tema 2: plaasboerdery, landbou en produkte · 2015-07-22 · 34 tema 2: plaasboerdery, landbou en...

34

Tema 2: Plaasboerdery, landbou en produkte

Week 4: Graansoorte

Die Rooi Hennetjie

’n Rooi hennetjie woon op ’n plaaswerf. Een oggend skrop sy rond en sy sien lekker koringkorrels. “Ek sal die koringkorrels plant” dink sy. Niemand wil haar help nie en sy doen dit self.

Elke dag kyk sy hoe die koring groei; dit groei vinnig en mooi. Uiteindelik is die koring ryp. Hennetjie sny die koring self af, want niemand wil haar help nie.

Sy neem dit self na die meule om gemaal te word. Die meulenaar maal vir haar die korrels fyn. Die rooi hennetjie neem die meel in ’n sakkie terug.

Oppad besluit sy om die meel na die bakker te neem om n koek te bak. Die bakker bak ’n groot koek en versier dit. Bo-op sit hy rooi kersies.

Die rooi hennetjie neem die koek terug plaas toe. Al die diere sien die koek en lek hul le lippe af, maar Hennetjie eet die koek al leen op!

35

Datum: _____________

Selfstandige naamwoorde (s.nw)

Dit is iets wat jy aan kan raak of iets wat bestaan.

Voorbeelde:

lig, stoel, tafel, bed, vliegtuig, hond ens.

Werkwoorde (w.w)

Dit is woorde wat sê watter werk jy doen.

Voorbeelde:eet, sit, hardloop, spring ens.

Lees weer die leesstuk en voltooi die opdrag:

Omkring die selfstandige naamwoorde met blou.

Omkring die werkwoorde met rooi.

36

Datum: ______________

Die Dae en MaandeSondag is die eerste dagen Maandag is die tweede,Dinsdag is die derde dagen Woensdag is die vierde.Donderdag is nommer vyf,Vrydag altyd nommer ses,Saterdag die sewende - ek hoop jy ken jou les!

Dertig dae het November;April, Junie en September;Februarie agt-en-twintig al leen,en al die ander dertig-en-een.

Lees die gedig.Leer die woorde en sê die gedig vir jou maat.

37

Datum: ______________

Kyk na die strokiesprent en skryf jou eie storie.

Titel: _____________________________________________

________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________

________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________

38

________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________

________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________

________________________________________________

39

Datum: ______________

Samestel lings

Voorbeeld: kombuis + stoel = kombuisstoelDwars Af

1. peer + boom 1. eet + tyd2. sak + geld 2. god + diens3. som + boek 3. wa + huis4. roos + tuin 4. perd + pote5. sink + dak 5. man + mens

1 1

2 3

2

4

3 5

4

5

40

Datum: _____________

1. Trek ’n streep deur elke woord wat nie in die blok hoort nie.

2. Kies ’n “versamelnaam” en skryf dit in elke blok.speelpark, biblioteek, voëls, ledemate, groente, tuistes, reptiele en plaasdiere.

lammetjiekoeileeuperd

_________________

swaaiskoppelmaaifietswipplank

_________________

boeketydskriftekoeranteplakkate

_________________

mossievinkmierspreeu

_________________

kobrahenluislangadder

_________________

huisrondawelskuit

_________________

ertjiespampoenbeet

_________________

armsbenevingershare

_________________

mielieskoringhawervleis

_________________GraanVoor

beel

d

41

Datum: _____________

Afkortings: word gebruik om ’n woord wat dikwels gebruik word korter te skryf.

Al le afkortings het ’n punt begalwe wiskunde afkortings.’n Naam word met ’n hoofletter geskryf, ook as dit ’n afkorting is.

Pas die regte afkorting by die regte woord.

Januarie ____________

Februarie ____________

April ____________

Junie ____________

Augustus ____________

September ____________

Oktober ____________

November ____________

kilogram ____________

minuut ____________

sentimeter ____________

meter ____________

rand ____________

liter ____________

mil liliter ____________

Jan. Apr.Des. Sept.Feb. Jun.Aug. Okt.Nov.

Kg mlmm cmmin m

R

42

meneer ____________

mevrou ____________

juffrou ____________

dokter ____________

kaptein ____________

professor ____________

straat ____________

president ____________

Suid-Afrika ____________

Nuus Datum: _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

mnr. dr.prof. mev.juf. str.S.A. kapt.pres.

