TEMEL İMMUNOLOJİ

Dr. Ayşe Bilge Öztürk

Koç Üniversitesi Hastanesi, Alerji ve İmmunoloji Bölümü

İmmunoloji Ne ile İlgilenir?

BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ

GÜÇLENDİREN TOP 10 BESİN

Bağışıklık sisteminin zayıf olduğu nasıl anlaşılır?

•Hazımsızlık

•Şiş ve ağrılı bezler

•Koku alamama, salgı yokluğu, solunum güçlüğü

•Saç dökülmesi ve donuk saç rengi

•Kırışık ve kuru cilt

•Sertleşmiş ve şiş eklemler,

•Dikkat bozukluğu, ilgisizlik, isteksizlik ve halsizlik

•Depresyon

ARI SÜTÜ VE PROPOLİS BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ

GÜÇLENDİRİR

İmmunoloji Alanında Nobel Ödülleri

1901:Emil Von Behring (Almanya). Difteriye

karşı serum tedavisi

1905:R Koch.Tüberküloz etkeninin keşfi

1908: E. Metchnikoff (Rusya) ve P.

Ehrlich(Almanya) fagositoz, hücresel

teori

1913: C.R. Richet (Fransa) anafilaksi ile

ilgili çalışmalar

1919:J. Bordet (Belçika) kompleman

sistemi

1930: K. Landsteiner (Avusturya) kan

gruplarının keşfi

1951: M. Theiler (Güney Afrika) sarı

hummanın keşfi

1957: D. Bovet (İtalya/isviçre) histamin ve

histamin antagonistleri üzerine çalışmalar

1960: Sir F.McFarlane Burnet (Avusturya) ve

Sir P.B. Medawar (İngiltere) immun tolerans

1972: G.M. Edelman (Amerika) ve R.R.

Porter (İngiltere) antikorların kimyasal

yapısının keşfi

1977: R. Yalow (Amerika) RIA ile peptid

hormonların ölçümü

1980: B. Benacerraf (Amerika), J. Dausset

(Fransa) ve G.D. Snell (Amerika) MHC keşfi

1999: G. Blobel (Amerika) sinyal ileti

yolakları.

ÇİÇEK AŞISI

18. Yüzyılda 400 000 kişi çiçek hastalığından kaybedilmiş.

1966'da çiçek aşısı sonucu hastalık görünmez oldu

Edward Jenner 1802 aşı patenti

İmmunoloji Ne ile İlgilenir?

Konağın kendine yabancı maddeyi tanıması ve buna karşı yanıt vermesidir.

Immunoloji bu bağışık yanıt ve buna bağlı klinik, patolojik ve laboratuvar

olayları ile ilgilenir.

İmmunoloji bilimi;

Mikroorganizma-konak ilişkisi

Enfeksiyon hastalıklarından korunma, bunları tanımave tedavi etme

Allerjik olaylar,

Kan grupları,

Otoimmun hastalıklar,

Tümör immunolojisi,

Organ transplantasyonu,

Sitoloji

Tanımlar

Antijen: İmmun sistemin özgül ürünleriyle etkileşen madde

Immunojen: İmmun yanıt oluşturan madde

Hapten

Determinant-epitop

Antijenin özgüllüğünü belirleyen

antijenin kendi özgül antikorları ile birleşmesini sağlayan kimyasal gruplar

Bir antijen molekülü birden fazla determinant grup içerir

Adjuvan

İmmunojene karşı oluşacak immun cevabı arttıran maddeler

İmmunijeniteyi Belirleyen Özellikler-1

Konağa yabancılık (Self, non-self)

Molekül büyüklüğü

Molekül ağırlığı <1.000 Dalton-

immunojenik değil,

>6.000 Dalton immunojeniktir.

