tecvİd dersler - hafiz.tvhafiz.tv/wp-content/uploads/2016/06/tecvid-dersleri.pdf · ders harflerin...

TECVİD DERSLERİ“En hayırlınız Kur’an-ı öğrenen ve öğretendir” Hadiswww.tecvid.org

www.tecvid.org

Konular➢ Harfler

➢ ısımler ➢ Kalın ve İnce

➢ Harekeler (Arapça düşün) ➢ Fetha (E-A) ➢ Kesra (İ) ➢ Damme (U)

➢ Cezim (Harfin Harekesiz olması) ➢ Şedde ➢ Uzatma (Hareke ile kıyaslama)

2

➢ Med (Tarifi, Harfleri) ➢ tabii (2 hareke) ➢ Sebepleri (daha fazla

uzatmasına sebep) ➢ Muttasıl (Vacip, 4

Hareke) ➢ Munfasıl (Caiz, 2-4-6) ➢ Lazım (Lazım, 6 Hareke) ➢ Arız (Caiz 2,4,6)

www.tecvid.org

Konular 2➢ Cezimli Nun ve

Tenvinin Hükümleri ➢ Cezimli Mim ➢ Meharic ➢ İdğam

3

Kur’an-ı Kerim hangi merhalelerden geçerek günümüze kadar gelmiştir ve bu konuda yapulan çalışmalar nelerdir?

Kur’an-ı Kerim Günümüze Nasıl Ulaşmıştır?1. Ders

www.tecvid.org

Kur’an Günümüze Nasıl Ulaşmıştır?5

YAZILI SESLİ

www.tecvid.org

Kur’anın Günümüze Yazılı Gelmesi6

1. Peygamber Efendimiz (s.a.s.) dönemi

2. Hz. Ebubekir dönemi

3. Hz. Osman dönemi

4. Tedvin dönemi

www.tecvid.org

Kur’anın Günümüze Sesli Gelmesi7

Allah (c.c.) Hafs

Cebrail (a.s.)

Hz. Muhammed (s.a.s.)

İmam Asım

Hz. Zeyd (r.a.)

Bu derste Tecvidin ne demek oldugu ve uygulamanın nasıl olacagı üzerinde durulacaktır.

Tecvid Ne Demektir ve Hükmü Nedir?2. Ders

www.tecvid.org

Tecvid Nedir?Kelime manası: güzelleştirmek demektir. Bir şeyi güzel ve kaliteli yapmaya “cevde” denir.

Istılah Manası: Kur’an harflerini doğru bir şekilde çıkarmak ve kalın-ince gibi sıfatlara dikkat edilerek okumaktır.

9

www.tecvid.org

Tecvid Nedir?➢ Konusu: Kur’an-ı Kerimin harfleridir.

➢ Amacı: Kur’an okumada hataya düşmekten korumaktır.

➢ Fazileti: Kur’anla doğrudan irtibatlı olması nedeni ile en şerefli ilimlerdendir.

10

www.tecvid.org

Tecvid Nedir?➢ Kurucusu:

➢ Ameli olarak Efendimiz (s.a.s)’dir.

➢ Teori’de nesir olarak ilk yazılan eser Ebu Ubeyd Kasım B. Sellam (224 h.), Nazm olarak Ebu Muzahim Musa b. Ubeydillah el Hakani (325 h.) ‘ye aittir.

11

www.tecvid.org

Tecvid denince anlaşılan yanlışlar...

➢ Kur’andan ayrı bir parça degildir.

➢ “Önce Kur’an ögren sonra tecvidi ögrenirsin” anlayışı yaygın olan yanlış bir anlayıştır.

➢ Sesi güzelleştirmek degildir. ➢ Sadece ihfa, izhar gibi kuralları

bilmek degildir.

12

www.tecvid.org

Tecvid ögrenmenin hükmü nedir?

Pratik Tecvid:

Kur’an-ı okurken harfleri düzgün çıkararak okumak ve tecvid kurallarına uyularak okumak her müslüman erkek ve kadının üzerine farzı ayndır.

İlmi Tecvid:

Tecvid ilmini detayları ile ögrenmek, bu bilgiyi elde etmek farzı kifayedir.

13

www.tecvid.org

Tecvidin Hangi Konuları Vacip

Meharicul Huruf (Harflerin Çıkış Yerleri)

➢ Meharicul hurufu doğru okumak vacip, yanlışı ise haramdır.

➢ خ) harfini (ح) kelimesindeki (الرحمان)) olarak okumak gibi

) (خلق)➢ (حلق

14

www.tecvid.org

Tecvidin Hangi Konuları Vacip

Sıfatul Huruf (Harflerin Sıfatları)

➢ Sıfatul hurufu doğru okumak vacip, yanlışı ise haramdır.

➢ olarak okumak (ص) harfini (س) kelimesindeki (عسى)

gibi. (عصى)

➢ (الطالق) (التالق)

15

www.tecvid.org

➢ Kur’an Peygamber Efendimiz (s.a.s.)’in nutkettiği gibi günümüze kadar gelmezdi.

➢ Her kavim kendi lehçesine göre bir Kur’an tilaveti oluştururdu.

➢ Kur’andaki lafzi mucizelik kaybolurdu.

➢ Kelimelerin manaları kaybolurdu. خال

Tecvid İlmi Olmasaydı...16

Bu dersimizde harflerin nereden ve nasıl çıktıgını görmüş olacagız.

Harfler ve Çıkış Yerleri (Mahrecler)3. Ders

www.tecvid.org

Harflerin Çıkış Keyfiyetleri➢ Harf: Muhakkak veya mukadder belli bir kısma

dayanarak çıkan sese denir.

➢ Ses: Kulağın duyabileceği basit titreşimlerdir.

➢ İnsan kulağı saniyedeki titreşim sayısı 20 ile 20 000

arasında olan sesleri işitebilir.

18

www.tecvid.orgHarflerin Çıkış KeyfiyetleriSesler farklı şekillerde çıkarlar

➢ İki cismin çarpışması

➢ İki cismin ayrılması (kırılması)

➢ Cisimlerin titremesi (titreşim-Cetvelin titremesi)

19

www.tecvid.orgHarflerin Çıkış Keyfiyetleri➢ Harflerin sakin halleri çarpmayla çıkar. (Sakin mim)

➢ Harekeli harf tebaud (ayrılma) çıkar. Harekeli mim

➢ Uzatma harfleri ses tellerinin titreşimi ile çıkar

20

www.tecvid.org

Harflerin Çıkmasında Rol Alan Yerler

Nefes Boşluğu

Boğaz

GenizÜst Damak

Dudaklar

Dil

Dişler

21

www.tecvid.org

Dil Kısımları22

Dil Kökü

Dil Ortası

Dil ucu

www.tecvid.org

Dişler23

www.tecvid.org

Ana Mahrecler Özet➢ Cevf (Boğaz ve Ağız boşluğu)

-3-

➢ Halk (Boğaz) -6-

➢ Ağız (Üst damak, Dil, Dişler) -18-

➢ Dudak -4-

➢ Hayşum (Geniz) -Gunne-

25

مخارج الحروف سبعة عشر

على الذي يختاره من اختبر

www.tecvid.org

Çıkış Yerine Göre Harfler

Nefes Boşluğu

(Cevf)

Boğaz Dil Dudak

Geniz

Uzatma Harfleri

ا و ى

غ خ ح ع أ هـ

ت ث ج د ذ ر ز س ش ص ض ط ظ ق ك ل ن ى

ب م و ف

Gunne

26

www.tecvid.org

Cevf (الجوف)

Ağız ve Nefes boşluğuna Cevf

denir.

