TÜRKİYE’NİN AB ÜYELİK SÜRECİNDE GÜMRÜK BİRLİĞİ

Ankara, 7 Şubat 2008

T.C.T.C.BABAŞŞBAKANLIKBAKANLIK

DIDIŞŞ TTİİCARET MCARET MÜÜSTESTEŞŞARLIARLIĞĞIIAVRUPA BAVRUPA BİİRLRLİĞİİĞİ GENEL GENEL

MMÜÜDDÜÜRLRLÜÜĞĞÜÜ

T.B.M.M.AVRUPA BAVRUPA BİİRLRLİĞİİĞİ UYUM KOMUYUM KOMİİSYONUSYONU

GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin Hukuki Temelleri nin Hukuki Temelleri -- 11Ankara AnlaAnkara Anlaşşmasmasıı

Taraflar arasTaraflar arasıındaki ticari ve ekonomik ilindaki ticari ve ekonomik ilişşkileri aralkileri aralııksksıız ve dengeli olarak z ve dengeli olarak ggüçüçlendirmeyi telendirmeyi teşşvik etmek amacvik etmek amacııyla geyla geççiişş ddööneminde gittikneminde gittikççe gelie gelişşen en şşekilde bir ekilde bir ggüümrmrüük birlik birliğğinin kurulmasinin kurulmasıı ööngngöörrüülmlmüüşşttüür. r.

Son dSon döönemin gnemin güümrmrüük birlik birliğğine dayaline dayalıı olmasolmasıı ve bu dve bu döönemde Taraflarnemde Taraflarıın n ekonomi politikalarekonomi politikalarıı arasarasıındaki koordinasyonun gndaki koordinasyonun güçüçlendirilmesi lendirilmesi kararlakararlaşşttıırrıılmlmışışttıır.r.

Katma Protokol Katma Protokol

GGüümrmrüük Birlik Birliğğinin temel ilkelerinden olan mallarinin temel ilkelerinden olan mallarıın serbest dolan serbest dolaşışımmıına, na, TTüürkiye ve Topluluk arasrkiye ve Topluluk arasıında gnda güümrmrüük vergilerinin kademeli olarak k vergilerinin kademeli olarak kaldkaldıırrıılmaslmasıına, Taraflar arasna, Taraflar arasıında miktar knda miktar kııssııtlamalartlamalarıınnıın kaldn kaldıırrıılmaslmasıına, Ortak na, Ortak GGüümrmrüük Tarifesi'nin Tk Tarifesi'nin Tüürkiye tarafrkiye tarafıından kabulndan kabulüüne, Ortak Tarne, Ortak Tarıım Politikasm Politikasıı ve ve tartarıım m üürrüünleri ticaretine ilinleri ticaretine ilişşkin usul ve esaslar belirlenmikin usul ve esaslar belirlenmişştir. tir.

Topluluk, 1971 yTopluluk, 1971 yııllıından itibaren Tndan itibaren Tüürkiyerkiye’’den yapden yapıılan sanayi mallarlan sanayi mallarııithalatithalatıında uyguladnda uyguladığıığı ggüümrmrüük vergilerini ve ek vergilerini ve eşş etkili vergileri kaldetkili vergileri kaldıırmrmışışttıır.r.Buna karBuna karşışıllıık k TTüürkiye iserkiye ise, , ToplulukTopluluk’’tantan yapyapıılan sanayi mallarlan sanayi mallarıı ithalatithalatıında nda uygulanan guygulanan güümrmrüük vergileri ve ek vergileri ve eşş etkili vergileri setkili vergileri sııffıırlamak, rlamak, üçüüçüncncüüüülkelerden yaplkelerden yapıılan ithalatta ise Ortak Glan ithalatta ise Ortak Güümrmrüük Tarifesik Tarifesi’’ne uyum sane uyum sağğlamak lamak amacamacııyla, yla, 19731973’’ten itibaren kademeli vergi indirimine baten itibaren kademeli vergi indirimine başşlamlamışışttıır.r.

GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin Hukuki Temelleri nin Hukuki Temelleri -- 22GGüümrmrüük Birlik Birliğğini Kuran 1/95 Sayini Kuran 1/95 Sayııllıı OrtaklOrtaklıık Konseyi Karark Konseyi Kararıı (OKK) (OKK)

22 y22 yııl sl süüren geren geççiişş ddöönemi sonrasnemi sonrasıında imzalanan 1/95 Saynda imzalanan 1/95 Sayııllıı OKK ile, OKK ile, GGüümrmrüükkBirliBirliğği'nini'nin son son ddöönemininneminin uygulamayauygulamaya konmaskonmasıınana dair dair kurallarkurallar belirlebelirlenminmişştirtir. .

1/95 Say1/95 Sayııllıı OKK; OKK; mallarmallarıın serbest dolan serbest dolaşışımmıına, na, Taraflar arasTaraflar arasıında gnda güümrmrüük vergileri ve ek vergileri ve eşş etkili vergiler ile miktar ketkili vergiler ile miktar kııssııtlamalartlamalarıı ve ve eeşş etkili tedbirlerin kaldetkili tedbirlerin kaldıırrıılmaslmasıına,na,ticarette teknik engellerin kaldticarette teknik engellerin kaldıırrıılmaslmasıına, na, ticaret politikasticaret politikasıı uygulamalaruygulamalarıına,na,ortak gortak güümrmrüük tarifesi uygulamask tarifesi uygulamasıı ve tercihli ticaret politikalarve tercihli ticaret politikalarıına,na,iişşlenmilenmişş tartarıım m üürrüünleri ticaretine,nleri ticaretine,Topluluk gTopluluk güümrmrüük koduna uyuma,k koduna uyuma,fikri, ticari ve sfikri, ticari ve sıınai mnai müülkiyet haklarlkiyet haklarıı ile rekabetin korunmasile rekabetin korunmasıına, na, ticari korunma araticari korunma araççlarlarıına,na,GGüümrmrüük Birlik Birliğği Ortak Komitesi (GBOK)i Ortak Komitesi (GBOK)’’ninnin kurulmaskurulmasıı ve ive işşleyileyişşine,ine,dandanışışma ve karar alma usullerine,ma ve karar alma usullerine,ihtilaflarihtilaflarıın halli mekanizmasn halli mekanizmasıına,na,korunma korunma öönlemlerinenlemlerine

iliilişşkin usul ve esaslarkin usul ve esaslarıı belirlemektedir. belirlemektedir.

GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin Kapsamnin Kapsamıı (Mal Ticareti)(Mal Ticareti)GGüümrmrüük Birlik Birliğğinin temel ilkelerinden birisi olan inin temel ilkelerinden birisi olan mallarmallarıın serbest dolan serbest dolaşışımmıı;;

AKAKÇÇT (kT (köömmüür ve r ve ççelik) elik) üürrüünleri harinleri hariçç ttüüm sanayi m sanayi üürrüünlerininlerini,,iişşlenmilenmişş tartarıım m üürrüünlerini nlerini (Taraflar birbirlerine sadece ad(Taraflar birbirlerine sadece ad--valoremvaloremmuafiyet tanmuafiyet tanıımaktadmaktadıır, spesifik vergi uygulamasr, spesifik vergi uygulamasıınnıı ssüürdrdüürmektedir). rmektedir).

kapsamaktadkapsamaktadıır.r.

