1

TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI

KHOA VIẾT VĂN – BÁO CHÍ

Tác Phẩm Tốt Nghiệp.

Giảng viên hướng dẫn: nhà văn Lê Minh Khuê

Giảng viên phản biện: PGS- TS Ngô Văn Giá

Sinh viên bảo vệ: Nguyễn Văn Thiển

Lớp k12- Viết văn

Tác phẩm: Những Cuộc Phiêu Lưu Của Kiến Vàng

Thể loại: truyện dài

Hà nội- 2013

2

Nhận xét của giảng viên

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

.....................................................................................................................

...............................................................................................................

3

Lời cảm ơn.

Trước khi bảo vệ tác phẩm tốt nghiệp, em xin cảm ơn tới thầy Ngô Văn

Giá, người thầy đã luôn bên chúng em trong 4 năm Đại học. Thầy đã gợi

mở hướng đi mới trong những sáng tác đầu đời của em. Còn nhớ hồi

năm thứ nhất đại học, thầy đã khuyên em nên tạm dừng sáng tác thơ lại,

thử chuyển sang thể loại khác xem sao, và em đã bắt tay vào sáng tạo tác

phẩm này.

Sau nữa em xin cảm ơn nhà văn Lê Minh Khuê, cô đã dành thời gian để

đọc và có những gợi ý để tác phẩm được hoàn thiện hơn.

Cuối cùng em xin cảm ơn tới các thầy cô, các nhà văn nhà thơ đã tận

tình giúp đỡ chúng em trong quãng thời gian qua, cảm ơn các bạn cùng

lớp cũng như các bạn khóa trên, khóa dưới, chúng ta đã có khoảng thời

gian tuyệt vời bên nhau.

4

Lời giới thiệu

Sinh viên: Nguyễn Văn Thiển.

Lớp k12 Viết văn

Bút danh: NTT

Sinh ngày 15- 09- 1990

Quê quán: Bắc Giang

Đã có một số bài thơ đăng trên các báo, tạp chí: Tiền Phong, Sông Trà.

5

Lép- Tônxtôi từng nói: An- Đéc- Xen là người rất cô đơn, chỉ có người

cô đơn mới đi nói chuyện với trẻ con. Tôi viết những mẩu truyện này

cũng muốn dành cho những trẻ nhỏ trước hết, sau nữa là những độc giả

muốn tìm lại tuổi thơ trong tâm tưởng.

6

Như là một quân đoàn bất khả chiến bại, các chiến binh kiến, phần đông là kiến

cái, mà người thì gọi là kiến đỏ, có người lại gọi là kiến vàng. Chúng tôi lâu nay

vẫn được mệnh danh là có tinh thần đoàn kết vĩ đại và lòng ham mê công việc đến

diệu kì. Bất cứ loài vật nào khi được nghe đến loài kiến tuy bé nhỏ, nhưng hai

truyền thống muôn đời kia gắn liền như đã thấm sâu vào từng bước chân, vào máu

thịt của mỗi kiến. Trong khu rừng rậm rạp với biết bao sự cạnh tranh khốc liệt,

chúng tôi thường phải sống di cư để tồn tại. Cứ mỗi lần thức ăn khan hiếm, là một

cuộc hành quân lại được phát động. Nhưng kể ra cũng không nhiều. Bởi sự cần cù

luôn đem lại nguồn thức ăn dồi dào để dự trữ trong nhiều ngày cho chúng tôi.

Bình thường, cứ tang tảng sáng là chúng tôi đã chia làm nhiều ngả để đi tìm

thức ăn mang về. Những món ăn nhanh như mấy xác của sâu, giun, dế và một số

loại lá cây thường dễ tìm và được các thành viên đem về nhiều nhất. Chưa đến cuối

ngày là gần như ai cũng đóng góp một phần sức mình cho kho tàng thức ăn của cả

tổ.Thật khó để tìm ra được một kiến lười biếng trong một môi trường mà ai ai cũng

lấy lao động làm niềm vui, coi sự tự ý thức là kỉ luật vững vàng nhất tạo nên thành

công của cả đàn kiến.

Để có được tinh thần lao động mà kiến nào cũng tự hào, không ít loài phải học

hỏi, kể cả loài người, từ hàng ngàn năm nay, từ khi chào đời, chúng tôi đã được

dạy bảo đến nơi đến chốn. Dù công việc có bận đến mấy, nhưng chúng tôi vẫn luôn

có các kiến cái bỏ khá nhiều thời gian để dạy bảo đến từng kiến vào cuối mỗi bữa

ăn tối hàng ngày. Cứ như vậy, đời nọ nối tiếp đời kia, truyền thống ấy vẫn được

lưu giữ và được củng cố trong từng thế hệ.

Sắp tới, cả làng kiến tập trung lại để chuẩn bị cuộc hành quân sang khu rừng

rậm rạp phía nhà ông bọ hung to lớn. Có thể nói, lần này kiến nào cũng háo hức

lắm. Một kiến thợ ở ngoài cửa hang trong lần cùng kiến em đi lạc đã phát hiện ra

nguồn thức ăn to lớn khu vực đó. Mấy người khổng lồ đã làm rơi rất nhiều những

viên mồi trắng. Vì thế, cần phải huy động toàn bộ các anh chị em đang ở khắp nơi

về đó khuân số hàng hóa ấy về.

7

Hôm đó, thời tiết oi bức vô cùng, cả nhà kiến đã chui sâu vào tổ hóng mát vẻ

nhàn rỗi lắm. Kho lương thực trên gác và dưới tầng hầm vẫn đầy ắp đồ dự trữ. Ở

ngoài có cơn gió lớn cuốn tung những lá cây chứa cả ngàn bạn bè kiến ngồi tâm sự,

thật mạnh mẽ làm sao. Khi các kiến đang mơ màng, nghĩ tới những chuyến đi xa

đầy mạo hiểm, có nhiều con mồi lớn quá khiến tất cả ì ạch trên nhiều quãng dốc

dựng đứng, qua được mỗi lần dốc tiếng hò reo inh ỏi đầy sung sướng lại vang lên.

Tôi cùng kiến em líu ríu chạy vào la toáng lên:

-Các bạn ơi! Hôm nay chúng tôi phát hiện được một kho lương thực rất lớn,

chắc mọi người phải đến di chuyển tới đó luôn kẻo những kẻ khác biết được lại

cướp mất số của người cho ấy.

Thế là tất cả chùi lại mép, xoa chân rồi dọn dẹp chỗ ngồi và chuẩn bị lên đường,

một chuyến đi xa hứa hẹn nhiều điều thú vị sẽ đến trong quãng đường sắp tới.

Trước khi ra đi, đoàn quân kiến vây quanh ngăn hầm chứa mồi gần ngoài cửa

hang, cùng nhau ngoạm những miếng mồi thật to trong sung sướng, chẳng mấy

chốc chỉ còn trơ lại những chiếc cánh của ruồi được khuân ra ngoài cửa hang ném

đi.

Không khí trở nên nhộn nhịp như những lần đi xa khác. Các kiến mạnh mẽ đầu

to bụng nhỏ nhưng rất khỏe, vừa đi vừa dậm mạnh xuống đất tạo những lối mòn

dài kì lạ. Tôi đi đầu ngạo nghễ, những cành cây nhọn hoắt nhưng rất dẻo sà cả

xuống lối đi, ai đó tinh nghịch mà trèo lên là bị vặn mình như chơi. Đoàn quân

đông đảo bước đi, ở cuối hàng, con đường mòn đã được tạo ra đang nối dài về phía

nhà bọ hung. Vì chưa mang vác nặng nên kiến nào cũng đi nhanh để kịp với kiến

đi trước.

Tiếng ồn ào từ đầu đến cuối hàng, ai ai cũng bàn tán về những hàng hóa sắp tới.

trên đầu hàng, tôi rảo bước thật nhanh, lối đi trở nên ngày càng khó khăn. Những

vách đá ngày thêm hiểm trở. Vết sụt lở thỉnh thoảng lại ào xuống vực khiến bao

bạn kiến khác khiếp đảm lo lắng.

Gần gần giữa hàng, một giọng kiến oang oang khiến nhiều kiến gần đó giật

mình:

- Đi nhanh lên nào các bạn ơi!

8

- Dù bạn khỏe tới đâu cũng không thể đi nhanh được khi bị tắc đường lại phải

theo hàng lối thế này, kiến bên cạnh giải thích.

- Giá như tôi đi đầu thì chắc chắn sẽ nhanh hơn thế này nhiều.

- Đúng là lắm chuyện, bạn đi sau thì đừng than vãn nữa, những bạn sau chúng ta

thì sao?

Cuộc tranh luận này được mấy kiến phía sau lắng nghe và khúc khích cười

nhưng các kiến phía trước có vẻ hậm hực lắm. Một kiến già bị đất bám lên tận đùi

nghiêm nghị:

- Mấy con nhỏ giọng thôi, không thấy mệt à?

Tiếng ồn ào lắng đi. Những bước chân lại khua lên rộn rịp. Đoàn kiến nối gót

nhau đi trong sự vội vàng. Mặt trời đang lên cao, rất may là cây cối khu vực này rất

dày nên bóng mát đã át đi sự oi bức vốn có. Tôi ra hiệu cho các kiến đi gắng hơn

nữa, khoảng cách tới điểm lương thực chỉ là dòng sông có cây lớn mọc vắt cả sang

bờ bên kia và ngọn núi cao vòi vọi trước mặt nữa thôi.

Khuôn mặt ai đấy đều nhăn nhó vì đi đã khá lâu rồi. Sự nguy hiểm đang rình rập

hơn lúc nào hết khi bắt đầu bước lên những cây leo chông chênh này. Tôi mạnh

dạn bước lên và cầm tay em mình rón rén về phía trước. Cảm giác rùng rình ở dưới

chân tạo nên những nhịp lên xuống hài hước, kiến nào kiến nấy hí hửng nghĩ rằng

chỗ mình đi đang chuyển động mạnh nhất. Cây cầu bằng dây leo này đang chùng

xuống, tôi lo lắng, đi trên cầu mà như đang xuống dốc vậy. Ngước mắt lên, ngọn

núi đang hiện rõ mồn một, chỗ cây cao nhất bung vòm lá um tùm kia chính là chỗ

cần phải đến. Quay đầu lại, nhìn các bạn mừng rỡ vì sắp tới nơi, tôi cảm thấy hạnh

phúc hơn bao giờ hết.

Màu vàng lô nhô đang nhích dần lên phía trước đầy hiểm trở mặc cho cây cầu

oằn lên. Cây cầu này trông vậy nhưng rất chắc chắn. Ở nơi xa lạ này, lối đi dựng

đứng nên thật khó di chuyển. Vàm cây trở nên chằng chịt hơn. Thỉnh thoảng, mấy

hòn đất lại xô xuống dưới vực khi kiến nào đó bật lên. Thật hú hồn trong những lúc

ấy.

Tiếng dòng nước xối xuống phía dưới thêm ào ạt. Ánh nắng rọi xiên qua vách

núi, cuối cùng, tôi cũng bước lên tới đỉnh, vuốt râu sung sướng, không kịp nghỉ

9

ngơi, tiến lại gần những miếng mồi to hơn cả thân mình và vác lên làm mẫu cho

các bạn. Thế là đã đi được nửa quãng đường. Điều khó khăn nằm chủ yếu trên

chuyến đi về sắp tới.

Bỏ lại miếng mồi ấy, tôi gọi thêm hơn một trăm bạn kiến hì hục khiêng một con

mồi lớn bị chết gần đó. Đó là một con sâu đo gang. Tất cả cắn ngập răng và bắt đầu

di chuyển. Ở đầu của con quái vật này, tôi vừa chỉ đạo vừa bước lùi đi theo những

chú kiến đang vác trên mình các sản phẩm to gấp mấy lần cơ thể mình.

- Loài người khổng lồ còn phải học chúng ta chán- tôi lên tiếng

- Đúng vậy, chúng ta có sự phân biệt giai cấp khi đứng đầu là kiến Chúa, họ

cũng bắt chước ta mà.

- Tinh thần đoàn kết của họ còn thua xa chúng ta.

Tiếng tranh luận xì xào, kiến nào mồ hôi cũng nhễ nhại. Con đường dốc xuống,

công việc thật nặng nhọc. Bàn chân các bạn cào chặt xuống đất, nhiều bạn đã xây

xát hết cả những đôi chân bé bỏng. Tôi thương các bạn lắm nhưng chẳng biết làm

thế nào, chỉ tiếp tục công việc như quá sức này.

Bỗng một kiến ở đầu kia con mồi lăng xăng chạy lại xin tôi:

- Bạn đổi chỗ cho tôi với.

Tôi mỉm cười đổi chỗ cho bạn. Con mồi bị kéo lết xuống phía dưới, công việc

thật là khó khăn. Được một lúc, chú kiến ban nãy quay lại nói xin đổi chỗ tiếp:

- Tôi cứ tưởng chỗ của bạn nhẹ hơn cơ.

- Do bạn nghĩ cả, ở bất cứ chỗ nào cũng có cái khó của nó mà.

Bỗng tất cả bị lăn nhào xuống vực. Ai cũng lấm láp, đau điếng khắp mình mẩy.

Có lẽ con mồi này quá sức của số kiến này.Tiếng kêu khóc của một số kiến yếu

đuối thêm não lòng. Thế là con mồi đã cách xa con đường mòn ban nãy cả một

quãng đường dài. Dù các bạn khóc vì đau nhưng cũng không ai bị mất mạng cả,

thật may mắn. Tất cả lại tập trung lại cắn ngập răng vào con mồi mà kéo rê lên dốc.

10

Khó khăn biết bao khi những cành cây thêm dầy đặc. Con đường nhập vào

cùng đoàn đã phải đi vòng để tránh rủi ro. Không thể suôn sẻ như mong muốn ban

đầu, kiến nào cũng ráng sức mình để mong chóng về tổ. Tôi đã tách bầy lên phía

trên gọi thêm cứu viện. Loài kiến chúng tôi chỉ cần tiết một ít dịch ở phía cuối

bụng là trong chốc lát tín hiệu sẽ được biết và cứu viện ngay. Khoảng năm chục

kiến hăm hở xuống cùng phụ giúp. Cả đám tíu tít vây quanh đưa xác anh mồi về tổ.

Thật buồn cười khi các chị em kiến trèo cả lên con mồi mà chỉ đạo rồi bị nghiêng

ngả tứ phía.

Ánh nắng mặt trời đã thêm chói chang rất nhiều. Thật khó chịu khi đường

không phẳng lại bỏng rát dưới chân. May mắn thay nhiều đoạn đường có bóng râm

không có lẽ các bạn kiến sẽ ốm hết lượt sau khi về tới tổ.

- Lúc chúng mình đang oằn lưng ra vất vả thì mấy kiến Chúa ở nhà sung sướng,

cuộc sống thật bất công.

- Dù sao sống vì kiến khác cũng là điều hạnh phúc đích thực, kiến Chúa như thế

nhưng cuối cùng vẫn phải chết như chúng ta mà thôi, làm gì mang được cái gì đi

đâu.

Quãng đường về đang ngắn dần lại, công việc hàng ngày của chúng tôi là như

vậy.

Dòng tộc của kiến vàng và những người bạn tốt.

Từ nhỏ lớn lên trong tập thể đông đúc họ nhà kiến, tôi đã thừa hưởng những giá

trị tốt từ mọi kiến. Mẹ tôi là kiến Chúa có thân hình to lớn nhất ở trong tổ. Trong

cuộc sống với hàng vạn anh chị em kiến quây quần bên nhau từ nhỏ tới lớn, Mẹ tôi

luôn răn dạy chúng tôi phải đối xử tốt với tất cả. Người bảo rằng trong cuộc sống

chỉ có kiến dễ thương và kiến khó thương mà thôi, tất cả đều là anh em của nhau

kể cả các bạn kiến lạ chưa gặp bao giờ ở bên ngoài.

Nơi ở của chúng tôi là một hang động lớn gần ngọn núi cao nhất khu vực này.

Trong hang thường tối thăm thẳm, có thể do đông đúc và quen lối đi nên công việc

đi lại trong hang không khó lắm. Trong cùng là nơi ở của kiến Chúa, đó không

phải là chỗ rộng rãi so với kích thước to lớn của mẹ.

11

Từ nhỏ tôi vẫn luôn cho rằng mình là hơn nhất, trổi vượt hơn tất cả các bạn. tôi

trở nên kiêu ngạo hơn bao giờ hết khi chẳng có ai tranh giành sự tài giỏi của tôi.

Lòng kiêu ngạo vỗ về thân xác như một thứ độc dược ngọt ngào, tôi chỉ nhận thấy

sự lợi hại ấy trong một lần đi chơi ở một dòng nước nhỏ kia.

Tôi nheo mắt nhìn xuống dòng nước dữ ấy và tự nhủ: đã mang lấy sức mạnh

của tuổi trẻ, ta phải chinh phục được con nước dữ kia. Tưởng gì chứ những chuyện

bơi lội như thế này tôi nắm vững trong lòng bàn chân.

Các kiến ngăn cản tôi quyết liệt. Nhưng vốn bướng bỉnh từ nhỏ. Làm sao tôi dễ

dàng nghe những lời khuyên như thế được. Dòng nước chảy khá xiết. Điều đó

không quan trọng lắm. Vấn đề là trông nó hơi rộng một chút. Ngày trước, tôi có

học bơi ở một vũng nước mưa rồi. Thật ra bơi thì có gì là khó đâu cơ chứ. Cứ nhảy

xuống rồi sẽ quen dần dần. Vấn đề là phải dám nhảy xuống.

Còn nhớ hồi đó, sau một trận mưa rào, cả thành lũy mà tất cả anh em chúng tôi

miệt mà ôm những hòn đất từ tận đáy hang ra để đắp cao lên nhằm ngăn dòng nước

lũ vào đã trôi hết theo sau trận mưa. Ai nấy đều làm việc chăm chỉ lắm. dường như

ai cũng tiếc thời gian cho nên cứ hì hục làm quên ăn quên ngủ. Loài kiến được cái

rất nhạy cảm về thời tiết. Chỉ cần buổi sáng nhìn những đám mây trên trời hay

quan sát những cỏ cây xung quanh là các già làng của kiến đều có thể dễ dàng nhận

thấy sự thay đổi của đất trời. Có cụ kiến bảo là trong thời gian nắng hạn dài khi nào

trời mưa thì có rất nhiều loài cây cỏ được nhờ, các loài vật cần nhiều nước được

nhờ, chỉ khổ họ nhà kiến thấp cổ bé miệng lại còng lưng ra mà đào tổ cho sâu, cho

nhiều ngóc ngách để tránh lũ.

Kiến sợ nước lắm. Hầu hết các chị em nhà kiến đều không biết bơi. Ai mà biết

bơi là một điều đáng nể ở xứ sở này.

Tôi cao hứng đứng lên bằng mấy chân sau, rồi mỉm cười. Lòng kiêu hãnh của

tuổi trẻ bùng lên. Nhìn gợn nước đầy những nguy hiểm rình rập mà sao tôi lại

không thấy điều đó, tôi chỉ thấy nó như kích thích thêm cho cái tính thích mạo

hiểm của mình. Càng như thế càng làm cho tôi muốn rèn thêm cái lòng kiêu hãnh

của mình, muốn thử sức mình, không cần biết đến điều gì sẽ xảy ra nếu cứ liều

mạng bơi qua chỗ kia. Dù sao thì đó cũng là lựa chọn của tôi cơ mà. Quyền tự do

được quyết định những hành động của mình, đó chả phải là hạnh phúc hay sao?

12

Nước chỗ tôi đứng cũng ngập hết bàn chân. Những hạt cát lạo xạo phía dưới to

bằng cả ngón chân. Cát là một điều thú vị cho những kiến nào thích chơi trò đuổi

bắt nhau.

Chả cần suy nghĩ gì nhiều, tôi cao hứng nhảy nhẩy lên mấy cái, rồi cũng xoay

mấy cái khớp cho nó dẻo để mà lấy sức. Chưa bơi thử ở khoảng cách này bao giờ

nên sẽ gặp không ít khó khăn. Mấy kiến ngăn cản tôi, khuyên tôi hãy biết lượng

sức mình, đừng tỏ vẻ anh hùng như thế, nhưng sự cố chấp hay lập trường trong tôi

đã vững vàng bảo tôi hãy nhảy xuống dòng nước kia.

Dòng nước như càng chảy xiết thêm. Vừa có một chiếc lá rơi xuống, thế là một

vòng tròn sóng nước lan rộng, lan rộng ra nữa. Tôi sung sướng nhảy xuống và hạ

quyết tâm phải vượt qua bằng mọi giá.

Những vòng sóng từ chiếc lá kia cứ dâng lên rồi lại dâng lên. Nhìn đàng xa tít

tắp phía bên kia bờ, chỉ còn những tiếng đạp chân bòm bòm phía sau đang đẩy tôi

về phía trước. Thế là đã bị ướt lên tận đầu rồi. Chả sao cả. cái đầu lại càng bóng

lên chứ sao nhỉ.

Nước lại tràn cả vào miệng, cũng chả sao. Tôi cố ngoi lên chút nữa rồi rướn

mình thỏa thích. Cảm giác được tận hưởng những giây phút như thế quả thật hiếm

hoi. Suốt ngày phải mang vác nặng giờ đây được vẫy vùng thoải mái, giãn hết các

cơ bắp ra, có khi lại khỏe ra nhiều.

Nước vẫn oàm oạp táp vào mặt, rồi có những đợt sóng mạnh tràn qua đầu. tôi

đã thấy chiếc lá trôi ra khá xa. Giờ thì lắm sóng quá. Thêm vài chiếc lá thay nhau

rơi xuống. Có lẽ bây giờ là mùa trút lá thì phải. Chiếc lá ban nãy đã trôi khá xa.

