t.c. saĞlik bakanliĞi 2010 mali yılı bütçesinin tbmm genel ... · t.c. saĞlik bakanliĞi...

110
T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ Sağlık Bakanı 19 Aralık 2009

Upload: others

Post on 07-Feb-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI

2010 Mali Yılı Bütçesinin

TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu

Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Sağlık Bakanı

19 Aralık 2009

Page 2: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Ġçindekiler

Önsöz 3

A. Dünden Bugüne Sağlık Politikalarımız 5

B. Türkiye Sağlıkta DönüĢüm Programı 6

C. Türkiye Sağlık Sistemi Performans Değerlendirmesi 9

1. Sağlık Sistemi Fonksiyonları 11

a. Yönetim 13

b. Kaynaklar 22

c. Hizmet Sunumu 43

d. Finansman 59

2. Ara Hedefler 71

a. KiĢisel Sağlık Hizmetlerinin GeliĢtirilmesi 73

b. Sağlıklı YaĢam Tarzları ve Çevre 79

3. Nihai Amaçlar 87

a. Sağlık Durumunun iyileĢtirilmesi 89

b. Finansal Riskten Koruma 99

c. Birey Memnuniyeti 105

D. Yeni Dönemde Önemli Hedeflerimiz 108

Page 3: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Önsöz

Sayın Milletvekili;

Bildiğiniz üzere 58, 59 ve 60. Cumhuriyet Hükümetleri olarak sağlıkta kapsamlı, yapısal ve fonksiyonel bir

iyileĢtirmeyi “Sağlıkta DönüĢüm Programı” adı altında gerçekleĢtiriyoruz.

Cumhuriyetimiz döneminde sağlıkta önemli ilerlemeler kaydedildi. Son 7 yılda ise bir bütün olarak sistemi

dönüĢtürerek halkımızın sağlık hizmetlerine eriĢimini kolaylaĢtırdık. Çok daha etkili, verimli ve kaliteli bir

sağlık sistemi oluĢturduk.

Bu yeni sistemi oluĢtururken finansmandan organizasyona,yeni kurallar oluĢturmaktan ödeme biçimlerine,

halkın ve sağlık çalıĢanlarının davranıĢ değiĢikliklerine kadar bir çok alanda yenilikler gerçekleĢtirdik.

Sonuçta hem topyekun toplumun sağlık durumu iyileĢti, yani sağlık göstergelerinde önemli iyileĢmeler oldu

hem de vatandaĢımız sağlık ihtiyacının finansal yükünden büyük ölçüde kurtuldu. Tabii olarak halkın sağlık

hizmetlerinden memnuniyeti arttı.

Page 4: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Önsöz

Yedi yıllık görev dönemimizde istikrar, kararlılık, ortak aklı kullanma, bilimsel ve pratik tecrübeye önem

verme ulaĢtığımız baĢarının altında yatan en önemli sebeplerdir.

Hükümet olarak süreç boyunca iktidar ve muhalefet partisi milletvekillerinin, ilgili bürokrasinin, sivil toplum

kuruluĢlarının, bilim insanlarımızın, sektörün ve hepsinden önemlisi halkımızın büyük desteğini aldık.

Elinizde tuttuğunuz “Sağlık Bakanlığı 2010 Mali Yılı Bütçe Sunumu” geçmiĢ 7 yılın performansını

değerlendirdiğimiz önemli bir kaynaktır.

Eksiklerimizi yine sizlerle birlikte tamamlayacağız. Bugüne kadar verdiğiniz katkılar için Ģükranlarımızı arz

ediyor bundan böyle de katkılarınızı bekliyoruz.

Saygılarımla

Prof.Dr. Recep AKDAĞ

Page 5: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

A-Dünden Bugüne Sağlık Politikalarımız

5

1) 1920-1923: SavaĢ yaralarının sarıldığı ve mevzuatın geliĢtirilmeye baĢlandığı dönem.

2) 1923-1946: Sağlıkla ilgili temel mevzuatın geliĢtirildiği ve sağlık hizmetlerinin “geniĢ bölgede tek amaçlı

hizmet/ dikey örgütlenme” modeli ile yürütüldüğü dönem (Refik Saydam Dönemi).

3) 1946-1960: Hastane ve sağlık merkezlerinin sayısının artırıldığı, yerel yönetimlerin denetiminde olan

yataklı tedavi kurumlarının merkezden yönetilmeye baĢlandığı, sivil toplum örgütlerinin ve bazı tıp

mesleklerinin hukuki altyapılarının oluĢturulduğu dönem (Behçet Uz Dönemi).

4) 1960-1980: Yaygın, entegre, kademeli, il içinde bütünleĢmiĢ bir yapı anlayıĢıyla sağlık evleri, sağlık

ocakları, ilçe ve il hastaneleri Ģeklinde yapılanmanın baĢladığı dönem (Sosyalizasyon Dönemi).

5) 1980-2002: Sağlıkla ilgili bazı reform planlamalarının yapıldığı ancak yeterince uygulama alanının

bulunamadığı dönem.

6) 2003-2009: “Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı” Dönemi

Page 6: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

B-Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı

6

Sağlıkta DönüĢümün Özellikleri

“Sağlıkta DönüĢüm Programı” nı,

ülkemizin sosyoekonomik gerçeklerine

uygun, yapısal, planlı ve sürdürülebilir bir

program olarak hazırladık.

Programı bütün vatandaĢların ülkenin

eĢit haklara sahip bireyleri olarak, kaliteli

sağlık hizmetlerine hakkaniyet içinde

eriĢmelerini gaye edinen “insan odaklı”

etik anlayıĢ üzerine bina ettik.

ġekil - 1

Page 7: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Sağlıkta Politika Çemberi

Etik

Politika

Değerlendirme

Uygulama

Politik Karar

Politika

Geliştirme

Teşhis

7

Programın politik ve metodolojik hazırlıklarını

yaparken, sağlık politikalarının değiĢim sürecinin

sağlıklı iĢlemesini sağlayacak, aĢamalı, süreklilik

arzeden bir politika döngüsü öngördük.

Buna göre sorunları tanımlıyoruz ve onlara zemin

oluĢturan Ģartları analiz ediyoruz, sorunu

gidermeye yönelik politika geliĢtiriyoruz, bu

politikayı hayata geçirecek politik kararlar alıyoruz;

ardından bu kararları uyguluyoruz.

Sonuçta uygulamaları değerlendirerek gerekli

yenilemeleri yapıyoruz. Süreci, insan odaklı

anlayıĢımız üzerinde yönetiyoruz.

Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı

Şekil – 2 M.Roberts ve arkadaşlarından (2004) modifiye edilerek alınmıştır.

Page 8: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

8

Sağlıkta Politika Çemberi: “Değerlendirme”

Türkiye Cumhuriyeti olarak, sağlık sistemlerinin performansının izlenmesi ve

değerlendirilmesini amaçlayan “Tallinn Sözleşmesi” ni Dünya Sağlık Örgütü

Avrupa Bölgesindeki diğer üye ülkeler ile birlikte kabul ettik (27.06.2008).

SözleĢme ile üye ülkelerin sosyal, kültürel ve ekonomik farklılıklarının dikkate

alınarak sağlık sistemlerinin güçlendirilmesi ve insan sağlığının daha iyi

duruma getirilmesi hedeflenmektedir.

Türkiye Sağlıkta Dönüşüm Programı

Page 9: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

9

C-Sağlık Sistemi Performans Değerlendirmesi

1 - Sağlık Sistemi

Fonksiyonları

Yönetim (Vekilharçlık)

Kaynaklar

Hizmet Sunumu

Finansman

2 - Ara Hedefler

• Kişisel Sağlık Hizmetlerinin

Geliştirilmesi

• Sağlıklı Yaşam Tarzları

ve Çevre

3 - Nihai Amaçlar

• Sağlık durumunun

iyileştirilmesi

• Finansal Riskten

Koruma

• Birey Memnuniyeti

Tallinn sözleĢmesine göre sağlık sistemi performans değerlendirmesi

üç baĢlık altında yapılmaktadır. Biz de sağlık sistemimizin değerlendirmesini

bu çerçevede gerçekleĢtireceğiz:

Takip eden 13 – 107. sayfalarda bu değerlendirme sunulacaktır.

Page 10: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ
Page 11: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

1 - Sağlık Sistemi Fonksiyonları

Page 12: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ
Page 13: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

13

1 - Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Yönetim

“Ġnsanı yaşat ki devlet yaşasın” Edebali

Yönetimi Gerçekleştirirken 9. Kalkınma Planı Çerçevesinde Sağlıkta

Dönüşüm Programı‟nın Uygulama Esaslarını Dikkate Aldık

A - Sağlık Bakanlığının Planlama, Düzenleme ve Denetleme Rolünün

Güçlendirilmesi

B - Sağlık Bilgi Sistemlerinin GeliĢtirilmesi

C - Akılcı Ġlaç ve Malzeme Kullanımının Sağlanması

D - Genel Sağlık Sigortasının OluĢturulması

Bu esaslar çerçevesindeki uygulamalarımızı 14-21. sayfalarda özetledik.

Page 14: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

14

A - Sağlık Bakanlığının Planlama, Düzenleme ve Denetleme

Rolünün Güçlendirilmesi

• Kamuya ait hastaneleri tek çatı altında birleĢtirdik.

• Performansa dayalı ek ödeme uygulamasına geçtik.

•Hizmet alımlarını kolaylaĢtırdık ve teĢvik ettik.

• Aile hekimliği uygulamalarına baĢladık.

1 - Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Yönetim

Page 15: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

15

A - Sağlık Bakanlığının Planlama, Düzenleme ve Denetleme

Rolünün Güçlendirilmesi

•Eleman temininde güçlük çekilen yerlerde sözleĢmeli sağlık personeli

çalıĢtırmaya baĢladık.

•Doktorlar için devlet hizmeti yükümlülüğünü yeniden Ģekillendirdik.

•Hakkaniyetli sağlık insan gücü planlaması için “Personel dağılım cetveli”

hazırladık ve uygulamaya koyduk.

•Sağlık hizmetlerinin ülke genelinde dengeli dağılımı için kuruluĢ, insan

gücü ve tıbbi cihaz planlamalarını sağlayan politikalar oluĢturduk.

1 - Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Yönetim

Page 16: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

16

A - Sağlık Bakanlığının Planlama, Düzenleme ve Denetleme

Rolünün Güçlendirilmesi

•Tarım Bakanlığına gıda konusunda yetki ve personel devri yaptık.