Harfleri Uzatma (Med) harfleri

olan ا و ى

dir.

27

للجوف: ألف وأختاها، وهي ... حروف مد للهواء تنتهي

www.tecvid.org

Boğaz Harfleri – حروف الحلق

خ غ ح عا هـ

28

ثم لأقصى الحلق: همز هاء ومن وسطه: فعين حاء

أدناه: غين خاؤها.……… ..…………………

www.tecvid.org

(ء – هـ)29

www.tecvid.org

(ع - ح)30

www.tecvid.org

غ31

خ

www.tecvid.org

Dil Harfleri32

www.tecvid.org

Dil Harfleri (ك ق)

➢ .Dil kökü ve tavanından çıkar (ق)

➢ ,Dil ortası ile dil kökü arası (ك)

ağız tavanına doğru kaldırılarak çıkarılır.

33

.………والقاف: أقصى اللسان فوق، ثم الكاف

أسفل.………… …………………………

www.tecvid.org34

ق ك

www.tecvid.org

Dil Harfleri (ج ش ى)

(ج ش ى)

Dil ortası ağız tavanına doğru kaldırılarak çıkarılır.

35

ين يا ..….……………… ……والوسط: فجيم الش

www.tecvid.org

Dil Harfleri (ض)

➢ Dilin yan tarafı, üst azı dişlerinin iç kısmına (ض)

bastırıldıktan sonra yavaşça öne doğru çekilerek çıkar.

37

اد: من حافته إذ وليا ……………………… والض

الاضراس من أيسر أو يمناه …..….……………

www.tecvid.org

Dil Harfleri (ل)

➢ Dil ucu sağ veya sol (ل)

köşesinin, üst ön diş etlerine

değdirilmesi ile çıkar.

39

م: أدناها لمنتهاها …..………… واللا

www.tecvid.org

Dil Harfleri (ن)

Dil ucu altının, üst ön diş etlerine değdirilmesi (ن)

ile çıkar.

41

والنون : من طرفه تحت اجعلوا ….……………

42

ن

www.tecvid.org43

www.tecvid.org

Dil Harfleri (ر)

➢ Dildeki çıkış noktası, dil üstünün (ر)

uca yakın kısmıdır. Dil ucu, üst ön

damağa doğru kıvrılarak kaldırılır ve

bu noktanın titretilmesi ile çıkar. Bu

esnada dil; damak, diş gibi yerlere

yapışmamalıdır.

44

www.tecvid.org

Dil Harfleri (ط د ت)

➢ Dil ucu, üst ön iki dişin (ط د ت)

arkasına değdirilip

çekilmesiyle çıkar. (ط) Harfinde

kalınlığı sağlamak için, dilin

gerideki gövde kısmı da ayrıca

üst damağa doğru kaldırılır.

45

www.tecvid.org

Dil Harfleri (ص س ز)

➢ Dil ucu alt ön iki dişin üst (ص س ز)

kısmına dokunur. Bu haldeyken, dil

üzerinden kayan ses, alt ön dişlerin

üstünden çıkar. (ص)harfinde kalınlığı

sağlamak için, dilin gerideki gövde

kısmı da ayrıca üst damağa doğru

kaldırılır.

46

www.tecvid.org

Dil Harfleri (ظ ذ ث)

➢ Dil ucu, üst ön dişlerin (ظ ذ ث)

keskin yerine değdirilerek çıkar.

harfinde kalınlığı sağlamak (ظ)

için, dilin gerideki gövde kısmı

da ayrıca üst damağa doğru

kaldırılır.

47

www.tecvid.org

Dudak Harfleri

م ب و ف

48

www.tecvid.org

Geniz➢ Geniz’den Ğunne sesi çıkar.

➢ Ğunne sesi tek başına bir harf

olmamakla beraber özellikle

tecvid uygulamalarında

kullanılan çok önemli bir

sestir.

49

Bu dersimizde harflerin nasıl okunduklarını ve sıfatlarını öğrenmiş olacağız..

Harflerin Sıfatları4. Ders

www.tecvid.org

Sıfatlar➢ Harfin çıkarılışı esnasında harfte meydana gelen

sese harfin sıfatı denir.

➢ Bu ses bazen kalın bazen ince, bazen şiddetli bazen yumuşak olur bunun gibi.

51

www.tecvid.org

➢ Sözlük manası: Herhangi bir eşyaya veya kişiye ait tanım demektir. Bir insanda veya eşyada bir veya birden fazla sıfat olması muhtemeldir. Mesela bir insan hem çalışkan hem de iyi olabilir.

➢ Terim manası: Telaffuz edildiginde harften ayrilmayan ve harfle beraber cikarilan sestir

Sıfatın Tanımı52

www.tecvid.org

➢ Ayni cıkış yerlerine sahip olan harfleri birbirinden ayırmak. (ط ت) harfleri gibi.

Sıfatları Bilmenin Faydaları53

ط تKalın İnce

Kapalı AçıkNefes kesilmesi Nefes akması

www.tecvid.org54

➢ Her harfi hakkiyle çıkarmak. Zira bir harfin sıfatı söylendiği zaman o harfin hakkı verilerek okunmuş olur.

➢ Güçlü çıkan sesle zayif olan birbirinden ayrılır. Boylelikle hangi harfin idğam yapılıp hangisinin yapılmayacağı ortaya cıkmış olur.

Sıfatları Bilmenin Faydaları

www.tecvid.org

➢ Asli Sıfatlar: Her durumda harfle beraber olan sıfatlardır. Hiç bir şekilde ondan ayrılmazlar. ➢ Zıddı olan Sıfatlar ( 5 Adet ) ➢ Zıddı Olmayan Sıfatlar (7 Adet)

➢ Arızi Sıfatlar: Harfte bazen bulunan ve bazen bulunmayan sıfatlardır.

Sifatların Kısımları55

www.tecvid.org

➢ Cehr: Sözlükte açığa çıkarmak demektir. Terim manası ise harfin sesi kesilmeden açıkça

okunmasıdır. Hems harflerinden geriye kalan harfler Cehr harfleridir.

➢ Hems : Sözlük manası gizlemek demektir. Terim manası ise soylendiğinde nefesin akıcılığından ve çıkış yerine sağlam dayanmadığından dolayı harfin sesinin gizli okunmasıdır. Harfleri 10 tanedir. ك ت ش خ ص س هـ ث ح ف

Zıddı Olan Sıfatlar 1-256

www.tecvid.org

➢ Şiddet: Kuvvet manasına gelir. Çıkarıldığı yerin özelliğinden dolayı sesin rahat akmaması güçlü okunması demektir. Harfleri 8 dir

ك ت أج د ق ط ب ➢ Rehavet: Sesin ve nefesin rahat bir şekilde akması ve

öyle okunmasıdır.


www.tecvid.org

➢ Beyniyye: Şiddet ve rehavet sıfatları arası bir sıfattır.

➢ Harfleri 5 dir

ل ن ع م ر


www.tecvid.org

➢ Isti’la: Kelime manası yükseklik demektir. Terim manası ise dili telaffuz esnasında damağa doğru yukarı kaldırmaktır. Toplam 7 harftir. Bu harflere kalın harfler de diyoruz.

