TEDAVİ UYUMU

VE

TAKİPTE KALMAYI ARTTIRAN

YAKLAŞIMLAR

BAŞAK DOKUZOĞUZ ANKARA NUMUNE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

Sunum Planı

ART uyumunun oumlnemi

Uyum nasıl oumllccediluumlluumlr

Uyum zorluğunun nedenleri

Uyumu arttırma ccedilalışmaları

Viruumlsuumln baskılanması

Direnccedil gelişiminin azalması

Sağ kalımın uzaması

Yaşam kalitesinin artması

ART Karakteristik Oumlzellikleri

Uzun suumlre ndash oumlmuumlr boyu kullanım gerekmesi

Duumlzenli kullanılması

3 veya daha fazla ilacın kombine kullanılması

İlaccedil etkileşim potansiyelinin yuumlksek olması

İstenmeyen etkilerin orta veya yuumlksek duumlzeyde olması

ARTrsquonin uzun suumlreli etkisine bağlı ek psikolojik

sorunlar

Lipodistrofiye bağlı vuumlcut değişiklikleri

HIV infekte bireyin sosyal dışlanma ve damgalanma olasılığı

HIV tedavisi oumlmuumlr boyu suumlren bir

uğraştır - oumlmuumlr boyu ccedilaba

gerektirir

Hastaların ccediloğu sağlık durumları

iyiyken kendilerini iyi hissettikleri

doumlnemde tedaviye başlamaktadır

Hastaların ciddi bir bulgu veya

semptomu yoktur

Hasta ve sağlık ekibinin

kararlılığını gerektirmektedir

İlacını kendisi alan 99 hasta

MEMS - Mikro-Elektronik Moniterizasyon sistemi

Prospektif goumlzlem ccedilalışması

Ortalama 6 ay (3-15ay) suumlreyle izlem

81 hasta 45 397 PI dozu

Uyum

virolojik başarı (plt0001)

CD4 artışı (p=0006)

ART Uyumu Sonuccedilları Ne Kadar Etkiler Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Uyum Virolojik Başarısızlık

bull gt 95 22

bull 80- 945 61

bull lt 80 80

Hastanede yatma suumlresi 1000 izlem guumlnuuml

gt95 uyum 26 guumln lt 95 uyum 129 guumln p=0001

Uyum gt 95hellipfırsatccedilı hastalık ve oumlluumlm yok

Uyum lt 95hellip aktif psikiyatrik hastalık olması bağımsız risk

faktoumlruuml (p=004)

Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Nieywkerk PY Arch Intern Med 2001 Sep 10161(16)1962-8

224 hasta

Bireysel bildirim

Son haftada tedavi uyumu 47

Uyumu zayıf olanlarda VY lt 500 kml hasta

sayısı tam uyum goumlsterenlere goumlre daha az (OR 40 95 CI 14-116)

Sunum Planı

ART uyumunun oumlnemi

Uyum nasıl oumllccediluumlluumlr

Uyum zorluğunun nedenleri

Uyumu arttırma ccedilalışmaları

Viruumlsuumln baskılanması

Direnccedil gelişiminin azalması

Sağ kalımın uzaması

Yaşam kalitesinin artması

ART Karakteristik Oumlzellikleri

Uzun suumlre ndash oumlmuumlr boyu kullanım gerekmesi

Duumlzenli kullanılması

3 veya daha fazla ilacın kombine kullanılması

İlaccedil etkileşim potansiyelinin yuumlksek olması

İstenmeyen etkilerin orta veya yuumlksek duumlzeyde olması

ARTrsquonin uzun suumlreli etkisine bağlı ek psikolojik

sorunlar

Lipodistrofiye bağlı vuumlcut değişiklikleri

HIV infekte bireyin sosyal dışlanma ve damgalanma olasılığı

HIV tedavisi oumlmuumlr boyu suumlren bir

uğraştır - oumlmuumlr boyu ccedilaba

gerektirir

Hastaların ccediloğu sağlık durumları

iyiyken kendilerini iyi hissettikleri

doumlnemde tedaviye başlamaktadır

Hastaların ciddi bir bulgu veya

semptomu yoktur

Hasta ve sağlık ekibinin

kararlılığını gerektirmektedir

İlacını kendisi alan 99 hasta

MEMS - Mikro-Elektronik Moniterizasyon sistemi

Prospektif goumlzlem ccedilalışması

Ortalama 6 ay (3-15ay) suumlreyle izlem

81 hasta 45 397 PI dozu

Uyum

virolojik başarı (plt0001)

CD4 artışı (p=0006)

ART Uyumu Sonuccedilları Ne Kadar Etkiler Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Uyum Virolojik Başarısızlık

bull gt 95 22

bull 80- 945 61

bull lt 80 80

Hastanede yatma suumlresi 1000 izlem guumlnuuml

gt95 uyum 26 guumln lt 95 uyum 129 guumln p=0001

Uyum gt 95hellipfırsatccedilı hastalık ve oumlluumlm yok

Uyum lt 95hellip aktif psikiyatrik hastalık olması bağımsız risk

faktoumlruuml (p=004)

Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Nieywkerk PY Arch Intern Med 2001 Sep 10161(16)1962-8

224 hasta

Bireysel bildirim

Son haftada tedavi uyumu 47

Uyumu zayıf olanlarda VY lt 500 kml hasta

sayısı tam uyum goumlsterenlere goumlre daha az (OR 40 95 CI 14-116)

Viruumlsuumln baskılanması

Direnccedil gelişiminin azalması

Sağ kalımın uzaması

Yaşam kalitesinin artması

ART Karakteristik Oumlzellikleri

Uzun suumlre ndash oumlmuumlr boyu kullanım gerekmesi

Duumlzenli kullanılması

3 veya daha fazla ilacın kombine kullanılması

İlaccedil etkileşim potansiyelinin yuumlksek olması

İstenmeyen etkilerin orta veya yuumlksek duumlzeyde olması

ARTrsquonin uzun suumlreli etkisine bağlı ek psikolojik

sorunlar

Lipodistrofiye bağlı vuumlcut değişiklikleri

HIV infekte bireyin sosyal dışlanma ve damgalanma olasılığı

HIV tedavisi oumlmuumlr boyu suumlren bir

uğraştır - oumlmuumlr boyu ccedilaba

gerektirir

Hastaların ccediloğu sağlık durumları

iyiyken kendilerini iyi hissettikleri

doumlnemde tedaviye başlamaktadır

Hastaların ciddi bir bulgu veya

semptomu yoktur

Hasta ve sağlık ekibinin

kararlılığını gerektirmektedir

İlacını kendisi alan 99 hasta

MEMS - Mikro-Elektronik Moniterizasyon sistemi

Prospektif goumlzlem ccedilalışması

Ortalama 6 ay (3-15ay) suumlreyle izlem

81 hasta 45 397 PI dozu

Uyum

virolojik başarı (plt0001)

CD4 artışı (p=0006)

ART Uyumu Sonuccedilları Ne Kadar Etkiler Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Uyum Virolojik Başarısızlık

bull gt 95 22

bull 80- 945 61

bull lt 80 80

Hastanede yatma suumlresi 1000 izlem guumlnuuml

gt95 uyum 26 guumln lt 95 uyum 129 guumln p=0001

Uyum gt 95hellipfırsatccedilı hastalık ve oumlluumlm yok

Uyum lt 95hellip aktif psikiyatrik hastalık olması bağımsız risk

faktoumlruuml (p=004)

Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Nieywkerk PY Arch Intern Med 2001 Sep 10161(16)1962-8

224 hasta

Bireysel bildirim

Son haftada tedavi uyumu 47

Uyumu zayıf olanlarda VY lt 500 kml hasta

sayısı tam uyum goumlsterenlere goumlre daha az (OR 40 95 CI 14-116)

ART Karakteristik Oumlzellikleri

Uzun suumlre ndash oumlmuumlr boyu kullanım gerekmesi

Duumlzenli kullanılması

3 veya daha fazla ilacın kombine kullanılması

İlaccedil etkileşim potansiyelinin yuumlksek olması

İstenmeyen etkilerin orta veya yuumlksek duumlzeyde olması

ARTrsquonin uzun suumlreli etkisine bağlı ek psikolojik

sorunlar

Lipodistrofiye bağlı vuumlcut değişiklikleri

HIV infekte bireyin sosyal dışlanma ve damgalanma olasılığı

HIV tedavisi oumlmuumlr boyu suumlren bir

uğraştır - oumlmuumlr boyu ccedilaba

gerektirir

Hastaların ccediloğu sağlık durumları

iyiyken kendilerini iyi hissettikleri

doumlnemde tedaviye başlamaktadır

Hastaların ciddi bir bulgu veya

semptomu yoktur

Hasta ve sağlık ekibinin

kararlılığını gerektirmektedir

İlacını kendisi alan 99 hasta

MEMS - Mikro-Elektronik Moniterizasyon sistemi

Prospektif goumlzlem ccedilalışması

Ortalama 6 ay (3-15ay) suumlreyle izlem

81 hasta 45 397 PI dozu

Uyum

virolojik başarı (plt0001)

CD4 artışı (p=0006)

ART Uyumu Sonuccedilları Ne Kadar Etkiler Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Uyum Virolojik Başarısızlık

bull gt 95 22

bull 80- 945 61

bull lt 80 80

Hastanede yatma suumlresi 1000 izlem guumlnuuml

gt95 uyum 26 guumln lt 95 uyum 129 guumln p=0001

Uyum gt 95hellipfırsatccedilı hastalık ve oumlluumlm yok

Uyum lt 95hellip aktif psikiyatrik hastalık olması bağımsız risk

faktoumlruuml (p=004)

Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Nieywkerk PY Arch Intern Med 2001 Sep 10161(16)1962-8

224 hasta

Bireysel bildirim

Son haftada tedavi uyumu 47

Uyumu zayıf olanlarda VY lt 500 kml hasta

sayısı tam uyum goumlsterenlere goumlre daha az (OR 40 95 CI 14-116)

HIV tedavisi oumlmuumlr boyu suumlren bir

uğraştır - oumlmuumlr boyu ccedilaba

gerektirir

Hastaların ccediloğu sağlık durumları

iyiyken kendilerini iyi hissettikleri

doumlnemde tedaviye başlamaktadır

Hastaların ciddi bir bulgu veya

semptomu yoktur

Hasta ve sağlık ekibinin

kararlılığını gerektirmektedir

İlacını kendisi alan 99 hasta

MEMS - Mikro-Elektronik Moniterizasyon sistemi

Prospektif goumlzlem ccedilalışması

Ortalama 6 ay (3-15ay) suumlreyle izlem

81 hasta 45 397 PI dozu

Uyum

virolojik başarı (plt0001)

CD4 artışı (p=0006)

