televizyon için program fikri geliştirme proje hazırlama - ali bozkurt

TELEVİZYON İÇİN PROGRAM FİKRİ GELİŞTİRME

ALİ BOZKURT

TELEVİZYON İÇİN PROGRAM FİKRİ GELİŞTİRME VE

PROJE HAZIRLAMA


Bir televizyon programının, ekrana gelmeden önce hangi aşamalardan geçtiğini, sıradan bir televizyon seyircisi olduğumuz zamanlarda bile merak etmişizdir.


Bir Televizyon programının ekrana gelebilmesi için öncelikle bir yapımcıya-Prodüktöre ihtiyaç vardır.


• Prodüktör Kime Denir ?


Bir Program projesi çerçevesinde gerekli olan insan, teknik,estetik kaynakları bir araya getirerek programı gerçekleştiren kişidir.


• Bir Prodüktör Nasıl Olmalıdır ?


• Sanat ve sanat olaylarını bilmelidir.

• Edebiyatı bilecek ve yakından takip edecektir.

• Görsel sanatları,sinema ve tiyatroyu takip edecektir.

• Belirli bir kültür düzeyine sahip olacaktır.

• Araştırmacı ve analizci olmalıdır.

• İyi iletişim kurabilmelidir


• Prodüktörün Özellikleri


• Otoriter olmalıdır

• Sözünü dinletebilmelidir

• Soğukkanlı olmalıdır

• Hayali geniş olmalıdır

• Görüntü ile düşünen kişi olmalıdır.


• Program Türleri


• Eğitim-kültür• Belgesel• Drama• Müzik• Eğlence• Magazin• Haber• Spor• Din ve ahlak


• Program Yapım Süreçleri


Bir programın yapımı; Programın tür ve biçimine göre değişmekle birlikte, çoğu kez günler, haftalar, kimi zaman aylar alan bir süreçtir.

Programın türüne göre yapılan işlerin farklılaştığı şu aşamalarda gerçekleştirilir:


• Proje Oluşturma• Yapım-Prodüksiyon• Çekim-Yayın• Arşiv


• Proje Oluşturma Aşamaları


• Program Fikri• Program Önerisi• Bütçe


• Program Fikri


• Bütün yapımlar bir fikirle başlar. • Bu fikir, “hava durumu” kadar basit ya da bir entrika veya

“Macbeth” oyunu kadar karmaşık olabilir.


DÜŞÜNCE NEDİR?

FİKİR NEDİR?

HAYÂL NEDİR?


• DÜŞÜNCEGünümüzde en çok kabul gören tarifi ile Düşünme, bir sonuca varmak amacıyla bilgileri, kavramları incelemek, karşılaştırmak ve aralarındaki ilgilerden yararlanarak başka düşünceler üretmek işlemidir.


• HAYÂLEğer düşünme, hiçbir kayıt ve koşula bağlı kalmadan oluşursa ortada sadece bir “Hayâl” vardır. Bu işlemlerin neticesinde ortaya çıkan zihinsel ürüne de “Düşünce” diyoruz.


• FİKİRHerhangi bir konu hakkında ortaya atılan düşünce ya da düşüncelerin kapsamlı bir yorumlamayla olguya dönüşme süreci. • Daha önceden sahip olduğumuz ancak aralarında ilişki

kuramadığımız iki veya daha çok düşünceyi yeni bir biçimde yeniden birleştirmek.


• Nasıl Fikir Oluşturulur ?


• İlgi alanımıza giren konulara uygun program fikirleri geliştirebilir

• Çevremizdeki olaylardan program fikri çıkarabilir.• İdarenin talepleri doğrultusunda program fikri geliştirilebilir.


• Kişinin düşünce ve algılama biçimi bir süre sonra kısır bir döngü haline gelir.O anda bir şeyleri kırıp etrafa daha farklı gözlerle bakmak gerekir.

• Bir soruyla karşılaştığımız zaman ben bu sorunun cevabını biliyorum demeyip,o sorunun bir sürü farklı cevapları olabileceğini araştırmak gerekir.

• Belki problemlerin çözümü uzaklarda değil çok yakın çevremizde olabilir.


