t.c. sakarya Ünİversİtesİ İş sağlığı ve İş güvenliği … · 2016-11-02 · sakarya...

*BE6E3L5EP*T.C.

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜİş Sağlığı ve İş Güvenliği Koordinatörlüğü

İş Sağlığı ve İş Güvenliği Koordinatörlüğü a Tel:264 295 38 88 Faks:264 295 73 73E-Posta :[email protected] Elektronik Ağ :www.sakarya.edu.tr

Sayı :77612143/918.99/Konu :Ofis Hizmetlerinde İSG Rehberi

Dağıtım

İlgi : 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu

İlgide kayıtlı kanunun 16. Maddesi uyarınca; İşveren, işyerinin özelliklerini de dikkate alarak çalışanlarını sağlık ve güvenlik riskleri ve koruyucu ve önleyici tedbirler konularında bilgilendirmekle yükümlü kılınmışlardır. Kurumumuzda ofis faaliyetlerin yoğunluğu dikkate alınarak; Sakarya Üniversitesi çalışanlarını ofis hizmetlerine yönelik İSG konularında bilgilendirmek üzere Koordinatörlüğümüz tarafından ekte sunulan klavuz kitapçık hazırlanmıştır.

Bu itibarla çalışanlarımızın bu konularda bilgilendirilmesini temin etmek amacıyla söz konusu rehberin tüm çalışanlara dağıtılması hususunda gereğini bilgilerinize rica ederim.

Prof.Dr. Musa EKENRektör Yardımcısı

EK :Büro Hizmetlerinde İSG RehberiDAĞITIMEğitim Bilimleri Enstitüsü MüdürlüğüneFen Bilimleri Enstitüsü MüdürlüğüneOrta Doğu Enstitüsü MüdürlüğüneSağlık Bilimleri Enstitüsü MüdürlüğüneSosyal Bilimler Enstitüsü Müdürlüğüneİslam Ekonomisi ve Finansı Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneAfet Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürüğüAraştırma-Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi MüdürlüğüneAvrupa Birliği Araştırma ve Dokümantasyon Merkezi MüdürlüğüneBalkan Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneBilgisayar Araştırma ve Uygulama Merkezi MüdürlüğüneBiyomedikal Manyetik ve Yarıiletken Malzemeler Uygulama ve Araştırma

Evrak Tarih ve Sayısı: 30/03/2016-E.14696

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununun 5. Maddesi gereğince güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.

*BE6E3L5EP*T.C.



Merkezi MüdürlüğüneDiaspora Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneElektromanyetik Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneGeleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneKadın Aile Sağlık ve Sosyal İlişkiler Araştırma Merkezi MüdürlüğüneKafkas Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneKaynak Teknolojisi Araştırma, Muayene ve Uygulama Merkezi MüdürlüğüneOrta Doğu Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneOsmanlı Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneSağlık Hizmetleri Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneSakarya Yenilik Merkezi MüdürlüğüneSürekli Eğitim Merkezi MüdürlüğüneTürk - Ermeni İlişkileri Araştırma Merkezi MüdürlüğüneTürk Dili Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneTürkiyat Araştırmaları ve Uygulama Merkezi MüdürlüğüneUzaktan Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi MüdürlüğüneYangın Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneYapay Zeka Sistemleri Uygulama ve Araştırma Merkezi MüdürlüğüneAdapazarı Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneAkyazı Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneAli Fuat Cebesoy Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneArifiye Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneFerizli Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneGeyve Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneHendek Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneKarasu Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneKaynarca Seyfettin Selim Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneKırkpınar Turizm Meslek Yüksekokulu Müdürlüğüne

*BE6E3L5EP*T.C.



Pamukova Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneSağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneSakarya Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneSapanca Meslek Yüksekokulu MüdürlüğüneKaynarca Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu MüdürlüğüneSağlık Yüksekokulu MüdürlüğüneBilgisayar ve Bilişim Bilimleri Fakültesi DekanlığınaEğitim Fakültesi DekanlığınaFen Edebiyat Fakültesi DekanlığınaGüzel Sanatlar Fakültesi DekanlığınaHukuk Fakültesi Dekanlığınaİktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanlığınaİlahiyat Fakültesi Dekanlığınaİletişim Fakültesi Dekanlığınaİşletme Fakültesi DekanlığınaMühendislik Fakültesi DekanlığınaSiyasal Bilgiler Fakültesi DekanlığınaSpor Bilimleri Fakültesi DekanlığınaTeknik Eğitim Fakültesi DekanlığınaTeknoloji Fakültesi DekanlığınaTıp Fakültesi DekanlığınaTurizm Fakültesi DekanlığınaBilgi İşlem Dairesi Başkanlığınaİdari ve Mali İşler Dairesi BaşkanlığınaKütüphane ve Dokümantasyon Dairesi BaşkanlığınaÖğrenci İşleri Dairesi BaşkanlığınaPersonel Dairesi BaşkanlığınaSağlık Kültür ve Spor Dairesi BaşkanlığınaStrateji Geliştirme Dairesi BaşkanlığınaYapı İşleri ve Teknik Dairesi BaşkanlığınaBasımevi Şube MüdürlüğüneDış İlişkiler Şube MüdürlüğüneDöner Sermaye İşletmesi MüdürlüğüneHukuk MüşavirliğineKoruma ve Güvenlik Şube MüdürlüğüneStratejik Planlama ve Kalite Yönetim Sistemleri Şube Müdürlüğüneİç Denetim Birimi KoordinatörlüğüneDevlet Konservatuvarı MüdürlüğüneAkademik Değerlendirme ve Kalite Geliştirme Koordinatörlüğüne

*BE6E3L5EP*T.C.



