tập thơ: hoÀi niỆm
TRANSCRIPT
HOÀNG MƯỜI
HOµI NIÖMHOµI NIÖMTh¬ vµ c¸c bµi b×nh Th¬ vµ c¸c bµi b×nh
NHÀ XUẤT BẢN HỘI NHÀ VĂN 2014
2 Hoài Niệm
Suèt ®êi m¬ gÆp nµng th¬Suèt ®êi m¬ gÆp nµng th¬Mµ sao em cø h÷ng hê ... Mµ sao em cø h÷ng hê ... m©y tr«im©y tr«iVÒ giµ ký øc ch¬i v¬iVÒ giµ ký øc ch¬i v¬iTø th¬ bõng dËy cÊt lêi hTø th¬ bõng dËy cÊt lêi h--¬ng bay¬ng bayM¶i mª suèt th¸ng cïng ngµy M¶i mª suèt th¸ng cïng ngµy Hån th¬ cÊt c¸nh lµm say Hån th¬ cÊt c¸nh lµm say n¾ng chiÒu.n¾ng chiÒu.
Hoài Niệm 3
HOÀNG MƯỜI VỚI TẬP THƠ”HOÀI NIỆM”
Mai Khôi
Năm 2011 Hoàng Mười tặng tôi cuốn “Thơ-thơ” của ông. Tôi ngạc nhiên hỏi “ Ông làm thơ từ khi nào thế ? ”. Hỏi vậy bởi vì chơi với nhau từ thuở còn học sinh, cho tới khi nghỉ hưu có thấy ông làm được câu thơ nào đâu. Ông cười, nói:” Tập làm cho vui thôi, về hưu không làm thơ thì biết làm gì, hơn nữa có làm thơ thì mới có bạn để giao lưu chứ”. Tập “Thơ-thơ” khi đó mới chỉ có vài chục bài với chưa tới trăm trang giấy, tự đánh máy, tự thiết kế .
Và hôm nay tôi lại nhận được từ ông bản thảo tập thơ “Hoài Niệm” với trên trăm bài thơ mà chọn trong số những bài ông làm từ năm 2010 tới nay, kèm theo lời đề nghị gỏn gọn “Viết cho tớ lời giới thiệu”. Tôi nào phải nhà phê bình thơ phú uyên thâm gì mà ông bắt tôi phải làm việc này. Ông cười nói : “Chỉ có ông là hiểu tôi nhất, viết lời giới thiệu thơ trước hết phải yêu thơ, hiểu người làm thơ, có
4 Hoài Niệm
sự nhiệt tình và lòng chân thành. Ngoài ông, còn có ai làm đươc! ”. Và thế là tôi cắm cúi đọc để viết nên những trang này.
Tôi biết Hoàng Mười từ khi còn học phổ thông. Cả hai cùng thích thơ. Tôi còn tập tọng làm được vài bài đăng trên báo tường của lớp, còn ông thường chỉ viết văn xuôi, chẳng làm được câu thơ nào. Bù lại, ông thuộc khá nhiều thơ, không chỉ các bài trong sách giáo khoa mà cả thơ Tố Hữu, Nguyễn Bính, Thế Lữ, bà huyện Thanh Quan, Hồ Xuân Hương….Những tiết giảng văn thơ, khi thày kiểm tra, Hoàng Mười khi đó, thường được điểm cao về học thuộc lòng.
Cha ông, cụ Hoàng Tạo, một nhà nho. Sinh thời làm khá nhiều thơ, cả thơ quốc ngữ và thơ chữ Hán. Một thời gian dài Cụ là cộng tác viên cho Nhà xuất bản Văn học, đã cùng các nhà thơ : Nam Trân, Khương Hữu Dụng, Vũ Tuấn Sán… dịch và xuất bản nhiều cuốn thơ chữ Hán của Nguyễn Khuyến, Nguyễn Du, Cao Bá Quát…, cùng các cuốn thơ Đường của các tác giả nổi tiếng thời đó như Lý Bạch, Đỗ Phủ, Bạch Cư Dị…
Mẹ ông, như nhiều phu nữ nông thôn thời đó, không được đi học, nhưng thích thơ và thuộc khá nhiều thơ. Cụ thuộc các truyện thơ Phạm Tải Ngọc Hoa, Cung oán ngâm khúc, những bài thơ của Nguyễn Bính và đặc biệt là Truyện Kiều của
Hoài Niệm 5 Nguyễn Du. Cụ cũng làm thơ. Thơ cụ đơn giản mà sâu sắc, chân tình.
Là con, đương nhiên Hoàng Mười thuộc hầu hết các bài thơ của bố mẹ ông. Có lẽ vì thế khi về nghỉ hưu ông đã có sẵn vốn để làm thơ. Thơ ông không xuất sắc nhưng có vần điệu, ý tứ đủ để khoe với bạn bè và giao lưu trong các buổi sinh hoạt Câu lạc bộ thơ.
Theo ông làm thơ phải xuất phát từ cảm xúc. Những gì không nói được thành lời thì gửi vào thơ, bởi thế thơ ông không sáo rỗng. Cũng có một số bài thơ ông làm để hưởng ứng các cuộc vận động này nọ, nhưng trong đó vẫn có những cảm xúc chân thành, nên không thấy tính ”khẩu hiệu” như các bài thơ cổ động thường thấy.
Về hình thức, thơ ông khá đa dạng: thơ Đường Luật, lục bát, song thất lục bát, thất ngôn, ngũ ngôn, thơ tự do…, mà thể loại nào vần điệu cũng khá chặt chẽ, câu từ chắt lọc. Tóm lại, ông viết theo cảm xúc và tùy hứng, thích gì viết nấy, thấy thể loại nào phù hợp thì ông dùng, đơn giản là thế.
Về nội dung, đọc “Hoài Niệm“ cảm thấy như được chu du trong cõi lòng ông. Ta có thể thấy trong đó tình yêu thương tha thiết với gia đình, bè bạn; tình yêu quê hương đất nước thông qua những chuyến du lịch; niềm thương cảm sâu sắc với những hoàn cảnh éo le, sự hy sinh của người phụ nữ Việt Nam mà ông đã từng gặp hoặc quen biết….
6 Hoài Niệm
Nói gọn lại, ông nhờ cảm xúc để làm thơ và nhờ thơ để nói lên cảm xúc của mình.
Mảng nội dung lớn nhất trong “Hoài Niệm” là tình yêu thương con người. Trước hết là đối với cha, mẹ, người đã dạy dỗ ông nên người và truyền cho ông tình yêu với thơ văn để có thể viết nên tập thơ này. Tình cảm ấy thể hiện trong các bài “Mẹ tôi”, “Đọc thơ cha”.
Với con cháu, ông đã viết những vần thơ chân tình của một người cha, người ông. Khi con trai cưới vợ ông có bài: “Mừng con trai cưới vợ”, khi cháu nội ra đời ông viết : ”Vui gì hơn thế”…
Đối với người vợ, người bạn đời, ông dành tính cảm đặc biệt bằng những vần thơ cảm động trong các bài “Hoài Niệm “,“ Nói với em”, “Ông trông bà”...
Ông cảm phục trước tình cảnh những người phụ nữ Việt Nam chịu nhiều hy sinh trong: “Chuyện một người phụ nữ Việt Nam”, “ Chuyện một thanh niên xung phong”. Ông xúc động trước hình tượng “Hòn Vọng phu”; cảm thông về tình yêu hóa đá của “Hòn Trống Mái”, tiếc thương, thông cảm với “Xúy Vân”, chia sẻ sự cuồng nhiệt đến hết mình của “Thị Màu”…
Trong tình yêu quê đất nước ông đặc biệt gắn bó với Hà Nội và có nhiều bài thơ về Hà Nội, nơi ông gắn bó cả cuộc đời, như các bài: “Ký ức tiếng leng keng”, “Một ngày trên phố”, “ Hoài Niệm”… Ông
Hoài Niệm 7 còn thể hiện tình yêu với mảnh đất nơi ông sinh ra và lớn lên, làng Cót ngày xưa mà nay đã thành phường, thành phố (phường Yên Hòa, Cầu Giấy) bằng những vần thơ chứa đầy hoài niệm và luyến tiếc trong bài “Hương lúa đồng quê”.
Ông xót xa trước cảnh “Bão lụt miền Trung”, ông dành tình cảm sâu nặng tới “Biển đảo và Tổ quốc” cảm thông với những người vợ, người yêu có chồng, có bạn trai đang canh giữ biển trời nơi hải đảo như các bài “ Khắc khoải”, “Cơn mưa chiều Hà Nội “…
Tình yêu quê hương đất nước còn được thể hiện trong các bài thơ được hình thành sau các chuyến đi xa. Trong chuyến du lịch xuyên Viêt gần tháng trời, tới đâu làm thơ đó. Kết thúc chuyến đi ông đã có trên chục bài trong “Chùm thơ Hành trình xuyên Việt” đầy xúc động. Ông còn có các bài khá hay khi “Lên miền Tây nhớ về “Tây Tiến” ” hoặc có những suy tư, triết lý khi “Thăm thành Nhà Hồ”. Cũng với phong cách đó, trong chuyến du lịch Châu Âu ông có các bài nội dung khá sâu như : “Từ Lucerne nhớ về Hà nội”; ”Thăm tháp nghiêng Pisa”; ”Kinh thành Roma”; ”Thăm đấu trường Cô-lô-diêm”…
Tôi đặc biệt ấn tương với mảng thơ tâm tình, tự sự của ông. Có thể nói ông đã gửi vào thơ mọi nỗi suy tư, triết lý về lẽ sống của mình. Trên đời có
8 Hoài Niệm
nhiều cái để mà vui, những đối với ông, một trong những thú vui thanh tao là làm thơ :
Cõi đời còn lại có bao nhiêuNgoảnh lại, ô hay, đã xế chiềuTrà rượu lăng nhăng không khoái nữaĐành tìm thơ phú để mà yêu (Tìm yêu)Ông đến với thơ như đến với người bạn tâm
giao:Suốt đời mơ gặp nàng thơMà sao em cứ hững hờ mây trôiVề già ký ức chơi vớiTứ thơ bừng dạy cất lời hương bayMải mê suốt tháng cùng ngày Hồn thơ cất cánh làm say nắng chiều.Theo ông, thơ làm tâm hồn con người trong sáng
hơn, thánh thiện hơn và ông theo đuổi thơ như theo đuổi một cái gì thiêng liêng mà ông gọi là “Thi Đạo”, cái đạo của người làm thơ.
“Thi Đạo” hướng vào Chân, Thiện, Mỹ Vần thơ có thép đẹp thêm ra.(Chúc tết hội thơ)Nghĩ thế và làm thế, ông nguyện theo “Thi Đạo”
để rèn luyện mình:Tích đức cốt làm nhân nghĩa tụTu thân gắng để nếp nhà vuiĐã cam chấp nhận theo “Thi Đạo”Thì sống sao cho trọn lẽ đời. (Tự ngẫm)Theo ông, thơ làm cuộc sống tươi trẻ lạc quan
hơn
Hoài Niệm 9
Thoi đưa, sáu tám, tóc sương phơiVợ yếu, thân già, dạ vẫn vui…………………………..Hãy cứ vui đi, thơ với bạnCây đời mãi mãi vẫn xanh tươi. (Hãy cứ vui đi)Quả thật, từ khi làm thơ và say mê với nó, tôi
thấy ông như vui hơn, khỏe hơn, chả thế mà mỗi sáng khi “Trên tường một tia nắng” báo hiệu một đêm đã qua thì :
Vội tung mùng đứng dạyMặc áo ra khỏi nhàRảo bước ra sân tậpChạy đua với tuổi già. (Ngẫu hứng)Hoàng Mười là như thế. Tôi thích thơ ông bởi
trong thơ, ông đã gửi gắm cả tâm tư tình cảm, ghi lại cuộc sống đời thường của mình một cách chân tình giản dị. Ông thường nói với tôi rằng đừng gọi ông là nhà thơ mà chỉ nên gọi ông là “học trò của nhà thơ” mà thôi. Tôi thấy ông nói phần nào có lý bởi đọc thơ ông người ta có thể thấy thấp thoáng đâu đó những câu từ, ý tứ của các bậc thơ đàn anh mà ông yêu thích.
Có người bảo thơ ông hay, chẳng biết có đúng không. Thôi thì việc đánh giá xin dành cho độc giả, những người sẽ đọc tập thơ này. Còn tôi, tôi thích thơ ông chỉ đơn giản vì tôi hiểu ông và thơ ông xuất phát từ những cảm xúc chân thành đúng như con người ông vậy./.
10 Hoài Niệm
Hà Nội, 5/2014
Hoài Niệm 11
12 Hoài Niệm
PHẦN I
Thơ của tác giả
HOÀNG MƯỜI
Hoài Niệm 13
14 Hoài Niệm
I. TỰ SỰ
***************** Ch¼ng giµ
Đã mấy năm qua hưởng tuổi giàHồn thơ hòa vận với trăng hoaTuổi cao vẫn thấy xuân còn sắcSức kém mà sao trí chẳng tàSớm dạy ngất ngây hương Ngọc nữ*Chiều về thưởng thức tiếng Oanh caThân tình bè bạn luôn thăm viếngXướng họa ngâm nga một chén trà.
Göi ch¸u Minh
Nhìn ảnh bình minh tưởng xế chiềuNhập nhèm đôi mắt cảnh cô liêuĐời như vó ngựa băng qua cửa“Vốn”ít mà vui vẫn thấy nhiều..
Hoài Niệm 15
H·y cø vui ®i H·y cø vui ®i
Thoi đưa, sáu tám, tóc sương phơiVợ yếu, thân già, dạ vẫn vuiSáng sáng, sân trời say sưa tậpChiều chiều, bể nước mải mê bơiKê vàng giấc mộng, mơ là vậy 1
Cánh hạc phương trời, ta thế thôi 2
Hãy cứ vui đi, thơ với bạnCây đời mãi mãi vẫn xanh tươi./. 11/2013
------------1. Đời Đường có một chàng thư sinh ngheo họ Lư. Một hôm chàng vào nghi trong quán trọ. Lúc chu quán nấu một nồi kê vàng, thì chàng lên giường ngu. Trong giấc ngu, chàng mơ thấy mình lấy vợ và sinh con, sự nghiệp thuận buồm xuôi gió, tận hương vinh hoa phú quý cho đến lúc già. Khi tinh dậy, nồi kê vẫn chưa chín.2.Người xưa cho rằng con người sống thanh cao đạo đức, khi chết thành tiên cưỡi hạc về trời.
16 Hoài Niệm
Hån th¬ cÊt c¸nh
Ai mê mải với cuộc đờiCòn tôi vất vả một thời xuân quaKhi bão tố, lúc sương saVẫn là nhẫn nại, vẫn là căn cơ Suốt đời mơ gặp nàng thơ Mà sao em cứ hững hờ … mây trôiVề già ký ức chơi vơi Tứ thơ bừng dậy cất lời hương bayMải mê suốt tháng cùng ngày Hồn thơ cất cánh làm say nắng chiều.
Hoài Niệm 17
H¬ng phong lan Phong lan mấy rọ trước hiên nhàChăm bón cho vui lúc tuối giàMột sớm ra sân hương tỏa ngátNgẩng đầu lan nở một nhành hoa.
NgÉu høng
Hiên bắc động cơn gió : thế là thu đã xaTrên tường một tia nắng : Lại một đêm đã quaVội tung mùng đứng dạy mặc áo ra khỏi nhàRảo bước ra sân tập chạy đua với tuổi già.
18 Hoài Niệm
T×m yªu
Cõi đời còn lại có bao nhiêuNgoảnh lại, ô hay, đã xế chiềuTrà rượu chẳng còn ham thích nữaĐành tìm thơ phú để mà yêu.
Tù ngÉm
Mới Tết hôm nao lại Tết rồi Tôi ngồi tôi ngẫm cái thằng tôiYêu dòng tuấn mã phi ngàn dặmGhét lũ xà gian hại lắm ngườiTích đức cốt làm nhân nghĩa tụTu thân gắng để nếp nhà vuiĐã cam chấp nhận theo “Thi Đạo”Thì sống sao cho trọn lẽ đời. Tết Giáp Ngọ 1/2014
Hoài Niệm 19
Tù sù Ta nay đã ngoại sáu mươi rồiCuộc sống phong trần, phận nổi trôiHờn giận vui buồn bao bận trảiKiên tâm nhẫn nại gắng nên người.Sống vui, sống khoẻ tâm hồn trẻSáng tập, chiều bơi thỏa cõi đờiGió lộng trời cho luôn tận hưởngThả hồn vui đón ánh trăng soi.Cháu bà quấn quýt, hồn tươi lạiNhìn các con vui, mỉm miệng cườiThơ phú tháng ngày vui xướng họaTử, sinh, bệnh, lão mặc duyên trời.
20 Hoài Niệm
II.VỀ GIA ĐÌNH, BÈ BẠN********************
B¹n ®Õn ch¬i nhµ
Hôm qua các bạn đến chơi nhàNhập nhèm “bốn mắt” đoán không ra Phất phơ đôi mái đầu tóc bạcThân già đâu quản ngại đường xa.
Cách xa nào phải đã lâu đâuMà tưởng bao năm mới gặp nhauChơi thân từ thuở còn xanh tócMà vẫn thăm nhau lúc bạc đầu.
Gặp nhau trò chuyện cứ liên miênHết chuyện văn thơ đến chuyện tiềnBạc đầu vẫn mày tao chi tớKhông tiền vẫn tính chuyện mua tiên.
Chuyện dài ngày cứ như ngắn lạiGiây phút chia tay chẳng dám nàiCầm tay chúc bạn vui, vui mãiNhớ bạn vần thơ tặng một bài./. 3/2010
Hoài Niệm 21
Bá rîu trµ th«i, cÊm bá bµ
Sáng ra ôm ấp ấm trà xinhTrưa đến say sưa chén rượu tìnhĐêm ngáy o o bên cạnh vợThời gian cứ thế … tỉnh tình tinh
Một trà một rượu một đàn bàBa thứ vui kia chẳng quấy taXưa cụ Tú Xương thường áy náyCòn ta cuộc sống vẫn thăng hoa
Quên cả dưỡng sinh bởi chén tràSay sưa chén rượu, bệnh không thaViệc nhà việc cửa không trông tớiLầm lỗi chắc bà khó bỏ qua
Thôi, để cho bà khỏi thét laBỏ luôn ba thứ quấy phiền taBà nghe quắc mắt nhìn tôi nóiBỏ rượu trà thôi, cấm … bỏ bà.
22 Hoài Niệm
§äc th¬ cha
Phòng văn ngồi đọc cuốn thơ chaCảm xúc trào dâng mắt lệ nhòaSóng gió cuộc đời bao vất vảTrải dài trên giấy những vần hoa.
Đời người với tuổi tám mươi baTài đức dựng nên nghệ nghiệp nhàChẳng hám bạc tiền tham chức trọng Gửi niềm tâm sự với thơ ca.
Sự nước lầm than sống mỏi mònNỗi nhà trĩu nặng một đàn conThôi đành chấp nhận đời công chứcMột tấm lòng son mãi vẫn còn.
Tấm lòng yêu nước có ai hayChất chứa trong tim những tháng ngàyChỉ một điều mong mong mãi mãi Bao giờ mặt đất hết chông gai.
Giữ gìn truyền thống của ông cha Dạy dỗ các con giữ nếp nhàĐau xót phận người em lận đậnNặng lòng mong nhớ bạn phương xa.
Hoài Niệm 23
Người gửi tâm hồn với gió mâyChạnh lòng những lúc gió heo mayCảm thương những nhánh hoa Quỳnh nởMến cảnh triều lên những tối ngày.
Trân trọng dốc lòng dịch Hán vănNguyễn Du, Lý Bạch những thi nhânMỗi khi đặt bút lòng thầm nhủ Chớ phụ tiền nhân dối hậu nhân.
Lặng nhìn xuân đến lại xuân quaCứ mỗi năm thêm một tuổi giàƯớc gì níu được thời gian lại Cây đời tươi lá nẩy thêm hoa.
Thoáng qua đã mấy chục năm rồiĐọc lại thơ cha những ngậm ngùiTừng ý từng lời như châu ngọcBồng bềnh như nước chảy mây trôi.
Cuộc đời thấm thoắt được bao lâu Hồn thơ thấm đậm mãi mai sauVẳng nghe như tiếng cha ngâm vịnhNghĩa nặng ơn sâu bạc mái đầu ./.
24 Hoài Niệm
Em t«i Nhân đọc bài “Chiều thu” cua Nguyễn Thị Thu
Nắng chiều soi bóng em tôiMải trông con nhạn ngang trời bay bayThả hồn theo gió say sayChiều thu hiu hắt đong đầy mắt em.
-----------------------
Chiều thu Mây buồn theo gió lang thangLạc đàn, con nhạn bay ngang lưng trờiLá vàng nghiêng cánh chơi vơiRáng chiều buông nắng thu rơi nhẹ nhàng. Nguyễn Thị Thu
Hoài Niệm 25
Hoµi niÖm Tặng em cả một tình yêu Hà Nội
Anh viết tặng em bài thơ về Hà nộiNơi đất trời gắn bó cuộc đời anhVới đời em như cội nối liền cànhÔm mộng đẹp mỏng manh thời thơ trẻ…
Sáng sớm nay phố phường sao lặng lẽGió heo may đang gọi tiết thu vềHai bên đường lay lắt những hàng meVàng theo gió lá rơi đầy thảm cỏ…Nhớ không em những mùa thu tuổi trẻNgày khai trường nhộn nhịp bước chân đi.Thoáng nhìn nhau sao chẳng nghĩ suy gìTình thấp thoáng mơ màng theo ngọn gió.Ngồi nghe giảng, mắt nhìn qua cửa sổSóng ru thuyền nũng nịu nước hồ TâyChốn chân trời dìu dịu áng mây bayThả tâm trí trôi dài theo cánh sóng…
26 Hoài Niệm
Nhớ không em những trưa hè nóng bỏngSấu rơi đầy như níu bước chân điĐường Thanh Niên xanh biếc nhg làn miTừng đốm nắng lập lòe khoe trước mặt...Rồi những đêm dưới đèn khuya hiu hắtHương sữa nồng thoang thoảng gió hồ TâyĐiệu nhạc buồn nghe văng vẳng đâu đâyTim rạo rực đam mê và khát vọng…Quên sao được những đêm ngày báo độngBom Mỹ gào tan nát cả không gianTheo cơ quan lên xóm núi thôn ngànAnh ở lại cùng gian nan trực chiếnDù xa cách với cơm canh vơi thiếuVẫn đêm ngày lo lắng nhớ về nhau …
Đến hôm nay tóc bạc trắng trên đầu Thời son trẻ đã lui về quá khứChuyện xưa cũ mà dường như chẳng cũNhắc tới hoài mà cứ thấy vui vuiNhưng sao vui lại thoáng những ngậm ngùiNhư luyến tiếc thời gian không trở lại.Đời là thế, em ơi thôi đừng ngạiChớ hững hờ cho hoài niệm phôi phaiĐể những khi ôn lại quãng đường dàiHãy nguyện ước được bên nhau mãi mãi.
Hoài Niệm 27
Hån th¬ Kính tặng cụ Ngô Nguyên Ngần, tác giả“Vọng chiều”
“Vọng chiều” đọc suốt canh thâuTừng câu từng ý đậm sâu tình đời“Nỗi niềm” chi rứa người ơi ?Mênh mang góc bể chân trời xa xămQuê nhà luống những đăm đăm“Mơ màng” ngỡ ánh trăng rằm hôn môi“Tiếng lòng” thôi thế thì thôiCầu sao mưa tạnh nắng trời em đi“Dáng xưa” vương lệ làn miBuồn khi “Lỗi hẹn” sầu khi xuân tàn“Đồng quê” tình những chứa chanKể làm sao xiết muôn vàn thương yêuƠn cha mẹ, nhớ anh nhiềuBuồn mơ bóng chị trong chiều đẫm sươngChốn xưa lòng những vấn vươngHằn sâu kỷ niệm mái trường thân yêu
28 Hoài Niệm
Nguyễn Du, viếng một buổi chiềuCõi lòng đau quặn bao nhiêu nỗi niềmNgười giàu hồn có giàu thêm ?Thị Mầu đời mới năng lên lễ chùa !Dịch vần thơ của người xưaGửi vào trang sách hương đưa đậm đàNghe câu lục bát ngâm nga“Tình quê vương vấn” thiết tha sớm chiềuCuộc đời đẹp biết bao nhiêuHồn thơ càng đậm càng nhiều yêu thương.
Hoài Niệm 29
MÑ t«i
Mái tóc trên đầu đã ngả sươngVẫn in hình dáng mẹ thân thươngThân gầy, tóc bạc, lưng còng xuốngGánh nặng bao nhiêu nỗi đoạn trường.
Bao lần cuộc thế nổi cơn dôngTrần ai, ai có thấu cho khôngNhà cửa ruộng vườn, công đắp điếm Chuyên cần, suýt nữa hóa tay không !
Sống kiếp phù sinh giữa thế gian Cuộc đời sao lắm cảnh đa đoan“Giá xưa cứ sắm vai cày nhỉĐóng khố quanh năm lại hóa nhàn” 1
Kiên cường khảng khái lượng bao dungSóng đời chèo chống chẳng thong dongTrăn trở mười hai lần sinh nởNuôi dạy mười con mẹ dốc lòng.
Mòn mỏi mong con lớn với đờiĐôi bàn tay mẹ dựng cơ ngơiTrưởng thành con cái bay đi hết Một mình, thân mẹ lại đơn côi.
30 Hoài Niệm
Thương con mẹ để các con bayChuyên cần chăm sóc một vườn câyTrước thềm dăm chậu sen, quỳnh, cúcBốn mùa hoa quả ngát hương say.
Cam lòng chấp nhận nỗi cô đơnNgày ngày đau đáu ngóng trông con“Mẹ mong chóng tết để làm cỗHọp mặt gia đình thỏa tấc son” 2
Mẹ gửi nỗi buồn đến với thơNhờ thơ nói hộ những tâm tưLời thơ tha thiết như lòng mẹ Đau nhói tim con mãi đến giờ.