Kimyasal bileşim

Primer, sekonder, tersiyer, kuarternal

İmmunijeniteyi Belirleyen Özellikler-2

Fiziksel Hal

Partiküller-çözünür olanlara

göre

Denatüre olanlar-doğal

hallerine göre

Degradabilite (çözünürlük)

Kolay fagosite edilebilenler

daha immunojenik

İmmunijeniteyi Belirleyen Özellikler-3

Antijenin alınış şekli

Doz

Yol (sc>ıv>oral)

Antijenin yapısı

Protein: En iyi immunojen

Polisakkaritler

Nükleik asitler: Zayıf immunojen

Lipitler: Hapten

İmmun Sistem

Lenfoid Organlar

Primer lenfoid organlar

Fötal hayatta karaciğer,

Kemik iliği ve timus

Sekonder lenfoid organlar

Lenf düğümleri, dalak, MALT

Hücreler

Myeloid seri

Lenfoid seri

Kemokinler, Sitokinler

Hücre içi sinyal ileti yolakları

Chapter_7.indd 1 3/17/11 4:55 PM

Myeloid Seri

Trombositler

Eritrositler

PNL

Monositler

Makrofajlar

Dentritik hücreler

Lenfoid Seri

Innate lenfositler (NK, NKT)

T lenfoistler

B lenfositler

DOĞAL İMMÜN SİSTEM KOMPONENTLERİ

Epitelyal bariyerler

Defensinler ve Katelisidinler

Küçük katyonik peptidler

Mukozal yüzeylerde epitel üzerinde sentez

Nötrofil, NK hücreleri ve sitotoksik T hücreleri

İnce barsak Paneth hücreleri

Respiratuvar epitel hücreleri

Mikroplara direkt sitotoksisite??

Hücre aktivasyonu

Fagositler ve Enflamatuvar Yanıt

Nötrofiller

Mononükleer

fagositler

Dendritik hücre

NK hücreleri

γδ T hücreleri

B-1 B hücreleri

DOĞAL İMMÜN TANIMA

RESEPTÖRLERİNİN ÖZELLİKLERİ

Mikrobiyal patojenlerin memeli hücrelerinde

eksprese edilmeyen yapılarını tanır

pathogen-associated molecular patterns (PAMPs)

pattern recognition receptors (PRRs)

Mikropların Fagositozu

Doğal Bağışıklığın Diğer Plazma Proteinleri

Sitokinler

Kompleman sistemi

Pentraksinler

CRP

Serum amiloid P

Kolektinler

MBL

Pulmoner surfaktan proteinler

Fikolinler

Mikrop

Doğal Bağışıklık Edinsel Bağışıklık

Epitelyal

bariyerler

Fagositler

Kompleman NK hücresi

Enfeksiyon sonrası süre

B lenfosit

T lenfosit

Antikorlar

Etkin T lenfositleri

Hücre tipi

B lenfositleri

Yardımcı T

lenfositleri

Naif hücreleri Efektör hücreler Bellek hücreleri

Evre

Antijen tanıma

Antijen tanıma

Çoğalma

Çoğalma

Farklılaşma

Farklılaşma

ÖZELLİK EVRE

Naif hücreler Efektör hücreler Bellek hücresi

Antijen reseptörü Var B hücreleri:

azalmış

T hücreleri: var

Var

Yaşam süresi Aylar Genellikle kısa

(günler)

Uzun (yıllar)

Efektör işlev Yok Var

B hücreleri:

antikor

T hücreleri: sitokin

CTL’ler: sitoliz

Yok

Özgül nitelikler

B hücre

Ig afinitesi

Ig izotipi

Düşük

Zara bağlı IgM ve

IgD

Değişken

Zara bağlı IgM, IgA,

Iga ve IgE salgılar

(izotip dönüşümü)

Yüksek (afinite

olgunlaşması)

Çeşitli

Birincil Yanıt İkincil Yanıt

Aşılama

Sonrası ara

Tepe yanıtı

Antikor izotipi

Antikor

afinitesi

Genellikle 5-10 gün

Küçük

Genellikle IgM > IgG

Düşük afinite,

Çoğunlukla değişken

Daha yüksek afinite

Afinite olgunlaşması

IgG’de oransal artış ve

bazı durumlarda IgA veya IgE

Büyük

Genellikle 1-3 gün

Downloaded from: StudentConsult (on 4 December 2011 01:28 PM)

© 2005 Elsevier

Chapter_8.indd 3 3/17/11 4:59 PM

Downloaded from: StudentConsult (on 4 December 2011 01:28 PM)