• yaratıcı düşünme teknikleri

TELEVİZYON İÇİN PROGRAM FİKRİ GELİŞTİRME• Bir hedef tahayyül etmek-her şey mümkündür• Beyninizi programlamak -Pozitif olarak• Konuya konsantre olmak -Onu yaşamak, solumak, hissetmek• Yapmayı planladığınız programın konusu ile adeta bir aşk

hikayesi yaşayın,Yani sadece o konuya yoğunlaşın onu düşünün.

• Eski deneylerin baskısından kurtulmak-mutlaka daha iyi bir yol vardır!

• Geçmiş düşmanımızdır,daha önce olmamıştı,bu kabul edilmez,bu beğenilmemişti baskısından kurtulun

• Düşünülmeyecekleri düşünmek -Eğer şöyle olursa...?


• Kasıtlı olarak mantıksız düşünmek• Aşırıyı irdelemek• Hiçbir fikri bu işe yaramaz diyerek bir kenara koymamak• Her şeyi sorgulamak ve hiçbir şeyi kabul etmemek• Yeni ve aykırı bağlantılar bulmak• ilk anda birbiriyle ilgisi olmayan şeyler hakkında ilişkiler

kurmaya çalışmak yaratıcı düşünce oluşturmaya önemli katkılar sağlar.

• Biz çok yetenekli insanlarız her zaman çok güzel şeyler yaratabiliriz diye düşünün.


Gerçekten yaratıcı bir fikir, sonunda en doğal ve en mantıklı çözüm olarak ortaya çıkar.


• Fikir üretmek-beyin fırtınası


• Konuyu tetikleyecek birini seçin• Amaçlarda anlaşın• Sakin, güvenli, korkusuz bir ortam sağlayın• Eleştiriyi engelleyin -Bir yarışma atmosferi olmasın


• Bu evrede değerlendirme yapmayın• Fikirlerin sayısal (niceliksel) çokluğu üzerinde yoğunlaşın.• Ne kadar uçuk olursa olsun bütün fikirleri not edin.• Beyin fırtınası toplantılarından sonra bilinçaltı üretmeye

devam eder.Bir zaman sonra kendiliğinden bir şeylerin ortaya çıktığı görülür.


• bir fikri test etmek?


• basit mi?• özgün ve şaşırtıcı mı?• bir insan gerçeği mi?• ipuçları içeriyor mu?• etkileyici mi?• size ilham veriyor mu?• yaratıcılığınızı canlandırıyor mu?• anlaşılması kolay mı?


Prodüktörlük mesleğinde iki iş birden yapılır ;İMKANSIZI DÜŞÜNMEK

ama bu imkansızın REALİZE EDİLİP UYGULANIR HALE

GETİRİLMESİ


Fikir üretirken eğlenmiyorsanız; Fikir üretmekten vazgeçin.


Yaratıcılığı Olumsuz Anlamda Etkileyen Faktörler• Duygusal engeller: Utangaçlık, aptal yerine koyulma korkusu,

yanlış yapma korkusu, belirsizliklere karşı hoşgörü yetersizliği ve aşırı özeleştiri.

• Kültürel engeller: Toplumsal değerler bir kültürden diğerine değişir. Bazıları yaratıcılığı desteklediği gibi bazıları da engeller. Hayal etmenin boşa harcanan zaman olarak kabul edilmesi, oyunun sadece çocuklar için olduğunun düşünülmesi gibi.


• Bir Programı Başarılı Kılan Unsurlar


Bir programı başarılı kılan nedir? Başarılı programların ortak noktaları:• Çarpıcı bir başlama noktası• Merak uyandıracak bir bakış açısı• Seyredilebilirlik -Görüntü ve amaç bakımından netlik• Basit ve tanımlanabilir bir format ve yapı• Güven duygusu

TELEVİZYON İÇİN PROGRAM FİKRİ GELİŞTİRME• İzleyicilerin programları nasıl seyrettiklerini bilmek

zorundayız.• Bir program tasarlarken elimizde sağlam deliller olmalıdır.

