teori prlamentare 2

4
36. Cillat jan llojet e sistemev elektorale ? 36. Pas perfundimit te zgjedhjve dhe te kumtimit te rezultateve definitive apo perfundimtare behet ndarja e mandateve praktikisht behet strukturimi i kuvendit . Me kete rast konkretizohet vullneti i popullit . Ne kohet moderne njohim tri parime kryesore te ndarjes se mandateve : 1 Parimi i Shumices (Mazhorances) 2 Parimi i perfaqsimit proporcional 3 Parimi i kombinuar 37. Qka eshte parimi i shumices (sistem mazhoritar) ? 37. Parimi i shumices sipas ketij parimi mandaet parlamentare iu ndahen personav qe kan fituar numer te caktuar te votave neper njesi elektorale. 38. Qka eshte sistemi Proporcional ? 38. Perfaqsimi proporcional nenkupton se mandatet parlamentare ndahen ne baz te perqindjes se fituar ne zgjedhje nga partit politike . Funksionimi i mir i ketij sistemi kerkon zona elektorale dhe votimin me lista te hapura ku nga secila zon do te vinin nje numer i caktuar i deputetve . 39. Si eshte i rregulluar sistemi Presidencial ne Shba ? 39. Bazat e sistemit politik ne SHBA jan te vendosura me Kushtetuten e vitit 1787 . Ky sistem bazohet ne rregullimin e funksionimit te shtetit ne sistem presidencial . Pra ne kete sistem behet ndarja strikte e pushteteve ne : Legjislativ Ekzekutiv dhe Gjygjsor . Pushtetin legjislativ e udheheq Kongresi dhe Senati , Pushtetin ekzekutiv e udheheq Presidenti , dhe Pushteti gjygjsor udheheqet nga gjykata Supreme . 40. Qka eshte CheckanBalances ? 40. Mekanizmi kryesor qe garanton ndarjen e pushteteve eshte Check and Balances , permes se cilit secila deg mund ta mbaj nen kontroll degen tjeter . Kompetencat qe i jan dhene njeres deg balancohen me mjaft kujdes me kompetencat e dy degve tjera . 41. Qka eshte Bill of Rights ? 41. Bill of Righs eshte deklarata per te drejtat e njeriut e cila eshte pjes perberse e Kushtetuses se Amerikes dhe perfshin parimet themelore te saj te cilat jan : Te krijojm nje bashkim me te perkryer , te vendosim drejtesin, te sigurojm qetsin ne vend etj . Garantimi i te drejtave te njeriut ne amerik ishte krucial per amerikanet ne perpjekjet e tyre ndaj kartes kombtare . 42. Cilla eshte pozita e Kongresit (pushteti legjislativ) ? 42 . Kongresi i SHBA - eshte bartes i pushtetiut legjislativ dhe perbehet nga dy dhoma : dhoma e perfaqsusve dhe e Senatit . Dhoma e perfaqsusve eshte dhoma e lart e Kongresit dhe zgjidhet me vot te drejtperdrejt . Punen me te madhe qe ben kjo dhom eshte shqyrtimi i numrit me te madh te ligjeve ne krahasim me Senatin . Po ashtu ajo ka te drejt te inicioj proceduren per shkarkimin e Presidentit ne Senat qe quhet Impichment. 43. Cilla eshte pozita e Presidentit (pushteti ekzekutiv) ? 43. Presidenti i Shba paraqet institucionin me te lart shtetror , ai udheheq me ter pushtetin egzekutiv . Ai zgjidhet drejtperdrejt nga populli per nje mandat 4 vjeqar por qe ka drejt edhe te nje mandati tjeter . Ai ka kompetenca shum te gjera por nje nder kompetencat kryesore eshte : Komandat e forcave te Armatosura . perfaqson shtetin amerikan brenda dhe jasht etj . 44. Qka eshte Veto e Presidentit dhe cilat jan llojet e Vetos ? 44. Nje nder instrumentet me te rendesishme qe Presidenti kontrollon legjislativin eshte Vetoja , Kemi dy lloje te vetove : Suspensive dhe e Xhepit.Vetoja Suspensive eshte kur Kongresi nxjerr nje ligj dhe presidenti nuk e perkrah ate ligj ai ateher nuk e nenshkruan dhe i kthen mrapsht ligjin per rishqyrtim Kongresit brenda 10 ditve

