tekn İk res İm - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/mehmet.cevik/teknikresim/01_ders_tr.pdf · 2010...

2010

TEKNİK RESİM

Ders Notları:

Mehmet Çevik

Dokuz Eylül Üniversitesi

Teknik Resime Giriş

Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü

2/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Teknik Resime Giriş

• Teknik Resim Nedir?

• Tasarı Geometri

• Tarihçesi

• Bilgisayar Destekli Tasarım (CAD)

• Teknik Resmin Endüstrideki Yeri ve Önemi

• Teknik Resim Araç Gereçleri

• Standart Kağıt Ölçüleri

• Resim Kağıtlarının Katlanması

• Resim Kağıdı Çeşitleri

• Derse Getirilmesi Gereken Malzemeler

• Dersin Kuralları

• Not Değerlendirmesi

• Dersle İlgili Bilgiler


3/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Teknik Resim Nedir?

• Makine elemanlarının, yapıların ve en genel haliyle mühendislik ürünlerinin biçimini ve boyutlarını tarif etmekte kullanılan bir dildir.

• Mühendisler ve diğer teknik elemanlar arasındaki iletişimi sağlayan bu dilde, belirli çizim teknikleri çerçevesinde özel çizgiler, işaretler ve semboller kullanılır.

• Teknik resimler serbest elle, çizim araç ve gereçleri ile veya bilgisayar ortamında çizilebilir.


4/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Teknik Resim Nedir?

• Konuştukları dil ne olursa olsun, dünyadaki tüm insanlar teknik resimler ile fikirlerini birbirlerine aktarabilirler.

• Bir mühendisin, mimarın veya tasarımcının zihnindeki yeni bir ürünü, makineyi, sistemi veya yapıyı diğer insanlara aktarabilmesinin en uygun yöntemi teknik resimdir.

• Bir tasarımın en basit formundan nihai durumuna gelinceye kadar tüm aşamalarında teknik resimler kullanılır.

• Teknik resim, üretimin de standart, hatasız, düzenli ve daha ekonomik yapılmasını sağlar.


5/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Tasarı Geometri

• Tasarı geometri, uzayda tasavvur edilmiş cisimleri, izdüşümleri ile gösteren geometridir.

• Tasarı geometride, uzay geometrinin şekilleri ve öğeleri, tam ve aslına uygun biçimde bir düzleme (üzerine şekil çizilen kağıda) aktarılır.


6/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Tarihçesi

• Heykeltıraş, sanatçı, bilim adamı ve mühendis olan Leonardo da Vinci (1452-1519) yaptığı tasarımların teknik resimlerini ayrıntılı olarak çizmiştir.

• Bu çizimler herhangi bir çizim kuralı ortaya koymasa da teknik resim açısından ilk sayılabilirler.


7/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Tarihçesi

• Fransız matematikçi Gaspard Monge(1746-1818) tasarı geometriyi kurmuşve sistemleştirmiştir. Cisimlerin izdüşümlerini çıkararak üç boyutunu da resim üzerinde göstermiştir.

• Üç boyutlu analitik geometrinin temel ilkelerini “Géométrie Descriptive” adlıeserinde yayınlamıştır.


8/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Bilgisayar Destekli Tasarım (CAD)• Parçaların, yapı elemanlarının ve her türlü cismin iki veya üç boyutlu teknik

çizimlerinin bilgisayar teknolojisi kullanılarak yapılmasına Bilgisayar Destekli Tasarım (Computer Aided Design) adı verilir.

• Günümüzde tüm mühendislik alanlarında çok yaygın olarak kullanılmaktadır.


9/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Teknik Resmin Endüstrideki Yeri ve Önemi

• Teknik resim, üretilmesi istenilen bir parçanın, biçimine, boyutlarına ve diğer özelliklerine ait tüm bilgileri içeren, belirli kural ve standartlara göre çizilen bir resimdir.

• Küp veya silindir gibi basit geometrik parçalar yazılı veya sözlü olarak tarif edilebilir. Ancak daha karmaşık parçalar ve büyük projelerin bu şekilde anlatılması mümkün değildir.