Chả quan tâm. Phải cố gắng bơi tới bờ bên kia. Đã tập trung làm việc gì là phải cố

gắng để khỏi tiếc nuối.

Nhưng những sải chân tôi dường như quá ngắn ngủi so với dòng nước rộng lớn

này. Gần ra tới giữa dòng mà tôi cảm thấy bải hoải hết cả chân. Nhưng giờ quay lại

cũng không kịp nữa rồi, phải gắng gượng hết sức chứ biết làm sao. Bỗng dưng

những lời khuyên lúc còn ở trên bờ hiện lên, tôi chợt thấy lo lắng vì hành động liều

lĩnh của mình. Chưa biết thế nào mà đã làm thì quả là nguy hiểm.

13

Sóng vẫn đánh đều đều. Dưới chân tôi nước như muốn hút xuống, thật là một

điều đáng ngại. Đang chới với thế này, chỉ cần ngừng khua khoắng là sẽ bị chìm

nghỉm chứ chả đùa.

Ngửa cổ lên trời, tôi thấy một đàn chim vừa bay qua. Nhìn họ có đôi cánh thật

là đáng ghen tị. Nhưng khoảnh khắc ngắn ngủi ấy không cho phép tôi được nghĩ

nhiều về điều đó. Tôi bỗng chợt ước giá như có đôi cánh như thế thì tốt biết bao.

Chân mỏi rã rời mà bờ thì hãy còn xa lắm. Dòng nước thật hung dữ, nó như muốn

nhấn chìm tất cả mọi thứ mà nó đang cuốn đi. Nhìn về phía bờ, tôi cảm thấy ngạt

thở. Làm thế nào để thoát ra khỏi nơi đây? Đàn chim đã bay xa rồi. Chỉ còn lại

mình tôi giữa chốn nước non quạnh quẽ này. Tiếng réo ào ào đang xua tan đi lòng

kiêu hãnh trong tôi. Ở trên bờ thì to mồm bao nhiêu, giờ này cảm thấy xấu hổ bấy

nhiêu.

Dòng nước vẫn hung hãn tấu lên khúc nhạc chói tai.

Tôi cố sức đạp mạnh hơn nữa, nhưng gần như là vô vọng. Cứ tự sức mình để mà

làm được một việc gì đó thì không dễ chút nào. Và tôi ước, tôi ước sao cho tôi

được thoát khỏi dòng nước tai quái này.

Tiếng oàm oạp của nước xô vào bờ cũng vang vọng ra tận đây. Giờ này, tai tôi

như ù đi, cái bụng như ỏng eo ngày nào giờ đây như hóp hép lại vì những nỗ lực

gần như quá sức. Xung quanh tôi cảnh vật như điên đảo, xoay xoay mãi. Rồi một

bóng tối bao trùm. Tôi cảm thấy không thể nào quẫy đạp được nữa. Lẽ nào tôi đã

phải buông xuôi tại đây. Tôi đã ngất xỉu đi lúc nào mà không biết.

Khi tỉnh lại, có rất nhiều các bạn kiến đã chăm sóc tôi. Họ đắp một mô cát nhỏ

cho tôi nằm ghếch đầu lên. Các bạn bảo là khi tôi đã vẫy chân lên trời trông tuyệt

vọng, thì có điều kì diệu đã xảy ra. Chẳng là thế này. Có một người khổng lồ đang

đi đâu qua đó chơi. Thấy cả nhà kiến chúng tôi đứng rất đông đúc ở một vũng nước

mưa mấy ngày trước, thế là cậu ta tò mò tới gần xem. Điều ngạc nhiên là các bạn

kiến nhỏ bé ấy lại cứ như là cùng nhìn về một phía vậy. Người khổng lồ liền cúi

thấp xuống và quan sát thấy một chú kiến như đang bị chết đuối ở trên vũng nước

ấy. Cậu ta nhìn xuôi nhìn ngược, rồi loáng một cái đã bẻ một cành cây rồi đưa

xuống để vớt nạn kiến (chứ không phải là nạn nhân đâu nhé) . Hành động ấy đã để

lại cho các kiến một ấn tượng đẹp đẽ.

14

Có lẽ đang bận việc gì đó. Người khổng lồ lại khoác một chiếc cặp to đùng và

tiến về phía con đường vĩ đại dài hun hút.

Các bạn tôi đã phải kê đầu tôi gục xuống đầu một thân cây cỏ đã được xén đứt

cho nước trong người trào ra. Mấy kiến lớn còn cầm hai chân sau dựng ngược tôi

lên cho tới khi tôi oạc ra bao nhiêu là nước và khẽ kêu lên. Niềm vui mừng khôn

xiết đến với các bạn kiến. Lần đầu tiên tôi cảm nghiệm được sự ấm áp của tình

kiến. Chao ôi! Lâu nay tôi chỉ biết ích kỉ sống cho riêng mình mà không quan tâm

tới người khác. Luôn tự cho mình là số một. Tôi đã làm là không ai có thể ngăn

cản nổi, bởi trước nay tôi luôn nghĩ đó là lập trường của mình. Nhưng không. Sau

cái chết cận kề như thế này, tôi biết rằng đó là sự cố chấp, cố chấp một cách đáng

thương. Một bài học dường như cần đánh đổi tới cả sinh mạng mình. Tôi đã ngộ ra

được sau lần đó. Khi về tới tổ, tôi được nghỉ ngơi mấy ngày trong niềm hoan hỉ vì

được đùm bọc trong tình thương yêu của đồng loại. Bài học đầu đời của tôi đó là,

muốn thành công trước hết hãy làm những việc có thể.

Nhưng chỉ một thời gian sau, tôi lại chứng nào tật ấy, lại cần thêm thử thách để

trưởng thành hơn.

Ngày ấy, tôi vẫn đang còn là kiến mạnh mẽ, khỏe nhất nhì trong đám anh chị

em cùng trang lứa, tôi nghĩ vậy. Có lần, chúng tôi thi xem ai trèo cao nhất. Thế là

chúng tôi leo lên một ngọn cây cao nhất và chúng tôi chen chúc nhau trèo lên đỉnh.

Với sức mạnh của mình, tôi đã mau chóng có được vị trí đầu tiên ở đó. Tôi hí hửng

trèo lên ngọn lá trên đỉnh, hai chân trước khua khoắng sung sướng, hét to lên:

- Ta ở trên cao nhất, trên đời này chẳng có ai cao hơn ta.

- Ta là số một.

Những phút giây ngắn ngủi đó không kéo dài được lâu. Các bạn ở dưới cứ chen

chúc khiến cho ngọn cây cứ trĩu dần xuống. Ai cũng muốn mình cao nhất, ai cũng

muốn khẳng định mình. Thật đáng sợ khi lòng kiêu ngạo chưa bị phá đổ. Một cơn

gió thoảng qua làm chúng tôi bị hất ngược xuống. Ngọn cây gẫy, tôi và một số bạn

bị ngã đau điếng, kiến nào cũng xuýt xoa kêu đau. Tôi đã bị què chân sau lần ấy,

bù lại cho tôi là một điều quý gấp ngàn lần mà chỉ khi trả giá đắt mới có được,

chắc các bạn cũng đã đoán ra điều đó rồi. Cuộc sồng nhiều khi là như vậy đấy.

15

Điều ngạc nhiên khi gặp mấy chú cá.

Trong họ nhà kiến có lẽ tôi là kiến nghịch ngợm nhất nhưng tôi rất hay quan sát

các hiện tượng xung quanh. Mẹ tôi nói rằng cả thế giới này còn chưa hoàn thiện,

vậy mà có bao kẻ tự cho mình là toàn mĩ thì thật là đáng thương. Lời dạy mà tôi

thường bỏ ngoài tai ngày nào đã trở nên thấm thía hơn cho mỗi chặng đường phiêu

lưu.

Nhìn vạn vật bằng ánh mắt thán phục, tôi rảo bước đi về hướng ngọn núi cao

ngất bên phải, nơi tôi đã tách mình khỏi đàn để đi tìm cuộc sống tự do.

Mặt đất rung chuyển dữ dội ngay sau đó. Thì ra hai cô cậu ban nãy nô đùa nhau

chạy qua chỗ đường tôi đi. Thật sợ hãi làm sao. Khi họ đã đi xa rồi, tôi lại thầm

mong được họ nhìn thấy thân phận bé nhỏ của mình đang ở dưới chân họ. Không

biết họ nghĩ như thế nào về mình đây. Giá như được họ đặt mình lên đôi bàn tay kì

bí ban nãy đó. Những suy nghĩ miên man ấy cứ trong tôi suốt chặng đường về nhà.

Cho đến khi ngẩng đầu lên, trời đã chuyển sang tối dần, vậy là đêm nay tôi sẽ

không về kịp, cảm giác ở ngoài cũng làm tôi lo lắng.

Màn đêm thực ra cũng giống như khi tôi ở trong hang sâu cùng các bạn. Có

điều ở ngoài thì ồn ào hơn bởi tiếng chú dế mèn nào đó du dương đâu đây. Niềm

kiêu hãnh là kiến dũng cảm đang dần tan biến khi bị tách khỏi bầy đàn. Khi ở một

mình, người ta mới cảm nhận được sự yếu đuối của bản thân. Tôi lang thang và bắt

gặp được nửa chiếc vỏ trấu, thật là may mắn làm sao.

Xung quanh vắng tanh, trên đầu đã xuất hiện những chòm sáng xa xăm. Sự yên

tĩnh đang dần át tiếng ồn thưa thớt nãy giờ. Nằm úp vỏ trấu lên trên, thật hạnh phúc

làm sao.

Khi cựa mình choàng giấc, ánh sáng le lói đã rọi thẳng vào tôi khi vỏ trấu bị

kênh ra. Cuộc hành trình mới lại bắt đầu. Tôi háo hức đi về phía vùng nước lớn

phía xa xa. Ở đây có một người khổng lồ đang câu cá. Bước gần tới nơi, tôi chăm

chú nhìn ông ấy ngắt những con giun ( mồi hảo hạng của họ nhà kiến) móc vào

lưỡi câu rồi thả xuống nước. Tiến gần chỗ để mồi, tôi sung sướng thưởng thức một

bữa ăn tuyệt vời.

16

Nhìn xuống dòng nước, có bốn chú cá đang vây quanh miếng mồi béo bở kia,

tôi hiểu được ngôn ngữ của chúng. Con thứ nhất nói:

- Tôi phát hiện sớm nhất nhưng do già cả không đến nhanh được, tôi phải có

phần.

- Tôi đói nhất nên phải được nhiều nhất- con thứ hai phân bua.

- Tôi to nhất thì không thể được phần nhỏ được- con thứ ba hậm hực.

- Tôi đến sớm nhất, tôi phải được ăn với- Con thứ tư giải thích.

Xa xa, mấy chú cá nhỏ đang tiến lại gần, chúng giành giật càng thêm quyết liệt,

om sòm. Bỗng tất cả bị nhấc bổng lên. Người kéo vó mừng rỡ nhặt bốn chú cá lớn

cho vào giỏ và vứt số chú cá nhỏ xuống nước. Ông cho mồi vào vó rồi hạ xuống,

ngồi chờ tin vui.

Không biết mấy chú cá nhỏ bên dưới nghĩ gì, nhưng hai chú cá lớn thì luôn

miệng phàn nàn:

- Giá như chúng ta đừng tranh nhau thì đâu đến nông nỗi này.

- Sao chúng ta không đối xử tốt với nhau trước khi quá muộn?

Hai chú cá còn lại thì im lặng. Có lẽ số phận đã an bài, không nên chống lại làm

gì. Trong phòng chật hẹp bằng tre này con có thêm một đàn cua. Mấy chú cua nhỏ

cứ nhoi lên phía trên tìm lối ra là bị cắp lại. Ai cũng muốn ra nhưng không muốn

cho ai ra trước cả. Thế là tất cả cứ cùng ở lại căn phòng tanh tưởi đó. Tôi nhìn qua

khe hở căn phòng mà thấy lòng ích kỉ của loài cua thật khờ khạo hết sức. Chúng

như vậy thì làm sao mà có thể giúp đỡ nhau trong cuộc sống được.

Rồi đây không biết các chú cá nhỏ dưới nước kia có nhận thức được mối nguy

hiểm trong cuộc đời không. Làm thế nào để không phải chết? Chừng nào cái chết

còn tồn tại chừng ấy các loài chưa thể vượt ra được sự giới hạn của mình. Tôi tiếp

tục bò quanh chỗ mấy chú cá và cua bị nhốt và cứ suy nghĩ về điều đó. Loài kiến

vốn bé nhỏ nên tuổi thọ chúng tôi cũng chẳng kéo dài được bao nhiêu. Sự hữu hạn

ấy càng khiến tôi cố gắng sống làm sao cho tốt.

Lạc đường.

17

Kỉ niệm đáng nhớ với tôi là cái lần đầu tiên đi ra ngoài một mình ấy. Có lẽ cái

lần ấy cũng đã vụt qua mau mắn nếu như chẳng có sự cố ngoài những dự cảm ban

đầu. Tôi cũng không biết là sự hồi tưởng về chuyện ấy sẽ đi đến đâu nếu như

chẳng có được sự may mắn trong khoảng thời gian ấy.

Chuyện là thế này.

Cái tính muốn được ngao du khắp thiên hạ trong bầy kiến thì rất nhiều bạn

muốn, nhưng ai cũng sợ khi phải đi một mình. Phần vì họ sợ ốm đau bệnh tật sẽ

không có ai chăm sóc, phần vì sợ những nguy hiểm luôn rình rập, lại sợ lỡ đi lạc

thì biết kiếm nguồn thức ăn ở đâu, nếu không cẩn thận có khi chẳng bao giờ tìm

được về tổ cũng nên. Nhưng tôi không quan tâm tới điều đó. Điều tôi sợ là tôi bị

đánh mất đi bản thân, cái bản ngã đầy nhược điểm nhưng cứ ở nhà với kiến mẹ biết

ngày nào khôn đây? Cứ luẩn quẩn quanh cái tổ với các bạn, đi đâu cũng hàng đàn

hàng đống, tuy được cái khá an toàn nhưng thực là tôi không thích cái cảm giác gò

bó hàng ngày như thế. Nhưng đi một mình có mạo hiểm không nhỉ? Tôi cứ băn

khoăn hàng ngày như thế. Lẽ ra nên tìm một ai đó cùng đi, nhưng như thế đôi khi

cũng mất đi phần nào cái thi vị để tận hưởng cảm giác tự do tự tại được làm những

gì mình thích. Bởi vậy, tôi quyết định đi một mình.

Tôi cứ nhắm hướng mặt trời mọc mà tiến. Cứ mỗi khi dừng lại nghỉ ngơi, tôi lại

ngước lên nhìn quầng sáng vĩ đại trên cao kia, tìm về cái hướng nó trồi lên từ phía

xa xa mé mấy cây cổ thụ. Tìm về ngọn nguồn của ánh sáng, tìm về tuổi thơ, tìm

những cảm giác thú vị. Ấy thế nhưng mọi chuyện cũng không hề dễ dàng bởi con

đường phía trước như là vô tận. Để đánh dấu về hướng đi cho mình, và vẫn muốn

trở về vào một lúc nào đó, nên tôi quyết định đi men theo dòng nước khổng lồ cách

không xa cái tổ yêu dấu của mình. Cái dòng nước ấy ngoằn ngoèo chảy về phía

mặt trời lặn.

Khi dấn bước ra đi, tôi đã kịp chào mẹ và các bạn kiến. Sau khi nghe lời căn

dặn của mẹ, tôi cúi chào mẹ rồi hào hứng đi mà chẳng cần mang theo bất cứ vật

dụng nào đi theo cả.

- Mẹ ạ! Con sẽ sớm trở về, con muốn tìm hiểu về thế giới bên ngoài bằng chính

lòng can đảm của mình, con đã khôn lớn nên con không muốn cứ suốt ngày ở nhà

18

quanh quẩn đây đó, con thấy mình nên ra ngoài va chạm để hiểu cuộc sống này

hơn.

- Con đi mẹ cũng chẳng ngăn cản, thế nhưng con nhớ phải luôn sống tốt và yêu

thương đồng loại con nhé. Dù con có thế nào thì mẹ cũng luôn yêu con. Rồi đây ra

cuộc sống, con sẽ hiểu được tình mẹ hơn.

Mẹ tôi ôm tôi vào lòng. Lúc ấy tôi rất muốn nói lời yêu mẹ, mà sao khó quá

chừng. Dường như nói lời yêu mẹ là điều khó bậc nhất với tôi. Chứ những hôm đi

làm cùng các bạn, tôi thoải mái nói lời yêu thương với các bạn. Người gần gũi cưu

mang mình từ lúc chui từ trong trứng ra, chỉ cần nói ba từ “Con yêu mẹ” mà mãi

không nói được. Thôi thì tôi đành lòng giã biệt mẹ trong buồn vui lẫn lộn. Chẳng

biết vì sao khi vừa bước ra khỏi tổ là tôi lại cảm thấy hơi lo lắng vì một điều gì đó

vô hình bất chợt xâm chiếm cõi lòng.

Mặc kệ. Cứ men dọc theo con nước lớn, tôi ca hát cho thỏa cõi lòng. Bản tình ca

đầu đời tôi cứ nghêu ngao hát một cách hồn nhiên:

Ta là kiến vàng

Kiến của núi rừng

Ta đi tìm một cuộc sống mới

Ta đi tìm tự do

Cuộc sống đẹp tươi ơi

Ta nhón chân bước tới

Chân trời không gần lại với ta

Nhưng không buồn

Vì ta có trái tim dũng cảm.

Cứ thế, con đường phía trước cứ hun hút mở ra. Con đường dường như chưa có

bạn kiến nào đi qua thì phải. Nó rậm rạp và lồng bồng những cây cỏ dại. Không

biết bây giờ là vào mùa nào nhưng nhiều hoa nở quá. Tôi mon men trèo lên một

cây có bông hoa vàng rói, thơm lừng. Lên đến nơi, tôi ngồi lên cánh hoa, rồi toài

19

xuống nhụy, rồi trèo lên, toài xuống. Cái trò chơi ấy thật thú vị. Nghịch ngợm được

một lát, tôi lại bẻ một nhị hoa mà khua vào không trung. Những hạt phấn to bằng

ngón chân cứ thế theo gió mà tung bay đi khắp, lả tả thật đẹp. Nhưng thích nhất là

lúc được uống mật ngọt từ trong bông hoa ngọt ngào kia. Tôi dùng hàm răng cong

sắc cắn vào bầu nhụy, thế là dòng mật ứa ra. Mật tràn ra ngập gần đến đầu gối. Mật

sóng sánh và sền sệt, quện dính. Chẳng mấy khi có được cơ hội cả đời có một như

thế, tôi lấy hai chân vục lên miệng mà uống thỏa thuê cho tới khi cảm thấy đã no

và trèo lên cánh hoa, ngủ một giấc, cuộc đời như thế là cảm thấy sung sướng. Các

bạn hình dung khi ở giữa đất trời bao la, được hưởng những giây phút bình yên

như vậy, tôi đoán nếu bạn kiến nào mà ở đó lúc ấy, chắc cũng lâng lâng trong niềm

hạnh phúc ấy.

Bị bộ tộc kiến đen bắt bớ vô cớ.

Cuộc hành trình đi phiêu lưu lần này dẫn tôi đến một xứ sở của các bạn kiến

đen. Thật ra đây là một cuộc gặp tình cờ, nếu không muốn nói là ngoài ý muốn bởi

một cuộc xô xát với những anh chàng kiến đen hôi hám trong một lần phiêu dạt

vào chốn xa lạ ấy.

Khi tôi đang cầm một nhị hoa kia mà tung tăng đi lại thì gặp ngay mấy bạn kiến

đen ở phía trước mặt. Thật ra từ ngày trước, dù được mọi kiến truyền tai nhau nghe

về những bộ tộc kiến đen ở tít trên cao, họ sống trên cao nên tính cách của họ cũng

thường cao ngạo và luôn muốn chứng tỏ cái vị thế của mình. Kiến đen thì cũng

đông không kém gì kiến vàng. Họ được cái đi lại ở những dốc thẳng đứng lên tận

ngọn cây mà vẫn ung dung như đi trên đất bằng. Tất cả những điều loáng thoáng

nghe ngày đó tôi cũng không quá để ý. Nhìn thấy tôi hồn nhiên như một kiến trẻ

con, một kiến đen có cái đầu bóng láng, cái trán dô lên, ra vẻ là đàn anh, quát tôi:

- Tên kiến vàng kia, mi đi đâu mà vào chỗ này, không chào hỏi ai hả?

- Chào các anh, tôi là kiến vàng, tôi...

- Đi lang thang à? Chắc trốn tổ trốn nhà phải không? Không ngoan ngoãn ở nhà, đi

đâu?

20

- Tôi có xin phép mẹ rồi, tôi không trốn ai cả.

- Đừng cãi lời tao. Mày biết tao là ai không?

- Tôi không biết anh là ai.

- Mày nhìn đểu tao phải không?

- Tôi đâu có nhìn đểu.

- Vậy chắc mày nghĩ đểu về tao, nhìn mày tao nghi lắm, đừng tưởng tao không biết

gì.

- Anh không nên vô lí thế chứ, chắc anh hay bắt nạt kiến khác phải không?

- Không nói nhiều. Có thích cãi lời tao không?