(خص ضغط قظ) ➢ İstifal: Kelime manası düşük demektir. Terim manası ise dili

telaffuz esnasında ağzın alt kısmına doğru alçaltarak okumaktır. Kalın harflerden geri kalan harfler ince harflerdir.


www.tecvid.org

➢ İtbak: Dilin üst damağa yapışması veya yapışmaya yakın kalkması ve sesin araya sıkıştırılarak okunmasıdır. Harfleri 4 tanedir.

ص ض ط ظ ➢ İnfitah: Dil ile damağın ayrılması. Sesin aradaki havayla

beraber rahatça çıkarılmasıdır.


www.tecvid.org

➢ İzlak: Harfin, dilin veya çıkış yerinin kenarı kullanılarak çıkarılmasıdır. Harfleri 6 dır.

ف ر م ن ب ل ➢ İsmat: Harfi söylerken dile ağır geldiğinden Rubai, Humasive

Südasi harfli kelimeler, izlak harfleri olmaksızın kullanılmamalarıdır. Bir kelimede Ismat harflerinin yanına yumuşama olsun diye muhakkak İzlak harflerinden biri getirilmelidir. Diğer türlü kelime arapça bir kelime olmaktan çıkar. Türkçemizdeki Siirt gibi...


www.tecvid.org

عسجد ➢ Kelime (Altın) manasına gelir. Harflerin hepsi İsmat olduğu için kelime arapça değildir ve dile zor gelmektedir.

Izlak ve Ismat’a Örnekler62

www.tecvid.org

Sıfatlar63

Cehr HemsŞiddet Rihvetİtbak İnfitahİstila İstifalİzlak İsmat

www.tecvid.org

➢ Safir: Dil ucu ile ön alt dişlerin arasından kuş sesi veya ıslık sesine benzer kuvvetli bir sesin çıkması.

ز س ص ➢ Kalkale: Mahrecin hareketlenmesi, kımıldamasıdır.

قطب جد

Zıddı olmayan sıfatlar64

www.tecvid.org

➢Lin: Harfin kolay ve yumuşak çıkarılması. Lin harflerinden önceki harfin harekesi fetha kendisi de cezimli olmalıdır. و ى

➢ İnhiraf: Bu harfler okunurken sesin öne veya arkaya doğru meyl etmesi. (ل) ve (ر) harflerinin birbirine kayması gibi


www.tecvid.org

➢Tekrir: Bir şeyi arka arkaya tekrar etmektir. (ر) harfi okunurken dil ucunun titremesi, sesin tekrar etmesidir.

➢Tefeşşi: (ش) harfi okunurken sesin dil ile damak ortasında yayılması.


www.tecvid.org

➢ İstitale: Dad harfi okunurken dil kenarının üst azı dişlerden, lam mahrecine kadar uzanması. ض

➢Ğunne: Sesin genizden çıkmasıdır. Harfleri (ن م)


اCehr Şiddet İstifal İnfitah İsmat

انعمت يامر اهلل امرنا انعمت

ب Cehr Şiddet İstifal İnfitah İzlak Kalkale

وباحلق ابانا باب ابانا باب ابصارهم

ت Hems Şiddet İstifal İnfitah İsmat اتامرنا فتوكل اتامرنا فتوكل فتوكل

ثHems Rehavet İstifal İnfitah İsmat ثم يلهث اثم اثاقلتم ثمانية

68

جCehr Şiddet İstifal İnfitah İsmat Kalkale

جعل اجمعني جامع جامع جاء يجعلون

حHems Rehavet İstifal İnfitah İsmat

احلمد احمد حاسد حسد حرف

خHems Rehavet Isti'la İnfitah İsmat حلق خبيرا خالدين خاب اخبارها

دCehr Şiddet İstifal İnfitah İsmat Kalkale خالدين شديد دابة دابر حسد احمد

ذCehr Rehavet İstifal İnfitah İsmat هذا اذن ذالك ذالك 69يذكرون

ر Cehr Tevassut

(Şiddet ve(Rehavet

İstifal İnfitah İzlak inhiraf Tekrir

ز Cehr Rehavet İstifal İnfitah İsmat Safir

س Hems Rehavet İstifal İnfitah İsmat Safir

ش Hems Rehavet İstifal İnfitah İsmat Tefeşşi

ص Hems Rehavet Isti'la İtbak İsmat Safir

ض Cehr Rehavet Isti'la İtbak İsmat İstitale 70

طCehr Şiddet Isti'la İtbak İsmat Kalkale

ظCehr Rehavet Isti'la İtbak İsmat

عCehr

Tevassut (Şiddet ve

(Rehavetİstifal İnfitah İsmat

غCehr Rehavet Isti'la İnfitah İsmat

71

فHems Rehavet İstifal İnfitah İzlak

قCehr Şiddet Isti'la İnfitah İsmat Kalkale

كHems Şiddet İstifal İnfitah İsmat

لCehr

Tevassut (Şiddet ve

(Rehavet

İstifal İnfitah İzlak inhiraf

72

مCehr Tevassut (Şiddet

(ve Rehavet İstifal İnfitah İzlak Ğunne

نCehr Tevassut (Şiddet ve

(Rehavet İstifal İnfitah İzlak Ğunne

هـHems Rehavet İstifal İnfitah İsmat

وCehr Rehavet İstifal İnfitah İsmat Lin (Sakin

olursa)

ي Cehr Rehavet İstifal İnfitah İsmat Lin (Sakinolursa)

73

Bu dersimizde harflerin sıfatına göre ayrılmasını görmüş olacagız.

İnce ve Kalın Harfler5. Ders

www.tecvid.org

Kalın Harfler

Kalın harfler 7 tanedir

خ ص ض ط ظ غ ق

خص ضغط قظ

75

www.tecvid.org

Kalınlık Mertebeleri

➢ Fetha ve Uzatma ➢ Fetha ➢ Damme ➢ Cezim ➢ Kesra

76

www.tecvid.org

İnce Harfler➢ İnce Harfler 21’dir

ا ب ت ث ج ح د ذ ز س ش ع ف ك ل م ن و هـ ى

77

ر

Bu dersimizde cezimli Nun veya Tenvin’in hükümlerini öğrenmiş olacağız.

Cezimli Nun ve Tenvin’in Hükümleri6. Ders

www.tecvid.org

Cezimli Nun ve Tenvin ne Demektir?

ن

اان

79

www.tecvid.org

Cezimli Nun ve Tenvinin Kısımları

Cezimli Nun ve Tenvin

İklab (Mim’e Dönüştürme)

İhfa (Gizleme)

İzhar (Açık Okuma)

İdğam (Şeddeleme)

80

www.tecvid.org

Cezimli Nun (ن) veya Tenvinden (ـــ) sonra

………………… harflerinden birisi gelirse

Cezimli Nun veya Tenvin ……..…. okunur.

Tarif81

www.tecvid.org

İzhar (Açık Okuma)

Cezimli Nun (ن) veya Tenvinden ( sonra (ـــ

6 boğaz harflerinden birisi gelirse Cezimli Nun veya Tenvin Gizleme olmadan, açık okunur.

