tdv İyilik bülteni / sayı:120

OCAK-MART 2016 SAYI 120

8

GndemUluslararas yilik dlleri

32

Gncelimdi Yaralar Sarma Zaman

YLK DLLER SAHPLERN BULDU

1TRKYE DYANET VAKFI YLK BLTEN OCAK - MART 2016

Trkiye Diyanet Vakf Adna SahibiMazhar BLGNMtevelli Heyeti II. Bakan

Genel Yayn Ynetmenismail PALAKOLUGenel Mdr

Yaz leri MdrKerim KKSARIKurumsal letiim Mdr

Yayna HazrlayanlarYksel SEZGNSerkan FDANmer SARIAyegl KURTKAYASamet AYDIN

Grafik TasarmYasin DEDEEsen Ali DUMAN

FotoraflarAhmet Sami ACARGkhan PEKDEMRMehmet ZTRK

AdresDr. Mediha Eldem Sokak No: 72/B06640 Kocatepe - AnkaraT : (0.312) 416 90 00F : (0.312) 416 90 90W : www.diyanetvakfi.org.tr

Yaymlanan makalelerinsorumluluu yazarlarna aittir.

Para ile satlmaz.

BaskTDV Yayn Matbaaclk veTicaret letmesiAlnteri Bulvar 1256. Sokak No: 11Ostim - Yenimahalle / ANKARAT : (0.312) 354 91 31F : (0.312) 354 91 32

TRKYE DYANET VAKFI

YLK BLTEN

OCAK - MART 2016 SAYI: 120

BU SAYIDADnyay yilik Deitirecekslam corafyas bugn tarihin en zor srelerinden geiyor. Medeniyetimizin bakentlerinden ateler ykseliyor. Bugn btn dnyada insanln vicdann kaybettii, merhametin azald, kalplerin katlat bir dnemi yayoruz.

Gnmzde tm insanl kuatan iddet, terr, nefret, dmanlk, rklk, ayrmclk ve igallerin yol at tablo, iyiliin yeniden slam corafyasnda ve btn dnyada hkim klnmas iin seferber olunmasn zorunlu klmaktadr.

Kaynan yce dinimiz slamdan alan ve yardmlama bilincini Mslman toplumlara yerletiren vakf geleneinin gnmzdeki en nemli temsilcilerinden biri olarak grevini ifa eden Trkiye Diyanet Vakf, kurulduu gnden bu yana insanla kar sorumluluunu yerine getirerek iyilie katk salama abas ierisindedir.

te bu noktadan hareketle Trkiye Diyanet Vakf olarak iyilik iin yaamay varolu sebebi olarak gryor ve iyilii yaymak adna her yl Vakfmzn kurulu yldnmnde Uluslararas yilik dlleri program dzenliyoruz. Bu yl da 13 Mart 2016 tarihinde Cumhurbakanmz Recep Tayyip Erdoann katlmyla stanbul Hali Kongre Merkezinde dzenlediimiz trenle 7 iyilik ncsne dl takdim ettik.

Bu yl Dnyay yilik Deitirecek temas ile ikincisini gerekletirdiimiz Trkiye Diyanet Vakf Uluslararas yilik dlleri program vesilesiyle dergimizin bu saysnda arlkl olarak iyilikle ilgili makalelere yer verdik.

Uluslararas yilik dlleri programnn, slam corafyasnda yeniden bar, huzur ve kardelik ortamnn tesis edilmesine vesile olmasn niyaz ediyoruz.

zerinde yaadmz gzel yurdumuzda slam medeniyeti, btn zorluklara ramen dimdik ayakta kalm, baka kardelerinin de umudu olmutur. Anadolunun her tarafndan dnyann btn mazlumlarnn yaralarn sarmak iin seferber olan milletimiz, hep birlikte birbirinin yaralarn da saracaktr.

Diyanet leri Bakanl ve Trkiye Diyanet Vakfnn Bayrbucak Trkmenleri, terr saldrlarnda yaamn yitiren ehitlerimizin yaknlar ve Gneydoudaki terr maduru vatandalarmz iin balatt imdi Yaralar Sarma Zaman kampanyasna ilikin detaylar da bu saymzda bulabilirsiniz.

yilii farkl ynleriyle ele alan makaleler ve gazeteci-yazar Ahmet Tagetiren ile iyilik konusunda yaptmz rportajn yer ald bu saymzda, Trkiye Diyanet Vakf olarak son dnemde gerekletirdiimiz faaliyetlere ilikin haberler de bulunuyor.

Dnyann farkl corafyalarndan ykselen sese gnlden cevap vererek, yeryznde iyiliin egemen olmas iin yaptmz almalara destek veren hayrsever milletimize teekkr ediyoruz.

Kurumsal letiim Mdrl

Uluslararas yilik dlleri Sahiplerini Buldu8

imdi Yaralar Sarma Zaman32

Hediyem Kur'an Olsun60

i indeki leriindekiler

4 nsn-I Kmile Giden Yol yilik ve Cmertlik 8 Uluslararas yilik dlleri Sahiplerini Buldu 18 41 Yl nceki Heyecan Artarak Devam Ediyor 22 lkemiz alar Boyunca Kresel yilik Misyonunun Szcs Oldu 28 Yardmlama Ruhu 32 imdi Yaralar Sarma Zaman 42 Bir st Deer Olarak yilik ve slam 46 Sultan II. Abdlhamidin Yardm Organizasyonlar 50 Erdemli Toplumun nas in Kardelik

52 Bir ehadet Hikayesi: Anzak mer 60 Hediyem Kur'an Olsun 66 Asrlardr Kuran Sevgisiyle Yaayan Gelenek; 1001 Hatim 70 Kulluumuzu Test Eden Deer yilik 74 "Hadislerle slam" Dijital Ortamda 76 Bizim Medeniyetimiz 80 Cumhurbakan Erdoan, Gana Millet Camiini Ziyaret Etti 82 Amerika slam Kltr Merkezi Ala Gn Sayyor 84 TDV Dnyann Drt Bir Yanndaki Mslmanlara Ezan Sesini Ulatryor

TDV, Dnyann Drt Bir Yanndaki Mslmanlara

Ezan Sesini Ulatryor 84

Evlad- Fatihanda yilik zleri 86

renci Yurdu Saysn 20ye karmay

Hedefliyoruz 114

i indeki ler

86 Evlad-I Fatihanda yilik zleri 90 Ayakkab Boyacsnn Duygulandran Vasiyeti 92 Bir Bardak Temiz Suyun Hasreti 100 23 Bin 982 renciye Burs Ve Eitim Yardm 102 Bir yilik ncs Hazret- Ebbekir Sddk (Ra) 106 Suriyelilere Trke Eitimi 108 Asmn Neslinin Diergml 113 Somalili rencilere Trkiyede Modern Tarm Eitimi 114 renci Yurdu Saysn 20ye karmay Hedefliyoruz

116 Genliimiz Geleceimizdir 120 97 lkeden 572 renciye Yaryl Kamp 122 Eitimin zne Dair 128 Engelli rencilere Umre Hediyesi 130 zmzdeki Cevheri Koruyabilmek 134 TDV KAGEMin lk ubesi Gaziantepte Ald 136 TDV KAGEMde Kalem Syleileri 138 Geleneksel Sanatlarmz KAGEMde Yeniden Hayat Buluyor 140 Ufuk ve Gnl Birlii erisinde almalyz 142 Trkiye Diyanet Vakf'na Ziyaretler

MAKALE

Prof. Dr. H. Kmil YILMAZDiyanet leri Bakan Yardmcs

NSN-I KMLE GDEN YOLYLK VE CMERTLK

4

nsana salh ve takva yolunu hazrlayan slih amelin yeri bu dnyadr. Bu dnyada salam bir imana bal olarak

gerekletirilebilen iyilikler, insann insani ykseliini, rhi deiimini, manevi dnmn salayan bir zellie sahiptir. Kabir,

ebed istirahatghtr. Orada amel yoktur. Dolaysyla amelin yeri kabirden nceki dnya hayatdr.

nsan gnllerde yaamaya hazrlayan en nemli hususiyetlerden birisi iyilik ve cmert-liktir. nsann iyilik yapmasnn ve cmert dav-ranmasnn nndeki en byk engel ise dn-ya sevgi ve ilgisi ile dnya nimetlerine drt elle sarlmasdr. nsan hayatnda dnyann etki ve snrn dengeleyen din kurallar, Allaha kullu-a ynelii artrmak; iyilik, cmertlik ve kullu-a ynlendirmek iindir. Mal ve dnya esareti, kulluun ve insan- kmile giden yolun mani-alardr. Allah Teal Kurn- Kerimde, dnya hayatnn ekiciliine ve geiciliine, ahiretin ise ebed oluuna dikkat ekerek insanlar uyar-maktadr.1

Yolda yryecek olan kimsenin ayaklar serbest olmaldr, zincire bal deil. Zincire bal olan

1 Bkz. l-i mrn, 3/14.

nasl yryemezse, gnl dnyaya ve mala bal olan da manen yol alamaz, Allah yolun-da ilerleyemez. Nitekim Mevlna Mesnevsinin on dokuzuncu beyitinde bunu ne gzel ifade eder:

Koparrsan dnya ban ey oul, zd olacaksnNe zamana kadar altn ve gm banda kalacaksn

rfni anlaya gre insanolundaki dnya ni-metlerine zaaf ve tutku, ftrdir. nk insano-lunun hammaddesi topraktr. Toprak suya m-taktr. Toprak nasl suyu tutar ve yutarsa insan da dnya nimetlerini yutmakta ve tutmaktadr. Ancak nasl yamur suyunu emen ve iine alan kabiliyetli topraktan yararl nebatlar karsa, insann da dnya nimetlerine sahip olmas-

TRKYE DYANET VAKFI YLK BLTEN OCAK - MART 2016

nn, mahsul veren toprak gibi gzel sonular olmaldr. Yamur suyunu yutan, ama rn ver-meyen kum, toprak ile yamur suyunu tutan ama rn vermeyen kaya ya da killi toprak tr insanlar makbul deildir. nsann elindeki im-knlardan bakalarn istifade ettirmesi gzel sonulardan biridir.

nsan- kmil vasfna sahip bir insan, iyilik ve cmertliiyle gnln ve imknlarn herkese aar. nk iyilik ve cmertlik insann maddi ve manevi boyutunda arnma salar. Maln te-mizlenmesi maddi, kalbin ve nefsin arnmas da iin manevi cihetidir.

nsana salh ve takva yolunu hazrlayan slih amelin yeri bu dnyadr. Bu dnyada salam bir imana bal olarak gerekletirilebilen iyi-likler, insann insani ykseliini, rhi deiimini, manevi dnmn salayan bir zellie sa-hiptir. Kabir, ebed istirahatghtr. Orada amel yoktur. Dolaysyla amelin yeri kabirden nceki dnya hayatdr.

nsanolu bu lemde kendisine emanet ve riyet olarak verilen mal ve mlk kendisinin sanr. Mal zerindeki sreli tasarruf hakkn

mlkiyet ve sahiplik zanneder. Dnya malnn devre-mlk olduunu unutur. Gerek maln bu dnyada infk edip kendi adna kaydettirdii mal olduunu dnemez. Oysa Kuran, hay-ra sarfedilmi kalc mala el-bkiytus-sliht adn verir. Nitekim ayette yle buyrulmakta-dr: Mallar ve evlatlar, dnya hayatnn ss-dr. Bki kalacak slih ameller ise, Rabbinin katnda, sevap olarak da mit olarak da daha hayrldr.2

eyh Sd, maln hayra ve hizmete harca-yamayp ona bekilik yapan hayrsz zen-ginin hlini ne gzel anlatr:

Krnun haznesi olsa elinde

hsn ettiinden bakas kalmaz yerinde

Cimri zengindeki dnr ile gm

Haznenin zerine tlsm olmu

Senelerce kalr altn elinde tutsak

Kullanamaz onu, deta yasak

Anszn ecel ta krnca hzineyi

Taksm eder vrisler defneyi.3

2 el-Kehf, 18/46.3 Rhul-beyn, V, 246.

MAKALE

6

nsan dnyaya her ey Ondandr ve Ona d-necektir gzyle bakabildii zaman kendi aczini daha iyi anlar, dnya huzur ve mutlulu-u ile ahiret saadeti iin iyilik yaparak Hakka gnl balamaya alr. Mal, mlk ve evlat. Hepsi fani ve geicidir. Dolaysyla bki olann tarafna ynelmeye ihtiya vardr. Bu yzden iyilik en byk yardmcdr insan iin. Nasl ki Hz. brahim mal, can ve evlatla imtihan edil-dikten sonra baars tescil edilince Hall/dost nvann almsa, insanolu byle bir snava hazr olduu zaman insan- kmil yoluna gir-mi olacaktr.

Cmerdin Allaha yaknl, Onu tanmaya, Onunla arasndaki perdeyi aralamaya kabili-yetli olmasdr. Kuranda cmert kulun verdii zekt ve sadakann dorudan Allah tarafndan alndnn belirtilmesi, aradaki perdelerin kal-kp manevi yaknln olutuunu gstermek-tedir. Nitekim Kuranda buyrulur: Bilmezler mi ki Allah Teal, kullarnn tevbesini kabul eden, sadaka ve zektlarn alandr.4 Bu yz-den irfn ehline gre u kii Allah dostu ola-maz: Kibirli, cimri ve ahmak.

yilik yapmayan, imknlarn bakalar ile pay-lamayan, para ve maddi eylerin kendini cez-bettii insan yukarlara; melekt lemine yk-selemez. Malla kirlenen ruh; para sevdasyla kararan kalp, altn ve gmn lts ile kama-an gz ve karan zihin, insani gereklere ve ilah srlara perdelidir. Ancak iyilik yapmann, zekt ve sadaka vermenin arndrc etkisi saye-sinde kalp tasfiye, nefs tezkiye olabilir. Her has-taln tedavisi kendi cinsinden eylerle oldu-u iin madde ve maldan gelen hastalk yine onlarla tedavi edilebilir. Bu konuda: Mminin kalbinde cimrilik ile imann bir arada bulunama-yaca5 nebev uyars, clib-i dikkattir.

