teoria 02 sinjalet e rrezikut

Upload: william-decker

Post on 17-Oct-2015

832 views

Category:

Documents


39 download

TRANSCRIPT

  • SINJALIZIMET RRUGORENORMAT E KODIT RRUGORSINJALET HORIZONTALESINJALET VERTIKALESINJALET SEMAFORIKE DHE TE NDRITSHMESINJALET E POLICIT TE TRAFIKUT

  • SINJALET VERTIKALESINJALET E RREZIKUTSINJALET URDHERUESESINJALET TREGUESE

  • Tregojne natyren e rrezikutDistanca e vendosjes nga rreziku eshte:Autostrada dhe rruge interurbane kryesore 150 mNe rruget iterurbane dyesore 100 mRruget e tjera 50 m

    Shoqerohet me panela plotesues qe tregojne distancen nga rreziku ose shtrirjen e zones se rrezikshmeSINJALET E RREZIKUT

  • 1 - 39

  • Rruge ne gjendje te keqe, siperfaqe te deformuar dhe te pa rregullt.SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTRRUGE E DEFORMUARVolani mbahet me dy duarParashikohen spostime ne krahun e kundertLevizet me shpejtesi te pershtatshme ne lidhje me gjendjen e rruges

  • Sinjali n fig.1 : sinjalizon nje pjese rruge te deformuar. mund te jete i shoqeruar me nje sinjal te kufizimit te shpejtesise mund te jete i shoqeruar me panel qe tregon gjatesine e rruges se deformuar sinjalizon nje pjese rruge me shtrese rrugore te parregullt apo te demtuar. sinjalizon nje pjese te karrexhates ne gjendje te keqe rrugore eshte nje sinjal vertikal rreziku si rregull vendoset 150 m perpara nje pjese rruge me shtrese rrugore te demtuar sinjalizon nje pjese rruge te demtuar. nese eshte me fushe te verdhe, tregon pranine e nje kantjeri rrugor.

  • N prani t sinj.1 sht e nevojshme : te mbahet parasysh se ne raste shiu, rritet dukshem mundesia e rreshqitjes dhe e humbjes se drejtimit te mjetit te parashikosh mundesine e zhvendosjes se mjetit ne krahun e kundert t rruges. te ulesh shpejtesine ne varesi nga kushtet e vecanta te shtreses rrugore te levizesh me shpjetesi me te ulet nese terheq nje rulot apo karrel. te rregullojme shpejtesine ne menyre qe te shmangim demtimet e amortizatoreve dhe sustave. te mbajme timonin ne menyre te rregullt me te dyja duart.

  • Rreziku vjen nga pamja e kufizuar e rruges.SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTKURRIZ NE RRUGENdalohet:Parakalimi ne pjesen e perpjetKthimi ne vendQendrimi dhe pushimiLevizja mbrapaUlet shpejtesiaPozicionohesh afer kufirit te djathte te karexhates.

  • Sinjali nr. 2 : paralajmeron nje kurriz rruge. paralajmeron nje pjese rruge me fushepamje te kufizuar vendoset si rregull 150 m perpara nje kurrizi rruge tregon qe shikueshmeria ne kete pjese rruge eshte e kufizuar paralajmeron nje te perpjete qe vazhdon pastaj me nje tatepjete, dhe paraqet si rrezik fushpamjen e kufizuar paralajmeron nje ndryshim te pjeresise se rruges me pasoje kufizimin e shikueshmerise

  • Ne prani te sinjalit nr. 2 ne nje rruge me nje korsi per cdo sens levizje : eshte e nevojshme te rregullohet shpejtesia e levizjes ne varesi nga shikueshmeria e rruges eshte i ndaluar kthimi i sensit te levizjes ndalimi dhe qendrimi mjetit , si ne te perpjete ashtu dhe ne tatepjete eshte i ndaluar manovra e parakalimit eshte e ndaluar duhet te levizim duke ruajtur pozicionin ne krahun e djathte te karrexhates

