t.c. necmettĠn erbakan ÜnĠversĠtesĠ tarĠh bÖlÜmÜ … · Ġngilizcedeki temel zamanlar ve...
TRANSCRIPT
1
T.C.
NECMETTĠN ERBAKAN ÜNĠVERSĠTESĠ
TARĠH BÖLÜMÜ
LĠSANS DERSLERĠ ĠÇERĠĞĠ VE KAYNAK KĠTAPLAR
BĠRĠNCĠ SINIF GÜZ YARIYILI DERSLERĠ
0020100001 Osmanlı Türkçesi I (Zorunlu) (6+0)6 – 9 AKTS
Arap alfabesinin öğretilmesi, harflerin baĢta ortada ve sondaki Ģekilleri, Harflerin birleĢme Ģekilleri,
kelime okunması, Türkçe kelimelerde Arap harflerinin okunma Ģekli, basit kelimeler ve sonra cümlelere
geçiĢ.
Ders Kitabı:
Osmanlıca Dersleri, Yılmaz Kurt, Akçağ Yayınları, Ankara 2006.
Yardımcı Ders Kitapları
Osmanlıca Dersleri, Muharrem Ergin, Boğaziçi Yayınları, Ġstanbul 1999.
Osmanlı Türkçesine GiriĢ, Faruk K. TimurtaĢ, Alfa, Ġstanbul 1996.
0020100002 Tarih Metodolojisi I (Zorunlu) (2+0)2 – 3 AKTS
Tarihin tanımı, konusu, faydaları, tarihe yardımcı bilimler, tarihin kaynakları, tarih araĢtırmalarında
konu tespiti, kaynak derleme ve bilgi toplama, kaynakların tenkidi, araĢtırma yöntemleri, arĢiv
malzemelerini kullanma. Diğer tarihi kaynakların derlenmesi ve değerlendirilmesi. AraĢtırmanın
raporlaĢtırılması.
Ders Kitabı:
Zeki Velidi Toğan, Tarihte Usül, Ankara 1985.
Yardımcı Ders Kitapları
Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih AraĢtırmalarında Usül, Ġstanbul 1991
Braudel, F. , Tarih Üzerine Yazılar (Çev. M.A. Kılıçbay), Ankara 1992
Halkın, Leon. E. , Tarih Tenkidinin Unsurları (Çev. B. Yediyıldız), Ankara 1989
Bekir Biçer, Tarihe GiriĢ, Ġstanbul 2008
0020100003 Eski Anadolu Tarihi (Zorunlu) (2+0)2 – 2 AKTS
Tarihte dönem ve mekân sınırları ile bu sınırların gerekli olup olmadığı konusu, Ġlkçağa bir giriĢ
olarak tarih öncesi dönem. Ġnsanın dünyadaki serüveni. Uygarlık merkezlerinin doğuĢunda benzer ve farklı
noktalar, uygarlık merkezleri. Yazılı döneme geçiĢ temel alınarak, Mezopotamya (Sümer, Akad, Babil,
Asur), Mısır, Anadolu (Hitit, Frig, Urartu, Lidya ve Fenike), Hint-Çin ve Yunan’ın siyasi tarihi.
2
Ders Kitabı:
Hasan Bahar, Eskiçağ Tarihi, Konya 2005
Yardımcı Ders Kitapları
Halil Demircioğlu, Roma Tarihi, Ankara 1998
S.N Kramer, Tarih Sümer’de BaĢlar ( Çev. M. Ġ. Çığ), Ankara 1995
Veli Sevin, Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası, Ankara 2007
Ġbrahim Erol Kozak, Kadim Dönemler Genel Hukuk Tarihi, Ankara 2011
Will Durant, Medeniyetin Temelleri (Çev. N. Muallimoğlu), Ġstanbul 1996
Eskiçağ Türkiye Tarihi, Ekrem MemiĢ, Ankara, 2002.
0020100004 Ġslam Öncesi Türk Tarihi (Zorunlu) (2+0)2 – 3 AKTS
Türk adı, kökenleri, anlamları, Türklerin tarihte ilk ortaya çıkıĢları, ilk destan ve efsaneler, destan ve
efsanelerin tarih malzemesi olarak kullanılması, yazılı kayıtlardan önceki dönem Türkler, Türk tarihi üzerine
tezler, Türk tarihinin coğrafyası. Hunlar, Göktürkler, Uygurlar, Kırgızlar, TürgiĢler, Karluklar ve diğer Türk
boylarının siyasi sosyal ve ekonomik hayatları.
Ders Kitabı:
Türk Millî Kültürü, Ġbrahim Kafesoğlu, Boğaziçi Yayınları, Ġstanbul, 1988.
Yardımcı Ders Kitapları
Ġslamiyetten Önce Türk Kültür Tarihi, Bahaeddin Ögel, TTK, Ankara 1988.
Türk Kültürü’nün GeliĢme Çağları, Bahaeddin Ögel, c. I-II, MEB Yayınevi, Ġstanbul 1997.
Orta-Asya Türk Tarihi Hakkında Dersler, V. V. Barthold, Yayına Hazırlayanlar: Kâzım YaĢar
Kopraman - Ġsmail Aka, TTK, Ankara 2006.
L. Ligeti, Bilinmeyen Ġç Asya, (Çev. S. Karatay), Ankara 1986
Zeki Velidi Togan, Umumi Türk Tarihine GiriĢ, Ġstanbul 1981
0020100005 Ġslam Tarihi-I (Zorunlu) (2+0)2 – 3 AKTS
Genel olarak Arabistan coğrafyası, Arap halkı ve inanıĢları, Ġslamiyet öncesi dinler ve esasları,
Ġslamiyet’in doğuĢu, yayılıĢı, Hz. Muhammed’in hayatı, savaĢları ve Dört Halife devri kültür ve medeniyeti.
Ders Kitabı:
Ġslam Uygarlıkları Tarihi -I, C. Zeydan (çev.Nejdet Gök), ĠletiĢim Yayınları,Ġstanbul 2004.
Yardımcı Ders Kitapları
Kısas-ı Enbiya, Peygamberler Tarihi, Ahmet Cevdet PaĢa, Ġstanbul 1962-1963.
3
Hz.Muhammed’in Hayatı, Martin Lings, Ġnsan Yayınları, Ġstanbul 2003.
Siyasi ve Kültürel Ġslam Tarihi, P.H.Hitti, (Çev. S. Tuğ) Ġst. 1989.
M.G.S. Hodson, Ġslam’ın Serüveni, Ġstanbul 1993
Ġslam Toplumları Tarihi, Ira M.Lapidus, İletişim Yayınları, Ġstanbul 1998
A.Hourani, Arap Halkları Tarihi, Ġstanbul 2001
0020100026 Atatürk Ġlkeleri Ve Ġnkılap Tarihi I (Zorunlu) (2+0)2 – 2 AKTS
19. yy. Osmanlı Devletinin dağılma sebepleri ve ıslahatlar, meĢrutiyet hareketleri, Osmanlı
Devleti’nin katıldığı ve yıkılıĢına sebep olan son savaĢlar, Anadolu’nun ĠĢgali, Milli Mücadele, KurtuluĢ
SavaĢı ve Lozan BarıĢ AntlaĢması
Ders Kaynakları
Bernard Lewis, Modern Türkiye’nin DoğuĢu, (Çev. M. Kıratlı), Ankara 1984.
E. Semih Yalçın, Türkiye Cumhuriyeti Tarihinin Kaynakları, Ankara 2007
M. Kemal Atatürk, Nutuk, Ankara 1928
Kemal Karpat, Türk Demokrasi Tarihi, Ankara 2001
0020100007 Temel Bilgi Teknolojisinin Kullanımı (Zorunlu) (2+2)3 – 3 AKTS
Bilgisayarın tarihçesi, bilgisayar donanımı ve bilgisayar yazılımı. ĠĢletim sistemleri (Windows 95, 98
ve 2000 iĢletim sistemi, DOS iĢletim sistemi; Dos komutları); Office paketi (97 ve 2000); Word, Excel,
Power Point tanıtım ve uygulamaları, Ġnternet’e giriĢ.
0020100008 Türk Dili-I (Zorunlu) (2+0)2 – 2 AKTS
Türkçenin yapı ve iĢleyiĢ özellikleri, Türkçeyi doğru ve güzel kullanabilme, öğretimde birleĢtirici ve
bütünleĢtirici bir dili hâkim kılmak ve anadil Ģuuruna sahip çıkılması, dil, dilin sosyal bir kurum olarak
millet hayatındaki yeri, dil ve kültür münasebetleri, hece bilgisi, imla kuralları ve uygulaması, noktalama
iĢaretleri.
Ders Kitabı :
Üniversiteler Ġçin Türk Dili, Bekir Sami Özsoy, Ankara 2005
4
0020100009 Yabancı Dil-I (Ġngilizce) (2+0)2 – 2 AKTS
Ġngilizcedeki temel zamanlar ve kipler, isim, sıfat, edat ve zarflar, Ģart cümleleri, isim fiiller, dolaylı
anlatımlar, cümle dizini, sıfat cümlecikleri, baĢlangıç ve orta seviyede kelime bilgisi.
Ders Kitabı:
Fundamentals of English Grammar, Betty Schrampfer Azar, Prentice Hall Regents, New Jersey.
Yardımcı Ders Kitapları
English Gramer In Use, Raymond Murphy, Cambridge Book.
0020100201 Üniversite Hayatına GiriĢ (1+0)1 – 1 AKTS
1-Üniversitenin tanıtımı ve Üniversiteli olmak 8- Ġnsan Hakları
2-Bilgi kaynakları eriĢim metodu 9- Ġnsan ve Çevre
3-ġehir ve Üniversite 10-Bilim nedir? Bilimlerin Tasnifi
4-Etkili iletiĢim becerileri 11-Bilim Felsefesi Tarihçesi
5-YÖK öğrenci mevzuatı 12-Bilimde Metodlar
6- Ġnsan ve Toplum 13-EleĢtirel BakıĢ
7- Tarihten günümüze çok kültürlü yaĢam 14-Kent Estetiği ve Sanat
BĠRĠNCĠ SINIF BAHAR YARIYILI DERSLERĠ
0020100010 Osmanlı Türkçesi II (Zorunlu) (6+0)6 – 9 AKTS
Arapça ve Farsça tamlamalar, vezinler, sayılar, takvimler (günler ve aylar) ve örnek metin okumaları.
Ders Kitabı:
Osmanlıca Dersleri, Yılmaz Kurt, Akçağ Yayınları, Ankara 2006.
Yardımcı Ders Kitapları
Osmanlıca Dersleri, Muharrem Ergin, Boğaziçi Yayınları, Ġstanbul 1999.
Osmanlı Türkçesine GiriĢ, Faruk K. TimurtaĢ, Alfa, Ġstanbul 1996.
ArĢiv vesikaları
0020100011 Tarih Metodolojisi II (Zorunlu) (2+0)2 – 3 AKTS
ArĢiv malzemeleri ve kullanımı, tarihin genel kaynakları, tarih araĢtırmalarında kullanılan müracaat
eserleri, tarih dergileri, tarih araĢtırmaları yapan kurumlar, süreli yayınlar. AraĢtırma teknikleri. Türk
tarihçiliğinin dünü ve bugünü.
5
Ders Kitabı
Zeki Velidi Togan, Tarihte Usül, Ankara 1985.
Yardımcı Ders Kitapları
Mübahat S. Kütükoğlu, Tarih AraĢtırmalarında Usül, Ġstanbul 1991
Braudel, F. , Tarih Üzerine Yazılar (Çev. M.A. Kılıçbay), Ankara 1992
Halkın, Leon. E. , Tarih Tenkidinin Unsurları (Çev. B. Yediyıldız), Ankara 1989
Bekir Biçer, Tarihe GiriĢ, Ġstanbul 2008
0020100012 Eski Ön Asya Tarihi (Zorunlu) (2+0)2 – 3 AKTS
Medeniyet ve kültür kavramları, ilkçağda kurulan medeniyetlerin birbiriyle etkileĢim alanları ve
kültür değiĢimlerinin medeniyetin ilerlemesine olan katkıları, ilk çağda medeniyeti ortaya çıkartan yerleĢme
alanları ile yerleĢik toplumlar. Basit siyasi yapılardan devletleĢmeye geçiĢ, imparatorlukların, din, dil, yazı,
devlet teĢkilatları, sosyal yapıları ile sanatsal ve mimari ürünler iĢlenecektir
Ders Kitabı
Hasan Bahar, Eskiçağ Tarihi, Konya 2005
Yardımcı Ders Kitabı
Halil Demircioğlu, Roma Tarihi, Ankara 1998
S.N Kramer, Tarih Sümer’de BaĢlar ( Çev. M. Ġ. Çığ), Ankara 1995
Veli Sevin, Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası, Ankara 2007
Ġbrahim Erol Kozak, Kadim Dönemler Genel Hukuk Tarihi, Ankara 2011
Will Durant, Medeniyetin Temelleri (Çev. N. Muallimoğlu), Ġstanbul 1996
0020100013 Ġslam Öncesi Türk Kültür Tarihi (Zorunlu) (2+0)2 – 3 AKTS
Ġslam öncesinde Orta Asya’da kurulan Türk devletlerinde (Hun, Göktürk, Uygur ve diğer Türk
devletleri) devlet teĢkilatı, hukuk, din ve inanıĢ, yazı-dil ve edebiyat, sosyal ve ekonomik hayat ve Türk
kültürünün dünya uygarlık tarihindeki yeri.