ART Uyumu Sonuccedilları Ne Kadar Etkiler Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Uyum Virolojik Başarısızlık

bull gt 95 22

bull 80- 945 61

bull lt 80 80

Hastanede yatma suumlresi 1000 izlem guumlnuuml

gt95 uyum 26 guumln lt 95 uyum 129 guumln p=0001

Uyum gt 95hellipfırsatccedilı hastalık ve oumlluumlm yok

Uyum lt 95hellip aktif psikiyatrik hastalık olması bağımsız risk

faktoumlruuml (p=004)

Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Nieywkerk PY Arch Intern Med 2001 Sep 10161(16)1962-8

224 hasta

Bireysel bildirim

Son haftada tedavi uyumu 47

Uyumu zayıf olanlarda VY lt 500 kml hasta

sayısı tam uyum goumlsterenlere goumlre daha az (OR 40 95 CI 14-116)

İlacını kendisi alan 99 hasta

MEMS - Mikro-Elektronik Moniterizasyon sistemi

Prospektif goumlzlem ccedilalışması

Ortalama 6 ay (3-15ay) suumlreyle izlem

81 hasta 45 397 PI dozu

Uyum

virolojik başarı (plt0001)

CD4 artışı (p=0006)

ART Uyumu Sonuccedilları Ne Kadar Etkiler Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Uyum Virolojik Başarısızlık

bull gt 95 22

bull 80- 945 61

bull lt 80 80

Hastanede yatma suumlresi 1000 izlem guumlnuuml

gt95 uyum 26 guumln lt 95 uyum 129 guumln p=0001

Uyum gt 95hellipfırsatccedilı hastalık ve oumlluumlm yok

Uyum lt 95hellip aktif psikiyatrik hastalık olması bağımsız risk

faktoumlruuml (p=004)

Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Nieywkerk PY Arch Intern Med 2001 Sep 10161(16)1962-8

224 hasta

Bireysel bildirim

Son haftada tedavi uyumu 47

Uyumu zayıf olanlarda VY lt 500 kml hasta

sayısı tam uyum goumlsterenlere goumlre daha az (OR 40 95 CI 14-116)

Uyum Virolojik Başarısızlık

bull gt 95 22

bull 80- 945 61

bull lt 80 80

Hastanede yatma suumlresi 1000 izlem guumlnuuml

gt95 uyum 26 guumln lt 95 uyum 129 guumln p=0001

Uyum gt 95hellipfırsatccedilı hastalık ve oumlluumlm yok

Uyum lt 95hellip aktif psikiyatrik hastalık olması bağımsız risk

faktoumlruuml (p=004)

Paterson DL et al Ann Intern Med 2000 Jul 4133(1)21-30

Nieywkerk PY Arch Intern Med 2001 Sep 10161(16)1962-8

224 hasta

Bireysel bildirim

Son haftada tedavi uyumu 47

Uyumu zayıf olanlarda VY lt 500 kml hasta

sayısı tam uyum goumlsterenlere goumlre daha az (OR 40 95 CI 14-116)

Nieywkerk PY Arch Intern Med 2001 Sep 10161(16)1962-8

224 hasta

Bireysel bildirim

Son haftada tedavi uyumu 47

Uyumu zayıf olanlarda VY lt 500 kml hasta

sayısı tam uyum goumlsterenlere goumlre daha az (OR 40 95 CI 14-116)

Uyum Oumllccediluumlmuuml

Uyum Oumllccediluumlmuuml

Eczane kayıtları

İlaccedil sayısı izlemi

MEMS- Mikro-Elektronik Moniterizasyon Sistemi

Bireysel bildirim

ndash Viral yuumlk cevabıyla uyumlu

ndash 20 kadar abartıldığı tahmin edilmekte

ndash Suboptimal uyum uyumsuzluğun kuvvetli bir kanıtıdır ve ciddiye alınmalıdır

Uyum Oumllccediluumlmuuml ndash Bireysel bildirim

Basit

Yargılamayan

Rutin

Muumlkemmel uyumdan daha azını normalize eden

Sosyal olarak beklenen yanıtları minimalize eden

Hastanın kendini değerlendirmesi

uyum suumlrecini klinik koşullarda izlemek iccedilin

en kullanışlı youmlntem

Uyum Oumllccediluumlmuuml ndash Bireysel bildirim

Son 3 guumln - 7 guumln - 1 ay iccedilmediği dozlar ()

Puanlama (Lu M AIDS Behav Jan 200812(1)86-94 )

MMAS ndash (Morisky Medication Adherence scale)

İlaccedil alma alışkanlığını oumllccediler

Tedavi uyumu alışkanlığını oumllccedilmez

MMAS

Morisky Skalası

1 Bazen ilaccedil almayı unutur musunuz

2 Son 2 hafta iccedilinde ilaccedil almayı unuttuğunuz guumln oldu mu

3 İlaccedil aldığınızda kendinizi koumltuuml hissettiğiniz iccedilin doktora danışmadan ilacı kestiğiniz oldu mu

4 Seyahate ccedilıktığınızda veya evden dışarı ccedilıktığınızda bazen ilaccedilları yanınıza almayı unuttuğunuz olur mu

5 Duumln ilacınızı aldınız mı

6 Kendinizi iyi hissettiğinizde bazen ilaccedil almadığınız olur mu

7 Tedavi planına uymak sizin iccedilin zor oluyor mu

8 İlaccedillarınızı almayı ne sıklıkta unutuyorsunuz

MMAS - Yorum

8 hayır yuumlksek uyum

6 -8 hayır orta uyum

lt 6 hayır uyumsuz

Gokarn A J Assoc Physicians India 2012 Dec6016-20

2007- 2009

3 Basamak hastane (Delhi)

ART gt 6 ay

ART kullanan 300 hasta

Hasta bildirimi uyum 97

MMAS uyum 78

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

Psikolojik parametreler

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

rarr Sağlık bilgisinin sayısal sağlık verilerini anlama kapasitesinin duumlşuumlk olması

rarr Yaşa bağlı bazı sorunlar (ccediloklu ilaccedil kullanımı goumlrme bozukluğu )

rarr Genccedil yaşta olmak

rarr Klinik randevulara uyumsuzluk duumlzenli kontrollere gelmemek

Psikolojik parametreler

rarr Depresyon psikoz

rarr Noumlrokognitif sorunlar

rarr Aktif madde kullanımı oumlzellikle tekrar başlayanlar

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

rarr Karmaşık rejimler (hap sayısının ccedilokluğu sık ilaccedil

kullanma gıda ile birlikte ilaccedil alma )

rarr İlaccedil yan etkileri

rarr İlaccedil maliyeti ve sosyal guumlvence kapsamındaki eksiklikler

rarr Doktor -hasta ilişkisindeki aksaklıklar

rarr Tedavi başarısızlığı

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

rarr HIV infeksiyonu varlığının gizlenmesi - damgalanma

rarr Sosyal desteğin duumlşuumlk olması evsizlik stresli yaşam tarzı

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Unutma

İleri yaş

Yan etki

İş koşulları

Madde kullanımı

Depresyon

uyumsuzluk

Hafif 35 (plt0001)

Orta 56 (plt0001)

Ağır 64 (plt0001)

Memiah P J Int Assoc Provid AIDS Care 2013 Oct 10

Kokain (OR= 22 95 CI 12-38)

Marihuana (OR= 17 95 CI 12 -23)

Amfetamin (OR= 23 95 CI 12-42)

Sedatif (OR= 16 95 CI 10-24)

Tucker JS Am J Med 2003 May114(7)573-80

Uyum Oumllccediluumlmuuml

Eczane kayıtları

İlaccedil sayısı izlemi

MEMS- Mikro-Elektronik Moniterizasyon Sistemi

Bireysel bildirim

ndash Viral yuumlk cevabıyla uyumlu

ndash 20 kadar abartıldığı tahmin edilmekte

ndash Suboptimal uyum uyumsuzluğun kuvvetli bir kanıtıdır ve ciddiye alınmalıdır

Uyum Oumllccediluumlmuuml ndash Bireysel bildirim

Basit

Yargılamayan

Rutin

Muumlkemmel uyumdan daha azını normalize eden

Sosyal olarak beklenen yanıtları minimalize eden

Hastanın kendini değerlendirmesi

uyum suumlrecini klinik koşullarda izlemek iccedilin

en kullanışlı youmlntem

Uyum Oumllccediluumlmuuml ndash Bireysel bildirim

Son 3 guumln - 7 guumln - 1 ay iccedilmediği dozlar ()

Puanlama (Lu M AIDS Behav Jan 200812(1)86-94 )

MMAS ndash (Morisky Medication Adherence scale)

İlaccedil alma alışkanlığını oumllccediler

Tedavi uyumu alışkanlığını oumllccedilmez

MMAS

Morisky Skalası

1 Bazen ilaccedil almayı unutur musunuz

2 Son 2 hafta iccedilinde ilaccedil almayı unuttuğunuz guumln oldu mu

3 İlaccedil aldığınızda kendinizi koumltuuml hissettiğiniz iccedilin doktora danışmadan ilacı kestiğiniz oldu mu

4 Seyahate ccedilıktığınızda veya evden dışarı ccedilıktığınızda bazen ilaccedilları yanınıza almayı unuttuğunuz olur mu

5 Duumln ilacınızı aldınız mı

6 Kendinizi iyi hissettiğinizde bazen ilaccedil almadığınız olur mu

7 Tedavi planına uymak sizin iccedilin zor oluyor mu

8 İlaccedillarınızı almayı ne sıklıkta unutuyorsunuz

MMAS - Yorum

8 hayır yuumlksek uyum

6 -8 hayır orta uyum

lt 6 hayır uyumsuz

Gokarn A J Assoc Physicians India 2012 Dec6016-20

2007- 2009

3 Basamak hastane (Delhi)

ART gt 6 ay

ART kullanan 300 hasta

Hasta bildirimi uyum 97

MMAS uyum 78

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

Psikolojik parametreler

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

rarr Sağlık bilgisinin sayısal sağlık verilerini anlama kapasitesinin duumlşuumlk olması

rarr Yaşa bağlı bazı sorunlar (ccediloklu ilaccedil kullanımı goumlrme bozukluğu )

rarr Genccedil yaşta olmak

rarr Klinik randevulara uyumsuzluk duumlzenli kontrollere gelmemek

Psikolojik parametreler

rarr Depresyon psikoz

rarr Noumlrokognitif sorunlar

rarr Aktif madde kullanımı oumlzellikle tekrar başlayanlar

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

rarr Karmaşık rejimler (hap sayısının ccedilokluğu sık ilaccedil

kullanma gıda ile birlikte ilaccedil alma )

rarr İlaccedil yan etkileri

rarr İlaccedil maliyeti ve sosyal guumlvence kapsamındaki eksiklikler

rarr Doktor -hasta ilişkisindeki aksaklıklar

rarr Tedavi başarısızlığı

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

rarr HIV infeksiyonu varlığının gizlenmesi - damgalanma

rarr Sosyal desteğin duumlşuumlk olması evsizlik stresli yaşam tarzı

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Unutma

İleri yaş

Yan etki

İş koşulları

Madde kullanımı

Depresyon

uyumsuzluk

Hafif 35 (plt0001)