ا هـ ع ح غ خ

82

Harf Cezimli Nun Tenvin

ا من آمن - يناون عذاب اليم - معتد اثيمه ان هذا - ينهون سالم هي - قوم هادع االنعام – من عمل اجر عظيم - حكيم عليم ح من حكيم - تنحتون غفور حليم - عليما حكيماغ فسينغضون - من غل عفو غفور - حديث غيره خ من خير - الـمنخنقة 83لطيف خبير - يومئذ خاشعة

www.tecvid.org

İdğam (Şeddeli Okuma)Cezimli Nun (ن) veya Tenvinden (ـــ) sonra

harflerinden birisi gelirse ى ر م ل و ن

Cezimli Nun veya Tenvin Şeddeli okunur.

ى ر م ل و ن يرملون

84

www.tecvid.org

İdğam (Şeddeli Okuma)85

(Mealğunne (Ğunneli (Bilağunne (Ğunnesiz

ن ىر ل

و م

www.tecvid.org

İdğam ÖrnekleriĞunneli İdğam Ğunnesiz İdğam

Harf Cezimli Nun Tenvin Harf Cezimli Nun Tenvin

ي من يقول يومئذ يصدر ل لئن لم ينته هدى للمتقني

و من ولي رحيم ودود ر من ربهم رؤف رحيم

م من ماء صراطا مستقيما

ن من نذير يومئذ ناعمة1- Harfe Katma2- Şeddeleme

1- Harfe Katma2- Şeddeleme3- Ğunneleme

86

www.tecvid.org

İklab (Dönüştürme)Cezimli Nun (ن) veya Tenvinden ( sonra (ـــ

harfi gelirse ب

Cezimli Nun veya Tenvin Mim’e dönüştürülerek ğünne ile okunur.

Harf Cezimli Nun’lu hali Tenvinli Hali

ب من بعد مأليم بـما

87

www.tecvid.org

İklab Nasıl Yapılır➢ Nun Mim’e dönüş tük ten sonra , Mim’ in

mahrecinde dudakları fazla bastırmadan arada nefesin çıkacağı kadar bir boşluk bırakılmak sureti ile Mim harfi gizlenerek çıkarılmış olur.

88

www.tecvid.org

İhfa (Gizli Okuma)

Cezimli Nun (ن) veya Tenvinden (ـــ) sonra

Aşağıdaki 15 harften birisi gelirse Cezimli Nun veya Tenvin Gizlenerek ğünne ile okunur.

ت ث ج د ذ ز س ش ص ض ط ظ ف ق ك

صف ذا ثنا كم جاد شخص قد سـما دم طيبا زد فـي تقى ضع ظالـمــا

89

www.tecvid.org

İhfa Yapıldığında Uygulananlar➢ Ağız pozisyonu bir sonra gelecek harfe hazırlıklı olmalı.

➢ Uzun bir ğunne ile birlikte söylenmeli.

➢ Nunu ifade eden ve ağızdan çıkan hafif bir ses olmalı (Ağız fazla açılmamalı-Dil kısmı)

➢ ق ve ك harflerinde dil kendi mahreclerine yapışık bir şekilde

ğunne yapılır.

➢ İhfası esnasında Nun kendinden sonraki harfin sıfatını alır.

90

Cezimli Nun Tenvinİhfa Harfi

Cezimli nunla ihfa harfiBir kelimede olursa

Cezimli nunla ihfa harfi ayrıiki kelimede olursa

Tenvinle gizleme harfi ayrı iki kelimede olursa (bu durum aynı kelimede

gerçekleşmez)

ص اال نصار ان صدوكم ريحا صرصراذ اانذرتهم ائن ذكرمت سراعا ذالكث منثور من ثمرة قوال ثقيالك ينكثون ان كان كتاب كرميج فانـجينا ومن جاهد فصبر جـمــيلش منشور ان شاء 91بأس شديد

Cezimli Nun Tenvinİhfa Harfi Cezimli nunla gizleme

harfi Bir kelimede olursa Cezimli nunla gizleme harfi ayrı

iki kelimede olursa


gerçekleşmez)

ق فانقذكم من قبل سـمـيع قريب

س منساته من سيئاتكم رجال سلما

د اندادا ان دعوا كاسا دهاقا

ط فانطلقوا وان طائفتان 92كشجرة طيــــــبة

Cezimli Nun Tenvinİhfa Harfi Cezimli nunla gizleme

harfi Bir kelimede olursa Cezimli nunla gizleme harfi ayrı

iki kelimede olursa


gerçekleşmez)

ز تنزيل من زوال صعيدا زلقاف النفضوا من فوق خالدا فيهات منتهون ومن تاب جنات جتريض منضود ومن ضل قوما ضالنيظ ينظرون من ظلم 93قوما ظلموا

www.tecvid.org

Dil Kısmı Mahreç

Geniz Kısmı (Gunne)

Var Var İzhar

Yok Var İhfa

Yok Var/Yok İdğam

Yok Var İklab

Uygulama Kıyası (ن)94

Bu dersimizde Ğunnenin ne kadar uzatılması gerekliliği üzerinde durulacak

Ğunne’nin Uzatma Ölçüleri7. Ders

www.tecvid.org

➢ Ğunneli harfler diğer harflere göre daha fazla uzatılır.

➢ Ğunne’nin 4 mertebesi vardır.

Günne Ölçüleri

ازمنة الغنة

انقص ناقصة كاملة اكمل

96

www.tecvid.org97

Günne Ölçüleri

انقص ناقصة كاملة اكمل

Harekeli SakinIzhar

İhfa, İklab Şedde

الة حم

ـال من م

من دون

ترميهم بحجارة

ام لهم

ان هم

مالك

ءامن

Bu dersimizde cezimli Mim’in hükümlerini öğrenmiş olacağız..

Cezimli Mim’in Hükümleri8. Ders

www.tecvid.org

Cezimli Mim Halleri99

Dudak İhfası İdğam İzhar

ب م 26

Cezimli Mim’den sonra ………. harf (ler) gelirse

Cezimli Mim ……………. okunur.

www.tecvid.org

Dudak İhfasıCezimli Mim’den sonra Be

harfinin gelmesi (ب)

durumunda Cezimli Mim’in

iki dudak arasında gizlenip

ğunne yapılarak

okunmasıdır.

Harf Örnek

بآمنتم باهللهم بربهمكنتم بآياتهعليهم بنيانا

100

www.tecvid.org

İdğam Misleyn MaalğunneCezimli Mim’den sonra Mim (م) harfinin gelmesi

durumunda Cezimli Mim’in sonraki Mim’e şeddelenerek ğunneli okunmasıdır.

Harf Örnek

مبــاذن ربــهم من كل امر

الذي اطعمهم من جوع

انهم مبعوثون

كنتــم مــؤمــنــــني

101

www.tecvid.org

İzhar

Cezimli Mim’den sonra Mim (م) ve Be (ب) ‘nin dışındaki harflerden birisinin gelmesi durumunda Cezimli Mim’in açık okunmasıdır.

أيكم أحسن أ فراغ عليهم ضربا ض

عليهم صلوات ص ومما رزقناهم ينفقون ي

102

Bu dersimizde uzatma harflerini ve onlara bağlı olarak gerçekleşen kuralları öğrenmiş olacağız..

