TEMEL EKONOMİ3.FİYAT MEKANİZMASI:

TALEP, ARZ VE FİYAT

www.TemelEkonomi.org

1

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3. FİYAT MEKANİZMASI: TALEP, ARZ VE FİYAT

2

TalepArzPiyasa dengesiDenge fiyatı ve miktarında değişmelerKısmi denge ve genel denge ayrımıStatik, karşılaştırmalı statik ve dinamik analiz

ayrımı

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.1. Talep3

Talep edilen miktar, bir ekonomide bütün tüketicilerin belli bir zaman içinde satın almayı planladıkları mal veya hizmet miktarına denir.

Talep edilen miktarı neler belirler?o Malın fiyatıo İlişkili diğer malların fiyatlarıo Gelir (Ortalama tüketici geliri)o Gelir dağılımıo Nüfuso Tercihlero Reel faiz oranıo Geleceğe dönük fiyat ve gelir beklentileri

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.1. Talep4

Talep Kanunu

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.1. Talep5

Talepte bir değişme

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.1. Talep

Talep ve ilişkili diğer malların fiyatıo İkame mallar (birbirine rakip mallar)

o Tamamlayıcı mallar

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

6

3.1. Talep7

Talep ve geliro Normal mallaro Düşük mallar

Talep ve gelir dağılımıTalep ve nüfusTalep ve tercihlerTalep ve reel faiz oranıTalep ve geleceğe dönük fiyat ve gelir

beklentisi

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.1. Talep8

Talep eğrisi boyunca hareket ve talep kaymasıo Talep değişmesi

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.1. Talep9

o Fiyat değişmesi o Hem talep hem fiyat değişmesi

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.2. Arz10

Arz edilen miktar, bir piyasada bütün firmaların (üreticilerin) belli bir zaman içinde satmayı planladıkları mal ve hizmetin miktarına denir.

Arz edilen miktarı neler belirler?o Malın fiyatıo Girdi fiyatıo Teknoloji düzeyio Üretilen diğer malların fiyatlarıo Firma sayısıo Geleceğe dönük fiyat beklentisi

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.2. Arz11

Arz Kanunu

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.2. Arz12

Arzda bir değişme

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.2. Arz13

Arz ve girdi fiyatlarıArz ve teknoloji düzeyiArz ve üretilen diğer malların fiyatları

o İkame mallarıo Tamamlayıcı mallar

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.2. Arz14

Arz eğrisi boyunca hareket ve arz kaymasıo Arz değişmesi (kayması)

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.2. Arz15

o Fiyat değişmesi o Hem arzda hem fiyatta değişme

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.3. Piyasa Dengesi16Denge, zıt güçler arasında

bir uzlaşmayı ifade eder. Denge fiyatı

P > P< Arz fazlası Talep

fazlası

Denge miktarı

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.3. Piyasa Dengesi17

Arz fazlası Rekabet Fiyat Talep fazlası Rekabet Fiyat

kg milyon 25QTL, 16P 00 20P 16P 10

12P 16P 10

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.4. Denge Fiyat ve Miktarda Değişmeler

18

Talepte bir değişme

Talep fazlası

Talep kanunu Arz kanunu

35Q 25Q DD

102535

30QQQ 20,P 1SD1 Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.4. Denge Fiyat ve Miktarda Değişmeler

19

Arzda bir değişme

Koyun eti maliyeti

Arz

35Q 12P 16P

1

10

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.4. Denge Fiyat ve Miktarda Değişmeler

20

Arzda bir değişme

Arzkg bin 100QTL, 10P 00

kg bin 170QTL 4P

1

1

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.4. Denge Fiyat ve Miktarda Değişmeler

21

Hem arz ve hem de talepte bir değişme Talep & Arz

Denge fiyatı Denge miktarı

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.4. Denge Fiyat ve Miktarda Değişmeler

22

Hem arz ve hem de talepte bir değişme

Talep & Arz

Denge fiyatı Denge miktarı

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.5. Kısmi Denge ve Genel Denge Ayrımı

23Kısmi denge analizi

o Tek bir ürün veya faktör piyasasında denge fiyatı belirlenir.

o Denge fiyatlarındaki değişikliğin nasıl meydana geldiği incelenir.

o Diğer piyasalardaki denge fiyatları gözardı edilir.

Genel denge analizio Bütün ürün ve faktör

piyasalarındaki denge fiyatları eşanlı belirlenir.

o Herhangi bir piyasadaki denge fiyatında meydana gelen bir değişmenin diğer piyasalardaki denge fiyatlarını nasıl etkileyeceği incelenir.

o Bütün piyasalarda nasıl bir denge oluşacağı incelenir.

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK

3.6. Statik, Karşılaştırmalı Statik ve Dinamik Analiz Ayırımı

24

Statik analizo Piyasa dengesinde arz ve talep eğrilerinin kesiştiği

noktadaki, denge fiyatını ve denge miktarını bulmak.Karşılaştırmalı dinamik analiz

o Fiyat dışında herhangi bir faktörün değişmesinden dolayı arz ve talep eğrilerinin kaymasıyla meydana gelen yeni denge ile, eski dengenin karşılaştırılmasıdır.

Dinamik analizo Bir denge noktasından yeni bir denge noktasına

ulaşılması sürecinin incelenmesidir.

Temel Ekonomi - Prof. Dr. Tümay ERTEK