•Sağlık Meslek Liselerini Milli Eğitim Bakanlığına devrettik.

•Eczane ruhsat verme yetkisini illere devrettik.

1 - Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Yönetim

Page 17: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Ġl Değerlendirmeleri

17

• 81 ilimizin tüm sağlık göstergelerini ve bakanlık sağlık tesislerini yerinde inceledik ve değerlendirdik.

• Ġl değerlendirmelerine yerel ve merkezi bürokratlar ile saha gözlemcileri katılmaktadır.

• Sağlıkta DönüĢüm Programı kapsamında görevli saha gözlemcileri tüm illerimizin sağlık verilerini

düzenli olarak yerinde değerlendirmekte ve takip etmektedir.

• 2010 yılında da bu uygulamamız devam edecektir.

A - Sağlık Bakanlığının Planlama, Düzenleme ve Denetleme Rolünün Güçlendirilmesi

1 - Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Yönetim

Page 18: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

18

B - Sağlık Bilgi Sistemlerinin Geliştirilmesi

Kaynak Yönetiminde Otomasyon:

•Personel: Hizmet puanlarına göre otomatik yerleĢtirme iĢlemlerini baĢlattık, doktor

bilgi bankası oluĢturduk.

•Malzeme: Hastanelerimizin demirbaĢ ve stok değiĢimini anlık takip edebilecek

sistem kurduk.

•Finans: Hastanelerimizin tamamında “Tek Düzen Muhasebe Sistemi” ni

yaygınlaĢtırdık.

•Ulusal Sağlık Veri Sözlüğü: “Veri”den “bilgi”ye ulaĢmak için önce terminolojide birlik

temin ettik.

1 - Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Yönetim

Page 19: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

19

C - Akılcı Ġlaç ve Malzeme Kullanımının Sağlanması

•Referans Fiyat Sistemi ile Ģeffaf, ölçülebilir ve kamu yükünü azaltacak kademeli kârlılık

getirdik.

•Kamu Maliyesinin yükünü hafifletmek üzere Maliye Bakanlığının baĢkanlığında geri ödeme

komisyonu oluĢturduk, “Tek Geri Ödeme Sistemi” imkânı sağladık.

•KiĢilerin klinik bulgularına ve bireysel özelliklerine göre uygun ilacı, uygun süre ve dozajda,

en düĢük fiyata ve kolayca sağlayan “Akılcı ilaç kullanımı” ilkesini geliĢtirmeye çalıĢıyoruz.

1 - Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Yönetim

Page 20: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

20

D - Genel Sağlık Sigortasının Oluşturulması

•Sağlık güvencesi açısından SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur ayrımını kaldırdık.

•18 yaĢın altındaki tüm nüfusu ve eğitim görenleri (orta öğretim için 20, yüksek öğretim için 25

yaĢlarına kadar) sosyal güvence aranmaksızın GSS kapsamına aldık.

•Sigortalı olsun veya olmasın herkesin acil durumlarda, salgın hastalık, iĢ kazası ve meslek

hastalığı durumlarında her türlü sağlık yardımlarından ücretsiz yararlanmasını sağladık.

•SSK'lı ve Bağkur‟luların sağlık hizmeti alabilmeleri için 90 ile 240 gün arasında prim ödemesi

gerekirken bu rakamı 30 güne indirdik.

•Yurt içinde tedavisi mümkün olmayan hastalıklarda tüm sigortalılar için yurtdıĢında tedavi

olabilme imkanını getirdik.

•Memurlar ve diğer tüm sigortalıların özel hastaneler ve tıp merkezlerinden hizmet almasını

sağladık.

1 - Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Yönetim

Page 21: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

21

1 - Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Yönetim

D - Genel Sağlık Sigortasının Oluşturulması (Yeşil Kart)

YeĢil kartlı vatandaĢlarımızın, tıpkı diğer sigortalılar gibi, kamu sağlık

hizmetlerinden faydalanabilmesini ve ilaçlarını istedikleri eczaneden alabilmelerini

sağladık.

Müstahak olduğu halde, yeĢil kart alamadan hastalanan vatandaĢlarımızın

geçmiĢe dönük sağlık giderlerinin devlet tarafından karĢılanmasına imkân

sağladık.

Ayaktan tedaviler için muayene, tetkik-tahlil, ilaç, diĢ çekimi ve protezi, gözlük ve

acil tedavi giderlerini kanun kapsamına aldık.

Page 22: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

22

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

1.572

5.268*

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

Aralık 2002 Aralık 2009

5.055

7.180

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

8.000

Aralık 2002 Aralık 2009Sekil - 4

3 KAT

Faal Sağlık Evi Sayısı Faal Sağlık Ocağı, Aile Hekimliği ve Diğer

Birinci Basamak Kuruluşlarının Sayısı

* Böylece Türkiye için gerekli nihai rakama ulaĢmıĢ olduk.

Sekil - 3

Page 23: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

23

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

30

6.308

16.503

0

3.000

6.000

9.000

12.000

15.000

18.000

1963

2002

2009

39 Yıl

Sekil - 5

Yedi yılda 1.basamak sağlık

hizmet kuruluĢlarında faal

durumdaki muayene odası

sayısını % 155 arttırdık.

“Her hekime bir muayene odası”

prensibi ile, atıl kapasiteyi

harekete geçirdik.

Göreve geldiğimizde 1.basamak

sağlık hizmet kuruluĢlarında

çalıĢan hekimlerimizin sadece %

45‟inin muayene odası vardı.

Bu oranı %99 ‟a yükselttik.

Birinci Basamak Sağlık Hizmetleri Kuruluşu Muayene Oda Sayısı

( Sağlık Ocağı, Aile Hekimliği Birimi ve Diğer Birimler)

7 Yıl

Page 24: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

814

123

0

25

50

75

100

125

1999 2002 2009

9 kat

Kamu Ağız-DiĢ Sağlığı Hizmetleri

24

Ağız DiĢ Sağlığı Merkezi Sayısı

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Son 7 yılda Ağız diĢ sağlığı

merkezi sayısını 9 katına

çıkardık.

Sekil - 6

Page 25: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Ulusal Medikal Kurtarma Ekipleri

• 81 ilimizde Ulusal Medikal Kurtarma

Ekipleri (UMKE) adı altında özel eğitim alan

2.643 sağlık personeli yetiĢtirdik.

Ġki yılda (2005-2006) Avrupa‟nın en büyük

medikal kurtarma ekibini kurduk.

Yurt dıĢında da müdahale yapabilecek

standartta yetiĢtirdiğimiz bu ekipler, Pakistan

ve Ġran depremlerinde, Endonezya deprem

ve tsunami faciasında ülke olarak iftihar

ettiğimiz düzeyde görevler ifa etti.

• 2008 Yılı Ekim ayı itibariyle Dünya Sağlık

Örgütü‟nün de desteğiyle Hastane Afet

Planlamaları (HAP) Eğitici Eğitimi

Programını hayata geçirdik.25

Afet Yönetimi

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Page 26: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

26

Afet Yönetimi

Afetlerde kullanılmak üzere

tam donanımlı 30 adet

“mobil acil sağlık müdahale ünitesi”

oluĢturduk.

Bu ünitelerin dağıtımını risk analizi ile

belirlenen illere yaptık.

Böylece afet sonrası sağlık hizmetlerini

olay yerinde tesis ettiğimiz ünitelerde

verebileceğimiz için, geç müdahaleye

bağlı sakatlık ve ölümlerin büyük ölçüde

önüne geçmiĢ olacağız.

Aynı zamanda hastanelerde oluĢabilecek

yığılmaları azaltarak ve afetzedelere en

kısa sürede tedavi imkanı sağlayacağız.

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Page 27: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Bakanlığımız bünyesinde modern

iletiĢim teknolojilerine sahip Sağlık

Afet Koordinasyon Merkezini

(SAKOM) oluĢturduk.

Bu merkez Pandemi

konusunda da 7 gün 24 saat esası

ile çalıĢmaktadır.

27

Afet Yönetimi

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Page 28: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

33

481

1.460

0

200

400

600

800

1.000

1.200

1.400

1.600

1994

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

20

02

2009

1994

2002 yılında 618 olan kara

ambulans sayısını 2.250‟ye

yükselttik ve ülkemizin

ihtiyacını karĢılayacak

düzeye eriĢtirdik.

Mevcut tüm ambulansları

“Avrupa Kara Ambulans

Standardı” na (EN 1789)

uygun hale getirdik.

28

112 Ġstasyon Sayısı

112 Acil Hizmetleri

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Sekil - 7

Page 29: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Coğrafya ve iklim Ģartları sebebiyle

ulaĢımda güçlük çekilen bölgelerde

kullanılmak üzere;

64 “kar paletli ambulans” ile

15 “hasta kabinli kar aracı” nı

vatandaĢlarımızın hizmetine

sunduk. Bu sayede hastaların

kızaklarla veya ilkel usullerle

hastaneye nakledilmesine son verdik.

Bakanlığımızca yaptırılan

4 adet “deniz ambulansı” nı

Ġstanbul, Balıkesir, Çanakkale veGökçeada‟da hizmete baĢlattık.

29

112 Acil Hizmetleri

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Page 30: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

112 Acil Hizmetleri

• Tam donanımlı hava

ambulanslarımız ihbardan

sonra 7 dakika içinde

havalanmaktadır.

• Vaka alındıktan sonra hastaneye

ulaĢma süresi ortalama 40

dakikadır.

• Bugüne kadar toplam 2.234

vaka taĢınmıĢtır, nakil

esnasında ölen olmamıĢtır.

• Bugüne kadar toplam uçuĢ

süresi 4.298 saat olarak

gerçekleĢmiĢtir.

2008 yılı Ekim ayında baĢlattığımız

hava ambulans hizmetini 1 Eylül

2009‟ da, 15 merkezde 17

helikopter ile tüm Türkiye‟yi

kapsayacak Ģekilde geniĢlettik.

30

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Page 31: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

11 EC 135 (Eurocopter)

6 Agusta A 109 (Agusta)

112 Acil Hizmetleri

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

T.C. Sağlık Bakanlığı Ambulans Helikopter Konuşlanma Yerleri

ÇANAKKALE

İZMİR

İSTANBUL

KONYA

AFYON

ANTALYA

ADANA

BURSA

SAMSUN

KAYSERİ

ERZURUM

DİYARBAKIR VAN

ANKARA

TRABZON

Page 32: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

DÜN…

BUGÜN…

Ambulans uçak hizmetini de

biri turbo jet diğeri turbo prob

çok motorlu iki uçak ile 2010

yılında baĢlatacağız.