6
Ders Kitabı
L. Ligeti, Bilinmeyen Ġç Asya, (Çev. S. Karatay), Ankara 1986
Yardımcı Ders kitapları
Zeki Velidi Togan, Umumi Türk Tarihine GiriĢ, Ġstanbul 1981
Ġbrahim Kafesoğlu, Türk Milli Kültürü, Ġstanbul 1986
Jean-Paul Roux, Orta Asya (Çev. Lale Arslan), Ġstanbul 2006
0020100014 Ġslam Tarihi II (Zorunlu) (2+0)2 – 3 AKTS
Hulefa-yı RaĢidin döneminden sonra kurulan Emevi, Abbasi ve Endülüs Emevi devletlerinin siyasi,
kültürel ve sosyal tarihleri, Ġslam medeniyetine katkıları, genel olarak Ġslam kültür ve uygarlığı.
Ders Kitabı:
Ġslam Uygarlıkları Tarihi-II, Corci Zeydan, (Çev.Nejdet Gök), İletişim, Ġstanbul 2012
Yardımcı Ders Kitapları
DoğuĢtan Günümüze Büyük Ġslam Tarihi, Heyet, Çağ Yayınları, Ġstanbul 1988
Ġslam Toplumları Tarihi, Ira M.Lapidus, İletişim Yayınları, Ġstanbul 1998
Siyasi ve Kültürel Ġslam Tarihi, P.H.Hitti, (Çev. S. Tuğ) Ġstanbul 1989.
0020100039 Sanat Tarihi (Zorunlu) (2+0)2 – 3 AKTS
Sanat Tarihi Terminolojisi verilecek. Bütün Anıtların tanımları detaylı olarak yapılacak. ( cami,
medrese, han, hamam,türbe, kümbet, çeĢme, bent, kale, Ģadırvan vb..) Ayrıca sanat tarihinde kullanılan
terimlerin de ayrıntılı olarak tanımları yapılacaktır.
0020100034 Atatürk Ġlkeleri ve Ġnkılâp Tarihi II (Zorunlu) (2+0)2 – 2 AKTS
Cumhuriyetin ilanı, halifeliğin kaldırılması, 1924 Anayasası, çok partili yaĢam deneyimi. ġeyh Sait
ayaklanması, Cumhuriyete karĢı diğer tepkiler, Menemen olayı, Atatürk’ün dıĢ politika ilkeleri ve
uygulamaları, hukuk, eğitim, kültür, ekonomik, sosyal ve benzeri alanlarda yapılan inkılâplar ile Atatürkçü
düĢünce sistemini oluĢturan altı ilke: Cumhuriyetçilik, Milliyetçilik, Halkçılık, Devletçilik, Laiklik ve
Ġnkılâpçılık ilkeleri ile dünden bugüne Atatürkçü düĢünce sistemi. Türk DıĢ politikası (1919’dan itibaren),
Atatürk dönemi (1919-1938), Cumhuriyet Halk Fırkası dönemi ve çok partili dönem.
7
Ders Kaynakları
Bernard Lewis, Modern Türkiye’nin DoğuĢu, (Çev. M. Kıratlı), Ankara 1984.
E. Semih Yalçın, Türkiye Cumhuriyeti Tarihinin Kaynakları, Ankara 2007
M. Kemal Atatürk, Nutuk, Ankara 1928
Kemal Karpat, Türk Demokrasi Tarihi, Ankara 2001
0020100017 Türk Dili II (Zorunlu) (2+0)2 – 2 AKTS
Üniversitede okuyan gençlere, Türkçe ve Edebiyat derslerinin bir devamı olarak özellikle retorik
alanda yoğunlaĢtırılmalarının yararlı olacağı düĢünülerek, düzgün ve etkin bir hitabet alıĢkanlığı
kazandırmak için kompozisyonla ilgili bilgiler. Kompozisyonda anlatım Ģekli ve uygulaması, yazılı
kompozisyon türleri. Ġlmi yazıların hazırlanmasında uyulacak kurallar (rapor, makale, tebliğ, tutanak,
dilekçe, özgeçmiĢ vb.).
Ders Kitabı :
Üniversiteler Ġçin Türk Dili, Bekir Sami Özsoy, Ankara 2005
0020100018 Yabancı Dil II ( Ġngilizce) (Zorunlu) (2+0)2 – 2 AKTS
Ġngilizcedeki temel zamanlar ve kipler, isim, sıfat, edat ve zarflar, Ģart cümleleri, isim fiiller, dolaylı
anlatımlar, cümle dizini, sıfat cümlecikleri, baĢlangıç ve orta seviyede kelime bilgisi. Ġngilizce metin okuma
ve anlama.
Ders Kitabı:
Fundamentals of English Grammar, Betty Schrampfer Azar, Prentice Hall Regents, New Jersey.
Yardımcı Ders Kitapları
English Gramer In Use, Raymond Murphy, Cambridge Book.
8
ĠKĠNCĠ SINIF GÜZ YARIYILI DERSLERĠ
0020100019 Osmanlı Tarihi Metinler I (Zorunlu) (4+0)4 – 6 AKTS
XIX. ve XX. yüzyıla ait matbu tarihi kitaplardan seçilmiĢ örnek metinler, bu metinlerin okunuĢları ve
tahlilleri.
Ders Kitabı:
Osmanlı ArĢiv vesikaları
Yardımcı Ders Kitapları
Osmanlıca Dersleri, Yılmaz Kurt, Akçağ Yayınları, Ankara 2006.
Osmanlıca Dersleri, Muharrem Ergin, Boğaziçi Yayınları, Ġstanbul 1999.
Osmanlı Türkçesine GiriĢ, Faruk K. TimurtaĢ, Alfa, Ġstanbul 1996.
0020100020 Selçuklu Tarihi Ve Medeniyeti I (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Selçukluları ortaya çıkaran siyasi olaylar, Büyük Selçuklu Devleti’nin kuruluĢ, geliĢme ve dağılıĢı,
Büyük Selçuklu Devleti’nin Türk tarihindeki yeri ve önemi, Yakın Doğu’da kurulan diğer Selçuklu
teĢekkülleri, Türkmenlerin durumu.
Dersin Kitabı
Selçuklular Tarihi, Ali Sevim-Erdoğan Merçil, Ankara 2001
Yardımcı Ders Kitapları
Selçuklular Tarihi ve Türk-Ġslam Medeniyeti, Osman Turan, Ġstanbul 1980
Büyük Selçuklu Ġmparatorluğu Tarihi, Mehmet Altay Köymen, Ankara 1993
Selçuklular, Sergey Grigoreviç Ağacanov, (Çev. E. Necef- A. Annaberdiyev), Ġstanbul 2006
Oğuzlar, S.G. Agacanov, (Çev. E. Necef- A Anneberdiyev), Ġstanbul 2004
Selçuklu Tarihi, Ġbrahim Kafesoğlu, Ankara 1992.
0020100021 KuruluĢ Devri Osmanlı Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
XIII-XIV. yüzyıllarda Anadolu ve Balkanların siyasi, sosyo-kültürel ve iktisadi durumu,
Osmanoğullarının menĢei ve Osmanlı Beyliği’nin kuruluĢu ile ilgili görüĢler, Osmanlı uç beyliğinin
karakteri, ilk Osmanlı beylerinin Anadolu’daki diğer Türk beyliklerine ve Bizans Devleti’ne karĢı takip
ettiği siyaset, beylikten tam teĢekküllü bir devlete geçiĢ süreci, Rumeli’ye geçiĢ ve Rumeli’de Türk iskânı.
Dersin Kitabı
Osmanlı Ġmparatorluğu, Klasik Çağ (1300-1600), Halil Ġnalcık, (Çeviren: RuĢen Sezer), Ġstanbul
2004 (4. Baskı).
9
Kaynaklar
Fuad Köprülü, Osmanlı Devleti’nin KuruluĢu, Ankara 1988
Halil Ġnalcık, Osmanlı Devleti’nin Sosyal ve ekonomik Tarihi, Ġstanbul 2004
Ġ. Hakkı UzunçarĢılı, Osmanlı Tarihi, Ankara 1985
0020100023 Ġslam Tarihi III (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Medeniyet ve kültür kavramları, Ġslam medeniyetin doğduğu ortam ve eski kültürlerle etkileĢim.
Ġslam medeniyetinin kaynakları, geliĢim evreleri ve temel özellikleri; tercüme faaliyetleri, Ġslam toplumlarda
sosyal hayat: sosyal ve dini gruplar, aile, giyim-kuĢam, bayram ve Ģenlikler. Müslüman devletlerde siyasi ve
idari kurumlar. Hilafet, vezirlik, kâtiplik, haciplik ve divan teĢkilatlarının doğuĢu ve iĢlevleri. Dini ve adli
kurumlar: kadılık, Ģeyhulislamlık, nakibüleĢraflık; Ġslam devletlerinde askeri yapı ve kurumlar, Ġslam
toplumlarında iktisadi, sanayi ve mali yapı, para, toprak düzeni, ikta ve tımar sistemi. Eğitim ve öğretim
hayatı ve kurumları: suffe, küttab, medreseler; kadın eğitimi, eğitim metot ve anlayıĢları. Müslümanlarda
sanat ve mimari, Ġslam medeniyetinin Batıya etkileri.
0020100047 Doğu Avrupa Türk Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Doğu Avrupa Türk Tarihi hakkında eserlerin incelenmesi. Göçebe ve YerleĢik hayat kültürü. 6.
Yüzyılda Orta Asya’da siyasi Durum. Avarlar. Tuna Bulgarları. Volga Bulgarları. Hazarlar. Uzlar.
Kıpçaklar. Bölgesel güçlerin çatıĢmasında Türklerin rolü. Doğu Avrupa ekonomik hayatına Türklerin etkisi.
Doğu Avrupa kültür dünyasına Türklerin etkisi. Doğu Avrupa ve Ortadoğu Türk Dünyasının 13. yüzyılda
karĢılaĢtırmalı analizi.
0020100006 Ġlk Müslüman Türk Devletleri Tarihi-I (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Türklerin Ġslamiyet’i kabul etmeleri, Orta Asya’da kurulan Müslüman Türk devletlerinden
Karahanlılar, Gazneliler ve HarzemĢahlar gibi devletlerinin siyasi tarihleri, teĢkilatları, sosyal ve kültürel
yapıları, bunların Ġslamiyet’e katkıları.
Ders Kitabı:
Müslüman Türk Devletleri Tarihi, Erdoğan Merçil, TTK, Ankara 1991.
Yardımcı Ders Kitapları
Ġslamiyet ve Türkler, Hakkı Dursun Yıldız, Kamer Yayıncılık, Ġstanbul 2002.
Ekber N. Necef, Karahanlılar, Ġstanbul 2005
Bekir Biçer, Türklerin ĠslamlaĢma Süreci, Ankara 2007
Ġlk Müslüman Türk Devletleri Tarihi, Nesimi Yazıcı, Türkiye Diyanet Vakfı Yay. Ankara 2002.
10
0020100058 Eskiçağ Avrupa Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Avrupa’nın tarihi coğrafyası, Erken Avrupa tarihinin kaynakları ve Grekçe yazan tarihçiler, Neolitik
dönemden Akha egemenliğine kadar Girit, Paleolitik, Epipaleolitik ve Neolitik Çağda Yunanistan, Ege ve
Dor Göçleri, Batı Anadolu Kent Devletleri, Pers-Yunan SavaĢları, Delos Deniz Birliği, Peleponnes SavaĢı,
Makedonya Egemenliği ve Helenistik Çağ, Anadolu’da Kurulan Helenistik Krallıklar.
Kaynaklar:
Mansel, A. Müfid, 1998, Ege ve Yunan Tarihi.
Tekin, Oğuz, 2012, Eski Yunan ve Roma Tarihine GiriĢ.
Özçelik, Nazmi, 2009, Ġlk Çağ Tarihi ve Uygarlıkları
Bahar Hasan, 2010, Eski Çağ Uygarlıkları.
Friedell, Egon, 2011, Antik Yunan’ın Kültür Tarihi
ĠKĠNCĠ SINIF BAHAR DÖNEMĠ DERSLERĠ
0020100027 Osmanlı Tarihi Metinler II (Zorunlu) (4+0)4 – 6 AKTS
XIV-XVIII. yüzyıllara ait Osmanlı kronikleri ve vekayinamelerden seçilmiĢ matbu metinler. Bu
metinlerin okunuĢları ve tahlilleri. Tevarih-i âl-i Osmanlar’ın önemi ve özellikleri. Uygulamalı metin
çözümü ve çeviri.