Nhìn thoáng qua các cơ bắp của đối thủ, cái mặt đầy sẹo, lì lợm, lạnh tanh kia,

tôi đoán anh chàng này cũng chẳng tốt đẹp gì cho lắm. Chỉ vì thấy tôi đi một mình

mà họ kiếm cớ để đánh, lấy số đông để bắt nạt một kiến, thật hèn hạ. Dù tôi nghĩ

đúng hay sai nhưng tôi vẫn không thoát khỏi mấy cú đấm. Tôi lùi lại, im lặng,

giương gương mặt đầy ngạc nhiên. Chúng cười hả hê, mồm ngoác ra lộ hai cái

răng đen sì. Tiếng cười hống hách, khiêu khích, sĩ diện. Tôi chưa kịp định thần lại

thì chúng lại từng tên một đi thẳng một hàng, từng tên một tới gần nhe răng mà tát

tôi một cái. Tới lượt tên mặt sẹo, tôi không nhịn được, cầm lấy chân hắn vặn một

cái kêu đánh rắc một cái. Không may cho hắn là cái khớp cứ thế bị trật ra. Lúc đó,

trái tim tôi đập chậm hết sức chứ không hề run sợ.

Hắn kêu rú lên rồi khuỵu xuống. Thật không ngờ cú vặn ấy lại gây hậu quả lớn

như thế. Hai kiến đen ra nâng hắn dậy. Mấy tên còn lại vây lấy tôi mà cùng cắn xé

dữ dội. Thân tôi như có một vỏ giáp bao bọc, các ngón chân đã chai lại vì đi nhiều.

Chúng chưa kịp đánh cho tôi nhìn thấy cái chết thì bỗng có một tiếng quát lớn của

một ai đó kêu tất cả dừng lại. Tôi bàng hoàng, nén cơn giận sôi người lại, bọn

chúng thì sợ co rúm thân lại. Thì ra là một kiến có thân hình vạm vỡ to hơn hàng

chục lần các kiến khác. Anh chàng kiến đó nhìn thấy tôi, tôi vẫn ngẩng cao đầu,

chứ không hề sợ sệt. Vẫn cái giọng oang oang, anh ta vuốt cằm hỏi:

- Mi là ai, vào đây gây rối à?

21

- Tôi là một lữ khách đi qua đây thôi.

- Sao các ngươi lại đánh cậu ta? Anh ta quay sang nhìn mấy tên kiến kia

Chúng khép nép, chỉ vào chiếc chân đã sưng vù của tên mặt lạnh, nói:

-Hắn đã bẻ gãy chân anh ấy khi anh ấy đang đi một mình, may mà chúng tôi đến

kịp.

Tôi chưa kịp trả lời vì thái độ của chúng thì một tên lại nói:

- Hắn là do thám của quân kiến vàng, chúng đang chuẩn bị tấn công chúng ta đó.

- Hắn là kẻ lòng dạ hiểm ác, mưu cao, phải giết hắn.

- Hắn luôn rình dò, lại giả bộ ngu ngốc để chúng ta bị mắc mưu, nhưng chúng tôi

không dễ bị lừa như vậy đâu.

Hàng loạt những cáo buộc cứ thế làm cho tôi thấy bản thân mình bị lâm vào

tình thế khó giải quyết. Quả là kiến tốt không có nhiều. Trên đời này chỉ có bố mẹ

là tốt nhất mà thôi. Từ khi sinh ra tôi đã được răn dạy như thế. Anh em còn có lúc

cắn xé nhau, nữa là kiến ngoài. Càng ngẫm nghĩ mà tôi càng cảm thấy nghẹn ngào.

Đôi khi còn muốn khóc nữa.

Trong nháy mắt, tôi đã bị họ dùng chất kết dính mà trói các chân và chuyển về

đại bản doanh ở trên một cây gỗ to cao gần đó. Họ đi như chạy vậy. Tôi không sợ

các nguy hiểm đang chờ mình ở phía trước, thậm chí kể cả cái chết, ấy thế nhưng

nghĩ trước nghĩ sau, tôi còn đại gia đình ở nhà, nếu làm liên lụy thì chỉ khổ nhất

cho đấng bậc sinh thành. Ngày trước, mẹ tôi bảo dù tôi hư hỏng đến đâu, xấu xí

đến đâu, ngốc nghếch đến đâu thì mẹ vẫn là kiến yêu tôi nhất trên đời. Nhưng dù

tôi tốt đến đâu, cố gắng làm việc thiện đến đâu, thì người bạn, hay người yêu tôi

vẫn có thể bỏ rơi tôi. Tôi đã không chịu để ý đến những lời dạy bảo ấy mà cứ hồn

nhiên vui chơi, giờ lại đang bị bắt như một kẻ nổi loạn đối với vương quốc nhà

kiến đen thế này. Trong khi tôi không hề có mưu đồ gì xấu xa như họ vu cáo, cũng

chẳng có rắp tâm hãm hại ai mà vẫn phải chịu dây trói đau đớn như thế này. Tại

sao chứ? Câu hỏi ấy có nên trả lời không nhỉ? Tôi bị bắt chỉ vì tôi thích đi tìm tự

do, thích đi phiêu lưu, chỉ vì tôi đang cố gắng sống tốt hay sao? Có lẽ nào cuộc

sống trong thế giới bầy kiến đã làm cho tôi phải sợ sệt, phải chấp nhận sao? Hàng

22

trăm câu hỏi cứ dập dờn trong suy nghĩ của tôi. Thật không thể nào dễ trả lời thấu

đáo được. Nhưng rõ ràng, để làm một kiến tốt là không hề dễ dàng chút nào. Nó

đòi hỏi chúng ta phải luôn cố gắng hi sinh bản thân mình. Làm kiến tốt thì dễ, chứ

làm kiến xấu thì quá đơn giản, chỉ cần mất tự chủ vào bản thân thì trong phút chốc

đã trở thành kiến xấu lúc nào không hay.

Xấu với tốt, nhiều khi cũng khó mà rạch ròi được. Có thể những kiến đen kia với

tôi là những kẻ xấu, nhưng biết đâu với bộ tộc kiến đen thì họ lại là những chiến

binh dũng cảm đã không quản ngại mưa gió để bảo vệ lãnh địa của dòng tộc ấy.

Mọi thứ đều đảo lộn. Làm sao để chứng minh được bản thân không hề có tội, trong

khi tôi đã làm cho tên kiến đen mặt sẹo kia bị đau chân rồi. Chân hắn đã sưng phù

lên, trông hắn hùng hổ là thế, mà giờ nhìn cũng thật yếu đuối, thảm hại làm sao.

Con đường dốc dựng đứng cứ kéo dài, cao vời vợi. Kiến nào kiến nấy bò lên vội

vã, thân hình cũng dựng thẳng lên. Cao thế này mà trượt chân thì chỉ có tan xương

nát thịt thôi. Mấy kiến đen vẫn dùng răng ngoạm vào tôi mà leo lên như đi ăn

cướp. Tôi bị giộng ngược lên, gió thổi như tát vào mặt những luồng lạnh giá. Đôi

khi cũng xiêu vẹo cả đội hình. Loài kiến ranh ma lắm. Họ vòng lại đàng sau thân

cây mà đi. Đôi khi một kiến nào đó bị trượt chân, hẫng hẳn ra rồi nhưng răng vẫn

cắn chặt lấy tôi, những lúc ấy thật đau như bị tra tấn vậy. Nhưng tôi không thể giãy

giụa ra khỏi được. Mà nếu có giãy ra, hoặc lỡ như tất cả họ buông ra từ độ cao như

vậy, chắc khó mà bảo toàn được tính mạng. Biết vậy, nên tôi đành cắn răng chịu

đựng, mặc kệ sự rung lắc, không có gì đáng phải lo cả.

Cuối cùng, họ đưa tôi tới tổ. Một cái tổ vĩ đại với hàng ngàn hành lang thông

với nhau. Kỉ luật ở bất kì bầy kiến nào đều nghiêm ngặt cả. Ở đây cũng vậy. Nên

không có gì ngạc nhiên khi các kiến lính gác tổ đã chặn tôi lại mà tra hỏi các kiến

đen kia. Họ giải thích rằng tôi là một tên tù binh, một tên do thám từ bầy kiến vàng

định thăm dò địa hình để phát động một cuộc chiến giữa hai bầy kiến. Than ôi!

Suốt đời chỉ muốn phiêu lưu, mà sao tôi lại rơi vào hoàn cảnh trớ trêu như thế này.

Nhưng than thở chỉ là thể hiện sự bất lực với tình huống, với ngoại cảnh mà mình

đang phải hứng chịu, nghĩ vậy, tôi vẫn quyết định im lặng. Có lẽ đây chưa phải là

chỗ để giải thích với họ. Thôi thì cóc có gan cóc, kiến có gan kiến, đừng nhụt chí

vội. Tôi tự an ủi để cho vững ý chí. Quả thật, mới gần kề cái chết, mà đã sợ mất

23

vía, kêu gào thảm thiết như kiến cái, thì làm sao có thể làm nên chuyện lớn được,

nói gì đến chinh phục thiên hạ, chinh phục lòng các loài vật.

Không một lời nói, họ quẳng tôi vào một xó, có lẽ gọi là ngục thất của tổ kiến

đen này thì đúng hơn. Mười tên kiến đen ngồi áp sát để canh phòng. Tôi chợt cảm

thấy đói.

Một khoảng thời gian rất dài trôi qua, trong khi mấy tên lính gác vẫn thay

phiên nhau trực, tôi cảm thấy đói. Đói cồn cào, đói sôi ruột, đói rệu rã, đói lử lả.

Cái đói của dạ dày, cái đói của cõi lòng, cái đói sự bao bọc, cái đói của lòng yêu

thương ở trong cái tổ kiến đen này đối với một kiến vàng như tôi. Không thể thoát

ra khỏi cái chốn này, cũng không muốn bỏ mặc bản thân, phó thác số phận cho

kiến đen định đoạt. Tôi đã nghĩ về gia đình, nghĩ về từng anh em kiến đã ngăn cản

chuyến đi đầy mạo hiểm của tôi. Tôi chợt thoáng ân hận, muốn rút lại thời gian.

Nhưng cái lập trường trong tôi vẫn không hề dao động. Trái tim tôi vẫn đập chậm

lạ lùng. Và tôi thầm thĩ cầu nguyện với đất trời. Mong sao cho công bằng sẽ sớm

đến với mình.

Tổng cộng đã có mấy hình phạt thay phiên nhau tra tấn tôi. Ngoài buộc không

cho ăn uống gì, kiến đen còn dùng nhựa cây dán người tôi dính chặt vào tổ, rồi có

lúc treo ngược lên. Nếu như chỉ cần tôi van xin chúng và chịu làm kiếp nô lệ cho

chúng, thì tôi sẽ được thả ra.

Tôi đã kiên cường đến phút cuối, khi mà biết không thể chịu đựng được nữa, tôi

đã gục xuống ngất xỉu đi. Chỉ biết rằng, khi tỉnh dậy thì tôi đã được giải tới trước

kiến đen và nghe những lời chất vấn. Đúng kiến đúng tội, tôi đã được trả tự do,

kèm với lời xin lỗi từ kiến Chúa bộ tộc kiến đen. Tôi lơ ngơ chưa hiểu đầu đuôi

câu chuyện ra sao thì kiến Chúa đã đích thân mời tôi dùng một bữa ăn thân mật và

tiễn ra tận ngoài cổng thành. Nghi thức đơn giản nhưng chứa chan tình kiến.

Đàn gà ngô nghê trong khu vườn bí mật.

24

Tôi lại rảo bước đi tìm niềm vui cho riêng mình. Ngẩng cao đâu tiến những bước

khoan thai đi, có một đàn gà đang kiếm thức ăn quanh quẩn chỗ này. Chúng rất to

lớn, không chỉ vậy còn hiếu chiến nữa.

Nấp ở sau tảng đá xù xì rêu mốc, hai chú gà con tách nhau ra và bắt đầu hỗn

chiến.

Tôi được biết những kẻ yếu đuối thì hay bị bắt nạt. Chú gà nhỏ kia cũng vậy. Có

lão gà láng giềng khỏe mạnh hay đánh nên trên người chú có nhiều sẹo lắm. Chỉ

cần liếc nhìn là tôi đã biết rồi.

Tên gà to lớn kia không hiểu cớ sao lại đánh nhau với chú ấy. Thấy hai gà đánh

nhau, nhiều gà khác xung quanh cũng xông vào ngoác mỏ ra can ngăn hai chú gà

háu chiến. Chú gà yếu thấy vậy lên mặt đuổi theo gà kia. Rồi trận đánh nhau cũng

tan, chú gà yếu đuối nghĩ mình đã chiến thắng nên vô cùng hớn hở dù bị thương rất

nặng. Một lát sau Gà mẹ đến nơi, nhìn con như vậy liền hỏi:

- Con làm gì mà bị đau thế?

- Con đánh nhau, thưa mẹ.

- Con đau như vậy mà sao con lại thấy hạnh phúc?

- Vì con đã chiến thắng Mẹ ạ!

Gà mẹ liền ôn tồn: “Con ơi! Hạnh phúc trên đau khổ của gà khác bằng bạo lực,

hận thù là không tốt. Hạnh phúc đích thực là sống vì gà khác, hãy đối xử tốt với tất

cả mọi gà con nhé!”.

Gà Con như hiểu ra liền đi xin lỗi bạn, hứa rằng sẽ không bao giờ đánh nhau nữa.

Tôi nhìn đầu đuôi câu chuyện mà không khỏi cảm phục gà mẹ. than ôi! Mẹ của

tất cả các loài đều muốn con cái của mình tốt hơn. Mẹ tôi cũng vậy, chắc chắn ở

loài người khổng lồ cũng thế.

Ngày càng có nhiều gà tập trung về khu vườn rộng lớn này. Chẳng biết tự khi

nào có một chú gà và một anh vịt đứng gần nhau nói chuyện rất thân mật. Câu

chuyện của họ cũng khiến tôi vô cùng ngạc nhiên.

25

Gà lên tiếng trước:

- Bạn có đôi chân mới dài làm sao

- Ôi. Cảm ơn bạn, bạn có cái mỏ thật là tròn trịa- Vịt sung sướng.

- Cái đuôi của bạn dài quá- Gà tiếp tục.

- Chất thải của bạn cũng thật là thơm- Vịt khen.

Cả hai đều mãn nguyện và mong rằng người bạn của mình nói đúng.

Chỉ trong chốc lát mà chứng kiến hai câu chuyện về loài gà. Than ôi! Trong

cuộc sống chỉ trích nhau nhiều khi rất đáng sợ nhưng khen một cách thái quá về

nhau còn kinh khủng biết bao nhiêu. Nếu ở lại tổ ấm của mình, cùng các chị em

làm việc quần quật suốt ngày chắc chẳng bao giờ tôi được chứng kiến những

chuyện như thế này. Quả là cuộc sống vất vả khiến tất cả những suy nghĩ của bản

thân nhiều khi chỉ nhìn thấy cái lợi trước mắt mà thôi.

Thân thể bé mọn trước các loài khiến tôi không thể có những bước đột phá

trong di chuyển được. Chỉ một ngọn cỏ bé nhỏ với nhiều loài cũng đủ làm tôi phải

ngước nhìn. Dù sao đó cũng không là rào cản cho tôi tiếp tục con đường phiêu lưu

phía trước. Những cơn gió mát rượi vẫn tề tựu về đây. Cơn gió của nỗi buồn miên

man? Cơn gió của niềm vui xa xỉ? Cơn gió của lo âu hờ hững ? Có lẽ chẳng có câu

trả lời nào cho thỏa đáng, đây là cơn gió tình yêu rồi. Những gì gắn với tình yêu

đều là một mầu nhiệm mà chẳng bao giờ có thể hiểu hết được.

Người bạn đường đầu tiên

Ở cuộc đời, một trong những điều khó tìm nhất là người bạn tri kỉ cho riêng

mình. Đã rời bỏ các anh em được khoảng thời gian khá dài nhưng tôi vẫn chưa

thấy thỏa mãn được tính hiếu động của mình. Tôi lang thang như thế này không

biết Mẹ ở nhà có nhớ đến hay không.

Từ khi ý thức được sự tồn tại của mình trên cõi đời, tôi luôn muốn trở thành

một kiến anh hùng. Các bạn tôi cũng nói như thế. Những tố chất để tạo nên kiến

anh hùng thì không phải ai cũng có. Mỗi khi hình dung về lúc mình khua môi múa

mép khi chiến thắng trong một trận đấu vật tôi lại thấy thật ngượng ngùng. Chiến

26

thắng ấy đâu phải là tất cả bởi rồi thời gian sẽ trôi qua chóng vánh khiến ta phải

suy nghĩ lại.

Mỗi khi gặp một ai đó, tôi thường dành chút thời gian để phân tích họ xem đây

có phải là người mình cần tìm không. Có thể do chưa tiếp xúc nhiều nên chưa hiểu

được họ nên đến tận ngày đi ngao du này tôi cũng phải chấp nhận sự thất vọng

thường trực. Còn hôm nay, đang điềm nhiên trên rừng cỏ xanh mướt, tôi gặp một

bạn kiến một mình đang khóc dưới vòm cây mua. Tôi mạnh dạn hỏi trước:

- Bạn ơi, bạn đang có chuyện gì vậy?

- Mình bị lạc đường mấy ngày, mình không biết đường về.

- Bạn đừng buồn, đi theo mình đi.

Dù vẫn có chút rụt rè, nhưng bạn kiến này cũng đồng ý theo tôi. Bạn ấy tự giới

thiệu bạn ấy là kiến Kều.

Vậy là quãng đường sắp tới có bạn đồng hành, điều ấy khiến tôi rất vui nhưng

cũng sợ bị liên lụy. Khoác lên vai gầy của bạn và cùng ca hát, phút giây này êm

đẹp xiết bao. Bạn sở hữu những bàn chân nhỏ nhắn nhưng nhanh nhẹn, bạn cất lên

giọng hát nhẹ nhàng truyền cảm :

Con kiến mà leo cành đào

Leo phải cành cụt leo vào leo ra

Con kiến mà leo cành đa

Leo phải cành cụt leo ra leo vào.

Hai kiến bước đi trong niềm hoan hỉ vô hạn. Đang trên quãng đường âm u ấy

chúng tôi bất chợt nhìn thấy chú gà yếu đuối hôm nào. Trông chú ta có vẻ oai vệ

lắm, mặt ngẩng cao thách thức. Thỉnh thoảng gặp gà nào đi qua chú ta lại chìa vết

sẹo to tướng của mình ra khoe đi khoe lại:

- Hãy nhìn đây, đối thủ khỏe như vậy lại đánh tôi đau thế này vậy mà tôi đánh

cho từng tên phải bỏ chạy đấy, thấy tôi có tài không?

27

Một số gà nhìn mà không khỏi tấm tắc khen. Quả là chú gà yếu tài thật, nhưng

không hiểu sao tên gà to lớn láng giềng vẫn cứ hay nạt nộ chú. Các gà khôn ngoan

khác thì chỉ cười nhạt xuề xòa cho qua, chắc họ hiểu rõ điều này hơn ai hết. Gà

khôn ngoan cho rằng gà tài giỏi phải giúp các gà khác hiểu nhau hơn để không bao

giờ xảy ra đánh nhau giống như gà mẹ khuyên con vậy.

Bình thường, làm sao có thể hiểu một ai đó khi không biết họ là ai. Cả hai

chúng tôi lắc đầu vì tính khoe khoang kì quặc kia, cũng có thể do không hiểu

chăng. Dù sao cũng phải tôn trọng chú ấy bởi sức mạnh kia vẫn làm kinh sợ cho

những thân phận bé nhỏ của loài kiến. Cuộc sống thật là khó hiểu.

Trở về tổ lần thứ nhất.

Những chú gà đã ám ảnh tôi trong suốt khoảng thời gian ấy. Không thể nào tin

được đời sống chỉ một loài cũng đủ làm ta phải suy nghĩ rất nhiều. Tôi đã tìm con

đường về nhà sau một thời gian khá dài dong duổi các miền đất mới. Cuộc sống

phiêu lưu giúp tôi được tự do trong mọi hành động và trở nên một nhu cầu mới cho

bản thân. Con đường về nhà vẫn mù mịt làm sao. Ở đâu đây? Phương trời nào đây?

Mới quen nhau, đi với nhau được mấy ngày nhưng tôi vẫn quyết định rủ bạn về

nhà chơi.

Tôi chỉ là một sinh thể tí hon trước thiên nhiên vạn vật. Hang nơi gia đình thân

thương của tôi đang ở nằm phía mặt trời mọc. Quãng đường ấy để những người

khổng lồ vượt qua chắc chỉ trong một bữa sáng ngắn ngủi của tôi. Than ôi! Nhiều

khi ao ước được như họ mà không được, tôi lại tự an ủi bản thân : “ Dù họ mạnh

mẽ, to lớn thật nhưng làm sao họ có thể đứng trên chiếc lá cây như mình được”.

Phía trước là một dòng nước lớn. Những con sóng lăn tăn như đang giận dỗi

điều gì vậy. Nếu bơi qua đó thì không đủ sức. Đang ngập ngừng vì không biết xử

trí ra sao bỗng dưng có một cọng rơm dài bắc sang bờ bên kia hiện ra trước mắt.

Hạnh phúc như ào đến thật dạt dào.

Khi nhón những bước chân đầu tiên, cây cầu rơm tỏ vẻ chắc chắn lắm. Kể ra

cũng may mắn khi đi qua chỗ này. Cảnh vật bốn bề khiến các trái tim nhạy cảm

không khỏi bị chạnh lòng. Hai bên nước chảy như còn rụt rè lại như đang thầm thì

28

điều gì đó. Những lão bọ gậy già khộc cứ uốn éo bên dưới trông thật chướng mắt.

Thỉnh thoảng lại nghển cổ lên khỏi mặt nước ngó nhìn tôi tỏ vẻ ngạc nhiên lắm.

Đến gần giữa, cọng rơm trở nên rùng rình tạo nên những ảo giác thật dễ chịu

mặc dù thoáng chút lo lắng. Dường như mỗi khi ở một mình ta mới trở lại trạng

thái là chính mình vậy.

Đang miên man suy nghĩ về cuộc sống thì bầu trời trở nên tối sầm lại, tôi

choáng váng.

