terhadap wi-fi access point skripsi
TRANSCRIPT
i
ANALISIS RSSI (RECEIVE SIGNAL STRENGHT INDICATOR)
TERHADAP WI-FI ACCESS POINT
SKRIPSI
Diajukan Untuk Memenuhi
Persyaratan Guna Meraih Gelar Sarjana Strata 1
Teknik Elektro Universitas Muhammadiyah Malang
Disusun Oleh :
Achmad Choirul
201410130311114
JURUSAN TEKNIK ELEKTRO
FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG
2021
i
LEMBAR PERSETUJUAN
ANALISIS RSSI (RECEIVE SIGNAL STRENGHT INDICATOR)
TERHADAP WI-FI ACCESS POINT
Diajukan Untuk Memenuhi Salah Satu Syarat Memperoleh Gelar Sarjana
(S1)
Teknik Elektro Universitas Muhammadiyah Malang
Disusun Oleh:
Achmad Choirul
201410130311114
Diperiksa dan disetujui oleh:
Pembimbing I, Pembimbing II,
(Machmud Effendy, S.T.,M.Eng.) (Merinda Lestandy,S.Kom .,M.T)
NIDN: 0715067402 NIDN: 0703039302
vi
KATA PENGANTAR
Dengan memanjatkan puji syukur kepada Allah SWT atas limpahan
rahmat,hidayah dan karuniaNya sehingga penulis dapat menyelesaikan tugas akhir
sebagai persyaratan meraih gelar Sarjana Strata 1 dengan judul
“ANALISIS RSSI (RECEIVE SIGNAL STRENGHT INDICATOR)
TERHADAP WI-FI ACCESS POINT”
Di dalam tulisan ini disajikan pokok-pokok bahasan yang meliputi latar
belakang, metode penelitian, serta hasil dan pembahasan yang telah didapat pada
proses penelitian ini. Diberikan kesimpulan berdasarkan hasil yang telah
didapatkan pada proses penelitian ini.
Penulis sepenuhnya menyadari bahwa dalam penulisan tugas akhir ini
masih banyak kekurangan. Oleh karena itu, penulis mengharapkan kritik dan
saran yang membangun untuk menyempurnakan penulisan tugas akhir ini.
Sehingga, dapat bermanfaat bagi berbagai pihak dan juga bagi perkembangan
ilmu pengetahuan terutama di bidang Teknik Elektro.
Malang,
Achmad Choirul
viii
DAFTAR ISI
LEMBAR PERSETUJUAN ............................................................................... i
LEMBAR PENGESAHAN ............................................................................... ii
LEMBAR PENYATAAN .................................................................................. iii
ABSTRAK .......................................................................................................... iv
ABSTRACT .......................................................................................................... v
KATA PENGANTAR ........................................................................................ vi
LEMBAR PERSEMBAHAN ........................................................................... vii
DAFTAR ISI......................................................................................................viii
DAFTAR GAMBAR ........................................................................................... xii
DAFTAR TABEL.............................................................................................xvi
DAFTAR GRAFIK.........................................................................................xvii
BAB I : PENDAHULUAN................................................................................. 1
1.1 Latar Belakang .......................................................................................... 1
1.2 Rumusan Masalah ..................................................................................... 3
1.3 Tujuan Penelitian ...................................................................................... 3
1.4 Batasan Masalah........................................................................................ 3
BAB II : TINJAUAN PUSTAKA ...................................................................... 4
2.1 Wifi ............................................................................................................ 4
2.1.1 Penggolongan Wireless Local Area Network (WLAN) ................ 5
2.1.1.1 Standar Wifi 802.11a .......................................................... 6
2.1.1.2 Standar Wifi 802.11b ......................................................... 6
2.1.1.3 Standar Wifi 802.11g ......................................................... 6
ix
2.1.1.4 Standar Wifi 802.11n ......................................................... 7
2.2 Prinsip Kerja WLAN (Wireless Local Area Network) .............................. 8
2.3 Topologi WLAN ....................................................................................... 9
2.3.1 Mode Ad-Hoc ................................................................................ 10
2.3.2 Mode Infrastruktur ........................................................................ 11
2.4 Perangkat Jaringan WLAN ..................................................................... 11
2.4.1 Wireless Adapter Card .................................................................. 11
2.4.2 Access Point ................................................................................. 12
2.4.3 Wireless Station Client .................................................................. 13