Upload: suzan-shala

Post on 02-Oct-2015

22 views

Category:

Documents


6 download

DESCRIPTION

TEORI PRLAMENTARE 2

TRANSCRIPT

36. Cillat jan llojet e sistemev elektorale ?36. Pas perfundimit te zgjedhjve dhe te kumtimit te rezultateve definitive apo perfundimtare behet ndarja e mandateve praktikisht behet strukturimi i kuvendit . Me kete rast konkretizohet vullneti i popullit . Ne kohet moderne njohim tri parime kryesore te ndarjes se mandateve : 1 Parimi i Shumices (Mazhorances) 2 Parimi i perfaqsimit proporcional 3 Parimi i kombinuar 37. Qka eshte parimi i shumices (sistem mazhoritar) ?37. Parimi i shumices sipas ketij parimi mandaet parlamentare iu ndahen personav qe kan fituar numer te caktuar te votave neper njesi elektorale.38. Qka eshte sistemi Proporcional ?38. Perfaqsimi proporcional nenkupton se mandatet parlamentare ndahen ne baz te perqindjes se fituar ne zgjedhje nga partit politike . Funksionimi i mir i ketij sistemi kerkon zona elektorale dhe votimin me lista te hapura ku nga secila zon do te vinin nje numer i caktuar i deputetve .39. Si eshte i rregulluar sistemi Presidencial ne Shba ?39. Bazat e sistemit politik ne SHBA jan te vendosura me Kushtetuten e vitit 1787 . Ky sistem bazohet ne rregullimin e funksionimit te shtetit ne sistem presidencial . Pra ne kete sistem behet ndarja strikte e pushteteve ne : Legjislativ Ekzekutiv dhe Gjygjsor . Pushtetin legjislativ e udheheq Kongresi dhe Senati , Pushtetin ekzekutiv e udheheq Presidenti , dhe Pushteti gjygjsor udheheqet nga gjykata Supreme .40. Qka eshte CheckanBalances ?40. Mekanizmi kryesor qe garanton ndarjen e pushteteve eshte Check and Balances , permes se cilit secila deg mund ta mbaj nen kontroll degen tjeter . Kompetencat qe i jan dhene njeres deg balancohen me mjaft kujdes me kompetencat e dy degve tjera .41. Qka eshte Bill of Rights ?41. Bill of Righs eshte deklarata per te drejtat e njeriut e cila eshte pjes perberse e Kushtetuses se Amerikes dhe perfshin parimet themelore te saj te cilat jan : Te krijojm nje bashkim me te perkryer , te vendosim drejtesin, te sigurojm qetsin ne vend etj . Garantimi i te drejtave te njeriut ne amerik ishte krucial per amerikanet ne perpjekjet e tyre ndaj kartes kombtare .42. Cilla eshte pozita e Kongresit (pushteti legjislativ) ?42 . Kongresi i SHBA - eshte bartes i pushtetiut legjislativ dhe perbehet nga dy dhoma : dhoma