teme diplome
TRANSCRIPT
UNIVERSITETI ALEKSANDER MOISIU UNIVERSITETI ALEKSANDER MOISIU
Fakulteti Ekonomise dhe AdministrimitDega: Administrim - Biznes
LOGO
Pershkrimi i temes
Kjo teme jep një pamje mbi gjendjen e finacimit të bizneseve në Shqiperi, institucionet financiare ekzistues, rolin e qeverise si koordinatore në financim, mjedisin ligjor, pengesat kryesore të aksesit në kapital, krahasimi me vendet e tjera të rajonit dhe rekomandime se si mund të kapercehen veshtiresite, duke hartuar në kete menyre një strategji të zhvillimit të bizneseve.
Objektivi i kesaj teme është synimi për minimizimin e barierave, për kreditimin e biznesit dhe
mbeshtetja e tyre nga institucionet financiare.
LOGO
HYRJE
Zhvillim ekonomik do të thote një hap perpara. Biznesi i Vogel dhe ai i Mesem luajne një rol thelbesor në kete aspekt. Për kete një vemendje e vecante duhet t'i kushtohet politikave,strategjive dhe inisiativave për zhvillimin e bizneseve me qellim rritjen e konkurrences në biznes dhe ecjen perpara të ketyre kompanive
LOGO
HYRJE
Aktualisht sektori privat në Shqipëri kontribuon me më shumë se 75% të Produktit të Përgjithshëm Bruto (GDP) dhe më shumë se 62% të gjithë të punësuarve. Ndërmarrjet mikro, të vogla dhe të mesme përbëjne 99% të ndërmarrjeve private dhe rreth 75% të të punësuarve në sektorin jo-bujqësor.
LOGO
Pikpamja e pergjithshme e sektorit privat ne Shqiperi
Ambjenti ekonomik në Shqiperi ka ardhur duke u permiresuar vazhdimisht që nga gjysma e dyte e viteve 90. Vihet re një stabilizim ekonomik si rezultat i liberalizimit të cmimeve dhe atij të shkembimit të valutave, kontrollit fiskal, kufizimeve monetare e privatizimit të shpejte të tokes bujqesore dhe ndermarrjeve të vogla.
LOGO
Aktualisht në Shqiperi operojne tre nivele të kreditimit të bizneseve:
2. Fondacionet e kreditimit
3. Fondet e ekuitit
4. Conclusion
1. Bankat
LOGO
• Mikro - kompanite
• Kompani te vogla
• Kompani te mesme
(Deri ne 9 te punesuar)
• Kompani te medha
1 - 9 10-49 50-149 Mbi 150
(10 -49 te punesuar)
(50-149 te punesuar)
(mbi 150 te punesuar)
Kategorite e Ndermarjeve• Nr. Te punesuarve
Ne baze të kesaj shperndarje mund të themi se 98% e bizneseve shqiptare klasifikohen si SME.
LOGO
Llojet e bizneseve
Ndërmarrje individualeNdërmarrje individualeNdërmarrje individualeNdërmarrje individuale11
OrtakëriOrtakëriOrtakëriOrtakëri22
Ndermarje shpkNdermarje shpkNdermarje shpkNdermarje shpk33
Ortakëri e kufizuarOrtakëri e kufizuar Ortakëri e kufizuarOrtakëri e kufizuar44
Organizata jo-fitimprureseOrganizata jo-fitimprurese Organizata jo-fitimprureseOrganizata jo-fitimprurese66
KoperativeKoperative KoperativeKoperative77
Prone e huajProne e huajProne e huajProne e huaj88
Prone shoqeroreProne shoqerore99
Shoqëri aksionShoqëri aksioneerereShoqëri aksionShoqëri aksioneerere55
LOGO
Shperndarja e Prodhimit te Pergjithshem vendas sipas sektoreve
SektoretSektoret 20042004 20052005 20062006 20072007 20082008
Bujqesia, Gjuetia dhe pyet
27 26 24,7 15 24,4
Industria 11,2 10,5 10,2 17,1 14,5
Ndertimi 8,6 7,8 9,1 9,8 12,2
Tregetia, hotele, restorante
20 21,8 34 23,3 19,3
Transport 12,4 11,4 10 10,4 10,2
Sherbime te tjera 24,2 25,8 46 48,6 20
LOGO
Kredi afatshkurtraKredi afatshkurtra
Qellimi i dhenies se kredise nga banka eshte: mbeshtetja financiare e veprimtarise ekonomike të klienteve të saj dhe realizimi i një fitimi të pranueshem për vete dhe sigurimi i kthimit të kredise.
- Afatet e kredise percaktohen si me larte...