Kiến bạn đang bên tôi, bạn ấy cõng tôi đi bằng tất cả tấm lòng. Khi thấy thân

người yếu ớt sau nhiều ngày xa nhà của tôi ngã xuống, bạn đã hốt hoảng chạy lại

dìu đi. Tình bạn quả là sang quý biết nhường nào.

Choang…

Thì ra chỉ là ảo giác. Tỉnh dậy trên nền đất của hang ở thân quen ngày nào, tôi

bỡ ngỡ như không còn tin vào mình. Làm thế nào lại có thể trở về nhanh như vậy

được khi mà đã lạc đường bao ngày biền biệt. Kều nói rằng khi đang không biết

làm thế nào thì gặp mấy người bạn kiến đi qua đó, thì ra là kiến nhà của tôi nên tất

cả cùng đưa bạn về nhà.

Chính những lúc khó khăn nhất chúng ta mới cảm thấy sự hữu hạn của bản

thân. Có khi chỉ là một trận ốm, những lúc cô đơn, bị hiểu lầm… dễ làm ý chí cảm

thấy không thể tiến lên được nữa.

Điều khiến tôi bàng hoàng nhất là tất cả những bức tường thành kiên cố đã bị

phá bỏ bao thế hệ nhà kiến. Thiên nhiên cứ thỉnh thoảng lại phá những công lao

xương máu của các anh em kiến để chúng tôi phải xây lũy thành mới kiên cố hơn.

Tất cả trở nên những đống vụn nát rồi. Điều ấy lâu nay ở nhà chẳng bao giờ tôi

đoái hoài nhưng sau khi đi phiêu lưu về tôi đã suy nghĩ khác.

Có lẽ sự trở về lần này cũng chẳng ai biết đến, vả lại tôi cũng không quan tâm

tới điều đó. Hàng vạn kiến làm sao có thể nhận biết hết được.

Chỗ ngách ngủ thân quen ngày trước bây giờ có năm xác ruồi khô ở đó. Mấy

chị em gần đó bảo mới đem về hôm qua. Đấy là món tráng miệng, ai cũng có thể

ăn nếu có nhu cầu. Kều có vẻ rụt rè hết sức khi ở đây. Có lẽ ai ai cũng lạ nên bạn

29

ấy phải giữ kẽ. Dù vẫn mệt mỏi nhưng tôi vẫn xơi gọn mấy chân lão ruồi này. Thịt

ruồi ngọt lựt, không cứng như mấy hạt gạo mà cả nhà hay phải ăn.

Đêm tối đã ùa về, ban nãy tôi đã kịp nhìn thấy mấy vỏ trấu ngoài cửa hang. Tôi

muốn ngủ.

Kều nằm cạnh tôi mà toát cả mồ hôi. Có lẽ giờ này ngoài mặt đất vẫn còn nóng

rực vì ánh mặt trời ban ngày rọi chiếu. Ở trong hang mà lòng vẫn đang nghĩ vu vơ

về chuyến đi vừa qua. Theo thông lệ, sáng mai tôi sẽ phải gặp kiến Chúa.

Trằn trọc mãi mà không ngủ được, đâu đây có tiếng dế mèn kêu vi vu sao mà

buồn quá.

Vừa chợp mắt được một lát, tiếng gà gáy râm ran:

- Ò ó o o…

- Cúc cù cu u u…

- Kéc kè ke e e…

Gà trẻ gà già thi nhau gáy. Buồn cười nhất có lẽ là tiếng gà cuối cùng của một

anh gà giò nào đó. Tiếng gáy thì chẳng giống ai, chẳng âm vang mà cũng đòi thi

thố. Đúng là sĩ diện hết chỗ nói, thấy người ta gáy cũng bắt chước. Chắc lại là tên

gà hay khoe vết sẹo do đánh nhau rồi, nghe giọng gáy đục khàn rất quen. Sao trên

đời lại có những kẻ kì lạ đến như vậy được cơ chứ.

Kều nói nhảm điều gì đó. Chắc bạn ấy cũng mệt mỏi như mình. Đến cả khi ngủ

mà vẫn còn nói mê nữa. Lâu rồi mới có được cảm giác bình yên như thế này. Đi về

nhà luôn đem lại cho suy nghĩ một nỗi niềm thân quen hết sức.

Giờ này chắc tất cả đã yên giấc. Trằn trọc một lần nữa, tôi cảm thấy thân mình

tê dại, mệt mỏi hết sức

-Dậy, dậy thôi!

Xôn xao quá. Ngày mới lại bắt đầu. Hôm nay kiến Chúa sẽ đích thân cùng các

con đi trong hành trình trước mắt. Sau khi điểm tâm sáng, tôi giới thiệu Kều cho tất

30

cả. Kều bắt chân kiến Chúa một cách chân tình. Tôi cũng không giấu ý định tiếp

tục ra đi đến những miền đất mới để tìm hiểu về muôn loài thọ tạo.

Bây giờ, kiến Chúa đáng kính của chúng tôi đã già đi nhiều. Tôi còn gọi kiến

Chúa là Mẹ nữa cơ. Những nếp nhăn lộ rõ trên cả thân hình to lớn của Người. Tôi

sung sướng cùng Kều trèo lên lưng Mẹ cõng đi. Lâu lắm rồi mới có cảm giác ấy

còn gì. Trong khi các kiến đi tìm lương thực thì Mẹ đưa tôi cùng gần chục chị em

khác sang bên nhà mối chơi.

Nhà mối không ở xa đây. Mẹ chơi rất thân với mối đầu to. Ngày trước có mấy

lần hàng chục mối sang chơi chỗ Mẹ rồi. Đây là lần thứ hai Mẹ sang bên đó chơi.

Lần đầu thì tôi chưa được sinh ra. Vì không có hẹn nên chắc sẽ bất ngờ cho họ

hàng nhà mối đây.

Chuyến đi đã không được như ý muốn. Trước mắt chúng tôi là cảnh hỗn chiến

của bầy mối. Có lẽ do cạnh tranh sự ảnh hưởng giữa các đàn mối chăng? Ngồi trên

lưng Mẹ phóng tầm mắt xuống dưới thung lũng nhìn cảnh đau thương kia, lòng tôi

nhói lên. Sao trên đời lại phải đánh nhau làm gì cho khổ. Hãy nhìn xem, hàng trăm

mối nằm phơi xác, mối khóc mối cười thật hợm hĩnh. Những mối chết ấy có tội

tình gì đâu? Chiến bại trong các cuộc chiến là người thân của những mối ngã

xuống. Tất cả họ đều đau lòng, cho dù có chiến thắng. Mẹ lên tiếng:

-Các con à! Trong một cuộc chiến, tài giỏi đích thực không phải là giết được

nhiều đồng loại mà là hòa giải được cuộc chiến ấy để máu và nước mắt không đổ

ra. Hôm nay mẹ con chúng mình phải về vậy.

Ai nấy đều im lặng quay trở lại.

Tổ ấm gia đình chúng tôi bị phá hoại bởi những kẻ mạnh

hơn.

Một khoảng thời gian uổng phí tới nhà mối khiến cho ai nấy đều rười rượi

buồn. Không biết sau cuộc chiến ấy những bạn bạn thân của Mẹ còn sống hay

không. Dù ai cũng phải chết nhưng sao tôi vẫn cảm thấy chạnh lòng thương đặc

biệt cho cả kẻ chiến thắng và chiến bại trong những cuộc tranh giành của các loài

vật. Mẹ tôi bảo rằng, ở loài người khổng lồ, tình yêu và hận thù luôn giành giật

31

nhau vô cùng quyết liệt, thời nào của họ cũng có chiến tranh. Điều lạ kì là những

người khổng lồ ấy ai cũng mong muốn xây dựng một xã hội tốt đẹp nhưng cách họ

thực hiện khác nhau nên nhiều khi họ không biết rằng mình đang góp phần làm cho

xã hội thêm phức tạp.

Mẹ kể rằng dòng tộc kiến chúng tôi rất đông đúc và phân chia ra tận những

cánh rừng xa xôi nhất. Vương quốc mà Mẹ đứng đầu tuy không lớn nhưng vẫn

luôn tự hào về tinh thần đoàn kết, lao động miệt mài mà nhiều loài vật khác phải

ganh tị. Bao nhiêu đời nay, tổ tiên kiến ở đây đã gây dựng những lâu đài nguy nga

tráng lệ. Có lần, tòa tháp trung tâm của loài kiến chúng tôi vươn cao tới ngang một

cây cổ thụ, trở thành niềm tự hào một thời của thế hệ kiến ngày đó. Cũng giống

như bao nhiêu đời kiến mỗi khi lên ngôi, Kiến Chúa mới lại phá tan hoang các

thành lũy cũ để đắp mới. Cùng với sự phá hoại của thiên nhiên, giờ đây nếu người

bạn nào hỏi biểu tượng của gia tộc kiến chúng tôi thì tôi chẳng biết nói thế nào.

Thật đáng buồn.

Sở dĩ tôi nói vậy vì khi đang về gần tới nhà, có cậu bé khổng lồ kia đang cầm

que củi khổng lồ chọc vào thành. Bao nhiêu công sức của các kiến đã bị phá hoại

trầm trọng.

-Các con đừng manh động, chờ lát nữa hắn đi mẹ con chúng ta sẽ khôi phục lại-

Mẹ khuyên nhủ.

Quá nhiều chuyện đã xảy ra với loài kiến. Thật đáng thương cho một loài thấp

cổ bé miệng khi không thể can dự vào chuyện lớn. Dù rất muốn ra tấn công gã

khổng lồ kia nhưng các mấy anh em làm như vậy đã bị gã giết chết.

Vậy đấy, xưa nay có bao giờ kẻ yếu dám bắt nạt người mạnh đâu, thế mà có

khi kẻ yếu lại bị vu oan, điều bất hạnh là có khi nhiều người biết nhưng không đủ

dũng cảm để bảo vệ đồng loại. Lại nhớ câu chuyện Kều kể ngày trước, em Kều bị

một loài kiến lạ cắn chết, Kều một mình không đủ sức để tấn công chúng, bạn ấy

định treo cổ chết nhưng cú sốc lớn ấy vẫn không đánh đổ được ý chí bạn ấy. Từ đó

trở đi, Kều lang thang đi khuyên giải muôn loài không đánh nhau nữa, ai cũng nhìn

bạn ấy bằng ánh mắt dè bỉu, nực cười, có khi còn nện cho Kều mấy cái. Nghe bạn

mình kể về cuộc đời đau khổ như vậy, tôi không khỏi chạnh lòng.

Người khổng lồ đã bước đi xa, để lại một chiến trường không vũ khí.

32

-Nhanh nhanh cứu các chị em mắc trong đống đổ nát

Tiếng Mẹ giục giã liên hồi. kiến nào kiến nấy chạy tới tấp khuân những viên đất

từ tường thành kiên cố xếp gọn lại. Có cả thảy gần một trăm kiến chết và bị

thương. Đây là một mất mát lớn. Thậm chí, những trứng kiến còn chưa kịp nở

cũng bị hư nát.

Không khí khẩn trương bao trùm toàn kinh thành kiến. Kều cùng tôi bới các

viên đất tròn ra để tìm những bạn kiến xấu số cuối cùng.

- Có ai ở đây không, Kều cất giọng oang oang

- Cứu tôi với, tiếng ai đó vọng sâu bên dưới

Những viên đất như trở nên nhẹ hơn khi nghe thấy tiếng kêu cứu. thỉnh thoảng

mới có viên đất nặng quá thì phải có hai kiến khiêng.

Chị kiến xinh đẹp có vẻ mệt nhoài trong đau đớn vì bị đống đất đè lên, may

mắn chị chỉ bị thương nhẹ ở chân trái đàng sau và cái bụng thắt đáy lưng ong. Chị

là nạn nhân cuối cùng ra khỏi đống đổ nát. Những viên đất xộc xệch lúc nào đã

phải tuân lệnh của loài kiến chúng tôi mà nằm im không dám động cựa.

Lão gián trên đường tới vương quốc chuồn chuồn

Vậy là tôi đã ở nhà mấy lần mặt trời mọc. Kho thức ăn trong hang đã đầy ắp

rồi. nào là xác ruồi khô, sâu khô, gạo trắng, đường trắng... Tất cả đều rất thơm

ngon vì được chất trong cùng hang ở những nơi khô ráo nhất. Một chú ruồi khô với

tôi và Kều trong chuyến đi này coi như đã đủ trong nhiều ngày đằng đẵng.

Trong dòng tộc nhà kiến hay truyền tai nhau nghe một xứ sở tiên thần mà ở đó

những chú chuồn chuồn tuyệt đẹp ngày ngày bay lượn khắp nơi. Tôi tò mò về nơi

đó nên quyết định tới đó một chuyến.

Hôm nay xảy ra một sự cố khi hai bạn kiến canh cổng thành bị thương do cửa

hang bị sập xuống. ở trong hang, tất cả đều nhốn nháo chạy loạn xị lên. Mẹ phải ra

ngoài dùng hết sức mình đẩy đùn đất to này. Mỗi kiến giúp một chút, cuối cùng

cửa hang mới thông được.

33

Cả tổ kéo ra ngoài mừng vui chiến thắng này. Tôi và Kều nán lại vào thăm hai

bạn kiến bị thương kia. Trong hang có cả thảy hơn một trăm bạn kiến bị tàn tật vì

các tai nạn khi lao động. thật thiệt thòi cho họ khi suốt ngày phải nằm bẹp một chỗ

thế này. Tôi chủ động hỏi em kiến nhỏ nhất:

- Em bị đau thế này lâu chưa?

- từ ngày bầy kiến chúng ta lấy xác con sâu to nhất vừa rồi ạ!

- Em bị ngã hả?

- Không, em bị một tảng đá lớn từ trên núi lăn vào

- Tội nghiệp em quá.

- Mấy bác cạnh em còn bị đãng trí trong lần núi lở ấy, em được thế này là may

mắn lắm rồi.

Tôi đưa mắt nhìn sang, Kều đang ân cần hỏi thăm họ. Điều đặc biệt là nói gì họ

cũng chỉ biết cười mà thôi. Tôi không khỏi chạnh lòng lén giấu đi hai giọt nước

mắt. Sau khi bắt tay chào tạm biệt tất cả, hai chúng tôi cùng nhau mang một chú

ruồi khô làm thức ăn đi đường trong những ngày sắp tới.

Ra đến cửa hang, mọi người vẫn đang hò reo trong niềm hạnh phúc. Cửa hang

bây giờ đã to hơn rất nhiều. Nhìn thấy chúng tôi đang lên đường, bao nhiêu kiến ra

ôm hôn chào hỏi, chúc may mắn. Mẹ bế hai chúng tôi lên mà hôn. Thật là sung

sướng hết sức. Cơn gió lạnh ùa về như quây quần thêm cho đông đủ.

- Con dũng cảm thân yêu, yeyeye...

- Hai em đi bình an nhé.

- Ôi sao mà sướng thế, đi rồi nhớ về kể cho chúng tôi nghe với đấy.

Những lời chúc dồn dập từ mọi người. Vòng sóng kiến trong ngoài càng khiến

chúng tôi thêm hạnh phúc. Hai chúng tôi chỉ còn biết gật đầu mà đi.

Vương quốc chuồn chuồn ở phía mặt trời mọc, nơi đường đi nổi tiếng với

những vực thẳm có các chú cá to hơn cả loài ốc sên mà chúng tôi hay gặp. Lời đồn

đại ấy thật hấp dẫn cho những người thích đi phiêu du mạo hiểm như chúng tôi.

34

Cát bụi dọc đường bay mịt mù mỗi khi có gió thoảng qua. Kều bắt đầu lên tiếng:

- Bạn có thích nghe tớ kể chuyện không?

- Chuyện gì vậy?

- Chuyện về hai con dế

- Cậu kể đi.

“ Ngày xưa, khi muông thú vẫn còn yêu thương nhau hết mực, tất cả các loài

đều chỉ ăn cỏ mà thôi, không loài nào giết hại loài nào cả. có chú dế kia kiêu ngạo

lắm, chú coi thường tất cả đồng loại. với vóc người to lớn, mạnh khỏe nên chú

chưa chịu thua ai trong các lần đánh nhau. Một ngày kia, chú được một người

khổng lồ bắt về để chọi. Chú suốt ngày bị nhốt trong lồng, không được tự do ăn

uống múa nhảy như ở ngoài nên chú buồn lắm. thỉnh thoảng người khổng lồ lại

cho đi chọi nhau với các dế lạ. Lần nào cũng vậy, chú đều chiến thắng hết sức oai

hùng. Vì thế nên chú được trọng đãi ân cần vô hạn. các đối thủ của dế đều là dế lạ

nên dù nhiều tay bị trọng thương cũng không làm dế có chút lòng thương xót gì.

Một ngày kia, dế phải đánh nhau với chính người anh em ruột của mình. Nhìn

thấy em trai lững thững vào, dế chùi mép mà rằng:

- Chú cũng bị bắt vào đây à, chúng ta là anh em thì không đấu đâu nhé

- Cảm ơn anh, em cũng nghĩ vậy, dòng võ sĩ nhà dế ta xưa nay vốn không bao

giờ hại nhau mà.

Tiếng hò reo xung quanh của người khổng lồ cổ vũ thêm mạnh mẽ. Họ ngạc

nhiên khi thấy hai con dế này cứ đứng nhìn nhau, con nhỏ hơn lại còn khoanh

chân lại nữa.

- Hay là nó bị vỡ đòn rồi- Ai đó lên tiếng.

- cầm chúng lên dúi vào nhau nó tức rồi sẽ đánh.

Thế là cả hai lao vào nhau mà đánh chỉ vì mấy người khổng lồ. Nghe nói

những dế bị thua nhiều thường sẽ bị ngắt đầu với cái cớ phá hoại mùa màng. Vì

35

vậy, lâu nay có biết bao nhiêu dế đã phải chết dưới tay họ. Chàng dế anh không nỡ

đánh em mình nên đã giả vờ thua. Thế là cậu chủ kia buồn lắm.

Đám trẻ con sung sướng nâng niu nhà tân vô địch mới. dế bại trận rồi nhưng

trong lòng vẫn tự ngẩng cao đầu. nhiều lần sau đó, chú đều nhường chiến thắng

cho đối thủ.

Trong đánh nhau, kẻ chiến thắng thường là kẻ mạnh, kẻ mạnh thường hay bắt

nạt người khác. Chú dế lừng lẫy một thời ấy giờ đây khi gặp lại đối thủ cũ từng

thua cả chục hiệp ngày nào, chú cất giọng trầm ấm:

- Chào cậu, chúng ta không cần phải đánh đâu, tôi đã hứa sẽ chẳng bao giờ

đánh các bạn nữa,

- Sao anh lại vậy? rõ ràng anh luôn thắng em mà.

- Chúng ta chỉ là kẻ mua vui cho người khổng lồ nên tôi không thích.

- Vậy ngàn lần em cảm ơn anh.

Với một cái chắp chân thành kính, dế bại trận ngày nào đã vái liền ba vái. Thấy

hai con dế chẳng chịu đánh nhau, hai thân chủ của chúng liền bẻ hai càng mà

quẳng chúng đi.

Vậy đấy, trong cuộc sống nhiều khi người tốt thường phải chịu đau đớn, thiệt

thòi. Hai chú dế ấy đã may mắn không chết. Cả hai đã bò đi thật xa sống cuộc

sống đầy long đong với thân mình bị tàn tật.”

Câu chuyện Kều kể đã khiến tôi như bừng tỉnh. Không biết hai chàng dế tốt

bụng kia bây giờ đang ở đâu. Tại sao trên đời sống hiền lành tốt bụng lại bị đối xử

thậm tệ vậy? Tôi đi tìm điều ấy ở các chuyến phiêu lưu với hi vọng sẽ giải thích

cặn kẽ được.

Hai chúng tôi đang vừa đi vừa suy nghĩ về câu chuyện vừa rồi, bỗng nhiên, có

một tên gián to đùng ở đâu chặn ngang đường huênh hoang:

- Hai tên oắt con kia, ai cho phép chúng mi gặp ông mà không chào hỏi

36

- Dạ, chúng tôi đang mải đi đường, với lại ban nãy ông ở xa quá nên chúng tôi

chưa kịp chào.

- Đúng là đồ giống nhiều người khổng lồ, ngươi có biết ông nội mi là ai không?

- Chúng tôi không biết.

- Ta là chúa tể khu này, không ai dám bắt nạt ta đâu.

Hắn rất to lớn, sợi râu của hắn dài cả bằng cây cỏ vậy. Tôi nói khẽ với Kều:

- Hay chúng ta cũng chửi lại hắn.

- Suỵt! mình chửi hắn vậy chẳng phải mình cũng lưu manh như hắn sao.

- Nhưng hắn ra vẻ ta đây quá.

- Kẻ thích phô trương là những kẻ tầm thường mà.

Tên gián kia vẫn xạng chân ra, hắn cười khùng khục. đôi cánh khổng lồ của hắn

bỗng xòe ra, quạt phành phạch. Một mùi hôi nồng nặc tỏa ra từ mầu nâu đồng trên

đôi cánh biến ảo ghớm ghiếc kia. Khoe tài được một lúc, hắn nhếch mép:

- Chúng bay định đi đâu?

- Chúng tôi đi tìm niềm vui và hạnh phúc

- Ha ha, ta chính là người định đoạt cái đó cho các ngươi, hãy gọi ta là chúa tể

ta sẽ cho.

- Ông sai rồi, hạnh phúc là cái mà muôn loài vật đều được hưởng ban như nhau.

Đấng vô hình đã chúc lành cho tất cả. Chỉ có những kẻ ngoan cố và kiêu ngạo mới

coi hư danh và vật chất là cùng đích, thật đáng thương biết bao.

- Đồ quỷ sứ, ngươi lại đòi dạy khôn ta ư?