0020100028 Selçuklu Tarihi Ve Medeniyeti II (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Selçukluların Ġran ve Anadolu’da oluĢturdukları siyasi, adli ve kültürel müesseseler. Bunların
etkilenme alanları. Selçuklular dönemindeki bilimsel faaliyetler, yeni oluĢturulan sosyal kurumlar, kültür
mirası sayılan ve hala yaĢayan kültürel, sanatsal ve mimari eserler.
Dersin Kaynakları
Osman Turan, Selçuklular Zamanında Türkiye, Ġstanbul 2004
Osman Turan, Selçuklular Tarihi ve Türk-Ġslam Medeniyeti, Ġstanbul 1980.
Ali Sevim- Erdoğan Merçil, Selçuklu Devletleri Tarihi, Ankara 1995
YaĢar Yücel- Ali Sevim, Türkiye Tarihi, Ankara 1990
11
0020100029 YükseliĢ Devri Osmanlı Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
I.Murad dönemi ve Balkanlarda fetihler, Anadolu Türk birliğini gerçekleĢtirme faaliyetleri, Ankara
SavaĢı ve sonuçları, Fetret Dönemi, devletin yeniden kuruluĢu, Balkanlarda ilerleme ve buna karĢı
direniĢler, Ġstanbul’un muhasarası ve fethi, fethin sonuçları, Türk ve dünya tarihi bakımından önemi.
Kaynaklar
Fuad Köprülü, Osmanlı Devleti’nin KuruluĢu, Ankara 1988
Halil Ġnalcık, Osmanlı Ġmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600), Ġstanbul 2010
Halil Ġnalcık, Osmanlı Devleti’nin Sosyal ve ekonomik Tarihi, Ġstanbul 2004
Ġ. Hakkı UzunçarĢılı, Osmanlı Tarihi, Ankara 198
0020100157 Ġslam Öncesi Türk Devlet TeĢkilatı (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Eski Türklerde devlet geleneğinin oluĢması ve teĢkilatlanması, boylar arası siyasi iliĢkiler ile, boylar-
devlet arası siyasi iliĢkiler incelenecektir.
0020100015 Ġlk Müslüman Türk Devletleri Tarihi-II (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Tolunoğulları, IhĢidiler, Eyyubiler, Memluklar, Altınordu ve Timurlular gibi devletlerin siyasi
tarihleri, teĢkilatları, sosyal ve kültürel yapıları, Ġslam tarihi ve Ġslam dünyasındaki yerleri, Ġslam dünyasına
olan katkıları.
Ders Kitabı:
Müslüman Türk Devletleri Tarihi, Erdoğan Merçil, TTK, Ankara 1991.
Yardımcı Ders Kitapları
Ġslamiyet ve Türkler, Hakkı Dursun Yıldız, Kamer Yayıncılık, Ġstanbul 2002.
Ġlk Müslüman Türk Devletleri Tarihi, Nesimi Yazıcı, Türkiye Diyanet Vakfı Yay. Ankara 2002.
Bekir Biçer, Türklerin ĠslamlaĢma Süreci, Ankara 2007
0020100032 Anadolu Beylikleri Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
XIII. yüzyılın ilk yarısında Anadolu, Anadolu Selçuklu Devleti’nin çözülme süreci, Anadolu
Beyliklerini ortaya çıkaran ortam ve beyliklerin ortaya çıkıĢı, Karamanoğulları Beyliği, Aydınoğulları
Beyliği, MenteĢeoğulları Beyliği, Saruhanoğulları Beyliği, Karesioğulları Beyliği, Candaroğulları Beyliği,
Germiyanoğulları Beyliği, Hamitoğulları Beyliği, Lâdik ve Alaiye Beyleri, Eretna Beyliği, Kadı
Burhaneddin Hükümeti, Akkoyunlu Devleti, Karakoyunlu Devleti’nin siyasi-dini-ekonomik-sosyo kültürel
tarihleri, birbirleriyle olan iliĢkileri ve Osmanlı Devleti’ne ilhakları.
12
Dersin Kaynakları
Ġsmail Hakkı UzunçarĢılı, Anadolu Beylikleri, Ankara 1988
YaĢar Yücel, Anadolu Beylikleri Hakkında AraĢtırmalar, Ankara 1988
0020100065 Orta Çağ Avrupa Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Kavimler göçü, Roma Ġmparatorluğunun ikiye ayrılması. Batı ve Doğu Roma Ġmparatorluğu
(Bizans). Bizans Ġmparatorluğu ve Türk- Ġslam dünyası. Feodal sistem ve özellikleri. Ortaçağın sosyal,
siyasal, ekonomik ve dinsel yapısı. Katolik kilisesi ve skolastik felsefe, Ortaçağda din ve devlet iliĢkileri,
Ġslam- Hiristiyan çatıĢması ve Haçlı Seferleri. Avrupa’da uyanıĢ hareketlerinin baĢlaması.
Dersin Kaynakları
Marc Bloch, Feodal Toplum, (Çev. M. Ali Kılıçbay), Ankara 1983,
Henri Pirenne, Ortaçağ Avrupasının Sosyal ve Ekonomik Tarihi, (Çev. Uygur KocabaĢoğlu), Ġstanbul 2010
ġerif BaĢtav, Bizans Ġmparatorluğu Tarihi, Ankara 1989
Ahmet Cevizci, Ortaçağ Felsefesi Tarihi, Ġstanbul 2000
13
ÜÇÜNCÜ SINIF GÜZ YARIYILI DERSLERĠ
0020100035 XVII. Yüzyıl Osmanlı Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Ġstanbul’un fethi sonrası geliĢmeler, Osmanlı Devleti’nin geniĢlemesi ve yayılması, dünya devleti
haline gelmesi. Fatih Sultan Mehmed, II. Bayezid, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman
dönemlerinde meydana gelen siyasi, iktisadi ve sosyal geliĢmeler. Balkanlar’da Macar, Sırp, Bulgar ve
Habsburglarla; Anadolu’da Anadolu beylikleri, Akkoyunlular, Safeviler ve Memluklarla mücadeleler;
Akdeniz’de Osmanlı hâkimiyeti, Hind Denizinde Portekizlilerle mücadeleler, Viyana ve Sigetvar
muhasaraları.
Ders Kitabı:
Osmanlı Tarihi, Ġ.H. UzunçarĢılı, TTK, Ankara 1951.
Yardımcı Ders Kitapları
Ana hatlarıyla Siyasi ve Kültürel Osmanlı Tarihi, Veli ġirin, Marifet Yayınları, Ġstanbul 1996.
Birincil kaynaklardan Osmanlı Tarihi Kayı, Ahmet ġimĢirgil, Tarih DüĢünce Kitapları, Ġstanbul
2004.
Büyük Osmanlı Tarihi, Joseph Freiherr von Hammer-Purgstall, 1273/1856, Üçdal NeĢriyat, Ġstanbul
1992.
Fatih’den III. Murad’a Kadar Osmanlı Tarihi (1451-1574) Ders Notları, ġehabettin Tekindağ,
Ġstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yeniçağ Tarihi Kürsüsü, Ġstanbul 1977.
Ġzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi : m. 1258-1512 : h. 656-918, Ġsmail Hami DaniĢmend, Türkiye
Yayınevi, Ġstanbul 1971.
0020100066 Anadolu Selçuklu Tarihi I (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Türklerin Anadolu’ya keĢif hareketleri ve sistemli Türk akınları, Selçuklu hanedanından
KutalmıĢoğlu Gazi Süleyman ġah ve beraberindekilerin Anadolu’da yeni bir devlet kurması. Anadolu’ya
Türk muhacereti ve iskânı. Sultan I. Kılıç Arslan’ın Doğu seferi ve Ģehadeti. Haçlı Seferleri ve Haçlılar
karĢısında Selçuklu Türkleri. Sultan Mesud’dan itibaren 1277 yılına kadar Türkiye Selçuklu Devleti’nin
siyasi, idari, kültürel ve medeni yapısı. Moğol istilasının Türkiye açısından değerlendirilmesi ve beyliklere
yol açan geliĢmeler.
Dersin Kaynakları
Osman Turan, Selçuklular Zamanında Türkiye, Ġstanbul 2004
Osman Turan, Selçuklular Tarihi ve Türk-Ġslam Medeniyeti, Ġstanbul 1980.
Ali Sevim- Erdoğan Merçil, Selçuklu Devletleri Tarihi, Ankara 1995
YaĢar Yücel- Ali Sevim, Türkiye Tarihi, Ankara 1990
14
0020100022 XIII-XVI. Yüzyıl Asya Türk Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 5 AKTS
Büyük Moğol Ġmparatorluğu, Moğol Hanlıkları (Kubilay Hanlığı, Çağatay Hanlığı, Ġlhanlı Hanlığı,
Altınordu Hanlığı), Timurlu Devleti siyasi tarihi ve devlet teĢkilatlanması incelenecektir.
0020100067 Osmanlı Devlet TeĢkilatı I (Zorunlu) (3+0)3 – 5 AKTS
Osmanlı’da hâkimiyet anlayıĢının dayandığı temeller. Osmanlı’da devlet, ülke, toplum. Osmanlı
kurumları hakkında Ģarkiyatçıların görüĢleri. PadiĢahlık kurumu ve padiĢah oluĢ sistemi. Osmanlı’da
saltanat merasimleri. ġehzadelik kurumu.
SEÇMELĠ DERSLER
0020100041 Osmanlı ArĢiv Vesikaları Ve Yazmaları I (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlı arĢiv vesikaları, belge çeĢitleri, belgelerde kullanılan yazı türleri (kufi, nesih, ta’lik,
nesta’lik, divani, sülüs, celi sülüs, siyakat ve rik’a gibi yazılar), bunlarla ilgili temel bilgiler, bu yazı türlerine
iliĢkin belge örneklerinin okunması, tahlili.
Ders Kitabı:
Osmanlı ArĢivinden Seçme ArĢiv Vesikaları ve Yazma Eserler Kütüphanesinden örnek yazmalar
0020100043 Eski Çağ Tarihinin Kaynakları (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Antikite olarak da bildiğimiz Eskiçağ tarihi ile ilgili olarak antikçağ yazarlarının ve eserlerinin
tanıtılması. Eskiçağ tarihinin konusu coğrafi sınırları ve eskiçağda tarih yazıcılığı ile birlikte eski batı
yazarlarının kavranılması.
1)Herodotos & Tarih (Historiai) ALFA YAYINLARI Herodot (Herodotos) Yayın Yılı: 2007
2)Thukydides Tarihi
0020100044 Modern Türkiye'de Siyasi DüĢünce I (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Dersin amacı Osmanlı Ġmparatorluğu’nun son dönemi ve modern Türkiye’de ortaya çıkan siyasal
düĢüncenin temellerini tartıĢmaktır
Ders Kitabı:
Bernard Lewis, The Emergence of Modern Turkey (London: Oxford University Press, 1961). Stanford J.
and Ezel Kural Shaw, History of the Ottoman Empire and Modern Turkey
15
0020100045 Balkan Devletleri Tarihi I (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlı hâkimiyetine geçiĢ süreci, direniĢler ve Osmanlı yerleĢmesi. Osmanlı hâkimiyetinde
Balkanlar, yönetim, halk, Ģehirler, kırsal kesim, kültürel durum. Osmanlı idaresinde bağlı devletler: XIX.
yüzyıl baĢında Balkanlar, Osmanlı’nın açmazı, bağımsız Balkan devletlerinin kuruluĢu, Yunan ve Sırp
devletleri, Romanya birliği, Rusya korumasındaki Tuna prenslikleri, Tanzimat dönemi reform çabaları ve
Bulgar meselesi, Osmanlı hâkimiyetinin daralması, Bosna-Hersek, Arnavutluk ve Makedonya sorunları,
Balkan savaĢları ve Osmanlı hâkimiyetinin son dönemleri. I. Dünya SavaĢı’nda Balkanların pozisyonları,
ittifaklar, savaĢ sürecinin getirdiği değiĢiklikler, savaĢ sonrası ortaya çıkan siyasi, sosyal, kültürel ve
ekonomik sorunlar.
Ders Kitabı:
Balkanların Tarihi, Castellan, Georges, (Çev. AyĢegül Yaraman- BaĢbuğu), Milliyet Yayıncılık,
Ġstanbul 1995.
Yardımcı Ders Kitapları
Bosna Tarihi, Ömer Bosnavi, Ankara 1979.
Yeni zamanda Avrupa Tarihi, Bekir Sıtkı Baykal, Ankara,1988.
0020100068 Emeviler Dönemi Ġslam Tarihi (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Emeviler Devleti'nin kurucusu olan Muaviye dönemi. Hz. Osman'ın son yıllarından itibaren iç
karıĢıklıklar sebebiyle durdurulmuĢ olan fetihlerin yeniden baĢlaması. Kerbela Olayı.
0020100049 Yeniçağ Avrupa Tarihi (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
15-18. yüzyıllar arasında Avrupa`da meydana gelen siyasi geliĢmelerin kronolojik evrimi; milli
devletlerin oluĢumu; din savaĢları vs.