e perfaqsusve dhe e Senatit . Dhoma e perfaqsusve eshte dhoma e lart e Kongresit dhe zgjidhet me vot te drejtperdrejt . Punen me te madhe qe ben kjo dhom eshte shqyrtimi i numrit me te madh te ligjeve ne krahasim me Senatin . Po ashtu ajo ka te drejt te inicioj proceduren per shkarkimin e Presidentit ne Senat qe quhet Impichment.43. Cilla eshte pozita e Presidentit (pushteti ekzekutiv) ?43. Presidenti i Shba paraqet institucionin me te lart shtetror , ai udheheq me ter pushtetin egzekutiv . Ai zgjidhet drejtperdrejt nga populli per nje mandat 4 vjeqar por qe ka drejt edhe te nje mandati tjeter . Ai ka kompetenca shum te gjera por nje nder kompetencat kryesore eshte : Komandat e forcave te Armatosura . perfaqson shtetin amerikan brenda dhe jasht etj .44. Qka eshte Veto e Presidentit dhe cilat jan llojet e Vetos ?44.Nje nder instrumentet me te rendesishme qe Presidenti kontrollon legjislativin eshte Vetoja , Kemi dy lloje te vetove : Suspensive dhe e Xhepit.Vetoja Suspensive eshte kur Kongresi nxjerr nje ligj dhe presidenti nuk e perkrah ate ligj ai ateher nuk e nenshkruan dhe i kthen mrapsht ligjin per rishqyrtim Kongresit brenda 10 ditve ( Kongresi mund ta miratoj at ligj pa e pytur presidentin me kusht qe te ket 2/3 e votave te Kongresit ).Vetoja e Xhepit Ne qoftse nje projektligj i paraqitet presidentit per nenshkrim gjat 10 ditve te fundit te punimit te Kongresit , Presidenti mund te mos ta nenshkruaj dhe ne kete menyr ky projektligj behet i pavlefshem .45. Cillat jan instrumentet e kontrollit te Presidentit nga Kongresi ?45. Ndone kryetari i Shba-ve edhe politik jo pergjegjes sipas kushtetutes ai ka pergjgjesi penale . Dhe duke u nisur nga kjo kongresi ka te drejt te inicimit te nje procedure per shkarkimin e Presidentit , kjo procedur e shkarkimit shqyrtohet nga senati po ashtu edhe vendimi mirret nga senati .46. Qka eshte Impichment ?46. Impichment eshte procesi i akuzimit te Presidentit Amerikan ne Senat. Ne kete rast Kongresi dhe Senati luajn rolin e Prokurorit dhe Gjykatsit . Kongresi e ngrit akuzen ne Senat , ndersa Senati mirret me shqyrtimin e akuzez . Gjat seances se shqyrtimit te akuzes Senatin e udheheq kryetari i Gjykates Supreme. Senati mund te vendos shkarkimin e presidentit me 2/3 e votav nese verteton fajsin e presidentit . Gjat historis 3 president amerikan jan gjykuar ne Senat mesin e tyre edhe Presidenti Klinton.