43

Spel lingtoets Datum: _____________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

Diktee: aai, ooi, oei, eeu Datum: _____________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

44

Datum: _________________

Verryking, nasorg en aanvul lende werk____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Kreatiewe werk

45

Week 5: Groenteboerdery

Datum: ______________

Die vriendelike wortelmannetjies

Wil lem se pa is ’n groenteboer. Hy moet elke dag, na skool, sy Pa help in die groentelande. Hierdie week is Wil lem se Pa siek en hy moet al les al leen doen. Hy werk baie hard. Arme Wil lem swoeg elke middag om klaar te maak. Vandag trek hy wortels uit. Ewe skielik sien Wil lem hoe ’n wortel sommer net verdwyn! Daar verdwyn nog een! En nog een! Nou is Wil lem sommer bang. Hy hardloop so vinnig as hy kan huis toe

Wil lem weet nie dit is maar net die Wortelmannetjies wat help nie. Hul le het vir Wil lem jammer gevoel en besluit om self in te spring en te help. Die Wortelmannetjies kry blitsvinnig al die wortels in mandjies gepak. Hul le sluip na Wil lem se huis toe en pak die mandjies vol wortels mooi in ’n ry voor die deur. Wil lem loer deur die venster. Hy kan sy oë nie glo nie! Die Wortelmannetjies verdwyn. Hy dink hy droom! Hy hardloop na sy Pappa se kamer toe.“Pappa, Pappa” sê hy “Weet Pappa wat? Daar was sulke snaakse.....” Wil lem huiwer.“Ag nee, toemaar.” Wil lem weet niemand sal hom tog ooit glo nie! Hy sê maar net “Al les is klaar Pappa.”

46

Datum: _____________

Die vriendelike wortelmannetjies

Omkring al die uitroeptekens, vraagtekens en aanhalingstekens.Gee antonieme vir die volgende woorde in die leesstuk:

siek _______________

hard _______________

verdwyn _______________

vinnig _______________

mooi _______________

niemand _______________

hardloop _______________

Verdeel woorde in lettergrepe: elke = el + ke

groenteboer _____________________________

seuntjie _____________________________

hierdie _____________________________

Wortelmannetjies _____________________________

skielik _____________________________

sommer _____________________________

verdwyn _____________________________

vinnig _____________________________

jammer _____________________________

besluit _____________________________

47

Datum: _____________

Lees al die rympies en skryf dan jou eie.

In die blik op die kasbly ’n tor en ’n das.In die tuin op ’n blaarwoon ’n mier al ’n jaar. Die brak kan blaf,

die leeu kan brul.Die brak is lus,om die leeu te kul

Kyk al die koekiesin die blik.As jy vinnig eetgaan jy stik. Ben blaas borrels

groot en klein.Ben blaas borrels,wat verdwyn.

Gras groei buiteop die grond.Ek gaan daar speelmet my hond.

My eie rympie

___________________________________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

___________________________________________________

48

Oorsaak en gevolg Datum: _____________

Die prente in agt van hierdie sirkels wys die oorsaak van iets wat gebeur het. Die agt ander prente wys die gevolg van elke gebeurtenis. Trek ’n lyn van elke oorsaak na sy gevolg.

Gevolge Oorsake

49

Datum: _____________

Meervoude: Klinkergroep 1oe, ou, ie, ui, eu, aai, oei, ooi, eeu

Die woorde by Groep 1 kry in die meervoud net ’n “e” of “s”.

Klinkergroep 1:

Meervoude wat ’n “e” kry

huis _________________boek _________________neus _________________muis _________________huis _________________trein _________________hond _________________

Meervoude wat ’n “s” kry

lepel _________________seun _________________leeu _________________lekker _________________arm _________________venster _________________wortel _________________

lepels

huise

50

Datum: _____________

Kies die regte prentjie en voltooi die uitdrukkings wat twee dinge vergelyk:

So stil soos ’n ____________

So mak soos ’n ____________

So streeks soos ’n ____________

So stadig soos ’n ____________

So vet soos ’n ____________

So getrou soos ’n ____________

So lig soos ’n ____________

So goed soos ____________

So soet soos ____________

muis

51


____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

Diktee: bl, gl, br, gr Datum: _____________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

52

Nuus Datum: _____________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Knip ’n prentjie van ’n nuusstorie uit die koerant en plak dit hier:

53

Datum: _________________


Kreatiewe werkKyk na bladsy 48 en skryf ’n storie oor een oorsaak en gevolg:

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

54

Week 6: Landbouboerdery - Suiker

Lees die gedigte Datum: ______________

Boerekos A.J. SnymanAan die werk, aan die werk,want mieliepap maak sterk!En gee my maar ná vrugtesap:bruin boerewors, sous en krummelpap.

Daar’s moskonfyt en growwe brood - hul gooi die kwaaiste hanger dood.En groenmielies met botter op,kan ek maar heeldag in bly stop!

Hoera ook weer vir lamsosatie,vir rissie, blatjang en tamatie,terwyl springbokboud gestop met spek,’n mens se oog en maag laat rek!