0020100048 Tarih Felsefesi (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Tarih, tarihin faydaları, tarihsel bilginin özellikleri ve sınırları, tarihin itici gücü, varlık alanı olarak
tarih ve bilgi alanı olarak tarih, kültür-tarih iliĢkisi, tarih telakkileri, tarih-felsefe karĢıtlığı, eski ve ortaçağda
tarih kavramı, Ġslam dünyasında tarih telakkileri.
Ders Kitabı:
Türk Tarih Felsefesi, Mehmet Niyazi, Ötüken Yay. Ġstanbul 2008.
Yardımcı Ders Kitapları:
Tarih Tasarımı, R.G. Collingwood, Ara Yay, Ġstanbul 1990.
Tarihselcilik Sorunu, Erich Rothaker, AraYay. Ġstanbul 1990.
Tarih Nedir, E.H. Carr, ĠletiĢim Yay, Ġstanbul 1987.
16
0020100051 Arapça I (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Arap alfabesi ve temel Arapça kuralları
0020100073 Türkistan Hanlıkları (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Türkistan’da Çingizli Devleti ve özellikle de Çagatay Hanlığının dağılmasından sonra bir otorite boĢluğu
doğmuĢtur. Dolayısıyla güçlü bir devlete sahip olamayan Türkistan’da yerel hanlıklar ortaya çıktı. Bu derste
onlar hakkında bilgi verilmektedir.
GÖMEÇ, S. (2003). Türk Cumhuriyetleri ve Toplulukları Tarihi, Ankara.
TOGAN, Z. V. (1981). Bugünkü Türkili Türkistan ve Yakın Tarihi, İstanbul.
0020100081 Türk Denizcilik Tarihi (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Klasik dönemde Türk Denizciliğinin geliĢme safhaları, uluslararası rekabette Türk denizciliği, 19.
yüzyıl sonrası Türk denizciliğinde reformlar ve sistemin iĢleyiĢi, tarihte deniz politikalarında yapılan
hataların tespiti, önemli Türk denizcileri ve deniz tarihçilerinin öğrenilmesi.
0020100046 Osmanlı YenileĢme Tarihi I (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Lale Devri ile baĢlayan Osmanlıdaki yenilik hareketlerinin Tanzimat ve Islahat Fermanlarıyla aldığı
yeni Ģekil. MeĢrutiyet’in ilanı ve bunun Osmanlı Devleti içinde meydana getirdiği akisler. Yönetim
anlayıĢındaki değiĢim, kuvvetler ayrılığı prensibinin doğuĢu ve anayasal geliĢmeler. XIX. yüzyılda basının
doğuĢu, Osmanlı kamuoyunun ortaya çıkıĢı ile meydana gelen fikir dünyası, siyasi partilerin doğuĢ ve
geliĢmesi. Yeni Osmanlılar Hareketi ile Ġttihat ve Terakki Cemiyeti vasıtasıyla zenginleĢen politika ve
düĢünce hayatı. Osmanlıdaki değiĢimin dıĢ dinamikleri, Avrupa etkisi, bunun Mısır, Prusya, Rusya ve
Japonya’daki reform ve değiĢim süreçleriyle karĢılaĢtırılması.
Ders Kitabı:
Osmanlı Devleti’nde YenileĢme Hareketleri, Necdet Hayta-Uğur Ünal, Gazi Kitabevi, Ankara 2008.
Yardımcı Ders Kitapları
Ġlber Ortaylı, Osmanlı’da DeğiĢim ve Anayasal Rejim Sorunu, Ġstanbul 2008, ĠĢ Bankası Yayınları
Ġlber Ortaylı, BatılılaĢma Yolunda, Ġstanbul 2007, Merkez Kitapçılık.
Ali Akyıldız, Osmanlı Bürokrasisi ve ModernleĢme, Ġstanbul 2006, ĠletiĢim Yayınları.
Kemal Karpat, Osmanlı ModernleĢmesi, Ankara 2002, Ġmge Yayınevi.
Roderic H. Davison, Osmanlı Ġmparatorluğu’nda Reform:1856-1876, Ġstanbul 1977, Papirüs
Yayınları.
17
Halil Ġnalcık-Mehmet Seyitdanlıoğlu (ed), Tanzimat: DeğiĢim Sürecinde Osmanlı Ġmparatorluğu,
Ankara 2006, Phoenix Yayınevi.
Erik Jan Zürcher, ModernleĢen Türkiye’nin Tarihi, Ġstanbul 2008, ĠletiĢim Yayınları.
Carter V. Findley, Osmanlı Devleti’nde Bürokratik Reform Babıali (1789-1922), Ġstanbul 1994, Ġz
Yayıncılık.
ġerif Mardin, Türk ModernleĢmesi, Ġstanbul 1991, ĠletiĢim Yayınları.
0020100050 Ġslam Medeniyeti Tarihi I (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Ġslam Medeniyetinin ilk çalıĢmaları, ilk telifler, ilk buluĢlar ve Medine’den sonra ġam ve Bağdat’ta
yapılan çalıĢmalarla, bu çalıĢmalarda yer alan Ġslam Medeniyetinin kaynakları, Tarihi boyutları, siyasi ve
idari hukuku ve bu hukukun tarihi, Ġslam kurumları tarihi ve bunlardan adliye ve Hisbe teĢkilatlarıyla maliye
teĢkilatı, berid, ordunun yapısı, vakıflar, medreseler ve diğer kurumlar dersin ana konusunu oluĢturacaktır
Dersin Kitabı
Ġslam Uygarlıkları Tarihi II, Corci Zeydan, (çev.Nejdet Gök), Ġstanbul 2012
Yardımcı Ders Kitapları
Ġslam Toplumları Tarihi, Ira M.Lapidus,ĠletiĢim Yayınları, Ġstanbul 1998
Ziya Kazıcı, Ġslam Müesseseleri Tarih, Ġstanbul 1996
0020100053 BoĢnakça I (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
BoĢnak dilinin öğretilmesi
0020100055 Türkiye Cumhuriyeti Tarihinin Kaynakları (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
T. C. Tarihi ile alakalı kaynakları öğrenmek. Türkiye Cumhuriyeti Tarihinde kullanılan birinci ve
ikinci el kaynakların tanıtılması.
Leman ġenalp, Atatürk Kaynakçası (2 cilt), Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1984.
0020100094 Osmanlı Diplomatika Ve Paleoğrafya Ġlmi I (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Diplomatika bilimi. Belge türleri ve tasnifi, belgelerde yer alan unvan ve lakaplar. Hatt-ı hümayun,
menĢur, ferman, emirname, hüküm ve beratlar. Örnek belge çözümleri.
Ders Kitabı:
Osmanlı Diplomatikası Ders Notları, Nejdet Gök, (YayınlanmamıĢ doktora tezi)
18
Yardımcı Ders Kitapları
Osmanlı Belgeleri’nin Dili-Diplomatik, Mübahat S.Kütükoğlu, Kubbealtı, Ġstanbul 1994
Muhtelif fonlara ait orjinal arĢiv vesikaları.
Zarys dyplomatyki osmansko-tureckiej, Reychman, J., & Zajaczkowski, A., Warsaw 1955;
Ġngilizceye tercümesi; Andrew S. Ehrenkreutz, Handbook of Ottoman-Turkish Diplomatics, Paris
1968. Eser, Devlet ArĢivleri Genel Müdürlü tarafından da Osmanlı-Türk Diplomatikası El Kitabı
adıyla türkçeye tercüme edilmiĢtir, Ġstanbul 1993.
Osmanlı Ġmparatorluğu Medeniyet Tarihi Çerçevesinde Osmanlı Paleografya ve Diplomatik Ġlmi,
Gökbilgin, T., Ġstanbul 1979
0020100095 Roma Tarihi (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Roma Imparatorluk Tarihinin Kaynakları, Iulius-Claudiuslar Sülalesi, , (Augustus,Tiberius, Caligula,
Claudius, Nero), Dört Imparatorlar Dönemi (Galba, Otho, Vitellius), Flaviuslar Sülalesi (Vespasianus, Titus,
Dpmitianus), Imparatorluğun GeniĢleme Süreci, Nerva, Traianus, Hadrianus, Antoninuslar Sülalesi (Pius,
Aurelius, Commodus), Severuslar Sülalesi (Septimius Severus, Caracalla, Macrinus, Elagabalus, Severus
Alexader), Asker Imparatorlar Dönemi (M. Thrax, Phil. Arabs, Decius, Gallus, Aemilianus, Valerianus)
Ġmparatorluğun Düzenlenmesi, Diocletianus, Constantinus, Roma Imparatorluk Tarihinin Anadolu Tarihi
açısından önemi
0020100096 Akdeniz Dünyası Tarihi (XV-XVII. Yüzyıl) (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Osmanlıların Akdeniz siyasetinde etkin bir denizgücü olarak ortaya çıkıĢı; Osmanlılar ile çağdaĢı
batılı devletler arasındaki ticari iliĢkiler; Osmanlı bahriye teĢkilatının esasları ve kuruluĢ süreci, Akdeniz
dünyasının bütünü çerçevesinde karĢılaĢtırmalı bir bakıĢ açısıyla ele alınmaktadır.
0020100097 Rusya Tarihi I (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Özellikle 14. yüzyıldan itibaren Moskova Hanlığı ile baĢlayan ve 16. yüzyıldan sonra Güney ve
Doğu yönünde geliĢme gösteren Rus Ġmparatorluğu ile Kafkasya`da yerleĢik halkların tarihinin birbirleriyle
ve Osmanlı ve Ġran ile olan iliĢkileri çerçevesinde tasvir ve tahlili
AkdesNimetKurat, Rusya Tarihi, BaĢlangıcından 1917’ye Kadar, Ankara, 1987.
AkdesNimetKurat,TürkiyeveRusya,Ankara,1990.
Kâmuran Gürün, Türk-Sovyet ĠliĢkileri 1920-1953, Ankara, 1991.
19
0020100098 Türk DıĢ Politikası I (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Politika ve dıĢ politika kavramları, uluslararası politika stratejileri dıĢ politikada etkili olan faktörler,
doğu sorunu ve Osmanlı politikası, Milli Mücadele dönemi dıĢ politikası, 1923-1930 yılları arasında Türk
dıĢ politikası, 1930-1938 yılları arası Türk dıĢ politikası, II. Dünya savaĢında Türk dıĢ politikası, savaĢ
sonrasında Türk dıĢ politikası (1945-1960), günümüzde Türk dıĢ politikası ve meseleleri (Kıbrıs sorunu,
Ermeni sorunu, Ege sorunu, Avrupa Birliği ve ABD ile iliĢkiler).
Ders Kitabı:
Türkiye Devletinin DıĢ Siyaseti, Yusuf Hikmet Bayur, Ankara, 1995.
Yardımcı Ders Kitapları
Atatürkün DıĢ Politika Ġlkeleri Aptülhat AkĢin, Ankara, 1991.
20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Fahir Armaoğlu, Ankara, 1993.
DıĢiĢlerinde 34 Yıl, Feridun Cemal Erkin, Ankara, 2008.
0020100099 Tarih Sosyolojisi I (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Ġki temel amacı içermektedir. Bir yandan sosyolojinin tarih ile iliĢkisi ve sosyolojide tarihsel
çözümlemenin yöntemi tartıĢılırken, diğer yandan Türkiye’nin toplumsal tarihine iliĢkin çözümlemeler
yapılacaktır. Bu bağlamda hem sosyolojik kaynaklar hem de tarihsel kaynaklar tartıĢmaların temel
dayanaklarını oluĢturacaktır.
0020100202 GiriĢimcilik Kültürü (Zorunlu Seçmeli) (1+0)1 – 1 AKTS
Üniversitenin tanıtımı ve Üniversiteli olmak, bilgi kaynakları eriĢim metodu, ġehir ve Ünivresite, Etkili
iletiĢim becerileri, YÖK öğrenci mevzuatı, Ġnsan ve Toplum, Tarihten günümüze çok kültürlü yaĢam, Ġnsan
Hakları, Ġnsan ve Çevre, Bilim nedir? Bilimlerin tasnifi, Bilim Felsefesi Tarihçesi, Bilimde Metodlar,
EleĢtirel BakıĢ, Kent estetiği ve sanat.
ÜÇÜNCÜ SINIF BAHAR YARIYILI DERSLERĠ
0020100069 XVIII. Yüzyıl Osmanlı Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 5 AKTS
II. Selim döneminden Karlofça AntlaĢması (II. Mustafa dönemi)’na kadar olan Osmanlı siyasi,
sosyal ve iktisadi tarihi. Anadolu’da siyasi, sosyal ve dini içerikli huzursuzluklar, Celali isyanları. Avrupa,
Kafkasya, Ġran ve Kuzey Afrika ile Akdeniz’de mücadeleler ve fetihler. II. Viyana bozgunu, Budin’in
düĢmesi, Zenta bozgunu ve Karlofça AntlaĢması.
20
Ders Kitabı:
Osmanlı Tarihi, Ġ.H. UzunçarĢılı, TTK, Ankara 1951.
Yardımcı Ders Kitapları
Anahatlarıyla Siyasi ve Kültürel Osmanlı Tarihi, Veli ġirin, Marifet Yayınları, Ġstanbul 1996.