Mbi 5 vjet
Kreditimi
3-5
vjet
1-3vjet
Kredi afatgjataKredi afatgjata
Kredi afatmesmeKredi afatmesme
LOGO
Kredite per biznese npm sektorit bankar
Ekzistojne rreth 16 banka të nivelit të dyte që operojne sot në tregun Shqiptar, dhe kjo e ka bere sistemin bankar shqiptar edhe me efikas.
Duke qene se shumica e bankave janë krijuar me kapital të huaj, vihet re një permiresim i sistemit bankar në Shqiperi. Në të njejten kohe vihet re një shperndarje gjeografike pothuajse në të gjithe territorin, gje që permireson sherbimin bankar në vend
LOGO
Treguesit e shtrirjes se rrjetit bankar ne fund te vitit 2008
NR. BANKATNR.DEGEVE BRENDA VENDIT
NR.AGJENCIVE
NR.DEGEVE JASHTE SHQIPERISE
1 Banka Raiffeisen 98
2 Banka Kombëtare tregtare 21 20 1
3 Banka e Bashkuar e Shqipërisë 3 1
4 Banka Italiane e Zhvillimit 4
5 Banka e Tiranës 39 4
6 Banka Kombëtare të Greqisë 5 19
7 Banka Ndërkombëtare Tregtare 5
8 Banka Alfa 23 1
9 Banka Intesa San Paolo 8 15 4
10 Banka Procredit 24 1
11 Banka Emporiki 4 7
12 Banka e Kreditit të Shqipërisë 2 1
13 Banka Credins 21 4
14 Banka Popullore 33
15 Banka Union 12 12
16 Banka e Parë e Investimeve 3
TOTALI 302 88 5
LOGO
Skema e kreditimit
KONTAKTI KONTAKTI PARAPRAK ME PARAPRAK ME KLIENTIN & KLIENTIN & PLOTESIMI I PLOTESIMI I FORMULARITFORMULARIT
MBLEDHJAMBLEDHJA E E INFORMACIONITINFORMACIONIT
ANALIZAANALIZA
PARAPRAKEPARAPRAKE
MBLEDHJA MBLEDHJA EE
DOKUMENTACIONITDOKUMENTACIONIT
ANALIZA ANALIZA
E PLOTEE PLOTE
SHLYERJASHLYERJA
E KREDISEE KREDISE
PERDORIMIPERDORIMIII
KREDISEKREDISE
LIDHJA E LIDHJA E MARRVESHJESMARRVESHJESSE KREDISESE KREDISE
KOMITETI I KREDITIMITKOMITETI I KREDITIMIT
LOGO
Kredite per biznese nepermjet institucioneve te kreditit
Fondet Ekuiti për SME-te
Fondi Shqiptaro - Amerikan i ndermarrjeve Fondi i Rikonstruksionit të Ndermarrjeve për
Shqiperine Organizmat Nderkombetare Financiare Banka Boterore dhe IDA (shoqata nderkombetare e
zhvillimit) IFC (korporata nderkombetare e financave) SEED (Zhvillimi i ndermarrjeve të Europes
Juglindore) EBRD (BERZH - banka Europiane per rindertim e
zhvillim) PHARE Faciliteti i Garncise se Riskut Politik në Shqiperi
LOGO
Fondacioni Besa Land O'Lakes
Fondacioni iFinancimitTe zonave
malore
Fondacioni iFinancimitTe zonave
rurale
Mikrokredite per biznese familjare permes fondacioneve
Mikrokredite per biznes
LOGO
Konkluzione dhe Rekomandime
Kriza financiare imponon kujdes për konsumin. Të dhënat e BSH tregojnë se ritmet e kredisë gjatë muajit dhjetor u rritën me 0.5%, rritja më e vogël që prej vitit 2004, kur nisi edhe kreditimi.
Kriza globale është ndjerë edhe në bankat shqiptare. Për vitin 2009, ritmet e rritjes së kredidhënies,do të jenë më të ngadalta krahasuar me vitin 2008. Thuhet se gjatë këtij viti ritmet e kredidhënies ranë në nivelin 34%
Vetë bankat janë të mendimit se, për vitin 2009 do të jetë më e rëndësishme ruajtja e stabilitetit dhe e cilësisë së portofolit të huave, se sa rritja e huasë
LOGO
Bankat preferojne te japin kredi ne Leke
Bankat e nivelit të dytë preferojnë të japin më shumë kredi në monedhën vendase. Bankat e nivelit të dytë kanë dhënë rreth 2%
më shumë kredi në lekë se në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.
Ekziston nje tendencë e bankave për të zhvendosur aktivitetin kreditues nga kreditimi në monedhë të huaj, në lekë.
Në fund të muajit shkurt, kredia në lekë përbën 29% të portofolit të kredisë, duke u rritur me 2 pikë % krahasuar me peshën mesatare që përbënte gjatë vitit 2008.
LOGO
Kredidhenia ne periudhen 2006-2009
LOGO
Udheheqes
Prof.dr Nevrus KOCI