Bilimsel Araştırma Projeleri KoordinatörlüğüneErasmus Koordinatörlüğüneİletişim KoordinatörlüğüneKariyer ve Yetenek Yönetimi KoordinatörlüğüneMeslek Yüksekokulları KoordinatörlüğüneSanayi ve Toplum İlişkileri KoordinatörlüğüneSınav Hizmetleri KoordinatörlüğüneAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölüm BaşkanlığınaTürk Dili Bölüm BaşkanlığınaYabancı Diller Bölüm Başkanlığına

25/03/2016 : Öğr.Gör. M.BAYRAM25/03/2016 Koord. : Öğr.Gör. M.BAYRAM

Koordinasyon:28/03/2016 Gnl.Sek.Yrd. : R.YILDIRIM29/03/2016 G.Sek. : Prof.Dr. K.ARDIÇ

ü

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Doküman No OÛ.ISGK.KL.OI

ü BÜRO HİZMETLERİNDE Rev. No 00

ü BÜRO HİZMETLERİNDE Yayın Tarihi 30.12.2015

SAKARYA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihî IJ!SIV£JLS1İ LSI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ

Sayfa No 1/14

BÜRO HİZMETLERİNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ

Elinizdeki bu rehber büro hizmeti yapan SAÜ çalışanlarının; yaptıkları işler nedeniyle karşı karşıya oldukları tehlike, risk, sorunlar ve bunlarla ilgili alınması gereken önlemler ile uyulması gereken kurallar hakkında bilgilendirilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Bu konular aşağıdaki başlıklar altında anlatılacaktır;

[1] Bürolarda İş Sağlığı ve Güvenliğini Etkileyen Etkenler [2] Bürolarda Karşılaşılan İş Sağlığı ve Güvenliği Sorunları [3] Büro Ortamında Yapılan Risk Analizleri Sonucunda Tespit Edilen Tehlikeler [4] Bürolarda İş Sağlığı ve Güvenliği [5] Bürolarda İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Alınması Gereken Önlemler [6] Bürolarda Çalışanlar Tarafından Uyulması Gereken İş Sağlığı ve Güvenliği Kuralları [7] Bürolarda İş Sağlığı Açısından Yapılması Gereken Egzersizler

1- BÜROLARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİ ETKİLEYEN ETKENLER

Bürolarda iş sağlığı ve güvenliğini etkileyen dört etlcöD Vardır; Teknik etkenler. Kişisel etkenler, İdari etkenler, Çevresel etkenler. , •

c#°

a) Teknik Etkenler

Bir işletmede İSG'yi etkileyen başlıca teknik etkenler, araçlar ve teçhizat, elektrik sistemi ve elektrikli donanımlardır.

Kullanılan ekipmanlarla teknoloji açısından önemli olup işletmenin planlanması sırasında bu hususların belirlenmesi uygundur. Emniyetli çalışma için iyi bir teknik planlamanın yapılması ön koşuldur.

b) Kişisel Etkenler

Çalışanın sağlık, beslenme, eğitim, yetenek, disiplin anlayışı gibi etkenlerdir. İş kazaları açısından büyük önem taşımaktadır.

Kişisel etkenler, İSG yasası kapsamındaki kişilerin sağlık, eğitim seviyesi, deneyimi, zeka gelişmişliği ve bilgilendirme durumuyla ilgilidir.

İşyerinde verilecek eğitimle sadece deneyim, eğitim seviyesi ve bilgilendirme durumu geliştirilebilir. Zeka seviyesi ve sağlık durumu iyileştirilemez.

C\ . „ Hazırlayan:

Oğr.GöıpVletin BAYRAt İSG Koordinatörü '

Onaylayan: Prof.Dr. Musa EKEN

Rektör Yardımcısı

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ

BÜRO HİZMETLERİNDE

Doküman No 00.ISGK.KL.01

İÜ SAKARYA ÜNİVERSİTESİ

BÜRO HİZMETLERİNDE Rev. No 00

w'


BÜRO HİZMETLERİNDE Yayın Tarihi 30.12.2015

SAKAK YA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihi CnK ühsitesi İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ

Sayfa No 2/14

Üstelik sağlık durumu daha da kötüleştirilebilir. Örneğin sağlık kontrollerinde işitme kaybı arttıkça çalışanın bazı bölümlerde çalışması kısıtlanırken, doğuştan işitme ve konuşma engelliler için böyle bir sorun yoktur.

c) İdari etkenler

Yöneticilerin İSG prensiplerine inanması, benimsemesi ve çalışanlara örnek olması gerekmektedir. Yöneticinin benimsemediği İSG yasasını çalışanlar hiç benimsemez ve uygulamaz.

İSG yasasının uygulanması, ancak etkin denetim sayesinde gerçekleşir.

