khung logic) ¶nh h−ëng hoÆc cã thÓ ¶nh h−ëng ®Õn sù thµnh c«ng cña mét môc tiªu can thiÖp. §¸nh gi¸ chi tiÕt vÒ c¸c hËu qu¶ tiªu cùc kh«ng mong muèn ®èi víi ®êi sèng, søc khoÎ, tµi s¶n cña con ng−êi, hay m«i tr−êng do viÖc can thiÖp ph¸t triÓn g©y ra; mét quy tr×nh cung cÊp cã hÖ thèng c¸c th«ng tin cã liªn quan ®Õn nh÷ng hËu qu¶ kh«ng mong muèn ®ã; quy tr×nh x¸c ®Þnh sè l−îng kh¶ n¨ng vµ c¸c t¸c ®éng tÝnh ®Õn ®èi víi nh÷ng rñi ro ®· ®−îc x¸c ®Þnh.
§¸nh gi¸ t¸c ®éng
Quy tr×nh ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña mét dù ¸n trong mét khu vùc can thiÖp.
§¸nh gi¸ ¶nh h−ëng
Mét lo¹i ®¸nh gi¸ tËp trung vµo c¸c kÕt qu¶ hay ¶nh h−ëng l©u dµi vµ lan réng, dï cã ®−îc tÝnh ®Õn hay kh«ng cña mét dù ¸n.
ho¹t ®éng 16: Nghiªn cøu tµi liÖu dù ¸n thùc tÕ Sö dông tµi liÖu dù ¸n thùc tÕ, vµ kiÓm tra Nghiªn cøu kh¶ thi. KiÓm tra c¸c vÊn ®Ò sau: • B¹n sÏ sö dông ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch nµo: CBA hay CEA? (Gîi ý: CEA th−êng
®−îc sö dông khi kh«ng thÓ tÝnh dÔ dµng ®−a ra c¸c ®Çu ra víi gi¸ trÞ b»ng tiÒn) • C¸c ph©n tÝch tµi chÝnh vµ kinh tÕ cã cung cÊp nhiÒu sè liÖu vÒ lîi Ých rßng t¨ng lªn cña dù ¸n hay kh«ng xÐt
trªn gãc ®é c¸c nhãm liªn quan vµ x· héi nh− mét thÓ thèng nhÊt? • Ph©n tÝch ®é nh¹y tµi chÝnh vµ kinh tÕ cã ®−îc thùc hiÖn ®óng c¸ch kh«ng? • C¸c lo¹i t¸c ®éng nµo ®−îc ph©n tÝch trong tµi liÖu? • Ph©n tÝch rñi ro cã ®−îc thùc hiÖn ®óng c¸ch kh«ng? B¶ng 16.1: PhÇn bµi tËp – ®äc Nghiªn cøu kh¶ thi
ThuËt ng÷ Kh¶ thi T¹i sao