4 et-Tevbe, 9/104.5 Nese, Cihd, 8.

yilik yapan kii tarlasna tohum eken iftiye benzer. Nasl ifti araziden en iyi ekilde mah-sl elde etmek iin ziraata gereken ehemmiyeti verir ve tohumun en iyisini ekerse; iyilik yaparak bakalarna faydal olan kii de malnn iyisinden bolca vermelidir. nk Allah Teal onu en gzel ekilde mkfatlandracaktr. Nitekim Kuranda: yiliin mkfat iyilik deil midir?6 buyurulur.

Allahn, insanlarn gnllerine ve vicdanlarna Rahmn isminin tecellisi olarak ltfettii rah-met/merhamet sfat, vermenin, paylamann ve iyilik yapmann temel dinamiidir. Ancak merhamet duygusunun gelitirilmesi gerekir. Bunun yolu iyilikten ve cmertlikten geer. Bu yzden Allah Resl, fakirlik ve maddi sknty en derin biimde hisseden insanlarn yrek-lerini serinletmek, karnlarn doyurmak ve ra-hatlatmak zere daima ashabn onlara kar dierkm davranmaya ve iyilik yapmaya tevik etmitir. Nitekim Allah Resl, ashabna: ki ki-ilik yemei olan nc, drt kiilik yemei olan beinci ve altnc... kii olarak suffallardan alp evine gtrsn7 buyururdu. nk en byk zenginlik saylan kanaat syesinde iki kiiye yetecek yemek drt kiiye de yeterdi.8 Merha-met duygusu ile gnllerini ilmek ilmek ileyen ashab- kiram, iyilik yapmann ve cmert dav-ranmann en gzel rneklerini sergilemilerdir. Asr- saadetteki bu sr ve dierkm tavr, ma-nevi ykseliin ad olmutur.

nsanolunun lmnden sonra gnllerde ya-amasn salayan en nemli hususiyetlerden birisi tevazu, dieri cmertliktir. Cmertlik, gn-l ve imknlar bakasna amaktr. Toplumu bir vcut, bir organizma; ferdleri de organizmann organ ve hcreleri gibi gren Allah Resl, top-lum kesimleri arasnda bir uurumun olmama-sna zen gsterirdi.

6 er-Rahmn, 55/60.7 Buhr, Mevakits-salt, 41, bn Hanbel, I, 197.8 Bkz. bn Hanbel, III. 301; bn Mce, II, 1084.


7

Bakalarnn derdiyle dertlenmenin, sorunlar-na are bulmak ve iyilik yapmak iin yollar ara-mann insan- kmile giden bir yol olmas kadar toplum dzeninin salanmasna ynelik ok nemli maslahat ve yararlar da vardr. Toplum dzeni iinde yaayan insanlardan fakir olanlar da vardr, zengin olanlar da. Aslnda zenginlik de, fakirlik de btn fni eyler gibi gelip ge-icidir. Hatta bugn zengin olanlar yarn fakir, bugn fakir olanlar yarn zengin olabilir. Allah ikbal gnlerini insanlar arasnda nbetlee evi-rip evirir. Bolluk yllarn ktlk seneleri, ktlk d-nemlerini bolluk devirleri takip eder. nsanlarn her dneme hazrlkl olmas; denin yannda, yaknnda ve yardmnda bulunmas gerekir. Ni-tekim asr- saadetteki hicrette kardelik ve yok-luk zamanlarndaki iyilik, cmertlik ve dayan-ma, bunun en gzel rneidir.

Varlkl insanlarn yoksul insanlara destek ola-rak iyilikte bulunmas toplum dzeninde sosyal adaleti salar; mal ve servet dmanln nler. Mevlna, fakirlik ve zenginlik arasndaki ilgiye dikkat ekerek fakir nasl zengine muhtasa zenginin de ayn ekilde fakire muhta oldu-unu, bu yzden zenginin fakire minnet bor-lu bulunduunu ifade eder ve bunu yle bir rnekle anlatr: Gzeller tozsuz, passz parlak ayna ararlar; nk o ayna karsnda yzlerinin gzellikleri ve zerlerindeki ssler ortaya kar. Gzel, gzelliini nasl ayna olmadan gremez-se; iyilik sahibi cmert de cmertlik yzn an-cak yoksula bakmakla gsterebilir. Bu yzden gzel gzelliini ortaya koyan aynaya minnet borlu olduu gibi cmert zengin de fakire minnet borludur.9

Yoksul cmertliin aynas olduuna gre, ona kar gnl krc szler sylemek, aynay buu-landrmak gibidir. Verenin, alann gnl dn-yasn incitmemeye, iyilii baa kakarak boa

9 Mesnev, I, b. 2743-2745.

karmamaya zen gstermesi iktiz eder. Bilin-melidir ki fakirler Hakkn cmertlik aynalardr. Hak ile hakikate varanlar, varlktan tamamyla geip gerek yoksulluu bulanlar, ilah cmert-liin bizzat kendisi olmulardr. Onlar Hakk ile verirler, naka ve srete aldanmazlar. Allahtan fakir, fakat dnya malna kar istekli olanlar sri fakirlerdir. Bunlarn fakirlii naktr, resimdir. Onlar lokma yoksullardr, Hakk yoksulu deil-lerdir. Aslolan, verenin de alann da aradan eki-lip kendilerini grmemesi; verenin Allah adna vermesi, alann da faniden deil, Hakktan ald-na inanmasdr.

Mevlna, Allah iin verenin ve iyilik yapann Allahn ltfuna mazhar olacan, Allah rzas iin ekmek verenin ekmeksiz kalmayacan ifade eder ve Allah urunda can verene ise can verileceini mjdeler. Allahn inayetinin dat-mak ve cmertlikten tr elinde mal kalma-yan asla ayak altnda inetmeyeceini syler. Ona gre iyilik yapmak ve mal datmak, ekin eken iftinin ambarn boaltmas gibidir. Ekim srasnda ambar boalr ama hasat zaman ge-lince yerine yzlercesi, binlercesi gelir. Ekim zaman korkarak ambarndaki buday tarlaya ekmeyen ifti onu bitlere, kurtuklara, farele-re yem eder. Hasat mevsimi ise hasret ve neda-metle ellerini ovuturur.10

Toplumda her zaman ykk gnll insanlar, savrulmu aileler, sahipsiz ocuklar vardr. te bunlar ilah rahmetin nuzulne vesiledir. Bu tr insanlar grmek ve onlarn farknda olmak ne byk erdemdir. Bakmakla grmek arasndaki fark vardr. Baktnda yaraly, dertliyi, hzn-ly grebilmek ve onlara iyilik yapabilmek, in-san- kmil yoluna girmek demektir. Toplumlar ilmek ilmek dokuyanlar ve insanlarn yrekle-rinde kalc izler brakanlar, bu duyarll hisse-den gnl ehli dierkm kimselerdir.

10 Mesnev, I, b. 2238-2242.

Trkiye Diyanet Vakf Uluslararas yilik dlleri, Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoann katld

trenle sahiplerine verildi.

Uluslararas yilik dlleri sahiplerini buldu

ULUSLARARASI YLK DLLER

TARH: 13 MART 2016 PAZAR SAAT: 16.00

YER: HAL KONGRE MERKEZ, STANBUL

2016 Uluslararas yilik dllerinin sahipleri, Afrikann merhamet ncs Sudan eski Cumhurbakan Abdurrahman Swar Ez-Zeheb, bir can kurtarmak iin kendi cann hie sayan kahraman Mehmetik smail Ertem, ihtiya sahiplerinin, mltecilerin, snak at arayanlarn hamisi doktor Jemilah Mahmood, Gazzenin, Filistinin can dostu Dr. Mads Gilbert, ktle iyilikle set kuran doktor Susan Carland, ihtiya sahibi ocuklarn yardm melei Leyladan Sonra Hareketini balatanlar ile anlurfa'da hayatn yoksullara, gariplere adayan Osman Gerem oldu.

Bu yl Dnyay yilik Deitirecek temasyla ikincisi dzenlenen Trkiye Diyanet Vakf Uluslararas yilik dlleri treni, stanbul Hali Kongre Merkezinde, Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan, Meclis Bakan smail Kahraman, Babakan Yardmcs Numan Kurtulmu, Diyanet leri Bakan ve Trkiye Diyanet Vakf Mtevelli Heyeti Bakan Prof. Dr. Mehmet Grmez, stanbul Valisi Vasip ahin, stanbul Bykehir Belediye Bakan Kadir Topba, milletvekilleri, akademisyenler, yurtii ve yurtdndan davetliler ile ok sayda vatandan katlmyla gerekleti.

10

Cumhurbakan Erdoan:

Trkiye ve dnyann drt bir yannda iyilik, hayr iin faaliyet gsteren Trkiye Diyanet Vakfnn hizmet tasn her geen yl daha da ykselterek, kendisinden beklenen misyo-nu yerine getireceine inanyorum.

Trende konuan Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan, Trkiyenin en nemli vakflarndan olan Trkiye Diyanet Vakfnn bugn 41. yl d-nmn idrak ettiini belirterek, Vakfmzn 41. ylnn hayrl olmasn Rabbimden temenni ediyor, 41 kere maallah diyorum diye konutu.

Cumhurbakan Erdoan, 13 Mart 1975ten bu-gne kadar TDVnin bymesine, gelimesine, lke snrlarn aarak yeni corafyalara ulama-

sna katks olanlar tebrik ettiini dile getirerek, unlar syledi:

Ebediyete irtihal etmi olanlara Allahtan rah-met diliyorum. Vakf mensuplarndan hayr-severlerden bugne kadar emei geenlere, bundan sonraki srete de emee geecek olanlara ahsm, milletim adna kranlarm ifade ediyorum. Dnyay iyiliin deitirece-ine inanan, eylemleri, projeleriyle bunu teyit eden bu gzide topluluk karsnda bulunmak-tan, bu kardelik ve dayanma iklimini teneffs etmekten byk bir memnuniyet duyuyorum. Biraz nce hep beraber izlediimiz ekranda insan insan yapan hasletlerin, onu var klan ulvi deerlerin halen dimdik ayakta olduunu gryoruz. Bu hikyeler bize her gn iimizi karartan manzaralara ramen karlksz ver-menin, diergamln halen dipdiri olduunu anlatyor. nsan, insann ifasdr sz ite bu iyilik hikyelerinde de ete kemie brnyor. Diyor ya Yunus, ete kemie brndm, Yunus diye grndm.

Bu ylki Uluslararas yilik dllerinin sahipleri-ni tebrik eden Cumhurbakan Erdoan, Sizler fedakarlklarnz, gayretleriniz, zverili alma-larnzla ortak yaralarmza merhem oluyorsu-nuz. Sizin ellerinizle dnyann drt bir yannda dikilen o iyilik fidanlarnn inallah uzun sre meyve vermeye devam edeceine inanyo-rum dedi.

TDVnin iyilik misyonuyla yapt faaliyetleri takdirle takip ediyorum

Trkiye Diyanet Vakfnn her ne kadar Diya-net leri Bakanl ile zdeletirilmi olsa da aslnda milletin destei ve sahiplenmesiyle bydn ve bugnlere gelen bir kurum


11

olduunu vurgulayan Erdoan, bin ubesi, dnyann 135 lkesine yaylan almalaryla TDVnin, inan, kken, mene ve blge ayrm yapmadan ihtiya sahiplerinin yannda oldu-unu anlatt.

TDVnin eitim ve din hizmetlerinin yaygnla-trlmas gayretlerinin yannda iyilik misyonuyla Trkiye'de ve dnyann her yerinde yrtt faaliyetlerini takdirle takip ettiini vurgulayan Erdoan, SAM gibi bir ilim merkezini, slam Ansiklopedisi gibi muhteem bir eseri, Trkiye ve tm insanl kazandran Trkiye Diyanet Vakfnn, medeniyetimizin yeniden inkiaf yo-lunda yapt hizmetlerle de takdiri hak ettiini syledi. Cumhurbakan Erdoan, konumas-na yle devam etti:

30 yllk bir emein rn olan 44 ciltlik slam Ansiklopedisini de Cumhuriyet dneminin en muhteem kltr hazinesi olarak deerlendi-riyorum. Yurt iinden ve yurt dndan 24 bin renciye burs ve eitim yardm salayan vakfmz, yurtlar ve evleriyle 6 bin 300e yakn renciyi barndrma durumunda bulunuyor. zellikle yurt dndan vakfmz yardmyla l-kemize getirtilip, ilahiyat ve imam hatip eitimi almas salanan kardelerimize, evlatlarmza, yavrularmza bu verilen hizmeti ok ama ok nemli gryorum. Son olarak Suriyeden lke-mize gelen muhacir kardelerimizin ocuklar iin hayata geirilen Farkndaym Yanbanda-ym kampanyas ve bu erevede eitim imka-n sunulan 13 bin renci iin ayrca teekkr ediyorum. Bugne kadar 61 imam hatip lisesi binasn tamamlayarak, Milli Eitim Bakanl-mza teslim eden vakfmzn destekledii ha-fzla ynelik Kuran kurslar da gerekten ok hayrl hizmetler olarak devam ediyor.

TDV Trkiyenin nde gelen sivil toplum ku-rulular arasnda yer alyor

Trkiye Diyanet Vakfnn son 5 ylda yurt iin-de ve yurt dnda yapt 316 milyon lira yar-dmla Trkiyenin bu alanda nde gelen sivil toplum kurulular arasnda yer aldn belir-ten Erdoan, 1975 ylnda Kocatepe Camisinin temeline atlan ilk harla balayan cami, Kuran Kursu, mftlk, eitim merkezi gibi dini hiz-mete ynelik kurumlarn inasn adeta vakf-mzn alametifarikas olarak gryorum dedi.

Cumhurbakan Erdoan, bugne kadar say-lar Trkiyede 3 bin 500e yaklaan, darda da 100n zerinde kan ibadethane, eitim ve retim binalaryla ilgili hizmetlerin kesintisiz srdrlmesini beklediini syledi.

Orta Asyadan Gney Asyaya, Filistinden K-rma, Afrikaya kadar geni bir corafyada s-ren cami, Kuran Kursu, medrese inaatlarnn, tadilatlarnn ve tefriatlarnn zerinde hassa-siyetle durulmas gereken hizmetler olduu-nu vurgulayan Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan, Arnavutlukun bakentinde, Tiranda, Namazgah Camisinin temelini Sayn Bakan-mzla beraber attk, inallah yaknda da aln yapacaz. Kazakistandaki Hoca Ahmet Yesevi Camiinin aln yaptk. 2 Nisanda inallah Amerika Birleik Devletlerindeyiz. Maryland da biten klliyenin, o muhteem eserin aln ya-pacaz diye konutu.