Bir iş yerinde yöneticilerin İSG yasasını, standartlarını ve kurallarını benimsemesi, kendisini ve işyerindeki herkesi İSG'nin bir parçası gibi görmesi ve uygulaması, uygulatması ve denetimini sağlaması çok önemlidir. Bu hususları önemsemeyen bir işverenin işyerinde İSG'nin başarılı olması beklenemez.

d) Çevresel Etkenler

Kimyasallar, parlayıcı ve patlayıcı maddeler, toz, gaz, gürültü ve titreşim ve trafik ile yapılaşma gibi etkenlerdir. İşletmenin İSG planlamasına önemli derecede etki yapmaktadır.

Çevresel etkenler arasında kimyasallar, gürültü, toz, vibrasyon gibi etkenlerle işletmenin faaliyetlerini sürdürebilmesi için inşa edilen yapılar (Ofis, Garaj, Yemekhane, WC, Atölye, Merdiven, Köprü vb. gibi) bulunmaktadır.

Her işletmede olduğu gibi ofislerde de tehlikeleri veujppkleri yönetebilmek için iyi bir organizasyon yapılmalıdır.

2- BÜROLARDA KARŞILAŞILAN IŞ SAĞLIĞI VE GUVENLIGI SORUNLARI

Bürolar güvenli iş ortamı olarak kabul edilmekle beraber, iş sağlığı ve güvenliği konusunda bürolarda da bazı sorunlar mevcuttur. Bu sorunlar şunlardır; Tehlikeli Kimyasallar, Toz, Ses ve Gürültü, Titreşim, İskelet Sistemi Rahatsızlıkları, Stres, Sıcaklık ve Koku ve Hava Kalitesi.

a) Tehlikeli Kimyasallar

Ofislerde çeşitli kimyasal maddeler (Printer kartuş ve tonerleri, temizlik maddeleri, piller vb.) kullanılmaktadır. Bu maddelerin kullanımı ve bertarafı mevcut tüzüklere ve kullanma talimatlarına göje yapılmalıdır.

C\ „ ̂Hazırlayan: * '>1̂ /

Öğr.GörnMetin BAYRAM / Onaylayan: Lı~

* '>1̂ / Öğr.GörnMetin BAYRAM / Prof.Dr. Musa EKEN

İSG Koordinatörü Rektör Yardımcısı

SAKARYA CMVERSITE-İI



İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ

Doküman No OO.İSGK.KL.01





Rev. No 00





Yayın Tarihi 30.12.2015




İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihi SAKARYA CMVERSITE-İI



İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Sayfa "No 3/14

Ofislerde kullanılan başlıca tehlikeli maddeler şunlardır: Tüpler, yapıştırıcılar, mürekkep, ofis malzemeleri.

Bazı maddeler tehlikeli kategorisine girmekle beraber, riskinin düşük olması nedeniyle pratik olarak zararsız olarak kabul edilebilir.

Bütün kullanılan kimyasalların MSDS (Material Safety Data Sheet - Malzeme Güvenlik Bilgi Formu) bilgileri iş ortamında bulunmalı ve güvenlik önlemleri hakkında çalışanlar bilgilendirilmelidir.

b) Toz

Tozlar, insan sağlığı üzerinde olumsuz etki yapabilirler. Ofislerde toz miktarı az olduğu için özel önlem alınması gerektirmez.

c) Ses ve Gürültü

Çalışma ortamına yayılan ve şiddeti 60 dB'nin A üzerinde olan sesler, çalışanları çeşitli şekillerde rahatsız etmektedir.

Ofislerde gürültü; ekipmanların çalışırken ses çıkarması, termal konforu sağlamak için klima veya vantilatör kullanılması gibi faaliyetlerden kaynaklanmaktadır.

Ofislerde kullanılan ekipmanlar gürültü açısından genellikle KKD kullanımını gerektirmezler. Dışarıdan kaynaklanan sürekli gürültü mevcutsa, ofis ortamının dışarıdan izole edilmesi çözüm olabilir. Geçici bir süre için ofis içinde tamirattan kaynaklanan gürültü emisyonu varsa, maruzivet süresi kısaltılarak çözüm bulunabilir.

JOÜD kullanılarak sorun Temizlik sırasında gürültü çıkaran ekipman kullanılıyorsa^gtti çözülebilir.

d) Titreşim

Mekanik titreşim insanların pek çok organında sorun oluşturabilmektedir. Büro ekipmanları genellikle aşın bir titreşim yaymadığından ofis çalışanları titreşim açısından genellikle önemli bir problemle karşılaşmazlar.

e) İskelet Sistemi Rahatsızlıkları

Ofislerde sıklıkla karşılaşılan bir diğer sorun, iskelet sistemi rahatsızlıklarıdır. Çalışma araç ve gereçlerinin insanın gövde yapısına uygun düşecek biçimde düzenlenmesi, elverişli ışık, ses, havalandırma, ısı. nem gibi çalışma koşullarının sağlanması gibi konulardan oluşan ergonomi unsurlarına dikkat edildiğinde iskelet sistemi rahatsızlıkları büyük ölçüde önlenebilmektedir.