Lão gián già tức lồng lộn, hắn nhảy tưng tưng rồi chồm vào chúng tôi. Bỗng

dưng có một ông mèo ở đâu xuất hiện. Tôi và Kều kéo miếng mồi nấp vào sau một

vỏ lạc. Nhìn thấy vóc dáng bệ vệ của già mèo, gián ta hãi hùng định bay lên nhưng

không kịp. Mèo kia đã kịp chộp và lấy chân đầy vuốt sắc tát cho mấy cái liền.

37

Gián ta lảo đảo ngã vật xuống, thật không thể hình dung nổi một kẻ hống hách

như vậy lại ra nông nỗi này. Hắn bị lật ngửa, miệng ngáp ngáp, chân đạp đạp, thân

người quay tròn tìm cách lật lại mà không được. Đúng thật trên đời đừng bao giờ

lên mặt kẻo kẻ mạnh hơn sẽ trừng trị thì khổ.

Quả thực, ông mèo đang vờn vờn anh chàng gián tội nghiệp thì một bác chó

hung tợn chồm tới. Mèo hốt hoảng bỏ lại con mồi mà bỏ chạy không dám ngoái

đầu lại.

Chúng tôi ra khỏi vỏ lạc mà không khỏi buồn cười về lão gián. Lần này, lão cúi

gằm mặt xuống đất mà lết đi, có lẽ lão bị trọng thương rồi cũng nên.

Vậy là trong chốc lát, lão gián đã để lại cho tôi một bài học trông thấy. Làm gì

có chuyện ai là kẻ mạnh nhất hoàn toàn giữa muôn loài? Dù rất nhiều cá nhân

muốn khẳng định điều đó bằng mọi hình thức thể hiện.

Trước mắt chúng tôi là những chàng chuồn chuồn đang ngạo nghễ bay lượn

khắp bầu trời. Vậy là đã tới miền đất ấy lúc nào mà không hay. Các anh chuồn

chuồn chuối vàng ruộm đang chao đi chao lại quanh một vũng nước lớn. Khi nãy,

vì mải nhìn lão gián mà tôi và Kều đã bị gió thổi bay theo cùng rơi xuống chỗ này.

May mà cả hai đã kịp thời bám được vào một túi nilon. Thật kinh khủng khi bị hất

tung lên bầu trời.

Này nhé, các anh chuồn chuồn thì nhắm mắt cũng bay được, còn chúng tôi chưa

mọc cánh nên lần đầu được lên cao nhưng chao đảo thì sợ lắm chứ. Khi bị xoáy

tròn trên không trung một lát, chiếc túi từ từ hạ xuống, một anh chuồn chuồn cười

ngặt nghẽo khi thấy cả hai toát mồ hôi hột. Anh ta chao lại gần:

-Hai cưng sao vậy? Mới có vậy mà đã sợ rồi à?

Thật ra lúc đó tôi chẳng còn tâm trí đâu mà trò chuyện, chỉ mong sao cho mau

xuống đất một cách an toàn nhất mà thôi. Chuồn chuồn ta được dịp khoe tài cười

nhe hàm răng cong cong ra lượn thêm vài vòng nữa. Đang khoan khoái trêu chúng

tôi bỗng anh ta chạm vào chiếc túi rồi mất đà ngã chúi xuống. May mắn cho chúng

tôi khi vẫn đang bám chặt nếu không thì rớt xuống mặt đất kia thì què cẳng như

chơi.

38

Lần đầu tiên tới vương quốc chuồn chuồn của chúng tôi như vậy đấy, thật hú

hồn. May mắn thay khi chiếc phi thuyền không động cơ của chúng tôi đã hạ cánh

an toàn xuống một cây ngô khổng lồ duy nhất ở khu đất này. Gió vẫn tiếp tục thồi,

tôi và Kều dắt tay nhau xuống bên dưới và tiếp tục cuộc phiêu lưu.

Miền đất mới.

Khi vừa đặt chân xuống đất, tôi cảm thấy hơi lo lắng. Mọi kiến thường nghĩ về

những điều may mắn đến với bản thân nhưng tôi thường hình dung những khó

khăn sắp tới và cách giải quyết sao cho thỏa đáng.

Đang miên man nghĩ vậy Kều chợt nảy ra cách thay phiên cõng nhau trên

đường đi. Tôi vốn đang mệt nên tranh trèo lên lưng bạn trước. Loài kiến chúng tôi

vốn rất khỏe mà. Có khi cõng nặng như vậy nhưng vẫn đi được trên cả quãng

đường dài. Nằm áp má xuống đầu bạn thật là thích. Quãng đường phía trước không

có đích đến như mọi lần. chúng tôi cứ đi đến chỗ nào có nhiều loài cùng sinh sống

thì dừng lại nghỉ ngơi.

Tôi đang mơ màng một kho báu mà loài người đang tranh giành nhau, tôi bỗng

phì cười bởi những thứ đó đối với tất cả loài vật chúng tôi chẳng có ý nghĩa gì cả.

Họ tìm mọi cách để đoạt lấy làm gì khi chết đi không hề mang theo được chút gì

nhỉ? Thật là đáng thương. Nếu tôi được làm người khổng lồ như họ, tôi cũng sẽ cố

gắng sống bằng tình yêu thương như hiện tại chúng tôi đang đối xử với nhau, đó

chẳng phải là hạnh phúc hay sao?

Trên trời đang xuất hiện những đám mây đen. Gió lại bắt đầu thổi. Khi nãy,

tưởng như trời đã trở lại quang đãng vậy mà thay đổi nhanh quá. Tôi choảng tỉnh

hẳn khi Kều bị vấp vì đường xấu và gió thổi mạnh.

- Chúng ta vào trong hang tối phía trước trú tạm nhé.

- Ừ! Hôm nay chúng ta chỉ còn hai chân ruồi khô mà thôi. Hi vọng trời sẽ mau

hửng nắng cho chúng ta tiếp tục cuộc hành trình.

Trong thời gian qua, chúng tôi ăn khá tiết kiệm. Lẽ ra còn nhiều thức ăn nhưng

bị gió cuốn đi hơn một nửa. Mong cho kiến nào đang đói lượm được số thức ăn đó.

39

Cửa hang này khá rộng nhưng hơi ẩm ướt. Trên vòm hang có một nhánh cỏ nhỏ

mọc chìa ra ngoài. Có thể đây là một hang của loài vật to lớn nào đây. Bỗng có

tiếng kêu khiến không gian như rung chuyển:

- Ệp ệp ệp ệp. Ai đó?

- Chúng cháu là kiến tí hon đang trên đường đi chơi, gặp trời mưa nên xin phép

ông cho trú tạm.

- Ệp ệp, còn ông là ếch cốm, các cháu mạo hiểm quá, đi có hai người thôi à?

- Vâng ạ!

- Vậy các cháu cứ ở lại chơi, chắc phải lâu lâu nữa trời mới tạnh, lâu rồi trời

không mưa mà.

Chúng tôi gật đầu cảm ơn ông, ông ếch dễ gây ấn tượng bởi chất giọng ồm ồm

của mình. Miệng ông rộng gần tới mang tai, cười trông rất sang. Nghe nói ông có

thể nhảy rất xa nữa. Ông nói ngày xưa dòng họ ếch cũng đông lắm nhưng rồi bị

giảm đi nhiều, trong đó có những ếch bị người khổng lồ bắt về ăn thịt. Đó là ác

mộng đối với loài ếch.

Thoạt tiên, chỉ có những hạt mưa ít ỏi rơi quanh quẩn bên ngoài phía xa xa. Rồi

mưa trút xuống như cả bầu trời kia là nước vậy. Mưa ồn ã phả những hạt to tướng

vào cửa hang. Chả mấy chốc, đã có cả dòng chảy luồn vào phía đáy hang. Ông ếch

đã bảo hai chúng tôi leo lên cây một cây cỏ khô phía sau lưng, chui vào một cái

khe nhỏ bên cạnh. Trèo qua lưng ông để lên mà bủn rủn cả chân tay. Lưng ông ướt

ướt mà lại dính dính cái gì đó. Người ông xấu nhưng lòng ông tốt biết bao.

Hang nhỏ này có vẻ hoang vu quạnh quẽ hơn tôi tưởng. Bên trong cũng tối om,

rất nhiều ngóc ngách. Có lẽ đợt nắng hạn vừa rồi đã kiến tạo nên chăng. Bên dưới,

ông ếch vừa mới ra ngoài đi kiếm ăn. Trời mưa là lúc nhiều loài nô nức đi sinh nở,

săn mồi. Đang lò dò từng bước trong bóng tối thì một tiếng ho khan của giun đất

làm chúng tôi dừng bước.

Sở dĩ như vậy vì giun đất có thân người kì quặc: đã không có chân lại dài

ngoẵng, tròn tròn nằm chìa cả ra lối đi. Chắc là giun đất vẫn đang ngủ nên mới

40

nằm im thế kia. Nhờ tạo hóa ban cho có khả năng nhìn khá rõ trong bóng tối nên

loài kiến chúng tôi không sợ khi phải chui vào lòng đất.

Thật bủn rủn cả chân tay khi cả hai kiến chúng tôi bị tụt vào một mô đất cạnh

lão giun. Bóng tối bao trùm nhưng không che hết được tầm nhìn của tôi. ở đây

quạnh quẽ như chưa hề có loài vật nào từng sinh sống. Có tới hàng trăm ngõ ngách

nối thông liền nhau, thật choáng váng với một nơi như thế này. Không hiểu sao

ngột ngạt như vậy mà giun đất vẫn cam tâm luồn lách trong mớ đất kia mà không

biết đến thế giới bên ngoài. Không có ai ở đây thì lấy ai đào những ngõ ngách này

được. Tôi phân vân tự hỏi mà vẫn chưa tìm được câu trả lời.

Hình như Kều đã mệt mỏi quá chừng rồi. Quãng đường dài như vậy mà chưa

kịp nghỉ ngơi gì quả thật tôi cũng chỉ muốn quỵ xuống mà nằm nghỉ cho tới lúc

không một ai đó lay dậy thì thật sung sướng lắm. Cũng chẳng phải ước lâu, thấy

Kều ngồi yên, khoanh gọn các chân lại, mắt bắt đầu nhắm dần lại. tôi cũng ngồi

gần lại, cả hai tựa vào nhau mà ngủ. có lẽ lo lắng quá cũng chẳng để làm gì trong

những lúc như thế này. Phải biết điềm tĩnh đối mặt với những khó khăn trong tất cả

những tình huống trong đời. Như vậy sẽ giúp ta tự tin hơn vào những lúc như thế

này.

Mọi vật xung quanh đang mờ mờ dần dần. Kều đã không cử động từ nãy tới

giờ, tôi yên tâm mà ngủ. Xung quanh im ắng đến rùng rợn. Chỉ còn tiếng phì phò

của hai sinh vật bé nhỏ giữa không gian chật hẹp này.

Bí mật hang động có thể khiến loài người khổng lồ lóa

mắt.

Dường như ở một nơi nào ấy vắng vẻ, yên tĩnh thường làm cho tôi cảm thấy tập

trung cao độ vào việc gì đang làm.

Có một lỗ nhỏ nằm xa các ngõ khác làm tôi tò mò. Sau khi dùng tới hàm răng

chắc khỏe của mình khoét ra thì chao ôi, một không gian rộng lớn toàn những vòng

bằng vàng mà trước đây nghe mẹ tôi kể rằng cái đó rất có giá trị với người khổng

lồ. Còn với tôi cũng như tất cả các loài vật khác như: Gà, vịt, mối, ếch... thì vàng

chẳng có ý nghĩa gì cả.

41

Hang động vàng chóe những châu báu có thể khiến người khổng lồ hãm hại

nhau này sao lại có một khe ánh sáng lộ ra? Tôi cứ để cho Kều nằm ngủ tại chỗ mà

tiến lại gần chỗ đó. Thì ra là một hốc cây nhỏ thông với hầm, một gã sâu đục thân

nào đó thật khéo đào.

Tiếng nói chuyện rôm rả đâu đó rôm rả vang lên:

- Loài vật nào được biết đến nhiều nhất các bạn nhỉ?

- Trừ người khổng lồ ra, phải là khỉ vì khỉ bắt chước giống người nhất.

- Không phải, chắc là gà vì gà gáy rất to.

- Ai bảo thế, loài trâu chứ, trâu kéo cày khỏe lắm.

- Voi, vì voi to nhất trong rừng mà.

- Loài kiến chứ, kiến là loài đông bậc nhất mà người khổng lồ có thể nhìn thấy.

- Loài cá, vì từ xưa người ta đã biết ăn cá và chúng sống cả những nơi loài người

không sống được.

Thật là một câu hỏi khó. Người khổng lồ không biết có bao giờ tự đặt cho mình

những vấn đề hóc búa này không nhỉ? Thì ra là các bạn kiến đen trên cây đang nói

chuyện với nhau. Tôi vốn thuộc dòng dõi kiến vàng nóng tính nảy lửa mà. Một

điều thích thú với loài vật là hầu hết các loài đều hiểu được ngôn ngữ của nhau nên

không khó để bắt chuyện với một loài khác.

Quay vội về chỗ cũ, Kều đang dáo dác tìm tôi từ khi nãy. Cả hai ăn nốt số chân

ruồi rồi trèo qua khe hở chỗ hốc cây kia.

Một toán kiến lính đen đang cười nói rộn rịp thấy hai kiến lạ mặt liền xông vào

khóa chân chúng tôi. Họ không đánh mà đưa thẳng tới vị kiến tướng to đùng đang

ngồi nhắm một hạt ổi.

Người khổng lồ biến thành tí hon, sau khi giải cứu chúng

tôi.

42

Trên đường hai chúng tôi bị giải về chỗ ông kiến tướng đen trũi kia, họ cứ xúm

xít lại chỉ trỏ rồi mong muốn được nhập vào hàng ngũ đông đảo quân lính nhà kiến

đen đang điệu hai tù nhân kiến vàng đi.

Khi gần tới hang ổ bí mật, Kều thì bị bịt mắt bằng một vỏ trấu nhỏ úp lên đầu,

tôi thì sướng hơn khi không bị bịt vì hết vỏ trấu nhưng cũng phải nhắm mắt lại, hai

chân trước trói quặt lại đàng sau. Hai kiến vàng bị đưa vào xét xử vì xâm phạm trái

phép vào lãnh thổ kiến đen.

Thật là không thể hiểu nổi các bạn kiến ấy. Nào tôi có làm hại gì họ đâu. Tới chỗ

kiến tướng đen ngồi bệ vệ trên một hạt đậu tương, thật oai phong quá chừng. Tuy

nhiên, vốn là con nhà dòng dõi nên tôi coi những tướng tá nhà kiến đen cũng chỉ

như quân hầu ở nhà mà thôi. Chúng chỉ bắt nạt khi ở vương quốc chúng, nếu có

giỏi thử sang vương quốc kiến vàng chúng tôi xem.

Lão kiến tướng gặng hỏi mãi về âm mưu xâm chiếm đất đai nhà kiến đen

nhưng vì oan ức nên tôi một mực cãi lại rằng mình bị oan, Kều thì như an phận

chẳng chịu nói gì. Thế là một hàng kiến lính đen ra xoa đầu giật râu xỉ vả chúng

tôi. Khi oan ức dường như tất cả chẳng có ai chịu hiểu thì chỉ muốn được chết mà

thôi. Mẹ tôi bảo tự mình giết mình là một tội lỗi. Lắng ghi lời ấy nơi đáy lòng, nhất

định tôi sẽ không tự tử bằng mọi giá.

Một lát sau, hai gã kiến to lớn cầm hai cẳng sau của chúng tôi mà kéo lê xềnh

xệch về đại lao của chúng. Hai chân trước và mặt tôi với Kều thỉnh thoảng lại mài

xuống đất, có ai thương chúng tôi không. Đau đớn quá chừng. Chúng đã lôi hai tù

nhân vô tội này ra ngoài cửa hang và tiếp tục rê đi nữa.

Cả một đoàn mấy nghìn kiến tinh nhuệ bảo vệ lãnh thổ kiến đen xung quanh

gốc cây đại thụ xếp hàng nghiêm chỉnh rồi điệu chúng tôi đi. Rồi mọi chuyện trở

nên rối tung mù khi có hai người khổng lồ, trong đó có cô gái đã ra tay cứu giúp

hai kiến vàng giữa vòng vây đông đảo của kiến đen. Chúng chống trả quyết liệt lại

người khổng lồ nhưng vô ích. Thế là cả đoàn bỏ chạy toán loạn đi gọi thêm viện

trợ từ hàng triệu kiến sẵn sàng chiến đấu trong lâu đài trong hốc cây xa xa kia.

Cô bé khổng lồ đã ấu yếm đặt hai kiến vàng lên tay. Hết sức cảm ơn các ân

nhân đã cứu mạng nên tôi chỉ biết cúi đầu cách thành khẩn.

43

Đi được một quãng xa, hai người khổng lồ dừng lại và bắt đầu thực hiện ước

mơ bằng cách uống một biệt dược mà sau này những người bạn trong thế giới loài

người thân thiết ấy bảo là lấy được từ ngoài vũ trụ.

Đầu tiên là cô gái đang để chúng tôi trên tay, cô bỗng nhỏ dần nhỏ dần. Khi

gần bằng chú dế thì chú bé khổng lồ kia cũng ngạc nhiên vì cơ thể họ đang teo lại.

điều kì lạ là chỉ có lọ thuốc và cơ thể hai người khổng lồ nhỏ lại, còn quần áo của

họ vẫn giữ nguyên.

Bỗng chốc cả ba đều thu nhỏ lại như tôi và Kều, lại còn hiểu được ngôn ngữ của

loài kiến nữa. Còn hạnh phúc nào lớn hơn cho tất cả chúng tôi lúc ấy. Cả bốn sinh

vật nhỏ bé trèo lên ba bộ quần áo lùng bùng kia. Sung sướng làm sao, điều vui nhất

là cô gái khổng lồ ngại ngùng vì không có quần áo mặc nữa nên cứ nép vào trong

chiếc váy của mình như đang nuối tiếc cái gì đó.

Tôi phải xén ba mảnh lá cỏ đem cho mấy người bạn khổng lồ của mình quấn

tạm vào người. Nhìn họ thật là ngộ nghĩnh, đáng yêu làm sao.

Bốn người bạn ở trong rừng.

Ban đầu, hai bạn khổng lồ hóa tí hon cười sặc sụa vì thấy chúng tôi không

mặc gì cả. Chắc là họ chưa bao giờ nhìn thấy như vậy. Một khoảng không gian bao

la hiện ra khi chúng tôi vừa làm quen nhau. Thì ra các bạn người cũng thích tự do

phiêu lưu như các loài khác.

Ở loài kiến gió, một họ hàng nhà kiến chúng tôi, các bạn ấy hay nói nhất, đi

đâu cũng vội vội vàng vàng. Họ gặp lại người bạn nào đó thường hay chụm đầu

vào nhau mà chân bắt mặt mừng. Ở họ nhà kiến đen thì lại khác, những anh chị

kiến có nửa người đàng bụng vểnh lên, chân tay thì bóng nhẫy. Kiến đen nổi tiếng

với tài trèo cao, nhà của các bạn ấy thường ở trên những cây đại thụ cơ.

Phần vì tò mò, phần vì mệt mỏi, hai cô cậu loài người đã trèo lên trên lưng hai

kiến mới quen ấy. Thế là hành trình mới với những người bạn mới lại bắt đầu.

Bóng chúng tôi đổ xuống đường đi. Con đường đầy cát bụi trải dài ra trước mắt.

- Các bạn có thấy ngạc nhiên khi bọn tớ biến nhỏ thế này không.

44

- Thật là kì diệu, làm sao các cậu có thể làm được lại còn hiểu được ngôn ngữ

loài kiến chúng tớ.

- À, tất cả là nhờ vào hiệu quả từ số thuốc ngoài hành tinh này mà.

Nói đoạn, cậu con trai liền chìa ra hai lọ thuốc nhỏ, một để biến thành người

khổng lồ, lọ kia để biến thành người tí hon. Thế là tôi đã có dịp chiêm ngưỡng số

thuốc kì diệu ấy. Cô bé bảo có nhà du hành vũ trụ nọ đã lượm được rất nhiều thứ

thuốc đó ở một hành tinh xa xôi nào đó. Hai cô cậu nghịch ngợm đã lấy đi một

chút để chơi. Do biết rõ công dụng nên cả hai đều tự tin vào mình. Khi đang dạo

chơi ở xa nhà, thấy một đàn kiến đen đang bắt nạt hai kiến vàng thì họ liền trổ tài

nghệ ra. Một người khổng lồ yếu nhất cũng có một sức mạnh ghê ghớm mà.

Đêm hôm đó, lần đầu tiên ngủ với hai người bạn từ thế giới loài người trong

một mảnh bát vỡ. Tôi lên tiếng:

- Loài người nghĩ sao khi một số người làm việc xấu với loài vật chúng tôi ?

- Tôi cho rằng ai làm việc xấu đều do bản thân họ là chính, không thể đổ lỗi hết

cho ngoại cảnh được. Vì thế, tôi cố gắng sống tốt để cảm hóa người xấu.

Đang trò chuyện thì có một cơn giông ùa đến. Hai chiếc áo bằng lá trên người cô

cậu tí hon tuột ra. Vậy là cả bốn chúng tôi chẳng có gì trên người cả. Hai bạn loài

người thì trắng trẻo chứ không vàng ruộm như ở loài kiến. Cũng chẳng còn ai để ý

nhau lắm. Nhưng rõ ràng cô gái vẫn có gì đó bẽn lẽn, e ấp làm sao. Những câu

chuyện trong thế giới người khổng lồ bắt đầu được kể, chúng tôi thấy rất ngạc

nhiên.

Chuyện về con trâu.