  • Pjese te rruges ne forme te luget ose kanal horizontal mbi siperfaqen e rruges. Rreziku vjen nga ndryshimi i lartesimetriseSINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTGROPE NE RRUGEPozicionohesh afer kufirit te djathte te karexhates.Ulet shpejtesia per te zvogeluar lekundjet e mjetit dhe humbjen e kontrollitTregohet kujdes ne rast te manovres se parakalimitVolani mbahet me dy duarTregohet kujdes kur terheq nje rimorkio, pasi mund te spostohet me lehtesi

  • Sinjali nr. 3 : tregon nje rruge me forme te luget paraqet nje pjese rruge te rrezikshme per shkak te formes se luget t segmentit rrugor sht nj sinjal rreziku tregon nj pjese rruge qe formohet nga nje e tatepjete dhe vazhdon me nj t perpjete tregon nje pjese rruge ne te cilen duhet te levizim me shpejtesi te reduktuar (zvogeluar)

  • N prani t sinj. 3, sht e nevojshme: te rregullohet shpejtesia per te shmangur goditjet e forta dhe demtimet e mundshme te amortizatoreve te rregullohet shpejtesia ne menyre qe te mos e humbim drejtimin e automjetit te sigurohemi qe jemi ne kushte te pranueshme te rruges per te kryer manovren e parakalimit qe nese kushtet e lejojne, parakalimi mund te behet me kujdes maksimal. te mbajme timonin ne menyre te sigurt me te dyja duart. te mbajme parasysh se per shkak te formes se luget ne raste shiu formohen pellgje uji qe shtojne mundesine e rreshqitjes te levizim me shume kujdes kur terheqim rimorkio sepse mundesia e zhvendosjes se mjetit eshte me e madhe

  • Rreziku vjen nga pamja e kufizuar e rruges.SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTKTHESE E RREZIKSHMENdalohet:ParakalimiKthimi ne vendQendrimi dhe ndalimiLevizja mbrapaPozicionohesh afer kufirut te djathte te rrugesUlet shpejtesia ne varesi te kthesesTregohet kujdes kur rruga eshte e lagur

  • Sinjali nr. 4 : paralajmeron nje kthese te rrezikshme nga e djathta mund te shoqerohet nga sinjali nr.143/A paralajmeron nje pjese rruge te rrezikshme per shkak te fushepamjes se pamjaftueshme paralajmeron nje pjese rruge te karakterizuar nga shikueshmeri e pamjaftueshme paralajmeron edhe qe te bejme kujdes me shpejtesine (ta zvogelojme shpejtesine)

  • N prani te sinj.4 te vendosur ne nje rruge me nje korsi per do sens levizje: duhet te qarkullojme sa me prane krahut te djathte te karrexhates eshte e nevojshme te rregullohet shpejtesia ne varesi te rrezes se ktheses dhe shikueshmeria e ktheses eshte e nevojshme te bejme me shume kujdes nese rruga eshte e lagur nga shiu parakalimi e mjeteve eshte i ndaluar duhet te rregullojme shpejtesine e levizjes edhe ne varesi te gjendjes dhe konsumimit te gomave te mjetit

  • Sinjali nr. 5 : eshte nje sinjal vertikal rreziku paralajmeron nje kthese te rrezikshme nga e majta paralajmeron nje pjese rruge jo te drejte ku shikueshmeria eshte e kufizuar paralajmeron nje pjese rruge ne kthese, ku kthesa eshte nga e majta si rregull, vendoset 150 metra para nje kthese te rrezikshme paralajmeron nje pjese rruge te rrezikshme per shkak te fushepamjes se kufizuar

  • Ne prani te sinjalit nr. 5 te vendosur ne nje rruge me nje korsi per do sens levizje : duhet te qarkullojme sa me prane kufirit te djathte te karrexhates eshte e nevojshme te rregullohet shpejtesia ne varesi te rrezes se ktheses dhe nga shikueshmeria e ktheses eshte e nevojshme te bejme me shume kujdes nese rruga eshte e lagur nga shiu parakalimi i mjeteve eshte i ndaluar duhet te rregullojme shpejtesine e levizjes edhe ne varesi te gjendjes dhe konsumimit te gomave te mjetit