Hazırlayan: Öğr.Gör. Metin BAYRAM

İSG Koordinatörü

Onaylayan: ı Prof.Dr. Musa EKEN


SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Doküman No 00.1SGK.KL.01

(ü BÜRO HİZMETLERİNDE Rev. No 00


SAKARYA LÎN 1 Vf RS 1 Tt Sİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihi SAKARYA LÎN 1 Vf RS 1 Tt Sİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Sayfa No 4/14

Ergonomi çalışmaları işletmelerdeki yaralanmaları önlemek, cisimleri kaldırma, itme ve çekme işlemleri esnasında az güç harcama kas-iskelet sistemi rahatsızlıklarına neden olan risk faktörlerini azaltma, işyeri verimliliğini artırma, hastalıklardan doğan sağlık harcamalarının, tazminatların, işgünü kayıplarının önlenmesine yarar sağlamaktadır.

İş ortamında ergonomi açısından öncelikli olarak oturarak çalışanların oturma şekli ve kullandıkları sandalyeler önem kazanmaktadır. Şekil 1' de Bilgisayar kullanımı için ergonomi ve Şekil 2'de Ergonomik sandalyeler ile ilgili örnekler verilmiştir.

Sandalyej

Arkalık rahat ve

ayarlanabilir

olmalı,

yükseklik

ayarlanabilmek.

Kullanıcı ile Ekran arasındaki mesafe

önemli.Ekran kullanıcı ile

aynı yükseklikte olmalıdır.

Man yüzeyi;

Bacaklarıngiretailmesi için

yeterince boşluk kalmalı

Ekranın üst seviyesi

kullanıcının göz

seviyesinden biraz aşağıda

olmalıdır,

En azon dakikada bir

ekrandan başka bir yere,

daha uzak bir noktaya

odaklanınız.

Klavye;

Erişim kolayalmalı veojekilde

ayarlanabilmeli ki kollar paralel

olarak erişebilmeli.

BİLGİSAYAR İÇİN ÖNERİLEN ÇALIŞMA POZİSYONU

Ayaklar;

Zeminde veya ayaklık üzerinde rahat olmalı, saatte en az

bir kere ayağa kalkınız.

Şekil 1: Bilgisayar kullanımı için ergonomi

Hazırlayan: ^ / Öğr.Gör.TVletin BAYRAM

İSG Koordinatörü





Doküman No OO.İSGK.KL.Ol SAKARYA ÜNİVERSİTESİ

BÜRO HİZMETLERİNDE Rev. Na 00



SAKAKYA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihi ONIYE«SITFSI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ

Sayfa No 5/14

Bacaklar için hoş yer bırakılmalı

96-110

£ cin

Şekil 2: Ergonomik sandalyeler

f) Stres

Psikolojik Stres: Son on yılda işe bağlı psikolojik rahatsızlıklar giderek önem kazanmaya başlamıştır. Monoton iş ortamı, yoğun dikkat gerektiren işler, çalışma saatlerinin düzensiz olması, vardiyalı çalışma, şiddete maruz kalman işler (polislik ve gardiyanlık gibi), yalnız çalışma, aşırı sorumluluk gibi iş şartları, çalışanlarda ciddi psikolojik rahatsızlıklara neden olabilir. Böyle psikolojik stres ve aşırı yüklenmeler, çalışanlarda uyku bozuklukları, tükenme sendromlan ve depresyona neden olabilir.

İş stresine bağlı olarak kalp-damar sistemi hastalıklarında, özellikle koroner damar hastalıkları ve hipertansiyonda artış olduğu bildirilmiştir.

İş stresi zamanla değişim gösterdiğinden, kan basıncına etkisini ölçmek kolay değildir. Ancak araştırmalar yüksek iş stresine sahip bireylerde kalp hızı ve kan basıncının çok daha yüksek olduğunu göstermiştir.

Hayatı tehdit eden ya da ölümle sonuçlanan büyük kazalar ve faciaların, çalışanlarda ağır psikolojik bozukluklara neden olduğu görülmüştür.

Psikiyatristler iş yaşamında stres yaratan faktörleri şu başlıklar altında toplamaktadır; S İşin Yapısından Kaynaklananlar (İşin yükü ve niteliği, düşük ücret, vardiyalı

çalışma, amirlerle çatışma, dedikodu, görevin çeşitliliği ya da çok yönlülüğü, monotonluk, yetersiz kaynaklar, meslektaşlarla çatışmalar)

S Örgütsel rolden kaynaklananlar (rol çatışması ve rol belirsizliği) S Kariyer gelişiminden kaynaklananlar •S Örgütün yapı ve ikliminden kaynaklananlar S Örgütün dışından kaynaklananlar (aile ve sosyal yaşam)

A A W > o Hazırlayan:

Öğr.Gör, Metin BAYRAM Onaylayan:

Öğr.Gör, Metin BAYRAM Prof.Dr. Musa EKEN İSG Koordinatörü Rektör Yardımcısı

w SAKARYA ÜNİVERSİTESİ




Doküman No 00.ISGK.KL.01 Rev. No 00 Yayın Tarihi 30.12.2015 Rev. Tarihi Sayfa No 6/14

İş stresi çoğu zaman mesleki yetersizliğe, diğer bir ifade ile psikolojik sakatlığa yol açmaktadır. Bu da iş veriminin azalması ve ekonomik kayba neden olmaktadır. Bu nedenle stres azaltıcı yöntemlerin uygulanması, çalışanın tatmini üretimin de artışına katkıda bulunacağı gibi sağlık harcamalarında da azalmaya neden olacaktır.

g) Sıcaklık

Ofislerde ortam sıcaklığı iklimlendirme ekipmanlarıyla istenilen şekilde ayarlanabilir.

h) Koku ve Hava Kalitesi

Ofislerde iyi bir havalandırma sağlanarak hava kalitesi istenilen seviyeye getirilmelidir.