Sau khi trở thành người tí hon, cô gái đỏng đảnh lại muốn trở lại bình thường.

Thế là cậu con trai lại lấy lọ thuốc nhỏ kia ra. Trong nháy mắt, cả hai đã trở nên to

lớn như ban đầu. Thật đáng tiếc khi loại thuốc kia chỉ có công hiệu đối với loài

người. Nhưng cũng chả sao vì từ đây trở đi, hai kiến bé bỏng chúng tôi sẽ được

người khổng lồ bảo vệ. Cô gái về nhà, hẹn gặp chúng tôi vào một dịp nào đó.

45

Tôi giật mình, nhìn quanh thấy Kều bên cạnh, thì ra cô cậu khổng lồ đã cứu tôi

Còn thuốc tiên kia chỉ là ảo giác. Cô ấy đã đi đâu đó, còn cậu ấy thì vẫn đang giữ

tôi bên mình. Chúng tôi cố gắng hiểu nhau.

Nhà cậu trai mới mua một con trâu. Đó là một con trâu khổng lồ màu đen với

cặp sừng cong dữ dằn. bao nhiêu ngày chơi rong bây giờ cậu đã có việc để làm.

Mỗi buổi chiều cậu lại cưỡi trâu ra đồng, tôi luôn được ưu tiên ngồi lên vai của cậu

bé. Cánh đồng này nếu để tôi đi chắc mất nhiều ngày mới đi tới chỗ xa xa mà trâu

ăn cỏ.

Cậu đưa trâu đến chỗ cánh đồng mà bọn trẻ hay tụ họp chơi hằng ngày. Ở đó có

chiếc giếng làng nhưng bây giờ không còn dùng nữa. bây giờ là mùa lúa chau mầm

sau vụ gặt nên trâu tha hồ mà gặm. Các bạn và cậu đều chỉ việc quấn dây thừng

vào sừng trâu và thả ra cho nó tha hồ chạy nhảy thưởng thức những mầm non của

lúa.

Ngồi trên vai người bạn khổng lồ, phóng tầm mắt ra xa, chúng tôi không khỏi

sung sướng khi được ở trên cao nhìn ra xa. Mỗi điểm nhìn lại có ý nghĩa khác

nhau. Ở trên cao thì nhìn bao quát hơn nhưng lại mờ mờ ảo ảo. Ở dưới thấp nhìn rõ

ràng nhưng lại chỉ nhìn được rất ít mà thôi. Vì thế không nên dè bỉu quá một cái

nhìn nào cả.

Khi con trâu đen kia đang nằm xuống đẵm ở một vũng lầy toàn bùn nhão, nó

nhìn thấy một con trâu nữa đang tiến lại gần, vậy là lại sắp có chuyện cho cả đám

bạn xem rồi, cậu trai lẩm nhẩm như thế.

Quả thực, con trâu đen- bây giờ đã một màu bùn nâu bẩn thỉu đã đứng dậy,

giỏng tai lên và bắt đầu nhìn chằm chằm vào đối thủ. Lũ trẻ nhao nhao chạy đến

xem. Cuộc chiến của hai chú trâu hăng tiết sẽ cống hiến cho khán giả một trận ra

trò cho mà xem.

Tôi không ngờ ở loài trâu lại có thể đánh nhau nhanh thế. Chẳng cần nhiều lời,

cả hai chúc sừng vào nhau lắc ghê lắm. Vòng tròn xem bắt đầu giãn ra cho xới đấu

rộng rãi. Hầu hết lũ trẻ đều cổ vũ con trâu mới đến kia. Con trâu của cậu trai trở

nên yếu thế trước sự cổ vũ nồng nhiệt của lũ trẻ cho đối thủ. Bực mình, hắn thờ phì

ra một tiếng rồi lấy hết sức lao về phía trước. Đối thủ giật mình lùi lại, lùi nữa rồi

bỏ chạy.

46

Khó ngờ một kết quả lại đi theo chiều hướng ấy, tiếng vỗ tay ràn rạt cổ vũ lại

vang lên. Chiến thắng này mang lại cho cậu một niềm vui mới. Sau trận đấu ấy,

chú trâu đã bị đứt sẹo cho nên cậu phải buộc vào sừng để dắt về.

Mẹ của cậu thường phàn nàn vì con trâu này luôn ị ra ngoài cửa mỗi khi buộc

nó ở cột mà không đóng gióng chuồng.

- Con trâu này ngu thế không biết, cứ suốt ngày chổng ra ngoài mà phóng uế

- Mẹ ơi, con thấy nó khôn đấy chứ, nó sợ ị vào trong thì chỗ ngủ của nó sẽ bị

bẩn mà. Cậu giải thích.

- Nó thì cứ phải đập cho mấy trận thì mới chịu vào chuồng cơ đấy.

- Mẹ cứ cầm sẹo nó dắt nhẹ rồi nó sẽ theo.

Phải làm sao khi đứa trẻ lại cứ như dạy đời mình, mẹ cậu nhiều lần bực bội

nhưng bà vẫn thầm cả ơn trời đã ban cho đứa con thông minh như vậy.

Lần khác, bà ôm một bó rơm lớn cho con trâu đó ăn nhưng nó làm ra vẻ biếng

ăn lắm. Mỗi lần chỉ nhá mấy cọng mà thôi. Bà lại như nổi khùng lên mắng té tát

con vật. Cậu lại lên tiếng:

-Mẹ suốt ngày bắt nó ăn cái thứ khô khốc ấy thì nó nuốt sao nổi.

Trong một lần đi cày, con trâu cứ nằm toài xuống ruộng mà không chịu bước

đi. Thay vì trách móc, cậu bé khổng lồ thân thiết của tôi phân trần: Mẹ bắt nó kéo

nặng thế thì làm sao mà nó chịu được, trời lại nắng nôi như thế này. Quả thực, trời

oi ả, ruộng lại khô cứng, con trâu phải vất vả lắm mới lê được một bước, bọt mép

nó trào ra, nhìn thật là đáng thương.

Lần nữa, khi đang cày, nó nhìn thấy bạn trâu cái là nó như muốn nhảy cuống

lên. Chắc là nó có cảm tình đặc biệt gì với con trâu kia rồi. Không thể nào bắt nó

cày khi đó. Đúng là khi đã thích nhau rồi thì khó mà quản lí nổi. Thế là chẳng

những không cày mà chú trâu lại còn như muốn phá tung bắp cày và giật cái sẹo ra

để tiến lại chỗ trâu bạn. Nhưng nào có được, đã vậy lại còn lĩnh thêm mấy roi nữa.

thôi thì họ không cho đến gần nhau nhưng ánh mắt của chú vẫn cứ dõi về phía đó

một cách trìu mến.

47

Cuối cùng, bóng dáng trâu bạn cũng khuất đi, chú thẫn thờ một lúc lâu mặc cho

người chủ quất mấy roi liền. Ai bảo loài vật như trâu không có những rung động kì

diệu khi gặp bạn tình? Nhìn cảnh đó, tôi không lấy làm ngạc nhiên lắm bởi nhiều

khi tôi còn biết rằng người khổng lồ còn không tốt bằng loài vật chúng tôi nữa

Chuyện về con Dê.

Nhờ người khổng lồ đưa đi chơi nên mỗi khi đi đâu tôi và Kều rút gọn được

rất nhiều thời gian. Sau khi đi xem chú Trâu khổng lồ, cậu lại đưa tôi đi xem một

con vật rất kì thú, đó là một con dê màu xám hôi hám.

Lão Dê này kêu be be in ỏi cả một góc vườn lớn. Lão chắc cũng già rồi, nhìn bộ

râu dài lưa thưa thật buồn cười. người khổng lồ thường ghán ghép những kẻ dâm

đãng là đồ dê cụ, nhìn lão dê tiều tụy này cả cậu và tôi tò mò lắm. Cậu đưa một

nắm lá xoan cho lão ăn, ăn xong rồi lão vẫn còn tỏ vẻ thòm thèm lắm. một nắm lá

sắn lại được đưa vào, lại hết luôn. Chắc là lão đói chăng? Mà điều lạ là lão có thể

xơi được nhiều loại lá.

Trong khi đó ở chuồng dê bên cạnh hai đứa con của dê bắt đầu cãi nhau về

người mẹ của chúng. Con nào cũng tranh nhau nói mẹ của chúng tốt hơn. Dê mẹ

bắt đầu lên tiếng:

-Con và cháu Dê thân mến, lâu nay ở tất cả muôn loài trong thế giới người

khổng lồ và muông thú, các bà mẹ đều có một tình cảm thiêng liêng với những đứa

con của mình. Ngay từ thưở sơ khai đã vậy. Làm sao có thể so sánh tình cảm dành

cho con của người mẹ này và người mẹ kia? Con và cháu còn nhỏ nên chưa thể

hiểu được cuộc sống trong thế giới này được. Loài Dê chúng ta chỉ là một trong số

rất nhiều loài vật trên thế giới này mà người khổng lồ cai quản. Còn người khổng

lồ thì do một Đấng vô hình nào đó luôn đồng hành trong cuộc sống của họ.

Hai chú dê nhỏ không tranh cãi nữa nhưng trong lòng vẫn hậm hực, coi mẹ

mình là hơn nhất. Thật vậy, dù một đứa con không ngoan nhưng bà mẹ đó vẫn luôn

đau đáu về nó.

Ở chuồng bên này thấy câu chuyện xảy ra, lão Dê già không khỏi suy nghĩ. Mẹ

lão đã mất từ lâu, chẳng mấy khi lão được bên mẹ ngày còn sống. Lão cũng chả

được biết cha mình là ai. Mấy anh em của lão đều sống cùng mẹ trong cảnh vắng

48

cha. Mẹ lão bảo hình như người khổng lồ đã nấu lẩu cha lão rồi. một ngày nào đó

không xa có lẽ số phận của mấy mẹ con nhà Dê cũng đều như vậy. Thế là cả mấy

mẹ con khóc lóc thương xót cho số phận hẩm hiu, không được sung sướng như

người khổng lồ. vậy mà không hiểu sao nhiều người khổng lồ còn than vãn cho số

phận của họ với những lí do chẳng đâu vào đâu nữa. Họ hiểu nhiều nên đau khổ

chăng?

Dê con và dê mẹ đã không mấy phải xa lìa trong một lần kia. Người ta đã bắt

Dê mẹ đưa vào một nhà hàng để làm thịt mặc cho mấy Dê con kêu gào thảm thiết.

vừa mới ngày nào như thế vậy mà mấy ngày hôm nay, các anh của Dê cũng lần

lượt bị bắt đi. Giờ đây chỉ còn trơ lại mình lão. Nỗi buồn về cái chết hay ám ảnh

lão. Cả loài người đông như vậy, làm sao mà một mình lão đương đầu nổi? Tất cả

các loài vật còn phải phục tùng huống chi là loài dê hay riêng lão. Thỉnh thoảng lão

trốn lên rừng hay đi đâu đó đã mấy lần trốn đi đều bị bắt quay trở lại. Lão cứ suy

nghĩ mãi mà không thể hiểu được người khổng lồ. Này nhé, người khổng lồ muốn

thuần hóa tất cả, nhưng những loài mà họ không thể thuần được hoàn toàn thì họ

lại coi là một biểu tượng, chẳng hạn như hổ, sư tử, báo... khí phách những bậc đàn

anh trong giới động vật ấy vẫn còn để cho muôn loài phải thán phục.

Dù sao thì người khổng lồ cũng luôn cai trị tất cả các loài động vật trên hành

tinh này. Điều đó là qui luật từ xưa tới nay. Mà qui luật thì có ai chống lại được

bao giờ.

Con cáo.

Ai cũng bảo con cáo là con tinh quái, bởi thế nên tôi và Kều lại nằng nặc đòi

cậu trai đưa đi gặp loài vật này.

Khi tới nơi, thấy cáo đang nằm phơi mình dưới làn nắng dịu nhẹ, tôi nghe cậu

kể chuyện về con vật này.

Từ ngày trước, cáo vốn chỉ là một phó thường dân trong thế giới loài vật. Tuy

nhiên, cáo luôn luôn tìm mọi cách để leo lên tìm cách cai trị loài vật. Nhưng hổ và

sư tử đã trám mất xuất đó rồi, bởi thế cáo buồn lắm. Nó thua kém hai con vật kia

về sức vóc, lại yếu ớt hơn trong những cuộc tranh đoạt sức mạnh nơi cánh rừng

49

hoang vu này. Nó đành rút lui vào bóng đêm quan sát muôn loài mà không hề có

động tĩnh gì đáng kể.

Một con bò kia tới gặp cáo để bàn mưu lật đổ hai gã chúa sơn lâm kia. Cáo từ

tốn bảo : anh đừng lo, đã có tôi đây bày cách thì thế nào anh cũng sẽ thành công.

Thế là bò ta khoan khoái gật đầu đồng ý. Sau một lát bàn tính, bò ta hăng hái xông

lên quát vào mặt hổ :

- Ông hãy nhường vai trò làm chủ cánh rừng này cho tôi

- Mi ăn gì mà ngu thế, sức mi tới đâu mà dám hoạnh họe với ta

- Đừng có nhiều lời, hãy cho ta lên làm chúa tể khu rừng này.

Cọp ta không nói không rằng, chồm tới xé tan xác chú bò ngu xuẩn mà ăn

ngấu nghiến. Từ đàng xa, cáo ta thấy vậy bèn lẻn đi tìm kế tiếp theo.

Mấy hôm sau, một con lợn gặp cáo cũng xin được tìm một vai vế xứng đáng

hơn chứ không phải sống chui lủi mãi trong bụi rậm. Cáo ta lại đồng ý giúp đỡ.

Lợn không hiểu gì về kế hoạch của cáo lắm. Chỉ biết khi nào gặp lão sư tử cần

phải ngẩng cao đầu lên mà thách thức chứ không thể để bị bắt nạt suốt đời như thế

này được. Lợn cũng phải chịu số phận như bò.

Cứ thế, cáo ta xui cho rất nhiều con vật trong khu rừng ấy. Bởi thế dù không

thành công hoàn toàn trong những âm mưu của mình nhưng cáo ta vẫn được muôn

vật phải dè chừng vì sự khôn ngoan của mình.

Kều mỉm cười như hiểu ra điều gì đó, còn tôi im lặng.

Kều đã tạm biệt.

Quả là người khổng lồ có những điều mà ở loài kiến không hề thấy bao giờ. Họ

làm cái gì đó đều cố gắng tạo ra tiếng cười cho người khác. Sau khi đi lễ về cậu

trở về nhà với một niềm hân hoan, cậu đã quên người bạn tí hon của mình đang ở

trên vai. Cũng may khi chuẩn bị thay bộ quần áo mới này cậu đã nhớ ra và thầm

thì: tớ xin lỗi nhé.

50

Tôi trở lại với căn nhà rộng lớn của người bạn. Cậu để tôi lên trên một cái lưới

lớn mà cậu gọi là màn để ngủ tránh muỗi. Chiếc lưới này mới rộng làm sao. Tôi

lang thang vòng quanh và nhận ra có vài tên muỗi đang chực sẵn quanh đó chờ tìm

khe hở để lọt vào trong. Tay nào tay đấy gầy gò, mặt mũi hốc hác cả. Nhìn không

đẹp chút nào. Xung quanh im ắng đến lạ kì.

Mấy gã muỗi không nhìn thấy tôi. Kể ra cũng không có gì đáng để nhìn bởi

mục đích của chúng là đột nhập vào bên trong để xin tí máu sống qua ngày. Chẳng

biết nên ghét bỏ hay yêu thương loài muỗi nữa. Người khổng lồ coi loài muỗi như

kẻ thù vì họ không cùng chung nguồn thức ăn, muỗi phải phụ thuộc khá nhiều vào

những giọt máu của người, người thì lại không muốn mất đi chất nuôi sống cơ thể

mình. Thế là xảy ra mâu thuẫn muôn đời giữa người và muỗi mà vẫn chưa thể có

được hồi kết.

Cậu trai đã trở dậy từ lúc nào, anh báo một tin khiến tôi lo lắng hết sức: Đó là

sự mất tích của Kều. Tối qua, Kều bảo là muốn đi đâu đó cho khỏi ngột ngạt. Nếu

có dịp gặp lại chúng tôi sẽ hẹn gặp nhau trên đỉnh tòa tháp chuông nhà thờ cao vút

kia vào những dịp trăng tròn. Lời nói của Kều đã thực hiện ngay trong đêm làm tôi

bất ngờ và hụt hẫng. Rồi đây, sẽ chỉ còn một mình tấm thân gày yếu này bước đi

trên khoảng đường phiêu lưu sắp tới.

Trong thân hình tí hon, cậu trai vừa hóa phép, cậu đã khuyên tôi nên tôn trọng

quyết định của Kều. Tôi buồn bã nói lời giã biết với cậu, và hẹn gặp lại nhau sau.

Nhất định một ngày nào đó sẽ quay trở lại gặp cậu. Chúng tôi hôn lên trán nhau và

từ biệt, cậu ấy còn non dại hơn tôi chăng, vì khi tôi bước đi, cậu đã khóc.

Chuyện về cụ cóc xấu xí

Tôi vừa đi vừa thấy lòng nao nao. Và một cách tình cờ, tôi lạc vào lãnh địa của

cóc. Ngay từ khi ở trong gia tộc kiến đông đúc, tôi đã được nghe kể về một loài vật

vô cùng gan dạ mà muôn vật đều xưng tụng ông ấy là cậu ông trời. Đó là ông cóc

mà thỉnh thoảng hay nghiến răng ken két làm cho trời phải đổ mưa. Tôi đã vô cùng

khâm phục cóc dù cho nhìn cóc không có gì lấy làm đẹp đẽ lắm. Mặt mũi thì xám

ngoét, dưới bụng thì vàng khè, lưng vàng vện trông ghớm chết. Đã vậy khắp mình

mẩy thì toàn mụn là mụn. Nhưng trong xó bếp này cóc lại rất có uy. Bọn gián, rếp,

51

ruồi… sợ bằng một phép. Chả thế mà khi tôi đi hỏi đường tìm đến nhà cóc mãi mà

không gặp được.

Vào buổi sáng nọ, khi cái nắng mệt mỏi vì khí trời ảm đạm đang hoành hành

ngoài vườn, tôi đã nhờ một anh bọ rùa cõng tới.

Bọ rùa thì chất phác thật thà lắm. dù cái lưng có một bộ cánh cứng trơn toài,

phiền toái cho tôi trèo lên ngồi chễm chệ trên ấy. khi bay lên thì tôi bị ngã xuống

nên đã phải bám vào chân bọ rùa mà đu lủng liểng trong không trung.

Đó là câu chuyện đã xảy ra khá lâu. Trong một lần trèo lên một cây lúa nọ, Ily

đã nghe thấy tiếng than khóc của bọ rùa. Bọ rùa đã khóc ướt cả một vùng trên lá

lúa hòa lẫn vào những giọt sương ở đó vì tất cả những người thân của chị ta đã

phải ngã xuống đống bùn dơ bẩn kia. Người khổng lồ đã tạo ra những cơn mưa

chất độc xuống gia đình đông đúc nhà bọ rùa. Lúc đó, tôi đã mon men tới gần bắt

chuyện.

Bọ rùa tức tưởi gào lên trong tuyệt vọng, tiếng gào ấy chỉ có các loài vật với

nhau mới hiểu được. Vậy là người khổng lồ đã nắm quyền sinh quyền tử của muôn

loài. Có mấy người nghe được tiếng van nài thống thiết của mấy con vật nhỏ bé,

sức vóc khiêm nhường này.

Nhìn bọ rùa phải sống mồ côi như vậy, tôi thấy đau đớn cho số phận của chị ta.

Đang tuổi xuân mơn mởn , sắc đẹp đang đến độ thế nhưng chẳng còn được ai biết

đến.

Sau khi nghe kể về hoàn cảnh bi đát ấy. Tôi chăm chú lắng nghe rồi nói với bọ

rùa :

- Thôi chị ạ ! Cuộc đời ai cũng phải chết. em biết chị rất đau buồn nhưng chị

phải đứng dậy để đi tiếp chứ đừng gục ngã đến tàn tạ cả tuổi xuân. Chị không thể

cứ mãi như thế này để cho người thân của chị thêm lo lắng. Chị hãy cố gắng vượt

qua nhé.

- Kiến tí hon ơi ! Bạn có thể không khóc lóc, đau đớn khi hàng trăm người thân,

đồng loại của mình chết một lúc, xác chết trôi cùng dòng nước hay không ? Cảm

ơn bạn đã khuyên nhưng tôi vẫn cần những khoảng thời gian trống để lắng lại.

52

- Tôi tin rằng chị sẽ vượt qua khoảng thời gian khó khăn này. Chị có thể giúp

tôi một việc không ?

- Việc gì ? bạn cứ nói.

Tôi bắt đầu bày tỏ mong muốn được tới nhà cóc. Bọ rùa gật gù đồng ý đưa đi.

Vừa là một chuyến đi cho vơi bớt những ưu phiền vừa là làm phúc cho người bạn

tí hon.

Vậy đấy, nhờ có bọ rùa mà kiến đến nhà cóc một cách đàng hoàng và nhanh

chóng. Khi tới nơi trông bộ dạng của hai chúng tôi bơ phờ. Lúc bọ rùa đang bay ở

trên cao, tôi nhớ lại ngày xưa bám vào một chiếc lá khô bị gió cuốn đi, sợ không tả

nổi. Nhìn từ trên cao xuống thế giới rộng lớn hơn rất nhiều. dưới đất kia, những

bạn kiến trên đường nhỏ xíu, chưa kịp nhìn thì bọ rùa đã vụt bay qua.

Cóc là loài to gan, chẳng biết sợ ai. Thế nên vừa mới hạ cánh bọ rùa đã xin cáo

từ, không dám nói chuyện với kẻ gan to kẻo không cẩn thận thì bị đớp chết lúc nào

không hay.