TarTarıım m üürrüünlerinleri (Roma Antla(Roma Antlaşşmasmasıı II sayII sayııllıı EkEk’’inde yer alan temel tarinde yer alan temel tarıım m üürrüünleri) nleri) GGüümrmrüük Birlik Birliğği kapsami kapsamıı ddışıışındadndadıırr. .

1/98 say1/98 sayııllıı OKK OKK ççererççevesinde oluevesinde oluşşturulan tercihli dturulan tercihli düüzenleme ile szenleme ile sıınnıırlrlıı saysayııda da üürrüün in iççin karin karşışıllııklklıı tavizli pazara giritavizli pazara girişş imkanimkanıı sasağğlanmlanmışışttıır. Bu karar r. Bu karar kapsamkapsamıında, baznda, bazıı istisnalar hariistisnalar hariçç, AB, AB’’ye Tye Tüürkiyerkiye’’den yapden yapıılan tarlan tarıım m üürrüünleri nleri ithalatithalatıında tek taraflnda tek taraflıı olarak adolarak ad--valoremvalorem vergi muafiyeti savergi muafiyeti sağğlanmlanmışışttıır. r.

Taraflar arasTaraflar arasıında nda AKAKÇÇT (kT (köömmüür ve r ve ççelik) elik) üürrüünleri ticaretinleri ticareti 1996 y1996 yııllıında nda imzalanan imzalanan TTüürkiyerkiye--AKAKÇÇT Serbest Ticaret AnlaT Serbest Ticaret Anlaşşmasmasıı kapsamkapsamıında nda yyüürrüüttüülmektedirlmektedir. .

GGüümrmrüük Birlik Birliğği Kapsami Kapsamıında Gernda Gerççekleekleşştirilen Uyum tirilen Uyum -- 111 Ocak 1996 itibariyle:1 Ocak 1996 itibariyle:

AKAKÇÇT (kT (köömmüür ve r ve ççelik) elik) üürrüünleri harinleri hariçç ttüüm sanayi m sanayi üürrüünlerindenlerinde Taraflar Taraflar arasarasıında ithalatta uygulanan nda ithalatta uygulanan ggüümrmrüük vergileri ve ek vergileri ve eşş etkili vergiler etkili vergiler kaldkaldıırrıılmlmışışttıır. r.

İşİşlenmilenmişş tartarıım m üürrüünlerinde Taraflar arasnlerinde Taraflar arasıındaki ithalatta adndaki ithalatta ad--valoremvaloremvergi muafiyeti uygulanmaya bavergi muafiyeti uygulanmaya başşlanmlanmışışttıır. r.

Taraflar arasTaraflar arasıındaki ticarette uygulanan ndaki ticarette uygulanan miktar kmiktar kııssııtlamalartlamalarıına son na son verilmiverilmişştir. tir.

ÜçüÜçüncncüü üülkelerden yaplkelerden yapıılan ithalatta Ortak Glan ithalatta Ortak Güümrmrüük Tarifesi k Tarifesi uygulanmaya bauygulanmaya başşlanmlanmışışttıırr (otomobil, mobilya, deri e(otomobil, mobilya, deri eşşya, seramik ve ya, seramik ve porselen eporselen eşşya gibi hassas ya gibi hassas üürrüünlerde 1 Ocak 2001 itibariyle uyum nlerde 1 Ocak 2001 itibariyle uyum sasağğlanmlanmışışttıır),r),

Belirli Belirli üçüüçüncncüü üülkelerden yaplkelerden yapıılan tekstil ve konfeksiyon lan tekstil ve konfeksiyon üürrüünleri nleri ithalatithalatıında kota ve gnda kota ve göözetim uygulanmayazetim uygulanmaya (Bu uygulama 2005 y(Bu uygulama 2005 yııllııbabaşışında sona erminda sona ermişştir), tir), ÇÇin H.C. menin H.C. menşşeli bazeli bazıı sanayi sanayi üürrüünleri nleri ithalatithalatıında miktar knda miktar kııssııtlamastlamasıı uygulanmaya uygulanmaya babaşşlanmlanmışışttıır.r.

GGüümrmrüük Birlik Birliğği Kapsami Kapsamıında Gernda Gerççekleekleşştirilen Uyum tirilen Uyum -- 22

Ticarette teknik engellerin kaldTicarette teknik engellerin kaldıırrıılmaslmasıı amacamacııyla, yla, standartlarstandartlarıın ve 2/97 sayn ve 2/97 sayııllııOKK ekinde yer alan Topluluk teknik mevzuatOKK ekinde yer alan Topluluk teknik mevzuatıınnıın uyumlan uyumlaşşttıırrıılmaslmasıına na Temmuz 2007 itibariyle baTemmuz 2007 itibariyle başşlanmlanmışışttıırr (Uyumla(Uyumlaşşttıırma rma ççalalışışmalarmalarıı standartlar standartlar konusunda %80konusunda %80’’nin nin üüzerinde, teknik mevzuat alanzerinde, teknik mevzuat alanıında ise %60nda ise %60’’ıın n üüzerinde zerinde tamamlanmtamamlanmışışttıır). r).

TopluluTopluluğğun un üçüüçüncncüü üülkelerle yaptlkelerle yaptığıığı serbest ticaret anlaserbest ticaret anlaşşmalarmalarıı ile az ile az geligelişşmimişş ve gelive gelişşmekte olan mekte olan üülkelere karlkelere karşışı uygulamakta olduuygulamakta olduğğu u GenelleGenelleşştirilmitirilmişş Tercihler SistemiTercihler Sistemi ve dive diğğer otonom rejimler kapsamer otonom rejimler kapsamıındaki ndaki tavizler gelitavizler gelişşen bir en bir şşekilde ekilde üüstlenilmeye bastlenilmeye başşlanmlanmışışttıırr. .

GGüümrmrüük Birlik Birliğği Kapsami Kapsamıında Gernda Gerççekleekleşştirilen Uyum tirilen Uyum -- 33TopluluTopluluğğun serbest ticaret anlaun serbest ticaret anlaşşmalarmalarıınnıın (STA) n (STA) üüstlenilmesi bastlenilmesi bağğlamlamıında; nda;

BugBugüüne kadar 22 adet STA imzalanmne kadar 22 adet STA imzalanmışış, bunlardan 10, bunlardan 10’’u ilgili u ilgili üülkelerin lkelerin ABAB’’ye katye katııllıımmıı ile birlikte yile birlikte yüürrüürlrlüükten kaldkten kaldıırrıılmlmışışttıır. r.

ŞŞubat 2008 itibariyle 10 adet STA yubat 2008 itibariyle 10 adet STA yüürrüürlrlüükte bulunmaktadkte bulunmaktadıır r (EFTA, (EFTA, İİsrail, Makedonya, Hsrail, Makedonya, Hıırvatistan, Bosnarvatistan, Bosna--Hersek, Fas, Tunus, Filistin, Hersek, Fas, Tunus, Filistin, Suriye, MSuriye, Mııssıır). r).