Büyük Osmanlı Tarihi, Joseph Freiherr von Hammer-Purgstall, 1273/1856, Üçdal NeĢriyat, Ġstanbul
1992.
Fatih’den III. Murad’a Kadar Osmanlı tarihi (1451-1574) ders notları, ġehabettin Tekindağ, Ġstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yeniçağ Tarihi Kürsüsü, Ġstanbul 1977.
Ġzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi : m. 1258-1512 : h. 656-918, Ġsmail Hami DaniĢmend, Türkiye
Yayınevi, Ġstanbul 1971.
0020100100 Osmanlı Devlet TeĢkilatı II (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlıda saray geleneği ve saraylar. Saray’ın enderun kısmı. Saray’ın harem kısmı. Saray’ın harem
kısmı. DevĢirme sistemi. Divan-ı Hümayun’un fonksiyonu ve görevleri. Divan-ı Hümayun’un üyeleri,
büroları ve görevlileri.
0020100030 XVI-XIX. Yüzyıl Asya Türk Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 5 AKTS
Altınordu Hanlığı’ndan dağılan Kazan Hanlığı, Kırım Hanlığı, Astarhan Hanlığı, Küçüm Hanlığı,
Timurlu devletinin yıkılmasıyla ortaya çıkan ġeybani Devleti ve Babürlü Devleti ile Ġran’daki Safevi devleti
(sonrasında AvĢar ve Kaçar hanedanları da dahil olmak üzere) ve ġeybanilerin yıkılmasıyla ortaya çıkan
Hiva Hanlığı, Hokand Hanlığı, Buhara Hanlığı ve de Kazak Hanlığı, KaĢgar Hanlığı incelenecektir.
0020100101 Anadolu Selçuklu Tarihi II (Zorunlu) (3+0)3 – 4 AKTS
Türklerin Anadolu’ya keĢif hareketleri ve sistemli Türk akınları, Selçuklu hanedanından
KutalmıĢoğlu Gazi Süleyman ġah ve beraberindekilerin Anadolu’da yeni bir devlet kurması. Anadolu’ya
Türk muhacereti ve iskânı. Sultan I. Kılıç Arslan’ın Doğu seferi ve Ģehadeti. Haçlı Seferleri ve Haçlılar
karĢısında Selçuklu Türkleri. Sultan Mesud’dan itibaren 1277 yılına kadar Türkiye Selçuklu Devleti’nin
siyasi, idari, kültürel ve medeni yapısı. Moğol istilasının Türkiye açısından değerlendirilmesi ve beyliklere
yol açan geliĢmeler.
Dersin Kaynakları
Osman Turan, Selçuklular Zamanında Türkiye, Ġstanbul 2004
Osman Turan, Selçuklular Tarihi ve Türk-Ġslam Medeniyeti, Ġstanbul 1980.
21
Ali Sevim- Erdoğan Merçil, Selçuklu Devletleri Tarihi, Ankara 1995
YaĢar Yücel- Ali Sevim, Türkiye Tarihi, Ankara 1990
SEÇMELĠ DERSLER
0020100075 Osmanlı ArĢiv Vesikaları Ve Yazmaları-II (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Öğrencilerin belgelerden (vesikalardan) bilgi çıkarabilmesi için ele aldığı belgenin türünün içeriğini
çözümleyebilmesi ve anlaması konusunda gereken temel bilgiler. Bu çerçevede Ģeriye sicili, mühimme,
ruus, ruznamçe, tahrir ve vakıf defterleri ile yazma eserlerden örneklerin okunup tahlil edilmesi.
Ders Kitabı:
Osmanlı ArĢivinden Seçme ArĢiv Vesikaları
0020100076 Modern Türkiye'de Siyasi DüĢünce II (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Bu dersin temel amacı, reform döneminden 20. yüzyıla kadar olan dönemde siyasal düĢünceler tarihi
adına ortaya konan önemli eserleri tarihsel bağlamları ile incelemektir.
0020100078 Hindistan'da Kurulan Türk Devletleri Tarihi (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Hindistan’da kurulan Delhi Türk Sultanlığı (Kölemenler, Kalaçlar-Halaçlar, Tuğluklar, Seyyidiler,
Lodiler) ve Babür devletinin siyasi, askeri, sosyal, kültürel ve ekonomik tarihleri ele alınacaktır.
M. F. Köprülü, Halaci, Ġ. A, V / I Emel Esin, Bütân-ı Halaç, TM, XVII, (1972) E. Konukçu, Halaçlar,
Türkler, I. L. Canfield, Robert; Jonathan Haas (2002). Turko-Persia in Historical Perspective. Babür ġah,
Babürname, Ġstanbul, 2006 Türkler, Yeni Türkiye Yayınları
0020100080 Balkan Devletleri Tarihi II (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlı hâkimiyetine geçiĢ süreci, direniĢler ve Osmanlı yerleĢmesi. Osmanlı hâkimiyetinde
Balkanlar, yönetim, halk, Ģehirler, kırsal kesim, kültürel durum. Osmanlı idaresinde bağlı devletler: XIX.
yüzyıl baĢında Balkanlar, Osmanlı’nın açmazı, bağımsız Balkan devletlerinin kuruluĢu, Yunan ve Sırp
devletleri, Romanya birliği, Rusya korumasındaki Tuna prenslikleri, Tanzimat dönemi reform çabaları ve
Bulgar meselesi, Osmanlı hâkimiyetinin daralması, Bosna-Hersek, Arnavutluk ve Makedonya sorunları,
Balkan savaĢları ve Osmanlı hâkimiyetinin son dönemleri. I. Dünya SavaĢı’nda Balkanların pozisyonları,
ittifaklar, savaĢ sürecinin getirdiği değiĢiklikler, savaĢ sonrası ortaya çıkan siyasi, sosyal, kültürel ve
ekonomik sorunlar.
22
Ders Kitabı:
Balkanların Tarihi, Castellan, Georges, (Çev. AyĢegül Yaraman- BaĢbuğu), Milliyet Yayıncılık,
Ġstanbul 1995.
Yardımcı Ders Kitapları
Bosna Tarihi, Ömer Bosnavi, Ankara 1979.
Yeni zamanda Avrupa Tarihi, Bekir Sıtkı Baykal, Ankara,1988.
0020100092 Osmanlı Kanunnameleri (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Kanunnamenin anlamı, tarihi temelleri, Osmanlı kanunnamelerinin özellikleri ve hukuki tahlilleri,
tahrir (genel sayım) defterleri ile yayınlanan kanunnamelerin iliĢkisi, Osmanlı eyaletlerinde yürürlüğe konan
kanunlar arasındaki farklılıklar, Osmanlı Devleti’ndeki adaletnameler, toprak hukuku ve tarımsal üretim ile
ilgili kanun hükümleri.
Ders Kitabı:
Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri/ Osmanlı Hukukuna GiriĢ ve Fatih Devri, Ahmet
Akgündüz, OSAV, Ġstanbul 1990
Yardımcı Ders Kitapları
Kanunnâme-i Âl-i Osman (Tahlil ve KarĢılaĢtırmalı Metin), Abdülkadir Özcan, Kitabevi, Ġstanbul
2003
Kanunname, Ömer Lütfi Barkan, Ġslam Ansiklopedisi, c.VI, 185-196, MEB.Yayınları, Ġstanbul
ArĢivlerde bulunan muhtelif kanunname metinleri.
0020100102 Ġlk Çağ DüĢünce Tarihi (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Ġyonya Okulunun, Elea Okulunun ve Plüralistlerin ele alındığı Doğa Felsefesini; Sofistlerin,
Sokratesin ve Sokratik Okulların ele alındığı, Ġnsan Üzerine Felsefeyi; Platon ve Aristoteles’in ele alnıdığı
Sistamatik Felsefeyi; Stoacılık’ın, Septisizmin, YeniPlatonculuk’un ele alındığı Helenistik Felsefeyi
içermektedir.
0020100103 Abbasiler Dönemi Ġslam Tarihi (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
750-1258 yılları arası Ġslam tarihini -Abbasiler dönemini- siyasi tarih ağırlıklı olmak üzere idari,
askeri, sosyal, kültürel, ve ekonmik yönleriyle öğrenme ve günümüze yansımalarını analiz, krütik ve
mukayese edebilme
0020100084 Yakınçağ Avrupa Tarihi (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Yeniçağ Avrupası’nın temel özellikleri, ateĢli silahlar ve baskı makinesi, coğrafi keĢifler, keĢifler
sonrası fiyat devrimi ve nüfus hareketleri, Rönesans ve Reform, din savaĢları ve Fransız ihtilaline kadar
diğer toplumsal geliĢmeler, Fransız Ġhtilali öncesinde Avrupa devletlerinin durumu, Fransız Ġhtilalini ortaya
çıkaran nedenler, Fransız Ġhtilali ve sonuçları, ihtilalin Avrupa devletlerine ve Osmanlı Devleti’ne etkileri,
XIX. yüzyıl boyunca Avrupa devletlerinin birbirleriyle iliĢkileri, 1830 ve 1848 ihtilalleri, Avrupa’da
milliyetçi devletlerin doğuĢu ve sömürgecilik yarıĢı.
23
Ders Kitabı:
Avrupa Tarihi, Selçuk Günay, Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Erzurum 1987.
Yardımcı Ders Kitapları
Avrupa Kavimlerinin Mukayeseli Tarihi, Charles Seignobos, Kanaat Kitabevi, Ġstanbul 1939.
Avrupa Tarihi, Norman Davies, Ġmge Kitabevi, Ankara 2006.
Avrupa Tarihinden Kesitler: 1494-1789, Stephen J. Lee, Dost Kitabevi, Ankara 2002.
0020100086 Arapça II (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Arap dil bilgisine giriĢ
0020100104 Tarih ve Edebiyat (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Türk tarihinin en eski devirlerinden baĢlamak üzere 19. yüzyılın baĢlarına kadar olan dönem
içerisinde ortaya konulan edebî ürünler, bunların temel konuları, türleri, bu türlerin belli baĢlı özellikleri,
mühim edebî Ģahsiyetler esas itibariyle Orta Asya, Selçuklu ve Osmanlı coğrafyası çerçevesinde incelenir.
Edebî ürünlerden tarihî malzeme olarak nasıl faydalanılabileceği konusu, örnek çalıĢmalar gösterilmek
suretiyle iĢlenir.
0020100093 Osmanlı Diplomatika Ve Paleoğrafya Ġlmi III (3+0)3 – 3 AKTS
Osmanlı Diplomatikasına GiriĢ dersinin devamı niteliğinde belge türlerinin çeĢitlendirilmesi, hızlı
okuma teknikleri, Ģifreli yazıların okunması. Örnek belge çözümleri.
Ders Kitabı:
Osmanlı Belgeleri’nin Dili-Diplomatik, Mübahat S.Kütükoğlu, Kubbealtı, Ġstanbul 1994
Yardımcı Ders Kitapları
Muhtelif fonlara ait orjinal arĢiv vesikları.
Zarys dyplomatyki osmansko-tureckiej, Reychman, J., & Zajaczkowski, A., Warsaw 1955;
Ġngilizceye tercümesi; Andrew S. Ehrenkreutz, Handbook of Ottoman-Turkish Diplomatics, Paris
1968. Eser, Devlet ArĢivleri Genel Müdürlü tarafından da Osmanlı-Türk Diplomatikası El Kitabı
adıyla türkçeye tercüme edilmiĢtir, Ġstanbul 1993.
Osmanlı Ġmparatorluğu Medeniyet Tarihi Çerçevesinde Osmanlı Paleografya ve Diplomatik Ġlmi,
Gökbilgin, T., Ġstanbul 1979
0020100077 Rusya Tarihi II (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Çarlık Rusyasının doğuĢu; Kafkasya'da kültürel durum. Rusya’da güçlü monarĢi ve BatılılaĢma
süreci (18. yüzyıl). 19. yüzyılda Rus devlet teĢkilatı ve reformlar XIX. yüzyılın ilk yarısında Rusya’da Fikir
hareketleri: Slavyonofiller, Zapadnikler (Batıcılar)Rusya’da Sosyalist, Liberal Hareketlerin geliĢimi ve
MonarĢi. 19. yüzyılda Güney Kafksya'da yeni idare. 19. yüzyılda Kuzey Kafkasya halkları ve bağımsızlık
mücadelesi. 1905 ihtilali ve Kafkasya. 1917 ihtilali ve Kafkasya. Rusya ve Kafkasya tarihi üzerine
tartıĢmalar.
24
0020100088 BoĢnakça II (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
BoĢnak dilinin öğretilmesi
0020100105 Geç Antik Çağ Tarihi (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Bu ders, Roma ve Geç Antik Çağ'da tıp, astronomi, tarih yazımı, hitabet ve coğrafya konuları
hakkında bilgi vermektedir.
0020100090 Cumhuriyet Döneminde Ġç Ġsyanlar (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Tarihsel süreç içerisinde isyanların Osmanlı imparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti de vuku bulan
isyanların yapısının tanınması ve değerlendirilmesi dersin amacıdır.