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTKTHESE E DYFISHTERreziku vjen nga pamja e kufizuar e rruges.Ndalohet:ParakalimiKthimi ne vendQendrimi dhe ndalimiLevizja mbrapaUlet shpejtesia ne varesi te kthesesPozicionohesh afer kufirut te djathte te rrugesTregohet kujdes kur rruga eshte e lagur

  • Sinjali nr. 6 : paralajmeron nje kthese te dyfishte, ku kthesa e pare eshte djathtas mund te shoqerohet nga paneli plotesues nr. 143 mund te shoqerohet nga paneli plotesues nr.122 qe tregon gjatesine e pjeses rrugore me kthesa eshte nje sinjal vertikal rreziku si rregull, vendoset 150 metra para nje kthese te dyfishte kerkon qe te ulim shpejtesine e levizjes, per shkak te karakteristikave t rruges

  • Ne prani te sinjalit nr. 6 te vendosur ne nje rruge me nje korsi per do sens levizje :

    duhet te qarkullojme sa me prane kufirit te djathte te karrexhates eshte e nevojshme te rregullohet shpejtesia ne varesi te rrezes se ktheses dhe shikueshmerise se ktheses eshte e nevojshme te bejme me shume kujdes nese rruga eshte e lagur nga shiu parakalimi i mjeteve eshte i ndaluar duhet te rregullojme shpejtesine e levizjes edhe ne varesi te ngarkeses qe ka mjeti duhet te bejme kujdes maksimal per mjetet qe vijne nga sensi tjeter i kundert me ne.

  • Sinjali nr. 7 : paralajmeron nje kthese te dyfishte, ku kthesa e pare eshte majtas paralajmeron nje pjese rruge me fushepamje te kufizuar mund te shoqerohet nga paneli plotesues nr. 143 mund te shoqerohet nga paneli plotesues nr.122 qe tregon gjatesine e pjeses rrugore me kthesa. eshte nje sinjal vertikal rreziku vendoset si rregull ne largesine 150 metra para nje kthese te dyfishte kerkon qe te ulim shpejtesine e levizjes, per shkak te karakteristikave t rruges.

  • Ne prani te sinjalit nr.7 vendosur ne nje rruge me nje korsi per cdo sens levizje : duhet te qarkullojme sa me prane kufirit te djathte te karrexhates eshte e nevojshme te rregullohet shpejtesia ne varesi te rrezes se ktheses dhe shikueshmerise se saj eshte e nevojshme te bejme me shume kujdes nese rruga eshte e lagur nga shiu parakalimi i mjeteve nuk eshte i lejuar duhet te rregullojme shpejtesine e levizjes edhe ne varesi te ngarkeses qe ka mjeti duhet te bejme kujdes maksimal per mjetet qe vijne nga sensi tjeter i levizjes i kundert me ne.

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTKALIM NE NIVEL I PAJISUR ME BARRIERARreziku vjen nga mjetet qe levizin mbi linjat hekurudhore.Jane me barriera ose gjysem barriera te pajisur me sinjal me drita dhe akustike.Ndalohet:Kalimi kur barrierat jane duke u ulur ose nuk jane ngritur plotesishtKalimi kur kane hyre ne funksion sinjalet me drita dhe akustikeQendrimi ose pushimi mbi shina ose afer tyreParakalimi dhe kthimi ne vendUlet shpejtesiaNe rast ndalimi te detyruar mbi binar, duhet te largohet mjeti ose ne pa mundesi te njoftohet per rrezikun

  • Sinjali nr. 8 : paralajmeron nje kalim ne nivel me barriera shoqerohet nga sinjal me drite te kuqe dhe sinjalizim akustik (me zile apo tingull) tregon nje kalim ne nivel te ruajtur me barriera ose gjysmebarriera eshte i vendosur si rregull 150 metra para nje rreziku te mundshem kerkon qe te ulim shpejtesine e levizjes ne cdo rast paralajmeron nderprerjen e rruges me nje linje hekurudhore Ne prani te sinjalit nr. 8 eshte e nevojshme te ulim shpejtesine aq sa te jemi ne gjendje te ndalojme nese barrierat jene te mbyllura ose po mbyllen eshte i ndaluar qendrimi ne afersi dhe pergjate kalimeve ne nivel eshte e nevojshme te ndalojme nese eshte e ndezur drita e kuqe ose dritat e kuqe pulsuese eshte e nevojshme te ndalohet nese eshte ne funksion sinjalizimi akustik.