32

YARIN…

112 Acil Hizmetleri

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Page 33: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Yenidoğan Üniteleri Mevcut Durum 2002 20092010

(Hedef)

Yenidoğan Merkezi Sayısı 39 116 175

Yenidoğan Yoğun Bakım Yatak Sayısı 665 4.094 4.500

TaĢınabilen Kuvöz Sayısı 158 434 538

Suni Solunum Cihazı Sayısı 252 570 700

Yenidoğan Canlandırma Eğitimi AlmıĢ

Personel Sayısı4.005 25.075 27.575

Yenidoğan Ünitesinde ÇalıĢan Yenidoğan

Uzmanı Sayısı5 43 55

Yenidoğan Ünitesinde ÇalıĢan HemĢire

Sayısı654 3.000 4.500

Yenidoğan Yoğun Bakım Hizmetleri

33

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Tablo -1

Page 34: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

250

869

7.351

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

7000

8000

19

83

2002

20

09

19 Yıl 7 YılSekil - 8

Yoğun Bakım Üniteleri

34

Genel Yoğun Bakım Yatak Sayısı

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

9 Kat

Acil ve ilk yardım sağlık

hizmetlerindeki geliĢmeler ve

eriĢimin kolaylaĢmasıyla

birlikte hastanelerimizde

öteden beri yetersizliği

çekilen yoğun bakım yatak

sayısını büyük ölçüde

artırma gereği ortaya

çıkmıĢtır.

Bu ihtiyacı gidermek için

genel yoğun bakım yatak

sayısını son 7 yılda 9 katına

çıkardık.

Page 35: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

35

Yanık vakalarında büyük bir

hizmet açığı vardı. Açığı

gidermek üzere Sağlık

Bakanlığı‟na ait merkezlerde

yanık bakım yatak sayısını 9

kat artırdık.

Türkiye‟de bir ilk olmak üzere

2009 yılında Ġstanbul‟da

Kartal Yanık Tedavi

Hastanesini açtık.

35

99

28 17

179

321

127

28 17

493

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

500

Sağlık Bakanlığı Üniversite TSK Özel TOPLAM

Ara.02

Ara.09

Yanık Yatağı Sayısı

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Sekil - 9

Page 36: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Hasta Yatağı Sayısı

36

97.207 95.092

22.892

10.10027.800

100.000

0

15.000

30.000

45.000

60.000

75.000

90.000

105.000

120.000

135.000

150.000

2002 2009 Sonu Projeksiyonu

2014 (Hedef)

Nitelikli Hasta Yatağı Diğer Hasta Yatağı

122.892

%81

%23%9

Sekil - 10

107.307

122.892

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Nitelikli yatağı içinde

tuvaleti ve banyosu ile en

fazla iki hasta yatağı,

televizyonu, telefonu,

buzdolabı, yemek masası,

etajeri ve yatılabilen

refakatçi koltuğu bulunan

odalardaki hasta yatağı

olarak tanımlıyoruz.

Türkiye‟de halihazırda yatak

sayısı itibariyle açığımız

yok. Ancak mevcut yatakları

nitelikli yataklara

dönüĢtüreceğiz.

Page 37: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

37

Hizmete Sunulan Nitelikli Yatak Oranı (%)

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

9

100

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Sağlıkta DönüĢüm Programından Önceki

Yatırımlarda

Sağlıkta DönüĢüm Programı Ġçerisinde Yapılan Yatırımlarda

Sekil - 11

Sağlıkta DönüĢüm Programı öncesinde

90‟lı yıllardan itibaren baĢlatılmıĢ birçok

yatırım mevcuttu. BaĢlanan inĢaatların

önemli kısmı aradan uzun yıllar

geçmesine rağmen tamamlanamamıĢtı.

Sağlıkta DönüĢüm‟le tamamlanan bu

yatırımlarda, hastane yataklarından

nitelikli hale dönüĢtürülmesi mümkün

olanların tamamını nitelikli hale

dönüĢtürdük. Hizmete sunduğumuz bu

yataklardan nitelikli olanların oranı %80

oldu.

2003 yılından sonra baĢlayan ve

tamamlanan yatırımlarda nitelikli yatak

oranı ise %100‟dür.

Page 38: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Sağlık Yatırımları

Aralık 2002 – Aralık 2009 Yılları Arasında Tamamlanan

Sağlık Yatırımları

Hastane

(Müstakil)

Hastane

(Yeni Bina)

Sağlık

OcağıDiğer Toplam

245 220 920 118 1.503

38

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Son 7 yılda 1.503 sağlık yatırımını tamamladık ve

halkımızın hizmetine sunduk.

Tablo - 2

Page 39: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Yine hizmet alımı yolu ile çalıĢan

personel sayısını 11 binden 116 bine

çıkardık.

• Yeni “Atama ve Nakil Yönetmeliği” ile, bölgeler

ve hizmet grupları oluĢturarak adil bir personel

dağılımı imkânı getirdik.

• Hizmet puanı kriterleri belirleyerek personel

nakillerini objektif bir esasa bağladık.

• Mazeret durumları için daha sıkı bir denetim

sistemi getirdik.

• Atamaları bilgisayar ortamında kura ile

yaparak Ģaibeleri ortadan kaldırdık.

Sağlıkta DönüĢüm Programı‟ndan sonra

yeni istihdam edilen sağlık personeli sayısı139.000

39

Sağlık kuruluĢlarımızın hedef nüfus,

hizmet bölgesi, fiziki yapı ve hizmet

sunum özelliklerini esas alan gerçekçi

bir personel dağılım planı uygulamaya

devam ediyoruz.

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Page 40: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

40

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

1.973

26.609

1.397

4.668

0

2.500

5.000

7.500

10.000

12.500

15.000

17.500

20.000

22.500

25.000

27.500

30.000

Ankara

Karabük

Isparta

Samsun

Kırık

kale

Muğla

Sinop

Burdur

Balıkesir

Uşak

Aydın

Kırk

lareli

Bartın

Manisa

İzmir

Çanakkale

Bolu

İstanbul

Yalova

Antalya

Eskişehir

Zonguldak

Bursa

Trabzon

Kırş

ehir

Amasya

Nevşehir

Edirne

Mersin

TÜRKİYE

Rize

Erzincan

Adana

Denizli

Çorum

Kütahya

Sakarya

Elazığ

Düzce

Giresun

Bilecik

Kastamonu

Artvin

Niğde

Ordu

Karaman

Hatay

Kocaeli

Afyon

Tokat

Malatya

Kayseri

Konya

Aksaray

Çankırı

Sivas

Tekird

Gaziantep

K.M

araş

KilisErzurum

Osmaniye

Adıya

man

Gümüşhane

Yozgat

Iğdır

Bayburt

Bingöl

Ardahan

Kars

Diya

rbakır

Tunceli

Mardin

Van

SiirtBatman

Bitlis

Şanlıurfa

Muş

Şırn

ak

Hakkari

Ağrı

Sağlık Bakanlığında ÇalıĢan Uzman Hekim BaĢına DüĢen Nüfus ( Aralık2002-Aralık 2009 )

Sağlık personelinin ülke

genelinde dengesiz

dağılımının dönüĢüm

programı öncesinin en

önemli sorunlarından biri

olduğu bilinmektedir.

Sağlıkta DönüĢüm

Programı‟nın

önceliklerinden birisi de

iller arası personel

dağılımında farklılıkların

kabul edilebilir düzeye

çekilmesi olmuĢtur.

3.571

2820

Türkiye Ortalaması

Not: Grafikteki il sıralaması 2002 yılındaki duruma göredir.

Uzman Hekim Başına Düşene Nüfus Açısından

En Fazla Durumdaki İl En Az Durumdaki İl

Arasındaki Oran

Aralık 2002 1/14

Aralık 2009 1/3

Sekil - 12

Page 41: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

0

2500

5000

7500

10000

12500

1.Bölge Türkiye Ortalaması

2.Bölge 3.Bölge 4.Bölge 5.Bölge 6.Bölge

KalkınmıĢlık Bölgelerine Göre Uzman Hekim BaĢına DüĢen Ortalama Nüfus

Özel Sektör

Sağlık Bakanlığı

41

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Not: Bölgeler DPT‟nin yaptığı sınıflamaya göredir.

Uzman Hekim BaĢına DüĢen Nüfus Açısından

1. Bölge ile 6. Bölge Arasındaki Oran

Sağlık Bakanlığı 1/2

Özel Sektör 1/5

Sağlık Bakanlığı

hastanelerinde

hakkaniyetli personel

dağılımını bölgeler

arasında kabul edilebilir

bir düzeye getirdik.

Özel sektördeki dağılım

dengesizliğini gidermek

için ise 2008 yılından

itibaren planlama

çerçevesinde personel

istihdamına izin

veriyoruz.

Sekil - 13

Page 42: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

42

11

25

42

55 57

65

7681

100

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Aralık 2002

2003 2004 2005 2006 2007 2008 Aralık 2009

2010 (TAM GÜN)

VatandaĢa Hizmet Edenin Ödüllendirildiği Sistem:

Performansa Dayalı Ek Ödeme

Uzman Hekim Full-Time Oranı (%) OECD Sağlık Sistemleri

Ġnceleme Raporu TÜRKĠYE

(14. Sayfa)

“Aslında diğer ülkelerin

Türkiye‟deki sağlık

reformlarından, özellikle

personel verimliliğini

artırmak üzere

performansa dayalı

ödeme sisteminin

kullanılması konusunda,

öğreneceği pek çok Ģey

olabilir“.

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Kaynaklar

Sekil - 14

Page 43: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

3,02

2,65 2,61

2,232,16

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

1988 1993 1998 2003 2008Kaynak: Türkiye Nüfus ve Sağlık AraĢtırması 2008

Toplam Doğurganlık Hızı ( Kadın BaĢına DüĢen Çocuk Sayısı )

43

Doğurganlık düzeyi, geçen

on yıllar boyunca hızlı bir

Ģekilde azalarak, nüfusun

yenilenememesi anlamına

gelen 2 sınırına dayanmıĢtır.

Batı toplumlarının önemli

sorunu olan “nüfusun

yaşlanması” gerçeği artık

ülkemiz için de tehlike

oluĢturmaya baĢlamıĢtır.