2.4.4 Repeater ........................................................................................ 14
2.5 QoS (Quality of Service) ......................................................................... 15
2.5.1 Pengukuran dan Perhitungan Level Sinyal ................................... 16
2.6 Interferensi .............................................................................................. 17
1. Direct Interference ...................................................................... 17
2. Indirect Interference ................................................................... 17
3. Multipath Interference ................................................................ 17
2.6.1 Mekanisme Intererensi Access Point ............................................ 19
2.7 SIR (Signal to Interference Ratio) ........................................................... 19
2.8 Regulasi Penentuan Kanal Wifi pada Frekuensi 2.4 GHz ....................... 19
2.8.1 Metode Penempatan Kanal Wifi .................................................... 20
2.9 Konektifitas WLAN Mode Infrastruktur ................................................ 21
2.10 OFDM (Orthogonal Frequency Division Multiplexing) ......................... 22
2.11 DSSS (Direct Sequence Spread Spectrum) ............................................. 23
2.12 MIMO (Multiple Input Multiple Output) ................................................ 25
x
2.13 Perangkat Lunak InSSIDer ...................................................................... 25
2.14 One Slope Model ..................................................................................... 26
BAB III : METODOLOGI PENELITIAN ....................................................... 27
3.1 Perancangan Alur Proses ........................................................................ 27
3.2 Mapping .................................................................................................. 28
3.3 Pengukuran RSSI .................................................................................... 30
3.3.1 Koordinat ...................................................................................... 30
3.3.2 Ketinggian ..................................................................................... 31
3.3.3 Jarak .............................................................................................. 31
3.3.4 Kekuatan Sinyal ............................................................................ 39
3.4 Topologi Jaringan Internet ...................................................................... 40
3.4.1 Topologi Star ................................................................................ 40
3.5 One Slope Model (1SM) ......................................................................... 41
BAB IV : HASIL DAN PEMBAHASAN .......................................................... 57
4.1 Konfigurasi Perangkat ............................................................................ 57
4.2 Pengujian................................................................................................. 59
4.2.1.1 Pengamatan pada Titik Router 1 ................................................... 64
4.2.1.2 Pengamatan pada Titik Router 2 ................................................... 68
4.2.1.3 Pengamatan pada Titik Router 3 dan 4.......................................... 72
4.2.2.1 Data Hasil Pengamatan Sinyal Pada Router 3 ................... 72
4.2.2.2 Data Hasil Pengamatan Sinyal Pada Router 4 ................... 78
4.2.1.4 Pengamatan pada titik router 5 dan 6 ............................................ 79
4.2.1.5 Data Hasil Pengamatan Sinyal Pada Router 5............................... 82
4.2.1.6 Data Hasil Pengamatan Sinyal Pada Router 6..............................86
xi
4.3 Pengujian Menggunakan Metode Oneslope...................................................91
BAB V : KESIMPULAN & SARAN...............................................................102
5.1 Kesimpulan...................................................................................................102
5.2 Saran..............................................................................................................102
DAFTAR PUSTAKA ........................................................................................103
xii
DAFTAR GAMBAR
GAMBAR 2.1 Jaringan Wireless ......................................................................... 4
GAMBAR 2.2 Prinsip kerja WLAN .................................................................... 9
GAMBAR 2.3 Topologi Ad-Hoc ......................................................................... 10
GAMBAR 2.4 Topologi infrastruktur .................................................................. 11
GAMBAR 2.5 Wireless adapter card .................................................................. 12
GAMBAR 2.6 Access Point ................................................................................. 12