Uzatmalar (Med)9. Ders

Uzatmalar (Med)

TABIIMUTTASILMUNFASIL BEDEL SILA İVAD TAZİMLAZIMARIZLIN

www.tecvid.org

Med nasıl oluşur?➢ Tabii hali

105

➢ Harekeli ➢ Harekesiz hali

➢ Med

ساءساسس

2+...6 1+1 1 0

www.tecvid.org

Uzatma (Med) ve Harfleri➢ Med uzatma demektir. ➢ Med harfleri (ا ى و) dir. ➢ Uzatma miktarı olarak «Hareke» kullanılır. ➢ Bir harekenin miktarı harekelerin söylenişi

kadardır.

➢ Kasır : 1 Elif = 2 Hareke ➢ 2 Elif = 3 Hareke ➢ Tevassut: 3 Elif = 4 Hareke ➢ 4 Elif = 5 Hareke ➢ Tul : 5 Elif = 6 Hareke

106

1. Söylem 2. Söylem 3. Söylem

1 Hareke 1 Hareke 1 Hareke2 Hareke 1 Elif 1 Elif

3 Hareke 2 Elif 1,5 Elif

4 Hareke 3 Elif 2 Elif

5 hareke 4 Elif 2,5 Elif

6 hareke 5 Elif 3 Elif

www.tecvid.org

Uzatma (Med) ve Harfleri107

1. Söylem 2. Söylem 3. Söylem 4. Söylem

1 Hareke 1 Hareke 1 Hareke 1 Hareke

2 Hareke 1 Elif 1 Elif قصر

3 Hareke 2 Elif 1,5 Elif فويق القصر

4 Hareke 3 Elif 2 Elif توسط

5 hareke 4 Elif 2,5 Elif فويق التوسط

6 hareke 5 Elif 3 Elif طول، مد، إشباع

www.tecvid.org

1- Medd-i Tabii (Safi Med)➢ Herhangi bir harften

sonra med harflerinden birinin gelmesi durumunda oluşur.

➢ İki hareke miktarı uzatılır.

$#ن &#ل+*#ت ا023/.ر&ـــــ7ــــ5 >:;ـــ:;ــ=ـــ.ل >7?$

108

www.tecvid.org

Uzatma Sebepleri (Sebeb-i Med)➢ Sebeb-i Med : İki harekeden fazla uzatmaya sebep olan.

➢ Hemze: Harekeli olan elife denir.

(Uzun veya kısa elif şekliyle yazılabilir.) أ ء

➢ Sukun (cezim): Harfin harekesiz olma halidir.

➢ Sebebi Hemze olan Med’ler➢ Medd-i Muttasıl➢ Medd-i Munfasıl➢ Medd-i Bedel➢ Tazim➢ Sıla

Sebebi Sukun olan Med’ler➢ Medd-i Lazım➢ Medd-i Arız➢ Medd-i Lin

109

www.tecvid.org

Medd Hükümleri

➢ Lazım (uzatılması ve miktarı muttefek) ➢ Lazım

➢ Vacip (Uzatılması muttefek miktarı muhtelef) ➢ Muttasıl

➢ Caiz (uzatılması ve miktarı muhtelef) ➢ Munfasıl, Arız

110

www.tecvid.org

2- Medd-i Muttasıl (Bitişik Med)➢ Uzatma harfinden

sonra sebeb-i med olan hemze gelmesi ve ikisinin de aynı kelimede olması ile oluşan meddir.

➢ 4 hareke miktarı uzatılması vaciptir.

@A7ــC CـEـــ#ءCـــــ.ء ــــ#ء FGHIJKE23ا M*ـــ#ء

Nا>OP ذا +#ء Rا S#ء

111

www.tecvid.org

3- Medd-i Munfasıl (Ayrı Med)➢ Uzatma harfinden sonra

sebeb-i med olan hemze gelmesi ve ikisinin ayrı kelimelerde olması ile oluşan meddir.

➢ 2-4-6 hareke miktarı uzatılması caizdir.

ـا يـــــا ايـــــهـ في اي صورة

ـي اخاف انـ ـــآ انزلناه إنـ

توبوا الى الله قوا انفسكم

112

www.tecvid.org

4- Medd-i Lazım ➢ Uzatma harfinden sonra sebebi med olan sükunu lazım gelirse meddi lazım

olur. ➢ 6 hareke miktarı uzatılması Lazımdır.

Kelimi Lazım Harfi Lazım

Muhaffef (şeddesiz) Musakkel (şeddeli) Muhaffef (şeddesiz) Musakkel (şeddeli)

آلان الين الض ص الـــم

آلان الحاقة ن طسم

113

www.tecvid.org

5- Medd-i Arız➢ Uzatma harfinden sonra sebebi med olan sükunu arız

gelirse meddi Arız olur. ➢ 2-4-6 hareke miktarı uzatılması caizdir.

الحمد لله رب العالمين بسم الله الرحمان الرحيم

ين مالك يوم الد الرحمـن الرحيم

راط المستقيم اهدنــــاالص اياك نعبد واياك نستعين

114

www.tecvid.org

6- Medd-i Lin (Yumuşak Med)➢ Lin harfleri olan (ى و)

cezimli olarak gelir ve önceki harf de fetha (üstün) olursa meddi lin olur.

➢ 2-4-6 hareke miktarı uzatılması caizdir.

لإيلاف قريش

يف تاء والص إيلافهم رحلة الش

فليعبدوا رب هذا البيت

ن خوف وآمنهم م

115

www.tecvid.org

Medlerin Çakışması116

LazımMuttasılArızMunfasılBedel

www.tecvid.org

Meddi Bedel117

Bu dersimizde harflerin birbirleri ile olan idğamlarını öğrenmiş olacağız..

İdğam ve Çeşitleri10. Ders

www.tecvid.org

İdğam Ne Demektir➢ İdğam iki şeyi birbirine katmaktır. ➢ Aynı veya ayrı iki harfin, birincisi cezimli ikincisi harekeli

olmak kaydı ile birbirine katılması ile şeddeli okunmasıdır. ➢ Bu durumda cezimli Nun ve Tenvin’in idğamına ek olarak

şu idğamlar oluşur. ➢ İdğam-ı Misleyn ➢ İdğam-ı Mutekaribeyn ➢ İdğam-ı Mutecaniseyn

119

www.tecvid.org

İdğam-ı Misleyn➢

Birincisi cezimli ikincisi harekeli aynı harf yanyana gelmesi durumunda, cezimli olan ilkinin,

harekeli olan ikincisine katılarak, şeddeli tek harf gibi okunmasına idgam Misleyn denir.

Aynı Kelimede

Okunuşu Örnek

يدركم يدرككم

يوجه يوجهه

ن يكره يكرههن

Ayrı kelimede

Okunuşu Örnek

خلوا وقد وقددخلوا

اذهبكتابى هذا اذهب بكتابى هذا

هب إذ إذ ذهب

120

www.tecvid.org

İdğam-ı Mütecaniseyn➢ Mahreçleri (çıkış yerleri) aynı, fakat sıfatları farklı olan iki harften, ilki

cezimli, ikincisi harekeli olarak yan yana gelirse, ilki diğerine idgam edilir. Buna "İdgam Mütecâniseyn" denir.