Erdoğan Tokmakçıoğlu, Osmanlı Ġmparatorluğu nda Ġsyanlar, Darbeler, Baskınlar
Ergün Aybars, Yakın Tarihimizde Anadolu Ayaklanmaları
0020100106 Ġslam Medeniyeti Tarihi II (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Ġslam medeniyetinin kaynakları, ve yayılıĢı belirtildikten sonra, Ġslam’ın yayıl dığı alanlarda
meydana getirilen siyasi, idari, sosyal ve ekonomik, eğitim, düĢünce, bilim ve sanat alanındaki geliĢmeler,
çevre kültür ve medeniyetlerle iliĢki ve etkileĢim ve Avrupa’ya etkileri göz önünde tutularak genel hatlarıyla
ele alınacaktır.
Ders kitabı:
Corci Zeydan, Ġslam Medeniyeti Tarihi, (Çev. Nejdet Gök), Ġstanbul 2011
Yardımcı kitaplar:
Bahattin Ögel, Türk Kültür Tarihi, Ankara 2004
Cahit Baltacı, Ġslam Medeniyeti Tarihi, Ġstanbul 2007
0020100107 Tarih Yazıcılığı (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Selçuklu ve Osmanlı tarih geleneği. Gazavatnamelerden kroniklere kadar pek çok örneğin
incelenmesi. AĢıkpaĢazade, Ahmedi, Selaniki, Gelibolulu Mustafa Ali, Peçevi, NeĢri, Kâtip Çelebi ve daha
birçok Osmanlı tarih yazarının kroniklerinin incelenmesi. Vakanüvislik ve vakayinameler. Genel olarak
Osmanlı tarihçileri.
Ders Kitabı:
Osmanlı Tarih Yazarları ve Eserleri, Franz Babinger, Kültür Bakanlığı, Ankara 2000.
Yardımcı Ders Kitapları
Osmanlı Tarihi Yazarları: Biyografi ve Bibliyografi, M. Orhan Bayrak, Osmanlı Yayınevi, Ġstanbul
1982.
25
0020100085 Tarihi Coğrafya (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Tarihi coğrafya, günümüzde ait olduğu bilimin yöntemlerini geçmiĢe uygulayan bir disiplindir.
Tarihin coğrafya bilimi ile iliĢkisi kurularak, olayların coğrafyaya etkisi ile olayların coğrafyadan
etkilenmesi boyutunda genelle dünya, özelde ise Anadolu coğrafyasının tarih içindeki durumunu açıklamak.
Öğrencilerin tarih ile coğrafya biliminin iliĢkilerini anlamalarını sağlamak. Bu iliĢkiler çerçevesinde
Anadolu’daki tarihi seyrin öğrenilmesine çalıĢmak.
0020100108 Türk DıĢ Politikası II (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Politika ve dıĢ politika kavramları, uluslararası politika stratejileri dıĢ politikada etkili olan faktörler,
doğu sorunu ve Osmanlı politikası, Milli Mücadele dönemi dıĢ politikası, 1923-1930 yılları arasında Türk
dıĢ politikası, 1930-1938 yılları arası Türk dıĢ politikası, II. Dünya savaĢında Türk dıĢ politikası, savaĢ
sonrasında Türk dıĢ politikası (1945-1960), günümüzde Türk dıĢ politikası ve meseleleri (Kıbrıs sorunu,
Ermeni sorunu, Ege sorunu, Avrupa Birliği ve ABD ile iliĢkiler).
Ders Kitabı:
Türkiye Devletinin DıĢ Siyaseti, Yusuf Hikmet Bayur, Ankara, 1995.
Yardımcı Ders Kitapları
Atatürkün DıĢ Politika Ġlkeleri Aptülhat AkĢin, Ankara, 1991.
20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Fahir Armaoğlu, Ankara, 1993.
DıĢiĢlerinde 34 Yıl, Feridun Cemal Erkin, Ankara, 2008.
0020100082 Osmanlı YenileĢme Tarihi II (Seçmeli) (3+0)3 – 3 AKTS
Lale Devri ile baĢlayan Osmanlıdaki yenilik hareketlerinin Tanzimat ve Islahat Fermanlarıyla aldığı
yeni Ģekil. MeĢrutiyet’in ilanı ve bunun Osmanlı Devleti içinde meydana getirdiği akisler. Yönetim
anlayıĢındaki değiĢim, kuvvetler ayrılığı prensibinin doğuĢu ve anayasal geliĢmeler. XIX. yüzyılda basının
doğuĢu, Osmanlı kamuoyunun ortaya çıkıĢı ile meydana gelen fikir dünyası, siyasi partilerin doğuĢ ve
geliĢmesi. Yeni Osmanlılar Hareketi ile Ġttihat ve Terakki Cemiyeti vasıtasıyla zenginleĢen politika ve
düĢünce hayatı. Osmanlıdaki değiĢimin dıĢ dinamikleri, Avrupa etkisi, bunun Mısır, Prusya, Rusya ve
Japonya’daki reform ve değiĢim süreçleriyle karĢılaĢtırılması.
Ders Kitabı:
Osmanlı Devleti’nde YenileĢme Hareketleri, Necdet Hayta-Uğur Ünal, Gazi Kitabevi, Ankara 2008.
Yardımcı Ders Kitapları
Ġlber Ortaylı, Osmanlı’da DeğiĢim ve Anayasal Rejim Sorunu, Ġstanbul 2008, ĠĢ Bankası Yayınları
Ġlber Ortaylı, BatılılaĢma Yolunda, Ġstanbul 2007, Merkez Kitapçılık.
Ali Akyıldız, Osmanlı Bürokrasisi ve ModernleĢme, Ġstanbul 2006, ĠletiĢim Yayınları.
26
Kemal Karpat, Osmanlı ModernleĢmesi, Ankara 2002, Ġmge Yayınevi.
Roderic H. Davison, Osmanlı Ġmparatorluğu’nda Reform:1856-1876, Ġstanbul 1977, Papirüs
Yayınları.
Halil Ġnalcık-Mehmet Seyitdanlıoğlu (ed), Tanzimat: DeğiĢim Sürecinde Osmanlı Ġmparatorluğu,
Ankara 2006, Phoenix Yayınevi.
Erik Jan Zürcher, ModernleĢen Türkiye’nin Tarihi, Ġstanbul 2008, ĠletiĢim Yayınları.
Carter V. Findley, Osmanlı Devleti’nde Bürokratik Reform Babıali (1789-1922), Ġstanbul 1994, Ġz
Yayıncılık.
ġerif Mardin, Türk ModernleĢmesi, Ġstanbul 1991, ĠletiĢim Yayınları.
0020100203 Toplumsal Sorumluluk ve Sağlıklı YaĢam (Zorunlu Seçmeli)(1+0)1 – 1 AKTS
Ġnsan ve Sorumluluk, Sosyal Sorumluluk ve Üniversite, Sosyal Sorumluluk ve STK’LAR, Toplumsal
sorumlulukta örnek uygulamalar I-II, Etik Değerler, Aile ve Önemi, Toplumsal cinsiyet eĢitliği, Aile içi
iletiĢim, Sağlığa genel bakıĢ, Sağlıklı yaĢamın korunması, Sağlıklı yaĢama yönelik tehditler (bağımlılık),
Temel ilk yardım – Acil durumlarda hareket tarzı.
27
DÖRDÜNCÜ SINIF GÜZ YARIYILI DERSLERĠ
0020100038 Türkiye Cumhuriyeti Tarihi-I (Zorunlu) (3+0)3 – 5 AKTS
I. Dünya SavaĢı, Mondros AteĢkes AnlaĢması, Mustafa Kemal PaĢa’nın hayatına genel bir bakıĢ.
Cemiyetler ve faaliyetleri. Mustafa Kemal PaĢa’nın Samsun’a çıkıĢı, kongreler, Meclis-i Mebusan’ın
toplanması ve Misak-ı Milli, TBMM’nin açılması, Sakarya Zaferi’ne kadar Milli Mücadele. Sakarya Zaferi,
Milli Mücadele’nin mali kaynakları, Büyük Taarruz, Mudanya Mütarekesi, saltanatın kaldırılması, Lozan
BarıĢ Konferansı.
Ders Kitabı:
20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Fahir Armaoğlu, Ankara, 1993
Yardımcı Ders Kitapları
Türkiye Cumhuriyeti Tarihinin Kaynakları, Semih Yalçın, Ankara, 2008.
Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I, DurmuĢ Yalçın, Ankara 2000.
0020100109 XX. Yüzyıl Türk Dünyası Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 5 AKTS
Rus Çarlığı’nın son dönemleri ve Sovyet Rusya dönemindeki Türk halkları, buradaki fikir hareketleri
ve bu süreçteki Türk(Osmanlı-Türkiye)-Rus iliĢkileri incelenecektir.
0020100110 XIX. Yüzyıl Osmanlı Tarihi I (Zorunlu) (3+0)3 – 5 AKTS
19. yüzyılda, baĢta Avrupa devletleri olmak üzere Osmanlı Devleti’nin komĢularıyla arasındaki
iliĢkiler, gerçekleĢen savaĢ ve anlaĢmalar, Osmanlı Devleti’nde bu yüzyılda yaĢanan iç geliĢmeler çeĢitli
yönleriyle incelenecektir. Osmanlı Devleti'nin diğer devletlere karĢı izlediği politikalar, bu politikaların
yüzyıl boyunca geçirdiği değiĢimler ve karĢılıklı iliĢkileri etkileyen etkenler tespit edilecektir.
SEMĠNER (ZORUNLU SEÇMELĠ)
0020100111 Genel Türk Tarihi Semineri I (0+2)1 – 7 AKTS
0020100112 Eskiçağ Tarihi Semineri I (0+2)1 – 7 AKTS
0020100113 Ortaçağ Tarihi Semineri I (0+2)1 – 7 AKTS
0020100114 Yeniçağ Tarihi Semineri I (0+2)1 – 7 AKTS
0020100115 Yakınçağ Tarihi Semineri I (0+2)1 – 7 AKTS
0020100116 Cumhuriyet Tarihi Semineri I (0+2)1 – 7 AKTS
Zorunlu Seçmeli Seminer: Son sınıf öğrencilerinin iki dönem boyunca almak zorunda olduğu bitirme tezi
konumunda olan derstir.
Öğrencilerin almıĢ oldukları dersler ve danıĢman hocalarının katkıları doğrultusunda konu
belirlemesi, kaynak araĢtırma ve toplama faaliyeti, bilgi-belge ve bulguların değerlendirilmesi, bilimsel
kriterler kullanılarak tasnif ve yazımı.
Ders Kitabı:
Tez hazırlama ve sunma konusuna bilimsel yaklaĢım, örnek tezler ve kaynak kullanma.
28
SEÇMELĠ DERSLER
0020100117 Osmanlı ArĢiv Vesikaları Ve Yazmaları III (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Öğrencilerin belgelerden (vesikalardan) bilgi çıkarabilmesi için ele aldığı belgenin türünün içeriğini
çözümleyebilmesi ve anlaması konusunda gereken temel bilgiler. Bu çerçevede Ģeriye sicili, mühimme,
ruus, ruznamçe, tahrir ve vakıf defterleri ile yazma eserlerden örneklerin okunup tahlil edilmesi.
0020100118 Osmanlı Dönemi Kültür Tarihi(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Yakınçağda Osmanlı Devletinin diplomatik kurum ve kuruluĢlarının oluĢması, devletin kurduğu ilk
diplomatik iliĢkilerden bir diplomasi geleneği oluĢmasına varıncaya kadar bu sahanın kavratılması.
Kissinger, Henry, Diplomasi, Türkiye ĠĢbankası Yayınları
Ġskit, Temel, Diplomasi Tarihi, Teorisi, Kurumları ve Uygulaması, Ġstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Kınlı, Onur, Osmanlı’da ModernleĢme ve Diplomasi, Ġmge Yayınları.
0020100119 Uzakdoğu Tarihi I (Hint Dünyası) (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
GeliĢen ticari iliĢkiler sonucunda Uzakdoğu Devletlerinin yakından tanınması. Uzakdoğu
devletlerinin siyasi ve iktisadi tarihi
0020100120 Mısır Ve Suriye'de Kurulan Türk Devletleri I(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Orta Doğu Coğrafyasının Tanımı, Mısır'ın Müslümanlar Tarafından Fethi, Abbasiler Döneminde
Mısır'ın Ġdaresi, Mısır ve Suriye'nin Türk Tarihi Açısından Önemi, Mısır'da Kurulan Ġlk Türk Devleti:
Tolunoğulları, Tolunoğulları'nın Tarihi Rollleri, IhĢidiler, IhĢidiler'in Tarihi Rolleri
0020100121 Nümizmatik I(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Sikkenin ortaya çıkıĢı ve tanımı yapılarak, sikkenin genel özellikleri sikke metali ve ağırlık ölçüleri,
sikke basımı ve kullanımı, sikke tipleri ve yazılardan bahsedilecektir. Sikkelerden tarihsel, sosyal, ekonomik
ve kiĢisel bilgiler çıkarma öğretilecektir. Ayrıca Klasik, Hellenistik, Roma ve Bizans Dönemi sikkeleri
üzerine sunumlar gerçekleĢtirilecektir.