Đời người thấm thoắt tựa con thoiNgẩng mặt lên tường thấy mẹ tôiMẹ ạ! tóc con giờ đã bạc Lòng con nhớ mẹ mãi khôn nguôi . ---------------- 1.Nguyên văn câu thơ cua mẹ: “ Ví xưa cứ đóng vai cày Quanh năm đóng khố thì nay lại nhàn”2. Nguyên văn thơ mẹ
Hoài Niệm 31
Mãn quµ 8/3
Mong ngày mồng tám tháng baĐể anh sắm sửa mua hoa tặng mìnhỬng hồng đôi hồng đôi má, lặng thinh(Hình như vẫn vẹn nét xinh thuở nào)Không may trời đổ mưa ràoLàm cho cái hẹn hôm nao không thànhMỉm cười ánh mắt long lanh“Tặng em cả cuộc đời anh đủ rồi”.
Mõng con trai cíi vî
Mong mãi ngày vui cũng tới rồiĐón mừng hạnh phúc đứa con tôiTám năm đất khách lo đèn sáchBa sáu xuân đời mới kết đôiLoan phượng se tơ âu số phậnBách niên giai lão ấy duyên trờiGia đình đầm ấm thêm đôi cánhSức trẻ tài cao sánh với đời. 1/2012
32 Hoài Niệm
N¨m rång ®ãn ch¸u
Rắn sắp về đây để tiễn RồngNhâm Thìn nhìn lại hỏi vui khôngCon dâu mới cưới khi chưa hạCháu nội ra đời lúc chớm đôngĐất Quảng tạm xa bà đón cháuHà Thành âu yếm cháu nhìn ôngGiá tăng mặc kệ thời suy thoáiHạnh phúc gia đình thỏa ước mong ./. 12/2012
Hoài Niệm 33
NÕn khãc Nhân ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3 (Mượn ý Phương Thảo-NgọcLễ)
Nến vàng là bố thân yêuNến xanh là mẹ sớm chiều chăm loNến hồng là đứa con thơBa cây chụm lại sáng cho căn buồngGia đình ấm những yêu thươngMong con chóng lớn tới trường mầm nonSao vì những chuyện cỏn conBa cây khuyết một chỉ còn lại haiCon thơ nước mắt chảy dàiNến hồng giọt giọt khóc hoài năm canh.
34 Hoài Niệm
Nãi víi em
Vuốt cánh tay buông lơiCho em vơi cơn mỏiXoa bóp tấm lưng trầnCho nhịp tim đều đặn
Suốt một đời lận đậnSuốt một đời vị thaĐể đến khi về giàCon tim đau hành hạ
Thôi gắng lên em ạCon cháu lớn khôn rồiDù lo toan vất vảVẫn quây quần đấy thôi
Hoài Niệm 35
Đời như cơn gió thổi Son trẻ gì nữa đâuTrời cho ta hạnh phúcCho chúng mình bên nhau
Anh, đôi bờ sông sâuÔm ấp em, dòng biếcNguyện bên nhau suốt đờiTừ ngọn nguồn ra biển
Rồi một ngày sẽ đếnBiển ôm ta vào lòngThì vui lên em nhéTình yêu thêm mặn nồng.
36 Hoài Niệm
¤ng tr«ng bµ
Đêm qua trời trở gióTim nhịp đập liên hồiHuyết áp tăng đột biếnMau mau vào viện thôi
Cháu nội còn nhỏ quáBố mẹ bận nuôi rồiCon gái lo công việcTất tả toát mồ hôi
Nhà chẳng còn ai cảBệnh viện nào có xaThôi đừng phiền con cáiĐã có tôi trông bà
Gắng ăn đi bà nhéCháo nguội rồi còn đâuCố lên rồi uống thuốcKẻo kéo dài còn lâu
Hoài Niệm 37
S«ng CÇu th¬ng nhí Tặng các bạn lớp Kinh tế vận tải sông khóa V Đại học GTVT
Có ai về với sông CầuCho tôi gửi niềm thương nhớMột thời chiến tranh gian khổBom rơi sóng bạt bến bờ.
Sinh viên đường sông năm cuốiVề đây với cảng Đáp CầuNgày học, đêm quần ngoài cảngSao trời rơi đầy sông sâu.
Nhiều đêm dỡ hàng mê mảiĐèn không, trăng sáng trên đầuMột dải ánh vàng lấp lánhKéo dài mãi tận canh thâu.
Liễn Hạ miền quê êm ảSông Cầu sóng nước long lanhChúng tôi về đây sơ tánLòng dân thắm đậm nghĩa tình.
Mặc kệ cho bom Mỹ thảĐồng quê lúa vẫn trổ vàng Lớp học, bờ tre nghiêng ngảMũ rơm, tiếng trẻ rộn ràng.
38 Hoài Niệm
Thanh niên ra tiền tuyến cảGái quê cày ruộng thay traiChẳng quản đêm ngày vất vảQuang trành trĩu nặng đôi vai.
Bổ túc”(*) trưa nào cũng họcGái quê lên lớp ồn àoMải mê ngắm “thầy giáo trẻ”Mắt huyền, tha thiết làm sao!.
“Thày-trò” những đêm trăng sángRủ nhau ngắm dòng sông sâuSông trôi đôi bờ lấp loángTrăng soi hai bóng chung đầu.
Tốt nghiệp mỗi người mỗi ngảHọc hành, công tác nơi đâuVài “thày” hôm nao cũng đãQuay về làm rể sông Cầu.
Đã hơn bốn chục năm rồiNhớ về chốn cũ khôn nguôiLiễn Hạ chắc giờ vui lắmSông Cầu nước vẫn trôi xuôi.
------------(*) Năm ấy (1967) Ủy ban huyện mơ lớp bổ túc văn hóa cho thanh niên địa phương và đề nghị sinh viên giảng dạy, chúng tôi tham gia rất tích cực tới khi tốt nghiệp mới thôi.
Hoài Niệm 39
Vui g× h¬n thÕ
Vui gì hơn thế này chăng ?Con dâu sinh được một thằng cháu traiTùng là bố, mẹ là MaiCó con là Bách “mấy ai sánh bằng!”*Tóc mềm êm mượt như nhungMắt đen như hạt nhãn lồng sáng trongẤp ôm bầu sữa thơm nồngMá xinh thêm ửng, môi hồng thêm tươiMai sau cháu lớn nên ngườiNhư loài tùng bách giữa đời hiên ngangDù cho gió núi mưa ngànCây ngay vẫn nẩy muôn vàn chồi xanhÔng mong cháu lớn nhanh nhanhThông minh khỏe mạnh học hành chăm ngoan...Ngủ ngon trong giấc mộng vàngÔng ngồi ngắm cháu muôn vàn thương yêu.
11/2012--------------*Lời nói vui cua một người bạn
40 Hoài Niệm
III. VỀ NGƯỜI PHỤ NỮ VIỆT NAM
*********************
Kh¾c kho¶i Tặng những người vợ có chồng đi biển
Quê nhà khắc khoải mong tin nhạnRời bến tàu đi mấy tháng rồi !Bám biển quăng chài nơi hải đảoCanh chừng chống giặc chốn xa xôiTrưa nồng, thấp thỏm khi giông bão Đêm lạnh, âu lo lúc tối trờiNhững muốn tàu về đầy ắp cá Bao giờ hết giặc biển ta ơi !
Hoài Niệm 41
ChuyÖn mét ngêi con g¸i ViÖt Nam
Tôi gặp em trong một ngày thi hộiTheo điệu đàn dìu dặt tiếng thơ ngâmNhững vần hoa da diết ý thâm trầmGiọng em đọc ân cần tha thiết quáLúc bổng lúc trầm trải nỗi lòng khôn tảDẫn tâm hồn trở lại những ngày xa…
Bốn lăm năm qua, tuổi mới vừa mươi támHưởng mối duyên đầu em lên xe hoaNhưng không lâu chưa trọn tuần trăng mậtChồng yêu thương đã xách súng lên đườngTuổi đôi mươi nhận tấm bằng liệt sỹÔm cô đơn thổn thức giữa đêm trường.
Sức đang xanh em đành đi bước nữaLại một lần chồng xách súng ra điNgày chiến thắng em đón chàng dũng sỹMảnh đạn trong đầu,trên ngực tấm huân chương.Chăm sóc chồng với cả nỗi yêu thươngKhông quản ngại nuôi các con thành đạtNhưng ngờ đâu vết thương xưa tái phát
42 Hoài Niệm
Chồng lúc tỉnh lúc say, khi ngây khi dạiNgỡ vợ là thù, trút cả nỗi hờn căm.Rồi tơ tưởng, lại kiếm tìm nhân ngãiĐuổi em đi, giữ người tình ở lạiNỗi u mê tan nát cả trăng rằm…
Nén cõi lòng, em nuốt lệ vào trongGửi tâm sự với vần thơ điệu nhạcTìm vui thú trong những ngày công tácGóp sức mình cho đường phố thêm vuiBao vướng mắc nhờ có em hòa giảiBao nỗi buồn nhờ có em an ủiHạnh phúc trở về cho những lứa đôiHàng xóm thương em, em vơi bớt ngậm ngùi.
Ôi, em gái Việt Nam người mà tôi yêu mếnCúi chào em người vợ thảo mẹ hiềnĐất nước biết chăng những người con như thế Có áng thơ nào ca ngợi hết công em.
Hoài Niệm 43
ChuyÖn mét n÷ thanh niªn xung phong
Em ngồi đây mái đầu dăm sợi bạcĐôi tay gầy ôm ấp đứa em thơChiếc giường đơn mỏng mảnh chiếu manh hờVài em nhỏ ngồi bên chờ sữa nóng
Sức yếu rồi đôi tay còn lóng ngóngTuổi xuân đời đẹp nhất đã qua điTrở về đây khi quá lứa qua thìEm đơn lẻ giữa dòng đời trôi nổi
Nhận tấm huân chương sống giữa lòng Hà NộiVết thương thù bòn rút tấm thân côiGia đình riêng, mơ chẳng có nữa rồiĐành chọn bạn ở chung cùng cảnh ngộ
Trợ cấp còm, tiền hưu, thôi tạm đủEm mở lòng trông giữ trẻ nhà bênNghe i oe cho vợi bớt ưu phiềnĐem nhân ái thay cho tình mẫu tử
44 Hoài Niệm
Sống bên em như bên mẹ hiền từLuôn chiều chuộng bón chăm từng giọt sữaTrong hồn trẻ như thêm người mẹ nữaSự cưng chiều như thể được nhân đôi
Bao năm qua đứa bé lớn khôn rồiVà đất nước thêm những tâm hồn khỏeThân trai tráng vẫn ấm bàn tay mẹEm góp phần nhỏ bé với giang san
Thời chinh chiến dẫu khó khăn chẳng quảnLúc thanh bình tình nghĩa vẫn kiên trung
“Đời như biển rộng muôn trùng Em như hạt muối làm nồng đại dương”1.
---------------------1.Thơ Trần Đại-Đình Lang
Hoài Niệm 45
Hßn Väng Phu
Nơi đất trời xứ LạngVọng phu, núi một hònMang hình người thiếu phụHóa đá đứng bồng con.
Con nép vào vai mẹMẹ âu yếm ôm conMắt nhìn nơi xa thẳmTrông chồng, dạ sắt son.
Chàng ở đâu hỡi chàng Sao không về với con ?Nơi chân trời góc bểEm nhớ, lòng héo hon!.
Chàng ở chốn sa trườngTrên mình đầy vết thươngGửi thân tàn đâu đó Hay xác vùi trong sương ?
Hay chàng nơi góc bểCô đơn chốn chân trờiGặp bão bùng, cướp biểnThân chìm ngoài xa khơi ?
46 Hoài Niệm
Hay chàng vui duyên mớiVới vợ mới yêu thươngRồi quên đi nỗi nhớSống cuộc đời đế vương ...
Em vẫn chờ vẫn đợiChàng vẫn bặt tăm hơiRồi một đêm dông gióHóa đá,...hồn chơi vơi.
Thân em dù ở lạiHồn em bay khắp nơiTìm chàng nơi góc bểHay tận chốn chân trời.
May có ngày gặp lạiDù tại chốn xa xôiCùng chàng vui đoàn tụVơi đi nỗi ngậm ngùi.
Ôi! kiếp người thiếu phụLòng trong trắng thủy chungChồng nơi đâu chẳng rõChịu nỗi đau không cùng .
Đá dường như xám lạiCây xanh lá úa màuTrời vẫn sâu thăm thẳmMây trắng trôi về đâu !.
Hoài Niệm 47
Hßn Trèng M¸i
Tạo hóa dựng lên giữa biển trờiĐôi hòn Trống Mái đứng chơi vơiTrống trông ngạo nghễ khum khum cánhMái tỏ yêu thương nép nép ngườiMê mải bên nhau nhìn sóng gợn Say sưa chung bóng ngóng mây trôiPhải chăng kiếp trước tình không đặngHóa đá bên nhau giữa cõi đời.
Hóa đá bên nhau giữa cõi đời Mối tình chung thủy hận khôn nguôiThôi thì kiếp trước không chung bóngĐành để đời sau chẳng cách rờiVũ trụ trăm năm còn biến đổiĐôi hòn ngàn thuở vẫn song đôiTình yêu hóa đá thành bất tửMột tấm gương soi sáng đất trời.
48 Hoài Niệm
ThÞ Mçu
Lẳng lơ nghiêng ngả cả sân đìnhMắt liếc trận cười át tiếng kinhBất chấp lệ làng câu tiết nghĩa Đâu còn phép nước đức đoan trinhCái nếp gia phong không cần giữKhát vọng yêu đương vẫn hết mìnhĐem cả đam mê vào cửa PhậtĐể cho người thiện vướng oan tình.
Hoài Niệm 49
Xóy V©n
Đời sao khổ thế Xúy Vân ơi!Trời bắt thân em sống kiếp ngườiMộng ước yêu thương, thèm khát vọng Không đành chấp nhận kiếp đơn côi.
Chồng ham đèn sách chốn đế kinh Em khát khao mơ cảnh hữu tìnhCó phải ông tơ nhầm kết tócHay là duyên nợ kiếp ba sinh?.
Thương em thân gái phận mỏng manhDại dột mắc lừa giống Sở KhanhMù mịt con tim mờ mộng ảoGiả điên uổng phí cả ngày xanh.
Nắm cơm, nén bạc cháy thân côiĐau xé lòng em, một kiếp ngườiĐiên giả hóa ra thành dại thật Gieo mình chìm đắm giữa sông trôi.
Cánh màn buông lỏng tấm phông treoDa diết bi ai một điệu chèoĐời sao lắm kẻ gian manh thếThương đời con gái biết bao nhiêu.
50 Hoài Niệm
IV. TÌNH YÊU HÀ NỘI
*******************
C¸i thuë ngµy xa
Cái thuở ngày xưa em nhớ khôngĐêm thu vằng vặc ánh trăng ngânCùng nhau dạo bước trên đường vắngLá sấu rơi đầy vướng bước chân.
Buồm căng lướt nhẹ sóng hồ TâyTrong nắng mùa thu gió lắt lay Để mặc tiếng thầy trên bục giảngThả hồn theo những áng mây bay.
Tan trường trò tản tới muôn phươngLà úa rụng rơi khắp nẻo đườngVới tay hái vội nhành hoa sữaĐể sách em cầm đậm sắc hương.
Hoài Niệm 51
Nhà thờ Cửa Bắc dáng uy nghiEm đứng bên anh chẳng nói gìThoang thoảng hoàng lan tràn góc phố Dịu dàng như níu bước chân đi.
Ánh mắt em nhìn bao mến thương Tim anh thổn thức suốt đêm trườngBao nhiêu kỷ niệm thời xưa ấyMãi đến bây giờ vẫn vấn vương.
52 Hoài Niệm
C¬n ma chiÒu Hµ Néi
Hà Nội chiều mưa ướt đầm vai áoGió Tây hồ lơi lả tóc em bayGiọt mưa rơi ướt đẫm làn môi nhỏSao ngọt ngào như tự đảo về đây
Làn mưa bay trong nỗi nhớ dâng đầyĐưa trở lại buổi hẹn hò hôm ấyTrên ghế đá chiều mưa, buồn biết mấyĐôi chúng mình thổn thức phút chia tay
Vai kề vai, ngày mai… thôi đành vậyChẳng nên lời môi lại gắn làn môiHương nồng mặn nước mưa hòa nước mắtNụ hôn đầu rạo rực mãi khôn nguôi…
Nơi đảo xa bão tố lắm anh ơiTay chắc súng anh giữ trời biển rộngMắt căng mắt, tai nghe ngàn gió lộngAnh lắng tìm tiếng vọng tự phương em
Hoài Niệm 53
Dẫu biết anh nước ngọt khát đêm đêmMà phố vắng mưa rơi tràn ngập lốiTha thiết quá cơn mưa chiều Hà NộiÔi! ước gì em gửi nó cho anh
Mưa, mưa mãi, mưa hoài rồi cũng tạnhChẳng phút nào em chẳng nghĩ về anhỞ nơi đó quân thù luôn rình rậpAnh canh trời cho tổ quốc tươi xanh.
54 Hoài Niệm
Hoµi niÖm Tặng em cả một tình yêu Hà Nội
Anh viết tặng em bài thơ về Hà nộiNơi đất trời gắn bó cuộc đời anhVới đời em như cội nối liền cànhÔm mộng đẹp mỏng manh thời thơ trẻ…
Sáng sớm nay phố phường sao lặng lẽGió heo may đang gọi tiết thu vềHai bên đường lay lắt những hàng meVàng theo gió lá rơi đầy thảm cỏ…Nhớ không em những mùa thu tuổi trẻNgày khai trường nhộn nhịp bước chân đi.Thoáng nhìn nhau sao chẳng nghĩ suy gìTình thấp thoáng mơ màng theo ngọn gió.Ngồi nghe giảng, mắt nhìn qua cửa sổSóng ru thuyền nũng nịu nước hồ TâyChốn chân trời dìu dịu áng mây bayThả tâm trí trôi dài theo cánh sóng…
Hoài Niệm 55
Nhớ không em những trưa hè nóng bỏngSấu rơi đầy như níu bước chân điĐường Thanh Niên xanh biếc nhg làn miTừng đốm nắng lập lòe khoe trước mặt...Rồi những đêm dưới đèn khuya hiu hắtHương sữa nồng thoang thoảng gió hồ TâyĐiệu nhạc buồn nghe văng vẳng đâu đâyTim rạo rực đam mê và khát vọng…Quên sao được những đêm ngày báo độngBom Mỹ gào tan nát cả không gianTheo cơ quan lên xóm núi thôn ngànAnh ở lại cùng gian nan trực chiếnDù xa cách với cơm canh vơi thiếuVẫn đêm ngày lo lắng nhớ về nhau …
Đến hôm nay tóc bạc trắng trên đầu Thời son trẻ đã lui về quá khứChuyện xưa cũ mà dường như chẳng cũNhắc tới hoài mà cứ thấy vui vuiNhưng sao vui lại thoáng những ngậm ngùiNhư luyến tiếc thời gian không trở lại.Đời là thế, em ơi thôi đừng ngạiChớ hững hờ cho hoài niệm phôi phaiĐể những khi ôn lại quãng đường dàiHãy nguyện ước được bên nhau mãi mãi.
56 Hoài Niệm
Ký øc “tiÕng leng keng”Ký øc “tiÕng leng keng” Nhân đọc “Tiếng leng keng“ cua TG Đặng Tuấn Phong
Nhớ ngày xưa Hà Nội còn xe điệnTôi vẫn thường đứng ngóng tiếng leng kengTrên đường sắt vài toa tàu ì ạchĐiện trên cần tóe lửa ánh sao đêm
Từ hồ Gươm, xanh sóng nước êm đềmTàu đón khách qua nẻo đường góc phốCầu Giấy,Thụy Khuê, Bạch Mai,Yên PhụChở muôn người, nhộn nhịp đất ngàn thu
Cứ cuối tuần nghỉ học trở về quêChiếc vé năm xu theo tàu về với mẹNgồi trên toa tôi ngắm nhìn lặng lẽNgười lái tàu chân dậm: tiếng leng keng
Còn nhớ mãi ông già, người hát xẩmĐàn trên tay, run rẩy bước lên tàuBài “Lỡ bước*…” điệu buồn sao sâu thẳm‘Sang ngang”* rồi đời biết dạt về đâu.
Hoài Niệm 57
Tàu đã chạy xa dần vào ký ứcĐường bây giờ rộn rịp chuyến xe đưaMấy chục năm rồi con tim còn thổn thứcPhút êm đềm bóng dáng những ngày xưa
Như đưa trẻ đi xa, nay được trở về nhàNhìn đất thủ đô như hư như thựcĐể hôm nay trên đường đời náo nứcKý ức hiện về, rạo rực tiếng leng keng.
-------------* Bài thơ “Lỡ bước sang ngang “ cua Nguyễn Bính
58 Hoài Niệm
Mét ngµy trªn phè Một ngày lang thang trên phốTrời thu xanh biếc thủ đôHồ Tây êm đềm sóng vỗNhà cao soi bóng mặt hồ.
Cổ Ngư dập dờn nhánh phượngGió trời thoang thoảng đưa hươngTrên hồ đôi sâm cầm nhỏChao mình nghiêng mỏ thân thương.
Mải nghe chuông chùa Trấn VõVẳng như có tiếng ai chàoNgười xe ồn ào qua ngõTiếng đời gõ nhịp xôn xao.
Chợ hoa Nghi Tàm Quảng BáSắc tươi rực một góc trời Em thơ ửng hồng đôi máNụ cười thắm đỏ trên môi.
Hoài Niệm 59
Hồ Gươm mây chiều tắt nắngSương mờ tơ liễu bay bayCô gái áo dài trinh trắngThả hồn theo gió say say.
Đêm còn lang thang trên phốNgẩn ngơ chẳng nhớ lối về Không gian ngạt ngào hoa sữaÊm đềm khúc nhạc say mê.
Mảnh đất bầu trời Hà NộiNơi tôi sống cả cuộc đờiMỗi một nóc nhà góc phốThấm vào máu thịt trong tôi.
Cho dẫu từng ngày thay đổiVẫn vang hào khí một thờiĐể cho mỗi lần ra phốBồi hồi xúc động khôn nguôi.
60 Hoài Niệm
Mét câi ®i vÒ * Nhân dịp ca sỹ Khánh Ly về Hà Nội biểu diễn nhạc Trịnh
Hồ Tây chiều nay nắng vàng như vẫy gọiBầy sâm cầm chao liệng ánh gương soiGiọng hát Khánh Ly lắng trầm trong hoài niệm“Ngày trở về”** bao khát vọng chơi vơi.
Bao nhiêu năm rồi xa cách lắm người ơiNơi cát bụi nghe như lời thầm hỏiĐang nhớ ai đây, ơi cõi đời mệt mỏiMong có ngày Hà Nội trả lời tôi.
Và hôm nay em đã đến đây rồiBảy chục tuổi vẫn còn trong giọng hátTrĩu vai gầy, nắng buồn qua ánh mắtTrong mê chiều, hoa trắng, áo em bay.
Đường bốn mùa trong nắng bướm ong sayĐời hết âm u đang gọi mùa thu tớiLá thơm tho hết khô vì chờ đợiGiọt lệ đời rớt xuống đẫm làn môi.
Hoài Niệm 61
Người xưa ơi nước mắt hoen my rồiBao nhiêu năm ta rời xa chốn cũMái ngói thâm nâu những đêm dài không ngủCung phím chờ sâu lặng đến hoang vu.
Hồn anh đã về nơi chốn nào trú ngụMong từng giờ, sỏi đá vẫn chờ anhMột bó hoa thơm cho một người nằm xuống Như cây rừng ngàn thuở vẫn tươi xanh.
Hôm nay em về, bàn tay buông lối ngõĐứng lặng nhìn bia đá vẫn đang đauCho dẫu mưa bay đất trời đang biến độngThì muôn đời sỏi đá vẫn thương nhau.
Tạm biệt anh ngày mai em đi nhéĐất Hà thành sương ướt đẫm cơn mêTrên đường phố hai hàng cây thắp sángNhư quê hương rộng mở cõi đi về. 5/2014-----------------------
* Trong bài có sử dụng những ý, câu, từ trong các bài hát cua Trịnh Công Sơn**Tên gọi đêm biểu diễn cua Khánh Ly tại Hà Nội (9/5/2014)
62 Hoài Niệm
Cầu Giấy (1884-1885)
Ng¾m ¶nh CÇu GiÊy xa
Lặng nhìn Cầu Giấy tấm hình xưaCát bụi thời gian trải nắng mưaCây gạo lặng lờ soi sóng gợnChiếc cầu cổ kính ngóng thu đưaBâng khuâng mái rạ hồn kim cổPhảng phất đình thiêng bóng nguyệt mờNhững muốn tìm sâu trong lớp bụiChút làn hương nhẹ của ngày xưa.
Hoài Niệm 63
Sö vµng CÇu GiÊy
Cầu Giấy hôm nay, một chặng đườngTinh hoa truyền thống tự muôn phương “Hăng Ry”1 xác bỏ hồn kinh hãi“Công Tích”2 đền ghi chí quật cườngGiấy, Cốm, Vàng, Nhang 3: bao cổ nghệ Mỗ, La, Canh, Cót 4: tứ danh hươngMười lăm năm5 ấy công xây đắpLên Quận, trang vàng sử một chương. 2/2012
----------------1. Henri Riviere tướng Pháp bị giết chết trong trận chiến với quân Cờ Đen tại Cầu Giấy năm 1883.2.Trần Công Tích, tướng quân triều Lý có công lớn trong cuộc chiến chống quân Tống.3.Các nghề truyền thống cua Cầu Giấy. Vàng ơ đây là vàng mã, giấy tiền.4.Tên bốn làng xã gồm Hạ Mỗ, Tây Mỗ, Đại Mỗ; La Nội, La Khê, Ỷ La; Vân Canh, Hương Canh; Hạ Yên Quyết, Thượng Yên Quyết, xưa thuộc huyện Từ Liêm, nay thuộc quận Cầu Giấy, nổi tiếng về truyền thống văn hóa, hiếu học 5.Quận Cầu Giấy thành lập tới nay tròn 15 năm.
64 Hoài Niệm
V. TÌNH YÊU THIÊN NHIÊN, ĐẤT NƯỚC
************
B·i biÓn vµ emB·i biÓn vµ em
Bãi tắm chiều nay biển thẫm màuEm vờn nước biếc, gió vờn nhauThân thon nét lượn, ghen làn sóngMắt liếc say tình, đắm biển sâuChân ngọc duỗi dài khua gấp gấpTay ngà quạt nước vẫy mau mauVô tình cát mịn vương trên tócLấp lánh như sao lạc xuống đầu.
B·i Ch¸y B·i Ch¸y
Chiều nay Bãi Cháy nắng long lanhGió thổi, thuyền trôi, mặt nước xanhLửa đỏ, tro tàn, đâu chẳng thấyEm nhìn đăm đắm cháy lòng anh.