Orta 56 (plt0001)

Ağır 64 (plt0001)

Memiah P J Int Assoc Provid AIDS Care 2013 Oct 10

Kokain (OR= 22 95 CI 12-38)

Marihuana (OR= 17 95 CI 12 -23)

Amfetamin (OR= 23 95 CI 12-42)

Sedatif (OR= 16 95 CI 10-24)

Tucker JS Am J Med 2003 May114(7)573-80

Uyum Oumllccediluumlmuuml ndash Bireysel bildirim

Basit

Yargılamayan

Rutin

Muumlkemmel uyumdan daha azını normalize eden

Sosyal olarak beklenen yanıtları minimalize eden

Hastanın kendini değerlendirmesi

uyum suumlrecini klinik koşullarda izlemek iccedilin

en kullanışlı youmlntem

Uyum Oumllccediluumlmuuml ndash Bireysel bildirim

Son 3 guumln - 7 guumln - 1 ay iccedilmediği dozlar ()

Puanlama (Lu M AIDS Behav Jan 200812(1)86-94 )

MMAS ndash (Morisky Medication Adherence scale)

İlaccedil alma alışkanlığını oumllccediler

Tedavi uyumu alışkanlığını oumllccedilmez

MMAS

Morisky Skalası

1 Bazen ilaccedil almayı unutur musunuz

2 Son 2 hafta iccedilinde ilaccedil almayı unuttuğunuz guumln oldu mu

3 İlaccedil aldığınızda kendinizi koumltuuml hissettiğiniz iccedilin doktora danışmadan ilacı kestiğiniz oldu mu

4 Seyahate ccedilıktığınızda veya evden dışarı ccedilıktığınızda bazen ilaccedilları yanınıza almayı unuttuğunuz olur mu

5 Duumln ilacınızı aldınız mı

6 Kendinizi iyi hissettiğinizde bazen ilaccedil almadığınız olur mu

7 Tedavi planına uymak sizin iccedilin zor oluyor mu

8 İlaccedillarınızı almayı ne sıklıkta unutuyorsunuz

MMAS - Yorum

8 hayır yuumlksek uyum

6 -8 hayır orta uyum

lt 6 hayır uyumsuz

Gokarn A J Assoc Physicians India 2012 Dec6016-20

2007- 2009

3 Basamak hastane (Delhi)

ART gt 6 ay

ART kullanan 300 hasta

Hasta bildirimi uyum 97

MMAS uyum 78

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

Psikolojik parametreler

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

rarr Sağlık bilgisinin sayısal sağlık verilerini anlama kapasitesinin duumlşuumlk olması

rarr Yaşa bağlı bazı sorunlar (ccediloklu ilaccedil kullanımı goumlrme bozukluğu )

rarr Genccedil yaşta olmak

rarr Klinik randevulara uyumsuzluk duumlzenli kontrollere gelmemek

Psikolojik parametreler

rarr Depresyon psikoz

rarr Noumlrokognitif sorunlar

rarr Aktif madde kullanımı oumlzellikle tekrar başlayanlar

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

rarr Karmaşık rejimler (hap sayısının ccedilokluğu sık ilaccedil

kullanma gıda ile birlikte ilaccedil alma )

rarr İlaccedil yan etkileri

rarr İlaccedil maliyeti ve sosyal guumlvence kapsamındaki eksiklikler

rarr Doktor -hasta ilişkisindeki aksaklıklar

rarr Tedavi başarısızlığı

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

rarr HIV infeksiyonu varlığının gizlenmesi - damgalanma

rarr Sosyal desteğin duumlşuumlk olması evsizlik stresli yaşam tarzı

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Unutma

İleri yaş

Yan etki

İş koşulları

Madde kullanımı

Depresyon

uyumsuzluk

Hafif 35 (plt0001)

Orta 56 (plt0001)

Ağır 64 (plt0001)

Memiah P J Int Assoc Provid AIDS Care 2013 Oct 10

Kokain (OR= 22 95 CI 12-38)

Marihuana (OR= 17 95 CI 12 -23)

Amfetamin (OR= 23 95 CI 12-42)

Sedatif (OR= 16 95 CI 10-24)

Tucker JS Am J Med 2003 May114(7)573-80

Uyum Oumllccediluumlmuuml ndash Bireysel bildirim

Son 3 guumln - 7 guumln - 1 ay iccedilmediği dozlar ()

Puanlama (Lu M AIDS Behav Jan 200812(1)86-94 )

MMAS ndash (Morisky Medication Adherence scale)

İlaccedil alma alışkanlığını oumllccediler

Tedavi uyumu alışkanlığını oumllccedilmez

MMAS

Morisky Skalası

1 Bazen ilaccedil almayı unutur musunuz

2 Son 2 hafta iccedilinde ilaccedil almayı unuttuğunuz guumln oldu mu

3 İlaccedil aldığınızda kendinizi koumltuuml hissettiğiniz iccedilin doktora danışmadan ilacı kestiğiniz oldu mu

4 Seyahate ccedilıktığınızda veya evden dışarı ccedilıktığınızda bazen ilaccedilları yanınıza almayı unuttuğunuz olur mu

5 Duumln ilacınızı aldınız mı

6 Kendinizi iyi hissettiğinizde bazen ilaccedil almadığınız olur mu

7 Tedavi planına uymak sizin iccedilin zor oluyor mu

8 İlaccedillarınızı almayı ne sıklıkta unutuyorsunuz

MMAS - Yorum

8 hayır yuumlksek uyum

6 -8 hayır orta uyum

lt 6 hayır uyumsuz

Gokarn A J Assoc Physicians India 2012 Dec6016-20

2007- 2009

3 Basamak hastane (Delhi)

ART gt 6 ay

ART kullanan 300 hasta

Hasta bildirimi uyum 97

MMAS uyum 78

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

Psikolojik parametreler

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

rarr Sağlık bilgisinin sayısal sağlık verilerini anlama kapasitesinin duumlşuumlk olması

rarr Yaşa bağlı bazı sorunlar (ccediloklu ilaccedil kullanımı goumlrme bozukluğu )

rarr Genccedil yaşta olmak

rarr Klinik randevulara uyumsuzluk duumlzenli kontrollere gelmemek

Psikolojik parametreler

rarr Depresyon psikoz

rarr Noumlrokognitif sorunlar

rarr Aktif madde kullanımı oumlzellikle tekrar başlayanlar

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

rarr Karmaşık rejimler (hap sayısının ccedilokluğu sık ilaccedil

kullanma gıda ile birlikte ilaccedil alma )

rarr İlaccedil yan etkileri

rarr İlaccedil maliyeti ve sosyal guumlvence kapsamındaki eksiklikler

rarr Doktor -hasta ilişkisindeki aksaklıklar

rarr Tedavi başarısızlığı

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

rarr HIV infeksiyonu varlığının gizlenmesi - damgalanma

rarr Sosyal desteğin duumlşuumlk olması evsizlik stresli yaşam tarzı

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Unutma

İleri yaş

Yan etki

İş koşulları

Madde kullanımı

Depresyon

uyumsuzluk

Hafif 35 (plt0001)

Orta 56 (plt0001)

Ağır 64 (plt0001)

Memiah P J Int Assoc Provid AIDS Care 2013 Oct 10

Kokain (OR= 22 95 CI 12-38)

Marihuana (OR= 17 95 CI 12 -23)

Amfetamin (OR= 23 95 CI 12-42)

Sedatif (OR= 16 95 CI 10-24)

Tucker JS Am J Med 2003 May114(7)573-80

MMAS

Morisky Skalası

1 Bazen ilaccedil almayı unutur musunuz

2 Son 2 hafta iccedilinde ilaccedil almayı unuttuğunuz guumln oldu mu

3 İlaccedil aldığınızda kendinizi koumltuuml hissettiğiniz iccedilin doktora danışmadan ilacı kestiğiniz oldu mu

4 Seyahate ccedilıktığınızda veya evden dışarı ccedilıktığınızda bazen ilaccedilları yanınıza almayı unuttuğunuz olur mu

5 Duumln ilacınızı aldınız mı

6 Kendinizi iyi hissettiğinizde bazen ilaccedil almadığınız olur mu

7 Tedavi planına uymak sizin iccedilin zor oluyor mu

8 İlaccedillarınızı almayı ne sıklıkta unutuyorsunuz

MMAS - Yorum

8 hayır yuumlksek uyum

6 -8 hayır orta uyum

lt 6 hayır uyumsuz

Gokarn A J Assoc Physicians India 2012 Dec6016-20

2007- 2009

3 Basamak hastane (Delhi)

ART gt 6 ay

ART kullanan 300 hasta

Hasta bildirimi uyum 97

MMAS uyum 78

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

Psikolojik parametreler

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

rarr Sağlık bilgisinin sayısal sağlık verilerini anlama kapasitesinin duumlşuumlk olması

rarr Yaşa bağlı bazı sorunlar (ccediloklu ilaccedil kullanımı goumlrme bozukluğu )

rarr Genccedil yaşta olmak

rarr Klinik randevulara uyumsuzluk duumlzenli kontrollere gelmemek

Psikolojik parametreler

rarr Depresyon psikoz

rarr Noumlrokognitif sorunlar

rarr Aktif madde kullanımı oumlzellikle tekrar başlayanlar

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

rarr Karmaşık rejimler (hap sayısının ccedilokluğu sık ilaccedil

kullanma gıda ile birlikte ilaccedil alma )

rarr İlaccedil yan etkileri

rarr İlaccedil maliyeti ve sosyal guumlvence kapsamındaki eksiklikler

rarr Doktor -hasta ilişkisindeki aksaklıklar

rarr Tedavi başarısızlığı

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

rarr HIV infeksiyonu varlığının gizlenmesi - damgalanma

rarr Sosyal desteğin duumlşuumlk olması evsizlik stresli yaşam tarzı

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Unutma

İleri yaş

Yan etki

İş koşulları

Madde kullanımı

Depresyon

uyumsuzluk

Hafif 35 (plt0001)

Orta 56 (plt0001)

Ağır 64 (plt0001)

Memiah P J Int Assoc Provid AIDS Care 2013 Oct 10

Kokain (OR= 22 95 CI 12-38)

Marihuana (OR= 17 95 CI 12 -23)

Amfetamin (OR= 23 95 CI 12-42)

Sedatif (OR= 16 95 CI 10-24)