47. Cilli eshte rregullimi shtetror i Anglis ?47 Anglia ne fillet e saj historike ishte Monarki Apsolute por me von ajo kalon ne Monarki Parlamentare ku roli i Mbretit apo Monarkut eshte zbehur mjaft dhe ne Rolin e tij kan mbetur disa kompetenca Formale . Institucionet kryesore ne Angli jan Mretersha Parlamenti dhe Qeveria .48. Si funksionon Parlamenti i Anglis ?48. Anglia eshte djep i Parlamentarizmit , ne fillim Parlamenti i Anglis eshte quajtur Magnum Conzulium . Parlamenti i Anglis perbehet nga dhoma e lordve dhe e perfaqsusve . Dhoma e lordve perfaqsusesit e saj zgjidhen ne baz te trashegemis dhe kjo dhom ne kohrat e tashme nuk ka ndonje rol ndikues ne jeten politike ne Angli . Dhoma Perfaqsuesve paraqet jeten reale politike ne Angli , ajo perbehet nga 659 deputet kryesisht nga dy partit kryesore ne Angli dhe zgjidhen me vot te drejtperdrejt . Kjo dhom ka kompetenca mjfat te zgjeruara , ajo zgjedh dhe kontrollon qeverin etj .49. Roli i mbretit ne Angli ?49. Gjat kohes se Anglia ishte Monarki Apsolute te gjitha kompetencat ligjvense zgjedhore mbikqyrse i kishe Mbreti por pas nje kohe me kalimin e Anglis nga monarkia apsolute ne Monarki Parlamentare roli i saj u bo formal . Kompetencat e saj jan : Nenshkrimi formal i ligjeve . emrimi i kryeministrit , ndersa sai perket politikes se jashtme ka kompetenca mjaft kompetenca te kufizuara .50. Si eshte Rregullimi shtetror ne Franc ?50. Franca ka nje rregullim shtetror Gjysem Presidencial , ku presidenti zgjidhet nga populli dhe ka mjaft kompetenca te mdha ndaj qeveris ai kryeson mledhjet e qeveris etj Po ashtu Franca ka parlamentin e saj qe zgjidhet me vot te drejtperdrejt .51. Roli i Presidentit ne Franc ?51. 7. Presidenti i Republikes se Frances paraqet shefin individual te shtetit , i cili zgjidhet ne menyr te drejtperdrejt nga populli me mandat prej 7vitev me te drejt rizgjedhjeje . Kompetencat e tij jan mjaft te gjera 1.Kujdeset per ruajtjen e rendit kushtetues 2. Siguron Kontinuitetin e funksionimit te sistemit dhe institucioneve shtetrore 3. Komandant i forcave te armatosura 4. Perfaqson francen brenda dhe jasht 5. shef i pushtetit ekzekutiv 6. emron kryeministrin dhe ministrat52. Si eshte rregullimi shtetror ne Itali ?52. Italia ka nje sistem parlamentar , i cili ne krahasim me disa vende te tjera te evropes eshte shum me i von pasi u vendos pas luftes se 2 botrore . Italia ka Parlamentin dhe dy dhomat e tij . Ka Presidentin qe ka kompetenca mjaft te mdha marr parasysh qe zgjedhet nga Parlamenti ai mund ta shperndaj ate . Itali ka edhe qeverin e saj qe zgjidhet nga parlamenti .53. Roli i Presidentit ne Itali ?53. Presidenti Italian zgjidhet nga te dy dhomat e Parlamentit Italian me nje mandat 7 vjeqar ai perfaqson unitetin e popullit dhe ka kompetenca mjaft te gjera . Ai edhe pse zgjidhet nga parlamenti ai mund te marr vendim per shperberjen e dy dhomav si dhe mund te vendos veto ndaj ligjeve qe nuk i she te arsyshme per miratim ose qe ka vrejtje ndaj atij ligji , ai mund te nxjerr dekrete qe kan formen e ligjit ose te rregulloreve etj.54. Roli i Qeveris Italiane ?54. Qeveria ne itali eshte e organizuar ne form te kshillit te Ministrav . Kryetari dhe antaret e kshillit emrohen nga Presidenti . Qeveria per punen e saj i pergjigjet Presidentit dhe Parlamentit .55. Si eshte rregullimi shtetrir i Gjermanis ?55. Pas permbysjes se fashizmit dhe perfundimit te luftes se dyt edhe ne gjermani u aplikua sistemi parlamentar , Gjermania eshte shtet federal , ajo ka ndarjen e pushtetev ne Legjislativ Parlamenti Federal ne Ekzekutiv Qeverin Federale dhe presidentin Federal .56. Si zgjidhet Presidenti ne Gjermani dhe cilli eshte roli i tij ?56. Presidenti Federal paraqet institucionin me ndikim te kufizuar dhe eshte i ngjashem