Kaynaklar: Morkholm, O., Erken Hellenistik Çağ Sikkeleri, 2000. Howgego, C., Sikkelerin IĢığında
Eskiçağ Tarihi, 1998. Neu Pauly (1-12. Ciltler)
29
0020100122 Osmanlı Diplomasi Tarihi I(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlı diplomasi, 18. yüzyılın sonundan itibaren önemli bir değiĢim geçirmiĢ, bu dönemde Batılı
devletlerin diplomasi usulleri benimsenmeye baĢlanmıĢtır. Bu çerçevede bu derste, tek taraflı diplomasiden
karĢılıklı diplomasiye geçiĢ süreci, uluslararası iliĢkilerde mütekabiliyet ilkesinin benimsenmesi ve denge
politikasının uygulanmaya baĢlaması, Avrupa’da daimî elçiliklerin açılması ve geliĢmesi gibi konular ele
alınacaktır.
0020100123 ġehir Ve Medeniyet(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
ġehir kelimesinin tanımı, ġehir, Kent, Medine kelimeleri bağlamında Ģehri değerlendirmek, Tarihte
ilk ortaya çıkan Ģehirler, Çatalhöyük Örneği verilecek.Neolitik Dönemden baĢlayarak ilk ĢehirleĢme
hareketlerini, Ģehir, kültür, medeniyet, uygarlık kavramlarının oluĢumunu ve geliĢimini ele almak ve bu
bağlamda medeniyetlerin Ģehrin biçimine, mimarisine, tarihine yansımasını Batı ve Doğu Medeniyetleri,
Ġslam ve Hrıstiyan Medeniyetleri perspektifinden yorumlayarak kadim Anadolu’daki Ģehirler üzerinden
kültür, medeniyet ve tarihsel geliĢimi yorumlamaktır. A. Hamdi Tanpınar’ın BeĢ ġehir adlı eserinde geçen
Ģehirler değerlendirilecektir.
Kaynaklar:
Mumford, Lewis 1991, Tarih Boyunca Kent.
Cansever, Turgut, 2012, Kubbeyi Yere Koymamak,
Cansever, Turgut, 2012, Ġslam’da ġehir ve Mimari.
Armağan, Mustafa,2006, Osmanlı’yı Kuran ġehir: Bursa’ya ġehrengiz.
AktaĢ, Cihan, 2015, ġehir Tutulması.
ġehir Yazıları I &ġehir Yazıları II, 2014, Doğu Batı Dergisi
Dursun, Haluk, 2003, Ġstanbul’da YaĢama Sanatı.
Korku Tuna, 2011, ġehir Teorileri, Ġz yayıncılık.
Tanpınar, A. Hamdi, 2011, BeĢ ġehir.
Haydar, Gülzar, 1991, ġehirlerin Ruhu,
0020100124 Milli Mücadele Tarihi(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Mütareke dönemi uygulamalarını, Türkiye Büyük Millet Meclisinin ulusal direniĢteki rolünü,
Cepheleri ve Lozan görüĢmelerini karĢılaĢtırılmalı olarak analiz eder.
0020100125 XX. Yüzyıl Siyasi Tarihi I(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Türkiye'nin siyasi ve sosyal olaylarını Osmanlı devletinin son yüzyılından baĢlayarak Cumhuriyetin
ilanına kadar inceler.
30
0020100091 Türk Eğitim Tarihi (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinden Cumhuriyet’in kuruluĢuna kadar izlenen eğitim politikaları
ele alınarak ülkenin eğitim problemleri incelenir.
0020100042 Türk - Rus ĠliĢkileri Tarihi I(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Ġlk Türk-Rus temasları , Osmanlı imparatorluğunun Karadeniz siyaseti, Kırım Hanlığı – Çarlık
Rusyası iliĢkileri, I. Petro ve II. Katerina’nın Osmanlı imparatorluğu topraklarına yönelik kültürel ve
ekonomik politikaları, Türk-Rus iliĢkilerinde Balkanlar, Kafkasya ve Karadeniz’in önemi, ġark Meselesinde
Rusya’nın rolü, XVIII. yüzyıldan itibaren iki ülke arasındaki ticari iliĢkiler ele alınmaktadır.
0020100056 Cumhuriyet Döneminde Balkanlardan Türkiye'ye Göç I(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlı Devleti'nin son döneminde ve Cumhuriyet döneminde meydana gelen göç hadiselerini
değerlendirmek. Osmanlı Devleti'nin Balkanlarda iskan politikası, Kafkasya ve Kırım'dan Anadolu'ya ilk
göçler, 1877-1878 Osmanlı-Rus SavaĢı'nda Balkanlar ve Kafkasya'dan Göçler, 1915 tehcirinin göç ve iskan
metoduna göre değerlendirilmesi
Kemal ARI, Büyük Mübadele Türkiye'ye Zorunlu Göç (1923-19259, Ġstanbul 1995
Nedim ĠPEK, Mübadele ve Samsun, Ankara 2000
Nedim ĠPEK, Rumeli'den Anadolu'ya Türk Göçleri (1877-1890), Ankara 1994
Yıldırım AĞANOĞLU, Göç, Ġstanbul 2001
0020100079 Türkler Ve Kürtler I(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Kürtler üzerine yapılan akademik çalıĢmalar, Kürt tarihinin kaynakları, Kürt tarihine giriĢ, Kürt
siyasal tarihi:
a) Ġslamiyet öncesi Kürt tarihi
b) Kürtlerin ĠslamlaĢma Süreci
c) Kürt aĢiret ve hanedanları
d) Kürtler ve Türkler
0020100126 Ġslam Dünyasında Fikir Hareketleri I(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Türk Ġslam dünyasındaki düĢünce tarihini ve geliĢimini öğretmek. Ġslam dininin ortaya çıkıĢı ve
Ġslam toplumlarında dini ve dünyevi düĢüncenin oluĢumunun kavratılması, Ortaçağ ve erken modern çağda
Türk Ġslam dünyasında fikir hareketleri
31
0020100127 Türk Demokrasi Tarihi I (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Demokrasi kavramı, demokrasinin tarihsel geliĢimi, Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyıla kadar siyasal
iktidarın kaynağı ve yürütme, yasama ve yargı güçlerinin kullanımı. Osmanlı Devleti’nde demokrasiye
yönelik ilk adımlar, XIX. yüzyılda halkın yönetime katılmaya baĢlaması, I. MeĢrutiyet’in ilanı, Yeni
Osmanlılar hareketi ve siyasal iktidara tepkiler, Kanun-ı Esasi’nin hazırlanması ve ilanı, Meclis-i
Umumi’nin oluĢturulması ve yapılan çalıĢmalar; istibdat dönemi ve muhalefetin örgütlenmesi, II.
MeĢrutiyet’in ilanı, seçimler, Cumhuriyet dönemi demokratikleĢme süreci, kesintiler, anayasal çalıĢmalar.
Ders Kitabı:
Türk Demokrasi Tarihi, Kemal Karpat, Ġmge yay., Ank 2008.
Yardımcı Ders Kitapları
Türk Demokrasi Tarihi 1839-1950, Tevfik Çavdar, imge yay, Ankara.
Türk Demokrasi Tarihi 1950’den Günümüze, Tevfik Çavdar,imge yay Ank 2008.
Türkiye’nin Demokrasi Tarihi, Tevfik Çavdar, imge yay. Ġsyanbul 1997.
0020100128 Osmanlı Diplomatika Ve Paleoğrafya Ġlmi III (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlı Diplomatikasına GiriĢ dersinin devamı niteliğinde belge türlerinin çeĢitlendirilmesi, hızlı
okuma teknikleri, Ģifreli yazıların okunması. Örnek belge çözümleri.
Ders Kitabı:
Osmanlı Belgeleri’nin Dili-Diplomatik, Mübahat S.Kütükoğlu, Kubbealtı, Ġstanbul 1994
Yardımcı Ders Kitapları
Muhtelif fonlara ait orjinal arĢiv vesikları.
Zarys dyplomatyki osmansko-tureckiej, Reychman, J., & Zajaczkowski, A., Warsaw 1955;
Ġngilizceye tercümesi; Andrew S. Ehrenkreutz, Handbook of Ottoman-Turkish Diplomatics, Paris
1968. Eser, Devlet ArĢivleri Genel Müdürlü tarafından da Osmanlı-Türk Diplomatikası El Kitabı
adıyla türkçeye tercüme edilmiĢtir, Ġstanbul 1993.
Osmanlı Ġmparatorluğu Medeniyet Tarihi Çerçevesinde Osmanlı Paleografya ve Diplomatik Ġlmi,
Gökbilgin, T., Ġstanbul 1979
0020100129 Osmanlı Sosyal Tarihi I (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlı toplumunun yapısı, yaĢayıĢ tarzı, halka hizmet veren çeĢitli sosyal kurumları, sosyal hayatın
kontrolü Osmanlı sosyal güvenlik sisteminin ayrı ayrı incelenerek Osmanlı Sosyal Hayatının sınırlarının
çizildiği bir programdır.
32
0020100130 Cumhuriyet Dönemi Kültür Politikası I (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
1923’ten itibaren Atatürk’ün milli ve modern eğitim ve kültür sitemi oluĢturmak amacıyla yaptığı
çalıĢmalar, kurduğu kuruluĢlar ve bunların topluma etkileri değerlendirilecektir.
DÖRDÜNCÜ SINIF BAHAR YARIYILI DERSLERĠ
0020100071 Türkiye Cumhuriyeti Tarihi-II (Zorunlu) (3+0)3 – 5 AKTS
Yapılan inkılâplar, çok partili hayata geçiĢ denemeleri, iç isyanlar, Atatürk ilkeleri.
Ders Kitabı:
20. Yüzyıl Siyasi Tarihi, Fahir Armaoğlu, Ankara, 1993
Yardımcı Ders Kitapları
Türk Ġnkılap Tarihi, Yusuf Hikmet Bayur, Ankara, 1991.
Türkiye Cumhuriyeti Tarihinin Kaynakları, Semih Yalçın, Ankara, 2008.
Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I, DurmuĢ Yalçın, Ankara 2000.
00201000131 ÇağdaĢ Türk Dünyası Tarihi (Zorunlu) (3+0)3 – 5 AKTS
Türk Dünyasının tarihi devirlerden günümüze uzanan çizgide tanıtımı, kültür birliğini doğuran
sebepler ve Türk Dünyasının [Azerbaycan ve Türkistan (Özbek, Kazak, Kırgız, Türkmen, Uygur),
Afganistan ve Hindistan, Balkan, Ortadoğu ve Kuzey Türkleri] kültür müĢterekleriyle siyasi ve ekonomik
alandaki geliĢmeleri.
Ders Kitabı:
Türk Dünyası Tarihi ve Medeniyeti Üzerine DüĢünceler, Nevzat Köseoğlu, Ötüken yay, Ġstanbul
1991.
Yardımcı Ders Kitapları
Uygur Türkleri Kültürü ve Türk Dünyası, Sultan Mahmut KaĢgarlı, Çağrı yay. Ġst 2004.
Ġslam Öncesi Türk Tarihi ve Kültürü, YaĢar Bedirhan, Eğitim Kitabevi, Ġst 2004.
Türkiye Tarihi V, Bülent Tanör, Korkut Boratav, Sina AkĢin, Cem yay, Ġst 2000.
0020100132 XIX. Yüzyıl Osmanlı Tarihi II (Zorunlu) (3+0)3 – 5 AKTS
19. yüzyılda, baĢta Avrupa devletleri olmak üzere Osmanlı Devleti’nin komĢularıyla arasındaki
iliĢkiler, gerçekleĢen savaĢ ve anlaĢmalar, Osmanlı Devleti’nde bu yüzyılda yaĢanan iç geliĢmeler çeĢitli
yönleriyle incelenecektir. Osmanlı Devleti'nin diğer devletlere karĢı izlediği politikalar, bu politikaların
yüzyıl boyunca geçirdiği değiĢimler ve karĢılıklı iliĢkileri etkileyen etkenler tespit edilecektir.
33
SEMĠNER (ZORUNLU SEÇMELĠ)
0020100133 Genel Türk Tarihi Semineri II (0+2)1 – 7 AKTS
0020100134 Eskiçağ Tarihi Semineri II (0+2)1 – 7 AKTS
0020100135 Ortaçağ Tarihi Semineri II (0+2)1 – 7 AKTS
0020100136 Yeniçağ Tarihi Semineri II (0+2)1 – 7 AKTS
0020100137 Yakınçağ Tarihi Semineri I I (0+2)1 – 7 AKTS
0020100138 Cumhuriyet Tarihi Semineri II (0+2)1 – 7 AKTS
Zorunlu Seçmeli Seminer: Son sınıf öğrencilerinin iki dönem boyunca almak zorunda olduğu bitirme tezi
konumunda olan derstir.
Öğrencilerin almıĢ oldukları dersler ve danıĢman hocalarının katkıları doğrultusunda konu
belirlemesi, kaynak araĢtırma ve toplama faaliyeti, bilgi-belge ve bulguların değerlendirilmesi, bilimsel
kriterler kullanılarak tasnif ve yazımı.