Tucker JS Am J Med 2003 May114(7)573-80

MMAS - Yorum

8 hayır yuumlksek uyum

6 -8 hayır orta uyum

lt 6 hayır uyumsuz

Gokarn A J Assoc Physicians India 2012 Dec6016-20

2007- 2009

3 Basamak hastane (Delhi)

ART gt 6 ay

ART kullanan 300 hasta

Hasta bildirimi uyum 97

MMAS uyum 78

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

Psikolojik parametreler

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

rarr Sağlık bilgisinin sayısal sağlık verilerini anlama kapasitesinin duumlşuumlk olması

rarr Yaşa bağlı bazı sorunlar (ccediloklu ilaccedil kullanımı goumlrme bozukluğu )

rarr Genccedil yaşta olmak

rarr Klinik randevulara uyumsuzluk duumlzenli kontrollere gelmemek

Psikolojik parametreler

rarr Depresyon psikoz

rarr Noumlrokognitif sorunlar

rarr Aktif madde kullanımı oumlzellikle tekrar başlayanlar

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

rarr Karmaşık rejimler (hap sayısının ccedilokluğu sık ilaccedil

kullanma gıda ile birlikte ilaccedil alma )

rarr İlaccedil yan etkileri

rarr İlaccedil maliyeti ve sosyal guumlvence kapsamındaki eksiklikler

rarr Doktor -hasta ilişkisindeki aksaklıklar

rarr Tedavi başarısızlığı

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

rarr HIV infeksiyonu varlığının gizlenmesi - damgalanma

rarr Sosyal desteğin duumlşuumlk olması evsizlik stresli yaşam tarzı

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Unutma

İleri yaş

Yan etki

İş koşulları

Madde kullanımı

Depresyon

uyumsuzluk

Hafif 35 (plt0001)

Orta 56 (plt0001)

Ağır 64 (plt0001)

Memiah P J Int Assoc Provid AIDS Care 2013 Oct 10

Kokain (OR= 22 95 CI 12-38)

Marihuana (OR= 17 95 CI 12 -23)

Amfetamin (OR= 23 95 CI 12-42)

Sedatif (OR= 16 95 CI 10-24)

Tucker JS Am J Med 2003 May114(7)573-80

Gokarn A J Assoc Physicians India 2012 Dec6016-20

2007- 2009

3 Basamak hastane (Delhi)

ART gt 6 ay

ART kullanan 300 hasta

Hasta bildirimi uyum 97

MMAS uyum 78

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

Psikolojik parametreler

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

rarr Sağlık bilgisinin sayısal sağlık verilerini anlama kapasitesinin duumlşuumlk olması

rarr Yaşa bağlı bazı sorunlar (ccediloklu ilaccedil kullanımı goumlrme bozukluğu )

rarr Genccedil yaşta olmak

rarr Klinik randevulara uyumsuzluk duumlzenli kontrollere gelmemek

Psikolojik parametreler

rarr Depresyon psikoz

rarr Noumlrokognitif sorunlar

rarr Aktif madde kullanımı oumlzellikle tekrar başlayanlar

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

rarr Karmaşık rejimler (hap sayısının ccedilokluğu sık ilaccedil

kullanma gıda ile birlikte ilaccedil alma )

rarr İlaccedil yan etkileri

rarr İlaccedil maliyeti ve sosyal guumlvence kapsamındaki eksiklikler

rarr Doktor -hasta ilişkisindeki aksaklıklar

rarr Tedavi başarısızlığı

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

rarr HIV infeksiyonu varlığının gizlenmesi - damgalanma

rarr Sosyal desteğin duumlşuumlk olması evsizlik stresli yaşam tarzı

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Unutma

İleri yaş

Yan etki

İş koşulları

Madde kullanımı

Depresyon

uyumsuzluk

Hafif 35 (plt0001)

Orta 56 (plt0001)

Ağır 64 (plt0001)

Memiah P J Int Assoc Provid AIDS Care 2013 Oct 10

Kokain (OR= 22 95 CI 12-38)

Marihuana (OR= 17 95 CI 12 -23)

Amfetamin (OR= 23 95 CI 12-42)

Sedatif (OR= 16 95 CI 10-24)

Tucker JS Am J Med 2003 May114(7)573-80

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

Psikolojik parametreler

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

rarr Sağlık bilgisinin sayısal sağlık verilerini anlama kapasitesinin duumlşuumlk olması

rarr Yaşa bağlı bazı sorunlar (ccediloklu ilaccedil kullanımı goumlrme bozukluğu )

rarr Genccedil yaşta olmak

rarr Klinik randevulara uyumsuzluk duumlzenli kontrollere gelmemek

Psikolojik parametreler

rarr Depresyon psikoz

rarr Noumlrokognitif sorunlar

rarr Aktif madde kullanımı oumlzellikle tekrar başlayanlar

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

rarr Karmaşık rejimler (hap sayısının ccedilokluğu sık ilaccedil

kullanma gıda ile birlikte ilaccedil alma )

rarr İlaccedil yan etkileri

rarr İlaccedil maliyeti ve sosyal guumlvence kapsamındaki eksiklikler

rarr Doktor -hasta ilişkisindeki aksaklıklar

rarr Tedavi başarısızlığı

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

rarr HIV infeksiyonu varlığının gizlenmesi - damgalanma

rarr Sosyal desteğin duumlşuumlk olması evsizlik stresli yaşam tarzı

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Unutma

İleri yaş

Yan etki

İş koşulları

Madde kullanımı

Depresyon

uyumsuzluk

Hafif 35 (plt0001)

Orta 56 (plt0001)

Ağır 64 (plt0001)

Memiah P J Int Assoc Provid AIDS Care 2013 Oct 10

Kokain (OR= 22 95 CI 12-38)

Marihuana (OR= 17 95 CI 12 -23)

Amfetamin (OR= 23 95 CI 12-42)

Sedatif (OR= 16 95 CI 10-24)

Tucker JS Am J Med 2003 May114(7)573-80

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Hastaya ait faktoumlrler

rarr Sağlık bilgisinin sayısal sağlık verilerini anlama kapasitesinin duumlşuumlk olması

rarr Yaşa bağlı bazı sorunlar (ccediloklu ilaccedil kullanımı goumlrme bozukluğu )

rarr Genccedil yaşta olmak

rarr Klinik randevulara uyumsuzluk duumlzenli kontrollere gelmemek

Psikolojik parametreler

rarr Depresyon psikoz

rarr Noumlrokognitif sorunlar

rarr Aktif madde kullanımı oumlzellikle tekrar başlayanlar

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

rarr Karmaşık rejimler (hap sayısının ccedilokluğu sık ilaccedil

kullanma gıda ile birlikte ilaccedil alma )

rarr İlaccedil yan etkileri

rarr İlaccedil maliyeti ve sosyal guumlvence kapsamındaki eksiklikler

rarr Doktor -hasta ilişkisindeki aksaklıklar

rarr Tedavi başarısızlığı

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

rarr HIV infeksiyonu varlığının gizlenmesi - damgalanma

rarr Sosyal desteğin duumlşuumlk olması evsizlik stresli yaşam tarzı

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Unutma

İleri yaş

Yan etki

İş koşulları

Madde kullanımı

Depresyon

uyumsuzluk

Hafif 35 (plt0001)

Orta 56 (plt0001)

Ağır 64 (plt0001)

Memiah P J Int Assoc Provid AIDS Care 2013 Oct 10

Kokain (OR= 22 95 CI 12-38)

Marihuana (OR= 17 95 CI 12 -23)

Amfetamin (OR= 23 95 CI 12-42)

Sedatif (OR= 16 95 CI 10-24)

Tucker JS Am J Med 2003 May114(7)573-80

Tedavi ile ilgili faktoumlrler

rarr Karmaşık rejimler (hap sayısının ccedilokluğu sık ilaccedil

kullanma gıda ile birlikte ilaccedil alma )

rarr İlaccedil yan etkileri

rarr İlaccedil maliyeti ve sosyal guumlvence kapsamındaki eksiklikler

rarr Doktor -hasta ilişkisindeki aksaklıklar

rarr Tedavi başarısızlığı

Ccedilevresel ve sosyal faktoumlrler

rarr HIV infeksiyonu varlığının gizlenmesi - damgalanma

rarr Sosyal desteğin duumlşuumlk olması evsizlik stresli yaşam tarzı

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

DHHS Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents

Visanou H BMC Public Health 2013 13 617

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Unutma

İleri yaş

Yan etki

İş koşulları

Madde kullanımı

Depresyon

uyumsuzluk

Hafif 35 (plt0001)

Orta 56 (plt0001)

Ağır 64 (plt0001)

Memiah P J Int Assoc Provid AIDS Care 2013 Oct 10

Kokain (OR= 22 95 CI 12-38)

Marihuana (OR= 17 95 CI 12 -23)

Amfetamin (OR= 23 95 CI 12-42)

Sedatif (OR= 16 95 CI 10-24)

Tucker JS Am J Med 2003 May114(7)573-80

Tedavi Uyumsuzluğunun Nedenleri

Unutma

İleri yaş

Yan etki

İş koşulları

Madde kullanımı

Depresyon

uyumsuzluk

Hafif 35 (plt0001)

Orta 56 (plt0001)

Ağır 64 (plt0001)

Memiah P J Int Assoc Provid AIDS Care 2013 Oct 10

Kokain (OR= 22 95 CI 12-38)

Marihuana (OR= 17 95 CI 12 -23)

Amfetamin (OR= 23 95 CI 12-42)

Sedatif (OR= 16 95 CI 10-24)

Tucker JS Am J Med 2003 May114(7)573-80

Uyumu Engelleyen Faktoumlrler

Hindistanhellip İlaccedil maliyeti

Kumarasamy N et al AIDS Patient Care STDS 2005 Aug19(8)526-37

Geleneksel tedaviler kullanma Gokarn A J Assoc Physicians India 2012 Dec6016-20

Zambiahellip Sağlık kuruluşunun uzak olması 538

Yiyecek bulamama 513 Sasaki Y Ann Clin Microbiol Antimictob 2012 Dec 281134

Ccedilin hellip Yoğun ccedilalışma

Wang Xet alAIDS2007 Dec21 Suppl 8S149-55

Vietnamhellip Damgalanma Başkalarının yanında ilaccedil iccedilmesi HIV durumunu accedilıklamaya

zorlanacağı kaygısını doğurmaktadır Van Tamet al AIDS Care 2011 Feb23(2)139-45

31 hasta

bull Hastalardan kaynaklanan nedenler 36

bull İlaccedil yan etkileri 35

bull Sağlık guumlvencesi ile ilişkili problemler 20

bull Hastaya bağlı nedenler 36

bull 29 tedaviye inanmama

bull 4 unutkanlık

bull 2 alkol bağımlılığı

Taşdelen ve ark HIVAIDS 5(3)2002 Tedavi Suumlrekliliğini Etkileyen Faktoumlrler

Uyumu Destekleyen Faktoumlrler

Hastanın yan etkiler konusunda bilgilenmesi (OR = 808 95 CI 263-2481)

ART ye inanma (OR = 320 95 CI 124-826)

Hatırlatma araccedilları kullanılması (OR = 349 95 CI 136-896)

Hastanın doktoruna inanma ve guumlvenmesi (OR = 779 95 CI 126-4895)

HIV durumunu birine accedilıklamak ( p=0047)

Eşinin HIV durumunu bilmek (p=002)

Klinik arkadaşı olması (p=001)