3- BÜRO ORTAMINDA YAPILAN RİSK ANALİZLERİ SONUCUNDA TESPİT EDİLEN TEHLİKELER

Büro ortamında yapılan risk analizleri sonucunda tespit edilen tehlikeler şunlardır;

(a) Elektrik Çarpması, (b) Yıldırım Düşmesi, (c) Yangın, (d) Yüksek Yerden Yabancı Cisim Düşmesi, (e) Fırtına (Kuvvetli rüzgâr, tipi),

Deprem, Sabotaj, Sel, Duvar, Çatı Çökmesi Sonucu Yaralanma, Duvara Monte Edilmemiş Dolapların Düşmesi Sonucu Yaralanma, Yüksek İstifli Malzemenin Düşmesi Sonucu Yaralanma, İletişim Kesilmesi,

(m) Ofislerde ve Laboratuvarlarda Havalandırmanın Olmaması, (n) Büro Masa ve Koltukların Ergonomik Olmaması, (o) Gıda Zehirlenmesi, (p) Binaların Depreme Dayanıksızlığı, (q) Trafik Kazası, (r) Islak Zeminde Kayıp Düşme, (s) Kablosuz İnternet, Elektrik vb. Yaydığı Zararlı Radyasyon.

(f) (g) (h) (i) (İ) 00 d)

Hazırlayan: ^ ' r ' / Öğr.Gör. Metin BAYRAM

İSG Koordinatörü



SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Doküman No OO.İSGK.KL.OI

İÜ BÜRO HİZMETLERİNDE Rev. No 00


SAKARYA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihi f; N-1 V I K S 1 T fc M İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ

Sayfa No 7/14

4- BÜROLARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ

Bürolarda iş sağlığı ve güvenliği başlıca şu başlıklar altında incelenebilir; İş kazaları. Bina Yapısı. Doğal Olaylar. Personel ve Ziyaretçiler, Yük Kaldırma, Yükleme ve Taşıma ve Dışarıda Yürütülen Faaliyetler.

a) İş Kazaları Bürolardaki tehlikelerden bazıları şunlardır; Kayma, takılma ve düşme, elektrik, kişisel

güvenlik ve ekipmanlar. Bu tehlikelerden kaynaklanan riskler; elektrik çarpması, mekanik tehlikelerden kaynaklanan ezilmeler, kesilmeler, ciltte yanıklar, göze cisim kaçması, ağır yüklerden kaynaklı kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları başlıca olanlarıdır.

b) Bina Yapısı Binaların amaca uygun olarak dizayn edilmemiş olması, plansız gelişmeler, gelişigüzel bina

tadilatları, iyi tasarlanmadan eklenen yeni üniteler gibi olumsuzluklar rahat çalışma ortamını etkilemekte ve kazalara, çalışanlar üzerinde strese sebep o labilmektedir. Çoğu kez de işletme randımanı olumsuz etkilenmekte, kapasite ve/veya kalite düşmektedir. Gelişigigel yapılan eklemelerin yangına sebep olduğu dahi görülmüştür.

c) Doğal Olaylar Doğal olaylar arasında deprem, yağışlar, su baskınları, yıldırım düşmesi gibi olaylar

sayılabilir. Her sektörde olduğu gibi bu tür olaylar yaşandığı zaman ofis ve ofistekilerin etkilenmesi, iş sağlığı ve güvenliğinin zarar görmesi normaldir. Bu tür olaylar engellenemez ancak önceden önlem alarak olumsuz etkileri azaltılabilir.

d) Personel ve Ziyaretçiler Her sektörde olduğu gibi büro çalışanlarının işe girişte eğitilmesi ve bu eğitimlerin işin

devamında belli periyotlarla tekrarlanması kanun gereğidir. İşletmeye giriş yapan araçlar ve yabancılar kayıt altına alınmalıdır.

e) Yük Kaldırma, Yükleme ve Taşıma

Ofislerde ağırlık kaldırma, indirme ve yük taşıma gibi konularda vücudu doğru ve güvenli kullanma eğitimleri verilmesi gerekmektedir. Uygun ergonomik koşullar sağlandığı takdirde hem işçilerin sağlığı konusunda önemli bir adım atılmış olacak, hem de hastalıktan doğan sağlık harcamaları, tazminatlar ve iş günü kayıpları önlenmiş olacaktır.

7îT.

* -Hazırlayan: V.' ^ ' t

• I r ' Onaylayan: ıf

Öğr.Gör. Metin BAYRAM ""Prof.Dr. Musa EKEN İSG Koordinatörü Rektör Yardımcısı

I! SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Doküman No 00.ISGK.KL.01

I! BÜRO HİZMETLERİNDE Rev. No 00 I! BÜRO HİZMETLERİNDE Yayın Tarihi 30.12.2015

SAKARYA Csiveks: Tl. sı İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihî SAKARYA Csiveks: Tl. sı İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Sayfa No 8/14

El ile yük kaldırma, aktarma ve depolama gerektiği zaman, ekip halinde çalışma durumunda, ekibi yönetmek için kullanılacak olan hareket ve işaretler önceden belirlenmiş olacaktır.