Ders Kitabı:
Tez hazırlama ve sunma konusuna bilimsel yaklaĢım, örnek tezler ve kaynak kullanma.
SEÇMELĠ DERSLER
0020100139 Osmanlı ArĢiv Vesikaları Ve Yazmaları IV (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Öğrencilerin belgelerden (vesikalardan) bilgi çıkarabilmesi için ele aldığı belgenin türünün içeriğini
çözümleyebilmesi ve anlaması konusunda gereken temel bilgiler. Bu çerçevede Ģeriye sicili, mühimme,
ruus, ruznamçe, tahrir ve vakıf defterleri ile yazma eserlerden örneklerin okunup tahlil edilmesi.
0020100140 Osmanlı Ġktisat Tarihi(Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Tarih, iktisat, iktisat tarihi, iktisat tarihinin doğuĢu ve geliĢimi metodu, Türk iktisat tarihinin
temelleri, eski Türklerde ve Selçuklularda iktisadi hayat. Osmanlı ekonomisi, temel esaslar, sosyal yapı,
nüfus, yerleĢim durumu, içtimai yaĢantı, mali yapı, sayımlar, gelir ve gider kalemleri, tımar ve vakıf
sistemleri, üretim yapısı, ulaĢtırma, ticaret, para ve finans sistemi, esnaf birlikleri ve narh sistemi.
Ders Kitabı:
Osmanlı Ġmparatorluğu’nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi : 1300-1600, ed. Halil Ġnalcık, Donald
Quataret, Eren Yayıncılık, Ġstanbul 2000.
Yardımcı Ders Kitapları
Osmanlı Ekonomik ve Toplumsal Tarihine ĠliĢkin Türkçe Makaleler Bibliyografyası Denemesi:
(1910-1997), Murat Koraltürk, Creative Yayıncılık, Ġstanbul 1998.
34
Osmanlı Devleti’nin Sosyal ve Ekonomik Tarihi: Osmanlı Devlet ArĢivleri Üzerinde Tetkikler-
Makaleler Ömer Lütfi Barkan, Ġstanbul Üniversitesi, Ġstanbul 2000.
0020100141 Uzakdoğu Tarihi II (Çin Dünyası) (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Orta Asya Türk Tarihi ve Türklerin ĠslamlaĢmaları sürecinde egemenlikleri altında kalan yerler
dıĢındaki Asya tarihine genel bir bakıĢ. Eski Çin, Hint ve Ġran Medeniyetlerinden baĢlayarak Avrupalıların
sömürgecilik faaliyetleri dönemine kadar Hindistan, Çin, Uzakdoğu coğrafyalarındaki siyasi, medeni ve
kültürel geliĢmeler ana hatlarıyla ele alınmaktadır.
0020100142 Mısır Ve Suriye'de Kurulan Türk Devletleri II (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Suriye'de Türk Hakimiyeti (Suriye Selçukluları, Zengiler, Böriler), Eyyûbiler, Eyyubi Devleti'nin
Özellikleri ve Tarihi Rolleri, Memlûkler, Memlûk Devleti'nin Özellikleri ve Tarihi Rolleri
0020100143 Nümizmatik II (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Sikkenin ortaya çıkıĢı ve tanımı yapılarak, sikkenin genel özellikleri sikke metali ve ağırlık ölçüleri,
sikke basımı ve kullanımı, sikke tipleri ve yazılardan bahsedilecektir. Sikkelerden tarihsel, sosyal, ekonomik
ve kiĢisel bilgiler çıkarma öğretilecektir. Ayrıca Klasik, Hellenistik, Roma ve Bizans Dönemi sikkeleri
üzerine sunumlar gerçekleĢtirilecektir.
Eskiçağ Tarihi, 1998. Neu Pauly (1-12. Ciltler).
0020100144 Osmanlı Diplomasi Tarihi II (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlı diplomasi, 18. yüzyılın sonundan itibaren önemli bir değiĢim geçirmiĢ, bu dönemde Batılı
devletlerin diplomasi usulleri benimsenmeye baĢlanmıĢtır. Bu çerçevede bu derste, tek taraflı diplomasiden
karĢılıklı diplomasiye geçiĢ süreci, uluslararası iliĢkilerde mütekabiliyet ilkesinin benimsenmesi ve denge
politikasının uygulanmaya baĢlaması, Avrupa’da daimî elçiliklerin açılması ve geliĢmesi gibi konular ele
alınacaktır.
0020100145 Grek Ve Roma Mitolojisi (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Roma mitolojisi Grek mitolojisine benzerlik gösterse de tanrı, tanrıça ve kahramanların iĢlevlerinde
farklılıklar vardır. Ayrıca Romalıların hâkim olduğu yerlerden aldıkları ve pek çok yabancı öğe Etrüsklerden
Keltlere dek Roma dini ve mitolojisine girmiĢtir. Romalıların Greklerden Etrüsklere dek kendi din ve
mitolojilerine aldıkları öğeler, resim dili için kendi yarattıkları kiĢileĢtirmeler araĢtırma konusu olacaktır.
Erika Simon, Die Götter der Römer, München, 1990. Ludwig Preller, Römische Mythologie, Essen, 1997.
Stewart Perowne, Römische Mythologie. Vollmer, Wiesbaden, 1971. John North, Roman Religion.
Cambridge University Press, 2000. T.P. Wiseman, The Myths of Rome. University of Exeter Press, 2004.
Alan Cameron, Greek Mythography in the Roman World, Oxford University Press, Oxford, 2005).
Jacqueline Fabre-Serris, Mythologie et littérature à Rome, Lausanne, Payot, 1998. Lexicon Iconographicum
Mythologiae Classicae (LIMC) (1981–1999, Artemis & Winkler, 9 volumes), Supplementum (2009,
Artemis & Winkler)
35
0020100146 Ermeni Meselesi (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Ermenistan’da Sovyetler hakimiyeti sırasında Türk-Ermeni ĠliĢkileri, Tük-Ermeni ĠliĢkilerindeki
baĢlıca problemler ve bu problemlerin tarihi ve siyasi boyutu incelenmektedir. Avrupa ve ABD’de bulunan
Ermeni Diasporalarının Türk-Ermeni iliĢkilerindeki yeri analiz edilmektedir.
0020100147 XX. Yüzyıl Siyasi Tarihi II (Seçmeli) (3+0)3 – 4 AKTS
Cumhuriyet'in ilanından itibaren Türkiye'nin iç ve dıĢ olaylarını karĢılaĢtırmalı olarak günümüze
kadar ele almaya yöneliktir.
0020100148 Ġslam Dünyasında Fikir Hareketleri II (3+0)3 – 4 AKTS
Ġslam düĢünce ve biliminin yükseliĢi, Bilim tarihinde Türklerin yeri ve önemi, Batı etkisi altında
Ġslam entellektüelleri ve BatılılaĢma, BatılıĢma sürecinde Türk Ġslam dünyasındaki düĢüncenin değiĢimini
kavratmak
0020100149 Türk Demokrasi Tarihi II (3+0)3 – 4 AKTS
Demokrasi kavramı, demokrasinin tarihsel geliĢimi, Osmanlı Devleti’nde XIX. yüzyıla kadar siyasal
iktidarın kaynağı ve yürütme, yasama ve yargı güçlerinin kullanımı. Osmanlı Devleti’nde demokrasiye
yönelik ilk adımlar, XIX. yüzyılda halkın yönetime katılmaya baĢlaması, I. MeĢrutiyet’in ilanı, Yeni
Osmanlılar hareketi ve siyasal iktidara tepkiler, Kanun-ı Esasi’nin hazırlanması ve ilanı, Meclis-i
Umumi’nin oluĢturulması ve yapılan çalıĢmalar; istibdat dönemi ve muhalefetin örgütlenmesi, II.
MeĢrutiyet’in ilanı, seçimler, Cumhuriyet dönemi demokratikleĢme süreci, kesintiler, anayasal çalıĢmalar.
Ders Kitabı:
Türk Demokrasi Tarihi, Kemal Karpat, Ġmge yay., Ank 2008.
Yardımcı Ders Kitapları
Türk Demokrasi Tarihi 1839-1950, Tevfik Çavdar, imge yay, Ankara.
Türk Demokrasi Tarihi 1950’den Günümüze, Tevfik Çavdar,imge yay Ank 2008.
Türkiye’nin Demokrasi Tarihi, Tevfik Çavdar, Ġmge yay., Ġsyanbul 1997.
0020100150 Osmanlı Diplomatika Ve Paleoğrafya Ġlmi IV (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlı Diplomatikasına GiriĢ dersinin devamı niteliğinde belge türlerinin çeĢitlendirilmesi, hızlı
okuma teknikleri, Ģifreli yazıların okunması. Örnek belge çözümleri.
Ders Kitabı:
Osmanlı Belgeleri’nin Dili-Diplomatik, Mübahat S.Kütükoğlu, Kubbealtı, Ġstanbul 1994
Yardımcı Ders Kitapları
Muhtelif fonlara ait orjinal arĢiv vesikları.
Zarys dyplomatyki osmansko-tureckiej, Reychman, J., & Zajaczkowski, A., Warsaw 1955;
Ġngilizceye tercümesi; Andrew S. Ehrenkreutz, Handbook of Ottoman-Turkish Diplomatics, Paris
36
1968. Eser, Devlet ArĢivleri Genel Müdürlü tarafından da Osmanlı-Türk Diplomatikası El Kitabı
adıyla türkçeye tercüme edilmiĢtir, Ġstanbul 1993.
Osmanlı Ġmparatorluğu Medeniyet Tarihi Çerçevesinde Osmanlı Paleografya ve Diplomatik Ġlmi,
Gökbilgin, T., Ġstanbul 1979
0020100151 Osmanlı Sosyal Tarihi II (3+0)3 – 4 AKTS
Osmanlı merkezi-bürokratik devlet yapısının iktisadi zihniyet ve toplumsal yapıya yansımalarını
çözümleyebilme, Osmanlı toplum yapısını çözümlemeye yönelik bakıĢ açılarını karĢılaĢtırabilme, Yöneten-
yönetilen iliĢkisi dıĢında, Osmanlı zihniyet dünyası ve Osmanlı kimliğini değerlendirebilme
Saydam, Abdullah,Osmanlı Medeniyeti Tarihi,Derya Kitabevi, Trabzon, 1999.
0020100152 Türk Basın Tarihi (3+0)3 – 4 AKTS
Bu ders, Türkiye basın tarihini, önemli dönüm noktaları, dönemler ve kırılmalar açısından irdelemeyi
amaçlar.
A.D. Jeltyakov, Türkiye’nin Sosyo-Politik ve Kültürel Hayatında Basın (1729-1908 Yılları), BYGM Y.
(Tarihsiz)
Ahmet Oktay, Toplumsal DeğiĢme ve Basın (1960-1986 Türk Basını Üzerine Uygulamalı Bir ÇalıĢma),
BFS Y., 1987.
0020100153 Türk -Rus ĠliĢkileri Tarihi II (3+0)3 – 4 AKTS
I. Dünya SavaĢı ve Milli Mücadele döneminde Türkiye (Osmanlı imp.) ve Rusya’nın birbirlerine
yönelik politikalarında meydana gelen değiĢmeler incelenmektedir. Cumhuriyet Döneminde Türk-Rus
diplomatik ĠliĢkileri ele alınmaktadır.
0020100154 Cumhuriyet Döneminde Balkanlardan Türkiye'ye Göç II (3+0)3 – 4 AKTS
1923 Türk-Yunan nüfus mübadelesi süreci, 1930'lu yıllarda Romanya'dan gerçekleĢen göçler,
1930'lu yıllarda Bulgaristan'dan gerçekleĢen göçler, 1930'lu yıllarda Yugoslavya'dan gerçekleĢen göçler,
1950'li yıllarda Balkanlardan Türkiye'ye göçler
Kemal ARI, Büyük Mübadele Türkiye'ye Zorunlu Göç (1923-19259, Ġstanbul 1995
Nedim ĠPEK, Rumeli'den Anadolu'ya Türk Göçleri (1877-1890), Ankara 1994
Yıldırım AĞANOĞLU, Göç, Ġstanbul 2001
0020100155 Cumhuriyet Dönemi Kültür Politikası II (3+0)3 – 4 AKTS
Halkevleri, Üniversite reformu, Köy Enstitüleri, dünya klasiklerinin çevrilmesi gibi Tek Parti
dönemine damgasını vuran önemli atılımlar analiz edilecektir
0020100156 Türkler Ve Kürtler II (3+0)3 – 4 AKTS
Büyük Selçuklu Devleti ve Kürtler, Anadolu Selçukluları zamanında Kürtler, Zengiler ve Eyyubiler
devrinde Kürtler, Kürtler ve Ġslam medeniyeti (Kürtler ve devlet yönetimi, Kürtler ve Ġslam hukuku, Kürtler
ve askerlik, Kürtler ve aĢiretler, Kürt dili ve edebiyatı, Kürt sanatı ve müziği.