GAMBAR 2.7 Konsep Operasi Kerja Access Point .......................................... 13
GAMBAR 2.8 Wireless Station Client ..............................................................14
GAMBAR 2.9 Wifi Repeater ............................................................................... 14
GAMBAR 2.10 Konfigurasi access point dan repeater ...................................... 15
GAMBAR 2.11 Channel dan Gambar 2.11 Channel dan frekuensi tengah untuk
WiFi 802.11b/g/n .................................................................................................. 20
GAMBAR 2.12 Penggabungan kanal Wifi ........................................................... 21
GAMBAR 2.13 Koneksi WLAN infrastruktur .................................................... 22
GAMBAR 2.14 Domain frekuensi sistem OFDM ............................................... 22
GAMBAR 2.15 Blok pemancar dan penerima Direct Sequence Spread Spectrum
............................................................................................................................... 23
GAMBAR 2.16 Teknologi MIMO ....................................................................... 25
GAMBAR 3.1 Diagram Alir ................................................................................ 28
GAMBAR 3.2 Diagram Pengambilan Data ......................................................... 28
GAMBAR 3.3 Data peta digital beserta penentuan titik uji di lapangan ............. 29
GAMBAR 3.4 Denah ruangan Cal Malang dalam Koordinat ............................. 30
xiii
GAMBAR 3.5 Titik Koordinat Jarak ................................................................... 31
GAMBAR 3.6 Plot titik pada gambar .................................................................. 32
GAMBAR 3.7 Titik Router 3 dan 4 dengan Titik Pengamatan ........................... 33
GAMBAR 3.8 Titik 5 dan 6 dengan Titik Pengamatan ....................................... 35
GAMBAR 3.9 Titik 5 dengan garis bantu............................................................ 36
GAMBAR 3.10 Titik 6 dengan garis bantu.......................................................... 37
GAMBAR 3.11 Titik bagian utara gedung .......................................................... 39
GAMBAR 3.12 Topologi Star ............................................................................. 40
GAMBAR 4.1 Topologi Penggambaran Keadaan Lapangan .............................. 63
GAMBAR 4.2 Pengukuran router terhadap titik 1 dan titik 2 ............................. 64
GAMBAR 4.3 Titik Router 1 ke Pengamat 1 ...................................................... 64
GAMBAR 4.4 Titik Router 1 ke Pengamat 3 ...................................................... 65
GAMBAR 4.5 Titik Router 1 Ke Pengamat 4 ..................................................... 65
GAMBAR 4.6 Titik Router 1 Ke Pengamat 5 ..................................................... 66
GAMBAR 4.7 Titik Router 1 Ke Pengamat 6 ..................................................... 66
GAMBAR 4.8 Titik Router 1 Ke Pengamat 7 ..................................................... 67
GAMBAR 4.9 Titik Router 2 ke Pengamat 1 ...................................................... 68
GAMBAR 4.10 Titik Router 2 Ke Pengamat 2 ................................................... 68
GAMBAR 4.11 Titik Router 2 Ke Pengamat 3 ................................................... 69
GAMBAR 4.12 Titik Router 2 Ke Pengamat 4 ................................................... 69
GAMBAR 4.13 Titik Router 2 Ke Pengamat 5 ................................................... 70
GAMBAR 4.14 Titik Router 2 Ke Pengamat 6 ................................................... 70
GAMBAR 4.15 Titik Router 2 Ke Pengamat 7 ................................................... 71
GAMBAR 4.16 Pengukuran router terhadap titik 3 dan 4 ................................... 72
xiv
GAMBAR 4.17 Titik Router 3 Ke Pengamat 1 ................................................... 73
GAMBAR 4.18 Titik Router 3 Ke Pengamat 2 ................................................... 73
GAMBAR 4.19 Titik Router 3 Ke Pengamat 3 ................................................... 75
GAMBAR 4.20 Titik Router 3 Ke Pengamat 4 ................................................... 75
GAMBAR 4.21 Titik Router 3 Ke Pengamat 5 ................................................... 76
GAMBAR 4.22 Titik Router 3 Ke Pengamat 6 ................................................... 76
GAMBAR 4.23 Titik Router 3 Ke Pengamat 7 ................................................... 77
GAMBAR 4.24 Titik Router 4 Ke Pengamat 1 ................................................... 78
GAMBAR 4.25 Titik Router 4 Ke Pengamat 3 ................................................... 78
GAMBAR 4.26 Titik Router 4 Ke Pengamat 4 ................................................... 79
GAMBAR 4.27 Titik Router 4 Ke Pengamat 5 ................................................... 79
GAMBAR 4.28 Titik Router 4 Ke Pengamat 6 ................................................... 80