Cumhurbakan Erdoan, Trkiye ve dnyann drt bir yannda iyilik, hayr iin faaliyet gs-teren Trkiye Diyanet Vakfnn hizmet tasn her geen yl daha da ykselterek, kendisinden beklenen misyonu yerine getireceine inand-n kaydetti.

12

Doruluk olmadan iyilik olmaz, iyilik olmadan gzellik egemen olmaz

Diyanet leri Bakan ve Trkiye Diyanet Vakf Mtevelli Heyeti Bakan Prof. Dr. Mehmet Grmez de trende yapt konumada, Di-yanet leri Bakanl ve Trkiye Diyanet Vakf olarak kalbimizi, ruhumuzu, lkelerimizi, co-rafyamz, dnyamz ktln sarmaya ba-ladn grdk ve Dnyay yilik Deitirecek sloganyla iyilii ne karmak, iyilik konusun-da bir maruf, ihsan konusunda btn dnyada yeni bir farkndalk oluturmak iin dnyadan topladmz iyilik hikyelerinden bazlarna iyi-lik dlleri vermeye baladk dedi.

Aslnda bu kardelerimizin hibirisinin bizim dllerimize ihtiyac yok ama bizim onlarn ah-snda iyilii btn dnyaya yaymaya ihtiyacmz var ifadesini kullanan Grmez, yle konutu:

Hz. Peygamberin dilinde, iyilik, doruluk ve gzellik, birbirinden ayrlmayan kavram-dr. Doruluk yani sdk, yani istikamet, iyiliin yani birrin, marufun, hayrn kaynadr. Gzel-lik, yani hasene ve ihsan iyiliin sonucudur. Doruluk olmadan iyilik olmaz, iyilik olmadan gzellik egemen olmaz. Doruyu, iyiyi, gze-li belirleyen yce deerler vardr, bu deerler asla yaratc kudretten, Rabbimizden bamsz dnlemez. Yaratc kudret bu deerleri hem insann mayasna ve ftratna yerletirmi, hem de mukaddes kitabmz ve Peygamberimiz araclyla btn dnyaya duyurmutur. yilik varlktr, ktlk yokluktur. Ktlk ktnn ahsnda varlk kazanr, ama iyilik iyiler olmasa da vardr. yilik nurdur, ktr. Ktlk zulmettir, karanlktr.

Bakan Mehmet Grmez, iyiliin kar karya bulunduu iki tehlike olduuna iaret ederek,

Asl iyilik, ok sevdiimiz mal ve servetimizi, fakir, yoksul ve yetimlerle paylamaktr. Asl iyi-lik, zgrln kaybeden insanlara yardmc olmaktr. Asl iyilik, ahde vefadr, emanete ria-yettir. Asl iyilik, zor zamanlarda direnip, sabret-mektir dedi.

Bu dl tm silah arkadalarm adna alyorum

Kuran- Kerim tilaveti ile balayan programda, konumalarn ardndan dller sahiplerine ve-rildi.

Cumhurbakan Erdoan, Sudann 7. Cum-hurbakan Abdurrahman Swar Ez-Zehebe dln verirken, terr rgt PKKya ynelik operasyonlarda yaral silah arkadann zeri-ne yatarak siper olan Jandarma Uzman avu smail Ertem ise dln Diyanet leri Bakan Grmezden ald.

dl almak iin sahneye kan Ertem, bata Cumhurbakan Erdoan olmak zere salonda-ki herkes tarafndan ayakta alkland.

Diyanet leri Bakan Grmezin dln ve-rirken alnndan pt Ertem, Benim yerimde


13

hangi Mehmetik olsa ayn ekilde davranr-d. Olay gn Sleyman aabeyin yannda ben olduum iin ben siper oldum. Yaptmz ope-rasyonlarda sivil halkn emniyetini st seviyede tutuyoruz. Yaptmz faaliyetlerin halkmzn ve siz deerli byklerimizin dikkatini ekmesi, bizi ayrca mutlu etmekte, moralimizi ykseltmek-tedir. Bu dl blgede grev yapan tm silah arkadalarm ve burada bulunmayan Sleyman aabeyim adna alyorum diye konutu.

Trkiye insani yardmda parlayan bir yldz haline geldi

dln Erdoan'n elinden alan Abdurrahman Swar Ez-Zeheb de Trkiyenin son yllarda yap-t insani yardmlar balamnda parlayan bir yldz konumuna ykseldiini syledi.

Swar Ez-Zeheb, Afrikaya yapt yardmlar, zellikle de Somali ve lkem Sudana yaplan yardmlar, takdirde ayandr diyerek, unlar kaydetti:

Bizler Trkiyenin bu yardmlarndan dolay ok byk mutluluk iindeyiz. Trk irketlerinin de zellikle Sudana gelerek yaptklar faaliyet-ler, bizleri gururlandrmaktadr. Afrika geen yzyln ortalarna kadar bat lkeleri tarafn-dan smrlmekteydi ve bu lkeler smrge-den dolay byk skntlar yaadlar. Oradaki Mslmanlar, smrge sonras acnacak du-rumdayd. 1980 ylnda almalarna balayan tekilatmz, insani yardmlarn srdrmeye devam ediyor. Ancak bizim tabi ki i birliine olan ihtiyacmz elzemdir. Bu balamda Trkiye Cumhuriyetindeki insani yardm alannda faa-liyet gsteren kurumlarla i birliini nemse-mekteyiz. Bu i birlii, bizim iin zel bir nem tamaktadr. nk bizler, olanaklarmz er-evesinde 43 lkede kendi imkanlarmzla y-

rtyoruz. Trkiye Diyanet Vakfna ve Trkiye Cumhuriyetine zellikle teekkr etmek istiyo-rum. Bata Trkiye Cumhuriyetinin byk lide-ri Recep Tayyip Erdoana, slam dnyasndaki Mslmanlara gsterdii ihtimamdan dolay teekkr ediyorum. slam dnyas, Mslman-lar hala kendisinden daha fazla destek bekle-mektedir. Allah kendisini korusun.

Yapt almalardan dolay dle layk bulu-nan Jemilah Mahmood da dln Babakan Yardmcs Kurtulmuun elinden ald.

Norveli Dr. Mads Gilbert adna dl Filistin Bykelisi Faed Mustafa, stanbul Valisi Vasip ahinden alrken, gen yalarnda iyilikte nc-ler olabilmeyi baaran Leyladan Sonra Hareke-tinin ilk gnllleri vg Sinem Buan, Ysra Betl Medik ve Kbra licepnara dllerini s-tanbul Bykehir Belediye Bakan Kadir Top-ba takdim etti.

Dnya apnda bir iyilik hareketine nclk yapan Susan Carland adna dln TDV Ulus-laras lahiyat Program rencisi Hayrunnisa Okura, Diyanet leri Bakan Mehmet Grmez verirken, Urfada kurduu Gnyz Dernein-de gznn grd, gcnn yettii her derde deva bulmaya alan Osman Gerem de dln TBMM Bakan smail Kahramann elinden ald.

14

Afrikann merhamet ncs Abdurrahman Swar Ez-Zeheb

Afrikann tarihine geen iyiliklerin yazld bir dnemi balatan lider. Afrika toplumlarnn maddi-manevi ihyas yolunda 30 yldr ylma-dan yryen bir iyilik elisi.

lkesi Sudann 7. Cumhurbakan olarak dev-letin zirvesinde yer alsa da asl zirveye iyiliiyle kt; gtrd hizmetler, yapt yardmlar ve deitirdii hayatlarla, Afrikann kalbinde sn-meyecek bir umut yakt

Cumhurbakan olarak mrnn sonuna kadar bu makamda kalabilecekken o en byk mev-kiyi insanlara yardmda grerek kendini iyilie adad.

Afrikann en kkl sivil toplum kurulularndan Munazzama ad-Dawa al-slamiyyeyi bugn 40 akn Afrika ve Asya lkesinde faaliyeti olan

uluslararas bir sosyal yardm kurumuna d-ntrd.

Onun gayretli almalaryla mtevazi bir hayr kurumu, dnyann sayl insani yardm rgtle-rinden biri ve Afrika halklarnn en byk umut kaps oldu. O, Afrikann z barndan kan bir kahraman olarak kendi corafyasna kendi elle-riyle hayat verdi

81 yanda olmasna ramen bugn hala gre-vinin banda, iyilik datmaya devam ediyor.

DL ALAN YAANMI YLK HKAYELER


15

Silah arkada iin kendi cann hie sayan kahraman Mehmetik smail Ertem

Yamur gibi yaan mermilere inat, silah arka-dan, hatta onun ocuklarn dnen, ona siper olan gerek bir kahramann hikayesi.

smail Ertem, Gneydouda grevli bir asker. atma srasnda blgede bulunan bir polisin vurulduunu grd ve hemen gvenli bir yere ekti silah arkadan. Yaral polis, ambulansn giremedii ate hattndan karld. te o kah-raman asker smail Ertem, atein srd o anlarda lm gze alm ve yaral arkadann

zerine siper oldu; Vatan urunda lmekse na-sibim, varsn gelsin lm diyerek.

Yaral silah arkadann zerine yatp siper oldu-unda, tm dnya bir kez daha anlad ki, Seyit Onbalar, Nene Hatunlar hayattadr ve iyilik bu topraklarda kyamete kadar var olacaktr.

htiya sahiplerinin, mltecilerin hamisi doktor Jemlah Mahmood

Hayatn iyilie adam bir cesur yrek; Jemilah Mahmood. 2003 ylndan bu yana atma ya da afet blgelerinde doktor olarak grev yapyor, yaral ve hastalara efkat dolu ellerini uzatyor.

Dnyann neresinde gz yal bir mazlum, acyla inleyen bir madur varsa ifa datmaya, gzyan silmeye, yaralara merhem olmaya de-vam ediyor.

Irakn igalinde, Endonezya Ae depremi ve tsunami felaketinde, Suriye ve rdnde-ki mlteci kamplarnda, ocuk-yal binlerce insann yarasn sarm, yardmna komu. Irakta bulunduu srada ambulansna alan atele yaralandnda, bu nemsiz yarayla va-kit kaybedemem diyerek tedavi bekleyen yara-llara koan, bakalarnn hayat iin kendi acs-n hie sayacak kadar fedakr bir yrek Jemilah Mahmood

Dnyann birok yerinde madurlar ve muh-talara ynelik sivil toplum faaliyetlerine, sosyal almalar dzenlemeye, yardm kampanyalar organize etmeye, ksacas hayatlar deitirme-ye hi durmakszn devam ediyor

Bombalarn, kurunlarn ldrmeye, yok etme-ye yneldii ac dolu corafyalarda O; yaatma-ya, hayat vermeye alyor

stlendii uluslararas grevlerle, bugn; Ba-dattan, Endonezyaya, Suriyeden rdne dn-yann nde gelen iyilik elilerinden biri olarak umut olmaya, ifa olmaya, iyilik olmaya devam ediyor.

16

ocuklarn yardm melei Leyladan Sonra Hareketi

1,5 yandaki Leylann tek istei bir bisikletti

Kanser tedavisi gren kk kzn bu isteine

kavuamadan hayata veda etmesi, buna tank

olan gen doktorlarn gzlerinde bir yaa d-

nt, sonra o yalar oald, bir iyilik seli halini

alp kk dilekleri sahiplerine tad.

niversite eitimlerine devam eden gen dok-

tor adaylar vg Sinem Buan, Ysra Betl

Medik ve Kbra licepnar, kk Leylann ar-

dndan, kronik hastalklarla mcadele eden o-

cuklarn hayallerini gerekletiren iyilik elileri

oldular; Leyladan Sonra projesini balattlar.

3 kiiyle balayan bu iyilik hareketi, ksa srede

tm Trkiyeye yayld. Leyladan Sonra gnl-

llerinin says farkl niversitelerden yzlerce

tp rencisine ulat.

Bu iyilik dalgasna katlan gen doktorlarn sa-

ys hzla artarken, Leyladan Sonra gnllleri,

bugne kadar bin 165 hasta ocuun hayalini

gerekletirdi.

Gazzenin, Filistinin can dostu Dr. Mads Gilbert

Dnya onun adn 2008deki Gazze kuatma-snda duydu. Gazzede balayan acmasz srail bombardmannn ardndan bir eyler yaplma-s gerekiyordu ve Dr. Gilbertn inand tek ey vard; Oraya gitmek ve bu aresizlie bir nebze olsun are olmak. Belki de dn olmayan bir yolculuktu bu

Norveten ayrlrken; bu yoldaki en b-yk destekileri olan kzlaryla da vedalat, nk onlar da biliyordu ki baka ocuklarn babalarna daha ok ihtiyac vard

Mads Gilbert, Gazze sokaklarnda, srail saldr-lar srerken, tehlikenin tam ortasnda alt, Filistinli sava madurlarn tedavi etti. Ve sade-

ce meslei gerei hayat kurtarmakla kalmad;

duyarl bir yrek, bir aktivist olarak Filistinde

yaanan drama yapt cesur aklamalaryla

dikkat ekti.

O sadece hakszlarla peneleen, aclar iindeki

bir millete merhem olmakla kalmad ayn za-

manda onlarn sesi, l oldu. Tm dnyaya

Filistinde yaplan zulmn duyurulmas iin m-

cadele etti.


17

Hayatn yoksullara, gariplere adayan Osman Gerem

Ekmek teknesini yllar nce ocuklarna devrede-rek asl iini iyilik yapan zengin bir gnln hika-yesi. Sadece iyilik iin yaayan, genlik yllarndan bu yana kendini hayra adam bir fukara dostu

25 yldr insanlara yardm ediyor, yoksullar, d-knleri kolluyor, muhtalarn, aresizlerin yard-mna kouyor. mrn hayra vakfetmi bir iyilik gnlls olarak gn oluyor yoksullara ev yap-yor, gn oluyor gda, eya, erzak yardmlaryla sarabildii kadar yara sarmaya alyor.