ت د ط ب م ث ذ ظ

Önce cezimliت sonra harekeli

;gelirse د Önce cezimli ب sonra

harekeli م gelirse

sonra harekeli ث Önce cezimligelirse ذ

Önce cezimli د sonra

harekeli ت gelirse Önce cezimli ت sonra

harekeli ط gelirse

sonra harekeli ذ Önce cezimli gelirse ظ

Önce cezimli ط sonra

harekeli ت gelirse

121

ت د ط ث ذ ظ ب مgelirse; د sonra harekeli تÖnce cezimli gelirse ذ sonra harekeli ث Önce cezimli

عوا الله أثقلد أثقلت دعوا الله لك يلهذ� يلهث ذلك

gelirse ت sonra harekeli د Önce cezimli gelirse ظ sonra harekeli ذ Önce cezimli

عبتم عبدمت إظلموا اذ ظلمواgelirse ط sonra harekeli ت Önce cezimli gelirse م sonra harekeli ب Önce cezimli

ودطائفة ودت طائفة يا بنى اركمعنا يابنى اركب معنا gelirse ت sonra harekeli ط Önce cezimli

(Eksik idgam)

أحطت 122أحطت

www.tecvid.org

İdğam-ı Mütekaribeyn➢ Mahreçleri ve sıfatları biri birine yakın iki harften, ilki

cezimli, ikincisi harekeli olarak yan yana gelirse, ilki diğerine idgam edilir. Buna "İdgam Mütekaribeyn" denir.

ر ل ق كÖnce cezimli ل sonra harekeli ر

gelirse; sonra harekeli ق Önce cezimli

gelirse وقربك وقل رب الـم نـــخلقكم الـم نـــخلقكم

123

Bu dersimizde kalkale kuralını öğrenmiş olacağız..

Kalkale8. Ders

www.tecvid.org

Kalkale ve Harfleri➢ Titretmek, çarptırarak aksettirmektir. ,harfleri harekesiz (sakin) olduklarında د ج ب ط ق ➢

harfler mahreclerinde vurgu yapılarak, titretilerek .okunur

➢ Kalkale adı verilen bu sıfat, harflerinin yapısında olup, sakin olduklarında gösterilir.

125

www.tecvid.org

Durulursa; Sakin (Şeddeli)

(En Vurgulu)

Durulursa; Sakin (Orta)

Kelime Sonunda Cezimli (Orta)

Kelime Ortasında (Hafif) Kalkale Harfi

بالحق برب الفلق يخلق خلقنا ق

- محيط تساقط مطلع ط

وتب كسب ينقلب حبل ب

إلى الحج ذات البروج فاخرج ليجعل ج

أشد لكنود ولقد صدرك د

Kalkale Örnekleri126

Bu dersimizde Allah lafzındaki Lam’ın okunuşunu öğrenmiş olacağız..

Lafzatullah (Allah Lafzı)9. Ders

www.tecvid.org

Lafzatullah ve Halleri128

Bu dersimizde Ra harfinin ne zaman kalın ve ne zaman ince okunacağını öğrenmiş olacağız..

Ra Harfinin Durumları9. Ders

www.tecvid.org

Ra’nın Kalın Okunduğu Durumlar➢ Ra harfi ( ر ) üstün veya ötreli olursa. ( ربنا - رزقنا ) gibi. ➢ Ra harfi sakin, kendinden önceki harf üstün veya ötreli olursa. ( مريم - فانظر

) gibi. ➢ Ra harfi ve önceki harf sakin, daha önceki harf üstün veya ötreli olursa.

دور ) بر - الص .gibi ( بالص➢ Ra harfi cezimli, önceki harf Vasıl Hemzesi olursa. (Vasıl Hemzesinin

harekeli olup olmaması veya ondan önceki harfin taşıdığı harekenin cinsi Ra’nın kalınlığını etkilemez.) ( ارجعى – أم ارتابوا ) gibi.

➢ Ra harfi cezimli, önceki harf esreli, Ra ’dan sonra ise esreli olmayan bir kalın harf olursa. ( مرصادا - فرقة ) gibi.

130

www.tecvid.org

Ra’nın İnce Okunduğu Durumlar➢ Ra harfi ( ر ) esreli olursa. ( فرح – فاذكر اسم ) gibi. ➢ Ra harfi sakin, kendinden önceki harf esreli olursa.

.gibi ( احصرتم - واستغفره )➢ Ra harfi ve önceki harf sakin, daha önceki harf esreli

olursa. ( حجر - بصير ) gibi. ➢ Ra harfi sakin, kendinden önceki harf cezimli “Ye”

olursa. ( خير - غير ) gibi.

131

Bu dersimizde Nun ve Mim harflerinin şeddeli olması durumunda oluşan değişiklikleri öğrenmiş olacağız..

Şeddeli Nun ve Mim10. Ders

www.tecvid.org

Şeddeli Nun ve Mim

➢ Nun ve Mim harfleri asli ğunneyi barındırırlar. ➢ Söyleme süreleri diğer harflere göre daha

uzundur. ➢ Şeddeli olduklarında 3 hareke miktarı

uzatılarak okunurlar.

133

Bu dersimizde Kur’an-ı Kerimdeki sekteleri öğrenmiş olacağız..

Sekte Nedir?11. Ders

www.tecvid.org

Sekte Nedir?➢ Sekte nefes almadan sesin kesilmesi ve yine

nefes almadan tekrar devam edilmesidir. ➢ 4 yerde sekte vardır:

➢ Kehf Suresi 3. Ayet ➢ Yasin Suresi ➢ Kıyame Suresi ➢ Mutaffifin Suresi

135

www.tecvid.org

Sekte Ayetleri136

Bu dersimizde Kur’an-ı Kerimdeki secde ayetlerini öğrenmiş olacağız..

Secde Ayetleri12. Ders

www.tecvid.org

Secde Ayetleri➢ Secde âyetinin

okunması veya dinlenmesi sebebiyle yapılan secdeye Tilâvet Secdesi denmektedir.

➢ 14 yerde secde ayeti geçmektedir.

➢ ‘Âraf Sûresi-206 ➢ Ra‘d Sûresi-15 ➢ Nahl Sûresi-49 ➢ İsra Sûresi-107 ➢ Meryem Sûresi-58 ➢ Hac Sûresi-18 ➢ Furkan Sûresi-60 ➢ Neml Sûresi-25 ➢ Secde Sûresi-15

138

www.tecvid.org

Tilâvet Secdesi ile ilgili bazı hususlar

➢ *Tilâvet Secdesi, secde âyetini okuyana ve isteyerek veya istemeyerek dinleyen üzerine bir yükümlülüktür.

➢ *Secde âyetinin tamamını okumakla, sadece secde ile ilgili kısmını okumak arasında fark yoktur. Her iki durumda da secde gerekir.

➢ *Secde âyetinin tercümesini okuyan da secde ile yükümlü olur.

➢ *Bir secde âyeti, aynı anda çok kere okunsa bile, bir defa secde yeterlidir.

139

www.tecvid.org


➢ *Tilâvet Secdesi, tek başına yapılabildiği gibi, bir imama uyarak, namaz içinde ve dışında topluca yapılabilir.

➢ * T i l â v e t S e c d e s i n i , u n u t m a i h t i m a l i olduğundan, geciktirmeden hemen yapmak uygundur.

140

www.tecvid.org

Tilâvet Secdesi ile ilgili bazı hususlar141

➢ *Namaz içindeki Tilâvet Secdesi sonraya bırakılmaz. Ya hemen âyetin peşinden ya da en fazla üç âyet okuduktan sonra secde yapılmalıdır. Bu durumda, doğrudan secdeye gidilerek Tilâvet Secdesi yapılır ve kalkılır, ya da namazın rükûsundan sonra yapılan secde ile bu görev yerine getirilmiş olur.

www.tecvid.org


➢ *Eğer secde âyetinden sonra daha fazla okumaya devam edilecekse, ilgili âyetin hemen peşinden Tilâvet Secdesi yapılır ve kalkarak okuyuşa devam edilir.