Hoài Niệm 65
B·o lôt miÒn TrungB·o lôt miÒn Trung
Năm nay chịu thiên tai nhiều quáBão giông dồn khắp cả miền TrungBão gây lụt úng khắp vùngLụt ngoài Hà Tĩnh lụt trong Khánh HòaLàn sóng bạc nhạt nhòa nước mắtDân miền Trung ngửa mặt trông trờiTay gầy vẫy gió chơi vơiMắt buồn trẻ nhỏ mong người đón đưa.Cành lá gẫy xác xơ cành láMái nhà nghiêng tơi tả mái nhàEm thơ nước mắt chan hòaLần tay lật cuốn giáo khoa đẫm bùnCó em nhỏ thương con chó nhỏ
66 Hoài Niệm
Lấy chậu nhôm đội chó lên đầuChân lần dưới lớp bùn sâuThân chìm trong sóng nước ngầu phù sa…Dân cả nước dõi theo từng bướcChăm lo cùng khúc ruột miền TrungXin chia sẻ nỗi khốn cùngXin trao trọn cả tấm lòng cảm thông. Người có áo sẻ chia quần áoKẻ có cơm chia cháo sẻ cơmCầu mong sao dứt nguồn cơnBão giông tan hết sớm hôm vui vầy.
Hoài Niệm 67
Dân bám đất sống nhờ vào đấtĐất nuôi cây, đất chắc nhờ câyAi ơi đừng phá rừng nàyĐừng đem đất quý trao tay cho ngườiĐừng vì lợi, hám tiền, tham bạc Moi tài nguyên, đục thác, khoan đồiTrời thương, trời để yên vuiĐất thương, đất để cho đời phồn vinhDân nước mình thông minh là thếTruyền thống xưa đâu dễ phôi phai !…
Ngẫm sâu, cất tiếng thở dàiChân trời ánh nắng ban mai sáng dần. 11/2010
68 Hoài Niệm
BiÓn chiÒu
Ngoài khơi lãng đãng áng mây trôiSắc nắng chiều hôm tắt nhạt rồiSóng nước dập dờn trên bãi tắmĐàn âu chấp chới chốn xa xôiMênh mông biển biếc đâu bờ bếnThấp thoáng đảo xanh phía cuối trờiLấp lánh ánh vàng chen sóng bạcDiều trăng lướt gió cánh chơi vơi..
Hoài Niệm 69
BiÓn ®¶o vµ tæ quèc
Tổ quốc ta trong dáng hình chữ ét (S)Chiếc lưng còng mang ách nặng trên vaiĐầu nón lá trải bao đời vất vảBốn ngàn năm quằn quại những đêm dài
Lưng tựa vững dãy Trường Sơn vĩ đạiMắt dõi nhìn hướng biển rộng mênh môngThềm lục địa nối khơi xa một dảiCó đảo ta canh gác giữa muôn trùng
Vì thống nhất triệu người con ngã xuốngĐể hôm nay hai nửa đã gắn liềnNhưng tổ quốc vẫn còn chưa trọn vẹn Biển quê nhà sao chẳng được bình yên.
Hoàng Sa đang quằn quại những đêm đêmTrong tay giặc vẫn là con của mẹBiển nồng mặn máu anh hùng dũng sỹĐể quê hương thương nhớ đến khôn cùng
70 Hoài Niệm
Đảo Trường Sa vẫn kiên cường trung dũngCây Phong Ba trước bão ngẩng cao đầuNgôi chùa nhỏ mái tươi màu ngói đỏThỉnh chuông chùa cho vọng tới năm châu
Đảo xa ơi nơi chân trời yêu dấu Mẹ lưng còng vẫn ngóng các con đâyBia chủ quyền muôn ngàn năm còn đấyLưỡi gươm thần mài sắc dưới trăng thâu
Tổ quốc ta trải bao đời chiến đấuXác quân thù chất đống, đỏ dòng sôngLửa truyền thống vẫn ngàn năm cháy bỏngChúng bay vào vùi xác giữa biển Đông./.
Hoài Niệm 71
Chïm th¬ du kÞchxuyªn ViÖt
1.§êng Trêng S¬n
Đường vào Nam một ngày xuânCon đường vạn lý vui chân dặm trường Trường Sơn nặng những yêu thươngTóc sương thăm chốn chiến trường năm xưaCuộc đời bao trải nắng mưaMột thời trai trẻ có thừa gian laoCây rừng vờn gió lao xaoTrường Sơn xẻ dọc năm nào là đâyLèn đá bướm trắng vẫn bayRau rừng, măng đắng vẫn say dấu giàyNgất ngây như vẳng đâu đâyBài ca “Lá Đỏ” những ngày năm xưaLá đỏ giờ đã hết mùa“Tiền phương em gái” đã vô Sài Gòn …
72 Hoài Niệm
Nghĩa Trang Trường Sơn
Tôi vào viếng mộ Trường SơnTrong khu rừng nhỏ gió vờn trời mâyBạt ngàn mộ dưới rừng câyHồn liệt sĩ tỏa hương bay ngày ngàyĐá xưa đã vẹt dấu giàyMáu xương chiến sĩ thấm đầy Trường SơnMây mù ấp ủ yêu thươngCây rừng phủ nhánh hoa thơm lên mồ Bên đường vách đá lô xôChân trời núi núi nhấp nhô giăng thànhNghiêng mình vái lạy các anh Lên xe tiếp bước quân hành ngày xưa.
Hoài Niệm 73
2.ViÕng th¨m §ång Léc
Tôi về Đồng Lộc chiều nayMười ngôi mộ đã phủ đầy hoa thơmĐỉnh đồng lan tỏa khói hươngCây bồ kết phủ yêu thương lên mồĐất trời như ngẩn như ngơMười o trinh nữ bây giờ nằm đâyBết bùn tóc gió lắt layHoa bồ kết tỏa hương say ngày ngàyEm ơi, bồ kết nơi nàyViếng em một nhánh cho dày tóc mâyTrên trời mây trắng bay bayDưới này tôi đứng nơi này khóc em. 5/2010
74 Hoài Niệm
3.Phong Nha
Xuống tàu qua tuyến sông SonCàng đi càng thấy nước non hữu tìnhPhong Nha động đẹp Quảng BìnhTrên non dưới nước như mình với taNước in bóng núi xa xaNon trùm lên nước, nước hòa trong nonHang sâu, nước chảy đá mòn Hồng hoang một thuở như còn nơi đâyNgất ngây như tỉnh như sayLên xe chào chốn Thiên thai giữa đời… 5/2010
Hoài Niệm 75
4.§µ L¹t
Đường vô Đà Lạt chiều nayNắng chang chang nắng, mây bay ngang trờiĐây rồi, Đà Lạt ta ơi !Long lanh mặt nước in trời mộng mơGiáo đường vẫn đứng suy tưSân gôn Đà Lạt như chờ đợi aiLong lanh trong ánh ban maiMi mô da lá đọng vài giọt sươngThác Pren, hồ Xuân HươngChưa mưa, trơ đáy vẫn say lòng người“Dốc Tình” còn đó chơi vơi“Thung Tình Yêu”ngát cho người ngẩn ngơHoa bay như mộng như mơ“Hồ Than Thở” chẳng bao giờ thở thanNgày về nắng vẫn chang changVẫy chào Đà Lạt ngút ngàn thông reo… 5/2010
76 Hoài Niệm
5.MiÒn T©y Nam Bé
Miền Tây xanh nước xanh trờiĐồng phơi nhánh lúa cây phơi nắng vàngTiền Giang nước trải mênh mangXôn xao sóng vỗ miên man đôi bờTrên sông chảy mấy con đòTrên không thoảng những cánh cò cô liêuXa em, anh nhớ em nhiềuĐất phương nam nặng nắng chiều hoàng hônMái chèo khua nước xiên xiênCánh buồm no gió nghiêng nghiêng cánh buồmHoa bay ngây ngất cánh chuồnTrái xanh bông thắm bên đường lắt layLá dừa vẫy gió vờn mâyKênh xanh như cũng song hành chảy xuôiVẳng nghe điệu lý chơi vơiThiết tha, da diết tình người Miền TâyChuông chùa nghe vẳng đâu đâyLòng người viễn xứ dâng đầy ý thơ 5/2010
Hoài Niệm 77
6.. Sµi Gßn
Sài Gòn thành phố ta ơiThành mang tên Bác rực trời cờ hoaThanh gươm mở cõi sơn hàNon sông một dải chan hòa niềm vuiTrải bao cay đắng ngọt bùiBa mươi lăm năm, thắm nụ cười trên môiDù cho mưa gió dập vùi“Ngọc viễn đông” vẫn rạng ngời núi sôngDân Nam cũng giống Lạc Hồng Vẫn mong về chốn cha rồng mẹ tiên - Có ai về lại Long Biên Trời Nam xin gửi nỗi niềm nhớ mong- Mai tôi về lại sông HồngCó ai về với Thăng Long thì về ! 5/2010
78 Hoài Niệm
7. Cµ Mau
Phương Nam đất mũi ta ơiHôm nay mới tới đất trời Cà MauTrời xanh xanh ngắt một màu Dưới tàu trắng những mái đầu phong sươngĐây rồi đất mũi thân thương !Mũi tàu lướt sóng đại dương nghìn trùngNgọn cờ trước gió vẫy vùngPhương nam điểm đất cuối cùng là đây?Gió bay lồng ngực căng đầy Đước Cà Mau rễ cắm dày đất sâu … 5/2010
Hoài Niệm 79
8. Cñ Chi
Củ Chi đất thép thân thươngĐất kiên cường giữa chiến trường gian laoHầm sâu lớp lớp chiến hàoĐất dày thấm đậm máu bao anh hùngNgày đêm bom lửa mịt mùngDân bám đất, đất xẻ mình ôm dân …
Ngày hôm nay dân Việt khắp xa gầnĐến thăm lại nhánh hầm sâu địa đạoNgồi ôn lại những ngày gian lao ấy Nhấm củ sắn bùi thấm đậm những thương đau…
Rời địa đạo vào thăm đền Bến DượcNơi tôn thờ hàng vạn vạn anh linhThắp nén hương thơm Kính cẩn cúi nghiêng mìnhNhững liệt sĩ hi sinh vì tổ quốc
Cho dân tộc cho tương lai đất nướcCho cuộc đời rạng rỡ ánh bình minhCác anh ơi! Đất nước đã thanh bìnhCác anh nghỉ cho đất mình tươi mãi… 5/2010
80 Hoài Niệm
9. C«n §¶o
Xuống tàu đến với Côn LônCon tàu ngược gió, sóng cồn đảo chaoTrời cao lấp lánh ánh saoBiển đen gió quậy nước trào chơi vơiKia rồi, Côn Đảo ta ơi !Cụm đảo nổi giữa sắc trời bình minh…
Hôm nay đây khi đất nước đã thanh bìnhChúng tôi tới nghiêng mình nơi bia mộ Nghe thuyết minh như nghe lời tâm sựGiọng nghẹn ngào khi kể lại những thương đau“Núi Côn Lôn đã chất đầy xương máuĐất Côn Lôn năm sáu lớp xương ngườiMỗi bước chân che lấp một cuộc đờiMỗi tảng đá là một trời đau khổNghĩa địa Hàng Dương bao xác vùi dưới mộHết lớp này lớp khác giập lên trênMặt phẳng lỳ không mô đất nhô lên Không bia mộ không tên và không tuổi”1
Chúng tôi đứng đây im lìm nghe gió thổiNhư từ đất vọng về bao tiếng gọi thương đau.Cây trứng gà nghiêng trước mồ chị SáuTán cây rừng ấp ủ nhánh hoa lêGiọng chị hát năm xưa từ sâu thẳm vọng vềNhư rung động cả một trời Côn Đảo.
Hoài Niệm 81
Những Hòn Vung, Hòn Bà huyền ảoCòn ghi sâu bao giông bão cuộc đời“Gió đưa cây cải về trờiRau Răm ở lại chịu đời đắng cay2”
Tàu rời Côn Đảo đêm nayTrăng luồn trong đám mây bay âm thầm Nằm nghe sóng biển rì rầmTôi về mang cả trăng rằm về theo… 5/2010
------------------1.Chữ in ngiêng trong bài là lấy từ cuốn sách giới thiệu về Côn Đảo 2. Khi Nguyễn Ánh đóng quân tại Côn Đảo, định cho con trai là hoàng tử Cải mới 5 tuổi theo Bá Đa Lộc sang Pháp cầu viện đánh Tây Sơn. Vợ Nguyễn Ánh là bà Phi Yến, tên tục là Lê thị Răm, đã khuyên chồng không nên làm việc đó. Nguyễn Ánh tức giận giam bà trên một hòn đảo, nay gọi là Hòn Bà. Khi Tây Sơn đánh chiếm Côn Đảo, Nguyễn Ánh bỏ chạy, không cho bà đi theo. Hoàng tử Cải khóc đòi mẹ, bị Nguyễn Ánh nắm cổ quăng xuống biển, xác dạt vào bờ được dân chôn và lập miếu thờ gọi là miếu Cậu. Bà Phi Yến ơ lại đảo sau bao đau khổ đã chết và được dân lập miếu thờ gọi là miếu Bà. Câu ca dao trên nói về sự kiện này.
82 Hoài Niệm
10.HuÕ cña t«i
Thân thương Huế của tôi ơi !Đất Cố đô dưới khung trời mộng mơNgọn cờ trước gió phất phơNgọ Môn, Thành cổ bây giờ còn đâyRêu xanh phủ kín dấu giầyVết xưa xe ngựa chứa đầy phong sươngNước còn ấp ủ tang thươngSông Hương sóng gợn vấn vương con đò Đèn hoa đỏ rực đôi bờĐêm đêm văng vẳng điệu hò nam aiTiếng chuông Thiên Mụ ngân dàiCầu Trường Tiền, lược chải hoài tháng nămHỏi thăm cô gái trên sôngNgày nay chắc đã “từ trong tới ngoàiThơm như hương nhụy hoa lài Sạch như nước suối ban mai giữa rừng”Nay dù cách Huế ngàn trùngVẫn mang dáng Huế trong từng bước đi …. 5/2010
Hoài Niệm 83
11.Dßng Th¹ch H·n
Thạch Hãn sông xanh .Sao một thời đã trở thành sông máuTrí kiên trung, nỗi căm thù nung nấuTám mốt ngày ngót vạn lính hy sinhQuyết vượt sông bao chiến sĩ quên mìnhXương và máu nhuộm thắm dòng Thạch Hãn.
Nay đã êm, dòng trôi cùng năm thángNước xanh rờn, sông vẫn chảy về xuôiMang trên mình ngàn vạn cánh hoa tươiCủa lính cũ viếng anh linh đồng đội.Nghe văng vẳng đâu đây tiếng bom thù đang dộiXen tiếng người rầm dập bước chân điChiến công dồn, vang tới tận Pa-ri Dâng xương máu để cho ngày chiến thắng…
84 Hoài Niệm
Chúng tôi đến đây, trước tượng đài đứng lặngLắng nghe lời đồng đội dưới dòng sâuThuyền, thuyền ơi! qua sông nhè nhẹ máyKẻo át lời tâm sự vọng về đây Người, người ơi! nước mắt đừng tuôn chảyHồn anh hùng đang nghỉ dưới hàng cây.
Trời hôm nay xanh thẳm, áng mây bayNhưng biển rộng, nước vẫn còn nổi sóngKhi quân thù chẳng bao giờ vắng bóngĐang rập rình cướp đảo suốt ngày đêmCác anh xưa vì đất nước đứng lênChúng tôi quyết giữ biển trời đẹp mãiTheo tiếng cha ông tự ngàn xưa vọng lạiNguyện giữ gìn chọn vẹn nước non taCho Thạch Hãn, đôi bờ, vĩnh viễn nở đầy hoa./. 7/2013
Hoài Niệm 85
12. Suy nghÜ trªn chÆng ®êng
xuyªn ViÖt
Tôi vào Nam trong một ngày xuân mớiLúc đất trời phơi phới buổi thanh xuân Đường vạn dăm, tóc phủ làn sương trắngNào xá chi lúc nắng sớm mưa chiềuKhi con người đang sống giữa thương yêuVà đất nước đang thuận chiều đổi mới.Đi dọc Trường SơnTới miền đất mũiRa vùng hải đảoVào tận hang sâu…Nhìn non sông tươi đẹp muôn màu Tim rạo rực tuôn trào bao cảm xúc !Hồn dân tộc mấy ngàn năm hun đúcCho non sông gấm vóc có ngày nayBạn có hay, để có nước non nàyĐã phải trải bao nhiêu ngày máu lửa ?Bao người mẹ, bao nhiêu đêm mất ngủ?Sống mỏi mòn đau đáu nhớ mong con“Thắng lợi lớn từ đau thương to lớn Ai đếm khăn tang, ai đong máu chiến trường”*Để hôm nay trên khắp các nẻo đườngĐâu cũng có những nghĩa trang liệt sĩ
86 Hoài Niệm
Bao ngôi mộ, bao tượng đài hùng vĩNhắc nhở ta hãy sống tốt hôm nayĂn trái cây dù chua ngọt đắng cayXin hãy nhớ tới ai trồng cây đó Ngọn sóng xô luôn gắn liền với gió Nước có tuôn luôn nhớ trở về nguồnVà con người dù thơ dại lớn khônXin hãy sống thủy chung cùng đất nướcCùng dân tộc đang hướng lên phía trướcGiữ vẹn tròn biển đảo của ta đây…Tôi về Hà Nội hôm nayMà lòng nhớ mãi những ngày phương Nam. 5/2010
------------------------*Trích trong văn bia tại đền Bến Dược (Cu Chi)
Hoài Niệm 87
C¶nh s¾c SÇm S¬n ng¾m tõ §éc Cíc
Độc Cước hòn non giữa đất trờiĐỉnh này tôi đứng ngắm xa xôiMênh mông nắng biển lung linh tỏa Lồng lộng mây làn lãng đãng trôiBãi tắm bao người vờn sóng trắngCon thuyền ắp cá vượt trùng khơiCó đôi trai gái đang tình tựTay nắm tay nhau chẳng muốn rời.
88 Hoài Niệm
C©y léc võng
Cây lộc vừng đầu phốTrong tiết trời heo mayThân căng đầy nhựa sốngThả dây hồng bay bay
Thu tưới mưa lên câyCho xanh cành xanh láSương thu vương nhè nhẹCho tươi chồi thơm hoa
Nắng thu tràn êm ảCho cây thêm mượt màTrong gió thu lơi lảCây buông mành thướt tha
Một sớm chim vui caMừng em thơ tới lớpDây hồng tuôn cánh đỏRơi thắm đường em qua
Lộc vừng vương trên tócThoang thoảng ngát làn hương Trên đường hoa em bướcMang cả thu đến trường./.
Hoài Niệm 89
C©y vó s÷a
Vườn xanh tươi mát nắng long lanhVú sữa trên cây quả trĩu cànhTrái mọng thân thương bầu sữa mẹHương thơm tinh khiết giọt sương lànhRễ dài hút khoáng trong lòng đấtLá biếc gom màu dưới nắng hanhTinh luyện làm nên dòng sữa trắngNuôi đời mãi mãi một màu xanh.
§«ng vÒ
Sương giá, đông về buốt cánh tayCánh rèm run rẩy dập dờn bayNgẩn ngơ cây đứng rung rinh láLơ lửng trời chiều bát ngát mâyĐông đến mang theo bao gió lạnhThu đi để lại chút vàng sayChạnh buồn tiếc nuối thời gian chảyTấm lịch vơi theo những tháng ngày.
90 Hoài Niệm
Chê
Xuân rắc mưa bay ướt má hồngĐường xa anh có nhớ hay khôngĐêm qua hò hẹn cùng nhau sẽChọn những nhành hoa đẫm gió đồng.
Dạy sớm em chờ dưới gốc thôngTrời mưa chẳng ngại sợ anh mongLàm em xuân thấm đầm vai áoBuồn ngắm hoa đào đón gió đông. Tìm bóng hình anh tận cuối làngHoa đào như vẫy gọi em sangLặng thinh em đứng chờ anh tớiĐể cả đồng hoa cũng ngỡ ngàng.
Hoài Niệm 91
Cöa Lß
Bừng mắt nghe sóng dậyTrên đầu mây trắng bayTrước mặt biển xa tắpHải âu chim gọi bầy.
Mặt trời như lửa đỏTừ Cửa Lò bay lên ?Tỏa nắng vàng rực rỡXuống biển xanh dịu hiền.
Thuyền căng buồm ra khơiChơi vơi tận cuối trờiHòn Ngư rồi Hòn MắtNgửa mặt nhìn mây trôi.
Gió cứ đùa triền miênTừng cơn ru êm đềmThúc giục muôn làn sóngMơn man bờ ngày đêm.
92 Hoài Niệm
Có những lần trăng lênKhao khát tỏ nỗi niềmBiển dâng triều thổn thứcÔm ấp bờ nhiều thêm.
Tung mình trong ngọn sóngBiển ôm tôi vào lòngNước xanh rờn ve vuốtVới tình thương mặn nồng.
Biển tiếp trời mênh môngXanh xanh đến nao lòngMai phải xa biển đấyCửa Lò ơi ! biết không?.
Hoài Niệm 93
§«ng vÒ qua phè
Gió lạnh tràn qua những phố phườngĐem theo cái rét tự ngàn phương Kìa ai bước bước trên hè phố Bóng ngả xiêu xiêu cuối chặng đườngPhơ phất bạt che trên quán nướcĐung đưa hàng sấu giữa sân trườngĐất trời nằng nặng trong mưa bụiĐể lại trong lòng nỗi vấn vương.
G¸i H’ M«ngG¸i H’ M«ng
Chấp chới sàn đêm ánh lửa hồngRượu cần bên bếp, gái H’ MôngPhập phồng trước ngực đôi vòng bạcSóng mắt tìm ai đẫm rượu nồng.
94 Hoài Niệm
§êng thu
Thu về Hà Nội gió heo mayHàng sấu vàng bay lá rụng đầyNgười gánh hoa tươi trên phố vắngBước hoài trên những cánh thu bay.
Héi hoa Ngày hội ngàn hoa rộn tiếng caTrời thu rực rỡ vạn màu hoaThăng Long ngàn tuổi hương thêm đậmHà Nội trăm hoa thắm mọi nhà Bạn đến xem hoa hoa hé nởHoa mừng đón bạn bạn yêu hoaHoa như sức sống đời thêm trẻMột chút tinh hoa đậm chén trà.
Hoài Niệm 95
Giao mïa
Chợt nghe đài báo bãoĐã hết xuân rồi saoMới hôm nào em đếnMang tết về xôn xao
Trong những ngày đông giáMong mùa xuân mau vềCho cây đâm chồi biếcPhơi nắng hồng ven đê
Bão dường như vội vãHối hả mang hạ vềTiết trời như thong thảMuốn xuân nồng lâu qua
Xuân chùng chình chẳng vội Thêm nhựa cho cây đờiVương chút mưa nhè nhẹCho muôn chồi thêm tươi
Khúc giao mùa lặng lẽ Xuân qua cho hạ về Em bước đi nhè nhẹLòng ai buồn se se .
96 Hoài Niệm
Hoa Ngäc N÷
Giàn hoa Ngọc Nữ ánh sương saHoa trắng nhành xanh tỏa trước nhàCành dẻo vươn cao chào hạ tớiLá mềm vẫy gió tiễn xuân qua Nhụy tươi tâm thắm trong như ngọcCánh trắng lòng trinh tựa tuyết phaHình bóng giai nhân mềm mại dángYêu kiều hiền dịu nét kiêu sa.
Hoài Niệm 97
Hßn Väng Phu
Nơi đất trời xứ LạngVọng phu, núi một hònMang hình người thiếu phụHóa đá đứng bồng con.
Con nép vào vai mẹMẹ âu yếm ôm conMắt nhìn nơi xa thẳmTrông chồng, dạ sắt son.
Chàng ở đâu hỡi chàng Sao không về với con ?Nơi chân trời góc bểEm nhớ, lòng héo hon!.
Chàng ở chốn sa trườngTrên mình đầy vết thươngGửi thân tàn đâu đó Hay xác vùi trong sương ?
Hay chàng nơi góc bểCô đơn chốn chân trờiGặp bão bùng, cướp biểnThân chìm ngoài xa khơi ?
98 Hoài Niệm
Hay chàng vui duyên mớiVới vợ mới yêu thươngRồi quên đi nỗi nhớSống cuộc đời đế vương ...
Em vẫn chờ vẫn đợiChàng vẫn bặt tăm hơiRồi một đêm dông gióHóa đá,...hồn chơi vơi.
Thân em dù ở lạiHồn em bay khắp nơiTìm chàng nơi góc bểHay tận chốn chân trời.
May có ngày gặp lạiDù tại chốn xa xôiCùng chàng vui đoàn tụVơi đi nỗi ngậm ngùi.
Ôi! kiếp người thiếu phụLòng trong trắng thủy chungChồng nơi đâu chẳng rõChịu nỗi đau không cùng .
Đá dường như xám lạiCây xanh lá úa màuTrời vẫn sâu thăm thẳmMây trắng trôi về đâu !.
Hoài Niệm 99
Hßn Trèng M¸i
Tạo hóa dựng lên giữa biển trờiĐôi hòn Trống Mái đứng chơi vơiTrống trông ngạo nghễ khum khum cánhMái tỏ yêu thương nép nép ngườiMê mải bên nhau nhìn sóng gợn Say sưa chung bóng ngóng mây trôiPhải chăng kiếp trước tình không đặngHóa đá bên nhau giữa cõi đời.
Hóa đá bên nhau giữa cõi đời Mối tình chung thủy hận khôn nguôiThôi thì kiếp trước không chung bóngĐành để đời sau chẳng cách rờiVũ trụ trăm năm còn biến đổiĐôi hòn ngàn thuở vẫn song đôiTình yêu hóa đá thành bất tửMột tấm gương soi sáng đất trời.
100 Hoài Niệm
Hå G¬m
Hồ Gươm nay nước vẫn xanh rờnRợp đất hoa lay ngọn gió vờnTrong nắng Ngọc Sơn trầm mặc dáng Trên hồ Thê Húc thắm màu sơnNgả nghiêng hoa bóng tung cờ thắm Nhún nhẩy hội đăng rộn tiếng đờnRùa thánh gươm thần xin ứng nghiệmPhù cho dân nước mạnh giàu hơn.
Hoài Niệm 101
Hå G¬m-Hµ Néi
Ngày xuân dạo ngắm cảnh hồ GươmMặt nước dâng tràn gió ngát hươngThê Húc cầu cong làn sóng gợnTháp Rùa trầm mặc đứng soi gương.