Arnavutluk ve GArnavutluk ve Güürcistanrcistan ile imzalanan ile imzalanan STASTA’’larlarıınn onay sonay süüreci devam reci devam etmektedir.etmektedir.

ÜÜrdrdüün, Ln, Lüübnan, Kbnan, Köörfez rfez İşİşbirlibirliğği i ÜÜlkeleri, Karadalkeleri, Karadağğ, S, Sıırbistan ve rbistan ve ŞŞiliili ile ile mmüüzakerelere devam edilmektedir.zakerelere devam edilmektedir.

GGüüney Afrika Cumhuriyeti, Meksika ve Ukraynaney Afrika Cumhuriyeti, Meksika ve Ukrayna ile ile istikistikşşafiafi ggöörrüüşşmeler meler yapyapıılmlmışışttıır. r.

BBüüttüün gayretlerimize ran gayretlerimize rağğmen men CezayirCezayir ile mile müüzakereler bazakereler başşlatlatıılamamlamamışışttıır. r.

ASEAN ASEAN üülkeleri ve Glkeleri ve Güüney Koreney Kore nezdindekinezdindeki mmüüzakere girizakere girişşimlerimize imlerimize olumsuz yanolumsuz yanııt alt alıınmnmışışttıır.r.

HindistanHindistan nezdindekinezdindeki mmüüzakere talebimize ise henzakere talebimize ise henüüz yanz yanııt alt alıınmamnmamışışttıır.r.

AKP AKP üülkeleri ve MERCOSURlkeleri ve MERCOSUR nezdindekinezdindeki girigirişşimlerimiz devam imlerimiz devam etmektedir.etmektedir.

GGüümrmrüük Birlik Birliğği Kapsami Kapsamıında Gernda Gerççekleekleşştirilen Uyum tirilen Uyum -- 44BBüüttüün mn müüzakereler anlazakereler anlaşşmayla sonumayla sonuççlandlandığıığında Tnda Tüürkiyerkiye, D, Düünya nnya nüüfusunun fusunun %49%49’’unu, unu, GSYGSYİİHH’’nnıınn %47%47’’sini ve dsini ve dışış ticaretinin %45,5ticaretinin %45,5’’ini kapsayan ini kapsayan genigenişş bir bir pazara tavizli giripazara tavizli girişş imkanimkanıı elde edecek ve aynelde edecek ve aynıı zamanda pazarzamanda pazarıınnıı bu bu üülkelere lkelere aaççmmışış olacaktolacaktıır. r.

1/95 say1/95 sayııllıı OKKOKK’’dada STASTA’’larlarıınn TTüürkiye tarafrkiye tarafıından ndan üüstlenilmesi istlenilmesi iççin 5 yin 5 yııllllıık bir k bir gegeççiişş ddöönemi nemi ööngngöörrüülmlmüüşş olmasolmasıına rana rağğmen ilgili men ilgili üülkelerin isteksizlik lkelerin isteksizlik ggööstermeleri nedeniyle bu sstermeleri nedeniyle bu süüre ire iççerisinde bu anlaerisinde bu anlaşşmalarmalarıın n üüstlenilmesi stlenilmesi mmüümkmküün olamamn olamamışışttıır. r.

DiDiğğer taraftan, 1/95 sayer taraftan, 1/95 sayııllıı OKKOKK’’nnıınn 10 say10 sayııllıı EkEk’’inde yer alan Tinde yer alan Tüürkiyerkiye’’nin STA nin STA imzalamasimzalamasıı gereken gereken üülke saylke sayııssıı, AB, AB’’nin dnin dışış iliilişşkiler politikaskiler politikasıı kapsamkapsamıında nda giderek artmakta ve giderek artmakta ve STASTA’’larlar giderek Tgiderek Tüürkiye irkiye iççin yakalanmasin yakalanmasıı zor, hareketli zor, hareketli bir hedef haline gelmektedir.bir hedef haline gelmektedir.

TTüürkiyerkiye otonom rejimler otonom rejimler ççererççevesinde, 2006 yevesinde, 2006 yııllıında Gnda Güümrmrüük Birlik Birliğği i kapsamkapsamıına giren na giren üürrüünler itibarnler itibarııyla yla Topluluk GenelleTopluluk Genelleşştirilmitirilmişş Tercihler Tercihler Sistemine uyumu tamamlamSistemine uyumu tamamlamışışttıırr (Ermenistan hari(Ermenistan hariçç). ).

AyrAyrııca, otonom rejim kapsamca, otonom rejim kapsamıında Bosnanda Bosna--HersekHersek’’ee (daha sonra bu (daha sonra bu karkarşışıllııklklııllıık ilkesi k ilkesi ççererççevesinde evesinde STASTA’’yaya ddöönnüüşşttüürrüülmlmüüşşttüür) ve r) ve KosovaKosova’’ya tek ya tek tarafltaraflıı taviz sataviz sağğlanmlanmışışttıır.r.

GGüümrmrüük Birlik Birliğği Kapsami Kapsamıında Gernda Gerççekleekleşştirilen Uyum tirilen Uyum -- 55Topluluk GTopluluk Güümrmrüük Koduk Kodu'nu olu'nu oluşşturan Konsey Yturan Konsey Yöönetmelinetmeliğği ve bu i ve bu YYöönetmelinetmeliğğin uygulama hin uygulama hüükküümlerini belirleyen dimlerini belirleyen diğğer Yer Yöönetmelikler netmelikler uyumlauyumlaşşttıırrıılarak 1 Ocak 1996 itibarlarak 1 Ocak 1996 itibarııyla yyla yüürrüürlrlüüğğe konulmue konulmuşştur.tur.

Fikri, ticari ve sFikri, ticari ve sıınai mnai müülkiyet haklarlkiyet haklarıınnıın korunmasn korunmasıına yna yöönelik olarak nelik olarak gergerççekleekleşştirilen uyum tirilen uyum ççalalışışmalarmalarıı kapsamkapsamıında;nda;

Rekabet Kanunu yRekabet Kanunu yüürrüürlrlüüğğe konulmue konulmuşş ve Rekabet Kurumu ve Rekabet Kurumu oluoluşşturulmuturulmuşşturtur..

Patent, sPatent, sıınai tasarnai tasarıımlar, comlar, coğğrafi irafi işşaretler ve markalararetler ve markalarıın korunmasn korunmasııalanlaralanlarıında dnda düüzenlemeler yapzenlemeler yapıılmlmışışttıır. Bu alandaki uluslararasr. Bu alandaki uluslararasııkonvansiyonlara katkonvansiyonlara katııllıım sam sağğlanmlanmışışttıırr..

TTüüketici Haklarketici Haklarıınnıın Korunmasn Korunmasıı YasasYasasıı yyüürrüürlrlüüğğe konulmue konulmuşşturtur..