Gznn grd, gcnn yettii her derde deva bulmaya alyor. Suriyeli misafirlerin bl-geye geliinden sonra daha byk yardmlara imza att. anlurfada 60 STKy bir araya getirip kurduu platformun banda, Suriyeye yardm gnderilmesine nderlik etti.

Tm vaktini iyilie harcayan Osman Geremin yardm organizasyonlar bir baka hayra daha vesile olmu. Blgede yaayan fakat birbirinden uzak kalm, farkl yerel gruplar ve etnik kken-lerden yre insann da ayn at altnda, iyilikte buluturmu onun yardm faaliyetleri.

Derneinde mahkumlar ve ailelerine, uyutu-rucu madurlarna da destek veriyor, tedavi ve rehabilitasyonlar iin ynlendiriyor, onlar yeni-den hayata kazandrmak iin elinden gelen her eyi yapyor.

Ktle iyilikle set kuran Susan Carland

Avustralyal bir akademisyen, sevgi dolu bir

anne ve gerekletirdii sosyal projelerle lke-

sinde tannan bir aktivist

19 yanda slam seti, slamofobik saldrlar ve

sosyal medya hesaplarna gelen nefret ve haka-

ret mesajlar karsnda sessiz kalmamaya, ger-

ei anlatmann bir yolunu bulmaya karar verdi.

Kendisine ynelen nefret mesajlarna yant yine

iyilikte ararken bir ayet gstermiti yolunu; K-

tl daha byk bir iyilikle kovmak.

Ald her nefret mesaj iin ocuklar yararna

bir dolar balayacan bildiren bir kampanya

balatt.

Ve onun bu iyilik dolu kk dokunuu, ok

daha byk bir sosyal kampanyann balama-

sna yol at. Ksa zamanda byyen bu iyilik

dalgas hzla yayld, baka ba ve yardmlarda

bulunmak isteyenlerin de katld byk bir iyi-

lik hareketi halini ald.

Susan Carland, bir ktl yzbinlerin destek

verdii bir iyilik seline dntrmeyi baard.

KURUMSAL

41 Yl nceki Heyecan

Artarak Devam Ediyor

Abdullah ELKTDV Mtevelli Heyet Sekreteri

inizden hayra aran, iyilii emredip ktl meneden

bir topluluk bulunsun. te onlar kurtulua erenlerdir.(Al-i mran:104)


19

Yce Yaradan yukardaki ayette mminlere iman ve takvay emrettikten sonra bakala-rn da slma armalarn emretmektedir. mmet tabiri burada topluma nderlik ede-cek olan grup anlamna gelmekte ve Yce Allah Mslmanlarn iinde onlara nderlik edecek, birlik ve beraberliklerini salayacak, onlara iyilii emredecek, onlar ktlkten sakndracak, insanlar slma aracak bir sosyal kontrol mekanizmasnn bulunmasn istemektedir.

Mfessirler ise Mslmanlarn byle bir ku-rumu oluturmalarnn farz- kifye olduunu belirtmektedirler.1 Bu grev yerine getirilme-dii takdirde, grevin zelliine gre o toplu-luu meydana getiren ykmllk andaki btn Mslmanlarn bu ihmalden dolay so-rumlu olaca (Elmall, 1155) belirtilmektedir.

Bu faaliyette grev alanlar ise insanlar iyilie, dorulua, gzel ve yararl olan eylere ara-caklar, ktlklerden sakndracaklardr.

nsanlar ok eski devirlerden buyana dnya-nn eitli yerlerinde deiik hayr kurumlar

1 Diyanet leri Bakanl web portal Kuran- Kerim Meali/Tefsiri

meydana getirmilerdir. Bu messeselerin en

kkls, en etkilisi ve en sreklisi phesiz va-

kflardr.

Vakflar ayn zamanda devlet-millet ibirlii-

nin, btnlnn de gstergeleri halinde or-

taya kan gnll birer kurululardr.

Trkiye Diyanet Vakf da bu gaye ve dnce-

lerle, bata Diyanet leri Bakanlnn yurt

iinde ve yurt dnda irat, hac/umre, mft-

lk, Kuran Kursu, eitim merkezleri ve cami

hizmetlerinin sratli ve etkin bir ekilde y-

rtlmesi iin imkanlar lnde her trl

destei salamak amacyla 1975 ylnda byk

bir heyecanla ve hasretle kurulmu olup; 2016

ylnn balad bu aylarda hizmetlerin daha

nitelikli yrtlebilmesi iin lkemizde ve

dnyada deien ve gelien artlara gre yeni-

den yaplanmasyla birlikte lkemizde ve Yedi Ktada nsanln Hizmetinde bir Vakf Olma bilinciyle 1000 ubesi ile 100 akn lkede byk bir heyecan ve hizmet ak ile faaliyetle-

rine devam etmektedir.

Deerli okuyucularmz! Bu vesileyle iyilik ve hayr yolunda 41 yl geride brakan Vakfmzn kurulu ylnda yaanan heyecan ve hasreti gsteren birka grsel hatray sizlerle paylamak istiyorum.

KURUMSAL

20

Vakfmz, Diyanet leri Bakanl ve Vakf mensuplarnn stn gayretleri ve mukaddes grev anlay-lar, hayrsever ve cmert halkmzn yardm ve destekleri, hayr ve hasenat duygularyla bugnk se-viyesine ulam olup, Vakfmzn bu gnlere ulamasnda emei geenlere kranlarmz sunuyoruz.

Yeryznde yilik Egemen Oluncaya Kadar

Byk bir zenle hazrlanan Vakf Senedimiz


21

AAAAA

22

slamn insan ve ahlaka baknn temelini iyilik oluturur. Dinimiz, iyilik iin yaamay bir varolu sebebi olarak grr. Bu temeller zerine ina edilen slam medeniyeti, tarih boyunca iyiliin topluma yaylmasnda nemli bir rol oynamtr.

Ancak gnmzde tm insanl kuatan iddet, terr, nefret, dmanlk, rklk, ayrmclk ve igallerin yol at tablo, iyiliin yeniden slam corafyasnda ve btn dnyada hkim klnmas iin seferber olunmasn zorunlu klmaktadr.

Dnyada yeniden bar, huzur ve kardelik ortamnn tesis edilmesi iin almak bugn bizler iin ncelikli bir vazifedir. Bu erevede gazeteci yazar Ahmet Tagetiren ile slam ve iyilik, Anadoludaki bar ve hogr iklimi, Batda ciddi bir sorun olarak karmza kan islamofobi, yeniden gl bir slam medeniyetinin kurulmasnda sivil toplum kurulularnn rol balklar ile Trkiye Diyanet Vakf ve Uluslararas yilik dlleri programn konutuk.

lkemiz alar Boyunca

Kresel Bir yilik Misyonunun

Szcs Oldu

slamszlk yeryznde fenersiz kalmak gibi bir eydir diyorum. lkemiz alar boyunca kresel bir iyilik misyonunun szcs

oldu. Bugn d politikada ahlaki duyarll seslendirerek, mazlum dnyaya sahip karak yine o erdemli yolda yryor.

23

AhmetTAGETREN


RPORTAJ

24

slamn daha iyi anlalmas ve yaanlmas iin bilinmesi gereken kavramlardan biri de iyilik kavramdr? nsann ftratnda iyilik vardr. Sizce slam medeniyetinde iyiliin tarifi ve toplumsal hayattaki yeri nedir?

Kur'an'da bir ayette Rabbimiz insanoluna yi-

lik ve takvada yarn, ktlk ve dmanlkta

yarmayn diye sesleniyor. yilik insanolunun

iyilik diye bildii her eyi, takva insanolunun

Yaratcsna kar sorumluluk ve lleri ihlal

etmekten saknma duygusunu ifade ediyor.

Kanlmas istenen gnah ise insanolunun

tm falsolarn, izgi ihlallerini, dmanlk da

insan ilikilerindeki sava zeminini anlatyor.

yilik nedir? Belki mesela sevgili Peygamberimi-

zin buyurduu gibi bir insann yreine sevin

tamaktr. Susuz kalm bir kediye su vermek-

tir. Kyametin koptuunu grsek elimizde bir

fidan varsa onu dikmektir. Yani adeta kyamet

sonrasna bir dirilik adm atmaktr. Tandmz

tanmadmz her insana Selam tamaktr.

nsanlar Selam yurduna davet etmektir. Eli-

mizden ve dilimizden herhangi bir insana k-

tlk gelmesine frsat vermemektir. Bir yetimin

ban okamaktr. nsanln gelecei iin dua

etmektir vs.

Anadolu irfan geleneine baktmzda bu topraklarda farkl inanlardan insanlar yzyllardr bir arada kardee yaam, bu topraklara yllarca bar ve hogr hakim olmutur. Ancak son iki yzylda yaananlar bu atmosferi deitirmitir. Sizce bu corafyaya yine

bar, sevgi ve iyilik iklimi nasl hakim olur?

Son ikiyz yl... Bizim corafyamzn smrge-

letirilmeye maruz kald iki asr ifade ediyor.

Talan edilmi bir corafyadan sz ediyoruz. Y-

reklerin talan edildii hakim sistem uygulama-

larndan sz ediyoruz. Bu dnem ayn zamanda

bizim gerekten biz olabilmek iin verdiimiz

mcadelenin dnemidir. Bu hengamede b-

yk aclar yaanmtr. Mslmanlar kendi co-

rafyalarnda da bar amalyor, kresel alan-

da da. Hani deyim yerindeyse glge edilmese

Mslman toplumlar zerinde, diyeceim ama

tabii ki o bir hayal. Ama Mslman toplumlar

srarla slam'n gzellii iinde yaamaya gay-

ret edecekler, bir saadet toplumu oluturacak-

lar. Bu bizim olmazsa olmazmz. Israrla gzel

Mslman olmaya itina etmeliyiz. Israrla, srar-

la... Btn ktlere ramen...

Bar ve iyilik dini olan slam dini, maalesef batda terr ve iddetle yan yana anlyor. Son yllarda batda ykselen islamofobi, zellikle bu lkelerde yaayan Mslmanlar tehdit eder hale geldi. Bunun giderilmesi iin her iki taraf da neler yapmal?

Bir kere islamofobi'nin etkin olduu lkelerin

bunu slamla hesaplama yntemi olarak gr-

mekten vazgemeleri lazm. Dnyada 1 milyar

600 milyon mensubu bulunan bir dini, terr

besleyen bir din olarak mahkum etmeye y-

nelmenin hibir insani taraf olamaz. Bu o ka-

dar yanltr ki, ayet bu 1 milyar 600 milyon

insan terrize edilecek potansiyelde grlrse,


25

o dnyada bartan sz etme imkan olmaz.

slam dnyasnda birileri terre yneliyor evet,

ama islamofobiden sz edenler, slam dnya-

snda terre yneliin altndaki kendi gnahla-

rn da grmeye ynelmeliler. slam dnyasna

o kadar zalimane davranld ki, bu zulmn tar-

lasnda dikenlerin bitmesinden baka kar yol

kalmad. Smr, smr, smr... Zulm,

zulm, zulm. Onun meyvesi de maalesef f-

keli oluumlar oluyor. Bu deimeli. Dier ta-

raftan, peki slam dnyas mahkum mu byle

fkeli tepkiler vermeye? slam'n rahmet iklimi

nasl tantlacak dnyaya? Tek tek insanlara?

Orada da Mslmanlara byk sorumluluk

dyor. Mcadele edeceksen de en gzel e-

kilde mcadele et deniliyor Kur'an'da. Demek

ki mcadele edeceksek bile en gzel yolunu

arayacaz mcadelenin. Ayrca Firavun'a bile

yumuak sylenmesi isteniyor yine Kur'an'da.

Demek insanlara ulamaya almak ana hedef.

Yumruklamak deil.

Kurn dnce, hayatn gayesinin iyilik ve iyilik yarnda bulunma olduunu bildirmektedir. Bu kapsamda sivil toplum kurulularnn iyilikte yarmasn nasl deerlendiriyorsunuz? Toplumlarn gelimesinde ve yeniden gl bir slam medeniyetinin kurulmasnda sivil toplum kurulularna den vazifeler nelerdir?

Biz Mslmanlar her iimize Rahman ve Rahim

olan Allah'n adyla balarz. Allah Tealann bir

baka gzel ismi ok seven, sevgi dolu anlam-

larna gelen Vedudtur. Bizim Peygamberimiz

Alemlere rahmet olarak gnderilmi bir pey-

gamberdir. Kur'an Pey-

gamberimizi sve-i ha-

sene- Gzel rnek olarak

vasflandrmtr. slam,

isim olarak da bar, g-

venlii, esenlii ifade eder.

slam, kendi zgn siste-

mini kurduu dnemlerde

de hakim olduu toprak-

larda bar iklimini hayata

geirmitir. Ben insanolu-

nun slam'n bar iklimini

zledii kanaatindeyim.

Bunun sadece krslerden

sylem plannda anlatl-

mas yetmez, hayata yans-

yan boyutlarnn da ortaya konmas lazm. te

sivil toplum kurulular slam'n bu rahmet bo-

yutunu hayatn iine tayacak, insana, eyaya

tayacak bir misyon ifa etmeliler. Ben dn-

yorum ki mesela lkenin aalandrlmas da

slami bir sivil toplum kuruluunun misyonu

iinde olmal, hayvanlar korumak da, hava kir-

liliine kar kmak da, hatta belki vahi yaa-

m korumak da...

Vakf gelenei, slam Medeniyetinin insanla bir hediyesidir. Bugn bu kutlu gelenein gl bir temsilcisi olarak Trkiye Diyanet Vakf da yeryznde iyiliin egemen olmas vizyonuyla hareket etmektedir. Vakfn bu kapsamda, eitimden kltre, insani yardmlardan cami inaatlarna farkl alanlarda iyilik adna yapt almalar nasl deerlendiriyorsunuz?

slam ve Mslmanlar, asla iddetle, terrle anlmasnlar, iyilikle, erdemle, insana, hayvana, eyaya, btn yaratlanlara kar duyarllkla anlsnlar. Bu tr dllerin bu iklimi oluturacana inanyorum.