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Sekil - 15

Page 44: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Doğumda Beklenen YaĢam Süreleri

44

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Türkiye ekonomik olarak

orta-üst gelir grubu bir ülke

olmasına rağmen doğumda

beklenen ortalama yaĢam süresi

bu grup ülkelerin ortalamasının

üstündedir.

Amacımız GSYĠH artıĢı ve sağlık

sistemimizdeki iyileĢmelerle

birlikte doğumda beklenen

yaĢam süresini üst gelir grubu

ülkeler seviyesine yükseltmektir.

Kaynak: Dünya Sağlık Örgütü 2009

Ġstatistik Yıllığı , * TÜĠK

57

6870

73,4

80

0

10

20

30

40

50

60

70

80

Düşük Gelir Grubu

Alt-Orta Gelir Grubu

Orta Gelir Grubu

Türkiye* Üst Gelir Grubu

Sekil - 16

Page 45: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

45

61,7

77,87

85,6

96,198,5

50

60

70

80

90

100

2002 2006 2007 2008 2009

Bebek Ġzlem Oranı (%)(%)

Sekil - 17

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Bebeklerin sadece

hastalandıklarında değil

sağlıklıyken de sağlık

personelince izlenmesi onların

hayatını kurtarmakta ve hayata

sağlıklı devam

etmelerini sağlamaktadır.

Bu amaçla, birinci basamakta

yapılan bebek izlemlerinin

oranını 2002‟ deki %61,7‟den

bugün %98,5‟e ulaĢtırdık.

Page 46: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

62,467,5

80,9

92,0

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1993 1998 2003 2008Sekil - 18

Anne ve Çocuk Sağlığı

46

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Türkiye Nüfus ve Sağlık

AraĢtırmaları verilerine göre,

doğum öncesi

bakım hizmeti alan anne adayı

oranını 2003‟teki %80,9‟dan

2008‟de %92 oranına yükselttik.

2010 yılı hedefimiz %95‟tir.

Page 47: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Anne ve Çocuk Sağlığı

73

78

90

92

98

70

75

80

85

90

95

100

1998 2003 2008 2009 2012

(Hedef)

Hastanede Yapılan Doğum Oranı(%)

47

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Türkiye Nüfus ve Sağlık

AraĢtırmaları verilerine

göre 2003‟ te Hastanede

yapılan doğum oranı

%78 iken bu oranı

2008‟de %90‟a yükselttik.

2010 yılı hedefimiz %95,

2012 yılı hedefimiz ise

%98‟dir.

Sekil - 19

Page 48: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

48

„„Misafir Anne” Projesi

ElveriĢsiz hava ve yol Ģartları, maddi

imkân yetersizliği gibi sebeplerle risk

altında olan gebelerden, son 1 ayına

girenlerin daha güvenli merkezlerde

konaklamalarını ve doğumunu

hastane ortamında yapmalarını

sağlayan „Misafir Anne‟ projesini

baĢlattık.

2008-2009 kıĢ döneminde 5.887

yüksek riskli anne adayı doğumlarını

bu Ģekilde gerçekleĢtirdi.

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Page 49: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

4

141

725

0

120

240

360

480

600

720

840

19

91

20

02

20

09

(Ara

lık)

49

“Bebek Dostu” Hastaneler

11 Yıl 7 Yıl

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Bebek beslenmesinde

anne sütü kullanımının

teĢvik edilmesi,

emzirmenin korunması,

özendirilmesi ve

desteklenmesine

yönelik olarak “Anne

Sütünün TeĢviki ve

Bebek Dostu Hastaneler

Programı” nı yürütüyoruz.

2002 yılında 141 olan

bebek dostu hastane

sayısı bugün 725‟e

çıkardık.

Sekil - 20

Page 50: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

DüĢük Maliyet, Yüksek Etkinlik

Demir Gibi Türkiye:

Bebeklerimizin sağlığını ve zekâ geliĢimini olumsuz

etkileyen kansızlığı önlemek için, 2004 yılı Mayıs

ayından itibaren ücretsiz demir damlası

dağıtmaya başladık.

Hacettepe Üniversitesi ile birlikte yaptığımız

araĢtırmaya göre “Demir gibi Türkiye”

programından önce %30 olan demir eksikliği

görülme sıklığı %7,8‟e düşmüştür.

2005 Kasım ayından itibaren annelere 6 ay

gebelikte, 3 ay lohusalıkta olmak üzere toplam 9 ay

ücretsiz demir desteği sağlıyoruz.

Hedef kitlemizin %91‟ine bu imkanı sağlıyoruz.

Amacımız bu rakamı 2010 yılında %95‟lerin üzerine

çıkarmaktır.

Bebeklere ve Gebelere

Ücretsiz D Vitamini :

2005 yılı Mayıs ayından itibaren bebeklerimizin

kemik sağlığı için bir yaĢına kadar ücretsiz D

vitamini vermeye baĢladık.

Atatürk Üniversitesinin yaptığı bir araĢtırmaya

göre Doğu Anadolu Bölgesinde “Ücretsiz D

Vitamini” dağıtılmadan önce 0-3 yaş arası

çocuklarda D vitamini eksikliğine bağlı raĢitizm

görülme oranı binde 61 iken binde 1‟e

düĢmüĢtür.

Hedef kitlemizin %91‟ine bu imkanı sağlıyoruz.

Amacımız bu rakamı 2010 yılında %95‟lerin

üzerine çıkarmaktır.

50

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Page 51: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

42

64

25

8278

9696

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

19

80

19

81

19

82

19

83

19

84

19

85

19

86

19

87

19

88

19

89

19

90

19

91

19

92

19

93

19

94

19

95

19

96

19

97

19

98

19

99

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

19

80

20

02

20

09

7 yıl22 yıl

51

AĢılama Oranları (%)

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

GeliĢmiĢ ülkelerde aĢılama oranı 1980‟lerin baĢında

%80‟i, 1990‟ların baĢında da %90‟ı geçmeye baĢlamıĢtır.

Bu süreçte Türkiye‟de aĢılamanın seyri maalesef

Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerine benzemektedir.

Bugün aĢılamada ulaĢtığımız oranlar ise geliĢmiĢ ülkeler

seviyesindedir

Sekil - 21

Page 52: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Pandemik H1N1 Gribi

52

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Dünya Sağlık Örgütü 2003 yılında tüm ülkeleri pandemi tehlikesi konusunda uyardığından konunun

uzmanları ile Pandemi Ulusal Faaliyet Planımızı hazırladık. 2005 yılında yaĢadığımız KuĢ Gribi

deneyiminden sonra Plan revize edilerek 2006 yılında Başbakanlık Genelgesi olarak yayımlandı.

Bu Plan çerçevesinde ;

Pandemi Bilim Kurulunu oluĢturduk

Ulusal Pandemi Tatbikatı yaptık .

Yeterli antiviral ilaç stokladık.

Sağlık personeli için yeterli koruyucu malzeme (maske, gözlük, eldiven, el antiseptiği,

galoĢ) temin ettik.

Hastanelerimizi pandemi dönemi için güçlendirdik (örneğin, genel yoğun bakım yatak

mevcudunu 9 kat artırarak 7.351‟e yükselttik).

Hastalığın laboratuar teĢhisi için alt yapıyı tamamladık.

Eğitim ve iletiĢim materyalleri hazırladık ve halkımıza ulaĢtırdık..

Page 53: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Pandemik H1N1 Gribi

53

H1N1 gribi pandemisini de bu plan çerçevesinde bilimsel kurullarımızla birlikte yürütmekteyiz.

Bu sayede;

Hastalığın ülkemize sirayetini geciktirerek, hazırlıklar baĢlayıncaya kadar önemli bir süre

kazanıp, risk gurupları için aĢılanma imkanı sağladık. Bugüne kadar yaklaĢık 2 milyona

yakın vatandaĢımızı aĢıladık.

15 Aralık 2009 itibariyle H1N1 gribi sebebiyle 415 vatandaĢımız hayatını kaybetmiĢtir.

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Page 54: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

2005 yılında Düzce ilimizde

baĢlattığımız aile hekimliği

uygulamasını 35 ilimizde sürdürüyoruz.

22 milyon 500 bin nüfusu aile hekimliği

kapsamına aldık.

2009 yılı sonuna kadar 40 ilimizde aile

hekimliği uygulamasına baĢlayacağız.

2010 yılında tüm ülkeye

yaygınlaĢtıracağız.

Diğer taraftan aile hekimliği

uygulamasına geçen illerde birinci

basamak muayene hizmetleri ağırlık

kazandı.

Aile Hekimliği Uygulaması

Aile Hekimliği Uygulamasına Geçen Ġllerde

Birinci Basamakta ve Hastanede Yapılan Muayenenin

Oransal Dağılımı (%)

Birinci

basamak

51%

Hastane

49%Hastane

60%

Birinci

basamak

40%

Aile Hekimliği Uygulamasından SonraAile Hekimliği Uygulamasından Önce

“Hasta olmadan önce tabip çağır. Tabibe hasta olmadan önce hürmet göster.” Lokman Hekim

54

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Sekil - 22

Page 55: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

55

Birinci Basamakta Çalışan Hekim

Sayısı

Birinci Basamakta Yapılan Muayene

Sayısı ( Milyon )

2009 yılında muayene edilen kiĢi sayısı 1999 yılına göre 3 kat arttı. Hekim baĢına düĢen günlük muayene

sayısı ise sadece 43‟ den 55‟ e çıktı. Bunun nedeni muayene odası sayısının 6.800‟den 16.500‟e çıkartılarak

hekim hizmetinde 2,5 kat verimlilik artıĢı sağlanmasıdır (Yıllık 200 milyon muayene 220 iĢgününde ,16.503

hekim tarafından yapılmaktadır).

Not: 1999 yılı rakamlarına SSK Dispanserleri dahildir.

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

15.96916.667

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

14.000

16.000

18.000

1999 2009

64

200

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

1999 2009

Sekil - 23 Sekil - 24

Page 56: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

0

50

100

150

200

250

1999 2009

56

2009 yılında muayene edilen kiĢi sayısı 1999 yılına göre 2,5 kat arttı. Hekim baĢına düĢen günlük

muayene sayısı ise 70‟den 50‟ ye düĢtü. Bunun nedeni muayene odası sayısının 6.100‟den 21.000‟e

çıkartılarak hekim hizmetinde 3 kat verimlilik artıĢı sağlanmasıdır (Yıllık 220 milyon muayene 220

iĢgününde 21.000 klinisyen hekim tarafından yapılmaktadır).