Người người tấp nập đi chơi phốTrong nắng vàng tươi rực sắc hoaLấp ló hàng me e ấp láTrong lành lóng lánh giọt sương sa.
Lộc vừng lơi lả bay theo gióSắc đỏ hoa rơi thắm mặt hồEm gái thẫn thờ nghiêng mái tócMải nhìn phong cảnh mắt như mơ
Tháp Bút còn tươi nguyên nét mựcĐài Nghiên ngửa mặt hứng trời mâyRùa xưa ngậm kiếm còn in dấuBóng dáng rồng thiêng phảng phất bay.
102 Hoài Niệm
Gươm khua đâu đó tan trong gióVăng vẳng thơ ngâm sóng mặt hồSừng sững uy nghi Đài Thái TổNét vàng rạng rỡ Chiếu Dời Đô.
Hào khí nơi đây còn lắng đọngHùng thiêng vang vọng khắp muôn phương Ngọc Sơn chất chứa hồn dân tộcHà Nội ngàn năm mãi quật cường./. 3/2010
Hoài Niệm 103
Hån thiªng ®Êt níc
Gian khó muôn trùng đã vượt quaNăm nay xuân tới biết chăng làCho dù biển rộng chưa yên sóngVẫn muốn non sông mãi thái hòaTruyền thống nấu nung bầu máu nóngHồn thiêng hun đúc chí ông chaHoàng Sa cùng với Trường Sa đóĐốt cháy tâm hồn mỗi chúng ta. 1/2013
Hån gç lòa
Gỗ lũa khen ai khéo tạo hìnhDụng công tạc dáng gái đồng trinhVai nghiêng yểu điệu đôi bồng đảoMắt liếc duyên nồng cặp má xinhKhúc gỗ vô tri thành sống độngBàn tay hữu ý khéo đa tìnhTâm hồn nghệ sỹ-công người thợNhiệt huyết trong tim cháy hết mình.
104 Hoài Niệm
H¬ng lóa ®ång quª
Mỗi lúc đồng quê trải nắng vàngLòng thêm thổn thức nhớ thôn trang Làng tôi hồi ấy chưa thành phốRuộng lúa mùa vui hạt trĩu vàng.
Ruộng nhà có độ mấy sào thôiMùa gặt làng thôn rộn tiếng cườiKhi đó đất còn chưa hợp tácNhịp nhàng quang gánh tiếng reo vui
Háo hức chờ mong đón lúa vềTôi thường theo chị dọc đường quêRa đồng xem gặt như xem hộiXoèn xoẹt liềm đưa lúa bộn bề.
Vũ trụ bừng lên một sắc vàngVàng trong sắc nắng trải mênh mangVàng trong biển lúa rung rinh gióVàng bướm mơ bay cánh nhịp nhàng.
Hoài Niệm 105
Phơi mình trong nắng sớm chang changTôi mải đùa theo cánh bướm vàngTanh tách từ đâu, đàn châu chấuSay mùi hương lúa cũng bay sang.
Mải mê xem gặt quên cơn đóiHồn thả miên man với gió trời Bữa ấy trước nồi cơm gạo mớiHương đồng gió nội ngát trong tôi…
Làng xưa nay đã lên phường phốRuộng cũ mọc lên những khối nhàTôn thắm thay cho từng mái rạCửa hàng san sát khách vào ra.
Tôi trở về đây lúc nắng trưaCây si giếng cũ con đường xưa Hương lúa chỉ còn trong ký ứcTóc bạc hồn quê luống thẫn thờ.
106 Hoài Niệm
Lªn T©y B¾c nhí vÒLªn T©y B¾c nhí vÒ “T©y TiÕn“T©y TiÕn””
Vầng dương lấp ló đỉnh cao xanhMây ấp ôm non mải tự tìnhĐể mặc gió trời vờn vách đáSuối ngàn tuôn chảy nước long lanh.
Con đường mê mải uốn quanh quanhTôi đến miền Tây đá dựng thànhThửa ruộng bậc thang vàng vách núiNhà sàn ai đó mái rêu tranh.
Tây Bắc đây rồi Tây Bắc ơiCó còn ghi dấu thuở xa xôi ?Áo bào thay chiếu vùi sương gió“Sông Mã gầm lên”…vọng tiếng người.
Dốc lên dốc xuống đá trơ trơKhói sóng mờ sương bạc bến bờVang bóng đoàn quân không mọc tócOai hùm thấp thoáng nẻo lau thưa .
Hoài Niệm 107
Vài bóng “kiều thơm” đến viếng ngườiNhững chàng lính chiến chốn xa xôiMắt còn gửi mộng qua biên giới ?Trĩu nặng đôi vai súng ngửi trời.
Bản Lác đêm nay rộn tiếng caMúa xòe, gái Thái mặt như hoaMai Châu lên khói thơm mùi nếpNâng nhánh rượu cần đón khách xa.
Mấy chục năm rồi Tây tiến ơi“Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi”Hôm nay Hà Nội mừng thu mớiHồn ở Sầm Nưa mau về xuôi. 11/2011
108 Hoài Niệm
Chïm th¬ du lÞch Ch©u ¢u
1.Tõ Lucerne (Thôy sÜ) nhí vÒ Hµ néi
Anh đến đây không có em bên cạnhCảnh đẹp nhiều vui chẳng được bao nhiêuThành Lu Sơ (Lucerne) cổ kính cứ phiêu diêuHồn phảng phất như hư hư thực thực.Anh lặng ngắm hồ xanh như ngọc bíchNhững lâu đài lặng lẽ đứng chiêm bao Nhìn thiên nga quậy sóng nước xôn xaoNhư lạc bước ngẩn ngơ vào cổ tích.Cầu Sa Pen (Chapel) chạy dài trong cô tịchNhư rắn trườn trên sóng nước long lanhĐi trên cầu theo nhịp bước nhanh nhanhMà những tưởng đi trên Nhị Tiên Kiều* nơi chùa Thày ngày hội...Từ Lu Sơ anh nhớ về Hà NộiNhớ hồ Gươm xanh như nước sông Rơ (Reuss) Nhớ tháp Rùa từa tựa tháp Oa Tơ (Water Tower)Và nhớ cả một mùa thu đang đợi.
Hoài Niệm 109
Anh tới đây, phương trời xa vời vợi
Mong chóng ngày trở lại với em yêuMang về theo niềm thương nhớ thật nhiềuCùng cảnh sắc của non cao hùng vĩNhững tượng đài đứng trầm ngâm suy nghĩBên giáo đường soi bóng nước cô liêuVới hàng cây đậm sắc nước hương chiềuTrong gió mới ngàn hoa đang nứt nởĐể trả lại cho em niềm mong nhớVới sương mờ, ngàn thuở của Lu Sơ. 7/2012
____________
* Nhị Tiên Kiều: hai chiếc cầu nhỏ tại Chùa Thầy (Hà Tây) là Nhật Tiên Kiều và Nguyệt Tiên Kiều. Hai cầu này đều có mái che giống như cầu Chapel tại Thụy sĩ.
110 Hoài Niệm
2. Th¨m th¸p nghiªng Pisa
Tôi tới Pi Za (Pisa) buổi đẹp trời Nghiêng nghiêng tòa tháp đón chào tôiDưới chân thảm cỏ phơi màu biếcMây trắng trên đầu lặng lẽ trôi.
Muôn triệu công trình đứng thẳng ngayTháp này chỉ một, đứng riêng đâyCứ nghiêng, nghiêng giữa đời mưa gióKỳ tích lập nên giữa chốn này.
Bảy chiếc chuông đồng đỉnh tháp xâyThang âm bảy bậc vọng trời mâyTám tầng cẩm thạch như ngời sángTrăm cột nâng vòm tựa cánh bay.
Tôi muốn tìm hôn những dấu chânGa Li Lê đó lúc thanh xuânVật rơi thí nghiệm trên tầng thápPhát kiến thiên tài một vĩ nhân1.
Cám ơn người lính chí trung kiênPháo lớn không dùng, giữ tháp nghiêng2
Để có hôm nay ngàn du kháchCúi đầu ngưỡng vọng tháp linh thiêng.
Hoài Niệm 111
Thôi đành tạm biệt phải đi xaVương vấn hồn thơ với tháp ngà Lưu luyến ngoảnh nhìn ngôi tòa cổMong ngày trở lại với Pi Za 7/2012
____________
1.Nhà bác học Galile đã làm thí nghiệm tại tháp này để tìm ra định luật: Tốc độ vật rơi tự do không phụ thuộc vào khối lượng cua nó.2.Trong Đại chiến thế giới lần thứ 2, quân phát xít đã dùng tháp này làm đài quan sát. Một người lính Mỹ được lệnh dùng pháo để huy diệt tháp. Anh ta đã thực hiện nhiệm vụ mà không dùng pháo nên ngọn tháp được nguyên vẹn.
112 Hoài Niệm
3.Kinh thµnh Roma
Cưỡi gió vượt mây suốt chặng đường Thành Rôm(Roma) rực rỡ chốn Tây phươngDấu son văn hóa ngàn năm trướcCòn đó nằm phơi những lối mòn.
Xe chạy xuôi theo những nẻo đườngHàng Phong tỏa mát, ngát làn hươngTi Bơ (Tiber) mặt nước long lanh sóngCổ tháp, đài hoa thắm phố phường.
Trê Vi (Trevi) đài nước chốn linh thiêngChứa đọng nơi đây vạn ước nguyền1
Những tượng thiên thần coi biển cảOai hùng lưng ngựa dáng nghiêng nghiêng
Tôi đến Ti Căng (Vatican) một buổi chiềuNắng vàng, tháp cổ bóng siêu siêuMái vòm bích họa KenLăng(Michelangelo)đóVệ nữ (Venus) còn nguyên vẻ mỹ miều.
Hoài Niệm 113
Sừng sững Cô Ziêm(Colossuem)một đấu trườngKỳ quan vang vọng tới muôn phươngTrong từng viên đá, từng viên ngóiHằn dấu bi hùng sử một chương.
“- Giê Su thầy hỡi biết về đâu?- Quay lại Rô Ma giữa biển sầu Ngùn ngụt lửa thiêu kinh thành cổCứu hồn nhân loại thoát thương đau”2
Dạo bước theo đoàn khách dẫn đưaTrong đầu vương vấn chuyện ngày xưaBên đường pho tượng trầm ngâm đứngSuy ngẫm muôn đời với nắng mưa.
114 Hoài Niệm
Đường rộng phố dài mải bước chânKinh thành văng vẳng tiếng chuông ngânCanh hai đất Ý đêm còn sángLa Mã hồn xưa vọng gió ngàn. 6/2012
-----------------Ghi chú bài”Kinh thành Roma”1.Người ta cho rằng Trevi là nơi gửi gắm ước nguyện cua những người tới thăm. Khi tới đây du khách thường ném xuống đài hai đồng xu, một để nguyện cầu cho những ước mơ cua mình sớm thành hiện thực và một để hứa hẹn sẽ có dịp quay trơ lại (để lấy đồng xu ấy).2.Theo truyền thuyết, bạo chúa Nerô đã thiêu cháy thành Roma để lấy cớ đàn áp thiên chúa giáo. Thánh Phêrô trên đường trốn chạy gặp chúa Giesu, ông hỏi "Thưa Thầy, Thầy đi đâu ?" (Quo Vadis Domine). Chúa trả lời : “Thầy đi vào thành để chịu đóng đinh một lần nữa”. Hiểu ý Thầy, thánh Phêrô quay trơ lại Roma để đón nhận cái chết trên thập giá. Sự kiện nàyđược nhà văn Sienkiewicz thể hiện trong tác phẩm “Quo Vadis” được giải Noben văn học năm1905.
Hoài Niệm 115
4. Th¨m ®Êu trêng C«-l«-diªm (Colossuem)
Kiến thức hằn sâu thuở học đườngCông trình ngàn thuở chốn Tây phươngTuổi già tóc bạc gân còn chắcTìm đến Cô Ziêm(Colossuem) một đấu trường
Ngàn cột đỡ nâng ngàn khối đáKhán đài ngàn bậc cứ bâng khuângCửa vòm ngàn lớp đang ru ngủNgàn vạn linh hồn đứng lặng câm.
Chuông nguyện hồn ai chốn giáo đườngChiêu hồn nô lệ chịu tai ương Giáp binh khiên, kiếm thân đầy máu Gục ngã nằm phơi giữa đấu trường.
Thú đói gầm lên thấy bóng ngườiLao vào xé xác kẻ trêu ngươiTả tơi thân nát, hồn rên rỉGiữa tiếng hò reo dậy đất trời.
116 Hoài Niệm
Hai ngàn năm ấy ngắn gì đâu*Tượng đá, đường đua trải dãi dầuLửa đỏ, chiến tranh, thành trơ trụiDấu xưa còn lại với trăng thâu.
Tôi đứng lặng yên giữa khối ngườiTai còn văng vẳng tiếng xa xôiDưới chân từng bậc, từng viên đáLịch sử hằn sâu đậm lẽ đời. 6/2012
----------------* Đấu trường Colosseum được xây dựng vào
năm 70-72 sau Công nguyên. Đấu trường cao 48, dài 189 m, rộng 156 m có sức chứa ban đầu 50.000 khán giả. Để xây nên nó người ta đã phải tốn 100.000 m3 đá. Đấu trường Collosuem ban đầu để những nô lệ hoặc tù binh, còn gọi là võ sĩ giác đấu, được trang bị đầy đu chiếm đấu với nhau hoặc với thú dữ để mua vui cho giới quý tộc. Kẻ chiến thắng sẽ đươc tự do.
Hoài Niệm 117
M·o qua Th×n tíi M·o qua Th×n tíi
Đông qua xuân đến tựa thoi đưaVũ trụ vần xoay chẳng đợi chờTân Mão xem ra nhiều biến cốNhâm Thìn biết có đẹp như thơ? Non sông khai thác trơ đồi trọcĐất nước còn mong vẹn bến bờHồng Lạc hồn thiêng vang vọng mãiDân cường nước thịnh vẫn còn mơ. Xuân Nhâm Thìn 1/2012
S¾c xu©n
Đã thấy mây trời quyến gió đôngGiao mùa, xao xuyến cả thinh khôngÂm thầm cây nẩy muôn chồi biếcTĩnh lặng sương giăng ngát cánh đồngKhóm cúc vườn ai đang hé nụCây đào năm ngoái lại đơm bôngCó cô con gái chờ ai tớiTóc chấm mưa xuân má ửng hồng.
118 Hoài Niệm
Mïa Phîng Vü
Đất trời rực đỏ một màu hoaPhượng thắm nhành xanh cánh mượt màKhắp chốn nắng vàng tràn hối hảNgang trời hương gió thoảng bay qua Ngàn hoa màu lửa rơi đầy đấtVạn tiếng ve ran rộn khắp nhàKhao khát ai ơi mùa Phượng Vỹ Sắc hè gợi nhớ một thời xa.
Hoài Niệm 119
Mïa thu tíi
Thôi thế là thôi, tự lúc nàyBão giông ngừng đổ, gió thôi layDòng sông êm chảy, ngưng tràn lũNắng lửa ngừng tuôn, mây trắng bay.
Vui đi, thu đã trở về đâyCho sắc trời xanh nắng ngất ngâyCho gió heo may về khắp ngảCây đời thay lá lả lơi bay.
Ô kìa ! Em nhỏ ngóng trông aiKhăn đỏ trên vai tóc trải dàiTheo mẹ trên đường đi tới lớpSân trường ríu rít ánh ban mai.
Như những đàn chim giữa đất nàyTrên cành lảnh lót hót mê sayĐón chào nắng mới mùa thu tớiRạng rỡ phương trời ngát gió mây.
Tôi mở lòng tôi với đất trờiSắc trời xao động trái tim tôiHồn thơ thức dậy mừng thu mớiDệt những đường tơ thắm cuộc đời.
120 Hoài Niệm
SÇm S¬n
Bữa ấy đôi ta đến chốn nàySầm Sơn biển biếc ngút ngàn mâyCô Tiên, đền cũ nền rêu phủĐộc Cước, rừng chiều gió ngất ngâyAnh giỡn, nước vờn thơm vị mặnEm đùa, sóng gợn ngát men sayLặng nhìn Trống Mái tình muôn thuởTrường Lệ, niềm riêng nước mắt đầy.
S«ng Thao
Kìa nước Thao Giang chảy mấy đờiBao bè gỗ nứa chở về xuôiTrùng trùng núi thẳm in dòng biếcLớp lớp phù sa phủ bến bồiLau lách đìu hiu chiều nắng tắtDòng sông cuồn cuộn bọt bèo trôiÔ kìa ánh bạc trên ngàn sóngMột chiếc thuyền trăng phía cuối trời.
Hoài Niệm 121
S«ng thu
Man mác sông thu mặt nước trongNgắm trông sao khỏi vấn vương lòngTrời xanh thăm thẳm mây vờn gióNước trải mênh mông sóng cuôn dòngBờ liễu lơ thơ tơ tỏa bóngCon đò đưa đẩy khách qua sôngAi ơi xin cứ vui đi nhéKẻo nữa thu tàn với gió đông.
S¬ng mai
Tết đến vườn ai vạn đóa maiSắc vàng chúm chím nụ xuân khaiCó nàng thôn nữ mang hoa bánMá ửng xuân thì sương đẫm vai. 1/2012
122 Hoài Niệm
Th¨m thµnh nhµ Hå
Tôi đến nơi đây, cuối chặng đườngThăm thành quách cũ trấn Nam phươngĐá xưa rêu phủ trơ tường đấtNền cũ bao đời ngả ánh dương.
Hàng vạn con người đến chốn đâyDựng xây thành đá suốt đêm ngàyMáu xương hòa lẫn cùng mưa gió Xẻng cuốc băm rời những ngón tay1
Những muốn non sông mãi vững vàngNgôi ngà ngàn thuở rạng trời NamAi ngờ chưa được mươi năm trọn2
Thành quách nguy nga đã lụi tàn.
Thế cuộc luân hồi lúc thịnh suyNhân tài xuất hiện lúc gian nguyBởi chưng dân nước lòng không phụcNên nỗi sơn hà cảnh loạn ly.
Hoài Niệm 123
Giặc Bắc muôn đời vẫn hiểm sâu3
Lòng dân gốc rễ, kế bền lâuTấm gương tày liếp xin ghi để “Sơn hà thiên cổ điện kim âu” 4
12/2010----------------------------1.Theo truyền thuyết, việc xây thành quá vất vả, ngày nào cũng có người chết, nhặt được hàng rổ những ngón chân ngón tay bị cuốc xẻng chặt đứt.2.Nhà Hồ chi tồn tại 7 năm (1400-1407).3.Giặc Minh có ý đồ xâm lược nước ta từ lâu. Nhân viêc nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần, chúng phao tin sang dựng lại cơ nghiệp nhà Trần. Một số quan lại nhà Trần bị lừa đã theo chúng phản lai đất nước.4.Non sông ngàn thuơ vững âu vàng - Thơ Trần Nhân Tông.
124 Hoài Niệm
Thu ®i
Chiều xưa ra cửa thu còn đấyMà lúc tôi về thu ở đâu ?Thu bỏ, thu đi trong vắng lặngChỉ còn vệt nắng cuối nương dâu !
Nhớ quá, những ngày đến với tôiThu vui làm thắm những làn môiThu cười lơi lả hàng dương liễuThu tưới đường hoa sắc nắng chiều
Những mong thu ở mãi nơi đâyĐể ngát làn hương hoa sữa bayĐể nắng thủy tinh tràn lối phốĐể hồn du khách đắm men say.
Tôi đã vội về đến với thuVới trời xanh biếc sáo vi vuVới dòng sông nhỏ con đò nhỏVới khói sương thu bạc bến bờ
Thu đi, thu đi thật rồi sao ?Tôi biết tìm thu ở chốn nàoCó phải thu buồn vì ai đó Để gió đông qua lọt cánh đào
Hoài Niệm 125
TiÔn thu
Gió mùa xao động nhành maiĐông về chớm lạnh cho ai bồi hồiTiễn thu, mây lặng trăng lơiSầu se ngọn cỏ cây rơi lá tàn.Còn đâu nắng thủy tinh vàngCòn đâu hương cốm gánh hàng bán rong Còn đâu hoa sữa thơm nồngGió heo may lộng cánh đồng thôn trang.Thu đi để lại chút vàngLong lanh trên sóng nước tràn chơi vơiChút buồn trong áng mây trôiChút tình nhung nhớ xa xôi phương trời.Rét rồi lại ấm lên thôiLuân hồi vũ trụ không với tình ngườiThôi đành đi nhé thu ơiĐông qua, hạ hết thu vui lại về.
126 Hoài Niệm
TiÕng gäi tõ ®¶o xa
Ngoài khơi đang sóng dậyNon sông ơi biết khôngGiặc Bắc đang toan tính Xâm chiếm vùng biển Đông.
Đâu rồi Hoàng Sa ơiTiếng vọng từ biển khơiNước còn loang máu đỏNgậm căm hờn khôn nguôi.
Trường Sa đang đứng đóSừng sững giữa trời mâyHiên ngang cùng sóng gió Canh gác suốt đêm ngày.
Thiêng liêng hồn tổ quốcBiển Đông sóng trập trùngBốn nghìn năm đất nướcĐạp muôn vàn bão giông.
Tích cũ chuyện Mỵ Châu Người ơi xin khắc sâuGiặc dữ đang còn đóNỏ thần nay ở đâu ?.
Hoài Niệm 127
Tr¨ng t¾m
Bên hồ đứng ngắm trăng lên Chị hằng xuống tắm ngay bên cạnh mìnhKhuôn tròn tỏa sáng lung linhÁnh vàng thân ngọc tươi xinh dập dềnhNgất ngây định tỏ tâm tìnhChợt con cá động bóng hình bỗng tan.
128 Hoài Niệm
Tra hÌ
Trưa hè oi ả nắng chang changVạn vật nằm phơi dưới nắng vàng Khắp phố bằng lăng hoa tím ngátTrên hè hàng sấu tiếng ve ranNgười đi nép nép lần theo bóngXe chạy bon bon phóng dọc đàngEm gái mải cài bông phượng thắmBên hồ hương thoảng gió bay sang.
Hoài Niệm 129
V·n c¶nh chïaV·n c¶nh chïa ngµy xu©n ngµy xu©n
Ngày xuân, truyền thống tự ngàn xưaMấy chị em đi vãn cảnh chùaXe chạy bon bon trong gió sớmCon đường bươn trải khúc quanh co.
Tây Đằng khách đến tự ngàn phươngTôi đến khi đình còn hơi sươngChất chứa tâm hồn văn hóa ViệtXa đình, lòng nặng những yêu thương.
Trăm Gian, sao chẳng đủ trăm gianChỉ thấy nơi đây gió ngút ngànTrăm khách, trăm người, trăm nét mặtKhấn cầu, trăm miệng cứ râm ran.
Núi Trầm ngàn thuở vẫn trơ trơVẫn đứng lặng yên mãi đến giờThoang thoảng hang Trầm hương ngát ngátTượng Trầm, trầm mặc đứng chơ vơ.
130 Hoài Niệm
Tây Phương, La Hán có còn không Đã bấy lâu nay hằng ngóng trôngHôm nay được dịp lên thăm tượng Một nỗi ưu tư một tấm lòng.
Vẫn cúi, vẫn nghiêng, vẫn ngoảnh sauVẫn quay tám hướng hỏi trời sâuTưởng nay mặt tượng đang tươi lạiSao đến bây giờ mặt vẫn chau ?
Thiên hạ phá rừng hoang thú hiếmHám tiền tàn phá cả thiên nhiênHôm nay các tượng đang còn đấyKhông biết sau này liệu có yên ?
Ra về lòng dạ cứ lâng lângMến cảnh quê hương nặng nghĩa tình Cầu sao đất nước muôn đời thịnhTrọn vẹn biển trời trọn vẹn xuân. 3/2010
Hoài Niệm 131
Vµo xu©n
Bớt dần cái lạnh cuối mùa đôngNắng sớm bừng lên tỏa ấm nồngCô gái trông trời đôi mắt biếcĐào hoa đón gió cánh tươi hồngBa Vì mây cuộn mờ sương núiDòng Nhuệ ánh trời sáng mặt sôngNon nước vào xuân tràn sức sốngXanh xanh màu lúa ngát hương đồng. 1/2013
Xa quª
Én trời chao liệng giữa mênh môngTết thắm xuân tươi ấm cõi lòngThoáng buồn nhớ tới người xa xứXuân này biết có nhớ quê không ?
132 Hoài Niệm
VÞnh H¹ Long
Cảnh sắc thần tiên vịnh Hạ LongRồng phun ngọc báu xuống gương trong(*)Lăn tăn vạn sóng, trời xanh biếcLóng lánh ngàn châu, núi trập trùngThấp thoáng đầu non hòn Trống MáiChập chờn lưng núi động Thiên CungThu hồn du khách ngàn phương lại Thưởng thức kỳ quan thỏa ước mong.
--------------(*) Sự tích kể rằng: Ngày xưa, khi nước Việt
bị xâm lược, Ngọc Hoàng sai rồng mẹ mang theo một đàn con xuống vùng biển này nhả ngọc phun châu tạo thành muôn ngàn đảo đá ngăn thuyền giặc. Giặc tan, mẹ con rồng ơ lại. Nơi rồng mẹ nằm là vịnh Hạ Long. Nơi rồng con nằm là vịnh Bái Tử Long
Hoài Niệm 133
Xu©n ®Õn-Em vÒ
Mong mãi mùa xuân cũng đến rồiTrên giàn hoa Giấy nẩy chồi tươiTrên hiên nhà trẻ đôi chim sẻChâu mỏ trêu nhau khúc khích cười.
Nhớ lại ngày qua giữa tiết đôngGió mùa Đông Bắc tái tê lòngCo ro sau cửa nhìn qua cửaRun rẩy cánh mành rũ trước song.
Tết cũng đến rồi, ôi! tết vuiTết cùng xuân mới tết thêm tươiTết mừng đôi lứa nên duyên mớiTết thắm mầu hoa rạng mặt người
134 Hoài Niệm
Hoa Đào chúm chím đón chào xuânHoa Cúc vàng tươi đẹp bội phầnHoa Huệ trắng trong lòng thanh bạchHoa Hồng thắm đậm nét thanh tân
Anh đứng chờ em trước hiên nhàTa cùng dạo ngắm những đường hoaCùng nhau mua sắm cho ngày cướiAnh đón em về với mẹ cha. 1/2011
Hoài Niệm 135
Xu©n míi
Em ơi mùa xuân mớiĐang về khắp nơi nơiCây đâm chồi nẩy lộc“Đất cựa mình sinh sôi.”