Wang Xet alAIDS2007 Dec21 Suppl 8S149-55

Birbeck GL Am J Trop Med Hyg 2009 Apr80(4)669-74

TEDAVİ

UYUMU

İZLEM

UYUMU

TEDAVİ

BAŞARISI

31 hasta

bull Hastalardan kaynaklanan nedenler 36

bull İlaccedil yan etkileri 35

bull Sağlık guumlvencesi ile ilişkili problemler 20

bull Hastaya bağlı nedenler 36

bull 29 tedaviye inanmama

bull 4 unutkanlık

bull 2 alkol bağımlılığı

Taşdelen ve ark HIVAIDS 5(3)2002 Tedavi Suumlrekliliğini Etkileyen Faktoumlrler

Uyumu Destekleyen Faktoumlrler

Hastanın yan etkiler konusunda bilgilenmesi (OR = 808 95 CI 263-2481)

ART ye inanma (OR = 320 95 CI 124-826)

Hatırlatma araccedilları kullanılması (OR = 349 95 CI 136-896)

Hastanın doktoruna inanma ve guumlvenmesi (OR = 779 95 CI 126-4895)

HIV durumunu birine accedilıklamak ( p=0047)

Eşinin HIV durumunu bilmek (p=002)

Klinik arkadaşı olması (p=001)

Wang Xet alAIDS2007 Dec21 Suppl 8S149-55

Birbeck GL Am J Trop Med Hyg 2009 Apr80(4)669-74

TEDAVİ

UYUMU

İZLEM

UYUMU

TEDAVİ

BAŞARISI

Uyumu Destekleyen Faktoumlrler

Hastanın yan etkiler konusunda bilgilenmesi (OR = 808 95 CI 263-2481)

ART ye inanma (OR = 320 95 CI 124-826)

Hatırlatma araccedilları kullanılması (OR = 349 95 CI 136-896)

Hastanın doktoruna inanma ve guumlvenmesi (OR = 779 95 CI 126-4895)

HIV durumunu birine accedilıklamak ( p=0047)

Eşinin HIV durumunu bilmek (p=002)

Klinik arkadaşı olması (p=001)

Wang Xet alAIDS2007 Dec21 Suppl 8S149-55

Birbeck GL Am J Trop Med Hyg 2009 Apr80(4)669-74

TEDAVİ

UYUMU

İZLEM

UYUMU

TEDAVİ

BAŞARISI

TEDAVİ

UYUMU

İZLEM

UYUMU

TEDAVİ

BAŞARISI

İZLEM - Standart Yaklaşım

Tedavi veren hekim ve klinik hemşiresi

Hastanın ilaccedilları hakkında bireysel goumlruumlşme

Kişisel tedavi şemasının oluşturulması

Uyumu sağlamak iccedilin yol haritası

Kullandığı ilaccedillara goumlre doz yan etki ve uyum iccedilin gerekenler

konusunda bilgilendirme

Ruh sağlığı ve sosyal hizmetler servislerine youmlnlendirme

3 ayrı randevu

farmakologeczacı

beslenme uzmanıdiyetisyen

olgu youmlneticisi

ile goumlruumlşme

ATHENA Uyum iccedilin Evde Eğitim ve Hemşirelik hizmeti

Hemşire ve Sosyal hizmetli

Hastaya evinde 12 ay suumlre ile uyumla ilişkili 24 ziyaret

3 ay haftada bir - 3 ay iki haftada bir - 6 ay ayda bir

Tedavi uyumuna bireysel duumlzeyde goumlruumlşme

İccedilerik

rarr ART uyumunu bozan bireysel ve toplumsal faktoumlrleri

tanımlaması

rarr Sorunları ccediloumlzmek iccedilin harekete geccedilmesi

rarr Kendi davranışlarına olan etkisini duumlşuumlnuumlp değerlendirmesi

iccedilin hasta teşvik edilir

ATHENA

Tartışma

Hedef planı oluşturma

Problem ccediloumlzme

Resim ve şarkı

Basılı materyal

Ekip otoriteyi temsil etmekten ccedilok deneyimli ve

destekleyici kaynak kişi olarak hizmet verir

Ev ziyaretlerine ek olarak olağan bakımı alır

ATHENA

MEMS kapakları guumlnde 2 kere kullanılacak ilaccedillar

iccedilinden random olarak seccedililen bir ilaccedilta

kullanılmıştır

Kontrol gurubu Olağan hizmet alan hastalar

Değerlendirme

rarr 3 ndash 6 ndash 9 ndash 12 ndash 15 Aylarda

rarr MEMS kayıtları

rarr Tedavi uyumu lt 90 veya gt90

rarr Viral yuumlk lt 400 400 ndash 10 000 gt10 000

ATHENA - SONUCcedil

Goumlruumlşme gurubu vs Kontrol gurubu

12 Ayda gt90 uyum goumlre anlamlı olarak yuumlksek

( Mantel-Haenszel test 461 p=003)

Goumlruumlşmenin viral yuumlk uumlstuumlnde anlamlı bir

etkisi saptanmamıştır

Ccedilağrı Mesajı

Kişisel duumlzeyde girişim

Ccedilift youmlnluuml ccedilalışan bir mesaj aleti

Guumlnluumlk ilaccedil rejimine goumlre oumlzel bir mesaj

programı

İlk 2 ay guumlnde en az 3 mesaj

Goumlnderilen her mesaj iccedilin bir geri doumlnuumlş mesajı

Ccedilağrı Mesajı

bull Hatırlatma mesajı

İlaccedil ismi ve alması gereken tablet sayısı

bull Metin mesajı

1- Bilgi eğitim mesajı yan etkiler ve baş etme yolları

tedavinin yararı

laboratuvar testlerinin anlaşılabilmesi

uyumun oumlnemi

ilaccedil etkileşimleri

ilaccedilların uygun koşullarda saklanması

direnccedil

2- Guumlncel espri veya fikirler

3- Uyum değerlendirmesi

Akran Desteği

Hasta ndash Akran

Gurup toplantıları

Akran ve araştırmacı (psikoloji yuumlksek lisanslı)

Yapılandırma

Akran ile yuumlz yuumlze iletişim

Diğer hasta ve akranlarla goumlruumlşme

Deneyimlerini gurupla paylaşma

Haftalık telefon goumlruumlşmesi

Daha yakın bir ilgilenme ve geribildirim

Akran Desteği

Toplantı iccedileriği

Tedavi uyumunun oumlnuumlndeki engellerin tanımlanması

Engelleri aşmak iccedilin problem ccediloumlzme stratejileri

HIV durumunun accedilıklanması

Madde kullanımı

Ruhsal sorunlarla baş etme

Diğer yaşam sorunlarının uyuma etkisi

Akranlar planlanan goumlruumlşmeler dışında hastalarla

temas kurmadı

Hasta ararsa taleplerine cevap verdi

Değerlendirme

Mesaj (n 56)

Akran desteği (n 57)

Mesaj + akran desteği (n 56)

Kontrol grubu (n 57)

Değerlendirme

Uyum değerlendirmesi

Bireysel bildirim

100 uyum son 7 guumlnde hiccedilbir dozun atlanmaması

MEMS

Son 7 guumlnde alınan dozların oranı

Viral yuumlk duumlzeyi

3 ndash 6 ndash 9 aylarda

VY lt1000 kml ldquosaptanamaz duumlzeyrdquo olarak

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

ATHENA Uyum iccedilin Evde Eğitim ve Hemşirelik hizmeti

Hemşire ve Sosyal hizmetli

Hastaya evinde 12 ay suumlre ile uyumla ilişkili 24 ziyaret

3 ay haftada bir - 3 ay iki haftada bir - 6 ay ayda bir

Tedavi uyumuna bireysel duumlzeyde goumlruumlşme

İccedilerik

rarr ART uyumunu bozan bireysel ve toplumsal faktoumlrleri

tanımlaması

rarr Sorunları ccediloumlzmek iccedilin harekete geccedilmesi

rarr Kendi davranışlarına olan etkisini duumlşuumlnuumlp değerlendirmesi

iccedilin hasta teşvik edilir

ATHENA

Tartışma

Hedef planı oluşturma

Problem ccediloumlzme

Resim ve şarkı

Basılı materyal

Ekip otoriteyi temsil etmekten ccedilok deneyimli ve

destekleyici kaynak kişi olarak hizmet verir

Ev ziyaretlerine ek olarak olağan bakımı alır

ATHENA

MEMS kapakları guumlnde 2 kere kullanılacak ilaccedillar

iccedilinden random olarak seccedililen bir ilaccedilta

kullanılmıştır

Kontrol gurubu Olağan hizmet alan hastalar

Değerlendirme

rarr 3 ndash 6 ndash 9 ndash 12 ndash 15 Aylarda

rarr MEMS kayıtları

rarr Tedavi uyumu lt 90 veya gt90

rarr Viral yuumlk lt 400 400 ndash 10 000 gt10 000

ATHENA - SONUCcedil

Goumlruumlşme gurubu vs Kontrol gurubu

12 Ayda gt90 uyum goumlre anlamlı olarak yuumlksek

( Mantel-Haenszel test 461 p=003)

Goumlruumlşmenin viral yuumlk uumlstuumlnde anlamlı bir

etkisi saptanmamıştır

Ccedilağrı Mesajı

Kişisel duumlzeyde girişim

Ccedilift youmlnluuml ccedilalışan bir mesaj aleti

Guumlnluumlk ilaccedil rejimine goumlre oumlzel bir mesaj

programı

İlk 2 ay guumlnde en az 3 mesaj

Goumlnderilen her mesaj iccedilin bir geri doumlnuumlş mesajı

Ccedilağrı Mesajı

bull Hatırlatma mesajı

İlaccedil ismi ve alması gereken tablet sayısı

bull Metin mesajı

1- Bilgi eğitim mesajı yan etkiler ve baş etme yolları

tedavinin yararı

laboratuvar testlerinin anlaşılabilmesi

uyumun oumlnemi

ilaccedil etkileşimleri

ilaccedilların uygun koşullarda saklanması

direnccedil

2- Guumlncel espri veya fikirler

3- Uyum değerlendirmesi

Akran Desteği

Hasta ndash Akran

Gurup toplantıları

Akran ve araştırmacı (psikoloji yuumlksek lisanslı)

Yapılandırma

Akran ile yuumlz yuumlze iletişim

Diğer hasta ve akranlarla goumlruumlşme

Deneyimlerini gurupla paylaşma

Haftalık telefon goumlruumlşmesi

Daha yakın bir ilgilenme ve geribildirim

Akran Desteği

Toplantı iccedileriği

Tedavi uyumunun oumlnuumlndeki engellerin tanımlanması

Engelleri aşmak iccedilin problem ccediloumlzme stratejileri

HIV durumunun accedilıklanması

Madde kullanımı

Ruhsal sorunlarla baş etme

Diğer yaşam sorunlarının uyuma etkisi

Akranlar planlanan goumlruumlşmeler dışında hastalarla

temas kurmadı

Hasta ararsa taleplerine cevap verdi

Değerlendirme

Mesaj (n 56)