➢ *Eğer başka Tilâvet Secdeleri veya unutarak kazaya bıraktığı secdeler varsa onları da aynı şekilde yerine getirir.

142

www.tecvid.org

Tilâvet Secdesi ile ilgili bazı hususlar143

➢ *Tilâvet Secdesine, elleri kulaklara kaldırmadan Allâhuekber ( أكــــــــــــــــــــبـــر اهلل ) diyerek (namaz dışında ise; niyetle başlayarak) doğrudan gidilir. Üç defa “Sübhâne Rabbiyel e‘alâ” ( ـــــــــــى األعـــــــــــــلى diyerek ( ســــــــــــــــبحان ربـtek secde yapılır. Tekrar Allâhuekber diyerek kalkarken “Semi‘nâ veeta‘nâ gufrâneke Rabbenâ veileykel masîr ( ــــصير إلـــــيك امل ـــنا و der ( ســـــــــمعنا وأطــــعنا غـــــفرانــــك ربـve görev bitmiş olur.

Bu dersimizde bazı surelerin başlarında yazılan harflerin yapılarını öğrenmiş olacağız..

Huruf-u Mukattaa Nedir?13. Ders

www.tecvid.org

Huruf-u Mukattaa➢ Surelerin başlarında bulunan harflere denir. ➢ Harfin yapısına göre bazen lazım bazen lin

bazen de tabii olurlar. ➢ Harfle başlayan surelerden bazıları şunlardır: ➢ Bakara, Al-i İmran, .... Meryem....Yasin,

Kalem......

145

Bu dersimizde kelimenin sonuna yazılan O zamirinin kurallarını öğrenmiş olacağız..

Zamir ve Hükümleri?14. Ders

www.tecvid.org

Zamir➢ Kur’ân yazısında Hüve (هو) kelimesi, bir önceki harfe

bitişirken bazen Vâv (و) ’sız olarak sadece He (ه ـه) ile gösterilir; (له عليه) gibi. Bu durumda:

➢ Önceki harf harekeli ise; He uzatılarak okunur. ➢ Eğer öncesinde, herhangi bir uzatma harfi veya cezimli

bir harf varsa; He uzatılmadan, sadece harekesi ile okunur.

➢ Uzatılan He ’den sonra hemze gelirse, meddi munfasıl olur ve 4 Elif miktarı uzatılır.

147

www.tecvid.org

Örnekler➢ Uzatılan He örnekleriصاحبه ربه أسلم فأكرمه عهده أم به علمه إلا

➢ Öncesi harekeli olduğu için uzatılan bu He, geçiş yapılan bir kelimeye cezim veya şedde ile bağlanırsa; uzatılmadan okunur

أنه الحق له اتق الله نفسه ابتغاء له الملك علمه الله

➢ Uzatılmayan He Örnekleriفاكتبوه عليه منه إليه حملته يديه

148

Bu dersimizde kelimenin sonundaki duruşları öğrenmiş olacağız..

Vakf ve İbtida15. Ders

www.tecvid.org

Vakf ve İbtida➢ Vakıf, durmak demektir. Okuyuşa devam etme niyetiyle,

herhangi bir kelime sonunda, kısa bir duraklama yaparak, nefes almak veya vermekle gerçekleşir.

➢ Kur’ânı Kerîm okurken, “Duruş ve durulan yerden başlayarak devam etme” bilgi ve becerilerini konu alan “Vakıf ve İbtidâ” ilmi Tecvidin temel meselelerinden biridir.

➢ Tefsir ve diğer Kur’ân ilimlerinde yeterli bilgi düzeyinde olmayanlar, bu konuda sıkıntı çekmemek için, alimler tarafından öngörülen yöntemlerden yararlanma durumundadırlar.

150

www.tecvid.org

Vakf ve İbtida➢ Bazı Kur’ânı Kerîm nüshalarında görülebilen, vakıf yerleri ve

işaretlerindeki farklılıklar, bu konudaki uzman alimlerin tercih ve yorumlamalarından kaynaklanmakta ve herhangi bir sorun oluşturmamaktadır.

➢ Ayrıca, nefes zarureti ile veya vakıf becerisini sınama gerekçesiyle, kelime ortasında olmamak üzere, her yerde vakıf yapılabilir. Kur’ânı Kerîm’de, herhangi bir sebebe bağlı olmaksızın, durulması emredilerek farz olan veya yasaklanarak haram olan hiçbir vakıf yoktur.

➢ Kısalığı-uzunluğu ve varsa vakıf işareti ne olursa olsun, âyet sonlarında vakıf yapmak, Peygamber Efendimizin (Sallallâhu ‘aleyhi vesellem) yaygın uygulaması olarak sünnettir. Geçmek de câizdir.

151

www.tecvid.org

Vakf ve İbtida➢ Vakıfta, Kur’ânı Kerîm’in yazım şekline uyum esastır. ➢ Kelime sonundaki harf harekeli ise; harekesi kaldırılır ve harf, cezimli gibi

okunur. Buna sükûn üzere durma denir. ( برب الناس - برب الناس ) gibi. ➢ Üzerinde durulan harekeli harf, Vâv ( و ) veya Ye ( ى ) olduğunda;

kendinden önceki harfin harekesi uygunsa, Med harfine dönüştürülür. .gibi ( فنسى - فنسى )

➢ Tenvinli ise; Elif’siz olarak Hemze üzerine konan İki Üstün ( ء ) veya Elif’le birlikte diğer harflerin üzerine yazılan İki Üstün’ler ( ا ) kaldırılır. Pozisyon Meddi Tabî’ye dönüşür ve bir Elif miktarı uzatılarak durulur. “Kapalı Te” üzerine yazılan İki Üstünler ve diğer Tenvinler ise, duruşta Cezim’e çevrilir.

152

Bu dersimizde okumaya yardımcı olan işaretleri öğrenmiş olacağız..

Okumaya yardımcı olan İşaretler. Ders

www.tecvid.org

Okumaya Yardımcı Olan İşaretler➢ Kur’ânı Kerîm’lerde, vakıf işaretlerinin dışında, bazı

tecvid kurallarına dikkat çekmek için veya özel okunuşların bulunduğu yerlerde, okuyucuya yardımcı olmak amacıyla çeşitli işaretlerin kullanıldığı görülür. Başlıcaları şunlardır:

Yazım gereği önünde uzatma harfi bulunmayan ( مد ) ➢ fakat uzatılarak okunması gereken harflerin altındabulunur. ( داود ) gibi.

154

www.tecvid.org

Okumaya Yardımcı Olan İşaretler➢ قــــــــــــــــــصــر ) ) Uzatma görevi yapmayan harflerin altında

bulunur. Hiç uzatılmayacağını ve sadece harekesiyle okunacağını ifade eder. ( أولـئك ) ve ( أنا - لكنا ) gibi.

➢ Kelime sonundaki Elif’in altında bulunduğunda; geçişte sanki Elif yokmuş gibi okunurken, duruş yapıldığında Elif, uzatma harfi olarak devreye girer.