Em cùng anh dạo phốCây cỏ đẫm sương rơiĐường hoa thắm đất trờiTiết xuân vừa đến độ.
“Kìa kìa mai nở rộMai khắp phố khắp đàngMai trắng lẫn mai vàngHương mai thơm thơm mát.”
Chợ đào hoa bát ngát Muôn loại sắc hồng tươi Đào thắm cùng đào phaiThoảng hương rừng man mác.
136 Hoài Niệm
Tiếng đời như điệu nhạcTheo gió về muôn phươngEm bên anh chẳng nóiLặng im suốt chặng đường.
Cây dường như muốn hỏiMây dường như vấn vươngAnh nhìn vào mắt biếcThấy một trời yêu thương. 1/2011
Hoài Niệm 137
Xu©n sang
Mới tết khi nao lại tết rồiDòng đời như nước chảy mây trôiCanh Dần chúa hổ chào năm cũTân Mão chú mèo đón tết vuiVật giá leo thang dân vất vảThăng Long kỷ niệm(*) đất bừng tươi Thiên tai lũ lụt thôi chào nhéXuân mới năm nay sáng đất trời. 1/2011---------------*Kỷ niệm Thăng Long 1000 năm tuổi
138 Hoài Niệm
VI. VỀ LUÂN LÝ, XÃ HỘI
*****************
Giät níc t×nh ngêi
Nhìn trong giọt nước mong manhLong lanh cảnh đất long lanh ánh trờiTôi nhìn vào mắt em tôiThẳm sâu đẫm một tình người thiết tha.
Khiªu vò c«ng viªn
Sớm sớm công viên rộn tiếng đànNgười người khiêu vũ mặt hân hoanNghiêng nghiêng anh bước thân lơi lảUốn uốn em chao dáng điệu đàngVai ngả, tay ôm, chân nhún nhảyMiệng cười, má ửng, mắt đưa ngangCặp đôi như thế vui vui nhỉKhối vị ra về dạ xốn xang.
Hoài Niệm 139
G¬ng ®êi soi chung Tặng em Lê Văn Chiến 1
Em đi siêu vẹo thân ngườiMắt nhìn rạng rỡ mặt cười như hoaMồ hôi lấm tấm làn daMột ngày vất vả lại qua một ngày…Suốt thời tuổi trẻ thơ ngâyDa cam chất độc hao gầy tấm thânNgười ta trọn vẹn mươi phầnMà em với cả hai chân không cònBò lê trên quãng đường mònMẹ cha bận việc tự con đến trườngGiáo khoa ngậm miệng2, kiên cườngBò lê quãng ngắn, con đường hóa xaThân thương, trường lớp là nhàCô yêu bạn quý thiết tha nghĩa tìnhEm vào Làng trẻ Hòa Bình3
Được đôi chân giả đời mình sang trangRưng rưng trước tấm lòng vàngQuyết tâm học tập lại càng hăng sayĐam mê máy tính ngày ngàyDự thi Công nghệ đoạt ngay giải vàng4
140 Hoài Niệm
Đỗ đầu đại học Đại NamEm còn chuẩn bị sang Hàn dự thiTrên đôi chân giả bước điTấm thân èo uột xá chi nhọc nhằnVượt qua bao nỗi khó khănĐể hôm nay được muôn phần vui tươiNghị lực quá, Lê Chiến ơi!Tấm gương học tập cho đời soi chung. 4/2013
---------------------Ghi chú1.Bị nhiễm chất độc da cam từ bố, Lê Văn Chiến (SN 1991, trú tại thôn Nội Xuân, Mai Trung, Hiệp Hoà, Bắc Giang) bị hỏng cả hai chân. Chiến nỗ lực học tập và là học sinh đầu tiên cua Làng trẻ Hòa Bình thi đậu vào đại học. 2.Bò lê tới trường em phải ngậm sách vào mồm. 3.Làng trẻ Hòa Bình (Q Thanh Xuân, Hà Nội) chuyên chăm sóc các trẻ bị tàn tật bẩm sinh do chất độc màu da cam. 4.Năm 2011, Chiến tham gia cuộc thi “Thách thức Công nghệ thông tin”với trẻ em khuyết tật,giành giải nhất.
Hoài Niệm 141
L¬ng t©m xuèng cÊp Bài 1
Xe kia gặp nạn thật tang thươngNgàn rưỡi thùng bia đổ xuống đườngThiên hạ đua nhau ra cướp củaKẻ khuân người vác mặt giương giương 1
Ràn rụa lái xe thân gục xuốngXin người hôi của rủ lòng thươngMột con một vợ nhà thuê trọÔi, thoát sao đây kiếp đoạn trường
Cả nước xôn xao cảnh cướp ngàyTrên tin thời sự sáng hôm nayTruyền thông quốc tế cùng đăng tải 2
Tinh thần dân tộc… Nói sao đây?
Lời hay ý đẹp những đâu đâuNgắm cảnh hôm nay nặng nỗi sầuĐồng loại tình thương đâu mất cảTham tiền quên xỉ thấy mà đau
142 Hoài Niệm
Hể hả hôi bia thôi đủ loạiTrai tươi gái đẹp nét môi congHưởng vui trên nỗi đau người khácBia uống no rồi có sướng không?
Ông cha dăn dạy ngàn năm trướcTruyền thống quê hương mấy tự hàoBởi chút lòng tham bay mất cảLương tâm xuống cấp thế này sao? 12/2013
---------------1.VTV1 đưa tin: Trưa ngày 4/12/2013, xe tải chơ 1.500 thùng bia, đến vòng xoay Tam hiệp (TP. Biên Hòa) bất ngờ gặp tai nạn khiến cả ngàn thùng bia trên xe đổ xuống đường. Nhân cơ hội đó, người dân xung quanh đã lao ra "hôi cua" mặc cho lái xe khóc lóc van xin.2.Hãng tin cua Nga, Nhật cũng đưa tin này.
Hoài Niệm 143
LL¬ng t©m cßn m·i¬ng t©m cßn m·i Bài 2 (Tiếp bài “Lương tâm xuống cấp”) Tin đến vơi dần những nỗi đauChủ bia thôi chẳng bắt đền đâuBao người nhân nghĩa từ muôn nẻoTiền gửi cho anh dịu bớt sầu
Nhiều triệu, trời ơi, có ít đâu2
Lắm tiền hưởng sướng mãi mai sauNhưng không, Kim Hậu3 xin trao lạiÂn này xin khắc tận tâm sâu
“Nếu nhận khác gì bao kẻ xấu”4
Lương tâm xuống cấp, ít người thôiTrên đời vẫn chuộng điều nhân nghĩaDân tình thế thái vẫn xanh tươi
Triệu trái tim rung vì cảm phụcDẫu nghèo tiền bạc chẳng lung layTham quan ô lại nhìn vào đấySoi cái gương này liệu có hay?
144 Hoài Niệm
Giấy rách làm sao giữ lấy lềNhớ câu “Bần tiện bất năng di” 5
Thân nghèo cốt giữ tâm trong sángLời dạy tiền nhân vẫn vọng về. 12/2013
---------------1.Xem ghi chú bài”Lương tâm xuống cấp”2.Số tiền từ khắp nơi gửi giúp người lái xe lên tới 228.717.000 đồng 3.Người lái xe chơ bia tên là Hồ Kim Hậu4.Lời anh Hậu “Tôi bị hôi bia không lẽ giờ lại hôi tiền” 5. Mạnh-tử nói: Phú quý bất năng dâm, bần tiện bất năng di, uy vũ bất năng khuất, thị chi vị đại trượng phu (Giàu sang không làm mê đắm, ngheo nàn không làm biến chất, uy vũ không làm khuất phục, đó mới là đại trượng-phu).
Hoài Niệm 145
NÕn khãc Nhân ngày Quốc tế Hạnh phúc 20/3 (Mượn ý Phương Thảo-NgọcLễ)
Nến vàng là bố thân yêuNến xanh là mẹ sớm chiều chăm loNến hồng là đứa con thơBa cây chụm lại sáng cho căn buồngGia đình ấm những yêu thươngMong con chóng lớn tới trường mầm nonSao vì những chuyện cỏn conBa cây khuyết một chỉ còn lại haiCon thơ nước mắt chảy dàiNến hồng giọt giọt khóc hoài năm canh.
146 Hoài Niệm
Nhí
Lại đêm nay thêm một lần em đợiPhút giao thừa trong nỗi nhớ chơi vơiNgười đón tết tưng bừng trong đêm hộiEm một mình bên bóng lẻ đơn côi.
Pháo nổ rực trời lóng lánh cánh sao rơiTrời sao nào lấp cho đầy nỗi nhớLòng thương anh nghẹn ngào trong hơi thởNỗi mong chờ day dứt mãi không thôi.
Giờ này anh ở đâu Lênh đênh trên biển suốt canh thâuTrong đêm tối sóng trào dâng dữ dộiNước chồm lên vật vã dưới thân tàu.
Giữa muôn ngàn sóng biển nối theo nhauHàng triệu triệu cơn bão giông gầm rúLũ cướp biển trong đêm dày ẩn trú Bao nguy cơ lơ lửng nấp trên đầu.
Hoài Niệm 147
Giá có phép màu cho em đêm nay Được đến bên anh trong phút giây nàyMang tất cả những gì mang đến đượcSẻ cùng anh nguy hiểm suốt đêm ngày.
Sao Bắc Đẩu bao đời nay vẫn đấyTrong đêm đen định hướng những con tàuEm nhìn sao, sao nhìn em nhấp nháyNhắn rằng anh thao thức giữa đêm dày.
Xuân năm nay sắc đào tươi biết mấyĐêm khuya rồi nhạc Tết vẫn say mêDù nơi xa chắc là anh cũng thấyEm giờ đây tựa của ngóng anh về.
Vui đi thôi ! Tàu tới bến đây rồi Trả lại biển những chuỗi ngày vất vảEm chỉ mong, niềm mong hơn tất cảĐược gần anh thỏa nỗi nhớ khôn nguôi. Tết Tân Mão 2/2011
148 Hoài Niệm
Rßng rßng giät lÖ
Bận làm mẹ gửi con điNhờ người chăm sóc tới khi mẹ vềNgười trông hứa hẹn trăm bề“Con bà như thể nó là con tôi”Yên tâm lời được như lờiNiềm tin gửi trọn cho người “mẹ nuôi”Dù cho công việc ngược xuôiNiềm tin khiến mẹ vơi nguôi mọi bềMột ngày làm việc lê thêĐếm từng giây phút để về với conNhớ con nhớ mỏi nhớ mònĐến trường thấy gót giày son mẹ mừng…
Nhưng sao con lại rưng rưngMẹ nhìn những tưởng con mừng con mongNgờ đâu đau tận trong lòngCon chưa biết nói, đọng trong tâm hồnỞ nhà là bữa ăn ngonỞ đây là những trận đòn trận roiLiên hồi những cái tát taiLiên hồi là những ấn vai ấn đầuCon thơ nào biết gì đâuMiếng cơm hòa những giọt châu đầm đìa
Hoài Niệm 149
Tiếng khóc thét, tiếng chửi thề “Không ăn tao thả thùng mê mi ngồi”Ở đây khuất mắt trông coiTưởng là con vẫn được người thương yêuBiết đâu tiền bỏ ra nhiềuMà con vẫn bị bao điều bất luânNhìn cô những tưởng thiện nhânHóa ra địa ngục giam thân con mình…
Vợ chồng xem trước màn hìnhRòng ròng hàng lệ trách mình thương conSao nay kẻ ác vẫn cònTham tiền gian dối hao mòn chữ tâmƯớc gì bớt kẻ bất nhânƯớc gì cô giáo như thần như tiên Bớt đi ma lực đồng tiềnThêm lên cái nghĩa cái ân trên trầnThương người như thể thương thân. 12/2013
-------------------Chuyện xảy ra tại Cơ sơ Mầm non tư thục Phương Anh (phường Hiệp Bình Phước, quận Thu Đức.Bảo mẫu, hành hạ trẻ)
150 Hoài Niệm
T©m sù ¤ng vµ Ch¸u
-Cháu hỏi ông : Đã già sao còn họcSức yếu rồi ngơi nghỉ có hơn khôngÔng có thấy bóng chiều hôm đã ngảCon sếu già bay lả giữa mênh mông?
-Thôi sai rồi cháu gái, biết hay khôngĐời vui bởi lấy học hành làm trọngKhông đua chen không bạc tiền danh vọngHiểu việc đời cho cuộc sống xanh tươi.
Tuổi tuy già ông lấy sách làm vuiBao kiến thức hiện trên từng trang giấyĐọc áng thơ hay, yêu cuộc đời biết mấyThương thân Kiều, mơ cuộc sống sang trang.
Ông đã học trong vần thơ chữ HánChí anh hùng mãnh liệt tự ngàn xưaCha ông ta bốn ngàn năm dựng nướcTiếng gươm thần xen lẫn tiếng thoi đưa.
Hoài Niệm 151
Học thư họa học kiên trì nhẫn nạiHọc văn thơ học cách sống làm ngườiSống ngay thẳng khinh ghét loài gian dốiCoi bạc tiền như thể áng mây trôi.
Kiến thức người như giọt nước chơi vơiĐiều chưa biết mênh mông như biển rộngHọc, học mãi, học tới cùng tới tậnLuyện đức tài, vẹn nghĩa với non sông.
Thời gian trôi một đi không trở lạiSao có người: Ta chẳng thuộc sử TaCứ tơ tưởng những miền xa đất lạTrước ban thờ có thẹn với ông cha.
Hãy còn trẻ, gắng học thôi cháu ạKiến thức nhiều, cuộc sống có bao nhiêuHãy cướp lấy, thời gian trôi nhanh quáDừng hững hờ như lạc giữa phiêu diêu…
-“Lời tâm sự chí tình thân thương quáCháu rõ rồi, xin khắc tận tim sâu”
Và tối tối đôi mái đầu : xanh, bạcCắm cúi vào trang sách suốt canh thâu.
152 Hoài Niệm
Tinh thÇn NhËt B¶n
Mặt đất bỗng chuyển mình giận dữNhà tiếp nhà nghiêng ngả đung đưaCả thành phố thoắt biến thành tro bụiTiếng gầm gừ xen tiếng thét em thơ.
Đất rung mãi không thôiBiển ngập ngụa những thây ngườiLửa, lửa cháy, lò hạt nhân bốc nổSự sống trên đời bỗng chốc hóa chơi vơi.Tưởng rồi đây sau cơn hồng thủyNước lan tràn tiêu hủy đất Phù Tang
Nhưng không !Trong đau thương mới thấy hồn Nhật BảnXác chết, nhà tan không phút giây chán nảnVẫn trật tự, không một lời than vãnNgười với người vẫn thấm đậm yêu thươngDẫu đói khát nhường nhau từng mẩu bánhTấm chăn chung chia sẻ giữa đêm trường
“Tôi đã thấy Một em bé mới khoảng chừng chín tuổiCha mẹ đâu rồi, chắc bị nước cuốn trôi Em đứng đấy, cuối hàng dài nhẫn nạiNhận khẩu phần phân phát lúc đơn côi.
Hoài Niệm 153
“Bánh của tôi đây, em ăn đi kẻo đóiChắc nữa rồi mẹ sẽ đón em thôi.”Kính cẩn cám ơn tôi, em cầm tấm bánhDẫu bụng đói, nhưng không ăn, đến trước thùng em thảDành chia chung cho tất cả mọi người...Tôi nhìn em xúc động khôn nguôiTình đồng loại có ngay trong hồn trẻ” (*)
Đất Phù Tang đã trải qua bao thảm họaĐộng đất, sóng thần, những bom H bom ADẫu mất mát không chút lòng vị kỷLại hồi sinh như huyền thoại diệu kỳHướng trời đông mặt trời vẫn mọcNhánh Anh Đào vẫn rực những đường hoa.Hành động của em bé hôm nay đã nói lên tất cảHơn vạn lời đạo đức giả trên ngọn lưỡi làn môiVà tôi bỗng nhận ra một điều tưởng như rất lạ“Thế Giới Đại Đồng” nào phải kiếm đâu xa. 4/2011
-------------------(*) Theo lời kể cua một nhân chứng có mặt khi xảy ra thảm họa động đất, sóng thần tại Nhật Bản ngày 11/3/2011
154 Hoài Niệm
Tr¨ng t¾m ®ªm r»m
Đêm rằm chợt thấy trăng đang tắm Trên nhánh sông êm tỏa ánh vàngVành vạnh gương nga bừng nước biếcLong lanh ánh nguyệt sáng trời NamẤp ôm thân ngọc, làn mây tỏaVe vuốt khuôn trong, sóng nước tràn Muốn tỏ cùng trăng lời nhắn gửiChợt con cá động bóng hình tan
Trß rèi níc
Quê nhà mở hội mấy hôm nayRối nước diễn trò kể cũng hayChú tễu huyên thuyên lời sáo rỗngAnh hề khoác lác mặt như ngâyChủ trò điều khiển sau sân khấuThân gỗ ra tuồng bám sợi dâyPhường rối mà theo nghề nói dốiHồ khan nước cạn liệu hồn bay./.
Hoài Niệm 155
Tuæi t¸c can trêng Kính tặng cụ Đỗ Thị Thận
Tám chín mùa thu đếm lá rơiCho dù tuổi tác… tháng năm trôi Thân mai dáng trúc luôn ngay thẳngBão táp mưa sa chẳng chuyển dờiNhất phận thôi đành duyên định sẵnBách niên phấn đấu vẫn chưa thôiTuổi già còn lại bầu tâm huyết Xin hiến dâng đời, bỏ cái tôi.
Xin hiến dâng đời, bỏ cái tôiCan trường không để lệ tuôn rơiBạn thơ xướng họa tình thân thiếtCon cháu chăm lo chẳng cách rờiXã hội bừng lên làn gió mớiĐời ta nào chịu cánh bèo trôi“Hương quê”còn ngát, tim còn đậpCòn hiến cho đời quyết chẳng thôi.
156 Hoài Niệm
VÇng tr¨ng Nhân đọc bài “Ánh trăng” cua Nguyễn Duy
Thuở bé nghe mẹ kể Chuyện ông trăng trên trờiCó cây đa chú cuộiTâm hồn như chơi vơi.
Những đêm rằm, trăng tớiCùng trăng vui giữa trờiTrăng luồn qua kẽ láRắc vàng đầy sân chơi.
Rồi chiến tranh vụt tớiĐành tạm biệt miền xuôiTrăng theo lên vùng núiLấp ló trên đỉnh đồi.
Giữa đêm rừng tăm tốiChỉ có ánh trăng soiĐi đâu trăng theo đấyNhư bạn thân giữa đời.
Hoài Niệm 157
Hòa bình quay trở lạiLàm ăn lo tối ngàyNgợp ánh đèn thành phốTrăng theo về không hay.
Chợt một đêm điện tắtVội ra ban công ngồiNgả người hứng gió mátMột vầng trăng giữa trời.
Ngẩng mặt lên nhìn trăngNhớ thời gian ở rừngNhớ chuyện xưa mẹ kể Lệ bỗng trào rưng rưng.
158 Hoài Niệm
Xem kÝnh dÞ h×nh
Một ngày vui vẻ cháu cùng ôngMua vé vào xem kính dị hìnhTấp nập đua chen già với trẻMong cùng có được chút vui chung.
Lạ chửa như là giữa giấc mơTrong gương trước mặt chẳng ai ngờĐám đông qua lại như bầy quỷKẻ ngó người nghiêng vẻ thẫn thờ.
Có cô con gái dáng thanh taoMắt biếc môi son ửng má đàoMà bóng trong gương như thú dữMắt trừng răng nhọn gớm ghê sao.
Cháu tôi thơ dại biết gì đâuThích thú vào xem nghếch cái đầuThấy cảnh trong gương cười sặc sụa Người gì như thể lũ diều hâu.
Hoài Niệm 159
Ngắm người, dạ thấy cứ nao naoTôi ngắm nhìn tôi lệ muốn tràoNgoài đời đi đứng trang nghiêm thếTấp tểnh trong này bước thấp cao.
Hẳn nhà thiết kế muốn trêu ngươiMuốn hiến người xem một trận cười Kẻ gian thoắt biến thành quân tửVăn nhân mỹ nữ hóa đười ươi.
Những mong có được chút vui thôiLại hóa đi mua cái ngậm ngùiTrách người chế tạo vô tư thếSao để gương soi giữa cõi đời.
160 Hoài Niệm
VII. DANH NHÂN,VĂN THƠ
*************
Däc ®êng nghÜ ý th¬ §êng luËt
Mê mải làm thơ thể luật ĐườngBao vần thơ cổ luống yêu thươngTế Xương day dứt lời tâm sựCông Trứ đa tình nỗi vấn vương“Thu vịnh” ngất ngây hồn Nguyễn Khuyến“Chung chồng” đau xót dạ Xuân HươngVần hay ý đẹp niềm tha thiếtNgơ ngẩn thi nhân suốt chặng đường./.
Hoài Niệm 161
Héi th¬ ngêi cao tuæi
Cao tuổi tâm hồn vẫn thiết thaTình nhà nghĩa nước rộng bao laMê thơ tình bạn thêm khăng khítMến cảnh hồn văn mãi mặn màLúc trẻ khó khăn càng gắn bóKhi già tình nghĩa chẳng phôi phaLời hay ý đẹp đem ngâm vịnhNhấp chén trà thơm một tiếng khà.
Khai bót ®Çu xu©n
Thư họa ngày xuân buổi học đầuThày trò khai bút chúc mừng nhauThày cho chữ HỌC , trò đông lớpTrò biếu từ KHANG, thày thọ lâuNgười thích vần AN mong phúc lộcKẻ ưa chữ PHÚ ước sang giàuCòn ta nghĩ mãi không ra chữBỗng nẩy từ XUÂN giữa giấy màu Xuân Quý Tỵ 2/2013
162 Hoài Niệm
Mét câi ®i vÒ * Nhân dịp ca sỹ Khánh Ly về Hà Nội biểu diễn nhạc Trịnh
Hồ Tây chiều nay nắng vàng như vẫy gọiBầy sâm cầm chao liệng ánh gương soiGiọng hát Khánh Ly lắng trầm trong hoài niệm“Ngày trở về”** bao khát vọng chơi vơi.
Bao nhiêu năm rồi xa cách lắm người ơiNơi cát bụi nghe như lời thầm hỏiĐang nhớ ai đây, ơi cõi đời mệt mỏiMong có ngày Hà Nội trả lời tôi.
Và hôm nay em đã đến đây rồiBảy chục tuổi vẫn còn trong giọng hátTrĩu vai gầy, nắng buồn qua ánh mắtTrong mê chiều, hoa trắng, áo em bay.
Đường bốn mùa trong nắng bướm ong sayĐời hết âm u đang gọi mùa thu tớiLá thơm tho hết khô vì chờ đợiGiọt lệ đời rớt xuống đẫm làn môi.
Hoài Niệm 163
Người xưa ơi nước mắt hoen my rồiBao nhiêu năm ta rời xa chốn cũMái ngói thâm nâu những đêm dài không ngủCung phím chờ sâu lặng đến hoang vu.
Hồn anh đã về nơi chốn nào trú ngụMong từng giờ, sỏi đá vẫn chờ anhMột bó hoa thơm cho một người nằm xuống Như cây rừng ngàn thuở vẫn tươi xanh.
Hôm nay em về, bàn tay buông lối ngõĐứng lặng nhìn bia đá vẫn đang đauCho dẫu mưa bay đất trời đang biến độngThì muôn đời sỏi đá vẫn thương nhau.
Tạm biệt anh ngày mai em đi nhéĐất Hà thành sương ướt đẫm cơn mêTrên đường phố hai hàng cây thắp sángNhư quê hương rộng mở cõi đi về. 5/2014-----------------------
* Trong bài có sử dụng những ý, câu, từ trong các bài hát cua Trịnh Công Sơn**Tên gọi đêm biểu diễn cua Khánh Ly tại Hà Nội (9/5/2014)
164 Hoài Niệm
Mõng lÔ khai tr¬ng CLB H¸n N«m phêng Yªn Hßa
Vui quá quê ta mở hội rồiPhen này THƯ HỌA khối người chơiRồng bay, uốn lượn trên trang giấyPhượng múa, đua vui dưới ánh trờiGiấy đỏ tươi mầu, tình thắm lạiNghiên mài đẫm mực, nghĩa không vơiYên Hòa đất học ngàn năm trướcTruyền thống hôm nay vẫn rạng ngời.
Hoài Niệm 165
Mõng tíng Gi¸p trßn tr¨m tuæi
Trăm tuổi như Người được mấy aiVì dân vì nước tỏ anh tàiĐiện Biên lòng chảo kinh hồn giặcHà Nội trên cao hạ pháo đài. Pháp chạy giang sơn thu một nửaMỹ thua non nước hết chia hai.Ba lần thư viết đầy tâm huyết “Nhẫn”vẫn dẻo dai,“Thọ” vẫn dài. 25/8/2010
166 Hoài Niệm
Mõng xu©n CLBH¸n n«m-Th häa Yªn Hßa
“Yên Hòa Thư họa”*đón mừng xuânPhướn Chữ, Hoa Thơ đẹp bội phầnThầy gắng giảng văn truyền hậu thếTrò chăm học chữ nối tiền nhânGặp nhau đàm luận tuần ba bậnVãn cảnh tham quan quý một lầnNối nghiệp Nguyễn Du cùng Lý BạchHồn thơ chắp cánh sức thanh tân. 1/2012
-------------------------* Gọi tắt cua CLB Hán nôm-Thư họa phường Yên Hòa
Yªu th¬
Bởi chưng đã hẹn với thơLê thê mưa bụi không chờ được lâuGiăng giăng trời đổ cơn sầuĐường trơn cứ bước mặc đầu ướt mưa.