GAMBAR 4.29 Titik Router 4 Ke Pengamat 7 ................................................... 81
GAMBAR 4.30 Pengukuran router terhadap titik 5 dan 6 ................................... 81
GAMBAR 4.31 Titik Router 5 Ke Pengamat 1 ................................................... 82
GAMBAR 4.32 Titik Router 5 Ke Pengamat 2 ................................................... 83
GAMBAR 4.33 Titik Router 5 Ke Pengamat 3 ................................................... 83
GAMBAR 4. 34 Titik Router 5 Ke Pengamat 4 .................................................. 84
GAMBAR 4.35 Titik Router 5 Ke Pengamat 5 ................................................... 84
GAMBAR 4.36 Titik Router 5 Ke Pengamat 6 ................................................... 85
GAMBAR 4.37 Titik Router 5 Ke Pengamat 7 ................................................... 85
GAMBAR 4.38 Titik Router 6 Ke Pengamat 1 ................................................... 86
GAMBAR 4.39 Titik Router 6 Ke Pengamat 2 ................................................... 87
GAMBAR 4.40 Titik Router 6 Ke Pengamat 3 ................................................... 87
xv
GAMBAR 4.41 Titik Router 6 Ke Pengamat 4 ................................................... 88
GAMBAR 4.42 Titik Router 6 Ke Pengamat 5 ................................................... 88
GAMBAR 4.43 Titik Router 6 Ke Pengamat 6 ................................................... 89
GAMBAR 4.44 Titik Router 6 Ke Pengamat 7 ................................................... 89
xvi
DAFTAR TABEL
TABEL 2.1 Spesifikasi Access Point WLAN 802.11 .......................................... 5
TABEL 2.2 Kategori Kualitas Kekuatan Sinyal WiFi ......................................... 16
TABEL 2.3 Standar kanal dan frekuensi WiFi 2,4 GHz ...................................... 20
TABEL 4.1 Jarak Titik Router 1 ke Titik Pengamatan ........................................ 59
TABEL 4.2 Jarak Titik Router 2 Ke Titik Pengamatan ........................................ 60
TABEL 4.3 Jarak Titik Router 3 Ke Titik Pengamatan ....................................... 60
TABEL 4.4 Jarak Titik Router Ke Titik Pengamatan .......................................... 61
TABEL 4.5 Jarak Titik 5 Ke Titik Pengamatan ................................................... 61
TABEL 4.6 Jarak Router 6 Ke Titik Pengamatan ................................................ 62
TABEL 4.7 Rata-rata RSSI .................................................................................. 90
xvii
DAFTAR GRAFIK
GRAFIK 4.1 Perbandingan Parameter Rssi terhadap Jarak router titik 1 ........... 93
GRAFIK 4.2 Perbandingan Parameter Rssi terhadap Jarak router titik 2 ........... 94
GRAFIK 4.3 Perbandingan Parameter Rssi terhadap Jarak router titik 3 ........... 96
GRAFIK 4.4 Perbandingan Parameter Rssi terhadap Jarak router titik 4 ........... 98
GRAFIK 4.5 Perbandingan Parameter Rssi terhadap Jarak router titik 5 ........... 99
GRAFIK 4.6 Perbandingan Parameter Rssi terhadap Jarak router titik 6..........101
Daftar Pustaka
Anismawati, dkk. “Analisis Performansi Jaringan Wi-Fi UNTAN 7IN1
Menggunakan Metode Walk Test” Universitas Tanjungpura Pontianak.
Fabian Agren. 2017. “Indoor Radio Propagation Modelling with Antenna
Placement Optimization” LundUniversity
Mukti,Fransiska Sisilia, Sulistyo, Danang Arbian. 2019. ”Analisis Penempatan
Access Point Pada Jaringan Wireless LAN STMIK Asia Malang Menggunakan
One Slope Model” Jurnal Ilmiah Teknologi Asia ,
Nila F. Puspitasari. 2010. “ANALISIS RSSI (RECEIVE SIGNAL STRENGTH
INDICATOR) TERHADAP KETINGGIAN PERANGKAT WI-FI DI
LINGKUNGAN INDOOR”
Rakhmad Kuswandie, dkk. 2018. “Pengukuran Tinggi Sebenarnya Objek pada
Foto Digital Menggunakan Euclidean Distance” Jurnal RESTI (Rekayasa
Sistem dan Teknologi Informasi)
Tri Satya Jaya Putra. “Analisis Kualitas Signal Wireless Berdasarkan Received
Signal Strength Indicator (RSSI) pada Universitas Kristen Satya Wacana”
Universitas Kristen Satya Wacana
Yeni Yanti, dkk. 2018. “ Analisa Pengukuran Interferensi pada Access Point (AP)
untuk Mengetahui Quality of Service (QoS)” Jurnal Nasional Komputasi dan
Teknologi Informasi
UNIVERSITAS MUHAMMADIYAH MALANG
FAKULTAS TEKNIK JURUSAN TEKNIK ELEKTRO & D3 TEKNIK ELEKTRONIKA
Jl. Raya Tlogomas 246 Malang 65144 Telp. 0341 - 464318 Ext. 129, Fax. 0341 - 460782
FORM CEK PLAGIASI LAPORAN TUGAS AKHIR
Nama Mahasiswa : Achmad Choirul
NIM 201410130311114
Judul TA : ANALISIS RSSI (RECEIVE SIGNAL STRENGHT INDICATOR)
TERHADAP WI-FI ACCESS POINT
Hasil Cek Plagiarisme dengan Turnitin
No. Komponen Pengecekan Nilai Maksimal
Plagiasi (%)
Hasil Cek Plagiasi
(%) *
1. Bab 1 – Pendahuluan 10 % 10%
2. Bab 2 – Studi Pustaka 25 % 24%
3. Bab 3 – Metodelogi Penelitian 35 % 15%
4. Bab 4 – Pengujian dan Analisis 15 % 4%
5. Bab 5 – Kesimpulan dan Saran 5 % 0%
6. Publikasi Tugas Akhir 20 % 24%
Mengetahui,
Dosen Pembimbing I, Dosen Pembimbing II,
( Machmud Effendy, S.T., M.Eng ) (Merinda Lestandy, S.Kom.,M.T)