Akran desteği (n 57)

Mesaj + akran desteği (n 56)

Kontrol grubu (n 57)

Değerlendirme

Uyum değerlendirmesi

Bireysel bildirim

100 uyum son 7 guumlnde hiccedilbir dozun atlanmaması

MEMS

Son 7 guumlnde alınan dozların oranı

Viral yuumlk duumlzeyi

3 ndash 6 ndash 9 aylarda

VY lt1000 kml ldquosaptanamaz duumlzeyrdquo olarak

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

ATHENA

Tartışma

Hedef planı oluşturma

Problem ccediloumlzme

Resim ve şarkı

Basılı materyal

Ekip otoriteyi temsil etmekten ccedilok deneyimli ve

destekleyici kaynak kişi olarak hizmet verir

Ev ziyaretlerine ek olarak olağan bakımı alır

ATHENA

MEMS kapakları guumlnde 2 kere kullanılacak ilaccedillar

iccedilinden random olarak seccedililen bir ilaccedilta

kullanılmıştır

Kontrol gurubu Olağan hizmet alan hastalar

Değerlendirme

rarr 3 ndash 6 ndash 9 ndash 12 ndash 15 Aylarda

rarr MEMS kayıtları

rarr Tedavi uyumu lt 90 veya gt90

rarr Viral yuumlk lt 400 400 ndash 10 000 gt10 000

ATHENA - SONUCcedil

Goumlruumlşme gurubu vs Kontrol gurubu

12 Ayda gt90 uyum goumlre anlamlı olarak yuumlksek

( Mantel-Haenszel test 461 p=003)

Goumlruumlşmenin viral yuumlk uumlstuumlnde anlamlı bir

etkisi saptanmamıştır

Ccedilağrı Mesajı

Kişisel duumlzeyde girişim

Ccedilift youmlnluuml ccedilalışan bir mesaj aleti

Guumlnluumlk ilaccedil rejimine goumlre oumlzel bir mesaj

programı

İlk 2 ay guumlnde en az 3 mesaj

Goumlnderilen her mesaj iccedilin bir geri doumlnuumlş mesajı

Ccedilağrı Mesajı

bull Hatırlatma mesajı

İlaccedil ismi ve alması gereken tablet sayısı

bull Metin mesajı

1- Bilgi eğitim mesajı yan etkiler ve baş etme yolları

tedavinin yararı

laboratuvar testlerinin anlaşılabilmesi

uyumun oumlnemi

ilaccedil etkileşimleri

ilaccedilların uygun koşullarda saklanması

direnccedil

2- Guumlncel espri veya fikirler

3- Uyum değerlendirmesi

Akran Desteği

Hasta ndash Akran

Gurup toplantıları

Akran ve araştırmacı (psikoloji yuumlksek lisanslı)

Yapılandırma

Akran ile yuumlz yuumlze iletişim

Diğer hasta ve akranlarla goumlruumlşme

Deneyimlerini gurupla paylaşma

Haftalık telefon goumlruumlşmesi

Daha yakın bir ilgilenme ve geribildirim

Akran Desteği

Toplantı iccedileriği

Tedavi uyumunun oumlnuumlndeki engellerin tanımlanması

Engelleri aşmak iccedilin problem ccediloumlzme stratejileri

HIV durumunun accedilıklanması

Madde kullanımı

Ruhsal sorunlarla baş etme

Diğer yaşam sorunlarının uyuma etkisi

Akranlar planlanan goumlruumlşmeler dışında hastalarla

temas kurmadı

Hasta ararsa taleplerine cevap verdi

Değerlendirme

Mesaj (n 56)

Akran desteği (n 57)

Mesaj + akran desteği (n 56)

Kontrol grubu (n 57)

Değerlendirme

Uyum değerlendirmesi

Bireysel bildirim

100 uyum son 7 guumlnde hiccedilbir dozun atlanmaması

MEMS

Son 7 guumlnde alınan dozların oranı

Viral yuumlk duumlzeyi

3 ndash 6 ndash 9 aylarda

VY lt1000 kml ldquosaptanamaz duumlzeyrdquo olarak

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

ATHENA

MEMS kapakları guumlnde 2 kere kullanılacak ilaccedillar

iccedilinden random olarak seccedililen bir ilaccedilta

kullanılmıştır

Kontrol gurubu Olağan hizmet alan hastalar

Değerlendirme

rarr 3 ndash 6 ndash 9 ndash 12 ndash 15 Aylarda

rarr MEMS kayıtları

rarr Tedavi uyumu lt 90 veya gt90

rarr Viral yuumlk lt 400 400 ndash 10 000 gt10 000

ATHENA - SONUCcedil

Goumlruumlşme gurubu vs Kontrol gurubu

12 Ayda gt90 uyum goumlre anlamlı olarak yuumlksek

( Mantel-Haenszel test 461 p=003)

Goumlruumlşmenin viral yuumlk uumlstuumlnde anlamlı bir

etkisi saptanmamıştır

Ccedilağrı Mesajı

Kişisel duumlzeyde girişim

Ccedilift youmlnluuml ccedilalışan bir mesaj aleti

Guumlnluumlk ilaccedil rejimine goumlre oumlzel bir mesaj

programı

İlk 2 ay guumlnde en az 3 mesaj

Goumlnderilen her mesaj iccedilin bir geri doumlnuumlş mesajı

Ccedilağrı Mesajı

bull Hatırlatma mesajı

İlaccedil ismi ve alması gereken tablet sayısı

bull Metin mesajı

1- Bilgi eğitim mesajı yan etkiler ve baş etme yolları

tedavinin yararı

laboratuvar testlerinin anlaşılabilmesi

uyumun oumlnemi

ilaccedil etkileşimleri

ilaccedilların uygun koşullarda saklanması

direnccedil

2- Guumlncel espri veya fikirler

3- Uyum değerlendirmesi

Akran Desteği

Hasta ndash Akran

Gurup toplantıları

Akran ve araştırmacı (psikoloji yuumlksek lisanslı)

Yapılandırma

Akran ile yuumlz yuumlze iletişim

Diğer hasta ve akranlarla goumlruumlşme

Deneyimlerini gurupla paylaşma

Haftalık telefon goumlruumlşmesi

Daha yakın bir ilgilenme ve geribildirim

Akran Desteği

Toplantı iccedileriği

Tedavi uyumunun oumlnuumlndeki engellerin tanımlanması

Engelleri aşmak iccedilin problem ccediloumlzme stratejileri

HIV durumunun accedilıklanması

Madde kullanımı

Ruhsal sorunlarla baş etme

Diğer yaşam sorunlarının uyuma etkisi

Akranlar planlanan goumlruumlşmeler dışında hastalarla

temas kurmadı

Hasta ararsa taleplerine cevap verdi

Değerlendirme

Mesaj (n 56)

Akran desteği (n 57)

Mesaj + akran desteği (n 56)

Kontrol grubu (n 57)

Değerlendirme

Uyum değerlendirmesi

Bireysel bildirim

100 uyum son 7 guumlnde hiccedilbir dozun atlanmaması

MEMS

Son 7 guumlnde alınan dozların oranı

Viral yuumlk duumlzeyi

3 ndash 6 ndash 9 aylarda

VY lt1000 kml ldquosaptanamaz duumlzeyrdquo olarak

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

ATHENA - SONUCcedil

Goumlruumlşme gurubu vs Kontrol gurubu

12 Ayda gt90 uyum goumlre anlamlı olarak yuumlksek

( Mantel-Haenszel test 461 p=003)

Goumlruumlşmenin viral yuumlk uumlstuumlnde anlamlı bir

etkisi saptanmamıştır

Ccedilağrı Mesajı

Kişisel duumlzeyde girişim

Ccedilift youmlnluuml ccedilalışan bir mesaj aleti

Guumlnluumlk ilaccedil rejimine goumlre oumlzel bir mesaj

programı

İlk 2 ay guumlnde en az 3 mesaj

Goumlnderilen her mesaj iccedilin bir geri doumlnuumlş mesajı

Ccedilağrı Mesajı

bull Hatırlatma mesajı

İlaccedil ismi ve alması gereken tablet sayısı

bull Metin mesajı

1- Bilgi eğitim mesajı yan etkiler ve baş etme yolları

tedavinin yararı

laboratuvar testlerinin anlaşılabilmesi

uyumun oumlnemi

ilaccedil etkileşimleri

ilaccedilların uygun koşullarda saklanması

direnccedil

2- Guumlncel espri veya fikirler

3- Uyum değerlendirmesi

Akran Desteği

Hasta ndash Akran

Gurup toplantıları

Akran ve araştırmacı (psikoloji yuumlksek lisanslı)

Yapılandırma

Akran ile yuumlz yuumlze iletişim

Diğer hasta ve akranlarla goumlruumlşme

Deneyimlerini gurupla paylaşma

Haftalık telefon goumlruumlşmesi

Daha yakın bir ilgilenme ve geribildirim

Akran Desteği

Toplantı iccedileriği

Tedavi uyumunun oumlnuumlndeki engellerin tanımlanması

Engelleri aşmak iccedilin problem ccediloumlzme stratejileri

HIV durumunun accedilıklanması

Madde kullanımı

Ruhsal sorunlarla baş etme

Diğer yaşam sorunlarının uyuma etkisi

Akranlar planlanan goumlruumlşmeler dışında hastalarla

temas kurmadı

Hasta ararsa taleplerine cevap verdi

Değerlendirme

Mesaj (n 56)

Akran desteği (n 57)

Mesaj + akran desteği (n 56)

Kontrol grubu (n 57)

Değerlendirme

Uyum değerlendirmesi

Bireysel bildirim

100 uyum son 7 guumlnde hiccedilbir dozun atlanmaması

MEMS

Son 7 guumlnde alınan dozların oranı

Viral yuumlk duumlzeyi

3 ndash 6 ndash 9 aylarda

VY lt1000 kml ldquosaptanamaz duumlzeyrdquo olarak

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Ccedilağrı Mesajı

Kişisel duumlzeyde girişim

Ccedilift youmlnluuml ccedilalışan bir mesaj aleti

Guumlnluumlk ilaccedil rejimine goumlre oumlzel bir mesaj

programı

İlk 2 ay guumlnde en az 3 mesaj

Goumlnderilen her mesaj iccedilin bir geri doumlnuumlş mesajı

Ccedilağrı Mesajı

bull Hatırlatma mesajı

İlaccedil ismi ve alması gereken tablet sayısı

bull Metin mesajı

1- Bilgi eğitim mesajı yan etkiler ve baş etme yolları

tedavinin yararı

laboratuvar testlerinin anlaşılabilmesi

uyumun oumlnemi

ilaccedil etkileşimleri

ilaccedilların uygun koşullarda saklanması

direnccedil

2- Guumlncel espri veya fikirler

3- Uyum değerlendirmesi

Akran Desteği

Hasta ndash Akran

Gurup toplantıları

Akran ve araştırmacı (psikoloji yuumlksek lisanslı)