Hoài Niệm 167
Ngµy th¬ Nguyªn Tiªu
Một năm mới có một hôm nayThi hội Nguyên Tiêu ngóng những ngàyPhấp phới phướn hồng vờn nắng sớmBồng bềnh hoa bóng cuốn thơ bay
Trầm bổng thơ ngâm tràn cảm xúcThiết tha thơ vịnh đắm men sayNgười người chen ngắm hàng thơ họa Lớp lớp quầy thơ sách xếp đầy
Có phải hồn thơ đất nước nàyNghìn năm hội tụ đến nơi đây“Sơn Hà Nam Quốc” vang trời đất“Tòng Giá Hoàn Kinh” động gió mây
“Đại Cáo Bình Ngô” ngời vạn thuở“Bạch Đằng Giang Phú” vọng ngàn thuHiền tài nguyên khí hồn sông núiNgọn bút vần thơ đuổi giặc thù
168 Hoài Niệm
Năm ấy đêm này giữa tiết xuânSông xuân khói sóng ánh trăng ngânTrời xuân văng vẳng vần thơ BácPhảng phất hồn tiên giữa cõi trần
Ngục Trung Nhật Ký nặng niềm đauTrăn trở băn khoăn những sớm chiềuQuằn quại con tim hờn mất nướcNgày thơ nhớ Bác biết bao nhiêu
Mùa xuân đất nước đậm hồn thơVăn Miếu hôm nay rợp bóng cờ Dân nước gửi thơ niềm ngóng đợi Non sông ngàn thuở trọn niềm mơ.
Hoài Niệm 169
Nhí NguyÔn BÝnh
Ai về Vụ Bản chiều nayMà xem khói pháo còn bay khắp làngViếng nhà thơ của dân gianMộ phần hương tỏa ngát giàn mồng tơi Đời thơ đã khép lại rồiHồn thơ vẫn đẫm tình người mênh mangNghẹn ngào “Lỡ bước sang ngang”Xót đời người chị hai hàng lệ đauHàng cau thương nhớ giàn trầu“Tương tư” hò hẹn dãi dầu gió sươngMộng mơ ngay giữa đời thườngLang thang phiêu bạt bốn phương là nhàTâm hồn thả giữa sân gaBiệt ly luống những xót xa vơi đầy“Trăm Hoa” một chút men say1
Tơ duyên bốn bận chưa đầy tấc son2
kịp Vướng oan thi nghiệp mỏi mònGian nan đến thác vẫn còn gian nan“Mưa xuân” chưa giăng màn
170 Hoài Niệm
Chiều đông trút tấm thân tàn tha phương3
Bốn lần nhang tỏa ngát hương4
“Mây Tần” sao vẫn vấn vương hồn người Vườn chanh hoa vẫn tốt tươiHồn quê mãi đậm những lời “Chân quê”.
------------------------1.Báo Trăm Hoa do Nguyễn Bính chu trương chi ra được mấy số thì bị đình bản 2.Nguyễn Bính có bốn đời vợ 3. Nguyễn Bính mất đột ngột đúng ngày 30 Tết (20/1/1966) tại nhà một người bạn yêu thơ ông. 4.Mộ Nguyễn Bính phải bốn lần di chuyển.
Hoài Niệm 171
T×nh Non NícTương nhớ nhà thơ Tản Đà
- Non cao vẫn nặng lời thềChín mươi năm* ấy chẳng hề nhạt phaiThời gian trải những hôm maiMà sông vẫn chảy xuôi hoài về đôngNon đây ngày mỏi đêm mongNhững dòng nước bạc theo giông trở về…
- Nước đây vẫn nhớ lời thềDẫu trôi ra bể lại về cùng nonLuân hồi vũ trụ vuông trònNon còn đứng đấy, nước còn phải trôiThôi đừng buồn nữa non ơiLòng sông nước đã cạn rồi còn đâuChỉ vài tháng nữa, không lâuĐất trời chuyển gió sông sâu lại đầy…
172 Hoài Niệm
Bão giông đưa nước về tâyGiọt mưa đổ xuống ấp dày thân nonTrải bao chờ đợi mỏi mònNay non gặp nước vẹn tròn trước sauNgàn dâu nay lại tươi màuTuyết sương nhuộm trắng mái đầu phau phauNước non đã ở bên nhauLời thề non nước ngàn sau vẫn bền. 12/2010
-------------* Bài thơ “Thề Non Nước“ ra đời tới nay tròn 90 năm
Hoài Niệm 173
ViÕt tiÕp b¶n hïng ca(Kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên)
Sáu mươi năm là mấy nhiêu ngày nhỉSao nghe mà cứ tưởng mới hôm qua“Giải Phóng Điện Biên” sóng đài vang điệu nhạcKhúc oai hùng hòa điệu hát dân ca.
Chúng nó bảo :”Điện Biên là bất khảViệt Minh vào sẽ chẳng có đường raChiếc mũ tôi đây sẽ lấy làm điểm đích 1
Thách các người nếm thử pháo binh ta” .Nhánh ngải cứu trên đầu Trong“Quyết định khó khăn” 2
Vị Tư Lệnh bao nhiêu đêm thức trắngGhi lời Bác trận đánh này phải thắngPháo lớn đưa vào không chắc lại đưa ra.
Năm sáu ngày đêm khói lửa máu xương phaGiao thông hào thít chặt đầu quân giặcThay chiến thuật ta đào sâu tiến chắcMặc bom gào, gai thép xé thịt da.
Bắt quân thù khuất phục chẳng dung thaBao chiến sĩ quên mình trong lửa đạnCờ trắng nhấp nhô, hết đời quân ngạo mạnTướng ra hàng, tan lũ giặc cuồng điên
174 Hoài Niệm
Cả nước một lòng nên sức mạnh vô biênTình yêu nước như suối nguồn không cạnVõ Nguyên Giáp vị tướng tài chói rạngPhất ngọn cờ đầu khối thuộc địa vùng lên
Chiến thắng âm vang, núi vọng sông rềnSáu mươi năm hào quang còn rực sáng Đỉnh đồi cao bức tượng đài hoành trángNghe như còn văng vẳng tiếng quân reo.
Vượt qua bao thác lũ hiểm nghèoDân đất Việt viết những trang lịch sửCó những Chi Lăng, Bạch Đằng Giang, HàmTửTiếp trang vàng ta lại có Điện Biên.
Việt Nam ơi! hùng khí, thế đang lênRồng thiêng hiện, vầng dương đang lấp lóTrang tuấn kiệt thời đại nào cũng cóNước non còn viết tiếp bản hùng ca.
4/2014---------------------1. Lời cua tướng De Castries chi huy cứ điểm ĐBP.2.Lời tướng Giáp:Thay đổi cách đánh là một quyết định khó khăn nhất trong đời binh nghiệp cua tôi.
Hoài Niệm 175
ViÕng §¹i tíng Vâ Nguyªn Gi¸p
Cả nước đau buồn bác Giáp ơiTrăm linh ba tuổi, cõi tiên rồiĐối phương nể phục, nêu danh Tướng Đồng loại ngợi ca, rạng chữ Tài “Nhẫn” vẫn khiêm nhường không mỏi mệt “Trí” càng kiên định chẳng buông xuôi “Anh hùng dân tộc” dân trao tặng Mảnh đất quê hương ấp ủ Người ./. 04/10/2013
ViÕng tõ ®êng nhµ th¬ NguyÔn KhuyÕn
Vườn Bùi thăm viếng Cụ hôm nayTrước án làn nhang hương tỏa bayRặng trúc lơ phơ xanh cánh láAo thu lóng lánh ánh trời mâyVần thơ khóc bạn còn tha thiếtBia đá ghi tình1 mãi ngất ngâyDáng tượng2 ung dung như phảng phấtHồn thơ “Thu ẩm” đắm men say. 10/6/2011
176 Hoài Niệm
V¨n MiÕu-Quèc Tö Gi¸m
Văn Miếu chiều thu thoảng khói hươngDập dìu du khách khắp muôn phươngCỏ xanh chất chứa hồn sương gióMái ngói phơi màu đọng ánh dương Nguyên khí kết tinh hồn đất nướcHiền tài vang mãi nghiệp văn chươngTám hai bia đá lưu danh sángĐại học đầu tiên một mái trường.
Đại học đầu tiên một mái trườngNgàn thu Nam đế trấn Nam phươngKhuê Văn lộng bóng Thiên Quang TỉnhThái Học uy nghi Đại Bái Đường“Thất Trảm” Chu An* lòng chính trực“Kinh Thư” Khổng Tử nghĩa cương thườngTinh hoa dân tộc lưu truyền mãi Sự học muôn đời rạng ánh dương.
Hoài Niệm 177
Sự học muôn đời rạng ánh dươngHào quang rực rỡ chốn văn chươngHàng bia anh đọc, mơ thành đạtRùa đá em xoa, ước nhập trườngVăn sĩ dập dìu về tụ hộiSinh viên náo nức đến dâng hươngSánh vai cường quốc năm châu đóĐất Việt hiền tài tỏa bốn phương.
-----------* Tên thật cua Chu Văn An, do ông được phong tước Văn Trình Công nên đời sau quen gọi là Chu Văn An.
178 Hoài Niệm
PHẦN II
Thơ và các bài bình
CỦA CÁC BẠN THƠ
Hoài Niệm 179
180 Hoài Niệm
Thắm một tình thơ Tặng tác giả Hoàng Mười Nguyễn Thị Thanh Bình
Phong lưu có thú ngoạn duCảnh quan thăm viếng suốt thu sang hèXuyên Việt đi khắp miền quêDanh lam thắng cảnh đam mê cháy lòngThương mười cô gái kiên trungNgã ba Đồng Lộc sáng bừng niềm tinSuốt dặm dài cuộc trường chinhVới bao dấu ấn dáng hình cha ôngCảm thông lũ lụt miền TrungThương em bé nhỏ vẫy vùng trong mưaNhớ về cái thuở ngày xưaTrao nhau ánh mắt thẫn thờ chiều hômCầu Thê Húc thắm màu sơnHồ Gươm liễu rủ gió vờn sóng xanhThả hồn gió mát trăng thanhThương nàng Tô Thị năm canh ngậm ngùiNgắm hòn Trống Mái chơi vơiĐầu non cuối biển kiếp người lênh đênhDẫu cho lên thác xuống ghềnhTình thơ lai láng mênh mông bến bờThuyền thơ chở những ước mơNgược về bến cũ đợi chờ người thương.
Hoài Niệm 181
Cảm tác đọc thơ Hoàng Mười
Nguyễn Ngọc Cơ
Thơ Hoàng Mười trải dài đất nướcĐọc thơ anh học được nhiều điềuKính cha quý mẹ mến yêuTình làng nghĩa xóm trăm chiều thân thương.
Tham quan vãn cảnh đường xa mặcTrường Sơn hải đảo đặc gió sươngDẫu đi vất vả dặm trườngBiết đây biết đó quê hương nước nhà.
Vần thơ tả ngợi ca khắp chốnDi tích lịch sử vốn hùng anhNgã ba Đồng Lộc lừng danhMười cô liệt nữ sử xanh chói ngời.
Còn thăm thú nhiều nơi phong nhãDanh lam tuyệt tác cả non sôngNúi non in bóng bềnh bồngĐộng hang, nhũ đá sắc hồng lung linh.
182 Hoài Niệm
Thơ đã hay tài tình sưu tậpBao tấm hình in ấn vào thơLàm cho người đọc ngẩn ngơHai cô gái tắm bên bờ suối trong.
Vần thơ viết đôi dòng xin chúcChúc Hoàng Mười hưởng phúc thọ trường Siêng năng luyện tập tráng cườngDu xuân thưởng ngoạn ngát hương đất trời. 26/2/2011
Hoài Niệm 183
Thơ xanh chồi Cảm đề tập thơ cua tác giả Hoàng MườiKính tặng anh những cảm xúc chân thành Hoàng thị Ngọc Hồi
Đển với hội thơ mới ngỡ ngàngGặp người làng Cót, hồn mênh mangTứ thơ chắp cánh lòng nhân hậu"Lũ lụt miền Trung" thương cháy gan Vui buồn trời phú nụ cười hoa Tóc mây trắng lóa, thú giao hòa Thưởng ngoạn du chơi Nam tới BắcNáo nức lời thơ, những thiết tha “Vọng phu” đá hóa người chờ đợiThơ thổi hồn- đau- lệ nhạt nhòaNhớ Mẹ thương Cha lòng vời vợi ..."Hồ gươm -Hà Nội "nhớ "Đường Thu" Sinh viên một thuở thời sơ tánKết bạn trăng thu,vượt núi đồiHà nội buồn vui bao kỷ niệm ...Sáu mươi có lẻ ,"THƠ" xanh chồi. Hà Nội 28/3/2011
184 Hoài Niệm
Nhớ kỷ niệm xưaNhân đọc tập thơ cua bác Hoàng Mười Hà Ly
Tập thơ được bác tặng choBâng khuâng lòng những đắn đo tần ngầnLàm sao theo kịp bước chânRừng vàng, biển bạc xa gần bác quaQuê hương một dải sơn hàTung hoành nghiên bút xông pha dặm trườngMiền Trung khúc ruột sót thươngSong thân hình bóng vấn vương tháng ngàyVăn chương nối nghiệp cha đâyThả hồn theo cánh hoa bay cuối trờiĐường thu nhớ cánh hoa tươiHồ Gươm liễu rủ lả lơi tóc mềmNhớ thương hoa sữa dịu êmVầng trăng cổ tích bên thềm đợi aiMàu hoa Phượng đỏ nào phaiBao nhiêu kỷ niệm nhớ hoài tuổi thơNiềm vui tràn ngập đâu ngờSáu mươi xuân lẻ, ước mơ vẹn trònChúc mừng bác với cháu conBên người yêu dấu sắt son một lòng . Hà Nội 26/6/2011
Hoài Niệm 185
Hoàng Mười–Một tâm hồn thơ Thân tặng Hoàng Mười Ngô Nguyên Ngần
Đọc thơ cha mắt lệ nhòaẨn trong thi tứ nếp nhà thanh taoKhông màng chức trọng quyền caoNhững vần lục bát dạt dào yêu thươngTình sâu nặng với thơ ĐườngCòn đây những tứ vấn vương bao ngườiĐã đành nước chảy mây trôiLời thơ dung dị sống đời thẳng ngayYêu từng ngọn cỏ lá câyBuồn thương nhớ bạn những ngày vắng xaĐàn con nặng gánh vai chaThơ còn ở lại trăng tà non TâyVăn chương nối nghiệp cha nayHoàng Mười thơ tứ tràn đầy sắc xuânThu về cảnh đẹp tuyệt trầnThu đi xao xuyến bần thần chẳng yênNgắm trăng nhớ đến mẹ hiềnMiền Trung lũ lụt triền miên quặn lòngChu du khắp chốn khắp vùngCàng yêu tha thiết non sông quê mìnhCỏ cây hoa lá công trình
186 Hoài Niệm
Gửi vào thi phẩm, thơ dành tặng nhauNếp nhà gìn giữ dài lâuTập thơ đã nối nhịp cầu tình thânMấy lời gửi tặng thi nhânXem hoa, cưỡi ngựa đôi vần đơn sơ. 2/3/2011
Hoài Niệm 187
C¶m tëng ®äc th¬ Hoµng M¬× Hoàng Thị Nguyệt
Chu nhiệm CLB thơ Hương Sắc Yên HòaĐêm dài không ngủ đọc thơ em,Thêm hiểu cảm thông một nỗi niềm.Nhòa lệ thơ cha tình nghĩa nặng.Cảm thương lòng mẹ tấm thân hiền.Nghĩa trang Đồng Lộc thiêng vùng đất.Hào khí Đông Đô tỏa khắp miền Bè bạn tuổi già vui xướng họaƯu phiền gạt bỏ sống như tiên.
Em tôi Hoàng Thị NguyệtTuổi ngoại sáu tuần vẫn thiết thaTân hồn trẻ mãi rộng bao laSáng ra Thái cực công viên tậpChiều tới hội bơi vẫn mặn màHai buổi* Hán-Nôm rèn kinh sửMột lần* Thư pháp chẳng phôi phaNíu thời gian lại may còn kịpNghĩa nặng nên năng đến mọi nhà.
--------------* Mỗi tuần hai buổi học Hán-Nôm, một buổi học Thư pháp
188 Hoài Niệm
Đôi vần Tặng tác giả Hoàng Mười Minh Toan
Gói lòng “Tự bạch” gửi vào thơYêu mãi mùa thu chẳng hững hờLá thắm màu xanh tình luyến áiTỏa hương dịu ngọt đẹp niềm mơ
Chiều bơi sáng tập thú không rờiDu lịch tham quan khắp mọi nơiNgoài Bắc trong Nam vui với hộiDưỡng sinh thể dục hứng mây trời
“Hồ Gươm - Hà Nội”vẫn song đôi“Với bạn” vui thơ họa khắp nơi“Đọc áng thơ cha”Người để lạiĐôi vần nối gót nghĩa đầy vơi
“Bạn đến chơi nhà“ giữa tiết xuânVui thơ bè bạn khắp xa gần“Tình cờ” nhác thấy ai bên ấySân tập, hồn thơ rộn mấy vần
Hoài Niệm 189
Xuyên Việt Sài Gòn đẹp như mơNha Trang, Côn Đảo, Huế vào thơMiền Tây Nam Bộ nghe điệu LýDa diết nhớ ‘Thu” nhớ bến bờ. 2/2011
190 Hoài Niệm
Đọc thơ cậu
Hoàng Thị Tuyết
Cám ơn cậu tặng tập thơBài hay bài vừa xen lẫn với nhauTrên đầu tóc trắng phau phauTrong hồn thơ đẫm một màu thời gianPhải đâu tình nghĩa cũ càngCàng sâu sắc lắm lại càng thắm tươiTrăm năm vật đổi sao rờiBâng khuâng lòng vẫn tình đời sắt son. 10/2/2011
Hoài Niệm 191
HÌNH TƯỢNGNGƯỜI PHỤ NỮ VIỆT NAM TRONG
THƠ HOÀNG MƯỜI
Nguyễn Thị Thanh Bình
Tôi đã được nhà thơ Hoàng Mười tặng thơ của anh, có lúc là tập thơ, có lúc chỉ là một số bài thơ mà anh mới sáng tác. Đọc thơ anh tôi luôn có cảm giác dễ chịu và tràn đầy cảm xúc bởi ngôn ngữ thơ giàu hình ảnh, giàu sắc thái trữ tình. Đặc biệt trong thơ Hoàng Mười tính triết lý, tính nhân văn luôn thấm đẫm nhất là khi anh khắc hoạ về người phụ nữ Việt Nam .
Người phụ nữ Việt Nam trong thơ Hoàng Mười hiện lên với vẻ đẹp tâm hồn sâu lắng, chân chất dung dị giàu đức hi sinh. Người phụ nữ Việt Nam trong thơ anh đủ mọi lứa tuổi, ở mọi lĩnh vực, mọi thời điểm song, cùng chung một phẩm chất: nhân ái, đảm đang .
Trợ cấp còm tiền hưu thôi tạm đu Em mơ lòng trông giữ trẻ nhà bên .(Chuyện một nữ thanh niên xung phong)
192 Hoài Niệm
Có lúc anh xúc động đến nao lòng trước hòn Vọng Phu, một giai thoại đã ăn sâu vào tiềm thức người Việt Nam về lòng trung thuỷ đến cháy lòng.
Nơi đất trời xứ Lạng Vọng Phu núi một hòn Mang hình người thiếu phụ Hoá đá đứng bồng con (Hòn Vọng Phu )Có lúc anh lại nghiêng mình cảm phục trước sự
hi sinh thầm lặng của người phụ nữ khi chiến tranh đã đi qua. Thảo thơm là thế, chịu đựng là thế, hình ảnh người phụ nữ có ở mọi miền trên đất nước Việt Nam.
Ôi em gái Việt Nam người mà tôi yêu mến Cúi chào em người vợ thảo, mẹ hiền Đất nước biết chăng những người con như thế Có áng thơ nào ca ngợi hết công em .(Chuyện một người con gái Việt Nam )
Hoàng Mười có một tâm hồn nhạy cảm, nồng ấm. Khi nói về người phụ nữ Việt Nam không chỉ là những con người thực, việc thực mà cả đến giai thoại, truyền thuyết cũng khiến anh xao xuyến. Anh cảm thông sâu sắc với những mảnh đời bất hạnh như Tô Thị, Xuý Vân. Anh bộc lộ thái độ lên án đạo đức suy đồi, xã hội bất công xô đẩy người phụ nữ vào đường cùng không lối thoát.
Thương em thân gái phận mỏng manh Dại dột mắc lừa giống Sơ Khanh Mù mịt con tim mờ mộng ảo
Hoài Niệm 193
Giả điên uổng phí cả ngày xanh . (Xuý Vân )Người phụ nữ Việt Nam trong thơ Hoàng Mười
cũng rất tế nhị, hóm hỉnh, yêu đời. Ta không thể nén được tiếng cười sảng khoái, vui nhộn khi đọc bài thơ “Bỏ rượu trà thôi cấm …bỏ bà”.
Thôi để cho bà khỏi thét la Bỏ luôn ba thứ quấy phiền taBà nghe quắc mắt nhìn tôi nói Bỏ rượu ,trà thôi cấm …bỏ bà .Hình ảnh một cô gái hồn nhiên, vị tha không đòi
hỏi cầu kì trong cuộc sống vợ chồng. Dẫu đường đời muôn vàn khó khăn họ vẫn giành cho nhau sự ấm áp chân tình
Mim cười ánh mắt long lanh Tặng em cả cuộc đời anh đu rồi (Món quà 8-3 )Cảm động biết bao, thán phục biết bao hình ảnh
cặp vợ chồng già vẫn chăm chút cho nhau đi tiếp chặng đường đời. Trong cái ngọt ngào hạnh phúc ấy đã có bàn tay vun vén, trái tim nhân hậu của người phụ nữ .
Bách niên cầu giai lão Tóc bạc chăm da mồi Đôi thân già lựa bướcTên đường đời xa xôi . (Ông trông bà )
194 Hoài Niệm
Thế đấy, đọc thơ Hoàng Mười cái dư vị ngọt ngào, đầm ấm trải dài, thấm đẫm trong mỗi bài thơ. Cả tập thơ như một bản nhạc lúc trầm bổng du dương, lúc trào dâng dồn dập như song biển vỗ bờ. Các bài thơ phác hoạ về người phụ nữ Việt Nam của anh viết theo nhiều thể loại: Thơ Đường Luật, thơ lục bát, thơ tự do…,dù ở thể loại nào anh cũng có sự sắp xếp, chọn lọc chu đáo, gọt giũa cả về ngôn từ, hình ảnh. Mỗi bài thơ đều để lại cho người đọc một cảm xúc, ấn tượng tốt đẹp. Là một phụ nữ, tôi thật tự hào về vẻ đẹp tâm hồn và đạo đức cao cả của người phụ nữ Việt Nam.
Cảm ơn nhà thơ Hoàng Mười đã góp vào vườn thơ đất nước những bài thơ hay dạt dào cảm xúc. Đặc biệt trong đó anh đã gửi gắm tình cảm chân thành, lòng ngưỡng mộ của mình vào hình ảnh người phụ nữ Việt Nam.
Thanh Bình p205-A3-Làng Quốc Tế Thăng Long –Dịch Vọng –Cầu Giấy-Hà nội
Hoài Niệm 195
VÀI Ý NGHĨ VỀ BÀI THƠ “TIỄN THU” CỦA TÁC GIẢ HOÀNG MƯỜI
Đào Thị Bích Chiêm
*
Sinh ra và lớn lên trên đất kinh thành ngàn năm văn hiến, tác giả Hoàng Mười cũng như nhiều chàng trai Hà Nội khác được thấm đẫm trong không gian văn hóa thủ đô ngay từ thuở lọt lòng, vì thế anh yêu Hà Nội trong từng hơi thở, từng bước đi. Hơn nữa, ở anh có tâm hồn một người nghệ sỹ. Bao nhiêu kỷ niêm, trăn trở về mùa thu Hà Nội chất chứa trong anh đã dồn lên ngọn bút để tạo nên những bài thơ đầy cảm xúc như các bài : “Mùa thu tới”,” Thu đi”,”Sông thu,” Tiễn thu,”, “Một ngày trên phố”… Đọc thơ anh, tôi hiểu thêm nhiều điều về tâm hồn người Hà Nội, giúp tôi có được cảm nhận rằng: Mùa thu của thiên nhiên vốn đã đẹp lắm, nhưng mùa thu của Hà Nội còn đẹp hơn bội phần. Trong số những bài về mùa thu ấy, đặc biệt
196 Hoài Niệm
ấn tượng là “Tiễn thu”. Nguyên văn bài thơ này như sau :
Tiễn thuGió mùa xao động nhành maiĐông về chớm lạnh cho ai bồi hồiTiễn thu, mây lặng trăng lơiSầu se ngọn cỏ cây rơi lá tàn.Còn đâu nắng thuy tinh vàngCòn đâu hương cốm gánh hàng bán rong Còn đâu hoa sữa thơm nồngGió heo may lộng cánh đồng thôn trang.Thu đi để lại chút vàngLong lanh trên sóng nước tràn chơi vơiChút buồn trong áng mây trôiChút tình nhung nhớ xa xôi phương trời.Rét rồi lại ấm lên thôiLuân hồi vũ trụ không với tình ngườiThôi đành đi nhé thu ơiĐông qua, hạ hết thu vui lại về. Nếu những bài thơ về mùa thu của Nguyễn
Khuyến, Xuân Diệu, Nguyễn Bính, Nguyễn Đình Thi, Tố Hữu… đã giúp ta thấy được hiệu ứng của cảnh vật đối với tâm hồn con người, thì “Tiễn thu” không những gợi được những cảm giác tương tự mà còn có những nét riêng buộc tôi phải hình dung, suy tưởng và phải tự lý giải trước những vấn đề mới được đặt ra trong bài thơ. Tâm trạng về mùa thu sắp qua đi được diễn tả như sắp phải chia tay
Hoài Niệm 197 người bạn thân thiết bằng tất cả tâm tư, cảm xúc. Trời chưa lạnh, nhưng chỉ một luồng gió mùa khe khẽ làm rung động những nhành mai mềm mại báo hiệu đông về đã gợi lên nỗi lo lắng cho sự ly biệt với mùa thu sắp diễn ra:
Gió mùa xao động nhành maiĐông về chớm lạnh cho ai bồi hồi…Hai từ “bồi hồi” được đặt đúng chỗ đã làm tăng
sức gợi cảm khiến người đọc hiểu được rằng: Sẽ phải có cuộc chia tay và sau cuộc chia tay ấy, tâm hồn người ở lại không chỉ nuối tiếc, bồn chồn mà con tim sẽ còn phải xao xuyến, thổn thức biết nhường nào.