Yüklerin kaldırılması konusunda olumsuzlukları önlemek açısından aşağıdakiler uygulanabilir:

• Yüksekteki raflara ulaşmak için her zaman merdiven kullanınız. Boyunuzdan daha yüksek yerlere uzanmayınız. Aksi halde adale ağrısı meydana gelebilir veya başınıza bir şey düşebilir.

• Yük kaldıracağınız zaman dizlerinizi bükünüz. Bu şekilde daha kolay denge sağlarsınız, ayrıca sırtınıza daha az yük biner.

• Çok sayıda eşyayı taşımak için el arabası kullanılması yaıarlı olacaktır. \ •s ıf Cıf * ̂

V Vi ̂

f) işyeri Dışında Vürütülen Çalışmalar

633 1 sayılı kanuna göre işyeri dışına gönderilenler, tedavi maksadıyla işyeri dışına çıkanlar, servis araçlarıyla evden-işe, işten-eve gidip gelenler, bebek emzirmek üzere işyerinden ayrılan emzikli kadın çalışanlar işyerinde çalışıyor kabul edilirler.

Evrak vb. dağıtımı için işyeri dışına çıkan şoför ve diğer çalışanlar, şantiyelerde kontrolörlük ve denetleme faaliyetinde bulunan görevliler, işyerine ait bir ihtiyacı piyasadan temin etmek üzere işyeri dışına çıkan satınalma görevlilerinin başına gelen kazalar iş kazası sınıfına girmektedir.

Şoförler trafik kurallarına uymakla yükümlü olup, inşaat kontrol ve denetleme elamanları şantiyedeki alt işveren ve alt işveren çalışanları ile uyum içinde çalışmakla yükümlüdür.

5- BÜROLARDA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KONUSUNDA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER

Bürolarda iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınması gereken önlemler şu başlıklar altında izah edilecektir; İş Kazaları. Meslek Hastalıkları, Güvenlik Levhaları, Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD), Ölçme ve Kayıtlar ve Sağlık Kontrolleri.

a) İş Kazaları

İş kazalarını azaltmanın başlıca yöntemleri: makina ve ekipmanların bakımlı olması, işe uygun olması, personelin ehliyetli ve deneyimli olması, çalışma koşullarının uygun olmasıdır (ısı, ışık, ses, ergonomi vb.).

/ Hazırlayan: —V— '— •

J- i K' fi- * Onaylayan: Öğr.Gör1. Metin BAYRAM Prof.Dr. Musa EKEN


SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Doküman No 00.İSGK.KL.01

(ül BÜRO HİZMETLERİNDE Rev. No 00

w BÜRO HİZMETLERİNDE Yayın Tarihi 30.12.2015

SAKARYA OSIVEBSITHSI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihi SAKARYA OSIVEBSITHSI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Sayfa No 9/14

b) Meslek Hastalıkları

Büro çalışanları en fazla Kümülatif Travma Rahatsızlıkları riskiyle karşı karşıyadır. Bu rahatsızlık çalışanların tekrarlanan hareketler yaparken yakalandıkları rahatsızlıklardır (Carpel tunnel syndrome, tentinitis, De Quervains rahatsızlıklanyla tetik parmak rahatsızlıklarından oluşur. Tüm bu rahatsızlıklar ilk olarak aynı hareketi yüzlerce, binlerce defa tekrarlayarak çalışan fabrika işçilerinde görülmüştür.

Günümüzde, bilgisayarla çalışan ve veri yükleyen ofis çalışanlarında da bu rahatsızlıkların birçoğunun görüldüğü bilinmektedir. İşin sadece fiz iksel özelliği değil, tekrarlanmakta olması rahatsızlığa neden olmaktadır.

Ofislerde sürekli oturma nedeniyle karşılaşılan bir diğer önemli sorun, bel ve sırt rahatsızlıklarıdır. Oturulan sandalyenin ergonomik olması büyük önem taşımaktadır.

c) Güvenlik Levhaları

İş kazalarım azaltmak için işletmenin çeşitli yerlerine insanları uyarmak için güvenlik levhaları asılır. Bunlara uyulması gerekmektedir. Bu levhalar, kendileri bir risk oluşturmayacak şekilde düzenlenir.

d) Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD)

o? -

Ofis işlerinde normal koşullarda KKD ihtiyacı bulunmamakla birlikte bazı görevler için kullanılması gerekebilir. Örneğin dış cephe temizliği yapanlar cam silme sırasında bu amaç için imal edilmiş sepetli asansörler kullanmalıdır. Ayrıca vakumla temizleme işleri normal mesai saatleri dışında yapılmalı ve çalışanlar kulak tıkacı kullanmalıdır. Ofislerde ilaçlama gereği duyuluyorsa kimsenin çalışmadığı vardiyalarda veya talil döneninde yapılmalı, ilaçlamayı yapanlar KKD kullanmalıdır.

Çalışanlara ve ziyaretçilere işletmenin olumsuz koşullarını minimum seviyede hissettirmek için KKD verilir. KKD'ler CE etiketi ve EN Standart numarası taşımalıdır. Aksi halde gerekli korumayı yapmayabilir.

e) Ölçme ve Kayıtlar

6331 sayılı kanuna göre çalışanlar belli periyotlarla sağlık kontrolünden geçirilmelidir.