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTKALIM NE NIVEL I PAPAJISUR ME BARRIERARreziku vjen nga mjetet qe levizin mbi linjat hekurudhore qe jane te pa ruajtura.Mund te jene te pajisur me sinjal me drita dhe akustike.Ndalohet:Qendrimi ose pushimi mbi shina ose afer tyreParakalimiKthimi ne vendUlet shpejtesiaSigurohesh qe nuk ka mjete qe levizin mbi shinaNe rast ndalimi te detyruar mbi binar, duhet te largohet mjeti ose ne pa mundesi te njoftohet per rrezikun

  • Sinjali nr. 9: paralajmeron nderprerjen e rruges me nje linje hekurudhore te paruajtur me barriera si rregull vendoset 150 m para linjes hekurudhore se bashku me panelet distancametrike eshte sinjal vertikal rreziku kerkon qe te veprojme me shume kujdes ne drejtimin e mjetit duhet te shoqerohet me sinjalin Kryqi i Sh. Andreas vendoset i bashkerenduar me panelin distancametrik me tre shirita te kuq te pjerret nese hekurudha eshte me tre linja, duhet shoqeruar me sinjalin Kryqi i dyfishte i Sh. Andreas.

  • Ne prani te sinjalit nr. 9:duhet te ulim shpejtesine ne varesi te shikueshmerise qe paraqet kalimi ne nivel duhet te bejme kujdes gjate levizjes per te shmangur nje perplasje te mundshme me trenin duhet te ulim shpejtesine dhe po te jete e nevojshme, te ndalojme para kalimit ne nivel duhet te sigurohemi qe, si nga e djathta ashtu dhe nga e majta te mos kete trena ne levizje duke ardhur eshte i ndaluar qendrimi si ne afersi ashtu dhe pergjate kalimit ne nivel

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTKRYQI I SHEN ANDREASVendoset pas sinjalit qe paralajmeron kalim ne nivel.Te detyron te ndalesh para sinjalit horizontal (vijes terthore) kur eshte duke u afruar treni.Per me shume se nje binar hekurudhor perdoret sinjali 11Per mungese te hapsires perdoret si ne sinjalin 12.

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTPANELE DISTANCAMETRIKVendoset ne sinjalet qe paralajmerojne kalim ne nivel.Tregojne distancen nga linja hekurudhore 150m, 100m, 50m.Vendosen me afer ne rast te nje rruge me pamjet te kufizuarMe kthesaMalore

    Mund te perdoret edhe per urat e levizshme

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTVENDKALIM TRAMVAJITregon nje linje tramvaji te pa rregulluar me simafor qe kryqezohet, nderpret ose ngushton karexhaten.Perdoret jashte dhe brenda qendrave te banuaraTe detyron te mos pengosh levizjen e tramvajitTe lejon te parakalosh edhe nga e djathta kur eshte i mundur dhe pa rrezikMund te levizesh mbi linjen e tramvajt por pa penguar levizjen e tij

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTVENDKALIM I KEMBSOREVERreziku vjen nga prania e kembsoreve ne karexhateNdalohet:Qendrimi mbi vijat e bardha te kalimit te kembsoreveParakalimi i mjetit qe ka ndaluar per te dhene perparesi kembsorit qe leviz mbi vijat e bardhaUlet shpejtesiaJepet perparesi kembesoreve qe jane duke ecur mbi vijat e bardhaPerdoret ne rruget ku levizet me shpejtesi me te medha se 40 km/orePas tij perdoret sinjali 218