Tôi khoan thai tiến tới. Cóc ta đang lim dim đôi mắt lồi, cằm thì cứ khẽ động

đậy ra vẻ đều đặn lắm. Chắc là cóc mới đớp được mấy con ruồi bẩn thỉu. Lấy bình

tĩnh tôi cất giọng oang oang :

-Chào ông Cóc.

Cóc ngoác miệng ra tưởng có một miếng mồi gây ra tiếng động, nhận ra tôi,

cóc mới ra oai quát lớn :

-Hỡi tên kiến nghèo hèn bé bỏng kia, mi dám cả gan bắt chuyện với ta sao ?

Tôi khẽ giật mình vì chất giọng inh tai nhức óc kia nhưng rồi lại bình tĩnh trình

bày :

-Thưa ông ! Tôi là kiến vàng, đến từ vùng đất xa xôi phía đàng nhà bọ hung.

Tôi rất lấy làm kiêu hãnh khi được cùng ông trò chuyện. Ông là chiếu trên trong

làng chắc ông cũng biết những kẻ phó thường dân như tôi thường nhát đảm lắm

nhưng không phải ai cũng như vậy.

- Thôi đi, rút cục mi muốn gì ?

53

Thế là tôi bắt đầu kể về chuyến đi đầy lí thú của mình. Cóc ta lì lợm là thế, nóng

tính là thế mà cũng phải gật gù ra vẻ thích thú lắm. Cuối cùng khi nghe xong câu

chuyện về cuộc phiêu lưu của tôi, cóc đồng ý mời tôi vào hang động nổi tiếng khu

này chơi. Đó là ngôi nhà của ông cóc. Tôi vui vẻ nhận lời và thấy vừa mừng vừa

thấy ngạc nhiên hết sức bởi cái hang này không giống với suy nghĩ ban đầu của

tôi. Cái hang mang tiếng là của một cóc cụ nhưng ẩm mốc lại có cả mấy con quấn

chiếu cũng vào đây nằm nhờ ở đợi gì chăng.

Sau khi đã thăm thú hết mấy hang to lớn này, cóc mời tôi ngồi lên một tảng đá

lớn nghỉ ngơi lấy sức rồi mang một chú ruồi to tướng ra thiết đãi. Bình thường cóc

thường ăn tươi nhưng gần đây có con quấn chiếu tặng cho mấy con ruồi rồi nhân

thể xin được vào ở chung với cóc.

Tôi ngồi nhấm nháp một cái chân ruồi mãi mà chưa xong bởi vậy cóc ta nhìn

bằng ánh mắt có vẻ coi thường lắm. Họ hàng nhà cóc vốn toàn ăn to nói lớn cả.

như một con ruồi kia đang bay nếu vô ý bay qua chỗ cóc chỉ trong nháy mắt là đã

bị nuốt chửng rồi. Một anh em gần gũi của cóc trước đây tôi có nghe kể là ếch có

một điều khá thú vị là ông ta có giọng nói to bậc nhất trong các loài vật khu vực

này. Nhưng tôi không quá quan tâm tới điều ấy.

Cụ cóc vẫn còn độc thân. Trong cả khu đất rộng lớn này chỉ có một mình ông ở

từ nhỏ nên việc tìm ra một bạn tình không phải là việc dễ dàng. Trời sinh ra cóc

vốn có cái mắt lồi, chả mấy loài ưa cóc cả. Bởi vì chẳng có bạn bè mấy nên cóc

càng thêm phần nóng nẩy và ngỗ ngược hơn. Dù cho những loài to lớn có nạt nộ

nhưng cóc vẫn giương ánh mắt khinh khỉnh lên thách thức.

Cóc là loài biết nhiều trong khu nhà rộng lớn này. Ai có thắc mắc gì đến hỏi cóc

ta đều lấy làm vui vẻ mà trả lời tận tình. Mỗi khi giải đáp xong, cóc lấy làm hả

lòng hả dạ lắm. Cóc đang ngồi khoanh hai chân lại, nhìn như đang soi mói điều gì

ở tôi vậy. Bỗng nhiên cóc cất giọng sang sảng từ khoảng cách độ ba củ lạc tới chỗ

tôi :

-Nhóc kiến này, ta nói lên những suy nghĩ của ta về dòng họ các ngươi, không

biết ngươi nghĩ sao. Ta được biết các ngươi tuy nhỏ con nhưng lại rất cần cù, có

một sức mạnh to lớn nhờ tinh thần đoàn kết cao. Trước đây, ta nhìn thấy những

con châu chấu to kềnh ra mà các ngươi vẫn có thể tha về tổ từ khoảng cách xa xôi.

54

ấy là điều mà ta ngưỡng mộ lắm. Tuy nhiên các ngươi lại thường hay tỏ vẻ ta đây,

lòng kiêu ngạo của các ngươi to hơn cả trời xanh. Các ngươi tưởng mình là nhất

sao ? Ngay như cả ta đây vốn được muôn loài kính nể với danh hiệu là ‘Cậu ông

trời’’ mà ta còn luôn phải hạ mình xuống. Ta nói như vậy có khiến mi đau lòng

không ?

Tôi bình tĩnh đáp lại :

-Thưa ông ! xét về địa vị thì ông có vai vế ở trong thế giới loài vật thật. Nhưng

có lẽ ông đã hiểu lầm về tính kiêu ngạo của chúng tôi mất rồi. Có lẽ ấy là cái tính

tự tôn của dòng họ kiến chúng tôi. Chúng tôi không khoe mẽ, không muốn coi ai là

kẻ thù cả. Nhưng kẻ nào dám đụng vào giang sơn chúng tôi thì chúng tôi sẽ dùng

tất cả sức lực của mình để bảo vệ đến cùng cho nền hòa bình loài kiến. Thật là tai

hại nếu ông vẫn nghĩ chúng tôi như vậy.

Cóc chép chép miệng mà rằng :

-Xưa nay, ai cũng biết là các ngươi vốn nhỏ bé nên luôn bị bắt nạt, ta rất lấy làm

thương lắm. Xét ra, kẻ yếu có dám bắt nạt kẻ mạnh bao giờ. Ấy thế lâu nay ta luôn

cho rằng các ngươi là những kẻ kiêu ngạo, coi muôn vật chả ra gì. Nếu như điều đó

là sự thật đi chăng nữa thì ta vẫn phải hết lòng thương xót vì ta biết các ngươi là

những người yếu đuối.

Tôi đa tạ :

-Vâng, quả thực tính kiêu căng ngạo mạn ai mà chả có. Chắc nhiều khi chúng

tôi làm cho nó quá lên nên ông cảm giác như vậy thôi chứ bản chất mỗi chúng ta là

tốt đẹp mà. Dù sao cũng hết sức cảm ơn ông vì đã chỉ ra lỗi lầm của họ hàng nhà

kiến chúng tôi. Bây giờ tôi xin phép được trở về cuộc hành trình mình.

Cuộc chia ly đã diễn ra nhanh chóng. Tôi đã có thêm một bài học về tính khiêm

nhường. Rồi đây, bạn sẽ phải chia sẻ điều ấy với các kiến khác. Ấy là điều vô cùng

khó khăn bởi cái tính bảo thủ vốn có của loài kiến. Dù sao muôn loài cũng phải

thừa nhận nhiều đức tính tốt của kiến như các bạn đã biết.

55

Chuyện buồn.

Ngày gặp cụ cóc về, tôi đã học hỏi được một số bài học quí báu. Một tấm lòng

đôn hậu, một trái tim thuần khiết đang làm cho tôi cảm thấy hạnh phúc. Nhưng

cuộc đời đâu chỉ có những niềm vui.

Câu chuyện ngày hôm đó là một kỉ niệm mà lẽ ra tôi đã nhanh quên nhưng rồi

mọi thứ đã đổi thay quá nhanh.

Khi ánh chiều vàng vọt xuyên nhưng tia nóng bức khó chịu xuống mặt đất

ngày hôm ấy, nhiều loài vật than thở vì thời tiết quá khắc nghiệt. Nguồn nước

trong nguồn trở nên hiếm hoi. Các loài vật đã có một dịp chứng tỏ tấm lòng nhân ái

của mình. ở phía đầm nước nhỏ gần đó có nhiều cá bị chết vì thiếu nước. Năm ấy,

cả làng kiến đã có được rất nhiều đồ ăn nhờ số thực phẩm kia.

Vậy nhưng có một câu chuyện khiến cho tôi buồn tới 10 ngày.

Chắc các bạn đang tự hỏi là kiến thì có gì mà buồn ? Nhưng có đấy các bạn ạ,

chỉ là các bạn chưa nhìn thấy kiến buồn mà thôi. Có thể là ngôn ngữ giữa loài kiến

và loài người quá khác nhau nên rất khó để hiểu nhau, đó cũng là điều bình thường

thôi.

Ngày ngày tôi vẫn hay lang thang trên chuyến phiêu lưu của mình một cách

thoải mái. Dường như không có quá nhiều bận tâm về đồ ăn thức uống hay mối

nguy hiểm đang rình rập. Thế là hôm ấy trong lúc leo lên một nhà cao tầng dạo

chơi có một chuyện buồn.

Tòa nhà ấy cao lắm, có khi còn cao hơn cả cây đại thụ ngày xưa mà họ hàng

nhà kiến đen hay trú ngụ cơ. Thế là chẳng những tôi có một dịp được thể hiện cái

tài trèo cao của mình cho bàn dân thiên hạ ngước lên mà ngưỡng mộ. Trong lúc

đang loay hoay tìm con đường ngắn nhất để có thể leo lên tới đỉnh của tòa nhà thì

tôi gặp mấy bạn kiến vàng đang tha một chú muỗi khô đi cùng. Lòng tự kiêu vốn

có trong người nổi lên, cậu tiến lên thách thức :

-Này, mấy kiến vàng kia ơi ! Có dám thi leo cao nhanh với tôi không.

Mấy kiến đó đã mệt nhoài vì phải kéo con mồi từ góc nhà xa xa đàng kia lại.

Giờ lại có một tên vô danh tiểu tốt nào gạ gẫm thì lấy làm khó chịu lắm. Đã là thi

56

đấu thì phải công bằng chứ. Bây giờ đang làm việc mệt thế này làm sao mà thi với

chả đấu cái gì. Thấy đồng bạn ngần ngừ, anh chàng kiến tôi lại càng được thể hiện

mình như chưa bao giờ chịu khuất phục một cái gì vậy. Tôi tiến tới phía trước

đường đi của mấy chục kiến kia mà trêu chọc, đùa giỡn làm cho họ bực bội mà

không làm gì được. Chỉ cần sơ sểnh là có thể ngã xuống nền nhà vỡ đầu chẩy máu

như chơi.

Cuộc đời thật khó mà biết trước được điều gì. Dù đã hình dung được cái sự

nguy hiểm chết kiến kia nhưng với tính hiếu thắng của mình kiến ta đã bất chấp tất

cả thỏa mãn niềm vui nhỏ mọn của mình. Tôi vớ được một sợi tóc của người

khổng lồ mắc ở mạng nhện gần đó, dùng răng cắn vào mà lôi đi. Sợi tóc làm cho

mạng nhện lùng bùng rồi cũng bung ra. Với sức khỏe phi phàm của mình, tôi đã

ngoạm chắc sợi tóc mà chọc xuống mấy kiến vàng đang khuân miếng mối kia về.

thế là chú kiến đầu đàn dẫm vào sợi tóc trơn trượt kia. Tôi khoan khoái nhả sợi tóc

ra, mấy chú kiến bàng hoàng vì trò nghịch dại này. Tất cả kiến bị xiêu vẹo rồi bị lật

nhào xuống. Có lẽ vì con mồi nặng hay là các kiến kia mệt mỏi ? Điều ấy không

còn quan trọng nữa. Cái trò ú tim kia đã làm cho kiến tôi ăn năn lắm. Không biết

lúc ngã xuống như thế kia, có còn ai sống sót không nữa. Bấy giờ, tôi mới có cảm

giác tội lỗi ngập tràn. Hàng chục mạng kiến đã bị nguy hiểm chỉ vì cái trò nghịch

dại của mình. Từ đó, chẳng bao giờ cậu còn dám to gan trêu chọc các bạn kiến

những kiểu như vậy nữa.

Tôi bước đi từng bước chậm chạp, cái giá phải trả thật lớn lớn. Lỡ đâu chả còn

ai sống sót thì sao ? Thế thì lòng trí tôi làm sao mà có thể bình an được. Nhưng nếu

may mắn có ai đó chỉ bị xây xát tay chân, rất có thể họ sẽ tìm tôi mà trả thù. Tôi

càng lo lắng hơn nữa về điều đó. Nhưng sự thể đã rồi, có làm gì đi nữa cũng chẳng

thể rút lại được trò đùa dại dột kia nữa. Chi bằng hãy làm kiến tốt trước khi quá

muộn. Lời đùa, hành động đùa đôi khi là như vậy đấy. Chỉ vì thỏa mãn tính ích kỉ

của mình mà đôi khi con kiến tôi phải cắn rứt lương tâm hết sức.

Cái buồn xâm chiếm lấy tôi cả mấy lần trăng sáng trên bầu trời. Hôm ấy, trong

một buổi sáng tinh sương, tôi đã gặp được một kiến cánh già nua, chân bụng ông

ấy đã hằn lên những nếp nhăn nheo của tuổi già. Ông ấy đã kể cho tôi những câu

chuyện mà cả đời ông ấy học hỏi, đúc kết được.

57

Câu chuyện về chuột và sư tử.

Nhấp một ngụm sương đêm, kiến ông bắt đầu trải lòng mình ra. Cháu lắng nghe

nhé, câu chuyện của ông như thế này.

Có một chú chuột nọ thường hách dịch, tự cho mình là số một. Chú ta thường

lên mặt dạy đời cho tất cả những ai mà chú gặp. Bởi thế, nhiều loài vật thường

tránh mặt gặp chú ta. Thế nhưng chú lại nghĩ rằng họ đang ghen ghét tài năng với

mình nên càng cố gắng để tạo dấu ấn của mình. Đó như là một trò hợm hĩnh vậy.

Chuột ta khệnh khạng đi lại trong rừng, thỉnh thoảng lại đưa tay vuốt cái trán

của mình, chú tự cho đó là một bộ óc bách khoa của muôn loài. Chú thường ngủ

suốt ngày, đôi mắt ti hí như càng nhỏ đi. Hôm nào không ngủ là chú thường dõi

ánh mắt khinh thường của mình tới các loài. Chú khinh thường những loài vật phải

lao động vất vả, đặc biệt là loài kiến. Chuột ta bĩu môi nhìn mấy kiến khuân vác

những tảng đất to hơn người để làm tổ mà tỏ vẻ kiêu căng lắm. Chú tự nhủ : ‘‘Ta

chỉ cần bỏ một phần sức lực của mình là trong một đêm có thể đào được cả một

hang rộng. Chấp cả họ nhà kiến hàng vạn con làm quần quật cả tuần lễ. Cuộc đời

hơn nhau ở chỗ đó’’

Một lần nọ, chú tập đứng bằng hai chân, hai tay chắp sau lưng ra vẻ ta đây, chú

nhìn kiến lao động suốt ngày mà cũng có dư dả gì đâu. Chú đứng ven đường quan

sát đàn kiến đang khuân mồi về tổ và bắt đầu giáo huấn ‘‘Vui chơi là vinh quang,

giá như tất cả muôn loài suốt ngày chẳng phải làm gì, chẳng phải lo nghĩ gì, cũng

chẳng cần nghĩ ngày mai sẽ ăn gì thì đó chình là điều tốt đẹp, lũ các ngươi suốt

ngày làm lụng cực nhọc mà cũng chỉ đủ ăn, lương kho chất đống rồi để mốc ra làm

gì’’.

Thấy lời nói của mình làm cho cả đàn kiến dửng dưng như không hề có một tiếng

nói nào phát ra từ chuột cả. Bực bội, chuột ta leo lên một mô đất, hếch cái mắt của

mình lên nhìn ra xa. Chú nhìn thấy chúa tể của khu rừng là sư tử. Ông sư tử vốn

nổi tiếng là lạnh lùng, mạnh mẽ, uy quyền trong thế giới loài vật. Chuột không cần

biết chuột biết mình, cũng không cần biết ai là ai mà chỉ luôn tự hão huyền mình là

người tài giỏi ‘‘ Tài năng vô hạn mà bè bạn chẳng ai chơi’’. Dù cho lão chúa tể sơn

lâm kia thế nào đi nữa cũng chẳng thể là một trở ngại quá lớn của chuột ta. Thử hỏi

58

xem khắp vùng này có ai là không biết tới ta. Càng nghĩ vậy chuột ta càng dương

oai. Cái bụng phệ trắng hếu to phình hơn nữa.

Sư tử đang tiến lại gần. Với bộ dạng to lớn của mình, chỉ trong nháy mắt chúa tể

của rừng xanh đã tới gần mô đất kia. Cảnh tượng hãi hùng đối với các loài vật đang

lan rộng dần. Thật vậy, sư tử tới đâu là các loài vật dạt hết sang hai bên trong sợ

hãi, loài nào loài nấy run như nhái bị đập trượt. Thử nhìn xem, mấy mẹ con nhà nai

chạy xiêu vẹo đâm cả vào các cây cối, chả cần biết đâu là lối đi nữa, mấy chú trâu

rừng, hươu, lợn lòi cũng thế. Hình như chỉ có họ nhà kiến là vẫn thong thả làm

việc. Có lẽ vì những loài thấp cổ bé họng như kiến thì chả ai thèm chấp chăng.

Các loài bạt vía. Cánh rừng rào rạc lá khô, tiếng chân bình bịch chạy. Sự xuất

hiện của sư tử khu vực này rõ ràng đã làm xáo trộn nếp sống yên bình nơi đây.

Thoạt đầu, chuột có vẻ mất bình tĩnh. Ngay sau đó, với bản tính ngông ngênh chả

coi ai ra gì, chuột ta ngồi khoanh chân lại trỏ mặt sư tử mà bảo :

-Ông lâu nay là chúa tể sơn lâm mà không biết ta, một con chuột nổi tiếng nơi

đây ư ?

Sư tử quắc mắt lại. một con chuột bé xíu mà dám khoe mẽ với mình, quả là liều

mạng thật. Lúc ấy, cả đàn kiến ngóng một sự trừng phạt đích đáng sẽ xảy ra. Thật

khó mà hình dung nổi cái giận dữ khi bị con vật nào đó chạm tới lòng tự ái của

chúa sơn lâm. Nhưng với tư cách của một chúa tể rừng xanh, sư tử thấy mình

không nỡ hạ mình xuống mà dọa nạt tên chuột oắt con kia. Thôi thì cứ để cho nó

huênh hoang với cuộc đời vậy.

Chuột ta được nước càng vểnh râu, ngoáy đuôi tí tởn hơn. Cái mõm nhọn như

muốn dài thêm ra, cái mép lại nhếch ra như khiêu khích, trêu chọc. Với bản tính

kiêu bạc của mình, vị chúa sơn lâm ngồi xuống ngắm nghía lãnh thổ rộng lớn do

mình cai quản. Loài nào loài nấy sợ ông bằng một phép mà có tên chuột chả biết

mình là ai cứ mon men lại gần. Chẳng phải hắn thấy sư tử sang mà bắt quàng làm

họ, có lẽ hắn bị ảo tưởng gì chăng? Làm sao chỉ với một dáng hình bé nhỏ như vậy

mà hắn dám muốn ngang hàng hoặc ngồi chiếu trên với ta được nhỉ ? Sư tử nheo

mắt dõi nhìn ra xa, cái lòng kiêu hãnh của lão không thèm ngó xuống tên chuột

choắt kia nữa. Chuột ta được thể lại tiến đến, gặm gặm vào móng chân của vị chúa

sơn lâm.

59

Sư tử cúi xuống, nhìn kẻ đáng thương đang cố chứng tỏ mình. Rồi tự lúc nào,

ông chủ của rừng xanh đã thiếp ngủ lúc nào không hay. Chuột ta nghênh ngang

bước đi, tự hỏi mình xem tại làm sao mà một cá nhân tài giỏi như mình mà sao tên

sư tử này không thèm cả nói chuyện. Cái đuôi dài luệt thuệt quét dọc đường đi nhỏ.

Một chú mèo hoang tự khi nào đã rình ngay cạnh đó. Thế là cuộc đời chú chuột đã

kết thúc. Từ sau gốc, một chú mèo xám nhảy vụt đến, ngoao ngoao, gừ gừ…chuột

không kịp trở bàn chân. Mèo ta sung sướng thưởng thức bữa trưa của mình dưới

nắng bóng cây râm mát. Đây là một trong những món ăn mà mèo ta thích nhất.

Kiến già ung dung vuốt hai cái răng khổng lồ của mình mà bảo : Con ạ ! trong

cuộc sống, đừng tỏ vẻ mình là người quan trọng quá kẻo lại bị kiến khác chê cười

như anh bạn chuột trong câu chuyện nhé.

Hai mẹ con nhà bọ xít.

Cả làng kiến hôm ấy ngạc nhiên khi thấy hai mẹ con nhà bọ xít cõng nhau đi

qua bầu trời nhà kiến. Cả hai có bộ xiêm y màu nâu đồng không quá sặc sỡ nhưng

trông rất khỏe khoắn. Họ ung dung đi qua miền đất này như là một chuyến du lịch

mà các loài không có cánh phải thèm muốn.

Cũng giống như bao người mẹ khác, bọ xít mẹ vô cùng yêu thương con. Đi đâu,

làm gì, có gì cũng luôn muốn dành những điều tốt đẹp nhất cho con. Thế nhưng có

một điều làm cho mấy mẹ con lao đao, nhiều khi đặt trong tình trạng chết. Chuyện

là thời gian gần đây người khổng lồ đã dùng các liều thuốc hóa học tiêu diệt những

bọ xít từ những cụ già lọm khọm cho tới những em bọ xít bé bỏng vừa mới chào

đời. Ngót ngét nửa cư dân ở các cây cối khu vực ấy đã ngã xuống mà không bao

giờ đứng lại được.