GGüümrmrüük Birlik Birliğği Kapsami Kapsamıında Gernda Gerççekleekleşştirilen Uyum tirilen Uyum --66Adil bir rekabet ortamAdil bir rekabet ortamıınnıın olun oluşşturulmasturulmasıı ve devlet tekellerinin kaldve devlet tekellerinin kaldıırrıılmaslmasıına na yyöönelik uyum nelik uyum ççalalışışmalarmalarıı kapsamkapsamıında;nda;

Devlet tekellerinin Devlet tekellerinin öözellezelleşştirilmesine htirilmesine hıız verilmiz verilmişş ve adil bir piyasa ve adil bir piyasa ddüüzeninin oluzeninin oluşşturulmasturulmasıı amacamacııyla Telekomyla Telekomüünikasyon Kurumu ve nikasyon Kurumu ve TAPDK gibi TAPDK gibi belirli sektbelirli sektöörlere yrlere yöönelik nelik üüst kurullar olust kurullar oluşşturulmuturulmuşşturtur..

Devlet yardDevlet yardıımlarmlarıınnıınn AB kurallarAB kurallarıına gna gööre verilmesine yre verilmesine yöönelik mevzuat nelik mevzuat uyumuna ve bu kapsamda uyumuna ve bu kapsamda Devlet YardDevlet Yardıımlarmlarıınnıı İİzleme ve Denetleme zleme ve Denetleme OtoritesininOtoritesinin kurulmaskurulmasıı ççalalışışmalarmalarıına bana başşlanmlanmışışttıır.r.

1/95 say1/95 sayııllıı OKKOKK’’dada ticari korunma araticari korunma araççlarlarıı ile ilgili olarak;ile ilgili olarak; TTüürkiye'nin irkiye'nin iççpazarla ilgili rekabet, devlet yardpazarla ilgili rekabet, devlet yardıımlarmlarıınnıın denetimi ve din denetimi ve diğğer konulardaki er konulardaki mmüüktesebatktesebatıı benimsemibenimsemişş ve etkin bive etkin biççimde uygulamaya koymuimde uygulamaya koymuşş olmasolmasıı ve ve dolaydolayııssııyla haksyla haksıız rekabete karz rekabete karşışı iiçç pazardakine denk bir koruma sapazardakine denk bir koruma sağğlamaslamasııkokoşşuluyla, uluyla, ticari korunma araticari korunma araççlarlarıınnıın Taraflar arasn Taraflar arasıındaki ticarette ndaki ticarette uygulanmasuygulanmasıınnıın askn askııya alya alıınmasnmasıına karar verilebilecena karar verilebileceğği i ööngngöörrüülmlmüüşşttüür. r.

Ticaret politikasTicaret politikasıı öönlemlerinin nlemlerinin üçüüçüncncüü üülkelere uygulanmaslkelere uygulanmasıı konusunda,konusunda,TaraflarTaraflarıınn tedbirlerini koordine etmeleri itedbirlerini koordine etmeleri iççin in ççaba gaba gööstermeleri stermeleri ööngngöörrüülmlmüüşşttüür.r.

GGüümrmrüük Birlik Birliğği Kapsami Kapsamıında Dannda Danışışma ve Karar Alma Mekanizmalarma ve Karar Alma Mekanizmalarıı

DanDanışışma ve karar alma mekanizmalarma ve karar alma mekanizmalarıı babağğlamlamıında; nda;

Avrupa Komisyonunca GAvrupa Komisyonunca Güümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin inin işşleyileyişşi ile doi ile doğğrudan ilgili rudan ilgili alanlarda alanlarda yeni bir mevzuat hazyeni bir mevzuat hazıırlandrlandığıığındanda ve bu mevzuat hakkve bu mevzuat hakkıında nda üüye ye devletlerin uzmanlardevletlerin uzmanlarıına danna danışıışıldldığıığında, nda, gayrigayri--resmi olarak Tresmi olarak Tüürk rk uzmanlaruzmanlarıına da danna da danışıışılmaslmasıı, ,

Avrupa KomisyonuAvrupa Komisyonu’’nun, nun, ssööz konusu mevzuatla ilgili z konusu mevzuatla ilgili öönerisininerisini AB AB KonseyiKonseyi’’ne sunarken ne sunarken TTüürkiye'ye de rkiye'ye de öörneklerini grneklerini gööndermesindermesi,,

Konseyin kararKonseyin kararıından ndan öönceki dnceki döönemde, Taraflarnemde, Taraflarıın, herhangi birinin n, herhangi birinin talebi talebi üüzerine, zerine, GGüümrmrüük Birlik Birliğği Ortak Komitesi bi Ortak Komitesi büünyesinde dannyesinde danışışma ma toplanttoplantıılarlarıı yapyapıılmaslmasıı,,

Bilgilendirme ve danBilgilendirme ve danışışma sma süüreci boyunca, Greci boyunca, Güümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin dnin düüzgzgüün n iişşleyileyişşi ii iççin en uygun kararin en uygun kararıın aln alıınmasnmasıınnıı kolaylakolaylaşşttııracak biracak biççimde, iyi imde, iyi niyetle hareket edilmesi, niyetle hareket edilmesi,

Avrupa KomisyonuAvrupa Komisyonu’’na yetkisini kullanmada yardna yetkisini kullanmada yardıımcmcıı olan olan teknik teknik komitelerin komitelerin ççalalışışmalarmalarıına Tna Tüürk uzmanlarrk uzmanlarıın da katn da katııllıımmıınnıın san sağğlanmaslanmasıı

ööngngöörrüülmlmüüşşttüür.r.

TTüürkiyerkiye--AB OrtaklAB Ortaklıık Organlark Organlarıı

Avrupa Komisyonu Teknik Komiteleri

ORTAKLIK

KONSEYİ(Ankara

Anlaşması)

KARMA PARLAMENTO KOMİSYONU

(1/65 sayılı OKK)

ORTAKLIK KOMİTESİ(3/64 sayılı OKK)

8 ALT KOMİTE(3/2000 sayılı OKK)

GÜMRÜK İŞBİRLİĞİKOMİTESİ (2/69 sayılı OKK)

GÜMRÜK BİRLİĞİORTAK KOMİTESİ

(1/95 sayılı OKK)Ortak Ticaret

PolitikasıBilgilendirme Top.(11. GBOK Top.-2001)

Teknik Mevzuat Çalışma Grubu

(1/2004 sayılıGBOK Kararı

GGüümrmrüük Birlik Birliğği Kapsami Kapsamıında Korunma Tedbirlerinda Korunma TedbirleriKorunma tedbirleri baKorunma tedbirleri bağğlamlamıında; nda;

TTüürkiyerkiye’’de veya de veya ToplulukTopluluk’’tata ekonominin bir faaliyet sektekonominin bir faaliyet sektöörrüünnüü veya veya ddışış mali istikrarmali istikrarıı tehlikeye dtehlikeye düüşşüürecek ciddi bozukluklar ortaya recek ciddi bozukluklar ortaya ççııkmaskmasııveya Tveya Tüürkiye ya da Toplulurkiye ya da Topluluğğun bir bun bir böölgesinin ekonomik durumunun lgesinin ekonomik durumunun bozulmasbozulmasıı halinde, Taraflarhalinde, Taraflarıın gerekli korunma tedbirlerini alabilmelerin gerekli korunma tedbirlerini alabilmeleri,,