Not: Rakamlara SSK hastanelerimizde çalıĢan uzman hekim ve yapılan muayene sayıları dahildir.

Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde Yapılan

Muayene Sayısı

Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde

Çalışan Uzman Hekim

2,5 Kat

90 milyon

220 milyon

0

5

10

15

20

25

30

1999 2009

% 56

16.225

25.362

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Sekil - 25 Sekil - 26

Page 57: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

350 Bin

2 Milyon

0

500

1000

1500

2000

2002 2009

112 Vaka Sayısı

57

112 Acil Hizmetleri

6 Kat

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

112 ile taĢınan vaka sayısı

2002‟ de 350 bin iken

2009 yılında bu rakamı

2 milyona ulaĢtırdık.

2002 yılında kırsalda

yaĢayan vatandaĢlarımızın

sadece %20‟si 112 acil

hizmetlerinden yararlanırken

bugün hizmet verilmeyen

bölge kalmamıĢtır.

2009 yılında ilk 10 dakikada

ambulansla vakalara

ulaĢma oranı %93‟tür.

Bu oran geliĢmiĢ ülkelerin

ulaĢtığı orandır.Sekil - 27

Page 58: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Kamu Ağız-DiĢ Sağlığı Hizmetleri

58

320 371

4.141

261 349

2.598

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

4.500

1999 2002 2009

Dolgu Sayısı (bin)

Sabit Protez Sayısı (bin)

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Hizmet Sunumu

Ağız ve DiĢ Sağlığı

hizmetlerinde önemli

geliĢmeler sağladık.

Son 7 yılda dolgu

tedavisi sayısını

11 katına, sabit protez

tedavisi sayısını ise 7

katına çıkardık.

Sekil - 28

Page 59: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

59

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

Sağlık Yatırımları

Aralık 2002- Aralık 2009 yılları arasında yatırımlarımız için bugünün

fiyatları ile toplam 10 milyar 447 milyon TL kaynak kullandık.

2003- Aralık 2009 Yılları Arasında Yapılan Sağlık Yatırımı, Bakım-Onarım ve Tıbbi

Donanım Ġçin Harcanan Miktar (milyon TL)

Genel Bütçe Döner Sermaye Ġl Özel Ġdaresi Toplam

4.539 4.935 973 10.447

Not: Rakamlar 2009 fiyatları ile hesaplanmıştır.

Tablo -3

Page 60: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

2009 Fiyatları Ġle Koruyucu ve Temel Sağlık Hizmetleri Ġçin

Ayrılan Bütçe (milyon TL)

Yedi yılın sonunda koruyucu ve

temel sağlık hizmetleri için

ayrılan bütçeyi reel olarak

2 katına çıkardık.

2010 yılı koruyucu ve temel

sağlık hizmetleri için ayrılan

bütçe 4.136 milyon TL‟dir.

60

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

3.779

2.021

3.929

0

1.000

2.000

3.000

4.000

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Nominal 928 1.166 1.718 1.857 2.044 2.361 2.973 3.779 4.136

Sekil - 29

Page 61: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

30

253

326

0

50

100

150

200

250

300

350

2002 2009 2010

Göreve geldiğimizde hedef çocuk nüfusunun

aĢılama oranı yurt genelinde % 78 idi;

ġırnak, Hakkari, Diyarbakır illerimizde bu oran

% 50‟nin bile altına inmiĢti. Son iki yıldır

ulaĢtığımız % 96 oranı dünyada sadece geliĢmiĢ

ülkelerin ulaĢtığı orandır.

2006 yılında aĢılama takviminde yaptığımız

yeniliklerle, geliĢmiĢ ülkelerde uygulanan

kızamıkçık, kabakulak ve menenjit aĢılarını

programımıza dahil ettik.

2008 yılında geliĢmiĢ ülkelerin aĢı takviminde

bulunan beşli kombine aşı (difteri,aselüler

boğmaca, tetanoz, Hemophilus influenza tip B

ve Ġnaktif Polio virus) ve konjuge pnomokok

aĢısının kullanımına baĢladık.

61

2009 Fiyatları Ġle Çocuk AĢılama Ġçin

Ayrılan Kaynak (milyon TL)

AĢılama Hizmetleri

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

Nominal 14 253 344

Sekil - 30

Page 62: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

62

1 - Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

80

6761

5864

61 60

12 1114 13 14 14 12

0

20

40

60

80

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Hastane

Birinci Basamak ve Sağlık Bakanlığı Hastanelerinde

KiĢi BaĢı Maliyet (2008 fiyatları ile -TL)

Son 6 yılda birinci

basamakta yapılan

muayenelerde

kiĢi baĢı reel maliyet

değiĢmezken

hastanelerde yapılan

muayenelerde birim

reel maliyetlerin

düĢtüğü

görülmektedir.

Birinci basamak

Sekil - 31

Page 63: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

0

2

4

6

8

10

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Akciğer grafisi P.A.

0

10

20

30

40

50

60

70

80

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Bilgisayarlı tomografi

0

2

4

6

8

10

12

14

16

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

2. Sınıf: İki yataklı odalar

0

5

10

15

20

25

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Hemogram

Sağlıkta Reel Maliyetler DüĢüyor…

63

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

Sekil – 32-35

Page 64: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

64

Radyolojik Görüntüleme Fiyatları (2009 fiyatları ile-TL)

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

183172

86

72

59

38

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

MR Bilgisayarlı Tomografi 3 Boyutlu Renkli Doppler USG

2002 2009

Not: 2002 Bütçe Uygulama Talimatı nominal fiyatları; MR: 85, BT: 80 ve 3 Boyutlu Renkli Doppler USG : 23 TL‟dir.

Sekil - 36

Page 65: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

65

2008 Fiyatları ile KiĢibaĢı Tedavi Maliyeti (TL)

Not: Hesaplamalarda genel bütçe, ek ödeme ve yatırım dahil edilmiĢ, birinci basamakta koruyucu hekimlik

hizmetleri ve üniversite hastanelerinde eğitim hizmetleri için yapılan harcamalar hariç tutulmuĢtur.

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

12

54

83 86

242

0

30

60

90

120

150

180

210

240

270

SB Birinci Basamak

SB Ġkinci Basamak

Özel Hastane SB Üçüncü Basamak

Üniversite Hastanesi

Sekil - 37

Page 66: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

66

Faiz DıĢı Genel Kamu Harcamaları* ve

Kamu Sağlık Harcamalarının** ArtıĢ Eğilimleri

46.989

42.64534.359

30.846

25.84022.378

17.316

317.867

273.283

235.157205.449

165.925

141.012

119.020

0

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009

(Projeksiyon)

0

70.000

140.000

210.000

280.000

350.000

* Kaynak: Maliye Bakanlığı ** Kaynak: DPT

2003-2009 Nominal ArtıĢ Oranı (%)

Genel Kamu Harcamaları:%167

Kamu Sağlık Harcamaları:%171

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

Son 7 yılda faiz dıĢı genel kamu harcamaları ve kamu sağlık harcamalarındaki artıĢ eğilimlerinin paralel

olduğu görülmektedir. Tablodaki rakamlar Sağlıkta DönüĢüm Programı ile birlikte sağlık harcamalarının

aĢırı arttığı iddialarının doğru olmadığını göstermektedir.

Sekil - 38

Page 67: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

4,3 4,5

5,7

6,3

8,7

11,2

0

2

4

6

8

10

12

Düşük Düşük-Orta

Türkiye Orta-Üst Global Üst

Orta-üst gelir grubunda

bulunan Türkiye, toplam

sağlık harcamalarının Gayri

Safi Yurtiçi Hasılaya oranı

bakımından ortalamanın biraz

altındadır.

Kaynak: Dünya Sağlık Örgütü, Dünya Sağlık Ġstatistikleri (2009), www.who.int/whosis67

Gelir Gruplarına Göre Ülkelerin

Sağlık Harcamalarının GSYĠH Ġçindeki Oranı (%), 2006

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

Sekil - 39

Page 68: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

68

OECD Sağlık Sistemleri

Ġnceleme Raporu TÜRKĠYE

65. Sayfa;

“Ulusal Sağlık Hesapları ve

Hane Halkı Bütçe

Araştırması‟ndan elde edilen

genel bilgiye dayanarak,

hem mutlak şartlar

açısından hem de diğer

ülkelere göre, Türk sağlık

sisteminin eşitlik ve mali

koruma bakımlarından

oldukça iyi işlediği

görülmektedir.”

OECD Türkiye Sağlık Sistemi Ġncelemesi

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

Page 69: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

2009 - 2010 Yılları Ödenek KarĢılaĢtırma Tablosu

69

KOD Açıklama

2009 2010

Değişim Oranı

Değişim Oranının SebebiKesintili

Başlangıç Ödeneği

Bütçe Teklifi

01Personel Giderleri

5.315.856.000 5.268.713.000 -0,9%

Aile Hekimliği uygulamasının yaygınlaĢtırılmasıyla aile

hekimlerinin aylıklarına iliĢkin ödemeler mal ve hizmet alım

giderleri kaleminden ödeneceğinden bu kalemin

ödeneklerinde azalma görülmektedir.

02

Sosyal Güvenlik

Kurumuna Devlet Primi

Giderleri

806.954.000 1.222.761.000 52%

2009 yılında mal ve hizmet alımı kaleminden karĢılanan

tedavi giderleri 2010 yılından itibaren SGK tarafından

ödeneceğinden bu ödenekler Sosyal Güvenlik Kurumuna

Devlet Primi Giderleri kalemine eklenmiĢtir.

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

Tablo -4

Page 70: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

2009 - 2010 Yılları Ödenek KarĢılaĢtırma Tablosu

70

03

Mal Ve Hizmet Alım

Giderleri5.646.968.200 6.586.428.000 17%

Aile Hekimliği uygulaması, 2010 yılı içerisinde tüm illere

yaygınlaĢacağından, 2010 yılı bütçesinde Aile Hekimliği

hizmetleri için 1.333.000.000.-TL ödenek öngörülmüĢtür.

05 Cari Transferler 10.654.000 11.406.000 7%

Maliye Bakanlığı (BÜMKO) tarafından yayımlanan

Bütçe Hazırlama Rehberindeki standartlar

doğrultusunda yapılan bir artıĢtır.