RPORTAJ

26

Vakflar genel mdrl arivlerinde Osmanl

dneminden kalma 26 bin ksur vakf senedi

bulunduu belirtiliyor. Bu vakflar iinde susuz

bir beldeye su kuyusu amaktan, fakir ailelerin

kz ocuklarna eyiz dzmeye varncaya kadar

toplumun ina edilecek, ihya edilecek btn

alanlarna ynelik bir sorumluluk ifas var. Hani

nerdeyse bir slam toplumunda yaral toplum

alan kalmasn diye, tek tek her Mslman so-

rumlu klnyor. Bu adan bakldnda Trkiye

Diyanet Vakf veya benzeri vakflarmz, zellik-

le son senelerde slam'n rahmet iklimini dn-

yann ok farkl alanlarna tamak iin adeta bir

seferlik duygusu iinde hareket ettiler. Bunlar

oaltmak lazm. Taa ki, dnyada islomofobi

karlksz kalsn ve insanlar slam'n rahmet ikli-

mini zler hale gelsinler.

Trkiye Diyanet Vakf, dnyay iyilik

deitirecek anlay ile iyiye ve iyilie olan

farkndal artrmak iin Uluslararas

yilik dlleri veriyor. Dnyann her

kesinden iyilik adna nemli faaliyetler

yapan ahsiyetler medeniyetimizin

beii olan stanbulda, TDV Uluslararas

yilik dlleri erevesinde bir araya

gelecek ve buradan dnyaya iyilik

mesaj verecekler. Bu kapsamda TDV

Uluslararas yilik dlleri projesini nasl

deerlendiriyorsunuz?

Rahmet adna, iyilik (Kur'an diliyle birr) adna

ne kadar ok kamuoyu oluturulursa bunda

hayr vardr. nsanln gndeminde hep te-

kine kar sorumluluk duygusu dolasn. Bu-


27

nun da isim sahibi slam ve Mslmanlar olsun.

slam ve Mslmanlar, asla iddetle, terrle

anlmasnlar, iyilikle, erdemle, insana, hayvana,

eyaya, btn yaratlanlara kar duyarllkla

anlsnlar. Bu tr dllerin bu iklimi oluturaca-

na inanyorum.

Son olarak, kresel vizyon noktasnda lkemiz, Diyanet leri Bakanl ve Trkiye Diyanet Vakf asndan neler sylemek istersiniz?

Kresel vizyon, evet. slam'n btn mesajlar ev-

rensel bir muhteva tar. nsandr muhatap. Hatta

Alemlerdir. Bu da yer kre tesi bir misyonu ii-

ne alr. Peygamberimiz Ey insanlar diye seslendi,

kur'an Ya eyyhennas diyor. Toptan silm - bar

dnyasna girin diye sesleniliyor Kur'anda. slam

dnyas, ne yazk ki sadece kresel sorumluluklar

deil, mmet boyutunda alakalardan bile uzak-

latrld. Ben Dnya slam'a muhta diyorum.

nsan slamsz olmaz diyorum. slamszlk yer-

yznde fenersiz kalmak gibi bir eydir diyorum.

lkemiz alar boyunca kresel bir iyilik misyo-

nunun szcs oldu, bugn d politikada ahlaki

duyarll seslendirerek, mazlum dnyaya sahip

karak yine o erdemli yolda yryor. Diyanet'in,

onun bnyesinde bir hizmet yapy olarak kurul-

mu bulunan Vakfn, hem lkemiz adna hem de

evrensel bir deerler manzumesi olan slam'a

hizmet adna kresel ufuklar yoklamas lazm.

Amerika'da da sz olmal Diyanet'in, in'de de,

Avrupa'da da... Onun admlarn grdm sy-

lemem lazm. Bunun iin daha ok gayretin ge-

rektiini de belirtmem lazm.

MAKALE

smail Cenk DLBEROLUEnsar Vakf Mtevelli Heyeti Bakan

YARDIMLAMA RUHU

28

Bir ksa film

Bir ocuk. Hatta iki ocuk.

Tren istasyonunda ayanda eski, ypranm bir terlik. Yrrken terliinin teki yrtlyor. z-gn ve aresiz seke seke istasyonda bir banka otuyor. Terliini tamir etmeye alyor, tamir ettike terlii elinde paralanyor. Gidecei yere yaln ayak nasl gideceini dnyor ve istasyondaki insanlara dalyor o meakkat dolu gzleriyle. Tabi ki baklar insanlarn yzlerine deil ayaklarna, ayakkablarna. Kendi ya-t bir ocuun yepyeni, l l parlayan siyah ayakkablarn seyrediyor. Belli ki yat ocuk yeni ayakkabsn gz gibi seviyor. Elindeki mendiliyle sildike parlatyor, parlattka siliyor. ocuklar ve ayakkablar, hele bin bir zorlukla alnm yeni ayakkablarsa, demeyin ocukla-rn keyfine. Ayakkablar ile kocaman yrekleri arasnda ba kurarlar, sevin dolu zlemleriyle.

Yat ocuk, ailesiyle birlikte istasyona yanaan trene binmek iin yolcu kalabalnn arasnda buluyor kendini. Ailesi biniyor trene. ocuk ka-

labaln arasnda trenin ilk basamana hamle yaparken bir anda o parl parlayan ve gz gibi bakt ayakkabsnn teki yere dyor. Hem kalabalk hem de trenin hareket etmesi ocu-un ayakkabsn inip almasna engel oluyor. Olan biteni oturduu yerden izleyen ocuk he-men kalkp kouyor den ayakkabnn tekine. Zannediyorsun ki ocuk frsat bu frsat deyip den ayakkab tekini alp kaybolacak. Tren ya-va yava hareket ediyor, ocuk ayakkaby yer-den ald gibi ayakkabnn sahibi yat ocua atyor ama nafile, trenin peinden ayakkaby attka atyor ama sahibine ulatramyor. ki tek ayakkab biri birinde, dieri dierinde. ki-sinin de iine yaramayacak haliyle.

Ve sonra trendeki ocuk ayandaki dier ayak-kaby karp ocua doru atyor. Bana nasip deilmi senin nasibinmi diyerek. stasyonda-ki ocuk akn bir mutlulukla seyrediyor ya-tnn yrekli hareketini. Mutluluk ve teekkr dolu gzlerle el sallyor hi tanmad ve belki daha hi karlaamayaca doyasya teekkr edemeyecei yatna.


29

Fani olmann bir anlam da Allahtan baka hi kimseye

ait olmayan mutlak egemenlik yanlgsna dmemek ve hayat, eitli sebeplerle yoksun kalm

dier insanlarla paylamann ulvi hazzna erebilmektir.

MAKALE

30

Filmde geen kareler gerek midir kurgu mu-dur bilinmez ama gerek olan u ki insano-lunun en saf ve temiz halini resmediyor yrek-lere.

nsan insana ihtiya duyar. nsanolu ncelik-le maddi ve manevi her ihtiyac iin kendisini yaratan Rabbine, daha sonra Onun yeryzne gnderdii ve birbirlerine emanet ettii dier insanlara muhtatr. Bu ihtiya; bazen hzn-leri, sevinleri, hayatn rutin ak gibi manevi durumlar paylama istei eklinde tezahr ederken, kimi zaman da ihtiya sahiplerinin hayatn idame ettirmek iin maddi ihtiyalar-nn karlanmas eklinde kendini gsterir.

Yardmlama duygusu insann znde var olan ve zamanla insanda yeeren bir filiz gi-bidir. Adna mr dediimiz srete beslen-me eklimiz o filizi ya bytr ya da kurutur. Dnya hayatnn zorlu ve ba dndrc tela-esinde kendimizi merkeze koyduumuz her an, bizleri Yaratann kodlarmza itinayla yer-letirdii o naif yardmlama duygusuna ket vuracaktr. Dolaysyla bu ruhun ocukluktan itibaren byk bir zenle beslenmesi gerek-mektedir. Onlara daha erken yalarda hayatn bizler dnda insanlarla hatta canllarla daha anlaml olduu, yardm duygusunun kiinin bencilliine ve ktlk potansiyeline en b-yk set oluturaca devaml bir sabrla re-tilmelidir. Bu bilin kazandrlmaya allrken yardm etme duygusunun bir stnlk his-sine yahut kaba bir ynteme kurban verilme-mesi gerekir. nk yardmlama ruhu kiinin sadece temel ihtiyalarn teknik anlamda gi-dererek bir hiyerari kurmak deil, aksine ona

mevcut ahengin bir paras olduunu, btn yoksunluklarna ramen deerli ve herkesle eit olduunu hissettirmektir. Aksi takdirde gerek dini gerekse vicdani mecburiyetlerimiz-le gerekleen yardmlar naiflikten ve empati-den uzak teknik bir grev duygusundan teye gidemeyecektir.

Yardmlama duygusu kii iin bir erdem oldu-u kadar ayn zamanda bir gereksinimdir. Zira bu duygudan mahrum insanlar her eyin en iyisini kendisi iin istemeye devam edecek, bu hrs onu giderek zalim yapacak, birlikte yaa-d dier canllar smrmeye ve onlara zul-metmeye gtrecektir. Dolaysyla yardmla-ma ve paylama duygusu bizleri kendimize ve dier canllara kar naif klarak birlik olmann huzurunu yaatr. nk yardmlamak insan tok tutar ve huzurlu klar. Bu duygudan uzak-lam her insan doymann ne demek olduu-nu hi bilemeyecek ve srekli bir sahip olma hrsnn ve kaybetme korkusunun dayatt huzursuzlukla yaamak zorunda kalacaktr.

Bu ruhun bize kazandrd bir baka zellik; sahip olduklarmz zerinde tasarruf hakkmz olsa da bir gn mr sermayemizi tamamla-yarak, amellerimiz dnda hibir birikimi ya-nmzda gtremeyecek olmamzn idrakine varabilmektir. nsanolu lmldr ve sahip olduu sal, mal, mlk ve daha nice ka-zanm bir sabah aniden azalabilir, zarar gre-bilir yahut yok olabilir. Haliyle sonsuza kadar kendisinde kalacan zannettii ve baka-sndan esirgedii bu kazanmlar byk bir kayba dnecektir. Fani olmann bir anlam da Allahtan baka hi kimseye ait olmayan

MAKALE

30


31

mutlak egemenlik yanlgsna dmemek ve hayat, eitli sebeplerle yoksun kalm dier insanlarla paylamann ulvi hazzna erebil-mektir.

Yardmlama ruhu, bazen anne babasn kay-betmi bir yree anne-baba olabilmek, iini kaybetmi bir dosta i aramak, mrnn geri kalann huzurevinde geiren yallara srp-riz ziyaretler yapmak, ayn muhitte yaad-mz komularmz tanmak ve skntlarn bilmek, lkemize g etmek zorunda kalan sava maduru misafirlerimize gz kulak ol-mak, eini-ocuunu kaybetmi tandklar-

mzla dertlemek ve hasbihal etmek, kendimi-ze bir ift ayakkab seerken ikincisini de hi tanmadmz bir ihtiya sahibine alabilmek, yazn dilimiz damamz susuzluktan kurur-ken susuzluunu dile getiremeyen hayvanla-r dnebilmek kadar geni, derin ve usuz bucakszdr. Bu ruh, yzme bilmeyenlerin dahi boulmad aksine yaam dolu bir derya gi-bidir. Ne mutlu bu denizde bir damla olabile-ne ve ne mutlu bu damlalardan bir deniz olu-turabilene

Ne mutlu en sevdii ayakkabs dtnde dier tekini de glmseyerek gnderene...


31

MD YARALARI SARMA ZAMANI

Diyanet leri Bakanl ve Trkiye Diyanet Vakf, Bayrbucak Trkmenleri, terr saldrlarnda yaamn yitiren ehitlerimizin yaknlar ve

Gneydoudaki terr maduru vatandalarmza ynelik imdi Yaralar Sarma Zaman bal altnda yardm kampanyas balatt.

Kampanya kapsamnda ilk etapta 40 bin gda yardm paketi ve 40 bin battaniye blgeye ula-trld. Trkiye Diyanet Vakf Genel Merkez ve ubelerimizin yardmlar ise devam ediyor.

Diyanet leri Bakan ve Trkiye Diyanet Vakf Mtevelli Heyeti Bakan Prof. Dr. Mehmet

Grmez, kampanya iin dzenlenen basn top-lantsnda, Diyanet leri Bakanl ve TDV ola-rak dnyann muhtelif yerlerinde mazlumlara ynelik eitli kampanyalar dzenlediklerini ancak bu yardm kampanyasnn kendi milleti-mize ynelik olduunu syledi.


Kampanyay balk altnda yrteceklerini ifade eden Grmez, yle konutu:

Bugn ncelikle ehit ailelerimizin yaralarn sarma zamandr. Onlar bizler iin evlatlarn feda ettiler, gelin hep birlikte millete biz on-lara evlat olalm, biz onlarn ellerini pelim, biz dualarmz onlarn dualarna katalm, biz onlarn halleriyle hemhal olalm. Bugn ehit ailelerinin yaralarn sarma zamandr. Hep bir-likte zellikle ehitlerimizin emaneti olan yav-rularna sahip kalm, kederli elerinin daima yanlarnda olalm. Anneleri, babalar yrekle-rindeki o acy dindirmek iin hep birlikte iin hep birlikte onlara evlat olalm. Bize den, on-larn ardndan brakt emanetlere bu hayat kolaylatrmaktr. Hayata tutunma ve ayakta kalma gc alamaktr. Elbette biz inanyoruz ki, ehitlerimiz Rabbimize kavumutur, ebe-di mutlulua ermilerdir. Ancak artk asl bize den vazife, ehit ailelerinin yaralarn sarma zamandr.