Bu tedbirlerin belirlenmesinde ortaklBu tedbirlerin belirlenmesinde ortaklığıığın in işşleyileyişşini en az aksatacak ini en az aksatacak tedbirlere tedbirlere ööncelik verilmesincelik verilmesi ve bu tedbirlerin, ortaya ve bu tedbirlerin, ortaya ççııkan gkan güçüçllüüklerin klerin giderilmesi igiderilmesi iççin gerekli olan in gerekli olan ööllçüçüyyüü hihiççbir bir şşekilde aekilde aşşmamasmamasıı, ,

Bir Akit TarafBir Akit Tarafıın aldn aldığıığı korunma tedbiri veya koruyucu tedbirin Gkorunma tedbiri veya koruyucu tedbirin Güümrmrüük k BirliBirliğği Karari Kararıı’’ndan kaynaklanan hak ve yndan kaynaklanan hak ve yüükküümlmlüüllüükler araskler arasıında bir nda bir dengesizlik yaratmasdengesizlik yaratmasıı halinde, dihalinde, diğğer Akit Tarafer Akit Tarafıın tedbir alan n tedbir alan Akit Akit Tarafa karTarafa karşışı yeniden dengeleme tedbirleri alabilmesi, yeniden dengeleme tedbirleri alabilmesi,

Katma ProtokolKatma Protokol’ü’ün 60. ve 1/95 sayn 60. ve 1/95 sayııllıı OKKOKK’’nnıınn 63. maddelerinde h63. maddelerinde hüükme kme babağğlanmlanmışışttıır.r.

GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin Uygulanmasnin Uygulanmasıında Karnda Karşışılalaşışılan Sorunlarlan Sorunlar--11

Mevzuat hazMevzuat hazıırlrlıık ak aşşamasamasıında nda TTüürkiyerkiye’’nin gnin göörrüüşşüüne ne ççooğğu zaman u zaman babaşşvurulmamasvurulmamasıı, g, göörrüüşş belirttibelirttiğğimiz mevzuatlar itibarimiz mevzuatlar itibarııyla yla TTüürkiyerkiye’’nin gnin göörrüüşşve endive endişşelerinin yeterince dikkate alelerinin yeterince dikkate alıınmamasnmamasıı,,

TTüürk uzmanlarrk uzmanlarıın, n, ssıınnıırlrlıı saysayııda Teknik Komite toplantda Teknik Komite toplantıılarlarıına katna katııllıım m sasağğlayabilmesi, layabilmesi,

Teknik mevzuat uyumu ve uygulamalarTeknik mevzuat uyumu ve uygulamalarıındanda ABAB’’den den yeterli teknik ve mali yeterli teknik ve mali destek sadestek sağğlanamamaslanamamasıı,,

STASTA’’larlarıınn üüstlenilmesindestlenilmesinde karkarşışılalaşışılan sorunlarlan sorunlarıın n çöçözzüümmüüne yne yöönelik nelik mekanizmalarmekanizmalarıın olun oluşşturulmasturulmasıı konusunda, konusunda, Avrupa KomisyonuAvrupa Komisyonu’’nun gerekli nun gerekli ççabayabayıı ggööstermemesi, stermemesi,

MallarMallarıın serbest dolan serbest dolaşışımmıı ilkesine aykilkesine aykıırrıı olarak, olarak, karayolu takarayolu taşışımacmacııllığıığında nda kota uygulanmaskota uygulanmasıı ve Tve Tüürk irk işşadamlaradamlarıına yna yöönelik katnelik katıı vize uygulamalarvize uygulamalarıı,,

BazBazıı sanayi ve tarsanayi ve tarıım m üürrüünlerinde Tnlerinde Tüürkiyerkiye’’den yapden yapıılan ithalatta lan ithalatta tarife dtarife dışıışıengellere baengellere başşvurulmasvurulmasıı, ,

TTüürkiyerkiye’’nin karnin karşışılalaşşmakta oldumakta olduğğu bau başşllııca sorunlardca sorunlardıır. r.

GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin Uygulanmasnin Uygulanmasıında Karnda Karşışılalaşışılan Sorunlarlan Sorunlar--22ABAB’’den yapden yapıılan ithalatta bazlan ithalatta bazıı sanayi ve tarsanayi ve tarıım m üürrüünleri inleri iççin ithal lisansin ithal lisansıı talep talep edilmesinin mallaredilmesinin mallarıın serbest dolan serbest dolaşışımmıına aykna aykıırrıı olduolduğğu,u,

TTüürkiyerkiye’’nin ABnin AB’’den yapden yapıılan ithalatta bazlan ithalatta bazıı sanayi ve tarsanayi ve tarıım m üürrüünlerine tarife nlerine tarife ddışıışı engel uyguladengel uyguladığıığı,,

Fikri ve sFikri ve sıınai mnai müülkiyet haklarlkiyet haklarıı mevzuatmevzuatıınnıın etkin uygulanmasn etkin uygulanmasıınnıın n sasağğlanmaslanmasıı, ,

TTüürkiyerkiye’’nin ABnin AB’’den ithalatta uyguladden ithalatta uyguladığıığı korunma ve gkorunma ve göözetim tedbirlerinin zetim tedbirlerinin GGüümrmrüük Birlik Birliğğinin temel ilkelerine aykinin temel ilkelerine aykıırrıı ddüüşşttüüğğüü,,

GKRY ile doGKRY ile doğğrudan ticaret rudan ticaret

AB tarafAB tarafıından Gndan Güümrmrüük Birlik Birliğği kapsami kapsamıında dile getirilen banda dile getirilen başşllııca konulardca konulardıır.r.

GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin Ekonomimize Etkilerinin Ekonomimize Etkileri2006 y2006 yııllıı itibaritibarııyla dyla düünya nnya nüüfusunun %7,4fusunun %7,4’ü’üne sahip olmasne sahip olmasıına karna karşışıllıık, dk, düünya nya GSYGSYİİHH’’nnıınn %22%22’’sini sini üüreten, AB ireten, AB iççi ticaret harii ticaret hariçç ddüünya mal ticaretinin nya mal ticaretinin %13,4%13,4’ü’ünnüü, d, düünya hizmet ticaretinin ise %44,6nya hizmet ticaretinin ise %44,6’’ssıınnıı elinde bulunduran elinde bulunduran Avrupa Avrupa BirliBirliğği, Ti, Tüürkiye irkiye iççin istikrarlin istikrarlıı bir pazar olmubir pazar olmuşş ve olmaya devam etmektedir. ve olmaya devam etmektedir. Bu Bu öözellizelliğği ile mi ile müünhasnhasııran global ekonomik kriz dran global ekonomik kriz döönemlerinde Tnemlerinde Tüürk rk ekonomisinin krizi aekonomisinin krizi aşşmasmasıında nda öönemli katknemli katkııssıı olmuolmuşştur. tur. GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’ni tavizli imkanlarla AB pazarni tavizli imkanlarla AB pazarıına girina girişşte te öönemli bir fnemli bir fıırsat rsat olarak golarak göören tekstil, konfeksiyon ve deri ren tekstil, konfeksiyon ve deri mammamüüllerilleri sektsektöörlerimiz, rlerimiz, üüretim ve retim ve kalite altyapkalite altyapıılarlarıınnıı geligelişştirme ytirme yöönnüünde nde öönemli kararlar almnemli kararlar almışışlardlardıır.r.GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin ilerleyen ynin ilerleyen yııllarllarıında bu denda bu değğiişşim diim diğğer bazer bazıı sanayi sanayi sektsektöörlerine de yayrlerine de yayıılmlmışış ve ve TTüürkiyerkiye’’nin geleneksel nin geleneksel üüretim ve ihracat yapretim ve ihracat yapııssııdedeğğiişşmeye bameye başşlamlamışışttıır. Bu kapsamda otomotiv, elektrikr. Bu kapsamda otomotiv, elektrik--elektronik, makine elektronik, makine ve demirve demir--ççelik sektelik sektöörleri son yrleri son yııllarda llarda ööne ne ççııkmaya bakmaya başşlamlamışışttıır. r. GGüümrmrüük Birlik Birliğği kapsami kapsamıında gernda gerççekleekleşştirilen tirilen teknik mevzuat ve standartlar teknik mevzuat ve standartlar konusundaki uyum,konusundaki uyum, üüretim ve kalite altyapretim ve kalite altyapııssıınnıın gelin gelişşmesine mesine öönemli katknemli katkıısasağğlayan dilayan diğğer bir unsur olmuer bir unsur olmuşş ve ve gerek igerek içç piyasada gerekse uluslararaspiyasada gerekse uluslararasııpiyasalarda Tpiyasalarda Tüürk rk üürrüünlerinin rekabet gnlerinin rekabet güüccüünnüün artmasn artmasıına vesile olmuna vesile olmuşştur. tur. Bunlara ilaveten, fikri, ticari ve sBunlara ilaveten, fikri, ticari ve sıınai mnai müülkiyet haklarlkiyet haklarıı, t, tüüketicinin korunmasketicinin korunmasıı, , rekabet politikalarrekabet politikalarıı ve devlet yardve devlet yardıımlarmlarıı alanlaralanlarıında yapnda yapıılan mevzuat uyumu lan mevzuat uyumu sonucu sonucu giderek geligiderek gelişşen adil bir rekabet ortamen adil bir rekabet ortamıı oluoluşşmaya bamaya başşlamlamışışttıır.r.

GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin Dnin Dışış Ticaretimize Etkileri Ticaretimize Etkileri --11GGüümrmrüük Birlik Birliğği kapsami kapsamıında nda ABAB’’nin Tnin Tüürkiyerkiye’’den tekstil ve konfeksiyon den tekstil ve konfeksiyon ithalatithalatıında uyguladnda uyguladığıığı kotalarkotalarıın kalkmasn kalkmasıı, buna kar, buna karşışıllıık bu kotalark bu kotalarıı kategori kategori bazbazıında azalan nda azalan şşekilde de olsa 2005 yekilde de olsa 2005 yııllıına kadar na kadar üçüüçüncncüü üülkelere karlkelere karşışıuygulamaya devam etmesi, aduygulamaya devam etmesi, adıı gegeççen sekten sektöörrüümmüüz az aççııssıından ndan öönemli bir nemli bir kazankazançç olmuolmuşştur. tur. MallarMallarıın serbest dolan serbest dolaşışımmıı ilkesi ilkesi ççererççevesinde menevesinde menşşe kriteri uygulanmamase kriteri uygulanmamasıı, , üülkemizilkemizi AB pazarAB pazarıında, AB ile tercihli ticaret anlanda, AB ile tercihli ticaret anlaşşmasmasıı bulunan bulunan üülkeler lkeler karkarşışıssıında bile nda bile avantajlavantajlıı duruma getirmiduruma getirmişştir.tir.Sanayi Sanayi üürrüünlerinde ABnlerinde AB’’ye karye karşışı ggüümrmrüük vergilerinin sk vergilerinin sııffıırlanmasrlanmasıı, , üçüüçüncncüüüülkelere karlkelere karşışı ise ise ççok dok düüşşüük seviyelerde koruma sak seviyelerde koruma sağğlayan Ortak Glayan Ortak Güümrmrüük k Tarifesi uygulanmasTarifesi uygulanmasıı, bir yandan , bir yandan pazarpazarıımmıızzıın zorlu rekabet kon zorlu rekabet koşşullarullarıına na aaççıılmaslmasıına neden olsa da dina neden olsa da diğğer yandan er yandan üüretimimiz ve ihracatretimimiz ve ihracatıımmıız iz iççin gerekli in gerekli olan yatolan yatıırrıım malm malıı, ara mal, ara malıı ve hammaddelerin dve hammaddelerin düüşşüük maliyetlerle ithal k maliyetlerle ithal edilmesi imkanedilmesi imkanıınnıı sasağğlamlamışışttıır.r.GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin geride bnin geride bııraktraktığıığımmıız 12 yz 12 yııllllıık dk dööneminde neminde AB ile AB ile ticaretimizde ihracatticaretimizde ihracatıın ithalatn ithalatıı karkarşışılama oranlama oranıı giderek artmgiderek artmışış ve 1996 yve 1996 yııllıında nda %50 olan bu oran 2007 y%50 olan bu oran 2007 yııllıında %88nda %88’’e ye yüükselmikselmişştir.tir. Buna karBuna karşışıllıık k üçüüçüncncüüüülkelerden yaplkelerden yapıılan ticarette bu oran 1996lan ticarette bu oran 1996’’daki %57 seviyesinden, enerji daki %57 seviyesinden, enerji fiyatlarfiyatlarıındaki artndaki artışıışın da etkisiyle, 2007n da etkisiyle, 2007’’de %46de %46’’ya gerilemiya gerilemişştir.tir.

GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin Dnin Dışış Ticaretimize Etkileri Ticaretimize Etkileri --22GGüümrmrüük Birlik Birliğği sonrasi sonrasıında, dnda, dışış ticaret aticaret aççığıığımmıızda meydana gelen artzda meydana gelen artışıışın n temel nedeni, temel nedeni, GGüümrmrüük Birlik Birliğği kapsami kapsamıındaki ndaki liberalizasyondanliberalizasyondan ziyade iziyade iççttüüketim ve ihracat amacketim ve ihracat amacııyla artan yatyla artan yatıırrıım malm malıı, ara mal, ara malıı, hammadde ve enerji , hammadde ve enerji ithal ihtiyacithal ihtiyacııddıır.r. Bu ihtiyaBu ihtiyaçç daha daha ççok yerli ok yerli üüretimi yeterli olmayan veya hiretimi yeterli olmayan veya hiççüüretilmeyen retilmeyen üürrüünler ile ynler ile yüüksek teknoloji ksek teknoloji üürrüünlerinde kendisini daha fazla nlerinde kendisini daha fazla ggööstermektedir. Bu bastermektedir. Bu bağğlamda lamda ithalat ihtiyacithalat ihtiyacıı, geli, gelişşen sekten sektöörlerimizden olan rlerimizden olan otomotiv, elektrikotomotiv, elektrik--elektronik ve demirelektronik ve demir--ççelikte giderek artmaktadelikte giderek artmaktadıır. r. Bu aBu aççığıığın makul seviyelere n makul seviyelere ççekilmesi ancak, orta ve uzun vadeli, parasal ekilmesi ancak, orta ve uzun vadeli, parasal politikalarla desteklenmipolitikalarla desteklenmişş kapsamlkapsamlıı sanayi ve sanayi ve üüretim stratejilerinin retim stratejilerinin oluoluşşturulmasturulmasıı, ara, araşşttıırmarma--geligelişştirmeye yeterli kaynak ayrtirmeye yeterli kaynak ayrıılmaslmasıı ve tavizli ve tavizli pazara giripazara girişş imkanlarimkanlarıı yaratyaratıılmaslmasıı ile mile müümkmküün olabilecektir. n olabilecektir. GGüümrmrüük Birlik Birliğği kapsami kapsamıında belirli nda belirli üülkeler ile imzaladlkeler ile imzaladığıığımmıız z STASTA’’larlarıınn ticaret ticaret yaratyaratııccıı ve ticaret saptve ticaret saptıırrııccıı etkileri sonucu bu etkileri sonucu bu üülkelerle olan ticaret hacmimiz lkelerle olan ticaret hacmimiz geligelişşmektedir.mektedir. Bu Bu üülkeler ile olan ticaretimizde mal lkeler ile olan ticaretimizde mal ççeeşşitliliitliliğği de arti de artışışggööstermistermişştir. tir. STA imzaladSTA imzaladığıığımmıız z üülkelerle sadece ticari ililkelerle sadece ticari ilişşkilerimiz dekilerimiz değğil aynil aynıı zamanda zamanda yatyatıırrıım ilim ilişşkilerimizde de kilerimizde de öönemli gelinemli gelişşmeler yameler yaşşanmaktadanmaktadıır. r.

TTüürkiyerkiye’’nin nin İİhracathracatıında ABnda AB’’nin Yeri (Milyar Dolar)nin Yeri (Milyar Dolar)

23

12

26

13

27

14

27

14

28

15

31

16

36

19

47

25

63

35

74

38

85

44

107

60

0

20

40

60

80

100

120

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007DÜNYA AB

1996-2007 döneminde, AB'nin Türkiye'nin toplam ihracatı içerisindeki payı%49,7'den %56,4’e yükselmiştir.

ABAB’’nin nin İİthalatthalatıında Tnda Tüürkiyerkiye’’nin Yeri (Milyar nin Yeri (Milyar AvroAvro))

0200400600800

1.0001.2001.4001.600

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Türkiye

Mily

ar A

vro

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

Toplam

Toplam Türkiye

1995-2006 döneminde, Türkiye'nin AB'nin toplam ithalatı içindeki payı %1,7'den %3,6‘ya yükselerek 7. sıraya oturmuştur.

TTüürkiyerkiye’’nin nin İİthalatthalatıında ABnda AB’’nin Yeri (Milyar Dolar)nin Yeri (Milyar Dolar)

44

23

49

25

46

2441

21

55

2741

18

52

23

69

32

97

45

117

49

137

54

170

69

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007DÜNYA AB

1996-2007 döneminde, AB'nin Türkiye'nin toplam ithalatı içerisindeki payı%53‘ten %40,4’e gerilemiştir.

ABAB’’nin nin İİhracathracatıında Tnda Tüürkiyerkiye’’nin Yeri (Milyar nin Yeri (Milyar AvroAvro))

0200400600800

1.0001.2001.400

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

Türkiye

Mily

ar A

vro

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

Toplam

Toplam Türkiye

1996-2006 döneminde, AB'nin toplam ihracatı içerisinde Türkiye'nin payı %2,6'dan %3,9’a yükselerek 5. sıraya oturmuştur.

AB ile DAB ile Dışış Ticaretimizin Ticaretimizin SektSektöörelrel GeliGelişşimiimi

İİTHALATTHALAT

İİHRACATHRACAT2007

Tarım 7%

Çelik9%

Makine, Elektrik-

Elektronikve

Otomotiv36%

Diğer Sanayi

21%

Tekstil-Konfeks.

27%

1996Çelik9%

Makine, Elektrik-

Elektronik, Otomotiv

45%

Diğer Sanayi37%

Tekstil-Konfeksiyon

6%Tarım

3%

2007 Tarım 2% Tekstil-

Konfeksiyon4%

Diğer Sanayi39%

Makine, Elektrik-

Elektronik, Otomotiv

44%

Çelik11%

1996Tekstil-Konfeks.49%

Tarım 17%

Çelik4%

Makine, Elektrik-

Elektronik, Otomotiv

13%

Diğer Sanayi

17%

TTüürkiyerkiye’’nin AB nin AB ÜÜyelik Syelik Süürecinde Grecinde Güümrmrüük Birlik Birliğği i --11

GGüümrmrüük Birlik Birliğği ile doi ile doğğrudan ilgili barudan ilgili başşllııca mca müüzakere bazakere başşllııklarklarıı: :

MallarMallarıın serbest dolan serbest dolaşışımmıı

DDışış İİlilişşkiler kiler

GGüümrmrüük Birlik Birliğği i

UlaUlaşşttıırma rma

Rekabet politikasRekabet politikasıı

Vergilendirme Vergilendirme

Fikri mFikri müülkiyet haklarlkiyet haklarıı

ÇÇevre evre

Kamu alKamu alıımlarmlarıı

İşİşletme ve sanayi politikasletme ve sanayi politikasıı

TTüüketicinin ve saketicinin ve sağğllığıığın korunmasn korunmasıı

TTüürkiyerkiye’’nin AB nin AB ÜÜyelik Syelik Süürecinde Grecinde Güümrmrüük Birlik Birliğği i --22

TTüürkiyerkiye--AB GAB Güümrmrüük Birlik Birliğği kapsami kapsamıında uyumlanda uyumlaşşttıırmakla yrmakla yüükküümlmlüüolduolduğğumuz mevzuat, aynumuz mevzuat, aynıı zamanda bir zamanda bir ççok mok müüzakere bazakere başşllığıığınnıın da n da kapsamkapsamıında yer almaktadnda yer almaktadıır. Bu deneyim, r. Bu deneyim, tam tam üüyelik syelik süürecinde recinde TTüürkiyerkiye’’yi yi didiğğer aday er aday üülkelere klkelere kııyasla daha avantajlyasla daha avantajlıı kkıılmaktadlmaktadıır. r.

Geride bGeride bııraktraktığıığımmıız 12 yz 12 yıılda lda üülkemizin Glkemizin Güümrmrüük Birlik Birliğği ile ilgili mi ile ilgili müüktesebat ktesebat babaşşllııklarklarıında sanda sağğladladığıığı ileri dileri düüzeydeki uyumzeydeki uyum, gerek Tarama Raporlar, gerek Tarama Raporlarıı’’nda nda gerek gerek İİlerleme Raporlarlerleme Raporlarıında Avrupa Komisyonu tarafnda Avrupa Komisyonu tarafıından dile getirilmindan dile getirilmişştir. tir.