me ate te monarkut ne Angli . Ai zgjidhet nga Asambleja Federale me nje Mandat 5 vjeqar . Ai mund ta shperndaj parlamentin vetem pas vendimit te partive politike dhe kancelarit .57. Roli i Qeveris Federale ne Gjermani ?57. Qeveria federale perbehet nga kancelari federal dhe nga ministrat federal , ajo propozohet nga presidenti dhe zgjidhet nga budestagu me shumic apsolute . kancelari paraqet figuren kryesore politike ne gjermani dhe udheheq me ter pushtetin egzekutiv . Kancelari i nenshtrohet nje kontrolli jo te plot nga Bundestagu . Ne rast se Bundestagu me shumic votash voton mocionin e mosbesimit ndaj Kancelarit ateher Presidenti merr per detyr ta shkarkoj ate , por ne rast se deshton mocioni i votbesimit nga Bundestagu ateher Kancelari i paraqet nje Kerkes Presidentit per Shperndarje te Bundestagut brenda 24 orve.58. Sistemi shtetror ne Zvicerr ?58. Zvicrra eshte shteti federativ me i vogeli ne bot . Ajo perbehet prej 23 kantoneve dhe 3 gjysemkantoneve . Secili kanton ka kushtetuten qeverin dhe parlamentin e vet mirpo kerto organe duhet te perputhen me ato te federates . Zvicrra ka sistem kolegjial , ajo udhehiqet nga 7 ministra federativ nga 4 partit e mdha , ajo nuk ka president klasik . Parlamenti perbehet nda dy dhoma , dhoma standarte qe ka 46 antar nga 2 antar prej secilit kanton , dhe dhoma e dyt perbehet prej 200 antarve te zgjedhur nga populli .59. Qfar sistemi shtetror ka Maqedonia ?59. Maqedonia sipas kushtetutes se saj ka sistem parlamentar por ne praktik ajo mun te merret si shtet gjysem Presidencial pasi Presidenti zgjidhet nga populli dhe vetfakti qe zgjidhet nga populli ka kompetenca te mdha . Me pushtetin legjislativ udheheq Parlamenti qe perbehet prej 120-140 deputetve , dhe organ qe udheheq me pushtetin egzekutiv perpos presidentit eshte edhe Qeveria.60. Si zgjidhet Presidenti dhe cili eshte Roli i tij ?60. Presidenti ne Maqedoni zgjidhet drejtperdrejt nga populli dheka nje mandat 5 vjeqar me te drejt rikandidimi , ai ka mjaft kompetenca ai eshte komandant suprem i forcave te Armatosura , perfaqson Maqedonin brenda dhe jasht , eshte kryetar i kshillit per siguri kombtare etj .61. Roli i Kuvendit dhe i Qeveris ?61. Parlamenti i Maqedonis perbehet prej 120-140 deputet te zgjedhur drejtperdrejt nga populli dhe kan nje mandat te lir parlamentar .te drejten per inicimin e nxjerrjes se nje ligji e ka qdo deputet . Qeveria e Maqedonis zgjidhet nga parlamenti .62. Qfar sistemi shtetror ka Shqipria ?63. Cilat jan karakteristika e Parlamentarizmit ne Shqipri ?62 dhe 63. Formimi i partive politike dhe aplikimi i rregullave parlamentare ne shqipri e proklamuan ate si republik parlamentare ku sovraniteti buron dhe i takon vetem popullit , meqrast u mbajten zgjedhjet e para parlamentare ne vitin 1991. Po ashtu Shqipria ka ndarjen e pushteteve ne Legjislativ qe ushtrohet nga Kuvendi Popullor , Ekzekutiv qe ushtrohet nga Presidenti dhe Qeveria dhe Pushtrti gjygjsor qe udheheqet nga gjykatat e pavarura .64. Cili eshte roli dhe cilat jan funksonet e Kuvendit ne Shqipri ?64 . Kuvendi popullor eshte organ i pushtetit ligjvenes dhe eshte organi me i lart ne Shqipri . Deputetet zgjidhen nga popullitme vot te drejtperdrejt me nje mandat 4 vjeqar dhe eshte parlament njedhomesh , saiperket kompetencav ai ka kompetenca te njejta me Parlamentet Evropiane .65. Si zgjidhet dhe cilat jan Kompentencat e Presidentit ne Shqipri ?65. Presidenti i Shqipris zgjidhet nga parlamenti dhe ka nje mandat 5 vjetar me te drejt rikandidimi .Presidneti mban pergjigjsi politike ne rast se tradhtis se ardheut dhe pergjegjsi penale ne rast se shkeljes se ligjit . Ai ka te drejten e vetos ndaj ligjeve te miratuara nga parlamenti . Ai emron kryetarin e Kshillit te Ministrav apo kryeministrin .