© 2005 Elsevier

Sitokinler Sitokinler

CD40 ligand

CD40 ligand

CD40

B7 CD28

B

hücresi

B hücre, yardımcı

T hücresine

antijeni sunar

Yardımcı T hücre

aktive olur; CD40L

eksprese eder ve

sitokin salgılar

B hücreleri CD40

kenetlenmesi ve

sitokinler ile aktivasyon

B hücre

çoğalması ve

farklılaşması

B hücrelerinin sunduğu antijeni tanıyan yardımcı T hücreleri, yüzeylerinde

CD40 ligand (CD40L) eksprese ederek ve sitokin salgılayarak B hücrelerini aktive ederler

Lenf düğümü

ASH

Germinal merkez

FDH

Primer

folikül

T ve B lenfosit

aktivasyon ve göçü

T ve B hücre

etkileşimi

B hücre farklılaşması:

Ig sekresyonu,

izotip dönüşümü

Germinal merkez

reaksiyonu; afinite

olgunlaşması,

bellek B hücresi

Naif B hücreleri antijeni foliküllerde, yardımcı T hücreleri ise folikül dışı T zengin bölgede

tanır. Folikül kenarında T-B etkileşir.B hücrelerinden antikor salınımı folikül dışında gelişir.

Afinite olgunlaşması germinal merkezde oluşur. İzotip dönüşümü ise folikül dışı veya

germinal merkezlerde olur.

Temel efektörfonksiyonlar

Komplemanaktivasyonu

Fc reseptör bağımlı fagosit yanıtları;komplemanaktivasyonu, plasental geçiş

Helmintlere karşı immün yanıt

Mast hücre degranülasyonu

Mukozalimmünite(epitelden IgAgeçişi)

B hücresi

İzotip

dönüşümü

IgMIgG alt grupları

(IgG1, IgG3)IgE IgA

IFN-g IL-4Mukozal dokular;

sitokinler, TGF-b

Yardımcı T hücreleri; CD40L, sitokinler

Am J Respir Cell Mol Biol. 2014 Sep 2. [Epub ahead of print]

Involvement of TLR2 and EGFR Signaling in Epithelial Expression of Airway Remodeling Factors.

Homma T1, Kato A, Sakashita M, Norton JE, Suh LA, Carter RG, Schleimer RP.

Abstract

Rationale: Staphylococcus aureus (SA) colonization and infection is common and may promote allergic or inflammatory airway diseases such as

asthma, cystic fibrosis, and chronic rhinosinusitis (CRS) by interacting with airway epithelial cells. Airway epithelial cells not only comprise a

physical barrier, but also play key roles in immune, inflammatory, repair and remodeling responses upon encounter with pathogens. To

elucidate the impact of SA on epithelial mediated remodeling of allergic airways, we tested the hypothesis that SA can enhance the

remodeling process. Methods: Normal human bronchial epithelial (NHBE) cells were stimulated with heat killed SA (HKSA) or TGF-α. Cell

extracts were collected to measure mRNA (real-time RT-PCR) and signaling molecules (Western blot); supernatants were collected to measure

protein (ELISA) after 24 hours of stimulation. EGFR signaling inhibition experiments were performed using a specific EGFR kinase inhibitor

(AG1478) and TGF-α was blocked with an anti-TGF-α antibody. Results: HKSA induced both mRNA and protein for TGF-α and matrix

metalloproteinase-1 (MMP-1) from NHBE cells by a TLR2-dependent mechanism. Recombinant human TGF-α also induced mRNA and protein for

MMP-1 from NHBE cells; anti-TGF-α antibody inhibited HKSA-induced MMP-1, suggesting that endogenous TGF-α mediates the MMP-1 induction

by HKSA. HKSA-induced MMP-1 expression was suppressed when a specific EGFR kinase inhibitor was added, suggesting that EGFR signaling was

mediating the HKSA-induced MMP-1 release. Conclusions: Exposure or colonization by SA in the airway may enhance the remodeling of tissue

through a TGF-α dependent induction of MMP-1 expression and may thereby promote remodeling in airway diseases in which SA is implicated,

such as asthma and CRS.

Son mesaj;

Hastalıkların altında yatan mekanizmaları bilmek doğru tedavi yaklaşımı için gereklidir.

Güncel klinik çalışmalarla birlikte deneysel çalışmalar da okunmalıdır.