Nhưng “Ai” bồi hồi trước cuộc chia ly ấy?. Đó chính là mây, là trăng, là cỏ cây hoa lá :
Tiễn thu, mây lặng trăng lơiSầu se ngọn cỏ cây rơi lá tàn.Gió mùa đã đẩy thu đi. Cảnh vật như chìm lắng
trước một tất yếu không thể cưỡng. Tác giả dùng thủ pháp lấy cảnh ngụ tình nhằm diễn tả đầy đủ trạng thái bồi hồi của một tâm hồn đa cảm.Thu ra đi, mây sầu như dừng lại, trăng buồn như chùng xuống, đến như ngọn cỏ cũng kém tươi, lá cành cũng tàn úa. Sự se buồn của cảnh vật chính là nỗi trống trải trong tâm hồn tác giả. “Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”, chẳng phải cổ nhân đã phải hốt lên như vậy đó sao!. “Sầu se ngọn cỏ cây rơi lá tàn”, câu thơ hình như mượn tứ của người xưa đã
198 Hoài Niệm
làm tăng thêm tính trữ tình trong diễn tả tình cảm của bài thơ…
Còn đâu nắng thuy tinh vàngCòn đâu hương cốm gánh hàng bán rong Còn đâu hoa sữa thơm nồng…Trong đoạn thơ trên, điệp từ “còn đâu” được lặp
lại tới ba lần. Nó vừa để hỏi vừa diễn tả sự luyến tiếc khôn nguôi bởi vừa mất đi những gì đẹp nhất mà mùa thu ban tặng cho con người: Nắng thủy tinh vàng; hương cốm đồng quê; hoa sữa thơm nồng. Những hình ảnh đẹp được sử dụng đúng lúc đúng chỗ đã tạo được hiệu ứng nghệ thuật cao của sự tiếc nuối.
Cũng bởi trong trạng thái ấy, tác giả cố gắng tìm kiếm những gì còn vương lại của mùa thu cho vợi bớt nỗi buồn :
Thu đi để lại chút vàngLong lanh trên sóng nước tràn chơi vơiChút buồn trong áng mây trôiChút tình nhung nhớ xa xôi phương trờiThu chẳng còn ở lại, chỉ để lại chút vàng trên
sóng nước, chút buồn trong mây trôi, chút tình trong nhung nhớ… tất cả là mong manh, huyền ảo mà lưu luyến tưởng chừng như chẳng bao giờ nguôi. Mặc dù chỉ là sự nhỏ nhoi ít ỏi nhưng khi từ ”chút” được lặp đi lặp lại nhiều lần đã tạo được cảm giác về sự tiếc nuối. Sự tiếc nuối trước sự ra đi của một cái gì thân thiết nhất. Có lẽ đây là 4 câu
Hoài Niệm 199 thơ hay nhất trong bài. Nó hay bởi hình ảnh tuyệt mỹ của mùa thu, bởi tình người lai láng trước thiên nhiên đất nước trong phút giao mùa lặng lẽ. Đọc 4 câu thơ cuối :
Rét rồi lại ấm lên thôiLuân hồi vũ trụ không với tình ngườiThôi đành đi nhé thu ơiĐông qua, hạ hết thu vui lại về./.. Đọc tới đây, tôi chợt nhận ra bản lính vững
vàng, tỉnh táo của tác giả. Anh vừa có khả năng rung động trước vẻ đẹp của thiên nhiên đất nước vừa có sự tỉnh táo để có thể hiểu được cái quy luật nghiệt ngã của tự nhiên. Có lẽ anh đã đọc được cái ý sâu xa ”Hết mưa rồi nắng ửng lên thôi” trong thơ Bác để tạo nên tứ thơ này, nhưng điều quan trọng là trong cái luân hồi ấy, tình con người không được vơi cạn. Nắm được quy luật tự nhiên, làm chủ nó, mở lòng đón nhận, khai thác để nó phục vụ cho đời sống con người thêm tươi vui lạc quan hơn. Hiểu như vậy nên cuộc tiễn đưa tuy lưu luyến bịn rịn mà không bi lụy, tiếc nuối mà chứa chan hy vọng cho ngày gặp lại khi đông qua hạ hết.
Mặc dù tác giả không còn trẻ nữa nhưng hồn thơ toát lên một sự trẻ trung, một nội lực dồi dào.”Tiễn thu” là một trong những bài thơ hay trong chùm thơ anh viết về mùa thu Hà Nội (Dù trong bài không có từ nào về Hà Nội). Bài thơ đã để lại ấn tượng sâu sắc trong tôi và chắc chắn cũng để lại ấn
200 Hoài Niệm
tượng tốt đẹp trong lòng bạn đọc. Được biết anh không chỉ có thơ hay về mùa thu mà còn có nhièu thơ hay về các mùa khác, thơ tặng bạn bè, người thân, mong rằng trong những năm tháng tiếp theo, anh sẽ còn có những tác phẩm tuyệt vời hơn nữa.
5/2013
Hoài Niệm 201
HOÀI NIỆM VỀ NGƯỜI PHỤ NỮTRONG THƠ HOÀNG MƯỜI
Trần Văn Cường
Vào cái tuổi U70, gần đến đoạn "xưa nay hiếm", người ta thường trăn trở với những hoài niệm là một lẽ thường tình. Nhà thơ Hoàng Mười ở đây cũng không phải là một ngoại lệ. Một trong những ngả đường hoài niệm của tâm thức hiển nhiên sẽ hướng về "một nửa của nhân loại", về những người phụ nữ, một kiệt tác của tạo hóa để thi sĩ muôn đời trải nghiệm niềm si mê và hờn dỗi, sung sướng và đau khổ đến tận cuối cuộc đời. Điều này có thể đúc kết bởi câu Ngạn ngữ Đức: " Hãy đợi hoàng hôn để thấy cái đẹp cua buổi bình minh và hãy đợi tuổi già để hiểu thế nào là một người phụ nữ đẹp".
Maxim Gorki – nhà văn lớn của nước Nga – Xô Viết đã có những lời lẽ ca tụng người phụ nữ: “Không có mặt trời thì hoa không nơ, không có
202 Hoài Niệm
tình yêu thì không có hạnh phúc, không có đàn bà thì không có tình yêu, không có người mẹ thì cả nhà thơ và anh hùng đều không có”.
Tập thơ "Hoài niệm" của tác giả Hoàng Mười có khoảng 20 bài viết về chủ đề phụ nữ. Đó là những thiếu nữ tuổi học trò với những cung bậc tình cảm lưu luyến ban đầu trong bài "Cái thua ngày xưa" chẳng bao giờ quên, đến nụ hôn chia tay của người yêu trong bài "Cơn mưa chiều Hà Nội"; Đó là dáng đẹp thiên thần của phái nữ giữa biển trời trong bài "Bãi biển và em" hoặc là những hương hồn trinh nữ đã chết vì Tổ quốc với ước mơ vô cùng giản dị của người con gái là có đủ bồ kết để gội đầu trong bài "Viếng thăm Đồng Lộc". Phụ nữ đích thực vẫn đẹp ngay cả khi họ bị chiến tranh vùi dập nhưng vẫn đầy lòng nhân ái vị tha trong các bài "Chuyện một nữ thanh niên xung phong" và "Chuyện một người con gái Việt Nam". Phụ nữ thật đáng nể. Ngay cả khi họ nổi loạn và trở nên "lăng loàn" vẫn có lý do để cảm thông với khát vọng yêu đương rất đời thực như trong bài "Thị Mầu". Tác giả còn cảm hứng làm thơ về những hình dáng thiên tạo tưởng như vô tri mà vẫn mang nặng tình vợ chồng vĩnh cửu như "Hòn Vọng phu", "Hòn Trống Mái" đúng như nhạc sĩ - nhà thơ vĩ đại Trịnh Công Sơn đã từng viết "Ngày mai sỏi đá cũng cần có nhau" !. Và đến nay, ở vào tuổi xế chiều, tình chồng vợ vẫn đằm
Hoài Niệm 203 thắm, như "gừng cay , muối mặn", chăm sóc nhau khi đau ốm như tác giả đã ghi lại trong các bài "Ông trông bà" và "Nói với em" . Đúng là "Con trông cha không bằng bà trông ông" - Dân gian đã đúc kết thật là chí lý. Và còn nhiều nữa, những bài khác mà tác giả diễn tả những cung bậc huyền diệu của tình yêu đối với phụ nữ để độc giả tự khám phá và cảm nhận khi đọc toàn bộ tập thơ.
Qua tập thơ "Hoài niệm" với những bài thơ viết về chủ đề phụ nữ, nhà thơ Hoàng Mười đã cho ta chiêm ngưỡng một vườn hoa đẹp với đa dạng sắc mầu và những âm thanh dìu dặt làm say đắm lòng người, cho ta thấy cuộc đời thêm ý nghĩa, thêm yêu thương và cảm phục những người con gái, những người mẹ, người vợ Việt Nam xinh đẹp cả về hình thể lẫn tâm hồn với đức hy sinh, vị tha vô bờ bến .
Hà Nội, ngày 18/5/2014
204 Hoài Niệm
CỐT CÁCH THANH TAOQUA BÀI “CHẲNG GIÀ” CỦA TÁC GIẢ
HOÀNG MƯỜI Hoàng thị Ngọc Hồi
CHẲNG GIÀ Đã mấy năm qua hương tuổi giàVần thơ hòa vận với trăng hoa Tuổi cao vẫn thấy xuân còn sắc Sức kém mà sao trí chẳng tàSớm dậy ngất ngây hương Ngọc nữ Chiều về thương thức tiếng Oanh ca Thân tình be bạn luôn thăm viếngXướng, họa, ngâm nga, một chén trà.
Khi có tuổi con người ta ai cũng sợ tuổi già . Trước hết tuổi già làm mất đi khả năng tư duy sáng tạo minh mẫn, hoạt động nhanh nhạy sắc bén của con người. Đặc biệt là tuổi xuân tràn đầy sức sống “Đội đá vá trời”, đam mê nhạy cảm “Trăm sông cũng lội , nghìn đèo cũng qua” mà khi già con người ta không còn khả năng quý giá ấy nữa. Như vậy tuổi già sẽ đồng nghĩa với cô đơn, với mặc cảm, là thừa giữa con cháu, gia đình xã hội và thừa ngay cả với chính mình. Nhưng rồi mỗi người sẽ tìm cho mình cách sống phù hợp với tuổi già, vui
Hoài Niệm 205 cùng tuổi già, miễn sao đừng để tuổi già trì trệ để rồi phải chấm dứt cuộc đời một cách nhanh chóng. Già mà “Chẳng Già”, tác giả Hoàng Mười hội viên câu lạc bộ thơ Đường luật, thơ Việt nam, thơ quận Cầu Giấy. Anh đã tìm cho mình một phong cách sống cho thơ mặc dù anh đã ở tuổi hạc “Xưa nay hiếm”. Thơ anh la tâm hồn là tình cảm chứa chan sức sống mạnh mẽ thể hiện ở nhiều bài thơ với các thể loại thơ khác nhau. Thơ anh mang được cốt cách thanh tao của người cao tuổi điềm đạm giầu tình cảm, giầu vốn sống, vốn hiểu biết khả năng tư duy sinh động. Anh đã truyền cảm cho thơ tất cả lòng mình và cũng tìm thấy trong thơ mọi niềm vui, khát vọng của tuổi già. Tuổi già trong anh là sự thăng hoa tận hưởng: hòa vận giữa thơ và đời. Hai câu thơ của cặp mở trong bài thơ Đường luật “CHẲNG GIÀ” của anh là sự sung mãn tuổi già mà anh đã chọn thơ làm định hướng:
Đã mấy năm qua hương tuổi giàVần thơ hòa vận với trăng hoa Để nói về tuổi già của mình anh đã dùng cặp từ :
“hòa vận” thật chính xác , đắt giá cho tâm hồn của những người già mà vẫn chẳng già, vẫn thả hồn với thơ phú với trăng hoa với tình yêu thiên nhiên, con người, xã hội. “Gừng già gừng lại càng cay” phải chăng đó là sự tinh tường, minh mẫn đến tinh túy của của tâm tình còn tràn đầy sức sống, sâu xa lí trí đã được anh chắt lọc hun đúc tích lũy từ nhũng
206 Hoài Niệm
năm tháng trẻ chung để đến nay tình yêu thơ của tuổi già càng làm cho sức sống ấy trỗi dậy. Với cặp thực trong bài ta thấy anh “tuổi cao” mà “xuân còn sắc” , “sức kém” mà “trí chẳng tà” thì thật đáng tự hào với tuổi xế bóng của mình :
Tuổi cao vẫn thấy xuân còn sắc Sức kém mà sao trí chẳng tà“Tuổi cao vẫn thấy xuân còn sắc” vâng, tuổi
cao anh không chỉ rung động trước cảnh sắc mùa xuân, đọc thơ anh ta còn thấy anh rung động trước mọi vẻ đẹp tiềm ẩn của thiên nhiên của con người và với mọi biến động xã hội ở mọi hoàn cảnh trong mọi lớp người lao động, những mảng đời trắc ẩn. Chúng ta những độc giả không thể không xúc động khi đọc bài “Bão lũ miền Trung”, “Sóng thần Nhật Bản” hay bài “Chuyện một nữ thanh niên xung phong” v.v… đó chính là “xuân còn sắc” trong thơ anh. Cũng vì “xuân còn sắc” nên tình cảm trong thơ của anh mới bao la và “Sức kém mà sao trí chẳng tà”. Anh tham gia nhiều câu lạc bộ, sức viết của anh nhanh, nhạy bén với nhiều nội dung thể loại thơ đa dạng khác nhau. Tựu trung lại thơ anh là tình yêu quê hương đất nước con người, anh đi nhiều viết nhiều, anh giành không ít tình cảm của mình cho biển đảo:
Hoàng Sa đang quằn quại những đêm đêm Trong tay giặc vẫn là con cua mẹ Biển nồng mặn máu anh hùng dũng sĩ
Hoài Niệm 207
Để quê hương thương nhớ đến khôn cùngLý trí , tình yêu sự rung cảm không chỉ trong
thơ, ở đời thường anh còn là người có nghĩa có tình mặn mà yêu thương. Anh đã dầy công chăm chút, nâng niu săn sóc người vợ đã mắc bệnh tim hiểm nghèo từ nhiều năm nay và anh dành cho chị những tứ thơ nồng ấm :
Vuốt cánh tay buông lơiCho em vơi cơn mỏiDay vuốt tấm lưng trầnCho nhịp tim đều đặn……………………Anh , đôi bờ sông sâuÔm ấp em dòng biếcNguyện bên nhau suốt đờiTừ ngọn nguồn ra biển …. ( Nói Với Em ) Chính sự trải hồn cho thơ , sự chính trực yêu
thương đúng mực trong cuộc sống đã tạo cho anh một phong cách tao nhã với đời :
Sớm dậy ngất ngây hương Ngọc nữ Chiều về thương thức tiếng Oanh ca Còn gì viên mãn hơn ở tuổi già : thưởng hoa ,
ngắm trăng, vịnh thơ và nghe tiếng Oanh ca. Tất cả quyện lại nâng hồn ta lên làm cho ta sống tới trăm năm chưa phải là nhiều. Như thế quả là “CHẲNG GIÀ” hay sao ? Anh đã trải hồn cho thơ để rồi thơ nâng cánh cho anh có nhiều “Thân tình bè bạn luôn thăm viếng”. Các nhà thơ đã thăm viếng nhau thì
208 Hoài Niệm
cũng có nghĩa đã là một tao đàn bất tận với thơ, trà cùng rượu. Cặp kết của bài thơ thật thú vị, mang đầy ý nghĩa của cuộc sống , mấy ai đã được tận hưởng:
Thân tình be bạn luôn thăm viếng Xướng, họa, ngâm nga, một chén trà Cám ơn Hoàng Mười, anh đã cho độc giả một
bài thơ Đường luật hay, một cốt cách sống thanh cao của tuổi già, một nét đẹp tâm hồn đầy trí tuệ, một tình thơ, một tình người. Đây còn là bài Đường luật chuẩn mực về niêm, luật , tứ thơ hay câu từ mềm mại, nghệ thuật chau chuốt, mạch thơ phát triển logich rất đáng để học tập . Câu mở và câu kết rất ăn ý với nhau , nếu ghép lại ta có bài tứ tuyệt cũng tuyệt vời
Đã mấy năm qua hương tuổi giàVần thơ hòa vận với trăng hoa Thân tình be bạn luôn thăm viếngXướng, họa, ngâm nga, một chén trà Theo người bình, nếu tác giả đổi “Oanh ca”
thành “Sơn Ca” có lẽ đối chuẩn hơn với “Ngọc Nữ” vì “Oanh ca” ở đây “ca” sợ rằng là động từ.
Chúc tác giả Hoàng Mười trẻ mãi không già với những tứ thơ bay bổng , hồn thơ mênh mang của con người điềm đạm, ân tình. Chúc trái tim của chị luôn rộn ràng trắc ẩn với những vần thơ anh.
Hà nội những ngày vào thu 10/10/2013
Hoài Niệm 209
HÀ NỘI XƯA VÀ NAY LẮNG ĐỌNG
TRONG THƠ HOÀNG MƯỜI
Lê Hữu Hợp
Tôi và anh Hoàng Mười khá hợp nhau về tính cách và hay chia sẻ về thơ khi chúng tôi sinh hoạt trong CLB Thơ Đường luật. Không phải ngẫu nhiên như vậy bởi chúng tôi có nhiều sự tương đồng, quê gốc của hai người xưa kia chung một cánh đồng mà ngày nay là hai phường sát nhau. Anh làng Cót, tôi làng Vòng đều là những làng nghề truyền thống. Hơn nữa anh và tôi lại cùng học trường Đại học GTVT Thủy, anh chuyên ngành sông, tôi chuyên ngành biển. Nhưng khi nghỉ hưu chúng tôi lại cùng yêu thơ và sáng tác thơ. Ở mảng văn chương này chúng tôi cũng gặt hái được thành công nhất định. Đã có nhiều bài thơ in chung trong nhiều tuyển tập thơ, và cũng ra sách thơ riêng.
210 Hoài Niệm
Mới đây tôi được anh gửi cho một chùm thơ về đề tài Hà Nội. Tôi cũng hơi bất ngờ vì chúng tôi thường trao đổi nhau về thơ Đường luật, nhưng ở chùm thơ này tôi mới biết anh viết thể thơ tự do cũng khá chắc tay và nội dung chuyển tải nhiều vấn đề của cuộc sống. Đọc chùm thơ của anh tôi thấy vừa chứa đầy những hoài niệm và cảm xúc về truyền thống lịch sử - văn hóa của Hà Nội, vừa giầu chất trữ tình, lãng mạn phản ánh cuộc đời tác giả. Để phần nào làm sáng tỏ nhận định này chúng ta hãy cùng nhau tìm hiểu hai góc độ trên thông qua chùm thơ này.
Bắt đầu từ việc khai thác các di tích lịch sử và văn hóa tiêu biểu của Hà Nội như: Văn Miếu – Quốc Tử Giám; Hồ Gươm; Cầu Giấy, tác giả đã giúp bạn đọc có cái nhìn rõ hơn về truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc cũng như các thành quả rực rỡ về văn hóa qua các triều đại kế tiếp nhau. Bài “ Văn Miếu – Quốc tử Giám ” là bài thơ Đường luật ba khổ có kết cấu chặt chẽ. Ngay khổ đầu đã vang vọng một nguyên lý giáo dục kinh điển của tiền nhân “ Hiền tài là nguyên khí quốc gia ”:
Nguyên khí kết tinh hồn đất nướcHiền tài vang mãi nghiệp văn chương Tám hai bia đá lưu danh sáng Đại học đầu tiên một mái trường
Hoài Niệm 211
Tác giả còn lưu ý chúng ta về hai danh nhân văn hóa có tầm ảnh hưởng lớn về hệ tư tưởng và sự nghiệp giáo dục được thờ tại Văn Miếu :
Thất trảm – Chu An lòng chính trực Kinh Thư – Khổng Tử nghĩa cương thườngNhư một sự kế thừa giữa quá khứ và hiện tại, thế
hệ thanh niên ngày nay thường đến Văn miếu để lễ và cầu may trước mỗi dịp thi cử:
Hàng bia anh đọc, mơ thành đạt Rùa đá em xoa, ước nhập trườngNhững năm gần đây Hội Nhà Văn Việt nam đã
tổ chức Ngày Thơ Việt Nam vào dịp Nguyên Tiêu hàng năm. Tác giả cũng có bài thơ về sự kiện này. Sau khi điểm qua những áng văn bất hủ của tiền nhân như: “Nam Quốc Sơn Hà”, “Đại Cáo Bình Ngô”, “Bạch Đằng Giang Phú”, tác giả đã nhắc lại xuất xứ của bài thơ Nguyên Tiêu của Bác
Trời xuân văng vẳng vần thơ Bác Phảng phất hồn tiên giữa cõi trầnChúng ta hy vọng “Ngày Thơ Việt Nam” mãi
mãi là điểm sáng về sự kiện văn hóa đối với dân tộc nói chung và những người yêu thơ nói riêng.
Mùa xuân đất nước đậm hồn thơ Văn Miếu hôm nay rợp bóng cờ Rời Văn Miếu chúng ta đến Hồ Gươm trung tâm
Thủ đô, một địa chỉ văn hóa – lịch sử - tâm linh của cả nước.
Thê Húc cầu cong làn sóng gợn
212 Hoài Niệm
Tháp Rùa trầm mặc đứng soi gương………………………………………..Sừng sững uy nghi Đài Thái TổNét vàng rạng rỡ Chiếu Dời ĐôNgọc Sơn chứa chất hồn dân tộcHà Nội ngàn năm mãi quật cường.Có một điều chắc chắn rằng thủa nhỏ tôi và anh
Hoàng Mười đã có nhiều lần từng đi tàu điện tuyến Cầu Giấy-Bờ Hồ nên hoài niệm về tiếng leng keng và điệu hát xẩm vẫn còn văng vẳng trong tâm trí chúng tôi như câu thơ sau:
Để hôm nay trên đường đời náo nức Ký ức hiện về, rạo rực tiếng leng kengNhắc đến địa danh Cầu Giấy anh Hoàng Mười
có ba bài thơ. Bài “ Sử Vàng Cầu Giấy ” vừa ca ngợi chiến thắng chống giặc ngoại xâm vừa nhắc đến các làng nghề truyền thống mà vẫn còn dư âm đến ngày nay. Bài “ Ngắm Cảnh Cầu Giấy Xưa ” tác giả vịnh bức ảnh cũ bằng thể đường luật:
Những muốn tìm sâu trong lớp bụi Chút làn hương nhẹ cua ngày xưa Phản ánh cuộc sống hiện tại của Cầu Giấy tác
giả có bài “Khiêu vũ công viên”.Nói về tình yêu Hà Nội tác giả gửi gắm trong
nhiều bài thơ với cung bậc cảm xúc khác nhau, nhưng ở đây tôi thật sự ấn tượng với bài “ Một Ngày Trên Phố ” một mình lang thang từ Hồ Tây, Cổ Ngư, chùa Trấn Vũ, Nghi Tàm … rồi đi ngày
Hoài Niệm 213 chưa thỏa tác giả còn lang thang trong đêm để tận hưởng hương hoa sữa đặc trưng, ngẩn ngơ đến quên cả lối về, và đâu đây vẳng lên giai điệu bài “ Em Ơi Hà Nội Phố ” của Phú Quang. Bạn đọc có thể xem cả bài trong tập thơ còn tôi khá ấn tượng với hình ảnh đậm chất thơ như:
Mải nghe chuông chùa Trấn VũVẳng như có tiếng ai chàoNgười xe ồn ào qua ngõTiếng đời gõ nhịp xôn xao………………………………“ Mỗi một nóc nhà, góc phố Thấm vào máu thịt trong tôi” Hay trong bài “ Đường Thu” chỉ 4 câu thôi
nhưng tôi thích 2 câu sau thật tuyệt: Người gánh hoa tươi trên phố vắng Bước hoài trên những cánh thu bay. Mấy từ đắt ở đây là “ cánh thu bay” phải chăng
đó là những lá vàng rơi trong chiều thu ?Nói đến chất trữ tình không thể không nói tới
những vần thơ thời trai trẻ. Có thể đó là hoài niệm đẹp về mối tình đầu của tác giả hoặc của bạn bè cùng trang lứa và cũng có thể đó là cảm xúc sáng tạo của một thi sĩ, theo tôi đó chính là sự hòa quyện giữa đời và thơ để sinh ra những vần thơ đẹp có sức sống, tính nhân văn. Ta thử cùng điểm qua vài câu trong bài “ Cái Thua Ngày Xưa ”:
Để mặc tiếng thầy trên bục giảng
214 Hoài Niệm
Thả hồn theo những áng mây bay.……………………………..Với tay hái vội nhành hoa SữaĐể sách em cầm đậm sắc hương.……………………………………Bao nhiêu kỷ niệm thời xưa ấyMãi đến bây giờ vẫn vấn vương.Vẫn mạch cảm xúc trào dâng ấy, tác giả lại trải
lòng mình ở bài “ Hoài Niệm ” theo thể thơ tự do với mạch thơ phóng khoáng ,da diết hơn. Bạn đọc thật khó hình dung ông Hoàng Mười thất thập rồi mà còn viết những vần thơ khiến thanh niên cũng phải ghen tị.
Thoáng nhìn nhau sao chẳng nghĩ suy gìTình thấp thoáng mơ màng theo ngọn gió………………………………………………Sấu rơi đầy như níu bước chân điĐường Thanh Niên xanh biếc những hàng miRồi những kỷ niệm thời bom Mỹ, thời hòa bình
đầy khó khăn mọi gia đình chung xây hạnh phúc để đến khi đầu đã bạc mới có dịp hồi tưởng lại và tự nhủ lòng:
Đời là thế, em ơi thôi đừng ngạiChớ hững hờ cho hoài niệm phôi phai.Anh cũng dành sự quan tâm chia sẻ với tình yêu
của bạn trẻ qua bài “ Cơn Mưa Chiều Hà Nội ” đây là hình ảnh đầy chất nhân văn viết về cô gái có người yêu đang ở đảo xa, khi gặp cơn mưa ở Hà
Hoài Niệm 215 nội cô cảm thấy như là nước từ biển đảo hóa thành mây được gió đưa về và đã ước gì gửi được những giọt mưa ngọt ngào cho người chiến sĩ nơi đảo xa đang thiếu nước ngọt. Thật quá lãng mạn và chan chứa tình đời.
Giọt mưa rơi ướt đẫm làn môi nhỏSao ngọt ngào như tự đảo về đây…………………………………….Hương nồng mặn nước mưa hòa nước mắtNụ hôn đầu rạo rực mãi khôn nguôi………………………………………..Tha thiết quá cơn mưa chiều Hà NộiÔi! Ước gì em gửi nó cho anh.Chia sẻ với một bạn thơ cùng CLB, có chồng
đang đi biển xa đúng dịp tết đến xuân về anh đã có bài “Nhớ”. Tuy không rơi vào hoàn cảnh của vợ chồng bạn nhưng anh đã đồng cảm và có những vần thơ như là một người bạn tri kỷ.