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTVENDKALIM PER BICIKLETARreziku vjen nga prania e bicilketave ne karexhateNdalohet:Qendrimi mbi vijat e bardha te kalimit te biciklisteveParakalimi i mjetit qe ka ndaluar per te dhene perparesi bicikletes qe leviz midis vijave te bardhaUlet shpejtesiaJepet perparesi biciklisteve qe jane duke ecur ndermjet vijave e bardhaPerdoret ne rruget ku levizet me shpejtesi me te medha se 40 km/orePas tij perdoret sinjali 236

  • 100 m10 m10 %SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTTATEPJET / E PERPJETE E RREZIKSHMERreziku vjen nga rritja e distances se frenimitUlet shpejtesiaLevizet me marsh te ulet per te shfrytezuar efektin frenues te motorritPerdoren sa me pak frenatRritet distanca nga mjeti perparaTregohet kujdes kur rruga eshte e lagurRreziku vjen nga mjetet e ngadalta qe mund te hasenLevizet me marsh te uletRritet distanca nga mjetet perpara

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTNGUSHTIM I RRUGESRreziku vjen nga kembimi i mjeteve qe levizin ne sense te kundertUlet shpejtesiaZbatohen sinjalet e perparesise (sinjali 45 dhe 53)U jepet perparesi mjeteve qe jane ne ngjitjeNdalohet:ParakalimiKthimi ne vendQendrimi dhe ndalimi

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTURE E LEVIZSHMETe detyron te ndalosh kur jane ne funksion dritat e kuqe pulsueseShoqerohet me panel plotesues qe tregon orarin e manovresMund te vendoset mbi panelin distancometrik (150m)Paralajmeron ure te levizshme

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTBANKINE E RREZIKSHMERreziku vjen nga bankina e demtuar e rruges e cila mund te shembet ose mund te biesh ne kanal na rast ndalimi ne ane te rrugesUlet shpejtesiaPozicionohesh large bankines se demtuarShoqerohet me panele plotesues qe tregojne gjatesin e pjeses se demtuar

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTRRUGE E RRESHQITSHMERreziku vjen nga humbja e kontrollit te mjetit nga rreshqitja ne kushte te zakonshme ose te vecanta (shi, debore, balte, akull)Rregullohet shpejtesia ne varesi te kushteve te rrugesLeviz me kujdesEviton shpejtimet, frenimet ose manovrat e forta te mjetitRritet distanca e sigurise me mjetin perparaShoqerohet me panele plotesues qe tregojne gjatesine dhe shkakun e rrezikut

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTKUJDES FEMIJERreziku vjen nga prania e vendeve qe frekuentohen nga femij si: shkolla, kopshte, kende lojrash, etj.Ulet shpejtesia Tregohet kujdes per femijet qe levizin ne trotuar Nuk parakalohen mjetet qe ka ndaluar per te dhene te drejte kalimi femijve

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTKAFSHE TE BUTA / KAFSHE TE EGRARreziku vjen nga prania e kafsheve qe mund te qarkullojne ne karexhate Rritet perqendrimi gjate levizjesUlet shpejtesia dhe po te jete nevoja ndalohet kur kafshet ndodhen ne rruge ose japin shenja te trembjes

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTQARKULLIM ME DY SENSERreziku vjen nga prania e mjeteve qe vijne ne sens te kundertKarexhata deri ne ate pike ishte me sens unikKarexhata me sens unik ka perfunduarRritet perqendrimi pasi mund te levizin mjete ne sensin e kundertParakalimet behen me kujdes ne vendet qe lejohet nga sinjalet

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTQARKULLIM RRETHRROTULLUESRreziku vjen nga mjetet e futura ne rrethrrotullim Ulet shpejtesia para se te afroheshLevizet sipas drejtimit te shigjetaveU jepet perparesi mjeteve qe jane futur me pare ne rrethqarkullim (qe vijne nga e majta)Levizet me kujdes brenda rrethrrotullimit