Yapılandırma

Akran ile yuumlz yuumlze iletişim

Diğer hasta ve akranlarla goumlruumlşme

Deneyimlerini gurupla paylaşma

Haftalık telefon goumlruumlşmesi

Daha yakın bir ilgilenme ve geribildirim

Akran Desteği

Toplantı iccedileriği

Tedavi uyumunun oumlnuumlndeki engellerin tanımlanması

Engelleri aşmak iccedilin problem ccediloumlzme stratejileri

HIV durumunun accedilıklanması

Madde kullanımı

Ruhsal sorunlarla baş etme

Diğer yaşam sorunlarının uyuma etkisi

Akranlar planlanan goumlruumlşmeler dışında hastalarla

temas kurmadı

Hasta ararsa taleplerine cevap verdi

Değerlendirme

Mesaj (n 56)

Akran desteği (n 57)

Mesaj + akran desteği (n 56)

Kontrol grubu (n 57)

Değerlendirme

Uyum değerlendirmesi

Bireysel bildirim

100 uyum son 7 guumlnde hiccedilbir dozun atlanmaması

MEMS

Son 7 guumlnde alınan dozların oranı

Viral yuumlk duumlzeyi

3 ndash 6 ndash 9 aylarda

VY lt1000 kml ldquosaptanamaz duumlzeyrdquo olarak

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Ccedilağrı Mesajı

bull Hatırlatma mesajı

İlaccedil ismi ve alması gereken tablet sayısı

bull Metin mesajı

1- Bilgi eğitim mesajı yan etkiler ve baş etme yolları

tedavinin yararı

laboratuvar testlerinin anlaşılabilmesi

uyumun oumlnemi

ilaccedil etkileşimleri

ilaccedilların uygun koşullarda saklanması

direnccedil

2- Guumlncel espri veya fikirler

3- Uyum değerlendirmesi

Akran Desteği

Hasta ndash Akran

Gurup toplantıları

Akran ve araştırmacı (psikoloji yuumlksek lisanslı)

Yapılandırma

Akran ile yuumlz yuumlze iletişim

Diğer hasta ve akranlarla goumlruumlşme

Deneyimlerini gurupla paylaşma

Haftalık telefon goumlruumlşmesi

Daha yakın bir ilgilenme ve geribildirim

Akran Desteği

Toplantı iccedileriği

Tedavi uyumunun oumlnuumlndeki engellerin tanımlanması

Engelleri aşmak iccedilin problem ccediloumlzme stratejileri

HIV durumunun accedilıklanması

Madde kullanımı

Ruhsal sorunlarla baş etme

Diğer yaşam sorunlarının uyuma etkisi

Akranlar planlanan goumlruumlşmeler dışında hastalarla

temas kurmadı

Hasta ararsa taleplerine cevap verdi

Değerlendirme

Mesaj (n 56)

Akran desteği (n 57)

Mesaj + akran desteği (n 56)

Kontrol grubu (n 57)

Değerlendirme

Uyum değerlendirmesi

Bireysel bildirim

100 uyum son 7 guumlnde hiccedilbir dozun atlanmaması

MEMS

Son 7 guumlnde alınan dozların oranı

Viral yuumlk duumlzeyi

3 ndash 6 ndash 9 aylarda

VY lt1000 kml ldquosaptanamaz duumlzeyrdquo olarak

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Akran Desteği

Hasta ndash Akran

Gurup toplantıları

Akran ve araştırmacı (psikoloji yuumlksek lisanslı)

Yapılandırma

Akran ile yuumlz yuumlze iletişim

Diğer hasta ve akranlarla goumlruumlşme

Deneyimlerini gurupla paylaşma

Haftalık telefon goumlruumlşmesi

Daha yakın bir ilgilenme ve geribildirim

Akran Desteği

Toplantı iccedileriği

Tedavi uyumunun oumlnuumlndeki engellerin tanımlanması

Engelleri aşmak iccedilin problem ccediloumlzme stratejileri

HIV durumunun accedilıklanması

Madde kullanımı

Ruhsal sorunlarla baş etme

Diğer yaşam sorunlarının uyuma etkisi

Akranlar planlanan goumlruumlşmeler dışında hastalarla

temas kurmadı

Hasta ararsa taleplerine cevap verdi

Değerlendirme

Mesaj (n 56)

Akran desteği (n 57)

Mesaj + akran desteği (n 56)

Kontrol grubu (n 57)

Değerlendirme

Uyum değerlendirmesi

Bireysel bildirim

100 uyum son 7 guumlnde hiccedilbir dozun atlanmaması

MEMS

Son 7 guumlnde alınan dozların oranı

Viral yuumlk duumlzeyi

3 ndash 6 ndash 9 aylarda

VY lt1000 kml ldquosaptanamaz duumlzeyrdquo olarak

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Akran Desteği

Toplantı iccedileriği

Tedavi uyumunun oumlnuumlndeki engellerin tanımlanması

Engelleri aşmak iccedilin problem ccediloumlzme stratejileri

HIV durumunun accedilıklanması

Madde kullanımı

Ruhsal sorunlarla baş etme

Diğer yaşam sorunlarının uyuma etkisi

Akranlar planlanan goumlruumlşmeler dışında hastalarla

temas kurmadı

Hasta ararsa taleplerine cevap verdi

Değerlendirme

Mesaj (n 56)

Akran desteği (n 57)

Mesaj + akran desteği (n 56)

Kontrol grubu (n 57)

Değerlendirme

Uyum değerlendirmesi

Bireysel bildirim

100 uyum son 7 guumlnde hiccedilbir dozun atlanmaması

MEMS

Son 7 guumlnde alınan dozların oranı

Viral yuumlk duumlzeyi

3 ndash 6 ndash 9 aylarda

VY lt1000 kml ldquosaptanamaz duumlzeyrdquo olarak

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Değerlendirme

Mesaj (n 56)

Akran desteği (n 57)

Mesaj + akran desteği (n 56)

Kontrol grubu (n 57)

Değerlendirme

Uyum değerlendirmesi

Bireysel bildirim

100 uyum son 7 guumlnde hiccedilbir dozun atlanmaması

MEMS

Son 7 guumlnde alınan dozların oranı

Viral yuumlk duumlzeyi

3 ndash 6 ndash 9 aylarda

VY lt1000 kml ldquosaptanamaz duumlzeyrdquo olarak

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Değerlendirme

Uyum değerlendirmesi

Bireysel bildirim

100 uyum son 7 guumlnde hiccedilbir dozun atlanmaması

MEMS

Son 7 guumlnde alınan dozların oranı

Viral yuumlk duumlzeyi

3 ndash 6 ndash 9 aylarda

VY lt1000 kml ldquosaptanamaz duumlzeyrdquo olarak

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Mesaj Mesaj+Akran Kontrol Akran

VY lt 1000 Kml ulaşması anlamlı olarak daha iyi

OR=178 95 CI 103 to 309 p004

CD4gt 350 mm3 anlamlı olarak daha yuumlksek

OR = 220 95 CI = 110 to 442 p = 003

3 değerlendirmenin sonunda

Uyuma anlamlı bir olumlu etki oluşmamıştır

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Değerlendirme

Başlangıccedil - girişim sonlandıktan sonraki 3 ay

Akran desteği + mesaj alanlarda 100 uyum bildirimi

kontrol gurubuna goumlre anlamlı olarak daha fazla

(OR = 210 95 CI = 110 - 401 p = 002)

Anlamlı etki 6 ve 9 aylarda suumlrduumlruumllemedi

Mesaja cevap verme oranı ile

VY de anlamlı duumlzelme

3 ay (p = 001) 9 ay (p = 001)

CD4 sayısındaki yuumlkselme (gt 350 huumlcremm3)

3 ayda ( plt0001) 6 ayda ( p=003) ve 9 ayda ( plt0001)

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Tedaviye Uyum Sorumluluğunun Paylaşımı (SMART Couples)

Ccediliftler duumlzeyinde girişim

HIV pozitif partnerin tedavi uyumunun zayıf

olduğu serodiskordan ccediliftler

Ccedilifte oumlzel bir uygulama

Hemşire

5 hafta iccedilinde 45-60 dakikalık 4 seans

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

SMART

Anahtar bileşenleri

Eğitimhellipdirenci oumlnlemek ve sağlığını

korumak iccedilin uyumun oumlnemi konusunda

Uyumun bozulduğu durumların belirlenmesi

Sosyal desteğin arttırılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Değerlendirme

MEMS izlem

Verilen dozun alınma oranı (zamanlamayı dikkate

almadan)

Dozun zamanında alınma oranı (Son 2 hafta)

Girişim sonundan itibaren 2 Hafta 3ve 6aylarda

Tedavi uyumu gt 80 - gt90 - gt95

VY lt50 Kml saptanamaz duumlzey (2 Haftada )

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

SMART vs Kontrol

Girişim tamamlandıktan sonra 3 Ayda

Dozun zamanında alınma oran anlamlı olarak

yuumlksek (değişim skoru b= -1317 p=0028)

Dozu zamanında almaya gt90 uyum oranı

anlamlı olarak yuumlksek ( 12 vs 2 p=0016)

Girişim tamamlandıktan sonra 6 Ayda

Dozun zamanında alınma oranında anlamlı

olarak yuumlksek (t=224 p=0026)

Değerlendirme

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

2 haftada başlangıca goumlre uyum değişimi

Verilen dozun alınması ( p=0021)

Dozun zamanında alınması (plt 0001)

Verilen dozun alınmasına gt80 gt90 ve gt95

uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Dozun zamanında alınmasına gt80 gt90 ve

gt95 uyum oranı (hepsi iccedilin p=005)

Değerlendirme

viral yuumlke olumlu bir etki saptanmamıştır

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Kısa

Bireysel duumlzeyde

Klinik esaslı

Doktor tarafından youmlnetilen

Hastaların sağlıklı davranış geliştirmesi iccedilin

hasta ile doktor arasındaki ilişkinin oumlnemini

vurgulayan bir girişim

Sağlık İccedilin İşbirliği ndash Tedavi Uyumu

Her klinik kontrolde doktor kısa (3-5 dk) bir danışma

suumlresi ayırır ( 10-11 ay)

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Sağlık İccedilin İşbirliği

Basılı materyal ve soumlzel iletişim Tedavi şeması

Yan etkiler

ART uyumunun oumlnemi

Bireysel yeterlilik ve beceri geliştirme Uyumu engelleyen faktoumlrlerin tanımlanması ve ccediloumlzuumlm

geliştirilmesi

Destek olacak kişilerin tanımlanması

Tedavi uyumunda hastanın guumlvenini arttırma ccedilalışmaları

Davranışsal ipuccedilları İlaccedil kullanmaya adapte etmek

İlaccedil alma zamanları iccedilin ayrıntılı bir guumlnluumlk ilaccedil ccedilizelgesi hazırlamak

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Doktor ile işbirliği kavramını hastaya tanıtan