10/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Teknik Resmin Endüstrideki Yeri ve Önemi

• Yapıların da tüm parçaları, önce ayrıntılı olarak tasarlanır, teknik resimleri çizilerek projelendirilir ve daha sonra da inşa edilirler.

• Teknik resmin önemi, bu anlamda uluslar arası bir dil olmasıdır. Dünyanın çeşitli ülkelerinde teknik resim kurallarına uygun olarak çizilen resimler ve bunlar esas alınarak imal edilen parçalar ve yapı elemanları aynıstandarttadır. Dolayısıyla bütün mühendisler, teknik resim kurallarınıiyi bilmelidirler.


11/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Teknik Resim Araç Gereçleri

Çizim Masası ve Tahtası


12/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• Çizim masasında çizim yaparken yatay çizgilerin çizilmesini sağlar. Ayrıca gönyelere kızaklık yaparak dikey ve açılı çizgilerin çizilmesine yardımcı olur.

T-Cetveli


13/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


Ölçü ve Ölçek Cetvelleri

• Ölçü cetvelleri resim üzerinden ölçü almak ve ölçülü resim çizmek için kullanılır. Üzerinde milimetrik bölüntüler bulunur.

• Ölçek cetvelleri ise kenarları birden fazla ölçek ile bölümlendirilmiş ve üçgen kesitli bir cetvel türüdür. Resimlerin büyültme veya küçültme yapılarak çizilmesinde kullanılır.


14/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• Elips, parabol, hiperbol, helis,vb. eğrilerin birleştirilmesinden oluşan bir cetvel türüdür. Çeşitli eğrilerin çiziminde kullanılır.

Eğri Cetveller (Pistole)


15/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• 45°ve 30°-60°olarak iki türde bulunan standart gönyeler T cetveli üzerinde kaydırılarak dikey ve eğik çizgilerin çiziminde kullanılır. Bu gönyelerle 15°, 30°, 45°, 60°, 75°, 90°, 105°lik açılar çizilebilir.

Gönyeler


16/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• Standart gönyeler ile çizilemeyen 0°ile 360°arasındaki açıların ölçüm ve işaretlenmesinde kullanılır.

Açı Ölçer (İletki)


17/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• Daire ve yay çizimi ile ölçü taşımasında kullanılır.

Pergeller


18/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• Değişik ölçülerde daire ve yayların çiziminde kullanılır.

Daire ve Yay Şablonları


19/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• İzometrik, dimetrik, trimetrik perspektif, açı ve ölçülerin çiziminde kullanılır.

Elips Şablonları


20/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• Standart harflerin ve rakamların, cins ve büyüklüklerine göre yapılmışlardır. Standart düzgün ve temiz yazı için kullanılır.

Yazı Şablonları


21/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• Çeşitli meslek gruplarında kullanılmak üzere yapılmış ve üzerinde o meslekle ilgili sembol, şekil ve işaretlerin bulunduğu şablonlardır.

Sembol Şablonları


22/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• Yazı ve çizimde kullanılan kurşunkalemler sertlik bakımından üç gruptur:– Sert Kalemler (H, 2H, 3H, …)

– Orta sertlikte kalemler (HB veya F)

– Yumuşak kalemler (2B, 3B, …)

• Yazı ve ölçülendirmelerde HB, ince çizgilerde F veya H, kalın çizgilerde 2B kullanılır.

• Sabit kalınlıkta çizdikleri için versatil (uçlu) kurşun kalemler de tercih edilebilir. Bunların uç kalınlıkları 0,35mm, 0,5mm, 0,7mm ve 0,9mm ‘dir.

Kurşun Kalemler


23/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• Çini mürekkebi ile kullanılan, çeşitli kalınlıklarda (0,1mm – 2,0mm) yazabilen kalemlerdir.

Rapido Kalemler


24/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Standart Kağıt Ölçüleri

• Çizim kağıtları çeşitli adlar altında standartlaştırılmışlardır.

• Türk Standartları Enstitüsü’nün kabul ettiği ISO 216 kağıt standart sisteminde kağıtların yükseklik/genişlik oranı √2 ‘ye eşittir.