Hep birlikte evsize ev, yuvasza yuva olalm

kinci arm, terrn madur ettii vatanda-larmza ynelik olacaktr. Son gnlerde, son aylarda, hassaten Cizrede, Silopide, Silvanda, Surda, Nusaybinde, dilde evleri tahrip edilen nice kardelerimiz oldu. Kendi evlerini, kendi ehirlerini terk etmek zorunda kalan nice vatan-damz oldu. Kepenklerini kapatmak zorunda kalan nice kardeimiz oldu. lerini, i yerlerini terk etmek zorunda kalan kardelerimiz oldu. Okullar, camileri ykld, evleri ykld, terrn o irkin yz evlerinin nlerine ukurlar kazarak, oralara bombalar yerletirerek btn o blge-leri yaanmaz hale getirdiler. Ve burada yaa-yan nice kardeimiz, nice vatandamz kendi evlerini, kendi yurtlarn, kendi ehirlerini terk ederek baka ehirlerde, baka yerlerde yer edinmeye, yurt edinmeye baladlar, ocukla-rn okullara gndermez oldular. imdi hep birlikte evsize ev, yuvasza yuva olalm. Dnya-daki btn mazlumlara sahip kan milletimiz

34

bugn terr maduru olan vatandalarmz el-bette yalnz brakmayacaktr. Gelin terrle rse-lenen ruhlar birlikte tedavi edelim, o kazlan u-kurlar hep birlikte efkatli ellerimizle kapatalm ve zerine iekler dikelim. Evinden, yurdundan, toprandan koptuu iin garipleen btn y-reklere biz millete dokunalm. Bu vatann gele-cei olan yavrularn gzlerinin nndeki o ykn-t sahnelerini hep birlikte silelim, kulaklarndaki silah seslerini hep birlikte unutturalm. imdi te-rr maduru kardelerimizin de yaralarn sarma zamandr.

Milletimiz Bayrbucak Trkmenlerini yalnz brakmayacaktr

nc arm, son gnlerde youn olarak va-tanmza snan, yreklerimize snan Bayr-bucak Trkmeni kardelerimizle ilgili olacaktr. Daha nce Suriyeden lkemize, vatanmza, evlerimize, hanelerimize, yreklerimize snan nice kardeimiz oldu. Millet olarak biz Arap, Trk, Krt, Trkmen, Ezidi, Mslim, gayrimslim ayrm yapmadan onlara kucak atk ve hep bir-likte byle bir milletle iftihar etme hakkn sahip olduumuzu aka ifade etmek isterim. Ama son gnlerde Trkmen Dandaki kardeleri-miz, Bayrbucak Trkmenleri nce kendi vatan-

larn, kendi yurtlarn savunmak iin canhra bir ekilde mcadele ettiler. Terk etmemek iin uratlar, ancak son haftalarda ieriden dahili, harici bombalamalarn ardndan pek ou bu-gnlerde snrlarmzdan lkemize hicret etme-ye baladlar. Bugn onlarn da yararlarn sarma zamandr. Daha nceki btn kardelerimize evlerimizi, hanelerimizi, yreklerimizi atmz gibi elbette Trkmen kardelerimize de evleri-mizi, yreklerimizi, hanelerimizi amak duru-mundayz. Gelin millet olarak, kendilerini dost ellerde hissettirelim. Yitirdikleri gven ve huzur iklimine kavumalarn salayacak yardm ve desteimizi onlardan da esirgemeyelim. Evsize ev, yuvasza yuva, kimsesize kimse olmay bilen milletimiz inanyorum ki bugn sava maduru olan Bayrbucak Trkmenlerini de yalnz brak-mayacaktr, imdi yaralar sarma zamandr.


35

Trkiye genelinde verilen destekle byyen kampanyaya Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii (TOBB) ile Trk i dnyas da destek verdi.

TOBB Bakan Rifat Hisarcklolunu ziyaret eden Diyanet leri Bakan ve TDV Mtevelli Heyeti Bakan Prof. Dr. Mehmet Grmez, kam-panya yapt destek arsna karlk bulduu iin TOBB Bakan Hisarcklolu ve Trk i dn-yasna teekkr etti.

Grmez, Gneydouda terr maduru olan vatandalarmzn yaralarn sarmak ve son za-manlarda Suriyeden gelen btn kardeleri-mizle birlikte lkemize snmak zorunda kalan Bayrbucak Trkmenlerine yardmc olmak ze-re imdi Yaralar Sarma Zaman bal altnda balattmz kampanyaya, btn i adamla-rmzn ve sanayicilerimizin destek vermesini arzu ediyoruz. Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii Bakan Hisarckloluna da verdikleri destek iin ok teekkr ederim dedi.

Devletin zerine deni yapacan ancak mil-letin fertlerinin birbirlerinin yaralarn sarmas-nn ok daha nemli olduunu kaydeden Ba-kan Grmez, yle konutu:

Devlet yapacaklarn yapar ancak milletin fert-lerinin birbirlerinin yaralarn sarmas milletimi-zin gelecei asndan ok daha nemlidir. Biz sadece maddi yaralar deil, manevi yaralar da sarmak iin seferber olmu vaziyetteyiz. Sokak-larda ehirleri harabeye evirmek iin kazlan ukurlar kapatmak kolaydr ama yreklerdeki hendekleri kapatmak ok daha zordur. Bilhas-sa bu kampanyann manevi boyutu ok daha

nemlidir. Birbirimizin yaralarn sararak blge-mizi ate emberine eviren dnyaya bar ta-yacak ekilde birbirimize sahip kmay Allah bizlere nasip etsin.

Trk i dnyas zerine deni yapacaktr

TOBB Bakan Hisarcklolu da kampanyadan dolay teekkr ederek, Trk i dnyas olarak her trl destei vermeye hazr olduklarn bil-dirdi.

Bakan Hisarcklolu, Trkiye Odalar ve Borsa-lar Birlii olarak kampanyadan dolay Diyanet leri Bakanlna teekkr ediyoruz. imdi Yaralar Sarma Zaman kampanyasn Trk i dnyas olarak sonuna kadar destekliyoruz. Bayrbucak Trkmenlerine, terrden madur olmu kardelerimize ynelik yaplan yardm kampanyasndan dolay kranlarm sunmak istiyorum. Bizim kltrmzde Komusu a-ken tok yatan bizden deildir sz vardr. Trk i dnyas da zerine den sorumluluu yeri-ne getirecektir diye konutu.

KAMPANYAYA DNYASINDAN DESTEK

36

Trkiye Diyanet Vakf ekipleri, imdi Yaralar Sarma Zaman yardm kampanyas iin Gney-dou Anadolu Blgesinde ve Hatayda incele-melerde bulunarak ihtiyalar tespit etti.

Yaplan deerlendirmelerin ardndan Diyarba-kr Sur, Silvan, Mardin Merkez, Kzltepe, Nu-saybin, Midyat, Dargeit, rnak Merkez, Cizre, Silopi ve dilde terr nedeniyle madur olan

vatandalarmz ile Hatay Merkez, Yaylada, Drtyol, Payas, skenderun, Belen, Krkhanda-ki Bayrbucak Trkmenlerine ulatrlmak zere 20 tr yardm malzemesi hazrland. 20 bin gda kolisi ve 20 bin battaniyeden oluan ilk 20 tr-lk yardm konvoyu, Diyanet leri Bakanl nnde Bakan Mehmet Grmezin de katld trenle blgeye gnderildi.

Bir ksm Gneydou blgesinde terr ma-duru vatandalara, dier ksm ise Bayrbucak Trkmenlerine ulatrlmak zere gnderilen yardmlarn uurlanmasnda konuan Diyanet leri Bakan Grmez, kampanyaya yardm-laryla destek veren herkese teekkr ede-rek, Allah'tan niyazm odur ki, Yce Rabbimiz dnyann neresinde olursa olsun mazluma ve madura sahip kan milletimize yardmn, inayetini, rahmetini, merhametini hibir zaman esirgemeyecektir dedi.

YARDIM TIRLARI BLGEYE DUALARLA UURLANDI


37

Milletimiz bir kez daha btn insanln vicdan ykn omzuna almtr

Trkiyenin, dnyann neresinde olursa olsun mazluma ve madura yapt yardmlarla in-sanln vicdan ykn omzuna aldn ifade eden Bakan Grmez, Bir hafta ierisinde mil-letimizin kampanyamza gsterdii ilgi ve alaka bir kez daha milletimizin alicenapln gster-mitir. Milletimiz bir kez daha btn insanln vicdan ykn omzuna almtr diye konutu.

Kampanyann nemli bir ka zellii olduunu ifade eden Grmez, unlar kaydetti:

Birincisi, imdi yaralar sarma zamandr diyo-ruz. Yaralar sadece maddi ukurlar kapatmakla sarlmaz. Ayn zamanda zihinlerde ve gnl-lerde meydana gelen hendekleri kapatmakla olur. Biz Diyanet leri Bakanl olarak bu nok-tada zerimize ok byk grevler dtn farkndayz. Onun iin bu yardm filolar ikiye blnerek, yars Suriye hududuna, Suriyeden vatanmza snan btn kardelerimize ula-acak. Bir taraftan da Diyarbakra, Sura, Nu-saybine, Silvana, Silopiye, Cizreye ulaacak. Orada da blgede grev yapan din grevlisi arkadalarmz bizatihi bu yardmlar kendi el-leriyle datacaklar. Mftlerimiz, vaizlerimiz, Kuran kursu retmenlerimiz, imamlarmz, mezzinlerimiz bizzat madur vatandalarm-zn kaplarn alacaklar ve onlarn zntlerini paylaacak, onlar teselli etmek iin onlarn ya-nnda olduklarn ifade edeceklerdir.

Milletimizin her ferdini birbirimizin yarasn sarmaya davet ediyorum. Elbette devlet zeri-

ne den vazifeleri hakkyla yerine getirecek-tir. Ama milletin fertlerinin birbirlerinin yarala-rn sarmasnn istiklalimiz ve istikbalimiz iin geleceimiz, barmz, huzurumuz, gvenli-imiz iin ok daha nemli olduunu d-nyorum. Gazzede, Arakanda, Somalide, En-donezyada, Pakistanda, Haitide, Filipinlerde dnyann en uzak beldelerinde dahi zulme urayan bir kardeimiz olduunda, madur ve mazlum bir insan sz konusu olduunda hibir din, dil, rk ayrm yapmadan yardmlar-na komu bir milletin evlatlar olarak hep bir-likte birbirimizin yarasn sarmak iin seferber olmalyz.

Bakan Grmezin konumasnn ardndan yardm konvoyu Diyanet leri Bakan Yardm-cs Prof. Dr. Hasan Kamil Ylmazn yapt dua ile uurland.

Yardm trlarnn blgeye gnderilmesi dolay-syla dzenlenen trene, Diyanet leri Bakan Yardmclar Prof. Dr. Hasan Kamil Ylmaz, Prof. Dr. Mehmet Emin zafar, TDV Mtevelli Heyeti kinci Bakan Mazhar Bilgin, TDV Genel Mdr smail Palakolu ile Diyanet ve TDV alanlar katld.

38

Diyanet leri Bakanl ve Trkiye Diyanet Vakfnn, imdi Yaralar Sarma Zaman kam-panyas kapsamnda gnderilen yardmlar Ba-yrbucak Trkmenlerine ulat.

Yardmlar Antakya TOK Rasulullah Camisi nnde dzenlenen trenle teslim alan Hatay Mfts Hamdi Kavilliolu, yapt konuma-da, Diyanet leri Bakanl ve Trkiye Diyanet Vakfnn kurulduklar gnden bu yana yurt iin-de ve dnda devleti, milleti, dini ve diyaneti en gzel ekilde temsil ederek insanla hizmette bulunduunu syledi.

Ortadou, Trkiye ve komu lkelerin zor bir sreten getiini ifade eden Kavilliolu, yle devam etti:

Memleket olarak douda bir terr hadisesi ya-yoruz. lkede terr madurlar, ehit yaknlar ve son zamanlarda bilindii zere Suriyeden lkemize snan Trkmen kardelerimiz var. Suriyeden lkemize 5 yldan bu yana devam eden bir g var. Diyanet leri Bakanlmz ve Trk Diyanet Vakfmz, terr madurlarnn, ehit ailelerinin ve zellikle Suriyede evini bar-kn brakarak bu k gnnde lkemize snan Trkmen kardelerimize yardm maksadyla bir kampanya balatt. Halkmz, doudan batya, kuzeyden gneye byk bir cmertlik rnei gstererek yardmda bulundu. Dn, Diyanet leri Bakanmzn dualaryla 20 tr hareket etti. 10 tr, Dou ve Gneydoudaki kardelerimize yardm olarak gnderildi. 3 tr Kilise ve 7 tr da Hatay ilimize gelmi bulunmakta.

YARDIMLAR TRKMENLERE ULATI


39

Kavilliolu, Hataya ulaan yardm trlarn her birinde bin battaniye ve bin gda paketi ol-duuna iaret ederek yardmlarn Yaylada, Antakya, skenderun ve Krkhan ilelerinde-ki Trkmenlere datlacan aktard. Kam-panyaya destek veren herkese teekkr eden Kavilliolu, Bu kampanyamz, hem lkemizde birlik, beraberlie hem de komumuz Suriyede ve Ortadouda akan kan ve gzyann dinme-sine vesile olur dedi.

Konumalarn ardndan Mehmet pek Camisi imam hatibi Rza Ate, Kuran- Kerim okurken l Mfts Kavilliolu da dua etti.

imdi Yaralar Sarma Zaman kampanyas kapsamnda yola kan 3 yardm tr da nc-pnar Snr Kaps'na ulat. erisinde gda mad-desi bulunan yardm gelen malzemeler AFAD aracl ile snra sfr noktada kurulan adr kentteki snmaclara ulatrld.

Toplanan bu yardmlar bir an nce ihtiya sa-hibi Suriyeli snmaclara ulatrlmak iin el-lerinden gelen gayreti gsterdiklerini belirten Kilis l Mfts Mahmut Karatepe, Diyanet leri Bakanmzn talimatlaryla, tm Trkiye genelinde, zellikle Suriyede yaanan mes-sif hadiseler sonucu skntlara merhem olma amal tertiplediimiz bu yardmlar, hem l-kemiz ierisinde hem de Suriyede Bayrbucak Trkmenleri ile Kilis'imizin hemen karsndaki kardelerimizin lkemize ynelmi olmalar sonucu snrmzn yan bandaki skntl du-rumlarn biraz olsun hafifletme adna topla-nan yardmlar ilimize ulam durumda. Trkiye Diyanet Vakfmzn yardmlar devam edecek eklinde konutu.

Trkiye Diyanet Vakfna ait yardm trlarnn kar-lanmasnda l Mfts Mahmut Karatepenin

yan sra AFAD Kilis l Mdr lhami Akgl, Diyanet Vakf Genel Merkezi Grevlisi Mustafa Erdem de hazr bulundu.