Vars karringmelk en mosbeskuitis heerlik - so het ek besluit - maar koffie, met dik room bedek, en melktert het die ereplek.

En maak my Ma nou weer pasteivan hoendervleis met groente by,dan laat ek al les net so losen hou my by ons boerekos.

Dog waar ek die hardste oor sal sing,is biltong - wat ’n lekker ding!

SuikerSuiker is lekker,suiker is soet.Te veel is egter,vir jou tande nie goed!

55

Het jy geweet? M. PaschHet jy geweet heuning kom van byeEn mens kan konfyt kook van ’n boom se vye?Het jy geweet mens kry melk van ’n koei?En dat kuikentjies uit ’n hen se eier uit broei?Het jy geweet suiker kom uit ’n lang, vaal riet?Ja! Daardie wit suiker wat ons in ons tee geniet!

WenseAs al die bome en die grasvan melktert en van suiker was,en al die voëltjies en die veeen al die visse in die seeja, al wat leef, selfs ons ou haan,uit wors en biltong het bestaan - as al die damme koffie wasen die hele see vol wyn,en al die klippe kase wasen daar was geen asyn - dan sou ek heeldag eet en drinken skoolgaan glad vergeet.Maar . . . wat sal van my magie word?Ek wonder of ek weet . . .

Mondeling aktiwiteite:

Soek die rymwoorde in elke gedig.

Soek die werkwoorde in die gedigte.

Kan jy die leestekens opspoor? Omkring dit met jou potlood

56

Datum: _____________

Lees vir jou maat ’n grappie

Goeie stofferPa-volstruis: “Wat wil jy eendag word my seun?Seun: “’n Goeie verestoffer.”

Nie op die meubels niePasiënt aan dakter: “Dokter ek bly dink ek is ’n hond.”Dokter: “Hoe lank voel jy al so?”Pasiënt: “Al vandat ek ’n klein hondjie is.”Dokter: “Lê op die bank sodat ons daaroor kan praat.”Pasiënt: “Jammer, maar ek word nie op meubels toegelaat nie.”

BromponieDie blondine sien ’n man wat ’n bromponie stoot.“Wat is fout?” vra sy.“Die brandstof het opgeraak,” antwoord hy.“Maar dis darem goed dat jy weet van hierdie soort ding,” sê sy, “ek sou sommer aanhou ry het.”

Weg met tandeKoos kla by Piet: “Vandat my vrou weg is, kan ek nie slaap of eet nie.”Piet: “Was jy só lief vir haar?”“Koos: “Nee man, sy’s weg met die matras en my tande.

Wat het die een snoek vir die ander snoek gesê toe die haai verby swem?“Kyk, ’n liggaamsbouer!”

Hoekom miaau ’n kat?Want as hy geblaf het, was hy ’n hond.

Hoe keer jy dat jou hond heeltyd agter in jou motor sit en blaf?Jy laat hom voor sit.

Wat maak negehonderd nege-en-negentig keer doef en een keer daf?’n Duisendpoot met krukke.

Wat is ’n definiesie van ’n brommer?’n Vlieg met ’n dieselenjin.

57

Versteekte prente Datum: _____________

Omkring elke prentjie wat wegkruip in die groter blok.

58

Meervoude Datum: _____________

Klinkergroep 2 (aa, oo, ee, uu) Een dubbelklank (klinker) val weg en die woord kry ’n “e” agteraan: haas - hase

Skryf die meervoud neer en voltooi die blokkiesraaisel.

Dwars Af2. boom 1. jaar5. aap 2. been6. boot 3. muur8. peer 4. soom1 1. haas 7. een12. vaas 9. naam14. veer 10. week16. graaf 13. stoof17. roos 14. vuur20. daad 15. kreef2 1. oor 18. saad22. toon 19. hoop

1 2 3 4

5 6 7

8

9 10

1 1 12 13

14 15

16

17 18 19

20

20 22

59

Meervoude Datum: _____________

een dogter twee dogter_

een wolkie twee wolk_ _ _

een voël twee voël_

een skoen twee skoen_Groot en Klein

’n groot wolk ’n klein wolk_ _

groot oë klein o_ _ _ _

groot skoene klein skoen_ _ _ _ _

’n groot voël ’n klein voël_ _ _ _

60

Meervoude

Voorbeeld:Een skaap, baie skape

Een haan, baie __________________

Een beer, baie __________________

Een plaas, baie __________________

Nuus Datum: _____________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

61


____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

Diktee: dr, dw, fl, fr Datum: _____________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

62

Datum: _________________


Kreatiewe werk

tema 2: plaasboerdery, landbou en produkte · 2015-07-22 · 34 tema 2: plaasboerdery, landbou en...

Documents