• Toz Konsantrasyonu: İşletmenin çeşitli noktalarında toz emisyonu veya hava kirliliği ölçülerek önlem alınması sağlanır.

• Hava Kalitesi: (Plastik ve alkol buharları ve mürekkep konsantrasyonu için)Gürültü: İşletmedeki makine ve ekipmanlardan çıkan sesin şiddeti kümülatif olarak ölçülerek aşırı gürültüye maruz kalınmayacak önlemler alınır.

\ Hazırlayan:

\ T: , Oğr.Göf. Metin BAYRAM • - ̂ "V1

Jğr.Gör. r İSG Koordinatörü



SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Doküman No OO.İSGK.KL.Ol


w SAKARYA DNlVE kSlTfc"!İl

BÜRO HİZMETLERİNDE Yayın Tarihi 30.12.2015 w

SAKARYA DNlVE kSlTfc"!İl İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihi w SAKARYA DNlVE kSlTfc"!İl İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ

Sayfa No 10/14

6- BÜROLARDA ÇALIŞANLAR TARAFINDAN UYULMASI GEREKEN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURALLARI

Bürolarda çalışanlar tarafından uyulması gereken iş sağlığı ve güvenliği kuralları şunlardır;

(a) Ofisleri temiz ve düzenli tutunuz. (b) Ofislerde normal şartlarda koşmayınız, yürüyünüz.

(c) Çay, kahve gibi sıcak içeceklerin dökülmemesine dikkat ediniz. (d) Dolap ve masa çekmecelerini açık bırakmayınız. (e) Yürürken aynı zamanda asla evrak okumayınız. (f) Yüksek yerlerdeki raflardan dosya vb. alırken portatif merdiven kullanınız. (g) Dolapların üzerine dosya vb. yığmayınız, dolapların içine düzenli biçimde koyunuz. (h) Koltuk ve sandalyeleri kontrol ediniz. Arızası, problemi olanları onartınız. (i) Sandalye, koltuk, masa ve çekmeceleri yüksekte bir noktaya ulaşmak için merdiven

gibi kullanılmayınız. (j) Ofislerde sigara içmeyiniz. (k) Kirli, yağlı vb. ayakkabılarla ofislere girmeyiniz. •••(I) Ofislerin temizliğinde, ıslak zeminleri derhal kurulayınız. (m) Ofis zeminlerinde kayma ve takılmaya neden olabilecek yüzeyleri derhal onartınız. (n) Evraklardaki zımba tellerini mutlaka zımba teli sökücü ile çıkartınız.

(o) Ofislerde bulunan; makas, maket bıçağı, sivri uçlu kalemler vb. gibi malzemelere dikkat ediniz.

(p) Klavyenin rahat bir çalışma pozisyonu sağlayacak uzaklıkta olmasına özen gösteriniz.

(q) Mevcut ışık kaynaklarının direkt parlaklığa ve yansımalara neden olmasını engelleyiniz.

(r) Bilgisayar ekranı ve fon ortamı arasında yeterli aydınlanma olmasını sağlayınız (s) Yerden ağır bir malzeme kaldırırken belin incinmemesi için dizlerin kırılması ve

kuvvetin belden değil bacaklardan alınmasını sağlayınız. (t) Mesai sonunda odanızdan ayrılırken ışıkları söndürüp, elektrikli aletleri (ısıtıcı,

klima, prize takılı cep telefonu şarj cihazı vb. adaptörler) mutlaka kontrol ediniz. (u) Odamzdaki tüm elektrikli aletlerin kablolarının, fış ve prizlerinin uygun ve emniyetli

olması sağlatınız. Ayrıca sarkan ve ekli elektrik kablolarının açıkta durmasını engelleyiniz.

(v) Yangın söndürücüler ve acil çıkış yerlerini mutlaka öğreniniz. (w) Yürüme yollarında, çalışma alanınızın zemininde takılıp düşülmesine neden olacak

malzemeler bulundurmayınız.

r \ \ l A

Hazırlayan: v \ Onaylayan: Öğr.Gör. Metin BAYRAM Prof.Dr. Musa EKEN


SAKARYA Ü S J V U R S 1 T L S 1




Doküman No 00.1SGK.KL.01





Rev. No 00





Yayın Tarihi 30.12.2015




İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihi SAKARYA Ü S J V U R S 1 T L S 1



İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Sayfa No 11/14

7-BUROLARDA EGZERSİZLER

İŞ SAĞLIĞI AÇISINDAN YAPILMASI GEREKEN

Ofis ortamında günlük aktivitelerin önemli bir kısmının oturarak gerçekleşmesi başta kilo alımı olmak üzere; sırt. boyun, el bileği ağrıları ve kaslarda zayıflamaya neden olabiliyor. Sağlıklı bir ofis yaşamı için gün içinde kısa molalar vermek ve düzenli egzersiz yapmak gerekiyor.

Ofis içerisinde yapılabilecek pek çok egzersiz yöntemi bulunmaktadır. Bunlar yapılan işe ve çalışılan ortama göre uyarlanabilir. Ofis içi egzersizlerdeki hedef; basit ve kolay hatırlanabilir temel bazı hareketleri yaparak kan dolaşımını hızlandırmak ve yağ yakan enzimlerin aktifliğini artırmaktır. Ofiste kolaylıkla uygulanabilecek temel ofis egzersizlerinden bazıları şu şekilde sıralanabilir:

• Sandalyenizde otururken yukarıda bir cisme ulaşmaya çalışır gibi el bilek, dirsek ve omuzlarınız düz bir çizgi oluşturacak şekilde kollarınızı gerin. Beş saniye kadar gerili tutun ve bırakın.