ART uyum hakkında mesajlar

Broşuumlrler

Bekleme odasında işbirliği konusunu iccedileren

Her muayene odasında uyum mesajları iccedileren

Posterler

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

İletişim

Tıbbi muayene sırasında doktor tarafından

İşbirliği kurmak ve sağlamlaştırmak

Uyum konusunda mesaj vermek

İlaccedil şemasını tartışmak

Uyumun hedefleri

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Hasta ile her ay goumlruumlşuumlluumlrken kısa bilgi notu iccediliren

broşuumlr verilir

Verilen mesajları destekleyen ve sık sorulan

konuları kapsar

CD4 sayısı ve viral yuumlk

HIV tedavisi nedir

Uyuma yardımcı olacak ipuccedilları

Viruumlsuumln direnccedil kazanmasından nasıl engellenebilir

İlaccedilları kullanmaya yardımcı olacak destek bilgiler

Sağlık İccedilin İşbirliği

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Değerlendirme

bull Uyum

ndash Son 7 guumln iccedilin bireysel bildirim

ndash lt 95 ve gt 95

bull Değerlendirme

ndash Başlangıccedil

ndash Girişim sonrası 11-18aylar

ndash VY Saptanabilir (gt500 Kml) ve saptanamaz

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

tedavi uyumu

(n149)

guumlvenli cinsel ilişki

(n 228)

Girişim sonlandıktan sonra 11-18 ayda

gt95 tedavi uyumu

859

(p lt 001)

698

İşbirliği

Karşılaştırma gurubunda korunmasız cinsel ilişki

girişim gurubuna goumlre anlamlı olarak daha az

Değerlendirme

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Değerlendirme

Tedavi uyumu başlangıccedilta lt95 olanlarda

girişimin anlamlı bir etkisi goumlzlenmedi

Sonuccedilta VY gt500 kml saptananların

başlangıccediltaki saptanabilir viral yuumlk ve uyum

duumlzeyleri birlikte değerlendirildiğinde

işbirliği girişiminin anlamlı bir etkisi olmadı

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

TEDAVİ UYUMUNU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Bireysel didaktik ve grup duumlzeyinde 5 seanslık bir

girişim

İlk 2 seans tedavi oumlncesi ilaccedil uyumu iccedilin standart

danışmanlık

Tedavi başladıktan sonraki ilk 2 ayda 3 seans

6 ayda bir destekleme seansı

Seanslar arasında 5 telefon teması

Hastanın seccediltiği destekleyici bir partner

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

Destek kişinin biri premedikasyon seansı olmak

uumlzere ilk 4 seansın en az 2 sine katılması gerekir

Hasta ve destek kişi uyum engellerini belirleyen ve

ele alan bir dizi problem ccediloumlzme ccedilalışması yapar

Hastanın destek kişiyle birlikte veya yalnız olarak

ilk 6 ayda yapılan 6 doumlnuumlşuumlmluuml grup eğitimi

toplantılarından en az 2 sine katılması

gerekmektedir

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

a) Ek gereksinim değerlendirmesi Ev - yiyecek

Klinik takip

Diş tedavisi

Ruhsal destek

Madde kullanımı

Sosyal hizmet

Ccedilocuk bakımı

İlaccedil

maddi gereksinimi

yasal sorunlar

hemşire desteği

b) Ayrıntılı tedavi eğitimi

c) Tedavi şeması iccedilin guumlnluumlk ccedilizelge hazırlanması

1 Toplantı

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

2 Toplantı

Uygulama deneyimlerinin detaylı incelemesi

Her bir doz bağlamında uyum engelinin doğası engellerin guumln boyunca değişkenliği veya suumlrekliliği (doz zamanında oumlncesinde veya sonrasında ne oldu

neredeydi yanında kimler vardı)

Tedavi rejiminin zaman şeması gerekirse değiştirilir

Uyumu bozan oumlnemli engeller belirlenir

Hasta ve desteği ile birlikte tartışarak engelleri aşmak iccedilin yol haritası oluşturulur ve

Bireysel bir uyum planı hazırlanır

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

TEDAVİ UYUMU ARTTIRMA YARDIMI (HEART)

3-6 Toplantı

Girişimi yuumlruumlten kişi kısmen yapılandırılmış

ldquoİlaccedil Uyum Planları Geliştirilmesi Goumlruumlşmelerirdquo

(SIDMAP- Semi-Structured Interview for Developing

Medication Adherence Plans) programını izler

Bu programda

Mevcut koşullar ve engeller yorumlanır

Stratejilerin kabul edilebilirliği ve ccedilalışabilirliği

değerlendirilir

Gerekirse yeni stratejiler oluşturulur

Engeller listesi guumlncellenir

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Değerlendirme

ldquoMEMS SMART caprdquo kapakları( 3 elektronik işaret)

İsteğe goumlre programlanan uyarı sesi

Kapağın guumln iccedilinde kaccedil kere accedilıldığını goumlsteren indikatoumlr

Kapağın son accedilılışından sonra geccedilen suumlreyi goumlsteren

indikatoumlr

Tedavi uyumu

lt90 ve gt90 olarak sınıflandırıldı

Girişim bittikten sonra 6 ay suumlre ile aylık değerlendirildi

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Değerlendirme

HEART gurubunda gt90 uyum kontrol gurubuna goumlre

anlamlı olarak daha yuumlksek bulundu

46 vs 28 OR 240 95 CI=135 ndash 427 p=00028

Kontrol gurubunun izleme katılma oranı 6ayda yetersiz

90 uyum goumlsteren katılımcıların oranı zaman iccedilinde

anlamlı olarak duumlşuumlş goumlsterdi

Viral yuumlke anlamlı etki bulunmadı

HEART

N 116

Kontrol

N 120 girişim bittikten 3 ay sonra

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) for Drug Users

Directly Administered Antiretroviral Therapy

(DAART) in a Methadone Clinic

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

MAMBO

SAWA

SHIDA

48 saat

bull Sorun varsa veya 48 saat iccedilinde cevap gelmezse hasta telefonla aranıyor

bull Hasta kontoumlruuml bitmişse veya mesaj ccedilekemeyeceği bir durum varsa uumlcretsiz ldquoflashbackrdquo fonksiyonunu kullanıyor O zaman da sistem telefonla arıyor

bull Cevap mesajlarının mesai saatlerinde goumlnderilmesi isteniyor ama ccedilok da kısıtlı değil

WEL TEL Kenya 1

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Lester RT Lancet 2010 Nov 27376(9755)1838-45

Mayıs 2007- Ekim 2008

Mesaj gurubu n 273 Standart bakım gurubu n 265

gt 95 uyum

Mesaj gurubunda 168 273 (615)

SB gurubunda 132 265 (498)

[RR] for non-adherence 0middot81 95 CI 0middot69-0middot94 p=0middot006)

VY baskılanması

Mesaj gurubunda 156 273 (571)

SB gurubunda 128265 (483)

(RR for virologic failure 0middot84 95 CI 0middot71-0middot99 p=0middot04)

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Telefon mesajı Horvath T Cochrane Database Syst Rev2012 Mar 143CD009756

bull Telefon mesajının uyuma etkisinin incelendiği 17 randomize

kontrolluuml ccedilalışma

bull Guumlnluumlk kısa mesaj guumlnluumlk uzun mesaj haftalık kısa mesaj haftalık uzun mesaj

bull Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskini azalmasında (RR 077 95 CI 063 to 093) ve virolojik başarısızlık oluşmamasında (RR 083 95 CI 069 to 099) etkili (12ayda)

bull Haftalık uzun mesaj - Standart bakıma goumlre uyumsuzluk riskinin azalmasında anlamlı bir etkisi bulunmadı (RR 079 95 CI 060 to 104)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj - herhangi bir uzunlukta guumlnluumlk mesaja goumlre uyumsuzluk riski daha duumlşuumlk (RR 079 95 CI 064 to 099) (48 hafta)

bull Herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj (RR 101 95 CI 075 to 137) ile her bir zaman aralığında kısa veya uzun mesaj (RR 099 95 CI 078 to 127) arasında anlamlı bir fark bulunmadı

bull Standart bakımla karşılaştırıldığında guumlnluumlk kısa veya uzun mesajın uyumsuzluk riskini azaltmada bir etkisi olmadığı bulundu (RR 099 95 CI 082 to 120)

bull Metaanalizde 48-52 Haftalarda yapılan değerlendirmede herhangi bir uzunlukta haftalık mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı bulundu (RR 078 95 CI 068 to 089)

bull Ayrıca kısa haftalık mesajın etkisi de anlamlı bulundu (RR 077 95 CI 067 to 089)

Haftalık mesaj guumlnluumlk mesajdan daha iyi

48-52 haftada herhangi bir uzunluktaki haftalık

mesaj uyumsuzluk riskini azaltmada anlamlı

Haftalık uzun mesajın standart bakıma goumlre anlamlı

farkı yok

Kısa veya uzun guumlnluumlk mesajın standart bakıma

goumlre anlamlı farkı yok

Sadece haftalık kısa mesaj - standart bakıma goumlre

uyumsuzluk riskini azalmasında ve virolojik

başarısızlık oluşmamasında etkili (12ayda)

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Hastaların Tercihi

Emosyonel yaşam kalitesi

Fiziksel yaşam kalitesi

Sosyal yaşam kalitesi

Yaşam umudu

Doz esnekliği

Uzun doumlnemde yan etkisi olmaması

Muumlhlbacher AC Health Econ Rev 2013 3 14

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Hastaların Tercihi

Sosyo-demografik oumlzelliklere goumlre

Yaşlı hastalar dozları mevcut sağlık durumuna goumlre duumlzenlenen ilaccedilları

tercih ediyor

Kadınlar gebelikte kullanılabilmesini oumlnemsiyor

Hastalığı AIDS e ilerlemiş olanlar tedavisiz doumlnemler

esnek doz aralıkları

daha az tablet sayısı

uzun doz aralığı

ccedilok daha oumlnemli buluyor ( ortalama hastalara goumlre)

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Hastaların Tercihi

Sosyo-ekonomik oumlzellikler incelendiğinde

Emosyonel yaşam kalitesi

yaşlılar

infeksiyon suumlresi uzun olanlar

tedavi suumlresi uzun olanlar iccedilin

anlamlı olarak daha az oumlnemli

Eşcinsel erkekler iccedilin

Emosyonel yaşam kalitesini fiziksel yaşam kalitesi ile birlikte

oumlnemli

Eğitim duumlzeyi yuumlkseldikccedile yaşam umudu daha oumlnemli

Hastaların 73- 89 u mevcut tedavilerini değiştirmek istemediklerini bildirmiştir

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

UYUM İCcedilİN

Multi-displiner

Multi ndashsektoumlrel

Yapılandırılmış

Program lar

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması

Ortak karar vermenin oumlnemini goumlz oumlnuumlne

alarak

Tedavi kararı verirken hastanın oumlnceliklerini

oumlnemseyerek

Tedavi kararına ve planına hastanın katılması