• Böylece bir kağıt uzun kenarından iki eşit parçaya bölündüğünde yükseklik/genişlik oranı değişmemektedir.


25/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş



26/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• Ülkemizde teknik resimde A serisi kağıtlar kullanılmaktadır.

Kağıt Ölçüleri


27/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş


• Kağıt türlerinin kullanıldığı yerler:


28/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş



29/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Resim Kağıtlarının Katlanması


30/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Resim Kağıdı Çeşitleri

• Beyaz resim kağıdı: Yaklaşık 80gr/m2 ağırlığa sahip standart beyaz kağıt

• Aydınger kağıdı: Parlak yüzeyli, yarı saydam, her çeşit yağdan arı, açık grimat renkte, üzerinde kurşun kalem yada çini mürekkep kullanılabilen kağıt türü.

• Eskiz kağıdı: Teknik resimde genellikle ön çalışma için kullanılan, bitkisel yağlara batırılarak havada kurutulmuş yarı saydam ve ucuz kağıt türü.

• Ozalit kağıdı: Bir yüzeyine kimyasal bir madde emdirilmiş ve bu şekilde ışığa duyarlı hale getirilmiş bir kağıt türüdür. Aydıngerden çoğaltma için kullanılır.


31/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Derse Getirilmesi Gereken Malzemeler

• T-cetveli

• 2 adet gönye (45°ve 30-60°)

• 3 adet kurşun kalem– 0.7 mm 2B uçlu

– 0,5 mm HB uçlu

– 0,35 mm H uçlu

• Vida ayarlı pergel ve daire şablonu

• Açıölçer

• Pistole

• Kaliteli silgi, kalemtıraş ve selobant

• A4 kağıtlar, kareli kağıtlar

• Çizim dosyası ve malzemeler için çanta

Malzemesi olmayan öğrenci derse alınmaz !

veya normal kurşun kalem- 2B uçlu

- HB uçlu

- H uçlu


32/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Dersin Kuralları

• Derste kullanılacak olan malzemesi yanında olmayan öğrenci derse alınmaz. Dolayısıyla ders malzemelerinizi getirmeyi asla unutmayınız!

• Derse devam zorunludur. Sınıfta yapılacak uygulamalar ders sonunda teslim edilecek ve değerlendirmeye tabi tutulacaklardır. Derse katılmayan öğrenci uygulamayı yapmamış olacaktır.

• Ders sonunda verilecek ödevler ertesi dersin hemen başında teslim edilecektir. Geç gelen ödevler kesinlikle kabul edilmeyecektir.


33/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Dersin Kuralları

• Sınıf uygulamaları ve ödevler 4 puan üzerinden değerlendirilecektir.

– Tam çizim : 4 puan

– Az hatalı : 3 puan

– Vasat : 2 puan

– Çok kötü : 1 puan

– Yok : 0 puan

• Uygulama ve ödevlerin en düşük bir tanesi ortalamaya katılmaz.

• Ders esnasında cep telefonuyla konuşmaya izin verilmez.


34/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Not Değerlendirmesi

• 1. vize % 15

• 2. vize % 15

• Uygulamalar % 10

• Ödevler % 10

• Final % 50


35/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Dersle İlgili Bilgiler

• Ders notları, uygulama yaprakları ve ders tanıtım formuna

http://kisi.deu.edu.tr/mehmet.cevik/

adresinden ulaşabilirsiniz.

• Dr. Mehmet Çevik

• E-mail: [email protected]

• Ders Tanıtım Formu’nu mutlaka okuyunuz.


36/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

Yararlanılan Kaynaklar

• MEGEP – Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi: http://www.megep.meb.gov.tr/

• F.E. Giesecke, et al., Technical Drawing, Prentice Hall.

• İ.Zeki Şen, N. Özçilingir, Teknik Resim, DE-HA Yayıncılık.


37/37T

ekn

ik R

esim

e G

iriş

• Haftaya görüşmek üzere !

tekn İk res İm - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/mehmet.cevik/teknikresim/01_ders_tr.pdf · 2010...

Documents