Lại đêm nay thêm một lần em đợiPhút giao thừa trong nỗi nhớ chơi vơi…………………………………………Giá có phép màu cho em đêm nay.Được đến bên anh trong phút giây nàyQuay lại chủ đề hoài niệm về Hà nội của Hoàng
Mười tôi thật sự bất ngờ khi biết anh đã dành thời gian và tình cảm để viết bài “ Một Cõi Đi Về ” nhân dịp ca sĩ Khánh Ly biểu diễn tại Hà Nội. Tác giả đã sử dụng nhiều câu, nhóm từ trong các ca
216 Hoài Niệm
khúc của Trịnh Công Sơn tạo nên bài thơ có nhiều câu có tính triết lý sâu sắc mang âm hưởng thơ thiền.
Trĩu vai gầy, nắng buồn qua ánh mắtTrong mê chiều, hoa trắng, áo em bay………………………………………….Cho dẫu mưa bay đất trời đang biến độngThì muôn đời sỏi đá vẫn thương nhau.Và tác giả hy vọng mọi con dân đất Việt sẽ góp
phần xây dựng quê hương:Trên đường phố hai hàng cây thắp sángNhư quê hương rộng mơ cõi đi về.Người ta thường nói người trẻ thường mơ ước
tới tương lai còn người già hay nhìn về quá khứ, nhưng cách hoài niệm quá khứ của anh Hoàng Mười gửi gắm qua thơ thì thật đáng trân trọng vì nó đạt tới độ súc tích bởi tâm hồn nhạy cảm và sự đa tình của người làm thơ, tôi cho rằng bạn thơ và con cháu anh có quyền tự hào về những sản phẩm tinh thần của tác giả.
Hy vọng tập thơ HOÀI NIỆM của anh sớm ra mắt để bạn đọc gần xa có dịp thưởng thức và chia sẻ với tác giả những vần thơ dạt dào cảm xúc về Hà Nội xưa và nay. Cám ơn anh đã dâng những đóa hoa tươi thắm làm rực rỡ hơn vườn hoa của làng thơ Việt nói chung và Hà nội nói riêng .
Cầu Giấy, ngày 29/5/2014
Hoài Niệm 217
CẢM NGHĨ VỀ TẬP THƠ ”HOÀI NIỆM” CỦA HOÀNG MƯỜI
Hoàng thị Nguyệt Chu nhiệm Hội thơ Hương Sắc
Yên Hòa
Hoàng Mười là hội viên hội thơ Hương Sắc Yên Hòa. Năm 2011, tác giả đã ra tập “Thơ-thơ”, nay ông lại in tập thứ hai mang tên “Hoài Niệm”. So với tập trước, tác giả đã có nhiều tiến bộ rõ rệt cả về cấu tứ và kĩ thuật làm thơ, đặc biệt là mảng thơ Đường. Tôi đã đọc một cách say mê, thích thú gần ba chục bài thơ của tác giả viết về bản thân, gia đình, bè bạn. Có thể nói mỗi bài là một trang nhật kí bằng thơ. Tác giả đã ghi theo cảm xúc chân thật làm ta rất cảm động.
Trước hết về mảng Tự sự. Thông thường, khi bước vào tuổi nghỉ hưu, người ta hay bị hẫng hụt nhưng đối với tác giả, ông xác định đó là qui luật của cuộc sống, phải thích nghi, phải sống tốt, sống có ý nghĩa. ông viết:
Sống vui, sống khoẻ tâm hồn trẻ
218 Hoài Niệm
Sáng tập, chiều bơi thỏa cõi đời…(Tự sự)Và khi “Trà rượu lăng nhăng không khoái nữa”
thì ông “Đành tìm thơ phú để mà yêu”Song, việc tìm thơ phú đối với ông đâu phải dễ,
may mà :Về già ký ức chơi vơi Tứ thơ bừng dạy cất lời hương bayMải mê suốt tháng cùng ngày Hồn thơ cất cánh làm say nắng chiều. (Hồn thơ
cất cánh)Ông đã rất đúng khi nghĩ rằng:Đời như vó ngựa băng qua cửa.“Vốn” ít mà vui vẫn thấy nhiều (Gửi cháu Minh)Cái “Vốn” ở đây là quỹ thời gian, quỹ sức lực
còn lại sau thời trai trẻ đầy gian nan vất vả. Quỹ còn lại không nhiều, nhưng hãy cứ vui đi thì yếu cũng thành mạnh, ít cũng hóa nhiều.
Trong bài “Hương Phong lan”, xúc cảm khi một người bạn khoe bức ảnh chụp nhành Phong lan trong nhà mình trổ hoa, ông viết thơ mừng bạn:
Phong lan mấy rọ trước hiên nhàChăm bón cho vui lúc tuối giàMột sớm ra sân hương tỏa ngátNgẩng đầu lan nơ một nhành hoa. (Hương
phong lan).Đọc tới đây, tôi chợt nhớ tới câu thơ của Mãn
Giác Thiền Sư :
Hoài Niệm 219
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận / Đình tiền tạc dạ nhất chi mai (Đừng bảo xuân tàn hoa rụng hết/Đêm qua sân trước, một nhành mai).
Có lẽ thơ của người xưa đã nhập vào tâm hồn tác giả để hôm nay ông có được những vần thơ gây cảm xúc như thế.
Về tình yêu quê hương đất nước, tác giả đã thể hiện tình cảm với nơi mình sinh ra và lớn lên thật da diết. Trong bài “Hương lúa đồng quê” ông viết:
Mỗi lúc đồng quê trải nắng vàngLòng thêm thổn thức nhớ thôn trang Làng tôi hồi ấy chưa thành phốRuộng lúa mùa vui hạt trĩu vàng.Ông đã thẫn thờ luyến tiếc khi cảnh cũ không
còn:Tôi trơ về đây lúc nắng trưa,Cây si, giếng cũ con đường xưa,Hương lúa chi còn trong kí ức,Tóc bạc, hồn quê luống thẫn thờ. Đối với gia đình, bè bạn tác giả cũng có một tình
yêu tha thiết. Một nhà văn Nga đã nói:”Tình yêu nước bắt đầu từ yêu những vật tầm thường nhất”. Ông đã yêu tha thiết gia đình, yêu bà mẹ tận tụy, cả cuộc đời bươn chải để nuôi đàn con nhỏ dại. Hình ảnh mẹ thân yêu luôn hiện hữu trong ông :
Thân gầy tóc bạc, lưng còng xuống,Gánh nặng bao nhiêu nỗi đoạn trường………………………………………….
220 Hoài Niệm
Trăn trơ mười hai lần sinh nơNuôi dạy mười con mẹ dốc lòng.Để rồi:Trương thành con cái bay đi hết, Một mình thân mẹ lại đơn côi.Bây giờ tuổi đã cao, mẹ xưa đã mất, chỉ còn lại
nỗi thương nhớ:Đời người thấm thoắt tựa con thoiNgẩng mặt lên tường thấy mẹ tôiMẹ ạ, tóc con giờ đã bạc,Lòng con nhớ me mãi khôn nguôi.Những vần thơ thực sự đã làm lay động trái tim
người đọc.Với cha, thơ ông tràn đầy tình mến yêu và kính
trọng:Phòng văn ngồi đọc cuốn thơ chaCảm xúc trào dâng mắt lệ nhòa…(Đọc thơ cha)Cha ông, một người đức độ, học vấn uyên thâm,
mẫu mực. Là một nhà thơ, theo nho học, khi dịch thơ chữ Hán của các bậc tiền nhân, Cụ luôn tự nhủ phải trung thực với bản gốc để không phụ lòng người đời trước, dối trá người đời sau : “Mỗi khi cầm bút lòng thầm nhủ /Chớ phụ tiền nhân, dối hậu nhân”. Thừa hưởng được gien làm thơ, hiểu thấu đức độ của cha mình, tác giả ghi nhớ công đức ấy bằng những vần thơ :
Đời người với tuổi tám mươi ba
Hoài Niệm 221
Tài đức dựng nên nghệ nghiệp nhà” …(Đọc thơ cha).
Được cha nghiêm khắc ”Dạy dỗ các con giữ nếp nhà” nên ông và các anh chị em trong nhà luôn gìn giữ truyền thống tốt đẹp của gia đình cho tới hôm nay và sẽ giữ mãi tới mai sau.
Đối với vợ, ông dành một tình cảm đặc biệt. Tuy tuổi đã xế chiều, con cháu lớn khôn nhưng vẫn chỉ có bà là bạn đời tâm giao, tâm phúc, ông đã viết bài thơ khá dài về Hà nội để tặng vợ :
“Anh viết tặng em bài thơ về Hà NộiNơi đất trời gắn bó cuộc đời anhVới đời em như cội nối liền cành…”(Hoài Niệm)Khi bà ốm đau, ông chăm sóc dỗ dành:Gắng ăn đi bà nhéCháo nguội rồi còn đâuĂn xong còn uống thuốc Kẻo kéo dài còn lâu… (Ông trông bà )Nhớ lại thời trẻ, hai ông bà cũng có nhiều giây
phút lãng mạn. Ngày mồng 8 tháng 3 khi ông không có quà cho bà, bà nói :”Tặng em cả cuộc đời anh đủ rồi”(Món quà 8/3). Chẳng biết câu chuyện có thật hay chỉ là chuyện “bịa” để nói lên tình cảm vợ chồng khi còn túng thiếu.
Về già ông đã ước nguyện giữ mãi đức thủy chung bằng những vần thơ chân thành:
Bách niên cầu giai lãoTóc bạc chăm da mồi
222 Hoài Niệm
Đôi thân già lựa bước Trên đường đời xa xôi. (Ông trông bà)Đối với con cháu, như bao người khác, tác giả
vui mừng khi đứa cháu nội ra đời: Vui gì hơn thế này chăng?Con dâu sinh được một thằng cháu trai.Và ông mong ước:Ông mong cháu lớn nhanh nhanh,Thông minh khỏe mạnh học hành chăm ngoan.Với đứa cháu ngoại đã lớn, ông truyền cho các
cháu lòng ham học hỏi :Hãy còn trẻ , gắng học thôi cháu ạ.Kiến thức nhiều , cuộc sống có bao nhiêuHãy cướp lấy, thời gian trôi nhanh quáChớ hững hờ như lạc giữa phiêu diêu. (Tâm sự
ông và cháu)Đối với bè bạn, ông mãi nhớ những bạn học từ
thời chiến tranh gian khổ:Sinh viên đường sông năm cuối,Về đây với cảng Đáp Cầu.Ngày học, đêm quần ngoài cảng.Sao trời rơi đầy sông sâu.Khi về nghỉ hưu ông giao lưu thơ ca cùng với
các bạn thơ trong các CLB, thường xuyên gặp gỡ các bạn học ngày xưa. Tình cảm bạn bè được ông ghi lại bằng những vần thơ cảm động, như trong bài “Bạn đến chơi nhà”:
Hôm qua các bạn đến chơi nhà
Hoài Niệm 223
Nhập nhem “bốn mắt” đoán không ra Phất phơ đôi mái đầu tóc bạcThân già đâu quản ngại đường xa.……………………………………Chơi thân từ thuơ còn xanh tóc,Mà vẫn thăm nhau lúc bạc đầu.Những lúc gặp gỡ giao lưu thật hồn nhiên như
sống lại hồi còn thơ trẻ :Bạc đầu vẫn mày tao chi tớ,Không tiền vẫn tính chuyện mua tiên.Chuyện vui đến nỗi :Chuyện dài ngày cứ như ngắn lạiGiây phút chia tay chẳng dám nài…
Trên đây là cảm nghĩ của tôi về những bài thơ viết về gia đình, bè bạn của Hoàng Mười. Không phải là một bài bình nên tôi không đi sâu vào kĩ thuật thơ, các dạng thơ, mà chỉ nói lên cảm nghĩ của mình về những bài thơ đó. Để kết luận cho bài viết này tôi xin ghi lại bài “Tự sự”, bởi theo tôi đó là tuyên ngôn tác giả, bao trùm lên cả tập thơ:
Ta nay đã ngoại sáu mươi rồi,Cuộc sống phong trần phận nổi trôi,Hờn giận, vui, buồn bao bận trải.Kiên tâm, nhẫn nại gắng nên ngườiSống vui, sống khoẻ tâm hồn trẻSáng tập, chiều bơi thỏa cõi đờiGió lộng trời cho luôn tận hương
224 Hoài Niệm
Thả hồn vui đón ánh trăng soiCháu bà quấn quýt, hồn tươi lạiNhìn các con vui, mim miệng cườiThơ phú, tháng ngày, vui xướng họaTử, sinh, bệnh, lão mặc duyên trời.
Cót ngày 22-5-2014
Hoài Niệm 225
CẢM NGHĨ VỀ TÁC GIẢ HOÀNG MƯỜIVÀ BÀI THƠ “ HOA NGỌC NỮ”
Nguyễn Thị Kim Thanh
Tháng 5 năm 2012 tôi may mắn được bác Ngọc Cơ giới thiệu về sinh hoạt tại Chi hội thơ Đường luật Tây Hà. Ở đây tôi được gặp các bậc cao niên như tuổi cha mẹ tôi, bên cạnh còn có các anh, các chị ở những lứa tuổi khác nhau nhưng rất hòa đồng trong một ngôi nhà chung làm cho tôi vô cùng cảm kích và mến mộ. Trong số những người tôi thường gần gũi là anh Hoàng Mười – thơ anh viết rất hay, khi có dịp ngồi cạnh anh tôi đem những điều còn chưa hiểu ra hỏi được anh phân tích, anh chỉ bảo rõ ràng. Ở anh toát lên sự trẻ trung nhanh nhẹn, rất hài hước, dí dỏm…
Anh đã tặng tôi một số bài thơ viết về mùa hè, về tình yêu, tình bạn, về mùa xuân và các loài hoa. Đọng lại trong tôi đó là bài “ Hoa Ngọc Nữ”
Giàn hoa Ngọc Nữ ánh sương saHoa trắng, nhành xanh tỏa trước nhàCành dẻo vươn cao chào hạ tớiLá mềm vẫy gió tiễn xuân quaNhụy tươi tâm thắm trong như ngọc
226 Hoài Niệm
Cánh trắng lòng trinh tựa tuyết phaHình bóng giai nhân mềm mại dángYêu kiều, hiền dịu nét kiêu sa.Bố cục bài thơ chặt chẽ, niêm luật nghiêm ngặt
thanh vần tinh tế nhưng không vì thế mà khô khan. Thơ anh bay bổng, lãng mạn và rất cô đọng.
Đọc 2 câu mở của bài thơ:Giàn hoa Ngọc Nữ ánh sương saHoa trắng nhành xanh tỏa trước nhàAnh không chỉ tả một bông hoa mà là cả một
giàn hoa. Khi sương đêm đọng lại trên lá được ánh nắng buổi sớm chiếu rọi, nó trở nên lung linh huyền ảo anh ví nó đẹp như ánh sương sa. Không có gì đẹp hơn thế nữa.
“ Hoa trắng nhành xanh tỏa trước nhà”Bông hoa màu trắng, nhành lá màu xanh đan xen
tạo nên một màu tinh khiết, thanh bạch, nhẹ nhàng. Hương thơm dịu ngọt lan tỏa khắp nhà.
Ngôi nhà đã đẹp cộng thêm giàn hoa duyên dáng càng tôn thêm vẻ đẹp lịch sự, trang nhã như chính chủ nhân của ngôi nhà này. Chứng tỏ chủ nhân có óc thẫm mỹ vô cùng phong phú. Tôi chưa có dịp đến nhà anh nhưng tôi tin chắc rằng trước cửa nhà anh phải có một giàn hoa Ngọc Nữ. Anh yêu hoa, chăm sóc hoa và quan sát rất kỹ mới có cảm xúc để viết lên những tứ thơ hay như vậy.
Còn đây nữa là hai câu thực:Cành dẻo vươn cao chào hạ tới
Hoài Niệm 227
Lá mềm vẫy gió tiễn xuân quaTác giả đã dùng lối nói ví von, nhân cách hóa để
ví cành lá của hoa: “Cành dẻo",“ Lá mềm” “vươn cao”, “ “vẫy gió”, “chào hạ", “ đón thu”. Tác giả đã sử dụng nhiều động từ “ vươn, vẫy, chào, đón” để nhấn mạnh sự phát triển sinh động của hoa như cánh tay của con người vui mừng chào đón ánh nắng chan hòa của mùa hạ, tiến đưa cái không khí êm đềm, ấm áp của mùa xuân. Cách dùng từ ngữ của tác giả thật là tinh tế, dí dỏm. Với hai câu luận:
Nhụy tươi tâm thắm trong như ngọcCành trắng, lòng trinh tựa tuyết phaÔi cái tâm thắm, lòng trinh của hoa được tác giả
ví như người con gái mới lớn. Nó vô cùng trinh trắng, trong như ngọc, ngọc là thứ trang sức vô cùng quý mà cái tâm thắm, "trong như ngọc” thì còn gì bằng. “ Lòng trinh tựa tuyết pha” nghĩa là trong suốt và trắng ngần chưa hề bị vẫn đục bởi môi trường xung quanh tác động. Hai câu kết thật tinh tế làm sao:
“ Hình bóng giai nhân mềm mại dángYêu kiều, hiền dịu nét kiêu sa”
Không còn nghi ngờ gì nữa. Tác giả đã mượn hình ảnh của bông hoa Ngọc Nữ nói lên cảm xúc của mình trước một người con gái đẹp: đẹp người, đẹp nết với đủ các tố chất” công dung, ngôn hạnh”. Người con gái có vẻ về ngoài mềm mại duyên
228 Hoài Niệm
dáng, kết hợp với nội tâm sâu sắc, nết na hiền dịu và biết vươn lên làm chủ cuộc sống, làm chủ bản thân thì còn gì đẹp hơn nữa. Cái đẹp hiện đại, có trình độ học vấn, có tri thức biết đối nhân xử thế, nhìn đời, nhìn người bằng con mắt thân thiện, đúng là một người con gái hoàn mỹ, được tác giả tôn vinh thật yêu kiều và rất kiêu sa.
Gấp cuốn thơ lại tôi vẫn còn xúc động bởi mùi hương dịu ngọt của loài hoa Ngọc Nữ, một mùi hương quyến rũ mà tác giả đã vận dụng khéo léo để ví như hình ảnh người phụ nữ Việt Nam với những nét đẹp truyền thống.
Đọc thơ anh, chị em ta rút ra được bài học về giá trị nhân văn sâu sắc. Hãy cùng nhau làm đẹp hình ảnh của mình trước công chúng, trước phái nam mạnh mẽ mà vẫn giữ được nét yêu kiều, kiêu sa như chính loài hoa Ngọc Nữ mà anh yêu thích.
Cảm ơn tác giả đã cho chúng ta thưởng thức vẻ đẹp của loài hoa Ngọc Nữ qua một bài thơ hay.
Hoài Niệm 229
MỤC LỤC
Nội dung Trang
Giới thiệu tập thơ-Hoàng Mười với tập thơ” Hoài Niệm”
Tác giả Mai Khôi 3
Phần ICác bài thơ của tác giả(Sắp xếp theo chủ đề)
I. Chủ đề về Tự sự
Chẳng già 13Gửi cháu Minh 13Hãy cứ vui đi 14Hồn thơ cất cánh 15Hương phong lan 16Ngẫu hứng 16Tìm yêu 17Tự ngẫm 17Tự sự 18
230 Hoài Niệm
II.Gia đình bè bạn
Bạn đến chơi nhà 19Bỏ rượu trà thôi, cấm bỏ bà 20Đọc thơ cha 21Em tôi 23Hoài niệm 24Hồn thơ 26Mẹ tôi 28Món quà 8/3 30Mừng con trai cưới vợ 30Năm rồng đón cháu 31Nến khóc 32Nói với em 33Ông trông bà 35Sông Cầu thương nhớ 36Vui gì hơn thế 38
III.Về Người phụ nữ Việt Nam
Chuyện một người con gái Việt Nam 40Chuyện một nữ thanh niên xung phong 42Hòn Vọng Phu 44Hòn Trống Mái 45
Hoài Niệm 231 Khắc khoải 39Thị Mầu 47Xúy Vân 48
IV.Tình yêu Hà Nội
Cái thuở ngày xưa 49Cơn mưa chiều Hà Nội 51Hoài niệm 53Ký ức “tiếng leng keng” 55Một ngày trên phố 57Một cõi đi về 59Ngắm ảnh Cầu Giấy xưa 61Sử vàng Cầu Giấy 62
V.Cảnh đẹp thiên nhiên đất nước
Bãi biển và em 63Bãi Cháy 63Bão lụt miền Trung 64Biển chiều 67Biển đảo và tổ quốc 68Chùm thơ du lịch xuyên Việt
1.Đường Trường Sơn 70 2.Viếng thăm Đồng Lộc 72 3.Phong Nha 73
232 Hoài Niệm
4.Đà Lạt 74 5.Miền Tây Nam Bộ 75 6.Sài Gòn 76 7.Cà Mau 77 8.Củ Chi 78 9.Côn Đảo 79 10.Huế của tôi 81 11.Dòng Thạch Hãn 82 12.Suy nghĩ trên đường xuyên Việt 84
Cảnh sắc Sầm Sơn ngắm từ Độc Cước 86Cây Lộc vừng 87Cây Vú sữa 88Chờ 89Cửa Lò 90Đông về 88Đông về qua phố 92Đường thu 93Gái H’ Mông 92Giao mùa 94Hoa Ngọc Nữ 95Hòn Vọng Phu 96Hòn Trống Mái 98Hồ Gươm 99Hồ Gươm-Hà Nội 100Hội hoa 93Hồn thiêng đất nước 102
Hoài Niệm 233 Hồn gỗ lũa 102Hương lúa đồng quê 103Lên Tây Bắc nhớ về “Tây Tiến” 105Chùm thơ du lịch Châu Âu 1.Từ Lucerne (Thụy sĩ) nhớ về Hà nội 107 2.Thăm tháp nghiêng Pisa 109 3.Kinh thành Roma 111 4.Thăm đấu trường Cô-lô-diêm 114
Mão qua Thìn tới 116Sắc xuân 116Mùa Phượng Vỹ 117Mùa thu tới 118Sầm Sơn 119Sông Thao 119Sông thu 120Sương mai 120Thăm thành nhà Hồ 121Thu đi 123Tiễn thu 124Tiếng gọi từ đảo xa 125Trăng tắm 126Trưa hè 127Vãn cảnh chùa ngày xuân 128Vào xuân 130Vịnh Hạ Long 131Xa quê 130
234 Hoài Niệm
Xuân đến-Em về 132Xuân mới 134Xuân sang 136
VI. Luân lý xã hội
Giọt nước tình người 137Khiêu vũ công viên 137Gương đời soi chung 138Lương tâm xuống cấp 140Lương tâm còn mãi 142Nến khóc 144Nhớ 145Ròng ròng giọt lệ 147Tâm sự Ông và Cháu 149Tinh thần Nhật Bản 151Trăng tắm đêm rằm 153Trò rối nước 153Tuổi tác can trường 154Vầng trăng 155Xem kính dị hình 157
VII. Danh nhân, văn thơ
Dọc đường nghĩ ý thơ Đường luật 159Hội thơ người cao tuổi 160
Hoài Niệm 235 Khai bút đầu xuân 160Một cõi đi về 161Mừng lễ khai trương CLB Hán Nôm 163Mừng tướng Giáp tròn trăm tuổi 164Mừng xuân CLB Hán nôm-Thư họa 165Ngày thơ Nguyên Tiêu 166Nhớ Nguyễn Bính 168Tình Non Nước 170Viết tiếp bản hùng ca 172Viếng Đại tướng Võ Nguyên Giáp 174Viếng từ đường Nguyễn Khuyến 174Văn Miếu-Quốc Tử Giám 175Yêu thơ 165
Phần II.
Các bài thơ, bài bình của các bạn thơ
I.Thơ bạn
-Nguyễn Thị Thanh Bình: Thắm một tình thơ 179-Nguyễn Ngọc Cơ: Cảm tác đọc thơ Hoàng Mười 180- Hoàng thị Ngọc Hồi : Thơ xanh chồi 182- Hà Ly : Nhớ kỷ niệm xưa 183
236 Hoài Niệm
-Ngô Nguyên Ngần : Hoàng Mười, một tâm hồn thơ 184--Hoàng Thị Nguyệt : : Cảm tưởng đọc thơ Hoàng Mười 186-- Hoàng Thị Nguyệt : : Em tôi 186- Minh Toan : Đôi vần 187- Hoàng Thị Tuyết : Đọc thơ cậu 189
II. Các bài bình của bạn thơ
- Nguyễn Thị Thanh Bình Hình tượng người phụ nữ Việt Nam trong thơ Hoàng Mười 190-Đào Thị Bích Chiêm : Vài ý nghĩ về bài thơ “Tiễn thu” của tác giả Hoàng Mười 194-Trần Văn Cường : Hoài niệm về người phụ nữ trong thơ Hoàng Mười 200-Hoàng Thị Ngọc Hồi : Cốt cách thanh tao qua bài “Chẳng già” của tác giả Hoàng Mười 203-Lê Hữu Hợp : Hà Nội xưa và nay lắng đọng trong thơ Hoàng Mười 208-Hoàng Thị Nguyệt : Cảm nghĩ về tập Thơ “Hoài Niệm” của Hoàng Mười 216-Nguyễn Thị Kim Thanh : Cảm nghĩ về tác giả Hoàng Mười và bài thơ “Hoa Ngọc nữ” 224
Hoài Niệm 237
HOÀI NIỆMThơ
Hoàng Mười_______________________
NHÀ XUẤT BẢN HỘI NHÀ VĂN65 Nguyễn Du Hà NộiTel/Fax : 043.822.2135
Email:[email protected]://nxbhoinhavan.com
Chịu trách nhiệm xuất bảnPHẠM TRUNG ĐỈNH
Chịu trách nhiệm bản thảoNGUYỄN THỊ ANH THƯ
Biên tập : Nguyên AnhVẽ bìa :……………….Sưa bản in :…………..
In 300 bản khổ 13x20 cm tại Cty in MINH ĐẠTGiấy đăng ký KHXB số: 2694/XB ngày 20/6/2014Số QĐXB của giám đốc: 611/QĐ-NXB HNV In xong và nộp lưu chiểu : QIII/2014