    Pasohet nga sinjali 104

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTDALJE NE MOL OSE ARGJINATURERreziku vjen se rruga perfundon ne nje mol, bankin portuale, argjinature ose kanal.Rreziku eshte me i madh gjate natesRritet perqendrimi dhe kujdesi, ne vecanti:gjate levizjes naten gjate levizjas mbrapagjate levizjes ne kushte te keqija atmosferike

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTMATERIALE TE PAQENDRUESHME NE RRUGERreziku vjen nga mundesia:e rreshqitjes se mjetit nga prania e materialeve te paqendrueshme ne rruge (zvogelimi i koeficjentit te ferkimit)goditjes se kembsoreve nga guret e hedhur nga gomat e mjetitLevizet me kujdes, sidomos kur ka kembsor prezent ne rrugeUlet shpejtesiaRritet distanca e sigurise nga mjetet perparaTregohet kujdes kur kembehesh me nje mjet tjeter

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTRENIE GURESHRreziku vjen nga renia e gurve dhe prania e tyre ne siperfaqen e rrugesUlet shpejtesiaLevizet me kujdes per te ndaluar edhe mjetin ne rast te renies se gureve

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTSEMAFORERreziku vjen nga mundesia e ndalimit te menjehershem te mjetit per arsye te disiplinimit te kryqezimit me sistem simaforikUlet shpejtesia, per te qene te gatshem per te ndaluar ne rast te se drita behet e kuqePozicionet e vendosjes te dritave simaforeve mund te jete vertikale ose horizontaleNe vend te dites se verdh mund te jete edhe nje drite pulsuese me ngjyre te verdhe

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTAEROMJETERreziku vjen nga zhurmat e forta ose dritat e forta te shkaktuara ne menyre te papritur nga mjetet fluturuese ne ate pjese te rrugesKeshillohet levizja me kujdes

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTERE E FORTE ANESORERreziku vjen nga mundesia e spostimit nga era e forte anesore ne dalje te tuneleve, ne lugina, etjLevizet me kujdesMbahet volani mjetit me dy duarUlet shpejtesia ne dalje te tuneleveRritet distanca anesore midis mjeteve ne rast parakalimi ose kembimi mjeteshRreziku eshte me i madh per mjetet me permasa te medha

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTRREZIK ZJARRIRreziku vjen nga renia e zjarrit ne zona ku gjenden materiale qe ndizen lehte ose ne pyjeNdalohet te hidhen cigare te ndezuar nga dritarja e mjetitNuk lejohet te ndaloni mbi pjese te rruges ku gjendet bar i thate, shkarpa, etj kur marmita eshte e nxehte

    Shoqerohet me panele plotesues qe tregojne gjatesine e rrezikut

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTRREZIQE TE TJERARrezik i ndryshem nga ato te treguaraLevizet me kujdesShoqerohet me panel plotesuesPerdoret edhe si SINJAL I LEVIZSHEM I RREZIKUT Perdoret per paralajmerim te mjeteve qe vijne nga pas, ne rast ndalimi per arsye defekti, renie te ngarkeses ne rruge ose arsye shendetsore te drejtuesit te mjetit ose pasagjereveVendoset 100 m large nga mjeti ne autostrada, rruge interurbane kryesore dhe kur mjeti ka drita pozicioni te dobtaVendoset jo me pak se 50 m larg ne rruget normale

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTSINJALET E PERKOHESHME TE RREZIKUTRreziku vjen nga kryerja e punimeve ne pjese te ndryshme te rrugesKane sfond te verdheMund te kene ne prendesi simbole spjeguese per rrezikunKur perdoren sinjalet e perkoheshme, sinjalet e perhershme mbulohen, zhendosen ose ne pa mundesi humbasin vleren e tyre

  • SINJALET VERTIKALE TE RREZIKUTPUNIME NE RRUGERreziku vjen nga kryerja e punimeve ne rruge dhe prania e materialeve te ndryshme, mjeteve teknologjike, punonjesveUlet shpejtesiaLevizet me kujdes

    Naten shoqerohen me sistem dritash te kuqe fikse ose te verdha pulsueseMund te shoqerohet me panela plotesues qe tregojne gjatesine