Suriyede yaanan i atmalar nedeniyle Trkiyeye snan ve souk k artlarnda ya-am mcadelesi veren Trkmenler iin daha nce balatlan imdi Trkmenlere Yardm Za-man kampanyas kapsamnda da TDV Genel Merkezi ve Bafra ubesi tarafndan 8 tr yardm blgeye ulatrld. Hatayda adr kent dnda yaayan 500 Trkmen aileye 100er TL Alveri Yardm Kart, 150 klk adr ile bin 600 gda pa-keti datld.

Trkiye Diyanet Vakf ankaya ve Vezirkpr ubeleri de imdi Yaralar Sarma Zaman yar-dm kampanyas kapsamnda Bayrbucak Trk-menlerine 12 tr yardm gnderdi.

TDV ankaya ubesi ve ankaya Mftl nclnde toplanan yardmlar tayan 10 trlk konvoy, inaat devam eden Ankara ve-ler Hac Dervi Camisi nnden dualarla uur-land.

Trkiye Diyanet Vakf Samsun Vezirkpr u-besi de imdi Yaralar Sarma Zaman yardm kampanyas kapsamnda 2 tr unu Bayrbucak Trkmenlerine gnderdi.

YARDIMLAR TERR MADURLARINA DAITILDI

imdi Yaralar Sarma Zaman" kampanyas kapsamnda Ankaradan trlarla gnderilen yar-dmlar terr maduru ailelere datld.

Yardm malzemelerini teslim alan Diyarbakr l Mfts Burhan liyen, kampanyann yaanan aclar hafifletmek, yaralar sarmak maksady-la dzenlendiini syledi. liyen, Silvan ile-mizin ardndan kent merkezine de yardm tr ulat. Sur Kaymakamlmzn bnyesindeki kriz masasnda ihtiya sahiplerinin listesi olu-turuldu. Bu listelere gre yardmlar yaplyor diye konutu.

Daha sonra Mft liyen ve beraberindekiler, terr olaylar nedeniyle madur olun ihtiya

sahibi baz aileleri ziyaret ederek yardm paket-

lerini teslim etti.

Ankaradan uurlanan 20 trlk ilk konvoyun

ardndan 20 tr yardm daha blgeye gnderil-

di. Bylece kampanya kapsamnda 40 bin gda

yardm paketi ve 40 bin battaniye blgeye ula-

trlm oldu.

imdi Yaralar Sarma Zaman kampanyas er-

evesinde yardmlar, il ve le mftlkleri ile

TDV ubeleri araclyla alveri yardm kart

eklinde ve tespit edilen ihtiyalara gre yapl-

maya devam ediyor.


41

MAKALE

Yusuf TLNlim Yayma Cemiyeti Genel Bakan

BR ST DEER OLARAK YLK VE SLAM

42

nsanln saadet asrnda Allah (c.c) iin hicran gze olan ve yurdunu terk eden Muhacir ile kardeini klfet grmeyen, mlkn Allaha ait olduunun uurunda, paylamay kendisine ltfedilen

bir nimet olarak telakki eden Ensar, tarihin en mstesna iyilik hareketini somutlatrmlardr. Sahte can yeleklerinin satld

toplumumuza, bu tablonun haykrd bir eyler var.

lemlere rahmet olarak gnderilen Peygam-berimiz (a.s.) iyi bir insan olmann ok boyutlu ve mkemmel rnei olarak hayat srmtr. Bugn farkl formlarda ve muhtelif aralarla dnyaya servis edilen deerlerin cmlesini, en sahih biimde ortaya koyan ve insanla tek-lif eden yine O (a.s) olmutur. Efendimiz (a.s) iyinin retoriinden ve teorisinden mnezzeh, rnek iyi olmann imknlarn sergilemitir.

phesiz iyi kimsenin kim olduu ile iyinin ne olduu arasnda sk bir iliki vardr. Bizim ha-yatmza yn veren deerler asndan bakt-mzda, insana Allah (c.c.) tarafndan bahedilen iki temel hususun teminat altna alnmas iyili-

in balang noktas olarak ele alnabilir. Bu iki temel husus insann hayat hakk ve hrriyetidir. Bu hrriyet yaratl bakmndan tm insanlarn eit olmas ve stnln takva artna ba-lanmas dzlemindedir. Gzel olan tercih edip tarih sahnesine koymak ve iradi olarak ktl-n karsnda yer almak eklinde tecelli eden bir hrriyet anlayndan sz ediyoruz burada. Medeniyet oluturucu karakteristii asndan Hz. Peygamberin (a.s) snneti, hayrn ikame edilmesi ve erre engel olunmas bakmndan bizim iin rneklik tekil etmektedir. yinin sos-yal hayatn tm boyutlarnda var olabilmesi bir takm kurumsallamalara ihtiya duyduun-da ise slamn messeseleri ortaya kmtr.


43

Mslmanlar, ilahi vahyin tedrici olarak gelitir-meye alt medeni anlay, bir hayat nizam olarak kabul ederler ve onu kurumlar ile bera-ber yaarlar ve yaatrlar.

yiliin (dncesi ve kurumlar ile) hayatta ka-labilmesi iin iki temel hususla birlikte yrme-sine de ihtiya vardr. Ahlaki olana gnlden balanma ve sahih bilgi. Bugn yeryznde ilenmi ve ilenmekte olan zulmlerin sebe-bini ifsad edilmi inan ve dnce ile sahih olmayan bilgide buluyoruz. yilik namna, mef-humun kendisi ve iyi insanlarn onulmaz yara-lar ald zamanlarda, cehaletle yz yze geli-yoruz.

nsanolunun yeryz macerasn anlaml kla-cak olan, onun var olu trajedisini yattracak olan, insan insann yurdu yapacak ve dnyay yaanabilir bir yer klacak olan, onun hakikat ile kurduu salam ve sahih ilikidir. nsanoluna yaplacak en byk iyilik, yaratl srrna uygun olarak, yani erefi mahlkat olarak, mahlkat ierisinde hibir smr dzeninin klesi ol-madan yaamasna imkn vermek olacaktr. Bu imknn bir boyutu kiinin bilgi, birikim, idrak seviyesinde olup, dier boyutu yaanlan ko-ullarn insan onuruna yakr olmas ile ilgilidir. Yunusun deyiindeki insann kendini bilmesi ile kendini bilen Rabbini bilir deyii, znde insann bir yn ile potansiyelini bilmesi, bir yn ile de haddini bilmesidir. Haddini bilen insan iyiliin yannda saf tutacak, kendisine bahedilen nimetleri bilen insan bu imknlar ile iyilik adna irade ortaya koyacak ve eyleme geecektir.

Szn ettiimiz slam messeseleri iyiyi haya-ta geiren insan tipini tarih sahnesine koymak

gibi bir niyetin ve gayretin de adresi olagelmi-lerdir. Kendini hayrn hayat bulmas iin vak-fedenler ve hayrn hayata egemen olmas iin vakflar kuranlar, medeniyetimizin vakf mede-niyeti olarak anlmasn salayacak almalar yapmlardr.

Murad almak isteyen genlerin evlenmesine yardmc olan organizasyonlardan, kulara sa-raylar tasarlayp ina eden ince ruha, iyilik va-disinde rastlarz. Sahih bilgi ve iselletirilmi deerlerin istikamet izdii bir sosyal hayat tanzim etmede sivil ruhun izdmlerine rast-lyoruz.

1951de lim Yayma Cemiyetini kuran akl ve duygu, szn ettiimiz bilgi ve hikmetten esinlenen ve o kaynaktan g alan bir hususi-yete sahiptir. Cemiyetimizin hafzas niteliin-de olan karar defterlerinde rastladmz u ifadeler bizim amzdan klavuz niteliindedir. Memleketimizin kalknmas iin ilme ve maarife hizmet etmek gerekir. lme hizmet bir ibadettir. (Faaliyet Raporu, yl:1951, s:10)

Mslmanlarn yaptklar her ii en kaliteli ve en estetik boyutta yapmalar dorultusunda Nebev bir tavsiye ve tembihle kar karya olular ve slamn insannn en temel karakte-ristiinin mesul insan olmas, ayn zamanda sosyal adaletin kurucu unsurlarndan biridir. Yine Nebev dsturlardan biri olarak her insa-nn oban misali maiyetinden mesul oluu iyi olmay, muhayyer bir durumdan, vazife dzeyi-ne ykselten bir bilin as olarak Mslmann zihnindeki yerini almtr. Bu durum, Mslma-n olduu her mekn ve zamanda geerli olmak zere, iyilik adna ortaya kan, iyilii hayat ile rneklendiren, iyiliin yaylmas ve kklemesi

MAKALE

44

iin gayret eden kii olarak kodlayan ve tarif eden bir ereve sunmaktadr bize.

slam, insann hamurunu yourarak en gzel kvama getirir. hsan derecesindeki insan ise eyay yourur ve yorumlar. Dnyay adalet ve merhametle ynetmek iin sorumluluk st-lenir. Topra yurt edinir, insan yurt edinir. Bu anlamda toprak insann maddi yurdu iken, o corafyay deerler manzumesi asndan yo-rumlayan ve temellk eden bir baka yurdu, zihni ve kalbidir. nsan zihninde ve kalbinde oluturduu haritay corafi haritasna ileyen ve tarihi yorumlayan zne olur. Bu ynyle be-den ruhun tecrbe edildii bir kalp, vatan ise deerlerin snand ve kurumlat mekn olarak kar karmza. Tarih bize bu deerle-rin ne oranda iselletirildiini anlama imkn sunar. ifahaneler, kervansaraylar, emeler, kprler ve btn bu sistemin srkleyicisi, dinamosu mahiyetinde olan medreseler, bizim tarihimizde iyilik deerinin ilim ve estetik kay-g ile birleerek nelere kadir olduunun tarih aynasndan grnmleridir.

amlca'ya doru yry yapyorduk. Top-rak bir yokuun stnde yolu tkayan bir kaya parasn kazma ile krarak yolu aan bir adama rastladk. nce bunu bir amele zannettik. Arka-dam tekerlek, siyah sakall, tatl, gler yzl, olduka iri ve din cssesiyle alan adam se-lamlad, Amele misin? Yalnz m alyorsun? diye sordu. Kazmasna dayanarak bir gazali (ceylan) andran derin, siyah gzleriyle bizi s-zen kahraman Trkmenin heyecanl, gr sesini dinlerken kulaklarma inanamyordum: Ben arabacym, na u kar kulbede oturuyorum, amele deilim. Allah iin bu yolu yapyorum. Bizim aknlmza bakyordu. Biz sormadan

o devam etti. Lakin gzleri dolmutu, sesi tit-riyordu. Serbeste alayabilen bir kahramana benziyordu: Babam anakkalede ehit oldu, bir helva piiremedim. Evladm stiklal Harbinde kurban verdim. Bir Mevlit okutamadm. Gnah-larna gnderecek bir eyim yok. te bu hayr yapyorum". Hemen kazmaya sarld ve Allah diye balad iine devam etti. Ben bu vicdan azametinin karsnda o gn bugn secdeye kapanyorum. (Nurettin Topu, Amerikan Mek-tuplar, Dergah Yaynlar)

Allahn (c.c) dinini yceltmek ve vatan savun-mak iin tereddtsz girilen savalar ve arka-sndan denen ar bedelleri, bu denli tevekkl ile karlayan ruh halini, ancak slamn sahih bilgi ile ina ettii insan tipinden umabilirsiniz. yi bir tutum ve davran olarak serlevha nevin-den addedeceimiz bu anekdot, bugn bize de bir eyler sylemektedir.

nsanln saadet asrnda Allah (c.c) iin hicra-n gze olan ve yurdunu terk eden, hatralarn terk eden, yaanmlklarnn zerine bir snger eken Muhacir ile kardeini klfet grmeyen, mlkn Allaha ait olduunun uurunda, pay-lamay kendisine ltfedilen bir nimet olarak telakki eden Ensar, tarihin en mstesna iyilik hareketini somutlatrmlardr. Sahte can ye-leklerinin satld toplumumuza, bu tablonun haykrd bir eyler var.

yilik insann kendisi ile yaratcs ve yarattk-lar ile iyi ilikiler kurmas olarak tezahr etti-inde tam anlamna kavuur. Burada iyi adeta bir kapsayan kme gibi, adaletli olmay, izzetli olmay, effaf olmay, merhametli olmay, al-kanl mahiyetine alarak bizi kendisine davet eden mefhum olarak durur karmzda. yinin kimyas adeta zor ile yorulmutur.

MAKALE

44


45


45

MAKALE

Gelenek icat etmek denilince sanyorum yakn tarihimizde Sultan II. Abdlhamidin eline su

dklemez. Austos aynda onun icadyla gelien toplu snnet dnlerinden tutun da sadaka-i seniyye

uygulamalarna kadar uzanr onun mfik eli.

Mustafa ARMAANAratrmac - Yazar

SULTAN II. ABDLHAMDNYARDIM ORGANZASYONLARI

Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan baba-kanlk vazifesini yrtt 2007 ylnda, ihtiya sahiplerine toplam 5 milyon ton kmr da-tldn, valiler ve kaymakamlarn halka uzak durmamas gerektiinin zerine basarak ka-muoyuna duyurmutu.

Fakir halka ve birka senedir Suriyeli mu-hacirlere yaplan cmerte yardmlarn Eric Hobsbawm ve Terence Rangern isabetli deyi-leriyle gelenek icat etmek (invention of tradi-tion) olduuna ve modern toplumlarn ancak gelenekleri yeniden ve yeniden reterek, baka deyile icat ederek hayatiyetlerini ve salkla-rn koruyacaklarna inanyorum.

Ancak gelenek icat etmek denilince sanyo-rum yakn tarihimizde Sultan II. Abdlhamidin eline su dklemez. Austos aynda onun ica-

dyla gelien toplu snnet dnlerinden tu-tun da, Stteki Osmanl Devletinin kurulu enliklerine, stanbulun fethi kutlamalarndan sadaka-i seniyye uygulamalarna kadar uzanr onun mfik eli. Btn bunlarda gzetilen esas gaye, Osmanllar arasnda ortak bir kimliin olumasna yardmc olmak, devlet-toplum ilikilerini uyumlu ve birbirini btnleyen bir ilikiler btn olarak yaplandrmakt. Bu ve benzeri abalarn, Osmanlnn yeniden fethi-ni veya bir i fethi amalad, giderek daha iyi anlalacaktr kanaatindeyim.