155

www.tecvid.org

Okumaya Yardımcı Olan İşaretler➢ .Sekte yapmayı gerektiren lafzın altında bulunur ( سكته )➢ Hem vasılda ve hem vakıfta mutlaka okunan ( قطع )

Hemzelerin altında bulunur. ➢ ) Fussılet sûresinin 44. âyetindeki ( تسهيل ) ( أأعجمى وعربى

lafzında, ikinci hemzenin altına konur ve onun Teshîl ile okunacağını gösterir. Teshîl, Hemze ile He ( هـ ) arası bir sesle okuyuşu ifade etmek için kullanılan terimdir.

156

www.tecvid.org

Okumaya Yardımcı Olan İşaretler➢ ,lafzında ( يرضه لكم ) Zümer sûresinin 7. âyetinde ( إختلاس )

He ( هـ ) harfinin altında bulunur ve onun İhtilâs ile okunacağını gösterir. İhtilâs, harekenin sadece üçte ikisini telaffuz etmek demektir.

➢ .Sâd ile yazıldığı halde Sîn ile okunacağını gösterir ( س )➢ ن ) ) Sonu tenvinli olan kelimeden bir diğerine geçiş

yaparken, esreli nûn ile geçileceğini gösterir ve tenvinli harfin altına konur.

157

Bu dersimizde Kur’an-ı Kerimdeki durak işaretlerinin ne anlama geldiklerini öğrenmiş olacağız..

Kur’an-ı Kerim’deki Duraklar17. Ders

www.tecvid.org

Vakf (Durak) İşaretleri➢ م ) ) Vakfı Lâzım: Geçildiğinde (Vasıl yapıldığında) mana bozulabilir

gerekçesiyle, vakıf yapılması önemle istenen ve geçilmemesi gerekli yerde bulunur. Bununla birlikte, geçmek, haram işlemek ve günah kazanmak demek değildir.

➢ ط ) ) Vakfı Mutlak: Geçmek için bir gerekçe yoktur, durulmalıdır anlamı taşır. Durulduğunda, her iki tarafın da, mana yönüyle birbirinden bağımsız olabileceği yerlerde bulunur.

➢ ج ) ) Vakfı Câiz: Hem vakfın, hem de vaslın (geçmenin) mümkün olabileceği, bununla birlikte, vakfı tercih etmenin öngörüldüğü yerde bulunur.

159

www.tecvid.org

Vakf (Durak) İşaretleri➢ ز ) ) Vakfı Mücevvez: Aynı şekilde hem vakfın, hem de vaslın

mümkün olabileceği, bununla birlikte, vaslı tercih etmenin öngörüldüğü yerde bulunur.

➢ ,Vakfı Murahhas: Nefesin yetişmemesi gibi durumlarda ( ص )vakıf yapmaya ruhsat vermek için konmuştur. Aksi halde geçmek daha uygundur.

160

www.tecvid.org

Vakf (Durak) İşaretleri➢ ال ) ) Bulunduğu yerin her iki tarafı da, mana yönüyle birbiriyle

alakalı olduğunda bu işaret görülür.

➢ Âyet ortasında bulunduğunda; Burada durma! Eğer zaruret gereği durursan, biraz geriden alarak devam et, anlamı taşır.

➢ Âyet sonunda bulunduğunda; Durabilirsin, fakat okuyuşu burada bitirme, geriye gelmeden bir sonraki ayete devam et, mananın tamam olduğu bir yere kadar git, anlamı taşır.

➢ .Mana itibariyle durmanın uygun olabileceği yerlerde bulunur ( قف )

161

www.tecvid.org

Vakf (Durak) İşaretleri➢ Rukû‘ işareti denir. Bir mevzunun tamamlandığı ve diğerinin ( ع )

başladığı yerlerde bulunur. Namazda iken konuyu tamamlayıp sonra rukûya gitmeye yardım ettiğinden bu isim verilmiştir. ➢ Hatim ve aşır okurken, başlayış ve bitiriş yeri tayininde, veya

herhangi bir yeri ezberlerken, ders başı ve sonu olarak da bu işareti esas almak uygun olur.

➢ ( :. :. ) Vakfı Mu‘âneka: Birbirine yakın iki ayrı yere konan, üçer noktadan ibarettir. Hangisinde durmak tercih edilecekse, diğerinde geçmeyi öngörür.

162

Bu dersimizde Kur’an-ı Kerimdeki sekteleri öğrenmiş olacağız..

Kameri ve Şemsi Lam19. Ders

www.tecvid.org164

Bu dersimizde kelimenin başında olan elif’in geçiş ve duruş kurallarını öğrenmiş olacağız..

Mevsule ve Maktua Elifi16. Ders

www.tecvid.org

Mevsule Elifi166

Bu dersimizde Kur’an-ı Kerim’e başlarken okunan istiaze ve sure başlarındaki besmelenin kurallarınız öğrenmiş olacağız..

İstiaze ve Besmele20. Ders

www.tecvid.org

İstiaze

➢ Allahtan sığınma demektir. ➢ Nahl 93. Ayette emreder. ➢ Cümlesi:

يطان الرجيم ه من الش اعوذ باللـ

168

www.tecvid.org

İstiaze➢ Okunma vecihleri dörttür.

1. Hepsini ayırarak okumak 2. Hepsini birleştirerek okumak 3. Birincisini ayrı son ikisini birleştirerek okumak 4. Birinci ile ikinciyi birleştirmek, üçüncüyü

ayırarak okumak

169

www.tecvid.org

Besmele170

➢ Allah (c.c.)’ın adı ile başlamak demektir.


Kur’an-ı Kerimi Okuyuş Şekilleri21. Ders

www.tecvid.org

Kur’an-ı Kerimi Okuyuş Şekilleri

➢ Tahkik (Tertil) ➢ Hadr ➢ Tedvir

172


İşmam ve Ravm22. Ders

www.tecvid.org

İşmam➢ ( تامنا ) Yûsuf sûresinin 11. âyetindeki ( إشمام )

kelimesinde, şeddeli nûn’un altında bulunur. Kelimenin aslında iki nûn vardır ve ilki ötrelidir ( تأمننا ).

➢ Bu duruma işaret etmek için, ilk nûnda ötre sesi çıkarılmadan, sadece dudaklar ötre yönünde uzatılarak çekilir ve şeddeli nûn tamamlanır.

174

www.tecvid.org

Ravm

➢ Harekenin üçte birini okumaya denir. ➢ Ravm kelime sonunda gerçekleşir. ➢ Sadece Üstün ve Esre’de olur.

175


İmale23. Ders

www.tecvid.org

İmale➢ ( مجريها ) Hûd sûresinin 41. âyetindeki ( إماله )

kelimesinin altında yazılıdır ve Ra harfinin İmâle ile okunacağını gösterir.

➢ İmâle yapılan harf, üstün-esre arası, fakat esreye daha yakın bir sesle okunur.

➢ Kelime manası meyletmek demektir.

177


Tekbirle Alakalı Hükümler24. Ders

www.tecvid.org179


Harfi25. Ders (ض)

www.tecvid.org

Harfi (ض)

harfinden mahreci ve istitale (ظ) Harfi (ض)➢

sıfatı ile ayrılmaktadır.

181

tecvİd dersler - hafiz.tvhafiz.tv/wp-content/uploads/2016/06/tecvid-dersleri.pdf · ders harflerin...

Documents