(Yapım-format-içerik açısından).• Kendi programlarımızı üretirken kendimizi programın dışına

alıp,programa eleştirel gözle bakıp eksikleri ve ilave yapılması gerekenleri görmeliyiz.

• Sizin fikrinizin neresi farklı,neresi başka,yoksa eski programların tekrarımı.


• İyi bir öykü anlatmak zorundayız.• Bir program fikrini ilk anda bizim sevmemiz gereklidir.• Kişi olarak olaya biz ilgi ve heyecan duymalıyız.• Öykü karmaşık olabilir ama anlatım anlaşılabilir olmalıdır.• Bir şeyler olacakmış duygusu devamlı diri tutulmalı, seyirci

ana karakterlerle kendini özdeşleştirebilmelidir.• Bütçeyi doğru kullanmalıyız.

TELEVİZYON İÇİN PROGRAM FİKRİ GELİŞTİRME Fikrimizi program önerisine dönüştürürken;• Fikrin ne olduğu,• İçinde kimler olacağı,• Bu programda yeni olarak ne olacağı veya neden şimdi yapıldığı,• Nasıl yapılacağı,

Gibi…hususlara dikkat edilmeli ve bu hususlar program önerisinde bulunmalıdır.


Bir Program:• Neresi yeni?• Neresi cazip? Sorularına tek cümle ile cevap verebilmeli.

Bir program: • Öneriye dönüşmeden genel akışı kafada canlandırabilmeli.

Bir program; • Seyircide seyretme isteği ve gereği uyandırmalı.

TELEVİZYON İÇİN PROJE HAZIRLAMA

• Başarılı Öneriler Yazmak


• Kurum yöneticilerinin arzusu hilafında proje geliştirmenin anlamı yoktur.

• Bunu aşmanın tek yolu yaratıcı olup,istenmeyen veya kabul görmeyen türleri farklı tarz ve formatlarda sunmaktır.

• Çok güzel bir program fikri geliştirip bunu yetkiliye götürünce ,bu fikrin yöneticiler tarafından benimsemesine gayret edilir,o fikre sahip çıkmaları sağlanır.


• Programın Adı

TELEVİZYON İÇİN PROJE HAZIRLAMA• Programınızın adının ne olacağını düşünürken,Tv ekranlarında

yayınlanmakta olduğunu hayal edin. • Bu isim tarafsız bir seyirci gözüyle sizde izleyiciyi yakalayacak

bir ilgi uyandırdı mı? • Eğer programınızın ismini beğenmediyseniz aramaya devam

etmelisiniz. • İsim kısa ve çarpıcı olmalı.• Henüz programınızı izlememiş seyirciyi ekrana çekecek denli

etkileyici olmalı • içeriğiniz hakkında çağrışımları barındırmalı


• Program Formatı


• Format; programın yapısını, biçimini ve yapım yaklaşımını anlatan bir kavramdır.

• Bu aşama programın temasının öne çıkartıldığı amaç cümlesinin rehberliğinde, programınızda bu amacın nasıl, hangi yolla, ne tür konuları işleyerek ,nasıl bir ortamda, kimin sunacağı, kimlerin konuk olacağı vb. sorulara cevaplar içeren bilgilerinin yer aldığı ayrıntılarının yazılmasıdır.

• Bu bölümde sizin programınızı diğerlerinden farklı kılan, yaratıcılığınızın, donanımınızın fark edileceği daha ayrıntılı paragraflara yer verilir.

TELEVİZYON İÇİN PROJE HAZIRLAMABaşarılı öneriler yazmak

• Heyecanlandıracağı / inandıracağı kesin olan bir öğeden başlayın

• Kullandığınız üslup ve kelime haznesi programın yaklaşımına ve atmosferine uygun olsun

• Formatınızı anlaşılır biçimde açık ve kısa olarak tanımlayın.• İzleyici gereksinimlerini ve beklentilerini kavradığınızı ve

buna cevap verebileceğinizi gösterin.• İstediğiniz anlamı verecek en uygun sözcükleri

kullandığınıza emin olun?


• İçeriği Özetlemek


• Başlangıç noktası program içeriğini 2-3 cümle ile tanımlamaktır.