Đi đâu quanh khu vực ấy cũng đượm màu tang tóc. Các xác chết của các anh chị

châu chấu, bọ rùa, chuồn chuồn trôi dọc dưới những ruộng lúa. Một cụ châu chấu

già khộc, cái miệng ngoác ra, cái mắt đờ đẫn khi bị trúng độc. Cái sức lực mỏng

yếu của cụ đã phát huy khi bị người khổng lồ làm cho ngã xuống nước. Cụ vẫn

không quên hét rống lên trước khi cái đầu gục hẳn xuống mặt nước sặc mùi thuốc

diệt côn trùng. Dường như các loài vật kêu la thảm thiết lắm nhưng có mấy ai hiểu

cho được cái đau đớn đến tột cùng ấy.

60

Làm thế nào khi các loài vật dường như chẳng có tiếng nói trước người khổng

lồ. họ thích làm gì thì làm, ai dám ngăn cản đây. Hổ, sư tử, voi… thì quá ít, khi đối

mặt với họ cũng chỉ là những thú vật quý hiếm mà họ đang tìm kiếm thôi. Chúng

tôi thì quá nhỏ bé. Chỉ một người khổng lồ cũng có thể tiêu diệt hàng ngàn sinh

mạng kiến trong chốc lát.

Mẹ con nhà bọ xít có lẽ đã rời bỏ quê hương để tới những miền đất mới, không

còn chết chóc đau thương, không còn sự tiếng rên la thảm thiết của muôn loài khi

bị xâm phạm tới quyền sống một cách thô bạo và quá quắt như vậy nữa. Nhưng họ

biết đi đâu đây ? Khắp nơi nơi đều có người khổng lồ. Rốt cục họ có lỗi không khi

mà họ được Đấng Tạo Hóa giao toàn quyền cai quản sự sống nơi trái đất này. Rất

nhiều trong số họ chắc cũng đau lòng trước sự tuyệt chủng của các loài sinh vật do

chính họ gây ra. Càng nghĩ như vậy, bọ xít mẹ ứa nước mắt ra rất nhiều tự lúc nào

mà không hay.

Ngồi trên lưng mẹ, bọ xít con vẫn hồn nhiên ngắm đất trời mà líu lo ca hát. Đâu

đâu cũng nguy hiểm cho tính mạng hai mẹ con nhưng cậu chưa biết được điều đó.

Những vòng chao trên không trung không khiến cho cậu sợ mà lại làm cho cậu

càng trở nên thích thú. Sau này, nếu cậu mọc cánh chắc là suốt ngày cậu chỉ thích

bay lượn khắp nơi để thưởng thức cảnh đẹp xung quanh thôi. Tính tình ngây thơ

vụng dại của con khiến lòng bọ xít mẹ dấy lên nhiều xúc động. Trong hoàn cảnh éo

le như thế này, chỉ có đôi bàn chân trắng, ngày mai hai mẹ con sẽ biết sống ra sao

nếu như vẫn cứ phải đi lang thang không có họ hàng, bọ xít thân bên cạnh ? Cảnh

một mẹ một con thật là cô đơn, nhiều lúc không có lấy một bọ xít để tâm sự, mấy

ai không thấy mủi lòng ?

Thế rồi họ cứ bay, cứ bay đến những nơi mà chính họ cũng không biết là sẽ đi

đâu. Cuộc sống họ cứ thế phiêu diêu khắp nơi. Một ngày kia, bọ xít mẹ mới ngộ ra

một điều : Mọi sự sống trên trái đất xanh này hầu hết là do người khổng lồ quyết

định. Sự tồn vong của loài bọ xít cũng như nhiều loài khác nữa phải phụ thuộc vào

họ, có khi nào họ nghe thấy tiếng kêu van thảm thiết của những loài vật đang có

nguy cơ biến mất khỏi hành tinh xinh đẹp này ?

Nàng muỗi ở dưới tán cây vạn tuế.

61

Kiến cánh ung dung lấy chân trước xoa xoa lên cái trán của mình. Cụ điềm tĩnh

kể tiếp câu chuyện thứ 3.

Hồi mà cụ kiến cánh còn nhỏ, cụ vẫn còn nhớ như in là gia đình nhà cụ dọn

đến ở gần một cây vạn tuế to lớn. Mọi kiến anh em ngày đó sống rất hòa đồng, tốt

bụng nhưng có một điều làm cho kiến nào kiến nấy thường phải lo sợ ấy là thỉnh

thoảng nhà kiến lại bị ngập lụt bởi người khổng lồ đi vệ sinh không chịu tôn trọng

thành lũy nhà kiến. Nhất là mấy cậu bé còn đang chơi bi ve thì họ lấy trò phun

nước kia làm trò cười đầy ác ý. Mỗi khi nhìn thấy người khổng lồ đang tiến lại gần,

kiến nào kiến nấy tớn tác lo sợ. Cái thứ nước ấy không làm cho lũy thành nhà kiến

tan nát như hậu quả của những trận mưa rào nhưng lại khiến cho những kiến già đổ

bệnh bởi cái mùi nồng nụa bốc ra. Đã bao kiến thợ đã xây đắp công phu nhưng rồi

tất cả lại đổ ụp xuống, thật đúng là nhân tai. Có một kiến nọ am hiểu nhiều nơi có

tổng kết là trên đời này có hai cái tai họa lớn nhất ảnh hưởng tới loài kiến là thiên

tai và nhân tai. Dẫu là tai họa nào thì cũng đều khiến cho cả người khổng lồ và

muôn vật đều phải sợ hãi.

Lần ấy, có một chàng kiến lính vì uất giận quá mà dùng hết sức bình sinh leo

lên chân người khổng lồ mà cắn hòng làm cho người kia sợ mà bỏ đi, đừng có xâm

phạm tới lãnh thổ của nhà kiến nữa. Chàng kiến kia đã hy sinh ngay sau đó khi bị

bàn tay khổng lồ bóp cho nát bét.

Những ngày sau đó, kết quả cũng không có gì khả quan hơn khi có thêm mấy

bạn kiến dũng cảm một cách mù quáng khi không biết lượng sức mình nên phải

gánh lấy hậu quả là cái chết đầy đau thương. Xác của họ hoặc bị quẳng mất đi đâu

đó hoặc rơi xuống gần khu vực tổ nên các kiến vẫn hàng ngày đi thu lượm những

xác đó về tổ mà tưởng nhớ như những kiến xấu số xứng đáng được tôn vinh. Vẫn

biết trước kết quả mà họ vẫn cứ xông vào chiến đầu một cách oai hùng thì thật là

ghê ghớm.

Biết không thể chiến thắng mà vẫn sẵn sàng liều mạng sống mình mà đánh thì

họ là người dũng cảm hay ngu xuẩn ? Danh giới ấy thực ra hết sức mong manh.

Có một nàng muỗi vẫn thỉnh thoảng chao đi chao lại quanh quẩn khu vực nhà

kiến. Nàng ấy có một bộ cánh mỏng tang, cái eo nuột nà làm sao khiến cho bao

anh chàng muỗi mê mẩn. Nàng thường hay ngủ ngày bởi ban đêm nàng còn bận đi

62

kiếm ăn. Ai cũng biết nàng vốn liễu yếu đào tơ nên chả có mấy ai bắt nạt cả. Trước

kia, dòng dõi nhà nàng cũng thuộc hàng phú quý, cả muỗi mẹ muỗi con được ở

trong một căn phòng khang chang chan hòa ánh sáng. Dù thỉnh thoảng trong căn

phòng ấy, có những nguy hiểm luôn rình rập nhưng đó không phải là điều khiến

cho những đám muỗi kia phải run sợ. Cái đáng sợ là không có cái gì để ăn, để mà

duy trì nòi giống.

Nàng muỗi đôi lúc bay qua nhà kiến mà hỏi thăm sức khỏe của các kiến, nàng

ta còn bay qua chỗ vũng nước tai quái kia mà nhìn ngắm, ve vuốt cơ thể, tự khen

khuôn mặt mà nàng bảo là rất bầu bĩnh, đầy e lệ.

Có lẽ là phái nữ nên ở loài nào cũng đều có vẻ gì đó kiêu sa, ai có ý định cưa

cẩm tán tỉnh gì là làm cao lắm. Cứ chiều chiều, khi cả loài muỗi dập rờn chuẩn bị

đi kiếm ăn, các đấng mày râu nhà muỗi ở gần khu này tranh nhau đến khu vực cây

vạn tuế hòng được chiêm ngưỡng dung nhan của hoa khôi muỗi. Họ bàn tán ra vào,

họ bày mưu tính kế tán tỉnh, họ cũng trách móc cho số phận hẩm hiu vì chưa làm

cho trái tim cô muỗi kia xao động.

Như càng được nước, nàng muỗi lại càng tỏ vẻ khinh thường những kẻ ngốc

nghếch kia. Còn lâu mới có được sự đồng ý vì bất cứ sự chân thành đến từ muỗi

nào. Phải kênh kiệu một chút thì mới có giá chứ. Ai dè điều đó đã trở thành một sự

kệch cỡm khi mà giới hạn của sự kiên nhẫn đã sắp tới điểm dừng.

Nàng muỗi cứ thế, cứ thế cho tới một ngày kia, khi chẳng còn muỗi nào bén

mảng tới trêu chọc giỡn đùa với mình nữa. Nàng muỗi bắt đầu cảm thấy hối tiếc

cho tuổi thanh xuân của mình đã không chịu mở lòng ra để cho những trái tim khác

có lối vào. Nàng ngước nhìn lên bầu trời xa xăm và tự vấn lòng mình. Nàng cảm

thấy có đôi lúc nàng như vô cảm trước cuộc sống. Hóa ra, những giá trị của bản

thân không hẳn chỉ là cứ giữ khư khư lấy những gì mình có. Cái mình có chắc gì

đã mang giá trị lâu bền. Nàng cứ than thở cho số phận hẩm hiu của mình. Nếu như

trước đây cả trăm anh chàng muỗi ve vãn thì giờ này nàng lại lủi thủi một thân một

mình dưới tán lá cây. Cuộc đời một con muỗi đâu có được dài như cuộc đời một

con người. Có đôi lúc nàng cũng cảm thấy ghen tỵ với loài người khi họ được

thượng đế trao ban cho quyền được cai trị tất cả các loài vật trên trái đất này, họ lại

có được một thế giới tinh thần phong phú, họ có chữ viết, có các phương tiện giải

trí hay các phương tiện đi lại do chính họ tạo ra. Còn các loài vật chẳng sáng tạo

63

được thêm như con người. Con người thật vĩ đại. Họ còn có thể lai tạo ra những

loài vật mới, mang lại sự kì diệu nhờ sự phát triển của khoa học. Nhưng con người

cũng phải chịu những trách nhiệm khi đã góp phần chủ yếu tạo nên sự diệt vong

cho một số loài vật.

Nhìn lên bầu trời vô tận kia, nàng muỗi bỗng bật khóc cho số phận của mình.

Giá như nàng đừng kiêu kỳ quá, đừng ích kỉ quá thì bây giờ nàng cũng đã có được

những đứa con như các cô muỗi đồng trang lứa. Cứ như thế được một thời gian,

nàng cũng trở về với bụi đất như bao sinh vật khác trên thế giới này. Nàng đã ra đi

một cách âm thầm và thanh thản.

Các bạn ơi ! Cơ hội thực sự đến với mình ở bất cứ hoàn cảnh hay công việc gì

trong cuộc sống là không có nhiều. Cuộc đời của muỗi ngắn ngủi nên điều đó

dường như là một sự nghiệt ngã đối với những ai không biết tận dụng những phút

giây ấy. Dẫu sao cuộc sống cũng có nhiều mặt của nó. Không có được cái này cái

kia biết đâu đó lại là điều làm cho người ta đỡ khổ.

Sau nhiều ngày được cụ kiến kể những câu chuyện như thế, tôi cũng phải chia

tay cụ để dấn bước lên đường. Tuổi già thật am hiểu nhiều điều, tôi rất ngưỡng mộ

cụ.

Cứ lang thang trên đường, dường như tôi vừa đi một vòng tròn chăng ? Khi mà

trước mắt tôi lại là những người bạn bè, người anh em tôi đang cặm cụi làm việc.

Gặp nhau, chúng tôi chân bắt mặt mừng, thì ra từ khi tôi bỏ đi phiêu lưu, đại gia

đình chúng tôi đã di chuyển mấy lần, để tồn tại trong một thế giới đầy cạnh tranh

như thế này. Chúng tôi ôm nhau, hôn lên trán nhau. Tôi đã trở về rồi sao ? Thật

hạnh phúc.

Gia tộc kiến vàng sang sông.

Những ngày vui tươi ấy cũng dần dần qua thật nhanh. Nguồn thức ăn ở khu vực

này cũng đã cạn kiệt. Chúng tôi đã họp nhau lại để bàn về một kế hoạch chuẩn bị

vượt dòng sông lớn. Những lúc này, tinh thần đoàn kết lại được nhắc nhở lại, khơi

gợi truyền thống của tổ tiên từ ngàn đời nay. Chúng tôi sẽ phải di chuyển để tìm

nguồn lương thực cho cả vạn miệng ăn. Đi đến đâu là chúng tôi sẽ phải tích cóp

từng ít một để đảm bảo không kiến nào bị đói. Tôi cũng khá hồi hộp trong cuộc đi

64

này. Thật ra, cũng gần một phần ba số kiến, đa số là kiến khỏe mạnh, không đồng

tình với chuyến vượt sông đầy nguy hiểm. Họ muốn tiếp tục trụ lại, kiếm ăn ở

những miền đất xa, họ bàn lùi về chuyện biết đâu sang đó chắc gì đã có thức ăn.

Một hồi tranh luận lâu, chúng tôi cũng đưa đến sự đồng thuận, dù không phải là

tất cả, đó là quyết định sang sông.

Thế là tất cả chuẩn bị tinh thần. Thức ăn dễ phân hủy được đem ra phân phát

hết cho tất cả các kiến ăn bữa ăn cuối ở dải đất phía bên này. Ai nấy ăn đều rất

điềm đạm. Phải nghỉ ngơi lấy sức khỏe nữa. Các kiến khỏe được phân công làm

nhiệm vụ khuân hết số thức ăn còn lại ra bờ sông, một số kiến khác thì ôm số

nhộng kiến ra đó. Còn lại chia ra kiến do thám đi dò đường, kiến bảo vệ, kiến

hướng dẫn... mỗi kiến mỗi công mỗi việc. Bao nhiêu vạn kiến như vậy, nhưng ai

cũng có việc để làm, để cùng sánh bước bên nhau.

Chúng tôi tập trung chuyển một chiếc lá khô xuống nước làm phao. Rồi lần lượt

trèo lên. Kiến này căn vào thân kiến nọ. Những kiến khỏe nhất thì vừa bám lên lá,

vừa bám lên bờ. Cứ thế, những kiến trẻ trung đầy cơ bắp thì xuống trước. Lần lượt

từng lớp từng lớp bám đuôi nhau xuống. Chúng tôi sẽ tạo nên một tập thể hùng hậu

vượt sông dựa trên tinh thần đoàn kết bất khuất vốn là sức mạnh được cả thế giới

loài vật và người khổng lồ thừa nhận.

Những lô thức ăn được xẻ nhỏ ra và chất dần lên lưng các kiến. Mặt nước dập

dềnh vì gió. Khu rừng rào rạc vì gió. Những kiến yếu vía lại càng trở nên yếu đuối

khi thấy có gió. Những nhộng kiến được bảo vệ nghiêm ngặt, được ưu tiên xếp vào

giữa tấm thảm kiến vững chãi, bên cạnh kiến Chúa. Cứ thế đoàn quân kiến đông

đúc là vậy cứ bám chặt lấy nhau trong tình yêu thương vô hạn để chuẩn bị hành

trình đầy nguy hiểm sang phía bên kia dòng sông. Chúng tôi chọn thời điểm này

một phần cũng là nhờ sức gió thổi sang phía bờ bên kia, còn nếu như mọi chuyện

không được thuận lợi cho lắm thì gió thổi chúng tôi dạt vào đâu thì chúng tôi sẽ lên

miền đất đó định cư. Vì chuyến đi như thế này phụ thuộc vào dòng nước chảy và

hướng gió thổi, chứ không phải là ý muốn của riêng kiến Chúa hay của chúng tôi

được. Chúng tôi chỉ là những sinh vật bé nhỏ giữa đất trời bao la.

Tôi là một trong những kiến xuống cuối cùng với các kiến bảo vệ đứng hai bên

đường lúc nãy chuyển hàng hóa. Ai nấy đều tập trung hết sức bám chặt vào nhau.

65

Bởi chỉ cần một thành viên buông ra thôi là sẽ làm xáo động đội hình xung quanh.

Sức mạnh của truyền thống được phát huy những lúc như thế này.

Nhìn cả một dải vàng toàn đồng loại đang bám vào nhau trong tinh thần vì nhau,

tôi cảm thấy yêu hơn cuộc sống này. Đôi lúc, sóng nước có làm cho chúng tôi bị

chòng chành, ướt hết toàn thân, nhưng chẳng sao. Còn có anh em, bạn hữu ở xung

quanh vẫn một lòng một chí quyết tâm đi tìm miền đất hứa.

Nhưng sự bình yên chẳng kéo dài được bao lâu. Chỉ trong chốc lát, một cơn gió

lớn như muốn hất tung chúng tôi văng ra, tách lìa khỏi nhau. Cơn gió làm cho mặt

nước xáo động dữ dội. Toàn đội hình kiến nghiêng ngả. Có cả tiếng thét lên sợ hãi

của một số kiến trẻ con ở phía trên chỗ kiến Chúa. Một số nhộng kiến bị lăn ra rìa.

Các kiến bảo vệ phía trên chỉ trong nháy mắt đã chia nhau ra để bê nhộng kiến về

chỗ cũ. Mặc cho gió vẫn thổi, nước vẫn rùng rình nghiêng ngả. Lần này, các nhộng

được chỉ định được ôm chặt vào tấm thảm kiến vĩ đại ấy.

Không ai lường được chữ ngờ. Quả thế. Chúng tôi đã phải đối mặt với một mối

nguy hiểm lớn hơn rất nhiều, ấy là những con cá háu đói nơi đây. Kiến Chúa kêu

gọi chúng tôi bám chặt nhau hơn nữa trong lúc nguy cấp như thế này. Sự nguy

hiểm ấy đến với tất cả chúng tôi như một mối đe dọa trực tiếp đến sinh mạng.

Trong phút chốc, có tới bốn tên cá vây bọc lấy miếng mồi đầy béo bở. Chúng

đua nhau đớp lấy từng miếng to một. Mỗi lần như thế, có tới hàng chục kiến đã

biến mất mãi mãi trên tấm thảm vững vàng kia. Mặt nước càng chuyển động ác

liệt. Tiếng kêu sợ thét lên của các kiến nhỏ càng làm náo động thêm.

Chúng tôi đã hô hào nhau phải quyết tâm bám chắc lấy nhau bằng tất cả sức

mạnh của mình. Những lúc này, nếu vì tham sống sợ chết mà buông nhau ra, thì

không những tất cả sẽ bị cuốn phăng theo nước, không chìm nghỉm thì cũng tan nát

thịt xương, hoạ hoằn lắm mới có thể sống nhờ may mắn.

Lũ cá dữ dằn vẫn lượn đi lượn lại trước món ăn trưa ngon lành ấy. Đột nhiên, có

mấy kiến bên cạnh tôi kêu xé lên trước khi bị lủm vào trong miệng một con cá lớn.

Ở bụng tôi hàm răng đen của bạn ấy còn bám lại. Thật kinh khủng. Tôi choáng

váng vì bị đòn bất ngờ và một cảnh tượng hãi hùng ấy ám ảnh. Tôi đã bị văng ra

khỏi tấm thảm kia. Nguy hiểm đã kề sát. Sau vài giây định thần lại, tôi bình tĩnh sải

66

những bước thật dài tiến vào chỗ cũ. Đàn cá vẫn mở những đợt tấn công điên dại

vào chúng tôi. Sóng nước dập dềnh điên đảo.

Tinh thần thép, thậm chí nói quá lên là lì lợm trong mỗi cá thể kiến vàng đã trở

thành sức mạnh ghê ghớm thay. Nước cứ chảy, sóng cứ đánh, gió cứ thổi, chúng

tôi vẫn kiên trì trên hành trình mà khó ai có thể nói được sẽ không phải lìa xa đồng

loại. Tôi đã bám lại được vào đội hình. Nhìn hàng nghìn cái cái bụng kiến cong

cong, dểnh ra phía ngoài, răng và chân bám chặt vào các kiến xung quanh, tôi vừa

buồn cười vừa hạnh phúc. Mấy chị em kiến mọi ngày đanh đá là thế, ai trêu tức là

sẵn sàng sống mái, vậy mà lúc này đây lại trở nên dịu dàng, đùm bọc lẫn nhau đến

lạ kì. Cứ thế, chúng tôi cứ trôi đi cùng dòng nước, và tới một lúc kia, chạm được

vào bờ. Một cuộc sống mới lại bắt đầu. Hy vọng rằng nó sẽ tốt đẹp hơn.

Tôi hào hứng kể với những kiến anh em chị em của mình về chuyến phiêu lưu

của mình. Đành mang tội là một kiến biếng làm, nhưng các câu chuyện tôi kể cũng

nhận được những cái gật gù. Rồi một ngày kia, tôi không chắc rằng tôi vẫn cứ ở lại

với cả nhà như thế này, tôi sẽ lại muốn đi thôi.