06Sermaye Giderleri

670.842.338 851.915.000 27%2010 Yılı bütçemizdeki yatırım ödeneği, 2009 yılına

göre %27 artırılmıĢtır.

07Sermaye

Transferleri2.750.000 973.000 -65%

Ġlgili projelerin ödenek ihtiyacı azaldığından bütçedeki

rakamı düĢmüĢtür.

GENEL TOPLAM 12.454.024.538 13.942.196.000 12%

1- Sağlık Sistemi Fonksiyonları / Finansman

Tablo -5

Page 71: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

2 – Ara Hedefler

Page 72: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ
Page 73: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

1 11,2 1,1

1,3 1,31,5

1,7

2,12,41,6 1,7 1,7

1,9 1,9

2,3

2,7

3,1

3,63,9

2,6 2,72,9 3

3,2

3,6

4,2

4,8

5,7

6,3

0

1

2

3

4

5

6

7

1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

Toplam

Hastane

1.Basamak

73

KiĢi BaĢı Hekime Müracaat Sayısı (Yıl)

Not: Rakamlar TÜĠK‟in adrese dayalı nüfus sayımına göre yeniden düzenlenmiĢtir.

2–Ara Hedefler

Kişisel Sağlık Hizmetlerinin Geliştirilmesi

2009 yılında vatandaĢlarımızın

bir yıl içerisinde muayene için

hekime müracaat ortalamasının

7 olması beklenmektedir.

Sekil - 40

Page 74: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Kullanılan Ġlaç Miktarı (milyon kutu)

VatandaĢımızın ilaca

eriĢimi kolaylaĢtı.

Uyguladığımız ilaç

politikaları sayesinde altı

yılda kullanılan ilaç miktarı

%113 arttı.

SSK‟lı ve yeĢil kartlı

vatandaĢlarımızın ilaçlarını

serbest eczanelerden

alabilmelerini sağladık.

74

699

769

856

1.212

1.272

1.399

1.477

300

600

900

1200

1500

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

2–Ara Hedefler

Kişisel Sağlık Hizmetlerinin Geliştirilmesi

Sekil - 41

Page 75: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

670 BİN

3 Milyon 260 BİN

7 Milyon

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

8.000

1984

1985

1986

1987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

7 yıl

19

84

20

02

20

09

18 yıl

Anne ve bebek

ölümlerini azaltmak

maksadıyla büyük

önem verdiğimiz

“üreme sağlığı”

hizmetlerinde önemli

ilerlemeler kaydettik.

Bakanlığımıza bağlı

sağlık kuruluĢlarından

üreme sağlığı hizmeti

alan çift sayısı son yedi

yılda % 115 arttı.

Üreme Sağlığı Hizmeti Alan KiĢi Sayısı

2–Ara Hedefler

Kişisel Sağlık Hizmetlerinin Geliştirilmesi

75

Sekil - 42

Page 76: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Sağlık Bakanlığı Hastanelerindeki Bilgisayarlı Tomografi ve MR Sayısı

Not : 1999 ve 2002 yılındaki sayılara SSK hastaneleri dahildir

818

234

55

121

356

0

60

120

180

240

300

360

1999 2002 2009

Yüksek teknoloji

kullanımının sağlık

hizmetleri maliyetini artırdığı

genel bir kabuldür. Ancak

Türkiye‟de maliyet etkili

politikalarımız sonucunda

yüksek teknoloji kullanımı

sebebiyle oluĢabilecek

yüksek maliyetleri önledik.

Bekleme süreleri altı ayı

aşan MR ve bilgisayarlı

tomografi hizmetleri

genellikle beklenmeden

verilir hale geldi.

76

MR

2–Ara Hedefler

Kişisel Sağlık Hizmetlerinin Geliştirilmesi

Bilgisayarlı

Tomografi

Sekil - 43

Page 77: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Hasta Hakları Birimi

Hükümetimiz döneminde başladığımız

uygulama ile devlet hastanelerimizin

tamamında „Hasta Hakları Birimi‟ni

faaliyete geçirdik.

Vatandaşımız hastane hakkında talep ve

şikayetlerini, dönemimizde

oluşturduğumuz hasta hakları birimlerine

sözlü veya yazılı olarak iletiyor;

bu hususta gerekli düzeltme ve işlemler

yapılıyor.

Hekim Seçme Hakkı

En temel hasta haklarından olan

„Hekim Seçme Hakkı‟nı, Eylül 2004 de

11 hastanemizde başlattık.

Tüm hastane ve ADSM‟ lerimizde bu

uygulamaya geçmiş bulunmaktayız.

77

Hasta Hakları ve Hekim Seçme Özgürlüğü

2–Ara Hedefler

Kişisel Sağlık Hizmetlerinin Geliştirilmesi

Page 78: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

• 52 operatörle 7 gün 24 saat hizmetinizdeyiz.

• Müracaatlara ait konuların %90‟ını ilk 24 saatte çözüyoruz.

• Her yıl SABĠM‟ e yapılan 1 milyon başvuruyu sonuçlandırmaya devam ediyoruz.

Vatandaşlarımız Alo SABĠM 184 Ġle 24 Saat Sağlık Bakanlığına

Doğrudan Ulaşabilmektedir

78

2–Ara Hedefler

Kişisel Sağlık Hizmetlerinin Geliştirilmesi

Page 79: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Sağlığın TeĢviki ve GeliĢtirilmesi

79

2 – Ara Hedefler

Sağlıklı Yaşam Tarzları ve Çevre

Dünya Sağlık Örgütünün yayınladığı 2009 Avrupa

Sağlık Raporunda Türkiye‟deki tütün kontrolü ile ilgili

Ģu yorumlar yapılmıĢtır:

“Türkiye 200.800 yerli yetiĢtirici ile önemli bir tütün

üreticisi, aynı zamanda 20.000.000 sigara kullanıcısı

ile tüketici ülkeler arasında ilk 10 da yer almaktadır.

Buna rağmen yaygın tütün kullanımının önüne

geçmek konusunda önemli bir yol kat etmiĢtir.

Bu süreç büyük ölçüde yüksek liderlik ve politik

kararlılıkla başarılmıştır.

Türkiye kamuya açık ve kapalı alanlarda tütün

kontrolü ile ilgili yasa değiĢikliği yapan dünyada

6. ülke olmuştur. “

Page 80: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Sağlığın TeĢviki ve GeliĢtirilmesi

Obezite Ġle Mücadele:

„„Türkiye Obezite ile Mücadele Programı ve Ulusal Eylem Planı‟‟nı

hazırladık, 2010 yılı baĢında uygulamaya baĢlıyoruz.

Ulusal ve yerel düzeyde politik istek ve kararlılığın sağlanması,

koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında toplumun, obezite, yeterli ve

dengeli beslenme ve fiziksel aktivite konularında bilinçlendirilmesi,

obezitenin teĢhis ve tedavisine yönelik önlemlerin alınması ve izleme

ve değerlendirme çalıĢmaları bu programın kapsamını oluĢturmaktadır.

80

2 – Ara Hedefler

Sağlıklı Yaşam Tarzları ve Çevre

Page 81: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

81

Türkiye Kalp ve Damar Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı

Ülkemizde ölüm nedenleri arasında ilk sırayı tüm ölümlerin %48 ‟ini oluĢturan

Kardiyovasküler Hastalıklar almaktadır.

BaĢlıca risk faktörlerinin azaltılması ve kalp ve damar hastalıklarının önlenmesi amacıyla

Bakanlığımız ve ilgili Sivil Toplum kuruluĢları iĢbirliği ile “Türkiye Kalp ve Damar

Hastalıklarını Önleme ve Kontrol Programı, Risk Faktörlerine Yönelik Stratejik Plan ve

Eylem Planı” hazırlanmıĢtır.

Planın hedefi; kalp ve damar hastalıkları konusunda toplumu bilgilendirmek, toplumsal

farkındalığı artırmak, baĢlıca risk faktörleri konusunda olumlu ve kalıcı davranıĢ

değiĢiklikleri oluĢturmak suretiyle insanların sağlık açısından kalitesi yüksek bir hayat

sürdürmelerini sağlamaktır.

2 – Ara Hedefler

Sağlıklı Yaşam Tarzları ve Çevre

Page 82: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

82

Diyabet Kontrol Programı

DSÖ, acil olarak harekete geçilmezse, diyabetten ölümlerin önümüzdeki 10 yıl içerisinde

%50‟den fazla artacağını belirtmektedir.

Ülkemizde diyabet prevalansı Türkiye Diyabet Epidemiyoloji ÇalıĢması‟na (TURDEP) göre

%7,2 (kadınlarda %8,0 ve erkeklerde % 6,2) olarak tespit edilmiĢtir.

Türkiye‟de ölüme neden olan hastalıklar incelendiğinde; Ġskemik Kalp Hastalıkları % 21,7

ve Serebrovasküler Hastalıklar % 15,0 oranları ile ilk iki ölüm nedenini oluĢtururken,

diyabet % 2,2 ile 8. sırada yer almaktadır.

“Türkiye Diyabet Kontrol Programı” ve ilgili eylem planlarının geliĢtirilmesi çalıĢmaları

devam etmektedir.

2 – Ara Hedefler

Sağlıklı Yaşam Tarzları ve Çevre

Page 83: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

83

DSÖ‟ nün kronik solunum yolu Hastalıklarının önlenmesi ve kontrolü için

oluĢturduğu ve kısaca GARD olarak bilinen “Solunum Yolu Hastalıklarına KarĢı

Küresel Ġttifak” adlı projeyi Türkiye‟nin de aralarında yer aldığı 79 üye ülkenin

katılımıyla hayata geçirdik.

Türkiye bu projeyi ilk uygulayan ülkelerden biri oldu.

“Türkiye Kronik Hava Yolu Hastalıkları Eylem Planı” Astım ve KOAH‟ a bağlı

hastalıkların, ölümlerin ve beraberinde getirdiği ekonomik yükün azaltılmasını

hedeflemektedir.