• TV programına ait harika fikrin, birkaç cümleye indirgenerek yazılması oldukça zor görünür. Fakat bu aşama, son derece önemli olan ilk adımdır.

• Yöneticilerin yeni proje önerilerini incelemek için ayırdıkları sınırlı sürede sizin projenizin dikkat çekmesini sağlamalısınız.


• Program önerisi yazmaya yaratacağınız imajın genel kokusunu verecek bir cümle ile başlayın.

• Öyle kelimeler seçerek yazın ki aşağı yukarı, programınızın geneli hakkında ipucu versin.

• Öneriyi değerlendirecek kişinin bilmesi gerekenler kağıt üzerinde yer almalıdır.

• Öneriyi değerlendirecek kişi prodüktörün yerine araştırma yapacak değildir.

• O yüzden değerlendirme yapanı heyecanlandırmak ve kafasında genel yapıya ilişkin bir fikir oluşturmak zorundayız.


• Okuyucular ayrıntıları okumaktan hoşlanmazlar,ana hatlar yazılıp,teferruatları okuyucunun doldurması beklenebilir.

• Yazdığınız öneride hedef kitlenin kim olduğu,onlara nasıl ulaşılacağı açık bir şekilde anlatılmalıdır.

• Tembellik edip genel kelimeler kullanmak yerine,meramımızı tam anlamıyla anlatan özel sözcükler kullanarak yazmalıyız.

• Okuyan insana yorum yapma imkanı bırakmamalıyız. • Bu şekilde bazı soru işaretlerinin uyanmasına engel oluruz. • Önerimizi yazdıktan sonra tekrar tekrar gözden geçirip

gerekli düzeltme ve geliştirmeleri yapmalıyız.


Bir EVET koparabilmek için;Fikrimizi yazıya dökme konusunda çok özenli olmalıyız.


• Proje Sunumu


• Program önerileri ilgili program komisyonlarınca görüşülür.• Komisyon üyeleri Program yapımcısını komisyona çağırıp

proje hakkında bilgi isteyebilirler.

TELEVİZYON İÇİN PROJE HAZIRLAMA Öneriyi ulaştırmak; Ne sattığınızı gerçekten biliyor musunuz?• Bulduğunuz fikre inanın.• Olumlu, istekli ve güvenli olun.• Açıklıkla ve kısaca anlatın.• Zor sorulara hazırlıklı olun.• Tavsiye ve önerilere açık olun.• Ne zaman susacağınızı bilin!

TELEVİZYON İÇİN PROJE HAZIRLAMAKabul komisyonunun karşısında;

• Net olunmalıdır.• Projenize güveninizin tam olduğu hissettirilmelidir.

TELEVİZYON İÇİN PROJE HAZIRLAMA Komisyondaki kişiler aşağıdaki sorulara verilecek cevaplara göre önerimizi değerlendirirler:

• Öneri ilginç mi?• Fikir çabuk aktarıldı mı?• Karakterler ilginç mi?• İzleyiciyi kendine bağlayabilir mi?• Hikâye iyi mi, geliştirebilir mi?


• Bütçe


• Bir programın yapımcının kafasındaki fikir olmaktan çıkıp, ekranda izleyiciye sunulan bir program hâline dönüşebilmesi için para harcanarak bir üretim sürecinden geçmesi gereklidir.

• Bütçenin büyüklüğü,program önerisinin kabul edilip, edilmemesini belirleyen en önemli etkenlerden biridir.

• Bütçe hazırlanırken çekim ve çekim sonrası süreçleri de kapsayan çalışma takviminin oluşturulması ile işe başlanmalıdır.


• Bütçe hazırlanırken dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, gerekli kalemlerin tümünün göz önünde tutulmasıdır.

• Bütün kalemler sıralandıktan sonra da, yüzde 10-15’lik bir ekleme yapılarak beklenmedik giderler için, öngörülmeyen giderler kalemi oluşturmak gerekir.


• Yapım -prodüksiyon


• Çekim-Yayın


Güzel ve kaliteli programlar üretmenize katkıda bulunması temennisiyle…

Ali Bozkurt Prodüktör

televizyon için program fikri geliştirme proje hazırlama - ali bozkurt

Education