Nitekim Boazii niversitesi retim yelerin-den Prof. Dr. Nadir zbekin makaleleri, zellik-le de Osmanl mparatorluunda Sosyal Devlet adn tayan kitab (stanbul, 2004, letiim Yay.), bize byk Sultann bu i fetih harekt hak-knda doyurucu bilgiler vermekte, zellikle sos-yal refah artrc yardmlar nasl yeni bir gele-nek icat ederek rgtlediine ve ayn zamanda halk da bu organizasyon almalarna nasl da-hil ettiine ilikin yararl ipular sunmaktadr.

sterseniz u sadaka-i seniyye meselesini ele alarak balayalm.

Elbette eskiden de Osmanl padiahlar e-itli vesilelerle cmerte sadaka datrlard. Nitekim hakk yenmi padiahlarmzdan Sul-tan I. Mahmud bo vakitlerinde mhrclkle itigal eder, kazd mhrleri arda pazarda sattrr, eline geen paralarla da sadaka datt-rarak sevap kazanmaya alrd. Bir gn vezir-lerinden biri kendisine yle demiti:

-evketlim, milletin hazinesi sizin demektir. Ni-in byle urap zahmet edersiniz?

Sultann cevab u oldu:

-Milletin hazinesini millete sarf etmek gerekir.

kinci olarak insann alp aln teri dkerek ka-zand parann zevki bakadr.

Ancak ayn soydan gelen II. Abdlhamidde karlatmz farkllk, yardmlarn trensel bir havaya brndrlm olmas ve grnr klnmasdr. Onun dneminde gelien gazete, dergi gibi kitle iletiim aralarnn da imknla-rn kullanarak devletin, devletin ba olarak da padiahn her zaman halkn yannda olduu imaj zihinlere kaznacak, Sultann her daim yanlarnda olduu halka hissettirilecektir.

Kurban yardmlar

Nadir zbek deerli kitabnda her Cuma gn stanbulun bir baka semtinde Padiah adna yoksul ahaliye sadaka dattrlmas ve kurban kesilmesi uygulamasna dikkat ekiyor. Yalnz bu semtlerin zellikle kenar ve fakir fukaras bol semtler olmasna zen gsterildiini sy-lemeliyiz. Saraydan bir bendegn (hizmetli) il-gili semte gider, orada halkn arasnda padiah adna kurbanlar keser ve etlerini derviler ve medrese talebeleri de iinde olmak zere yok-sul ahaliye datrd.

Mesela 13 ubat 1899 tarihli Sabah gazetesi-nin haberine baklrsa saraydan bir komisyon Kthanenin yolunu tutmu, burada Sultann sadakas olan 300 liray (o devre gre byk pa-radr) halka datm, ardndan 18 adet kurban kesilmi ve etler kyn fakir ahalisine payla-trlm, ardndan Alibeykye geilerek orada da padiahn gnderdii 100 lira sadaka olarak ahaliye datlmtr.

imdiki mantkla dnrsek, yalnzca Mslman ahaliye yardm datldn zanne-debiliriz. Ancak bu, Sultan tanmayanlar a-sndan yanltc bir izlenimdir. II. Abdlhamidin tebas olan Ermeni, Rum ve Musevi cemaatle-


47

MAKALE

48

rine ba ve yardmlar saymakla bitmez ama dilerseniz sadece bir iki tanesini zikredelim.

Mesela Sultan pek ok vesileyle Ermeni cema-atinin nde gelenlerine atiyyeler (balar) ver-mekte ve bu hediyelerin sosyal yardm eklin-de cemaatin yoksul kesimlerine ulatrlmasn salamaktayd. smi sonradan ili Etfal Has-tanesi yaplm olan kendi parasyla yaptrd Hamidiye Etfal Hastanesinden Rum Hastane-sine her gn 75 okka has ekmek ve 50 okka et; Yedikule Ermeni Hastanesine ise 600 okka ekmek ile 150 okka et gittiini, ayrca her ay bu hastanelere 12 bin kuru atiyye-i seniyye tah-sis edildiini bilen ka kii vardr acaba?

Prof. zbek, Sultan Abdlhamid zerindeki kimi aibeleri teker teker temizledii kymetdar

almasnda tarafgir tarihilerin Sultan btn gnll ve sivil faaliyetleri yasaklayan acmasz bir despot klnda sunmalarna da hakl olarak itiraz ederek, aslnda bunun tam tersinin geer-li olduunu vurguluyor; zellikle sosyal yardm alannda sivil giriimlerin II. Abdlhamid zama-nnda katlanarak arttna ve kamusal alann bu ekilde geniletildiine dikkat ekiyor. Belki onun zamannda siyas amal derneklere baz snrlamalar getirilmitir ama sosyal yardmla-may amalayan derneklere, ister Mslman-larca, ister gayrimslimlerce kurulsun, kaplar sonuna kadar almtr.

Sultann halkn yarasna merhem olmak iin rpndna en byk delil, tahttan indirildik-ten sonra eski muhalifi Dr. Abdullah Cevdete syledii u szdr:


49

-Siz doktorsunuz deil mi? Benden merutiyet yerine hastane isteseydiniz hem insanlara kar efkat ve mrvvete sahip olduunuzu ispat, hem de mesleinize layk olduunuzu tescil et-mi olmaz mydnz?

Dnn ki bu sz, iktidardayken deil, dn-yaya ve insanlara kahretmesi gereken hapis yl-larnda sylemektedir. Keke bir hastann daha yarasna merhem olsaydm duygusunun bilin-altndan fkrdr bu.

Kmr yardmlar

Onun devrinde yaplan sosyal yardm faaliyetle-rinden biri de yoksul halka yakacak yardm ya-plmasdr. Ancak yine Sultan II. Abdlhamidin fark ve orijinallii, bu yardmlar sadece devlet hazinesinden veya belli fonlardan karlama-snda yatmaz: lk katky daima kendi cebinden koymak suretiyle yardmlar halkla beraber organize etmek hususundaki itinasna dikkat etmek gerekir. Yardmlar bylelikle tepeden inme bir ltuf gibi deil, saray nclnde ama halkla beraberce kotarlm bir ortak baa-r hikyesine dnmektedir.

Mesela 1888 ylnda bir ine-i itiyye, yani k-lk yardm komisyonu oluturmu ve bastrlan 3 bin liralk yardm biletinden bin liralk ksm-n Sultan kendi cebinden verdii parayla satn alarak kampanyay bizzat balatmtr. Bundan 6 yl nceki kta ise padiahn emrindeki fonla-r yneten Hazine-i Hassa Nezaretinin 500 ton kmr satn alp padiah adna stanbul halkna dattn reniyoruz.

zetle, k aylar yaklat m, II. Abdlhamid emirler gnderir, muhtarlardan her mahallenin yoksullarn, kimsesizlerini ve yetimlerini gzel-ce tespit ettirir ve onlara para ve yakacak yard-m yaptrrd.

Bu arada baz perakende isteklere de imkn-lar nispetinde cevap verilmeye alld da gzden kamaz. Nitekim saraya verilen bir di-lekeden, 7-8 yalarndaki bir kz ocuunun yakaland mafsal hastalndan dolay takma bacaa ihtiyac olduu renilmi ve padia-hn iradesiyle takma bir bacak yaptrlp adrese teslim edilmitir. Yine 12 yldr yataa mahkm bulunan zavall Bahauddin ve annesine sada-ka-i fukara tertibinden bir miktar deme yapl-dn biliyoruz.

Bunlar faydal bir gelenek icadna dair gzel levhalar olarak tarihin hafzasna aslm kandil-ler olarak bugnmz aydnlatacak yllar yl.

Asrlk karanlk

Lakin asl ac olan nokta nedir, bilir misiniz?

Sosyal yardmlamay ve halkla btnlemeyi amalayan bu icat edilmi gelenee Sultann iktidardan drld Merutiyet sonrasnda son verilmi, bununla da yetinilmeyip Sultan II. Abdlhamidin kurmu olduu hayr kurum-larnn neredeyse tamam bir kalemde tasfiye edilmitir. Tasfiyeler zerine madur duruma den Kosova gmeni Fehimin maa kesildi-i iin fakr-u zarurete dtn bildiren yrek yakan dilekesi bu dnemde yaanan binlerce maduriyet rneklerinden sadece biridir.

Dilekenin verildii tarih olan Austos 1908den Mart 2016ya tam bir asrlk karanlk bir koridordan geerek geldik dostlar. Kolay olmad bu noktaya vasl olmak. imdi aradaki asrlk medeniyet an kapatmak ve icat edil-mi gelenekleri diriltmek, yani ahaliyle beraber olmak zamandr.

Tarih bize doru yolun hangisi olduunu gs-termektedir.

MAKALE

yi bilinmelidir ki kardelik hukuku, bir taraftan kardeler aras yardmlamay ve iyiliklerin paylalmasn gerektirirken, dier taraftan da kardeler arasndaki sorunlar gidermeyi ve huzur

ortamn salamay gerektirir.

Do. Dr. ahin GVENKayseri l Mfts

ERDEML TOPLUMUN NASI N KARDELK

50

slm toplumundaki insan ilikilerini konu edinen ve erdemli insanlar topluluunu olu-turmay hedefleyen Hucurt suresi, bir btn olarak Mslmanlarn karlatklar kimi sorun-lara zm nerileri getirmekte ve hataya d-tkleri hususlarda da doru olan gstermek iin onlara rehberlik etmektedir. te bu sure-nin tam ortasnda u lhi hitap yer almaktadr: Mminler ancak ve ancak kardetirler. u halde (birbiriyle kavgal, dargn ve krgn olan) karde-lerinizin arasn dzeltip sulhu salayn. Allahn bu emrine uyma hususunda duyarl ve sorumlu davrann ki Onun merhametine nail olasnz. (Hucurt, 49/10)

Bu ayet, Mminler ancak ve ancak kardetirler demekle, btn mminleri evrensel bir ailenin bireyleri olarak ilan etmekte, Peygamber Efen-dimiz (s.a.v.) ise Mslmann dier Mslman-larla ilikisi, birbirine kenetlenmi bina gibidir

(Buhari, Sahih, I/103) demekle, Mmin karde-lerin aralarndaki bu sarslmaz baa iaret et-mektedir. Yine O (s.a.v.) Mslmanlar arasndaki ilikinin nasl olmas gerektiini yle bir tebih-le anlatmaktadr: Mminler birbirlerini sevmede, birbirlerine efkat ve merhametle muamele et-melerinde bir beden gibidir; bedenin bir paras/organ rahatsz olduu zaman, dier organlar da onun rahatszlna ortak olur. (Mslim, Sahih, IV/1999, Hadis No: 2585) yleyse inan bana sahip olan kardelerin, deil birbirlerini ldr-mesi ve zulmetmesi, kardei hakknda suizan-da bulunmasnn ve ona kin beslemesinin bile yasaklandn grmekteyiz. Bu sebeple olsa gerek ki Allah Tel Kuranda bizlere yle dua etmemizi tlemektedir: Rabbimiz! Bizi ve biz-den nce iman etmi din kardelerimizi affeyle. Kalplerimizde mminlere kar en ufak bir kin ve nefret brakma. Rabbimiz! phesiz Sen ok ef-katli, ok merhametlisin. (Har, 59/10)


51

Peygamber Efendimizden, Mslmanlarn kar-de olduklarna ve bu kardelik hukukuna riayet etmelerinin gerekliliine dair birok hadis varit olmutur. Bu hadislerde sevgili peygamberimiz, Mslmana, baka bir Mslmann can, mal ve rznn haram olduunu ve birbirlerine asla hakszlk ve zulmetmemeleri gerektiini bildir-mektedir. Nitekim Eb Hureyre (r.a.)den gelen bir rivayete gre Allah Resul (a.s.) yle buyur-mutur: Mslman Mslmann kardeidir; ona zulmetmez, onunla dost olmaktan vazgemez ve onu zelil etmez. Mslman kardeini kk grmesi kiiye ktlk olarak yeter. (Ahmed b. Hanbel, Msned, XIII/466, Hadis No: 8103) Yine O Kutlu Elinin u sz, iman etmenin art olarak Mminlerin birbirlerini sevmelerine dik-kat ekmektedir: man etmedike cennete gire-mezsiniz, birbirinizi sevmedike de (kmil olarak) iman etmi saylmazsnz. (Mslim, Sahih, I/74, Hadis No: 54.)

Aslnda Mslmanlar arasndaki bu din karde-liinin, Kerim olan Rabbimizin biz Mminlere bir ihsan ve ikram olduunu grmekteyiz: Hep birlikte Allahn ipine (Kurana) smsk tutunun ve ayrla dmeyin. Allahn (sizlere nasip ettii birlik ve beraberlik) nimetini hatrlayn; hani siz vaktiyle birbirinize dmandnz da Allah kalple-rinizi birbirine sndrd ve Onun ltfu sayesinde kardeler oldunuz. Yine siz bir ate ukurunun kenarndaydnz da sizi oraya dmekten Allah kurtard. te Allah size bu ekilde ayetlerini ak-lyor ki doru yolu bulasnz. (l-i mrn, 3/103) Mminlerin birbiriyle ekiip didimesinin en ac sonucunun ne olduunu da yine O (c.c.) biz-lere haber vermektedir: Allaha ve Elisine itaat edin. Birbirinizle de didimeyin; aksi halde direnci-nizi yitirirsiniz, rzgrnz da kesilir. (Enfl, 8/46) Ayette geen rh kelimesi hem koku hem de

rzgr anlamna gelmektedir. Koku anlamn al-dmzda, imannzn kokusu gider demektir. Eer Mminler birbirleriyle nizalarlarsa, ima-nn kokusunu alamaz olurlar. mann kokusunu alamayan birisi ise kardeinin imannn farkna varamaz ve hatta onu yok sayar. Dier taraftan rzgrn kesilmesi anlamn dndmz-de ise, Mminlerin ekiip birbirlerine dme-lerinin direnlerinin krlmas ve glerini kay-bedip parampara olmalarna sebep olduunu; dolaysyla dmanlarna kar yekvcut olarak duramadklarn ifade eder. te bunun iindir ki ayetin sonu yle noktalanmaktadr: Allah yolunda karlatnz sknt ve zorluklara gs gerin. (Unutmayn ki) Allah zor zamanda sabre-denlerle berab

tdv İyilik bülteni / sayı:120

Documents