Bununla birlikte, ekonomik ve sosyal aBununla birlikte, ekonomik ve sosyal aççııdan muhtemel olumsuz etkileri dan muhtemel olumsuz etkileri nedeniyle, snedeniyle, sıınnıırlrlıı saysayııda da olsa, da da olsa, GGüümrmrüük Birlik Birliğğii kapsamkapsamıındanda yerine yerine getiremedigetiremediğğimiz taahhimiz taahhüütlerimiz de bulunmaktadtlerimiz de bulunmaktadıırr. .

GGüümrmrüük Birlik Birliğği i ççererççevesinde gerevesinde gerççekleekleşştirditirdiğğimiz ileri dimiz ileri düüzeydeki uyum, ilgili zeydeki uyum, ilgili babaşşllııklardaki mklardaki müüzakerelerin kolay yzakerelerin kolay yüürrüüttüülmesi ve kapatlmesi ve kapatıılmaslmasıına na öönemli nemli katkkatkıı sasağğlayacak olmakla birlikte,layacak olmakla birlikte, henhenüüz yerine getiremediz yerine getiremediğğimiz imiz taahhtaahhüütlerimizin mtlerimizin müüzakereler izakereler iççin ain aççııllışış kriteri olarak belirlenmesi, bu skriteri olarak belirlenmesi, bu süüreci reci olumsuz yolumsuz yöönde etkilemektedir. nde etkilemektedir.

TTüürkiyerkiye’’nin AB nin AB ÜÜyelik Syelik Süürecinde Grecinde Güümrmrüük Birlik Birliğği i --33MallarMallarıın serbest dolan serbest dolaşışımmıı mmüüzakere bazakere başşllığıığı kapsamkapsamıında belirlenen anda belirlenen aççııllışışkriterlerinden birisi olan, ABkriterlerinden birisi olan, AB’’den kullanden kullanıılmlmışış eeşşya ithalatya ithalatıında uygulanan nda uygulanan öön izin mekanizmasn izin mekanizmasıınnıın kaldn kaldıırrıılmaslmasıı, kullan, kullanıılmlmışış motorlu tamotorlu taşışıtlarda ise bu tlarda ise bu mekanizmanmekanizmanıın kaldn kaldıırrıılmaslmasıı iiççin takvim belirlenmesiin takvim belirlenmesi, yerine getirilmesi , yerine getirilmesi öönemli ekonomik ve sosyal sorunlara yol anemli ekonomik ve sosyal sorunlara yol aççabilecek aabilecek aççııllışış kriterlerine kriterlerine somut bir somut bir öörnektir. rnektir.

Yeni Yeni üüyelerden Polonya ve Macaristanyelerden Polonya ve Macaristan’’ıın bu konuda ortaya n bu konuda ortaya ççııkan kan sorunlarla hala basorunlarla hala başş edememiedememişş olmalarolmalarıı, T, Tüürkiyerkiye’’nin bu konudaki nin bu konudaki ççekincelerinin haklekincelerinin haklııllığıığınnıı ggööstermektedir. stermektedir.

GGüümrmrüük Birlik Birliğği ile doi ile doğğrudan ilgili alanlarda tespit edilen arudan ilgili alanlarda tespit edilen aççııllışış kriterlerinin kriterlerinin hemen tamamhemen tamamıı GGüümrmrüük Birlik Birliğğii’’nin dnin düüzgzgüün in işşleyileyişşi ile ilgili hususlarda i ile ilgili hususlarda öönemli bir istinemli bir istişşare organare organıı olan ve olan ve eeşşbabaşşkanlkanlığıığı DDışış Ticaret MTicaret Müüstesteşşarlarlığıığıtaraftarafıından yndan yüürrüüttüülen len GGüümrmrüük Birlik Birliğği Ortak Komitesii Ortak Komitesi bbüünyesinde ele alnyesinde ele alıınan nan ve ve çöçözzüüm aranan konulardm aranan konulardıır. r.

Bu itibarla, sBu itibarla, sööz konusu Komite kapsamz konusu Komite kapsamıında yapnda yapıılan lan ççalalışışmalar sonucu malar sonucu elde edilecek olumlu sonuelde edilecek olumlu sonuççlar, Tlar, Tüürkiyerkiye’’nin AB nin AB üüyelik syelik süürecine katkrecine katkıısasağğlayacaktlayacaktıır.r.

TTüürkiyerkiye’’nin AB nin AB ÜÜyelik Syelik Süürecinde Grecinde Güümrmrüük Birlik Birliğği i --44MMüüzakere bazakere başşllııklarklarıı iiççin belirlenen in belirlenen aaççııllışış kriterlerinin karkriterlerinin karşışılanmaslanmasıınnıın, n, üüyelik syelik süürecinin takvimini dorecinin takvimini doğğrudan etkileyecerudan etkileyeceğği gi göörrüülmektedir. lmektedir. Bu Bu itibarla, etki deitibarla, etki değğerlendirme raporlarerlendirme raporlarıınnıın hazn hazıırlanmasrlanmasıı dahil, kamu, dahil, kamu, öözel zel sektsektöör ve r ve üüniversite iniversite işş birlibirliğği ile bu i ile bu kriterlerin karkriterlerin karşışılanmaslanmasıına yna yöönelik nelik ççalalışışmalarmalarıın en kn en kıısa ssa süürede sonurede sonuççlandlandıırrıılmaslmasıı bbüüyyüük k öönem arz etmektedirnem arz etmektedir. .

Bu konudaki Bu konudaki ççalalışışmalarmalarıın,n, Ek ProtokolEk Protokol’’le ilgili sorunun le ilgili sorunun çöçözzüülmesi ile lmesi ile iliilişşkilendirmeden ykilendirmeden yüürrüüttüülmesinde, fayda glmesinde, fayda göörrüülmektedir. lmektedir. Bu kapsamda, koordinatBu kapsamda, koordinatöörlrlüük gk göörevi Drevi Dışış Ticaret MTicaret Müüstesteşşarlarlığıığı taraftarafıından ndan yyüürrüüttüülen len MallarMallarıın Serbest Dolan Serbest Dolaşışımmıı faslfaslıında belirlenen anda belirlenen aççııllışış kriterlerinin kriterlerinin yerine getirilmesine yyerine getirilmesine yöönelik nelik ççalalışışmalar, ilgili taraflarla imalar, ilgili taraflarla işşbirlibirliğği ii iççerisinde, erisinde, 2007 y2007 yııllıı babaşışından bu yana sndan bu yana süürdrdüürrüülmektedir. Bu lmektedir. Bu ççalalışışmalar malar ççererççevesinde evesinde 2007 y2007 yııllıı MayMayııs ays ayıında haznda hazıırlanan Eylem Planrlanan Eylem Planıı, baz, bazıı aaççııllışış kriterlerinin kriterlerinin karkarşışılanmaslanmasıındaki zorluklarndaki zorluklarıı bir kez daha ortaya koymubir kez daha ortaya koymuşştur. tur.