• Ellerinizi koltuğun arkasına birleştirin ve omuzlarınızı ve sırtınızı geriye doğru germ , , . . • 1

• Omuzlarınızla öne ve geriye dairesel hareketler yapın. Beş saniye süresiıjçe^iîîih' tutun i ı •*Hf Ü -"•* ve bırakın. ,

\w-• Ellerinizle ayaklarınıza değecek şekilde öne doğru eğilin. • Masanızın üzerinde küçük ağırlıklar bulundurun. Bu bir küçük su şişesi de olabilir. Bir

şey düşünürken ya da telefonla konuşurken diğer kolunuzla yana ve öne doğru ağırlık kaldırma egzersizleri yapın.

• Otururken ayak bileklerinizi sürekli yukarı çekin ve aşağı itin. • Sandalyenizden biraz ayağa kalkın, 5 saniye bekleyin ve tekrar oturun. • Ayağa kalkınca hafifçe çömelip yukarı doğru kollarınızı da uzatarak zıplayın.

Bu egzersizlerden her birinin 5 tekrarlı setler halinde yapılması, vücuttaki ağrıyı ve yorgunluğu azaltarak, kendinizi fiziksel ve ruhsal olarak daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır. Ayrıca ofiste daha sağlıklı bir çalışma ortamı yaratabilmek için şunlara dikkat edilmelidir:

Bilgisayar ekranı yüzün tam karşınızda olacak şekilde ayarlanmalıdır. Bilgisayar kullanırken sürekli sağa ya da sola dönmek kronik boyun ve sırt ağrısına neden olabilir. Bilgisayarda yazı yazarken ve fare kullanırken bileğin düz olmasına dikkat edilmelidir, Boyun olabildiğince öne eğilmeden yani düz tutulmalıdır. Bilgisayar ekranı çok aşağıda ya da yukarıda olmamalıdır. Otururken sırtınızı yaslanmalı ve dik durulmalıdır. Bunun için sandalye yüksekliği iyi ayarlanmalıdır.

Hazırlayan: Onaylayan: Öğr.Gör. Metin BAYRAM Prof.Dr. Musa EKEN


SAKAKVA

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Doküman No OO.İSGK.KL.Ol

SAKAKVA


SAKAKVA


SAKAKVA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihi C.VİVÜkU ı - fi! İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ

Sayfa No 12/14


Raktör Yardımcısı

Hazırlayan: Öğr.Gör. Metin BAYRAM

İSG Koordinatörü

SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Doküman No OO.ISGK.KL.OI



SAKAHYA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihi r S' 1 VE kS 1 TE> 1 İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ

Sayfa No 13/14

Boyun Egzersizleri

Boyun egzersizlerini yaparken. boynun düzgün tutulması önemlidir. Bu nedenle, önce nötral pozisyon oluşturulur: Baş. boyun düz hale gelene kadar arkaya çekilir. Bu arada yüz tam karşıya bakar. Egzersizler bu pozisyon korunarak yapılır.

•; fc*i

Nötral pozisyon Boyun egzersizine başlama pozisyonu

Başınızı s ırayla saga ve sola d oğru yavaşça çevirip, 8 sn bekleyin.

< c>

Kulaklarınızı her iki omuz bölgesine yavaşça yaklaştırarak, 8 sn bekleyin.

Çenenizi öne doğru yaklaştırarak boyun arkasındaki kasları germeye çalışın. 8 sn bekleyin.

Hazırlayan: V"Y \r>. Öğr.Gört! Metin BAYRAM

İSG Koordinatörü



SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Doküman No 00.1SGK.KL.01

(il BÜRO HİZMETLERİNDE Rev. No 00


SAKARYA V. S 'H-EKSİİ ESI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ Rev. Tarihi SAKARYA V. S 'H-EKSİİ ESI İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ REHBERİ

Sayfa No 14/14

Diğer Egzersizler

Yürümek temel egzersizdir. İş yerinde yürümek için fırsatlar yaratılmalıdır. Örneğin; ofiste asansör kullanmak yerine merdivenler tercih edilmelidir. Kendi katınızdaki tuvaleti değil bir üst ya da alt kattaki tuvaleti kullanmak ofis içinde hareket etmenizi artıracaktır. İş yerinizden bir meslektaşınızla bir konuyu tartışırken ya da yeni fikirler üretmeye çalışırken oturmak yerine ayakta konuşmak da işe yarayacaktır. Bunlar haricinde öğlen arasında en az 15 dakika ofis dışında yürümek faydalı olacaktır. Yürümek hem enerji yakımmı sağlar hem de vücuttaki kan dolaşımını düzenler.

Hazırlayan: N 7 ! " ' " ' Onaylayan: Oğr.GÖr. Metin BAYRAM "Prof-Dr. Musa EKEN


t.c. sakarya Ünİversİtesİ İş sağlığı ve İş güvenliği … · 2016-11-02 · sakarya...

Documents