Solunum Yolu Hastalıklarına KarĢı Küresel Ġttifak

2 – Ara Hedefler

Sağlıklı Yaşam Tarzları ve Çevre

Page 84: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

84

Ruh Sağlığı Kontrol Programı

Türkiye Ruh Sağlığı Politikası metni 2006 yılında açıklanmıĢtır. Metnin oluĢturulmasında

DSÖ‟ nün ruh sağlığı politikaları ile ilgili önerdiği yedi modülü esas aldık:

• Ruh sağlığı sisteminin toplum temelli olması, genel sağlık sistemine ve birinci

basamağa entegre edilmesi

• Toplum temelli rehabilitasyon çalıĢmalarının yapılması

• Ruh sağlığı alanına ayrılan paranın arttırılması

• Ruh sağlığı hizmetlerinin kalitesinin arttırılması

• Ruh sağlığı alanı ile ilgili yasaların çıkarılması

• Damgalamaya karĢı hasta haklarının savunulması

• Ruh sağlığı alanında eğitim, araĢtırma ve insan gücünün arttırılması

2 – Ara Hedefler

Sağlıklı Yaşam Tarzları ve Çevre

Page 85: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

85

0–6 Yaş Çocukların Psiko-sosyal Gelişimini Destekleme Programı

Program; temel sağlık hizmetleri içinde gebelikten baĢlayarak, 0–6 yaĢ çocukların

geliĢiminin ve büyümesinin,ruhsal ve sosyal açıdan sağlığının, biyopsikososyal bakıĢ

açısıyla bir bütün olarak izlenmesini, desteklenmesini, risk faktörü ve patolojilerin erken

belirlenmesi yolu ile erken müdahale sağlamayı hedeflemektedir.

Ġntihar Olgusu ve Önlenmesi

Bakanlığımız ülkemizde intiharı önleme çalıĢmalarına 2004 yılı itibariyle baĢlamıĢtır.

Acil serviste, intihar giriĢimlerine psikososyal destek ve krize müdahale programı ile

hastalara ve diğer kriz durumları ile karĢılaĢan kiĢilere ve ailelerine gerekli psikososyal

desteğin verilmesini amaçlamaktayız.

Programı 2010 yılı sonuna kadar ülke geneline yaygınlaĢtırmayı planlıyoruz.

Ruh Sağlığı Kontrol Programı

2 – Ara Hedefler

Sağlıklı Yaşam Tarzları ve Çevre

Page 86: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

86

Çevre sağlığı hizmetlerimiz kapsamında içme ve kullanma suları, yüzme suları,

ambalajlı sular, gayri sıhhi müesseseler (sınıf ve sağlık koruma bandı tespiti),

konut sağlığı, çalıĢanların sağlığı, gürültü, kapalı ve açık alan hava kirliliği,

iyonlaĢtırıcı olmayan radyasyon, pestisitler, deterjanlar, havuz kimyasalları, su

ve yüzey dezenfektanları, oyuncaklar ve iklim değiĢikliğinin sağlığa etkileri gibi

konular üzerinde çalıĢmalar yapmaktayız.

Koruyucu sağlık hizmetlerinin temel unsuru olan çevre ve toplum sağlığı için

gerekli Ģartların, kentsel alanların yanında köylerde de oluĢmasını sağlamak

amacıyla Sağlıklı Köyler Projesini baĢlattık. Proje ile köylerimizin mevcut

durumlarının tespit edilmesini ve elde edeceğimiz veriler üzerinden köylerin

çevre ve sağlık sorunlarının çözümü için ilgili kurum ve kuruluĢlarla birlikte yeni

politikalar geliĢtirilmesini amaçlıyoruz.

Sağlıklı Çevre Sağlıklı Ġnsan

2 – Ara Hedefler

Sağlıklı Yaşam Tarzları ve Çevre

Page 87: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

3 – Nihai Amaçlar

Page 88: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ
Page 89: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

42,7

28,5

17

13,6

0

10

20

30

40

50

1998 2003 2008 2009 2012

“Sağlıkta DönüĢüm Programı“

ile bebek ölüm hızını aynı gelir

düzeyindeki ülkelerden daha

iyi hale getirdik (2009 Dünya

Sağlık Örgütü istatistiklerine

göre yüksek-orta gelirli

ülkelerde bebek ölüm hızı

binde 19‟dur).

5 yılda (2003-2008) bebek

ölüm hızını %40 azalttık.

2009 projeksiyonumuz

binde 13.6‟dır.

2012‟deki hedefimiz ise bu

oranı binde 10‟un altına

düĢürmektir.

Anne ve Çocuk Sağlığı

Bebek Ölüm Hızı (Binde)

89

(Hedef)

3 - Nihai Amaçlar/Sağlık Durumunun Ġyileştirilmesi

(Projeksiyon)

Sekil - 44

Page 90: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Anne ve Çocuk Sağlığı

90

17,0

4,3

28,9

55,4

117,5

145,0

189,5

5,79,6

14,3

24,630,4

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

1960 1970 1980 1990 2000 2008

Türkiye OECD

Bebek ölüm hızı bugün

binde 5‟in altında olan

geliĢmiĢ ülkelerin 1960

yılındaki rakamlarının

binde 20‟lerde olduğu

bilinmektedir.

OECD ülkelerinin bebek

ölümlerinde 20 yılda kat

ettiği mesafeyi ülkemiz son

6 yıla sığdırmayı

baĢarmıĢtır.

2009 için beklenen rakam binde 13.6‟dır.

**

*

Kaynak: OECD Health Data 2009 *TNSA 2008, **2007 yılı verisi

Bebek Ölüm Hızı Ortalamasının Yıllara Göre DeğiĢimi (binde)

Türkiye hariç OECD Ülkeleri Ortalaması ve Türkiye

Ortalaması

3 - Nihai Amaçlar/Sağlık Durumunun Ġyileştirilmesi

Sekil - 45

Page 91: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Anne ve Çocuk Sağlığı

Sağlıkta DönüĢüm Programı“ ile anne

ölüm hızını aynı gelir grubu ülkelerle

karĢılaĢtıramayacak kadar iyileĢtirdik

(2009 yılı Dünya Sağlık Örgütü

istatistiklerine göre yüksek- orta gelir

grubu ülkelerde anne ölüm hızı yüzbinde

91‟dir ) .

2009 projeksiyonumuz yüz binde 16,4

iken H1N1 Pandemisine bağlı anne

ölümleri sebebiyle bu rakamın yüz

binde 18-19 arası olacağını tahmin

etmekteyiz.

2012‟deki hedefimiz ise bu oranı

yüz binde 10 ‟un altına düĢürmektir.91

70

19,4

0

10

20

30

40

50

60

70

1998

2008

Anne Ölüm Hızı (Yüzbinde)

3 - Nihai Amaçlar/Sağlık Durumunun Ġyileştirilmesi

Sekil - 46

Page 92: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Anne ve Çocuk Sağlığı

92

8,29,611,615,5

19,4

70

100

132

0

20

40

60

80

100

120

140

1981 1990 1998 2008

OECD Türkiye

Anne Ölüm Hızı Ortalamasının Yıllara Göre DeğiĢimi (yüzbinde)

Türkiye hariç OECD Ortalaması ve Türkiye Kıyaslaması

Kaynak: OECD Health Data *TNSA 2008 **OECD 2007

1960 Yılında OECD anne

ölüm hızı ortalaması

yüz binde 60‟tır.

OECD ülkelerinin anne

ölümlerinde 20 yılda kat

ettiği mesafeyi ülkemiz

son 6 yıla sığdırmayı

baĢarmıĢtır.

3 - Nihai Amaçlar/Sağlık Durumunun Ġyileştirilmesi

Sekil - 47

Page 93: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Anne ve Çocuk Sağlığı

Dünya Sağlık Örgütünün yayınladığı 2009 Avrupa Sağlık

Raporu:

(18. Sayfa)

“Bu ilerleme, anne ölümlerini politik bir öncelik olarak

belirlemek, buna göre finansman ayırmak, hizmet ve

politikaları kültürel hassasiyetlere göre düzenlemekle

sağlanmıĢtır.

Bu hizmetler, hamileler için hastane yakınında doğum

öncesi bakımevlerinin kurulmasını ve acil obsestrik

vakalarda uzman kadrolar tarafından sağlanan uygun

ve kaliteli bakıma ulaĢmak için ücretsiz kara ve hava

ulaĢımının sağlanmasını içerir”.

93

3 - Nihai Amaçlar/Sağlık Durumunun Ġyileştirilmesi

Page 94: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

11.372

34.285

13.544

27.171 27.120

16.010

30.509

8.927

34 3 0 50

5.000

10.000

15.000

20.000

25.000

30.000

35.000

19

90

19

91

19

92

19

93

19

94

19

95

19

96

19

97

19

98

19

99

20

00

20

01

20

02

20

03

20

04

20

05

20

06

20

07

20

08

20

09

Kızamık Vaka Sayısı

Ülkemizde geçtiğimiz on yıllarda

kızamık birkaç yılda bir salgın

yapma özelliğindeydi.

2009 yılında (ilk 11 ay) bildirilen

kızamık vakası 5‟tir (bildirilen

vakaların tümü yurtdıĢı kaynaklıdır).

Kızamığı elimine ediyoruz.

94

3 - Nihai Amaçlar/Sağlık Durumunun Ġyileştirilmesi

Sekil - 48

Page 95: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

1.022 1.015

567

321

101 3

-

200

400

600

800

1.000

1.200

ĠNGĠLTERE ĠSVĠÇRE ALMANYA ĠTALYA KANADA TÜRKĠYE

95

DSÖ 2009 Ġstatistiklerine Göre Kızamık Vaka Sayıları

(Üst Gelir Grubu Ülkelerden Örnekler-2007)

Kızamık Vaka Sayısı

3 - Nihai Amaçlar/Sağlık Durumunun Ġyileştirilmesi

Sekil - 49

Page 96: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

96

Verem SavaĢ Hizmetleri

3 - Nihai Amaçlar/Sağlık Durumunun Ġyileştirilmesi

Dünya Sağlık Örgütü‟nün ortaya

koyduğu; yeni yayma pozitif hastalar

için olgu bulma oranı %70 ve tedavi

baĢarısı oranı %85 hedeflerine Türkiye

2007 yılında %76 olgu bulma oranı ve

%91 tedavi baĢarısı oranı ile ulaĢmıĢ

olup hedeflenen bölgeye ulaĢan ülkeler

arasındadır.

2007 Yılında tüm Türkiye‟ de DGT

(Doğrudan Gözetim Altında Tedavi)

uygulamasını baĢlattık ve % 95 baĢarı

sağladık.

Ülkemizde tüm verem ilaçları

Bakanlığımız tarafından temin

edilmekte ve tüm verem hastalarına

ücretsiz olarak DGT Ģeklinde

verilmektedir.

Page 97: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Yürüttüğümüz ciddi

çalıĢmalar sonucunda

iki binli yılların baĢında

10 binlerde olan sıtma

vaka sayısını 15 Aralık

2009 tarihi itibariyle

39‟ a düĢürdük.

Sıtma hastalığında

eliminasyon

dönemine girmiş

bulunuyoruz.

97

55.020

8.680

84.345

10.812

390

10.000

20.000

30.000

40.000

50.000

60.000

70.000

80.000

90.000

100.000

1984

1985

1986

1987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

19

84

20

02

20

09

18 yıl 7 yıl

Sıtma Vaka Sayısı

3 - Nihai Amaçlar/Sağlık Durumunun Ġyileştirilmesi

Sekil - 50

Page 98: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

24.390

2090

2.500

5.000

7.500

10.000

12.500

15.000

17.500

20.000

22.500

25.000

2002 200998

Yürüttüğümüz ciddi çalıĢmalar

sonucunda yedi yılda tifo vaka

sayısı bitme noktasına gelmiĢtir.

Bu baĢarıya ulaĢmak için

belediyeler ve il özel idareleri ile

yakın iĢbirliği geliĢtirerek, içme

sularının mikrobiyolojik

güvenliğinde önemli geliĢmeler

sağladık.209

Tifo Vaka Sayısı

3 - Nihai Amaçlar/Sağlık Durumunun Ġyileştirilmesi

Sekil - 51

Page 99: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

99

3- Nihai Amaçlar / Finansal Riskten Koruma

Koruyucu ve Temel Sağlık Hizmetleri:

•112 Acil hizmetlerini yaygın ve tamamen ücretsiz hale getirdik.

•Ücretsiz gezici sağlık hizmetlerini tüm kırsala yaygınlaĢtırdık.

•Ücretsiz demir ilacı ve D vitamini dağıtıyoruz.

•ġartlı nakit transferi uygulamasına baĢladık (yoksul anne ve çocuklarının düzenli sağlık

kontrollerini yaptırmaları ve anne adaylarına doğumlarını hastane ortamında

gerçekleĢtirmeleri Ģartıyla yapılan nakit yardımı).

•Üst gelir grubu ülkelerde kullanılan beşli kombine aşı (difteri, aselüler boğmaca, tetanoz,

Hemophilus influenza tip B ve Ġnaktif Polio virus) ve konjuge pnömokok aĢısının ülkemizde

de kullanımına baĢladık. Bu aĢıları da ücretsiz uyguluyoruz.

•81 ilimizde kanser tarama eğitim merkezleri açarak ücretsiz tarama hizmetlerini baĢlattık.

Page 100: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

100

3- Nihai Amaçlar / Finansal Riskten Koruma

Tedavi Hizmetleri ve Yatırım

•Kamu hastanelerinin tek çatı altında birleĢtirerek 35 milyon SSK‟ lının kamu

hastanelerinden hizmet almasını sağladık.

•Performansa dayalı ek ödeme getirilmesi ile hekimlerin hastanelerde tam gün çalıĢmaya

baĢlaması, vatandaĢların özel muayenehanelere gitme mecburiyetini büyük ölçüde azalttı.

Tam gün yasası ile bu ihtiyaç tamamen ortadan kalkacak.

•YeĢil kartlı vatandaĢlarımız, kamu sağlık hizmetlerinden rahatça faydalanabiliyor ve ilaçlarını

istedikleri eczaneden alabiliyor. Müstahak olduğu halde, zamanında yeĢil

kart alamadan hastalanan vatandaĢlarımızın sağlık giderlerinin devlet tarafından

karĢılanmasına imkân sağladık. Ayaktan tedaviler için muayene, tetkik-tahlil, ilaç, diĢ

çekimi ve protezi, gözlük ve acil tedavi giderlerini kanun kapsamına aldık.

Page 101: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

101

3- Nihai Amaçlar / Finansal Riskten Koruma

Tedavi Hizmetleri ve Yatırım

•Acil ve yoğun bakım tedavileri tüm hastanelerde (özel hastaneler dahil) ücretsiz

verilmeye baĢlandı.

•Özel hastanelerde yanık tedavisi hizmetleri, kanser tedavisi, yenidoğana verilen sağlık

hizmetleri, organ, doku ve hücre nakilleri, doğumsal anomaliler için yapılan cerrahi

iĢlemlere yönelik sağlık hizmetleri, diyaliz tedavileri ve kardiyovasküler cerrahi

iĢlemlerinden sosyal güvenlik ödemelerine ilave olarak vatandaĢtan ücret alınmamasını

sağladık.

Page 102: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

32,1

28,2

26,1

19

16,514,9

0

3

6

9

12

15

18

21

24

27

30

33

2003 2004 2005 2006 2007 2008

Ġlaç ve Tedavi Masraflarını Kendi KarĢılayanların Oranı (%)

102

Kaynak: TÜĠK

Türkiye Ġstatistik Kurumu

tarafından yapılan “YaĢam

Memnuniyeti AraĢtırması”na

göre hastalandığında, ilaç ve

tedavi masraflarının genellikle

kendisi tarafından karĢılandığını

belirten bireylerin oranı

2003 yılında %32,1 iken 2008

yılında %14,9 olmuĢtur.

3- Nihai Amaçlar / Finansal Riskten Koruma

Sekil - 52

Page 103: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

103

28,1

25,6

20,5

17,8

29,6

27

21,3

18,5

0

5

10

15

20

25

30

35

2003 2004 2005 2006

CYSH Hariç CYSH Dahil

% 1,5

% 1,4

% 0,8

% 0,7

Yoksul Hanelerin ve Katastrofik Sağlık Harcamaları Yüzünden Yoksulluğa DüĢen Hanelerin Oranı

Cepten Yapılan Sağlık Harcamaları (CYSH) ve YoksullaĢma

3- Nihai Amaçlar / Finansal Riskten Koruma

Sekil - 53

Page 104: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

104

OECD Sağlık Sistemleri

Ġnceleme Raporu TÜRKĠYE

65. Sayfa;

“Ulusal Sağlık Hesapları ve

Hane Halkı Bütçe

Araştırması‟ndan elde edilen

genel bilgiye dayanarak, hem

mutlak şartlar açısından hem

de diğer ülkelere göre, Türk

sağlık sisteminin eşitlik ve

mali koruma bakımlarından

oldukça iyi işlediği

görülmektedir.”

OECD Türkiye Sağlık Sistemi Ġncelemesi

3- Nihai Amaçlar / Finansal Riskten Koruma

Page 105: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

EUROPEP Ölçeği 81 Ġl Memnuniyet ÇalıĢması (Ekim 2008)

7586

0

15

30

45

60

75

90

Sağlık Ocaklarıyla Hizmet Verilen Ġller

Aile Hekimliğine Geçen iller

Birinci Basamak Sağlık KuruluĢlarının Sunduğu

Hizmetten Ortalama Memnuniyet Oranı (%)

105

3 - Nihai Amaçlar / Birey Memnuniyeti

EUROPEP Ölçeği:

Temel amacı birinci basamak sağlık

sunumunda kalite artırımı olan bu ölçek

hekim ve muayenehanesi ile ilgili

hastalardan geri bildirim almayı hedefler.

Hastalardan son 6 ay içerisinde en sık

baĢvurdukları hekimlerini ve

muayenehanelerini kendi kendilerine

dolduracakları 23 sorudan oluĢan bir

ölçekle değerlendirmeleri istenir.

Ölçek 5‟li Likert skalası tarzında

düzenlenmiĢ olup ilk 16 soru klinik

davranıĢı, geriye kalan sorular ise hizmet

organizasyonunu ölçmektedir.

Sekil - 54

Page 106: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

39,5

46,9

55,252,4

66,5

63,4

0

15

30

45

60

75

2003 2004 2005 2006 2007 2008

Genel Olarak Sağlık Hizmetlerinden Memnun Olanların Oranı (%)

106

3 - Nihai Amaçlar / Birey Memnuniyeti

Sekil - 55

Page 107: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

107

OECD Sağlık Sistemleri Ġnceleme Raporu

TÜRKĠYE

(124. Sayfa)

“Sağlık sistemi reformu, daimi bir süreçtir.

Uygulamanın bu ilk safhalarında Türkiye‟nin

“devasa” bir reformu etkili bir şekilde hayata

geçirebilen birkaç orta gelirli ülkeden

biri olduğu görülmektedir.

Sağlıkta Dönüşüm Programı, hem Türkiye‟nin

sosyal yardım sisteminde önemli bir iyileşme

kaydettiğini yansıtmakta hem de aynı

meselelerle mücadele etmekte olan diğer

ülkelere “iyi bir uygulama” örneği

teşkil etmektedir.”

3 - Nihai Amaçlar / Birey Memnuniyeti

Page 108: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

D-Yeni Dönemde Önemli Hedeflerimiz (2010)

108

Tam gün yasasını yapmak.

Aile Hekimliği Uygulamasını tüm yurtta yaygınlaĢtırmak.

Sağlıkta Dönüşüm Programı ile geliştirilen yeni role uygun teşkilat

yasası yapmak.

Kamu Hastane Birlikleri kanununu yapmak ve 2014‟e kadar tamamlamak.

Sağlığın geliĢtirilmesi ve sağlıklı hayat programlarını yaygınlaĢtırmak.

Organ, doku ve hücre nakli hizmetlerini daha da geliĢtirmek.

Page 109: T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel ... · T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI 2010 Mali Yılı Bütçesinin TBMM Genel Kurulu‟na Sunumu Prof. Dr. Recep AKDAĞ

Yeni Dönemde Önemli Hedeflerimiz

109

MEB ve YÖK ile yaptığımız iĢbirliği çerçevesinde doktor, hemĢire

fizyoterapist ve diğer sağlık insan gücü sayısını artırmak.

Kamu-Özel Ortaklığı ile sağlık kampüsleri oluĢturmak suretiyle

sağlık hizmetleri sunumunda ulaĢılan kalite ve kapasiteyi artırarak

ülkemizi bölgesinde cazibe merkezi haline getireceğiz.

2011 yılında Sağlıkta Dönüşüm Programının 7 yıllık tecrübesiyle Sağlık

yasalarını „„ Temel Sağlık Kanunu‟‟ başlığıyla güncelleyeceğiz.

Kızılay ile baĢlattığımız “güvenli kan temini” projesi ile 2010 yılında

ülkemizin tüm kan ihtiyacının %60‟nı temin edeceğiz. Hedefimiz 2012

yılında ihtiyacın tamamını karĢılamaktır.